ikasle etorkinentzakoI N F O R M A Z I O G I D A

ikasle etorkinentzakoI N F O R M A Z I O G I D A

ikasle etorkinentzako informazio gida

testuak:Sección de Multiculturalidad e Inmigración (Kultura-aniztasunaren eta Inmigrazioaren Atala)

itzulpena:Centro de Comunicación Internacional, S.L.

argitaratzailea:Gobierno de Navarra, Departamento de Educación (Nafarroako Gobernua, Hezkuntza Departamentua)

maketazioa eta irudiak:Equipo NG IMAGEN Y DISEÑO

inprimatzailea:A.R.C. SPACE GRAPHIC

Lege-gordailua: NA-2376/2004

AURKEZPENA

Gida honek helburu du Nafarroara iritsi diren eta eskola-adineko seme-alabak dituztenfamiliei laguntzea, ezagut ditzaten gure Komunitateak eskaintzen dizkien hezkuntza aukeraguztiak eta, horrela, informazio guztia eskura izanik erabaki dezaten.

Dokumentu honetan azaltzen dira hezkuntza sistema eta bere ezaugarriak, ikastetxeenantolakuntzaren zenbait alderdi, ikasleen eskubideak eta betebeharrak, eta berentzat etaberen familientzat jakingarriak diren beste zenbait gai.

Gainera, informazio baliagarria eskainiz, ikastetxeetan eta Tokiko Eskolatze Batzordeetanematen zaien lehenbiziko harrera erraztu nahi da.

Ikastetxeek esku tartean dugun informazioa osatu behar dute ikastetxeari buruzko datuzehatzagoak emanez: hezkuntza proiektua, antolakuntza, eta elkarbizitzarako berek dituztenarauak.

Nahi genuke lanabes xume hau mesedegarri izatea hezkuntzako egiazko aukera berdintasunalortzeko eta lagungarri izatea gure Komunitateko kide izan nahian Nafarroara datozenpertsona guztien harrera eta arreta prozesuan.

Luis Campoy ZuecoHezkuntza Kontseilaria

AURKIBIDEA

IKASLE ETORKINEN ESKOLATZEA .......................................................... 6

HEZKUNTZA SISTEMA NAFARROAN ...................................................... 10

IKASTETXEEN ANTOLAKUNTZA .............................................................. 21

IKASLEEN ESKUBIDEAK ETA BETEBEHARRAK .................................... 23

FAMILIEN ESKUBIDE ETA BETEBEHARRAK .......................................... 24

ESKOLA EGUTEGIA ....................................................................................... 25

IKASTEKO BEKAK ETA LAGUNTZAK ...................................................... 26

IKASKETAK HOMOLOGATZEA ETA BALIOZKOTZEA ........................ 26

HELBIDE ETA TELEFONO JAKINGARRIAK ............................................. 27

ERANSKINA: NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA .............................. 35

6

IKASLE ETORKINEN ESKOLATZEA

Hezkuntza Departamentuak Tokiko Eskolatze Batzordeen sorrera eragin du Nafarroakohainbat herritan, eskola-adineko seme-alabak izanik gure Komunitatera iristen diren familiakaholkatzeko.

Aholkularitza horrek barne hartzen ditu hezkuntza sistemari buruzko eta Nafarroakoikastetxeetako eskolatze prozesuei buruzko informazioa.

Gainera, eskolatze proposamen bat eskaintzen du familien eskaeren arabera eta herrikoikastetxeen ahalmenen arabera. Proposamen horrek aintzat hartzen du gurasoek badutelaaske aukeratzeko eskubidea, eta saiatzen da ikasleak ikastetxeetan modu orekatuan banatzen.Halaber, ikasleen eskolatzearen segimendua egiten du.

Tokiko Batzordeak Nafarroako Gobernuaren Hezkuntza Departamentuko EskolatzeBatzordearen menpean dira, eta honako herri hauetan daude:

Tokiko Eskolatze Batzordeak:herriak eta udaletxeetako telefonoak

7

ALTSASU........................................948-562161

BARAÑAIN .....................................948-286310

BURLATA........................................948-238312

ELIZONDO.....................................948-580006

LIZARRA.........................................948-548200

ETXARRI-ARANATZ........................948-460004

LODOSA.........................................948-693032

MUTILOABEITI ...............................948-244946

IRUÑA...................................010 / 948-420100

ZANGOZA .....................................948-870005

TAFALLA.........................................948-701811

TUTERA .........................................902-242010

ATARRABIA ....................................948-136680

herria udaletxeko telefonoa

8

Nora jo, nahi duzun ikastetxean eskola-plaza eskatzeko?

Eskola-adineko seme-alabak dituzten familia guztiek dute eskubidea edozein ikastetxetan,publiko zein itundua izan, plaza eskatzeko, eta inor ez da baztertua izanen arraza, erlijionahiz sexua direla eta.

Ikastetxe batean lehen aldiz sartzen diren ikasleek horretarako berariaz sortutako TokikoBatzordeetan informazioa eskatzen ahal dute, baita Nafarroako Gobernuaren HezkuntzaDepartamentuan ere (Guraso eta Ikasleentzako Argibide eta Aholku Bulegoa: Santo Domingokalea 1, Iruña. Tel.: 848 42 66 17)

Onartua izateko eskaera, behar den gainerako dokumentazioarekin batera, dagokion TokikoBatzordeak proposatutako ikastetxean edo familiak berak lehenik aukeratutakoan aurkeztubehar da.

Eskaerak aurkezteko ohiko epea otsailean izaten da. Onartutakoen zerrendak martxoanagertzen dira jendaurrean, eta matrikula ekainaren azkeneko eta uztailaren lehenbizikoegunetan egiten da. Eskaera eta matrikulazioa egiteko ezohiko epea irailaren lehenbizikoegunetan izaten da.

Epe horietatik kanpo, berandu sartzen diren ikasleak plaza hutsak dituzten ikastetxeetanonartuko dituzte. Tokiko Eskolatze Batzordeek sartu berri diren ikasle etorkinei aholkuemanen diete ikastetxe batean eskolatzeko aukerari buruz, betiere berdin kontuan hartuzgurasoen interesa eta ikastetxeek ikasleak hartzeko dituzten aukerak.

Ikasleak onartzeko prozedura

9

Bere seme edo alabaren izena ikastetxe publiko edo itundutako batean emateko eskubideaurratu dela uste duen familia orok bere herriko Eskolatze Batzordeari jakinarazi beharkodio, edo Hezkuntza Departamentuko Eskolatze Batzordeari. Tel.: 848-428922.

Gizarte eta kultur egoera behartsuan dauden ikasleeiplazak erreserbatzea

Nafarroako ikastetxe guztiak funts publikoz sostengatzen dira, eta horregatik bederen biplaza taldeko erreserbatzen dira Haur Hezkuntzako lehenbiziko mailan. Plaza hutsak izanezgero plaza kopuru bera gordeko dira Haur Hezkuntzako 2. eta 3. mailetan eta DerrigorrezkoBigarren Hezkuntzako lehenbiziko mailan.

10

Espainian, eskolatzea derrigorrezkoa da 16 urteak arte. Adin horretatik aurrera, ikasleakerabakiko du ikasten jarraitu edo lan munduan sartu nahi duen.

Komunitate honetako Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxeetan, bai publiko baiitunduetan, irakaskuntza doakoa da. Haur Hezkuntzako bigarren zikloan, ikastetxe itunduetanzenbatekoaren zatirik handiena (85 %) ere doakoa da.

HEZKUNTZA SISTEMA NAFARROAN

0-3 urte bitarteko hezkuntza

Borondatezkoa da. Familiek kuota bat ordaintzen dute hilero, beren diru-sarreren arabera.

Nafarroan badira haur eskola publiko eta pribatuak.

Iruñeko haur eskola publikoetan aurretiko izen ematea egiteko epea prentsan agertzen da,eta martxo osoan irekita egon ohi da. Familiek kuota bat ordaintzen dute hilero, beren diru-sarreren arabera.

Iruñean, informazio gehiago jasotzeko, Iruñeko Udalaren Haur Eskoletara jo daiteke, Olivetokondearen kalea, 4 – 2. ezk. Tel.: 948 22 11 01 eta 948 22 11 03, baita NafarroakoGobernuaren Gizarte Ongizatearen Institutuaren eskoletara ere: González Tablas kalea,z.g. Tel.:848 42 69 00.

Nafarroako gainerako tokietan, herri bakoitzeko Udalera jo behar da, edo matrikula eginnahi den eskolaurreko ikastetxera.

3-6 urte bitarteko hezkuntza (Haur Hezkuntza)

Halaber, borondatezkoa da. Ikastetxe publikoetan erabat doakoa da, eta itunduetanzenbatekoaren zatirik handiena ere bai.

Nafarroan, hiru urteko ikasle guztiak daude eskolaturik Haur eta Lehen Hezkuntzako eskolapublikoetan edo itunduetan. Landa eremuko ikastetxeetan, garraioa, derrigorrezkoa denean,doakoa da, eta ikasleek beste herri batera joan behar badute, jantoki zerbitzua zatirikhandienean diruz lagundurik dago.

12

Lehen Hezkuntza

Etapa horrek 6 eta 12 urte bitarte barne hartzen du. Derrigorrezkoa eta doakoa da ikastetxeguztietan. Hiru ziklotan banatzen da, eta ziklo bakoitzak bi maila ditu. Ikasleek beste urtebat iraun dezakete bertan. Ikastetxe publiko eta itunduetan ematen da.

Haur Hezkuntzan eta Bigarren Hezkuntzan bezala, landa ingurunean garraioa doakoa daeta ikasleek beren jatorrizko herritik lekualdatu behar dutenean jantoki zerbitzua diruzlagundurik dago.

13

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza

Hau ere doakoa da eta Bigarren Hezkuntzako Institutuetan (BHI) eta itundutako ikastetxeetanematen da. Lau mailatan banaturik dago, bi ziklotan taldekaturik, eta 12 urteetatik 16 urteakartekoa da. Hezkuntza tarte horretan maila bakoitzeko behin errepikatu ahal izanen da.

Etapa hori arrakastaz gaindituta, Bigarren Hezkuntzako Graduatu Titulua hartzeko eskubideaizanen da. Titulu horrek ahalbidetuko du Batxilergora, Erdi Mailako Lanbide Heziketara edolan mundura sartzea.

1414

Hezkuntza Sistema

Bigarren Hezkuntzako Graduatuaren Titulua

Derrigorrezko hezkuntza

Haur Hezkuntzako 2. zikloa 3-6 urte

Haur Hezkuntzako 1. zikloa 0-3 urte

1. zikloa: 6-8 urte2. zikloa: 8-10 urte3. zikloa: 10-12 urte

Lehen Hezkuntza(Doakoa)

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza(Doakoa)

12-16 urteLehen zikloa (1. eta 2. mailak)

Bigarren zikloa (3. eta 4. mailak)

15

Nahitaezkoen ondoko hezkuntza

Orokorki, 16 urteetatik aurrera hasten da.

Ikaslea, DBH bukaturik, bi egoeratan egon daiteke:

Bigarren Hezkuntzako Graduatu Titulua lortu du: Kasu horretan, Lanbide Heziketa (ErdiMailako Zikloa) edo Batxilergoko ikasketak aukeratu ahal izanen ditu. Bai batak bai besteak2 urteko iraupena dute.

Erdi Mailako Heziketa Zikloa bukaturik, lan mundura edo Batxilergora sar daiteke, edoGoi Mailako Zikloetan sartzeko proba batera.

Batxilergoko tituluaren bidez Goi Mailako Lanbide Heziketara edo unibertsitatekoikasketetara sar daiteke.

Ikasleak ez du lortu Bigarren Hezkuntzako Graduatu Titulua: Lanbide Tailerretan jarraitzenahal du bere heziketa.

16

Bigarren HezkuntzakoGraduatu Titulua Izanik

LAN MUNDUAUNIBERSITATEA

Nahitaezkoen ondoko hezkuntzaDerrigorezko Bigarren Hezkuntza bukaturik

Bigarren HezkuntzakoGraduatu Titulurik Gabe

Batxilergoko 1. maila (17 urte)

Batxilergoko 2. maila (18 urte)Lanbide Tailerrak

Sarrera proba

(20 urtetik gorakoak)Sarrera proba

Lanbide HeziketaERDI MAILAKO zikloak

(17-18 urte )

Sarrera probaPrestakuntza ikastaroa

Lanbide HeziketaGOI MAILAKO zikloak(18 urte edo gehiago)

17

Hizkuntza ereduak

Nafarroan lau hizkuntza ereduren arabera egiten ahal dira ikasketak, eskualdeen eta ikastetxeenarabera. Hiru aukera hautatzen ahal dira, ikastetxeak eskaintzen dituen hizkuntzen arabera:

A eredua: Irakaskuntza gaztelaniaz, Euskara irakasgaia izanik.

D eredua: Irakaskuntza euskaraz, Gaztelania irakasgaia izanik.

G eredua: Irakaskuntza gaztelaniaz.

B eredua: Zenbait irakasgai gaztelaniaz eta beste zenbait euskaraz.

Matrikula egiteko eskaera-inprimakia jasotakoan, gurasoek han adieraziko dute zein hizkuntzaeredu nahi duten beren seme-alabentzat.

18

Hezkuntza behar bereziak dituzten ikasleak

Ohiko hezkuntza sistemaren osagarri, bada hezkuntza behar bereziak dituzten ikasleentzakobaliabide eta laguntza antolakuntza bat, bai ikastetxe arruntetan bai hezkuntza berezikoetan.Behar berezi horiek, gehienetan minusbaliotasun psikiko, fisiko nahiz sentsorialeko egoerapertsonalekin dute harremana.

Informazio eta orientazio gehigarria jasotzeko: Nafarroako Hezkuntza Berezirako BaliabideenZentroa (CREENA) Pedro I, 27, Iruña. Tel.: 948 19 86 38.

Pertsona helduen hezkuntza

Bizitza guztiko ikaskuntza gauzatzeko, badira pertsona helduen prestakuntza etengabearizuzendutako irakaskuntzak. 16 urtetik gorako pertsonei daude zuzendurik. Pertsona helduekberen prestakuntzari hasiera edo jarraipena ematen ahal diote gure Komunitateko hainbatikastetxetan.

Hona hemen prestakuntza eskaintza:

Gaztelania atzerritarrentzat.Oinarrizko prestakuntza (alfabetatzea eta oinarrizko ezagutzak).Pertsona Helduen Bigarren Hezkuntza (ESPA).Urrutiko eta Gaueko Batxilergoak.Prestakuntza pertsonala (Hizkuntza, Matematika, Tailerrak, Hizkuntzak, Informatika, e.a.).

Informazioa eskatzeko ikastetxe hauetara jotzen ahal duzue:

1919

IRUÑA"JOSE Mª IRIBARREN" IKASTETXEA(Oinarrizko Hezkuntza)Tel.: 948 19 86 58 / 59Bartolomé de Carranza kalea, 531008 IRUÑAcebairib@pnte.cfnavarra.es

IRUÑANHBHI "FÉLIX URABAYEN"(Bigarren Hezkuntza eta Urrutikoa)Tel.: 948 19 95 71Bartolomé de Carranza kalea, 531008 IRUÑA

TUTERAPERTSONA HELDUENIKASTETXEA(Oinarrizko Hezkuntza)San Juan plaza, 1, beheaTel.: 948 84 80 9631500 TUTERAcebatude@pnte.cfnavarra.es

LIZARRA ALDEARemontival kalea, 7Tel.: 948 55 64 00

31200 LIZARRAcebaeste@pnte.cfnavarra.es

SAKANA ALDEAOtadiako Santokristo plaza, 21

Tel.: 948 56 30 3831800 ALTSASU

TAFALLA ALDEASan Isidro kalea, z.g.Tel.: 948 70 34 70

31300 TAFALLAcebatafa@pnte.cfnavarra.es

ZANGOZA ALDEAKale Nagusia, 21

Tel.: 948 33 81 3931420 URROTZ

fgarciag@pnte.cfnavarra.es

PERTSONA HELDUEN IKASTETXEAK

2020

Beste ikasketa batzuk

Hizkuntza Eskola OfizialakIruñaTel.: 948 20 63 43Compañía, 6. PK: 31001E-posta: eipamplo@pnte.cfnavarra.es Web orria: www.pnte.cfnavarra.es/eoip/

TuteraTel.: 948 84 80 95 Magallón kalea, 10 E-posta: eitudela@pnte.cfnavarra.esWeb orria: www.pnte.cfnavarra.es/eitudela/

UrrutikoaTel.: 948 29 19 80Taxoareko errepidea, z.g. (El Sario eraikina) IRUÑAE-posta: eidistan@pnte.cfnavarra.esWeb orria: www.pnte.cfnavarra.es/idiomas.distancia/

"Pablo Sarasate" Musika KontserbatorioaTel.: 948 29 12 11 Aóiz kalea 9, IRUÑA.

Udal Musika EskolakInformazioa dagokion Udalean.

21

IKASTETXEEN ANTOLAKUNTZA

Ikastetxe batean, pertsona askok eskaintzen dizkiote arreta eta lana ikasleen hezkuntzari,eta hainbat funtzio dituzte: Hona hemen nor diren eta zein lan egin behar duten:

Zuzendaritza taldea, ondoko hauek osatua:

Zuzendaria: Ikastetxean aginpide eta erantzukizun handiena duena.

Ikasketa burua: Bereziki ikasleen gai akademikoez eta diziplinaz arduratzen da.

Idazkaria: Administrazio eta ekonomia kontuak dagozkio (laguntzak, bekak, matrikulak,e.a.).

Tutorea:

Ikasle talde bakoitzaren ardura duen irakaslea da. Familiak berarekin hitz egin beharkodu seme-alaben hezkuntza eta prestakuntza prozesua ezagutzeko eta laguntzeko.

Orientatzailea:

Bere egitekoa da, besteak beste, irakasle eta familiekin elkarlanean aritzea ikasle guztienetengabeko orientaziorako eta ikasleei beren ikasketa prozesuan laguntzeko. Gainera,ikasleei eta familiei dagozkien beste kontsulta batzuei ere erantzun beharko die.

Irakasleen Klaustroa:

Irakasle guztiek osatzen dute, eta ikastetxeko irakaskuntza-gaiei buruz erabakitzen du.

22

Eskola Kontseilua:

Ondoko hauen kopuru zehatz batek osatzen dute: irakasleak, gurasoak, ikasleak, langilezerbitzu-emaileak, eta, egoki denean, Udalaren ordezkariak. Ikastetxearen kontrol etakudeaketan partehartze organoa da.

Guraso Elkarteak:

Beren egitekoa da familien eta ikastetxearen arteko elkarlana sustatzea, ikastetxearenfuntzionamendu egokia helburu. Beste hainbat jarduera (eskolakoak nahiz eskolazkanpokoak) ere antolatzen ditu.

Beharrezkoa da gurasoek Gurasoen Elkarteetan parte hartzea, beren seme-alabenhezkuntza prozesuan laguntzeko.

23

Ikasle guztiek dituzte honako eskubideak, besteak beste:

Osoko prestakuntza bat jasotzea, zeinak bere nortasunaren garapen osoari lagunduko dion.

Errespeta daitezela bere kontzientzia askatasuna, bere erlijio eta moral sinismenak, etabere duintasun pertsonala.

Doako derrigorrezko hezkuntza eta bere hezkuntza behar zehatzei erantzuteko laguntzakjasotzea.

Eskola eta lanbide orientazioa jasotzea.

Hainbat betebehar ere badituzte, hona hemen batzuk:

Heziketa jardueretan parte hartzea.

Hezkuntza komunitateko kide guztiak errespetatzea.

Irakasleen orientazioei jarraitzea.

Eskoletara garaiz iristea.

Ikastetxeko instalazioak eta eskola materiala zaintzea.

Ikastetxeko antolakuntza, elkarbizitza eta diziplina arauak errespetatzea.

Ikastetxeek ikasleen eskubide eta betebeharren zerrenda osoa emanen dute.

IKASLEENeskubideak eta betebeharrak (laburpena)

24

Gurasoek, beren seme-alaben hezkuntzari dagokionez, honako eskubide hauek dituzte:

Seme-alabek kalitatearen berme goreneko hezkuntza jaso dezatela, Legeak ezarritakomarkoaren barnean.

Ikastetxea libreki aukeratzea.

Seme-alabek beren sinismenen araberako erlijio eta moral hezkuntza jaso dezatela.

Seme-alaben ikasketa eta gizarte eta hezkuntza alorretako integratzearen berri izatea.

Ikastetxearen kontrol eta kudeaketan parte hartzea, legeek ezartzen duten eran.

Seme-alaben ikasketa eta lanbide orientazioari eragiten dieten erabakietan entzunakizatea.

Halaber, betebehar hauek dagozkie:

Behar diren neurriak hartzea edo egoki den laguntza eskatzea seme-alabek hezkuntzakoderrigorrezko mailak egin ditzaten eta eskoletara erregularki joan daitezen.

Seme-alabei, bidaltzen zaizkien ikasketa jarduerak bete ditzaten adore ematea.

Hezkuntza prozesuan seme-alabei laguntza ematea, irakasleekin eta ikastetxeekinelkarlanean.

Ikastetxean ezarritako arauak eta hezkuntza komunitateko kide guztiak errespetatzea etahoriekiko errespetua sustatzea.

FAMILIENeskubideak eta betebeharrak

25

ESKOLA EGUTEGIA

Ikasturtea irailetik ekainera bitartekoa da, eta hiru hiruhilekoetan egituratzen da:

Lehenbizikoa, irailetik Eguberrietako oporrak arte. Azken horiek bi aste irauten dutegutxi-gorabehera.

Bigarrena, urtarriletik Aste Santuko oporrak arte, 10 bat egun irauten dutenak.

Eta hirugarrena, Aste Santuko oporretatik ekainaren azken aldera arte.

Udako oporraldiak uztaila eta abuztuan izaten dira.

Dagokion ikastetxean zehatz-mehatz ematen da urteroko eskola jardueren egutegiaren berri,baita beste datu jakingarri batzuen berri ere.

26

IKASTEKO BEKAK ETA LAGUNTZAK

Badira Hezkuntza Ministerioaren eta Nafarroako Gobernuaren beka eta laguntzen zenbaitdeialdi, ondoko gai hauetan: material didaktikoa, garraioa, jantoki-zerbitzua, eta, hezkuntzabehar bereziak dituzten ikasleen kasuan, baita irakaskuntza osagarrirako ere.

Ikastetxeetan eta Nafarroako Gobernuaren Hezkuntza Departamentuaren egoitzan (BekenBulegoa, Santo Domingo k., 1 Iruña) eskatzen ahal da informazioa. Telefonoak: 848 42 65 38eta 848 42 63 86)

Ministerioaren beken inprimakiak estankoetan hartzen ahal dira, eta Nafarroako Gobernuarenbekak ikastetxeetan eta Nafarroako Gobernuaren Hezkuntza Departamentuaren egoitzan.Ikasleek ikasten duten ikastetxean bertan aurkeztu behar da eskaera.

Ez da beharrezkoa ikasketak inola ere baliozkotzea Haur, Lehen eta Derrigorrezko BigarrenHezkuntzako mailetan sartzeko.

Nahitaezkoen ondoko ikasketetarako, baliozkotze izapideak hemen behar dira egin:

Hezkuntza eta Zientzia Ministerioa. Hezkuntzako Goi-Ikuskatzailetzaren Arloa. Paulino Caballero kalea, 4. 31071 Iruña. Tel.: 948 97 93 60

IKASKETAKhomologatzea eta baliozkotzea

Helbide eta Telefono Jakingarriak

28

IRUÑAAlde Zaharreko Auzo UnitateaJoaquín Jarauta kalea, 4331001 IruñaTel.: 948 21 26 49 / 22 87 46

Txantreako Auzo UnitateaBeorlegui kalea, 4631015 IruñaTel.: 948 13 20 40 / 13 32 79

Etxabakoitzeko Auzo UnitateaUrdánoz Multzoa, 731009 IruñaTel.: 948 25 43 59 / 17 36 33

Zabalguneko Auzo UnitateaAita Calatayud kalea, 4 behea

31003 IruñaTel.: 948 23 08 05 / 23 53 61

Ermitagañako Auzo UnitateaErmitagañako kalea, 42

31008 IruñaTel.: 948 25 53 54 / 17 51 77

Iturramako Auzo UnitateaSan Joan Bosco kalea, 15

31007 IruñaTel.: 948 27 63 05 / 27 62 00

Udalen Gizarte Zerbitzuak

Udaletako Gizarte Zerbitzuek gizarte arloko zenbait arreta programa garatzen dituzte,biztanleei orokorki zuzenduak, eta zenbaitetan gizarte egoera zailean dauden atzerritarreizuzenduak.

GIZARTE ZERBITZUEN HELBIDEAK

HELBIDE ETA TELEFONOjakingarriak

29

ALTSASUPakearen plaza, 7

31800 AltsasuTel.: 948 46 76 62

LIZARRASorkunde Garbiaren pasealekua, 1

31200 LizarraTel.: 948 54 82 22 / 36

DONEZTEBEMercaderes kalea, 27, B

31740 DoneztebeTel.: 948 45 17 46

TAFALLANafarroako plaza, 7

31300 TafallaTel.: 948 70 18 11

TUTERA Díaz Bravo kalea, 26

31500 TuteraTel.: 948 82 67 61/ 51

Mendillorriko Auzo UnitateaArdanatz kontzejuaren kalea, 4 behea31016 IruñaTel.: 948 16 19 00 / 16 00 47

Milagrosako Auzo UnitateaIrati errekaren kalea, 9, atzealdea31005 IruñaTel.: 948 24 27 17 / 24 76 85

Arrotxapeako Auzo UnitateaErrotazarko kalea, z.g.31014 IruñaTel.: 948 13 21 57 / 13 35 94

Sanduzelaiko Auzo UnitateaSanduzelai kalea, 1131012 IruñaTel.: 948 12 71 33 / 12 74 87

Donibaneko Auzo UnitateaTulebrasko Monasterioaren, 331011 IruñaTel.: 948 25 10 12 / 17 43 24

30

Enplegu bulegoak

Lana bilatzerakoan, garrantzitsua da informazio eta prestakuntza egokiak izatea. Eskaintzendiren ikastaroei buruzko informazioa eskuratzeko, etxetik hurbilen duzun enplegu bulegorajoan zaitezke.

Nafarroako Enplegu Zerbitzuaren egoitza nagusiaArcadio María Larraonaren kalea, 1, 2. eta 3. solairuak31008 IruñaTel.: 848 42 44 00

Lanerako Prestakuntza ZentroaAtarrabiako etorbidea, z.g.31600 - BurlataTel.: 948 13 66 44

Pretakuntza moduluak ematen ditu 17 urtetik gorako pertsona langabeentzat.

31

ENPLEGU BULEGOEN HELBIDEAK

IRUÑABigarren ZabalguneaAgoitz kalea, 631004 IruñaTel.: 948 15 19 09 / 948 29 17 32

VadoluengoVadoluengoko Monasterioaren k., 431008 IruñaTel.: 948 19 95 23 / 948 19 71 81

ArrotxapeaErrotazar kalea, 9-11-1331014 IruñaTel.: 948 13 28 50 / 948 13 28 86

TUTERADña. María Ugarte kalea, z.g.31500 TuteraTel.: 948 82 18 70 / 74

TAFALLAAita Calatayud pasealekua, 1931300 TafallaTel.: 948 70 04 00 / 948 70 45 61

LIZARRAAralar Media plaza, 2

31200 LizarraTel.: 948 55 07 12 / 948 55 66 57

ALTSASUGartzia Ximenez, 3

31800 AltsasuTel.: 948 56 27 54

DONEZTEBELeitzako errepidea,1

31740 DoneztebeTel.: 948 45 03 09

AGOITZToki Eder kalea, z.g.

31430 AgoitzTel.: 948 33 61 79

LODOSACalvario kalea, 1

31580 LodosaTel.: 948 69 34 08 / 948 66 23 06

32

Gizarte entitateak non atzerritarrei esku hartzekoprogramak eskaintzen zaizkien

ANAFEEMATEN DITUEN ZERBITZUAK:

Zuzenbide eta gizarte arloetako aholkularitza.Dokumentazioa bideratzea.Lanbide aurreko eta lanerako prestakuntza.Enplegua (lan aholkularitza, lan poltsa).Informazioa, sentsibilizazioa.Ikerketa.

IRUÑAMarcelo Celayeta etorb. 75, A3-2

(Matesa zena)31014 Iruña

Tel.: 948 13 60 78TUTERA

Dña. María Ugarte kalea, 1231500 Tutera

Tel.: 948 82 67 12Zerbitzu ibiltaria Azkoien, San Adrián,Lizarra eta Zangoza herrietarako,CCOO-ren egoitzetan.

CARITAS NAFARROAEMATEN DITUEN ZERBITZUAK:

Laguntza zuzenbide eta gizarte arloetan.Dokumentazioa bideratzea.Enplegu poltsa.Prestakuntza.Eskola-laguntza.

IRUÑASan Antón kalea, 8, 2.

31001 IruñaTel.: 948 22 59 09

TUTERAEl Muro kalea, 8

31500 TuteraTel.: 948 82 68 56

S.0.S. ARRAZAKERIAEMATEN DITUEN ZERBITZUAK:

Etorkinei aholkatzea.Bazterketa eta arrazakeria egoeraksalatzeko bulegoa.Kultura arteko jarduerak.

IRUÑAZapatería kalea 31, 1º

31001 IruñaTel.: 948 2115 21 - 22 62 14

33

GURUTZE GORRIAEMATEN DITUEN ZERBITZUAK:

Errefuxiatuentzako arreta programa.Etorkinentzako arreta programa.Larrialdietako laguntzak.Laguntza zuzenbide eta gizarte arloetan.Prestakuntza.Enplegua.

IRUÑALeire kalea, 631002 Iruña

Tel.: 948 20 65 70TUTERA

Pamplona kalea, 731500 Tutera

Tel.: 948 82 74 50

SEI (Servicio de EducaciónIntercultural)EMATEN DITUEN ZERBITZUAK:

Eskolako etxeko lanetan eta aisialdikojardueretan laguntzea.Gizarte trebetasunak garatzea.Familiei aholkatzea.Familiei aholkatzea.

IRUÑASan Fermín kalea, 18, 1.

31003 IruñaTel.: 948 23 97 39

UGTEMATEN DITUEN ZERBITZUAK:

Lehenbiziko harrera.Dokumentazioa bideratzea.Laguntza zuzenbide eta gizarte arloetan.Lan munduan sartzea.Sentsibilizazioa.

IRUÑAZaragozako etorbidea, 12, 1.

31003 IruñaTel.: 948 29 12 81

TUTERACuesta de la Estación plaza, 3

31500 TuteraTel.: 948 82 02 89

Honako herri hauetan ere zerbitzuaematen du: Altsasu, Lizarra, Zangoza,Tafalla, Azkoien, Azagra eta San Adrián.

3434

Beste telefono eta helbide jakingarri batzuk

Hezkuntza DepartamentuaSanto Domingo kalea, 1. 31001 Iruña

Guraso eta Ikasleentzako Argibide eta Aholku Bulegoa:Tel.: 848 42 66 17. e-posta: educacion.informacion.alumnos@cfnavarra.esEskolatze Bulegoa: Tel.: 848 42 89 22.Kultura-aniztasunaren eta Inmigrazioaren Atala: Tel.: 848 42 66 18Beken Bulegoa: Tel.: 848 42 65 38Nafarroako Hezkuntza Berezirako Baliabideen Zentroa (CREENA):Gurasoentzako argibide unitatea: Tel.: 948 19 86 38.

Lan eta Gizarte Gaietako Alor Funtzionala – Estatuko Administrazioa(Atzerritarrentzako bulegoa)

Europako Batasunetik kanpoko hiritarrentzako egoitza eta lan baimena.Baiona etorbidea, 2. 31011 Iruña.Argibideetarako eta hitzordua aldez aurretik eskatzeko telefonoa: 948 97 93 30

Gizarte Segurantzako bulegoaLan kontratuak: Tel.: 948 24 72 00 eta 948 29 76 50

Hiritarren Babesa: larrialdiak eta foruzainak: Tel.: 112Itxaropenaren telefonoa: 948 23 70 58Gobernuaren Ordezkaritza Nafarroan

Telefonogunea: 948 97 90 00Hiritarrarentzako informazioa: 948 97 91 00Atzerritarrak eta agiriak: 948 29 97 00Atzerritarren Bulegoa – Pasaporteak: 948 15 27 22. Bergamín k., 31, Iruña.

Nafarroako Foru KomunitateaE R A N S K I N A

36

NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA

Hamazazpi autonomia erkidegok osatzen dute Espainia. Horietako bat, iparraldean etaPirinioetako mendebaldeko muturrean kokaturik dagoena, Nafarroako Foru Komunitatea da.

10.421 metro karratuko zabalera du, eta iparraldetik Frantziarekin mugatzen du, ekialdetikAragoirekin - Huesca eta Zaragoza - hegoaldetik Errioxarekin, eta ipar-mendebaldetik EuskalAutonomia Erkidegoarekin –Araba eta Gipuzkoa-.

Nafarroan, hiru eskualde bereizten dira. Iparretik hegoaldera: Mendialdea, Erdialdea etaErribera.

Mendialdean klima epela eta hezea da, eta Piriniotako ibarretan maiz izaten dira elurtehandiak eta tenperatura aldaketa bortitzak.

Erdialdean badira bai mendialdeko bai Erriberako paisaiak, eta zereal laboreak daude bertan.

Erriberaren ezaugarri dira uda lehorrak, euri gutxi eta irregularrak eta ipar haizeak maizjotzea.

BIZTANLERIA

Nafarroak 560.000 biztanle eta 53,5 biztanle/km2-ko dentsitatea ditu. Biztanleria Iruñean,Iruñerrian (hiriburuaren ingurua), hirietan eta Erribera aldean biltzen da, eta herrietaneskasagoa da.

Azken urteetan, Espainiako gainerako tokiak bezala, Nafarroa etorkinen hartzaile bihurtuda. Estimatzen da 40.000 bat lagun iritsi direla Iberoamerika, Afrikako iparralde eta Europakoekialdetik, azken urteetan batez ere.

37

A-15

N-1

N-240

N-1

21-A

N-135

N-111N-240

N-1

21A-15

A-68 N-232

Orreaga

Otsagabia

ErronkariIRUÑAAltsasu

Lizarra

Erriberri

ZangozaTafalla

Tutera

ERRIOXA

ARAGOI

FRANTZIA

EUSKALAUTONOMIAERKIDEGOA

Bera

Irurtzun

Viana

Castejón

Elizondo

Ipar-mendebaldeaPirinioakIruñerriaLizarrerriaErdialdeaErribera garaiaErribera beherea

38

HISTORIA ETA KULTURA

Nafarroaren antzinako historian, badira baskoien lekukotzak eta erromatarren presentziahandia erdialde eta hegoaldean. Erdi Aroan hainbat dinastia izan ziren, zeinek Erresumaindependentea eratu zuten XVI. mendera arte, eta lotura sendoak mantendu zituen Aragoi,Gaztela eta Frantziako erresumekin.

Gaur egun, bere Foruei eusten die. Horiek lege eta ohiturak dira, hainbat alderdi garrantzitsutanberezko erregimena osatzen dutenak.

San Fermin –Iruñearen zaindaria- jaiak uztailaren 7an ospatzen dira. Hemingway idazleamerikarrak festa hauek deskribatu zituen eta munduan zehar heda zitezen lagundu zuen.

Erlijio ohiturek eragin handia izan dute, eta gaur egun ere badute. San Frantzisko Xabierkoaeta bere gazteluak bisitari eta erromes ugari erakartzen dituzte. Ospetsuak dira martxoko“xabierraldiak” (oinez egiten diren erromesaldiak).

Nafarroako erlijio eta kultur bizitzako beste erreferente nagusi bat Donejakue Bidea dugu,eskualde guztia zeharkatzen duena. Urtero, Europako hainbat lekutatik milaka lagun ibiltzendira bide horretan barna, hainbat arrazoi dituztela, Santiagora –Galizia- iristeko.

Nafarroako ondare artistikoan toki hauetako gazteluak nabarmentzen dira: Erriberri, Xabier,e.a. Gainera, nabarmentzekoak dira Iruñeko eta Tuterako katedralak, hainbat monasterio,esaterako Leire eta La Olivakoak eta ondoko eliza hauek: Zangozako Santa Maria, OrreagakoKolegiata eta Lizarrako Ruako San Pedro.

39

OSASUNA ETA HEZKUNTZA

Honako hauek osatzen dute Nafarroako osasun-sarea: ospitale nagusiak eta eskualde-ospitaleak, kanpo kontsultetako zentro bat eta lehen mailako laguntzako tokiko zentroak.Doakoa eta unibertsala da, eta sendagilea aukera daiteke.

Nafarroako hezkuntza sistema doakoa da haur, lehen eta bigarren etapei dagokienez, etaeskaintza zabala du derrigorrezkoak ez diren zatietan: Unibertsitate Publikoa (NUP) etaUnibertsitate Pribatua (Nafarroako Unibertsitatea), UHUN/UNED (Urrutiko HezkuntzarakoUnibertsitate Nazionala), Hizkuntza Eskola -aurrez-aurrekoa eta urrutikoa-, Goi MailakoMusika Kontserbatorioa eta beste ikastetxe batzuk.

ANTOLAKUNTZA POLITIKOA

Nafarroa, 1978ko Espainiako Konstituzioaren arabera, Autonomia Erkidego gisa eraturikdago, eta 1982ko lege honen arabera antolatua: Nafarroako Foru Eraentza Birrezarri etaHobetzeari Buruzko Lege Organikoa. Berezko gobernu erakundeak ditu, esaterako ForuParlamentua edo Nafarroako Gorteak, ahalmen legegilea dutenak, baita Gobernua ere,Presidenteak eta kontseilariek osatua. Horiek aurrekontuak kudeatzeko eta Komunitatearengobernua betetzeko ardura dute.