TEMA 10: ESPAÑA E GALIZA DE 1902 A 1939.

ROSA MARÍA TÚÑEZ ALCALDE4º ESO

A crise do 98.

A guerra de Cuba.

Maine.

Guerra hispano-norteamericano.

O rexeneracionismo de Joaquín Costa.

O reinado constitucional de Alfonso XIII (1902-1923).

Constitución de 1876.

Continuación da alternancia (conservadores: Maura; liberais: Canalejas).

Influencia rexeneracionista de Maura: intento de acabar co caciquismo.

Reformas de Canalejas: descentralización, lei do cadeado.

Aumento da representación dos partidos nacionalistas ( Lliga Catalana, Partido PNV).

Avance dos partidos republicanos e do PSOE.

Gran forza dos sindicatos (UXT, CNT).

A crise do sistema de Restauración a partir de 1909:

- A Semana Tráxica de Barcelona 1909.

- A crise de 1917: protesta militar; protesta política: asamblea de parlamentarios en Barcelona; 1ª Folga Xeral Española.

- Trieno Bolxevique (violencia social).

Fracaso dos gobernos de concentracións.

A ditadura de Primo de Rivera.

A derrota de Annual (1921).

Golpe de Estado de Primo de Rivera (1923).

Prohibición dos partidos políticos.

Prosperidade económica.

Crítica dos intelectuais.

Pacto de San Sebastián.

Segunda República.

Eleccións municipais de 1931.

Alfonso XIII exíliase de España.

O Goberno Provisional e a Constitución de 1931.

Goberno Provisional de Alcalá Zamora.

Cortes constituíntes.

Constitución de 1931:

- Liberdades individuais amplas e divorcio.

- Sufraxio universal sen distinción de sexos.

- Estado aconfesionado.

- organización territorial descentralizada (autonomías).

- Fomento do benestar social(expropiación, ensino público).

Consecuencias:

- A máis democrática española.

- Cuestión relixiosa e as autonomías.

- Incidentes anticlericais.

- Inicio das conspiracións.

Eleccións: Alcalá presidente da república e Azaña presidente do goberno

As reformas.

Reforma agraria (IRA).

Autonomía de Cataluña.

Reforma militar.

Reforma laboral.

Reforma educativa.

Lei de matrimonio civil e de divorcio.

Oposición ás reformas.

Oposición desde a dereita e desde a esquerda.

Golpe de Estado de Sanjurjo.

Ocupación de terras no campo(Casas Viejas).

Dimisión de Azaña e convocación de eleccións.

Triunfo da CEDA de Gil Robles.

O Bieno Conservador.

Partido radical de Leroux.

Paraliza as reformas.

Revolución de outubro de 1934.

- De Asturias.

- De Cataluña.

Corrupción.

A fronte popular.

Fronte popular: definición.

Falanxe Española de Primo de Rivera.

Triunfo das eleccións da fronte popular.

Volta á política das reformas e liberación dos presos da revolución de outubro.

Distitución de Alcalá e nomeamento de Azaña como presidente da República.

Aumento da crispación (falanxistas e militares).

Inicio da conspiración de Mola.

Detonante: asasinato de Castillo e Sotelo.

O golpe de Estado e a división de Europa.Sublevación en África o 10 de xullo.

Sublevación na Península o 18 de xullo.

Apoios:

- Unha parte do exército.

- Os monárquicos.

- Conservadores.

- Falanxistas.

Zona nacional:

- A Xunta da Defensa Nacional.

- Franco como xefe do goberno.

- Unificación das forzas políticas(FET e XONS).

Zona republicana:

- Intento de revolución social.

- Milicias populares.

- Exército popular.

A internacionalización do conflicto.

Acordo de non intervención:

- A URSS.

- Italia fascista e Alemaña nazi.

As Brigadas Internacionais.

A campaña arredor de Madrid(xullo de 1939 – marzo de 1937).

Traslado das tropas de Marrocos á Península.

Ofensiva sobre Madrid.

Batalla do Jarama e de Guadalaxara.

A fronte norte(abril – outubro de 1937).

Bombardeo de Guernica (Lexión Cóndor).

Caída do País Vasco, Santander e Asturias.

Control dos recursos industriais e mineiros.

Contraataques de Brunete e Belchite.

O final da guerra (outubro de 1937 – abril de 1939).

Fronte leste.

Toma de Teruel e chegada ao mediterráneo.

Corte da zona republicana.

A batalla do Ebro.

Caída de Cataluña: toma de Barcelona.

Caída de Madrid.

Medio millón de vidas e exilio.

Fame e represión.

Racionamento dos alimentos.

Medo aos bombardeos.

Represalias (paseos).

Fosas comúns.

Refuxiados e exiliados.

Refuxiados: os nenos da guerra.

Exilio.

Idade de Prata da cultura española.

Definición:

Xeración do 98:

- Influencia do rexeneracionismo.

Xeración do 14:

- As vangardas.

Xeración do 27:

Científicos e intelectuais:

Historiadores.

A sociedade e a economía.

Sociedade cultural.

A maioría da xente traballaba na agricultura.

Cambios sociais e económicos:

- Desaparece o poder da fidalguía e as terras pasan para os campesiños.

- Fortalecemento dunha burguesía industrial e financieira.

- Transvasamento de traballadores do sector primario á industria e aos servizos.

O agrarismo.

Rendención de foros en 1926.

Basilio Álvarez e Avelino Pousa Antelo.

Nacionalismo.

Irmandades da fala.

O nacionalismo.

ORGA.

Castelao e Alexandre Bóveda.

A II República e o Estatuto do 36.

Castelao e a loita polo Estatuto.

Estatuto do 36:

- Presidente de Galicia.

- Presidente da Xunta.

- Asamblea de Galicia.

Base para a definición de Galicia como nacionalidade histórica.

A cultura.

Xeración nós.

Cultura galega.

Castelao, Vicente Risco e Otero Pedrayo.

A guerra.

Represión dura.