ORIOKO ETA AIAKO ALDIZKARIA / 2005eko abenduaren 23a / 194. zenbakia

HERRIKO KONTUAK Merkataritza zentroa 07KIROLAK Irakoitz Etxeberria 11AIAKO BERRI Ibilaldi gidatuak 12

ERREPORTAIA Prospektikerren azterlana 15ARGAZKI GALERIA Sanikolasak iruditan 22HERRITARRA Talai Mendi dantza taldea 25

Urte Berri on aiareta oriotar guztioi!

Urte zaharra bukatzeardagoen honetan, 2006abete-betea izandezazuela opa dizueguKARKARA aldizkariaegiten dugun guztiok.

ARGAZKIA: KARKARA

PUBLIZITATEA02 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

LAGUNTZAILEAK

HASI BERTSOTAN 03KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

Orioko Udala

Aiako Udala

Eusko Jaurlaritza

Gipuzkoako Foru Diputazioa

ORIOKO ETA AIAKO ALDIZKARIA

Kultur Etxea20810 ORIO943 83 15 27

karkara@topagunea.com

EditoreaKARKARA taldea kultur elkartea

ZuzendariaAna G. de Txabarri

Erredakzio burua Patxi Uranga

Erredakzio taldea Jon Agirresarobe, Pat Cowie, OlatzElustondo, Miren Etxeberria, JakesGoikoetxea, Ana Iturain, JaioneManterola, Eneritz Odriozola,Maialen Sarasua, Ainara Peña etaJabier Zabaleta

Aiako erredakzioaEli Lasa eta Nerea Zuloaga

PublizitateaAmaia Urkola

Publizitatearen diseinuaEdurne Irigoien

Testuen zuzenketa Miren Etxeberria eta JabierZabaleta

Ale honetako laguntzaileakIban Arruti, Iñaki Gurrutxaga, EiderSalegi eta Ainhoa Egibar

Argazkien digitalizazioaAna G. de Txabarri

DiseinuaKARKARA taldea eta Goio Arana

BanatzaileakIrune Aldai, Alex Mateos (Orio)Amaia Asencor (Aia)

InprimategiaGertu Koop. E. (Oñati)

Lege gordailua SS-346/90

ISSN 1132-1105

Tirada 2.830 ale

KARKARAk ez du bere gain hartzenaldizkarian adierazitako esanen edotairitzien erantzukizunik.

KARKARAn argitaratutakoa berremandaiteke, osorik edo zatika, baldin etaiturria aipatzen bada.

IÑAKI GURRUTXAGA

1Munduratu ninduenaspaldian amakta 24 urteeskutik joanak.Urte berri, asmo berrinahiz dion esanakzer eskatu behar duguztia daukanak?

2Iazkoari eginnion eskarialana eta osasunagauza nabarialana ekarri zidanbaina gehiegialehen neukan osasunagaltzeraino ia.

3Hori bai, soldata batJainkoari eskernahiz gero odol txartubazterrikan bazterez dit inork deitukopobre edo alferdena dugula usteta ez dugu ezer.

Eta zer eskatu?

IBAN ARRUTI

PUBLIZITATE PREZIOAK

IRAGARKIA ALERO JARRITAModulu bat ...................................... 10,00 €Bi modulu ......................................... 20,00 €Hiru modulu ..................................... 30,00 €Lau modulu ...................................... 40,00 €Sei modulu ....................................... 60,00 €Zortzi modulu ................................... 80,00 €Orrialde erdia ................................. 100,00 €Orrialde osoa.................................. 170,00 €

IRAGARKIA BEHIN JARRITAModulu bat ....................................... 13,00 €Bi modulu ......................................... 26,00 €Hiru modulu ..................................... 39,00 €Lau modulu ...................................... 53,00 €Sei modulu ....................................... 79,00 €Zortzi modulu ................................. 106,00 €Orrialde erdia ................................. 145,00 €Orrialde osoa.................................. 255,00 €

Publizitatea kontratatzeko, hitz egin Amaia Urkolarekin (KARKARAn edo 619 813 231)

Prezio hauei BEZa gehituko zaie.

GUTUNAK04 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

GUTUNERAKO OHARRAK

Argitaratu nahi diren gutunak KARKARAren helbiderabidal daitezke edo gure lokalean eskuz entregatu(Kultur Etxean). Posta elektronikoz ere bidal daitezkehonako helbidera: karkara@topagunea.comKARKARAk ez du argitaratuko izenik gabe datorrengutunik. Egileak hala nahi badu, ezizenarekin joangoda; baina, beti, guk egilea nor den jakinda.KARKARAk bere egiten du eskutitzak laburtzekoeskubidea.

Olentzero badatorAbenduaren 24an herrikokaleetan barrena abiatuko daOlentzero, arratsaldeko17:00etan, Galtzarriren loka-letik. Amaiera herriko plazanemango diogu, eta han Gabo-netako materiala saldu etamariskadaren zozketa egingodira.

Abenduaren 31n, arra-tsaldeko 19:00etan plazanEuskal Presoen aldeko giza-katea hasiko da; herrian barre-na ibili eta gero, plazan buka-tuko da kontzentrazio isilare-kin.

Euskal Presoak EuskalHerrira ekarri behar ditugu-lako. Azal zaitez.

ORIOKO ETXERAT

Errespetua Azaroaren 25a, ostirala, goi-zeko 9:30ak, eguraldi txarra.Ikastola alboan Kasasbarata-seko sarrera itxita dago, asko-tan bezala, autoak gaizki apar-katzeagatik: auto bat auzoansartu nahirik eta edadetuakeguneko zentrora eramatendituen anbulantzia atera ezi-nik. Ostegunetan azokaraetortzen direnak sarrera erres-petatzen ez dutelako, kirol-degira datozen batzuek ereberdin, eta gauetan eta astebukaeretan okerrago, sudurpuntan jartzen zaion lekuanaparkatzen duelako jendeak,besterik begiratu gabe.

Auzo honek sarrera-irtee-ra bakarra duenez, inguruhorrek beti-beti libre egonbehar du. Momentu baterakobada ere; berdin dio, lekuhorretan galarazita dagokotxea uztea.

Auzoan bizi garenok lanak,konpromisoak eta ordutegiakditugu, gainontzekoak beza-la, eta eragozpenik gabe sar-tu eta irteteko eskubidea dugu.Esan, baita ere, iskanbilahonen errudun nagusia,monobolumen urdin batenjabea izan zela, eztabaidaaprobetxatuz aurpegia emangabe alde egin zuena. Hauirakurtzerakoan norbaitekbadaki zertaz ari naizen; bai-na nik, ordea, ez jakin zu norzinen. Zorionak! Azala galan-ta zurea.

Errespetua eskatzen dugu-nean, norberarengandik hasibehar da. Norberak egiten ezduena, ez eskatu besteei.

Gaizki esandakoak barka-tu eta ondo esandakoak kon-tuan hartu.

ITZIAR OLARIAGA

Kofradia sutan San Nikolas egunean, gaueko11k aldean, kofradia azpianzeuden panelei su emateaokurritu zitzaion baten bati.Une horretan, gure lagun M.Jesusen senarra, Xabi, eta berelaguna, Jean Paul, pasa zireneta ke pila ikusi zuten. Ber-tara etorri eta, panelen arte-

an, panpin bat ikusi zutensutan. Eskerrak nola edo halasua itzali zutela! Zer gertatu-ko zen sua goraino iritsi izanbalitz? Kofradia egurrezkoadenez, goitik behera errekozen eta gu hor bizi gara fami-lia osoa. Ez duzue ez lotsik,ez bururik horrelako gaizta-keriak egiteko dibertitzekobakarrik.

Xabiri eta Jean Pauli eske-rrak eman behar dizkiet, haieiesker ez delako gure kofradiaerre.

M. LUISA PEIRO SOLABERRIETA

Sanikolasetakomusika Ondo joan diraaurtengo sani-kolasak. Bustiak, baina festaonak izan dira. Eta urtetikurtera hobetzen joan daitezen,nire aletxoa jarri nahi dut.Musika talde itxurazkoak izanditugu plazan jotzen, bainabazen gauza bat jende askoplazatik urrundu zuena: musi-karen bolumena. Ez zegoenaguantatzerik, ikaragarria izanda aurtengoa, belarriko minaematen zuen. Eta, kontuz, ezda broma! Arratsaldeko saio-an haur asko ibili zen altabo-zetatik oso gertu eta hori,

horrenbesteko dezibelio bela-rrietatik sartzea, oso arrisku-tsua izan daiteke etorkizune-an haur horien entzumene-rako, problema larriak sortubaititzake.

Festetan sor daitezkeenkalteen azken arduradunaUdala da, eta, haren izenean,norbaitek erabakiak hartubehar ditu arazoa sortzendenean. Sanikolasak joan dira,baina iritsiko dira berriz ere,eta haien aurretik sanpedro-ak. Ea musikaz gozatekomodua dugun hurrengoan!

AUDRA ALMANAITYTE

Trainerua? Bai,mugikorrarenbidetik Badirudi traineru denboral-diak utzi digun emaitzak hain-bat zalerengan halako grinasortu duela eta, ondorioz,Orioko Arraun Elkartearen(OAE) lanari buruz bere iritziaplazaratzea erabaki dutela.Patxi Sarasuak eta Iñaki Itu-rainek Adarretatik heldutasailean argitaratutako bi arti-kuluez ari naiz.

Patxik honako hau dioe-nean: modalitate eta katego-ria askotako txapelketak etaarraunlariak bultzatzeko sor-tutako elkartea traineru batenemaitzen gain hipotekatutadago,TKEren eragina OAEngehiegizkoa dela esan nahidu eta, ondorioz, beste moda-litateen biziraupena arriskuanjartzen duela traineruak. Nikez dut uste gaur egun horren-beste baldintzatu dutenik,baina arrisku handia dagoe-la ezin ukatuko dut. Batzor-dearen esku dago hori ez ger-tatzea.

GUTUNAK 05KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

Iñakik, berriz, besteak bes-te, dio traineruak ordezka-tzen gaituela, emoziorik han-dienak berak sortzen dizki-g u l a , e t a t o s t a r t e k oarraunlariei dirua eman beharzaiela beste klubetara joan ezdaitezen.

Iñakiri zera esango diot:1.- Ez nauela traineruak

ordezkatzen sozio bezala,Arraun Elkarteak baizik.

2.- Emozioak ez direla zale-tuen ikuspegitik bakarrik iku-si behar, arraunlarienetik erebai eta, gaur egun, badaude-la mugikorrean ere emoziohandiak sentitzen dituztenak,zorionez. Kontxan oriotarroisentiarazten diguten emozioaederra izango da, baina ez dagutxiago arraunlari askok, zor-tzikoan adibidez, hainbatestropadatan maila olinpikoaduten arerioekin lehiatzeansentitzen dutena.

3.- Diruarengatik Oriotikbeti joango direla arraunla-riak. Horrek alde ona ere badu,maila horretako arraunlariaksortzeko gaitasuna Orionbadagoela, alegia; eta, jakina,ez dugu ahaztu behar kasugehienetan 14-15 urterekinhasitako arraunlariak direla,beraz, kadete, jubenil etasenior izan direla, eta horre-tan dagoela OAEk bete beharduen gizarte lana.

Nik oso garbi daukatArraun Elkarte sendo bat ezindaitekeela izan, arraun mugi-korrak eskatzen duen estruk-turarik gabe. Bi, hiru edo bosturte iraungo du (mailarik gore-nean, noski) traineruari begi-ra bakarrik lan egiten duenElkarte batek. Baina, diruapublizitatetik sortzen denez,berandu baino lehenago, gauregun puztuta dagoen traine-ru mundua normalizatukodenez, diru-iturria ere bere

neurrira etorriko dela ustedut, eta horrela gertatzendenean, klub sendoek baka-rrik iraungo dutelakoan nago.Bada, beraz, nahiko arrazoi,bide horretan lan egiten jarrai-tzeko.

Gaur egun ez du errazaizan behar, dirua sortzen due-nari, traineruari, goian eusteabertan diru gehiena xahutugabe, baina OAEk, Iñakik dio-en bezala, harrobia lantzeadirua erabiltzearekin batera-tu behar du. Lortuko ahaldute.

LUXIANO MANTEROLA

EAJ-PNVriEztabaidari ez zaio beldurrikizan behar, errespetuz egitenbada behintzat. Agian, Uda-leko hautetsiek herriko elkar-teekin eta Talai herri plata-formarekin gehiago eztabai-d a t u k o b a l u t e , k a l e a nbolo-bolo dabiltzan kontuakurriagoak lirateke.

Eztabaidatzeak geroraadostasunak bilatzea ekarri-ko luke, eta hori da EAJri gehie-gi gustatzen ez zaiona, itxuraguztien arabera. Nahiago duteberen erabakiak besteek gor-din-gordinik irenstea eta, halaez bada, lasai, beti geratzenzaie prepotentziaren bideaerabiliz inposatzea. Hori bai,prepotentzia demokratikoaz,gehiengoaren izenean eta,sinesten ez badugu ere, gureonerako, jakina.

Baina, Udalaren itxitasu-naz jabetu zarete nonbait etaherriari azalpenak ematenhasiak zarete. Anibarko Por-tuko babes ofizialeko etxee-taz diozue ez zirela oriotarrezbete: zuetako hiruk bestehorrenbeste, etxebizitza zoz-

ketarik gabe zuenganatzeaherriaren onurarako izangozen, nonbait. Udalaz diozueherriko enpresarik onena dela.Ez dizuegu hori eztabaidatu-ko, izan ere, azken urteetakogestioa ezin hobea izan delaguztiok dakigu: kiroldegiaeraikitzea garesti samar irtenzen, baina tira.

Apartheidaz diozue ezdagoela zuen esku beraugaraitzeko bideak irekitzea.Nonbait, apartheidaren kude-aketa dagokizue zuei soiliketa horregatik ireki dizkiguzuebi urte eta gero legerik alda-tu gabe ateak. Hori bai, aurre-tik agudo bihurtu dituzue gurekritika politikoak gezurrezkomehatxuetan zuen buruakzuritu nahian. Noizbait kon-ponbide demokratiko bat erai-kiko bada herri honetan,ausardiaz jokatu beharko daeta zuek oraingoz arduraga-bekeria eta alderdikeria era-kusten duzue.

Amaitzeko, mingarria egi-ten zaigu PSOErekin ezkerabertzaleak gatazka politikoeta armatuaren konponbideaahalbideratzeko izan ditza-keen kontaktu posibleen ingu-ruan zuek trufaka aritzea.Zuek irainak,isekak eta meha-txuak jasotzen omen dituzue:bitartean, beste askok senideeta lagunak errepideetan hiliketa kartzelatan sufritzen ikus-ten ditugu; beraz, adarrik ezjo guri.

TALAI HERRI PLATAFORMA

Azalera handikokomertzioarekinbueltaka Azalera handiko komertzioa-rekin bueltaka, ez dakit onak

ala txarrak diren debateak.Badakit Euskal Herrian, eta,ondorioz, baita Orion ere, ezdakigula debaterik gabe bizi-tzen. Oraingoan delako super-merkatuak piztu du sua, etanik su horretarako puntubatzuk jarri nahi nituzke.Debatea ondo egiten badugudenok irabazle aterako gare-la pentsatzen baitut.

Niretzat bi interesen arte-ko borroka dago hemen: inte-res kolektiboa, orokorra,herriarena edo herritarrenaeta interes partikularra, den-dariena.

Orioko herritarren intere-sa, ezbairik gabe, komertzioona edukitzea da; hau da,batez ere kalitatea, erosota-suna eta prezio onak eskaini-ko dituena, alegia.

Dendariena, aldiz, berennegozioetatik etekinik han-dienak ateratzea, hau da, diru-rik gehien irabaztea. Eta horre-tan ez dago deliturik, denokberdin egiten baitugu. Ni lane-ra joaten naiz dirua irabazte-ko eta, aldamenean dirugehiago emango balute, hanegingo nuke lan.

He r r i a k b e h a r d u e nkomertzio on horretan batudaitezke interes orokorra etainteres partikularra. Batzehorretan egin beharko da lan.

Esaten da azalera handi-ko merkataritzak hil zorianjarriko lukeela herriko komer-tzio txiki osoa. Ez dut ustehori horrela denik. Orion ezdira beti gaur dauden dendaeta dendariak egon. Badiraaberastu direnak, baita iraunegin dutenak eta baita, nos-ki, negozioa itxi beharreangertatu direnak.

Gaur dagoenarekin nahi-koa omen dela esaten dutebatzuk. Hori horrela bada,hau da, herritarrok nahi dugu-

GUTUNAK6 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

na ematen bazaigu, zergatikkezkati agertu eta kaltetuaksentitu?

Negozioa ezin daitekeaurrera atera besteak izanditzakeen eskubideak ozto-patuz, baizik eta zerbitzu one-na eskainiz.

Etor daitekeenari ateak itxibeharrean, zergatik ez ondoantolatu, aurre egiteko kon-petentziari?

15.000 metro koadrotikgora etxabe komertzial hutsikomen daude Orion eta guztihoriek eta gehiago infrabalo-ratuak izango direla diote —berriro ere interes partiku-larra jokoan—. Ona dirudiarazo horri ere irtenbide ero-so bat bilatzea; galdera: den-dariak prest egongo al lirate-ke, emango al lukete baime-n a , l o k a l g u z t i h o r i e kkomertzioz betetzeko?

Esaten dute,baita ere, guz-tiekin bildu behar dela, eta batnator esaldi horrekin, bainapresente eduki behar da kon-fliktoa dagoenean, ez delainterlokutore onena auzianparte zuzena duena.

Bukatzeko,orain arte esan-dakoarekin zer ikusi zuzena ezdaukan zerbaiti komentario-txo bat. Hain zuzen Ijitoakizenpean 192. KARKARAko ida-tzia aipatu nahi nuke esatekoerabat ados nagoela bertanadierazten denarekin. Beste-ari exijitu beharrean gazteenarteko harremana bultzatunahi du, hausnarketarenbidez, beharrak ikusi eta bete-tzen saiatzeko.

Adibide bat. Exijentzia:lokal bat gazteentzat. Haus-narketa: zeinentzat? 12, 13,14, 15, 18, 20, 22 urtekoentzat?guztientzat bat? ala adin tar-te bakoitzarentzat bana?Lokala zertarako…? Soluzioonak errazago etortzen dira

lanetik, hausnarketatik, harre-man serioetatik, errebindika-zio huts batetik baino.

EZBAIAN

David eta Goliat Herriko dendariak bat egin-da dabiltza kanpotik etorriomen daitekeen saltoki erral-doiaren kontra. David etaGoliat. Goliatek indar handiadauka eta, etorriz gero, Davi-di egingo liokeen kaltea arehandiagoa izango litzateke;haietako asko desagerraraz-teko arriskua ere badago. Etaherritar horien interesakdefendatzeko beharko luke-ten erakundeak ere handienalde ari dira. Arazoa ez daOriokoa bakarrik. Hala zioenlehengo batean egunkarianGariBerasaluze zarauztarrak:guk plastiko merkea irentsidezagun antolatu dute dena,eta zaila da horri aurre egitea.Milaka eta milaka urteanarbasoengandik jasotako eli-kagaiak ekoizteko ahalmenaahaztu arazi, eta azken lurzatiak ere porlanez estali diz-kigute, zaborra saltzen dutensaltoki handien morroi izangaitezen.

Herriko dendari askok ezzituzten irakurri Garirenhitzak, egunkari txikian zeto-zelako, eta dendari horiekperiodiko handia irakurtzendutelako. Periodiko handianez dira txikikeriak idazten.Han saltoki handien propa-ganda-orri handiak eta horre-lakoak agertzen dira, handienhizkuntzan. Eta zaila dago,kanpotik datorkigun handiak,erraldoiak, indar handia du.Baina batez ere bere aldekoasko ditu txikien artean ere.Txikiak izanik, ez dakigu txi-

kiak izaten. Txikitasuna etahandinahikeria bateratzea-ren zurrunbiloak jota gaudeasko, eta handienaren aldelerratzen gara askotan.

Inportantea litzateke txi-kiak bere txikitasunaren kon-tzientzia izanda, txikia izatenikasita, koherentziaz, taktikaeta estrategia egokiak auke-ratzea, bereari eusteko: den-da txiki gertuko horiek, gurelurra, lur horretan erein etahazitako jakiak, eta periodi-ko txikiak darabilen hemen-go hizkuntza, gurea.

Eta, horrela, Davidek berrizere irabaz diezaioke Goliati.Bestela ez.

IÑAKI ITURAIN

Gora herria! Eskerrak eman nahi dizkioguIjito egunean laguntza emanziguten guztioi: sukaldariei,mahai, aulki, karro, tratore…utzi dizkiguten familiei, Ikas-tolari, Peronari eta parte har-tu zuten guztiei. Oso gusturagaude eta espero dugu hasidugun mugimenduak aurre-ra egitea. Herritarroi gaizkiesanak barka eta ondo esan-dakoak gogoan hartu.

IJITOAK

Eutsi, Gregorio! Batzuetan jartzen garailun eta seriobidailagun gaiztoadelako Herio.Inork nahi ez genukeentristura medio,berriz gogoratu dazuekin Orio,goian bego Martin taeutsi Gregorio!

EZKER ABERTZALEA

Orioko Agenda 21prozesua urratsezurrats aurrera doa.Herriaren egoera aztertuta,helburuak markatzekogaraira iritsi ginen eta orainhelburuak betetzekoekintzak aukeratu eta definitu behar dira. Horretarako izan zen hainzuzen azaroaren 28anOrioko Kultur Etxeanantolatu zen foroa. Jendeasko hurbildu zen etaekarpenak ugariak izanziren.

Ekintza Planak udalerribaten arlo gehienak biltzenditu: ingurumen, gizarte etaekonomia arloak.

Lerroak helburunagusiak dira, adibidez,ekonomia bultzatu, etxebizitza eta zerbitzuakbermatu, herritarren partehartzea hobetu…

Programak helburuzehatzagoak dira, esaterako:turismoa sustatzeko programa, hirugarrenadinekoen bizi kalitateahobetzekoa, gune naturalak ezagutzekoa…

Azkenik ekintzak daude,adibidez: Orioko museohistorikoa diseinatu, herriko etorkinekin elkarlaneanekitaldi multikulturalakantolatu, herriko Mugikortasun Plana diseinatu…

Hurrengo urratsalehentasuna duten ekintzakdeskribatzea izango da etaondoren UdalbatzarrakEkintza Plana onartzea,egitekoak ahalik eta azkarren martxan jartzeko.

HERRIKO KONTUAK 07KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

Arkupek bertan behera utziditu egiten zituen ekitaldiakAzalera handiko gunekomertzialen inguruko ikamikak sortutako giroa ezda baretu. Eztabaida kalerazabaldu da egunotan.

Arkupe elkarteak bertan behe-ra utzi ditu, oraingoz, antola-tzen zituen ekimenak; esate-rako, plazan Olentzerorik ezdu jarriko Arkupek aurten.Horrela adierazi digute, aza-lera handiko zentroaren kon-tuak lehentasunak aldatzeaekarri dielako: Orain arteanaktibitate garrantzitsuak egi-ten genituen,Bixiguaren egu-na bezalakoak; batzuk, Uda-lak diruz lagunduta. Bainaorain abokatua hartu dugu,kasua eramateko, eta penahandiarekin, baina, gurelehentasuna arazoaren ingu-ruko sentsibilizazio kanpainaegitea izango da eta pertsonaketa dirua horretara bideratubeharko ditugu.

DATU OKERRAKUdalaren eta Arkupekoenarteko harremanak okerreraegin du azken aldian. Merka-tariak minduta agertu diraUdalak herrian zabaldu zuengutunarekin eta datu batzukoker erabili izana salatu dute.Janari eta drogeriatan egitenden gastuaren %74 kanporadoala dioen datua okerra da.Garbi ikusi daiteke 2003anUdalak Percotur enpresarendatuekin argitaratutako dip-tikoan. Ez dugu baloraziorikegingo,baina pentsatzen dugudemokrazian egiak balorehandia duela eta ezin daite-keela edozer gauza esan;batezere, Udalaren beraren doku-mentuak hartuta kontrakoafrogatu dezakegunean.

Udaleko Tokiko GobernuBatzarraren esanetan, berriz,Percotur azterketaren kon-klusioak publikoki ezagunakdira eta honezkero herritar

GUTUN BANA BIDALI DIE ARARTEKOARI, EAJ-RI ETA EA-RI, ARAZOAREN BERRI EMATEKO

bakoitzak aterako zituen kon-klusio propio eta legitimoak.Udalarentzat garrantzitsuada, besteak beste, Oriokoherritik kanpora merkatari-tzan egiten den gastua. Dio-tenez, ez da Udalbatzarrarenasmoa datuen guda bati hasie-raematea eta, berriz ere, jarre-ra irekia agertu nahi diete pro-fesionalei edonolako laguntzapolitika elkarrekin baloratze-ko, kontsumitzaileak zerbi-

tzurik onena jasotzeko duenoinarrizko eskubidean oina-rriturik.

GUTUNA ARARTEKOARIAparkalekuen gaia ere aipatudute Arkupekoek. Gero etagutxiago daudenez, bezeroekgero eta zailtasun gehiagodituzte erosketak normalta-sunez egin ahal izateko. Fut-bol zelai berriaren azpian 300aparkaleku eraikiko dituzte-

la esaten dute, baina ez digu-te esan saltzeko direnik. Uda-laren iritziz, berriz, herrigu-nean zaila da aparkalekudemanda eta oinezkoentzakokalitatezko ibilbideen sor-kuntza uztartzea. Munto etaAzkue eremuetan aurreikusi-tako aparkalekua, lur azale-ko 200 plaza ingurukoa, Kos-tako legeak ezartzen duen 100metroko eremuan kokatzenda. Herrigune komertzialetik300m ingurura,gertuen koka-tu daitekeen eremua da. Ezdago supermerkatuaren koka-erarekin lotuta.

Arkupekoek, arazohorrenberri eman eta beren ikus-puntua jakinarazteko, gutunabidali diote Arartekoari,Gipuzkoako Buru Batzarrari,Euskadiko Buru Batzarrari etaEAko lehendakariElena Erras-tiri, merkataritza eta turis-moko zinegotzi Elena Legarraalderdi horretako kide baita.

Azalera handiko guneen proiektua atzera botatzea bihurtu da Arkupekoen helburu nagusia. KARKARA

Azterketarenkonklusioak

publikokiezagunak dira etahonezkero herritarbakoitzak aterakozituen konklusio

propioak—Udalbatzarra

Demokrazian egiakbalore handia dueta ezin daiteke

edozer esan, batezere dokumentua

hartuta kontrakoafrogatu

dezakegunean—Arkupe elkartea

HERRIKO KONTUAK08 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

Aitari lur ematera etorri zenGregorio Eskudero presoaGregorio Eskudero presoaaitari lur ematera ekarrizuten pasa den astean.PSE-EE alderdiak, berriz,Juan Priede gogoratu etahilerrian ere lasaitasunik ez duela salatu du.

Gregorio Eskudero Orion izanzen pasa den abenduaren1 2 a n . G a l i z i a k o C u r t i sespetxetik Langraitzeraeraman zuten lehenik, hangaua pasa eta ondoren herriraekartzeko.

Bi egun lehenago zenduzen aita Martinen hiletak zire-la eta ekarrizuten herrira pre-so oriotarra. Ertzaintzaren isti-luen kontrako bi furgonetaeta kalez jantzitako polizienzaintzapean iritsi zen hilerri-ra, eta bertan izan zen 20 batminutuz. Denbora horretansenideekin egoteko aukeraizan zuen eta baita bera agur-tzera gerturatu ziren hainbatherritarrekin ere.

Tentsio uneak ere izanziren bukaeran, auto batekpresoa zeraman ibilgailuaritraba egiten ziola-eta kotxe-ko gidariaren eta polizien arte-ko eztabaida sortu zenean.

Gregorio Eskudero 2002komartxoaren 25ean atxilotuzuen guardia zibilak lau egunlehenago Juan Priede OriokoPSE-EEko zinegotziaren aur-ka izandako atentatuan par-te hartu zuelakoan. Tratu txa-rrak salatu zituen. Harrezke-ropreso dago Galiziako Curtisespetxean. Atentatuan partehartu izana leporatuta,

LEHEN ALDIZ IZAN DA HERRIAN 2002KO MARTXOAN ATXILOTU ZUTENETIK

Madrilgo Entzutegi Naziona-lean epaitu eta 28 urteko kar-tzela zigorra ezarri zioten.

JUAN PRIEDE GOGOANGertakari horien harira PSE-EE alderdiko eskualdeko zine-gotziek oharra helarazi zutenUrola Kostako Hitza egunka-rira. Gutun horretan, alderdi-ko kide zen Juan Priederen iru-dia gogoratzearekin batera,salatu zuten hilerrian ere ezduela lasaitasunik aurkitzen.Gaineratu zutenez, esperodute presoak lotsa sentitu iza-na eta egunen batean hilerri-ra bueltatzea Juan Priede etabere sendiari barkamenaeskatzera.

Tentsio uneak ereizan ziren

bukaeran, autobatek presoa

zeramanibilgailuari trabaegiten ziola eta

ENBIL ETXEAObrak martxandira berrizPasa den asteleheneanEnbil etxeko obrei berrizekin zieten, hilabete ingu-ruko geldialdiaren oste-an. Udalak obra geldiara-zi zuen azaroan, etxeakaltura gehiegi hartu zue-lako. Horregatik, Parro-kiako Komisioak eta Uda-lak hasierako akordioaberregin dute. Horren ara-bera eraikinak, aurreiku-sitakoa baino solairu batgutxiago izango du: sotoa,baxua, 2 planta eta gan-bara edukiko ditu. Alda-keta horrekin Enbil etxeaOrioko kasko historikoa-ren errekuperazio plana-ren barruan sartzen da.

Etxeak altuera gehiegihartzearen arrazoiak,proiektua egin eta gerokoaldaketei egotzi zaizkie.Batetik, obra hasita aurki-tu zituzten termitengatik,kanpoko paretak botabehar izan zituzten. Bes-tetik igogailu publikoa egi-teak hasieran proiektatu-takoa baino ondoragotikhasi beharra ekarri zuen.Horrek, hasierako neu-rriei jarraituz, etxea metroerdi gehiegora iristea era-gin zuen.

MUSIKA ESKOLAGabonetakokontzertuakJende ugari bildu zen aur-ten Musika Eskolak anto-latutako Gabonetako kon-tzertuetan, hilaren 20aneta 22an.

LABUR

Kalez jantzitako polizien zaintzapean iritsi zen Gregorio Eskudero. KARKARA

HERRIKO KONTUAK 09KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

Opariz aparte, ekitaldizbeteta datoz aurten Gabonak Abenduaren 24tik hasita,urtarrilaren 6ra arte izangoda zer ikusirik eta zereginik Orion, bete-beteabaitator Gabonetakoprograma.

Gabon festak direla-eta hain-bat ekintza antolatu dituzteherriko taldeek eta Udalak.24ko goizean eskola, ikastolaeta musika eskolakoak atera-ko dira kantuan eta arratsal-dean Salatxo abesbatzakoak.Aldi berean, Ijito taldea erekalejiran aterako da eta18:30ean txistor jana egingodute. Baina ez da janaldi baka-rra izango, Ikastolak eta TalaiMendik gaztaina jana antola-tu baitute 30erako, ikastolanbertan egingo den kantu, jan-tzi eta jaiotza lehiaketarenostean.

Aurten ere haurrek tartehandia izango dute progra-man. 24an, 16:00etan jolasakizango dituzte plazan Txu-rrumuskirekin eta txikienen-tzat ere filmak emango dirakultur etxean (ikusi agenda).Haurrentzako jolas parkea ere

KARELA KIROLDEGIAN ETA KULTUR ETXEAN IZANGO DIRA EKITALDI GEHIENAK

izango da 28an eta 29an, etaurtarrilaren 3an, 18:00etan,Oskorrik eta Kukubiltxok Dr.Do Re Mi eta Benedizerra ikus-kizuna eskainiko dute.

Areto futbol txapelketa ere

izango da Karelan, abendua-ren 26tik urtarrilaren 6a arte.30ean, berriz, Herribil dan-tza saioa izango da 22:30etan.Saioan Harribilek, Talai Men-dik, Errikotxiak eta Asier Goza-

Aurten ere kalejiran aterako dira herriko haurrak, baserritar jantzita. KARKARA

RAMIROerreportaje digitalak

943 83 10 48

tegik hartuko dute parte.Bestalde,urtarrilaren 4an

Xavier Amuriza eta Jon MaiakXX. mendeko bertso aukera-tuak abestuko dituzte kulturetxean, 19:00etan.

KIROLA10 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

Gipuzkoako bira hurrengourtean Talai MendirekinGipuzkoako GR-121 biraantolatu du hurrengourterako Talai Mendik.Hilean behin egingo dirairteerak eta Orion hasi etabukatuko da bira.

Gipuzkoa osoa hartzen duenbidea egiteko aukera izangoda 2006an Talai Mendirekin.Ekimen horrekin, urrutira joangabe, inguruko bazterrak eza-gutuz mendian ibili nahi duenjendearen eskaerarierantzunnahi diote antolatzaileek. IbanOsaren ustetan Bada Pirinio-

11 ETAPETAN EGIN NAHI DUTE TALAI MENDIKOEK GR-121 OSOA

etaraino joan gabe, mendiazgozatu nahi duen jendea eta,agian, ibilaldiak beren kasaantolatzera ausartzen ez dena.

Mikel Iribarren hitzetanGR-121a oso egokia dela iru-ditzen zaigu jendea mendianibiltzera animatzeko.7-8 ordu-ko etapak izaten dira eta ger-tukoa ezagutzea atsegina da.

BESTELAKO IRTEERAKHurrengo denboraldiko ibi-laldi gehienak GRak hartzenbaditu ere, izango dira beste-lako irteerak. Pirinioetara bi

bisita programatu dituzte,bata martxoan eta besteaurrian. Otsailean eski irteeraere egingo da eta ekainean,berriz, arroil-jaitsiera.

FEDERATU BEHARRAIrteera horietan guztietan par-te hartzeko beharrezkoa izan-go da federatua egotea. Tal-deko arduradunek federatze-aren garrantzia azpimarratudute eta bide batez horreta-rako epea jada irekia dagoelagogorarazi. Iturainenean eska-tu daitezke paperak.

MOTOKROSAGaraFalconetengaraipenak Bi garaipen eta bigarrenpostu bat lortu ditu GaraFalconetek abenduaren8tik 11ra bitartean Kata-luniako zirkuituan jokatuziren probetan. MX1 kate-goria jubenilean dabil Garaeta, Euskadiko Txapelke-tan ez bezala, nesken aur-ka aritu da. Euskadiko Txa-pelketan, berriz, 4. postualortu du, bere kategorian.

Orohar, asteburuetanErrioxa, Nafarroa edoBasauri inguruetan entre-natzen badu ere, astebe-tez Castellóra joatekoasmoa du orain, 8 aldizmunduko txapeldun izan-dako Stefan Evertsekinentrenatzeko.

Hurrengo urtean, Kata-luniako Federazioan fede-ratuko da, han egiten dire-lako nesken arteko probagehienak. Kataluniako txa-pelketa irabaztea du hel-buru. Bestalde, Espainiaeta Europako Txapelkete-tako kadete probaren bate-ra joateko asmoa ere badu,babeslea lortuz gero.

SOFBOLAOBBtxapeldunOrioko Bate BizkorrakDonostiako NazioartekoAreto Sofbol torneoa ira-bazi zuen aurreko astebu-ruan. Orioko neskek erraz,8-0, irabazi zioten Donos-tiako Atletiko taldeariEgian jokatu zen finalean.

LABUR

Gipuzkoa osoa oinez egiteko aukera paregabea eskaini dute mendi elkarteko lagunek. KARKARA

KIROLA 11KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

“Selekzioak diruditentxalupen aurka ari gara”Bi urtez Getariakotxaluparen lema eraman ostean, Orioko trainerura itzuli da Irakoitz Etxeberria.

Zer moduz Oriora bueltan?Beno, joan den urtean ereOrion hasi nintzen; baina,trainerurako, Getariara bida-li ninduten. Halere, Oriorekinazken bost estropadetatik bijokatu nituen. Aurten, Aizpe-rrorekin hitz egin dut eta badi-rudi Orion jardungo naizela.

Eta ilusionatuta?Bai, gogoa eduki beharra dago.Gainera, aurtengoak desber-din ematen du. Aizperrokhemengo gazte jendearekinasko kontatuko duela dirudi.

Ze itxura hartzen diozu tal-deari?Entrenamentuetan hiru txa-lupa gabiltza. Nirekin baterabi gazte ere hasi dira patroi.Jendea ilusionatuta ikustenda eta talde polita dugu. Jen-dea etorri da: Koxtapetik, Trin-txerpetik, Arkaitz eta LuisGoñi, Santi Zabaleta, Aizpe-rro bera… Joan ere joan dira,eta txalupako onentsuenak,baina igo diren gazteak ereindarrean datoz. Lau aurre-nen artean egotea lortzenbadugu, papel ona egitea izan-go dugula uste dut. Orain dau-den gazteek hemen jarraituzgero, bi urteren buruan one-nekin borrokan ibiliko gara.

IRAKOITZ ETXEBERRIA | ORIOKO TRAINERUKO PATROIA

Irabaztea zaila, orduan.Bai, irabaztea garesti dago.Txalupa batzuk selekzioakdirudite. Orion 100 arraunla-ri dauzkagu, infantil, jubenil,kadete, neska eta seniorrenartean. Urdaibaiek adibidez,hori ez dauka. Aurten dirua dueta 17 bat fitxaketa egin ditu,Oriotik 3, baina beste maile-tan ez du jarraipenik. Orionarraunean hasi nahi baduzu,arraunean hasten zara. Asti-lleron hori ez dago. Han 21mutil hartzen dituzte, dau-den tokitik onenak, eta kito.

Zuk izan al duzu kanporajoateko eskaintzarik?Momentuz, ez. Orion patroijarraitzeko aukera izanda,nahiago Orion, nahiz eta kan-poan dirua eskaini. Izuga-rrizko dirua beharko luke.Halere, herriko gazteen aza-lean jarrita, 20 urterekin etor-tzen zait Astillero eta 5 milioieskaini urte batean, eta igoaljoango nintzateke. Gaztehoriek kanpora ez joatekoOrion ere zerbait ordaintzenhasi beharko da. Ez Astillerobaten mailan, baina…

Orain daudengazteak hemenjarraituz gero, biurteren buruan

onenekin borrokanibiliko gara

Traineruaz gain, arraun egi-teko asmorik bai?Ez, ni patroi bakarrik eta trai-neruan, batez ere. Trainerillanere jokatzen dut, baina pisuzpixka bat pasa egiten naiz,Arraunlari, berriz, 14-22 urtebitartean ibili nintzen, bainaseniorretan ziatika izan nueneta ezin izan dut gehiagoarraunean egin.

Eta harrezkero patroi?Ez, gero utzi egin nuen, orainbi urte Salsamendik deituzidan arte. Orioko patroirik ezzegoela eta nola ni gaztetanibilia nintzen, ba nirekin pen-tsatu zuela. Orain, Aizperro-rekin ondo. Esan dit nirekinkontatzen duela, eta gero nahilukeela Carrillo edo Oskareduki egunen batean itsasotxarraizanezgero-edo, bieta-koren bat sartzeko.

Eta ba al datoz, azkenan?Momentuz, ez. Carrillok urtesabatikoa hartzea erabaki du,eta Oskarrek 15 egun zituenpentsatzeko. Hilabete pasataoraindik ez dakigu ezer; beraz,ez dut uste azalduko denik.

11. denboraldia du aurtengoa arraunean Irakoitzek. KARKARA

AIAKO BERRI 2005eko abenduaren 23a | KARKARA12

Datorren urterako ereantolatu dituzte ibilaldiakHilean behin egiten dituztePagoetako Parkean bisitagidatuak. Bi begiralekemandako azalpenekinizaten dira ibilaldiak,larunbat goizetan, etabisitatutako lekuen informazio interesgarriaeskaintzen zaie ibilaldikopartaideei.

Dagoeneko aurtengorakoantolatutako ibilaldi gidatuguztiak egin dira. Abenduaren17an egin zen azkena. Errotajatetxearen aparkalekutikabiatu ziren goizeko 9:30eanbertara gerturatu zirenak.Handik Kamio baserrirazuzendu ziren lehenik etaManterolara gero. Bideanaurrera Agorregi inguruakbisitatu zituzten eta, errekari

WWW.AIAPAGOETA.COM ATARIAN AURKITU DAITEKE INFORMAZIO OSOA

jarraituz, Iturraraneraino iri-tsi ziren, gero handik beheraabiatzeko. Eguerdi parterakoitzuli ziren Errota jatetxera.

Datorren urtean berri-

kuntzaren bat edo beste egon-go da. Esaterako, otsailekoibilaldia berri-berria izangoda, inoiz egin ez den bideajarraituko duelako: Lukun-

Landarbide-Zarautz-Urteta-Orbelaun-Lukun.

2006. urteko lehen ibilal-dia urtarrilaren 21ean izangoda eta hona hemen jarraitubeharreko bidea: Iturrarangoaparkalekutik abiatuta, Arte-txotaraino kotxez joango dira.Handik Amezketalardi-Sabe-rriko Haitzak-Elutsaundi-Mindi eta Artetxo izango daoinez egitekoa, buelta osatuarte.

INFORMAZIOAInformazio gehiago lortu nahiduenak Iturraraneradeitu bes-terik ez du, 943 83 53 89 tele-fonora. Horretaz gain, Pago-etako Parke Naturaleko webgunean ere, www.aiapagoe-ta.com, informazio ugari ager-tzen da.

Kanta-kantari ohiturari jarraituz

Polita da oso Gabon eguna goizetik hastea baserrizbaserri kantuan jarduteko, urte osoan bisitatzen ezditugun lekuetara joan… Eguerdirako etxean,bazkaldu eta lo kuluxka egitera. Arratsaldeanbaserritarrez jantzi eta kalera, berriz.

Niretzat Gabonek duten hunkigarriena da maitedituzun guztiekin egoteko egunak direla. Bainaaskotan ez da posible izaten; dagoeneko gure arteanez daudelako, atzerrian daudelako… Datorrenurteko afarian denok egongo garela badakit, ordea.Urte berri on denei.

NEREA ZULOAGA

Agorregiko ola zaharreko eraikin berrituak eta errota bera lanean ikusteko aukera dute bertaratzen diren bisitariek. KARKARA

AIAKO BERRI 13KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

Ekitaldiz betetako Gabonjaiak izango ditugu AianUrtero bezala, aurten ereekitaldiz betetako GabonJaiak izango ditugu herrian.Asteazkenean izan zenlehenengoa, OlentzeroLardizabal eskolara etorrizenean.

Asteazkenean, Santo Tomasegunean, Olentzeroren bisitaizan zuten Lardizabal eskolakoikasle, irakasle eta gurasoek,baita festara gerturatu zirengainerako herritarrek ere.Ikasleek dantza eta kantuekinhartu zuten ikazkina eta harkgoxoki eta irri goxoekinerantzun zien esker onez.Pintxoak, trikitixa… denetarikegon zen; eta eskolakoekpozaren pozez, Gabonetakooporrak hartu zituzten.

GABONETAKO EGITARAUAHurrengo ekitaldiak GabonEgunean izango dira. Eskeanarituko direnek gabon kantuentsaioak egin dituzte asteanbitan eta inoiz baino hobetoeta indartsuago kantatzekoprest omen daude. Abendua-ren 24an, 09:00etan enparan-tzatik abiatuko dira eta base-rriz baserri kantuan ibilikodira. Arratsaldean, berriz,herrian barrena ibiliko dira17:30etik aurrera. Gurasoelkartekoek jendea baserrita-rrez janztera animatu dute.

Abenduaren 26tik 30erabitartean filme emanaldiakegongo dira arratsaldeetanKultur Etxean gaztetxoentzat.Ekimen horrek arrakastabadu, jende helduari zuzen-

PIRRITX ETA PORROTX ETORRIKO DIRA URTARRILAREN 5EAN

dutako pelikulak ere emangodituzte aurrerantzean.

Abenduaren 29an Irungo

Gabon parkerairteera egingoda. Horrekin emango zaiourterari amaiera, ekitaldieidagokionez behintzat.

Baina Urte Berria ere poziketa alai hasteko, urtarrilaren5ean, Pirritx eta Porrotx pai-lazoen ikuskizunaz gozatze-ko aukera izango dugu aiarrok.11:00etan hasiko da pailazo-en emanaldia baina, kanpo-tik ere jende ugari etortzeaespero denez, sarrerak lehe-n a g o t i k s a l t z e n h a s i k odira10:15 aldera.

Sarrerak 3 euro balioko du.

Abenduaren 29anIrungo Gabon

parkera irteeraizango da. Honela

emango zaiourterari amaiera,

ekitaldieidagokienez

IDI DEMAKII. KintopekoSari NagusiaAbenduaren 17an, gaueko10etatik aurrera, ospatukoda Kintopeko Sari Nagu-sia bigarren urtez. Aur-tengo honetan honakoakizango dira Sari Nagusikopartaideak : Itziarko Ixama,Berriatuko Anitxu EgurrakGaztelu, Itziarko XabierErreten eta Aiako Arza-dun. Lau partaide eta ira-bazle bakarra, ikusminaziurtaturik dago. Irabazle-ak 1.350 euro, mantak etagaraikurrak jasoko ditusaritzat; bigarrenak 1.200euro eta garaikurrak; hiru-garren geratzen denak1.050 euro eta garaikurraketa laugarren postuangeratzen denak 900 euroeta garaikurrak eskuratu-ko ditu. II. Kintopeko SariNagusiaren antolatzaile-ak Arruti Jatetxea, IzetaSagardotegia, IturriozenaJatetxea, Kanua Jatetxeaeta Jauregi Jatexea dira,Aiako Udalaren babesare-kin beti ere.

KULTUR ETXEAKultur Etxeaitxita Abenduko azken asteanAiako Kultur Etxeak ateakitxita edukiko ditu. Halaere, beheko solairuko gelakirekita egongo dira opo-rretan.

Horrela, arratsaldehotz eta euritsuetan ume-ek non egona edukiko dutegoxo-goxo eta lagunekinjolasean aritzeko, aspertugabe.

LABUR

Lardizabal eskolara bisita egin zuen Olentzerok asteazkenean. LARDIZABAL ESKOLA

AIAKO BERRI 2005eko abenduaren 23a | KARKARA14

Auzo txiki bateko haurren gogoetak

Andatza eskola Aiakoizen bereko auzoandago, baina jendegehienak San Pedro edo Aris-terrazu bezala ezagutzen duauzoa. 300 bat biztanle ditueta, eskolaz gain, ermita, fron-toia, bi taberna, ileapainde-gia eta hiru lantegi daude.

Eskolara etortzen garenokbertako etxeetakoak eta ingu-ruko baserrietakoak gara.Gure eskola txikia da eta laugela besterik ez ditu. Bat musi-ka eta soinketa gela da, bes-tea haur hezkuntzakoena etabeste biak lehen hezkuntza-koenak. Bakoitzean maila batbaino gehiago daude, eta mai-la batean bost ikasle bainogehiago ez. Bazkaltzeko Ola-etxe jatetxera joaten gara.Hogeitahiru ikasle eta zortziirakasle gara bertan.

Beste eskolekin alderatuz,

txikia da gurea, baina denokhobeto ezagutzen dugu elkar.Jolasterakoan elkarrekin ibil-tzen gara denok, handiak etatxikiak. Gutxi garenez, irtee-ra gehienak Aiako Lardizabaleskolakoekin egiten ditugu.

Matematika, euskara, gaz-telera, ingurunea, ingelesa,soinketa eta erlijioa ikasteazgain, ohitura zaharrei ere eus-ten diegu: Santaeskea, Inau-teriak… eta ekaina aldera

zo handiena, ez dugula auke-ra asko. Dendaren bat, jolasparke handiagoa, itokinikgabeko frontoia eta kulturetxea ere bertan izatea gusta-tuko litzaiguke.

60 etxe berri egingo dituz-tela irakurri dugu KARKARAn.Jende asko etortzen bada,giroa asko aldatuko da etaguri lasaitasuna ere gustatzenzaigu. Eskola berria ere egin-go dutela esaten dute, bainaguk ez dugu ezagutuko, behinseigarren maila egin eta geroZarautzera joaten garelakoinstitutura. Dena dela aurtengehien kezkatzen gaituenabideko lanen kontua da. Ikas-le erdiak autobusez etortzengaraeskolara eta asper-aspereginda gaude hainbeste sema-fororekin.

Jolas-parkehandiagoa,

itokinik gabekofrontoia eta kultur

etxea Andatzanizatea nahiko

genuke

Ikasle erdiakautobusez

etortzen garaeskolara etaasper-asper

eginda gaudesemaforoekin ANDATZA ESKOLAKO IKASLEAK

AIAKO LEIHOA

TXOKOAK ETA JENDEA

eskola txikien jaia ospatzendugu Gipuzkoako beste esko-la txikietakoekin batera. Ikas-leoi azken horiek gustatzenzaizkigu eta matematika etatankerakoak ez hainbeste. Bai-na eskolara gustura etortzengara gure lagunekin egon ahalizateko. Arratsaldetan, esko-laz kanpoko jarduerak egite-ra Oriora, Zarautzera edo Aia-ra bertara joaten gara. Auzotxikia izanik, hori da gure ara-

AndatzaeskolakoikasleakHauetxek dituzue,aldameneko argazkian,txintxo plantak egiten ageridiren neska-mutilak.Aurreko iladan ezkerretik: Leire, Oier, Gaizka, UnaiUzkudun, Eñaut, Maialen,Iñaki eta Iker. Bigarren iladan: Imanol, Ander, Eneko,Joseba, Ixiar, Ane eta Aitor.Goiko iladan eta ezkerretikhasita:Iker, Eneritz, Maider, Jaione,Saioa, zertxobait aurreragoPaula eta, ondoan, Igor. Aimar gaixo zegoen egunhartan.

ERREPORTAJEA 15KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

“Orio mugitzen ez bada,mundua mugituko daeta, seguruenik, gurekontra egingo du”

Prospektiker izeneko enpresak2005eko Orio nolakoa izango zenirudikatzen zuentxosten potoloakaleratu zuen 1992.urtean. Herrianegindako inkestaeta Oriokoeragileen ekarpenak erabilizituen horretarako.Etorri da eguna etaorduan jasotakoakgogoratu nahi izanditugu, nork bereondorioak ateraditzan.

MAIALEN SARASUA

PATXI URANGA

1992. urtean, Udalak txoste-na eskatuta, herrian inkestaegin zuen Prospektiker enpre-sak. Bertan, oriotarroi galde-tzen zitzaigun azpiegituretanikusten genituen gabezieninguruan edota gureak nola-ko herria beharko lukeen.

Urte hartako apirilean Eli-zondon elkartu ziren herrikohainbat eragile, asteburubatez, iritziak elkartrukatze-ko, guztiek ere 2005eko Orionolakoa nahi genuen defini-tzea helburu.

Hauek izan ziren parte har-tu zutenak: Joxemiel Maka-zaga alkatea, Arraun Elkarte-ko Koldo Olariaga, ELA sindi-katuko Juaninazio Peña,Ikastolako Marikarmen Arri-llaga, Kofradiatik Iñaki Sara-sua eta Joxemari Azkue, TalaiMendiko AingeruAndres,EAJ-tik Ramon Etxeberria, Karka-ratik Iñaki Iturain, Azkue Kon-tserbak enpresako Migel Puer-tas, EAtik Joxemari Lizaso,Arin y Enbil enpresako JoseLuis Arin, HBtik Emeterio Iri-

KARKARA

PROSPEKTIKER-REN AZTERLANA. 1992

ERREPORTAJEA16 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

bar, Zaharren Elkartetik JoxeIparragirre, kanpineko langi-le Patxi Lopez, emakume tal-detik Itziar Olariaga, Juan Eiz-mendi udal arkitektoa, den-darien ordezkari Kepa Loidi,Eskolako Migel Nacenta etaJoxemari San Sebastian osta-larien ordezkari.

Urte hartako abuztuan,txostena argitaratu zuten, etaondorioa honakoa zen: Oriomugitzen ez bada munduamugituko da, eta seguruenik,gure kontra egingo du. Lortu-takoaren arabera, hiru auke-ra aurrikusten ziren: baikorra,tartekoa eta ezkorra.

Hona hiruretan gaur egunizan behar zuen Orio nola iru-dikatzen zuten pasarteetakobatzuk.

URDINA EDO BAIKORRAGarai hartan, hainbat arazozituen herria zen gurea, eran-tzuna berehala emateko pre-miarekin: Orio 2005 proiek-tuak arinduko zuen hutsunea.

1993 urtearen bukaeranhiru lantalde sortuko zituenUdalak. Bata, barraren ara-zoa konpondu eta portuarilotutako aktibitateak bidera-tuko zituena. Bigarrena, turis-moaren garapenaz arduratu-ko zena.

Hirugarrena, besteekinelkarlanean, beharrezko egi-turak egokitzea landuko zue-na. Hirurek gogotik egingozuten lan, eta Udalak, eragilenagusi bilakatuta, helburuaknola betetzen ziren ikusikozituen. Jaurlaritza zen besteeragileetako bat proiektuenzati bat diruz lagunduko bai-tzuen.

Ondorioz, 1995erako kon-pondutzat emana izango zenbarraren arazoa. Ordurako,gainera, pentsatuta zeudenportu berrian egin beharre-koak, 400 txaluparentzakolekua zuen arrantza eta kirolportua, alegia.

Horrek ontziak konpon-tzeko lantegi berriak sortzeaeragingo zuen.

B i g a r r e n k o m i s i o a kMotondon industriaguneaegitea lortuko zuen, bertakonaturgunea babesteko neu-rriak hartu eta gero. Prozesuazaila izan arren, gehiengoaren

aldeko iritziari esker, 1996anestreinatuko zen, barianteberria bezala.

Hondartza inguruan urgaziko igerilekua eraikikozuten hotelarekin batera.Neguan igerilekuak estaltze-ko aukera izango zuen, herri-tarrek erabiltzeko. Arraun pis-ta olinpikoa izango zen egi-tasmo handiena. Proiektu horiizango zen oraindik gauza-tzeke geratzen zen bakarre-takoa eta 2005eko Oriorentzatmarka denak gainditzea eka-rriko zuen.

Biztanleriari dagokionez,5000ra igota behar zuen errol-da.

GORRIA EDO TARTEKOAUdalak garbi ikusi zuen hel-buruak lortuko baziren, nahi-taezkoa zela Jaurlaritzak kon-promisoa hartzea, portuengaineko konpetentzia bereesku izanik, arazo larrieneta-ko baten konponbiderako gil-tza baitzuen. Ez zuen zailta-sunik izango laguntza lortze-ko, eta 1993an ekingo ziotenbarrako lanei.

Horrekin batera, Moton-don, industriagunea eraiki-tzeko lehen pausuak emangoziren, bertako naturguneababesteko baldintzak zehaz-tu ostean.

Handik bi urtera, 1995ekoekainean, arrantza portua eta400 ontzirentzako tokia zituenkirol portua eraikiko zituz-ten.

Horri esker, sektore horrilotutako hainbat enpresa sor-tuko ziren, 1998an zabaldu-ko zuten motorren mantenuaeta konponketarako tailerraesate baterako.

Udalaren lan onak hon-dartza inguruan hotela erai-kitzeko proposamen bat bai-no gehiago aurkeztea ekarri-k o z u e n . Au k e r a t u t a k oproiektuak 50 logela eta tala-soterapia zituen hotela aurri-kusten zuen, eta 1997an ire-kiko zituen ateak.

Horiekin batera, parkea,futbol zelaia, bela eskola etalaku bat ere behar zuten ingu-ru horretan. Horri guztiari,Euskadiko edozein txokotatikordubete baino gutxiagokodenboratartean etortzea ahal-

bariantea estreinatu ere.Biztanleria haztea zen bes-

te helburuetako bat eta lortuzen. 2005eko zentsoaren ara-bera, 6.800 biztanle izangozituen Oriok.

Erronkei garaiz heldu zienherria zen gurea. Garbi dagoportua eraikitzeak konfian-tza eman ziola herriari; etor-

bidetuko zuen autopistarakos a r re ra g e h i t u b e h a rk ozitzaion.

Turismoaren sektoreak ereizango zuen igoera eta biz-tanleen %12ri lan emangozion.

Bestalde, ur horniketa etasaneamendu sarea konpon-duko zituzten, eta baita

ERREPORTAJEA 17KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

kizunari beldurrik gabe etabaikor ekiteko aukera emanziola.

GRISA EDO EZKORRA2005eko Oriok beltz izangozuen geroa. Biztanleria galdueta aukerarik gabeko herriazelako, gazteentzat batez ere.

Barraren arazoak bere

horretan iraungo luke, eragi-le politikoek ez baizuten Eus-ko Jaurlaritza behar bezalainplikatzerik lortu.

Proiektu ederra landu zen1992an baina ekimen priba-tu ezagatik eta Udalaren utzi-keriagatik ez ziren gauzatuko.Esaterako, Motondon indus-triagunea sortzearenbeharra

PROSPEKTIKERREN INKESTA

“1992 urtean, Udalak txostena eskatuta,herrian inkesta egin zuen Prospektikerenpresak. Bertan, oriotarroi galdetzenzitzaigun azpiegituretan ikustengenituen gabezien inguruan edotagureak nolako herria beharko lukeen.”

HIRU AUKERA POSIBLE

“Urte hartako abuztuan, txostenaargitaratu zuten, eta ondorioa honakoazen: Orio mugitzen ez bada munduamugituko da, eta seguruenik, gure kontraegingo du. Lortutakoaren arabera, hiruaukera aurrikusten ziren: urdina edobaikorra, gorria edo tartekoa eta ezkorraedo grisa.”

AUKERA URDINA (BAIKORRA)

“Hondartza inguruan ur gaziko igerilekuaeraiki zuten hotelarekin batera. Neguanigerilekua estaltzeko aukera zuen,herritarrek erabiltzeko. Arraun pistaolinpikoa izango zen egitasmo handiena.Proiektu hori gauzatzea 2005ekoOriorentzat marka denak gainditzeaekarriko zuen.”

AUKERA GORRIA (TARTEKOA)

“Motondon, industriagunea eraikitzekolehen pausuak emango ziren, bertakonaturgunea babesteko baldintzakzehaztu ostean. ”

AUKERA GRISA (EZKORRA)

“Barraren arazoa konpontzeanahitaezkoa zen baina, beste herribatzuetan ez bezala, atzean geratu zen”

KARKARA

ikusi zen, baina aurkako jarre-rek proiektuaren gainbeheraekarriko zuen.

Barraren arazoa konpontzea nahitaezkoa zen; baina,beste herri batzuetan ez beza-la, atzean geratuko zen Oriohorretan ere.

Turismoari lotutako sek-torea bere horretan manten-

duko zen aurrera egin gabe.Hondartzako inguruaren era-bilerarako proiektua aurkez-tuko zen, baina lehen beza-la mantenduko zen dena. Ursarea konponduko zen etabariantea eraikiko zen. Oriokherri lasai eta ederraren iru-dia luke kanpoan, baina ber-takoentzat hilik legoke.

IRITZIA18 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

NIRE HONETAN

Azken aldian ika mikahandia sortu daUdalak azalerahandiko merkataritzazentroa egiteko asmoaomen duelako. Merkatariakhaserre dira oso. Geureandenda itxi genuen. Etagogoan ditut oraindik garaihaiek, oso gogorrak izanziren-eta familiarentzat.Horregatik ongi askoulertzen ditut merkatariak,izan ere, dendak eta tabernak, zentro handirikbada, kinka larrian izangobaitira. Esan dut, ongiulertzen ditut merkatariak,baina ez dut guztiz berenalde egiten. Ni ere Maxira,Urbilera edo Decathlonerajoaten naiz erosketakegitera. Eta zergatik joanhalakoetara? Egia da prezioan diferentzia badagoela, baina egia dabaita ere han gehiagokontsumitzen dugula, horrigehitu gasolina gastuak…Ez al gara denbora pasatzeko aitzakian joatentoki horietara? Leku handihoriek lanpostuak eresortuko dituztela, baina zeinbaldintzatan?

Azken batean, seguruinguruko zentro handietarajoaten segituko dugula.Baina, alboan baditugune-an, zertarako egin berriakherrian? Gero ere mugitukogara herritik eta, horrela,herriko txikiak mantendukoditugu.

Merkataritzazentroa

ENERITZ ODRIOZOLA

IRAKASLEA

Beste eraso sexista bat Orion

Notizia beldurgarriakjantzi zuen oriota-rron azaroko azkeneguna. Neska bat bizi zenetxearen nagusiak bortxatuzuen. Emakume eta etorkinizateagatik erasotzaileakgupidarik gabe haren gaine-ra egin zuen salto, gizon iza-teak ematen dion indarraaprobetxatuz; emakumeon-ganako beste indarkeria zan-tzu bat. Egunero egunkarie-tako orrietan datozen besteeraso bat, beste salaketa bateta, deklaratu ostean, askeutzitako beste bat. Horrenaurrean inpotentzia eta amo-rrua oriotar askoren artean.Emakume garenongan bel-durra noiz tokatuko guriburuan bueltaka.

Baina hau ez da berria, ezda tartean behin bakarrikgertatzen dena, emakumeaskoei etxean nahiz kaleangertatzen zaien errealitategordina baizik. 2005. urteanemakumeenganako indar-keriaren bueltako datuak izu-garriak dira: 9 hilotzak, etxe-an tratu txarrak jasaten dituz-tenen testigantza hotzak etainongo errurik gabe bortxa-tuak nahiz erasotuak izandiren milaka emakumerenoihu isilduak.

Eman du zeresana erasohorrek herrian. Batzuk mor-bo eta kotileo kontutan gera-tu dira, eta erasotzailea etaerasotua nor diren jakiteramugatuz. Erasoa jasan zuenemakumeak kulparik izangozuela ere entzun behar izangenuen protestarako deial-dia egiten ari ginenean.

Baina garrantzitsua da,gertaeren aurrean, emakumebatzuk elkartu eta egoerariaurre egiteko mobilizazioaantolatu izana. Herritar mul-tzo batek parte hartu zuenlarunbat hartako kontzen-trazioan. Mezua garbia zen:ez gaude prest eraso gehiagoonartzeko eta erasotzaileeibazterketa soziala ezartzea.Horiek ez baitira, askotansaltzen diguten moduan, gai-xotasun mentalak ala gaitzpsikologikoak dituzten ero-ak, baizik eta egun oraindik

emakumeekin botere harre-manak nahi dituzten gizo-nezkoak baizik, emakume-en eskubide eta errespetua-ren gainetik jartzen direnak.

Eta berriz ere arazo horiarazo sozial zein politikoadela gogoratu behar da; ezdira etxean gertatzen direnkasu isolatuak, jendarteaketa sistemak berak baimen-tzen eta isiltasunean onar-tzen dituen erasoak baizik.

Arazo sozial nahiz politi-koa bada, zein erantzukizuneta zein zeregin dute insti-tuzioek, agintariek eta poli-tikoek horretan? Nahikoaurrats eman al ditugu indar-keriaren prebentzioareninguruan? Zenbat aurreratudugu azken 10-15 urte haue-tan? Zer dio Orioko Udalakgertaeren inguruan?

Bukatzeko, horrelakoeiaurre egiteko herritar guz-tiona da erantzukizuna. Gureherriko neska bati gertatuaeta salatua, edonori gertadakioke. Edonor, edononizan daiteke indarkeriarenatzaparrek harrapatua. Ezdezagun itxaron gure koa-drilako neska bat bortxatu,gure alaba izutu ala gure bizi-lagunaren oihuak entzunarte.

Emakumeok elkartu etaantola gaitezen gaiari gogo-tsu heltzeko, eta herritarrokparte har dezagun emaku-meenganako indarkeriarenaurkako ekimenetan.

Ez dezagunitxaron koadrilakolaguna bortxatu,gure alaba izutu

ala gurebizilagunarenoihuak entzun

arte

EIDER SALEGI*

PSIKOLOGIAN LIZENTZIATUA

ADARRETATIK HELDUTA

*BILGUNE FEMINISTAKO EDURNE

EPELDE PAGOLAK ERE SINATZEN

DU ARTIKULUA.

KARKARA | 2005eko abenduaren 23a KALEAN GALDEZKA 19KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

24ko gauean ateratzekoohiturarik ba al duzu?

Guk ez dugu ateratzeko ohi-turarik. Familian pasatzendugu gaua, umeekin-eta,denok batera.

Lehen, gaztetan 31n ate-ratzen ginen, baina orain horiere ez. Halere, 24an, sekula ez.Ez genuen ohiturarik.

Baina ondo iruditzen zaitgazte jendea kalera ateratzea.Ohiturak aldatu egin dira.

MarisaArrondo41 urte

“Ez gara ateratzen.Familian pasatzen

dugu gaua,umeekin-eta,

denok batera”

Ez asko. Gainera, ahal izanezgero, Gabonetan kanpora joa-tea nahiago dut. Familianospatzeko ohitura badugu,baina batzuetan kanpora irte-teko gogoa ere izaten da etaaurten aukera badudanez,aprobetxatu egin behar. Tokiepelagoetara joatea atsegindut, hondartzaz disfrutatuahal izateko.

“Kanpora joangonaiz; toki epelak

atsegin ditut,hondartzan etadisfrutatzeko”

Gabon egunez ez dut poteo-rik egiten. Etxean afari normalbat egitea ohitura dugu etainoiz kantatxoren bat, bainabeste askorik ez, gutxi biltzenbaikara. Ateratzeko ohitura-rik ere ez dugu. Nik uste, gai-nera, horikanpotik etorridenjoera dela. Lehen Urtezaharegunez, urteren batean bai,baina gero hori ere ez.

“Ateratzekoohiturarik ez dugu.Nik uste kanpotiketorri den joera

dela hori”

Berez, Zizurgilgoa naiz, Orionbizi naizen arren. Han bai,ateratzen nintzen, bainahemen badirudi koadrilak-eta, ez dutela ohitura hori etaetxean geratzen naiz. Arra-tsalde partean poteoa bai iza-ten dela; baina, gero, familia-rekin afaldu ostean, jendeaetxean gelditzen da eta gu erebai. 31 arte itxoin behar!

“24ko arratsaldeanpoteoa izaten da;baina afaldu eta

ateratzeko, 31 arteitxoin behar”

Fermin Lazkano32 urte

Maria Pilar Arruti58 urte

Josu Azkue27 urte

2005eko abenduaren 23a | KARKARA20 EZPALAK 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

IKASLEAK IDAZLE

Iritsi da momentuagauzak argi eta garbiadierazteko. Kontua da aspaldidanikherriko gazteok ez dugulaezer eduki libre ditugunmomentuak disfrutatzekoeta iruditzen zaithori ez dela zilegi.

Neguan hotzezegoten garakaleko bazter batean,asper-asper eginda, ezdugulako non egonik eta zereginik.

Hori normala al da? Nire iritziz ez, behintzat.

Denbora asko daramaguzerbait eskatzen baina eztakasurik ere.

Hori al da gazteenganpentsatzea?

Jakin gazteok eskatzendugun gauza bakarra,denbora librea ondo igarotzeko toki bat besterikez dela eta hori ez delahainbesteko lana.

Hain zaila al da gazteenalde jokatzea?

Ez, ezta? Ea egia den.

Oriongaztetxia

ITXASO GONZALEZ

D.B.H. 4

KRITIKA

Herriari buruzkojokoa CD-ROMean.Hori da nobeda-dea, hori! Eta 6 euroan!Prezio egokia, edonorkerosteko modukoa. Baina,tira, iritzia ematera muga-tuko naiz, produktuasaltzea ez baita nire lana.

Ez naiz familia giroanzaharrenei arraunlariek ira-bazi zituzteneko kontuakentzuten egon zalea, bainajoko honek, zahar eta gazte,guztiak batzeko bide ematendu mahai baten inguruan.Eta ondo dago hori.

Jokoa sei ataletan bana-

tzen da (historia, herria, kul-tura, taldeak eta ospakizu-nak, arrauna eta kirola) etaatal bakoitzean 90 galderainguru daude, guztiak Orio-ri buruzkoak edo oriotarrengainekoak.

Adin guztietako herrita-rrentzat da egokia jokoa,nahiz eta, jakina, zaharxea-goek bentaja zerbait izangoduten erantzun egokiakasmatzeko.

Bestalde, diseinuarekinez dutela asmatu uste dut.Niri behintzat ez zait gusta-tu CDaren karatula, serioe-gia dela uste baitut, desego-

kia horrelako joko batentzat.Azken pega bat ere ikus-

ten diot: konpatibilitateare-na. Izan ere, Windows siste-ma duten ordenagailuetanbakarri dabil jokoa eta, esa-te baterako, KarkarakoMacintoshetan ezin izandugu probatu.

Arazo hori daukazuenoigomendatuko nizueke lagu-nen baten etxeko ordena-gailua erabiltzea jolasteko,jokoa ondo dagoen arren,ordenagailu berria erostenereezzarete-eta hasiko jolas-tu ahal izateko.PATXI URANGA

Oriori buruzko trivial jokoa CD-ROMean argitaratu du Euskara batzordeak

Ai, Jexuxanean horrelakorik izan bagenu!

KARKARA | 2005eko abenduaren 23a EZPALAK 21KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

“Egia esan, ez zaitbatere gustatzenbeste bertsolariekegindako lananeurtzea, bainaAndoni Egañak lanona egin zuela ustedut, eta normalairuditzen zait berakirabaztea. UnaiIturriaga erelehendik pixka batentzuna banuen,baina Egañarenbertsoak gustatuzitzaizkidan”

MANUEL LASARTEBertsolariaHitza 2005/12/20

“Orioko eskulturazaindari bezalaegongo da, itsaso-ratze lekutik erriobarrenera begira.”

IÑAKI OLAZABALEskultoreaETB 2005/12/21

HANDIK ETA HEMENDIK ZORITXARRAK!OSPAKIZUNA

Herriko festak aitzakitzat hartuta,bada ondo pasatzeko-edo, farola, telefonokabina, eskaparate…txikituz entretenitzendenik. Alkoholareneraginpean egindakotontakeriak edogaztetako erokeriakizaten omen dira, bainapertsona bezainbestemozkor mota daudelaezin uka, eta ezin esanez gazte, ez zaharizateak horrelakojarrera arrazoitzen duenik. Sanikolasetanerokeria ausart horiensailkapenaren gorenean, Kofradiakoegurrei su ematea izan zen.Herriko festakhorretarako direla ustedutenentzat gurezoritxarrik sentituenak.

Txikizio zalebaldresei

Ixarra maisu handiaPasa den abenduaren 2an Balentin Ikazeta “Ixarra” omenduzuten Zaharren Babes Lekukoek eta Orioko Udalak itsason-tzien maketen arloan egindako lanagatik. Balentinek ez zuenKultur Etxeko aretora hurbiltzerik izan, osasun arazoak dire-la eta; baina Babes Lekukoek omenezko plaka etxera eramanzioten gustu handiz. Halere, sanikolasetan Kultur Etxean egonden erakusketan present izan dugu Ixarra, han baitzeuden kui-dadoz eta maitasunez egindako bere hainbat maketa.

SANIKOLASAK IRUDITAN22 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

SANIKOLASAK IRUDITAN 23KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

Bustiak eta hotzak izan dira aurtensanikolasak. Eguraldia dela-eta hain-bat ekitaldi plazatik kiroldegira pasa-tu behar izan ziren: haur parkea, pai-lazoak… Haizea eta euria ari zuela-ko zaldi karrera ere bertan behera utzibehar izan zuten ostegunean, etagero igandean saioa errepikatu: etahori da jende pila bildu zena hon-dartza aldean!

Baina ez han bakarrik jendea,baita kiroldegiko bertso saioan ere.Gazteak fin ibili ziren eta Patxi Etxe-barria beteranoa ez zen atzera gel-ditu. Errematea, Xabier Sukia izangenuela gurekin, Galesetik zuzene-an eta interferentziarik gabe, gaine-ra. Bete egin zen Karela Golden AppleQuartet ikusteko ere.

Zaharren Babes Lekukoek anto-latutako hitzaldi eta ontzi maketenerakusketak ere arrakasta handiaizan zuten.

Plazan egin zen txorixo eta saldabanaketan ohikoa baino jende gutxia-go ibili zen; baina sobratu, sobratu…

ezer gutxi. Txahal erreak ere jendeaerakarri zuen eta Sofbol taldekoakgustura ziren lortutako diruarekin.

Baina sanikolasetan, festaz gain,aldarrikapen eta kontzentrazioak ereugari izan dira. Txupinazoarekinbatera altxa zuten beren ahotsa hasie-ra-hasieratik komertzio txikiarenaldekoek, Etxerat eta gazteekin bate-ra. Halere,gazteen aldarrikapen egu-na Ijito eguna izan zen: kalezkale ibi-li ziren eskalez jantzita, karro etaguzti, eskaerak ozen kantari esanez.Izugarria bazkaltzera elkartu zen jen-de pila: 160tik gora lagun.

Horien guztien balorazioa pasaden ostegunean egin zen Kultur Etxe-an. Jende gutxi azaldu zen, bainaentzun ziren kritika pare bat: lehe-nengoa, haurren inguruko ekital-diak, euria izan ala ez, toki itxi bate-an egin behar direla esateko; biga-rrena, txupinazoaren ingurukoa:eszenario handia aurrean dela, uda-letxea tokirik egokiena ez dela aipa-tu zuten, ez delako ongi ikusten.

Festen errepasoa, bi hitz eta hamaika argazkitan

2005eko abenduaren 23a | KARKARA24 EZPALAK 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

JAIOTAKOAK

• June Apalategi Alkorta,Orion, azaroaren 29an.• June Iradi Luis, Orion,abenduaren 6an.

EZKONDUTAKOAK

• Amaia Bastero Rezola etaPatricio Morillo Frontan,Orion, abenduaren 4an.

Eskela edo urteu-rreneko gogoanga-rria KARKARAn jarrinahi baduzu, deitugure telefonora:

943 83 15 27

HILDAKOAK

• Anttoni Iñarra Orbegozo.Orion, abenduaren 5ean.88 urte.• Martin Eskudero Peru-rena, Orion, abenduaren10ean. 83 urte.• Jose Arin Salsamendi,Orion, abenduaren 11n.81 urte• Jose Luis Gazpio Elbus-to, Orion, abenduaren18an. 78 urte

OROIMENAREN KUTXA

Lehengoan ganbarantraste zahar baten bilanenbilela, aspaldikokutxa bat ireki eta hara zertopatu nuen: hitzak, aspal-di entzun gabeak, txikitansarri-sarri erabiltzen geni-tuenak eta gaurko umeei adi-tzen ez dizkiedanak. Ondo-rengo esaldian kateatu etakalera atera nituen, bueltabat ematera, haurrek ezagu-tu ditzaten. “Txikitan, uda-ra osoa jostatzen pasatzengenuen: gustokoena karka-ran kuxkumekoka ibiltzeagenuen, atxi zegoenariguar-dioker marruka jardutea,txingoka jostatzea edo txan-ponak pirritaka botatzea.Aspertzen ginenean, erriokoputzu ixkiñara joan eta sala-bardoarekin amarrak eta

amaxapoak harrapatzengenituen. Handienak harrabetekoak ere izaten ziren.Arrantzarako loiorra (lohiharra) bila ere joaten ginen.Eta, marea betea zenean, tra-jebañua jantzi eta putzura,batzuk murgil,horren ausar-tak ez ginenok txondo. Fes-tetan kabezudoak izatenziren onena, maskuriarekinsegika atzetik ibiltzen geni-tuenekoa. Batzuetan, neke-aren nekez, bareak heltzenzigun, orduan Capitan True-noren txisteak letzen geni-tuen. Ezgenuen batere txar-ki pasatzen”.

Gu zahartzearekin bate-ra, txikitan gurekin ibilitakohitz asko ere zahartu dira.Gaztetxoek ez dituzte era-biltzen, eta hiltzen ari dira.

Batuak ez digu udara onar-tzen, ezta kabezudo, txiste-ak, letu edo trajebaño ere.Ezdugu debekua urratuko etahoriek oroigarrien kutxanutziko ditugu. Baina besteasko kalera atera behar ditu-gu paseatzera. Haurretatikinor ez da jostatzen, denakjolastu egiten dira; Karkaraaldizkari bat besterik ez da.Inor ez doa errioko putzuixkiñara; asko jota, ibai ertze-ra. Hango amarrak eta ama-xapoak hil dira, karramarro-ak besterik ez dira geratzen…

Esanahirik gabeko hitzakhoriek gaurko umeentzat.Ezagutzen ditugunok kaleraatera behar ditugu ganbara-ko kutxatik, ea biziberritzendiren umeen ezpainetan!

IÑAKI ITURAIN

Inor ez doa errioko putzuixkiñara; asko jota, ibai ertzera. IÑAKI OLIDENEK UTZITAKO ARGAZKIA

Ganbarako hitzak

KARKARA | 2005eko abenduaren 23a HERRITARRAK 25KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

“Urteak gorabehera, betiosatu da nahiko talde polita”Korok, Marikarmenek etaMilak 20 urte daramatzateplaza dantzak erakusten.Aurten ere, halaxe dabiltzaasteazken gauero KostaTailerrean bilduz. Hilaren30ean emanaldia eskainikodute Karelan, Harribilekinbatera.

Noiz hasi zineten dantza era-kusten?

20 urte inguru darama-tzagu dantza erakusten. Bai-na Talai Mendi bezala 1989-1990. urtean hasi ginen.Orduan, helduez aparte, gaz-teei ere erakusten genien, Ikas-tolan. Gero, musika eskolandantza klaseak ematen hasizirenean, utzi egin genuen, eta1999an, Errenteriko errome-ria zela medio, berriz heldugenion eta ordutik gabiltzaKosta Tailerrean. Orain 18tikgorakoekin aritzen gara, hor-tik beherakoez musika esko-la arduratzen baita.

Eta zer nolako harrera izanduzue orain artean?

Aurten jende berri dezen-te hasi da. 40 lagun ingurugabiltza. Urtero lortu dugunahiko talde polita osatzea.Hori bai, behin erakutsi beha-rrekoak ikasten dituenean,jendeak taldea uzten du. Halaere, badaude, gure moduan,urtero animatzen direnak ere.Denborapasaeta dantza atse-gin dutelako etortzen dira.

Beraz zuen helburua zein da?Dantza konpainia edo tal-

de finko batean jardun gabedantza ikasi eta praktikatunahi duen jendearentzako dagure taldea. Helburua plazandantza egiteko gogoz dabilenjendeari bertako dantzak era-kustea da.

Eta zein dantza erakustendituzue?

MARIKARMEN OLIDEN, MILA OLIDEN, KORO SARASOLA | TALAI MENDI DANTZA TALDEKOAK

Fandango eta arin-arina-rekin hasten gara eta gero,guk ikasten joandakoak ereerakusten saiatzen gara. Izanere, ordubete pasatzea fan-dango eta arin-arinarekinastuna egiten da. Horregatiksartzen ditugu mutxikoak edobanakoa…

Eta talde moduan Gabonetanedo festetan zerbait presta-tzen duzue?

Sanpedrotan atera izangara, herriko festak direla etaerromeri eguna antolatuta.Aurreko urtean izan ezik, bes-te guztietan atera izan garakalejiran.

˝Plazandantzatzeko gogoz

dagoen jendeariarin-arin, fandango

eta bestelakodantzak erakustea

da helburua˝

˝Hiru talde egitenditugu. Gehiago

dakitenak ezaspertzearren eta

maila baxuagokoakerrazago har

dezaten˝

Horretaz gain, Talai Men-direkin inudeak eta artzainakere antolatzen ditugu. 1993anatera ginen lehendabizikozeta 2003an, berriz.

Gero Errenteriako erro-meriara ere joaten gara urte-ro, uztailean. Autobusa jartzendugu eta goizeko hamaiketa-rako joanda, egun guztia kale-an pasatzen dugu. Gusturaibiltzen gara saltsan.

30ean Harribilekin bateradantzatuko duzue. Haiekinzer ikusirik baduzue?

Dantza talde ezberdinakgara, helburu ezberdinekin.Han hasten den jendea, jadadantza oinarri bat duena iza-ten da eta beste era batekodantzak prestatzen dituzte.Ezer ez dakienari erakustenhasteko ez daude haiek.

Zer motatako jendea gertu-ratzen da zuengana?

Denetik. Batzuk azkar ikas-ten dituzte dantzak; besteek,kostata… Askotan ezer ezdakienak errazago aurrera-tzen du, zerbait dakienarigaiz-ki ikasia kentzen kosta egitenda-eta. Beste askok ez dutepazientziarik. Ikusten gaituz-te eta, erraz egiten dugula iru-diturik, azkar ikasi nahi iza-ten dute, dantzan darama-tzagun urteak gogoan hartugabe. Horregatik, 3 talde egi-ten ditugu, gehixeago dakite-nak ez aspertzearren eta mai-la baxuagoa dutenak erraza-go har dezaten.

Eta jarraitzeko asmorik?Bai, jendea etortzen den

bitartean eta gauza garenbitartean, jarraituko dugu.Giro ona izaten dugu. Gutxikutzi dute erdi bidean.

Hori bai, hemen ikasitakodantzak gero praktikan jarribehar dira. Bestela arintasu-na galdu egiten da.

40 bat lagun dabiltza aurten Mila, Koro eta Marikarmenen esanetara. KARKARA

2005eko abenduaren 23a | KARKARA26 ARGAZKI ZAHARRA 2005eko abenduaren 23a | KARKARA

Jostunak Zarauzko tren geltokian

Goiko argazkia zeinurtetakoa denseguru jakin ezarren, eguna behintzatzehaztu dezakegu:1950eko hamarkadakoabenduaren 13 bat, SantaLuzia eguna.

Erretratua Zarauzkotren geltokiko nasan atereada eta inguruko herrieta-ko jostunak ageri zaizkigubertan. Horien arteandagoenetako bat, ezkerre-tatik hasi eta bigarrena,

oriotarra dugu, RafaelaGenova hain zuzen. Gai-nontzekoak zein diren edonongoak diren ezdugu jaki-terik izan. Baina denak ereZarautzera joaten ziren ofi-zioa ikastera.

(Bide batez, pasa denalean izandako akatsazuzendu nahiko genuke;izan ere, Salsamendinekobazkarian ageri zenetakobat Gabriel Lopetegi delaesan genuen. Ez dakiguGabriel egun hartan non

izango zen, baina ez dagoargazkiko parranderoenartean.

Bukatzeko,Maria LuisaLopetegik argazkiarekinemandako laguntza ereeskertu nahi dugu, bereazalpenak ezinbestekoakizan baitira akatsaz kon-turatu eta okerra zuzenduahal izateko.)

ARGAZKIA: URAITZ LURRINDENDA

INFORMAZIOA: ROSAMARI AGIRRE

Txoko honetanerakusteko modukoargazki zaharren batbaldin badaukazu,ekarri KARKARAra etagustu handizargitaratuko dugu,zuk ekarritakoa delajarrita.

KARKARA | 2005eko abenduaren 23a AGENDA 27KARKARA | 2005eko abenduaren 23a

Gaurtik aurrera nahi dutenentzat ikusgai izango daOrioko elizako jaiotza, aurtengoan, InazioAtorrasagastik, Andres Garmendia apaiza, JoxemariGozategi sakristauak eta Sabin Sarasuak prestatua.Urtero taldetxoa aritzen da, Gabonak iritsi aurretikjada klasikoa bihurtu den naximentuaren prestaketalanetan. Orioko parrokian, urtarrilaren 8 arte.

Elizako Jaiotza

FUTBOLAAbenduaren 24an

preferentean: Beti Gazte-Orio.

Urtarrilaren 8anpreferentean: Orio-Idiazabal. Jubenilean:Oiartzun-Orio. Infantilean:Mutriku-Orio.

ARETO FUTBOLA1. maila. Urtarrilaren 8an,

Ibaizabal Berrio-Orio.

PLAIEROAKUrtarrilaren 7an,

15:30ean, Txangurro-XixarioErretegia .

SAN SILBESTREIII. San Silbestre lasterketa

jokatuko da abenduaren31an. Ikastola ondotikabiatuko dira korrikalariak12:00etan.

MENDIAFederatzeko epea ireki da.

Informazio gehiago lortzekoIturain estankora jo.

PODOLOGOAAian, urtarrilaren 14an.

Ordua hartzeko Udaletxeaneman izena. Tf: 943 13 11 44.

ZABORREN TASAKZabor, ura eta

estolderiaren gaineko zergaordaintzeko epea:abenduaren 23tik 2006kootsailaren 22ra.

ALTZARI ZAHARRAKOrion, abenduaren 28an

jasoko dituzte altzarizaharrak. Bezperan utzibehar dira zabor lekuetaneta Udalean abisua emannolakoak diren esateko.

HONDAKINARRISKUTSUAK

Urtarrilaren 5ean jasokodituzte olioa eta bestelakohondakin arriskutsuakOrion. Aian, berriz,

ERAKUSKETAPhotomuseumen, Villa

Manolitan, Zarautzen.William Hueben argazkilaribelgiarraren gerra aurrekofotoak, tartean Orionegindakoak. Urtarrilean etaotsailean.

HAURRENTZAKOFILMAK EUSKARAZ

Abenduaren 26an,17:30ean: “Shin Chan.Samurai Txikia”.

Abenduaren 27an,17:30ean: “Doraemon etajostailu lantegia”.

Urtarrillaren 4an,17:00etan: “Txoritxoak”.

HAURRENTZAKOIKUSKIZUNA

Urtarrilaren 2an,18:00etan, Kultur Etxean“Zirika Zirkus”.

OSTIRALEAN JAIAbenduaren 29an,

22:30ean, Kalakaritabernan: Blus&Roll.

BIDEO EMANALDIAETA HITZALDIA

Abenduaren 28an,20:00etan Bideo Emanaldiaizango da eta urtarrilaren4an Zarauzko gaztetxekoantolatzaileek hitzaldiaemango dute; biak ereIjitoek antolatuta.

KONZENTRAZIOAAbenduaren 29an,

Etxeratek deituta, euskalpresoen alde. 20:00etan.

Lardizabal parkinean etaSan Pedro auzoan daudenedukinontzi berezietan utzibehar dira olioak.

ARGAZKI ZAHARRAKSALATXON

Orioko argazki zaharrakikusgai izango dira abenduosoan zehar Salatxotabernan.

ABENDUA24 eta 25ean, Mutiozabal.26an, Barrenetxea.27an, Uranga.28an, Olaizola.29an, Zulaika.30ean, Iriarte.31n, Azaldegi eta Lasa.01ean, Azaldegi.02an, Gallo Artiñano.03an, Zulaika.04an, Azaldegi.05ean, Olaizola.06an, Iriarte.07an et 8an, Mutiozabal.09an, Azaldegi.10ean, Barrenetxea.11n, Iriarte.12an, Olaizola.13an, Mutiozabal.

Azaldegi: Urdaneta kalea, 8. 943 13 31 83 Zarautz

Barrenetxea: Gipuzkoa kalea,17. 943 83 23 98 Zarautz

Mutiozabal: Kale Nagusia, 12. 943 83 29 70 Zarautz

Olaizola: S. Frantzisko kalea, 16. 943 13 38 14 Zarautz

Lasa: Herriko plaza. 943 83 09 36 Orio

Uranga: Zigordia kalea, 17. 943 13 40 19 Zarautz

Iriarte: Zinkunegi, Pilartxo Enea 943 13 29 83 Zarautz

Zulaika: Bizkaia kalea, 41 943 13 39 94 Zarautz

ZAINTZAKO BOTIKAKITSASOA

HILA Itsasgora Itsabehera Ilargia24 11:15 eta 00:01 04:54 eta 17:4225 12:21 eta 01:06 06:00 eta 18:4626 13:28 eta _____ 07:07 eta 19:4527 02:04 eta 14:27 08:07 eta 20:3828 02:55 eta 15:20 09:00 eta 21:2629 03:42 eta 16:08 09:49 eta 22:1130 04:27 eta 16:54 10:36 eta 22:5531 05:11 eta 17:40 11:23 eta 23:40

* Hurrengo urteko itsasaldiendaturik ez dugu oraindik.