CPI VIRXE DA CELA 3º ESO - BIOLOXÍA E XEOLOXÍA

Unidade didáctica 3:

A organización do corpo humano

Antes de empezar

● Cal é a unidade dos seres vivos?● Que funcións son capaces de realizar?

● Onde gardamos a información do noso corpo?● É igual para todas as células?

1 -Os niveis de organización

Os bioelementos

Átomos que forman parte da materia viva: C-H-O-N

As biomoléculas

Moléculas formadas por combinación de bioelementos

● Estrutura química sinxela● Presentes tamén na

materia inorgánica

● Estrutura química baseada no átomo de carbono

● Exclusivas da materia viva● Adoitan ser polímeros →

unión de moléculas do mesmo tipo chamadas monómeros

Organismos unicelulares/pluricelulares

Organismos unicelulares

• 1 célula: todas as actividades vitais

• Colonias– Agrupacións

organismos unicelulares

– Manteñen a independencia

Organismos unicelulares/pluricelulares

Organismos pluricelulares

• Conxunto células:– Formadas a

partir dunha célula cigoto

– Identico ADN co cigoto

– Diferenciación e especialización celular

•Traballo determinado

•Forma característica

•Cambios no citoplasma

organízanse

O estu

dia

TECIDOS

Histoloxía

2 – A célula humanaEstrutura básica da célula

● MEMBRANA PLASMÁTICA● Separa a célula do medio● 2 Funcións:

● transporte substancias● relación co medio

● CITOPLASMA● Substancia acuosa na que

● Teñen lugar reaccións químicas vitais

● Atopamos os orgánulos

● NÚCLEO● Distinguimos

● Envoltura nuclear: membrana perforada por poros que controla o paso de substancias

● Cromatina: material xenético (ADN). Cando a célula divídeso forma os cromososmas

● Nucleólo: estrutura esférica onde se fabrican os ribososmas

O núcleo celular

● FUNCIÓNS● Controla as funcións celulares

a través do ADN● O ADN contén a información

sobre as características do individuo

● Partes● Envoltura nuclear:

membrana perforada por poros que controla o paso de substancias

● Cromatina: material xenético (ADN). Cando a célula se divíde forma os cromososmas

● Nucleólo: estrutura esférica onde se fabrican os ribososmas

● Nun ser pluricelular todas as células teñen o mesmo ADN

Estrutura das células humanas

● Organización eucariota

● Nutrición heterótrofa

ORGÁNULO CARACTERÍSTICAS

Mitocondrias: orgánulos de dobre membrana en que se realiza a respiración celular por medio da cal obtén a enerxía a partir do osíxeno e nutrientes e se desprende CO

2

Retículo endoplasmático: conxunto de tubaxes que se estende polo citoplasma. Pode levar pegados nas súas paredes ribosomas, e entón se chama retículo endoplasmático rugoso. Realiza varias funcións:

-fabricación ou síntese de lípidos e proteínas (no rugoso)

-almacenaxe de substancias e comunicación das zonas da célula.

•Ribosomas: partículas de pequeno tamaño encargadas de fabricar as proteínas seguindo as instrucións do ADN.

•Aparello de Golgi: pequenos sacos aplanados onde se reúnen as substancias fabricadas no retículo endoplasmático e se introducen en vesículas (bolsas), normalmente para seren segregadas ao exterior ou para formar lisosomas.

•Vesículas: sacos de grande tamaño que almacenan diferentes tipos de substancias.

Lisosomas: pequenas vesículas con encimas (un tipo de proteínas) dixestivas, capaces de destruír as partículas procedentes do exterior, así como os orgánulos en desuso

Centrosoma: orgánulo formado por 2 cilindros, os centriolos: interveñen na división celular e na formación de cilios e flaxelos e o citoesqueleto

Variedade de célulasCEN BILLÓNS , DE 250 TIPOS E DIFERENTES TAMAÑOS

1 micra (micrómetro) = 0’000 001m = 0,001 mm

Tamaño célula eucariota•Moi variable pero en xeral microscópico

Tamaño célula eucariota

Diferenciación celularCigoto

(célula inicial)

Diferenciación celular: conxunto de cambios na forma e estrutura da célula que

lle permite especializarse nunha función determinada

Relaciona con frechas as dúas columnasRelaciona con frechas as dúas columnas

Relaciona con frechas as dúas columnasRelaciona con frechas as dúas columnas

TECIDOS HUMANOSEPITELIOS

TECIDO MUSCULAR

TECIDO NERVIOSO

TECIDOS CONECTIVOS

•Revestimento: Recobren superficies corporais internas e externas

•Glandulares: •Secreción de substancias•Intercaladas nos epitelios

•Estriado: •Liso:

•Músculo esquelético

•Órganos internos

•Sanguíneo

•Óseo

•Cartilaxinoso:

•Conxuntivo •Laxo: enchendo espazos•. Denso: tendóns e ligamentos

•Cartilaxes nariz, tráquea…•Articulacións vertebrados.....

•Esqueleto Soporte e protección→ :

Vasos sanguíneos

•Cardiaco •Músculo cardiaco

•Músculo esquelético

•Órganos internos

•Adiposo •Adiposo: acumula graxa

• Función:– Recobren superficies– Protección

• Tipos:– Simples: 1 capa Endotelios:

– Mucosas: recobren o interior das cavidades

– Epiderme : > 1 capa (capa máis externa da pel)

EPITELIOS REVESTIMENTO

•Permiten intercambio substancias

ENDOTELIO: alveolos pulmonares

• Función:– Epitelios que posúen glándulas

especializadas na secreción de diferentes substancias

• Tipos:– Exócrinas: secreción externa

– Endócrinas: de secreción interna

– Mixtas: páncreas

EPITELIOS GLANDULARES

• Función:– Movemento

• Tipos:Formado por células alongadasFibras

Tecido muscular estriado

Tecido muscular liso

Tecido muscular cardiaco (miocardio)

Tecido muscular

• Función:– Recepción e condución de

estímulos• Tipos:

Formado por:– Neuronas: célula

especializada na recepción, produción e transmisión do impulso.

– Glía: funcións de soporte , e proteción das neuronas

Tecido nervioso

• Función:– Unión e soporte

• Formados por:– Células: dispersas e escasas– Substancia intercelular ou

matriz:• Fibras proteínas: coláxeno,

elastina• Substancia fundamental

amorfa: • Tipos:

– Tecido conxuntivo– Tecido adiposo– Tecido cartilaxinoso– Tecido óseo

Tecidos conectivos

Tecidos conxuntivo• Función:

– Unión e soporte dos órganos e espazos que hai entre eles

– Ligamentos e tendóns• Formados por:

– Células: fibrocitos– Substancia intercelular

ou matriz:Fibras proteínas: (coláxeno, elastina)

Tecido adiposo• Función:

– Acúmulo de graxa (reserva enerxética do organismo)

– Protección térmica– Protección órganos

• Formados por:– Células: Adipocitos

• Exemplos: • Panículo adiposo• Médula amarela dos ósos

Tecidos cartilaxinoso• Función:

– Tecido brando e flexible

– Esquelética– Articulacións– Zona crecemento ósos

• Formados por:– Células: condrocitos– Substancia intercelular

ou matriz• Exemplos:

• Articulacións• Aneis tráquea• Estrutura pabillón

auricular

Tecidos óseo• Función:

– Esquelética• Formados por:

– Células: osteocitos– Substancia intercelular

mineralizada

– Forman sistemas laminiñas Sistemas Havers

• Exemplos: • Diáfese ósos longos

TECIDO ÓSEO COMPACTO

• Epífese ósos longos TECIDO ÓSEO ESPONXOSO

TECIDO VASCULARFormado por:

– MATRIZ LÍQUIDA PLASMA: →formado por auga e substancias disoltas

– CÉLULAS SANGUÍNEAS:• Glóbulos vermellos ou eritrocitos

Hemoglobina

Transporte osíxeno

• Glóbulos brancos ou leucocitos

Función defensiva

• Plaquetas ou trombocitos:

coagulación

ÓRGANOS, SISTEMAS E APARELLOS

O microscopio electrónico - óptico

http://www.micomania.rizoazul.com/microscopia%20el%20microscopio.html

O microscopio ópticoO microscopio óptico

Imaxe microscopio ópticoImaxe microscopio óptico

O microscopio O microscopio electrónicoelectrónico

Microscopio electrónicoMicroscopio electrónico

O microscopio electrónico ao mandar sobre a mostra un haz de electróns, en vez de luz, cunha

lonxitude de onda menor, é capaz de interpretar como separados dous puntos máis próximos, aumentando polo tanto o seu

poder de resolución.

Imaxe microscopio electrónicoImaxe microscopio electrónicovarrido - transmisiónvarrido - transmisión

Imaxe microscopio electrónico Imaxe microscopio electrónico varrido varrido imaxes en 3 D imaxes en 3 D

Imaxe microscopio electrónico Imaxe microscopio electrónico transmisióntransmisión imaxes planas pero maior capacidade de aumentos

NÚCLEO CELULARMITOCONDRÍA