BIDE ONETIKGOAZ

txanpa PASAI-LEZO LIZEOAREN ALDIZKARIA • Tel.:943 526 850 • Fax: 943 526 854 • E-mail: pasaia@ikastola.net

Lizeoko ikasle sarituen sokak ez du etenik, zorionez.Oraingoz azkenak, adibidez, Julen Mangas, IñakiLasagabaster, Nerea Intxausti eta Amaia Eguren izandira. DBHko 1. mailako ikasleak dira guztiak, eta,Pasaialdea tabako-kerik gabe egitasmoaren baitan,Ipod Touch bana eskuratu dute Julenek eta Iñakik,eta Ipod Nano bana Nereak eta Amaiak.

Pasaian, Errenterian, Lezon, Bidebietan eta Altzanabian jarritako proiektua da aipaturikoa, Osakide-tzaren eskutik, eta Pasaialdean tabakismoaren era-gina gutxitzea du helburu. Hala, ekimena bisualkiidentifikatzeko lehiaketa burutu zen 2012ko azkenhiruhilekoan. “Hobe erre gabe” izan zen landu beha-rreko gaia, udalerri nahiz auzo horietako DBHkoikasleek parte hartuz.

Lehiaketak arrakasta handia izan zuen. Antolatzaile-en esanetan, “100 logo inguru jaso genituen, kalita-te handikoak, eta irabazleak hautatzea ez zen lanerraza izan”.

Nuestros alumnos continúan acumulando pre-mios. Y es que, dentro del certamen escolarPasaialdea sin humo de tabaco, Julen Mangas eIñaki Lasagabaster han logrado el segundo pues-to, y Nerea Intxausti y Amaia Eguren el tercero. Elconcurso consistía en crear un elemento visualde la iniciativa puesta en marcha por Osakidetza.Ahora es el turno del concurso de videos. ¡Buenasuerte!

BIGARREN ETA HIRUGARREN SARIAK

Julen Mangasen eta Iñaki Lasagabasterren lanak,adibidez, bigarren saria eskuratu zuen. Gazte batageri da ihesean marrazkian, zigarro bat, imanabailitzan, hura erakartzen saiatzen den bitartean.

Nerea Intxaustik eta Amaia Egurenek egindakomarrazkia ere oso adierazgarria zen, ez erretzea-ren abantailak islatuz: osasuna, dirua aurreztu...“Ideia polita iruditu zitzaigun onurak adieraztensaiatzea, baina ez genuen espero saririk irabaz-tea”, aitortu dute Intxaustik eta Egurenek.

Orain, hain zuzen, ez erretzearen abantailak modupositiboan azalduko dituzten bideoen lehiaketajarri du martxan Osakidetzak, proiektuaren jarrai-pen gisa. Sakelakoekin egindakoak izan behardute, eta bideoak Youtuben zintzilikatuko dituzte.

Amaia eta Nerea, behintzat, prestatzen ari dirabideoren bat, baina ziur Lizeoko ikasle gehiago ereari direla lanean lehiaketa horri begira. Zorte onguztientzat!

39. zenbakia 2013ko OTSAILA

txanpaP A S A I A - L E Z O L I Z E O A R E N A L D I Z K A R I A

TABAKOAREN KONTRA,IRUDIMENA

txanpa

39PA

SA

IA-L

EZO

LIZ

EO

AR

EN

ALD

IZK

AR

IA

20

13

KO

OT

SA

ILA

Argitaratzailea: Pasaia-Lezo Lizeoa, Kanposantu Bidea z/g, 20100 PASAIA, Tel: 943 526 850. Fax: 943 526 854. www.lizeoa.com. e-mail: Pasaia@ikastola.net.Kordinatzailea: Iban IzaKolaboratzaileak: Elena Mendia, Karmele Sistiaga, Marijo Erzibengoa, Larraitz Etxeberria, JoneZabala, Karmele Legorburu, Mikel Etxaniz, Julen Ezkurdia, Albaola elkartea, Miren SalaberriaDiseinua eta maketazioa: Leire OiagaInprimatzailea: Gráficas Alte.Lege Gordailua: SS/1562/98

AU

RK

IBID

EA 2

14 22 24

6 8

Merkatu ikerketa.................................................................2

Inauteriak Haur Hezkuntzan ................................................6

Historia lantzen 3. mailan....................................................8

Ziburuko ikasleekin topaketa..............................................10

Gelaz kanpo.....................................................................12

Boluntariotza saioak..........................................................14

Hezkuntza erreformaz bi hitz .............................................16

Ikasle ohia: Idoia Besada ...................................................18

Badator Korrika!...............................................................22

Eskola trukea....................................................................24

KOLABORATZAILE HAUEI ESKER EGIN AHAL IZAN DUGU “TXANPA” ALDIZKARIA

Lizeokoa naiz eta harro nago!Horrelako baieztapena egitea harrokeriazjokatzea dela pentsa dezake edonork, bai-

na Lizeoaren komunitateko partaidea naizen hei-nean, horrela sentitzen naiz eta horretarako arra-zoiak badaudela uste dut.

2011-2012 ikasturte amaieran, merkatu ikerke-ta egin genuen Lizeoaren komunitateko guztienasebetetzea neurtzeko, bai eta Lizeoak guregizarte hurbilean duen irudia ezagutzeko ere.

Ikerketak emandakoa abenduaren 19ko UrtekoBatzarrean azaldu genuen, eta Txanpa honetanhorren berri zabala aurkituko duzue.

Emaitzak, hain zuzen, benetan pozgarriak direlauste dugu. Ikerketa kuantitatiboaren ondorioeierreparatuz, esaterako, ikusiko dugu Lizeokofamiliek, ikasleek eta langileek oso balorazio bai-korra egiten dutela Lizeoari buruz. Adibidez,familiek iritzi diote Lizeoak asetzen dituela berezi-ki garrantzitsutzat jotzen dituzten ezaugarriak.Ikasleen batez besteko balorazio orokorra 6,3koaizan da; irakasleen balorazio guztiak 6,35 eta9,08 artean izan dira, batez besteko orokorra7,67koa delarik; eta administrazio eta zerbitzue-tako langileen asebetetzearen batez bestekoa7,7koa izan da.

Ikerketa kualitatiboari dagokionean, udaletakoordezkariek, gizarte eragileek, familia ohiek etaegungoek aitortzen dute Lizeoak egiten duen lanona, ezaugarri azpimarratuenak honakoak direlaadieraziz: identitate eta kohesio elementu funt-sezkoa izatea, komunitate izaera, herrigintzanduen rol garrantzitsua, gertutasuna bai sentimen-du bai kokapen fisikoari dagokionez, euskaldunt-zean duen funtzioa, eta hezkuntza kalitatea.

Hortaz, ikerketaren emaitza gu guztiontzat saripolita dela iruditzen zait. Denon gogoari, ahalegi-nari eta lanari esker Lizeoa hezkuntza komunita-te sendoa da, bere printzipioen eta errealitatea-ren artean koherentzia agertzen duena.

Zorionik beroenak, beraz,Lizeoko komunitate osoari!

Jarrai dezagun horrela, dugunaltxorra zainduz.Elena Mendia zuzendaria

ZORIONIKBEROENAK LIZEOKO

KOMUNITATEARI!

¡FELICIDADES A TODANUESTRA COMUNIDAD!

¡Me siento orgullosa de formar parte delLiceo! Así, a bote pronto, puede sonar a chulería;pero, sincera y modestamente, creo que existen

razones para ello. ¿Por qué? Porque el estudio de mer-cado que realizamos al final del curso pasado nos haaportado una foto amplia, global y, sobre todo, positivade nuestro quehacer diario.

Considero que los datos obtenidos en ese estudio o“examen” son muy buenos, como podréis leer y anali-zar en las siguientes páginas de esta nuestra revista. Lasconclusiones del apartado cuantitativo, por ejemplo,destacan la alta valoración que las familias, alumnos ytrabajadores del Liceo otorgan a nuestra propia ikasto-la: según las familias, el Liceo satisface aquellos aspec-tos que consideran importantes; la nota media generaldada por los alumnos es 6,3; la del profesorado, 7,67;y la de los trabajadores de administración y servicios,7,7.

Y en cuanto al apartado cualitativo, las familias y losagentes políticos y sociales de Pasaia y Lezo reconocenel buen trabajo que llevamos a cabo, resaltando, porejemplo, que seamos un elemento clave de identidad ycohesión, nuestra labor en la euskaldunización o nues-tra calidad educativa.

Creo que el resultado obtenido es un buen regalo paratodos aquellos que formamos parte del Liceo. Porque,gracias al trabajo, dedicación y esfuerzo de todas ytodos, nuestra ikastola es una sólida comunidad educa-tiva, coherente con sus principios y realidad diaria.

Felicidades a todos, y continuemos de estamanera, protegiendo nuestro tesoro.

Elena Mendia zuzendaria

EDITORIALA

ONDO ARI GARA,BAINA EZIN DUGU

ERLAXATU

2tx

anpa

2013

-02-

18GE

URE

PROI

EKTU

A

LIZEOA HEZKUNTZA KOMUNITATE SENDOA DA, BERE PRINTZIPIOEN ETA

ERREALITATEAREN ARTEAN KOHERENTZIA AGERTZEN DUENA. FAMILIEK,IKASLEEK ETA LANGILEEK ASEBETETZE MAILA ALTUA AGERTZEN DUTE, ETA

UDAL ORDEZKARIEK, GIZARTE ERAGILEEK ETA FAMILIA OHIEK NAHIZ

EGUNGOEK LIZEOAREN GAINEKO BALORAZIO POSITIBOA EGITEN DUTE. BAINA

EZIN DUGU ERLAXATU, GURE INDARGUNE NAGUSIAK AHULEZIA BILAKA

DAITEZKEELAKO, ETA BERAZ, GURE BEREZKO EZAUGARRIAK MANTENTZEKO

ESFORTZU BEREZIA EGIN BEHAR DUGU. HORRA HOR, LABURKI, GURE

JARDUNARI BURUZ EGINDAKO MERKATU IKERKETAK EMANDAKO EMAITZA.

2011-2012ko Plan Orokorrean jaso genuen gisahonetako ikerketa egiteko asmoa, eta, hala, serioheldu genion gaiari gure ikastolan. Izan ere, buruaeguneroko zurrunbilotik irten eta ondo ari ote ginenjakin nahi genuen: alde onak eta txarrak atzeman,eta aurrera begirako gakoak eskuratu, bestela esan-da. Eta bazen ariketa praktiko hau egiteko beharra,bai, aspalditxo egin genuelako horrelakorik, LKStaldearen eskutik 1997. urtean.

Hala, joan den ikasturteko amaiera aldean burutugenuen merkatu ikerketa. Aztiker enpresak egina,eta bi multzotan antolatuta. Batetik, ikerketa edoalde kuantitatiboa, Lizeoko irakasle, ikasle, langileeta sendiek betetako inkesten bitartez. Bestetik,ikerketa edo alde kualitatiboa, Lezoko eta Pasaiakoherritarrekin osaturiko eztabaida taldeen bidez.

IKERKETA KUANTITATIBOAGure hezkuntza komunitatean egindako ikerketakuantitatiboan, denera, 799 inkesta jaso zituztenAztiker enpresako kideek; banaturiko inkesten%59,76, hain zuzen. 374 familiak, 299 ikaslek, 81irakaslek eta 35 langilek bete zituzten galdetegiak,zehazki. Eta emaitzak adierazgarriak bezain onakdira.

Gurasoek, esaterako, garrantzitsutzat jotzen dituz-ten hezkuntza ezaugarriak aseta ikusten dituzte Lize-oan: 0-18 urte bitarteko kalitatezko eskaintza, ikas-leek euskara goi maila lortzea, Lizeotik ongiprestatuak irtetea, euskara bultzatzea, baloreetanheziketa eta Tutoretza ona dira, besteak beste, gura-

soentzat garrantzitsuenak eta Lizeoa aukeratzekogaraian baloratuenak.

Hala, inkestetan erantzun beharreko item edobloke guztiak aintzat hartuta, familiek batez beste-ko nota altua ematen diote gure ikastolari: 7,8.Eskolaz Kanpoko Ekintzak eta Eskola Kirola izanezik, gainontzekoen nota 8aren bueltakoa da.

Ikasleen kasuan, eremu guztien batez besteko nota6,3koa da. Ikastolaren heziketa eta Lizeoaren ikas-keta prozesua izan dira eremurik indartsuenak (7, 1eta 6,7ko notak, hurrenez hurren). Gure ikastolarenheziketari dagokionez, halaber, ikasleek bi aspektubaloratu zituzten, biek oso nota ona jasoz: “Ikastola-ren heziketa ikaslearentzat etorkizuneko ikasketakprestatzeko erabilgarria da“ (7,3ko nota) eta “Ikas-tolaren heziketa ikasleen garapen pertsonalerakoerabilgarria da” (7).

Ikasleen balorazio baxuena jasotako eremua, berriz,eguerdiko ekintzak, irteerak eta txangoena izan da,5,7ko notarekin.

IRAKASLEAK ETA ZERBITZUETAKOLANGILEAKIrakasleek nahiz zerbitzu eta administrazioko langile-ek ere balorazio positiboa egin dute gure ikastolaz.Irakasleen kasuan, esaterako, 7,7koa da blokeenbatez bestekoa; zuzendaritza taldea eta ikasleekikoeta gurasoekiko harremana izan dira haien eremu-rik baloratuenak (8,4 eta 8,1ko nota, hurrenezhurren).

El estudio de mercado encargado a la empresa Aztiker, y llevado a cabo al final del curso anterior, nos ha otor-gado muy buenos resultados. Dividido en dos ámbitos, cualitativo y cuantitativo, el estudio se elaboró, por unlado, mediante encuestas realizadas en nuestra comunidad educativa; y por otro lado, a través de grupos dedebate compuestos por agentes municipales y sociales de Lezo y Pasaia, así como familias y exfamilias delLiceo. Todos valoran positivamente, y con nota alta, nuestro quehacer diario; pero nuestras fortalezas puedenconvertirse en debilidades, según advierte el propio estudio.

Por ello, y aun estando muy contentos con el resultado obtenido, debemos seguir trabajando duro, corrigien-do los defectos y mejorando día a día, a fin de que el Liceo siga siendo lo que es: una comunidad educativasólida, y coherente con sus principios en la práctica diaria.

PRUEBA SUPERADA, PERO PUNTO Y SEGUIDO

Zerbitzu eta administrazioko langileeidagokienez, blokeen batez bestekoa7,3koa da; gehien baloratu dituzten

eremuak, aldiz, harremanak eta funtzionamen-dua blokeak (biek 7,6ko notarekin).

IKERKETA KUALITATIBOAIkerketaren alde kualitatiboa osatzeko, sarreranesan bezala, Lezo eta Pasaiako herritarrez osa-turiko zazpi eztabaida talde burutu zituzten Azti-kerrekoek; tokian tokiko udaleko nahiz herri-gintzako ordezkariez gain, Lizeoko egungogurasoek eta guraso ohiek ere parte hartu zutensaio haietan.

Ikerketan azpimarratzen denez, Lizeoaren gai-neko balorazio positiboa egiten dute guztiek,eta ezaugarri azpimarratuenen artean honakoaknabarmentzen dituzte: identitate eta kohesioelementu funtsezkoa izatea; komunitate izaera;herrigintzan duen rol garrantzitsua; gertutasuna,sentimenduz nahiz kokapen fisikoari dagokionez;euskalduntzean duen funtzioa; eta hezkuntza kali-tatea.

Baina indargune nagusi horiek, hain zuzen,gure ahuleziak bihurtzeko arriskuaz ohartaraz-ten dute.

BALORAZIO OROKORRAMerkatu ikerketak emandako emaitzak eta datuaksakon aztertu ondoren, pozik mintzo da LizeokoArtezkaritza Kontseilua. “Orokorrean emaitzak guz-tiz pozgarriak direla esan dezakegu, eta kariñozegindako lanari aitortza egiten zaiola. Jasotakoemaitzak ikusita, Aztikerreko kideek ere zoriondugintuzten ikerketa bukatzean”.

Ikerketa kuantitatiboari helduta, adibidez, “familiekLizeoarekin konfiantza handia adierazten dute, ikas-leek ikasketak etorkizunerako baliagarriak zaizkieladeritzote, eta langileek kohesio handia dagoelatransmititzen dute”, nabarmendu du ArtezkaritzaKontseiluak. “Eta alde kualitatiboari dagokionean,iritzi edo mezu baikorrarekin batera erne egotekoeta erlaxatu gabe jarduteko ere helarazten zaigu.Gure-gureak diren ezaugarri horiek sustatzeko estra-tegia berrietan murgiltzeko eskaera egiten zaigu,finean”.

Hain justu, pozgarriak soilik ez. Ikerketarenemaitzak oso baliagarriak ere badirela azpimarratudu gure Artezkaritza Kontseiluak. “Batetik, indargu-neak eta ahuleziak identifikatzeko. Bestetik, 2013-2017ko Plan Estrategikoa prestatzeko, udaberrianonartu nahi duguna. Plan horren barruan, adibidez,irudi korporatiboa ere aztertuko dugu, eta, ondorio-en arabera, aldaketak egingo ditugu”.

4tx

anpa

2013

-02-

18

5

GEUR

EPR

IEKT

UA

INDARGUNEAK AHULEZIAK

• Identitate eta kohesio elementua• Arlo ekonomikoari lotutakoak: menpekotasuna, krisi

ekonomikoa

• Gertutasuna • Kokalekua: eraikin nagusia, urrun

• Euskara eta euskalduntzea• Irakaskuntza prozesua eta emaitzak: emaitza

akademikoen datu falta; materia asko

• Hezkuntza kalitatea• Parte hartzea, komunitate izaera: gizartea aldatu

denez, dinamiketan inbertitu beharra

• Udalen planetara irekia• Urruntasuna, komunitate eta hezkuntza proiektu

ikuspegitik

• Energia, ilusioa, giro ona• Euskara: aldeko atxikimenduaren jaitsiera; nerabeek ez

dute euskara erabiltzen

• Eraikin berriak egitea

IKERKETA KUALITATIBOA. LIZEOAREN GAINEKO BALORAZIO OROKORRA

IKERKETA KUALITATIBOA. ONDORIOAK

• Lizeoaren gaineko balorazio positiboa egiten da. Halere, indargune nagusiak ahulezia bilaka daitezke.

• Ikastolaren proiektua, familien erabakiaren oinarrizko arrazoia. Lizeoa aukeratzean ikastolen hezkuntzaproiektuaren alde egiten dute sendiek: ikastola eredua, laikoa, euskaltzalea, herrian kokatua eta integratua,parte-hartzailea.

• Lizeoaren hazkuntza muga behar da. Kalitatea, kantitatearen gainetik lehenetsi.

• Errealitate berrietara egokitzeko beharra. Gizartea aldatu denez, metodologiak eta curriculumak berritubeharra, parte hartzeko eskaintzak zabaltzea.

• Herrigintzan, hobetu daitekeen funtzio garrantzitsua betetzen du Lizeoak.

IKERKETA KUANTITATIBOA. EREMU GUZTIEN KONTUAN HARTUTA, BATEZ BESTEKO NOTAK

• FAMILIAK (HEZKUNTZA ESKAINTZA ETA ZERBITZUAK): 7,8

• IKASLEAK (HEZKUNTZA ESKAINTZA ETA ZERBITZUAK): 6,3

• IRAKASLEAK (LAN JARDUEREKIN LOTURIKOAK): 7,7

• ZERBITZU ETA ADMINISTRAZIOKO LANGILEEN IRITZI ETA PERTZEPZIOAK: 7,3

FAMILIA,PROTAGONISTA ETA PARTAIDE

Familia da, beraz, haur baten heziketaren etagarapenaren protagonista nagusia; Lizeoareneginkizuna, berriz, familiei laguntzea seme-alabenheziketan.

Horrela ulertzen dugu, eta horrela gauzatzendugu praktikan. Lehen eta orain; atzo, gaur etabihar.

Baina, horretarako, ezinbestekoa da gurasoeneta ikastolako profesionalen arteko lankidetza.Eta lankidetzarako, halaber, familien partaidetzasustatu beharra dago. Dena da bat.

Hala, Lizeoan parte hartzeko aukera ezberdinakdaude: gelaburu bihurtuz, batzordeetan parte har-

tuz, Artezkaritza Kontseiluan arituz… Baina, aka-so, ikastolaren bizitzan inplikatzen hasteko moduerrazagoa izan daiteke antolatzen ditugun feste-tako antolaketan parte hartzera gonbidatzea.Jantziak prestatzen laguntzeko, adibidez; edoegunean bertan esku bat botatzeko, esaterako.

Gure ikastolako etapa eta ziklo guztietan dugu osopresente hori. Eta horren islarik hurbilekoena den-boran, adibidez, Haur Hezkuntzan dugu. Izan ere,eta beste behin, gurasoen partaidetza zuzenarekinantolatu zituzten orain gutxi ospaturiko inauteriak.Lerro hauen ondoko irudietan ikus daitekeenmoduan, hor ibili ziren hainbat guraso, jo eta su,seme-alaben mozorroak prestatuz. GE

URE

PROI

EKTU

A

ASKOTAN ESAN IZAN DUGU ORRIOTAN: FAMILIARIK EDO SENDIRIK GABE, EZ GARA EZER.LIZEOA, IKASTOLEN MUGIMENDUA OSATZEN DUTEN GAINERAKO IKASTOLEN ANTZERA,HERRITIK SORTU ZEN, GURASOEK SORTUA, EUSKARAN ETA EUSKAL KULTURAN

ARDAZTUTAKO HEZKUNTZA EREDUA ERREALITATE BIHURTZEKO.

GEUR

E PR

OIEK

TUA

6tx

anpa

2013

-02-

18

Existen diferentes manerasde participar en nuestroproyecto educativo: siendo‘gelaburu’, participando enlas diferentes comisiones…Pero, tal vez, la forma mássencilla de comenzar aimplicarse en la ikastola esparticipando en lasdiferentes fiestas queorganizamos durante elcurso.

GIRO ONA“Parte hartze hori oso garrantzitsua da,eta giro ona sortzen du gurasoen arte-an”, adierazi dute Haur Hezkuntzakogure irakasleek. “Oso ondo pasatzeazgain, elkar ezagutzeko balio die; ikasto-laren parte sentitzen hasteko urratsa,gerora gehiago inplikatzeko akuilua…”.

Baina ikastola proiektuari begira soilikez. “Haurrentzat ere garrantzitsua dagurasoak eta irakasleak elkarrekin lane-an ikustea”, diote HHko irakasleek.

7

GEUR

EPR

IEKT

UA

HISTORIA EZAG“Dinosauroen gaia lantzen hasiko diraMikelen gelan. Datorren asterako argazkiedo libururen bat eraman behar du”, esandio aita batek besteari parkean. “Ainitzerengelan, berriz, erromatarrekin ibili dira buel-taka. Gauza pila bildu omen dituzte gelakotxokoren batean, eta asko ikasi duela dio.Datorren astean bilera dugu irakaslearekin,eta ea zer dioen hark!”, erantzun dio besteaitak.

Asmaturiko elkarrizketa da, baina benetakoa ereizan zitekeen. Gurasoek ederki asko dakitenmoduan, ikasleak Lehen Hezkuntzan bertan hastenbaitira historia ezagutzen. Txanela proiektuariesker, lehen ziklotik, historiaren ardatzari begiratuaematen zaio; eta lasai askoan esan daiteke ikasleakoso aktibo eta gustura aritzen direla.

LHko 3. mailan, esaterako, Egipto landu zuten aza-roan. “Antzinako herri honi buruz hainbat gauzaikasteaz gain, era globalizatuan, hizkuntza, plastika

eta dramatizazioa landu genituen”, ekarri dutegogora 3. mailako irakasleek. “Garrantzi bereziaeman genion informazioaren trataerari zegozkionprozedurei (informazioa aurkitu, grafikoak interpre-tatu, kontzeptu mapak egin…), hauek eskaintzendutelako konparatzeko eta erlazionatzeko gaitasu-nak garatzeko bidea”. Proiektuaren amaieran, gai-nera, gela bakoitzak beste gelei azaldu behar izanzizkienz landutako atalak, ahozkotasunari lekugarrantzitsua eskainiz.

ERAKUSKETA ETA AZALPENAK“Gai honek arrakasta handia izan zuen ikasleenartean”, diote irakasleek. Eta horren adibide, Txo-ko Zuria materialez hornitzeko ikasleek beraiekegindako ahalegina nabarmendu dute. “Era asko-tako materiala ekarri zuten etxetik: liburuak, papi-roak, animalien eta pertsonaia ospetsuen irudiak,hieroglifikoz apaindutako lepoko eta eskumutu-rrekoak, beraiek egokitutako informazioa...”.

8tx

anpa

2013

-02-

18GE

URE

PROI

EKTU

A

GUTZEN

9

GEUR

EPR

IEKT

UA

Proiektuaren baitan, 3. mailako gela bakoitzakmaketa bat eraiki zuen, eta, amaieran, erakusketabat antolatu zen besteei azalpenak ematen zitzaiz-kien bitartean. Maketak osatzeko, halaber, hain-bat materialez baliatu ziren ikasleak: gelan eginda-ko obelisko, piramide, itsasontzi, palmeraz etaapaingarriez gain, etxean gurasoen laguntzazegindako piramideak edota xadufak, adibidez.

“Maketa eraikitzen ari ziren bitartean, gela bakoit-zak berari zegokion historiaren atala landu zuen”,kontatu dute irakasleek. “Eta ondoren, besteenaurrean, azalpenak eman zituzten, gainontzekoikasleen interesa piztuz”.

IKASLEAK, POZ-POZIKUnitateak iraun bitartean soilik ez. Hura bukatze-an ere, gaiak lorturiko arrakasta antzeman ziteke-en ikasleek egindako balorazioetan. “Unitate hauasko gustatu zait. Oso gauza gutxi nekien gaiariburuz, eta orain lehen baino gehiago dakit”, idatzizuen batek. “Keops, Kefren eta Mikerinos pirami-deak ezagutzeko aukera izan dut”, beste batek.“Piramideen historia harrigarria iruditu zait”,nabarmendu zuen hirugarren batek. “Maketa egi-ten oso ondo pasa dut, nire lagunekin aritu naize-lako…”. Zenbat buru, hainbat aburu; baina guz-tiak positiboak, ezbairik gabe.

Gracias al proyecto ‘Txanela’, las y los alum-nos de Primaria obtienen sus primeros conoci-mientos sobre la historia de manera amena ydivertida. En noviembre, por ejemplo, los alum-nos de Tercero trabajaron la civilización egip-cia: recabaron información sobre el tema,construyeron maquetas, organizaron unaexposición, y, finalmente, realizaron presenta-ciones. Todo en uno, y de manera exitosa.

APRENDER LAHISTORIA DEMANERA AMENA YDIVERTIDA

3. MAILAN >>

10tx

anpa

2013

-02-

18

OIHANETIK ITSASOZABALERA, ZIBURUTIK

PASAIARAPasaiako badia eta Lapurdiko Ziburu ezdaude oso urrun elkarrengandik; ez,behintzat, kilometro kopurua aintzat hartu-ta. Baina, egunerokoari erreparatuz, aldehandia dago batetik bestera. Iragan aben-duaz geroztik, ordea, Pasaiako badia etaZiburu gertuago daude, gure ikastolako etaZiburuko Piarres Larzabal kolegioko ikas-leen artean sorturiko harremanari esker.

Izan ere, ikastola hartako 6. mailako 75 ikaslePasaiara etorri ziren joan den abenduaren 10ean,Albaola elkarteak Ondartxon duen Itsas KulturZentroa ezagutzera. Victor Hugo museoa ere bisi-tatu zuten, eta, irteera biribildu nahian, Lizeokomaila bereko ikasleekin bazkaldu zuten.

NOLA SORTU DA HAU?Jakina denez, Donostia kultur hiria izango da2016an, eta hori ospatzeko ekintzak abian dirajada. Ekimen horietako bat , hain zuzen, XVI.mendeko San Joan galeoiaren erreplika batberreraikitzea izango da, Albaolako lagunen esku-tik. Bada, Piarres Larzabal kolegioko lagunek IparAldeko oihanetik itsaso zabalera izenekoproiektua jarri dute martxan, ondorengo hiruurteetan eraikuntzaren nondik norakoa jarraitzeaduena helburu. “Hori aitzakiatzat hartuta, gureikasleekin harremana egitea bururatu zitzaien, etaberen proiektua gurekin partekatu”, adierazi duLizeoko Larraitz Etxeberria irakasleak.

11

GEUR

EPR

IEKT

UA

La fructífera conexión Ziburu-Pasaia no ha hechomás que comenzar. Por un lado, nuestros alumnosde Sexto de Primaria volverán a encontrarse consus nuevos amigos en primavera. Y, por otro lado,el Liceo también participará en el proyecto pedagó-gico a desarrollar en torno a la reconstrucción delgaleón San Joan.

‘SAN JOAN’ GALEOIA EZ DA ITSASONTZISOIL BAT San Joan galeioa Pasaian eraiki zuten, 1563an, eta biurte geroago hondoratu zen, Kanadako Red Bay-n.Hantxe jarraitzen du egun, urpean. “Itsas ondarearenarkeologian mugarria da San Joan; Unescoren mundukourpeko ondarearen zigiluan agertzen da”, azpimarratudute Albaola elkarteko kideek. Berreraikuntzarekin, hainzuzen, orduko testuinguru historikoa gizarteratu nahi duAlbaolak. “Ontzigintzaren munduko potentzia zen EuskalHerria XVI. mendean, eta baleen arrantzan aitzindaria”. Donostia 2016ko kultur hiriburuaren baitako proiektuada, eta 22 metro luze eta hiru bizkar izango dituengaleoia ekainean hasiko dira berreraikitzen; OndartxokoItsas Kulturaren Zentroaren kanpoaldean eta XVI.mendeko teknikak erabiliz beti ere. Bisitariek pausozpauso jarraitu ahal izango dituzte berreraikuntza lanak.Hiru urte barru, uretatzean, kultur hiriburutzaren itsasenbaxadore bilakatuko da San Joan.

Hala, haien buruak aurkeztuz testutxoak bidali ziz-kieten gure ikasleei, eta abenduaren 10ean elkarezagutzeko jolasa egin zuten, aurkezpenaz balia-tuz eta galderak eginez. “Ederki pasatu genuen.Polita izan zen jolasa”, Araitz, Maddi, Julen, Arra-te eta Itsaso gure ikastolako ikasleen esanetan.“Euskara dela eta, hasieran kosta egiten zitzaigunulertzea; baina, entzutearen poderioz, ohitzea lor-tu genuen”.

Elkarrekin bazkaltzean oso lotsatuta antzemanzituzten ziburutarrak. “Baina gauza normala zen;alderantziz eginez gero, guri ere beste hainbestegertatuko litzaiguke”, argitu dute 6. mailako gureikasle hauek. “Ondoren, Lizeoko liburutegianelkartu ginen denok, eta haiek egindako lanarenberri eman ziguten: Ziburu non dagoen erakutsi,egunean zehar Pasaian zer egin zuten azaldu…eta bertso batzuk ere abestu zizkiguten”.

UDABERRIAN, BERRIROAraitz, Maddi, Julen, Arrate eta Itsasoren arabera,egun berezia bezain polita izan zen abenduaren10a. Eta gure irakasleak ere pozik mintzo dira biikastolen artean estreinakoz sorturiko Harremanaz.Larraitz Etxeberriak azpimarratu duenez, “ikasleakZiburuko ikasleekin harremanetan jartzea interesga-rria izan da. Euskara beste doinu batean, alegia, bes-te euskalki bat entzun eta ezagutzen hastea, adibi-dez, oso aberasgarria izan da”.

Ziburu-Pasaia konexio emankorra, beraz, hasibaino ez da egin. Epe motzera, gure ikasleakberriro elkartuko dira lagun berriekin, udaberriansegur aski. Eta, aurrera begira, Lizeoak ere partehartuko du San Joan galeoia berreraikitzekoproiektuaren baitan sortuko den egitasmo peda-gogikoan.

MIKEL LEOZ (ALBAOLA ELKARTEA)

12tx

anpa

2013

-02-

18

GELAZ KANPO2. mailako ikasleak,

Zerainen. 3. mailako ikasle taldea,

Lezon, txintxo-txintxo lanean!

DBH-2ko ikasle taldea, poz-pozik, San Tomas egunean

Sebastian bat badazeruan…

6. mailako ikasleak,Arotza-Enean

5. mailako ikasleak,ikerketa lanetan, EurekaZientzia Museoan

San Tomas egunaren ospakizuna, Lezon.“Non dago nire andereñoa?” “Eta nireaita?” “Aibaaaa… amona galdu dut!”

13

GELA

ZKA

NPO

DBH-1eko ikasleak Erlaitzen, irriaaurpegian eta onddoak eskuan!

Batxilergoko 2. mailakoikasleak, Madrilen

Urtezaharreko krosa Antxon, TxabolSotoak antolatuta. Ez bultzaaaaaa!

Hauxe bai koadrila! Trastamintxo etaArgitxo, Inauterietako Ipuin eta

Txartel lehiaketaren sari banaketan,aurkezleekin. Muuuuaaaaaaa!

Zein da 5. mailakoen atzeanageri den arbola?

BOLUNTZARIOTZARENGARRANTZIA

GEUR

E PR

OIEK

TUA

14tx

anpa

2013

-02-

18

Lizeoko Orientazio Departamentuak anto-latuta eta Gizalde Boluntariotza Agentzia-rekin elkarlanean, gure ikasleek bolunta-riotzaren garrantzia landu dute bigarrenikasturtez jarraian.

Urtarrilaren amaieran, esaterako, DYA elkarte-ko kideen bisita jaso zuten DBHko 3. mailako-ek. Saio teoriko batean, lehenik, DYA zer denazaldu zieten ikasleei, aurreiritzi asko bertanbehera utziz. Besteak beste, ikasleek ikasi zutenDYA ez dela soilik anbulantziekin erlazionatubehar, eta elkarte honek, gaur egun, 450 bolun-tario dituela Gipuzkoan, haien kolore horiahainbat esparrutan lanean ikus daitekeelarik.

ISTRIPU BATEN ANTZEZPENASaio praktikoan, aldiz, gazteek bizi ohi dituztenegoerak aurkeztu eta haien aurrean nola jokatubehar den irakatsi zuten DYAko partaideek.

Istripuena izan zen, adibidez, landu zuten gaietako

bat, Lizeoko goiko pistan benetako istripu batantzeztuz eta guzti. Anbulantzia baten barneal-dea ezagutu zuten, edota botikin batean eramanbeharreko ikasi. Azalpen eta kasu errealak uztar-tuz, gure ikasleei argi geratu zitzaien, esaterako,motoa erabiltzean ongi-ongi babestu behar dutelagorputz osoa, ez soilik burua, bizikletarekin erekaskoa erabili behar dutela, eta zer egin behar deneta zer ez den egin behar istripu baten aurrean.

Mozkorraldiez ere jardun zuten DYAkoek, horrela-koak nola saihestu behar diren azpimarratuz, nolajokatu behar den nabarmenduz etab.

Ikasleek oso jarrera aktiboa izan zuten saioetan,interes handiz jarraitu zituzten azalpenak, etamakina bat galdera egin zituzten. Gaur egungogizartean, finean, boluntariotza era askotakoaizan daitekeela eta asko asebetetzen duen jardunadela ikasi zuten DYAko partaideen eskutik.

Datozen asteetan, berriz, DBHko 1-2 mailetakoikasleak izango dira boluntariotzaren gaia landukodutenak, kirol egokituen bitartez.

15

GELA

ZKA

NPO

Al igual que en el curso anterior, se están llevado acabo diferentes iniciativas en el Liceo, a fin de quenuestros alumnos se percaten y conciencien sobre laimportancia que posee la labor de voluntariado en lasociedad actual. De la mano del Departamento deOrientación del Liceo, y en colaboración con Gizal-de, la Agencia de Voluntariado de Gipuzkoa, miem-bros de la asociación DYA impartieron clases teóri-cas y prácticas a alumnos de Tercero de la ESOdurante la última semana de enero. Próximamente,alumnos de Primero y Segundo de la ESO practica-rán deportes adaptados.

SOLIDARIDAD Y VOLUNTARIADO

GEUR

E PR

OIEK

TUA

Azken hilabeteetan asko entzun da Hez-kuntzaren Kalitate Legeari buruz, Wertministroaren legeari buruz, alegia. Asko-

tan bezala, gehienetan bezala, komunikabidee-tan egin den azterketa, hala deitzerik badago,eskasa izan da. Bi ideia sinple, ulerterrazak,pisu politiko handikoak, jendearen oinarrizkoemozioekin zuzenean konektatzen dutenak...eta arerioa deskalifikatzeko erabiliak. Kito.Ezer gutxi legeak ekar ditzakeen aldaketeiburuz eta hauen onura edo kalteei buruz. Denaoso azkar doa komunikabideetan eta ez dagodenborarik azterketa lasai eta sakonetarako.Titularrak agintzen du.

Izan ere, legeak aldaketa nabarmenak ekarriko ditu,bere horretan aurrera badoa, behintzat. Oraingoz legeaurreproiektua da eta Espainiako Legebiltzarrean tra-mitatzen hasi gabe dago oraindik. Dena den, PPkLegebiltzarrean duen gehiengo absolutua ikusita, gizar-tean, “kalean” aurkako presio nabarmena egiten ezbada aurrera joango dela pentsa daiteke.

LEHIAKORTASUNAREN ALDEKO APUSTUAHasteko, legeak duen balizko asmoa izenean bertanadierazten da: Hezkuntza Kalitatea Hobetzeko LegeOrganikoa (LOMCE, gazteleraz). Kalitatea hobetzeaondo dago, eta Hezkuntza Sistemak badu horren pre-mia. Arazoa da nola lortzen den hori.

Oso nabarmena da lehiakortasunaren alde egiten duenapustua. Sarrera “filosofikoaren” lehen esaldian haudio: “Hezkuntza ekonomiaren lehiakortasuna sustatzenduen motorra da.” Oso adierazgarria.

Ez nago ni lehiakortasunaren aurka, baina ikaslea bereburuarekin bada lehiakorra, ez besteekin. Ados nagoahalegina, autoexijentzia, gauzak ondo egiteko gogoa,ondo egiteagatik, zure lana txukun betetzeagatik, sariberezirik izan gabe, geletatik desagertzen ari diren

jarrerak direla. Baina gizartetik desagertzen ari direla-ko, gela gizartearen isla baita, haurrak, gaztetxoak,ikusten duenetik ikasten du.

Helburua, beraz, ez litzateke izan behar gauzak aldame-nekoak baino hobeto egitea, ahalik eta hobekien egiteabaizik, eta, ahal bada, aldamenekoarekin lankidetzan.Baina ez dirudi hori denik legea idatzi dutenen helbu-rua; arrakasta, hazkuntza ekonomikoa, emaitzari soilikerreparatzea (abiapuntuari eta prozesuari kasu egingabe), horiek dira legeak aipatzen dituen helburuak.

Lehiakortasuna eskolen artean ere bultzatu nahi deladirudi, egingo diren kanpoko ebaluazioen emaitzakpublikoak egingo baitira, orain arte ez bezala, etahorrek eskolen arteko “rankinak” egitera eramangogaitu.

KANPOKO EBALUAZIOAK AREAGOTZEABeste ideia nagusia, hain zuzen, horixe da, kanpokoebaluazioak areagotzea: LHko 3. eta 6. mailan, DBH-ko 3. mailan, DBHko 4. mailan eta Batxilergoko 2.mailan. Eskolan bertan egingo dira, baina kanpoko ira-kasleek zaindu eta zuzenduko dituzte eta azterketakberdinak izango dira estatu osorako.

LH 3koan hizkuntza eta matematika ebaluatuko dira,eta errepikatzea ekar dezake negatiboa bada. LH 6 etaDBH 3koak orientagarriak izango omen dira, ondorioakademikorik gabe (hau da, gainditzea edo errepikat-zea barruko ebaluazioaren baitan erabakiko dira), bainaemaitzak ikaslearen espedientean joango dira.

DBH 4 eta Batxilergo 2 bukaerakoak, bien bitartean,gainditu beharrekoak dira Graduatu edo BatxilergoTitulua lortzeko.

Ebaluatzea ondo dago, behar-beharrezko da; azterketabakar baten bidez ebaluatzeak zalantza gehiago sortzenditu, ordea, konpetentzia asko (benetan sinesten badu-gu ikasleak konpetente bihurtzea dela irakaskuntzarenhelburua) ezin baitira idatzizko azterketa batean ebalua-

HEZKUNTZAREN KALITATE LEGEA ALDAKETA HANDIAK, ONURARIK EZ

MIKEL ETXANIZ. Lizeoko irakaslea

16tx

anpa

2013

-02-

18

tu. Eta gainera azterketa horren izaerak (zein eduki etanola galdetzen diren) guztiz baldintza dezake irakasleonlana bi ikasturte horietan.

Selektibitatea horren adibide garbia da: azterketa osodesegokia da, nire arloan behintzat, Fisikan, buruzkoikasketan eta “problema-tipo”-etan oinarritua, ez duinolaz ere neurtzen ikasleek Fisika dakiten, eta, ondo-rioz, bultzatzen duen gelako lana (irakasleon betebeha-rra baita azterketa prestatzea, nire ustez) desegokia daera berean.

Orain antzeko zerbait gertatuko ote den beldur naiz.Hainbeste kanpoko probekin, eta emaitzak publikoeginda (hau da, eskola berari azterketa eginez, nola-bait), proba horietan nota onak lortzea bihurtuko dagure helburua. Eta batere konfiantzarik ez dudanezazterketek izango duten izaeran, ez dakit non geratukoden Lizeoan hasi berria dugun lana ikasleen konpetent-ziak (talde lanean ekarpenak egin, ideiak komunikatueta ulertu, erabakiak adostu, problemak ekimenez etasormenez ebazten saiatu...) sistematikoki eta esplizitokiproiektuetan garatzeko. Gauza horiek ez baitira neurtu-ko azterketa horietan.

IRAKASGAI KOPURUA GUTXITULegearen beste ezaugarriak dira LH eta DBHn irakas-gai kopurua gutxitzea eta “instrumentalei”, matemati-kari eta hizkuntzei, ordu gehiago ematea. Ez zait gaizkiiruditzen, baina ez gero eskatu eskolari ardura hardezan haur eta gaztetxoei jaten, hiritiko kaleetatik ibilt-zen, neurriz kontsumitzen, sexura modu naturalean

hurbiltzen edo hiritar bezala erantzukizunez jokatzenerakusteko. Eskolak lagun dezake horretan guztian,baina eskolatik kanpo ere zerbait ikasi beharko dute.

Legeak aldarrikatzen du eskolei autonomia gehiagoeman nahi diela. Bale. Orduan zergatik ezartzen duestatuak curriculumaren portzentaje handiagoa lehenbaino(%75 orokorrean, %65 hizkuntza propioa dugunautonomi elkarteetan; lehen 65 eta 55)? Eta, batez ere,zergatik areagotzen da nabarmenki eskolak modu bate-ra lan egitera behartuko gaituen kanpoko ebaluazioa?

Legeak dioenarekin bukatzeko, eleaniztasuna bultzatubehar dela dio, atzerriko hizkuntzarekin LHko 1. maila-tik hasiz eta bigarren atzerrizko hizkuntza DBHko 1.mailan sartuz. Gai horretan ere emanak ditugu pausohoriek.

Azkenik, legeak ez dio heltzen (gerorako uzten dueladio) niretzako giltzarria den gaiari: irakasleen hasierakoprestakuntza eta hauen sarrera Hezkuntza Sisteman.Arrakastatsuak diren Hezkuntza Sistemetan (Finlandiaedo Ipar Korea, kasu) irakasleen formazioa eta aukera-keta kontu handiz egiten da, bikaintasuna bilatuz, etairakasle izatea oso ondo baloratua dago gizartean. Hordago kalitatearen gakoa.

Beraz, guretzat, maila handi batean, baliagarria ez dendiagnostiko batean oinarrituta, legeak gure sistemak ezdituen arazoak konpontzeko neurriak hartzera behart-zen gaitu, ditugun arazoei ez die kasurik egiten, etakanpoko ebaluazioari esker eskola guztiak uniformatze-ko (jardun desegokian uniformatzeko, beldur naiz) aha-legin berezia egiten du. Ez dut uste ona denik guretzat.

17

GEUR

RE P

ROIE

KTUA

Hezkuntza sistematik ateratze goiztiarrari (eskolaporrota) aurre egiteko, aurreratu egiten da ikasleenerabakia beren ikasketen jarraipenari buruz. DBH 2bukatzean erabakitzen hasi beharko dute, eta DBH 3bukatzean behin betiko ea Lanbide Heziketa ala Batxi-lergoa egingo duten, DBH 4n bi ibilbide egongo baitira:hezkuntza akademikoa (Batxilergorako) eta hezkuntzaaplikatua (Lanbide Heziketarako). Horrekin ere LanbideHeziketara ikasle gehiago bultzatu nahi dira eta honenkalitatea hobetzeko neurriak hartzeko asmoa agertzenda, enpresetan egindako praktikak, adibidez.Gure artean aspaldi samar hartu ziren neurri horiek,Lanbide Heziketak prestigio dezente du eta eskolaporrota estatuko baxuena da, Europako mailan dagoe-larik. Orduan, zertarako aurreratu behar dugu ikasleenerabakia eta zergatik ezin ditugu, orain arte bezala,hezkuntza aplikatua eta akademikoa nahastu? Hori alda autonomia?

GURETZAKO LEGEA AL DA?

“El objetivo no debería ser hacer las cosasmejor que el compañero o compañera de allado, sino hacerlas lo mejor posible, y, si esposible, fruto del trabajo en común entrecompañeros. Pero no parece ser ese elobjetivo de los que han redactado elanteproyecto de ley; éxito, crecimiento oprogreso económico, fijarse solo en elresultado, esos son los objetivos quemenciona la ley”

“Evaluar está bien, es fundamental;pero solo a través de un examengenera dudas, porque muchascompetencias no se pueden evaluaren un examen escrito”

“La ley posterga lo que, para mí, esclave: la formación inicial delprofesorado y su acceso al SistemaEducativo”

Txanpa: Orain bi urte amaitu zenuen Batxi-lergoa gure ikastolan. Gaur egun, zer ikas-ten ari zara, eta zergatik hori?

Idoia Besada: Ingeniaritza Biomedikoa ikasteaerabaki nuen. Gradu guztiz berria da, niri gehiengustatzen zaizkidan arloak erlazionatzen dituena.Horrek arreta deitu zidan, eta horregatik erabakinuen hura egitea.

Txanpa: Eta, zer moduz?I.B: Bigarren urtea daramat Tecnunen, eta, egiaesan, oso gustura nabil. Asko ikasi behar da, bai-na oso gradu polita da.

Txanpa: Dena den, dantza da zure pasionagusia. Noiz eta nola hasi zinen dantzamunduan?

I.B: Lau urte nituela hasi nintzen. Amak Villabo-nara eramaten zuen nire ahizpa, dantza solteaikastera, eta ni haiekin joaten nintzen beti. Egunbatean, bere irakaslea Juantxo Urbietak entse-guan geratzeko esan eta dantzan jarri ninduen.Harrezkero dantzan nabil, gelditu ezinik. Urtehauetan guztietan zehar dantza mota asko egitenibili naiz, bai euskal dantzen munduan bai balle-ta, klakea eta dantza garaikidearen munduan,nahiz eta azken hau gutxi landu dudan.

Txanpa: Iazko urrian, eta bigarren urtezjarraian, Euskal Herriko Dantza Txapelketairabazi zenuen, Jon Ibargurenekin batera.Pozik jaso zenuen saria, noski, baina urte-an zehar egindako lanaren fruitutzat jozenuen... I.B: Bai, merezitako saria izan zen, ordu pilaeskaini diogulako, azkenean, nahi genuena lor-tuz. Hala ere, disfrutatzera atera ginen, emaitzazein izan zitekeen axola gabe.

Txanpa: Bada, zenbat denbora eskaintzendiozu dantzari? Zenbat entsegu astean?I.B: Martxo bukaeran hasten dira gure entse-guak, eta ikasturtean zehar asteburutan entseat-zen dugu, Jonek Bilbon ikasten baitu, eta nikDonostian. Uda hastean, berriz, 2-3 entsegu egi-ten ditugu astean zehar, udako txapelketak pres-tatzeko. Baina irailean eta urrian entseatzendugu gogorren, Euskal Herriko txapelketarako:ahal izanez gero astean 3-4 entsegu egiten saiat-zen gara, biok klaseak ditugulako. Urria pasataentseguak alde batera utzi eta ikasketetan zen-tratzen gara.

Txanpa: Euskal Herrikoa ez da, ordea, ira-bazi duzun txapel edo sari bakarra…I.B: Iazko urtean, Gipuzkoan jokatutako txapelIK

ASLE

OHI

A18

txan

pa

2013

-02-

18

“Dantzan hastean, arazoezahaztu eta mundu politbatean murgiltzen naiz”

Idoia Besada antxotarra Lizeoko ikasle ohia da, 1993ko promoziokoa, eta dantzari apar-ta. Iaz, esaterako, Euskal Herriko Dantza Txapelketako txapela janztea lortu zuen biga-rrengoz, Jon Ibarguren dantza bikotekidearekin batera. Dantzaren balioa eta baloreakgoretsi ditu ondorengo elkarrizketan, baina ikastola garaiak ere oso presente ditu.

guztiak ekarri genituen etxera, baita Arabakotxapelketa irabazi ere. Euskal Herrikoari dago-kionez, aurtengoa ere lortzen saiatuko gara, hiruurtez jarraian irabaziz gero Azpeitian geratukodelako Nestor Basterretxearen saria, Azpeitiabaita ordezkatzen dugun udalerria. Baina neurekasa ere ibili izan naiz; adibidez, soinu zaharre-tan. Modalitate honetan, Zarautzen jokatutakotxapelketan bigarren saria irabazi nuen, eta2008an Euskal Herriko txapelketa irabazi nuen.

Txanpa: Topikoa da, baina, halaber, galde-ra saihetsezina. Zer da dantza zuretzat?Zer eman dizu, eta zer kendu?

I.B: Dantza dena da niretzat. Dantza, batez ere,nire munduan sartzeko atea da: behin dantzanhastean arazoez ahaztu eta mundu polit batenbarnean murgiltzen naiz. Dantza mota guztiekeragiten didate sentsazio hori; sentsazio ezinhobea, eta denek bizi beharko genukeena.

Beraz, dantzak gauza asko eman dizkit. Horienartean, txikitatik diziplina handia izaten erakutsidit; batez ere balletak erakutsi dit azken hau.Baina, horrez gain, dantza gauza gehiago disfru-tatzen ikasteko izan zait baliagarri. Kendu,ordea, dantzak ezer kendu ez didala esateaausartuko nintzateke; eta, dantzan jarraitu bitar-tean, espero ezer ere ez kentzea.

Txanpa: Dantzak ba ote du tiradizorikbelaunaldi berrien artean?I.B: Solte munduan, adibidez, tradizioa galtzenari dela garbi dago, gazte mailan ia bikote guz-tiak azpeitiarrak baitira txapelketetan. Gainera,gazte maila pasata, bikote askok utzi egitendute, eta hiru partaiderekin egin izan dira txapel-ketak nagusien mailan. Beraz, gazteak bertanparte hartzera animatu nahi ditut. Hori bai, lehiaez da garrantzitsuena, gozatzea baizik.

Hala ere, euskal dantzak oraindik bere tradizioajarraitzen duela uste dut. Gazte asko dira euskaldantzetan parte hartzen dutenak, eta jarraipenaizango du, seguru. Baina mutil falta arazoa larriada mundu honetan. Gehienek, txikitan, futbola,saskibaloia edo beste edozein kirol egiten dute,eta euskal dantzak neskentzat direla esaten dute.Beraz, anima daitezela mutilak, ez baita soilikneskentzako mundua.

Txanpa: Egin dezagun atzera orain, ikasto-la garaietara. Nola oroitzen dituzu sasoihaiek? Zer azpimarratuko zenuke?

I.B: Ikastola garaiak garai zoriontsuak izan dirabeti, poztasunez beterikoak. Mila gauza bizi izanditut bertan, emozioz beteriko une asko etaasko. Oraindik gogoan ditut ikastolarekin egiten

genituen txango haiek: aurreko egunakia ezin loak hartu pasatzen nituen,hurrengo eguna noiz iritsiko zain lagu-nekin egun batzuk pasatzeko kanpoan. Gauzaasko azpimarratuko nituzke ikastola sasoiakoroitzean, baina, garrantzitsuena niretzat, bertanegindako laguntasuna.

Txanpa: Askotan gogoratzen duzun bitxi-keria, pasadizoa…?I.B: Zaila da oroitzapen bakarra aipatzea, bainabadut bat gogoan: Urnietara egindako txangobateko pasadizoa. 11 urte izango genituen, edoakaso gazteagoak ginen. Irakasleek jolasean arit-zeko denbora librea utzi eta ezkutaketan hasiginen. Nire lagun bati edukiontzi huts baten bar-nean ezkutatzea otu, norbaitek tapa itxi… etabertan gelditu zen, atera ezinik! Denbora dezen-te pasatu zuen han, kar, kar, kar! Lagunokhorrelako istorioekin akordatzen gara askotan,eta barre handiak egin ohi ditugu.

Txanpa: Gaur egun, mantentzen al duzuloturarik gure ikastolarekin?I.B: Oso lotura handia ez, egia esan. Baina lotu-ra mantentzea gustatuko litzaidake, eta lagunartean askotan komentatu dugu Lizeora igobehar dugula santomasetan edota Lizeo Egune-an, giro ezin hobea egoten baita. Ea igotzengaren aurtengo Lizeo Egunean!

19

IKAS

LE O

HIA

ZORIONAKIdoia Besada, antxotarra y exalumna del Liceo de lapromoción de 1993, no puede vivir sin el baile. Reco-noce que “bailar es mi gran pasión, lo es todo para mí.Cuando me pongo a bailar, me olvido de todos los pro-blemas y me sumerjo en un bonito mundo. Todos lostipos de baile me producen esa sensación, una sensa-ción extraordinaria, y que todos y todas deberíamosexperimentar”.

Comenzó en el mundo del baile con cuatro años, ydesde entonces no ha parado. Ha trabajado todos losestilos, pero es en los bailes tradicionales vascos don-de ha destacado, cosechando decenas de premios. Elaño pasado, sin ir más lejos, volvió a ganar el Campe-onato Vasco de parejas, por segunda vez consecutiva.

Besada admite que guarda muy buenos recuerdos dela época de la ikastola. “Fue una etapa feliz, llena dealegrías y emociones. Todavía recuerdo, por ejemplo,aquellas excursiones que realizábamos; en los díasprevios casi no podía dormir, de lo nerviosa que esta-ba”.

“BAILAR ES MI GRAN PASIÓN”

Beste urte batez, abenduaren 3aren bueltan ederkiospatu genuen Euskararen Eguna gure ikastolan.Eta, azken urteen antzera, gonbidatu berezien bisitajaso zuten ikasleek.

Batxilergoko ikasleek, esaterako, primeran pasatuzuten Barry Manleyk liburutegian egindako saioan.Euskaraz bakarrizketak egiten dituen irlandarra daManley, euskaraz bikain mintzo dena, eta euskarazere umorea egin daitekeen isla garbia. Hala, ahozabalik utzi zituen liburutegian elkartutakoak.

DBHko 3. eta 4. mailako ikasleak ere aho zabalikgelditu ziren Esti Etxeberria kantariaren erakustal-diarekin. Lizeoko ikasle ohia da Etxeberria, etaudazkenean ETBko Kantuan saioa irabazi zuen.San Pedroko tsunamia-k ikasleek egindako galderakerantzun eta hainbat kanta abestu zituen, a capella,telebistako saio sonatua irabaztea ez zela kasualita-tea izan argi frogatuz.

EUSKAL KARAOKEALiburutegikoa ez zen izan, ostera, Etxeberriakegun hartan Lizeoan egindako saio bakarra.Aurretik, abesti batzuk kantatu zituen jangelan,bertan burututako Euskal Karaoke Txapelketariamaiera bikaina jarriz. Ikasleak dezente aztoratuziren Etxeberria jangelako oholtza gainean ikuste-an, eta autografo asko sinatu behar izan zituensanpedrotarrak.

LHko ikasleak ikusle zirela, DBHko eta Batxiler-goko ikasleak aritu ziren kantuan karaokean,Lizeoko Euskara Taldeko partaideek ederki askogidaturiko saioan; eta batek baino gehiagok garbiutzi zuen Esti Etxeberriaren pausoak jarraitu nahidituela.

Lehiaketa biribiltzeko, Eltxo -Euskara Taldekomaskota- eta Argitxo ere igo ziren oholtza gaine-ra. Azken honek galtzak bete lan izan zuen egunhartan, Lehen Hezkuntzako gelak ere bisitatubaitzituen Lizeoan nahiz Lezoko ikastolan.

Euskararen Eguna, beraz, behar bezala ospatugenuen Lizeoan. Baina ez ahaztu, guretzat, egu-nero dela Euskararen Eguna. Euskara ahoan…egunerokoan!

20tx

anpa

2013

-02-

18HE

RRIT

IK D

ATOR

NOT

IZIA

EUSKARA AHOAN…EGUNEROKOAN!

Tuenti, Facebook, Twiter… zenbat aldizentzuten ditugu hitz hauek egunean zehar?Sare sozialek denbora gutxian hartu dutenindarraren seinale da hori. Belaunaldi gaz-teenak, esaterako, haiekin hazten ari dira,eta nekez irudika dezakete sare sozialikgabeko gizarterik. Baina sare sozialak,berez, ez dira arriskutsuak, baten batek,oraindik, horrela pentsatzen jarraitzenbadu ere. Haien erabilera egokia eta zuhu-rra da gakoa, beste gauza askoren antzera.Eta beraz, gai honi dagokionean ere bai,heziketa oso garrantzitsua da.

Horren jakitun, eta bigarren ikasturtez jarraian,Internet eta sare sozialak egoki erabiltzen ikastekosaioak burutu ziren gure ikastolan azaroan etaabenduan zehar. Denera, hiru saio egin ziren,PantallasAmigas elkarteko partaideek gidatutabeti ere: DBHko 3. mailako ikasleekin bata, gura-soekin bestea, eta DBHko irakasleei zuzendurikoahirugarrena.

Saio arinak bezain emankorrak izan ziren guztiak,adibide praktiko ugariz horniturikoak. Gaur egunsona handia hartu duen Ziberbullying-a izan zen,adibidez, eskola berezi hauetan jorratu zen gaieta-ko bat, horrelako kasuen aurrean hartu beharrekoneurriak irakatsiz eta landuz.

Partaideak oso gustura agertu ziren saiookin, etaInterneten seguru nabigatzeko emandako ahol-kuak eta erremintak adi-adi jarraitu zituzten ikasle-ek, gurasoek nahiz irakasleek.

SAIO GEHIAGOSare sozialei buruzkoak ez dira izan, ordea, azke-naldian DBHko 2. zikloan egindako saio baka-rrak. Urtarrilean eta otsailean zehar heziketa afek-tibo-sexuala eta drogomenpekotasunak ere landudira Lizeoan, ikasleei zein gurasoei bideratutakosaioak burutuz.

21

HERR

ITIK

DATO

RNO

TIZI

A

Por segundo año consecutivo, en el segundo ciclo dela ESO del Liceo se han desarrollado sesiones deinformación y sensibilización acerca del uso sin riesgode Internet y las redes sociales. Dinamizadas pormiembros de la asociación PantallasAmigas, alumnosde Tercero de la ESO, padres y docentes conocieronpautas, recursos y herramientas para el buen uso delas Nuevas Tecnologías. Asimismo, durante los mesesde enero y febrero se realizaron sesiones sobre laeducación afectiva-sexual y las drogodependencias.

AMARAUNEAN HARRAPATUTAGELDITU GABE

22tx

anpa

2013

-02-

18HE

RRIT

IK D

ATOR

NOT

IZIA

Badator, badator… Aste batzuk baino ezdira falta Korrika hasteko; hots, AEK-kantolatuta, Euskal Herri osoan zehar egi-ten den euskararen aldeko lasterketaerraldoia.

Izan ere, 1980an Euskal Herria Oñatitik Bilborazeharkatu zuen 1. Korrika antolatu zenetik, eus-kararen alde antolatzen den ekitaldirik jendetsue-na eta garrantzitsuenetakoa baita. AEK-ko kide-en esanetan, “Korrikaren inguruan sortzen denmugimenduak Euskal Herriko jendarteak berehizkuntza berreskuratzearen alde egindako hau-tua erakusten du. Lasterketan parte hartzen duenjende kopuruak gora egiten du etengabe, Korri-karen antolaketan milaka lagun aritzen dira herrizherri eta auzoz auzo eratutako batzordeetan, etakanpainak irauten duen bitartean ehunka jaialdi,kultur ekitaldi eta abar antolatu ohi dira”.

OMENALDIA1980an egin zen estreinako Korrika hartatik,beraz, 17 Korrika eta 32 urte igaro dira. Aurten-goa martxoaren 14an hasiko da, Andoainen, eta24an bukatuko Baionan. Bi mila kilometro bainogehiago euskararen alde, adin eta mota guztieta-ko milaka korrikalarirekin, gau eta egun gelditugabe.

Korrika bakoitzak bere leloa du, eta aurtengoaEman euskara elkarri da. “Korrika 18ak zabal-du nahi duen mezuan, euskara euskal herritarronelkarbizitzarako gakoa dela diogu”, AEK-ko par-taideen esanetan. “Elkarrekin bizitzeko, elkarre-kin hitz egiteko, elkarri entzuteko eta elkarulertzeko tresna da”.

Baina, horretarako, euskal herritarrok euskalkultura ezagutzea eta euskara jakitea beharrezkoa

EMAN EUSKA

Korrikaren testuinguruan, eta lasterketabera iragartzeko, argazki lehiaketa anto-latu dugu estreinakoz gure ikastolan. Korrikabera da gaia edo ardatza, eta Lizeoko hezkuntzakomunitateko partaide orok parte har dezake:ikasleek, gurasoek, langileek…Martxoaren 8a izango da argazkiak jasotzekoazken eguna, posta elektronikoz (korrika@lize-oa.org helbidera bidali) edo Lizeoko eraikinnagusiko idazkaritzan utziz. Pertsona berakargazki bat baino gehiago aurkez dezake lehia-ketara, eta argazki guztiek parte hartzailearenizen-abizenak eta harremanetarako telefonoaizan behar dituzte. Irabazleak 100 euroko bonoajasoko du, 18. Korrikaren materiala erosi ahalizateko. Animatu eta parte hartu!

ARGAZKI LEHIAKETALIZEOAN 23

HERR

ITIK

DATO

RNO

TIZI

A

da . Hor rega t i k , euska ldun t zen e taalfabetatzen ari diren milaka lagunak omendunahi ditu 18. Korrikak. Euskalakari izatekoahaleginean euskara ikasten eta praktikatzenari diren guztiak.

Hala, aurtengo leloa aintzat hartzeko deialdiberezia egin dute AEKtik. “Euskara erabiltze-ko bidea zabaldu behar diogu elkarri. Euskaraikasten ari diren milaka horiek atea zabaltzendigute euskaraz bizitzeko eta euskaraz haiekinjarduteko. Beraz, guk geuk euskara ikasleeiegin diezaiekegun omenaldirik egokiena ez alda haiekin beti euskara erabiltzea?”.

OARSOALDEANBaionara iritsi aurreko orduetan iritsiko da

18. Korrika Oarsoaldera; martxoaren 23tik( la runbata ) 24rako go iza ldean, zehazk i .Donostiatik Antxora iritsiko da euskararenaldeko lasterketa, eta ondoren Trintxerpe,San Pedro, Donibane, Lezo eta Errenteriazeharkatuko ditu. Aurretik, baina, eta ohitu-rari jarraiki, Korrika Txikia eta Korrika Gaz-tea egingo dira gurean.

Hau guztia antolatzeko, hain zuzen, KorrikaBatzordeak jarri dira martxan gure herrietan.Lezon eta Antxon, esaterako, bina bilera egindituzte batzordeek, Lizeoko ordezkarien partehartzearekin, besteak beste.

Lerroon bitartez, beraz, Korrikaren inguruanaktiboki aritzeko eta lan egiteko gonbitealuzatzen diogu Lizeoko hezkuntza komunita-tea osatzen duen kide orori.

ARA ELKARRI

Falta muy poco para que la Korrika, como cada dosaños, recorra la geografía vasca. Será en la madru-gada del 24 de marzo cuando la multitudinariacarrera en favor del euskara llegue a Oarsoaldea,antes de finalizar en Baiona. Como calentamientoprevio, en el Liceo hemos organizado, por primeravez, un concurso fotográfico dirigido al conjunto denuestra comunidad educativa. El tema es la propiaKorrika, y el plazo para entregar las fotografíasfinaliza el 8 de marzo. Cada participante podrá pre-sentar más de una imagen, a través del correoelectrónico (korrika@lizeoa.org) o entregándolasen la secretaría de nuestro edificio central; todasdeberán poseer nombre y apellidos del participantey un teléfono de contacto.

El ganador recibirá como premio un bono de 100euros para poder adquirir material de la Korrika.

CONCURSO FOTOGRÁFICO

24tx

anpa

2013

-02-

18AZ

KEN

ORDU

A

Batxilergoko lehenengo mailako 21 ikaslek eta biirakaslek Herbehereetan emango dute astebete,martxoaren 13tik 20ra, gure ikastolak Roermondhiriko Bisschoppelijk College Broekhin institutuare-kin elkarlanean antolaturiko eskola trukearen bai-tan. Era honetara, herbeheretarrek azaroan eginziguten bisita itzuliko diete.

Eskola trukearen bederatzigarren aldia izango daaurtengoa, eta, ohi bezala, gure ikasleek ekimenezbeteriko egitarauaz gozatuko dute egonaldiak iraunbitartean. Hala, eskola bereziak jasoko dituzte(oinarrizko nederlanderaz, Herbehereetako geogra-fiaz nahiz historiaz, edota herrialde horrek drogekineramaten duen politikari buruzkoa), Utrecht, Mar-graten edota Maastricht hiriak ezagutuko dituzte,eta Belgikako Maaseik herria bisitatzeko aukera ereizango dute.

Martxoaren 19an, berriz, egonaldiaren puntu gore-na iritsiko da: kultur ekitaldia edo cultural eveningdelakoa. Egun horretan, Lizeoko ikasleek EuskalHerriko kultura, hizkuntza eta ohiturei buruzkosaioa eskainiko diete trukean parte hartzen aridiren ikasle eta sendi herbeheretarrei, joan den aza-roan haiek gurean egin zuten bezalaxe.

Zalantzarik gabe, esperientzia ahaztezina izango dagure ikasleentzat, eta ikasturte amaierako Txanpa-n kontatuko ditugu bidaiaren xehetasunak etasentsazioak.

Dos profesores y veintiún alumnos de Primerode Bachillerato del Liceo viajarán a Holandaentre el 13 y 20 de marzo, en el marco del inter-cambio escolar que desarrollan nuestra ikastolay el instituto Bisschoppelijk College Broekhin dela ciudad de Roermond. Como es habitual, y conla de este curso ya van nueve ediciones del pro-grama, nuestros alumnos recibirán clases espe-ciales, visitarán diferentes ciudades, y ejerceránde embajadores de nuestra cultura, lengua ycostumbres ante los alumnos holandeses y susfamilias. Sin duda, serán jornadas llenas deemociones y experiencias para ellos, al igual quelo fueron para los holandeses durante su estan-cia entre nosotros el pasado mes de noviembre.

IDA Y VUELTA

ETA ORAIN…GURE TXANDA!

Lerro Hauetatik TXANPA aldizkaria eta Lizeoko Eskola Kiroleko lana aurrera eraman ahal izateko ORONA entrepresak eskaini digun diru laguntza eskertu nahi dugu.

txanpa

39

PA

SA

IA-L

EZO

LIZ

EO

AR

EN

ALD

IZK

AR

IA

20

13

KO

OT

SA

ILA

Argitaratzailea: Pasaia-Lezo Lizeoa, Kanposantu Bidea z/g, 20100 PASAIA, Tel: 943 526 850. Fax: 943 526 854. www.lizeoa.com. e-mail: Pasaia@ikastola.net.Kordinatzailea: Iban IzaKolaboratzaileak: Elena Mendia, Karmele Sistiaga, Marijo Erzibengoa, Larraitz Etxeberria, JoneZabala, Karmele Legorburu, Mikel Etxaniz, Julen Ezkurdia, Albaola elkartea, Miren SalaberriaDiseinua eta maketazioa: Leire OiagaInprimatzailea: Gráficas Alte.Lege Gordailua: SS/1562/98

AU

RK

IBID

EA 2

14 22 24

6 8

Merkatu ikerketa.................................................................2

Inauteriak Haur Hezkuntzan ................................................6

Historia lantzen 3. mailan....................................................8

Ziburuko ikasleekin topaketa..............................................10

Gelaz kanpo.....................................................................12

Boluntariotza saioak..........................................................14

Hezkuntza erreformaz bi hitz .............................................16

Ikasle ohia: Idoia Besada ...................................................18

Badator Korrika!...............................................................22

Eskola trukea....................................................................24

KOLABORATZAILE HAUEI ESKER EGIN AHAL IZAN DUGU “TXANPA” ALDIZKARIA

BIDE ONETIKGOAZ

txanpa PASAI-LEZO LIZEOAREN ALDIZKARIA • Tel.:943 526 850 • Fax: 943 526 854 • E-mail: pasaia@ikastola.net

Lizeoko ikasle sarituen sokak ez du etenik, zorionez.Oraingoz azkenak, adibidez, Julen Mangas, IñakiLasagabaster, Nerea Intxausti eta Amaia Eguren izandira. DBHko 1. mailako ikasleak dira guztiak, eta,Pasaialdea tabako-kerik gabe egitasmoaren baitan,Ipod Touch bana eskuratu dute Julenek eta Iñakik,eta Ipod Nano bana Nereak eta Amaiak.

Pasaian, Errenterian, Lezon, Bidebietan eta Altzanabian jarritako proiektua da aipaturikoa, Osakide-tzaren eskutik, eta Pasaialdean tabakismoaren era-gina gutxitzea du helburu. Hala, ekimena bisualkiidentifikatzeko lehiaketa burutu zen 2012ko azkenhiruhilekoan. “Hobe erre gabe” izan zen landu beha-rreko gaia, udalerri nahiz auzo horietako DBHkoikasleek parte hartuz.

Lehiaketak arrakasta handia izan zuen. Antolatzaile-en esanetan, “100 logo inguru jaso genituen, kalita-te handikoak, eta irabazleak hautatzea ez zen lanerraza izan”.

Nuestros alumnos continúan acumulando pre-mios. Y es que, dentro del certamen escolarPasaialdea sin humo de tabaco, Julen Mangas eIñaki Lasagabaster han logrado el segundo pues-to, y Nerea Intxausti y Amaia Eguren el tercero. Elconcurso consistía en crear un elemento visualde la iniciativa puesta en marcha por Osakidetza.Ahora es el turno del concurso de videos. ¡Buenasuerte!

BIGARREN ETA HIRUGARREN SARIAK

Julen Mangasen eta Iñaki Lasagabasterren lanak,adibidez, bigarren saria eskuratu zuen. Gazte batageri da ihesean marrazkian, zigarro bat, imanabailitzan, hura erakartzen saiatzen den bitartean.

Nerea Intxaustik eta Amaia Egurenek egindakomarrazkia ere oso adierazgarria zen, ez erretzea-ren abantailak islatuz: osasuna, dirua aurreztu...“Ideia polita iruditu zitzaigun onurak adieraztensaiatzea, baina ez genuen espero saririk irabaz-tea”, aitortu dute Intxaustik eta Egurenek.

Orain, hain zuzen, ez erretzearen abantailak modupositiboan azalduko dituzten bideoen lehiaketajarri du martxan Osakidetzak, proiektuaren jarrai-pen gisa. Sakelakoekin egindakoak izan behardute, eta bideoak Youtuben zintzilikatuko dituzte.

Amaia eta Nerea, behintzat, prestatzen ari dirabideoren bat, baina ziur Lizeoko ikasle gehiago ereari direla lanean lehiaketa horri begira. Zorte onguztientzat!

39. zenbakia 2013ko OTSAILA

txanpaP A S A I A - L E Z O L I Z E O A R E N A L D I Z K A R I A

TABAKOAREN KONTRA,IRUDIMENA