REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis...

69
ESTUDO DOS NIVEIS DE ARSÉNICO, CADMIO, CHUMBO, NÍQUEL, VANADIO E SELENIO EN AEROSOIS ATMOSFÉRICOS (PM10) DE GALICIA Proxecto Financiado con Fondos FEDER

Transcript of REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis...

Page 1: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

ESTUDO DOS NIVEIS DE ARSÉNICO, CADMIO,

CHUMBO, NÍQUEL, VANADIO E SELENIO EN

AEROSOIS ATMOSFÉRICOS (PM10) DE GALICIA

Proxecto Financiado con Fondos FEDER

Page 2: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo
Page 3: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

Este estudo foi encargado pola Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental da Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas (Xunta de Galicia) e

elaborado polo grupo de investigación Química Analítica Aplicada (QANAP) no Instituto Universitario de Medio Ambiente (Universidade da Coruña).

Asistencia Técnica: REALIZACIÓN DUN ESTUDO DE AVALIACIÓN DOS PARÁMETROS QUE SE

INDICAN NA CUARTA DIRECTIVA DE CALIDADE DO AIRE E AVALIACIÓN DE CHUMBO NO AIRE NAS ESTACIÓNS DA REDE URBANA DE GALICIA

Asistencia técnica: ESTUDO DE INTERCALIBRACIÓNS DE EQUIPOS DE PARTÍCULAS DA REDE DE

CALIDADE DO AIRE DE GALICIA

Asistencia técnica: REALIZACIÓN DUN ESTUDO DOS NIVEIS DE ARSÉNICO, CADMIO, NÍQUEL, CHUMBO E BENZO(A)PIRENO (RD 1073/2002 E RD 812/2007) ASOCIADOS Á MATERIA

PARTICULADA ATMOSFÉRICA EN PONTEVEDRA, VIGO, OURENSE E A CORUÑA

Coordinador do grupo QANAP: Dr. Darío Prada Rodríguez Directora do Departamento de Química Analítica: Dra. Soledad Muniategui Lorenzo

2010

Page 4: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo
Page 5: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

ÍNDICE

1. INTRODUCCIÓN ________________________________________________________ 1

2. CONTEXTO LEGAL _____________________________________________________ 3

3. OBXECTIVO ___________________________________________________________ 5

4. METODOLOXÍA _________________________________________________________ 6

4.1. Toma de mostras ____________________________________________________ 6

4.2. Tratamento das mostras _____________________________________________ 12

4.3. Análise de As, Cd, Pb, Ni, V e Se ______________________________________ 13

4.4. Cálculo da incerteza do método de análise de metais pesados _____________ 14

5. RESULTADOS _________________________________________________________ 16

5.1. A Coruña _________________________________________________________ 16

5.2. Santiago de Compostela ____________________________________________ 21

5.3. Lugo _____________________________________________________________ 24

5.4. Ferrol ____________________________________________________________ 27

5.5. Vigo ______________________________________________________________ 29

5.6. Pontevedra ________________________________________________________ 32

5.7. Cospeito __________________________________________________________ 34

5.8. Ourense __________________________________________________________ 41

5.9. Distribución espacial do Ni, Pb, V, Cd, Se e As __________________________ 49

6. CONCLUSIÓNS ________________________________________________________ 52

7. BIBLIOGRAFÍA ________________________________________________________ 53

ANEXO _________________________________________________________________ 55

Page 6: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo
Page 7: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

1

1. INTRODUCCIÓN

Os metais pesados poden provocar efectos adversos no medio ambiente e na saúde

humana debido á súa biodispoñibilidade e toxicidade en varios compartimentos ambientais.

Concretamente, nos últimos anos prestóuselles especial atención ao chumbo e ao cadmio

xa que están recoñecidos como contaminantes prioritarios dentro de varios programas e

convencións internacionais destinadas á redución da exposición humana á contaminación

ambiental. Estes elementos son emitidos á atmosfera principalmente a partir de fontes

antropoxénicas e naturais. As fontes antropoxénicas maioritarias inclúen:

a produción de enerxía e outros produtos industriais

a incineración de residuos

varios usos dos metais

Existen catro grupos de parámetros principais que afectan aos factores de emisión dos

metais traza á atmosfera:

a contaminación das materias primas por metais traza

as propiedades físico-químicas dos metais traza que afectan ao seu comportamento

durante os procesos industriais

a tecnoloxía dos procesos industriais

o tipo e a eficiencia dos equipos de control

No VI Programa de Acción da Comunidade Europea en Materia de Medio Ambiente ponse

de manifesto a existencia de baixos niveis da calidade do aire debido á presenza de

partículas de po, entre outros contaminantes. Estes problemas ocorren con maior frecuencia

e intensidade nos núcleos urbanos debido á concentración de fontes de contaminación

(climatización de edificios, tráfico e industrias), así como condicións climáticas e xeográficas

específicas. Estes problemas de contaminación afectan á saúde da poboación cada ano e

obrigan a tomar medidas específicas ao respecto. O obxectivo que se formula neste sentido

é o alcance de niveis de calidade do aire que non produzan riscos inaceptables para a

saúde das persoas e o medio ambiente. Para isto, é necesario o cumprimento das

normativas, a vixilancia e o control da contaminación e o establecemento de medidas para a

súa redución. A Comisión Europea considera responsabilidade das autoridades rexionais e

locais pertinentes tomar as medidas necesarias para reducir as emisións.

Page 8: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

2

Nos últimos anos, varios metais e compostos metálicos identificáronse como contaminantes

do aire e púxose en vigor a lexislación reguladora co fin de limitar a súa emisión á

atmosfera.

Os metais que aparecen na atmosfera, na inmensa maioría, teñen como orixe as actividades

humanas. Aparecen a nivel illado ou xunto con outros produtos, como o po, formando

aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación

atmosférica son os seguintes: chumbo (Pb), arsénico (As), cadmio (Cd), berilio (Be), cinc

(Zn), torio (Th), vanadio (V), mercurio (Hg), níquel (Ni) e cromo (Cr).

Os procesos industriais, o transporte e a combustión son as principais fontes de metais no

aire. As concentracións elevadas de chumbo poden inducir severos efectos neurolóxicos á

poboación exposta e especialmente aos nenos. A principal fonte de emisión de chumbo na

atmosfera durante moitos anos foi o uso de gasolina con chumbo no vehículos. Aínda que o

contido de chumbo foi regulado nestes combustibles, as fontes industriais asumiron unha

gran importancia na emisión deste contaminante. Os compostos de arsénico, cadmio e

níquel son susceptibles de inducir efectos carcinoxénicos nos humanos por inhalación. O

arsénico, que está presente na atmosfera tanto na fase gasosa como na fase particulada, é

unha toxina ambiental carcinoxénica, atópase principalmente debido ás actividades

humanas como a minería, a operación de unidades industriais e o emprego de combustibles

fósiles. Os compostos de Cd e Ni proceden principalmente dos procesos de combustión de

carbón e fuel-oil, a industria metalúrxica e o tráfico rodado. Os compostos de V e

principalmente o pentaóxido de vanadio están relacionados con efectos sobre a saúde do

tracto respiratorio nas persoas. A gran maioría das emisións antropoxénicas do V á

atmosfera resultan da combustión de petróleo crú ou residual.

Page 9: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

3

2. CONTEXTO LEGAL

Dos niveis de inmisión, concentracións no aire, dos metais pesados na materia particulada,

están suxeitos á regulación normativa o Pb, As, Cd e Ni (Real Decreto 102/2011). Esta

normativa foi elaborada atendendo às recomendacións da Organización Mundial da Saúde

(OMS) co principal obxectivo de coñecer os niveis dos compostos especialmente nocivos no

aire e de estimular ao emprego da mellor tecnoloxía dispoñible para minimizar as emisións.

Este novo Real Decreto incorpora a Directiva 2008/50 e o Real Decreto 812/2007. Aínda

que as mostras foron recollidas en anos anteriores ao novo Real Decreto, como os valores

límite ou obxectivo son os mesmos, decidiuse facer referencia a este novo Real Decreto que

derroga a lexislación anterior.

O artigo 3 deste real decreto indica que as comunidades autónomas adoptarán as medidas

necesarias para garantir que as concentracións dos contaminantes regulados non superen

os obxectivos de calidade do aire e que se presentan nas táboas I e II.

Táboa I. Valor límite de chumbo referido ao contido total de PM10 segundo o RD 102/2011

g/m3 Valor límite Concentración Umbral inferior

Umbral superior

Pb Media anual 0,5 g/m3 0,25 g/m3 0,35 g/m3

Táboa II. Valores obxectivo para As, Cd e Ni referido ao contido total de PM10 segundo o RD 102/2011

Valor obxectivo

Concentración Umbral inferior

Umbral superior

As Media anual 6 ng/m3 2,4 3,6

Cd Media anual 5 ng/m3 2 3

Ni Media anual 20 ng/m3 10 14

Polo tanto, tal e como se indica neste real decreto, as comunidades autónomas avaliarán a

calidade do aire polo seu contido en chumbo, arsénico, cadmio e níquel asociados a PM10

nos seus respectivos territorios. Para isto deberán medir obrigatoriamente a calidade do aire

en lugares fixos, nas zonas e aglomeracións onde os niveis se sitúen entre os umbrais de

avaliación inferior e superior e cando superen o nivel de avaliación superior establecido.

Page 10: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

4

Segundo a lexislación vixente as comunidades autónomas e as cidades tomarán medidas

para garantir unha calidade mínima do aire, de tal forma que cando se superen

determinados límites se poderán paralizar ou crear limitacións a certas actividades

contaminantes, como o tráfico de automóbiles ou as emisións de diversas industrias. Por

iso, a necesidade deste estudo dos niveis de metais pesados nas principais cidades

galegas. Ademais, e como complemento da asistencia técnica realizada previamente que

incluía o desprazamento da unidade móbil de calidade do aire do IUMA a diferentes zonas

da provincia de Lugo (ESTUDO DE INTERCALIBRACIÓNS DE EQUIPOS DE PARTÍCULAS

DA REDE DE CALIDADE DO AIRE DE GALICIA), inclúense os datos das concentracións de

metais pesados nas mostras de PM10 recollidas na Terra Chá, concretamente no concello

de Cospeito, así como os das mostras de PM10 e PM2,5 recollidas na cidade de Ourense

durante un ensaio cun captador gravimétrico cedido pola empresa J. Aguirre.

Page 11: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

5

3. OBXECTIVO

Debido ao deber de informar sobre as concentracións de arsénico, cadmio, chumbo, níquel

e benzo(a)pireno ao Ministerio de Medio Ambiente, a Subdirección Xeral de Investigación,

Cambio Climático e Información Ambiental encargoulle ao Grupo de Investigación de

Química Analítica Aplicada (QANAP) que desenvolve as súas actividades no Departamento

de Química Analítica e no Instituto Universitario de Medio Ambiente (IUMA) da Universidade

da Coruña, a realización das asistencias técnicas: REALIZACIÓN DUN ESTUDO DE

AVALIACIÓN DOS PARÁMETROS QUE SE INDICAN NA CUARTA DIRECTIVA DE

CALIDADE DO AIRE E AVALIACIÓN DE CHUMBO NO AIRE NAS ESTACIÓNS DA REDE

URBANA DE GALICIA e REALIZACIÓN DUN ESTUDO DOS NIVEIS DE ARSÉNICO,

CADMIO, NÍQUEL, CHUMBO E BENZO(A)PIRENO (RD 1073/2002 E RD 812/2007)

ASOCIADOS Á MATERIA PARTICULADA ATMOSFÉRICA EN PONTEVEDRA, VIGO,

OURENSE E A CORUÑA. Incluíronse tamén o selenio e o vanadio por ser trazadores, xunto

cos outros elementos, de certas fontes.

O estudo realizouse en toda Galicia aproveitando as mostras de PM10 recollidas para as

outras dúas asistencias técnicas tituladas: REALIZACIÓN DUN ESTUDO DE

INTERCALIBRACIÓNS DE EQUIPOS DE PARTÍCULAS DA REDE DE CALIDADE DO

AIRE DE GALICIA, EN ESTACIÓNS URBANAS DE CONTROL DA CALIDADE DO AIRE

SITUADOS NA ZONA NORTE DE GALICIA e REALIZACIÓN DUN ESTUDO DE

INTERCALIBRACIÓNS DE EQUIPOS DE PARTÍCULAS DA REDE DE CALIDADE DO

AIRE DE GALICIA, SITUADAS NA ZONA SUR/EIXO ATLÁNTICO DE GALICIA, as mostras

recollidas durante a avaliación da calidade do aire na Terra Chá (concretamente na Feira do

Monte, Cospeito, Lugo) (desde febreiro a maio de 2009) e un pequeno estudo realizado na

estación urbana de Ourense cun equipo prestado pola empresa J. Aguirre durante os meses

de febreiro e marzo de 2009. Na solicitude das Asistencias Técnicas anteriores non estaba

incluída a zona da Terra Chá pero o grupo QANAP-IUMA considerou importante a súa

inclusión como complemento dunha zona rural.

Sempre que foi posible, propúxose conseguir o obxectivo de calidade dos datos establecido

no Real Decreto 812/2007 (Anexo IV) (actualmente Anexos V e VI do Real Decreto

102/2011) que para medicións indicativas (como é este caso, xa que se trata dunha

avaliación preliminar), a cobertura mínima temporal será do 14% dos datos (51 mostras ao

longo dun ano) aínda que podería ser menor pero nunca inferior ao 6% (22 mostras ao

longo dun ano).

Page 12: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

6

4. METODOLOXÍA

Segundo o que dispón o Real Decreto 102/2011, as concentracións de arsénico, cadmio,

níquel e chumbo hai que referilas ao contido total na fracción da materia particulada PM10

(as partículas que pasan a través dun cabezal de tamaño selectivo, definido na Norma UNE-

EN 12341, para un diámetro aerodinámico de 10µm, cunha eficiencia de corte do 50%).

4.1. Toma de mostras

O Grupo QANAP-IUMA da Universidade da Coruña xunto co persoal que designou a

Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental, instalou

dous equipos gravimétricos Digitel DHA-80 nas estacións da rede de calidade do aire da

Xunta de Galicia situadas na Coruña e Santiago de Compostela (figuras 1 e 2,

respectivamente) durante os meses de xuño e xullo de 2008 e posteriormente en Lugo e

Ferrol (figuras 3 e 4, respectivamente) durante os meses de xullo, agosto e setembro para

cubrir o período cálido (primavera e verán). No mes de outubro comezouse de novo a

mostraxe correspondente ao período frío (outono e inverno) na Coruña e Santiago de

Compostela ata novembro e despois un dos equipos trasladouse a Lugo durante novembro,

decembro e xaneiro, e o outro como se lle detectou unha avaría, ata finais de xaneiro non

puido instalarse de novo en Ferrol, e realizouse a mostraxe dende esa data e durante

febreiro e marzo de 2009.

Durante o ano 2010 segundo a Asistencia Técnica REALIZACIÓN DUN ESTUDO DOS

NIVEIS DE ARSÉNICO, CADMIO, NÍQUEL, CHUMBO E BENZO(A)PIRENO (RD 1073/2002

E RD 812/2007) ASOCIADOS Á MATERIA PARTICULADA ATMOSFÉRICA EN

PONTEVEDRA, VIGO, OURENSE E A CORUÑA, encargada pola Subdirección Xeral de

Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental, instalouse un captador MCV con

cabezal PM10, propiedade da Xunta de Galicia (adquirido no ano 2009), para realizar de

novo a intercomparación do monitor automático de PM10 (Environment MP101 baseado na

atenuación da radiación ) co equipo gravimétrico e dispoñer novamente de mostras de

PM10 para avaliar o contido de metais e benzo(a)pireno. Neste caso, a mostraxe realizouse

dende o 26 maio ata o 29 de decembro en días alternos, xa que este equipo non dispón de

cambiador automático de filtros o que fai necesario ir a colocalos e recollelos). Os resultados

foron adiantados en formato Excel e en breve enviarase o informe correspondente.

Page 13: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

7

Figura 1. Captador gravimétrico na Coruña (Delegación da Consellería de Sanidade) (no ano 2008)

Figura 2. Captador gravimétrico en Santiago de Compostela (San Caetano)

En Lugo, como se pode observar na figura 3, durante o período cálido o captador

gravimétrico colocouse enriba da cabina (3A) pero para o período frío, por motivos de

seguridade e espazo dispoñible decidiuse colocar ao lado da cabina, dentro do recinto de

seguridade como se amosa na fotografía da dereita (3B).

Page 14: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

8

Figura 3. Captador gravimétrico en Lugo (Fingoi) (A: período cálido, B: período frío)

Figura 4. Captador gravimétrico en Ferrol (Parque Raíña Sofía)

Para a mostraxe na zona Sur de Galicia, o Grupo de investigación Química Analítica

Aplicada-Instituto Universitario de Medio Ambiente da Universidade da Coruña xunto co

persoal que designou a Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e

Información Ambiental instalou un captador gravimétrico Digitel DHA-80 nas estacións da

rede de calidade do aire da Xunta de Galicia situadas en Vigo: Coia (figura 5) durante os

A B

Page 15: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

9

meses de maio, xuño e xullo de 2009 e posteriormente en Pontevedra: Mollabao (figura 6)

durante os meses de xullo, agosto e setembro para cubrir o período cálido (primavera e

verán). No mes de setembro comezouse de novo a mostraxe correspondente ao período frío

en Vigo ata finais de outubro e despois o equipo trasladouse a Pontevedra durante

novembro e decembro de 2009 e xaneiro de 2010.

Figura 5. Captador gravimétrico en Coia (Vigo) xusto cando había festas (06/07/2009)

Figura 6. Captador gravimétrico en Mollabao (Pontevedra)

Page 16: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

10

De febreiro a maio de 2009 a unidade móbil de calidade do aire do IUMA instalouse por

encargo da Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental

no CPI Virxe do Monte en Cospeito para facer unha avaliación preliminar da calidade do aire

nunha zona rural. Gran parte do territorio municipal pertence á reserva da biosfera Terras do

Miño, declarada pola UNESCO no ano 2002, por ser lugar de importancia comunitaria (LIC)

Parga-Ladra-Támoga por formar parte da Rede Natura 2000. Na figura 7 preséntase o

contorno do lugar de mostraxe mentres que na figura 8 amósase o lugar de instalación da

unidade móbil.

Figura 7. Descrición do lugar de mostraxe en Cospeito (Feira do Monte)

CPI Virxe do Monte

Lagoa de Cospeito (Lugar de Importancia

Comunitaria_Rede Natura 2000_ Parga-

Ladra-Támoga)

Planta de tratamento de residuos agrícolas,

alimentarios, etc (problemas de cheiros)

CPI Virxe do Monte

FEIRA DO MONTE

(COSPEITO)

Page 17: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

11

Figura 8. Situación da unidade móbil de calidade do aire no CPI Virxe do Monte (Feira do Monte, Cospeito, Lugo)

Aproveitando esta avaliación decidiuse realizar unha campaña de mostraxe de PM10

segundo o método gravimétrico para realizar a intercomparación do equipo automático co de

referencia (gravimétrico) e ademais dispoñer así de mostras para futuras análises. As

mostras foron recollidas con captador Digitel DHA-80 que está instalado na propia unidade

móbil. A retirada das mostras é realizada por persoal especialista do Grupo QANAP-Instituto

Universitario de Medio Ambiente cada semana ou quince días aproveitando as visitas á

unidade móbil para comprobar o correcto funcionamento dos equipos e realizar as tarefas

de mantemento e comprobacións.

Tanto cos captadores Digitel DHA-80 como co captador MCV o caudal de aspiración durante

a mostraxe foi de 30 m3/h. O funcionamento do equipo é o seguinte: o aire penetra polo

cabezal de corte (PM10) por efecto da aspiración dunha bomba e atravesa o filtro para ser

finalmente expulsado polo extremo oposto do equipo. As partículas de diámetro

seleccionado son retidas sobre o filtro. No caso dos captadores Digitel DHA-80 contan cun

sensor para a medida do caudal de aspiración e un programador para o control do tempo de

mostraxe. Ademais, dispón dun cambiador automático de filtros cunha autonomía para 15

filtros.

O tempo de mostraxe é de 24 horas, desde as 0 ata as 24 horas (UTC), obténdose mostras

diarias incluso en domingos e festivos sen ter que ir retirar as mostras todos os días grazas

ao cambiador automático de filtros destes equipos (excepto como se comentou

anteriormente para o caso do captador MCV empregado na estación urbana da Coruña

Page 18: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

12

durante o ano 2010). A retirada das mostras é realizada por persoal especialista do Grupo

QANAP-IUMA cada semana ou quince días dependendo do emprazamento. Con esta

frecuencia comprobase o correcto funcionamento do equipo e realízanse as tarefas de

mantemento adecuadas, como por exemplo a limpeza da placa de impactación do cabezal e

o seu engraxe con silicona. Unha mostra considérase válida se o tempo de mostraxe é

superior a 23 horas. De xeito contrario, a mostra desbótase.

No caso de Ourense, a metodoloxía empregada foi moi diferente. O equipo utilizado foi un

FAI Instruments SWAM 5a Dual Channel Monitor que cedeu a empresa J. Aguirre á

Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental, para

demostración durante un mes aproximadamente, do 3 de febreiro ata o 10 de marzo de

2009. Instalouse na estación urbana de Ourense pertencente á Consellería de Medio

Ambiente. O grupo QANAP-IUMA foi o encargado da preparación dos filtros tanto antes

como despois da mostraxe que neste caso son filtros de 47 mm de diámetro. Compre

destacar que neste equipo faise a recollida simultánea tanto das partículas PM10 como

PM2,5.

4.2. Tratamento das mostras

Como elemento de retención empregáronse filtros de fibra de cuarzo Munktell MK360 de

150 mm de diámetro, acondicionados durante 48 horas antes da pesada na sala de

balanzas, que se amosa na figura 9, a 20±1ºC de temperatura e 50±5% humidade relativa.

Aínda que se trata da medida de PM10, o tratamento dos filtros realizouse segundo a norma

UNE-EN 14907:2006 relativa á medida de PM2.5 por ser mais restritiva.

A balanza utilizada para a pesada dos filtros atópase instalada na dita sala (figura 9) e en

cada sesión de pesada compróbanse as condicións da sala de balanzas e documéntanse.

Figura 9. Sala de balanzas con temperatura e humidade controlada no IUMA (interior)

Page 19: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

13

Despois da mostraxe, as mostras mantivéronse a 20ºC e 50% de humidade durante 48

horas antes da determinación gravimétrica de PM10. Posteriormente, gárdanse no

conxelador a -18ºC ata a análise. Como medida de control da estabilidade da materia

particulada nos filtros, escolléronse varios filtros e despois de varios días no conxelador,

pesáronse de novo e comprobouse que non había perdas da materia particulada recollida.

Antes do seu tratamento, que se comenta en diante, os filtros sácanse 48 horas antes do

conxelador para estabilizar na sala de balanzas. Despois córtanse en anacos de

determinados diámetros como se mostra na figura 10 empregando pinzas de teflón.

Figura 10. Procedemento de corte dos filtros

4.3. Análise de As, Cd, Pb, Ni, V e Se

Debido á gran variedade de compoñentes da matriz de partículas atmosféricas (compostos

orgánicos, óxidos e silicatos), é necesario o uso de mesturas de ácido e un gran tempo de

dixestión. As porcións dos filtros foron dixeridas no forno microondas Millestone Ethos Sel

(figura 11) seguindo a norma UNE-EN 14902 en vasos cerrados de polímero de

fluorocarbono reforzado con 8 mL de ácido nítrico concentrado (HNO3(c)) e 2 mL de

peróxido de hidróxeno (H2O2) durante 25 minutos a 220ºC. Unha vez finalizado o programa

de microondas, sácanse os reactores e déixanse arrefriar ata temperatura ambiente. Os

extractos fíltranse a través de filtros Whatman nº 40 e lévanse a un volume de 25 mL con

auga ultrapura desionizada. Os extractos ácidos son conxelados ata a súa análise por ICP-

MS.

Page 20: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

14

Figura 11. Forno microondas para a dixestión ácida dos filtros

4.4. Cálculo da incerteza do método de análise de metais pesados

O método de validación empregado avalía a repetibilidade, precisión intermedia, robustez e

veracidade. A validación do procedemento realizouse empregando dous materiais de

referencia certificados: SRM 1648a “Urban Particulate Matter” e SRM 1649a “Urban Dust”.

Os resultados das medidas destes materiais son comparados coa incerteza do valor

certificado mediante a fórmula seguinte:

onde ut é a incerteza total da medida, um é a incerteza da nosa medida e uCRM é a incerteza

do valor certificado do material de referencia. A incerteza expandida é 2ut, e se ese valor é

maior que o valor da diferenza entre o valor de referencia e o valor atopado, quererá dicir

que o método é exacto.

Na táboa III amósanse os resultados do cálculo de incertezas para os dous materiais de

referencia empregados. No caso do Cd, para o material de referencia SRM 1649a non se

pode calcular a incerteza, xa que o valor que dá o material é estimado. Como pode

observarse o valor de %U é aceptable en todos os casos, o que indica que o método é

exacto.

uuu CRMmt

22

Page 21: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

15

Táboa III. Resumo do cálculo de incertezas a partir dos SRM1648a e SRM1649a

SRM1648a SRM1649a

Elemento Media SD %E# 2ut %U Media SD %E 2ut %U

Cd (mg/kg) 72,6 4,63 2 4,19 5,8 27,2 1,27 24 * *

Pb (%) 0,6 0,02 4 0,04 5,9 1,3 0,04 3 0,1 4,0

V (mg/kg) 103 4,46 19 11,51 11 321 17,48 7 19,3 6,0

Ni (mg/kg) 65,7 3,69 19 7,35 11 148 6,53 11 8,8 6,0

As (mg/kg) 102 9,43 12 8,13 8,0 69,4 4,75 4 4,4 6,3

Se (mg/kg) 22,3 2,42 21 2,14 9,6 24,7 2,80 4 2,4 9,7

*Valor informativo

#Falta de exactitude en valor absoluto

Tamén se participou no “Ensayo de aptitud de metales y HAPs en soporte de muestreo de

fibra de cuarzo con material particulado atmosférico” organizado polo Departament de Medi

Ambient i Habitatge (Generalitat de Catalunya) e o Servei de Química de l’Agència de Salut

Pública de Barcelona. Os valores obtidos polo Grupo QANAP-IUMA para As, Cd, Ni e Pb

atópanse dentro dos criterios de aceptación do ensaio.

Page 22: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

16

5. RESULTADOS

Nas táboas e gráficas seguintes preséntanse as concentracións medias e diarias en ng/m3

obtidas para Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ordenados por orden decrecente de concentracións)

nos diferentes emprazamentos. Tomouse como criterio que para o cálculo dos valores

medios e demais estatísticos que se amosan nas táboas, nas mostras que se obteñen

concentracións por debaixo dos límites de detección do método, substituíronse pola metade

do dito límite. Os valores obtidos redondeáronse ao decimal mais próximo seguindo as

recomendacións do Grupo de Trabajo sobre Optimización de Redes, Campañas

Experimentales e Interpretación de Datos do V Seminario de la Calidad del Aire en España,

pero para os elementos en menor concentración aumentáronse o número de decimais1.

5.1. A Coruña

Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de

mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da

semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de Sanidade

durante os meses de xuño a novembro de 2008 resúmense na táboa IV e de maio a

decembro de 2010 na táboa V.

Táboa IV. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) na Coruña durante 2008

Ni Pb V Cd Se As

Media 3,0 5,8 4,8 0,11 0,29 0,29

Mediana 1,4 4,4 3,6 0,07 0,24 0,23

Percentil 90 5,8 13,3 8,5 0,25 0,49 0,58

Período Xuño a novembro de 2008

Nº mostras 56

1É preciso aclarar que para o Pb, aínda que a recomendación é de redondeo a 2 decimais expresado en µg/m

3,

como os valores atopados son tan baixos, optouse por expresalos en ng/m3 e, por tanto, seguir a mesma regra

que para os outros elementos.

Page 23: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

17

Táboa V. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) na Coruña durante 2010

Ni Pb V Cd Se As

Media 7,1 8,0 11,9 0,18 0,39 0,71

Mediana 6,2 6,3 9,3 0,14 0,24 0,67

Percentil 90 14,0 16,8 29,1 0,40 0,69 1,2

Período Maio a decembro de 2010

Nº mostras 55

Pódese observar un incremento nas concentracións medias no ano 2010 con respecto ao

ano 2008. Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:

Ni: o valor de concentración obtido foi 3,0 e 7,1 ng/m3 nos anos 2008 e 2010,

respectivamente, cumprindo así a normativa aplicable, que establece un valor

obxectivo de 20 ng/m3. As medias anuais obtidas, tendo en conta que se trata de

medidas indicativas, son inferiores ao umbral inferior de avaliación (táboa II).

Pb: o valor de concentración obtido, 5,8 e 8,0 ng/m3 nos anos 2008 e 2010,

respectivamente, foi inferior ao valor medio anual de concentración máximo de 0,5

μg/m3. As medias anuais obtidas, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,

son inferiores ao umbral inferior de avaliación (táboa I).

Cd: a concentración media foi 0,11 e 0,18 ng/m3 nos anos 2008 e 2010,

respectivamente, polo que se pode afirmar que se cumpriu co valor obxectivo,

establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. As medias anuais obtidas, tendo en

conta que se trata de medidas indicativas, son inferiores ao umbral inferior de

avaliación (táboa II).

As: a concentración media obtida foi de 0,29 e 0,71 ng/m3 nos anos 2008 e 2010,

respectivamente, sendo, por tanto, inferior ao valor obxectivo. As medias anuais

obtidas, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, son inferiores ao umbral

inferior de avaliación (táboa II).

Os valores diarios preséntanse graficamente nas figuras 12-15 segundo os días de

mostraxe que se indican no eixo de abscisas e poden consultarse nas Táboas A1 e A2 do

Anexo. Dividíronse en dúas gráficas segundo o rango de concentracións dos elementos

analizados. Os elementos que presentan un valor de cero corresponden a niveis por debaixo

do límite de detección do método.

Page 24: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

18

Figura 12. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Sanidade na Coruña durante 2008

Figura 13. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Sanidade na Coruña durante 2010

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

AC

04/0

6/20

08A

C0

5/0

6/2

00

8A

C0

7/0

6/2

00

8A

C09

/06/

2008

AC

10

/06

/20

08

AC

11/0

6/20

08A

C1

3/0

6/2

00

8A

C1

5/0

6/2

00

8A

C17

/06/

2008

AC

19

/06

/20

08

AC

20

/06

/20

08

AC

21/0

6/20

08A

C2

3/0

6/2

00

8A

C24

/06/

2008

AC

25

/06

/20

08

AC

27

/06

/20

08

AC

29/0

6/20

08A

C0

3/0

7/2

00

8A

C0

5/0

7/2

00

8A

C06

/07/

2008

AC

07

/07

/20

08

AC

09/0

7/20

08A

C1

1/0

7/2

00

8A

C1

3/0

7/2

00

8A

C15

/07/

2008

AC

17

/07

/20

08

AC

19

/07

/20

08

AC

21/0

7/20

08A

C1

9/1

0/2

00

8A

C20

/10/

2008

AC

22

/10

/20

08

AC

23

/10

/20

08

AC

24/1

0/20

08A

C2

5/1

0/2

00

8A

C2

6/1

0/2

00

8A

C27

/10/

2008

AC

28

/10

/20

08

AC

29/1

0/20

08A

C3

1/1

0/2

00

8A

C0

1/1

1/2

00

8A

C03

/11/

2008

AC

04

/11

/20

08

AC

05

/11

/20

08

AC

06/1

1/20

08A

C0

9/1

1/2

00

8A

C11

/11/

2008

AC

12

/11

/20

08

AC

13

/11

/20

08

AC

14/1

1/20

08A

C1

5/1

1/2

00

8A

C1

6/1

1/2

00

8A

C17

/11/

2008

AC

18

/11

/20

08

AC

20/1

1/20

08A

C2

1/1

1/2

00

8A

C2

2/1

1/2

00

8

ng/

m3

A Coruña Ni

V

Pb

0

10

20

30

40

50

60

70

AC

26/0

5/20

10

AC2

8/05

/201

0

AC

30/0

5/20

10

AC0

1/06

/201

0

AC

03/0

6/20

10

AC0

8/06

/201

0

AC

14/0

6/20

10

AC1

6/06

/201

0

AC

22/0

6/20

10

AC2

9/06

/201

0

AC

01/0

7/20

10

AC0

6/07

/201

0

AC0

8/07

/201

0

AC1

2/07

/201

0

AC2

0/07

/201

0

AC2

8/07

/201

0

AC0

3/08

/201

0

AC1

9/08

/201

0

AC2

6/08

/201

0

AC0

5/09

/201

0

AC0

9/09

/201

0

AC1

4/09

/201

0

AC1

6/09

/201

0

AC

18/0

9/20

10

AC2

0/09

/201

0

AC

22/0

9/20

10

AC2

8/09

/201

0

AC

03/1

0/20

10

AC1

2/10

/201

0

AC

14/1

0/20

10

AC1

6/10

/201

0

AC

18/1

0/20

10

AC2

0/10

/201

0

AC

22/1

0/20

10

AC0

1/11

/201

0

AC

03/1

1/20

10

AC0

5/11

/201

0

AC

10/1

1/20

10

AC1

4/11

/201

0

AC

18/1

1/20

10

AC2

0/11

/201

0

AC

22/1

1/20

10

AC2

4/11

/201

0

AC

26/1

1/20

10

AC2

8/11

/201

0

AC

30/1

1/20

10

AC0

2/12

/201

0

AC

12/1

2/20

10

AC1

4/12

/201

0

AC

16/1

2/20

10

AC1

8/12

/201

0

AC

20/1

2/20

10

AC2

2/12

/201

0

AC

24/1

2/20

10

AC2

7/12

/201

0

ng/

m3

A Coruña Ni

V

Pb

Page 25: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

19

Figura 14. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de Sanidade na Coruña durante 2008

Figura 15. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de Sanidade na Coruña durante 2010

A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo

amósase nas figuras 16 e 17, correspondentes aos anos 2008 e 2010, respectivamente, e

obsérvase unha lixeira diminución das concentracións medias cara a fin de semana no ano

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

1,4

1,6

1,8

2,0

AC

04/0

6/20

08A

C0

5/0

6/2

00

8A

C0

7/0

6/2

00

8A

C09

/06/

2008

AC

10

/06

/20

08

AC

11/0

6/20

08A

C1

3/0

6/2

00

8A

C1

5/0

6/2

00

8A

C17

/06/

2008

AC

19

/06

/20

08

AC

20

/06

/20

08

AC

21/0

6/20

08A

C2

3/0

6/2

00

8A

C24

/06/

2008

AC

25

/06

/20

08

AC

27

/06

/20

08

AC

29/0

6/20

08A

C0

3/0

7/2

00

8A

C0

5/0

7/2

00

8A

C06

/07/

2008

AC

07

/07

/20

08

AC

09/0

7/20

08A

C1

1/0

7/2

00

8A

C1

3/0

7/2

00

8A

C15

/07/

2008

AC

17

/07

/20

08

AC

19

/07

/20

08

AC

21/0

7/20

08A

C1

9/1

0/2

00

8A

C20

/10/

2008

AC

22

/10

/20

08

AC

23

/10

/20

08

AC

24/1

0/20

08A

C2

5/1

0/2

00

8A

C2

6/1

0/2

00

8A

C27

/10/

2008

AC

28

/10

/20

08

AC

29/1

0/20

08A

C3

1/1

0/2

00

8A

C0

1/1

1/2

00

8A

C03

/11/

2008

AC

04

/11

/20

08

AC

05

/11

/20

08

AC

06/1

1/20

08A

C0

9/1

1/2

00

8A

C11

/11/

2008

AC

12

/11

/20

08

AC

13

/11

/20

08

AC

14/1

1/20

08A

C1

5/1

1/2

00

8A

C1

6/1

1/2

00

8A

C17

/11/

2008

AC

18

/11

/20

08

AC

20/1

1/20

08A

C2

1/1

1/2

00

8A

C2

2/1

1/2

00

8

ng/

m3

A Coruña Cd

Se

As

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

AC

26/0

5/20

10

AC2

8/05

/201

0

AC

30/0

5/20

10

AC0

1/06

/201

0

AC

03/0

6/20

10

AC0

8/06

/201

0

AC

14/0

6/20

10

AC1

6/06

/201

0

AC

22/0

6/20

10

AC2

9/06

/201

0

AC

01/0

7/20

10

AC0

6/07

/201

0

AC0

8/07

/201

0

AC1

2/07

/201

0

AC2

0/07

/201

0

AC2

8/07

/201

0

AC0

3/08

/201

0

AC1

9/08

/201

0

AC2

6/08

/201

0

AC0

5/09

/201

0

AC0

9/09

/201

0

AC1

4/09

/201

0

AC1

6/09

/201

0

AC

18/0

9/20

10

AC2

0/09

/201

0

AC

22/0

9/20

10

AC2

8/09

/201

0

AC

03/1

0/20

10

AC1

2/10

/201

0

AC

14/1

0/20

10

AC1

6/10

/201

0

AC

18/1

0/20

10

AC2

0/10

/201

0

AC

22/1

0/20

10

AC0

1/11

/201

0

AC

03/1

1/20

10

AC0

5/11

/201

0

AC

10/1

1/20

10

AC1

4/11

/201

0

AC

18/1

1/20

10

AC2

0/11

/201

0

AC

22/1

1/20

10

AC2

4/11

/201

0

AC

26/1

1/20

10

AC2

8/11

/201

0

AC

30/1

1/20

10

AC0

2/12

/201

0

AC

12/1

2/20

10

AC1

4/12

/201

0

AC

16/1

2/20

10

AC1

8/12

/201

0

AC

20/1

2/20

10

AC2

2/12

/201

0

AC

24/1

2/20

10

AC2

7/12

/201

0

ng/

m3

A Coruña Cd

Se

As

Page 26: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

20

2010 pero non así no ano 2008, que se observa un incremento de todos os metais no valor

medio das mostras de PM10 recollidas en domingo.

Figura 16. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 na Coruña en 2008

Figura 17. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 na Coruña en 2010

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

, As

e S

e

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

A Coruña 2008

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

, As

e S

e

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

A Coruña 2010

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se

Page 27: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

21

5.2. Santiago de Compostela

Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de

mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da

semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de San

Caetano durante os meses de xuño a novembro de 2008 resúmense na táboa VI. Os

valores diarios preséntanse graficamente nas figuras 18 e 19 segundo os días de mostraxe

que se indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A3 do Anexo.

Táboa VI. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Santiago de Compostela

Ni Pb V Cd Se As

Media 6,7 5,7 5,0 0,07 0,24 0,30

Mediana 3,4 3,6 3,9 0,05 0,24 0,20

Percentil 90 18,0 15,1 10,6 0,17 0,24 0,71

Período Xuño a novembro de 2008

Nº mostras 55

Os valores de Se son inferiores ao límite de detección do método en todas as mostras

excepto na mostra do 10 de xuño que presenta un valor de 0,48 ng/m3. Por isto non hai

diferenzas entre os tres estatísticos da táboa VI.

Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:

Ni: o valor de concentración obtido foi 6,7 ng/m3, cumprindo así a normativa

aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo

en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de

avaliación (táboa II).

Pb: o valor de concentración obtido, 5,7 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de

concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se

trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).

Cd: a concentración media foi 0,07 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu

co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual

obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral

inferior de avaliación (táboa II).

As: a concentración media obtida foi de 0,30 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor

obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,

Page 28: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

22

é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).

Figura 18. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de San Caetano en Santiago de Compostela

Obsérvase un incremento das concentracións nas mostras recollidas en inverno debido ao

aumento das emisións antropoxénicas así como a unha menor dispersión dos

contaminantes provocada pola maior estabilidade atmosférica durante o inverno con

respecto ao verán.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

SC

04

/06

/20

08

SC

05

/06

/20

08

SC

07

/06

/20

08

SC

09

/06

/20

08

SC

10

/06

/20

08

SC

15

/06

/20

08

SC

17

/06

/20

08

SC

19

/06

/20

08

SC

20

/06

/20

08

SC

21

/06

/20

08

SC

23

/06

/20

08

SC

24

/06

/20

08

SC

25

/06

/20

08

SC

27

/06

/20

08

SC

29

/06

/20

08

SC

03

/07

/20

08

SC

05

/07

/20

08

SC

06

/07

/20

08

SC

07

/07

/20

08

SC

09

/07

/20

08

SC

11

/07

/20

08

SC

13

/07

/20

08

SC

15

/07

/20

08

SC

17

/07

/20

08

SC

19

/07

/20

08

SC

21

/07

/20

08

SC

23

/07

/20

08

SC

25

/07

/20

08

SC

12

/10

/20

08

SC

13

/10

/20

08

SC

14

/10

/20

08

SC

15

/10

/20

08

SC

17

/10

/20

08

SC

18

/10

/20

08

SC

19

/10

/20

08

SC

20

/10

/20

08

SC

21

/10

/20

08

SC

22

/10

/20

08

SC

23

/10

/20

08

SC

24

/10

/20

08

SC

25

/10

/20

08

SC

26

/10

/20

08

SC

27

/10

/20

08

SC

28

/10

/20

08

SC

29

/10

/20

08

SC

30

/10

/20

08

SC

31

/10

/20

08

SC

01

/11

/20

08

SC

02

/11

/20

08

SC

03

/11

/20

08

SC

04

/11

/20

08

SC

05

/11

/20

08

SC

06

/11

/20

08

SC

07

/11

/20

08

SC

08

/11

/20

08

ng/

m3

Santiago de Compostela Ni

V

Pb

Page 29: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

23

Figura 19. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de San Caetano en Santiago de Compostela

O As presenta concentracións mais altas que o Cd (non se comenta o Se xa que como se

indicou anteriormente só unha mostra presenta un valor por encima do límite de detección),

e o perfil non é similar aos elementos descritos na figura 18.

A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo

amósase na figura 20 e non se observa diminución das concentracións medias cara a fin de

semana.

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

1,4

1,6

1,8

SC

04

/06

/20

08

SC

05

/06

/20

08

SC

07

/06

/20

08

SC

09

/06

/20

08

SC

10

/06

/20

08

SC

15

/06

/20

08

SC

17

/06

/20

08

SC

19

/06

/20

08

SC

20

/06

/20

08

SC

21

/06

/20

08

SC

23

/06

/20

08

SC

24

/06

/20

08

SC

25

/06

/20

08

SC

27

/06

/20

08

SC

29

/06

/20

08

SC

03

/07

/20

08

SC

05

/07

/20

08

SC

06

/07

/20

08

SC

07

/07

/20

08

SC

09

/07

/20

08

SC

11

/07

/20

08

SC

13

/07

/20

08

SC

15

/07

/20

08

SC

17

/07

/20

08

SC

19

/07

/20

08

SC

21

/07

/20

08

SC

23

/07

/20

08

SC

25

/07

/20

08

SC

12

/10

/20

08

SC

13

/10

/20

08

SC

14

/10

/20

08

SC

15

/10

/20

08

SC

17

/10

/20

08

SC

18

/10

/20

08

SC

19

/10

/20

08

SC

20

/10

/20

08

SC

21

/10

/20

08

SC

22

/10

/20

08

SC

23

/10

/20

08

SC

24

/10

/20

08

SC

25

/10

/20

08

SC

26

/10

/20

08

SC

27

/10

/20

08

SC

28

/10

/20

08

SC

29

/10

/20

08

SC

30

/10

/20

08

SC

31

/10

/20

08

SC

01

/11

/20

08

SC

02

/11

/20

08

SC

03

/11

/20

08

SC

04

/11

/20

08

SC

05

/11

/20

08

SC

06

/11

/20

08

SC

07

/11

/20

08

SC

08

/11

/20

08

ng/

m3

Santiago de Compostela Cd

Se

As

Page 30: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

24

Figura 20. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd e As asociados a PM10 en Santiago de Compostela

5.3. Lugo

Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de

mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da

semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de Fingoi

durante os meses de xullo de 2008 a xaneiro de 2009 resúmense na táboa VII. Os valores

diarios preséntanse graficamente nas figuras 21 e 22 segundo os días de mostraxe que se

indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A4 do Anexo.

Táboa VII. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Lugo

Ni Pb V Cd Se As

Media 3,5 3,4 1,2 0,08 0,29 0,32

Mediana 2,2 2,2 1,0 0,06 0,24 0,25

Percentil 90 8,0 8,1 1,9 0,18 0,50 0,62

Período Xullo de 2008 a xaneiro de 2009

Nº mostras 56

Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:

Ni: o valor de concentración obtido foi 3,5 ng/m3, cumprindo así a normativa

aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo

en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de

avaliación (táboa II).

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.7

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

e A

s

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

Santiago de Compostela

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As

Page 31: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

25

Pb: o valor de concentración obtido, 3,4 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de

concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se

trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I)

Cd: a concentración media foi 0,08 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu

co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual

obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral

inferior de avaliación (táboa II).

As: a concentración media obtida foi de 0,32 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor

obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,

é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).

Figura 21. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Fingoi en Lugo

Obsérvase un período entre o 11 e o 22 de setembro coas concentracións de Ni, V e Pb

máis elevadas que o resto das mostras analizadas. Compre indicar que nos meses de

inverno as concentracións de Ni son inferiores ao límite de detección do método en case

todas as mostras.

0

5

10

15

20

25

30

35

LU23

/07/

2008

LU0

1/0

8/2

00

8LU

03

/08

/20

08

LU05

/08/

2008

LU0

6/0

8/2

00

8LU

07/0

8/20

08LU

09

/08

/20

08

LU1

1/0

8/2

00

8LU

13/0

8/20

08LU

15

/08

/20

08

LU1

7/0

8/2

00

8LU

19/0

8/20

08LU

21

/08

/20

08

LU23

/08/

2008

LU2

5/0

8/2

00

8LU

06

/09

/20

08

LU08

/09/

2008

LU0

9/0

9/2

00

8LU

11

/09

/20

08

LU12

/09/

2008

LU1

4/0

9/2

00

8LU

16/0

9/20

08LU

17

/09

/20

08

LU1

8/0

9/2

00

8LU

19/0

9/20

08LU

20

/09

/20

08

LU2

1/0

9/2

00

8LU

22/0

9/20

08LU

03

/12

/20

08

LU04

/12/

2008

LU0

5/1

2/2

00

8LU

07

/12

/20

08

LU09

/12/

2008

LU1

2/1

2/2

00

8LU

13

/12

/20

08

LU15

/12/

2008

LU1

6/1

2/2

00

8LU

17/1

2/20

08LU

18

/12

/20

08

LU1

9/1

2/2

00

8LU

20/1

2/20

08LU

21

/12

/20

08

LU2

2/1

2/2

00

8LU

23/1

2/20

08LU

24

/12

/20

08

LU25

/12/

2008

LU2

7/1

2/2

00

8LU

28

/12

/20

08

LU29

/12/

2008

LU0

4/0

1/2

00

9LU

05

/01

/20

09

LU06

/01/

2009

LU0

7/0

1/2

00

9LU

08/0

1/20

09LU

09

/01

/20

09

LU1

0/0

1/2

00

9

ng/

m3

Lugo Ni

V

Pb

Page 32: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

26

Figura 22. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de Fingoi en Lugo

Ao igual que ocorría para Ni, V e Pb, apréciase un aumento nas mostras recollidas entre o

11 e o 22 de setembro. A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos

obxecto de estudo amósase na figura 23. Novamente, o As presenta concentracións máis

elevadas que Cd e Se.

Figura 23. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 en Lugo

Tampouco en Lugo se observa unha diminución dos niveis destes metais pesados cara a fin

de semana.

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

LU23

/07/

2008

LU0

1/0

8/2

00

8LU

03

/08

/20

08

LU05

/08/

2008

LU0

6/0

8/2

00

8LU

07/0

8/20

08LU

09

/08

/20

08

LU1

1/0

8/2

00

8LU

13/0

8/20

08LU

15

/08

/20

08

LU1

7/0

8/2

00

8LU

19/0

8/20

08LU

21

/08

/20

08

LU23

/08/

2008

LU2

5/0

8/2

00

8LU

06

/09

/20

08

LU08

/09/

2008

LU0

9/0

9/2

00

8LU

11

/09

/20

08

LU12

/09/

2008

LU1

4/0

9/2

00

8LU

16/0

9/20

08LU

17

/09

/20

08

LU1

8/0

9/2

00

8LU

19/0

9/20

08LU

20

/09

/20

08

LU2

1/0

9/2

00

8LU

22/0

9/20

08LU

03

/12

/20

08

LU04

/12/

2008

LU0

5/1

2/2

00

8LU

07

/12

/20

08

LU09

/12/

2008

LU1

2/1

2/2

00

8LU

13

/12

/20

08

LU15

/12/

2008

LU1

6/1

2/2

00

8LU

17/1

2/20

08LU

18

/12

/20

08

LU1

9/1

2/2

00

8LU

20/1

2/20

08LU

21

/12

/20

08

LU2

2/1

2/2

00

8LU

23/1

2/20

08LU

24

/12

/20

08

LU25

/12/

2008

LU2

7/1

2/2

00

8LU

28

/12

/20

08

LU29

/12/

2008

LU0

4/0

1/2

00

9LU

05

/01

/20

09

LU06

/01/

2009

LU0

7/0

1/2

00

9LU

08/0

1/20

09LU

09

/01

/20

09

LU1

0/0

1/2

00

9

ng/

m3

Lugo Cd

Se

As

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

, As

e S

e

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

Lugo

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se

Page 33: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

27

5.4. Ferrol

Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de

mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da

semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación do Parque

Raíña Sofía durante os meses de agosto de 2008 a marzo de 2009 resúmense na táboa

VIII. Os valores diarios preséntanse graficamente nas figuras 24 e 25 segundo os días de

mostraxe que se indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A5 do Anexo.

Táboa VIII. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Ferrol

Ni Pb V Cd Se As

Media 4,2 11,3 5,2 0,16 0,33 0,29

Mediana 2,5 8,4 4,3 0,10 0,24 0,26

Percentil 90 7,5 26,5 9,2 0,37 0,62 0,51

Período Agosto de 2008 a marzo de 2009

Nº mostras 55

Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:

Ni: o valor de concentración obtido foi 4,2 ng/m3, cumprindo así a normativa

aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo

en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de

avaliación (táboa II).

Pb: o valor de concentración obtido, 11,3 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de

concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se

trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).

Cd: a concentración media foi 0,16 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu

co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual

obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral

inferior de avaliación (táboa II).

As: a concentración media obtida foi de 0,29 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor

obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,

é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).

Page 34: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

28

Figura 24. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación do Parque Raíña Sofía en Ferrol

Figura 25. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación do Parque Raíña Sofía en Ferrol

Apréciase un aumento das concentracións no período frío. A variación ao longo da semana

das concentracións dos elementos obxecto de estudo amósase na figura 26 e non se

observa diminución das concentracións medias cara a fin de semana.

0

10

20

30

40

50

60

70

FE

01

/08

/20

08

FE

03

/08

/20

08

FE

05

/08

/20

08

FE

06

/08

/20

08

FE

07

/08

/20

08

FE

09

/08

/20

08

FE

11

/08

/20

08

FE

13

/08

/20

08

FE

15

/08

/20

08

FE

17

/08

/20

08

FE

19

/08

/20

08

FE

21

/08

/20

08

FE

23

/08

/20

08

FE

25

/08

/20

08

FE

06

/09

/20

08

FE

08

/09

/20

08

FE

09

/09

/20

08

FE

11

/09

/20

08

FE

12

/09

/20

08

FE

14

/09

/20

08

FE

16

/09

/20

08

FE

17

/09

/20

08

FE

18

/09

/20

08

FE

19

/09

/20

08

FE

20

/09

/20

08

FE

21

/09

/20

08

FE

22

/09

/20

08

FE

25

/01

/20

09

FE

26

/01

/20

09

FE

27

/01

/20

09

FE

28

/01

/20

09

FE

30

/01

/20

09

FE

31

/01

/20

09

FE

03

/02

/20

09

FE

05

/02

/20

09

FE

08

/02

/20

09

FE

09

/02

/20

09

FE

11

/02

/20

09

FE

12

/02

/20

09

FE

13

/02

/20

09

FE

14

/02

/20

09

FE

15

/02

/20

09

FE

16

/02

/20

09

FE

17

/02

/20

09

FE

18

/02

/20

09

FE

20

/02

/20

09

FE

21

/02

/20

09

FE

24

/02

/20

09

FE

25

/02

/20

09

FE

26

/02

/20

09

FE

27

/02

/20

09

FE

28

/02

/20

09

FE

01

/03

/20

09

FE

02

/03

/20

09

FE

05

/03

/20

09

ng/

m3

Ferrol Ni

V

Pb

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

FE

01

/08

/20

08

FE

03

/08

/20

08

FE

05

/08

/20

08

FE

06

/08

/20

08

FE

07

/08

/20

08

FE

09

/08

/20

08

FE

11

/08

/20

08

FE

13

/08

/20

08

FE

15

/08

/20

08

FE

17

/08

/20

08

FE

19

/08

/20

08

FE

21

/08

/20

08

FE

23

/08

/20

08

FE

25

/08

/20

08

FE

06

/09

/20

08

FE

08

/09

/20

08

FE

09

/09

/20

08

FE

11

/09

/20

08

FE

12

/09

/20

08

FE

14

/09

/20

08

FE

16

/09

/20

08

FE

17

/09

/20

08

FE

18

/09

/20

08

FE

19

/09

/20

08

FE

20

/09

/20

08

FE

21

/09

/20

08

FE

22

/09

/20

08

FE

25

/01

/20

09

FE

26

/01

/20

09

FE

27

/01

/20

09

FE

28

/01

/20

09

FE

30

/01

/20

09

FE

31

/01

/20

09

FE

03

/02

/20

09

FE

05

/02

/20

09

FE

08

/02

/20

09

FE

09

/02

/20

09

FE

11

/02

/20

09

FE

12

/02

/20

09

FE

13

/02

/20

09

FE

14

/02

/20

09

FE

15

/02

/20

09

FE

16

/02

/20

09

FE

17

/02

/20

09

FE

18

/02

/20

09

FE

20

/02

/20

09

FE

21

/02

/20

09

FE

24

/02

/20

09

FE

25

/02

/20

09

FE

26

/02

/20

09

FE

27

/02

/20

09

FE

28

/02

/20

09

FE

01

/03

/20

09

FE

02

/03

/20

09

FE

05

/03

/20

09

ng/

m3

Ferrol Cd

Se

As

Page 35: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

29

Figura 26. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 en Ferrol

5.5. Vigo

Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de

mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da

semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de Coia durante

os meses de maio a outubro de 2009 resúmense na táboa IX. Os valores diarios

preséntanse graficamente nas figuras 27 e 28 segundo os días de mostraxe que se indican

no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A6 do Anexo.

Táboa IX. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Vigo

Ni Pb V Cd Se As

Media 3,3 7,1 6,0 0,14 0,25 0,64

Mediana 2,4 4,8 4,6 0,08 0,24 0,43

Percentil 90 6,8 12,0 12,7 0,22 0,24 1,0

Período Maio a outubro de 2009

Nº mostras 56

Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:

Ni: o valor de concentración obtido foi 3,3 ng/m3, cumprindo así a normativa

aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo

en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de

avaliación (táboa II).

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

, As

e S

e

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

Ferrol

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se

Page 36: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

30

Pb: o valor de concentración obtido, 7,1 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de

concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se

trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).

Cd: a concentración media foi 0,14 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu

co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual

obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral

inferior de avaliación (táboa II).

As: a concentración media obtida foi de 0,64 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor

obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,

é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).

Figura 27. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Coia en Vigo

Destaca a mostra recollida o día de San Xoán polo alto contido de Pb. O mesmo ocorre co

As e Cd que presentan valores elevados ese día así como durante o período de festas: 4 e 5

de xullo (figura 28).

0

10

20

30

40

50

60

70

80

COIA

20/0

5/20

09CO

IA2

1/05

/200

9CO

IA2

2/05

/200

9CO

IA24

/05/

2009

COIA

25/

05/2

009

COIA

26/0

5/20

09CO

IA2

8/05

/200

9CO

IA3

0/05

/200

9CO

IA01

/06/

2009

COIA

02/

06/2

009

COIA

03/

06/2

009

COIA

05/0

6/20

09CO

IA0

7/06

/200

9CO

IA09

/06/

2009

COIA

13/

06/2

009

COIA

15/

06/2

009

COIA

17/0

6/20

09CO

IA2

1/06

/200

9CO

IA2

2/06

/200

9CO

IA23

/06/

2009

COIA

24/

06/2

009

COIA

25/0

6/20

09CO

IA2

6/06

/200

9CO

IA2

7/06

/200

9CO

IA02

/07/

2009

COIA

03/

07/2

009

COIA

04/

07/2

009

COIA

05/0

7/20

09CO

IA2

1/09

/200

9CO

IA22

/09/

2009

COIA

24/

09/2

009

COIA

26/

09/2

009

COIA

27/0

9/20

09CO

IA2

8/09

/200

9CO

IA3

0/09

/200

9CO

IA0

1/10

/200

9CO

IA0

2/10

/200

9CO

IA03

/10/

2009

COIA

04/

10/2

009

COIA

06/

10/2

009

COIA

08/1

0/20

09CO

IA0

9/10

/200

9CO

IA10

/10/

2009

COIA

12/

10/2

009

COIA

14/

10/2

009

COIA

16/1

0/20

09CO

IA1

7/10

/200

9CO

IA1

8/10

/200

9CO

IA20

/10/

2009

COIA

21/

10/2

009

COIA

22/1

0/20

09CO

IA2

5/10

/200

9CO

IA2

6/10

/200

9CO

IA27

/10/

2009

COIA

28/

10/2

009

COIA

30/

10/2

009

ng/

m3

Coia (Vigo) Ni

V

Pb

Page 37: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

31

Figura 28. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de Coia en Vigo

A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo

amósase na figura 29 e non se observa diminución das concentracións medias cara a fin de

semana. O incremento do Pb no mércores debese a que o 24 de xuño foi ese día da

semana. Este mesmo efecto prodúcese no As, xa que os días da semana con valores máis

altos 4 e 5 de xullo coincidiron en sábado e domingo.

Figura 29. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 en Vigo

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

COIA

20/0

5/20

09CO

IA2

1/05

/200

9CO

IA2

2/05

/200

9CO

IA24

/05/

2009

COIA

25/

05/2

009

COIA

26/0

5/20

09CO

IA2

8/05

/200

9CO

IA3

0/05

/200

9CO

IA01

/06/

2009

COIA

02/

06/2

009

COIA

03/

06/2

009

COIA

05/0

6/20

09CO

IA0

7/06

/200

9CO

IA09

/06/

2009

COIA

13/

06/2

009

COIA

15/

06/2

009

COIA

17/0

6/20

09CO

IA2

1/06

/200

9CO

IA2

2/06

/200

9CO

IA23

/06/

2009

COIA

24/

06/2

009

COIA

25/0

6/20

09CO

IA2

6/06

/200

9CO

IA2

7/06

/200

9CO

IA02

/07/

2009

COIA

03/

07/2

009

COIA

04/

07/2

009

COIA

05/0

7/20

09CO

IA2

1/09

/200

9CO

IA22

/09/

2009

COIA

24/

09/2

009

COIA

26/

09/2

009

COIA

27/0

9/20

09CO

IA2

8/09

/200

9CO

IA3

0/09

/200

9CO

IA0

1/10

/200

9CO

IA0

2/10

/200

9CO

IA03

/10/

2009

COIA

04/

10/2

009

COIA

06/

10/2

009

COIA

08/1

0/20

09CO

IA0

9/10

/200

9CO

IA10

/10/

2009

COIA

12/

10/2

009

COIA

14/

10/2

009

COIA

16/1

0/20

09CO

IA1

7/10

/200

9CO

IA1

8/10

/200

9CO

IA20

/10/

2009

COIA

21/

10/2

009

COIA

22/1

0/20

09CO

IA2

5/10

/200

9CO

IA2

6/10

/200

9CO

IA27

/10/

2009

COIA

28/

10/2

009

COIA

30/

10/2

009

ng/

m3

Coia (Vigo) Cd

Se

As

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

, As

e S

e

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

Coia (Vigo)

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se

Page 38: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

32

5.6. Pontevedra

Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de

mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da

semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de Mollabao

durante os meses de xullo de 2009 a xaneiro de 2010 resúmense na táboa X. Os valores

diarios preséntanse graficamente nas figuras 30 e 31 segundo os días de mostraxe que se

indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A7 do Anexo.

Táboa X. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Pontevedra

Ni Pb V Cd Se As

Media 2,0 3,3 2,5 0,06 0,24 0,93

Mediana 1,2 2,1 2,1 0,03 0,24 0,44

Percentil 90 4,1 9,9 4,5 0,14 0,24 2,4

Período Xullo de 2009 a xaneiro de 2010

Nº mostras 56

Os valores de Se son inferiores ao límite de detección do método en todas as mostras. Por

isto non hai diferenzas entre os tres estatísticos da táboa X.

Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:

Ni: o valor de concentración obtido foi 2,0 ng/m3, cumprindo así a normativa

aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo

en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de

avaliación (táboa II).

Pb: o valor de concentración obtido, 3,3 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de

concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se

trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).

Cd: a concentración media foi 0,06 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu

co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual

obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral

inferior de avaliación (táboa II).

As: a concentración media obtida foi de 0,93 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor

obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,

é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).

Page 39: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

33

Figura 30. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Mollabao en Pontevedra

Os niveis de Ni, V e Pb máis elevados atópanse no período frío ao igual que ocorre cos

niveis de As, Se e Cd.

Figura 31. Concentracións diarias de Cd e As na estación de Mollabao en Pontevedra

0

5

10

15

20

25

MO

10/

07/2

009

MO

11/0

7/20

09M

O12

/07/

2009

MO

13/

07/2

009

MO

14/0

7/20

09M

O1

5/07

/200

9M

O16

/07/

2009

MO

24/0

7/20

09M

O2

5/07

/200

9M

O26

/07/

2009

MO

27/0

7/20

09M

O2

8/07

/200

9M

O29

/07/

2009

MO

30/

07/2

009

MO

07/0

8/20

09M

O08

/08/

2009

MO

09/

08/2

009

MO

10/0

8/20

09M

O11

/08/

2009

MO

12/

08/2

009

MO

13/0

8/20

09M

O2

1/08

/200

9M

O22

/08/

2009

MO

23/0

8/20

09M

O2

4/08

/200

9M

O25

/08/

2009

MO

26/0

8/20

09M

O2

7/08

/200

9M

O30

/11/

2009

MO

01/

12/2

009

MO

02/1

2/20

09M

O03

/12/

2009

MO

04/

12/2

009

MO

05/1

2/20

09M

O06

/12/

2009

MO

07/

12/2

009

MO

08/1

2/20

09M

O0

9/12

/200

9M

O10

/12/

2009

MO

11/1

2/20

09M

O1

2/12

/200

9M

O13

/12/

2009

MO

14/1

2/20

09M

O1

5/12

/200

9M

O16

/12/

2009

MO

17/

12/2

009

MO

18/1

2/20

09M

O19

/12/

2009

MO

20/

12/2

009

MO

28/1

2/20

09M

O29

/12/

2009

MO

30/

12/2

009

MO

31/1

2/20

09M

O0

1/01

/201

0M

O02

/01/

2010

MO

03/0

1/20

10

ng/

m3

Mollabao (Pontevedra) Ni

V

Pb

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

MO

10/0

7/20

09M

O11

/07/

2009

MO

12/0

7/20

09M

O13

/07/

2009

MO

14/0

7/20

09M

O15

/07/

2009

MO

16/0

7/20

09M

O24

/07/

2009

MO

25/0

7/20

09M

O26

/07/

2009

MO

27/0

7/20

09M

O28

/07/

2009

MO

29/0

7/20

09M

O30

/07/

2009

MO

07/0

8/20

09M

O08

/08/

2009

MO

09/0

8/20

09M

O10

/08/

2009

MO

11/0

8/20

09M

O12

/08/

2009

MO

13/0

8/20

09M

O21

/08/

2009

MO

22/0

8/20

09M

O23

/08/

2009

MO

24/0

8/20

09M

O25

/08/

2009

MO

26/0

8/20

09M

O27

/08/

2009

MO

30/1

1/20

09M

O01

/12/

2009

MO

02/1

2/20

09M

O03

/12/

2009

MO

04/1

2/20

09M

O05

/12/

2009

MO

06/1

2/20

09M

O07

/12/

2009

MO

08/1

2/20

09M

O09

/12/

2009

MO

10/1

2/20

09M

O11

/12/

2009

MO

12/1

2/20

09M

O13

/12/

2009

MO

14/1

2/20

09M

O15

/12/

2009

MO

16/1

2/20

09M

O17

/12/

2009

MO

18/1

2/20

09M

O19

/12/

2009

MO

20/1

2/20

09M

O28

/12/

2009

MO

29/1

2/20

09M

O30

/12/

2009

MO

31/1

2/20

09M

O01

/01/

2010

MO

02/0

1/20

10M

O03

/01/

2010

ng/

m3

Mollabao (Pontevedra)Cd

As

Page 40: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

34

A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo

amósase na figura 32 e sí se observa diminución das concentracións medias cara a fin de

semana.

Figura 32. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd e As asociados a PM10 en Pontevedra

5.7. Cospeito

En primeiro lugar, compre mostrar as concentracións de PM10 durante o período de

mostraxe xa que non foron incluídas en ningún informe previo, só foron subministrados os

datos en tempo real dos analizadores automáticos (táboa XI).

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

1,4

1,6

0

1

2

3

4

5

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

e A

s

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

Mollabao (Pontevedra)

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As

Page 41: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

35

Táboa XI. Concentracións diarias de PM10 (medida gravimétrica), expresados en µg/m3, en Cospeito desde febreiro a maio de 2009

FEBREIRO PM10 MARZO PM10 ABRIL PM10 MAIO PM10

Xoves 2 30

Venres 3 14

Mércores 4 4 Mércores 4 8 Sábado 4 12

Xoves 5 4 Xoves 5 13 Domingo 5 12

Venres 6 8 Venres 6 4 Luns 6 12

Sábado 7 8 Sábado 7 5 Martes 7 13

Domingo 8 5 Domingo 8 8 Mércores 8 11

Luns 9 8 Luns 9 13 Xoves 9 6

Martes 10 9 Martes 10 13 Venres 10 4

Mércores 11 10 Mércores 11 18 Sábado 11 5

Xoves 12 10

Domingo 12 11

Venres 13 15

Luns 13 10

Sábado 14 13

Martes 14 6 Xoves 14 11

Domingo 15 21

Mércores 15 5 Venres 15 12

Luns 16 24 Luns 16 18 Xoves 16 5 Sábado 16 6

Martes 17 27 Martes 17 25 Venres 17 5 Domingo 17 10

Mércores 18 27 Mércores 18 25 Sábado 18 7 Luns 18 11

Xoves 19 23 Domingo 19 6 Martes 19 11

Venres 20 43 Luns 20 11 Mércores 20 15

Sábado 21 33 Martes 21 21 Xoves 21 12

Domingo 22 27 Mércores 22 19 Venres 22 15

Luns 23 51 Xoves 23 26 Sábado 23 12

Martes 24 29 Venres 24 17 Domingo 24 11

Mércores 25 14 Sábado 25 8 Luns 25 8

Xoves 26 13 Domingo 26 10 Martes 26 15

Venres 27 9 Luns 27 14 Mércores 27 16

Sábado 28 9 Martes 28 19

Domingo 29 7 Mércores 29 6

Luns 30 12

Page 42: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

36

En xeral, observáronse valores de PM10 baixos, típicos dunha zona rural, aínda que durante

o mes de marzo atopouse un aumento das concentracións. De todas as mostras válidas, 80

en total, unha (luns 23 de marzo, marcada en vermello) supera o valor límite diario de PM10

de 50 µg/m3 (Real Decreto 102/2011). Consultadas as “TABLAS RESUMEN EPISODIOS

NATURALES AÑO 2009” (Datos suministrados como fruto del convenio de colaboración

para el estudio y evaluación de la contaminación atmosférica por material particulado en

suspensión en España entre el Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural y Marino, el

Consejo Superior de Investigaciones Científicas y la Agencia Estatal de Meteorología)

observouse que durante eses días (do 12-28 de marzo) produciuse un episodio de

combustión de biomasa que puido afectar ao Noroeste da Península e que coincide cos

valores máis altos das mostras recollidas.

Tendo en conta a nova “Guía para a demostración da equivalencia dos métodos de control e

aire ambiente” publicada no 2010, para avaliar a equivalencia do equipo automático (neste

caso o GRIMM 180) co gravimétrico, introducíronse os pares de datos na macro Excel

dispoñible na web da Comisión Europea (http://ec.europa.eu/environment/air/index_en.htm).

Os resultados preséntanse a continuación nas figuras 33 e 34 e na táboa XII. De feito, nesta

guía recoméndase substituír o termo “corrección” polo termo “calibración” xa que segundo

esta aproximación pódense establecer as relacións co método de referencia que poden ser

aplicadas para calibrar o equipo candidato (método automático neste caso) para cumprir o

obxectivo de calidade dos datos expresado como incerteza segundo se trate de medidas

fixas ou indicativas.

Page 43: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

37

Figura 33. Gráfica de dispersión do GRIMM180 (automático) fronte ao Digitel DHA-80 (gravimétrico): datos sen corrixir

Figura 34. Gráfica de dispersión do GRIMM180 (automático) fronte ao Digitel DHA-80 (gravimétrico): datos calibrados

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

0 10 20 30 40 50 60

Ca

nd

ida

te M

eth

od

Reference Method

Raw Data

0

10

20

30

40

50

60

0 10 20 30 40 50 60

Ca

nd

ida

te M

eth

od

Reference Method

Correction of Intercept and Slope

Page 44: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

38

Os requisitos son que como mínimo existan 40 pares de datos válidos e promediados en

períodos de 24 horas. O ideal sería dispoñer de datos en máis dun emprazamento pero

neste caso aplícase igual como aproximación. O test equivalencia foi aplicado con referencia

ao valor límite (VL) de 50 g/m3 e o criterio elixido para a incerteza entre equipos foi <2,5

g/m3 xa que iso é indicativo dun correcto funcionamento. Ademais, a incerteza entre os

equipos determínase dividindo a serie de datos en dúas, tendo o corte en maior ou igual que

30 g/m3. Como se trata de medidas indicativas, xa que non se cumpre o obxectivo de

calidade para medidas fixas en canto á cobertura mínima temporal de datos, a incerteza

será inferior ao 50%. Na táboa XII preséntanse os resultados do test de equivalencia.

Táboa XII. Resultados do test de equivalencia para o GRIMM 180 fronte ao captador gravimétrico en Cospeito

PM10 Test de equivalencia Número de pares de puntos: 80

DATOS SEN CORRIXIR CORRECIÓN DA ORDENADA NA ORIXE

REGRESIÓN REGRESIÓN

Pendente b 0,91 non significativa Pendente b 0,91 non significativa

Incerteza de b 0,05 Incerteza de b 0,05

Ordenada na orixe a -2,22 significativa Ordenada na orixe a 0,00 non significativa

Incerteza de a 0,77 Incerteza de a 0,77

RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA

Termo aleatorio 2,84 g/m3 Termo aleatorio 2,94 g/m

3

Erro ao VL -6,84 g/m3 Erro ao VL -4,63 g/m

3

Incerteza combinada 7,41 g/m3 Incerteza combinada 5,48 g/m

3

Incerteza relativa ao VL 14,82 OK Incerteza relativa ao VL 10,97 OK

Incerteza entre equipos 2,50 g/m3 Incerteza entre equipos 2,50 g/m

3

CORRECCIÓN DA PENDENTE CORRECCIÓN DA ORDENADA NA ORIXE E A PENDENTE

REGRESIÓN REGRESIÓN

Pendente b 1,01 non significativa Pendente b 1,01 non significativa

Incerteza de b 0,05 Incerteza de b 0,05

Ordenada na orixe a -2,61 significativa Ordenada na orixe a -0,16 non significativa

Incerteza de a 0,85 Incerteza de a 0,85

RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA

Termo aleatorio 4,11 g/m3 Termo aleatorio 4,18 g/m

3

Erro ao VL -2,01 g/m3 Erro ao VL 0,43 g/m

3

Incerteza combinada 4,58 g/m3 Incerteza combinada 4,21 g/m

3

Incerteza relativa ao VL 9,16 OK Incerteza relativa ao VL 8,41 OK

Como se pode observar, o test de equivalencia foi aceptable para todos os datos e para

cada unha das dúas series de datos. A ecuación de calibración que habería que aplicar

neste caso ao monitor automático GRIMM180 sería:

PM10 gravimétrico = -0,16 + 1,01*PM10 automático (GRIMM 180)

En canto aos elementos obxecto deste estudo, os valores medios obtidos nas 30 mostras

Page 45: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

39

analizadas (criterio de selección de entre o total de mostras de PM10 recollidas: 15 por cada

período estacional e igual número de días da semana sempre que sexa posible) durante os

meses de marzo a abril de 2009 en Cospeito (Terra Chá) resúmense na táboa XIII. É

preciso lembrar que se poden considerar como medidas indicativas porque, tal e como se

indicou ao comezo deste informe, aínda que non se cumpre o 14% dos datos (51 mostras

ao longo dun ano), o número todas de mostras analizadas, 30, non é inferior ao 6% (22

mostras ao longo dun ano).

Táboa XIII. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Cospeito

Ni Pb V Cd Se As

Media 0,74 2,1 1,9 0,05 0,36 0,22

Mediana 0,66 1,9 1,8 0,04 0,24 0,19

Percentil 90 0,66 4,5 3,2 0,11 0,67 0,45

Período Marzo a abril de 2009

Nº mostras 30

Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:

Ni: o valor de concentración obtido foi 0,74 ng/m3, cumprindo así a normativa

aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo

en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de

avaliación (táboa II).

Pb: o valor de concentración obtido, 2,1 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de

concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se

trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).

Cd: a concentración media foi 0,05 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu

co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual

obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral

inferior de avaliación (táboa II).

As: a concentración media obtida foi de 0,22 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor

obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,

é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).

Os valores diarios preséntanse graficamente nas figuras 35 e 36 segundo os días de

mostraxe que se indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A8 do Anexo.

Page 46: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

40

Figura 35. Concentracións diarias de Ni, V e Pb en Cospeito

Figura 36. Concentracións diarias de Cd, Se e As en Cospeito

Para todos os metais analizados as concentracións mais elevadas atópanse do 11 ao 24 de

marzo, que como se comentou anteriormente, produciuse un episodio de combustión de

biomasa que puido afectar ao Noroeste da Península. Isto indica que a contaminación a

longa distancia e en determinadas condicións meteorolóxicas, pode afectar a zonas

sensibles nas que é preciso coidar a calidade do aire.

0

2

4

6

8

10

12

ng/

m3

Cospeito Ni

V

Pb

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

1,4

1,6

ng/

m3

Cospeito Cd

Se

As

Page 47: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

41

A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo

amósase na figura 37 e obsérvase unha lixeira diminución das concentracións medias cara

a fin de semana.

Figura 37. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 en Cospeito

5.8. Ourense

Ao igual que ocorreu no caso de Cospeito, en primeiro lugar incluiremos neste informe as

medidas gravimétricas (táboa XIV) e as gráficas (figuras 38 e 39) da comparación das

medidas automáticas que fai o equipo FAI sobre os 35 filtros que posteriormente foron

pesados. A dita comparación foi enviada no seu día ao persoal da Subdirección tanto para

PM10 como para PM2,5 (35 filtros de cada unha das fraccións).

En xeral, observáronse valores de PM10 (táboa XIV) típicos dunha zona urbana con

influencia do tráfico rodado. De todas as mostras válidas, unha (mércores 18 de febreiro,

marcada en vermello) supera o valor límite diario de PM10 de 50 µg/m3 (Real Decreto

102/2011). Consultadas as “TABLAS RESUMEN EPISODIOS NATURALES AÑO 2009”

detectouse un episodio africano que afectou ao Noroeste da Península durante o 21 de

febreiro que puido provocar este aumento de PM10 durante eses días.

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

, As

e S

e

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

Cospeito

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se

Page 48: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

42

Táboa XIV. Concentracións diarias de PM10 e PM2,5, expresados en µg/m3, en Ourense (medida gravimétrica)

2009 FEBREIRO MARZO

PM10 PM2,5 PM10 PM2,5

Domingo 1 30 23

Luns 2 21 13

Martes 3 30 21 Martes 3 23 18

Mércores 4 13 12 Mércores 4 18 12

Xoves 5 18 14 Xoves 5 25 16

Venres 6 19 14 Venres 6 25 17

Sábado 7 30 18 Sábado 7 21 18

Domingo 8 36 31 Domingo 8 16 12

Luns 9 18 11 Luns 9 26 18

Martes 10 30 18 Martes 10 14

Mércores 11 44 27

Xoves 12 28 20

Venres 13 37 24

Sábado 14 37 26

Domingo 15 28 23

Luns 16 45 34

Martes 17 46 32

Mércores 18 50 35

Xoves 19 37 28

Venres 20 42 31

Sábado 21 45 33

Domingo 22 35 27

Luns 23 36 27

Martes 24 36 24

Mércores 25 46 33

Xoves 26 44 34

Venres 27 46 40

Sábado 28 47 37

Page 49: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

43

Figura 38. Correlación entre a medida automática do equipo FAI e a medida gravimétrica de PM10 en Ourense desde o 3 de febreiro ata o 10 de marzo de 2009

Figura 39. Correlación entre a medida automática do equipo FAI e a medida gravimétrica de PM2,5 en Ourense desde o 3 de febreiro ata o 10 de marzo de 2009

En canto á variación semanal (figura 40) das concentracións de PM10 e PM2,5 non se atopa

o perfil habitual de valores máis elevados durante os días laborais que durante a fin de

semana.

y = 1,0297x - 3,3876R² = 0,9664

y = 0,9346xR² = 0,9573

0

10

20

30

40

50

60

0 10 20 30 40 50 60

Au

tom

átic

o

Gravimétrico

PM10

y = 0,9512x - 1,6165R² = 0,9066 y = 0,8895x

R² = 0,9023

0

5

10

15

20

25

30

35

40

0 10 20 30 40 50

Au

tom

átic

o

Gravimétrico

PM2.5

Page 50: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

44

Figura 40. Variación semanal das concentración de PM10 e PM2,5 (medida gravimétrica) en Ourense desde o 3 de febreiro ata o 10 de marzo de 2009

De novo, e como se comentou anteriormente, aplicouse o test de equivalencia citado no

apartado de Cospeito cos mesmos criterios para PM10 pero modificando valor límite (35

µg/m3 segundo a dita guía) para PM2,5. Os resultados amósanse (táboas XV e XVI) aínda

que non se cumpre o criterio mínimo de 40 pares de datos (35 pares para PM10 e 36 pares

para PM2,5 xa que un filtro de PM10 rompeu).

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

g/m

3

Ourense

Promedio de PM10 Promedio de PM2,5

Page 51: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

45

Táboa XV. Resultados do test de equivalencia para PM10 do equipo FAI en Ourense

PM10 Test de equivalencia Número de pares de puntos: 35

DATOS SEN CORRIXIR CORRECIÓN DA ORDENADA NA ORIXE

REGRESIÓN REGRESIÓN

Pendente b 1,05 non significativa Pendente b 1,05 non significativa

Incerteza de b 0,03 Incerteza de b 0,03

Ordenada na orixe a -3,99 significativa Ordenada na orixe a 0,00 non significativa

Incerteza de a 1,13 Incerteza de a 1,13

RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA

Termo aleatorio 0,00 g/m3 Termo aleatorio 0,00 g/m

3

Erro ao VL -1,57 g/m3 Erro ao VL 2,41 g/m

3

Incerteza combinada 1,57 g/m3 Incerteza combinada 2,41 g/m

3

Incerteza relativa ao VL 3,14 OK Incerteza relativa ao VL 4,83 OK

Incerteza entre equipos 2,50 g/m3 Incerteza entre equipos 2,50 g/m

3

CORRECCIÓN DA PENDENTE CORRECCIÓN DA ORDENADA NA ORIXE E A PENDENTE

REGRESIÓN REGRESIÓN

Pendente b 1,00 non significativa Pendente b 1,00 non significativa

Incerteza de b 0,03 Incerteza de b 0,03

Ordenada na orixe a -3,78 significativa Ordenada na orixe a 0,03 non significativa

Incerteza de a 1,08 Incerteza de a 1,08

RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA

Termo aleatorio 0,67 g/m3 Termo aleatorio 1,32 g/m

3

Erro ao VL -3,82 g/m3 Erro ao VL -0,01 g/m

3

Incerteza combinada 3,88 g/m3 Incerteza combinada 1,32 g/m

3

Incerteza relativa ao VL 7,75 OK Incerteza relativa ao VL 2,63 OK

Como se pode observar, o test de equivalencia foi aceptable para todos os datos de PM10 e

para cada unha das dúas series de datos. A ecuación de calibración que habería que aplicar

sería:

PM10 gravimétrico = 0,03 + 1,00*PM10 automático (FAI)

Page 52: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

46

Táboa XVI. Resultados do test de equivalencia para PM2,5 do equipo FAI en Ourense

PM2,5 Test de equivalencia Número de pares de puntos: 36

DATOS SEN CORRIXIR CORRECIÓN DA ORDENADA NA ORIXE

REGRESIÓN REGRESIÓN

Pendente b 1,00 non significativa Pendente b 1,00 non significativa

Incerteza de b 0,05 Incerteza de b 0,05

Ordenada na orixe a -2,73 significativa Ordenada na orixe a 0,00 non significativa

Incerteza de a 1,29 Incerteza de a 1,29

RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA

Termo aleatorio 2,17 g/m3 Termo aleatorio 2,53 g/m

3

Erro ao VL -2,76 g/m3 Erro ao VL -0,04 g/m

3

Incerteza combinada 3,51 g/m3 Incerteza combinada 2,53 g/m

3

Incerteza relativa ao VL 10,04 OK Incerteza relativa ao VL 7,22 OK

Incerteza entre equipos 1,50 g/m3 Incerteza entre equipos 1,50 g/m

3

CORRECCIÓN DA PENDENTE CORRECCIÓN DA ORDENADA NA ORIXE E A PENDENTE

REGRESIÓN REGRESIÓN

Pendente b 1,00 non significativa Pendente b 1,00 non significativa

Incerteza de b 0,05 Incerteza de b 0,05

Ordenada na orixe a -2,73 significativa Ordenada na orixe a 0,00 non significativa

Incerteza de a 1,29 Incerteza de a 1,29

RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA

Termo aleatorio 2,84 g/m3 Termo aleatorio 3,12 g/m

3

Erro ao VL -2,73 g/m3 Erro ao VL 0,00 g/m

3

Incerteza combinada 3,94 g/m3 Incerteza combinada 3,12 g/m

3

Incerteza relativa ao VL 11,26 OK Incerteza relativa ao VL 8,92 OK

Como se pode observar, o test de equivalencia foi aceptable para todos os datos de PM2,5

e para cada unha das dúas series de datos. Non faría falta aplicar ningunha ecuación ás

medidas automáticas.

En canto aos elementos obxecto deste estudo, os valores obtidos nas 19 mostras de PM10

e 19 mostras de PM2,5 analizadas (criterio de selección de entre o total de mostras

recollidas: días alternos e nalgún caso dos dúas seguidos porque se superaba o valor límite

diario de PM10) durante o período de mostraxe do equipo FAI na estación urbana de

Ourense, dende o 3 de febreiro ata o 9 de marzo de 2009, preséntanse nas figuras 41 e 42.

O Se atopouse por debaixo do límite de detección en todas as mostras analizadas.

Page 53: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

47

Figura 41. Concentracións diarias de Ni, V e Pb asociados a PM10 e PM2,5 en Ourense

O Pb presenta as concentracións mais altas e non coinciden os niveis mais elevados dos

tres metais cos días de maior concentración de PM10. Isto indica unha diferenza entre os

primeiros e últimos días de mostraxe cos días intermedios que como se comentou

anteriormente poderían estar afectados por un aporte natural de partículas.

Figura 42. Concentracións diarias de Cd e As asociados a PM10 e PM2,5 en Ourense

En canto aos elementos minoritarios, o Se atopouse por debaixo do límite de detección do

método en todas as mostras analizadas e o As presentou maiores concentracións que o Cd.

OU

03/0

2/20

09

OU

05/0

2/20

09

OU

07/0

2/20

09

OU

09/0

2/20

09

OU

11/0

2/20

09

OU

13/0

2/20

09

OU

15/0

2/20

09

OU

17/0

2/20

09

OU

18/0

2/20

09

OU

19/0

2/20

09

OU

21/0

2/20

09

OU

23/0

2/20

09

OU

25/0

2/20

09

OU

27/0

2/20

09

OU

01/0

3/20

09

OU

03/0

3/20

09

OU

05/0

3/20

09

OU

07/0

3/20

09

OU

09/0

3/20

09

0

10

20

30

40

50

60

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

gPM

/m3

ng/

m3

OurenseNi

V

Pb

PM

0

10

20

30

40

50

60

OU

03/0

2/20

09

OU

05/0

2/20

09

OU

07/0

2/20

09

OU

09/0

2/20

09

OU

11/0

2/20

09

OU

13/0

2/20

09

OU

15/0

2/20

09

OU

17/0

2/20

09

OU

18/0

2/20

09

OU

19/0

2/20

09

OU

21/0

2/20

09

OU

23/0

2/20

09

OU

25/0

2/20

09

OU

27/0

2/20

09

OU

01/0

3/20

09

OU

03/0

3/20

09

OU

05/0

3/20

09

OU

07/0

3/20

09

OU

09/0

3/20

09

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

1,4

1,6

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

PM

10

PM

2,5

gPM

/m3

ng/

m3

Ourense Cd

As

PM

Page 54: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

48

Nas figuras 43 e 44 preséntase a variación ao longo da semana das concentracións dos

elementos obxecto de estudo observándose perfís similares dos metais en ambas as dúas

fraccións.

Figura 43. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd e As asociados a PM10 nas mostras recollidas en Ourense

Figura 44. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, Se e As asociados a PM2,5 nas mostras recollidas en Ourense

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

12,0

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

e A

s

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

Ourense PM10

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo

ng/

m3

Cd

e A

s

ng/

m3

Pb

, V e

Ni

Ourense PM2,5

Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni

Promedio de Cd Promedio de As

Page 55: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

49

5.9. Distribución espacial do Ni, Pb, V, Cd, Se e As

Na figura 45 preséntase a comparación das medias anuais dos elementos obxecto de

estudo en cada un dos lugares de mostraxe, tendo en conta que isto é unha avaliación

preliminar xa que non todas as mostras se obtiveron de xeito simultáneo. Obtense así unha

representatividade espacial destacando as medias anuais mais elevadas durante o 2010 na

Coruña con respecto ao 2008. Obsérvase tamén que durante o 2008 as medias anuais mais

elevadas do Ni atopáronse en Santiago de Compostela, do Pb en Ferrol, do V en Vigo, do

Cd en Ferrol e Vigo, do Se en Cospeito e do As en Pontevedra.

Page 56: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

50

Figura 45. Distribución espacial dos elementos (representadas as medias anuais) obxecto de estudo (AC: A Coruña 2008 e 2010, SC: Santiago de Compostela, LU:

Lugo, FE: Ferrol, VI: Vigo-Coia, PO: Pontevedra-Mollabao, CHA: Cospeito) (o Se en PO e SC non figuran porque se atopaba por debaixo do límite de detección das mostras

ou só nunha mostra)

AC 2008

SC

LU

FE

VI

PO

CHA

AC 2010

Ni

AC 2008

SC

LU

FE

VI

PO

CHA

AC 2010

Pb

AC 2008

SC

LU

FE

VI

PO

CHA

AC 2010

V

AC 2008

SC

LU

FEVI

PO

CHA

AC 2010

Cd

AC 2008

SC

LU

FEVI

PO

CHA

AC 2010

Se

AC 2008

SC

LU

FE

VIPO

CHA

AC 2010

As

Page 57: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

51

Esta diferente distribución mostra a influencia das diferentes actividades de tipo industrial en

cada un dos lugares de mostraxe, aínda que é preciso recordar que os valores atopados son

moi inferiores aos valores obxectivo indicados na lexislación. De feito, na táboa XVII

preséntanse as concentracións medias para cada un dos contaminantes e así comparar cos

datos subministrados na táboa XVIII onde se indican os niveis destes metais en zonas

industriais, urbanas e suburbanas doutros lugares de España (Querol e cols., 2007).

Táboa XVII. Concentracións medias de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) nos diferentes lugares de mostraxe

Ni Pb V Cd Se As

A Coruña 2008 3,0 5,8 4,8 0,11 0,29 0,29

A Coruña 2010 7,1 8,0 11,9 0,18 0,39 0,71

Santiago de Compostela 6,7 5,7 5,1 0,07 0,24 0,30

Lugo 3,5 3,4 1,2 0,08 0,29 0,32

Ferrol 4,2 11,2 5,2 0,16 0,33 0,29

Vigo 3,3 7,1 6,0 0,14 0,25 0,64

Pontevedra 2,0 3,3 2,5 0,06 0,24 0,93

Cospeito 0,74 2,1 1,9 0,05 0,36 0,22

Táboa XVIII. Rangos de concentración anual de metais traza (ng/m3) en PM10 en diferentes estacións de fondo rurais e urbano e outras áreas de España (Querol e

cols., 2007)

ng/m3 Fondo rural Fondo urbano Aceiro Aceiro inox. Petroquímica

Mínimo Máximo Mínimo Máximo Media Media Mínimo Máximo

Ni 2 3 2 7 33 24 4 9

Pb 5 9 7 57 103 19 8 25

V 2 5 2 15 8 25 8 21

Cd 0,2 0,2 0,1 0,7 1,2 0,3 0,1 0,3

Se 0,3 0,5 0,3 1,3 2,8 0,7 0,5 0,7

As 0,3 0,4 0,3 1,6 1,8 1,2 0,5 2,1

As concentracións medias dos metais traza obtidas neste estudo atópanse entre os valores

mínimos e máximos de fondo urbano, salvo Cospeito que se trataría de fondo rural.

Page 58: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

52

6. CONCLUSIÓNS

Este estudo xorde da aplicación do artigo 30 da Lei 8/2002 que trata de fomentar as accións

de investigación, coa participación das universidades galegas, dos centros de investigación

e, en xeral, dos especialistas da Comunidade Autónoma, fomentando o intercambio de

datos e coñecementos.

Os valores medios de cada contaminante atópanse por debaixo dos valores obxectivo e os

umbrais inferiores de avaliación definidos pola lexislación vixente en materia de protección

da saúde das persoas fronte á contaminación atmosférica por metais pesados, e pódese

afirmar que non se identificaron problemas na calidade do aire debidos á presenza destes

contaminantes en Galicia.

De feito, si comparamos os valores medios obtidos cos valores determinados en zonas de

fondo urbano ou de fondo rural, os rangos de concentración son similares. Por isto, cando

se representan os datos segundo o día da semana non se atopan variacións significativas

entre os días laborables e festivos.

A presenza de metais pesados no aire dunha zona rural suxire que poden ser transportados

dende áreas urbanas ou zonas industriais.

Polo tanto, á vista destes resultados e tal e como se indica no artigo 2. D) da Lei 8/2002

deberán realizarse as actuacións que supoñan o mantemento dun alto nivel de calidade do

aire ambiente, coa conseguinte avaliación destes parámetros de forma continuada e

periódica, así como de estudos máis completos con datos meteorolóxicos que permitan un

mellor coñecemento da influencia das principais fontes antropoxénicas.

Page 59: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

53

7. BIBLIOGRAFÍA

Callén M.S., de la Cruz M.T., López J.M., Murillo R., Navarro M.V., Mastral A.M. Long-Range

Atmospheric Transport and Local Pollution Sources on PAH Concentrations in a South

European Urban Area. Fulfilling of the European Directive. Water Air and Soil Pollution

(2008) 190, 271–285.

Directiva 2008/50/CE do Parlamento Europeo e do Consello de 21 de maio de 2008 relativa

á calidade do aire ambiente e a unha atmosfera mais limpa en Europa. DOCE núm. 152, do

11 de xuño de 2008, 1-44.

Grupo de Trabajo sobre Optimización de Redes, Campañas Experimentales e Interpretación

de Datos. V Seminario de la Calidad del Aire en España. Santander, 16, 17 e 18 de outubro

de 2006.

Guide to the Demostration of Equivalence of Ambient Air Monitoring Methods. Report by an

EC Working Group on Guidance for the Demonstration of Equivalence.

http://ec.europa.eu/environment/air/quality/legislation/pdf/equivalence.pdf (último acceso:

05/05/2011).

Lei 8/2002, do 18 de decembro, de protección do ambiente atmosférico de Galicia. DOG

núm. 252, do 31 de decembro de 2002, 18009-18025.

Manailis N., Grivas G., Protonotarios V., Moutsatsou A., Samara C., Chaloulakou A.

Chemosphere (2005) 60, 557-566.

Norma UNE EN 12341: Calidad del aire. Determinación de la fracción PM10 de la materia

particulada en suspensión. Método de referencia y procedimiento de ensayo de campo para

demostrar la equivalencia de los métodos de medida al de referencia. AENOR.

Norma UNE EN 14902: Calidad del aire ambiente. Método normalizado para la medida de

Pb, Cd, As y Ni en la fracción PM10 de la materia particulada en suspensión. AENOR.

Observatorio de la Sostenibilidad en España. Calidad del aire en las ciudades: Clave de

sostenibilidad urbana. Universidad de Alcalá. 2007.

Pacyna J.M., Pacyna E.G., Aas W. Changes of emissions and atmospheric deposition of

mercury, lead and cadmium. Atmospheric Environment (2009) 43, 117-127.

Querol X., Viana M., Alastuey A., Amato F., Moreno T., Castillo S., Pey J., de la Rosa J.,

Sánchez de la Campa, A., Artíñano B., Salvador P., García dos Santos S., Fernández-Patier

R., Moreno-Grau S., Negral L., Minguillón M.C., Monfort E., Gil J.I., Inza A., Ortega L.A.,

Santamaría J.M., Zabalza J. Source origin of trace elements in PM from regional

background, urban and industrial sites of Spain. Atmospheric Environment (2007) 41, 7219-

7231.

Real Decreto 102/2011, do 28 de xaneiro, relativo á mellora da calidade do aire. BOE núm.

25, do 29 de xaneiro de 2011, 9574-9626.

Page 60: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

54

Real Decreto 812/2007, do 22 de xuño, sobre avaliación e xestión da calidade do aire

ambiente en relación co arsénico, o cadmio, o mercurio, o níquel e os hidrocarburos

aromáticos policíclicos. BOE núm. 150, do 23 de xuño de 2007, 27171-27177.

Zereini F., Alt F., Messerschmidt J., Wiseman J., Feldmann I., Von Bohlen A., Müller J., Liebl

K., Püttmann W. Concentration and distributuion of heavy metals in urban airborne

particulate matter in Frankfurt am Main, Germany. Environmental Science and Technology

(2005) 39, 2983-2989.

Page 61: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

55

ANEXO

Táboa A1. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas na Coruña durante 2008

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

AC04/06/2008 0,036 2,318 2,710 <2,667 0,260 0,489

AC05/06/2008 0,064 <2,284 2,316 3,391 0,261 <0,471

AC07/06/2008 0,093 5,492 4,925 3,383 0,171 <0,471

AC09/06/2008 0,063 <2,284 4,076 <2,667 0,226 <0,471

AC10/06/2008 0,125 5,528 8,053 3,115 0,542 1,101

AC11/06/2008 0,082 3,002 5,736 <2,667 0,346 0,795

AC13/06/2008 0,068 9,291 4,739 3,353 0,168 <0,471

AC15/06/2008 0,067 <2,284 8,727 6,309 0,438 <0,471

AC17/06/2008 0,182 19,964 13,615 8,630 0,406 <0,471

AC19/06/2008 0,095 8,677 3,555 5,515 0,419 <0,471

AC20/06/2008 0,102 5,989 9,965 5,600 0,319 <0,471

AC21/06/2008 0,079 2,477 3,622 <2,667 0,306 <0,471

AC23/06/2008 0,642 19,967 3,029 4,281 0,281 <0,471

AC24/06/2008 0,503 16,867 5,442 3,833 0,392 0,562

AC25/06/2008 <0,019 <2,284 2,478 <2,667 0,150 <0,471

AC27/06/2008 <0,019 <2,284 2,624 <2,667 0,172 <0,471

AC29/06/2008 0,082 5,622 2,922 <2,667 0,164 <0,471

AC03/07/2008 0,075 <2,284 2,899 <2,667 0,313 <0,471

AC05/07/2008 0,078 4,958 2,116 <2,667 0,230 0,556

AC06/07/2008 <0,019 9,310 2,595 4,972 0,316 <0,471

AC07/07/2008 0,031 <2,284 4,445 3,188 0,339 0,503

AC09/07/2008 0,234 9,235 7,843 3,601 0,702 0,494

AC11/07/2008 0,166 2,297 6,374 4,214 0,542 <0,471

AC13/07/2008 <0,019 <2,284 2,950 <2,667 0,311 <0,471

AC15/07/2008 0,037 <2,284 8,087 4,189 0,225 <0,471

AC17/07/2008 <0,019 3,673 2,334 2,962 0,089 <0,471

AC19/07/2008 0,023 <2,284 3,633 3,243 0,345 <0,471

AC21/07/2008 0,021 <2,284 3,504 <2,667 0,159 <0,471

AC19/10/2008 0,268 10,280 8,303 3,588 0,439 <0,471

AC20/10/2008 0,499 15,310 13,335 6,704 0,703 <0,471

AC22/10/2008 <0,025 3,356 2,864 <2,873 <0,047 <0,471

AC23/10/2008 0,129 12,655 5,028 3,592 0,296 <0,471

AC24/10/2008 0,229 12,952 8,291 4,402 0,776 <0,471

AC25/10/2008 0,223 13,713 7,598 <2,873 0,664 <0,471

AC26/10/2008 0,427 19,030 11,916 6,848 1,329 <0,471

AC27/10/2008 <0,025 1,463 3,196 <2,873 0,149 <0,471

AC28/10/2008 <0,025 0,390 0,547 <2,873 <0,047 <0,471

AC29/10/2008 0,031 3,847 4,941 <2,873 0,055 <0,471

AC31/10/2008 0,038 3,323 2,037 <2,873 0,193 <0,471

AC01/11/2008 <0,025 1,280 0,689 <2,873 <0,047 <0,471

AC03/11/2008 <0,025 0,734 0,830 <2,873 <0,047 <0,471

AC04/11/2008 <0,025 3,517 1,430 <2,873 0,069 <0,471

AC05/11/2008 0,060 5,666 2,204 <2,873 0,377 <0,471

AC06/11/2008 0,148 7,016 4,629 4,724 0,418 <0,471

AC09/11/2008 0,523 10,295 15,113 9,146 0,626 <0,471

AC11/11/2008 <0,025 1,456 0,926 <2,873 0,203 <0,471

AC12/11/2008 <0,025 1,866 1,498 <2,873 0,144 <0,471

AC13/11/2008 0,116 8,174 4,892 5,963 0,231 <0,471

AC14/11/2008 0,081 6,018 2,628 4,220 0,204 <0,471

AC15/11/2008 0,107 7,150 5,262 <2,873 0,236 <0,471

AC16/11/2008 0,061 5,966 4,647 <2,873 0,198 <0,471

AC17/11/2008 0,045 5,121 2,046 <2,873 0,118 <0,471

AC18/11/2008 <0,025 0,474 1,363 <2,873 <0,047 <0,471

AC20/11/2008 0,083 7,340 8,274 4,455 0,095 <0,471

AC21/11/2008 0,133 6,759 5,454 <2,873 <0,047 <0,471

AC22/11/2008 <0,025 0,793 1,590 <2,873 <0,047 <0,471

Page 62: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

56

Táboa A2. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas na Coruña durante 2010

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

AC26/05/2010 0,138 5,16 33,57 12,54 0,496 0,609

AC28/05/2010 0,089 5,79 7,95 8,03 0,418 0,481

AC30/05/2010 0,147 2,42 9,45 4,72 0,392 <0,471

AC01/06/2010 0,060 7,93 16,84 8,19 0,473 <0,471

AC03/06/2010 0,135 22,11 12,03 7,70 0,560 0,551

AC08/06/2010 0,145 4,23 22,74 10,08 0,666 <0,471

AC14/06/2010 0,035 1,43 2,24 2,56 0,159 <0,471

AC16/06/2010 0,063 3,39 3,79 2,59 0,325 0,537

AC22/06/2010 0,171 12,67 8,50 4,73 0,376 0,531

AC29/06/2010 0,118 6,11 13,07 8,00 0,467 0,907

AC01/07/2010 0,100 5,91 12,03 6,16 0,458 0,510

AC06/07/2010 0,040 1,96 2,28 1,58 0,167 <0,471

AC08/07/2010 0,109 6,94 12,35 9,06 0,749 0,691

AC12/07/2010 0,191 6,30 33,16 19,76 0,912 <0,471

AC20/07/2010 0,042 2,09 9,32 5,66 0,338 <0,471

AC28/07/2010 0,109 5,07 9,48 6,29 0,433 0,518

AC03/08/2010 0,026 1,00 2,05 1,19 0,158 <0,471

AC19/08/2010 0,201 4,64 6,51 2,99 0,326 <0,471

AC26/08/2010 1,032 13,67 31,51 15,94 1,050 <0,471

AC05/09/2010 0,129 6,60 12,84 5,75 0,606 0,695

AC09/09/2010 0,077 3,61 7,80 4,58 0,668 0,753

AC14/09/2010 0,317 16,56 16,55 13,16 1,086 0,654

AC16/09/2010 0,116 5,92 9,19 5,14 0,461 0,508

AC18/09/2010 0,060 3,62 3,48 1,99 0,221 <0,471

AC20/09/2010 0,370 21,56 22,73 14,51 0,940 0,966

AC22/09/2010 0,177 15,64 29,39 11,55 0,844 0,553

AC28/09/2010 0,414 17,91 12,98 8,42 0,919 0,567

AC03/10/2010 0,076 2,43 13,19 4,44 0,228 <0,471

AC12/10/2010 0,146 5,60 4,64 5,18 0,395 0,599

AC14/10/2010 0,289 11,32 10,58 9,68 0,760 0,867

AC16/10/2010 0,117 7,50 4,90 4,11 0,362 0,488

AC18/10/2010 0,124 5,73 7,36 7,39 0,357 <0,471

AC20/10/2010 0,242 10,46 20,25 12,07 0,590 <0,471

AC22/10/2010 0,457 20,83 28,61 15,13 1,588 0,764

AC01/11/2010 0,076 3,80 2,05 1,55 0,825 <0,471

AC03/11/2010 0,095 8,48 7,76 6,88 1,290 <0,471

AC05/11/2010 0,500 26,37 19,12 14,31 1,144 <0,471

AC10/11/2010 0,136 3,13 18,43 7,09 0,978 <0,471

AC14/11/2010 0,490 8,95 30,07 13,52 1,499 <0,471

AC18/11/2010 0,113 4,00 12,53 7,31 1,001 <0,471

AC20/11/2010 0,028 0,78 9,62 3,01 0,546 <0,471

AC22/11/2010 0,225 10,04 10,92 7,72 1,422 <0,471

AC24/11/2010 0,218 10,19 8,08 8,18 0,958 <0,471

AC26/11/2010 0,148 8,78 3,61 3,26 1,003 <0,471

AC28/11/2010 0,114 4,84 2,65 1,94 0,700 <0,471

AC30/11/2010 0,096 5,56 1,46 1,96 0,603 <0,471

AC02/12/2010 0,271 6,94 6,07 4,04 0,767 <0,471

AC12/12/2010 0,430 16,91 5,66 3,27 1,292 0,478

AC14/12/2010 0,189 9,08 7,35 7,54 0,847 <0,471

AC16/12/2010 0,128 6,83 5,79 6,02 0,679 <0,471

AC18/12/2010 0,166 9,06 4,91 3,18 0,980 <0,471

AC20/12/2010 0,300 10,15 33,72 17,67 1,610 <0,471

AC22/12/2010 0,034 2,24 3,51 3,01 0,498 <0,471

AC24/12/2010 0,104 6,58 5,38 4,30 0,807 <0,471

AC27/12/2010 0,243 3,51 5,34 3,32 0,692 <0,471

Page 63: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

57

Táboa A3. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Santiago de Compostela

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

SC04/06/2008 0,057 2,116 3,857 <1,935 0,135 <0,471

SC05/06/2008 0,033 1,115 1,757 2,267 0,115 <0,471

SC07/06/2008 0,029 1,626 3,073 2,696 0,198 <0,471

SC09/06/2008 0,073 5,218 7,413 5,202 1,255 <0,471

SC10/06/2008 0,175 6,200 6,948 3,900 0,817 0,485

SC15/06/2008 0,019 <1,107 2,513 <1,935 0,132 <0,471

SC17/06/2008 0,083 3,488 5,004 3,177 0,320 <0,471

SC19/06/2008 0,033 1,677 3,105 3,011 0,117 <0,471

SC20/06/2008 0,016 2,090 2,430 <1,935 0,141 <0,471

SC21/06/2008 0,033 2,002 4,242 2,901 0,143 <0,471

SC23/06/2008 0,227 12,853 3,102 11,734 0,901 <0,471

SC24/06/2008 0,150 6,399 3,049 2,399 0,254 <0,471

SC25/06/2008 0,090 6,038 8,377 5,722 0,606 <0,471

SC27/06/2008 0,114 42,180 6,324 5,435 1,314 <0,471

SC29/06/2008 0,187 6,177 4,062 2,055 0,330 <0,471

SC03/07/2008 0,017 <1,107 2,980 <1,935 0,100 <0,471

SC05/07/2008 0,016 <1,107 0,937 <1,935 0,070 <0,471

SC06/07/2008 0,040 <1,107 1,065 <1,935 0,061 <0,471

SC07/07/2008 0,052 <1,107 3,208 2,548 0,133 <0,471

SC09/07/2008 <0,016 <1,107 1,727 <1,935 <0,047 <0,471

SC11/07/2008 0,028 <1,107 4,280 3,930 0,179 <0,471

SC13/07/2008 0,026 1,162 3,225 2,684 0,220 <0,471

SC15/07/2008 0,117 10,218 8,887 9,230 0,522 <0,471

SC17/07/2008 0,024 1,459 2,659 3,409 0,356 <0,471

SC19/07/2008 0,137 3,565 5,668 5,845 0,414 <0,471

SC21/07/2008 0,097 11,805 16,199 12,737 1,429 <0,471

SC23/07/2008 0,020 1,958 6,863 3,240 0,206 <0,471

SC25/07/2008 <0,016 <1,107 1,500 <1,935 0,061 <0,471

SC12/10/2008 0,046 4,255 5,972 <3,049 0,343 <0,471

SC13/10/2008 0,039 4,083 10,742 3,448 0,377 <0,471

SC14/10/2008 0,103 9,462 10,738 9,177 0,327 <0,471

SC15/10/2008 0,071 4,487 6,912 3,757 0,146 <0,471

SC17/10/2008 <0,023 2,370 3,994 <3,049 0,196 <0,471

SC18/10/2008 0,042 5,819 4,128 <3,049 0,144 <0,471

SC19/10/2008 0,141 15,027 8,883 8,305 0,210 <0,471

SC20/10/2008 0,163 15,254 10,382 10,086 0,288 <0,471

SC21/10/2008 0,046 4,075 2,754 24,228 <0,047 <0,471

SC22/10/2008 0,062 5,895 3,837 33,012 <0,047 <0,471

SC23/10/2008 0,042 10,261 6,105 33,146 0,179 <0,471

SC24/10/2008 0,166 20,252 15,924 21,250 0,589 <0,471

SC25/10/2008 0,170 15,261 10,462 14,716 0,301 <0,471

SC26/10/2008 0,169 21,153 16,143 40,349 0,340 <0,471

SC27/10/2008 0,054 3,155 3,316 <3,049 0,075 <0,471

SC28/10/2008 <0,023 1,487 1,049 <3,049 <0,047 <0,471

SC29/10/2008 <0,023 1,827 1,749 <3,049 <0,047 <0,471

SC30/10/2008 <0,023 1,095 1,149 <3,049 <0,047 <0,471

SC31/10/2008 0,105 6,715 5,075 13,830 0,078 <0,471

SC01/11/2008 0,029 3,937 1,608 4,252 0,182 <0,471

SC02/11/2008 <0,023 1,710 1,386 4,413 0,144 <0,471

SC03/11/2008 <0,023 1,804 1,860 <3,049 0,199 <0,471

SC04/11/2008 0,026 3,130 4,961 5,823 0,330 <0,471

SC05/11/2008 0,070 6,181 3,203 3,503 0,405 <0,471

SC06/11/2008 0,077 5,510 3,485 4,046 0,298 <0,471

SC07/11/2008 0,067 4,461 4,544 6,526 0,226 <0,471

SC08/11/2008 0,040 2,858 2,674 10,316 0,182 <0,471

Page 64: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

58

Táboa A4. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Lugo

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

LU23/07/2008 0,143 5,340 3,019 2,042 0,588 <0,471

LU01/08/2008 <0,015 <0,884 1,445 3,836 0,133 <0,471

LU03/08/2008 0,037 2,331 1,353 <1,564 0,147 <0,471

LU05/08/2008 0,038 1,969 1,245 <1,564 0,333 <0,471

LU06/08/2008 0,041 1,923 3,080 4,005 0,252 <0,471

LU07/08/2008 0,024 <0,884 0,902 <1,564 0,121 <0,471

LU09/08/2008 0,236 1,659 1,381 <1,564 0,129 <0,471

LU11/08/2008 0,046 <0,884 1,387 2,475 0,163 <0,471

LU13/08/2008 0,027 <0,884 1,678 <1,564 0,188 <0,471

LU15/08/2008 <0,015 <0,884 1,078 <1,564 0,112 <0,471

LU17/08/2008 <0,015 <0,884 0,882 <1,564 0,059 <0,471

LU19/08/2008 <0,015 1,171 0,923 <1,564 0,086 <0,471

LU21/08/2008 0,018 <0,884 1,734 <1,564 0,287 <0,471

LU23/08/2008 0,065 1,821 1,854 1,935 0,221 <0,471

LU25/08/2008 0,028 <0,884 1,826 <1,564 0,210 <0,471

LU06/09/2008 0,024 <0,884 1,143 <1,564 0,129 <0,471

LU08/09/2008 0,061 1,237 1,665 <1,564 0,318 <0,471

LU09/09/2008 0,024 <0,884 1,653 <1,564 0,183 <0,471

LU11/09/2008 0,051 <0,884 0,906 3,263 0,104 <0,471

LU12/09/2008 0,024 <0,884 1,068 14,303 0,247 <0,471

LU14/09/2008 0,172 5,876 1,216 22,316 0,236 <0,471

LU16/09/2008 0,191 8,130 2,549 20,098 0,570 0,493

LU17/09/2008 0,145 5,529 2,296 10,390 0,523 0,501

LU18/09/2008 0,144 4,651 1,991 8,029 0,541 0,708

LU19/09/2008 0,115 3,789 1,579 3,631 0,428 0,577

LU20/09/2008 0,134 4,729 1,622 4,022 0,514 0,645

LU21/09/2008 0,192 7,923 2,646 4,634 0,787 1,269

LU22/09/2008 0,113 4,323 0,986 1,840 0,401 0,627

LU03/12/2008 0,036 2,115 0,368 <4,393 0,127 <0,471

LU04/12/2008 0,023 0,911 0,766 <4,393 0,793 <0,471

LU05/12/2008 0,021 0,967 0,716 <4,393 0,936 <0,471

LU07/12/2008 0,047 2,699 0,309 11,458 0,133 <0,471

LU09/12/2008 <0,017 0,734 0,211 <4,393 0,081 <0,471

LU12/12/2008 0,029 1,836 0,696 7,986 0,159 <0,471

LU13/12/2008 0,023 0,580 0,303 <4,393 0,054 <0,471

LU15/12/2008 0,059 3,366 0,384 <4,393 0,178 <0,471

LU16/12/2008 0,111 4,400 1,694 <4,393 0,345 <0,471

LU17/12/2008 0,066 2,868 1,345 <4,393 0,253 <0,471

LU18/12/2008 0,028 2,099 0,461 <4,393 0,213 <0,471

LU19/12/2008 0,069 2,267 0,357 <4,393 0,271 <0,471

LU20/12/2008 0,177 5,868 0,407 <4,393 0,521 <0,471

LU21/12/2008 0,196 8,095 0,360 <4,393 0,583 <0,471

LU22/12/2008 0,124 9,381 0,838 <4,393 0,680 <0,471

LU23/12/2008 0,176 10,766 1,100 <4,393 0,819 <0,471

LU24/12/2008 0,167 12,299 0,812 <4,393 0,654 <0,471

LU25/12/2008 0,145 7,246 1,296 <4,393 0,532 <0,471

LU27/12/2008 0,017 1,691 0,505 <4,393 0,165 <0,471

LU28/12/2008 0,029 2,175 1,012 <4,393 0,245 <0,471

LU29/12/2008 0,030 2,312 1,006 <4,393 0,259 <0,471

LU04/01/2009 0,060 3,563 0,614 <4,393 0,269 <0,471

LU05/01/2009 0,090 5,098 0,997 <4,393 0,308 <0,471

LU06/01/2009 0,101 2,174 0,629 <4,393 0,164 <0,471

LU07/01/2009 0,049 3,100 0,799 <4,393 0,185 <0,471

LU08/01/2009 0,072 5,864 0,936 <4,393 0,264 <0,471

LU09/01/2009 0,190 8,437 0,909 <4,393 0,323 <0,471

LU10/01/2009 0,250 10,936 1,334 <4,393 0,387 <0,471

Page 65: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

59

Táboa A5. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Ferrol

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

FE01/08/2008 0,046 <0,914 3,291 2,982 0,155 <0,471

FE03/08/2008 0,042 5,013 4,236 <2,493 0,310 <0,471

FE05/08/2008 0,101 20,561 3,847 <2,493 0,351 <0,471

FE06/08/2008 0,100 10,797 7,691 2,659 0,410 <0,471

FE07/08/2008 0,075 10,754 5,032 2,866 0,222 <0,471

FE09/08/2008 0,129 16,212 9,652 12,493 0,334 <0,471

FE11/08/2008 0,042 2,484 2,551 7,944 0,448 <0,471

FE13/08/2008 0,062 3,692 2,858 4,814 0,227 <0,471

FE15/08/2008 <0,018 1,373 3,998 5,456 0,112 <0,471

FE17/08/2008 0,023 <0,914 2,625 6,031 0,136 <0,471

FE19/08/2008 0,048 1,659 2,310 2,506 0,168 <0,471

FE21/08/2008 <0,018 1,715 5,165 <2,493 0,145 <0,471

FE23/08/2008 0,035 6,675 7,793 6,130 0,136 <0,471

FE25/08/2008 0,064 5,785 4,299 6,027 0,148 <0,471

FE06/09/2008 <0,018 <0,914 3,410 2,842 0,084 <0,471

FE08/09/2008 0,068 9,763 11,555 5,657 0,250 <0,471

FE09/09/2008 0,022 1,389 2,560 <2,493 0,130 <0,471

FE11/09/2008 <0,018 <0,914 0,725 <2,493 <0,047 <0,471

FE12/09/2008 <0,018 <0,914 1,449 <2,493 <0,047 <0,471

FE14/09/2008 0,109 8,062 7,214 <2,493 0,181 <0,471

FE16/09/2008 0,235 7,400 5,085 <2,493 0,264 <0,471

FE17/09/2008 0,127 11,283 6,704 <2,493 0,493 <0,471

FE18/09/2008 0,425 18,412 5,652 2,767 0,440 <0,471

FE19/09/2008 0,278 19,737 4,887 <2,493 0,353 <0,471

FE20/09/2008 0,159 11,797 11,421 4,734 0,310 <0,471

FE21/09/2008 0,562 8,757 7,012 5,164 0,380 <0,471

FE22/09/2008 0,135 6,448 1,478 <2,493 0,213 <0,471

FE25/01/2009 0,410 5,533 0,546 <4,057 0,051 <0,471

FE26/01/2009 0,223 0,798 1,209 <4,057 0,090 <0,471

FE27/01/2009 0,030 1,805 3,958 <4,057 0,245 <0,471

FE28/01/2009 0,167 19,721 6,726 <4,057 0,267 <0,471

FE30/01/2009 0,176 35,662 15,325 6,177 0,197 <0,471

FE31/01/2009 0,013 1,235 5,859 <4,057 0,096 <0,471

FE03/02/2009 0,088 7,491 6,961 6,941 0,309 <0,471

FE05/02/2009 0,090 36,009 1,298 <4,057 0,117 <0,471

FE08/02/2009 0,067 22,731 6,118 <4,057 0,264 <0,471

FE09/02/2009 0,013 22,863 1,761 4,408 0,097 <0,471

FE11/02/2009 0,020 10,623 3,598 <4,057 0,104 <0,471

FE12/02/2009 0,059 4,721 5,234 <4,057 0,345 <0,471

FE13/02/2009 0,123 8,431 4,742 8,901 0,406 <0,471

FE14/02/2009 0,195 19,093 7,168 32,734 0,395 <0,471

FE15/02/2009 0,148 12,560 3,644 9,559 0,298 <0,471

FE16/02/2009 0,182 15,801 5,617 6,475 0,516 0,515

FE17/02/2009 0,380 32,254 7,727 10,132 0,806 0,584

FE18/02/2009 0,131 9,540 4,022 <4,057 0,438 <0,471

FE20/02/2009 0,150 11,601 3,832 <4,057 0,403 0,756

FE21/02/2009 0,358 45,528 5,788 <4,057 0,631 1,579

FE24/02/2009 0,104 7,084 2,903 4,761 0,244 0,500

FE25/02/2009 0,288 12,181 4,107 <4,057 0,395 0,935

FE26/02/2009 1,085 34,540 12,858 5,857 0,945 0,950

FE27/02/2009 0,625 28,891 14,473 5,449 0,818 0,834

FE28/02/2009 0,321 11,411 8,487 <4,057 0,571 0,642

FE01/03/2009 0,052 3,757 3,124 <4,057 0,241 <0,471

FE02/03/2009 0,094 4,205 3,353 5,103 0,260 <0,471

FE05/03/2009 <0,013 0,891 0,565 <4,057 0,053 <0,471

Page 66: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

60

Táboa A6. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Coia (Vigo)

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

COIA20/05/2009 0,049 3,327 5,651 2,832 0,390 <0,471

COIA21/05/2009 0,127 5,852 6,354 4,691 0,518 <0,471

COIA22/05/2009 0,085 4,620 7,724 3,494 0,417 <0,471

COIA24/05/2009 0,051 4,427 4,707 2,543 0,292 <0,471

COIA25/05/2009 0,052 2,817 12,114 8,451 0,381 <0,471

COIA26/05/2009 0,063 3,681 5,581 3,491 0,550 <0,471

COIA28/05/2009 0,065 7,435 2,900 <1,714 0,520 <0,471

COIA30/05/2009 0,075 5,645 3,753 2,516 0,595 <0,471

COIA01/06/2009 0,099 7,226 18,126 7,363 0,654 <0,471

COIA02/06/2009 0,155 4,078 21,844 26,477 0,442 <0,471

COIA03/06/2009 0,074 4,772 10,934 3,978 0,491 <0,471

COIA05/06/2009 0,016 1,480 2,559 <1,714 0,183 <0,471

COIA07/06/2009 0,031 2,208 2,424 <1,714 0,217 <0,471

COIA09/06/2009 0,015 1,305 0,844 <1,714 0,134 <0,471

COIA13/06/2009 0,075 4,676 5,471 2,757 0,511 <0,471

COIA15/06/2009 0,038 3,684 4,749 1,966 0,282 <0,471

COIA17/06/2009 0,058 3,244 6,445 3,115 0,491 <0,471

COIA21/06/2009 0,034 2,638 1,363 <1,714 0,420 <0,471

COIA22/06/2009 0,099 2,973 9,441 3,291 0,434 <0,471

COIA23/06/2009 0,896 17,990 4,462 <1,714 0,377 <0,471

COIA24/06/2009 1,375 67,253 4,307 1,728 1,069 <0,471

COIA25/06/2009 <0,009 0,924 1,459 <1,714 0,181 <0,471

COIA26/06/2009 <0,009 0,951 2,408 <1,714 0,168 <0,471

COIA27/06/2009 0,034 3,708 1,534 3,994 0,311 <0,471

COIA02/07/2009 0,030 2,547 3,574 8,023 0,420 <0,471

COIA03/07/2009 0,085 4,240 3,950 5,769 0,701 <0,471

COIA04/07/2009 0,134 11,140 12,719 6,181 4,785 <0,471

COIA05/07/2009 0,163 11,145 12,625 5,007 4,766 <0,471

COIA21/09/2009 0,193 5,942 5,879 4,372 1,206 <0,471

COIA22/09/2009 0,124 5,507 8,231 5,120 0,697 <0,471

COIA24/09/2009 0,121 9,383 6,846 5,200 0,946 <0,471

COIA26/09/2009 0,107 4,959 5,198 <1,991 0,403 <0,471

COIA27/09/2009 0,224 7,218 4,552 <1,991 0,404 <0,471

COIA28/09/2009 0,350 9,137 9,938 4,238 0,889 <0,471

COIA30/09/2009 0,146 12,854 14,297 5,229 0,777 0,486

COIA01/10/2009 0,199 18,928 14,983 7,202 1,362 0,517

COIA02/10/2009 0,214 13,004 8,961 3,458 0,580 <0,471

COIA03/10/2009 0,236 10,795 6,273 2,302 0,627 <0,471

COIA04/10/2009 0,061 1,936 2,119 <1,991 0,228 <0,471

COIA06/10/2009 0,031 1,049 1,436 <1,991 0,141 <0,471

COIA08/10/2009 0,033 1,747 2,148 <1,991 0,273 <0,471

COIA09/10/2009 0,074 4,385 3,083 <1,991 0,332 <0,471

COIA10/10/2009 0,141 9,262 3,221 <1,991 0,300 <0,471

COIA12/10/2009 0,081 4,896 1,731 <1,991 0,324 <0,471

COIA14/10/2009 0,126 10,110 5,205 <1,991 0,479 <0,471

COIA16/10/2009 0,149 6,991 2,693 <1,991 0,434 <0,471

COIA17/10/2009 0,172 7,985 2,314 <1,991 0,441 <0,471

COIA18/10/2009 0,191 9,123 4,549 <1,991 0,406 <0,471

COIA20/10/2009 0,044 4,767 0,900 <1,991 0,215 <0,471

COIA21/10/2009 0,034 0,709 0,513 <1,991 0,085 <0,471

COIA22/10/2009 0,025 1,786 0,839 <1,991 0,108 <0,471

COIA25/10/2009 0,018 <0,398 2,455 <1,991 0,117 <0,471

COIA26/10/2009 0,156 6,146 14,087 7,639 0,929 <0,471

COIA27/10/2009 0,246 19,882 12,423 6,477 1,196 0,504

COIA28/10/2009 0,141 7,646 7,200 2,701 0,699 <0,471

COIA30/10/2009 0,082 4,794 4,288 <1,991 0,282 <0,471

Page 67: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

61

Táboa A7. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Mollabao (Pontevedra)

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

MO10/07/2009 0,039 2,725 3,275 2,776 0,400 <0,471

MO11/07/2009 0,030 1,122 5,216 2,579 0,209 <0,471

MO12/07/2009 0,018 <0,63 3,052 <1,591 0,190 <0,471

MO13/07/2009 0,098 1,509 2,947 <1,591 0,177 <0,471

MO14/07/2009 0,010 <0,63 1,416 <1,591 <0,072 <0,471

MO15/07/2009 0,015 <0,63 1,770 <1,591 0,144 <0,471

MO16/07/2009 0,021 1,632 3,476 0,590 0,150 <0,471

MO24/07/2009 0,020 1,005 1,413 <1,591 0,148 <0,471

MO25/07/2009 0,031 0,866 6,035 <1,591 0,322 <0,471

MO26/07/2009 0,028 <0,63 4,624 2,131 0,147 <0,471

MO27/07/2009 0,021 0,653 2,627 <1,591 0,144 <0,471

MO28/07/2009 0,022 0,822 2,995 <1,591 0,152 <0,471

MO29/07/2009 0,023 0,823 3,882 6,941 0,129 <0,471

MO30/07/2009 0,049 2,325 3,031 <1,591 0,228 <0,471

MO07/08/2009 0,014 0,804 1,308 <1,591 0,153 <0,471

MO08/08/2009 0,014 0,650 0,971 <1,591 0,143 <0,471

MO09/08/2009 0,012 <0,63 1,046 <1,591 <0,072 <0,471

MO10/08/2009 0,025 2,247 2,021 2,135 <0,072 <0,471

MO11/08/2009 0,043 2,554 2,476 <1,591 0,300 <0,471

MO12/08/2009 0,127 3,016 4,771 2,051 0,385 <0,471

MO13/08/2009 0,065 3,051 4,420 3,982 0,407 <0,471

MO21/08/2009 0,019 2,110 9,640 4,136 0,125 <0,471

MO22/08/2009 0,020 0,961 2,407 2,975 0,146 <0,471

MO23/08/2009 0,027 0,716 3,373 1,735 <0,072 <0,471

MO24/08/2009 0,030 1,395 2,823 <1,591 0,155 <0,471

MO25/08/2009 0,027 0,793 3,265 1,637 <0,072 <0,471

MO26/08/2009 0,022 1,117 4,443 1,886 <0,072 <0,471

MO27/08/2009 0,023 0,863 3,468 <1,591 0,135 <0,471

MO30/11/2009 0,202 15,327 1,501 2,189 1,186 <0,471

MO01/12/2009 0,030 1,987 1,857 1,083 0,136 <0,471

MO02/12/2009 0,020 2,093 1,594 <0,837 0,090 <0,471

MO03/12/2009 0,080 5,972 0,948 1,356 0,558 <0,471

MO04/12/2009 0,137 5,728 2,055 1,908 0,339 <0,471

MO05/12/2009 0,012 0,321 1,122 <0,837 <0,047 <0,471

MO06/12/2009 0,053 2,750 1,011 <0,837 0,127 <0,471

MO07/12/2009 0,062 1,863 0,799 <0,837 0,294 <0,471

MO08/12/2009 0,116 5,982 2,547 1,201 0,332 <0,471

MO09/12/2009 0,103 6,767 2,132 1,588 0,622 <0,471

MO10/12/2009 0,121 10,491 3,064 6,228 5,685 <0,471

MO11/12/2009 0,151 10,506 2,520 10,458 2,483 <0,471

MO12/12/2009 0,139 9,538 2,439 1,919 0,791 <0,471

MO13/12/2009 0,047 3,308 0,529 <0,837 0,179 <0,471

MO14/12/2009 0,044 2,943 0,676 1,930 2,308 <0,471

MO15/12/2009 0,302 10,342 1,444 4,037 7,203 <0,471

MO16/12/2009 0,183 7,220 1,475 2,648 3,312 <0,471

MO17/12/2009 0,119 10,502 1,316 2,187 3,786 <0,471

MO18/12/2009 0,065 3,991 0,917 7,031 2,898 <0,471

MO19/12/2009 0,128 6,519 0,613 1,120 1,464 <0,471

MO20/12/2009 0,170 10,663 0,843 <0,837 0,952 <0,471

MO28/12/2009 0,014 1,434 2,576 1,613 0,087 <0,471

MO29/12/2009 0,034 2,261 5,650 2,563 0,153 <0,471

MO30/12/2009 0,208 1,933 1,454 1,266 0,077 <0,471

MO31/12/2009 0,033 1,583 0,662 <0,837 0,175 <0,471

MO01/01/2010 0,043 3,758 1,379 <0,837 0,292 <0,471

MO02/01/2010 0,082 3,155 1,262 6,059 0,511 <0,471

MO03/01/2010 0,034 2,249 1,187 <0,837 0,474 <0,471

Page 68: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

62

Táboa A8. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Cospeito

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

CHA10/03/2009 0,025 0,528 0,834 <1,328 0,148 <0,471

CHA11/03/2009 0,047 2,091 1,739 <1,328 0,203 0,515

CHA12/03/2009 0,061 3,147 2,051 <1,328 0,284 0,665

CHA14/03/2009 0,071 2,710 4,632 1,514 0,303 <0,471

CHA15/03/2009 0,055 2,227 2,206 <1,328 0,132 0,559

CHA16/03/2009 0,042 1,734 1,491 <1,328 0,185 <0,471

CHA17/03/2009 0,098 3,160 2,578 <1,328 0,381 0,665

CHA18/03/2009 0,074 2,495 2,660 <1,328 0,520 0,482

CHA19/03/2009 0,078 2,330 2,533 <1,328 0,507 <0,471

CHA20/03/2009 0,158 5,057 3,537 <1,328 0,577 0,765

CHA21/03/2009 0,123 4,824 2,057 <1,328 0,402 0,752

CHA22/03/2009 0,073 2,332 0,923 <1,328 0,211 <0,471

CHA23/03/2009 0,150 7,572 2,392 <1,328 0,444 0,807

CHA24/03/2009 0,079 3,459 2,176 2,142 0,366 0,664

CHA27/03/2009 0,022 <0,434 1,404 <1,328 0,056 <0,471

CHA20/04/2009 0,029 0,997 1,464 <1,328 0,108 <0,471

CHA21/04/2009 0,082 2,908 2,198 <1,328 0,209 <0,471

CHA22/04/2009 0,104 4,476 1,904 <1,328 0,291 <0,471

CHA23/04/2009 0,084 3,273 1,918 <1,328 0,356 <0,471

CHA24/04/2009 0,038 1,672 3,193 <1,328 0,116 <0,471

CHA25/04/2009 0,019 <0,434 0,744 <1,328 0,075 <0,471

CHA26/04/2009 <0,012 <0,434 0,725 <1,328 0,061 <0,471

CHA27/04/2009 <0,012 <0,434 0,468 <1,328 <0,047 <0,471

CHA18/05/2009 <0,012 <0,434 1,687 <1,328 0,091 <0,471

CHA19/05/2009 <0,012 <0,434 1,164 <1,328 0,085 <0,471

CHA20/05/2009 0,028 0,968 1,622 <1,328 0,223 <0,471

CHA21/05/2009 <0,012 <0,434 1,266 <1,328 0,056 <0,471

CHA22/05/2009 0,020 0,846 1,449 <1,328 0,080 <0,471

CHA23/05/2009 0,016 0,768 1,666 <1,328 0,120 <0,471

CHA24/05/2009 <0,012 0,637 3,184 <1,328 <0,047 <0,471

Page 69: REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación atmosférica son os seguintes: chumbo

63

Táboa A9. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 e PM2,5 recollidas en Ourense

ng/m3 Cd Pb V Ni As Se

OU03/02/2009 PM10 0,078 6,454 5,317 <3,755 0,585 <0,917

PM2,5 0,066 5,778 4,882 <3,755 0,412 <0,917

OU05/02/2009 PM10 0,038 5,090 2,201 7,100 0,313 <0,917

PM2,5 0,050 3,500 1,101 <3,755 0,254 <0,917

OU07/02/2009 PM10 0,058 7,210 8,533 5,397 0,524 <0,917

PM2,5 0,059 6,350 7,583 8,101 0,370 <0,917

OU09/02/2009 PM10 <0,032 1,095 0,837 <3,755 0,209 <0,917

PM2,5 <0,032 1,492 0,528 <3,755 0,132 <0,917

OU11/02/2009 PM10 0,129 9,841 13,042 15,834 0,876 <0,917

PM2,5 0,114 6,342 10,757 7,870 0,490 <0,917

OU13/02/2009 PM10 0,125 9,086 3,451 7,070 0,886 <0,917

PM2,5 0,100 5,524 2,009 4,225 0,525 <0,917

OU15/02/2009 PM10 0,120 6,232 7,751 4,402 0,846 <0,917

PM2,5 0,116 5,039 6,595 8,253 0,697 <0,917

OU17/02/2009 PM10 0,186 11,685 4,362 <3,755 1,108 <0,917

PM2,5 0,162 9,301 3,161 <3,755 0,671 <0,917

OU18/02/2009 PM10 0,180 12,795 6,001 <3,755 1,172 <0,917

PM2,5 0,153 9,887 3,983 <3,755 0,732 <0,917

OU19/02/2009 PM10 0,113 8,637 4,030 <3,755 0,999 <0,917

PM2,5 0,107 8,080 3,295 <3,755 0,846 <0,917

OU21/02/2009 PM10 0,294 11,144 3,795 <3,755 0,915 <0,917

PM2,5 0,294 9,994 2,730 <3,755 0,719 <0,917

OU23/02/2009 PM10 0,261 7,845 4,062 <3,755 0,703 <0,917

PM2,5 0,222 5,656 2,661 <3,755 0,414 <0,917

OU25/02/2009 PM10 0,151 8,889 4,431 5,176 0,840 <0,917

PM2,5 0,083 6,811 3,124 <3,755 0,298 <0,917

OU27/02/2009 PM10 0,180 9,588 4,096 4,581 1,072 <0,917

PM2,5 0,133 5,731 2,100 <3,755 0,581 <0,917

OU01/03/2009 PM10 0,091 7,377 3,851 <3,755 0,432 <0,917

PM2,5 0,089 9,694 3,447 7,811 0,331 <0,917

OU03/03/2009 PM10 0,058 9,343 4,627 4,774 0,449 <0,917

PM2,5 <0,032 3,800 1,301 6,021 0,126 <0,917

OU05/03/2009 PM10 0,114 7,231 1,554 <3,755 0,229 <0,917

PM2,5 0,175 4,211 2,225 11,144 0,369 <0,917

OU07/03/2009 PM10 0,186 15,804 3,128 <3,755 0,569 <0,917

PM2,5 0,330 7,631 2,837 6,245 0,251 <0,917

OU09/03/2009 PM10 0,268 7,198 3,540 <3,755 0,415 <0,917

PM2,5 0,162 9,685 4,835 9,546 0,662 <0,917