El maestro mirando hacia dentro MANJON

download El maestro mirando hacia dentro MANJON

of 137

Transcript of El maestro mirando hacia dentro MANJON

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    1/320

    0

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    2/320

    1

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    3/320

    C. ANDRÉS MANJÓN

    EL MAESTRO MIRANDOHACIA DENTROPRÓLOGO DE

    S. E. REVMA. EL SEÑOR ARZOBISPO DE GRANADA

    ALCALA DE HENARES

    1942

    2

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    4/320

    ESTA EDICIÓN ESTÁ PATROCINADAPOR LA JUNTA NACIONAL PRO-HOMENAJE A D. ANDRÉS MANJÓN

    Nota del Editor:En la A!"#$#%!&'#' $& Gana$a &'() a*#&(a la !a+'a $&

     *&a(#,#!a!#%n $& $n An$' Man/%n 14-1923.

     El maestro mirando hacia dentro ,+& +*l#!a$   #5&a 6&7 &n 1918.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    5/320

    N D I C E

    PRÓLOGO DEL SR . AR:O;ISPO DE GRANADA..............................................................11

    PRÓLOGO. ?IN> OPORTUNIDAD>IMPORTANCIA = MODO DE USARLE..............................................................................0

    LI;RO I.........................................................................................................................4@IRTUD DE LA PRUDENCIA..................................................................................4

    1. 'a*#&n$ l +& &&'................................. & n a(#*an................................................................4918. +& &' la +$&n!#a $& l' San('..

    4

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    6/320

    2. na$a l& l6#$& n# $&/&............... ' 6&a7 "a7 +& (+' al+5n' l '&an......................................................................840. &$+!a) &l &'!a5#&n(.............................................................80. &6#(& &l &Fa........................................................................................81. 'a*&*&$&!& a +#&n $&*& !+an$ $&*&. #n'#'(#&n$.3.........................................................................988. a &$+!a &n !a(%l#! &' &' l +$&n(&> '&Fn $#'> "+5an#$a$ a(#a.91. a &$+!a &n &'aBl..................................................................................992. '#n al!n(a#............................................................................................................................................1014. "a $& '& a!#&n(&...........................1101.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    7/320

    . '# +#&& '& a5a$.....................1244.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    8/320

    11. a&n$& +& &l #n!## $& la &$+!a!#%n &' +n $F5a.......................................1218. &n'an$ l +& &' R&l#F#%n> (&5#na &n la IFl&'#a> +& &' la In'(#(+!#%n +& la&n!ana..............................................................................................................................................11. &' $#6#na.

    ..........................................................................................................................................................19141. &l 5a&'( +& n la !+l(#6a &' +n &n&6a$ &n&6a$.......................................................................................................................................199

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    9/320

    14. ,#5& Faan(#$a.....................................................21812. ,&'a$ la +n#$a$ #n$#6#'#*l& $& la ,& !n '+5a '&n!#ll&7> '#n &'+n!#%n..........211. E'!#(+a Ta$#!#%n.....................................2118. n #) &n ' $& la' '&!(a'..................................2210. +& &' la !n(a#a a C#'(.........................211. 6l+n(a$&' a!!#%n...............................2219. !#&n!#a a(&.................................................................2812. &n '&n(#$ &$aF%F#!> +&' la IFl&'#a &'C#'(..............................................................................................................................................214. n !n(a$#!& a la R&l#F#%n.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    10/320

    1.

     +&' la &'!+&la '#n ,a5#l#a n# 'a*& n# +&$& &$+!a..........................................................................28

    200. n l6#$&' &l Pa$&n+&'(> 'Kn(&'#' $#6#na $& ($ l +& +&$&' &$#................2

    209. $n$& 6#6& J&''> &l Ma&'( R&$&n(.............2210. !n la ,& &'&an7a a!(+a$a' '& a,#5a la +n#$a$ $&l !a)!(&...........................2211. #n!l+' la H#'(#a> "a*la $& C#'(> la &'&an7a $& l'"5*&' l' +&*l' &n ($' l' '#Fl'........................................................................................2821 &' !#'(#an a+$a a !#'(#an#7a.... .2219. la 5#'#%n +& (#&n&.. 2228.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    11/320

    22.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    12/320

    PRÓLOGO

    DE S. E. R E@MA. EL SR . AR:O;ISPO DE GRANADA

    P%lF $&l S. A7*#' $& Gana$aD&*&5' a+K> an(& ($> +n &l#F#' !n56#$  IN 

     MEMORIAM  a l' O*#'' A6&5a#an' M&$#na Ol5' , $& G+a$#>

    @&n(a/a> $& Al5&Ka> 6K!(#5a' $& la &6l+!#%n &+*l#!an-'!#al#'(a.J+n(' l' $'> '&aa$a5&n(&> "+*#&'&n &'!#( 5&/ +& na$#& &'(& %lF. Cn6#6#&n n !' aB' !n Man/%n> &'(+6#&n #$&n(#,#!a$'!n l &n #$&a'> '&n(#5#&n(' a,an&'> ,+&n l' 5)' a'#$+' &,#!a!&'!la*a$&' +& (+6 &l #n'#Fn& &$aFF "a'(a +& 5+#%. Al 5# Man/%n> #n!#al5&n(& &n 5an' $& &ll' $&/% '+' In'(#(+!#n&'E$+!a(#6a'> '(a' n 'al#&n $& '+' 5an' '#n !+an$ a 6#6a ,+&7a '&la' aan!% a la 6&7 &l $# $&l 5a#'5> al &n!a!&lal' $al&' 5+&(&

    &n &l 5#'5 $Ka "a> &n &l 5#'5 l+Fa a (#' $& +na 5#'5a $&'!aFa.En 5#(> '#n $+$a> a l 5+!" +& '& "a*Kan a,ana$ la #n'(+!!#%n &$+!a!#%n $& l' n#B' *&'.3 J+n('> !5 'lKan> ll&Fan a Gana$a&n l' #5&' $Ka' $& /+l# $&l 19 aa !&l&*a #a$'a5&n(& la *+&na5&5#a $&l 'an( ?+n$a$ $& la' E'!+&la' $&l A6&-MaKa &n &lan#6&'a# $& '+ %*#(. En &'a ,&!"a l' !n$+/ (a5*#n a Gana$a la#n!a!#%n $& la !a+'a $& ;&a(#,#!a!#%n Cann#7a!#%n $&l S#&6 $& D#'>'&Fn l a!$a$ &6#a5&n(& !n5#F. El $& Al5&Ka &'(a*a $&'#Fna$

    P'(+la$ $&l !&' $#na# #n,5a(#6  De fama sanctitatis vitae,virtutum atque miraculorum, &l $& G+a$#> al5a $& ($' l' (a*a/' &aa(#'> "a*Ka $& '& &l #5& #n!#al (&'(#F &n &l !&'.C&l&*a$a !n a'#'(&n!#a $& +n ( la 'l&5n& '&'#%n #na+F+al $& la!a+'a> a(#&n /+n(' aa '+' &'&!(#6a' $#%!&'#' &l 1 $& /+l# '&aa(an &n G+a$# '#n #5aF#na'& +& "a*Kan $& (na a 6&'& &n'&F+#$a '#n la 6#l&n!#a $& l' /' —  aa n'&aa'& a 5)'> #5&> &n la' !)!&l&' $& Al5&Ka &n l' *#'>

     *&,a' & #n'+l('Q $&'+'> &n &l 5a(##> > l(#5> !5 #a$'a5&n(& /+7Fa5'> &n la *&a(K,#!a +n#%n> &n(& 'K !n Man/%n> &n &l '&n $& D#'.

    11

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    13/320

    QUOMODO IN VITA DILEERUNT SE! IT A ET IN MORTE NONSUNT SEPARATI.

    @a'& &n l $#!" la a7%n $& +& '& 5& "aa "na$ a 5K> 5#!n$#!#%n $& A7*#' $& Gana$a> !n &l &n!aF $& lFa l'

    &'!#(' $& Man/%n. Al n&5& a "a!&l>  +#'#&a  $& a$#6#na +"+*#&an $#!" al *l#! na!#nal D. Man+&l M&$#na D. D#&F @&n(a/a aa &'&n(al& $& n+&6> &n la &'&n(& !+n(+a $& E'aBa> la  &!#a,#F+a $&l &(a$#na# &$+!a$ +& ll&n% !n la ,a5a $& '+ O*a &$aF%F#!a l' )5*#(' na!#nal&' (a'a'% la' ,n(&a'.

     MANJON, REPRESENTANTE MODERNO DE A PEDA!O!"A

    #ATO"#A, T"P"#AMENTE ESPA$OA, % !ON&AON"ERO DE  MAESTROS % ED'#ADORES EN ESTA (ORA DE )'ETA A

     N'ESTRA ES#'EA #AS"#A*

    P +na '&#& $& !#!+n'(an!#a' 6#$&n!#al&' $#!"'a'> +& "a6&n#$ *a7 &n al( a $&(&n& n+&'(' a'' al *$& $&l a*#'5> $&l +&Man/%n !n '+ "&#! &5&B &$+!a(#6 +#' al&/a a E'aBa> "&5'!5&n7a$ a 5a!"a> +5* !n(a#> "a!#a la &'(a+a!#%n $& n+&'(

    $&'(#n &n la H#'(#a. A$+a &5&'a +& n' &#F& &!+&a la!n!#&n!#a $& n'(' 5#'5'> a$5#la$a> al#!an' a "a!& &&n(a>&n F&n&al> ($a' n+&'(a' a!(#6#$a$&' "+5ana' &n '+ !a+!& (a$#!#nal> 5+ a(#!+la5&n(& la' a!(#6#$a$&' +& (!an a la &n'&Ban7a &$+!a!#%n$& la' F&n&a!#n&' +& '+*&n. T&n&5' "> !5 $)$#6a $&l !#&l> +nn+&6 E'(a$> an(K(&'#' $&l +& #n5&$#a(a5&n(& l& "a &!&$#$Q & +nn+&6 E'(a$> '#n &'!+&la n+&6a> n '& !5&n$& '& !5&n$& 5+5al. P+& la &'!+&la &' !5 &l &/& &l #n!## +l' $& ($a la

    6#$a na!#nalQ +& &n la &'!+&la ")lla'& &n F&5&n l +& l+&F '& "a$& $&'alla !n a5l#(+$ #+&7a &n la 6#$a !#+$a$ana. In,n$a'&n+&6a5&n(& &'K#(+ &'aBl +/an(& &n la &'!+&la> la 6#$a &'aBla *a-(#) &!#a5&n(& &n l' +l'' $& la na!#%n ($ &l Fan#'5 &!*a) la'al+$ '& '&n(#) ll&n $& 6#F. R&,5a> '& $#!&Q +&' &,5a$a la&'!+&la> ,+n$a5&n(al5&n(& !5&(&&5' la $& E'aBa> 5)' "n$a &,#!a7+&  si &n5&n$)a5' 5#l #n6&(&a$' $&'!aK'. T$a &,5a +& naan+& $& a"K> +&$a) '%l &n la' a5a'> '#n (!a &l (n! la' aK!&'>+& 6l6&)n a &(Ba !n n+&6' 5a&' *K'.

    P& &,5a> n &'> !5 6+lFa5&n(& '& !&&> '#5l& !&!!#%n a*l#!#%n $& a*+''Q &'> '*& ($> &'+&!!#%n $& 6#&/a' !'(+5*&'

    12

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    14/320

     +a'> l6#$a$a' $&'#$#a  o !aK$a' &n $&'+' &6&'#%n $& la'F&n(&'> a la a> ,5a!#%n $& +'' n+&6'> #F#nal&' &'n()n&a5&n(&na!#$' $& la '&5#lla $& l' an(#F+'> a la 5an&a +& la' lan(a' n+&6a' #F#nal&' $& " 'n ,+( &'n()n& $& la '&5#lla $& la' lan(a' $& a&.

     Na$#& &n(& l' 5$&n' "a a!&(a$ 5&/ +& Man/%n a $a5' +na#5aF&n a!a*a$a &a!(a $& l +& &a a E'!+&la &'aBla &n '+' 5&/&'$Ka'Q n#nF+na &'!+&la 5$&na !5 la 5an/n#ana> aa &n(n!a 'l$a la &'!+&la $&l n+&6 E'(a$ !n la &'!+&la !l)'#!a &'aBla> $&'+&(& +& la +na 6&nFa a '& !5 lnFa!#%n !n(#n+a!#%n $& la (a.= &n &l &'(+$# $& la' $' "a +& #n'#'(#> n $&'$&Ban$> !la &'> n#nFna$&lan( $& la P&$aFFKa> an(&' +(#l#7)n$l' ($'> !5 l "#7 Man/%n &n '+' $Ka' l "#!#&n n+&'(' !#'(#an' "+5an#'(a'Q +& n+&6'

    (#&5' '+&l&n (a& n+&6a' ,5a'.

     N' &n!n(a5' &n Gana$a &n l' C)5&n&' $& @alaaK'. La&'!+&la !&a$a a+K Man/%n &'> $&'$& l+&F> an(K$a $& la &'!+&la,Ka> #n&(&> a!a> +n#la(&al #n &'K#(+ $& la E'aBa $&'&'aBl#7a$a+& (&5#n%> #n'(+5&n( $%!#l $& a(#$ $& lK(#!a> $n$& ($a *a/&7a& #n$#Fn#$a$ (+n '+ a'#&n(. Man/%n !n!#*& la &'!+&la na$a 5&n' +&!5 (&5l n*#lK'#5 $n$& (& a&n$&n la' &la!#n&' n&!&'a#a' +&

    l#Fan al "5*& !n D#'> $n$& !5 &n # (n 5an#,&'(a$.D#' '& "a!& a(&n(& a l' "5*&' *a/a a &ll' '& l&' !5+n#!a la6Ka $&l !n!#5#&n( $&l a5> &'!ala 5K'(#!a +&> !5 &n l' $Ka' $&Ja!*> +n& &l !#&l !n la (#&a. Man/%n> +& (#n& #n(&n'a5&n(& '+ &'!+&la&n ,+&F $& a5 $& D#' &n ,+&F $& a5 a l' n#B'> &n(a &n &l&!#n( $& la &'!+&la !n la &6&&n!#a !n +& '& (a'a'a al 'aFa$&!#n( $& la Ca'a $& D#' aa a$a. &n &'K#(+ &n 6&$a$. L'n#B' 'n l' &&' $& &'!+&laQ 6an a #n'(+#'& &$+!a'&> aa 'al# 

    "5*&' !a*al&' &,&!('> an 5)'> !#a(+a' !&l&'(#al&' $#6#na'> a+& !n la &$+!a!#%n> !5 $#!& n+&'( Saa6&$a ?a/a$> &' &l"5*& +na !#a(+a !&l&'(#al $#6#na> '#n &lla> &l 5)' ,&7 $& l'an#5al&'.

    D&n( $& la &'!+&la $& Man/%n> &l 5a&'( &' a 5an&a $& 'a!&$(&al(K'#5 +& &/&!+(a 'aFa$ #(> 5#n#'( $#'&n'a$ $&l $n $& D#'  &!&l&n!#a> +& &' la l+7 $& la 6&$a$> &nF&n$a$ $& la' al5a'. El&$+!a$ $#!& &l ,+n$a$ $&l A6&-MaKa> &'(a l' $' 5a&' '&6#!#'

    +& '& +&$&n &'(a &n la 6#$a &l +n &' a D#'> a +#&n '&6#5' &,&!!#nan$ '+ *a &$#l&!(a> &l ( &' al "5*&> a +#&n '&6#5'a!&!)n$l& a D#'> '+ #$&al 5&$# $& la &,&!!#%nQ +& D#' &' &l

    1

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    15/320

    S& $& la' &,&!!#n&' &' l& $& l' "#/' &l a&!&'& a '+' a$&'> l&$& a7a +& &'() al#!a$a al "5*& &n a+&lla' ala*a' $& J&'+!#'(>Ma&'( $& l' '#Fl' +Sed erfectos como lo es vuestro Padre celestial*-D& $n$& '& #n,#&& +& &l ,#!# $& 5a&'( (#&n& 5+!" $& $#6#n. E' la

    5#'5a #$&a &&'a$a @#6&' N "a &n &l 5+n$> $#!& &n +n $&'+' $#)lF'> !n +& $& aFa la la* $&l Ma&'(. N+n!a>  6&n(+a> K'(& &n alF+na !n6&'a!#%n a+&ll $& A#'(%(&l&' +& a D#'>a l' a$&' 5a&'(' n+n!a l&' $&5' aFa &l *#&n +& n' "a!&nD#' !#% a ($ &l "5*&Q &l a$& &nF&n$% &l !+&Q &l 5a&'( ,5ala a(& '+&# a!#nal> +& &' &l al5a.

    + &l&6a$a $#Fn#$a$ + al(K'#5a &!&l&n!#a &n(aBa &l !n!&($& 5a&'( &n la &'!+&la $& Man/%n &n la &'!+&la !l)'#!a &'aBla La

    5#'#%n $&l 5a&'( a(#!#a> &n alFn 5$> $& la 5#'#%n $& C#'(> +&&n &ll' !5 &n l& 'a!&$(&'> al( &'(#l '& &&(a &n+&6a '+5aF#'(&#. D#' &' &l !&a$ $& la' al5a'Q & l' lla5a$' a &,&!!#nala' 'n l' 5a&'('> +& &n &'(& '&n(#$ aa&!&n '*& &l5#'5 D#'> +&'( +& la *a $& D#' &'(a '+/&(a al 5a&'(. Sn !5&l a(#'(a +& $a &n '+ (all& + *a$ &l l(#5 (+& a la *a 5a&'(aQ'n 5#n#'(' $& la 6&$a$> +& &' 6#$a &n D#' +& $& D#' 'al& a l'5a&'(' 6#&n&> +& al 'al# $& &ll' !5+n#!a'& a l' al+5n'> '&

    6+&l6& a "a!& 6#$a. E'(a &' la #$&a $&l 5a&'( &n Man/%n> la 5#'5a +&&n L+l#> @#&'. H+a(&> Saa6&$a ?a/a$> S. J' $& Cala'an7...

    D&'+' $& l' n#B'> &&' $& la !a'a> &'()n l' 5a&'(' +& l'&$+!anQ aa &ll' &' 5# a,&!( 'n &'(a' l&(a'. ESPECIE DETESTAMENTO. C+an$ la l'a $&l '&+l! n' #5#$a !n6&'a> l&&$$& 6&7 &n !+an$ &'(a' lKn&a'> +#7) ' "aFan 5)' &,&!( '& &ll&Fa$ $& 5# a5 la !n6&'a!#%n $& +n 5+&(. El l&Fa$ $& '+ a5 

    a l' 5a&'('. L&' &n!a&!&> n a!a*a> +& 5#&n al ,#n $& ($a&$+!a!#%n> +& n &' '#n !a5#na '#&5& &n *+'!a $& +n 5a *#&n $&'+&# al(+a 5)' l+5#n'a '&&na. Cl!a$' l' 5a&'('>  6!a!#%n $& la P6#$&n!#a 5&!&$ a +na ,5a!#%n '+&# 5)' &'-5&a$a> 5)' !&!a $& la !+5*&> $&*&n (&n$& F&n&'a5&n(& la 5an a($' l' +& +#&an '+*# $&*&n l&6an(al' Ha'(a &lla. A'K &' !5 '&ll&Fa al F&' $& la H+5an#$a$ . $&n( $& '(a> al F&' $& laPa(#a> !a5#n a$&lan(& "a!#a a#*a> *+'!an$ la n#6&la!#%n &n la al(+a>

    n+n!a &n l *a/. P &' '#n $+$a $&$#!% Man/%n (an(a' )F#na'. (an!laa'> (an &!#'a'> (an $&'6#'(a' $& *a+#'5 > '*& ($> (an'&n(#$a' )!(#!a' al &a5&n $& la' 6#(+$&' !+al#$a$&' +& "an $&

    14

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    16/320

    a$na al 5a&'(. E'#Fan$ a!) all) &n &l !a5 +*#5 $& '+'H/a' $&l A6&-Ma#a $& ($' '+' n+5&'' (a(a$'> +&$& !F& a *a7a$a'> &l +& +#&a> $a$a' &'#Fa' "&n!"# '+' (/&' $& l#5K'#5Fan.

    El 5a&'( $&*& &'(a a$na$ $& ;ONDAD PURE:A DECOSTUM;RES> +& &' l #5& #n!#al> & n *a'(aQ '*& la *n$a$ $&*& "a*& &n l PERICIA CIENCIA. C5 &l a$ $&C#!&%n $&*& '&  +vir .onus dicendi eritus-, as/ el 5a&'( $& Man/%n$&*& '&  +vir .onus docendi  eritus-*

    @#(+$ *+&na' !'(+5*&' an(& ($> +& a+n la 5)' al(a !#&n!#a>$&'/a$a $& 6#(+$> '& !n6#&(& &n #n'(+5&n( , n $& &$+!a!#%n> sino de &6&'#%n $& 5+&(&. El 5a&'( "a $& &n'&Ba !n'(an(&5&n(& !n '+

     *+&n &/&5l> 5)' +& !n '+' ala*a' !n'&/'. P& si el 5a&'( n'#&n(& 6#6& la 6#(+$> + &/&5l' $& 5al#$a$ +&$& #n,l+# &n '+'al+5n' A'K (a5*#n l n$&a*a @#6&' &n '+ In($+!!#%n Ca5#n aa la Sa*#$+Ka $&'allan$ &'(a #$&a  C#&n!#a +& n &'( &n!n'nan!#a !n la 6#(+$> !'a (& &' &n#!#'a. #laro +& 6#(+$ '#n!#&n!#a> a '+ 6&7> a6&!"a 5+ ! na$a aa &n'&Ba  inutilemreddit, +& $#!& n+&'( San I'#$. P& la 6#(+$ &' alF ,+n$a5&n(al>!5 Fl&*a $n$& la !#&n!#a "#n+& '+' aK!&' $& la +& (5& /+F

    'a6#a aa n+(#'& 6#6#. A#& a5*#&n(& $& 5al#$a$ "a $& '& laa(5%',&a +& $&& &n&(& la &'!+&la.

    Ma' '*& la *n$a$ n&!&'#(a '&& &l 5a&'( a+&ll +& &'(aal5a $&! a la &'!+&la> l +& la n+(& $a 6#$a l& #5#$& +& '&a +n6#l 5&!an#'5> &'( &'> n&!&'#(a PERICIA CIENCIA. N &' +& +#&aMan/%n "5*&' 'a(+a$' $& !#&n!#a> $#'&(an(&'> !n,&&n!#'(a' n##n6&'(#Fa$&' &!#'a5&n(&> '#n "5*&' $& *+&na !+l(+a> +$&n(&'> $&F&n# "+5 a!5$a$ a la &n'&Ban7a a l' n#B' !n &n(aBa'

    ll&na' $& !a#$a$> $& a5 $& a$& a la 6&7 $& 5a$&> +& &' &l !a5#n5)' a( aa ll&Fa (# la 5&n(& al !a7%n $& l' &$+!an$'.

    Gan #5(an!#a $a Man/%n a la "a*#l#$a$ aa &n'&Ba +#&& +&'+ &'!+&la &'( al&/a$a> a'K $&l anal,a*&(#'5 !&#l $&l F#( la al5&(a>!5 $& la F)+la &$an(&Ka $&l ,al' CIENTI?ICISMO $& +& "aa$l&!#$ !ala5#('a5&n(& !a'# ($a n+&'(a &n'&Ban7a $&'$& +& '&aa(% $&l !a5#n +& '#F+#&n n+&'(' 5a&'(' &$+!a$&' !l)'#!'.En n#nFn a5> 5&n' &n &l $& la &'!+&la. &' 5&n&'(& +& &l ,&' 

    '&a l +& '& lla5a +n !#&n(K,#!> +n #n6&'(#Fa$> +n 'a*# +& '& n& *l&5a' l' &'+&l6& !&an$ !#&n!#a. ;a'(a +& '&a la !#&n!#a $&l $Ka> *a'(a +& '&a la 6&$a$ !&a$a la !#&n!#a. En'&Ba &'a !&a!#%n>

    18

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    17/320

    (an'5#(#la !&$#5#&n(' '*#'> #n5&$#a('> &,#!a!&'> &' &'5aF#'(&# &$aFFKa. En l !+al 5+!"a' 6&!&' l' 'a*#' 'n +na6&$a$&a !ala5#$a$ 7' !&a$'> n ,+&n(&' a*#&(a'> !5+n#!a*l&' &an'#6a'> +&> !n la 5#'5a na(+al#$a$ +& la' $+!&n> $&a5an la'

    aF+a'.

    T$a la &$aFFKa a6&5a#ana &' +na &'&!#& $& 'l$a$+a !n la &$aFFKa $& n+&'(' &$+!a$&' !l)'#!'Q &l !a)!(& &'&n!#al $& a+lla $& '(a &' &l &'(a &n &'(&!"a &la!#%n !n&#%n F)n#!a !n &l!a(l#!#'5> +n !a(l#!#'5 !5 &l $& a+&ll' "5*&' $& ,& a5a!"a5a(#ll. &n !+a' !a*&7a' n !a*Ka (a !n!&!#%n $&l 5+n$ $&l"5*&> (a ,#l',Ka $& la 6#$a> +& la !#'(#an-!a(%l#!a. a'(%l#!a

    5ana. N &#'(& n# '& !n!#*& +na $!(#na $& la &$+!a!#%n  sin una ,#l',Ka

    $& la 6#$a. La &$aFFKa 5$&na> $#6!#a$a $&l !a(l#!#'5>  lo "a*Kan&Fa$ "a'(a (&n&l #&$a $& &'!)n$al. H> &'a 6&$a$ &' !la5a$a $& n+&6 !5 la #&$a anF+la $& la 6&$a$&a !#&n!#a $& la&$+!a!#%n. = &n 6an "an #n(&n(a$ n&Fala l' "#%!#(a' &$aFF' $& la&'!+&la n&+(a la#!a &' +na l& n&!&'a#a> +& n '& +&$& &l+$#> l'5#'5' +& la &!"a7an n#&Fan '+ a6&'#%n al !a(l#!#'5> la a,#5an

    & #5n&n '+ !n6&'#%n a la' !n!&!#n&' na(+al#'(a 5a(&#al#'(a$&l 5+n$ $& la 6#$a. Cn a7%n '& "a $#!" +& (al&' &$aFF'>!n'!#&n(& #n!n'!#&n(&5&n(&> 6#6&n $& l +& n#&Fan 5+&&n $& l+& !n,#&'an. E' +& n "a &$aFF> n# *+&n n# 5al> +& n &'( #n-,l+#$ $&(&5#na$ &l &n'a$ *+&n 5alQ n# &' '#*l& &$aFFKa alF+na +& n &'( #n,l+#$a $&(&5#na$a alF+na ,#l',Ka'*& &'(a !+&'(#%n !a#(al + &' &l "5*& !+)l &' '+ $&'(#n P &'. Man/%n> "5*& $& #$&a' 5a$&'> !laa' ,#/a'> +& &#(& 5#l 6&!&'

    $& la' +& 'a!a la' #5&a'> la' 5&$#a' la' l(#5a' !n'&!+&n!#a'> n '&!an'a &n &*a la &'!+&la n&+(a. +& n# &' n&+(a n# &' &'!+&la> '#nan(#&'!+&la> ,an!a5&n(& '&!(a#a la' 5)' 6&!&'.

    La &$aFFKa 5an/n#ana !5#&n7a '& a &$aFFKa al &'(a !#5&n(a$a &n la !n!&!#%n !a(%l#!a $&l "5*& $& la 6#$a. = +(#l#7a5aa6#ll'a5&n(& &'a !n!&!#%n> n '%l !5 l+7 6&n#$a $& l al( aa#l+5#na a ($ "5*& !n a+$al&' $& 'a*#$+Ka> '#n !5 ,+&7a$#n)5#!a +& $#'!#l#na (an',5a al "5*&> l &5&Ba &n la

    &,l&#%n '*& 'K 5#'5> &n +& '& &!/a a '+ #n(&# aa !n!&'& a!&(a a F*&na'&Q > &n ,#n> !5 al#5&n( aa 6#F#7a '+ &'K#(+>)6#$ $& 6&$a$ $& 6#$a> !5 a aa l&6an(a'& a D#'. S+&,#n

    1

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    18/320

    $&l ($ &' a$+!# +&*a' $& +& &n la $!(#na &$+!a(#6a F&n+#na5&n(&&'aBla l +& !n'(#(+& &l $& !&n(al &' la $!(#na !a(%l#!a a!&!a$&l "5*&> $& '+ #F&n '+' $&'(#n'.

    D&,#n& Man/%n la P&$aFFKa !5 (Ka !#&n!#a &l a(& $& &$+!a al

    "5*&-* !+an$ +#&& &&'a '+ !n!&( $& la &$+!a!#%n> +&!n'(#(+& la #$&a !a#(al $& '+ P&n'a5#&n( $&l A6&-MKa. n a&!&'#n +& l (#&n& !la6a$ &n l& ,&n(& !n!&*#$ !n (al !la#$a$ &-!#'#%n> +& '& &#(& 5#l 6&!&'> !n alFn l#F& !a5*# $& ala*a'> &la #$&a '#&5& &' la 5#'5a> !laa> &!#'a> #$n(#!. La &$+!a!#%n&n6+&l6& $' &l&5&n(' la PER?ECCIÓN $&l "5*& $&l n#B> &n la((al#$a$ $& '+ '& !5+&'( $& 5a(&#a &'K#(+> la ORIENTACIÓN"a!#a '+' ,#n&' (&5al&' '+ ,#n &(&n. C+l(#6a "5*&' &/&!#(a '+'

    ,+&7a'> $&'alla ($a' '+' ,a!+l(a$&'. &,&!!#nal '&Fn ($ '+ '& ,K'#!> #n(&l&!(+al> 5al &l#F#'> #n$#6#$+al '!#al> &'( &' &$+!a '&Fn Man/%n. Na$#& "a $&,#n#$ la &$+!a!#%n $& 5an&a 5)'#F+'a5&n(& !#&n(K,#!a !laa. R. ;lan!> &n '+ !l)'#! l#* T&Ka $&la E$+!a!#%n> (#&n& an(a$a' 5)' $& $'!#&n(a' $&,#n#!#n&' '& la5&n(a$& l ! +& '& 5#a &n &lla' a !+5l# a+&lla &Fla l%F#!a La$&,#n#!#%n $&*& !n'(a $& Fn& %#5 l(#5a $#,&&n!#a. A+n a+&-lla' +& a'an !l)'#!a'> '& '+' a+(&' l' &$aFF' $& 5)' ,a5a

    &+(a!#%n> &'+l(an 5an!a' $&,&!(+'a'. alF+na' n 'n '#n +na,a'& 5)' 5&n' ,&l#7> +& !5 (al +&$a a'a> & n +na $&,#n#!#%n #a5&n(& $#!"a.

    Ha +na #$&a &n +& #n'#'(& Man/%n. $& +na 5an&a &'&!#al &' la+& (!a a l' ,#n&' $& la &$+!a!#%n. Al (a(a $& la &$+!a!#%n $& la#n(&l#F&n!#a> &F+n(a La &$+!a!#%n $&l "5*& &'() &n a!+5+la #$&a' &n $&'alla a(#(+$&' = &'n$& E' 5#l 6&!&' 5&/ +na#n(&l#F&n!#a *#&n $&'alla$a +& +na &+$#!#%n #n$#F&'(a $&'$&na$aQ

    (n $& 5a &!# a(#(+$&' $&'alla$a' +& !n!#5#&n('a$+##$a'. = &'. $#!&> +n & &$aF%F#! la5&n(a*l& ,+n&'( &$+!# al 5a&'(> +& $&*& '& ($ +n &$+!a$> a 5& INSTRUCTOR. a+n+&l' al+5n' +&$&n INEDUCADOS> &'( &'> '#n &n&FKa> $#&!!#%n n#")*#( $& &n'a> +&& *a 

    La ,5a!#%n $& "5*&' $& !a)!(& &' &l ,#n #n!#al +& &l&$+!a$ "a $& n&'&. H5*&' +#&& Man/%n $& #n(&l#F&n!#a 6l+n(a$ *#&n !+l(#6a$a'> "5*&' *#&n #&n(a$' "a!#a ,#n&' n*l&'>

    !n'(an(& &n &'&F+# &'(' ,#n&' +& a &ll' $&n&n ($a' '+' &n&FKa' '+*$#n&n ($ #n(&' ($a a'#%n. E'(' "5*&'> +& a&!&n"&!"' $& +na #&7a la '&n!#ll&7 +n#$a$ $& '+ 6#$a> 'n '#&5&

    1

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    19/320

    !n'&!+&n(&' & #$n(#!' a 'K 5#'5 (#&n&n &l $5#n# $& 'K> +& &' la 5)'Fl#'a $& la' !n+#'(a'> 6&n!&n ($a' la' $#,#!+l(a$&' nan '#n !&(6# !na '*& la' F&n(&' +& l&' $&an. D& &ll' '& "a &'!#( +& +&& &' $&> +& (#&n&n #$&a' ,#/a'> 6l+n(a$ !n'(an(&> '&n(#5#&n(' n*l&'

    a!!#%n $&na$a "a!#a  +n  ,#n  Fan$&> la' #$&a'> 6l#!#n&' !'(+5*&'> ,+n$#$a' &n +n 5#'5 5l$& al !al $&l '&n(#5#&n(> $an  &'+l(a$ &'a Fan$&7a 5al !l'al $& +& ($ l allana. Cn a7%n'& "a $#!" +& &l 5+n$ &' $& l' !aa!(&&'. El ,+n$a$ $&l A6&-MaKa"a!& $& la ,5a!#%n $&l !a)!(& &l &/& $& ($a &$+!a!#%n.

    Ma' aa lFa "5*&' a'K> #5 ,+( $& la *+&na &$+!a!#%n> &'n&!&'a# +& '(a &na !#&(a' #&$a$&' '#n la' !+al&' '&#a #5(&n(& aa &$+!# a la &,&!(a +n#$a$ ($ &l !5l&/ "+5an> +& &'

    '+'(an!#al5&n(& +n> & ll&6a &n  'K F5&n&' (&n$&n(&' a $&'#n(&Fal&n &$a7'. D& a+K la INTEGRIDAD $& la &$+!a!#%n> +& a*a!a ($ &l"5*&> ($a' la' &n&FKa' $& '+ !+& ($a' la' ,a!+l(a$&' $& '+ al5aQ la UNIDAD> a !n'#$&a$a &n !+an( al "5*& &n F&n&al a !n&la!#%n a !a$a "5*& &n a(#!+la> +&' ($' l' "5*&' 'n UNOS #F+al&'> & !a$a "5*&> #n$#6#$+al !n!&(> &' +n HOM;RE n$'Q $& a+K la' $&5)' #&$a$&' +&> /+n(a5&n(& !n la' #n$#!a$a'>&n& Man/%n 5aF#'(al5&n(& &n '+'  '&n!#lla' 5aa6#ll'a' H/a'

    A6&5a#ana'.

    R&'&!( a la &$aFFKa $&l !a)!(&> &' !a#(al la #5(an!#a +& '&$a &n &l Fan#'5 &$aF%F#! 5an/n#an a la &$+!a!#%n 5al &l#F#'a. E' alF $& '&n(#$ !5n> $#Ka Man/%n> !5 l $#na !+al+#&a$& n+&'(' &$+!a$&' !l)'#!' LA EDUCACION DE;E SER MORALQ NO PUEDE SER MORAL SI NO ES RELIGIOSAQ NO HA=PEDAGOGIA DEL CARACTER SIN UNA INTENSA EDUCACION

    MORAL = RELIGIOSA. N#nF+n $& &'(' &n+n!#a$' ,+& /a5)' *l&5a &n n+&'(a &'!+&la !l)'#!a !5&n7an a '&l !+an$ la'5$&na' !5&n(&' ,#l'%,#!a' "#!#&n '&n(# '+ #n,l+&n!#a &n l' '#'(&5a' &$aF%F#!'. La ,#l',Ka 5$&na &% la +(+a &n(& !a5' 6#(al&'&'&n!#al5&n(& !n&' ?E = CIENCIA> TEOLOGIA = ?ILOSO?IA>MORAL CRISTIANA = MORAL CIENTI?ICA> RELIGON = @IDAQ la 7an/a !a6a$a la' ,#l',Ka' 5$&na'> l%F#!a5&n(& '& &(&n$#% al5+n$ &$aF%F#! EDUCACION MORAL = EDUCACION

    RELIGIOSA> MORAL CRISTIANA = MORAL LAICA> IGLESIA =ESCUELA.. En Man/%n> la &$+!a!#%n &l#F#'-5al &' &l #n!## 6#(al

    1

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    20/320

    $& ($a &$aFFKa &'&!#al5&n(& $& la &$aFFKa $&l !a)!(&. E' &l &n'a5#&n( !a(%l#! +na &$aFFKa 5a'a#!. Un5'a#!> & ( $&'!5+&'( &n (an(' &$a7' !+an(a' 'n " la'

    $#6&'a' $!(#na' &$+!a(#6a' &n l+!"a !n(a la &l#F#%n &$aFFKa $&l NATURALISMO> &$aFFKa $&l PSICOLOGISMO PAIDOCENTRISTA> &$aFFKa $&l SOCIALISMO> &$aFFKa $&l NACIONALISMOMONISTA PANTEISTA> &$aFFKa $&l INDI@1DUAL1SMO 5)n(#!&'(#l R+''&a+3 a5al &'(#l N#&(7'!"& E5&'n3> &$aFFKa $&lPRAGMATISMO ACTI@ISMO (a' &$aFFKa'> +n#la(&al&' ($a'> !a$a !+al a,&a$a a '+ ,aF5&n(> '#n la +n#$a$ &l Fan#'5 #n(&Fal>a5%n#!> +& &!la5a la !#&n!#a ,5a(#6a $&l "5*& &n F&n&al $&

    !a$a "5*& !n!&( &n a(#!+la. C#&(a5&n(&> n '&#a &a!( $&!# +&l' &$a7' &n a*'l+( &'()n $&'6#'(' $& 6&$a$ &$aF%F#!a> & 'K+& &'a 6&$a$ &' #n!5l&(a> ,aF5&n(a#a 5&7!la$a !n &&'Fa6K'#5'Q n 'n n#nF+n $& &ll' la @&$a$

    Man/%n> !5 la &'n/a $&n( $&l aF+a> a'K &'() &5aa$ "a'(a la5&$+la $&l +n#6&'al#'5 Fan#!#'5 !a(%l#!. Sa*& &' $#'(#nF+# n&(a5&n(&Q & al $#'(#nF+# n '&aa la' a(&' $#'(#n(a'> la' &$+!& a &,&!(a +n#$a$. P,+n$ ,lF#$ &n'a$ !a(%l#! a la 5an&a !l)'#!a

    &'aBla> n l& !a*Kan &n &l '&' &'a' &$aFFKa' &!l+'#6#'(a' $&l 5'a#! a(#$ &n (7'> n# '& &l#!a*a !%5 $Kan !a*& '#n &n !a*&7a'an5al&' $& &'&n(#$' &n "a' $& !#'#' a(l%F#!a. Paa Man/%n> la&$+!a!#%n 5&a5&n(& !#&n(K,#!-5al &' +na n&Fa!#%n $& 'K 5#'5a> +a!n(a$#!!#%n &n l' (5#n'Q la &$+!a!#%n &l#F#'-5al &' &l #n!## 6#(al $& ($a &$aFFKa &n a(#!+la $& la ,/a$a $&"5*&' "&!"' $& +na #&7a> $& la &$aFFKa $&l !a)!(&. H& a"K> l&&(#5'> l !a(%l#! &'aBl '#Fl 6#. C5 na$#&> l' n+&'(' $&

    &n(n!&'> &n la &$+!a!#%n $&l "5*& &n la ,5a!#%n $&l !a)!(&> $a*anla #5a!Ka $& "n $& /+#'$#!!#%n a la ,5a!#%n 5al &l#F#'a>'#n $&(#5&n( alF+n aa la &$+!a!#%n #n(&Fal> +&' &'(a*an la $&*#$aa(&n!#%n a ($a' la' ,a!+l(a$&' n $&/a*an '#n &l !n6&n#&n(& !+l(#6n#nF+na a!(#6#$a$ "+5ana. L' n+&'(' $& &n(n!&' &'(a*an!n6&n!#$K'#5' $& +& ,5an$ !a(%l#!' $& +na #&7a> ,5a*an"5*&' $& +na #&7a> 5#a*an a l +& &n (a' a(&' '& "a!Ka aa'a!a 6&!" $& ($> ll&Fan a '& (an a$&lan(a$a' #F#nal&' a'K l

    !n,#&'an l' 5a' 5$&n' "#'(#a$&' $& la &$aFFKa> !+an$ &ll'l !n,#&'an> n'(' n 6a5' a '& 5+$'3> +& !+an( $& F&'#6 '&$#!& #n6&n(a$ l' 5$&n' &$aFF'> '& "alla> a l 5&n' &n ,5a

    19

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    21/320

    F&5#nal &n la &'!+&la !l)'#!a +& n' l&Fan. A 5n(n&' $Kan n&'& a+K n5*&' $& l' n+&'('.

    La $#$)!(#!a $&l A6&-MaKa. $&'+' $& '#(+a '+ !&n( &n &l #$&al&$+!a(#6 &l#F#'-5al> '& $&na ((al5&n(& a +& &l &$+!an$

    !n,5& '+ 6#$a 5&n(al ($a '+ &'nal !n$+!(a !n &l &n'a5#&n( !n la' lKn&a' $& !n$+!(a 5a!a$a' la L& $& D#'> &l E6anF&l# $&J&'+!#'( &l 5aF#'(&# 6#6 a+(n(#! $& la IFl&'#a. E' +na #n'#'(&n!#ala $& Man/%n &al5&n(& 5a!"a!na &n n& &'(& #n!##,+n$a5&n(al> 6&$a$&a 'Kn(&'#' a la +& &$+!& ($ l +& +&$& '&6#  aa la ,5a!#%n $&l "5*& &n '+ !n/+n( ((al#$a$. Ha '#$ &- &'&n(a$ alF+#&n &l Fan#'5 !a(%l#! $& la &$+!a!#%n *a/ la ,5a$& +n &'+&5a (&' !K!+l' !n!n(#!' &l !&n(al &' la &$+!a!#%n

    &l#F#'a> &l 5&$#> +& a '(& $&a (!a> &' la &$+!a!#%n 5alQ &l&(&#> +& !na l' ('> &'() $#6#$#$ &n '&!(&'> !a$a +n $& l'!+al&' (#&n& '+ # 6al '+ &la(#6a a+(n5KaQ & n#nF+n $& &ll'$&/a $& (&n& !n&#%n !n n#nF+n $& l' (' '&!(&'> 5+!" 5&n'!n l' (' $' !K!+l'> &l 5&$# &l !&n(al> l' !+al&'> a '+ 6&7> '&"allan !n&!(a$' &n(& '#. L' $#'(#n(' '&!(&' &n +& '& $#6#$& l& !na&(&# &&'&n(an la &$+!a!#%n ,K'#!a> la #n(&l&!(+al> la ,&'#nal> la'&+al> la !K6#!a> la na!#nal> la '!#al> la &'((#!a. H& a"K la &$+!a!#%n

    !5l&(a. H& a"K ($ &l '#'(&5a &$aF%F#! a6&5a#an> +&' n a&!&'#n +& &'a &&'&n(a!#%n F),#!a &' &l F),#! $& la &$+!a!#%n &n la&'!+&la 5an/n#ana.

    S &' !'a $& +& n' $&(&nFa5' &n !#a (&(' $& Man/%n a!&!a$& la &$+!a!#%n 5al &l#F#'a-n a!a*aKa5' n# '#+#&a &n &'!F& alF+n +& ( &n(& l' 5#l +& (#&n& &!#'K'#5'> (a/an(&' ,+l5#na$&' !n(a la &'!+&la a(&a la &'!+&la n&+(a la &'!+&la $&lE'(a$ l#*&alQ & n' 6#&n& a la 5&5#a +n &!+&$> > /+n( !n l> &l

     &n'a5#&n( $& l +& "+*#&& $#!" Man/%n al !a'> '# '& /+7Fa l +&&'!#*#% a!&!a $& la &'!+&la '#n !a(&!#'5 '#n D#'.

    Ea &!#n a*a$a la Cn'(#(+!#%n $& la R&*l#!a. El $#&!( F&n&al $& P#5&a En'&Ban7a $##FKa +n& $&'!+la a ($' l' 5a&'('+&Ka "a!& +na alFKa> $& la R&*l#!a $& la &'!+&la '#n !+!#,#/ n#6&'(#F# alF+n $& &l#F#%n a %'#( $& 5an$a +& '& !+5l#&'& &la(K!+l 4 $& la Cn'(#(+!#%n La &n'&Ban7a &n ($' '+' Fa$' '&)

    la#!a. = $&!Ka $&'+' $& (a' 5+!"a' !'a'... &&F#na' A"a 5)'+& n+n!a !+a) &l 5a&'( a6&!"a !+an(a' (+n#$a$&' l&,&7!an '+' l&!!#n&'> l' al(' &/&5l' $& l' +&*l'> aa #n'#a &n

    20

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    22/320

    l' n#B' +n &l&6a$ #$&al $& !n$+!(a. = '&F+Ka C%5 &' '#*l&+& ($a6Ka &n &'(a' al(+a' '& a(&6an a #$&n(#,#!a la 5al !n la&l#F#%n... En !+an( a la 5al... la &'!+&la la#!a n a*an$na) la,5a!#%n 5al $&l al+5n. Al !n(a#> *l#Fa) a &n'a '&#a5&n(& &n

    &'a !la'& $& *l&5a'... La 5al la#!a '& 5+&6& &6l+!#na $&n( $&l "+5anQ n +#&& /+'(#,#!a '+' 6al&' !n &,&&n!#a a n#nFna*'l+(> '&a &l +& ,+&&...

    Pa&!& +& &'!an$al#7a$ $& +& ($a6Ka &n &'(a' al(+a' "+*#&'&a(&6#5#&n( aa #$&n(#,#!a la 5al !n la &l#F#%n> +&Ka $&!# +& la&'!+&la la#!a $& la R&*l#!a 5an$a*a #n'#a &n l' n#B' +n &l&6a$#$&al $& !n$+!(a> $+!( &!l+'#6 $& +na 5al a&l#F#'a. La ,a'&'#n &,&&n!#a a n#nFn a*'l+(> aa /+'(#,#!a l' 6al&' $& &'(a

    5al> '#n $+$a> l& a&!#% *n#(a> & '& l6#$% $& +& Ma /+'(#,#!a*a'+' 6al&' 5al&' !n &,&&n!#a al a*'l+( $& H&FF&l> l 5#'5 &(&n$Ka /+'(#,#!a l' $& la &'!+&la la#!a> */&( $& '+ #a !#!+la a l'5a&'('> !n &,&&n!#a al a*'l+( $& Ma.

    C%5 &'& 56#% &6l+!#n% $&n( $& l "+5an la 5al $& la&'!+&la la#!a n (a$a5' &n 6&l ($' l' &'aBl&'. P& Man/%n l"a*Ka ,&(#7a$ $&'$& !+a&n(a aB' a()' '#F+#% ,&(#7)n$l "a'(a'+ 5+&(& &6l+!#n% $&n( $& l "+5an !n la na(+al#$a$ la #n,l&-

    #*l& &!#'#%n $& +na l& F&n&al *#l%F#!a. +#(an$ a D#' $& la&'!+&la> ($ 6#&n& a*a/ !n &'(#( &l "5*&> la ,a5#l#a> la '!#&$a$>la a+(#$a$> la l& na(+al ($ &l $&n 5al &$aF%F#!. S#n&l#F#%n> '#n 5al> '#n $&*&&'> '#n &5#' n# !a'(#F' &l "5*& $&/a $& '& "5*&... La &'!+&lala#!a> "a!& a(&'> $&'"a!& "5*&'... S# > +&'> a'#a'& a "a!& +na &$aFFKa n&Fan$ '+' 6&$a$&' 5)' ,+n$a5&n(al&'> '&#a a(#$a#$& la &'!+&la a(&a... N "a a(#a $& #5K' l#*&(#n' 5&n' $&

    !#+$a$an' ,5a$' &n la #5#&$a$. E'( &' l& F&n&al *#l%F#!a a+K>&n ?an!#a &n Ca,&Ka... P &' !+an$ #F "a*la $& &'!+&la'n&+(a' la#!a' $#F aa 5K +&)n $&!# &'!+&la' a(&a' & #5'#*l&'...= &'> &l 6a%n 'an( Fan a(#(a lla*a #&n$ al &/!#( #n,an(#l+& "a*Ka !&a$ &n &l A6&-MaBa /+Fa !n ,+'#l&' $& al> &6#&n$!n '+ #n(+#!#%n ,(#!a +& 5+ n( a+&ll' ,+'#l&' '& !n6&(#Kan&n ,+'#l&' $& a!&> *a $& la &6l+!#%n> $&n( $& l "+5an> $& la lK(#!a la#!#'(a $& la 5al $&l la#!#'5> an(#a(#%(#!a'> an(#!#'(#ana'

    an(#"+5ana'.

    21

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    23/320

    Man/%n !&n(a &n la &l#F#%n IFl&'#a Ca(%l#!a< '+ &$aFFKa> "a'(a &n l (!an(& a la &$+!a!#%n ,K'#!a la &'((#!a #&n(a"a!#a l &l#F#%n la &n'&Ban7a $& ($a' la' a'#Fna(+a'. "a'(a la Ga5)(#!a la A#(5(#!a. = n '%l (&%#!a5&n(&> !n #n!n56#*l&' a7na5#&n('>

    '#n (a5*#n $& +na 5an&a )!(#!a (an '&n!#lla l a!5$a$a a la!aa!#$a$ $& l' n#B'> &n !' !a'' (an #F#nal 5aa6#ll'a> +&n "a '## '+&a$a na$#& &n &l 5+n$.

    M& "aKa #n(&5#na*l& '# +#'#&a 5'(al (a&n$ a+K !#(a'>&'&!#al5&n(& $& '+' F),#!'> a!&!a $& l +& a&!& 5)' al&/a$ $& la5al la &l#F#%n> *a'(a 5&n!#na +n '%l $& '('> &l $& la R'a $&la H#F#&n&. E' +na &'&!#& $& R'a $& l' 6#&n('> &n &l !+al '& $&'!#*&n>n l' '#&(&> '#n l' $#&7 &!a$' 5(al&' !n(a la H#F#&n&> '& '&Balan

    al 5#'5 (#&5 la' $#&7 6#(+$&' +&'(a'. El F),#! '& !n6#&(& &n 6#$a a!!#%n !l!)n$'& #5& $#&7 n#Ba' &n la' $#&7 +n(a' $& la &'(&lla &n$ n5*an$ !a$a n#Ba +n $& l' $#&7 &!&(' !a#(al&' "#F#n#!'>!#n! a(#n&n(&' al !+& A#& +. AF+a !#'(al#na> Al#5&n( 'an>A*#F 5$&a$> A'& !n(#n+Q l' (' !#n!> a(aB&$&' al al5aA!(#6#$a$ !n'(an(&> Al&FKa (an+#la> A*'(#n&n!#a a!#nal> A*n&Fa!#%n#n!&'an(&> A5 $& D#'. H&!" '+ a&l> '& '&aan &'(a' $#&7 n#Ba' la' &&5la7an (a' $#&7> la' !+al&' '& !l!an $& &'al$a a la &'(&lla aa

    &&'&n(a l' $#&7 6#!#' !n(a#' a la H#F#&n& A#& 6#!#a$> AF+a '+-!#a> Al#5&n( #n$#F&'(> A*#F #n!n6&n#&n(&> S+!#&$a$ $&'a'&>O!#'#$a$> D#'l#!&n!#a 5al "+5> G+la $&'"n&'(#$a$. S*&*#a &FK'5> A(&K'5 #&l#F#'#$a$. La 5a&'(a $##F& &l &/&!#!# $&'$& &l!&n( $& la &'(&lla> $)n$l& 56#5#&n( 6#$a> 6a#)n$l& $& l' 5#l5$' a +& '& &'(a. N $&/a $& a$6&(# Man/%n +& '& !+& &'!F& la' n#Ba' !5 5)' !n6#&n& aa +& 5&/ '& Fa*& l +& !a$a n#Ba !a$a F+ $& &lla' '#5*l#7a. Paa Man/%n> (an 6&$a$ &' a+&ll  Mens

     sana in corore sano> !5 &'( #orus sanum in mente sana. Al6&n&a*l& '#&6 $& D#' ($ l& l&6an(a*a "a'(a D#' +&Ka l +& '&l&6)n(&'& a ($' 5&$# $& la &$+!a!#%n "a'(a D#'> ($. P&$aFFKa!5l&(a> !+ l&5a +$#&a '#n(&(#7a'& &n a+&ll $& San Pa*l Omniaet omni.us #hristus, ut sit omnia et in omni.us Deus.

    El &$aFF $&l 'aFa$ $&*& $&l a(#(#'5. Man/%n "a*la a'K al' 5a&'(' $&l A6&-MaKa A"a> 5#' +&#$' 5a&'('> &n'&5'

    '&#a5&n(& &n &'(& *l&5aQ l' n#B' +& " ,5a5'> 'n l'lla5a$' a &'&n!#a la &F&n&a!#%n la 5+&(& $& la Pa(#a. L&' $&!Ka&'( al !n(&5la a E'aBa &n #n5#n&n(& &l#F $& !a& &n la ,'a +& '+'

    22

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    24/320

     #' "#/'> > '*& ($> '+' #' $##F&n(&'> l& &'(a*an '!a6an$.= l+&F> a+&l (K#! !a'(&llan a+'(& 6##l> n+n!a '&n'#*l&> al 6& al' n#B' al&F&'> &(7n&' 'al(a#n&'> &n '+' /+&F' &'!la&'> $&!Ka al' 5a&'(' = 5& !n5+&6 a 6&!&' ll al 6&l' /+Fa a l'

    'l$a$'. E'' ,+'#l&' $& 5a$&a '& (!a)n (' ,+'#l&' $& a!&Q '+'5a!"a' &$aF%F#!a'> &n 5a!"a' F+&&a'Q '+' !an('> " al&F&'> '&)n5aBana F#(' $& 5+&(&> &n(& &l +#$ $&l a!"& 5&(al +& l' an#5aal !5*a(&> #F &l &'(+&n$ $&l !aB%n +& 5a(a $&'(7a... M#)n l'5&/&' $& la Pa(#a. Ma' la 'aKnan V M#)n l' &!a$' $& '+' a$&'. P& 5#na)n '#+#&a l' '&+l!' $& '(' S&) al 5&n' (+5&5#a 6&n&a$a l' +& '*&6#6an aa +& '#!an $& &/&5l &'&an7a D& +&*l' !5#$' n '& +&$& &'&a na$a Fan$&> n# laa$5#a!#%n '#+#&a> n# &l &'&( aa l' +& l&' $#&n '+' 6#$a'. N&'()#' 5&a$ !%5 '& 5al$#!& la "#'(#a $& a+&ll' +& (&nKa5'   *+&n' 'an(' Cn !+a&n(a aB' $& an(#!#a!#%n $&'!#*& !n ($''+' 5&n&' n+&'(a Fan F+&a !#6#l> & n !a& &n &l &'#5#'5.T&nKa ,& &n E'aBa> '+ ,& l& 55a a &&(# !n ,&!+&n!#a a l' 5a&'('E' n&!&'a# l&6an(a &l &'K#(+ &'aBl> 5&$# $& !n,&&n!#a' a(#%(#!a' n& an(& l' /' $& l' &'aBl&' l +& E'aBa ,+&> l +& +&$& 6l6& a '&> '# !n &'K#(+ a(#%(#! n' lan7a5' a (a*a/a la&'(a+a!#%n $& n+&'(a +&#$a Pa(#a. Man/%n &a +n "5*& "&n!"#$$& 'an a(#(#'5. D' n5*&' 'n la !#,a $& '+ &'nal#$a$> $& l+& #n!+l!a*a '+' 5a&'(' $& l +& +&Ka +& '(' $&a5a'&n &n'+' &'!+&la' & #n,+n$#&'&n &n l 5)' "n$ $&l al5a $& l' n#B'Q &'&l#F#% &'' $' n5*&' !5 l&5a $& ($a '+ &$aFFKa RELIGION>PATRIA. A na$#&> $&'+' $& D#'> '& "a $& a5a 5)' +& a la Pa(#a.

    C%5 '& &'5&a &n &n'&Ba a l' 5a&'(' &l a(& $& la &$+!a!#%n a(#%(#!a $& l' n#B' Ma' '#n +&& +& #n!+an &ll'> n# ll&6&n a l'

    n#B' a #n!+# &n &l ,an)(#! a(#(&#'5 !"a+6#n#'(a> n# &n &l '#(#6#'5 &l lK5#! $&'#n(&' l' +''> !'(+5*&'> "&!"' "a7aBa' $& (' +&*l'> &'n#,#!a$ &n l' a'F' $& J"n ;+ll> n# &n la *a!"&a $&l > #n$#6#$+al !l&!(#6Q +&' &l !a(%l#! &'aBl> &'$&!#> &l &'aBl !+5l#$> n+n!a '& !n'#$&% '+&# a na$#&> n# a l'#n$#' #n!#6#l&' an(%,aF'> 5)' +& &n $' !'a'> Fa(+#( ,a6 $&D#'> an(&' +& # 5#( &n '&& la 6&$a$ &n '&n(# an'#a' $&$#,+n$#la la &$n$&7 $&l *&.

    S+' 5$' $& &n'&Ba a l' n#B' + &' la Pa(#a> $& #n,+n$# &n'+' +' !a7n&' +n a(#(#'5 '#n!&> a7na*l&> !+l(> !#'(#an>"+5an &n(+'#a'(a> n$&an$ ($ l &al5&n(& *+&n $& la Pa(#a> &n

    2

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    25/320

    '+' H/a' &'()n 5&/ +& +$#&a $&!#l> n n&!&'#(an $&&n!a&!#5#&n('. La &$+!a!#%n a(#%(#!a &n '+ '#'(&5a &$aF%F#! &'>!5 la &l#F#%n> #&$a anF+la> !&n( &/&> &n (n al !+al '& 5+&6&'+ &$+!a &n'&Ban$> a +& &n'&Ban$ Ga5)(#!a> G&Fa,Ka> H#'(#a>

    Mal> R&l#F#%n> &(!.> !n &l *+#l $& (+ a!&n$a$ a(#(#'5 Fa*a &n &lal5a $& l' n#B' &'aBl&' &l a5 a E'aBa> +& n &' +n 5& $&!# a5 a 5# Pa(#a> '#n +n "a!& !a$a $Ka l '#*l& "nala>5&/ala '&6#la> +n &'(a '#&5& $#'+&'( a !+al+#& 'a!#,#!#  'al6ala.

    En la Un#6&'#$a$. N "a ,al(a$ +#&n "a $#!" +& a Man/%n laUn#6&'#$a$ n l& &n(+'#a'5a*a (an( !5 la &'!+&la $& #5&a' l&(a'.

     N &' &a!( '# !n &' +#&& $a'& a &n(&n$& +& la' $(&' $&l &$+!a$ &an 5)' a(a' +a l' n#B' $& &'!+&la +& aa l' al+5n' +n#6&'#(a-#'. L !#&( &' +& (a5*#n &n la Un#6&'#$a$ a(&n(#7% $& $#6&'a'5an&a' '+' a(&' $& &$+!a$ &(a$#na#. N 'la5&n(& &n la&n'&Ban7a $& la $#'!#l#na +n#6&'#(a#a> $& +& ,+& (an(' aB' !a(&$)(#!> &n &l F+'( &n Gana$a> aa 5&/ $& &$+!a F+#a l' /%6&n&'> !5 &n &,&!( l "#7> &al#7an$ +na la* &!#'a $&

    ,5a!#%n &n l' al+5n' +n#6&'#(a#'. Ta5*#n $&5'(% '+ !aa!#$a$ '+' $(&' &n la 5an&a $& &n(&n$& &l *l&5a $& la &n'&Ban7a '+&#  5&$#a &n '+' a(#na$K'#5' /+#!#' '*& l +& &a l +& $&*Ka '& la&n'&Ban7a &n la' Un#6&'#$a$&'> In'(#(+('> N5al&' (' !&n(' a&!#$'> &n l' +& &!"a*a $& 5&n' 5+!"a' !'a'> '*& ($ laa5nKa &$aF%F#!a &n(& l' ,&'&'> 5&/ $#!"> &n l' +& n(a*ala a*'l+(a !a&n!#a $& +n#$a$. Cn$#!#n&' &$aF%F#!a' $& +na *+&na&$+!a!#%n !+)l&' n' ,al(an> '& (#(+la &l $#'!+' +& n+n!#% &n la

    Un#6&'#$a$ $& Gana$a al #na+F+a'& &l !+' $& 19 a 19Q $#'!+'!la *#'> !5 ($' l' '+'> &> '*& ($> !5l&( &n &l,n$ 5)' &'5&a$ &l&Fan(& &n la ,5a. +& n l& &n(+'#a'5a*a laUn#6&'#$a$ (an( !5 la &'!+$ l' /%6&n&' +n#6&'#(a#' (an( !5l' n#B' $&l A6&-MaKa E' +& la 6l+n(a$ &l !a7%n $& l' n#B' &a!&a *lan$a +& (&nKa &n '+' 5an' > al !al $& '+ !a#$a$> $Ka5l$&ala a '+ F+'(Q 5#&n(a' +&. $a$a la Fan#7a!#%n n l' (&nKa &n'+' 5an'.

    24

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    26/320

    P &' !la5a*a '#n !&'a !n(a la 5n(+a $& la #n'(+!!#%n &$+!a!#%n &n &l E'(a$ 5$&n> !n(a la' (&Ka' &&F#na' &n *Fa>!n(a la &$aFFKa +'+al $&l Fan 5a&'( $& n+&'(' (#&5' aa+#&n 'n #n$#'!+(#*l&' &'(' a#5a' La' #$&a' $+!&n 6#(+$&'> &l

    !#5&n &' "#/ $& la #Fnan!#aQ $n$& '& a*& +na &'!+&la '& !#&a +n &'#$#Q "aFa5' "5*&' #l+'(a$' (&n$&5' "5*&' "na$'Q$&/&5' &n a5l#a l#*&(a$ a 5a&'(' al+5n'> +& la l#*&(a$ &' &l F&'... la l#*&(a$ &' !5 la lan7a $& A+#l&'> +& !+a l' 5al&' +&!a+'a...

    D& la 6&$a$&a ,&!+n$a l#*&(a$ $& 5a&'(' $#'!K+l'> $& '(a'K +& ,+& Man/%n ala$Kn #n,a(#Fa*l& !n(a &l 5nl# &'(a(al. En(&l' #n!&'an(&' ala+'' a!la5a!#n&' $& +n a+$#(# '&l&!(> la $&,&n$#%

    &n &l CnF&' $& San(#aF $& C5'(&la. AllK> &l *l#!> a(%n#( al&'!+!"a> n '+' &K$' $&!la5a(#'> '#n '+' a7na5#&n(' l%F#!'>$&'!ana$'> a!&!a $& la' "#*l&' !n'&!+&n!#a' $&l 5nl# $!&n(&$&l E'(a$> a!la5a!#%n l& $# l (K(+l $& !a5&%n $& la $!(#na!a(%l#!a. L' P&la$' +& l& &n allK $&!Kan +& '+ $#'!+' 5&&!Ka'& &'!#( &&(+a$ &n l&(a' $& . D& (al 5an&a ll&6a*a $&n( $&'+ al5a &'(& +n(> +& +n l#* &n(& $&$#!% al E'(a$ $!&n(&> a&na'"a +na> &n(& '+' #nn+5&a*l&' H/a'> &n +& n l& (+& &n/+#!#&>

    'a!an$ +na 5#l !n'&!+&n!#a'> &'&!#al5&n(& &n LOS MAESTROSSOCIALES = POLITICOS> '*& l' 5l&' '#n !+&n( +& a!a&a.

    S#&(& aB' $&'+' $& "a*& *a/a$ Man/%n al '&+l!. '& +*l#!% aa &l 5+n$ !a(%l#! la DIVINII ILLIUS MAGISTRI> !%$#F $& la&n'&Ban7a &$+!a!#%n. En la a$5#a*l& &n!K!l#!a n "a !+&'(#%n alF+na+& n "+*#&'& (a(a$ er lon0um et latum &l &$aFF $&l A6&-MaKa. =&n(& l &n'&Ba$ PK I> '#&(& aB' an(&' Man/%n> '& 6& +na

    !#n!#$&n!#a !5l&(a> n a '%l &n la' !+&'(#n&' *)'#!a'> l !+al na$a(#&n& $& &(aB> '#n &n l' 5a' &+&B' 5&n&'. Una 5#'5a &' la'l+!#%n $a$a a l' *l&5a' &$aF%F#!'Q +n 5#'5 &' &n ($ &l !#-(&# $& Man/%n &l $& la &n!K!l#!a. La &n!K!l#!a &'> !5 n $Ka 5&n'>&l C%$#F $& la E$+!a!#%n> l &'!#( Man/%n &' +n an(#!#a$!5&n(a# $& la &n!K!l#!a> a5l# &l 5)' ,+n$ 5&/ +& '& "a"&!". A'K> l' n+&'(' ,+&n a$&lan(a$' 5a&' &n T&n( >$&'+'> a'(#lla$&' $&l !n!#l# !n l&(a' W !n a5a'.

    P &' a n+&'( &$+!a$ $& l' C)5&n&' "a +& a$/+$#!al& &l(K(+l $& 5$&n A$&lan(a$ Ma &n &$aFFKa> a la 5an&a +& l,+&n &n '+ (#&5 n+&'(' "+5an#'(a' !l)'#!'> a$5#a$&'> 'K> $& l

    28

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    27/320

    an(#F+> 6& (a5*#n 56&$&' $&l F&'> an'#'' *+'!a$&' $&n+&6' "#7n(&'> !5 l ,+&n '+' !5a(#(a' l' $&'!+*#$&' !n+#'(a$&'.

    D#!&n +& Pa#$lFKa &' +na !#&n!#a $& #n6&n!#%n 5$&na P+&'

    Man/%n &' +n a#$%lF $& !+& &n(&. A"a +& '+ a'!&n$&n!#a '+ /&a+Ka (#&n&n +n a*l&nF 5)' &5( +& &l 5$&n !+l( &!l+'#6$& la !#&n!#a $& l' "&!"'> la '#!&$aFFKa +n#la(&al> +& "a!& $& a&'!+&la +na !5 &*l#!a &'#$&n!#al. $n$& &l 5a&'( &'. ! 5)' ! 5&n'> +n 5& *'&6a$ $& la #n$#'!#l#na $& l' n#B'. La &$aFFKa $& Man/%n &' !#&n!#a &'&n!#al5&n(& $&l n#B> & &l +& "a $&"a!& &'(a !#&n!#a n &' &l n#B> '#n &l 5a&'(> !5 &l 5a&'( &' +#&n$&*& "a!& la &'!+&la. = &'(a &$aFFKa &' a#$lFKa> 5a' n $& " '&

    &5n(a a @#6&'> +& "#7 la #nn6a!#%n $& $&'la7a la &$aFFKa $&l5a&'( al n#B> & '#n n&Fa &l a&l #5(an(& +& &n la &$+!a!#%n /+&Fa &l 5a&'(> +&' a$6#&(& +& #n(&&'a '*& 5an&a ,5a *+&n'5a&'('> +& '(' '& &nan !n ,&!+&n!#a aa a+$a'& $#'!+(# l'n&F!#' ,&'#nal&'> +& a6&!"&n l' $a(' $& la '#!lFKa aa,#n&' &$+!a!#nal&'> +n( &n +& $a 5+&'(a' $& Fan &n&(a!#%n'&5&/an(& a la $& H+a(& $& San J+an &n '+  E1amen de in0enios. = ($&'( aa Man/%n &' !'a *6#a l a!(#!a 5aa6#ll'a5&n(& l &n'&Ba a

     a!(#!a> & !n,5&> n al 5$&n a#$!&n(#'5> '#n al $& l'n+&'('> &,&!(a5&n(& &+#l#*a$> na(+al> /+#!#'> &'!++l' &n*'&6a al n#B aa 6& l +& &' a ,#n $& &l&6a l& a l +& $&*& '&.

    O(a $& la' &(&n$#$a' #n6&n!#n&' $& " &' la 5&($lFKa $&n5*&' #5*5*an(&' l&!(+a Fl*al D&!l> l&!(+a $#*+/>&'!+&la n+&6a'> &'!+&la a!(#6a $& 6anF+a$#a'> &(!. P+&' "& a+K +&($ &' n &' (a !'a +& &l 5($ a!(#6 #n(+#(#6> !aa!(&K'(#!a $&n+&'(a &'!+&la an(#F+a. Saa6&$a ?a/a$ &n!a&!Ka l' a*#(#' $& &'&

    5($ Paa +& a&n$a a l&& &l Kn!#& &l +& n &' Kn!#&3>,5)n$l& +n /+&F $& 6n(#!+a( $a$' &n +& &'(+6#&'&n &'!+l#$a'la' l&(a' Fana'& &l +& a/a$' #n(a'& +na 5+!"a' 'Kla*a' ,5a'&&n(& 6!a*lW A&n$& a &'!#*# (&n#&n$ Fa*a$a' &n +na l)5#na'+(#l la' l&(a'> la !+al> +&'(a '*& &l a&l> ll&6a &lla> !5  '+!'> '&F+a' la 5an la l+5a> &/&!#()n$'& 5+!" &n "a*#(+a'& &na+&lla' l&(a' $& +#&n '& ,5an la' $&5)'Q !n +& '& &na5a) $&l(a*a/> a(#*+&n$ a '+ #nF&n# la #n$+'(#a $& la l)5#na. = &l 5#'5

    5($ a!n'&/a Paa +& &n(#&n$a l )!(#! $& la G&Fa,Ka C'5Fa,Ka...> n !n la !n,+'#%n $& l+Fa&'> '#n !n l' K' 5n(&' !n alF+na' !#+$a$&' +&(' n(a*l&'. D#'n#&n$ $& (al '+&(& l'

    2

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    28/320

    &'(an+&'> +& &n &ll'> !5 &n +na !a(a $& 5a&a> &!n7!a la'#(+a!#%n $&l 5a> #5#(a$' &n '+' !'(a' l' +&('> $&n( la' #'la'. N a&!& '#n +& &'(an' &n l' &F#' C)5&n&' $& Gana$a!n(&5lan$ l' /a$#n&'-l#*' l' /a$#n&'-5aa' $&l A6&-MaKa.

    C+an$ 5+!"' &$aFF' a!(+al&' '& lla5an #n6&n(&'>$&5+&'(an !a&!& $& la !#&n!#a $& la H#'(#a $& alF 5)'> $& +&Man/%n n !a&!Ka. En MODOS DE ENSEXAR> !aK(+l > &F+n(aC+)l &' n+&'(a &'&!#al#$a$> &'n$& H&5' $#!" &&(#5'+& n+&'(a &'&!#al#$a$ &' n (&n& &'&!#al#$a$ alF+na> +&' n !& +&'&a !'a '#nF+la $& n+&'(' (#&5' &$+!a &n &l !a5> &n'&Ba Fa(#'>&'&!#al5&n(& a l' *&'> "a!&l /+Fan$ 56#n$'&... A'K &' +& aa 5K &' #n&l#!a*l& la a$5#a!#%n $& 5+!"' 6#'#(an(&' l&!(&' $&l

    A6&-MaKa> +&' $&'&an$ a6&#F+a +n 5(#6 a$&!+a$ $& &'aa$5#a!#%n> n l &n!+&n(... N &' !'a $& !#a &l !aK(+l &n(&>$n$& &n &F+n(a' &'+&'(a' $a la a7%n $& '+' 5($' $& la'#na7%n> a '+ /+#!#> $& +& '&an a$5#a$' !5 n6&$a$. La '#na7%n>n *'(an(&> 5)' *#&n (&nKa *a'& &l &'K#(+ $& "+5#l$a$ $&. Man/%n>5&' &n M$' $& &n'&Ba "a> !#&(a5&n(&> 5$' n+&6'> /+n( !n(' 5+!"' 6&$a$&a5&n(& 6#&/'> & +& +&'(' &n +' a+&l"5*& $& Fan$K'#5 (al&n(> $& 6l+n(a$ ,&a> $& &'K#(+ a'(%l#!

    '*&na(+al> &6#6Kan !n 6#$a n+&6a> 5#&n(a' +& (' n a!&(a5' a$al&' &al#$a$ ,+&a $&l a&l $& l' l#*'.

    Tal 6&7 n &'(aKa $&l l$ ,+&a $& la #$&a F&n&al +& '& "a +&#$$&'alla &n &'(& %lF> (a(a a"a $& 5&$# la (alla &l (all& $&Man/%n al la$ $& (' &$aFF' 5$&n' $& ,+5a +n#6&'al> a l' +&'& (#&n& !5 &&'&n(an(&' (K#!' $& &'!+&la' &$aF%F#!a' 5)' 5&n'&n *Fa> al la$ (a5*#n $& (' +& &n aK'&' &(an/&' &&'&n(an la &$aFFKa &&nn& &n n+&'(' $Ka'. Ma' $&'#'( $&. "a!&l +& n 5&

    l &5#(&n l' (5#n' a +& $&* !&B#5& n# &l (#&5 $& +& $#'nF.En ($ l $#!" "&> +&#$ &&'a '#n!&a5&n(& 5# *& /+#!#>

    !& +& "& &&'a$ (a5*#n &l $& (' +& 'a*&n /+7Fa 5&/ +& &n &'(a 5a(&#a. Man/%n &n 5+!"K'#5a' !'a' n (#&n&> a &n(& l' &$aFF' !n(&5)n&'> '*& ($ n (#&n& a !5 &$aFF $&la E'aBa n+&6a> +& $&'&a &!*a '+ +&'( &n la H#'(#a &n &l!n!#&( $&. la' na!#n&'. La &$aFFKa 5an/n#ana la &$aFFKa!l)'#!a &'aBla

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    29/320

     a&!Kan +na 'la 5#'5a !a$&na. Cn a(& '&5&/an(& +&$&n ,)!#l5&n(&'& +n#$a' 'l$a$a' a'K la' #$&a' &$aF%F#!a' $& Man/%n la' #$&a' &$aF%F#!a' vivistas2calasancias 2 Ratio studiorum S* " . H)Fa'&> la!a$&na $& $& n+&'(a (a$#!#%n &$+!a(#6a> $& (a +& "a &'(a$  

    (an( (#&5> +&$a) &,&!(a5&n(& 'l$a$aQ n+&'(a &'!+&la> 6+&l(a a '+5#'#%n> a '+ $&'(#n> &al#7a) &l 5#laF $& +& 6+&l6a a '+ 5#'#%n> a '+$&'(#n &l E'(a$ &'aBl. 3&a1it Deus4 D#' +#&a '&a '(& &l ,+( $&. la'&5&n(&a +& '& "a!& 5&$# $& la &'&n(& &$#!#%n $& la' *a' $&l'an( 'a*# ,+n$a$ $&l A6&-MaKa.

    ;#&n &'() +& *+'+&5' ,+&a $& !a'a  informaci5n,  & modelo,n+n!a. El 5$&l "a $& '& n+&'(a &n(aBaQ n "a ( +& &'( &na5nKa !n la' !n$#!#n&' &l !a)!(& $& n+&'( +&*l.

    Man/%n ,+n$% &n 1. D#'&5#na$a' E'aBa> &#'(&n "(&'!#&n(a' !#n!+&n(a ,+n$a!#n&' 5an/n#ana'> &n &l &'!ala,%n $&lMaF#'(&# Na!#nal 'n 5#l +#n#&n(' l' 5a&'(' a6&5a#an'. M& a&!&n 5+ !a' 5+ !'.

    YAGUSTN PARRADO>

      Ar6o.iso de !ranada 7 A* A* de Almer/a, !uadi1 7 Ja8n*

    2

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    30/320

    EL MAESTRO MIRANDO

    HACIA DENTRO

    29

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    31/320

    PRÓLOGO

    P%lF. ?(al&7a T&5lan7aQ R&l#F#%n> ?&> E'&an7a Ca#$a$. Ca$a +n $& &'(' l#*' '& $#6#$& &n (n(a a(K!+l'> +& (a(an$& &'(a' (a' 6#(+$&' +& $& &lla' '& $&#6an> !a$a a(K!+l '&'+*$#6#$& &n '' )a,' n+5&a$'> +& !n(#&n&n !n'#$&a!#n&'!laa' !(a'> aa +& *&6&5&n(& '& l&an> ,)!#l5&n(& '& &n(#&n$an>#n'&n'#*l&5&n(& &n&(&n la #n(&l#F&n!#a &,l&#6a &n &l !a7%n  +&'(a' &n &l 'an(+a# $& la !n!#&n!#a> '& &a5#n& '(a !5a& '+'

    #$&a' *a' !n &l #$&al $&l *+&n 5a&'(.

    '.#EL (IN

    E' +na &'&!#& $& a+(&$+!a!#%n #n6#(a!#%n al !n!#5#&n(&,l&#6 &,&!!#%n $& 'K 5#'5> 5&$#an(& la l&!(+a> 5&$#(a!#%n &a5&nQ ($ l !+al +$#&a !n$&n'a'& &n &'(a ,a'&  +Ma&'(>!n%!&(& a (# 5#'5.

    C5 aa !n!&'& "a +& &a5#na'& (alla'&> al ,#nal $&alF+n' !aK(+l' !'3 6a &l &a5&n> 5)' *#&n 6Ka $& &/&5l +&

    0

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    32/320

      n&!&'#$a$Q +&' !+al+#&a &$+!a$ 5a&'(> l&K$ +n +n(> +&$& &F+n(a'& S &'( L #&n' !5 $&* L "aF !5 l #&n' L "a &n a$&lan(&  % a+K la' &'l+!#n&' !n!&(a' l',#5&' %'#(' $& &n5#&n$a> !&!!#%n> &,&!!#%n a,#na5#&n( $&

    n+&'(' &n'a5#&n('> $&'&' *a' &n &la!#%n !n &l #$&al $& la&$+!a!#%n.

    ).#OPORTUNIDAD.

    %a +& (an( '& $#!& n '#n 5(#63 !n(a la' &'!+&la' 5a&'('+& #n'(+&n n &$+!an> +& !+l(#6an #n(&l#F&n!#a'  n 6l+n(a$&' n#!a7n&'> "aFa5' alF &$+!an' l' +& &n'&Ba5' &$+!a a l'

    +& '& n' &n!5#&n$an a(#!#an $& n+&'( 5$ $& '&Q +&' 5al'a*) &$+!a &l +& n "a '#$ &$+!a$.

    = al "a*la $& &$+!a!#%n &$+!a$&'> !5 la &'!+&la n &' lan#!a> n# '#+#&a la #n!#al &$+!a$a $&l "5*&> 5+!"a' $& la' !'a'+& a+K '& $#!&n 'n al#!a*l&' a l' a$&'> 'a!&$(&' a+(#$a$&''!#al&' lK(#!a'> lla5a$' a &$+!a /+n(a5&n(& !n &l 5a&'(Q +&''a*#$ &' +& la &$+!a!#%n &' *a $& !&a!#%n.

    *.#IMPORTAN&IA.

    C+an( a+K '& !n(#&n&> 5+!" 5)' +& +$#&a aBa$#'&> &'() &nla !n!#&n!#a l' l#*'Q 5)' '& !n$&n'a &'!#*& !n la 5#a $& a"a (#&5> ,5a "5*&' &,l&#6' !n'!#&n(&' $& '+' $&*&&' $&l5$ $& !+5l#l' > '*& ($> "a!& +& l' 5a&'(' '&an &$+!a$&'>'#n l !+al n '&)n 6&$a$&' 5a&'('. A &'(& ,#n 6a $&na$ &l

    &a5&n> !+' &'+l(a$'> aa !+an(' n' $&$#!a5' a &$+!a &n'&Ban$> $&*&n '&

    1.Z  Ratificarnos  &n la 6&$a$ &l *#&n> '# n+&'( !#(&# !n$+!(a 'n !5 $&*&n '&.

    2.Z  Rectificarnos> a'#5#'5> !+an$ "aa &> !+la $&,&!('+*'ana*l&.

    .Z  Perfeccionamos  5&/an' &n ($' '&n(#$'> 5&$#an(& la

    6#'#%n> &,l&#%n !&!!#%n #a'.4.Z  Arender  a 6#6# !n !+&n(a> n !5 (n('> +& n 'a*&n '#!&!& 5&nF+a &l !a#(al +& a$5#n#'(an.

    1

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    33/320

    8.Z #ortar  !+an( an(&' &l &> $&'!+#$> a*+' &!a$> an(&'+& &!"&n aK!&'> (5&n &'(a$ '&a 5)' $#,K!#l $&n&l' &n5&n$a5'.

    .Z  Renovar !n la' 'ana' #$&a'> 'an(' a&&n(#5#&n(' &,#!a!&'

     %'#(' +& &' l 5)' #5(an(& $&l &a5&n3> &l al5a '+ 6#6#> la6l+n(a$ '+ +&&> la 6!a!#%n '+ ,&6 la !n$+!(a ($a $&l"5*&> $&l !#'(#an $&l &$+!a$> '&a 5a&'( ll&6& ( n5*&.

    +.#MODO DE USAR  EL LIBRO.

    A&n$& a l&& a(K!+l a(K!+l +n( +n( &'(& l#* (&n$)' "&!" &l &a5&n. P& n(a l '#F+#&n(&

    1.Z +& a+K n '& (a(a $& +n &a5&n F&n&al> !5 &l +& &!&$& ala !n,&'#%n> '#n $&l a(#!+la> '*& &l !n(&n#$ $& !a$a a(K!+l> &'( aa &l 5a&'( &$+!a$.

    2.Z +& &n !a$a &a5&n '%l $&*& l&&'&> &l&&'& 5&$#(a'&> +na(K!+l> &'( +n( +n(> !n a(&n!#%n $&(&n#$a &,l&#%n '*& ll&K$> al#!)n$'&l a 'K 5#'5. C+an$ &n $' a(K!+l' '&F+#$' '& &#(& a5lKa &l 5#'5 (&5a> '& $)n l&& l' $'.

    .Z +& a+n+& #5(a 5+!" !n!&'&> #5(a 5)' !&F#'& &n5&n$a'&> &l &a5&n 6a $##F#$ a ,5a la !n!#&n!#a $&l $&*& &l %'#( !n!&( &,#!a7 $& la &n5#&n$a.

    4.Z +& n $&*& !n(&n(a'& &l 5a&'( !n +#(a !+la' aan!a 6#!#' $&,&!('> '#n +&> !5 *+&n !+l(#6a$> '&5*a) &n &l al5a $&l' al+5n' &n la '+a 6#(+$&' &,&!!#n&'> &n l !+al '#&5& !a*&+n 5)' all)> +n l+' +l(a.

    8.Z S+&l& "a*& &n !a$a "5*& +na a'#%n> 6#!# $&,&!($5#nan(&> &'( &' l #5& +& "a $& 6&n!&> $5#na !+a &l&$+!a$Q *(&n#$ &'(& (#+n,> '& ,a!#l#(an ($' l' $&5)'.

    .Z El +& (#&n& !aF *l#!> !5 &' &l $& 5a&'(> &n l ,al(a a!a' &'!an$al#7a> &5#&!& +#(a &l &'!)n$al la ,al(a !n +& &/+$#!a a l' n#B'> aa +#&n&' &' 5$&l a +#&n&' (#&n& +n &'&!#al$&*& $& &n'&Ba &$+!a.

    2

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    34/320

    , .— EL ORIGEN DE ESTE LIBRO.

    E'(& l#* '& &'!#*#% aa +' $&l +& l ,#5a> &l !+al (#&n& 5+!"'$&,&!(' &!a$' $& +& !&F#'& a&&n(#'& &n ($' '&n(#$'> &n

     a(#!+la !5 5a&'(.M#an$ a '+ al&$&$> '& "all% $&a$ $& 5a&'('> +&a'#a*an a '&l> a l' !+al&'> &'(a *a/ '+ $#&!!#%n !aF> $&*Ka>n '%l l&(a'> '#n &$+!a!#%n 5al &$aF%F#!aQ &n(n!&'> 6al#n$'&$& la 5&!anFa,Ka> &$+/ l &'!#( l &(&n$#% al S&5#na# $&Ma&'('.

    Ma' !5 $&l S&5#na# 'al&n l' 5a&'(' aa la' &'!+&la' +& "a&'a!#$a' ($a E'aBa> !n'#$&% +& $&*Ka #5#5#l aa +' $&

    l' 5#'5'> a'K '& "#7.= a #5&'> '# alF+n l +#&& l&& +(#l#7a> +(#lK!&l> +& &n la'

    E'!+&la' $&l A6&-MaKa n "a '&!&('> n "a 5#'(&#'> ($ &' aa($'.

    -.# PODR/ SERVIR  PARA LOS QUE NO SON MAESTROS0

    A+n+& (al !5 aa&!& &l l#* (#(+la$ &$a!(a$ '%l "a*la !n5a&'(' aa 5a&'('> !+al+#&a n(a) $&()' $&l 5a&'( a ($ &l+& a'#a a &$+!a'& a &$+!a a l' $&5)'> &n &'(& '&n(#$ +&$&n l&&  +(#l#7al&> n '%l l' 5a&'(' $& &'!+&la> '#n l' $& (' !&n('> l' a$&'> 'a!&$(&'> a5' /&,&' +& (&nFan a '+ !aF /%6&n&' &$+!an$'> a+n l' +& n (&nFan ( &$+!an$ +& a 'K 5#'5.

    =a +& (an( '& "a*la $& &$+!a!#%n> "aFa5' alF 5)' +& $#'!+''a!a$5#!' ala5&n(a#' &$++5n'.

    P l +& '& &,#&& a la a(& &!n%5#!a> !+an( $+7!a ELMAESTRO  '&6#) aa ''(&n#5#&n( a+n /+*#la!#%n $& l' 5a&'(' *&n&5#(' 6&(&an' $&l A6&-MaKa> (al&' !n'#$& a l' +& &5an&7!an (a*a/an$ &n $#!"a' &'!+&la' 6#6#&n$ $& '+' &n(a'  6n(& 5)' aB'.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    35/320

    L#* I

    VIRTUD DE LA PRUDEN&IA

    ".#DE  LAS  &UATRO  VIRTUDES  &ARDINALES  DEL  1OMBRE  %  DEL

    MAESTRO

    Se enumeran 7 dice c5mo sin ellas no ha7 virtud, hom.re ni muestro moral ni ca.al*

    1. C+a( nn la' 6#(+$&' morales  #n!#al&'> lla5a$a' (a5*#n fundamentales,  '& *a'& *a'& ,+n$a5&n( $& la' $&5)'> cardinales> '& !5 &l +#!# cardo cardinis3 '*& &l !+al ($a' la'$&5)' '& 5+&6&n F#anQ &'(a' 6#(+$&' '& lla5an  rudencia, 9usticia,

     fortale6a 7 temlan6a*2> S*& &'(' !+a( ,#l#a&' '& l&6an(a &l &$#,#!# 5al $&l "5*&> n "a a!!#%n +&> a'&n(a$a &n &ll'> n '&a *+&na> n# 6#(+$ 6&$a$&a +& +&$a ,al(a al +& (&nFa &'(a' !+a( 6#(+$&' &l +& la' a!(#+& &n ($a'+ &(&n'#%n "a*#(+al5&n(& &' "5*& 5al 6#(+'.

    . La +$&n!#a &' l+7 +& al+5*a &l &n(&n$#5#&n( aa +&!n7!a &l ,#n l' 5&$#' a l !n$+!&n(&'> F+#an$ la 6l+n(a$ "a!#a &l

     *#&n aa()n$la $&l 5al. N "a 6#(+$ '#n +$&n!#a.4. La /+'(#!#a 5+&6& la 6l+n(a$ a $a a !a$a +n l +& '& l& $&*&&n !n,5#$a$ !n l +& D#' +#&&. S#n /+'(#!#a (a5! "a 6#(+$.

    8. La ,(al&7a &' la 6#(+$ &',+&7 6an#l $&l )n#5 aa'(a &l (a*a/ 6&n!& l' *'()!+l' +& '& n&n al !+5l#5#&n($&l $&*&Q !n$#!#%n '#n la !+al n '& +&$& (&n& 6#(+$.

    . La (&5lan7a 5$&a &,&na l' $&'&' & #n!l#na!#n&' $& la!an& l' '&n(#$'> !n(&n#n$l' $&n( $& l' lK5#(&' &'!#(' la

    a7%n la ,&. + 6#(+$ '&) la $&l "5*& +&> &'!la6 $& l' '&n(#$'>!a&7!a $& la (&5lan7a> &'!+$ 5a$& $& la '*#&$a$> !a'(#$a$>5$&'(#a> "n&'(#$a$ (a' 6#(+$&' 5al&' !#'(#ana'

    4

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    36/320

    #onclusi5n*— S#> +&'> n "a "5*& 5al '#n la' !+a( 6#(+$&'!a$#nal&'> "a*) 5a&'( !a*al '#n &lla' In(&&'a) +& la' !n7!a '&&a5#n& &lla'

    El 5a&'( $&*& '& &l "5*& !a*al

    Ea5Kna(&.3 M#a '# ( &&' "5*& !a*al 5a&'( !5l&(> '# n l&&'> !+a '&l> a$+##&n$ '#+#&a +na 6#(+$ &,&!!#%n !a$a 5&'> a l!+al 6an $&na$' l' (n(a &/&!#!#' +& a+K '& n&n.

    O" '# !a$a 5&' !#F#a5' +n $&,&!( a$+##a5' la 6#(+$  &,&!!#%n !n(a#a> !+)n *+&n' '&Ka5' al !a* $&l aB

     '.#EL MAESTRO % LA PRUDEN&IA.

     El maestro sea lo que es la rudencia, reina de las virtudes*

    1. P +$&n!#a '& &n(#&n$& &l !n!#5#&n( $& l +& &' *+&n 5al>&n !+an( '& +&$& '& $&*& "a!& + 5#(#> !+a &6#(a.

    S# &'(& !n!#5#&n( l &la!#na &l !#'(#an !n l +& "a $& "a!& &6#(a aa aFa$a a D#'> la +$&n!#a na(+al '& &l&6a a !#'(#ana a$+#&& &l 5#( $& l '*&na(+al $#6#n.

    2. La +$&n!#a &' +n !n!#5#&n( )!(#! $&l &n(&n$#5#&n(> +&a(#&n$& al *#&n al 5al +& '& "a $& "a!& &6#(a &n !n!&(> !n '+'!#!+n'(an!#a' $& (#&5> l+Fa> 5$> &'na'> &(!.> aa al#!a $#!"'5&$#' $& +n 5$ !n6&n#&n(& &n !a$a !a'.

    . La +$&n!#a> +&'> &' 6#(+$ 5al> +& &l &n(&n$#5#&n( F+Ka>a!n'&/a $&na la 6l+n(a$ $&5)' ,a!+l(a$&' $&l "5*&> aa +&'(& "aFa + 5#(a l +& $&*&> !+an$ $&*& !5 $&*&.

    4. D& a+K &l n "a*& 6#(+$ '#n +$&n!#a &l lla5ala na &5&a(#7 $& la' 6#(+$&'> &n !+an( &n ($a' #n(&6#&n& a ($a' la' #F&> &'#$& $&na. +#&& $&!# &'( +& ($a' la' 6#(+$&' '& "aan $&&'(+$#a &n la +$&n!#a N> '#n a+&lla' +& '& &,#&an #n!#al5&n(&al !n!#5#&n(> &'( &'&!( al 5a&'(.

    8. El 5a&'(> "5*& $& !#&n!#a aa la 6#$a> '#&n$ !#'(#an>"5*& !+a !#&n!#a $&na la 6#$a (&5al "a!#a la &(&na> n&!&'#(a 5+5+!" la +$&n!#a na(+al !#'(#ana> +&' "a $& '& F+Ka $& 'K $& ('&n l' !a5#n' $& la 6#$a 5al> "+5ana !#'(#ana.

    . Ta(a&5' a+K $& la +$&n!#a $&l 5a&'( $& la' !+al#$a$&' 6#(+$&' +& !n &lla '& &la!#nan> !5 &' &l !n!#5#&n( $& l +& &'

    8

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    37/320

    '& 5a&'(> $& la 6!a!#%n a(#(+$ aa '&l> $&l !n!#5#&n( $&l n#B>$& la' !'a' +& '& l& "an $& &n'&Ba $&l 5$ $& &n'&Bala'> $& la &aa!#%n &5(a %#5a $&l 5a&'( $& '+ &#!#a *n$a$> $& la6#F#lan!#a 'a*#$+Ka !#'(#ana> !n!l+&n$ &'+a$# al 5a&'( +&

    a5& !+l(#6& la !#&n!#a la 6#(+$> &n 'K &n '+' $#'!K+l'> aa +&ll&F+&n a '&& la 6&$a$&a 'a*#$+Ka> +& &' la !#&n!#a a(& $& 'a*& !n,5a n+&'(a' #$&a' a!!#n&' !n la' 5)' Fan$&' 6&$a$&' $&l5+n$ 5al.

    Ea5Kna(& 5#a '# ( 'a*&' l +& &' +$&n!#a *a' !n,5& a&lla.3

    ).#DEL MAESTRO EDU&ADOR  DEL NIÑO: LO QUE ES.#SU2ETO! (IN% MISIÓN DEL MISMO.

    1.  Maestro educador de ni:os &' #F+al a +n "5*& !+l( *+&n +&&$+!a &n'&Ban$Q &'( &'> +& $&'alla la' ,a!+l(a$&' $& l' n#B' +&&$+!a l&' (an'5#(& !n!#5#&n('.

    2.  El su9eto '*& &l !+al a!(a &l 5a&'(> (al !5 a+K l &'(+$#a5'>&' &l n#B> !n ($ '+ '& ,K'#!> #n(&l&!(+al 5al> &' l& $&!#5'

    maestro educador de ni:os*.  El fin  $&l &$+!a$ &' &l 5#'5 $& la &$+!a!#%n $&'alla  &,&!!#na al &$+!an$ &n &la!#%n !n '+ $&'(#n (&5al &(&nQ&'( &'> (al !+al l &#F& la na(+al&7a $&l &$+!an$ l +#&& la 6l+n(a$$& D#'.

    4.  Por tanto,  &l 5a&'( &$+!a$ n #&n'& !&a na(+al&7a' n#$&'(#n' "+5an'> '#n &n(#&n$a +& '+ #5& $&*& &' &'&(a> 6&n&a  &,&!!#na la *a 5a&'(a $& D#'> +& &' &l "5*& !n '+' $&'(#n'.

    A $&l 5a&'( +& ,al(& a &'(& $&*& 'aFa$ = a $&l &$+!an$ +&!a#Fa &n 5an' 'a!Kl&Fa' $& 5a&'(' an(#&$+!a$&'

    8. !ran misi5n &' la $&l 5a&'( +& &$+!a> !+al#$a$&' 6#(+$&' n!5+n&' "a $& (&n& aa $&'&5&Bala !n #(. Tratar   $& &'(a'!+al#$a$&' 6#(+$&' &' &l */&( $&l &'&n(& (a*a/.

    +& D#' n' !n!&$a '+ l+7 aa "a!&l !n a!#&( la Fa!#a $& n& *a &l *#&n !n!#$.

    . Ea5#n5n'> &,l&#nan$ 5&$#(an$ '*& &'(a' 6&$a$&'> +n( +n(.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    38/320

    EAMEN

    1. S 5a&'( &$+!a$> > l +& &' l 5#'5> '& (an'5#( l' $&*#$' !n!#5#&n(' al # (#&5 $&'all la',a!+l(a$&' $& 5#' $#'!K+l'

    2. E'(+$# !n7! al n#B> al !+al "& $& &n'&Ba &$+!a. A+n( &n 5# &n'&Ban7a &$+!a!#%n "a!#a l' ,#n&' (&5al &(&n $& 5#' &$+!an$'

    4. R&'&(> 6&n& &,&!!#n la *a 5a&'(a $& D#'> +& &' &l"5*& &n '+ #F&n> na(+al&7a $&'(#n

    8. T&nF la' !+al#$a$&' 6#(+$&' +& &#F& la Fan 5#'#%n $&lMaF#'(&#

    . La' !n7! '#+#&a

    Oraci5n*— D#' 5K> $a5& l+7 aa !n!&la' *+&na 6l+n(a$ aa!+5l#la'.

    S#6a &'(& &/&!#!# $& 5$&l aa l' a(K!+l' '#F+#&n(&'Q a+n+& n '&$ "&!" !5 a+K.3

     *.#1AGAMOS MAESTROS.

     Maestro, sin ti no ha7 escuela; tu formaci5n, ues, 7 conservaci5nimortan tanto como ella*

    1. La &'!+&la la "a!& &l 5a&'(Q al 5a&'(> +#n l& "a!& D#!"'&l 5a&'( +& (+6 5a&'(> +& '& a"a) 5+!"' (a*a/' (#&7' &6#(a) la' (&7a' $aB' $&l n6#!#a$ la a+'&n!#a $&!#&n!#a.2. P& "a &n ($a ,&'#%n> '#nF+la5&n(& &n la $&l MaF#'(&#>(an( +& &' &'nal n '& +&$& a&n$& $& (> +& a+n &l +& (+65a&'( n '& +&$& $&'!+#$a $&*&> an(& ($> a(&n$& a 'K> a '+,5a!#%n> !n'&6a!#%n F&'Q $& ( 5$> !a$a 6&7 '&) 5&n'5a&'(.

    . = + '&) $& a+&l +& n "a (&n#$ +#&n l& &n'&B& a &n'&Ba n#

    +#&n l& &$++& &a& aa 'a*& &$+!a > l +& &' an 5)' (#'(&> '&l "aan &n'&Ba$ al &6' 5al

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    39/320

    4. Ma&'(> n l6#$&' &'(  Atiende a ti* T &&' &l &/& $& la &'!+&la> !5 '#n &/& &l !a n 5a!"a> an(&' +& a l $&5)'> atiende a ti<,%5a(&> !n'&6a l *#&n a$+##$ &,&!!#%nal.

    8. A+n+& (+ &aa!#%n &5(a '&a '%l#$a> n l6#$&' l' $&(all&' $& la

     &aa!#%n #n5&$#a(a> +& 'n !5 la lu.ricaci5n &'&!( $&l &/&Q '#+#&&' +& la 5a!"a '&a ,)!#l '#n &'(#(' n# $&'&n(n'> !+#$a $&l &/&.

    . N a*an$n&' &l &'(+$# n# la l&!(+aQ n $&/&' l' $&(all&' n#$&'a6&!"&' la &&#5&n(a!#%n> '# "a' $& '& ,5a$ $& al5a'> nl6#$&' la (+a> +& &' &l &/&> &l 5$&l &l #5+l'.

    EAMEN

    1. T> " 5a&'(> "a' (&n#$ 5a&'( O (& "a' +&'( a &n'&Ba '#n

    5a&'( n# F+Ka L' $aB' +& ( !a+'&'> +#n l' aFa)2. Paa ,5a a ('> "a +& &'(a *#&n ,5a$Q l &'()' (D&'+' $& ,5a$ &n la &'!+&la> (& "a' $&,5a$ a*an$na$S#&n(&' 5&n' a,#!#%n +& an(&' al &'(+$# la &n'&Ban7a> al !n(a#

    . En(&FaKa' +na +n(a al +& n "+*#&a aa$ = +na &'!+&la a +n5a&'( '#n "a*& a!(#!a$ *a/ la $#&!!#%n $& ( 5a&'( 6&'a$ &n&lla

    4. A(#&n$&' a l' l#*'> al 5a(&#al> al &'nal = a (# T& $#'#a' &n(&Fa' a ($ $&l ($ (& $&'!+#$a' a (#

    8. @a' a !la'& '#n &aa la' l&!!#n&' Ca&!&' $& lan 5($Ha*la' $& l +& 'al&> '#n "a*& ,5a$ an(&' +n lan !n ($' '+'$&(all&' aa +& la l&!!#%n a6&!"&

    . R&+(a' la &'!+&la !5 +na #&$a$> n !5 +naa$5#n#'(a!#%n> $& la !+al (#&n&' +& &n$# !+&n(a' E'(+$#a' L&&' alF5)' (#l +& l' &#%$#!' O*'&6a' A&n$&' $& (' E&' +n

    ,#!#n#'(a +& &n'&Ba a l&&> &'!#*# !n(a> +n ,5a$ $& "5*&'a!#nal&' &'##(+al&'

    +.#MAESTRO! LA  PRUDEN&IA  TE  DI&E  QUE  ESTIMES  TU  MISIÓN!SABIENDO LO QUE ERES.

    1. Ma&'(> &'(#5a (+ 5#'#%n )5ala> '# n +#&&' +& aa (# '&a la

    &'!+&la> a$&5)' $& +n 5a(## l&n(> +n &l#F $& !n$&na!#%n.2. T+ 5#'#%n &' *&lla> (an *&lla +& n +&$& 5&n' $& &na5a(&> '#a(&n(a5&n(& la !n'#$&a'.

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    40/320

    . M#a +& &&' $&*&' '&

    a= E$+!a$ $& al5a'> +& &' &l 5)' Fan$& $& l' 5#n#'(&#' !&!a $&l"5*&.

    .= ?5a$ $& "5*&'> +& "an $& '& *a'& $& *+&na' ,a5#l#a'

     +&*l'.c= El 5#'#n& &$aF%F#!> +& !n &l 'a*& la #&$a$ !n+#'(a l' +&*l'> !n la l+7 al+5*a #n(&l#F&n!#a' !n &l ,+&F &na$&!&!a7n&'.

    d= El 5$&l $&l *#&n $&!#> $&l *#&n &n'a $&l *#&n *a.

    e= El 5&n( F+Ka $& la /+6&n(+$ +& '& (& !n,Ka la ,+&n(&&+*&an(& $& la !+l(+a aa (+' al+5n'.

     f= El &'!+l( $& "5*&'> $& !#+$a$an' $& !#'(#an'> &n (al&'&'&!('> &l a+#l#a &&'&n(an(& $& la ?a5#l#a> la Pa(#a la R&l#F#%n.

     0= El +n#,#!a$ $& la' (&' 6#$a' +& "a &n &l "5*& la #n(&na>&(&na '*&na(+alQ la $5'(#!a> '!#al &l#F#'a> > &n (al !n!&(>&l a(K,#!& $& la '!#&$a$> +& $&&n$& $& &'' "5*&' +& ( ,5a'.

    h= Un a%'(l> &n !+an( (a*a/a' #n'(a+a &l na$ $& C#'(.

    E'( &&' $&*&' '&. E'(#5a> +&'> &n l +& 6al& (+ ,&'#%n> #$&a D#' a+$a aa 'a*& &'(#5a ll&na la 5#'#%n $&l 5a&'(> +&> &n!#&( '&n(#$> &' la 5#'#%n $& J&'+!#'( al 6&n# al 5+n$.4. = ($ &' +& &&' $&*&' '&> '&Fn l "&5'> Fan$&> n*l& &l&6a$ $& (+ 5#'#%n &$aF%F#!a> l "a' $& &al#7a !n $' a5a'&'##(+al&' la 6#(+$ &l &'(+$#. E'()' *l#Fa$> +&'> a '& #n'(+#$ aa &n'&Ba 6#(+' aa &$#,#!a> $& (al 5$ $&*&n 6#6# &n (# &n(+ &'!+&la +n#$a' !#&n!#a 6#(+$> +& &n'&Ban$ &$++&' &$+!an$#n'(+a'> &$+!#&n$ ($a la *a &'!la a la 'Kn(&'#' +n#$a$ '+&5a

    $&l "5*&> +& 6#&n& $& D#' 6a a D#' !n ($' '+' a!(' *#&n$##F#$'.

    8. = (&n &n !+&n(a +&> '#&n$ (an Fan$& (+ 5#'#%n> n la $)'!+5l# '#n !la*an$ &n a5nKa !n l' a$&' $& (+' al+5n'> !nl' )!' $& (+' ,&l#F&'&' !n la' a+(#$a$&' '!#al&' lK(#!a' $&(+' &+&B' !#+$a$an'.

    . N '&a'> +&'> &FK'(a> n# ala$&&' $& a+(%n5 n# (& &#/a' &n#n$&&n$#&n(&> +& n l &&'> n# !n6#&n& +& l '&a n#nFn Fan#'5 $&

    !+an(' !n(#*+&n a +na a!!#%n !5n. El *#&n $& l' n#B' $& la&$+!a!#%n &#F&n a5nKa> '+/&!#%n & #n(&l#F&n!#a a!la5#&n( $& l'$#'(#n(' !&$+!a$&' aa +& la *a n ,all&.

    9

  • 8/21/2019 El maestro mirando hacia dentro MANJON

    41/320

    MK$&(& &n &'a (