Uruguai finalerdietanPenaltietan irabazi dioGhanari; lau onenen arteanariko da, 40 urte geroago 3

2006koa gogoanArgentina-Alemanialehiak iskanbilatsuakizan dira historian 4-5

Paraguaik ez ote du Munduko Kopa bat merezi?Historia irabazleek eta ingele-

sek idazten dute.1863. Unibertsitari batzuk han-

ka jokoaren esku liburua berri-dazten ari ziren Londreseko taber-na batean. 1865. Tamesisetikurrun, whisky baten bueltan, Pa-raguay inbaditzea erabaki zutenRotschildek eta Londreseko ban-kuak. Mende bat aurrerago, urte-tsu horietan, egunero kafea har-tzen zuen ostatura liburu gorri ba-tekin sartu zen gizon bat

Montevideon. Hughes bere abize-na, aitonak Liverpooletik ekarria.Nahiago du berak Galeano esatea.Liburua, inoiz idatzi den ederrenaahazmenaren kontra. Las venas...

Paraguai eta autarkia.Ingelesak ez ziren espainolak

bezala nekatu indioak hiltzen. Ne-gozio hobea ikusi zuten gerrahaiek finantzatzen. Trukean, le-hengaien jabe egin ziren, Txilekosalitrea, Brasileko kautxua...Hego Amerika osoa liberalismoa

predikatzen zuten whisky zaleenesku gelditu zen. Paraguay izanezik. Oligarka ingelesak popatikhartzera bidali eta autarkia eraikizuen. Guarani auto antolatuenherria. Han ez ei zen eskalerik, ezleitzen ez zekienik. Rotschildekerabaki zuen akabatu egin beharzirela, etsenplu txarra ematen arizirela. Brasilek, Argentinak, etaUruguaik, gerra deklaratu, etabost urtean ikatzetarako balio ezzuela utzi zuten. Bizidunak konta-

tzen lan gutxiago gelditu zen hi-lak kontatzen baino. 250.000. Bosturte lehenago milioi eta erdi zi-ren.

Historiak bere logika du, domi-natzaileena. Hori hausten duenaklarrutik ordaintzen du. Haiti es-klaboek askatu zutelako geldituda betiko miseriara kondenatua.Paraguaik, itsasorik iristen ez denlurrak, lagun egiten dio kondena-tu historikoen ziegan.

Ederra litzateke, gaur, historiabere orriak berrirakurtzen hasikobalitz. Eta hurrengo zazpi egune-tan, beste era batera idazteko au-sardia pittin bat bilduko balu.

1863AmetsArzallus

Gaizki hasi, ederki amaitu Herbehereek partidari buelta

emanda irabazi diote Brasili (2-1),eta finalerdietan ariko dira

ROBE

RT G

HEM

ENT

/ EFE

berria 2010eko uztailaren 3a, larunbata

HEGOAFRIKAKOMUNDUKO KOPA 2010

berria2010eko uztailaren 3a, larunbata

Dani Alves brasildarra,lur jota,zelaian botata,eta Andre Ooijer herbeheretarra besoak altxata,garaipena ospatzen,atzo,Port Elizabetheko Nelson Mandela Bay estadioan. HALDEN KROG / EFE

Brasilek azkar sartu du gola, bainaHerbehereek buelta eman diotepartidari, Felipe Melok bere ateansartutako gol batek hauspotuta

Julen Etxeberria

Gaur beteko dira 36 urte Herbehe-reetako selekzioa Laranja meka-nikoa bilakatu zela, futbol totala-ren ikur. 1974ko Alemaniako Erre-publika Federaleko Munduko Ko-pan izan zen. Dortmundeko West-falenstadion futbol zelaia izan zenhorren testigu. Herbehereek 2-0irabazi zioten Brasili bigarren li-gaxkako azkeneko partidan, etahorri esker sailkatu ziren finale-rako. Ezustekoa izan zen herbehe-retarren garaipena. Batetik, Bra-

sil zelako faborito, aurretik joka-tutako lau Munduko Kopetatikhirutan nagusitu baitzen. Beste-tik, hutsune garrantzitsuak izanarren, —ez ziren aritu Pele, Ger-son, Clodoaldo eta Tostao, beste-ak beste—, Mario Zagallok taldebikaina baitzuen bere agindueta-ra: Jairzinho, Rivelino, Dirceu,Valdimiro... Horiek guztiak, bai-na, ezinean aritu ziren txima zeinile-zango luzedun 11 jokalari bizieta nekaezinen aurrean. Janse-nek, Repek, Neeskensek, Cruyf-fek eta enparauek erotu egin zi-

tuzten brasildarrak, eta harenamesgaizto bilakatu.

Egun horretan jo zuen goia Her-behereetako selekzioak. Gero titu-lurik gabe geratuko zen —etxekotaldeak 1-2 irabazi zion finalean—,baina Brasilen aurka egindako ba-lentriak arrastoa utzi zuen, atzo36 urte geroago berriz ere Brasilenborrero izanak utziko duenak be-zala. Ez joko erakustaldirik orain-goan herbeheretarren aldetik. Ke-mena izan da giltza, partida hasieta berehala gola jaso ondoren,emaitzari buelta emateko izanda-ko kemena. Baita zorte pixka batere, susperraldiari hasiera emanzion gola kontrarioak sartu bai-tzuen bere atean. Horren saria: to-ki bat finalerdietan —hamabi ur-te ez zirela hain urruti iristen—.Atzoko garaipenarekin, gainera,odolkian ordainetan eman dizkio-te Brasili, Munduko Kopan elka-

rren aurka jokatutako azken bi al-ditan, harentzat izan baitzen ga-raipena.

Herbeheretarren poza, brasil-darren etsipena. Lehen porrotaHegoafrikan, eta etxera bueltan,irudi eskasa emanda, gainera, bi-garren zatian batez ere. Marka-gailuan aurretik izan zen bitarte-an txukun aritu ziren brasilda-rrak, Munduko Kopa honetan jo-katutako zenbait partidetan bai-no hobeto. Baina Felipe Melokbere atean sartutako golak minhandia egin zion. Handik gutxiraSneijderrek sartutako golak azke-na eman zion. Zerutik infernura-ko bidea egin zuen minutu gutxi-tan, eta iparra galdu. Eta hala ari-tu zen azken minutuetan, iparragalduta, noraezean, zabu-zabuka.

Bigarren aldiz jarraian final-laurdenetan bukatu da Brasilenibilbidea Munduko Kopan. Bada-

Zerutik infernura, koskarik ez

Munduko Kopa 2010 Kronikak2

2HERBEHEREAK1 Sketelenburg 111

2 Van der Wiel 111

3 Heitinga 111

13 Ooijer 111

5 Van Bronckhorst 111

6 Van Bommel 111

8 De Jong 111

10 Sneijder 1111

7 Kuyt 111

11 Robben 111

9 Van Persie 111

21 DHuntelaar (85. m.) 1

E. B. Van Marwijk 111

1BRASIL

1 Julio Cesar 1

2 Maicon 11

4 Juan 11

3 Lucio 11

6 Michel Bastos 1

16 DGilberto (62. m.) 1

8 Dani Alves 11

5 Felipe Melo 1

13 Gilberto Silva 11

10 Kaka 11

11 Robinho 11

9 Luiz Alberto 1

21 DNilmar (77. m.) 1

E. Dunga 11

Golak: 0-1: Robinhok (10. min.); 1-1: Feli-pe Melok bere atean (53. min.); 2-1: Sneijderrek (68. min.). Epailea: Yui-chi Nishimura (Japonia). Txartel horiak:Herbehereetako Heitingari, Van der Wie-li, De Jongi eta Ooijerri; eta Brasilgo Mi-chel Bastosi. Txartel gorria: Brasilgo Feli-pe Melori (73. min.). Bestelakoak:46.732 ikusle Port Elizabetheko NelsonMandela Bay estadioan.

berria2010eko uztailaren 3a, larunbata

go horren lehen biktima: Dunga.Brasilgo hautatzaileak atzo parti-da amaituta iragarri zuen ez due-la selekzioa entrenatzen jarraitu-ko. Lau urtez eseri da Dunga bra-sildarren aulkian, eta ez da izanegun bakar bat ere inork haren la-na kritikatu ez duenik. Hark titu-luak irabazita egin die aurre kriti-ka horiei guztiei — Amerika Kopabat eta Konfederazioen Kopa batirabazi ditu—, baina azterketa na-gusian egin du kale, Munduko Ko-pan, hain zuzen ere. Hori izan daharen galbidea.

Ondo hasi,gaizki bukatuEz da harritzekoa norgehiagokaamaieran Brasilgo selekzioko ki-deak burumakur, ia negarrez ego-tea. Ez zuten espero horrelakorik,are gutxiago partida nola hasi zenkontuan hartuta. Izan ere, Brasi-lek hamar minutu eskas beharizan zituen lehen gola sartzeko.Felipe Melok pase bikaina emanzion Robinhori —Felipe Melokatzo eginiko gauza on bakarra—,eta Robinhok ezin hobeto amaituzuen jokaldia. 0-1. Ezin hobeto ha-si zen partida.

Golak Brasilen nagusitasunaareagotu zuen. Erraz ari ziren jo-kalari brasildarrak, erraz atzean,herbeheretarrak ez baitziren Ju-lio Cesarren area ingurura iris-ten. Beste horrenbeste zelai er-dian. Gilberto Silvak eta FelipeMelok ezerezean uzten zituztenherbeheretarren erasoko ahale-gin guztiak. Eta aurrealdean, Ro-binhok, Kakak eta Luis Fabianokarriskua sortzen zuten euren ar-teko jokaldi guztietan. Hiru joka-larion arteko jokaldi bikain batiesker egon zen Brasil bigarren go-la sartzekotan, baina Sketelen-burgek geldiketa ikusgarria eginzion Kakak egindako jaurtiketa-ri.

Nahierara ari zen Brasil. Lurri-kara baten moduko hondamenagertatu beharra zuen garaipenakihes egin ziezaion. Haren zoritxa-rrerako, hondamena gertatu zen.Sneijderrek eskuinetik erdiratuzuen baloia, Felipe Melok eta Ju-lio Cesarrek ez zuten elkar ulertu,nahikoa atzelariak baloia buruzatzeraka jo eta sareetara bidaltze-ko. Bana.

Gol horrek dar-darka jarri zi-tuen Brasilen sendotasunaren oi-narriak, eta Herbehereak hauspo-tu. Partida hautsita zegoen, ba-loia alde batetik bestera zihoan.Kakak aukera ona izan zuen Bra-sil berriro aurretik jartzeko, bainakanpora joan zen haren jaurtike-ta. Brasildarrari falta izan zi-tzaion eraginkortasuna erakutsizuen Sneijderrek hurrengo jokal-dian. Entseatutako jokaldia izanzen. Robbenek eskuinetik aterazuen kornerra, Kuytek atzera uki-tu zuen baloia buruz lehen zutoi-nean, eta arearen erdian azalduzen Sneijder buruz sareetara erre-matatzeko. Herbehereen miraria,brasildarren hondamena.

Golak bere onetik atera zituenBrasilgo jokalariak. Horren adibi-de, epaileak Felipe Melori aterata-ko txartel gorria, Robben nahitazapaldu ondoren. Herbehereta-rrek bizpahiru aukera izan zituz-ten hirugarren gola sartu eta par-tida erabakita uzteko. Baina ez zu-ten asmatu, ezta horren beharrikizan ere. Onena emanda zegoenBrasil.

Luzapeneko azken minutuan penaltiaalde izan du Ghanak; ez du asmatu,eta penaltietan nagusitu da Uruguai

Enekoitz Telleria

Izaten dira partida historikoak.Gehigarrien azken orrian atzerabegirakoetan irteten direnak. Jo-koan dagoenaren garrantziaga-tik izaten da askotan, lortu denabera historikoa delako bestetan,edo partidak berak izan duen bila-kaera guztiarengatik askotan.Atzo Uruguaik eta Ghanak joka-tu zutena gehigarrien atzera begi-rakoetan irtengo da. Eta osagaiguztiak izan zituelako irtengo da.Jokoan zegoenagatik: historianlehen aldiz finalerdietan aritzekoaukera Ghanarentzat, Afrikakoselekzio batentzat, eta 40 urte ge-roago lau onenen artean sartzekoaukera Uruguairentzat.

Baina, batez ere, partidak be-rak izan zuen bilakaerarengatik:lehen gola Ghanak, bigarrenaUruguaik, eta luzapena. Luzape-neko azken minutuan Luis Suare-zek Appiharen burukada eskuzsareetatik atera eta txartel gorria.Penaltia alde Ghanak, eta penal-

tia huts Gyanek. Penaltietara par-tida. Lehen bostak barrura etaMensah Ghanakoak kale. Urugai-ko Pereirak kale. Baina Adiyia-hek ere kale. Abreu Eroa-rean au-kera eta Panenka erara gola etasailkapena Realeko jokalariohiak. Uruguairen poza eta konti-nente oso baten negarra. Ghana-rekin joan ziren atzo Afrikarenitxaropen guztiak. Hura zen az-ken ordezkaria, baina egon dai-tezke harro izan duten azken or-dezkariaz.

Gorabehera askoko lehia izanzen atzokoa. Errespetu handiz ha-si ziren bi taldeak. Lotuta biak.Baina azkarrago askatu zen Uru-guai Ghana baino. Joko sinpleaeta eraginkorra: atzean ongi jarri,zelai erdian baloia lapurtu etaahalik eta azkarren Luis Suarezeta Forlan topatzen saiatu. LuisSuarezenak izan ziren Uruguai-ren lehen aukerak. Erantzukizu-nak preso hartuta ari zen Ghana.Jokorik sortzen asmatu ezinda,presioan min egin ezinda...

Erreakzionatu beharra zeukanGhanak, eta horixe egin zuen.Erreakzionatu. Vorsharen buru-kada bat eta Gyaren kontraerasobat. Ez zuen besterik behar izan.Uruguai desagertu egin zen bapa-tean. Luganoren lesioa, Fucilerenkonorte galtzea... Tokia galduzuen erabat, eta gainera etorri zi-tzaion Ghana. Hobeto ari ziren or-durako, baina Muntarik 47. minu-tuan ezkerrez eta urrutitik sartu-tako golak hobetu zuen ordura ar-tekoa. Ikustekoa zen Ghanako jo-kalariak nola bildu ziren zelaianaldagelara sartu aurretik, elkarribigarren zatia buruarekin jokatubehar zutela esanez.

Ez zuen buru askorekin jokatu,ordea, Kingson atezainak biga-rren zatia hasiberritan. Hesia ja-rri eta hesiaren atzean jarri zenbera. Forlanen falta jaurtiketa he-siaren gainetik pasatzen ikusizuen, baina ez zion antzik eman.Sareetara baloia, eta 1-1 partida.Ederra Uruguairen lasaitua. Le-hengo tokian zeukan partida, bai-na ez zuen erabakitzen asmatu.Uruguaik ez zuen asmatu etaGhanak ez zion asmatzen utzi.Trabatu egin zen jokoa eta nekeahasi zen agertzen. Uruguaitarrenaldean gehiago Ghanakoen alde-an baino. Itxura horrekin iritsizen partida luzapenera.

Eta luzapenean berpiztu eginzen Uruguai. Bai behintzat luza-peneko lehen zatian, erasokorra-go aritu zelako Ghana baino, bai-na arrakastarik gabe. Luzapene-ko bigarrenean Ghana izan zenerreakzionatu zuena, eta azkenminutuan izan zuen partida esku-ra. Huts egin zuen, ordea, penal-tia. Eta huts egin zuen penaltieta-ra. Uruguai Herbehereen kontraariko da finalerdietan.

Uruguaik zapuztu duAfrikaren ametsa

Abreu eta Cavani Uruguaikoak, amaieran. LAVANDEIRA JR. / EFE

Kronikak Munduko Kopa 2010 3

1 Robinhoren gola.Brasilekhamar minutu eskas behar

izan zituen markagailuan aurre-tik jartzeko.

2 Felipe Meloren hutsa.Er-dilari brasildarrak bere ate-

an sartutako gol bati esker ber-dindu zuten Herbehereek.

3 Sneijderren gola.Erdila-riak sartutako golari esker

eman zioten buelta Herbehere-ek norgehiagokari.

4 Brasil,hamarrekin.Sneij-derrek golak onetik atera

zituen brasildarrak, eta epaileakFelipe Melo kanporatu zuen

Partidako giltzak

1URUGUAI

1 Muslera 111

15 Pereira 111

2 Lugano 11

9 DScotti (37. min.) 11

6 Victorino 11

4 Fucile 111

20 A. Fernandez 111

14 DLodeiro (47. min.) 1

15 Perez 111

17 Arevalo Rios 111

7 Cavani 11

13 DAbreu (75. min.) 1119 Suarez 111

10 Forlan 1111

E. O. Tabarez 11

1GHANA

22 Kingson 11

4 Pantsil 11

15 Vorsah 111

5 J. Mensah 111

2 Sarpei 11

6 Annan 11

7 Inkoom 11

10 DAppiah (73. min.) 11

21 Asamoah 111

23 K. Boateng 111

11 Muntari 111

0 DAdiyiah (87.min) 1

3 A. Gyan 111

E. M. Rajevac 11

Golak: 0-1: Muntarik (45. min.). 1-1: For-lanek (55. min.). Epailea: Olegario Ben-queranca (Portugal). Txartel gorria Uru-guaiko Luis Suarezi. Txartel horiak Uru-guaiko Fucileri, Riosi eta Diego Perezi; etaGhanako Pantsili, Sarpeiri eta Mensahri.Bestelakoak: 84.000 ikusle Johannes-burgoko Soccer City estadioan.

besteek, kontrakoa. Sua, baina, ezda itzali. Gaur elkarren kontraariko dira final-laurdenetan berri-ro, eta alde bateko zein besteko jo-kalariek giroa ederki berotu dutehaien adierazpenekin.

2006ko ekainaren 30ean final-laurden hartan aritu ziren jokala-rietatik zazpik jokatzen duteoraindik ere Alemaniakoarekin:Friedrich, Schweinsteiger, Klose,Lahm, Mertesacker, Podolski etaJansen, eta seik Argentinakoare-kin: Heinze, Mascherano, Tevez,Maxi, Messi eta Burdisso. Lean-dro Cufrek ez zuen minutu bakarbat ere jokatu orduan —orain Di-namo Zagrebeko (Kroazia) joka-

laria da—, baina berak piztu zuensua. Cambiassori penaltia geldituzion Lehmannek, eta alemania-rrak, pozez zoratzen, garaipenaospatzen hasi ziren. Cufrek ezinizan zion amorruari eutsi, eta os-tikada bat eman zion Per Merte-sackerri. Orduan, iskanbila. Oli-ver Bierhoff Alemaniako selek-zioko kirol zuzendaria azaldu zenzalapartaren erdian. «Mertesac-ker lurrean ikusi nuen, eta segi-tuan sartu nintzen jokalarien ar-tean». Argentinarren esanetan,Bierhoffek su hori areagotu bes-terik ez zuen egin. Baina autokri-tika egin zuen alemaniarrak,behintzat: «Penagarria da. Ale-

maniako zaleek erakutsi dutemodu adiskidetsuan portatzenbadakitela. Jokalarien eta selek-zioko kideon jarrera, ordea, ez daeredugarria izan».

Lubos Michel epaileak txartelgorria atera zion Cufreri partidaamaituta egonagatik, eta behingertatutakoa ikertuta, FIFAk laupartidako zigorra jarri zion, eta8.100 dolarreko isuna ordaintzerabehartu. Maxi Rodriguezi, aldiz,bi partidako zigorra jarri zioten,eta 4.000 dolar pasatxoko isuna.Argentinarrak ukabilkada bateman zion Bastian Schweinstei-gerri. Nahaste-borraste horretan,Torsten Frings alemaniarra ere

harrapatu zuten Julio Cruz ar-gentinarrari ukabilkada zuzenbat ematen. «Hainbat kolpe emandizkigute. Argentinarrak ez dirazuzen portatu. Galtzaile txarrakizan dira», Fringsek botatakoa.Halere, ez zen zigorretik libratu.Partida batekoa jarri zion FIFAk,eta, hartara, ezin zuen zuen fina-lerdia jokatu Italiaren kontra.

Jurgen Klinsmann eta Jose Pe-kerman hautatzaileak haien jo-kalariak banatzen saiatu ziren,eta partida bukaerako istiluei ezzieten gehiegizko garrantzirikeman. «Urduritasunetik eta emo-ziotik bat-batean sortutako egoe-ra bat izan da», esan zuen Peker-manek partida ondorengo pren-tsaurrekoan. Klinsmannek,berriz, zer gertatu zen ondo ez ze-kiela, baina ez zela komeni gerta-tutakoari balio handiegia ema-tea: «Horrelako egoera bateangerta liteke norbaitek kontrola

galtzea. Horrelako gauzak gerta-tzen dira futbolean. Emozio han-diko egoerak izaten dira».

Haiek gertatutakoari garran-tzia kentzen ahalegindu ziren.Jokalariek, ordea, ez dute arra-tsalde hartan Berlinen gertatuta-koa ahaztu. Izaera lehiakorreko-ak dira bi selekzioak. Historiko-ak. Eta jokalarietako batzuk,gainera, ahobero samarrak. Bas-tian Schweinsteiger Alemaniakoerdilaria bezala. «Probokatzailehutsak dira argentinarrak. Ez da-kite errespetuz jokatzen», esandu asteon. Eta indar gehiagoeman dio itzali gabe zegoen suari.Erantzun diote argentinarrek,baina kiskaldu gabe. Gaur heme-retzigarren aldiz ariko dira elka-rren kontra bi selekzioak. Aurre-ko hemezortzi partidetatik Ar-gentinak irabazi ditu zortzi, bostAlemaniak, eta beste bostetanberdinketa eman da.

berria2010eko uztailaren 3a,larunbata

berria2010eko uztailaren 3a, larunbata

2006ko borroka; aurrean, Argentinako Heinze eta Alemaniako Schweinsteiger, mokoka, eta horren atzean, Argentinako Rodriguez, alemaniarrari ukabilkada emateko zorian. FRANK AUGSTEIN / EFE

Epaile eta delegatuak borroka gelditzen saiatu zizren. LARS BARON / EFE

Oliver Bierhoff, Alemaniako kirol zuzendaria, ere, borrokan. T. K. / EFE

Argentinako Milito eta Alemaniako Klinsmann, aurrez aurre. T. KIENZLE /EFE

Duela lau urte Alemaniak eta Argentinak elkarren aurka jokatu zuten final-laurdenetan, eta iskanbilatsua izan zen partidaren amaiera. Oraingojokalarien adierazpenak entzunda, ez dirudi ordukoa ahaztu dutenik.Igor Susaeta

Alemaniarrekjota daudene-an gogoratzendute 1986koMunduko Ko-pako finaleanArgentinaren

kontra galdu zutenekoa. Eta eufo-riak mozkortzen dituenean, be-rriz, 1990ekoa, Munduko Kopa hi-rugarrenez eta azkenekoz irabazibaitzuten Erroman (Italia), Ar-gentinari gailenduta. Bi selekzio-en arteko partidak beroak izatenziren garai hartan. Lothar Matt-haus zen alemaniarren ikur, eta

Diego Maradona argentinarrena.Nortasun handikoak biak. Apal-du zen sua, ez selekzio bat, eztabestea ere, ez zelako gauza Mun-duko Kopetan garai bateko prota-gonismoa edukitzeko. Baina2006an elkarren kontra jokatu zu-ten final-laurdenetan, Berlinen.Alemaniak irabazi zuen penaltie-tan (1-1), baina partida bera bainogehiago, ondoren gertatutakoazgogoratzen da jendea. OlinpiarEstadioaren erdian borrokan ha-si ziren bi selekzioetako jokalarieta kideak, kolpeka, eta itxura pe-nagarria, tamalgarria, eman zu-ten. Argentinarrek esaten dutealemaniarrek piztu zutela sua, eta

Itzali gabeko sua

Munduko Kopa 2010 Aldez aurrekoak4 Aldez aurrekoak Munduko Kopa 2010 5

BOTA DITUZTENAK

«Probokatzaile hutsakdira argentinarrak. Ezdute errespetuzjokatzen. Harrigarriada plantak nola egitendituzten, epailearibere erabakietaneragiteko»Bastian Schweinsteiger Alemaniako selekzioko jokalaria

«Zer gertatzen zaizu,Schweinsteiger?Urduri zaude, ala?Penaltietan? Haietaraheldu baino lehenagoirabaziko dugu»Diego Maradona Argentinako selekziokohautatzailea

«Schweinsteiger beretaldeaz arduratudadila. Gu partidaprestatzen ari gara»Javier Pastore Argentinako selekzioko jokalaria

«Hegoamerikarrakjenio bizikoak etaoldarkorrak dira.Argentinarrek ezdakite galtzen»Philippe Lahm Alemaniako selekzioko jokalaria

«Maradonak ez daukaideia zehatzik, etaArgentina presiopeanari da jokatzen»Lothar Matthaus Alemaniako selekzioko jokalariohia

«Probokatzaile hutsak eta oldarkorrakdira argentinarrak»Oliver Bierhoff Alemaniako selekzioko kirolzuzendaria

«Alemaniarreiirabazteko makilbatekin jo behar zaieburuan»Carlos Salvador Bilardo Argentinako selekziokomanagerra

«Guk ez duguArgentina iraindu,baina egia da joko fisikoa muturreraeramaten dutela»Joachim Loew Alemaniako selekziokohautatzailea

«Halako partidetantentsio apur batbeharrezkoa da, etaguri apur bat harroirtetea komeni zaigu»Manuel NeuerAlemaniako selekzioko atezaina

«Argentinaren atzekolerroa ez da sendoa,eta guk gol aukerakizango ditugu»Oliver Khan Alemaniako atezain ohia

Argentinako aurrelarien joa etaAlemania gaztea aurrez aurre gaur,finalerdietara sartzeko lehian

I. M.

Final-laurdenetako partida batbaino gehiago da. Beste kanpora-ketetako sari bera du: finalerdie-tara sartzea, baina argi dago Ar-gentinaren eta Alemaniaren arte-ko Munduko Kopako partida batbeste gauza bat dela. Historiak,tradizioak, garaipen zerrendaketa bi selekzioen arteko finalekkutsu berezia ematen diote Lur-mutur Hiriko norgehiagokari.Hori gutxi ez balitz, kirol lehiaikusgarria espero da, bi taldeaksasoiko baitaude, eta itxura onaeman dute azken partidetan.

Argentinak azken lau mundu-ko kopetako arantza ateratzekoaukera du gaur. 1990ean mundu-ko txapeldun izan zenetik, ez da fi-nal-laurdenetatik pasatu. 1994an,Errumaniak kanporatu zuen fi-nal-zortzirenetan; 1998an, Herbe-hereek final-zortzirenetan;2002an, ez zen lehen fasetik pasa-tu; eta 2006an, Alemaniak kanpo-ratu zuen final-laurdenetan. BetiEuropako selekzio baten aurkagaldu du kanporaketa horietan,eta Maradonak bolada hori gaurhautsiko dutela aurreratu du.

Hautatzaileak aurrelariak ditubidelagun onenak bere egitasmo-an. Argentinak jokaturiko laupartidak irabazi ditu, eta batezere joarengatik nabarmendu da.Joko bikainik ez du egin, baina

ezta behar ere. Aurrelariak sasoibetean ditu, eta jokaturiko laupartidak irabazi ditu. Higuaineklau gol sartu ditu, eta Tevezek bi.Euren alboan Messik ez du atea-rekin asmatu oraindik, bainaondo zuzendu du erasoko jokoa.Argentina da gol gehien sartu di-tuen selekzioa: hamar guztira, etabi baino ez jaso. Hori bai, gaur arteez ditu indarrak neurtu puntakoselekzio batekin.

Alemaniak, berriz, ez du Ar-gentinaren sendotasunik, bainafreskotasun gehiago erakutsi du.Loewek jokalari gazteen aldeko

apustua egin du, eta orain artefruitu onak eman dizkio. Hasiera-ko hamaikakoko lau kide 21 urtezazpiko Europako txapeldun izanziren iaz. Atetik hasita, Neuerre-kin, Ozil, Muller, Boateng, Khedi-ra eta enparauak hiru hilabete-tan ezinbesteko bilakatu dira.

Freskotasun horri oreka gehi-tzeko arduradunak dira Sch-weinsteiger, Mertesacker, Lahmeta Podolski, eta guztien aurrean,Klose beteranoa. Gazteen alde egi-teak, ordea, badu alde txarra ere:eskarmentu falta, eta horrek erre-gulartasun falta ekar dezake. Ale-maniak Australiari aise irabazi on-doren Serbiaren aurka merezi ga-be galdu zuen, eta azkenean estueta larri irabazi zion Ghanari sail-katze faseko lehen partidan (1-0).Baina talde horrek berak emanzuen erakustaldia astebete geroa-go Ingalaterraren aurka (4-1).

Bi hautatzaileek jokalari guz-tiak dituzte eskura, eta nahi dituz-ten hamaikakoak zelairatu ahalizango dituzte. Litekeena da bi en-trenatzaileek final-zortzirenetanhain maila ona eman zuten joka-larien alde egitea. Partidako ira-bazleak Espainiak eta ParaguaikJohannesburgon jokatuko dutenfinal-laurdeneko garailea izangodu aurkari hurrengo kanporake-tan.

Bi klasikobidegurutzean

Entrenatzailea: Diego Armando Maradona

C+, TF116:00

Green Point(65.000 ikusle)

RavsanIrmatov(UZB)

22Romero

2Demichelis

6Heinze

4Burdisso

15Otamendi

20Rodriguez 13

Messi

14Mascherano

7Di Maria

9Higuain

11Tevez

Entrenatzailea: Joachim Loew

1Neuer

17Mertesacker

16Lahm

20Boateng

3Friedrich

14Schweinsteiger

16Khedira

8Ozil

11Klose

13Muller

10Podolski

Argentina

Alemania

1990az geroztikArgentina ez daMunduko Kopakofinalerdietara iritsi

Iaz 21 urtez azpikoEuropako txapeldunizan ziren lau jokalariariko dira hasieratik

besteek, kontrakoa. Sua, baina, ezda itzali. Gaur elkarren kontraariko dira final-laurdenetan berri-ro, eta alde bateko zein besteko jo-kalariek giroa ederki berotu dutehaien adierazpenekin.

2006ko ekainaren 30ean final-laurden hartan aritu ziren jokala-rietatik zazpik jokatzen duteoraindik ere Alemaniakoarekin:Friedrich, Schweinsteiger, Klose,Lahm, Mertesacker, Podolski etaJansen, eta seik Argentinakoare-kin: Heinze, Mascherano, Tevez,Maxi, Messi eta Burdisso. Lean-dro Cufrek ez zuen minutu bakarbat ere jokatu orduan —orain Di-namo Zagrebeko (Kroazia) joka-

laria da—, baina berak piztu zuensua. Cambiassori penaltia geldituzion Lehmannek, eta alemania-rrak, pozez zoratzen, garaipenaospatzen hasi ziren. Cufrek ezinizan zion amorruari eutsi, eta os-tikada bat eman zion Per Merte-sackerri. Orduan, iskanbila. Oli-ver Bierhoff Alemaniako selek-zioko kirol zuzendaria azaldu zenzalapartaren erdian. «Mertesac-ker lurrean ikusi nuen, eta segi-tuan sartu nintzen jokalarien ar-tean». Argentinarren esanetan,Bierhoffek su hori areagotu bes-terik ez zuen egin. Baina autokri-tika egin zuen alemaniarrak,behintzat: «Penagarria da. Ale-

maniako zaleek erakutsi dutemodu adiskidetsuan portatzenbadakitela. Jokalarien eta selek-zioko kideon jarrera, ordea, ez daeredugarria izan».

Lubos Michel epaileak txartelgorria atera zion Cufreri partidaamaituta egonagatik, eta behingertatutakoa ikertuta, FIFAk laupartidako zigorra jarri zion, eta8.100 dolarreko isuna ordaintzerabehartu. Maxi Rodriguezi, aldiz,bi partidako zigorra jarri zioten,eta 4.000 dolar pasatxoko isuna.Argentinarrak ukabilkada bateman zion Bastian Schweinstei-gerri. Nahaste-borraste horretan,Torsten Frings alemaniarra ere

harrapatu zuten Julio Cruz ar-gentinarrari ukabilkada zuzenbat ematen. «Hainbat kolpe emandizkigute. Argentinarrak ez dirazuzen portatu. Galtzaile txarrakizan dira», Fringsek botatakoa.Halere, ez zen zigorretik libratu.Partida batekoa jarri zion FIFAk,eta, hartara, ezin zuen zuen fina-lerdia jokatu Italiaren kontra.

Jurgen Klinsmann eta Jose Pe-kerman hautatzaileak haien jo-kalariak banatzen saiatu ziren,eta partida bukaerako istiluei ezzieten gehiegizko garrantzirikeman. «Urduritasunetik eta emo-ziotik bat-batean sortutako egoe-ra bat izan da», esan zuen Peker-manek partida ondorengo pren-tsaurrekoan. Klinsmannek,berriz, zer gertatu zen ondo ez ze-kiela, baina ez zela komeni gerta-tutakoari balio handiegia ema-tea: «Horrelako egoera bateangerta liteke norbaitek kontrola

galtzea. Horrelako gauzak gerta-tzen dira futbolean. Emozio han-diko egoerak izaten dira».

Haiek gertatutakoari garran-tzia kentzen ahalegindu ziren.Jokalariek, ordea, ez dute arra-tsalde hartan Berlinen gertatuta-koa ahaztu. Izaera lehiakorreko-ak dira bi selekzioak. Historiko-ak. Eta jokalarietako batzuk,gainera, ahobero samarrak. Bas-tian Schweinsteiger Alemaniakoerdilaria bezala. «Probokatzailehutsak dira argentinarrak. Ez da-kite errespetuz jokatzen», esandu asteon. Eta indar gehiagoeman dio itzali gabe zegoen suari.Erantzun diote argentinarrek,baina kiskaldu gabe. Gaur heme-retzigarren aldiz ariko dira elka-rren kontra bi selekzioak. Aurre-ko hemezortzi partidetatik Ar-gentinak irabazi ditu zortzi, bostAlemaniak, eta beste bostetanberdinketa eman da.

berria2010eko uztailaren 3a,larunbata

berria2010eko uztailaren 3a, larunbata

2006ko borroka; aurrean, Argentinako Heinze eta Alemaniako Schweinsteiger, mokoka, eta horren atzean, Argentinako Rodriguez, alemaniarrari ukabilkada emateko zorian. FRANK AUGSTEIN / EFE

Epaile eta delegatuak borroka gelditzen saiatu zizren. LARS BARON / EFE

Oliver Bierhoff, Alemaniako kirol zuzendaria, ere, borrokan. T. K. / EFE

Argentinako Milito eta Alemaniako Klinsmann, aurrez aurre. T. KIENZLE /EFE

Duela lau urte Alemaniak eta Argentinak elkarren aurka jokatu zuten final-laurdenetan, eta iskanbilatsua izan zen partidaren amaiera. Oraingojokalarien adierazpenak entzunda, ez dirudi ordukoa ahaztu dutenik.Igor Susaeta

Alemaniarrekjota daudene-an gogoratzendute 1986koMunduko Ko-pako finaleanArgentinaren

kontra galdu zutenekoa. Eta eufo-riak mozkortzen dituenean, be-rriz, 1990ekoa, Munduko Kopa hi-rugarrenez eta azkenekoz irabazibaitzuten Erroman (Italia), Ar-gentinari gailenduta. Bi selekzio-en arteko partidak beroak izatenziren garai hartan. Lothar Matt-haus zen alemaniarren ikur, eta

Diego Maradona argentinarrena.Nortasun handikoak biak. Apal-du zen sua, ez selekzio bat, eztabestea ere, ez zelako gauza Mun-duko Kopetan garai bateko prota-gonismoa edukitzeko. Baina2006an elkarren kontra jokatu zu-ten final-laurdenetan, Berlinen.Alemaniak irabazi zuen penaltie-tan (1-1), baina partida bera bainogehiago, ondoren gertatutakoazgogoratzen da jendea. OlinpiarEstadioaren erdian borrokan ha-si ziren bi selekzioetako jokalarieta kideak, kolpeka, eta itxura pe-nagarria, tamalgarria, eman zu-ten. Argentinarrek esaten dutealemaniarrek piztu zutela sua, eta

Itzali gabeko sua

Munduko Kopa 2010 Aldez aurrekoak4 Aldez aurrekoak Munduko Kopa 2010 5

BOTA DITUZTENAK

«Probokatzaile hutsakdira argentinarrak. Ezdute errespetuzjokatzen. Harrigarriada plantak nola egitendituzten, epailearibere erabakietaneragiteko»Bastian Schweinsteiger Alemaniako selekzioko jokalaria

«Zer gertatzen zaizu,Schweinsteiger?Urduri zaude, ala?Penaltietan? Haietaraheldu baino lehenagoirabaziko dugu»Diego Maradona Argentinako selekziokohautatzailea

«Schweinsteiger beretaldeaz arduratudadila. Gu partidaprestatzen ari gara»Javier Pastore Argentinako selekzioko jokalaria

«Hegoamerikarrakjenio bizikoak etaoldarkorrak dira.Argentinarrek ezdakite galtzen»Philippe Lahm Alemaniako selekzioko jokalaria

«Maradonak ez daukaideia zehatzik, etaArgentina presiopeanari da jokatzen»Lothar Matthaus Alemaniako selekzioko jokalariohia

«Probokatzaile hutsak eta oldarkorrakdira argentinarrak»Oliver Bierhoff Alemaniako selekzioko kirolzuzendaria

«Alemaniarreiirabazteko makilbatekin jo behar zaieburuan»Carlos Salvador Bilardo Argentinako selekziokomanagerra

«Guk ez duguArgentina iraindu,baina egia da joko fisikoa muturreraeramaten dutela»Joachim Loew Alemaniako selekziokohautatzailea

«Halako partidetantentsio apur batbeharrezkoa da, etaguri apur bat harroirtetea komeni zaigu»Manuel NeuerAlemaniako selekzioko atezaina

«Argentinaren atzekolerroa ez da sendoa,eta guk gol aukerakizango ditugu»Oliver Khan Alemaniako atezain ohia

Argentinako aurrelarien joa etaAlemania gaztea aurrez aurre gaur,finalerdietara sartzeko lehian

I. M.

Final-laurdenetako partida batbaino gehiago da. Beste kanpora-ketetako sari bera du: finalerdie-tara sartzea, baina argi dago Ar-gentinaren eta Alemaniaren arte-ko Munduko Kopako partida batbeste gauza bat dela. Historiak,tradizioak, garaipen zerrendaketa bi selekzioen arteko finalekkutsu berezia ematen diote Lur-mutur Hiriko norgehiagokari.Hori gutxi ez balitz, kirol lehiaikusgarria espero da, bi taldeaksasoiko baitaude, eta itxura onaeman dute azken partidetan.

Argentinak azken lau mundu-ko kopetako arantza ateratzekoaukera du gaur. 1990ean mundu-ko txapeldun izan zenetik, ez da fi-nal-laurdenetatik pasatu. 1994an,Errumaniak kanporatu zuen fi-nal-zortzirenetan; 1998an, Herbe-hereek final-zortzirenetan;2002an, ez zen lehen fasetik pasa-tu; eta 2006an, Alemaniak kanpo-ratu zuen final-laurdenetan. BetiEuropako selekzio baten aurkagaldu du kanporaketa horietan,eta Maradonak bolada hori gaurhautsiko dutela aurreratu du.

Hautatzaileak aurrelariak ditubidelagun onenak bere egitasmo-an. Argentinak jokaturiko laupartidak irabazi ditu, eta batezere joarengatik nabarmendu da.Joko bikainik ez du egin, baina

ezta behar ere. Aurrelariak sasoibetean ditu, eta jokaturiko laupartidak irabazi ditu. Higuaineklau gol sartu ditu, eta Tevezek bi.Euren alboan Messik ez du atea-rekin asmatu oraindik, bainaondo zuzendu du erasoko jokoa.Argentina da gol gehien sartu di-tuen selekzioa: hamar guztira, etabi baino ez jaso. Hori bai, gaur arteez ditu indarrak neurtu puntakoselekzio batekin.

Alemaniak, berriz, ez du Ar-gentinaren sendotasunik, bainafreskotasun gehiago erakutsi du.Loewek jokalari gazteen aldeko

apustua egin du, eta orain artefruitu onak eman dizkio. Hasiera-ko hamaikakoko lau kide 21 urtezazpiko Europako txapeldun izanziren iaz. Atetik hasita, Neuerre-kin, Ozil, Muller, Boateng, Khedi-ra eta enparauak hiru hilabete-tan ezinbesteko bilakatu dira.

Freskotasun horri oreka gehi-tzeko arduradunak dira Sch-weinsteiger, Mertesacker, Lahmeta Podolski, eta guztien aurrean,Klose beteranoa. Gazteen alde egi-teak, ordea, badu alde txarra ere:eskarmentu falta, eta horrek erre-gulartasun falta ekar dezake. Ale-maniak Australiari aise irabazi on-doren Serbiaren aurka merezi ga-be galdu zuen, eta azkenean estueta larri irabazi zion Ghanari sail-katze faseko lehen partidan (1-0).Baina talde horrek berak emanzuen erakustaldia astebete geroa-go Ingalaterraren aurka (4-1).

Bi hautatzaileek jokalari guz-tiak dituzte eskura, eta nahi dituz-ten hamaikakoak zelairatu ahalizango dituzte. Litekeena da bi en-trenatzaileek final-zortzirenetanhain maila ona eman zuten joka-larien alde egitea. Partidako ira-bazleak Espainiak eta ParaguaikJohannesburgon jokatuko dutenfinal-laurdeneko garailea izangodu aurkari hurrengo kanporake-tan.

Bi klasikobidegurutzean

Entrenatzailea: Diego Armando Maradona

C+, TF116:00

Green Point(65.000 ikusle)

RavsanIrmatov(UZB)

22Romero

2Demichelis

6Heinze

4Burdisso

15Otamendi

20Rodriguez 13

Messi

14Mascherano

7Di Maria

9Higuain

11Tevez

Entrenatzailea: Joachim Loew

1Neuer

17Mertesacker

16Lahm

20Boateng

3Friedrich

14Schweinsteiger

16Khedira

8Ozil

11Klose

13Muller

10Podolski

Argentina

Alemania

1990az geroztikArgentina ez daMunduko Kopakofinalerdietara iritsi

Iaz 21 urtez azpikoEuropako txapeldunizan ziren lau jokalariariko dira hasieratik

berria2010eko uztailaren 3a, larunbataMunduko Kopa 2010 Aldez aurrekoak6

hen Mailan, eta hamabostak sar-tu, inoizko boladarik onena.Behin gelditu zioten, baina ate-zaina epaileak txistua jo aurretikmugitu zenez, berriz ere botazuen, eta orduan, bai sartu.

Maradonari esker,paraguaitarArgentinan jaioa bada ere, para-guaitar da 2009az geroztik. Harenama Paraguaikoa zen, eta Gerar-do Martinok Munduko Kopan jo-katzeko aukera azaldu zioneanhasi zen tramiteak egiten. Marti-no da buruan irabaztea baino ezzuen entrenatzaile horietako bat,eta lotsagabe konbentzitu ditulau argentinar Munduko Kopanbere aginduetara joka dezaten.Ortigozak, esaterako, lau partidabaino ez ditu jokatu selekzioare-kin.

Euskarriak ez du ezkutatu Pa-raguairekin jokatu zuen lehenpartidan ez zuela bere selekziokokideetako bat ere ezagutzen. Ha-lere, herritartasun berriaz «ha-rro» zegoela adierazi zuen. Egia,baina, desberdina da, Ortigozak

azken unera arte itxaron bai-tzuen Paraguairekin bidea haste-ko. Diego Armando Maradonakiaz Argentinako ligan jokatzenzuten jokalariekin bakarrik deial-di pare bat osatuko zituela jakina-razi zuen, eta Ortigozak lekuaizan zezakeela zabaldu zen. Bainaez zuen deitu, eta lepamotzakAsuncionerako bidea hartu zuen.

Europatik eskaintzak jaso di-tzakeela zabaldu da, ezezagunzaion futbola. «Nik ez dut futboleuroparrik ikusten», erantzunzuen Ortigozak Munduko Kopa-ren aurretik Italiako selekzioareninguruan galdetu ziotenean. Azal-du zuenez, ez zituen Cannavaroeta enparauak ezagutzen. Selek-zioan, Martino da haren defenda-tzailerik sutsuena eta egokitzeprozesuko arazoak leundu dizkio-na. Apurka, duela ez asko ezeza-gun ziren kideen babesa ere izandu. Valdez aurrelariak iragan as-tean esana: «Gure selekzioan tek-nikarik onena duen jokalarietakobat da, onena ez bada». Halere,gaur ez da hasieratik ariko, Cace-resek bete baitu zigor partida.

Ortigoza, baloia kontrolatzeko borrokan, Japoniako Nagatomorekin, bi selekzioen arteko kanporaketan. V. D. / EFE

Nestor Ortigoza, paraguaitarherritartasuna duen argentinarra,kaleko lehiaketa klandestinoetantrebatu zen penaltiak jaurtitzen

Imanol Magro

Bizitzan aurrera egitenjakin behar da. Irau-tea arte bat da mun-duko zoko bazter as-kotan, eta halako ko-meriak pasatzeak

izaera gogortzen omen du. Onera-ko eta txarrerako, bekaizkeria eresakondu dezakeelako, bainagehienetan onerako da. Hori daNestor Ortigoza Paraguaiko erdi-lariaren bizitza gidatu duen leloa:norberak bere bidea. Kalekolehiaketa klandestinoetan penal-tiak ezin hobe jaurtitzen ikasizuen umetan, eta iaz paraguaitarherritartasuna espresuki hartuzuen Munduko Kopa jokatzeko.

Gorpuzkera bitxia du Ortigo-zak. Indartsua da, pottorra, lepo-rik ez duela dirudi, eta giharduratrinkoa ondo erabiltzen daki.Dena baino dezente zaharragoadirudi. Halere, ez da bere jokoa in-darrean oinarritzen duen jokalaribat, pase zehatzetan baizik. Orti-gozak, milaka umek bezala, kale-an ikasi zuen jokatzen, BuenosAiresko kanpoaldeko Morenoauzo txiroan. Umetan futbolariizateko ametsek gozatzen zizkio-ten kalean apretak eta semaforo-etan litxarkeriak saltzen pasata-ko lazeria eta milaka komeriak.

Auzo txiroa, familia txiroa, es-kola urrun… Futbolean babestuzen, eta kalearen inertziaz, legezkanpoko apustuzaleek Argenti-nan antolatzen dituzten kalekopartida klandestinoetan ikusizuen bere burua. Ona zen erdilarihura; ez zen kikiltzen. Partidak,baina, luzeak dira apustuzaleen-tzat, adrenalinak zerbait bizko-rragoa behar du sosa jokatzeko,

penalti jaurtiketa kanporaketakadibidez. Ortigozak futbolari bu-ruz ikasi behar ez den guztia ikasizuen kalean, baita penaltiak ezinhobe botatzen ere. Argentinos Ju-niors taldeko beheko mailetansartu zenerako, dena zekien.

Eta urteekin hori izan da bereberezitasuna. Argentinos ligakotxapeldun egin du, Argentinanhain zorrotz aztertzen duten 5zenbakia soinean hartuta. Zelaierdian, zomorroak agintzen. Pe-naltiei dagokienez, arte bilakatudu jaurtiketa. Liturgia fin bete-tzen du baloia hamaikagarrenmetroko puntura gerturatzenden bakoitzean. Serio, lasterralditxikia, eta kolpe lehorra, zehatza.Eskuadra eta kartaboia, gola. Ha-mabost bota ditu Argentinako Le-

Norberak bere bidea Entrenatzailea: Gerardo Martino

T5, TF120: 30

Ellis Park(62.000 ikusle)

CarlosBartres(GUA)

1Villar

14Alcaraz

3Morel

21Da Silva

6Bonet

16Riveros

13Vera

5Caceres

18Valdez19

Barrios

9Santa Cruz

Entrenatzailea: Vicente del Bosque

1Casillas

5Puyol

15Ramos

11Capdevila

3Pique

14Alonso

16Busquets

8Xavi

9Torres

6Iniesta

7Villa

Paraguai

Espainia

I. M.

Espainiak eta Paraguaik historiaegiteko aukera dute gaur, elka-rren aurka jokatuko duten azkenfinal-laurdenean. Bi taldeak sasoibetean daude, eta irabazita ondobaino hobeto izango lituzkete egi-nak etxeko lanak. Espainia1950eko Munduko Kopan sailka-tu zen azkenekoz finalerdietara-ko, Paraguai, berriz, inoiz ez dahain urrun iritsi. Ez Vicente delBosquek, ez Gerardo Martinok ezdute hutsunerik euren taldeetan.Espainiako hautatzaileak JaviMartinezen zalantza zuen, here-negun kolpea hartu zuelako orka-tilan, baina atzo normal-normalentrenatu zen.

Kanporaketa bi estiloren arte-ko partida izango da. Espainiakbaloiaren jabetza lehenestenduen joko dotorea egiten du.Munduko Kopan ez du distira be-rezirik izan, baina David Villa au-rrelaria oso bolada gozoan dago—lau gol sartu ditu—, eta orainarte, etekina atera dio kideen la-nari. Paraguai, berriz, oso taldesendoa da. Atzeko lana ondo bai-no hobeto egiten du, eta erdilariekasko laguntzen diete atzelariei.Erasoan geldikako jokaldiak diramehatxu nagusia, eta partida tra-batzen bada, gogor jokatzen erebadaki Paraguaik. Irabazleak Ale-maniaren eta Argentinaren parti-dako garailea izango du aurkari fi-nalerdietan.

Espainiarendotorezia etaParaguairensendotasuna,aurrez aurre

pIzena. Nestor Ezequiel Ortigo-za.pJaioterria.San Antonio de Pa-dua, Buenos Aires (Argentina).2009ko apirilaren 9an Para-guaiko herritartasuna lortu zuen.pJaioteguna. 1984ko urriaren7a.pAltuera.1,80 m.pPisua.90 kilo.pPostua. Euskarria.pIbilbidea.Argentinos Juniors(2004); Nueva Chicago (2005);Argentinos Juniors 2005-2010).pLorpenak.Argentinako Itxieratorneoko txapeldun (2010).pPartidak selekzioarekin. 4.

Nortasun agiria

berria2010eko uztailaren 3a, larunbata Nahasia Munduko Kopa 2010 7

A MULTZOA

Hegoafrika-Mexiko 1-1Uruguai-Frantzia 0-0Hegoafrika-Uruguai 0-3Frantzia-Mexiko 0-2Mexiko-Uruguai 0-1Frantzia-Hegoafrika 1-2

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Uruguai 7 2 1 0 4 0p2. Mexiko 4 1 1 1 3 2

3.Hegoafrika3 1 1 1 3 54.Frantzia 1 0 1 2 1 4

B MULTZOA

Hego Korea-Grezia 2-0Argentina-Nigeria 1-0Argentina-Hego Korea 4-1Grezia-Nigeria 2-1Nigeria-Hego Korea 2-2Grezia-Argentina 0-2

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Argentina 9 3 0 0 7 1p2. H.Korea 4 1 1 1 5 6

3.Grezia 3 1 0 2 2 24.Nigeria 1 0 1 2 3 4

C MULTZOA

Ingalaterra-AEB 1-1Aljeria-Eslovenia 0-1Eslovenia-AEB 2-2Ingalaterra-Aljeria 0-0Eslovenia-Ingalaterra 0-1AEB-Aljeria 1-0

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. AEB 5 1 2 0 4 3p2. Ingala. 5 1 2 0 2 1

3.Eslovenia 4 1 1 1 3 34.Aljeria 1 0 1 2 0 2

D MULTZOA

Serbia-Ghana 0-1Alemania-Australia 4-0Alemania-Serbia 0-1Ghana-Australia 1-1Ghana-Alemania 0-1Australia-Serbia 2-1

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Alemania 6 2 0 1 5 1p2. Ghana 4 1 1 1 2 2

3.Australia 4 1 1 1 3 54.Serbia 3 1 0 2 2 3

E MULTZOA

Herbehereak-Danimarka 2-0Japonia-Kamerun 1-0Herbehereak-Japonia 1-0Kamerun-Danimarka 1-2Danimarka-Japonia 1-3Kamerun-Herbehere. 1-2

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Herbehere.9 3 0 0 5 1p2. Japonia 6 2 0 1 4 2

3.Danimarka3 1 0 2 3 64.Kamerun 0 0 0 3 2 5

F MULTZOA

Italia-Paraguai 1-1Z.Berria-Eslovakia 1-1Eslovakia-Paraguai 0-2Italia-Z.Berria 1-1Eslovakia-Italia 3-2Paraguai-Z.Berria 0-0

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Paraguai 5 1 2 0 3 1p2. Eslovakia 4 1 1 1 4 5

3.Z.Berria 3 0 3 0 2 24.Italia 2 0 2 1 4 5

G MULTZOA

Boli Kosta-Portugal 0-0Brasil-Ipar Korea 2-1Brasil-Boli Kosta 3-1Portugal-Ipar Korea 7-0Portugal-Brasil 0-0Ipar Korea-Boli Kosta 0-3

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Brasil 7 2 1 0 5 2p2. Portugal 5 1 2 0 7 0

3.Boli Kosta 4 1 1 1 4 34.I.Korea 0 0 0 3 1 12

H MULTZOA

Honduras-Txile 0-1Espainia-Suitza 0-1Txile-Suitza 1-0Espainia-Honduras 2-0Txile-Espainia 1-2Suitza-Honduras 0-0

P. I. B. G. Ald.Kon.p1. Espainia 6 2 0 1 4 2p2. Txile 6 2 0 1 3 2

3.Suitza 4 1 1 1 1 14.Honduras 1 0 1 2 0 3

FINAL-ZORTZIRENAK

1.Uruguai-Hego Korea 2-12.AEB-Ghana 1-23.Argentina-Mexiko 3-14.Alemania-Ingalaterra 4-15.Herbehereak-Eslovakia 2-16.Brasil-Txile 3-07.Paraguai-Japonia 0-08.Espainia-Portugal 1-0

FINAL-LAURDENAK

1.Herbehereak-Brasil 2-12.Uruguai-Ghana 1-13.Argentina-Alemania Gaur (16:00)4.Paraguai-Espainia Gaur (20:30)

FINALERDIAK

Herbehereak-Uruguai Uztailak 6 (20:30)3-4 Uztailak 7 (20:30)

KONTSOLAZIOKO FINALA

Uztailak 10 (20:30)

FINALAUztailak 11 (20:30)

Emaitzak eta sailkapenak

Burua

Sekretu txiki bat: testu haubigarrena da. Aurrenekoaordenagailuaren zaka-

rrontzian dago. Atzo arratsalde-ko partidaren atsedenaldian ida-tzi nuen, Brasilek partidairabazita zeukalakoan. Herbehe-reetako jokalarien ezinaz idatzinuen. Bigarren honek ere badu

loturarik kontu horrekin. Bainabrasildarrak ditut hizpide orain-goan. Brasilgo jokalarien burua.

Futbolari heltzen ez da erraza.Ematen zuen Brasilek egingozuela aurrera. Robben eta kon-painia txikituta ari ziren, ezine-an. Baina berdinketaren golakdena aldatu zuen. Dungaren tal-deak behea jo zuen. Azalpenik ezdiot aurkitzen, ezpada buruare-na. Ordura arte konfiantzaz ari

ziren, nagusi zirela sinetsiz etaerakutsiz. Une labur batean bate-nak edo bestearenak ez diren ba-loi denak irabazten zituzten.Bere atean gola sartu ondoren,kontrakoa gertatu zen. Desager-tu egin zen Brasil indartsua. Bereburuan sekulako konfiantza zeu-kana.

Bigarren gola jaso izanak oker-tu egin zien egoera. Ez buru eta ezezer. Eta beste kontu bat: ekime-

na lehen aldiz hartu behar izanduenean Munduko Kopa hone-tan, ez du jakin zer egin. Erabatlotuta zegoen taldea.

Bukatzeko: non zuten buruaRobinhok —berdinketaren gole-an baloiari bizkarra emanda dagohesian—, Luis Fabianok —biga-rren golean, egonean dago, aur-kariak kornerra nola ateratzenduen begira— eta Felipe Melok —taldea izorratu zuen berriz—?

AulkitikbegiraAitorManterola

Lehiaketa guztiak ez dira Munduko Kopako zelai distira eta lustrezbeteetan jokatzen.Handik kanpora ere jokatzen dira tamainako txa-pelketak,eta GIBaren kontrako borroka da horietako bat Hegoafri-kan.Mugarik Gabeko Medikuek antolatuta,seropositiboen Halftimefutbol txapelketa jokatu da egun hauetan Johannesburgo hiriko er-

dialdean.Egunero gaixotasun horrekin lehiatzen diren pertsonekosatu dituzte taldeak —izan seropositiboak, izan mediku eta lagun-tzaileak—,eta aldarrikapen baten inguruan bildu dira guztiak: gogorsalatu dute GIB gaixotasunari aurre egiteko nazioarteak emandakodiru laguntzen murrizketa.KIM LUDBROOK / EFE

Seropositiboen aldarria futbolean

FAIR-PLAY

Nelson Mandela

Final-laurdenetako par-tidan gertatzen denagertatzen dela ere, Gha-

nako jokalariei omenaldia eginnahi die Nelson Mandelak, etabere etxera gonbidatu ditu gaurafaltzera. Afrikaren alde eginda-koa eskertu nahi die.

A

FIFA

Azken unean aldatuzuen FIFAk Uruguai-Ghana partidako epai-

lea. Uruguaik egin zuen presioa.Webb ingelesa zen aritzekoa,baina ingelesei gola lapurtu zienepailea uruguaitarra zenez, ezzuten ingelesik nahi. Ulertezina.

G

berria2010eko uztailaren 3a, larunbataMunduko Kopa 2010 Azkena8

Inflexio puntua

Espainiako selekzioaren his-toriari errepaso bat eginezgero, 60 urte dago atzera

egin beharra horrelako abantailaegoera batekin topo egiteko. Ma-racana eder hartan, Ramalletshandiaren taldeak, Piru Gainzaeta Telmo Zarra gure lehoienak,zeresana eman zuen, eta txapel-

dunen fasean aritzeko txartelalortu zuen Ingalaterraren kontra-ko partida gogoangarri hartan.Matias Pratsen ahotsa gogoandut oraindik, Pitxitxiren gol han-di haren berri eman zuenean.

Etsipen egunak iritsi ziren ge-rora. Jokalari onak bai, baina par-tida garrantzitsuei eusten asma-tzen ez zutenak, presio mediati-koak benetan zituzten aukerenaurretik jartzen zituelako beti.

Espainiak berak antolatu zuentxapelketan hartu zuen kolperikhandiena.

Gaur, ordea, bestelako jokalaritaldea ikusten dut nik. Zertaraari den dakiena, nazioartean es-karmentua duena, eta gazteenmailan jokatutako Munduko Ko-petan bere indarraren berri emanduena. Moralez gainezka datozEurokopa irabazi ostean, eta tal-dearen oinarria inoiz futbolaren

erreinuan izan den talderik one-nak jarri du, Bartzelonak.

Harrobia izan da aldaketarenmotorra. Lan sistema berritzaile-en eta denboraren irakurketaegokiaren fruitua izan da guztia.Eta horretan guztian, euskal fut-bola ongi ordezkatua dago. Nor-tasuna duten mutilekin, konfian-tza ematen dutenekin, alde guz-tietatik. Gaur da eguna; bidea on-gi marraztua dago.

FutbolaetagehiagoJose MariAmorrortu

Beste bi entrenatzailekeman dute dimisioa

H. Korea eta Japonia. HuhJung-moo Hego Koreako hauta-tzaileak eta Takeshi OkadaJaponiakoak ez dute euren tal-deetan jarraituko. Jasotako kriti-kengatik utzi du selekzioa lehe-nengoak, eta beste lau urte osoluzeak egingo zaizkiolako biga-rrenak. Jada bederatzi hauta-tzailek utzi dute euren taldea.

ESANA

«Messiri esan nion,ongi jokatzen badu,oinez jokatuta izangogarela txapeldunak.Eta, erdipurdi jokatzenbadu ere, MundukoKopa irabazi egingodugula»Carlos BilardoArgentinako managerra

Munduko Kopa,‘Berria.info’-n

@Hegoafrikako MundukoKopari buruzko

‘Berria.info’-ko gunea:berria.info/guregaiak/125/

ZENBAKIA

4-2-4pBrasilen sistemak 52 urte.1958ko Munduko Kopan erabilizuen Brasilek lehen aldiz 4-2-4sistema. Orain ohikoa izan dai-tekeena erabat apurtzailea izanzen orduan. Martim Francisco deAndrada e Silva entrenatzailea-ren burutazioa izan zen jokala-riak zelaian ordena horretan jar-tzea. Ona izan zen emaitza, Bra-silek irabazi baitzuen urtehorretan Munduko Kopa. Sue-dian jokatu zen, eta etxeko tal-deari irabazi zion finalean (5-2).

zuen. Luis Enrique lurrera erorizen, ordea, area barrenean, Tas-sottik ukondoarekin jo baitzuen.Aurpegia odolez bustirik eta ianegarrez, Sandor Puhl epailehungariarraren bila joan zen au-rrelaria. Hark, ordea, Italiaren al-deko alboko sakea adierazi zuen.Handik gutxira, bukatu zen parti-da. Espainiako jokalariek protes-tan segitu zuten, baina ez zuendeusetarako balio izan. Italia fina-leraino ailegatu zen azkenean, fi-nalerdietan Roberto Baggiok sar-tutako bi golei esker Bulgariariirabazi ziolako (2-1). Finalean, or-dea, penaltietan galdu zuen Bra-silekin, eta, hain zuzen ere, Ro-berto Baggiok huts egin zuenjaurtiketa erabakigarria.

Tassottik ez zuen finala jokatu,FIFAk sei partidako zigorra eza-rri baitzion Luis Enriqueri egin-dakoagatik, nahiz eta epaileakpartidan bertan deus adierazi ez.Espainiarrak ez dio inoiz barkatuegindakoa: «Tassottirekin harre-manetan jartzen saiatu nintzenhandik denbora batera, baina ezzidan inoiz erantzun». Espainia-ko hedabide bati 2002an kontatuzion Tassottik bere bertsioa:«Ziur nintzen ez zela deus gerta-tu, talka bat soilik. Gero, irudiakikustean damutu nintzen, bainazelaian ez nintzen horretaz jabe-tu. Sei partidarako zigortu nindu-ten; finala galdu nuen, eta ez nin-tzen inoiz gehiago arituItaliarekin. Zer gehiago nahiduzue?».

FINAL-LAURDEN HISTORIKOAK1994 ITALIA-ESPAINIA

Luis Enriqueren sudurra

Luis Enrique espainiarra, Sandor Phul epaileari azaltzen sudurra apurtu diotela. BERRIA

90eko hamarkadako futbolaren irudirikezagunenetako bat da Tassottik aurrelariespainiarrari emandako kolpe bortitzarena.1994ko Munduko Kopako final-laurdenetanizan zen; Italiak 2-1 irabazi zion Espainiari.

MIkel Rodriguez

Laurogeitahamarreko ha-markadako futbolarenirudirik ezagunenetakobat da Luis Enrique au-

rrelari espainiarra epaileari ke-xuka ari dena, ia negarrez, aurpe-gia odoletan bustia duela. 1994koMunduko Kopan izan zen hori,AEBetan, Bostongo Foxboro es-tadioan. Final-laurdenetako par-tida zen, Italiaren eta Espainia-ren artean. Partida gogorra izanzen hasieratik bukaerara arte. Es-painiak aukera onak eduki zituenItaliari aitzin hartzeko, baina Ro-berto Baggioren magiak azzurro-ei eman zien garaipena (2-1). Denaden, lehiaren hondarrean gerta-tutako jokaldiak egin zuen fama-tu norgehiagoka hura: MauroTassottik ukondoarekin sudurrahautsi zion Luis Enriqueri. Tele-bistako ikusleek bikain ikusi zu-

ten jokaldia, baina epaileak, au-rrelaria odoletan ikusita ere, ezzuen deus adierazi.

Izenagatik eta izanagatik, Ita-lia zen finalerdietara pasatzekofaboritoa. Hala ere, bere jokoakzalantzak sorrarazi zituen, ligax-kan lehenik, eta, ondoren, Nige-riaren aurka final-zortzirenetan,estu eta larri egin baitzuen aitzi-nera. Bere jokalarien kalitateaksalbatu zuen hondamenditik, eta,batez ere, Roberto Baggio erdila-riaren trebetasunak. Bere mugi-mendu teknikoak sekulako argiprintza ziren Italiako catenaccio-aren barnean. Espainia, berriz,ilusioz gainezka ailegatu zen fi-nal-laurdenetara. Alde batetik,inoiz gainditu ez zuen langa histo-rikoa zen —1950eko ekitaldianlaugarren izan zen, baina ligaxkasistemarekin—, eta, bertzalde,ongi jokatu zuen ligaxkan eta fi-nal-zortzirenetan. Ligaxkan, az-

ken txapeldunarekin, Alemania-rekin, bana berdindu zuen, eta fi-nal-zortzirenetan, berriz, aise ira-bazi zion Suitzari (3-0).

Partida hasieran Italiak hartuzuen baloiaren jabetza. Espainiaurduri antzera zebilen harat etahonat, eta 26. minutuan Dino Bag-giok partidako lehen gola sartuzuen. Orduan, catenaccio-a mar-txan paratu zuten italiarrek: de-fentsan itxi, eta euren area ingu-ruan bildu ziren. Espainiak, defen-tsa horren eraginkortasuna haus-teko, urrutiko jaurtiketak bilatuzituen, eta, azkenean, 59. minu-tuan lortu zuen saria, Jose LuisCaminero erdilariaren jaurtiketa-rekin. Espainiak aitzinetik para-tzeko aukera paregabeak eduki zi-tuen hurrengo minutuetan, bainaez zituen baliatu, eta, azkenean,Roberto Baggioren inspirazioapairatu zuen: 88. minutuan, italia-rrak Andoni Zubizarreta atezaineuskal herritarrari bikain iskinegin, eta gola sartu zuen.

Azken minutuetan, aitzinerajotzea bertzerik ez zitzaion gera-tzen Espainiari, eta erasoko jokal-di batean etorri zen polemika: Ca-minerok erdiraketa egin, eta Ita-liako defentsak baloia urrundu

Italia. Pagliuca; Tassotti, Costacur-ta, Maldini, Benarrivo; Conte (Berti66. min.), Albertini (Signori 45.min.), Dino Baggio, Donadoni; Ro-berto Baggio eta Massaro.Espainia.Zubizarreta; Ferrer, Alkor-ta, Nadal, Abelardo, Otero; Goikoe-txea, Bakero (Hierro 65. min.), Ca-minero, Sergi (Julio Salinas 60.min.) eta Luis Enrique.Golak.1-0: Dino Baggio (25. min), 1-1: Caminero (58. min.), 2-1: RobertoBaggio (87. min.).Epailea. Sandor Puhl (Hungaria).Txartel horia Espainiako Abelardori(3. min.) eta Caminerori (19. min.).Bestelakoak.Foxboro Stadium,Boston, 53.400 ikusle. 1994ko uz-tailaren 9a.

Italia 2Espainia 1

FIFAK sei partidakozigorra jarri zionTassottiri, eta ez zuenfinala jokatzerik izan