I Etorkizun-tailerra Ikasle Etorkinek hezkuntza …...Plataforma - Getxoko etorkinak I...

Plataforma - Getxoko etorkinak

I Etorkizun-tailerra ikasle etorkinek hezkuntza-sisteman duten egoerari buruz 2009ko abenduak 11

1

I Etorkizun-tailerra Ikasle Etorkinek

hezkuntza-sisteman duten egoerari buruz

2009ko abenduak 11

Plataforma – Getxoko etorkinak Acsabol, Adrebol, Arahma, Berdintasuna, Caritas,

Egintza, Hijos De Quinara M´Benne Botcha, Pagkakaisa, Perualde, Sikap



2

Aurkibidea

ATARIKOA ……………………………………………………………………………………………………………… 4 I ETORKIZUN-TAILERRA IKASLE ETORKINEK HEZKUNTZA-SISTEMAN DUTEN EGOERARI

BURUZ ……………………………………………………………………………………………… 6

TAILERREAN JASOTAKO EKARPENAK ………………………………………………………… 8 ARAZOAK DIAGNOSTIKATU EDO HAUTEMATEKO FASEA ……………………………………………9 IRUDIMENAREN EDO AMETSAREN FASEA ……………………………………………………………… 12

- Etorkizun-ikuspegi baikorra - Etorkizun-ikuspegi ezkorra

ERAIKUNTZA-FASEA ……………………………………………………………………………………… 16

MODERATZAILEEN ONDORIOAK …………………………………………………… 18

ARAZOAK DIAGNOSTIKATU EDO HAUTEMATEKO FASEA ………………………………………..19 IRUDIMENAREN EDO AMETSAREN FASEA ……………………………………………………………..21

- Etorkizun-ikuspegi baikorra - Etorkizun-ikuspegi ezkorra

ERAIKUNTZA-FASEA …………………………………………………………………………………….. 24

ESKERRONAK ……………………………………………………………………………………………………… 26



3

“Jakintza hedatzeko ahalegin oro alferrikakoa da baldin eta irakaskuntza jasotzen duenaren behar, izaera eta etorkizunera egokitzen ez bada”.

José Martí

Atarikoa

Gaur egun gero eta pluralago eta globalago den gizartean bizi gara, gure

gizarte-inguramenduan migrazio-mugimenduak gero eta sarriagoak direnez gero. Immigrazioak gizartea eta pertsonak azkar aldatzea dakar, konplexutasun-faktore berriekin. Maalouf-ek dioenez: Gizakiek ez dute inoiz gaur beste gauza komunean izan, hainbeste jakingarri, hainbeste erreferentzia, hainbeste irudi eta hitz komun, ez dute inoiz gaur beste bitarteko partekatu, baina horrek batzuk eta besteak diferentzia indar handiagoz baiestera daramatza. Gure gizartea etnia eta kultura anitzeko errealitatea da, lurralde berean oso kultura ezberdinak, mito, sinesmen, interpretazio eta adierazpen sistema ezberdinekin, balio eta tradizio ezberdinekin batzen direnez gero. Egoera horrek gizartearen esparru guztietan eta bakoitzean eragina duten eta jarduera-estrategia berriak behar dituzten hainbat kontu ekartzen ditu.

Aspaldion, Getxoko udala etorkinen harrera-lur bihurtu da. 2009ko

urtarrilaren 1ean udalerrian erroldatuta zegoen jende guztiaren artean % 6,4 atzerritarrak dira nazionalitatez. Gure hezkuntza-sistemara sartu diren ikasle etorkinen kopurua nabarmen gehitu da azkeneko urteotan, termino absolutu eta erlatibotan, batez ere, aldi berean, eskolatutako ikasleen kopuruak behera egin duela kontuan hartzen badugu. Getxoko udalerrian unibertsitatekoak ez diren mailetan 700 ikasle baino gehiago daude matrikulatuta, horietatik % 50 Lehen Hezkuntzan, % 24 DBHn eta % 15 Haur Hezkuntzan. Ikasle etorkinak, beraz, Getxon matrikulatutako ikasleen, 8.076, % 8,6 dira.

Gizarte eta kulturako errealitatea, ikusten dugunez, hezkuntza-

erakundeetan islatzen da. Agerian geratzen da, beraz, diferentziak jaso eta ulertuko dituen hezkuntza plural eta irekira jo behar dela, ezberdintasunak onartuz eta haietatik ikasiz gaurko errealitatearen osagai gisa. Ikasleen hezkuntzan dibertsitatearen logikaren alde egin behar da homogeneotasunaren logikaren kaltetan. Pertsona bakoitza indibidualtasunen multzoa da. Ez dago ikasteko multzo homogeneorik, ezberdinak dira gaitasunetan eta



4

motibazio, interes eta beharretan. Dibertsitatearen logikatik heztea antolamendu eta metodologia aldetik malgu eta pluralak izatea eskatzen duen erronka da. Ikasleen aniztasunaren araberako hezkuntza-proposamenak egin behar dira, denek mundua ulertzeko, epaitzeko eta eraldatzeko beharrezkotzat jotzen diren helburuak helburuak lortuko badituzte.

Euskal Eskola Publikoaren legeak eskola horren ezaugarriak honela

definitzen ditu: “Euskal eskola publikoa, horko ikastetxe bakoitza, anitza, elebiduna, demokratikoa da, euskal gizartearen zerbitzura dagoena, gizarte eta kultura mailan bere ingurunean errotua, partaidetzazkoa, ezberdintasunen berdintzailea eta dibertsitateen bateratzailea”. Helburu hauek ditu, besteak beste: “Ikasleen jatorrizko ezberdintasunak berdintzeko, maila, etapa, ziklo eta gradu guztietan jardutea”. Dibertsitate pertsonal eta kulturala aitortu eta indartu behar da –gizakiaren existentziarekin batera doanez gero eta aberastasun-faktore argia denez gero- eta, aldi berean, berdintasun handiagoa sustatu behar da gizartean. Diferentziak errespetatu eta ezberdintasunokin elkar aberastea lortzea hezkuntzaren ardatzetako bat izango da.



5

I Etorkizun-tailerra ikasle etorkinek hezkuntza-sisteman duten egoerari buruz

Larunbatean, 2009ko abenduak 11, ikasle etorkinek eskola-sisteman duten egoerari buruzko lehen Etorkizun-tailerra egin zen. 1981ean, R. Jungk eta N. R Müllert-ek metodologia zehatza eta praktikoa aurkeztu zuten: “etorkizun-tailerrak”. Metodologia hori ageri den liburua “Zukunftswerkstätten, Webe zur Wiederbelebung der Demokratie” da (Etorkizun-tailerrak, demokrazia berritzea). Jungk-en metodoa hainbat inguramendu eta herrialdetan aplikatu da, demokrazia “biziberritzeko” konpromisoa argi utzita. Gaur egun, herritar gehienek ez dute edota ez dute baliatzen erabakitzen zuzenean parte-hartzeko eskubidea eta ekarpen garrantzitsuak dituzte egiteko. Jungk-entzat etorkizun-tailerra “gizarte-laborategi” moduko bat da, herritarren sektore ezberdinek etorkizun-aukerak diseinatu eta proposatzeko, berdintasun-plano batetik. Tailerra EASW metodoan (European Awareness Scenario Worshop- Kontzientziatzeko Europar Tailerrak) oinarritzen da. EASW Europar Batasunak onartutako metodoa da, parte hartzaileek emandako ideien eta proposamenen aberastasuna jaso, ordenatu eta lehenesteko aukera ematen duena, lan-dokumentu batean. Prozesu horretan funtsezkoa da gizartearen aniztasunaren maparen irudi fidagarriena emango duten udalerriko eragile eta kolektibo nagusien inplikazioa eta parte-hartze zuzena izatea. Lan-metodologia horrek aukera ematen die jorratzen den gaiari buruz ekarpen eginkor, eraikitzaileak egiteko eta balorazioa emateko. Hiru faseen garapena, laburbilduta:

o Arazoak diagnostikatzeko edo hautemateko fasea

Arazo nagusiak diagnostikatzea. Fase horretan ahalik eta puntu kritikorik gehien identifikatzeko gonbita luzatzen zaie parte hartzen duten pertsonei, taldeka, hautatutako lan-gaiari dagokionez, ondoren egoeraren diagnostikoa egingo bada.

o Irudimenaren edo ametsaren fasea

Tailerrean parte hartzen duten pertsonak eztabaidarako tailer paraleloetan biltzen dira eta udalerriari buruzko ikuspegi baikorra (jokaleku baikorra) eta etorkizuneko ikuspegi ezkorra (jokaleku ezkorra) prestatzen dituzte, jorratzen ari diren gaiari dagokionez.



6

o Eraikuntza-fasea

Irudimenezko erabakiak edo diseinuak frogatu eta egingarriak diren aztertuko da erakuntza-fasean, gauzatu baino lehen. Jarraian, taldeak erabakiko du zer ekintza beharko liratekeen amestu, proposatu eta adostutako jokalekura iristeko. Amaitzeko, jorratutako gaiak labur azalduko ditu taldeko pertsona batek eta, ondoren, eztabaidari ekingo zaio.



7

Etorkizun-tailerrean jasotako

ekarpenak

Hezkuntzaren helburu behinenetako bat mundua ikusteko gure leihoak

zabaltzea izango da.

Arnold H. Glasow

http://www.mundocitas.com/autor/Arnold+H./Glasow



8

Arazoak diagnostikatu edo hautemateko fasea Familiako gurasoak gutxi inplikatzen dira lan-zamek eraginda. Arratsaldez bakarrik egoten diren haurrak, bideratuko dituen inor gabe.

Eskolak gurasoei leporatzen die haurren eskola-porrota.

Ez dago jatorrizko herrialdeetako errealitateari buruzko sentiberatasunik. Euskal Herrian etorkin izateak aukera den hizkuntza eskaintzen dizu, eta

etorkinek ez dute hori beti horrela balioesten, eta bertoko jendea ere ez da datorren aberastasunari buruz ohartzen.

Ama ezkongabea hizkuntzarako zailtasunekin. Erantzukizun-zamak. Bakarrik

prozesuan. Familia ez da beti nuklearra. Rolak hautsi dira, gizon batzuk eskolako zereginetan inplikatu dira.

Itzuleraren mitoa, seme-alabekin joango naizela uste dut, eta ez dut behar

dena jokoan jartzen. Gurasoen beldurra, badakigu hemengo neska-mutilen jokabidea den (hiztegia,

erreboltariak, exijentziak…). Gazte hezigaitz oldarkorrak. Lan-aukera gutxi. Hezkuntza-maila apala. Integraziorik ez bada, bazterketa dago. Herrialdeetako ghettoak. Gazte zaurgarriak, soldata txikiak, lilurak Gazte bandak, alkohola, drogak, delinkuentzia. Aginpiderik gabeko gurasoak. Ezin dizkiete mugak jarri. Gizarte-ekonomiako sistema kontsumistak izatera baino edukitzera eroaten

duena. Neska-mutil objektu bihurtuak, robotak

Gizarteak irakasleak gutxiestea. Irakasleak errespetatzen ez dituzten

gurasoak. Etorkinak masiboki heltzea. Erakundeak gainezka. Kulturen arteko

harremanetarako prestatuta ez dauden irakasleak, ghetto eskolak, sostenguko irakasleak falta dira.



9

Ez aitortzea ikasleek dakarten jakinduria, hizkuntzak… Inplikatzen ez diren gurasoak, hainbat arrazoi tarteko. Ikasle taldeen arteko

bazterketa adin batetik aurrera –nerabezaroan eta nerabezaro-aurrean (pubertaroan)-.

Aniztasun-hezkuntza burokratizatzea, hezkuntzaren autonomia.

Irakasleek aginpiderik ez.

Ikasle atzerritarren banaketa desorekatua ikastetxeetan. Hemen jaioa, 2 urterekin ez zuten ikastolan hartu.

Enplegatzailearen errefusa langilearenganako.

Ikasle atzerritarren portzentaje ezberdinak (% 0tik % 90rera).

Eskolaume etorkinak zentro bakarrean pilatzea.

Ordutegi zurrunak eta etorkinen lan prekarioekin bateraezinak.

Errefusaren beldurra eta norbere ideiak adierazteko lotsa.

Irakasleek ez dute eredurik ematen ikasleen artean kulturen arteko ereduak

bideratzeko. Irakasleen prestakuntza kultura askoko ikasgelak bideratzeko. Familiek ez dute hizkuntza ezagutzen eta seme-alabei laguntzeko orduan izan

lezaketen zailtasunaren beldur dira. Guraso etorkinek ikastetxeen gertutasuna lehenesten dute.

Hezkuntza-maila ezberdina hona datozenen eta hemen daudenen artean.

Gurasoek ez diete seme-alabei ikasten laguntzen.

Eskola bakoitzean ghettoak sortzen dira.

Teknologia berriak oso eskura dituzte.

Integrazioa gainerako etorkinekin (ghettoak egitea).

Kasurik gehienetan sorterriko kultura bertoko kulturaren aurretik jartzen da.

Ikastetxe publiko eta pribatuetako banaketa desberdina.

Eskola-porrota egotea. Hizkuntza integraziorako funtsezkoa da (euskara), baina negatiboa eta zaila

da ikasle latinoentzat.



10

Etorkinek interes gutxiago jartzen dute eta informazio gutxiago eskatzen dute seme-alaben martxari buruz.

Kirola garrantzitsua da integraziorako.

Integrazioa zailagoa da heltzen direnean adin jakin batzuetakoak direnekin.



11

Irudimenaren edo ametsaren fasea

Etorkizun-ikuspegi baikorra Hautatzen dakiten gazteak, arduratsuak, integratuak. Ahalegin saritua gure seme-alabekin. Gazte integratuak zoriontsu izateko eginbeharrarekin eta eskubidearekin. Euskadi gizarte mestizoa da, aberatsagoa talentuetan, jakintzan, balioetan… Seme-alabek nahi dutena ikas dezaten eta aukera, erraztasunak eta

baliabideak izan ditzaten horretarako. Kitxua, errumaniera, guaraniera eta abarretako hizkuntza-eskolak Gazte elebidunak, hirueledunak… Arrazakeria desagertzea, iraganeko hitza/ekintza izatea. Neska-mutilek etxerako lanak egiteko laguntza emango zaien tokia. Kulturen elkartrukerako espazioak (futbol, boleibol eta abarretarako zelai eta

jokalekuak). Biblioteka eta ludoketak asteburuetan eta oporretan hezkuntza-material

integratzailearekin. Kirol, musika, antzerki eta halakoetarako espazio gehiago eraikitzea.

Gure sorterriei buruz sentsibilizatzeko eta jakiteko tailerrak.

Guraso eta irakasleen arteko topaketak kultura-aberastasuna trukatzeko.

Gure sustrai indigenak sakonago ezagutzea, aberastasun horri buruzko

sentiberatze- eta aitortza-prozesuak. AMPASek babesak, baliabideak izatea euren langile izaeraren arabera.

Kultura globala kulturen artekotasun handiagoa. Internet: komunikazioa

berehalakoagoa. Interes handiagoa beste kultura batzuk ezagutzeko.

Kultura askotako ikuspegia.

Gero eta beldur gutxiago izango zaio etorkinari, eta etorkinak ere

integratzeko beldur gutxiago izango du. Hezkuntza eraginkorragoa, pertsonen sentimenduak kontuan izango dituena.



12

Ikasle etorkinak integratzen dira eta bizitza partekatzen du ikaskideekin.

A eta D ereduen arteko diferentziak gainditzea.

Ikasle atzerritarrek lortzen dute beren balioak hemengo ikasleei

transmititzea. Bertokoen eta atzerritarren taldeen arteko harremanak sendotzea eta

gizartearentzat aberasgarriak izatea. Kanpoko ikasleak arrakastatsuak dira ikasketetan eta tituluak ateratzen

dituzte. Bertokoen taldeek pozik hartzen dituzte kanpoko ikasleak eta haien kulturatik

ikasten dute eta gidari izaten dute. Elkarrekintza handiagoa.

Jarduerak haur atzerritarrekin eta bertokoekin ikastetxean.

Aniztasuna erakutsiko duen eskola-materiala.

Kultura askotako irakasleak.

Eskola guztiek prestakuntza/hezkuntza-maila bera izatea lortzea.

Portzentaje antzekoa eta orekatua haur etorkin guztien artean ikastetxe

guztietan. Ikastetxeen barruan ghettorik ez izateko ekintzak artikulatzea.

Beste kultura batzuk errespetatu/mantenduko dituzten hezkuntza-eredu

homologatuak ahalbidetzea. Ikastetxeak irakasle egonkorrekin proiektu integratzaileak ahalbidetzeko.

Erlijio-tolerantzia errealitatea da.

Giza eskubideak errealitatea dira.



13

Etorkizun-ikuspegi ezkorra Etorkinak bertokoei lana kentzen dielako ikuspegia. Erradikalismo xenofobo erlijiosoak. Balioak eta hezitzaileen eta gizarte osoarenganako errespetua galtzea. Ikasleen portzentaje handi batek titulaziorik lortzen ez badu, talde

baztertuak sortuko dira. Etsitako pertsonengan atsekabea eta oldarkortasuna sor daiteke. Haur indibidualistagoak, balioak galduta. Eskolak lan-aukerak kentzen ditu hizkuntzarengatik. Ez nahastea guztiz, eta ikasleak gero eta bananduago egotea eta eskola-

porrota are handiagoa izatea. Komunikaziorik ez etorkinen familien eta irakasleen artean. Ikastetxean etorkin ugari egotea eta ikastetxea ghetto bihurtzea, eta lana

bilatzeko orduan ikastetxeari aditzea ikasleari baino gehiago. Irakasleak eta ikastetxe batzuk gutxi inplikatzen dira. Ikastetxe ghettoak gehitzen dira. Mendebaldeko balioen galera orokorra Hezkuntzaren arazora hedatzen da. Diferentziak onartzen dira baina ez da aukerarik ikusten. Gizarte-mailan, ez dago beste kulturei buruzko interesik. Agintariak ez dira ezertarako inplikatzen, baliabideak eman bai baina

interesik jarri ez. Ikastetxe ghettoak egongo dira (herrialdeka).



14

Eraikuntza-fasea Gurasoen eta, ondorioz, pertsonen elkarren mendekotasunaren aitorpen

handiagoa. Gobernuek gehiago saiatuko dira integrazioarekin, erakundeak prestatuta

egongo dira, ez da tratu-diferentziarik izango. Bizitza-kalitate hobea maila guztietan hezkuntza hobea izanez gero. Familiaren inplikazio handiagoa.

Euskal eta europar emigrazioaren historia eta arrazoiak hobeto ezagutzea.

Afektibitatea eta adimen emozionala gehiago garatzea.

Gaien zeharkakotasuna. Inguramendua zehaztea.

Artearen bidez zeharka ikastea.

Gurasoak eskolan integratzea, AMPAS-ak ez ezik, ikasleen familietako

amabitxi, aitabitxiak ere bai. Hizkuntza-ereduak bateratzea.

Gobernuaren bultzada aprobetxatzea integraziorako.

Gobernuak egiten dituen ekintza positiboei buruzko propaganda gehiago

egitea. Harremanetarako tresnak ematea haur, guraso eta irakasleen integraziorako.

Helduen zein gazteen edozein arrazismo-zantzuri aurre egitea.

Hedapen handiagoa emanez, haurrak txikitatik heldu arte inplikatuz.

Irakasleak ikasle atzerritarren eta euren familienganako praktika egokietan

inplikatzea. Eskolaz kanpoko jarduerak sortzea, % 50 ikasle atzerritarrak eta % 50

bertokoak direlarik, harremanak erraztearren. Ikasle atzerritarren banaketen aplikazioa indartzea.

Familiak eta ikasleak gerturatzeko espazioak erraztea, errealitate berria

kontuan hartuta. Kulturen arteko bilerak sustatzea, ikastetxean zein ikastetxetik kanpo.

Ikastetxea eskola-ordutegi zorrotzetik harantzagoko hezkuntza-eremu gisa

aprobetxatzea. Eusko Jaurlaritzaren batzordea ikastetxeen artean banaketa zentzuz egiteko

eta horretarako baliabideak (autobusak...) jartzeko.



15

Mailak orekatzea bete beharreko galdesorta baten edota froga edo azterketa

baten bidez. Irakasleak ez diren helduak ere prestakuntzaren katean inplikatzea.

Ikasleen hezitzaileenganako errespetua hobetzeko behar dena artikulatzea.

Pizgarriak, bekak ikaslerik onenentzat.

Ikastetxe ghettoak ixtea.

Udal batzordea etorkinak udalerriko ikastetxeetan orekaz banatzea zaintzeko.



16

Moderatzaileen ondorioak

Ni ez naiz irakaslea, bidea galdetu diozun bidaidea baino ez naiz. Nik

harantzagokoa seinalatu nizun, nigandik eta zugandik harantzago

zegoena.

George Bernard Shaw

“Etorkinen ghettoa (ezberdin etniko-kulturala baztertzea) harekiko gure

isiltasunek, gure ihesek eta gure gutxiespenek eragiten dute. Ghettoa guk geuk



17

lotzen dugu etniekin, hango ezer interesatzen ez zaigun unetik, hango

hazpegiren batek gogaitzen gaituenean edo hango praktikaren batek, atzora

arte geureak ere izan direnak ere, itxuraz asaldatzen gaituenean”. 1

Arazoak diagnostikatu edo hautemateko fasea

Egoeraren lehen diagnostikoa egiteko, parte hartzen zuten pertsonei ikasle etorkinek hezkuntza-sisteman zuten egoerari buruz puntu kritiko nagusiak identifikatzera deitzen zitzaien lehen fase honetan izandako ekarpenak hiru mailaren inguruan bilduko genituzke:

1. Hezkuntza-sistema - Irakasleak

2. Familia

3. Ikasleak

1. Hezkuntza-sistema-Irakasleak

o Ikasle atzerritarrak ikastetxeetan modu desorekatuan banatzea

ikastetxe ghettoak sorrarazten ari da.

o Informazio gutxi guraso etorkinei, integraziorako faktore gisa

seme-alabak D ereduan matrikulatzeari buruz.

o Hezkuntzako figura berriak sortu eta sartu dira baina, batzuetan,

ikasleen oraingo errealitatea kontuan hartzen ez duten eskema eta

metodologia zaharrak erabiltzen segitzen da.

2. Familia

o Gurasoek esku-hartze erabakigarria dute ikastetxeen hezkuntza-

zereginaren garapenean, irakasleekin duten harremanaren eta

elkarlanaren ondorioz, zein beste gurasoekiko harremanen

ondorioz. Gurasoen laguntza seme-alaben prestakuntzan, ordea,

denborarik ez izateak baldintzatzen du, okerrerako, lan-ordutegi

zurrunak eta familiaren bizitzarekin nekez uztargarriak dituzten

lan prekarioak izaten dituztelako. Gai horretan bat datoz familia

etorkinak eta bertoko familiak.

1 AZURMENDI, M. (2003) Todos somos nosotros. Madril, Taurus, 2003, orr.165-66.



18

o Alabaina, etorkinengan hezkuntza-sistemak familiei eskaintzen

dizkien lankidetzarako aukerak (AMPAS, eta abar…) ez ezagutzeak

ere eragina du.

o Errefusatua izateko eta norbere ideiak adierazteko beldurrak,

batzuetan, eragin okerra du guraso etorkinen espazio komunetako

parte-hartze eginkorrean.

o Familia etorkinetan seme-alaben hezkuntzaren inguruan sor

litezkeen arazo-egoeren aurreko kezka ere izaten da: gazte-

bandak, alkohola, drogak, delinkuentzia, eta abar.

o EAEko bi hizkuntza ofizialetakoren bat ez jakiteak etorkinek seme-

alabei eskolako lanetan laguntzea zailtzen du.

3. Ikasleak

o Gazteak eskola-sisteman integratzea eskatzen dien egoeraren aurrean daude, integrazioa euren esku soilik balego bezala. Ez da eskola ikasleetara egokitzen dena, ikasleak egokitu behar dute eskolara.

o EAEko hizkuntza ofizialetako bat edo biak ez ezagutzea etorkinek

aurre egin behar dioten zailtasun erantsia da.

o Norbere ideiak adierazteko eta errefusatua izateko beldurrak ikasle etorkinek trukerako espazioetan gutxi parte hartzea ekar lezake.



19

Behin idatzi nuen nazioa ez dela lurralde baten bizi edo hizkuntza bera hitz

egiten zuten pertsonen multzoa soilik, baizik eta, batez ere, “gu” esateko modu

bat, plural suspergarria. Hala dela uste dut, eta definizioaren hitz gakoa

“suspergarria” dela”.2

Irudimenaren edo ametsaren fasea

Bigarren fase honetan, parte hartzen duten pertsonak eztabaida-taldeetan banatzen dira ikasle etorkinek hezkuntza-sisteman duten egoerari buruz jokaleku baikorra eta tailerraren lehen fasean gai horri buruz hautemandako arazoei ez heltzea ekarriko lukeen jokaleku ezkorra prestatzeko.

Etorkizun-ikuspegi baikorra

1. Hezkuntza barneratzailea, osoa eta bidezkoa

o Ekintzak sortu eta artikulatzen dira ikastetxe ghettorik ez izateko

eta hezkuntza-ereduen arteko balizko ezberdintasunak gainditzen

dira.

o Ikasle etorkinen eta bertako ikasleen arteko harremanak

harremanok sustatzen dituzten espazioen bidez finkatzen dira, eta

balioen transmisioaren eta abarren bidez elkar aberasteko aukera

ematen dute.

o Kulturen artean ulertzeko hezkuntza, onartzen eta diferentziarako

eskubidea balioesten ikasiz.

o Kultura ezberdinak eta ikasteko estiloak sartzen dituzten

hezkuntza-programak sortzen dira, eta denen arrakastaren alde lan

egiten dute.

o Aniztasuna positiboa dela erakusteko eta estereotipoak eta

aurreiritziak desegiteko eskola-materiala sortzen da.

o Aukera berdinak eskola-esparruan, gizarte-esparruan ere aukera

berdinak izatea errazteko.

2 ATXAGA, B., Horas extras, Alianza, Madril, 1997, orr. 88-89.



20

2. Irakasle, ikasle eta familien baterako eraikuntza

o Trukerako espazioak sortzen dira eskola-sistema osatzen duten eta

hor parte hartzen duten aktore ezberdinen artean (familiak,

irakasleak, ikasleak...) elkar ezagutu eta aitortzea ahalbidetzeko.

o Gurasoen elkarteek (AMPA) babesa eta baliabideak dituzte

ikastetxeak ondo funtzionatzeko proposamenak egiteko eta parte

hartzeko.

o Irakasleen eta ikasleen gurasoen arteko jakingarrien trukea,

hezkuntza barneratzailea batera eraikitzeko.

o Irakasle egonkorrak ditu, proiektu integratzaileak ahalbidetzeko.

3. Gizarte barneratzailea eta kulturen artekoa

o Elkar aberasteko trukerako espazioak sortzen dira.

o Sentsibilizazioko tailerrak egiten dira, beste kultura eta beste

herrialde batzuen jakintza eta aitortzaren aldeko interesa pizten

laguntzeko eta, horrela, bi alderdiei –etorkin eta bertako-

estereotipoak, aurreiritziak eta beldurrak hausteko.

o Kulturen arteko gizartea: gizarte barneratzailea talentu, jakintza,

balio eta abarretan aberatsagoa.



21

Etorkizun-ikuspegi ezkorra

1. Gizarte barneratzailearen porrota

o Balioen eta errespetuaren galera orokorra gizartean, jarrera

baztertzaile eta indibidualistak ekarriz.

o Gizarteak onartzen ditu ezberdintasunak baina ez ditu aukera gisa

ikusten. Kultura anitzeko gizartea saritzen du kulturen arteko

gizartea barik.

o Inplikazio txikia denen arrakastaren alde egin eta ekingo duten

gizarte eta eskola barneratzailea baten eraikuntzan.

2. Hezkuntza-sistemaren porrota

o Ikasle atzerritarrak ikastetxeetan desberdin banatzeak ikastetxe

ghettoak agertzea edo betikotzea dakar.

o Komunikaziorik ez familia etorkinen eta ikastetxeen artean. Horrek

ez du laguntzen familiak hezkuntza-lanetan gehiago inplikatzen eta

parte-hartze eginkorra izaten.



22

“Agian gustatuko zaizu, agian ez, baina kontua da gauza askotan berdinak

garela (...) Agian gustatuko zaizu, agian ez, baina, zorionez, ezberdinak ere

bagara (...) Gustatu ala ez, gogoko zaitut bi gauzengatik, berdinak pozten nau,

ezberdinak, berriz, estimulatu”. Joan Manuel Serrat3

Eraikuntza-fasea

Azkeneko fase horretan egingarriak izan litezkeen etorkizun-ikuspegi ezberdinak

aurkatzen dira. Parte hartzen duten pertsonek erabakitzen dute zer ekintza egin

beharko diren amestutako jokalekura heltzeko.

o Bizitza-kalitatea hobetuko da hezkuntza, maila guztietan,

hobetzen bada.

1) Norbanakoen ezberdintasunak hartuko dira kontuan ikasleei

aukera berdinak eskainiz.

2) Eskolak bizikidetzan eta indibidualtasunaren eta

bakoitzaren erritmoaren errespetutik abiatzen den

hezkuntza-ereduan oinarritutako irtenbideak bilatuko ditu,

hezkuntza integral eta bidezkoagoa lortzeko.

3) Aniztasuna errespetatuz lan egingo da, ikasle guztiak

balioetsiz eta ezberdintasunetatik eta gizarte-

heterogenotasunetik denek ikasten dutela onartuz.

o Ikasleei eta familiei eskola-sistemaren ezaugarriak ezagutzeko eta

sisteman sartzeko aukera emanez.

o Familien elkarrekiko mendetasuna eta hezkuntzan duten rola

aitortu eta nabarmenduko da. Gurasoen inplikazioa eta integrazioa

eskolan.

o Hurbiltzeko espazioak sortzen dira, eskola-sistema osatzen duten

eta hor parte hartzen duten aktore ezberdinen artean (familiak,

irakasleak, ikasleak ...) elkar ezagutu eta aitortzea ahalbidetzeko.

3 JIMÉNEZ, C., Guía sobre Interculturalidad. Primera Parte. Fundamentos Conceptuales. Colección Cuadernos Q’anil,

número 1. Proyecto de “Interculturalidad, políticas públicas y desarrollo humano sostenible”. PNUD – Guatemala / 97/ 015. Guatemala, 1997.



23

o Lagunarteko harremanak sortzea erraztuko duten jardueren bidez,

ikasle etorkinak euren adinekoen artean integratzea sustatzea.

o Ekintzak sortzen eta artikulatzen dira ghettoak diren ikastetxeak

egon ez daitezen:

1) topaketak guraso etorkinekin, integraziora begira, euskara

ikastearen eta seme-alabak B eta D ereduetan

matrikulatzearen garrantzia azaltzeko.

2) Udal batzordea etorkinak udalerriko ikastetxeetan orekaz

banatzea zaintzeko.

3) Eusko Jaurlaritzaren batzordea ikastetxeen artean banaketa

zentzuz egiteko eta horretarako baliabideak (autobusak...)

jartzeko.

Denok lagundu behar dute, diziplina askotako erantzuna behar

denez gero. Baterako jarduerarekin eta erantzun orokorrekin soilik

gaindituko dira ghetto bihurtzeko prozesuak eta joko da kulturen

arteko etorkizunaren aldeko bidetik.



24

Eskerronak

“Getxoko etorkinak” plataforma elkarte hauek osatzen dute

Acsabol

Adrebol

Arahma

Berdintasuna

Caritas

Egintza

Hijos de Quinara M’Benne Botcha

Pagkakaisa

Perualde

Sikap

eta zuzenean zein zeharka eman dioten laguntza eskertu nahi die abenduaren 11n,

ikasle etorkinen hezkuntza-sistemako egoera hizpide hartuta, dinamika parte-

hartzailearekin egin zen etorkizun-tailerrean eginkorki parte hartu zuten pertsonei.

Tailerraren aurreko hitzaldian hauek egon ziren:

Adelaida Otxoa Icaza –Lamiako – Leioa LHZko zuzendaria

Adelis Galindo –Fadura – Algortako institutuko ikaslea

Asunta Pérez –Fadura – Algortako institutuko irakaslea

Karmelo Urkiza –Taldeka Lagunduz elkartea

(bere garaian San Ignazio-Algortako HHIn eskola-errefortzurako

programarekin arduratu zen elkartea)

Eskerrik asko denoi!

I Etorkizun-tailerra Ikasle Etorkinek hezkuntza …...Plataforma - Getxoko etorkinak I...

Documents

Transcript of I Etorkizun-tailerra Ikasle Etorkinek hezkuntza …...Plataforma - Getxoko etorkinak I...