GIZA ESKUBIDEETAN HEZITZEKO MATERIALAK · HEZITZEKO MATERIALAK GIZA ESKUBIDEETAN HEZITZEKO...

7

Transcript of GIZA ESKUBIDEETAN HEZITZEKO MATERIALAK · HEZITZEKO MATERIALAK GIZA ESKUBIDEETAN HEZITZEKO...

  • GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    pm_euskera_20080812.indd 25 13/08/2008 22:42

  • GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    26 AMNESTY INTERNATIONAL

    GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    HERIØTZA-ZIGØRRARI EZ... HERIØTZA-ZIGØRRARI EZ... HERIØTZA-ZIGØRRARI EZ... HERIØTZA-ZIGØRR

    ZIGORTU-TAKO PERTSONAKHelburua: Hiltzera zigortutako pertso-nen egiazko kasuak ezagutuz, heriotza-zigorrari buruz hausnartzea.

    Adina: Batxilergoa eta Helduen Hez-kuntza.

    Beharrezko materiala: Internet-konexi-oa duten ordenagailuak. NO

    Zerikusia duten arloak: Etika eta Gizabi-de Hezkuntza, Teknologia, Tutoretza.

    Garapena:

    1. Parte-hartzaileek 2 edo 3 kideko tal-deak osatuko dituzte.

    2. Taldeka, ondorengo webgunean herio-tza-zigorraren mundu-mapa aztertuko da:

    www.es.amnesty.org/temas/pena-de-muerte/pagina/miles-de-personas-condenadas/

    3. www.es.amnesty.org web orrian, talde bakoitzak ondrengoa bilatuko du:

    • Heriotza-zigorra indargabetu ez duten herrialdeen zerrenda (herrialde ez abo-lizionistak).

    • Hiltzera zigortutako pertsonen 5 kasu, eta kasu bakoitzean, ondorengo infor-mazioa bildu beharko da:

    a. Bere izena.

    b. Gizona edo emakumea ote den.

    c. Zen herrialdetan izan den zigortua.

    d. Zein salaketa egin zaion.

    e. Nola izan den edo izango den hila- razia.

    f. Exekuzioaren data.

    • Ba al da antzekotasunik zigortutako pertsona ezberdinen artean?

    • Ondorioren batetara iritsi al zaitezke?

    4. Amankomunean jarriko dira talde ez-berdinen ondorioak.

    HERIOTZA-ZIGORRARI BURUZKO EZTABAIDAHelburua: Heriotza-zigorrari buruzko

    hausnarketa eta eztabaida sustatzea, tartean egoz daitezkeen guztien ikuspun-tuak aztertuz.

    Adina: Batxilergoa eta Helduen Hez-kuntza.

    Beharrezko materiala: 6. fitxa (27.orrialdea).

    Zerikusia duten arloak: Etika eta Giza-bide Hezkuntza, Tutoretza.

    Garapena:

    1. Ondorengo taldeak osatuko dira:• Hiltzera zigortu ohiak eta haien fami-

    liak.• Borreroak.• Amnesty Internationaleko edo herio-

    tza-zigorraren aurka dagoen beste elkarte batetako kideak.

    • Lapurreta bat pairatutako biktimak.• “Krimenaren aurkako batzordea”

    deituriko taldea.• Heriotza-zigorrari buruzko gobernu-

    batzordea.

    2. Talde bakoitzak jarraian atxikitzen di-ren argibideak jasoko ditu.

    • Lehenengo txanda (10 minutu): bost ordezkariek bina minutu dituzte bere burua aurkezteko eta gobernu-batzordeari bere ikuspuntua adie-razteko.

    • Bigarren txanda: (10 minutu): go-bernu-batzordeko kideek beste or- dezkariei galderak egin dizkiezaie-kete.

    • Hirugarren txanda (15 minutu): lo-raingoan bost ordezkariek elkarren artean eztabaida dezakete. Ikusleek galderak egin ditzakete.

    • Laugarren txanda (10 minutu): ba-tzordeak denen aurrean eztabaida-tuko du, emandako argudio guztiak kontutan hartuz. Batzordeko presi-denteak azken erabakia azalduko du eta kontutan hartutako arrazoiak azalduko ditu.

    pm_euskera_20080812.indd 26 13/08/2008 22:40

  • GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    27HERIOTZA-ZIGORRARI EZ

    6FITXA

    Eztabaidan taldearen ordezkariak bakarrik hitzegingo du. Gainontzekoek ezin dute zuzenean parte hartu, baina (isilean) bere ordezkariari lagun diezaiokete hark hala eskatzen badu.

    HERIOTZA-ZIGORRARI BURUZKO EZTABAIDAARGIBIDEAKHILTZERA ZIGORTU OHIENTZAT eta haien familientzat argibideakHeriotza-zigorrari buruzko ikuspuntua: AURKA

    Zuek hiltzera zigortu ohiak eta haien seni-deak zarete. Asko poztu zineten zigorra ez zela beteko jakin zenutenean. Heriotza-zi-gorra indargabetu egin zen eta bizialdiko espetxe-zigorra ezarri zizueten. Bereziki zuen emazteentzat izugarrizko zoriona izan zen, indultua hainbat aldiz eskatu eta gero.

    Orain, zuen seme-alabak hazten ikus ditzakezue. Lehenago, zuen emazteek maiz esaten zuten: “Gogorragoa da zi-gorra guretzat eta gure seme-alabentzat haientzat baino”.Hainbeste urte heriotzaren zain eman ondoren, zuetako askok ezin duzue lorik egin pairatzen dituzuen amesgaiztoak direla eta: aulki elektrikoa, fusilamen-duak, heriotza…

    Gerardo hiltzera zigortua izan zen polizia bat hiltzeagatik. Egin zuena damu zaiola dio. “Samin eta arazo handiak eragin dizkiot bere familiari”. Mariak, bere emaz-teak, eta Carlosek, bere anaiak, ez dute hiltzaile bat bezala ikusten. “Gerardok egundoko hutsegitea izan du bizitzan, baina heriotza-zigorrak ez ziokeen ez berari ez bere familiari lagunduko. Eta ez ziokeen polizia hari ere bizitza itzuliko”.

    Zuek denak heriotza-zigorraren aurka zaudete.

    Prestakuntza (10 minutu).• Komenta ezazue nolakoa izan behar

    duen kondenatuentzat eta haien fa-

    milientzat hilaraziak izan behar dutela jakitea.

    • Pentsa itzazue heriotza-zigorraren aurkako argudioak. Saia zaitezte gaia kondenatuaren eta bere senideen ikuspuntutik bideratzen.

    • Idatz itzazue argudioak.• Aukera ezazue ordezkari bat.• Idatz ezazue paper batean taldearen

    izena: “Hiltzera zigortu ohiak”.

    Argudioak

    1. .......................................................................

    2. .......................................................................

    3. .......................................................................

    4. .......................................................................

    5. .......................................................................

    BORRERO OHIENTZAT ARGIBIDEAK(Iraganean heriotza-zigorraren exekuta-tzaile izanak)Heriotza-zigorrari buruzko ikuspuntua: AURKA

    “Borrero ohi baten hitzak: “Aldi bakoi-tzean izerdi hotz bat nitaz jabetzen zen, eta pentsatzen nuen: “hiltzaile bat al naiz? Benetan hain gaiztoak al dira? Egingo al dut? Ez al dut egingo?” Exekuzio baten ondorengo gauetan ezin nuen ikaratu-tako begi haietan eta lurrera erortzen zen gorpu hartan pentsatzez utzi”.

    Zuetako asko hitz hauetan islatuta senti-tzen zarete. Inork ez duzue berriro borrero gisa lan egin nahi. Duela hiru urte herio-tza-zigorra indargabetu zen eta beste lan bat bilatzerik izan zenuten. Hiltzera zigor-tutako askorekin Hitz egin izan duzue, eta ziur zaudete inongo kondenatuk ez zuela heriotza-zigorrean pentsatu delitua egin aurretik”.

    Orain zoriontsuak zarete ez duzuelako inor hil behar eta heriotza-zigorra berre-zartzearen aurka zaudete.

    Prestakuntza (10 minutu).

    • Hitz egin ezazue heriotza-zigorraren borreroentzat euren lanak suposatu behar zuenari buruz.

    Ba al dute bizitzan ala heriotzean eran-tzunkizunik? Atsegin al zuten bere lana?

    • Pentsa itzazue heriotza-zigorraren aur-kako argudioak. Saia zaitezte borre-roaren ikuspegia ematen.

    • Idatz itzazue argudioak.

    • Aukera ezazue ordezkari bat.

    • Idatz ezazue paper batean taldearen izena: “Borrero ohiak.”

    Argudioak

    1. .......................................................................

    2. .......................................................................

    3. .......................................................................

    4. .......................................................................

    5. .......................................................................

    pm_euskera_20080812.indd 27 13/08/2008 22:40

  • GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    28 AMNESTY INTERNATIONAL

    GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    AMNESTY INTERNATIONALEKO (edota heriotza-zigo-rraren aurka lanean diharduen beste talde batetako)KIDEENTZAT ARGIBIDEAKHeriotza-zigorrari buruzko ikuspuntua: AURKA

    Zuek Amnesty Internationaleko (edota heriotza-zigorraren aurka lanean dihar-duen beste elkarte batetako) talde bate-tako kide zarete. Heriotza-zigorra Giza Es-kubideen Aldarrikapen Unibertsalaren 3. eta 5. atalen aurkakoa da.. 3.atal horrek dioenez, pertsona guztiek dute bizitza eskubidea; 5. atalak, bere aldetik, pert-sona guztiek gizatasunezko tratua merezi dutela dio. Zuen ustetan, heriotza-zigorrak

    bizitza eskubidea urratzen du. Gainera, izan daitekeen zigorrik bihotz-gogorrena, iraingarriena eta bidegabeena da. Inoiz ezin izan da frogatu heriotza-zigorrak gaiz-kileak beldurtzen dituenik. Bestela baina, indarkeria erakartzen duen indarkeria-ekintza bat dela esan daiteke.

    Zigorra ordezka diezaioten edota behin-goz hilaraz dezaten zain dagoen preso batekin posta bidezko komunikazioa mantentzen duzue. Berak esaten dizue: “ez dakit noiz arte jasaterik izango dudan, erotzeko zorian nagoela sentitzen dut. Egunaren 24 orduak ematen ditut pare-tei so, eta aulkian, korrontean, nire begiak desitxuratuko dituzten milaka volt-etan bakarrik pentsatzen dut”. Gobernuari zigorraren ordezkaketa eskatu diozue. Kondenatuak hiru urte daramatza horren zai.

    Amnistiako kide zareten heinean, zigor horren aurka zaudete, era berean, atzera egiterik ez duen zigorra delako.

    Errugabe bat hilarazten bada, ez dago atzera pausorik. Jakin badakizue XX. mendean 343 errugabe izan zirela hiltze-ra zigortuak Estatu Batuetan, eta haieta-tik 25 hilaraziak izan ziren.

    Prestakuntza (10 minutu).

    • Idatz itzazue Amnistiako kide bezala heriotza-zigorraren aurka dituzuen ar-gudioak.

    • Saia zaitezte argudio gehiago aurki-tzen eta idatz itzazue.

    • Aukera ezazue ordezkari bat.

    • Idatz ezazue paper batetan taldearen izena: “Amnesty International”.

    Argudioak

    1. .......................................................................

    2. .......................................................................

    3. .......................................................................

    4. .......................................................................

    5. .......................................................................

    LAPURRETAREN BIKTIMENTZAKO ARGIBIDEAKHeriotza-zigorrari buruzko ikuspuntua: ALDE

    Zuek bizi zareten auzoan, duela hilabete batzuk, ikaragarria izan zen zerbait jazo zen. Zuetakoasko oraindik beldurtuta zaudete eta ez zarete ia kalera ateratzera ausartzen.

    Pepitaren semea ezbehar hartan hil zen. ”Hiltzaile haiek egin zutena barkaezina da. Nola hil ditzakete haur txikiak errukirik gabe? Errudunak nortzuk diren jakingo banu, nire eskuz hilko nituzke”.

    Jende askoren ustetan, auzoa jada ez da leku segurua. Bizilagun batek auzoko zain-

    dari talde bat antolatu nahi izan zuen, baina poliziak galerazi egin zion: “Gogor-tasun handiagoz ekin beharko lukete, guztiak hil, horrela ez genituen gehiago begi-bistan izango”.

    Baliabideak auzoa hobetzeko erabili be-harko liratekeela uste duzue, eta ez es-petxeetan. Heriotza-zigorra merkeagoa da eta gainera halako jendearen eragina betirako uxatzea ahalbidetzen du.

    Prestakuntza (10 minutu).

    • Komenta ezazue nola sentitu behar duten delitu hauen biktimek. Mende-kua nahi al dute?

    Zergatik daude heriotza-zigorraren alde?

    • Pentsa itzazue heriotza-zigorraren al- deko argudioak. Saia zaitezte biktimen ikuspuntua ematen.

    • Idatz itzazue argudioak.

    • Aukera ezazue ordezkari bat.

    • Idatz ezazue paper batean taldearen izena: “Biktimak”.

    Argudioak

    1. .......................................................................

    2. .......................................................................

    3. .......................................................................

    4. .......................................................................

    5. .......................................................................

    pm_euskera_20080812.indd 28 13/08/2008 22:40

  • GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    29HERIOTZA-ZIGORRARI EZ

    “KRIMENAREN KONTRAKO BA-TZORDEARENTZA-KO” ARGIBIDEAKHeriotza-zigorrari buruzko ikuspuntua: ALDE

    Zuek krimenaren aurkako batzordeko ki- de egin zineten herrialdean dagoen krimi-nalitate-indize altuak asko atsekabetzen zaituztelako. Kaleetan dagoen segurta-sun falta dela, lapurretak direla, droga dela… oso kezkatuta dago taldea.

    Zuen iritziz, gobernua biguinegia da. Gaiz-kileak ordu batzuren buruan kaleratuak dira, eta hiltzaileei ezartzen zaizkien zigo-rrak barregarriak dira. Joan den astean 83 urteko emakume bati lapurreta egin

    zioten kale erdian eta larriki zauritua suer-tatu zen.

    Guzti hau konpondu beharra dago: espe-txe gehiago, polizia gehiago, zigor gogorra-goak.

    Heriotza-zigorra berrezarri beharko litza-tekeela uste duzue. Zigor hori indarrean dela, gaizkileek ez dituzte deliturik la-rrienak burutzen. Heriotza-zigorra bizial-diko kartzela-zigorra baino merkeagoa da eta ez da hain lazgarria kondenatuaren-tzat.

    Zuen leloa hau da: “Gauza bakoitza bere tokian”.

    Prestakuntza (10 minutu).

    • Komenta ezazue zergatik zaudeten heriotza-zigorraren alde.

    • Pentsa itzazue heriotza-zigorraren aldeko argudioak. Saia zaitezte krime-naren aurkako batzordeko kide baten ikuspuntua ematen.

    • Idatz itzazue argudioak.

    • Aukera ezazue ordezkari bat.

    • Idatz ezazue paper batean taldea-ren izena: “Krimenaren aurkako ba-tzordea”.

    Argudioak

    1. .......................................................................

    2. .......................................................................

    3. .......................................................................

    4. .......................................................................

    5. .......................................................................

    HERIOTZA-ZIGO-RRARI BURUZKOGOBERNU-BATZORDEAREN-TZAKO ARGIBIDEAK Heriotza-zigorrari buruzko ikuspuntua: ORAINDIK INONGORIK EZ

    Ordezkaria: batzordeko presidentea.

    Zuen ikuspuntua eztabaidaren ondoren erabaki behar duzue. Zuek hartu beha-rreko erabakiak eztabaidan azaltzen diren argudioetan oinarritu beharko du. Idatz itzazue garbi ondoren zentzuzkoak ote diren ala ez eztabaidatzeko.

    Aukera ezazue presidente bat. Berak moderatuko du eztabaida. Bere lana

    partehartzaileak aurkeztea eta agurtzea izango da. Lehen txandan, bina minutu emango dio ordezkari bakoitzari bere tal-dearen ikuspegia azal dezan. Garrantzi-tsua da denei denbora berdina ematea eta lehen momentutik jendea eztabaida-tzen hastea ekiditea. Bigarren txandan, presidenteak batzordeko kideei galde-rak egiten utziko die. Eztabaida hiruga-rren txandan piztuko da. Denbora ondo neurtu beharra dago.

    Talde guztien nahikoa argudio jaso dire-nean, presidenteak eztabaida amaitutzat joko du. Laugarren txandan, denen au-rrean eztabaidatuko duzue batzordearen ikuspegia. Ondoren, presidenteak batzor-dearen ikuspuntua iragarriko du.

    Prestakuntza (10 minutu).

    • Gobernu-batzordeko kide zareten hei-nean, benetan independienteak al zarete?

    • Komenta itzazue zuen heriotza-zigo-rrari buruzko iritziak. Saia zaitezte azal-tzen diren argudioak, zuen iritziekin bat ez badatoz ere, behar bezala balioz-tatzen. Idatz itzazue ordezkariei egin nahi dizkiezuen galderak. Gai hauek pentsa ditzakezue: bizitza eskubidea, epaileen hutsegiteak, borreroen zama morala, delinkuentziaren gorakadak edota beherakadak, etab.

    • Aukera ezazue ordezkari bat.

    • Idatz ezazue paper batean: “Presiden-tea”

    Argudioak

    1. .......................................................................

    2. .......................................................................

    3. .......................................................................

    4. .......................................................................

    5. .......................................................................

    pm_euskera_20080812.indd 29 13/08/2008 22:40

  • GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    30 AMNESTY INTERNATIONAL

    GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    7FITXA

    Helburua: Epaileen hutsegiteek heriotza-zigorrarekin eta bere atzeraezintasunare-kin duten erlazioa ulertzea eta aztertzea.

    Adina: Batxilergoa eta Helduen Hez-kuntza.

    Beharrezko materiala: 7. fitxa (ikus be-hekaldea).

    Zerikusia duten arloak: Etika eta Gizabi-de Hezkuntza, Tutoretza.

    Garapena:1. Parte-hartzaile bakoitzak hurrengo

    orrialdeko artikuluak irakurriko ditu eta galdera hauei erantzungo die:

    “Errugabeak hilaraziak” “Hutsegite bat izatea gauza arrunta da. Ondorioz, logikoa da epaileren batek hutsegite bat izatea. Lastima da, horre-gatik, noizean behin errugabe batek hil behar izatea” Zer deritzozu adierazpen honi buruz?

    “Hiltzera zigortu baten salaketa izuga-rria”.

    • Zergatik irauten zuen egunak 23 ordu soilik Sakae Mendarentzat?

    • Nork eman nahi du bere burua aditze-ra “norbait erruduna edo errugabea ote den ez da fiskaltzarentzat garran-tzitsua” bezalako adierazpenekin?

    “Krudela da huts egitea”

    • Zergatik ez dute epailea, nekazari abe-ratsa, apaiza edota psikiatra hiltzera zigortzen?

    • Zein soluzio hautatuko zenuke?

    a. Hiru zurientzat eta bi beltzentzat es-petxea.

    b. Zurientzat heriotza-zigorra eta bel-tzentzat espetxea.

    c. Guztientzat heriotza-zigorra.

    Errugabeak hilaraziak“... Floridako bi katedradunek hiru urtez ikertu zituzten hiltzeko epaiak eta XX. mendean hilarazitako 25 pertsona erru-gabeak zirela ondorioztatu zuten. Badira, gainera, egin ez dituzten delitu larrienga-tik epaitutako 318 pertsona. Katedradu-nek diotenez, hau epaiketetan lekuko eta zurigarri faltsuak erabiltzen direlako ger-tatzen da…” (90. hamarkadako berria).

    Hiltzera zigortutako baten salaketa izugarria“... Sakae Mendak 57 urte ditu. Haieta-tik 34 espetxean eman ditu, eta 29 da-ramatza hilarazia izateko zain... Goizero sei t’erdietan esnatzen dute eta hiltzeko presta dadila esaten diote. Heriotza-zigo-rrak zortziretatik bederatzietara betetzen dira… Goizeko bederatziak direnean, Sa-kae aske sentitzen da… Eskerronez negar egin lezake… baina badira urte asko ezin duela negarrik egin… Sakae errugabea da, Japoniako espetxeetan hilaraziak iza-teko zai dauden beste asko bezala. Haien artean, Sadamichi Hirasawa, 91 urtekoa, heriotzaren zain 35 urte daramatzana… Fiskalari ez zaio axola nor den erruduna edo errugabea. Bere lana susmagarria kondenatua izatean datza, bestela bere ospea galduko luke eta… “

    Krudela da huts egitea “Floridan hiru gizon zuriri 25 urteko kar-tzela-zigorra ezarri zitzaien lau haur beltz erailtzeagatik. Estatu berean, bi beltzi heriotza-zigorra ezarri zitzaien zuri bat hiltzeagatik… Estatu Batuetan hiltzera zi-gortutako gehientsuenak gizartearen es-parru xumeenetatik datoz, baina horrek ez du esan nahi txiroek aberatsek baino delitu gehiago egiten dituztenik. Floridan, adibidez, zenbait kasuk aurkakoa adie-razten dute: epaile batek hiltzaile batzuk kontratatu zituen beste epaile bat eta haren emaztea hil zitzaten; nekazari abe-rats batek bere emaztea bizirik lurperatu zuen; apaiz batek bere familia osoa hil zuen; psikiatra batek bere idazkaria hil zuen… Hauetako bat ere ez zen hiltzera zigortua izan.”

    HUTSEGITEA ALA BORONDATEA?

    HUTSEGITEA ALA BORON-DATEA?

    pm_euskera_20080812.indd 30 13/08/2008 22:40

  • GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    GIZA ESKUBIDEETANHEZITZEKO MATERIALAK

    31HERIOTZA-ZIGORRARI EZ

    Galderak

    Erantzunak

    1. Nor da espetxeratutako gizona?

    2. Zenbat urte ditu?

    3. Zein da bere arraza?

    4. Zer leporatzen zaio?

    5. Noizdanik dago hiltzera zigortua?

    6. Zenbat aldiz atzeratu da bere exekuzioa?

    7. Nola egiten du lan Amnesty internationalek bere exekuzioa eragozteko?

    8. 1977az geroztik, zenbat pertsona izan dira hilaraziak Estatu Batuetan?

    9. Zein metodo erabili izan dira?

    10. Zenbat pertsona daude gaur egun Estatu Batuetan hilaraziak izateko zai?

    11. Eta Texasen?

    12. Zein ezaugarri du amankomunean Estatu Batuetan hiltzera zigortutakoen %80ak?

    13. Mundu osoan, zenbat pertsona izan dira hilaraziak azken urtean?

    14. Zenbat herrialdek mantentzen dute heriotza-zigorra?

    15. Zein lau herrialdek Zein lau herrialdek hartzen dituzte bere gain ematen diren exekuzioen %90a?t

    16. Zenbat herrialdek aurreikusten dute heriotza-zigorra euren legedian?

    17. Zenbat herrialdek ematen dute urtero heriotza-zigorra indargabetzeko pausoa?

    1. Thomas Miller

    2. 50

    3. Negra

    4. Gizon zuri bat hil izana

    5. 1986az geroztik

    6. 11 aldiz

    7. Agintariei gutunak, faxak edota e-postak bidaliz Auzitegi Gorenak bere kasua berrikus dezan eskatuz

    8. 750 baino gehiago

    9. Urkatzea, aulki elektrikoa eta injekzio hilgarria

    10. 3.500

    11. 450

    12. Biktima zuria zela

    13. 1.146

    14. 31

    15. Txina, Iran, Vietnam eta Estatu Batuak

    16. 83

    17. 3k

    TCM zinema-kanalak Amnesty Internationalekin elkarlanean egindako film laburrak heriotza-zigorraren gaia lantzen du.

    Material didaktikoa: “El cine denuncia” film laburra

    “EL CINE DENUNCIA” Helburua: TCM zinema-kanalak Amnesty Internationalekin elkarlanean egindako film laburra erabiliaz, heriotza-zigorrarengaiari buruz hausnartzea..

    Adina: Batxilergoa eta Helduen Hezkun-tza.

    Beharrezko materiala: “El cine denun-cia” film laburra. Berau toki bakoitzekoAmnesty Internationaleko taldeari eskatu beharko zaio. Aurki ezazu hurbilen duzun Amnesty Internationaleko taldea ondo-rengo helbidean: www.es.amnesty.org/contacto/grupos-locales/

    Garapena: “El cine denuncia” film laburraFernando León de Aranoa zinema zuzen-dariak aurkezten du. Lau minututan oso modu argian azaltzen du heriotza-zigorra-ren errealitatea. Ikusi ondoren, proposa-tzen diren galderak erabiliz, gaia eztabai-datuko da.

    Hezitzaileentzako oharrak: “Nazio Ba- tuen iradokizunak jarraituz, gaur egun 80 herrialdek ezabatu dute beren lege-ditik heriotza-zigorra. Dena den, ideologia guztiz desberdina duten zenbait herrial-de, adibidez Txina edota Estatu Batuak, gauza batetan bat datoz: heriotza zigor modutzat jotzen dute. Maiz esaten da he-riotza-zigorrak kriminalen asmoa aldatze-ko gaitasuna duela, horrela delitu gutxia-go izango direla… Ez dago halakorik man-tentzen duen inongo ikerketa sendorik.

    Heriotza-zigorra ez zaie denei era berean ezartzen. Garbi ikusten da gehien hilaraz-ten diren pertsonak gizartean irudi txarre-na dutenak direla (txiroak, arraza-gutxien-goak…). Abokatu on bat ordain dezakete-

    nak gutxitan dira hilaraziak. Epaileek ere badute hutsegiterik. XX.mendean, Estatu Batuetan, ondoren errugabeak zirela jakin zen 300 pertsona hilarazi ziren.

    Behin-betiko argudioa argudio morala da: bizitza da gizabanakoak duen ondasunik handiena eta inork ez du beste baten bi-zitza suntsitzeko eskubiderik, ez eta es-tatuak ere.”

    Ondorengo helbidean informazio gehia-go aurki daiteke:www.es.amnesty.org/temas/pmuerte/docs.shtm

    pm_euskera_20080812.indd 31 13/08/2008 22:41

    pm_eusk_final_25pm_eusk_final_26pm_eusk_final_27pm_eusk_final_28pm_eusk_final_29pm_eusk_final_30pm_eusk_final_31