5. A industrialización e sociedade na España do

século XIX

Verena Vieites Fernandes.

1. Poboación e agricultura no século XIX

1.1. O CRECEMENTO DEMOGRÁFICO.

Aumento de poboación. Crises de subsistencia. Maior aumento da

poboación en : Madrid, Cataluña, Murcia, Canarias e País Vasco.

1.2. MIGRACIÓN E CRECEMENTO URBANO.

Emigración de moitos campesiños.

Éxodo rural cara: Madrid, Barcelona e Biscaia.

Emigración de moitos españois a América Latina.

Aumento da urbanización. Poboación rural.

1.3. A reforma agraria liberal Aboliuse o réxime señorial. Desvinculouse a propiedade. Desamortizáronse as terras da igrexa. Consolidouse a propiedade privada. Mentalidade baseada en vivir de rendas. A privatización das terras comunais significou para os campesiños pobres a perda dos dereitos á utilización de pastos, obtención de leña, arrendo, etc. Empobrecemento maior.

1.4. Un escaso desenvolvemento agrario Baixos rendementos agrícolas. Estructura da propiedade.

1. Latifundios.2. Minifundios.

Principais productos:1. Cereal.2. Pataca.3. Millo.4. Arroz.5. Cítricos .

Productos de exportación.

2. Os inicios da industrialización

2.1. A industrialización Española1. Incompleta. Principais factores que influíron negativamente na

industrialización:1. Escasa capacidade de compra.2. Falta de investimentos.3. Problemas de transporte.4. Escaseza de fontes de enerxía.5. Posición afastada.

Proteccionismo.

2.2. A industria téxtil

Concentración en Cataluña.

Proceso de mecanización. Vapores. Creación de colonias

industriais. Cataluña protexida da

competencia exterior pola lexislación proteccionista.

2.3. A siderurxia

Altos fornos españois en Andalucía. Asturias. Consolidación da industria siderúrxica no País

Vasco. Construcción de empresas de construcción

metalúrxica e naval. Importante sector bancario.

3. Minaría e ferrocarril

3.1. A explotación mineira1. Extracción de carbón e ferro.2. Depósitos da hulla en

Asturias.3. Principais minas de ferro en

Biscaia.4. Depósitos de chumbo, cobre,

mercurio e cinc.

3.2. O ferrocarril

Lei xeral de ferrocarrís (1855).

Estrutura radial no centro de Madrid.

Favorecemento do translado

de persoas e de mercadorías.

Axuda á formación dun mercado nacional máis integrado.

4. A economía española no cambio de século

4.1. A crise agraria de finais do século XIXCausas:

-Productos chegados de continentes europeos con prezos máis baixos.1. A caída dos ingresos agrarios.2. Crise da viticultura ao espallarse a praga da filoxera

francesa.

4.2. Novas enerxías e novas industrias Electrificación de España. Difusión do petróleo como combustible. Invención do motor de explosión. Industria do automóvil. Expansión da industria metalúrxica. Expansión da industria química.

4.3. Expansión industrial e desequilibrios

Forte crecemento demográfico. Consolidación dun sector industria en

Cataluña e no País Vasco. Implantación de empresas españolas e

extranxeiras en Asturias, Valencia e Madrid. Investimentos. Novas cavaduras e regadíos. Diversificación e especialización dos cultivos. Aumento da gandaría para o consumo das

cidades.

5. A sociedade española do século XIX

5.1 Novas clases dirixentes Nobreza terratenente. Alta burguesía. Mediana burguesía.

5.2. Os campesiños

Réxime de aluguer. Xornaleiros. Arrendos caros. Escaso traballo. Campesiños sometidos á arbitrariedade dos amos.

5.3. As clases populares urbanas Artesáns. Persoas dedicadas aos servizos. Mulleres para o servizo doméstico.

5.4. O proletariado industrial

Emigración de moitos campesiños á cidade, empregábanse nas novas fábricas.

Como consecuencia: creación do proletariado industrial.

Crecemento da industria e da minaría.

6. As orixes do movemento obreiro

6.1. Ludismo e sindicalismo Sucesos de Alcoi. Incendio da fábrica

Bonaplata. Creación dos sindicatos. Asociación de Teceláns en

Barcelona. Primeria folga xeral. Creación da Federación

Española da Asociación Internacional de Traballadores.

6.2. O socialismo

Fundación do PSOE (partido socialista obrero español).

Creación da UXT (unión xeral de traballadores). Defensa da acción política. Obxetivo dos socialistas: revolución social e

cambio do sistema capitalista por unha sociedade igualitaria.

6.3. O anarquismo

Defensa da acción directa contra a sociedade burguesa e capitalista.

Espiral de violencia. Época marcada polos atentados a varios

personaxes políticos, símbolos da burguesía e a igrexa.

Man negra. A confederación nacional do traballo.

6.4. Os conflictos agrarios

Periódicas crises de subsistencia que provocaban situacións de fame.

Crispación social. Alzamentos campesiños. Loja (granada, 1861).

7. Economía e sociedade de Galicia no século XIX

7.1 Os problemas da agricultura

Proceso de desamortización.

Sistema de foros. Intentos por redimir os

foros. As mesmas técnicas

de cultivo e cultivos agrarios.

Minifundismo.

7.2. O fracaso da industrialización

Ausencia de industrias. Declive do sector do liño. Fábrica de louza e cerámica de sargadelos. Ferrarías. Sector pesqueiro e conserveiro. Fabricación de curtidos. Fábrica de tabaco. Arsenal.

7.3. Poboación e sociedade galega

Aumento da poboación galega. Emigración a Ultramar. Sociedade dividida entre os rendistas. Rendeiros. Fidalgos. Campesiñado dividido entre pequenos

propietarios: rendatarios e campesiños pobres. Clases urbanas.

7.4. Conflictos sociais en Galicia

Resistencia ao pagamento dos impostos.

Ideas da I internacional. Propostas de

republicanismo federal. Fundación da primeria

Agrupación Socialista (1981).

Ideas anarquistas: conserveiras e pescadores.