G… · PROGRAMACIÓN DE GREGO I, II OBXECTIVOS XERAIS A materia de Grego no Bacharelato debe...

IES PLURILINGÜE EUSEBIO DA GUARDA

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE GREGO I, II BAC (p. 2-55)PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE CULTURA CLÁSICA 3º - 4º ESO (p. 56-152)

CURSO 2019-2020DEPARTAMENTO DE GREGO

PROGRAMACIÓN DE GREGO I, II

OBXECTIVOS XERAIS

A materia de Grego no Bacharelato debe proporcionar ao alumnado unha base lingüística e cultural que lle facilite a orientación e o

acceso ás carreiras de Humanidades. Por outra banda, debe contribuír á madurez persoal mediante o desenvolvemento das cualidades que

potencia o humanismo grecolatino, como son o espírito crítico, a curiosidade intelectual, a autorreflexión etc.

Os obxectivos xerais da materia, propostos xa na programación correspondente á Comunidade Autónoma de Galicia, pódense

contextualizar nos seguintes enunciados:

1. Coñecer e comprender o significado dos principais temas cotiáns que conforman a vida individual e social dos antigos gregos a

partir de textos e representacións plásticas.

2. Relacionar estes temas co mundo actual.

3. Achegarse aos principais mitos gregos e ás súas pegadas.

4. Coñecer e usar os principais elementos fonéticos, morfolóxicos e sintácticos da lingua grega.

5. Dominar un vocabulario básico que permita acceder a textos clásicos e á identificación dos helenismos do vocabulario actual.

6. Aplicar correctamente as normas fundamentais da transcrición.

7. Traducir frases e textos gregos dunha dificultade adecuada.

8. Coñecer a cultura e a civilización grega a partir dos testemuños literarios e artísticos para unha mellor comprensión do pensamento

político, social e cultural de Occidente.

9. Recoñecer a persistencia do legado grego.

2

10. Coñecer e manexar bibliografía adecuada aos temas culturais.

11. Aprender a facer traballos mediante busca documental de forma individual e colectiva.

12. Dar resposta aos distintos niveis de aprendizaxe dos alumnos.

LEXISLACIÓN APLICABLE

DECRETO 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade

Autónoma de Galicia. A descrición das relacións entre as competencias, os contidos e os criterios de avaliación na educación secundaria

obrigatoria e no bacharelato será a establecida de conformidade coa Orde ECD/65/2015, do 21 de xaneiro, pola que se describen as

relacións entre as competencias, os contidos e os criterios de avaliación da educación primaria, da educación secundaria obrigatoria e do

bacharelato. En liña coa Recomendación 2006/962/EC, do 18 de decembro de 2006, do Parlamento Europeo e do Consello, sobre as

competencias clave para a aprendizaxe permanente, neste decreto incorpórase a clasificación e denominación das definidas pola Unión

Europea. Considérase que “as competencias clave” son aquelas que todas as persoas precisan para a súa realización e o seu

desenvolvemento persoal, así como para a cidadanía activa, a inclusión social e o emprego.

COMPETENCIAS CLAVE

Dentro das competencias clave que os alumnos deberán acadar ao remate do Bacharelato, a materia de Grego favorece

principalmente:

1.- A competencia en comunicación lingüística (CCL) xa que achega destrezas comunicativas e capacidade de comprensión crítica.

Para a adquisición desta competencia, o alumnado deberá aprender un vocabulario dunhas 200 palabras gregas e dos helenismos

3

correspondentes, co que se favorece a ampliación e comprensión do vocabulario científico, tecnolóxico e culto. Ademais deberá traducir

frases do grego ao galego e tradución inversa, do galego ao grego; para o cal necesita levar a cabo unha reflexión sobre as estruturas

morfosintácticas das dúas linguas, unha comparación de feitos lingüísticos entre o grego e a lingua vehicular e a busca de equivalencias

para expresar na lingua propia as mensaxes dos textos gregos.

2.- A competencia de aprender a aprender (CAA) xa que achega habilidades no tratamento dos textos, na realización de esquemas e

resumos e na valoración da aprendizaxe como ferramenta social. Para acadar esta competencia o alumnado lerá textos dos que deberá dar

conta da súa comprensión; ademais o estudo da materia farase mediante procedementos que sirvan para desenvolver as capacidades de

cooperación, creatividade, autoavaliación, manexo de recursos e técnicas de traballo intelectual, capacidades de argumentación, diálogo,

superación de novos retos.

3.- A competencia social e cívica (CSC) xa que achega coñecemento das institucións gregas e desenvolvemento dos valores críticos

e de análise social. Convén que o alumnado se achegue ao pasado e reflexione sobre el e sobre as súas pegadas para favorecer a

competencia de coñecementos e a interacción no mundo coa mirada posta no futuro. A evolución do mundo helénico na antigüidade

constitúe un referente para a adaptabilidade a un contorno en constante cambio.

4.- A competencia en conciencia e expresións culturais (CCEC) xa que achega coñecementos sobre a cultura propia e allea, respecto

polas diferenzas e valoración da interculturalidade na nosa sociedade. Nada mellor que o estudo das civilizacións de Grecia e Roma para

que o alumnado valore o noso patrimonio cultural e artístico que ten o seu berce nese mundo grecorromano, cuxos logros excederon os

límites xeográficos e temporais dentro dos cales foron xestados e aínda persisten en moitos aspectos técnicos, artísticos, literarios e

institucionais do mundo actual. Este aspecto favorece a competencia na xestión e o tratamento da información a partir de todo tipo de

fontes que se poden obter mediante a consulta a bibliotecas, a visita a xacementos e museos e a través do manexo das TIC.

4

5.- A competencia en sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE) xa que axuda a desenvolver a autonomía persoal,

coñecementos do mundo económico e valoración do contorno social.

6.- A competencia dixital (CD) xa que incorpora o dominio das novas tecnoloxías, a seguridade na rede e a valoración crítica do seu

impacto na sociedade.

Conscientes da importancia que nos tempos actuais están a ter os medios informáticos no ensino, vemos necesario incluír o uso das

TIC nas clases, como elemento esencial para informarse, aprender e comunicarse. Débese potenciar o uso do ordenador, o canón e a

pizarra dixital nas aulas por parte do profesorado e dos alumnos e das alumnas.

ACTITUDES

1) Participación e espírito crítico nos debates propostos.

2) Cooperación co profesor e os compañeiros para facer unha clase máis dinámica e atractiva.

3) Interese en atopar novos materiais que amosen a persistencia da cultura grega, especialmente en Galicia.

4) Valoración da importancia da comunicación escrita e das obras de arte como vehículos transmisores de cultura.

5) Preocupación por realizar con rigor os traballos de investigación.

6) Afán por ser ordenado e limpo nos traballos.

7) Interese por coñecer calquera fenómeno na súa manifestación orixinaria.

8) Esforzo por alcanzar unha boa lectura e caligrafía en grego.

9) Interese pola lingua grega como medio para un mellor coñecemento da súa propia.

10) Respecto polas demais linguas.

5

11) Manexo da bibliografía e páxinas web recomendadas.

12) Esforzo por aprender os paradigmas morfolóxicos.

13) Empeño por superar as dificultades propias dunha tradución.

14) Empeño en facer unha tradución coidada.

15) Esforzo por rematar as traducións.

16) Afán pola precisión na linguaxe.

17) Valoración da importancia do caudal léxico de orixe grega no mundo científico e técnico.

18) Valoración da cultura grega e a súa achega á cultura occidental.

19) Interese pola comparación de aspectos da historia antiga e da actual.

20) Constancia na realización cotiá das tarefas encomendadas.

21) Aprecio e sensibilidade coas manifestacións artísticas e literarias.

22) Actitude crítica ante os feitos históricos, artísticos e literarios.

23) Interese por ampliar os coñecementos básicos.

PROCEDEMENTOS

Os procedementos que haberá que empregar para acadar todas estas competencias serán os seguintes:

1) Análise e síntese de textos literarios relacionados coa cultura grega.

2) Visión e análise de obras plásticas relacionadas co mundo grego.

3) Comparación do mundo grego co actual, en especial co galego.

4) Comprobación da incidencia dos mitos na formación de palabras e frases, na literatura e na arte.

6

5) Localización e uso de bibliografía recomendada.

6) Localización e uso de páxinas web recomendadas.

7) Lectura e escritura en grego.

8) Análise morfosintáctica de palabras, frases e textos gregos.

9) Comparación das estruturas morfosintácticas gregas coas do latín e demais linguas coñecidas.

10) Tradución directa e inversa de frases e/ou textos dunha dificultade progresiva sen necesidade da axuda de dicionario.

11) Tradución directa de textos de dificultade media coa axuda de dicionario.

12) Estudo dun vocabulario básico de "máxima frecuencia".

13) Realización de exercicios de vocabulario nos que o alumno se familiarice coas regras xerais de transcrición, derivación e

composición.

14) Dedución de significados a través da relación de palabras da mesma familia léxica.

15) Busca de significados no vocabulario xeral e/ou en dicionarios.

16) Recompilación de helenismos utilizados en libros de texto de bacharelato ou xornais para un posterior análise e clasificación.

17) Lectura individual de obras literarias traducidas.

18) Comparación de helenismos nas linguas modernas coñecidas.

19) Realización individual ou grupal de traballos de investigación sobre temas relativos ao mundo grego.

20) Elaboración de power-points e slides sobre a cultura grega.

21) Exposición oral de traballos.

22) Localización nun mapa de lugares, personaxes, obras artísticas, acontecementos históricos e feitos culturais.

7

1º BACHARELATO. ASPECTOS CURRICULARES E TEMPORALIZACIÓN DE CADA UNIDADE DIDÁCTICA

Respecto da temporalización, a marcha do curso e a evolución no ritmo de aprendizaxe dos alumnos será determinante na concreción da

mesma. Polo tanto, a temporalización que aquí presentamos é tentativa. Se os alumnos responden positivamente, avanzaremos nos temas

programados para o primeiro trimestre de 2º de bacharelato.

Grego 1.º Bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios de

avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias

clave

PRIMEIRO TRIMESTRE

Tema 1. A lingua grega

2

4

5

6

.T1.1

O indoeuropeo

.T1.1 Coñecer as

principais familias

lingüísticas ides e

localizalas no mapa

GR1T1.1.1 Explica o concepto

de i.e. e reflexiona sobre a

gramática comparada.

GR1T1.1.2 Coñece e localiza

nun mapa as familias de linguas

ides.

CCL

CD

CSC

CCEC

.T1.2

Orixe do alfabeto e

breve historia da

lingua grega.

.T1.2 Coñecer a orixe

e evolución do

alfabeto grego e

a historia da lingua

grega. Enumerar os

dialectos. Usar frases

GR1T1.2.1 Explica a orixe e

evolución do alfabeto grego a

partir do fenicio.

GR1T1.2.2 Distingue as etapas

da lingua grega, desde o

micénico ao grego moderno, e

CCL

CSC

CD

8

de saúdo en grego

moderno.

distingue o silabario micénico

“Lineal B”.

GR1T1.2.3 Recoñece os

principais dialectos do grego

antigo e sitúaos nun mapa.

GR1T1.2.4 Utiliza frases

sinxelas de presentación en grego

moderno

.T1.3

O alfabeto

.T1.3 Coñecer o

nome, as grafías e

signos ortográficos

do grego.

GR1T1.3.1 Recoñece as letras do

alfabeto, na súa forma minúscula

e maiúscula.

GR1T1.3.2 Escribe e le con

corrección caracteres gregos.

GR1T1.3.3 Identifica, escribe e

pronuncia correctamente os

acentos, espíritos e outros signos

ortográficos do grego.

CCL

CD

.T1.4

Clasificación e

transcrición dos

fonemas

.T1.4 Clasificar os

fonemas da lingua

grega e transcribir

palabras do grego ao

galego.

GR1T1.4.1 Distingue e clasifica

as consoantes e vogais polo punto

e modo de articulación.

GR1T1.4.2 Transcribe ao galego

correctamente os caracteres e

signos gregos.

CCL

9

Tema 2: Sistema nominal e verbal I

4

5

6

7

12

.T2.1

Valor e uso dos

casos (I)

.T2.1Comprender o

concepto de lingua

flexiva e coñecer o

nome e as funcións

básicas dos casos.

GR1T2.1.1 Comprende o

concepto de flexión nominal e

distingue as palabras flexivas das

non flexivas.

GR1T2.1.2 Nomea os cinco casos

da lingua grega e identifica as

súas funcións sintácticas básicas.

GR1T2.1.3 Constrúe frases en

diversas linguas nas que se usen

esas funcións sintácticas básicas.

CCL

CAA

.T2.2

O artigo

.T2.2 Coñecer a

natureza do artigo ,ὁ, τό, e reproduciloἡ

por escrito e

oralmente.

GR1T2.2.1 Comprende a

natureza e os usos do artigo.

GR1T2.2.2 Reproduce o artigo

oralmente e por escrito como

medio de facilitar a aprendizaxe

posterior das declinacións.

GR1T2.2.3 Resolve sinxelos

exercicios co artigo.

CCL

CAC

.T2.3

Os temas en –α (1.ª

.T2.3 Coñecer os

enunciados e a

GR1T2.3.1 Comprende os

diferentes temas femininos e

CCL

CAA

10

declinación).

Vocabulario

declinación dos temas

en -α e o seu

vocabulario básico.

Procurar derivados.

Analizar e traducir

frases sinxelas.

masculinos da 1.ª declinación.


concepto de enunciado dun

substantivo.

GR1T2.3.3 Fai a análise

morfolóxica de palabras desta

declinación.

GR1T2.3.4 Usa con soltura o

vocabulario básico desta

declinación e transcribe palabras

como medio de facilitar a procura

dos helenismos máis comúns

derivados do mesmo.


sintáctica e a tradución ao galego

de frases sinxelas gregas con este

vocabulario.


sintáctica e a tradución ao grego

de frases sinxelas galegas con este

vocabulario.

.T2.4

Os temas en –ο (2.ª

.T2.4 Coñecer os

enunciados e a

GR1T2.4.1 Comprende os

diferentes temas animados e

CCL

CAA

11

declinación).

Vocabulario


en -o e o seu


Procurar derivados.

Analizar e traducir

frases sinxelas

inanimados da 2.ª declinación.


concepto de animado e a

importancia dos determinantes

para distinguir un masculino dun

feminino da 2.ª.


concepto de neutro e a súa

diferenciación dos masculinos

nos casos rectos.

GR1B2.4.4 Fai a análise

morfolóxica de palabras desta

declinación.


vocabulario básico desta

declinación e transcribe palabras

como medio de facilitar a procura

dos helenismos máis comúns

derivados do mesmo.




vocabulario.

12




vocabulario.

.T2.5

Introdución á

flexión verbal

grega. O modo

indicativo activo

de λύω e ε μί.ἰVocabulario.

.T2.5 Comprender o

concepto de

conxugación e

recoñecer as

diferentes persoas,

separando os

compoñentes dos

tempos de indicativo

activo dun verbo

regular. Recoñecer o

presente e imperfecto

do verbo ε μί.ἰUtilizar o vocabulario

básico de verbos de

máxima frecuencia e

relacionalo con

substantivos vistos,

confeccionando

fichas de familias

GR1T2.5.1 Conxuga o presente,

futuro, imperfecto, aoristo,

perfecto e pluscuamperfecto de

indicativo activo dun verbo como

λύω e o presente e imperfecto de

ε μί. ἰGR1T2.5.2 Fai a análise

morfolóxica dunha forma verbal

nestes tempos, modo e voz,

separando os seus compoñentes.


vocabulario básico dos principais

verbos temáticos, relacionándoo

con substantivos xa vistos, e

deduce os helenismos máis

comúns derivados do mesmo.

GR1T2.5.4 Coñece e distingue

nas frases os usos semánticos de

ε μί.ἰ

CCL

CAA

13

léxicas cos

helenismos

correspondentes.

Analizar e traducir

frases sinxelas.




vocabulario.




vocabulario.

.T2.6

O adxectivo: 1.ª

clase.

Vocabulario.

.T2.6 Comprender o

concepto de

adxectivo de 3 e 2

terminacións da 1.ª

clase, coñecer os seus

diferentes enunciados

e vocabulario básico.

Procurar derivados.

Analizar e traducir

frases sinxelas.

Confeccionar fichas

coas familias léxicas

e os helenismos

vistos.


concepto de adxectivo da 1.ª clase

e distingue o enunciado e a

declinación dun adxectivo de 3

terminacións de un de 2

terminacións.

GR1T2.6.2 Declina sintagmas

compostos por artigo + adxectivo

+ substantivo.


vocabulario básico dos principais

adxectivos da 1.ª clase e

transcribe palabras como medio

de facilitar a procura dos

helenismos máis comúns

CCL

CAA

CD

14

derivados do mesmo.

GR1T2.6.4 Constrúe con este

vocabulario básico familias

léxicas gregas relacionándoo con

substantivos e verbos xa vistos




vocabulario, así como tradución

inversa.

.T2.7

Os demostrativos

.T2.7 Recoñecer os

demostrativos δε,ὅο τος e κε νος enὗ ἐ ῖsintagmas e frases

sinxelas.

GR1T2.7.1 Recoñece diversas

formas dos demostrativos en

sinxelos sintagmas nominais.


sintáctica e traduce directa ou

inversamente frases sinxelas con

demostrativos.

CCL

CAC

CAA

.T2.8

As preposicións I

.T2.8 Comprender o

concepto de sintagma

con preposición e

identificar os C.C. de

lugar e o uso das

preposicións nos


concepto de sintagma

preposicional, identifica

sintagmas coas preposicións ν,ἐκ, πό, ε ς, πρός, νά, κατά eἐ ἀ ἰ ἀ

deduce helenismos.

CCL

CAA

15

verbos compostos.

Deducir helenismos


concepto de verbo composto e

deduce o seu significado a partir

do verbo simple + a preposición.




sintagmas preposicionais e verbos

compostos.

Tema 3: A civilización grega I

1

2

3

5

8

9

10

11

12

.T3.1

O amor. Eros

.T3.1 Recoñecer en

textos e imaxes

información e

vocabulario sobre o

mundo cotián e

mitolóxico relativo ao

tema do amor.

Elaborar unha

presentación e

exposición oral sobre

o tema.

GR1T3.1.1 Le e comenta textos

traducidos de autores clásicos

alusivos ao tema do amor no

mundo cotián e mitolóxico.

GR1T3.1.2 Observa e interpreta

imaxes artísticas gregas.

GR1T3.1.3 Identifica as pegadas

da cultura grega en textos e obras

de arte de todos os tempos e

elabora un traballo para expoñer

na aula.

CD

CSC

CCEC

.T3.2

O mar. Poseidón.

.T3.2 Recoñecer en

textos e imaxes



16

Creta e a cultura

minoica.

información e

vocabulario sobre o

mundo cotián e


tema do mar e a

cultura minoica, e

identificar as pegadas

na cultura occidental.

Elaborar unha

presentación e


o tema.

alusivos ao tema do mar no



imaxes artísticas gregas sobre o

mar e a civilización cretense.





na aula.

.T3.3

A morte. Hades.

Micenas e a cultura

micénica

.T3.3 Recoñecer en

textos e imaxes

información e

vocabulario sobre o

mundo cotián e


tema da morte e a

cultura micénica, e

identificar as pegadas

na cultura occidental.

Elaborar unha



alusivos ao tema da morte no



imaxes artísticas gregas sobre a

morte e a civilización micénica.





17

presentación e


o tema.

na aula.

SEGUNDO TRIMESTRE

Temas 4: Sistema nominal e verbal II

4

5

6

7

9

12

.T4.1

Os pronomes

persoais e autós.

.T4.1 Recoñecer

formas de pronomes

persoais e de autós

en frases sinxelas,

analizalas

morfoloxicamente e

traducilas.

GR1T4.1.1Recoñece diversas

formas dos pronomes persoais e

de autós e analízaas

morfoloxicamente.


sintáctica, traduce directa ou


eles e deduce helenismos.

CCL

CSC

CD

.T4.2

Valor e uso dos

casos (II): o dobre

acusativo.

.T4.2 Comprender o

concepto de dobre

acusativo e recoñecer

os verbos que

necesitan dous

acusativos para

expresar o seu

significado.

GR1T4.2.1 Recoñece a función

de dobre acusativo, e distingue os

verbos máis frecuentes que rexen

dous acusativos (persoa e cousa)

dos que rexen un CD e un

predicativo, e reflexiona coas

diferencias sintácticas deses

verbos noutras linguas.


18


eses verbos.




dobre acusativo.

.T4.3

Valor e uso dos

casos (III): a

posesión e o dativo

posesivo.

.T4.3 Comprender

como se expresa a

posesión en grego.

GR1T4.3.1 Recoñece a

expresión da posesión cos

pronomes persoais en xenitivo e

dativo.

GR1T4.3.2 Distingue a posesión

do dativo posesivo q indica a

persoa que ten algo a súa

disposición.

.T4.4

As preposicións

(II): πί, πέρ, ἐ ὑπό, παρά, περί.ὑ

.T4.4 Identificar nas

frases C.C. e verbos

compostos con estas

preposicións. Deducir

helenismos

GR1T4.4.1 Identifica os

sintagmas coas preposicións πί,ἐπέρ, πό, παρά, περί e deduceὑ ὑ

helenismos.

GR1T4.4.2 Deduce o

significado dos verbos compostos

con estas preposicións.



19


estes sintagmas e verbos

compostos.

.T4.5

O infinitivo (I)

.T4.5 Recoñecer o

infinitivo presente

activo de λύω e ε μίἰTraducir frases con

infinitivo concertado.

GR1T4.5.1 Recoñece o

sufixo -ειν de formación do

infinitivo presente activo dos

verbos temáticos e o infinitivo

activo de ε μί. ἰGR1T4.5.2 Comprende o

concepto de oración subordinada

substantiva e de infinitivo

concertado, e relaciónao co latín,

o galego e o inglés.


sintáctica e traduce directa e

inversamente frases con

infinitivo concertado.

GR1T4.5.4 Comeza a traducir

textos sinxelos curtos.

.T4.6

A 3.ª declinación.

Os temas en

oclusiva.

.T4.6 Recoñecer as

desinencias da 3.ª

declinación nos temas

en consoante oclusiva

GR1T4.6.1 Recoñece diferentes

enunciados desta declinación.

GR1T4.6.2 Declina temas en

oclusiva e fai a análise

20

Vocabulario e o seu vocabulario

básico.

Procurar derivados.

Analizar e traducir

frases sinxelas.

morfolóxica de palabras en labial,

gutural e dental.

GR1T4.6.3 Usa o vocabulario

básico destes temas e procura os

helenismos máis comúns.


sintáctica e a tradución directa e

inversa de frases sinxelas con

este vocabulario.

.T4.7

Os posesivos e os

relativos.

As oracións

subordinadas de

relativo

.T4.7 Recoñecer

todas as formas de

expresar a posesión e

identificar os

relativos nas frases.

Traducir frases

subordinadas de

relativo

GR1T4.7.1 Distingue todas as

formas de expresar a posesión en

diferentes sintagmas.



adxectiva, e aplícao as oracións

de relativo.


concepto de antecedente do

relativo e a súa concordancia.



inversa de frases ou textos con

posesivos e relativos.

21

.T4.8

A voz media e a

pasiva: concepto e

desinencias.

Sintaxe da pasiva

.T4.8 Recoñecer

formas verbais en voz

media e pasiva e

distinguir os seus

usos sintácticos.

Vocabulario verbal



en calquera tempo e voz do modo

indicativo, e separa os seus

compoñentes.


concepto básico de voz media e

identifícao no dicionario.


concepto de verbo deponente e

usa o vocabulario dos principais

verbos medios, deducindo os

helenismos.

GR1T4.8.4 Recoñece a voz

pasiva e o axente, e relaciónao

coas linguas coñecidas.

GR1T4.8.5 Analiza

sintacticamente e traduce directa

ou inversamente frases con

verbos nestas voces.

Tema 5: A civilización grega II

1

2

.T5.1

A muller. Afrodita.

.T5.1 Recoñecer en

textos e imaxes



CD

CSC

22

3

5

8

9

10

11

12

Troia e a guerra de

Troia

información e

vocabulario

sobre o mundo cotián

e mitolóxico

relacionado co tema

da muller e a guerra

de Troia. Ler textos

de poesía épica grega:

cantos VIII-XII d’A

Odisea. Realizar unha

lectura escenificada.

alusivos ao tema da muller no

mundo cotián e mitolóxico e da

guerra de Troia.



muller, a deusa Afrodita e a

guerra de Troia.




realiza unha lectura escenificada

de cinco cantos d´A Odisea.

CCEC

.T5.2

O deporte. Hermes.

Olimpia e os

Xogos Olímpicos

.T5.2 Recoñecer en

textos e imaxes

información e

vocabulario

sobre o mundo cotián

e mitolóxico

relacionado co tema

do deporte e os xogos

olímpicos. Elaborar

unha presentación e




alusivos ao tema do deporte no



imaxes artísticas gregas sobre o

deporte, o deus Hermes e os

Xogos Olímpicos.




23

o tema. elabora un traballo para expoñer

na aula.

TERCEIRO TRIMESTRE

Tema 6: Sistema nominal e verbal III

4

5

6

7

9

12

.T6.1

A 3.ª declinación.

Os temas en soante

e -ντ. Vocabulario

.T6.1 Recoñecer as

desinencias da 3.ª

declinación nos temas

en consoante soante e

en -ντ e o vocabulario

básico.

Procurar derivados.

Analizar e traducir

frases e textos

sinxelos.

Confeccionar fichas

coas familias léxicas

e os helenismos

vistos.


concepto de alternancia vocálica

en lexemas e sufixos, así como o

de alargamento compensatorio, e

distingue os nominativos

alargados dos sigmáticos.


morfolóxica de palabras en

líquida, nasal e-ντ.







este vocabulario.

CCL

CAA

CD

CSC

.T6.2

Os indefinidos,

interrogativos e

.T6.2 Identificar os

determinantes,

pronomes

GR1T6.2.1 Distingue o

indefinido τις dο interrogativo

τίς.

24

numerais.

As oracións

interrogativas.

Vocabulario

indefinidos,

interrogativos e

numerais en frases e

textos.


numerais cardinais do 1 ao 20 e o

sufixo de formación dos ordinais.

Declina o 1-2-3 e 4.

GR1T6.2.3 Coñece o uso das

letras como cifras.


básico destes pronomes e procura

os helenismos máis comúns.




este vocabulario.

.T6.3

Valor e uso dos

casos IV: o

xenitivo partitivo

.T6.3 Identificar un

xenitivo partitivo dun

C.N. en frases e

textos.

GR1T6.3.1 Distingue do CN do

xenitivo cando indica un todo do

que se menciona unha parte.

.T6.4

O infinitivo II. As

oracións de

infinitivo non

concertadas.

.T6.4 Recoñecer o

infinitivo presente

medio e pasivo dun

verbo temático.

Traducir frases e

textos con infinitivos


sufixo -σθαι de formación do

infinitivo presente medio dos

verbos temáticos.



25

non concertados substantiva e de infinitivo

concertado e non concertado, e

relaciónao co latín, galego e

inglés.


sintáctica e traduce directa e

inversamente frases e textos con

infinitivo non concertado.

.T6.5

As preposicións

III: σύν, πρό, μετά

e διά,

.T6.5 Identificar nas

frases C.C. e verbos

compostos con estas

preposicións. Deducir

helenismos

GR1T6.5.1 Identifica os

sintagmas coas preposicións σύν,

πρό, μετά e διά, e deduce

helenismos.

GR1T6.5.2 Deduce o significado

dos verbos compostos con estas

preposicións.

GR1T6.5.3 Diferencia o

complemento de compañía do

complemento de instrumento.



inversamente frases e textos

sinxelos con estes sintagmas e

verbos compostos.

26

.T6.6

Os adxectivos de

tema en nasal e -ντ

e os adxectivos

irregulares.

Vocabulario

.T6.6 Recoñecer os

adxectivos de 3 e 2

terminacións en nasal

e o adxectivo π ς,ᾶπ σα, π ν.ᾶ ᾶIdentificar os

adxectivos μέγας e

πολύς.


adxectivos de 3 e 2 terminacións

de tema en nasal e as formas de

π ς, π σα, π ν.ᾶ ᾶ ᾶGR1T6.6.2 Identifica as diversas

formas dos adxectivos μέγας e

πολύς.




sinxelos con estes adxectivos.

.T6.7

Os graos do

adxectivo:

comparativos e

superlativos.

.T6.7

Recoñecer os

adxectivos nos seus

graos positivo,

comparativo e

superlativo.


concepto de graos do adxectivo

así como o concepto de 2.º termo.

GR1T6.7.2 Identifica os dous

sufixos de formación do

comparativo de superioridade e

os do superlativo, e as formas

máis comúns de expresar o 2.º

termo.

GR1T6.7.3 Usa as formas máis

frecuentes de comparativos e

superlativos irregulares e

27

relaciónaas co latín, galego e

inglés




sinxelos cos graos do adxectivo.

.T6.8

Introdución ao

participio: o

participio

substantivado e

concertado.

.T6.8 Recoñecer o

participio presente de

λύω e ε μί Traducirἰfrases e textos de

participio

substantivado e

concertado.

Vocabulario.


concepto de adxectivo verbal.

GR1T6.8.2 Distingue o uso

nominal e verbal do participio




sinxelos con participios.

.T6.9

O aumento e os

seus tipos. O

aumento nos

verbos compostos.

.T6.9 Identificar o

aumento en lexemas

verbais que comezan

por consoante ou por

vogal.


concepto deste recurso nos

tempos pasados do indicativo.

GR1T6.9.2 Distingue o aumento

silábico do temporal.


formación do aumento nos

verbos compostos e os cambios

que se producen ao incorporar

28

este recurso.


morfolóxica de formas verbais

con aumento separando os seus

compoñentes.

Tema 7: A civilización grega III

1

2

3

5

8

9

10

11

12

.T7.1

A relixión. Apolo e

o oráculo de

Delfos. Lesbos e a

poesía lírica.

.T7.1 Recoñecer en

textos e imaxes

información e

vocabulario sobre o

mundo cotián e

mitolóxico

relacionado co tema

da relixión e o

oráculo de Delfos.

Ler textos de poesía

lírica grega.

Memorizar poemas e

expoñelos na aula


traducidos alusivos ao tema da

relixión e o oráculo de Delfos no

mundo cotián e mitolóxico, así

como unha selección de poemas

líricos.



relixión, o deus Apolo e o oráculo

de Delfos.




recita algún poema lírico

traducido ao galego.

CD

CSC

CCEC

.T7.2

A guerra e a

.T7.2 Recoñecer en

textos e imaxes o


traducidos alusivos ao tema da

29

sociedade

espartana. O deus

Ares.

mundo cotián e

mitolóxico

relacionado co tema

da guerra e a

sociedade espartana

Elaborar unha

presentación e


o tema.

guerra e a sociedade espartana no




guerra, o deus Ares e a sociedade

espartana.


da cultura grega e expón un

traballo na aula.

CONTIDOS MÍNIMOS PARA 1.º DE BACHARELATO

1. O marco xeográfico da Grecia antiga:

– Situar no mapa os lugares máis destacados: Creta, Illas Cícladas, Micenas, Troia, Olimpia, Atenas, Esparta, Mte. Olimpo, Mte.

Parnaso, Mte. Taixeto, Peloponeso, Mar Exeo e Mar Xónico.

2. O marco histórico da Grecia antiga:

– Coñecer as etapas e acontecementos históricos máis destacados da etapa cretense, micénica, escura e arcaica.

3. Lectura dos cantos VIII, IX, X, XI e XII da Odisea de Homero.

4. Os principais deuses olímpicos e heroes gregos: nome grego e latino, poderes, atributos e epítetos.

5. O alfabeto grego antigo.

30

6. As tres declinacións:

– Da 3.ª só os temas en consoante oclusiva, soante e –ντ.

7. O adxectivo. Comparativos e superlativos.

8. Os pronomes gregos máis comúns.

9. As principais preposicións.

10. O modo indicativo dos verbos λύω e ε μί, ἰ en especial o presente e o imperfecto.11. Tradución de frases sinxelas sen dicionario cun vocabulario de máxima frecuencia.

31

2º BACHARELATO. ASPECTOS CURRICULARES E TEMPORALIZACIÓN DE CADA UNIDADE DIDÁCTICA

En 2.º de Bacharelato, despois dun amplo repaso dos temas vistos en 1.º, serán obxecto de estudo os temas que completen os

coñecementos gramaticais e sintácticos necesarios para a traducción dos textos propostos pola CIUG para as ABAU, sendo a tradución de

textos o obxectivo principal. Traduciranse textos das obras principais de Xenofonte: Anábase, Helénicas, Apoloxía, Lembranzas, Ciropedia

etc., co fin de preparar unha das opcións do exame de ABAU, mais sen deixar de lado ao outro autor, Platón, de quen se poderán traducir

textos da Apoloxía de Sócrates, Critón, Protágoras, Fedón etc. As lecturas obrigatorias serán:

A Ilíada (cantos I, VI, XVI e XXII).

Selección de poemas de Arquíloco, Safo e Alceo.

Edipo Rei de Sófocles.

A asemblea de mulleres de Aristófanes.

Grego 2.º Bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios de

avaliación

Estándares de aprendizaxe Competencias

clave

PRIMEIRO TRIMESTRE

Tema 1.Sistema nominal e verbal I

4

5

6

.T1.1

A 3.ª declinación:

temas en silbante.

Vocabulario.

.T1.1 Coñecer os

enunciados e a


en silbante e o seu

GR2T1.1.1 Repasa as

declinacións vistas en 1.º de

Bacharelato e recoñece diferentes

enunciados desta declinación.

CCL

CAA

CD

32

7

8

12


Procurar derivados.

Analizar e traducir

frases e textos con

palabras destes temas.


silbante e fai a análise

morfolóxica de substantivos

neutros en -ος e de substantivos

e adxectivos en -ης.






inversa de frases con este

vocabulario.

.T1.2

Os complementos

circunstanciais sen

preposición.

.T1.2 Comprender o

concepto de C.C. sen

preposición e

recoñecer en que tipo

de expresións se

utiliza. Analizar e

traducir frases e

textos con estes

complementos.


concepto de C.C. sen preposición

e repasa a expresión do

instrumento vista en 1.º de

Bacharelato. Recoñece estes

complementos nos textos.

GR2T1.2.2 Nomea aquelas

expresións máis frecuentes para

expresar a noción do tempo.

GR2T1.2.3 Nomea aquelas

expresións máis frecuentes para

CCL

CAA

CD

33

expresar a extensión no espazo.


acusativo de relación e distingue

os verbos, substantivos e

adxectivos máis frecuentes que

adoitan construírse con este

acusativo.



estes complementos.



inversamente frases con C.C. sen

preposición.

.T1.3

Os modos verbais.

.T1.3 Distinguir

formas verbais en

diferentes modos e

recoñecer os seus

usos en frases e

textos gregos.

GR2T1.3.1 Repasa as

características do modo

indicativo vistas en 1º de

Bacharelato.

GR2T1.3.2 Distingue as

diferenzas morfolóxicas do

subxuntivo, optativo e imperativo

fronte ao indicativo.

GR2T1.3.3 Coñece os diversos

CCL

CAA

CD

34

usos do subxuntivo, optativo e

imperativo e recoñéceos nas

frases e textos.



en calquera destes modos,

separando os seus compoñentes.



de frases e textos gregos con

formas verbais en diferentes

modos.

.T1.4

O infinitivo. A

construción persoal.

.T1.4 Coñecer o

infinitivo nos seus

catro temas verbais,

e distinguir a

construción persoal

con infinitivo en

frases e textos.

GR2T1.4.1 Repasa o infinitivo

concertado e non concertado

visto en 1º de Bacharelato.

GR2T1.4.2 Recoñece o infinitivo

de presente, futuro, aoristo e

perfecto.

GR2T1.4.3 Compara e distingue

unha construción persoal con

infinitivo dunha impersoal.



CCL

CAA

CD

35

de frases gregas con infinitivos

en diferentes temas e usos.

.T1.5

O aoristo radical I.

.T1.5

Recoñecer o aoristo

radical dos verbos

γίγνομαι, χω,ἔβάλλω e verbos con

infixo e sufixo nasal.

O polirrizo λέγω.

GR2T1.5.1 Repasa o aoristo

sigmático. Comprende o

concepto de aoristo 2.º ou radical

e distíngueo do aoristo sigmático.

GR2T1.5.2 Recoñece un aoristo

2.º en todos os seus modos e

voces.

GR2T1.5.3 Recoñece nos textos

o aoristo dos verbos γίγνομαι,

χω, βάλλω, λέγω e verbos conἔinfixo e sufixo nasal.

CCL

CAA

CD

Tema 2: A literatura grega I

1

2

3

8

9

10

11

12

.T2.1

A poesía épica.

.T2.1Coñecer as

características e

autores principais da

poesía épica grega.

Ler os cantos I, VI,

XVI e XXII d´A

Ilíada.


importancia da literatura grega

para Occidente e coñece as súas

etapas e soportes de escritura.

GR2T2.1.2 Nomea as principais

características da épica, así como

os seus autores e respectivas

obras.

GR2T2.1.3 Reflexiona sobre a

CAA

CSC

CCEC

CSIEE

CD

36

importancia e influencia de

Homero en toda a literatura

occidental.

GR2T2.1.4 Repasa e amplía os

coñecementos vistos en cursos

anteriores sobre o mito da Guerra

de Troia observando e

comentando imaxes de arte.

GR2T2.1.5 Le e comenta os

catro cantos d’A Ilíada

obrigatorios para as probas de

ABAU.

SEGUNDO TRIMESTRE

Temas 3: Sistema nominal e verbal II

4

5

6

7

8

12

.T3.1

Os temas en vogal e

ditongo.

Vocabulario.

.T3.1 Coñecer os

enunciados e a


en vogal e ditongo,

así como o seu


Procurar derivados.

Analizar e traducir

frases e textos con


vogal, e fai a análise morfolóxica

de substantivos en -ι e – υ con e

sen alternancia, destacando os

femininos tipo πόλις, πόλεως, e o

substantivo να ς, νεώς.ῦGR2T3.1.2 Declina e recoñece

os adxectivos de tres

terminacións de tema en -υ.

CCL

CAA

CD

37

palabras destes temas. GR2T3.1.3 Elabora o cadro

xeral da terceira declinación e o

cadro xeral do adxectivo.




GR2T3.1.5 Traduce distinguindo

nas frases e textos as palabras

destes temas.

.T3.2

Os verbos

contractos:

características e

vocabulario.

.T3.2 Comprender o

concepto de verbo

contracto e coñecer as

súas características.

Analizar e traducir

frases e textos con

estes verbos.

GR2T3.2.1 Distingue nos textos

un verbo contracto dun non

contracto.

GR2T3.2.2 Recoñece as

diferentes contraccións do tema

de presente e os alongamentos

dos outros temas verbais.

GR2T3.2.3 Nomea os verbos

contractos máis frecuentes e

traduce frases e textos con estes

verbos.

CCL

CAA

CD

.T3.3

O participio. Uso

nominal e verbal.

.T3.3 Coñecer o

participio nos seus

catro temas verbais,

GR2T3.3.1 Repasa e distingue o

participio con artigo e o

participio concertado visto en 1.º

CCL

CAA

CD

38

e distinguir o seu uso

nominal e verbal en

frases e textos.

de Bacharelato.


participio de presente, futuro,

aoristo e perfecto.

GR2T3.3.3 Compara e distingue

unha oración de participio

concertado dunha de participio

non concertado ou absoluto.

GR2T3.3.4 Fai análise sintáctica

e tradución de diferentes

participios en frases e textos.

.T3.4

As oracións

subordinadas I. As

substantivas.

.T3.4 Comprender o

concepto de

subordinación e de

oración subordinada

substantiva.

Distinguir as

principais oracións

substantivas con ou

sen nexo en frases e

textos.

GR2T3.4.1 Repasa os nexos

coordinados vistos en 1.º de

Bacharelato.

GR2T3.4.2 Distingue en textos

unha oración coordinada dunha

subordinada.

GR2T3.4.3 Traduce frases e

textos con oracións substantivas

introducidas polas conxuncións

τι, ς, πως e μή, e distingueὅ ὡ ὅesta última do adverbio de

negación.

CCL

CAA

CD

39

GR2T3.4.4 Repasa e afianza o

coñecemento das oracións

substantivas de infinitivo

concertado e non concertado.

GR2T3.4.5 Traduce frases e

textos identificando as

substantivas de participio tras

algúns verbos de percepción e

coñecemento.

GR2T3.4.6 Repasa as oracións

interrogativas directas vistas en

1.º de Bacharelato e identifica as

indirectas introducidas por

pronomes ou adverbios

interrogativos e pola conxunción

ε .ἰ.T3.5

A reduplicación.

.T3.5 Coñecer todos

os procedementos de

formación da

reduplicación no

tema de perfecto.

GR2T3.5.1 Repasa o visto en 1.º

de Bacharelato sobre o tema de

perfecto.

GR2T3.5.2 Recoñece todos os

procedementos de formación da

reduplicación nos verbos simples

e compostos.

CCL

CAA

CD

40


morfolóxica de formas verbais

con reduplicación separando os

seus compoñentes.

GR2T3.5.4 Traduce e recoñece

diferentes perfectos en frases e

textos.

.T3.6

O aoristo radical II.

.T3.6 Recoñecer o

aoristo radical dos

verbos φεύγω, βαίνω,

πίπτω e con sufixo -

(ι)σκω. Os polirrizos

ρχομαι, ράω, φέρωἔ ὁe α ρέω.ἱ


diferenza entre un imperfecto e

un aoristo radical.

GR2T3.6.2 Conxuga un aoristo

2º en todos os seus modos e

voces.

GR2T3.6.3 Traduce textos con

aoristos radicais.

CCL

CAA

CD

Tema 4: A literatura grega II

1

2

3

5

8

9

10

.T4.1

A poesía lírica

.T4.1 Coñecer as

características, tipos e

autores principais da

poesía lírica grega.

Ler unha selección de

poemas de Arquíloco,

Safo e Alceo.

GR2T4.1.1 Sitúa este xénero na

etapa arcaica e repasa os

personaxes e acontecementos

máis importantes da mesma.


características, tipos e autores

principais da poesía lírica grega.

CAA

CSC

CCEC

CSIEE

CD

41

11

12

GR1T4.1.3 Le e comenta unha

selección de poemas de

Arquíloco, Safo e Alceo.

.T4.2

A historiografía.

.T4.2 Coñecer as

características,

autores e obras

destacadas da

historiografía grega,

principalmente de

Xenofonte.

GR2T4.2.1 Sitúa este xénero na

etapa clásica e identifica os

personaxes e acontecementos

históricos máis importantes da

mesma.

GR2T4.2.2 Coñece as causas,

acontecementos principais e

desenlace da Guerra do

Peloponeso.

GR2T4.2.3 Identifica e comenta

os personaxes e acontecementos

históricos nas obras de Xenofonte

obxecto de tradución.

TERCEIRO TRIMESTRE

Tema 5: Sistema nominal e verbal III

4

5

6

7

8

.T5.1

Os verbos oclusivos:

características e

vocabulario.

.T5.1 Comprender o

concepto de verbo

oclusivo e coñecer as


Analizar e traducir

GR2T5.1.1 Repasa o visto o

curso pasado sobre as consoantes

oclusivas e os temas en oclusiva

da 3.ª declinación.

GR2T5.1.2 Recoñece os cambios

CCL

CAA

CD

42

12 frases e textos con

estes verbos.

fonéticos que experimentan as

consoantes oclusivas labiais,

guturais e dentais nos distintos

temas verbais.


un verbo oclusivo dun non

oclusivo.


oclusivos máis frecuentes e


verbos.

.T5.2

Os verbos líquidos:

características e

vocabulario.

.T5.2 Comprender o

concepto de verbo

líquido e coñecer as


Analizar e traducir

frases e textos con

estes verbos.


curso pasado sobre as consoantes

soantes e os temas en líquida e

nasal da 3.ª declinación.


reforzos, contraccións e

alongamentos que se dan nos

distintos temas verbais.


concepto de aoristo asigmático e

distingue o aoristo dun verbo

líquido dun aoristo radical.

CCL

CAA

CD

43


un verbo líquido dun non líquido.


líquidos máis frecuentes e


verbos.

.T5.3

As oracións

adverbiais I.

.T5.3 Comprender o

concepto de oración

subordinada

adverbial.

Distinguir as

oracións causais,

temporais, finais e

consecutivas en

frases e textos.

GR2T5.3.1 Coñece os principais

nexos causais, temporais, finais e

consecutivos.

GR2T5.3.2 Distingue os nexos

que só expresan unha

circunstancia dos que poden

expresar varias, destacando os

usos da conxunción ς.ὡGR2T5.3.3 Traduce frases e

textos con oracións subordinadas

adverbiais introducidas por estes

nexos.

CCL

CAA

CD

.T5.4

As oracións

adverbiais II.

.T5.4 Distinguir as

oracións

comparativas,

condicionais e

concesivas en frases e

GR2T5.4.1 Coñece os principais

nexos comparativos,

condicionais e concesivos.

GR2T5.4.2 Comprende os catro

tipos que presentan as oracións

CCL

CAA

CD

44

textos. condicionais, e relaciónaos co

latín, galego e inglés.

GR2T5.4.3 Identifica a partícula

ν e comprende os seus usos.ἄ.T5.5

Os verbos

atemáticos.

.T5.5 Comprender o

concepto de verbo

atemático e coñecer

as súas características

principais. Analizar e

traducir frases e

textos con estes

verbos.


curso pasado sobre o verbo ε μί.ἰGR2T5.5.2 Comprende o

concepto de verbo atemático e

distíngueo de un temático.

GR2T5.5.3 Coñece os tres tipos

de verbos atemáticos.


características principais destes

verbos.

GR2T5.5.5 Distingue polo

lexema entre formas do verbo

ε μί e ε μι.ἰ ἶGR2T5.5.6 Recoñece polo

lexema diversas formas de

δίδωμι, τίθημι, στημι e ημι.ἵ ἵGR2T5.5.7 Recoñece polo

lexema diversas formas de verbos

con sufixo -νυ, especialmente

CCL

CAA

45

δείκνυμι e λλυμι.ὄGR2T5.5.8 Nomea os verbos

atemáticos máis frecuentes e


verbos.

GR2T5.5.9 Elabora o cadro xeral

dos verbos temáticos e

atemáticos.

Tema 6: A literatura grega III

1

2

3

5

8

9

10

11

12

.T6.1

O teatro.

.T6.1 Recoñecer a

orixe, características,

xéneros e autores

principais da poesía

dramática grega. Ler

a traxedia Edipo Rei e

a comedia A

asemblea de

mulleres.

GR2T6.1.1 Coñece a orixe,

características, organización,

xéneros e autores principais do

teatro grego.


relación do teatro coa democracia

ateniense, observando e

comentando imaxes de arte.

GR2T6.1.3 Le e comenta a

traxedia de Sófocles Edipo Rei e

a comedia de Aristófanes A

asemblea de mulleres.


importancia do teatro grego.

CAA

CSC

CCEC

CSIEE

CD

46

CONTIDOS MÍNIMOS PARA 2.º DE BACHARELATO

O alumnado deberá dominar os mesmos contidos mínimos de 1.º e ademais:

1. Marco histórico da Grecia antiga:

– Coñecer os acontecementos e personaxes históricos máis destacados das etapas clásica e helenística, sobre todo o século V a.C.

2. Xéneros literarios gregos:

– Coñecer as características e autores máis destacados da épica, a lírica e o teatro grego.

3. Lectura dos seguintes textos e autores:

– Cantos I, VI, XVI e XXII da Ilíada de Homero.

– Selección de poemas de Arquíloco, Safo e Alceo.

– Edipo Rei de Sófocles.

– Asemblea de mulleres de Aristófanes.

4. As tres declinacións.

5. Os modos subxuntivo, optativo e imperativo de λύω e είμί.

6. Principais características dos verbos contractos en -άω, έω, -όω.

7. Principais características dos verbos consonánticos.

8. As principais conxuncións subordinadas.

9. O infinitivo concertado e non concertado.

10. O participio concertado e absoluto.

11. Tradución con dicionario dun texto sinxelo dunhas tres liñas de Xenofonte.

47

ATENCIÓN Á DIVERSIDADE: REFORZOS E PENDENTES

Para os alumnos de Grego coa materia de 1.º de bacharelato pendente que necesiten recuperala establécense dous exames: un no

primeiro trimestre (novembro) no que entrará a metade da materia, outro no mes de febreiro no que entrará a segunda metade da materia (o

que inclúe, tratándose dunha lingua, os contidos de primeira metade). Se non aproba, enténdese que, no exame final, a primeiros de maio,

entrarán os contidos lingüísticos de todolos temas estudados no primeiro curso.

En relación ás actividades de reforzo especiais, a materia de Grego en 1.º de bacharelato é propia de modalidade polo que adoita ser

escollida por aqueles alumnos e por aquelas alumnas que non tiveron grandes problemas coa lingua na ESO; ademais comézase desde cero,

o que facilita a incorporación á mesma de todos os alumnos e todas as alumnas desde o principio, e o número de alumnos e de alumnas por

aula adoita ser pouco numeroso. Todo isto facilita a adopción de reforzos puntuais con diversos materiais.

En 2.º de bacharelato adoitan escoller Grego os alumnos e as alumnas que tiveron un resultado positivo no curso anterior.

De calquera forma, se se observan atrasos significativos no progreso da materia, os alumnos e as alumnas disporán de reforzos

puntuais con diversos materiais e exercicios complementarios.

48

CRITERIOS E INSTRUMENTOS DA AVALIACIÓN.

CRITERIOS DE CALIFICACIÓN.

A avaliación do proceso de aprendizaxe do alumno levarase a cabo por medio dos seguintes instrumentos:

Observación do traballo diario.

Probas específicas.

Realización de tarefas puntuais.

1) Traballo diario: Labor fundamental do profesorado é a observación e o control do traballo diario do alumno mediante:

Preguntas frecuentes na aula.

Seguimento do caderno do alumno.

Control de asistencia e puntualidade.

Observación do grao de participación na clase.

Valoración da actitude.

Deste xeito o profesor observará as dificultades, os avances ou os erros máis frecuentes dos alumnos e poderá atendelos axeitadamente.

2) Probas específicas: As probas recollerán o exposto durante o período correspondente, sen que representen unha dificultade non salvable

para o alumno que traballou acotío. Poderán facerse:

49

Probas escritas ou orais.

Probas sen previo aviso.

Probas fixadas xa de antemán ao principio do trimestre: mínimo dúas probas a mediados e finais de cada trimestre fixadas, no

posible, de acordo cos alumnos.

3) Tarefas puntuais: Versarán sobre os aspectos culturais da materia e consistirán na elaboración de traballos para os que será preciso a

lectura de bibliografía primaria e secundaria recomendada polo profesor e accesible na biblioteca do centro. Valorarase:

A puntualidade na data de entrega prevista.

A presentación do traballo.

A comprensión e síntese do tema motivo do traballo.

A elaboración persoal.

A exposición oral.

A comprensión lectora e o manexo das TIC.

A) 1º de BACHARELATO

As probas específicas versarán, en xeral, sobre as seguintes cuestións :

Análise morfolóxica de varios nomes e outras categorías gramaticais.

50

Análise morfolóxica de varios verbos.

Análise sintáctica e tradución de varias frases.

Cuestións relativas ao vocabulario (helenismos).

Preguntas dos temas culturais.

As tarefas puntuais versarán exclusivamente sobre os aspectos culturais.

Calificación das probas específicas e as tarefas puntuais:

A análise morfolóxica representará o 40% da nota global de cada trimestre o do curso.

A análise sintáctica e traducción representará o 40% da nota global de cada trimestre e do curso.

As cuestións relativas ao vocabulario (helenismos) e aos temas culturais representarán o 20% (10% respectivamente) da nota global de

cada trimestre e do curso.

Non se poderán considerar aprobadas as probas nas que os alumnos non demostren un coñecemento mínimo de cada unha das partes da

proba: análise morfolóxica, análise sintáctica, helenismos e temas culturais. Non se poderá considerar aprobado na avaliación final de curso

o alumno que non demostre un coñecemento mínimo de cada unha das partes da materia.

51

A calificación das tarefas puntuais é solidaria coa calificación dos temas culturais das probas específicas (10% da nota de cada trimestre e

da nota final do curso), sendo obrigatoria a sua realización para obter o devandito 10% das notas trimestrais e da nota final.

Tratándose da apredizaxe dunha lingua, os contidos son acumulativos, polo tanto ponderaranse, na avaliación e calificación final do curso,

as calificacións obtidas en cada trimestre en función da progresión dos alumnos: no caso dunha progresión descendente, a calificación dos

dous primeiros trimestres representará o 50% de nota final, mentres que a calificación do último trimestre representará o outro 50%. No

caso dunha progresión ascendente, a calificación do último trimestre respresentará o 100% da calificación final do curso.

B) 2º de BACHARELATO

En 2.º de bacharelato as probas, dende o principio, adaptaranse gradualmente, na forma e nos criterios de calificación, aos criterios

establecidos pola CIUG para as ABAU e constarán de:

Un texto para traducir (60% da calificación: 6 puntos).

Preguntas de morfoloxía, de sintaxe, helenismos e cuestións culturais referidas ao texto (30% da calificación: 3 puntos)

Cuestións sobre as lecturas obrigatorias (10% da calificación: 1 punto).

Levaranse a cabo un mínimo de duas probas trimestrais e, no último trimestre, a maiores, haberá unha proba final que responderá,

estrictamente, aos criterios da CIUG que expoñemos a continuación:

52

A proba final de 2.º de bacharelato constará dun texto para traducir dunhas tres liñas; catro preguntas a elixir tres sobre cuestións

gramaticais e culturais referidas ao texto; e dúas preguntas a elixir unha sobre os temas de literatura e as lecturas obrigatorias.

Dacordo co programa vixente e os novos acordos adoptados pola CIUG, a labor de traducción e coñecemento práctico da lingua grega se

considera básica e non sustituible por ningunha outra labor de estudios literarios, lingüísticos, histórico-culturales, etc. En consecuencia,

dos DEZ (10) puntos posibles se reservarán SEIS (6) para a calificación da traducción; as respostas ás cuestións gramaticais e culturais

referidas ao texto contribuirán á calificación final cun máximo de TRES (3) puntos; a pregunta sobre a lectura de obras literarias se

calificará como máximo cun UN (1) punto. Na TRADUCCIÓN se considerarán faltas os erros cometidos tanto na interpretación gramatical

(morfoloxía e sintaxis) como na léxica (erro na consulta do diccionario). Se valorará positivamente a corrección e soltura sintáctica da

traducción. Nas PREGUNTAS se valorará tanto o contido -cantidade e calidade dos coñecementos- como a forma na que son expostos

-corrección e soltura léxica, sintáctica, ortográfica, etc.

Tratándose da apredizaxe dunha lingua, os contidos son acumulativos, polo tanto ponderaranse, na avaliación e calificación final do curso,

as calificacións obtidas en cada trimestre en función da progresión dos alumnos: no caso dunha progresión descendente, a calificación dos

dous primeiros trimestres representará o 50% da nota final, mentres que a calificación do último trimestre representará o outro 50%. No

caso dunha progresión ascendente, a calificación do último trimestre respresentará o 100% de calificación final do curso.

A proba final servirá como recuperación do curso no caso dos alumnos con media de suspenso nas calificacións trimestrais, e como proba

para mellorar a nota no caso dos alumnos que superen o curso dacordo coa media das calificacións trimestrais.

53

MATERIAIS

Caderno do alumnado.

Libro de texto: Grego, Baías Edicions (1º de bacharelato).

Selección de textos de Xenofonte e Platón (proporcionados polo profesor) e Diccionario griego-español, Vox (só para 2.º de

bacharelato)

O Departamento e a Biblioteca do centro achegará o seguinte material:

Obras literarias clásicas traducidas.

Vídeos e DVD sobre o mundo clásico, así como webgrafía sobre os temas do programa.

AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN

Esta programación será avaliada ao longo do curso nas sucesivas horas de Xefatura do departamento, que terán lugar unha vez á

semana, segundo o horario presentado. Na memoria de final de curso serán recollidos e analizados os obxectivos que se puideron cumprir,

introducindo as modificacións que algúns deles necesiten para a súa adecuación no curso que vén. Igualmente serán recollidos aqueles

obxectivos que non foi posible levar a cabo, analizando as causas e introducindo as rectificacións necesarias nos casos en que sexa posible,

ou eliminándoos.

54

PARTICIPACIÓN NO PROXECTO LECTOR DO CENTRO:

1.- Lecturas da materia:

1.º de bacharelato:

A Odisea (Versión íntegra ou adaptacións)

Selección de lecturas sobre historia e mitoloxía.

2.º de bacharelato:

A Ilíada (cantos I, VI, XVI e XXII).

Poemas de Arquíloco, Safo e Alceo.

Edipo Rei de Sófocles.

A asemblea de mulleres de Aristófanes.

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

Durante o curso poderían levarse a cabo as seguintes actividades en función das circunstancias e evolución do curso:

1. Teatro Grecolatino: Asistir a un espectáculo teatral composto dunha traxedia grega e unha comedia latina interpretadas por un grupo

de teatro xuvenil no marco do Festival de Teatro Grecolatino.

55

Programación Didáctica de Cultura Clásica

3º y 4º de ESO

56

Las competencias educativas del currículo

‹‹En línea con la Recomendación 2006/962/EC, del Parlamento Europeo y del Consejo, de 18 de diciembre de 2006, sobre las competencias clave parael aprendizaje permanente, este real decreto se basa en la potenciación del aprendizaje por competencias, integradas en los elementos curriculares para propiciar unarenovación en la práctica docente y en el proceso de enseñanza y aprendizaje. Se proponen nuevos enfoques en el aprendizaje y evaluación, que han de suponer unimportante cambio en las tareas que han de resolver los alumnos y planteamientos metodológicos innovadores. La competencia supone una combinación dehabilidades prácticas, conocimientos, motivación, valores éticos, actitudes, emociones, y otros componentes sociales y de comportamiento que se movilizanconjuntamente para lograr una acción eficaz. Se contemplan, pues, como conocimiento en la práctica, un conocimiento adquirido a través de la participación Acta enprácticas sociales que, como tales, se pueden desarrollar tanto en el contexto educativo formal, a través del currículo, como en los contextos educativos no formales einformales››.

‹‹Se adopta la denominación de las competencias clave definidas por la Unión Europea. Se considera que “las competencias clave son aquellas que todas las personasprecisan para su realización y desarrollo personal, así como para la ciudadanía Acta, la inclusión social y el empleo”. Se identifican siete competencias clave esencialespara el bienestar de las sociedades europeas, el crecimiento económico y la innovación, y se describen los conocimientos, las capacidades y las actitudes esencialesvinculadas a cada una de ellas››.

Las competencias clave del currículo son las siguientes:

Comunicación lingüística (CL).

Competencia matemática y competencias básicas en ciencia y tecnología (CMCT).

Competencia digital (CD).

Aprender a aprender (AA).

Competencias sociales y cívicas (CSC).

Sentido de iniciativa y espíritu emprendedor (IE).

Conciencia y expresiones culturales (CEC).

57

Objetivos curriculares de la Educación Secundariaa) Asumir responsablemente sus deberes, conocer y ejercer sus derechos en el respeto a los demás, practicar la tolerancia, la cooperación y la solidaridad entre laspersonas y grupos, ejercitarse en el diálogo afianzando los derechos humanos y la igualdad de trato y de oportunidades entre mujeres y hombres, como valorescomunes de una sociedad plural y prepararse para el ejercicio de la ciudadanía democrática.

b) Desarrollar y consolidar hábitos de disciplina, estudio y trabajo individual y en equipo como condición necesaria para una realización eficaz de las tareas delaprendizaje y como medio de desarrollo personal.

c) Valorar y respetar la diferencia de sexos y la igualdad de derechos y oportunidades entre ellos. Rechazar la discriminación de las personas por razón de sexo o porcualquier otra condición o circunstancia personal o social. Rechazar los estereotipos que supongan discriminación entre hombres y mujeres, así como cualquiermanifestación de violencia contra la mujer.

d) Fortalecer sus capacidades afectivas en todos los ámbitos de la personalidad y en sus relaciones con los demás, así como rechazar la violencia, los prejuicios decualquier tipo, los comportamientos sexistas y resolver pacíficamente los conflictos.

e) Desarrollar destrezas básicas en la utilización de las fuentes de información para, con sentido crítico, adquirir nuevos conocimientos. Adquirir una preparación básicaen el campo de las tecnologías, especialmente las de la información y la comunicación.

f) Concebir el conocimiento científico como un saber integrado, que se estructura en distintas disciplinas, así como conocer y aplicar los métodos para identificar losproblemas en los diversos campos del conocimiento y de la experiencia.

g) Desarrollar el espíritu emprendedor y la confianza en sí mismo, la participación, el sentido crítico, la iniciativa personal y la capacidad para aprender a aprender,planificar, tomar decisiones y asumir responsabilidades.

h) Comprender y expresar con corrección, oralmente y por escrito, en la lengua castellana y en la lengua gallega, textos y mensajes complejos, e iniciarse en elconocimiento, la lectura y el estudio de la literatura.

i) Comprender y expresarse en una o más lenguas extranjeras de manera apropiada.

j) Conocer, valorar y respetar los aspectos básicos de la cultura y la historia propias y de los demás, así como el patrimonio artístico y cultural.

k) Conocer y aceptar el funcionamiento del propio cuerpo y el de los otros, respetar las diferencias, afianzar los hábitos de cuidado y salud corporales e incorporar laeducación física y la práctica del deporte para favorecer el desarrollo personal y social. Conocer y valorar la dimensión humana de la sexualidad en toda su diversidad.Valorar críticamente los hábitos sociales relacionados con la salud, el consumo, el cuidado de los seres vivos y el medio ambiente, contribuyendo a su conservación ymejora.

l) Apreciar la creación artística y comprender el lenguaje de las distintas manifestaciones artísticas, utilizando diversos medios de expresión y representación.

58

Bloques de contenidos La asignatura de Cultura Clásica tiene como finalidad facilitar al alumnado un primer acercamiento general al estudio de las civilizaciones griega y latina en los ámbitosliterario, artístico, filosófico, científico y lingüístico, con objeto de que, a partir de su estudio, pueda tomar conciencia de la pervivencia, influencia y presencia de muchosde estos aspectos en la cultura occidental, mejorando de este modo su comprensión de lo que constituye su identidad cultural y de las diversas manifestaciones que ladefinen. [...]

De acuerdo con este planteamiento, el currículo de la asignatura se articula en una serie de bloques temáticos pertenecientes a dos ámbitos diferentes, aunqueclaramente interrelacionados:

Ámbito lingüístico, que se orienta fundamentalmente a analizar la relación de parentesco que existe entre las lenguas clásicas y un buen número de las que sehablan en la actualidad. Para ello se parte del concepto de familia lingüística, entendido como un conjunto de lenguas que presentan características comunesen los distintos niveles del lenguaje, para centrar la atención en la familia de las lenguas indoeuropeas, a la que pertenecen el griego y el latín, y de la que sederivan una buena parte de las lenguas modernas. [...]

Ámbito no lingüístico, en el que se engloban el resto de los bloques propuestos (geografía, historia, religión, arte, sociedad y vida cotidiana, literatura ypervivencia en la actualidad) enfocados todos ellos a iniciar al alumnado en el conocimiento de los aspectos más característicos de la cultura grecorromana y,a través de su estudio, en el análisis y la comprensión de muchos de los cánones artísticos y los patrones culturales propios de nuestra civilización.

Para sentar las bases de este estudio se parte de la necesidad de situar adecuadamente en el tiempo y en el espacio los acontecimientos más destacados de lahistoria de las civilizaciones griega y romana [...].

El estudio de la religión griega y romana presta especial atención, por una parte, a la mitología, cuya influencia resulta decisiva para la configuración del imaginariooccidental, y por otra, a las manifestaciones más significativas de la religiosidad oficial [...]. Especial atención merecen también las distintas manifestaciones artísticasque nos han legado las civilizaciones griega y romana y que constituyen en gran medida los modelos y precedentes de muchas de las producciones actuales. [...] Sededica un apartado, por último, a la vida cotidiana, dentro de la cual se abordan aspectos como la vida familiar o la organización social de la vida política y la luchaderivada de los enfrentamientos entre sus distintos integrantes [...]. Como colofón de todo lo anterior se ha reservado un bloque al estudio de la pervivencia del legadoclásico en la actualidad. [...]

El área de Cultura Clásica se estructura en los siguientes bloques:

Bloque 1. Geografía.

Bloque 2. Historia.

Bloque 3. Mitología.

Bloque 4. Arte.

Bloque 5. Sociedad y vida cotidiana.

Bloque 6. Lengua/Léxico.

Bloque 7. Pervivencia en la actualidad.

59

Materiales didácticos para 3º y 4º de ESO.1. Libro de texto: Cultura Clásica. Serie Evoca. Editorial Santillana (mismo libro para ambos niveles).

2. Recursos web de Santillana y amplia webgrafía proporcionada por el profesor.

3. Libros de lectura y consulta en la Biblioteca del centro, proporcionada por el profesor.

Temporalización.3º de ESO:

Dado que solo disponemos de 2 horas semanales para la asignatura, se prevé el estudio de 2 unidades didácticas por trimestre. En función de los avances de cada grupo (hay dos), se podría llegar a estudiar 3 unidades didácticas en algún trimestre, quizás el segundo.

4º de ESO:

Al disponer de una hora semanal más que en 3º y contar, a priori, con una mayor madurez del alumnado, se prevé el estudio de 3 unidades didácticas por trimestre, pudiéndose llegar a 4 unidades en el segundo.

Orden temporal en el estudio de las unidades didácticas, tanto en 3º como en 4º:

El orden que seguiremos será, en principio, el propuesto por el propio libro de texto, pudiéndose alterar en función de los intereses intelectuales de cada grupo.

60

Unidad 1. Las lenguas y su origen clásico OBJETIVOS CURRICULARESa) Asumir responsablemente sus deberes, conocer y ejercer sus derechos en el respeto a los demás, practicar la tolerancia, la cooperación y la solidaridad entre laspersonas y grupos, ejercitarse en el diálogo afianzando los derechos humanos como valores comunes de una sociedad plural y prepararse para el ejercicio de laciudadanía democrática.

b) Desarrollar y consolidar hábitos de disciplina, estudio y trabajo individual y en equipo como condición necesaria para una realización eficaz de las tareas deaprendizaje y como medio de desarrollo personal.

d) Fortalecer sus capacidades afectivas en todos los ámbitos de la personalidad y en sus relaciones con los demás, así como rechazar la violencia, los prejuicios decualquier tipo, los comportamientos sexistas y resolver pacíficamente los conflictos.

e) Desarrollar destrezas básicas en la utilización de las fuentes de información para, con sentido crítico, adquirir nuevos conocimientos. Adquirir una preparaciónbásica en el campo de las tecnologías, especialmente las de la información y la comunicación.

g) Desarrollar el espíritu emprendedor y la confianza en sí mismo, la participación, el sentido crítico, la iniciativa personal y la capacidad para aprender a aprender,planificar, tomar decisiones y asumir responsabilidades.

h) Comprender y expresar con corrección, oralmente y por escrito, en la lengua castellana y gallega, textos y mensajes complejos, e iniciarse en el conocimiento, lalectura y el estudio de la literatura.

j) Conocer, valorar y respetar los aspectos básicos de la cultura y la historia propias y de los demás, así como el patrimonio artístico y cultural.

l) Apreciar la creación artística y comprender el lenguaje de las distintas manifestaciones artísticas, utilizando diversos medios de expresión y representación.

PUNTO DE PARTIDA DE LA UNIDAD

Enfoque de la unidad. El alumno comprenderá la relación de parentesco que existe entre las lenguas clásicas y otras lenguas que se hablan en la actualidad; conocerá el concepto de familia lingüística y las principales características de las lenguas indoeuropeas. Los alumnos identificarán algunos étimos griegos y latinos del léxico castellano; diferenciarán las palabras patrimoniales de los cultismos y latinismos; conocerán la evolución de distintos sistemas de escritura. Los alumnos descubrirán representaciones de la mitología clásica en el entorno urbano.

Lo que los alumnos ya conocen. Los alumnos conocen el concepto de familia aplicado a las palabras; saben que algunas palabras de diferentes idiomas separecen entre sí porque tienen un origen común. Los alumnos están familiarizados con el uso de algunas letras del alfabeto griego en Matemáticas; conocenalgunos latinismos y helenismos de uso habitual

Previsión de dificultades. Es posible que existan algunas dificultades para identificar los étimos griegos y latinos. Prevenir con actividades de refuerzo.

61

CONTENIDOS CRITERIOS DE EVALUACIÓN CURRICULARES

CONTENIDOS CURRICULARES DEL ÁREA CONTENIDOS DE LA UNIDAD

BLOQUE 3. MITOLOGÍA Elaboración de un mural cooperativo a través del cual se cuenta en viñetas la fundación de Roma y la historia de Rómulo y Remo.

Investigación sobre la guerra de Troya.

Elaboración de un árbol genealógico de Rómuloy Remo.

Análisis del carácter y la personalidad de Ares.

Investigación sobre las nueve musas de la mitología clásica.

Investigación sobre la leyenda de Medusa.

B3-1. Conocer los principales dioses de la mitología grecolatina.



BLOQUE 6. LENGUA/LÉXICO Explicación de los diferentes rasgos que permiten clasificar los sistemas de escritura y diferenciarlos entre sí, teniendo en cuenta su evolución con el paso del tiempo. La escritura pictográfica y la escritura fonética.

Descripción del alfabeto griego. Origen y repercusión.

Identificación de las letras del alfabeto griego y su transcripción latina.

El origen de las lenguas. Qué es el indoeuropeo.

Identificación y localización en un mapa las principales familias lingüísticas indoeuropeas.

Las lenguas romances y su evolución desde el

B6-1. Conocer la existencia de diversos tipos de escritura, distinguirlos y distinguir unas de otras.

B6-2. Distinguir distintos tipos de alfabetos usados en laactualidad.

B6-3. Conocer el origen común de diferentes lenguas.

B6-4. Comprender el origen común de las lenguas romances.

B6-5. Identificar las lenguas romances y no romances de la Península Ibérica y localizarlas en un mapa.

B6-6. Identificar léxico común, técnico y científico de origen grecolatino en la propia lengua y señalar su relación con las palabras latinas o griegas originarias.

62

latín. Las lenguas romances en el mapa.

Clasificación de palabras patrimoniales y cultas.

Latinismos usuales en el castellano.

Identificación de étimos griegos y de su significado en castellano.

Definición de términos científicos y/o técnicos a partir de su descomposición en étimos griegos.



BLOQUE 7. PERVIVENCIA EN LA ACTUALIDAD Investigación sobre las lenguas dominantes en la historia y en la actualidad.

El proceso de desaparición de la creencia en los dioses griegos y romanos.

Aspectos del lenguaje y la cultura actual que manifiestan la supervivencia de los mitos griegos.

Actitudes de respeto, curiosidad e interés hacia la diversidad lingüística, cultural y religiosa.

Debate sobre el uso de monumentos para las celebraciones actuales.

B7-1. Reconocer la presencia de la civilización clásica en las artes y en la organización social y política.

B7-2. Conocer la pervivencia de la mitología y los temaslegendarios en las manifestaciones artísticas actuales.

B7-3. Identificar los aspectos más importantes de la historia de Grecia y Roma y su presencia en nuestro país y reconocer las huellas de la cultura romana en diversos aspectos de la civilización actual.

B7-4. Realizar trabajos de investigación sobre la pervivencia de la civilización clásica en el entorno, utilizando las tecnologías de la información y la comunicación.

BLOQUE 3. MITOLOGÍA CRITERIOS DE EVALUACIÓN

CURRICULARESESTÁNDARES DE APRENDIZAJE INDICADORES DE LOGRO ACTIVIDADES COMPET

ENCIASB3-1. Conocer los principales dioses de la mitología grecolatina.

B3-3.1.

G… · PROGRAMACIÓN DE GREGO I, II OBXECTIVOS XERAIS A materia de Grego no Bacharelato debe...

Documents

Transcript of G… · PROGRAMACIÓN DE GREGO I, II OBXECTIVOS XERAIS A materia de Grego no Bacharelato debe...