DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DE …...A segunda declinación: nomes e adxectivos (masculinos...

DEPARTAMENTO DE LATÍN

PROGRAMACIÓN DE LATÍN 4º ESO IES MACÍAS O NAMORADO

Curso 2019-20

IES Macías o Namorado Departamento de Latín – Latín 4º Curso 2019-20

1

1. Introdución e contextualización ....................................................................................................... 2 1.1 Obxectivos .................................................................................................................................... 2 1.2 Contextualización. O Departamento ............................................................................................... 3 2. Organización e temporalización dos Contidos, Criterios de avaliación e Estándares de

aprendizaxe avaliables ..................................................................................................................... 3 3. Rúbrica para a avaliación dos estándares de aprendizaxe avaliables. .......................................... 11 4. Procedementos e instrumentos de avaliación ................................................................................ 24 5. Criterios de cualificación ................................................................................................................ 25 5.1 Perfil competencial ...................................................................................................................... 28 5.2 Criterios de promoción ................................................................................................................. 30 05.2.a. Estándares de aprendizaxe avaliables. Grao mínimo de consecución ............................................... 30 05.2.b. Criterios xerais ....................................................................................................................... 30 5.3 Procedementos e criterios de recuperación ................................................................................... 31 05.3.a Procedementos ...................................................................................................................... 31 05.3.b Recuperación dunha avaliación ................................................................................................. 32 05.3.c. Materia pendente do curso anterior ........................................................................................... 32 6. Ensinanzas transversais .................................................................................................................. 32 7. Metodoloxía ................................................................................................................................... 32 8. Organización dos espazos e do tempo ........................................................................................... 33 9. Materiais e recursos didácticos ...................................................................................................... 33 10. Atención á diversidade ................................................................................................................. 33 11. Estratexias para estimular o interese e o hábito da lectura e a mellora da expresión oral e

escrita ............................................................................................................................................. 33 12. Estratexias para incorporar as TIC na aula ................................................................................... 34 13. Proxecto lingüístico de centro ...................................................................................................... 34 14. Actividades complementarias e extraescolares ........................................................................... 35 15. Procedemento para informar ao alumnado sobre a programación. ........................................... 35 16. Procedementos para valorar o axuste entre a Programación Didáctica e os resultados ............. 36


2

1. Introdución e contextualización

1.1. Obxectivos A finalidade da Educación Secundaria Obrigatoria é lograr que os alumnos adquiran os coñecementos e as habilidades básicas da cultura, especialmente nos ámbitos humanístico, artístico, científico e tecnolóxico. Igualmente, os alumnos han de desenvolver e consolidar tanto hábitos de estudo e traballo como habilidades e actitudes que lles permitan afrontar con éxito o reto que supón educarse e formarse nunha sociedade cambiante. Os obxectivos da ESO son: a) Asumir responsablemente os seus deberes; coñecer e exercer os seus dereitos no respecto aos demais; practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e grupos; exercitarse no diálogo afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural; e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática. b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller.

d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións cos demais, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo e os comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos. e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información para, con sentido crítico, adquirir novos coñecementos. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e da comunicación.

f) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en distintas disciplinas, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas nos diversos campos do coñecemento e da experiencia.

g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.

h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua castelá textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, na lectura e no estudo da literatura.

i) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada.

j) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e dos demais, así como do patrimonio artístico e cultural.

l) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o dos outros, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, co consumo, co coidado dos seres vivos e co medio natural, contribuíndo á súa conservación e mellora.

m) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das distintas manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e de representación.


3

1.2. Contextualización. O Departamento

O noso centro sitúase na comarca do Sar, é un instituto que foi de Formación Profesional anteriormente e que hoxe acolle estudos de ESO, Bacharelato nas modalidades Científico-Tecnolóxica e de CC Sociais e Humanidades. Ademáis temos Ciclos Formativos das familias de Electrónica (CM de Instalacións eléctricas e CS de Automatismos e Robótica industrial) e de Administración (CM de Xestión administrativa e CS de Administración e finanzas). Ademáis pódense cursar o Ciclo de Formación Profesional Básica de Electricidade e electrónica o de Servizos administrativos. A plantilla é de 52 docentes, 1 auxiliar administrativa, 2 conxerxes e 3 limpadoras. Ademáis o centro dispón dunha cafetería. A matrícula do presente curso é de pouco máis de 400 alumnos, procedentes na súa meirande parte de Padrón, y de concellos limítrofes: Rois, Dodro, Pontecesures e Valga. Tamén conta cunha biblioteca ben dotada tanto de libros como de material audiovisual. Hai encerados dixitais , ordenador e canón en tódalas aulas, así como conexión a Internet, sexa mediante fio, sexa sen fío. En xeral, pode considerarse que a dotación material é mási que satisfactoria. O alumnado non é especialmente conflitivo, sendo o seu nivel socioeconómico medio-baixo, o que pode ter influenza nos resultados académicos. A lingua de comunicación preferente entre eles é o galego, aínda que ás veces hai conversas onde se mesturan castelán e galego. O Departamento é unipersonal, aínda que, por ocuparse tamén da secretaría do centro o seu único integrante, Pedro Expósito León, imparten docencia nel as profesoras: Mar Pérez Marsó e Ana Pose do Departamento de Xeografía e Historia, que imparten Cultura Clásica en 3º de ESO e Rosa Enríquez Noya do Departamento de Francés, que da os cursos de Latín en 4º de ESO e en 1º de Bach. 2. Organización e temporalización dos Contidos, Criterios de avaliación e Estándares de

aprendizaxe avaliables PRIMEIRO TRIMESTRE UDS.: 1, 2, 3, 4, 5

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Bloque 1. O latín, orixe das linguas romances Marco xeográfico e histórico da civilización e da lingua romana. A familia lingüística indoeuropea. O latín e as linguas romances. Variantes do latín. Bloque 2. Sistema de lingua latina: elementos básicos O alfabeto e a prosodia. Bloque 3. Morfoloxía As palabras variables e invariables. Morfoloxía nominal e verbal da lingua latina. A primeira declinación: nomes e adxectivos. Conxugación completa do verbo sum en indicativo. A segunda declinación: nomes e adxectivos (masculinos e femininos;

1. Coñecer as orixes das linguas faladas en España, clasificalas e localizalas nun mapa. 3. Coñecer e aplicar con corrección as normas básicas de pronuncia en latín 1. Identificar e distinguir os distintos formantes das palabras. 2. Distinguir e clasificar distintos tipos de palabras.

1.1. Sinala sobre un mapa o marco xeográfico no que se sitúa en distintos períodos a civilización romana, delimitando o seu ámbito de influencia e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica. (CSC) 3.1. Le en voz alta textos latinos de certa extensión coa pronuncia correcta. (CCL) 1.1. Descompón palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma. (CCL) 2.1. Distingue palabras variables e invariables explicando os trazos que permiten identificalas e definindo criterios para clasificalas. (CCL) 3.1. Enuncia correctamente distintos


4

-us, -er e -ir). Presente de indicativo da voz activa dos verbos regulares. A segunda declinación: o xénero neutro (-um). Os adxectivos da primeira clase (-us, -a e -um). Pretérito imperfecto da voz activa dos verbos regulares. A terceira declinación: nomes de tema en consoante. Futuro imperfecto de indicativo da voz activa dos verbos regulares. A terceira declinación: nome de tema en -i. Os adxectivos da segunda clase (terceira declinación). Bloque 4. Sintaxe Caso e función. Estruturas oracionais básicas: oración simple atributiva. Usos do nominativo, vocativo e xenitivo. Estruturas oracionais básicas: oración simple predicativa. O acusativo (CD e Predicativo.). Recapitulación: o complemento predicativo (Predicativo, nominativo e acusativo). O dativo (CI e dativo posesivo). Funcións básicas do ablativo. O locativo. Bloque 6. Textos

3. Comprender o concepto de declinación e flexión verbal. 4. Coñecer as declinacións, encadrar as palabras dentro da súa declinación e declinalas correctamente. 5. Conxugar correctamente as formas verbais estudadas. 6. Identificar e relacionar elementos morfolóxicos da lingua latina que permitan a análise e a tradución de textos sinxelos. 1. Coñecer e analizar as funcións das palabras na oración. 2. Coñecer os nomes dos casos latinos e identificar as principais funcións que realizan na oración, e saber traducir os casos á lingua materna de forma adecuada. 3. Recoñecer e clasificar os tipos de oración simple. 4. Distinguir as oracións simples das compostas. 7. Identificar e relacionar elementos sintácticos da lingua latina que permitan a análise e a tradución de textos sinxelos. 1. Aplicar coñecementos básicos de morfoloxía e sintaxe para iniciarse na

tipos de palabras en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación. (CCL) 3.2. Distingue diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado. (CCL) 4.1. Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente. (CCL) 5.1. Identifica as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado. (CCL) 6.1. Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL) 1.1. Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados, identificando correctamente as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando as funcións que realizan no contexto. (CCL) 2.1. Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con exemplos a forma adecuada de traducilos. (CCL) 3.1. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples identificando as súas características. (CCL) 4.1. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas das oracións simples. (CCL) 7.1. Identifica e relaciona elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL) 1.1. Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión. (CCL) 1.2. Utiliza mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos


5

Iniciación ás técnicas de tradución e retroversión. Análise morfolóxica e sintáctica. Lectura comprensiva de textos traducidos. Bloque 7. Léxico Vocabulario básico latino: léxico transparente, palabras de maior frecuencia e principais prefixos e sufixos. Nocións básicas de evolución fonética, morfolóxica e semántica do latín ás linguas romances. Palabras patrimoniais e cultismos.

interpretación e tradución de frases de dificultade progresiva e textos adaptados. 2. Realizar a través dunha lectura comprensiva análise e comentario do contido e a estrutura de textos clásicos traducidos. 1. Coñecer, identificar e traducir o léxico latino transparente, as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos. 2. Recoñecer os elementos léxicos latinos que permanecen nas linguas dos alumnos.

sinxelos. (CCL) 1.3 Utiliza correctamente o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade identificando entre varias acepcións o sentido máis adecuado para a tradución do texto.

2.1. Realiza comentarios sobre determinados aspectos culturais presentes nos textos seleccionados aplicando para iso os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias. (CCL)

2.2. Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo os seus partes. (CCL)

1.1. Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia. (CCL) 1.2. Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, traducíndoos á propia lingua. (CCL) 2.1. Identifica a etimoloxía de palabras de léxico común da lingua propia e explica a partir desta o seu significado. (CCL) 2.2. Identifica e diferenza entre cultismos e termos patrimoniais relacionándoos co termo de orixe. (CCL)


6

SEGUNDO TRIMESTRE UDS.: 6, 7, 8, 9, 10

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Bloque 3. Morfoloxía A cuarta e a quinta declinación. Temas de perfecto: pretérito perfecto de indicativo da voz activa dos verbos regulares. Os adverbios: clases e formación. Temas de perfecto: pretérito pluscuamperfecto e futuro perfecto de indicativo da voz activa dos verbos regulares. Os pronomes persoais, os posesivos e os demostrativos. Os numerais cardinais e ordinais. As formas non persoais do verbo: o participio de presente. As formas non persoais do verbo: o infinitivo. Bloque 4. Sintaxe Función das preposicións. Os complementos circunstanciais de lugar (CCL). Os complementos circunstanciais de tempo (CCT). O dobre acusativo. Funcións dos pronomes latinos. Funcións de numerais latinos. Construcións de participo de presente. Construcións de infinitivo concertado.

1. Coñecer as declinacións, encadrar as palabras dentro da súa declinación e declinalas correctamente. 2. Conxugar correctamente as formas verbais estudadas. 3. Identificar e relacionar elementos morfolóxicos da lingua latina que permitan a análise e a tradución de textos sinxelos. 4. Coñecer as declinacións, encadrar as palabras dentro da súa declinación e declinalas correctamente. 5. Conxugar correctamente as formas verbais estudadas. 6. Identificar e relacionar elementos morfolóxicos da lingua latina que permitan a análise e a tradución de textos sinxelos. 1. Coñecer e analizar as funcións das palabras na oración. 2. Coñecer os nomes dos casos latinos e identificar as principais funcións que realizan na oración, e saber traducir os casos á lingua materna de forma adecuada.

1.1. Descompón palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma. (CCL) 2.1. Distingue palabras variables e invariables explicando os trazos que permiten identificalas e definindo criterios para clasificalas. (CCL) 3.1. Enuncia correctamente distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación. (CCL) 3.2. Distingue diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado. (CCL) 4.1. Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente. (CCL) 5.1. Identifica as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado. (CCL) 6.1. Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL) 1.1. Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados, identificando correctamente as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando as funcións que realizan no contexto. (CCL) 2.1. Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con exemplos a forma adecuada de traducilos. (CCL) 3.1. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples identificando


7

SEGUNDO TRIMESTRE UDS.: 6, 7, 8, 9, 10 Bloque 6. Textos Iniciación ás técnicas de tradución e retroversión. Análise morfolóxica e sintáctica. Lectura comprensiva de textos traducidos. Bloque 7. Léxico Vocabulario básico latino: léxico transparente, palabras de maior frecuencia e principais prefixos e sufixos. Nocións básicas de evolución fonética, morfolóxica e semántica do latín ás linguas romances. Palabras patrimoniais e cultismos.

3. Recoñecer e clasificar os tipos de oración simple. 4. Distinguir as oracións simples das compostas. 5. Identificar as construcións de infinitivo concertado. 7. Identificar e relacionar elementos sintácticos da lingua latina que permitan a análise e a tradución de textos sinxelos. 1. Aplicar coñecementos básicos de morfoloxía e sintaxe para iniciarse na interpretación e tradución de frases de dificultade progresiva e textos adaptados. 2. Realizar a través dunha lectura comprensiva análise e comentario do contido e a estrutura de textos clásicos traducidos. 1. Coñecer, identificar e traducir o léxico latino transparente, as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos.

as súas características. (CCL) 4.1. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas das oracións simples. (CCL) 5.1. Recoñece dentro de frases e textos sinxelos construcións de infinitivo concertado, analizándoas e traducíndoas de forma correcta. (CCL) 7.1. Identifica e relaciona elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e tradución de textos sinxelos. (CCL) 1.1. Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión. (CCL) 1.2. Utiliza mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos sinxelos. (CCL)

1.3 Utiliza correctamente o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade identificando entre varias acepcións o sentido máis adecuado para a tradución do texto. (CCL)

2.1. Realiza comentarios sobre os principais trazos dos textos seleccionados e sobre os aspectos culturais presentes nos mesmos, aplicando para iso os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias. (CCL)

2.2. Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes. (CCL)

1.1. Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia. (CCL) 1.2. Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, traducíndoos á propia lingua. (CCL) 2.1. Identifica a etimoloxía de palabras


8

SEGUNDO TRIMESTRE UDS.: 6, 7, 8, 9, 10 2. Recoñecer os elementos léxicos latinos que permanecen nas linguas dos alumnos.

de léxico común da lingua propia e explica, a partir desta, o seu significado. (CCL) 2.2. Identifica e diferenza entre cultismos e termos patrimoniais relacionándoos co termo de orixe. (CCL)

TERCEIRO TRIMESTRE UDS.: 11, 12, 13, 14, 15

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Bloque 3. Morfoloxía Temas de presente de indicativo da voz pasiva dos verbos regulares. As formas non persoais do verbo: o participio de pasado. Os tempos do tema de perfecto de indicativo da voz pasiva dos verbos regulares. As conxuncións coordinantes. Os graos do adxectivo: comparativo e superlativo. Os pronomes relativos e os pronomes interrogativos. Algunhas conxuncións subordinantes.

1. Identificar e distinguir os distintos formantes das palabras. 2. Distinguir e clasificar distintos tipos de palabras. 3. Comprender o concepto de declinación e flexión verbal. 4. Coñecer as declinacións, encadrar as palabras dentro da súa declinación e declinalas correctamente. 5. Conxugar correctamente as formas verbais estudadas. 6. Identificar e relacionar elementos morfolóxicos da lingua latina que permitan a análise e a tradución de textos sinxelos.

1.1. Descompón palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma. (CCL) 2.1. Distingue palabras variables e invariables explicando os trazos que permiten identificalas e definindo criterios para clasificalas. (CCL) 3.1. Enuncia correctamente distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación. (CCL) 3.2. Distingue diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado. (CCL) 4.1. Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente. (CCL) 5.1. Identifica as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado. (CCL) 6.1. Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL)


9

TERCEIRO TRIMESTRE UDS.: 11, 12, 13, 14, 15 Bloque 4. Sintaxe A oración con verbos en voz pasiva. O ablativo axente. Construcións de participio de perfecto concertado. Funcións das conxuncións. Construcións con adxectivos en grao comparativo e superlativo. Funcións dos relativos e interrogativos. Algunhas oracións compostas por subordinación. Bloque 6. Textos Iniciación ás técnicas de tradución e retroversión. Análise morfolóxica e sintáctica.

1. Coñecer e analizar as funcións das palabras na oración. 2. Coñecer os nomes dos casos latinos e identificar as principais funcións que realizan na oración, e saber traducir os casos á lingua materna de forma adecuada. 6. Identificar, distinguir e traducir de forma correcta as construcións de participio de perfecto concertado máis transparentes. 7. Identificar e relacionar elementos sintácticos da lingua latina que permitan a análise e tradución de textos sinxelos. 1. Aplicar coñecementos básicos de morfoloxía e sintaxe para iniciarse na interpretación e tradución de frases de dificultade progresiva e textos adaptados. 3. Realizar a través dunha lectura comprensiva a análise e comentario do contido e da estrutura de textos clásicos

1.1. Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados, identificando correctamente as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando as funcións que realizan no contexto. (CCL) 2.1. Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con exemplos a forma adecuada de traducilos. (CCL) 6.1. Recoñece, dentro de frases e textos sinxelos, as construcións de participio de perfecto concertado máis transparentes, analizándoas e traducíndoas de forma correcta. (CCL) 7.1. Identifica e relaciona elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e tradución de textos sinxelos. (CCL) 1.1. Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión. (CCL) 1.2. Utiliza mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos sinxelos. (CCL) 1.3 Utiliza correctamente o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade identificando entre varias acepcións o sentido máis adecuado para a tradución do texto. (CCL)

3.1. Elabora e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo os seus partes.

1.1. Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia. (CCL)


10

TERCEIRO TRIMESTRE UDS.: 11, 12, 13, 14, 15 Lectura comprensiva de textos traducidos. Bloque 7. Léxico Vocabulario básico latino: léxico transparente, palabras de maior frecuencia e principais prefixos e sufixos. Nocións básicas de evolución fonética, morfolóxica e semántica do latín ás linguas romances. Palabras patrimoniais e cultismos.

traducidos. 1. Coñecer, identificar e traducir o léxico latino transparente, as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos. 2. Recoñecer os elementos léxicos latinos que permanecen nas linguas dos alumnos.

1.2. Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, traducíndoos á propia lingua. 2.1. Identifica a etimoloxía de pabras de léxico común da lingua propia e explica a partir desta o seu significado. 2.2. Identifica e diferenza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos co termo de orixe. (CCL)


11

3. Rúbrica para a avaliación dos estándares de aprendizaxe avaliables. PRIMEIRO TRIMESTRE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES

NIVEIS DE DESEMPEÑO

1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

1.1. Sinala sobre un mapa o marco xeográfico no que se sitúa en distintos períodos a civilización romana, delimitando o seu ámbito de influencia e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica. (CCL e CSC)

Mostra importantes dificultades para sinalar sobre un mapa o marco xeográfico no que se sitúa en distintos períodos a civilización romana, demostrando un baixo coñecemento para delimitar o seu ámbito de influencia e situando con moitos erros puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

Mostra algunha dificultade para sinalar sobre un mapa o marco xeográfico no que se sitúa en distintos períodos a civilización romana, delimitando con axuda o seu ámbito de influencia e situando con moitos erros puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

Sinala con precisión sobre un mapa o marco xeográfico no que se sitúa en distintos períodos a civilización romana, delimitando con certo grao de autonomía o seu ámbito de influencia e situando con poucos erros puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

Sinala con moita precisión e rigor sobre un mapa o marco xeográfico no que se sitúa en distintos períodos a civilización romana, delimitando de maneira clara e concisa o seu ámbito de influencia e situando sen erro algún puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

3.1. Le en voz alta textos latinos de certa extensión coa pronuncia correcta. (CCL)

Aplica con moita imprecisión as normas fonéticas para ler en voz alta textos latinos coa pronuncia correcta.

Aplica con algunhas imprecisións as normas fonéticas para ler en voz alta textos latinos coa pronuncia correcta.

Aplica con bastante precisión as normas fonéticas para ler en voz alta textos latinos coa pronuncia correcta.

Aplica con moita precisión as normas fonéticas para ler en voz alta textos latinos coa pronuncia correcta.

1.1. Descompón palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma. (CCL)

Descompón con moitas incorreccións palabras nos seus distintos formantes, polo que demostra dificultades e necesita apoio para servirse destes para identificar desinencias e explicar con moita axuda o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con algunha incorrección palabras nos seus distintos formantes, servíndose con dificultade destes para identificar desinencias e explicar con certa axuda o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con bastante corrección palabras nos seus distintos formantes, servíndose de maneira coherente destes para identificar desinencias e explicar razoadamente o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con moita corrección e exactitude palabras nos seus distintos formantes, servíndose con moita coherencia destes para identificar desinencias e explicar con rigor o concepto de flexión e paradigma.

2.1. Distingue palabras variables e invariables explicando os trazos que permiten identificalas e definindo criterios para clasificalas. (CCL)

Distingue con moitas incorreccións palabras variables e invariables polo que explica con moitos erros os trazos que permiten identificalas e necesita axuda para definir criterios para clasificalas.

Distingue con algunhas incorreccións palabras variables e invariables explicando con algún erro os trazos que permiten identificalas e define cun pouco de axuda criterios para clasificalas.

Distingue con bastante corrección palabras variables e invariables explicando con coherencia os trazos que permiten identificalas e define con exactitude criterios para clasificalas.

Distingue con moita corrección palabras variables e invariables explicando con moita coherencia os trazos que permiten identificalas e definindo con exactitude e rigor criterios para clasificalas.

3.1. Enuncia correctamente distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación. (CCL)

Enuncia con moitas dificultades distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos con imprecisións importantes a partir do seu enunciado polo que apenas pode sen axuda chegar a clasificar segundo a súa categoría e declinación.

Enuncia con algunhas dificultades distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos de maneira pouco precisa a partir do seu enunciado e clasificándoos con certa axuda segundo a súa categoría e declinación.

Enuncia sen apenas dificultades distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos de maneira precisa a partir do seu enunciado e clasificándoos coherentemente segundo a súa categoría e declinación.

Enuncia con destreza distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos con moita corrección e exactitude a partir do seu enunciado e clasificándoos con moita coherencia segundo a súa categoría e declinación.

3.2. Distingue diferentes tipos Distingue con moitas Distingue con algunhas Distingue con bastante Distingue con moita


12

PRIMEIRO TRIMESTRE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES


1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

de palabras a partir do seu enunciado. (CCL)

incorreccións diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

incorreccións diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

corrección diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

corrección diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

4.1. Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente. (CCL)

Declina, mostrando dificultades e necesitando apoio, palabras e sintagmas en concordancia, aplicando con pouca coherencia para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

Declina, mostrando dificultades, palabras e sintagmas en concordancia, aplicando xeralmente con coherencia para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

Declina con destreza palabras e sintagmas en concordancia, aplicando con bastante coherencia para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

Declina con destreza e exactitude palabras e sintagmas en concordancia, aplicando con moita coherencia para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

5.1. Identifica as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado. (CCL)

Identifica con moitas incorreccións as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos con dificultade e sempre con apoio segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado.

Identifica con algunhas incorreccións as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos con axuda segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado.

Identifica con bastante corrección as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos con adecuación e propiedade segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado.

Identifica con moita corrección as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos con moita adecuación e propiedade segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado.

6.1. Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL)

Identifica e relaciona con pouca coherencia elementos morfolóxicos da lingua latina, realizando con moita dificultade e con axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona xeralmente con coherencia elementos morfolóxicos da lingua latina, realizando con certa axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona con coherencia elementos morfolóxicos da lingua latina, realizando xeralmente sen axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona con moita coherencia elementos morfolóxicos da lingua latina, realizando de maneira autónoma a análise e a tradución de textos sinxelos.

1.1. Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados, identificando correctamente as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando as funcións que realizan no contexto. (CCL)

Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados sen adecuación nin propiedade, identificando con moitas dificultades e necesitando apoio as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando con moitas incorreccións as funcións que realizan no contexto.

Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados con certa adecuación e propiedade, identificando con algunha dificultade e con axuda as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando con certa corrección as funcións que realizan no contexto.

Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados con bastante adecuación e propiedade, identificando xeralmente sen axuda as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando correctamente as funcións que realizan no contexto.

Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados con moita adecuación e propiedade, identificando con precisión e exactitude as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando con moita corrección as funcións que realizan no contexto.

2.1. Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con exemplos a forma adecuada de traducilos. (CCL)

Enumera con pouca precisión e mesmo con erros os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando con dificultade e sempre con axuda as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con moitas incorreccións con exemplos a forma adecuada de traducilos.

Enumera con certa precisión e con axuda puntual os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando xeralmente sen dificultade e con axuda puntual as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con algunhas incorreccións con exemplos a forma adecuada de traducilos.

Enumera con certa precisión e sen axuda os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando sen dificultade as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con bastante corrección con exemplos a forma adecuada de traducilos.

Enumera con certa precisión e sen axuda os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando con moita precisión as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con moita corrección con exemplos a forma adecuada de traducilos.


13



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

3.1. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples identificando as súas características. (CCL)

Compara e clasifica con imprecisións importantes diferentes tipos de oracións simples identificando xeralmente con pouca coherencia as súas características.

Compara e clasifica con algunhas imprecisións diferentes tipos de oracións simples identificando con coherencia as súas características.

Compara e clasifica con certa precisión diferentes tipos de oracións simples identificando con coherencia as súas características.

Compara e clasifica de maneira moi precisa diferentes tipos de oracións simples identificando con moita coherencia as súas características.

4.1. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas das oracións simples. (CCL)

Compara e clasifica con imprecisións importantes diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas xeralmente con pouca coherencia das oracións simples.

Compara e clasifica con algunhas imprecisións diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas con coherencia das oracións simples.

Compara e clasifica con certa precisión diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas con coherencia das oracións simples.

Compara e clasifica de maneira moi precisa diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas con moita coherencia das oracións simples.

7.1. Identifica e relaciona elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL)

Identifica e relaciona con pouca coherencia elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona xeralmente con coherencia elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona con coherencia elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona con moita coherencia elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

1.1. Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión. (CCL)

Utiliza con moitas incorreccións a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados, efectuando con moitas dificultades a súa tradución ou retroversión.

Utiliza con algunhas incorreccións a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados, efectuando con algunha dificultade a súa tradución ou retroversión.

Utiliza con bastante corrección e exactitude a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar sen dificultade a súa tradución ou retroversión.

Utiliza con moita corrección e exactitude a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.

1.2. Utiliza mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos sinxelos. (CCL)

Utiliza, mostrando dificultades e necesitando apoio, mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos sinxelos.

Utiliza, mostrando dificultades, mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos sinxelos.

Utiliza con destreza mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos sinxelos.

Utiliza con moita destreza mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos sinxelos.


Utiliza con moita dificultade o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade identificando de maneira imprecisa e con erros o sentido máis adecuado para a tradución do texto.

Utiliza con algunha dificultade o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade identificando con certa precisión o sentido máis adecuado para a tradución do texto.

Utiliza con certa soltura o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade identificando con bastante precisión o sentido máis adecuado para a tradución do texto.

Utiliza con moita soltura o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade identificando con moita precisión o sentido máis adecuado para a tradución do texto.

2.1. Realiza comentarios sobre determinados aspectos culturais presentes nos textos seleccionados aplicando para iso os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias. (CCL)

Realiza comentarios de maneira imprecisa e con erros sobre determinados aspectos culturais presentes nos textos seleccionados aplicando con pouca adecuación e propiedade o coñecementos adquiridos previamente nesta ou

Realiza comentarios con certa precisión sobre determinados aspectos culturais presentes nos textos seleccionados aplicando con certa adecuación e propiedade os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias.

Realiza comentarios con bastante precisión sobre determinados aspectos culturais presentes nos textos seleccionados aplicando con bastante adecuación e propiedade os coñecementos adquiridos previamenche nesta ou noutras materias.

Realiza comentarios con moita precisión sobre determinados aspectos culturais presentes nos textos seleccionados aplicando con moita adecuación e propiedade os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias.


14



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

noutras materias. 2.1. Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes. (CCL)

Elabora con desorde e incoherencia mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con pouca precisión e mesmo con erros o tema principal e distinguindo con moita dificultade as súas partes.

Elabora con axuda dun guión mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con certa precisión o tema principal e distinguindo con certa axuda puntual as súas partes.

Elabora con certa autonomía mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con certa precisión o tema principal e distinguindo sen axuda as súas partes.

Elabora con autonomía de maneira ordenada e coherente mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con precisión o tema principal e distinguindo sen axuda as súas partes.


Deduce, mostrando moitas dificultades e necesitando apoio, o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia.

Deduce, mostrando dificultades, o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia.

Deduce con destreza o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia.

Deduce con moita destreza o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia.

1.2. Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, traducíndoos á propia lingua. (CCL)

Identifica e explica con moitas incorreccións as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, polo que os traduce á propia lingua con moita dificultade e con axuda.

Identifica e explica con algunhas incorreccións as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, polo que os traduce á propia lingua con certa dificultade e algo de axuda.

Identifica e explica con bastante corrección e exactitude as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, traducíndoos á propia lingua adecuadamente

Identifica e explica con moita corrección e exactitude as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, traducíndoos á propia lingua de maneira moi adecuada.

2.1. Identifica a etimoloxía de palabras de léxico común da lingua propia e explica a partir esta o seu significado. (CCL)

Identifica con dificultade e sempre con axuda a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con incorreccións o seu significado.

Identifica con axuda e de maneira razoada a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con certa corrección o seu significado.

Identifica xeralmente sen axuda e con razoamentos coherentes a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con bastante corrección o seu significado.

Identifica de maneira autónoma e con razoamentos moi coherentes a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con moita corrección o seu significado.

2.2. Identifica e diferenza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos co termo de orixe. (CCL)

Identifica e diferencia, mostrando dificultades e necesitando apoio, cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con pouca adecuación e propiedade co termo de orixe.

Identifica e diferencia, mostrando dificultades, cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con certa adecuación e propiedade co termo de orixe.

Identifica e diferencia con destreza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con bastante adecuación e propiedade co termo de orixe.

Identifica e diferencia con moita destreza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con moita adecuación e propiedade co termo de orixe.

4.1. Identifica os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, e establecendo relacións entre os deuses máis importantes. (CCEC)

Mostra pouco interese en coñecer cales eran as divindades grecolatinas e presenta dificultades para memorizar os seus nomes e trazos.

Coñece o nome dalgún dos deuses da mitoloxía grecolatina e relaciónaos vagamente .

Sabe cales eran os deuses, os seus nomes e algunha das súas características así como a maneira na que estaban relacionadas as divindades principais.

Identifica os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinala os trazos que os caracterizan e establece relacións entre os deuses máis importantes.

5.1. Recoñece e ilustra con exemplos a pervivencia do mítico na nosa cultura, sinalando as semellanzas e as principais diferenzas que se

Posúe poucas habilidades para establecer semellanzas e diferenzas entre

Identifica nalgunha ocasión a pervivencia do mítico na nosa cultura a través dalgún exemplo guiado na clase.

Adoita recoñecer e é capaz de proporcionar exemplos de maneira autónoma elementos culturais míticos na nosa

É consciente da pervivencia do mítico na nosa cultura e sinala de maneira excelente semellanzas e diferenzas


15



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

observan entre ambos os tratamentos. (CCEC)

elementos da antiga Roma e o presente.

arte e outras manifestacións artísticas.

entre a época romana e a actual.


16

SEGUNDO TRIMESTRE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES


1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente


Descompón con moitas incorreccións palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes con imprecisións importantes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con algunhas incorreccións palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes con algunhas imprecisións para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con bastante corrección e exactitude palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes con certa precisión para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con moita corrección e exactitude palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes de maneira precisa para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.




Distingue con bastante incorrección palabras variables e invariables explicando con coherencia os trazos que permiten identificalas e define con exactitude criterios para clasificalas.

Distingue con moita incorrección palabras variables e invariables explicando con moita coherencia os trazos que permiten identificalas e definindo con exactitude e rigor criterios para clasificalas.






3.2. Distingue diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado. (CCL)

Distingue con moitas incorreccións diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

Distingue con algunhas incorreccións diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

Distingue con bastante corrección diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

Distingue con moita corrección diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.











6.1. Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos

Identifica e relaciona con pouca coherencia elementos morfolóxicos da lingua

Identifica e relaciona xeralmente con coherencia elementos morfolóxicos da lingua

Identifica e relaciona con coherencia elementos morfolóxicos da lingua latina, realizando

Identifica e relaciona con moita coherencia elementos morfolóxicos da lingua latina,


17



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

sinxelos. (CCL)

latina, realizando con moita dificultade e con axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

latina, realizando con certa axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

xeralmente sen axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

realizando de maneira autónoma a análise e a tradución de textos sinxelos.











3.1. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples identificando as súas características. (CCL)

Compara e clasifica con imprecisións importantes diferentes tipos de oracións simples identificando xeralmente con pouca coherencia as súas características.

Compara e clasifica con algunhas imprecisións diferentes tipos de oracións simples identificando con coherencia as súas características.

Compara e clasifica con certa precisión diferentes tipos de oracións simples identificando con coherencia as súas características.

Compara e clasifica de maneira moi precisa diferentes tipos de oracións simples identificando con moita coherencia as súas características.

4.1. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas das oracións simples. (CCL)

Compara e clasifica con imprecisións importantes diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas xeralmente con pouca coherencia das oracións simples.

Compara e clasifica con algunhas imprecisións diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas con coherencia das oracións simples.

Compara e clasifica con certa precisión diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas con coherencia das oracións simples.

Compara e clasifica de maneira moi precisa diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas con moita coherencia das oracións simples.

5.1. Recoñece dentro de frases e textos sinxelos construcións de infinitivo concertado, analizándoas e traducíndoas de forma correcta. (CCL)

Recoñece con dificultade e sempre con axuda dentro de frases e textos sinxelos construcións de infinitivo concertado, polo que as analiza e traduce incorrectamente.

Recoñece con axuda dentro de frases e textos sinxelos construcións de infinitivo concertado, analizándoas e traducíndoas con algunha incorrección.

Recoñece con destreza dentro de frases e textos sinxelos construcións de infinitivo concertado, analizándoas e traducíndoas con certa corrección.

Recoñece con moita destreza dentro de frases e textos sinxelos construcións de infinitivo concertado, analizándoas e traducíndoas con bastante corrección.

7.1. Identifica e relaciona elementos sintácticos da lingua

Identifica e relaciona con pouca coherencia elementos sintácticos

Identifica e relaciona xeralmente con coherencia elementos

Identifica e relaciona con coherencia elementos sintácticos da lingua

Identifica e relaciona con moita coherencia elementos sintácticos da


18



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL)

da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.


Utiliza con moitas incorreccións a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados, efectuando con moitas dificultades a súa tradución ou retroversión.

Utiliza con algunhas incorreccións a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados, efectuando con algunha dificultade a súa tradución ou retroversión.

Utiliza con bastante corrección e exactitude a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar sen dificultade a súa tradución ou retroversión.

Utiliza con moita corrección e exactitude a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.












Elabora con desorde e incoherencia mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con pouca precisión e mesmo con erros o tema principal e distinguindo con moita dificultade os seus partes.

Elabora con axuda dun guión mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con certa precisión o tema principal e distinguindo con certa axuda puntual os seus partes.

Elabora con certa autonomía mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con certa precisión o tema principal e distinguindo sen axuda os seus partes.

Elabora con autonomía de maneira ordenada e coherente mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con precisión o tema principal e distinguindo sen axuda os seus partes.











2.1. Identifica a etimoloxía de palabras de léxico común da

Identifica con dificultade e sempre

Identifica con axuda e de maneira razoada a

Identifica xeralmente sen axuda e con

Identifica de maneira autónoma e con


19



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

lingua propia e explica a partir esta o seu significado. (CCL)

con axuda a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con incorreccións o seu significado.

etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con certa corrección o seu significado.

razoamentos coherentes a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con bastante corrección o seu significado.

razoamentos moi coherentes a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con moita corrección o seu significado.

2.2. Identifica e diferenza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos co termo de orixe. (CCL)

Identifica e diferenza, mostrando dificultades e necesitando apoio, cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con pouca adecuación e propiedade co termo de orixe.

Identifica e diferenza, mostrando dificultades, cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con certa adecuación e propiedade co termo de orixe.

Identifica e diferenza con destreza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con bastante adecuación e propiedade co termo de orixe.

Identifica e diferenza con moita destreza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con moita adecuación e propiedade co termo de orixe.

1.1. Distingue as diferentes etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso dunhas a outras. (CCEC)

Confunde case sempre as diferentes etapas da historia de Roma.

Coñece os nomes das etapas nas que se divide a historia, pero non é capaz de explicar todos os trazos.

Adoita identificar os trazos esenciais da historia romana, así como os períodos nas que se divide.

Distingue as diferentes etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso dunhas a outras.

1.2. Sabe enmarcar determinados feitos históricos no período histórico correspondente. (CCEC)

Ten moitas dificultades para situar os feitos no período histórico ao que pertencen.

Coñece algún feito histórico acontecido nalgún dos períodos da historia de Roma.

Coñece os feitos históricos e adóitaos enmarcar no período histórico correspondente.

Enmarca inequivocamente determinados feitos históricos no período histórico correspondente.

1.3. Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando diferentes fontes de información. (CCEC, CAA)

A súa comprensión sobre como elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes é escasa.

Sabe o que é un eixe cronolóxico e pode situar nel poucos fitos históricos, pois presenta algunha dificultade na consulta de fontes de información.

Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que representar algún fito histórico relevante.

Elabora de maneira excelente eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos relevantes, consultando diferentes fontes de información.

1.4. Describe algúns dos principais fitos históricos da civilización latina, explicando a grandes liñas as circunstancias nas que teñen lugar e as súas principais consecuencias. (CCEC, CAA)

Presenta grandes dificultades en asimilar os principais fitos históricos da civilización latina.

Presenta algunha dificultade describindo os principais fitos históricos da civilización latina e as súas consecuencias.

Adoita ser capaz de describir algúns dos principais fitos históricos da civilización latina, explicando a grandes liñas as circunstancias nas que teñen lugar.

Describe con claridade e dominio algúns dos principais fitos históricos da civilización latina, explicando a grandes liñas as circunstancias nas que teñen lugar e as súas principais consecuencias.

2.1. Describe os trazos esenciais que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano. (CCEC)

O seu coñecemento sobre as formas de organización do sistema político romano é moi vago.

Sabe identificar algún dos trazos dos sistemas de organización política romana.

Normalmente, describe os trazos esenciais que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.

Coñece e ten as habilidades suficientes para presentar as características das formas de organización do sistema político romano.

2.2. Describe a organización da sociedade romana, explicando as características das distintas clases sociais e os papeis asignados a cada unha delas, comparándoos cos actuais. (CCEC)

Presenta problemas para comprender a organización da sociedade romana en clases sociais.

É capaz de expresar cales son as clases sociais da época romana pero non as observa nin as compara coas da sociedade actual.

Describe a organización da sociedade romana, explicando as características das distintas clases sociais e os papeis asignados a cada unha delas.

Sabe describir coas palabras adecuadas como estaba organizada a sociedade romana, e coñece os papeis asignados a cada unha das clases sociais, comparándoos cos actuais.


20

TERCEIRO TRIMESTRE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES


1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente


Descompón con moitas incorreccións palabras nos seus distintos formantes, polo que demostra dificultades e necesita apoio para servirse destes para identificar desinencias e explicar con moita axuda o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con algunha incorrección palabras nos seus distintos formantes, servíndose con dificultade destes para identificar desinencias e explicar con certa axuda o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con bastante corrección palabras nos seus distintos formantes, servíndose de maneira coherente destes para identificar desinencias e explicar razoadamente o concepto de flexión e paradigma.

Descompón con moita corrección e exactitude palabras nos seus distintos formantes, servíndose con moita coherencia destes para identificar desinencias e explicar con rigor o concepto de flexión e paradigma.




Distingue con bastante incorrección palabras variables e invariables explicando con coherencia os trazos que permiten identificalas e define con exactitude criterios para clasificalas.

Distingue con moita incorrección palabras variables e invariables explicando con moita coherencia os trazos que permiten identificalas e definindo con exactitude e rigor criterios para clasificalas.






3.2. Distingue diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado. (CCL)

Distingue con moitas incorreccións diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

Distingue con algunhas incorreccións diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

Distingue con bastante corrección diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

Distingue con moita corrección diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.











6.1. Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua latina para realizar a

Identifica e relaciona con pouca coherencia elementos

Identifica e relaciona xeralmente con coherencia elementos

Identifica e relaciona con coherencia elementos morfolóxicos da lingua

Identifica e relaciona con moita coherencia elementos morfolóxicos


21



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL)

morfolóxicos da lingua latina, realizando con moita dificultade e con axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

morfolóxicos da lingua latina, realizando con certa axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

latina, realizando xeralmente sen axuda a análise e a tradución de textos sinxelos.

da lingua latina, realizando de maneira autónoma a análise e a tradución de textos sinxelos.











6.1. Recoñece, dentro de frases e textos sinxelos, as construcións de participio de perfecto concertado máis transparentes, analizándoas e traducíndoas de forma correcta. (CCL)

Recoñece con dificultade e sempre con axuda dentro de frases e textos sinxelos construcións de participio de perfecto concertado máis transparentes, polo que as analiza e traduce incorrectamente.

Recoñece con axuda dentro de frases e textos sinxelos construcións de participio de perfecto concertado máis transparentes, analizándoas e traducíndoas con algunha incorrección.

Recoñece con destreza dentro de frases e textos sinxelos construcións de participio de perfecto concertado máis transparentes, analizándoas e traducíndoas con certa corrección.

Recoñece con moita destreza dentro de frases e textos sinxelos construcións de participio de perfecto concertado máis transparentes, analizándoas e traducíndoas con bastante corrección.

7.1. Identifica e relaciona elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. (CCL)

Identifica e relaciona con pouca coherencia elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona xeralmente con coherencia elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona con coherencia elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

Identifica e relaciona con moita coherencia elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.


Utiliza con moitas incorreccións a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados, efectuando con moitas dificultades a súa

Utiliza con algunhas incorreccións a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados, efectuando con algunha dificultade a súa traducción ou

Utiliza con bastante corrección e exactitude a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar sen dificultade a súa tradución ou

Utiliza con moita corrección e exactitude a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou


22



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

tradución ou retroversión.

retroversión. retroversión. retroversión.












Elabora con desorde e incoherencia mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con pouca precisión e mesmo con erros o tema principal e distinguindo con moita dificultade os seus partes.

Elabora con axuda dun guión mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con certa precisión o tema principal e distinguindo con certa axuda puntual os seus partes.

Elabora con certa autonomía mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con certa precisión o tema principal e distinguindo sen axuda os seus partes.

Elabora con autonomía de maneira ordenada e coherente mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando con precisión o tema principal e distinguindo sen axuda os seus partes.











2.1. Identifica a etimoloxía de palabras de léxico común da lingua propia e explica a partir esta o seu significado. (CCL)

Identifica con dificultade e sempre con axuda a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con incorreccións o seu significado.

Identifica con axuda e de maneira razoada a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con certa corrección o seu significado.

Identifica xeralmente sen axuda e con razoamentos coherentes a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con bastante corrección o seu significado.

Identifica de maneira autónoma e con razoamentos moi coherentes a etimoloxía de palabras de léxico común na lingua propia e explica con moita corrección o seu significado.

2.2. Identifica e diferenza cultismos e termos

Identifica e diferenza, mostrando dificultades e

Identifica e diferenza, mostrando dificultadeas, cultismos e termos

Identifica e diferenza con destreza cultismos e termos patrimoniais

Identifica e diferenza con moita destreza cultismos e termos patrimoniais


23



1 Pouco adecuado

2 Adecuado

3 Moi adecuado

4 Excelente

patrimoniais relacionándoos co termo de orixe. (CCL)

necesitando apoio, cultismos e termos patrimoniais relacionándoos con pouca adecuación e propiedade co termo de orixe.

patrimoniais relacionándoos con certa adecuación e propiedade co termo de orixe.

relacionándoos con bastante adecuación e propiedade co termo de orixe.

relacionándoos con moita adecuación e propiedade co termo de orixe.

2.2. Describe a organización da sociedade romana, explicando as características das distintas clases sociais e os papeis asignados a cada unha delas, e compáraos cos actuais. (CCEC)

Entende con dificultade como se organiza a sociedade romana e cal é o paralelismo coa nosa sociedade actual.

Coñece os nomes das clases sociais romanas e pode explicar algún trazo que as defina.

É capaz de describir a organización da sociedade romana e de explicar las características das distintas clases sociais. Tamén pode establecer comparacións coa sociedade actual.

Explica as características das distintas clases sociais e os papeis asignados a cada unha delas, comparándoos cos actuais para expoñer a organización e achega a súa visión persoal.

3.1. Identifica e explica os diferentes papeis que desempeñan dentro da familia cada un dos seus membros analizando os estereotipos culturais a través deles da época e comparándoos cos actuais. (CCEC)

A súa compresión sobre o que é un estereotipo é moi vaga e os coñecementos sobre os papeis que desempeñan dentro da familia cada un dos seus membros non están afianzados.

Pode identificar e explicar algún dos papeis que desempeñan dentro da familia cada un dos seus membros.

Identifica e explica os diferentes papeis que desempeñan dentro da familia cada un dos seus membros analizando os estereotipos culturais a través deles.

Con gran dominio describe á familia romana, aos seus diferentes integrantes e o papel de cada un. É capaz de analizar os estereotipos da época e comparalos cos actuais.

4. Procedementos e instrumentos de avaliación - Exercicios de control e probas escritas, atendendo aos contidos estudados. Neles será preciso acadar os niveis mínimos esixidos. - Elaboración de traballos. - Elaboración dos exercicios e actividades na clase e para casa. Tamén serán obxecto de avaliación: - Regularidade nas tarefas que se encomenden. - A precisión e rigor no uso da lingua. - A presentación correcta en traballos, exercicios e exames. - A actitude positiva, construtiva e colaboradora na aula. - A avaliación será continua, comezando pola inicial, para comprobar os coñecementos previos, e seguindo pola formativa, durante todo o proceso, para finalizar por unha avaliación sumativa que indique o nivel de coñecementos acadado. - Teranse en conta a adquisición das competencias básicas, os obxectivos, os contidos e os criterios de avaliación. - Avaliaranse as actividades realizadas. - Observación do traballo do alumnado na clase, reflectida no caderno da profesora. - Rexistro das actividades orais e escritas, por medio de preguntas na clase ou controis escritos. Valorarase a capacidade de mellorar e a expresión correcta. - Valoración das intervencións na clase e dos traballos en grupo, participación en debates e postas en común, que permiten detectar a disposición dos alumnos/as a exercitar a tolerancia e respecto cara as opinións dos compañeiros. - Cualificación das actividades e traballos propostos, nos que se terá en conta a expresión escrita, capacidade de razoamento e presentación. - Realización, como mínimo, de dúas probas escritas por avaliación, que constarán dunha parte lingüística e outra de cultura. - Para superar as avaliacións é preciso que os alumnos/as acaden os niveis mínimos dos estándares que están reflictidos no cadro correspondente. -Ao final de curso elaborarase un documento de análise da programación.


24

5. Criterios de cualificación 1. A cualificación de cada avaliación será o resultado da suma das cualificacións obtidas polo alumno nos seguintes apartados, de acordo coa ponderación proposta para cada un deles: - Instrumentos de avaliación: a) Probas escritas (exames) cada proba valorarase de 0 a 10 puntos. A cualificación deste apartado será a media das cualificacións obtidas nas distintas probas. (Normalmente 2 por avaliación) Ponderación: 90%. b) Probas orais (exercicios, exposicións, traballos) Ponderación: 10%. A valoración de cada proba do apartado a) farase de acordo cos criterios de corrección que se establecerán ao inicio de cada unha delas. A valoración do apartado b) puntuarase dacordo coas plantillas de rúbricas que están ao final deste apartado. 2. As probas escritas levarán claramente en cada un dos apartados a valoración numérica que lles corresponde. 3. A cualificación da avaliación final será a media das avaliacións, se están as 3 aprobadas. No caso de que na terceira a cualificación fora a máis alta, entón a cualificación final será a da terceira avaliación. Por contra, se a terceira avaliación se suspende, suspenderase a asignatura. 4. Na convocatoria extraordinaria tan so haberá unha proba de coñecementos formada por 10 preguntas, sendo o valor de cada unha delas de 1 punto. O alumno deberá de obter para aprobar unha cualificación mínima de 5 puntos. 5. Non haberá recuperacións, pois a avaliación suspensa recuperarase aprobando a seguinte avaliación.


25

RÚBRICA DE EXPOSICIÓN ORAL OBXECTIVO PUNTOS EXCELENTE; 4 ALTO; 3 BAIXO; 2 ESCASO; 1

COM

UN

ICAC

IÓN

ORA

L

1 Saúda ao comezar, preséntase e nomea o tema a tratar.

Preséntase e nomea o tema a tratar. Saúda ao comezar e nomea o tema a tratar.

Saúda ao comezar e/ou preséntase.

2 A postura corporal é adecuada, mira ao auditorio, e non distrae con palabras, movementos ou xestos.

A postura corporal é adecuada, e non se distrae con palabras, movementos ou xestos.

A postura corporal é adecuada, e mira ao auditorio.

A postura corporal non é adecuada, pero mira a auditorio, e/ou no distrae con palabras, movementos ou xestos.

3 Vocaliza, usa o volume e o ton de forma correcta, e evita repeticións.

Vocaliza,e usa o volume e o ton de forma correcta.

Usa o volume e ol ton de forma correcta, e evita repeticións.

Usa o volume e o ton de forma correcta, ou evita as repeticións.

4 Realiza unha introdución esquemática, a orde da exposición é lóxico, e liga as distintas partes, facéndolo saber.

Realiza unha introducción esquemática, e a orde da exposición é lóxica.

A orde da exposición é lóxica, e líganse as distintas partes, facéndolo saber.

Realiza unha introducción esquemática, o a orde da exposición é lóxica.

5 Cítanse conclusións, invítase a realizar preguntas, e despídese, desexando ter sido claro.

Cítanse conclusións e invítase a realizar preguntas.

Cítanse conclusións ou invítase a realizar preguntas.

Despídese

6 Emprega o tempo concedido, sen excederse nin quedarse corto.

Emprega alomenos as 3/4 partes do tempo concedido.

Emprega máis de 5/4 partes do tempo concedido.

Emprega menos da metade do tempo, ou excédese en máis de 3/2 partes del.

CON

TIDO

DA

EXP

OSI

CIÓ

N

7 A información que transmite é correcta e centrada no tema.

A información que transmite é do tema, pero ten algunhas incorreccións.

A información que transmite é correcta, pero doutro tema.

A información que transmite é doutro tema e ademáis é errónea.

8 A información ten sido traballada 4 elaborada, mostrando un proceso de reflexión e de comprensión.

A información ten sido traballada, pero con pouco traballo de reflexión e/ou de comprensión.

Parte da información transmítese dende unha fonte sen comprobar a súa fiabilidade.

A información simplemente transmítese dende as fontes sen comprobar a súa fiabilidade.

9

A estrutura da exposición é lóxica e está tratada con esmero; ademáis, é orixinal, amena e doada de seguir.

A estrutura da exposición é lóxica e está tratada con esmero, pero no es orixinal nin amena.

A exposición é difícil de seguir por non ter unha estrutura lóxica, pero está tratada con esmero; ademáis, é orixinal, amena e fácil de seguir.

A exposición é difícil de seguir, por non ter unha estrutura lóxica e ser tediosa.

10 Responde ás preguntas con acierto e precisión.

Responde ás preguntas, pero ten dado algúns datos irrelevantes.

Responde a algunha pregunta con erros ou vaguedades.

Non responde a ningunha pregunta, ou faino con continuos erros.

RECU

RSO

S DE

AP

OIO

11

Interactúa co auditorio mediante varias actividades ou experimentos que facilitan a comprensión do tema da exposición.

Realiza algunha actividade de apoio que facilita a comprensión do tema.

Realiza algunha actividade de apoio, pero non facilita a comprensión do tema por desviarse del.

No realiza ningunha actividade de apoio que facilite a comprensión do tema da exposición.


26

RÚBRICA DE TRABALLOS ESCRITOS OBXECTIVO PUNTOS EXCELENTE; 4 ALTO; 3 BAIXO; 2 ESCASO; 1

CON

TIDO

1 O tema obxecto do traballo trátase de forma creativa, sorprendente, amena, única.

O tema trátase con certa orixinalidade e de forma amena.

O tema desenvolveuse (ou paréceo) a partir dun traballo xa existente.

O traballo non é/parece orixinal nin de autoría propia.

2 Cobre o tema obxecto do traballo con profundidade.

Cobre o tema obxecto do traballo de forma adecuada.

Apenas inclúe a información esencial do tema.

A información sobre o tema é escasa.

3 O texto mostra que o coñecemento do tema é excelente.

O texto mostra que o coñecemento do tema parece ser bo.

O texto mostra certos erros na asimilación do contido.

O texto mostra erros ou carencias na asimilación do contido.

4

Empréganse de forma profusa imaxes e/ou infografías que complementan e axudan á comprensión do tema.

Empréganse varias imaxes e/ou infografías que complementan e axudan á comprensión do tema.

Apenas se empregan imaxes e/ou infografías, ou non achegan nin axudan á comprensión do tema obxecto do traballo.

Non se empregan imaxes nin infografías no traballo.

5 O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, respectando a estrutura gramatical.

O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, pero non se respectou a estrutura gramatical.

O texto garda unidade temática, pero non se coidou a súa claridade nin se respectou a estrutura gramatical.

O texto non garda unidade temática e non se coidou a súa claridade; é unha unión de distintos textos.

6 Non hai erros ortográficos nin gramaticais en todo o traballo.

O traballo ten entre 1 e 5 erros ortográficos ou gramaticais.

O traballo ten entre 6 e 10 erros ortográficos ou gramaticais.

O traballo ten 6 ou máis erros ortográficos ou gramaticais.

ORG

ANIZ

ACIÓ

N

7 A portada engancha e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, e é seguida por un índice.

A portada é seguida por un índice do traballo.

A portada é orixinal e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, pero carece de índice.

A portada non é orixinal ou non introduce o tema obxecto do traballo ou aos autores, e carece de índice.

8

O contido do traballo está ben estruturado: unha idea segue a outra nunha secuencia lóxica, con transicións e uso de títulos claros, mantendo o formato. É doado de ler.

O traballo está bastante organizado; aínda que algunha idea parece fóra de lugar, as transicións entre o resto son lóxicas e a orde empregada é clara. Ademais, mantense o formato, facilitando a súa lectura.

O traballo é un pouco difícil de seguir: algunhas ideas parecen fóra de lugar, ou empregáronse mal as transicións entre elas, a orde e/ou o formato.

As ideas dentro do traballo parecen estar ordenadas ao azar, con algunhas totalmente fóra de lugar. Ademais, non se mantén o formato, custa lelo.

9 O final do traballo é orixinal, e inclúe unha reflexión profunda e conclusións.

O final do traballo inclúe unha reflexión e conclusións.

O final do traballo inclúe conclusións, pero sen apenas reflexión, e/ou parecen copiadas.

O final do traballo non inclúe reflexión nin conclusións, ou aparecen pero están copiadas doutra fonte.

10

A extensión do traballo cínguese ao solicitado polo profesor ou a profesora, sen que sobre nin falte nada.

A extensión é lixeiramente superior ou inferior á solicitada, sendo todo relevante.

A extensión cínguese ao solicitado, pero a custa de eliminar partes importantes ou engadir contido sen lóxica.

A extensión é notablemente superior ou inferior á solicitada.


27

1. Perfil competencial

C. CLAVE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

CCL

Le en voz alta textos latinos de certa extensión coa pronuncia correcta.

Descompón palabras nos seus distintos formantes, servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.

• Probas escritas. • Probas orais

• Intervencións na clase.

Distingue palabras variables e invariables explicando os trazos que permiten identificalas e definindo criterios para clasificalas. Enuncia correctamente distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación. Distingue diferentes tipos de palabras a partir do seu enunciado.

Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente. Identifica as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado. Identifica e relaciona elementos morfolóxicos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos. Analiza morfolóxica e sintacticamente frases e textos adaptados, identificando correctamente as categorías gramaticais ás que pertencen as diferentes palabras e explicando as funcións que realizan no contexto. Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal latina, explicando as principais funcións que realizan dentro da oración e ilustrando con exemplos a forma adecuada de traducilos. Recoñece, dentro de frases e textos sinxelos, as construcións de participio de perfecto concertado máis transparentes, analizándoas e traducíndoas de forma correcta. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións simples identificando as súas características. Compara e clasifica diferentes tipos de oracións compostas, diferenciándoas das oracións simples. Recoñece dentro de frases e textos sinxelos construcións de infinitivo concertado, analizándoas e traducíndoas de forma correcta. Identifica e relaciona elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.


28

Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión. Utiliza mecanismos de inferencia para comprender de forma global textos sinxelos. Utiliza correctamente o dicionario para localizar o significado de palabras que entrañen dificultade identificando entre varias acepcións o sentido máis adecuado para a tradución do texto. (CCL)

Realiza comentarios sobre determinados aspectos culturais presentes nos textos seleccionados aplicando para iso os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias.

Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.

Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia. Identifica e explica as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, traducíndoos á propia lingua.

Identifica a etimoloxía de palabras de léxico común da lingua propia e explica a partir desta o seu significado Identifica e diferenza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos co termo de orixe.

CSC

Sinala sobre un mapa o marco xeográfico no que se sitúa en distintos períodos a civilización romana, delimitando o seu ámbito de influencia e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.

• Proba escrita • Intervencións na clase


29

2. Criterios de promoción

a. Estándares de aprendizaxe avaliables. Grao mínimo de consecución

Competencias clave

Ler en voz alta textos latinos de certa extensión coa pronuncia correcta. CCL

Enunciar correctamente distintos tipos de palabras en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e declinación.

CCL

Declinar palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.

CCL

Identificar as distintas conxugacións verbais latinas e clasifica os verbos segundo a súa conxugación a partir do seu enunciado.

CCL

Identificar e relaciona elementos sintácticos da lingua latina para realizar a análise e a tradución de textos sinxelos.

CCL

Utilizar adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de frases de dificultade graduada e textos adaptados para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.

CCL

Deducir o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia.

CCL

Identificar e explicar as palabras de maior frecuencia e os principais prefixos e sufixos, traducíndoos á propia lingua.

CCL

Identificar a etimoloxía de palabras de léxico común da lingua propia e explica a partir desta o seu significado.

CCL

Identificar e diferenza cultismos e termos patrimoniais relacionándoos co termo de orixe. CCL

b. Criterios xerais

Criterios xerais

1. Traballo autónomo (aula e outros espazos).

• Realización sen axuda externa. • Estimación do tempo investido para resolver unha actividade. • Grao de adquisición de aprendizaxes básicas. • Orde e limpeza na presentación. • Uso adecuado de instrumentos e recursos propios da materia. • Emprego de esquemas. • Revisión do traballo antes de dalo por finalizado. • Valoración do traballo na clase e na casa. • Creatividade.

2. Probas orais e escritas. • Valoración da aprendizaxe dos contidos. • Valoración dos procesos seguidos e dos resultados. • Expresión oral do procedemento seguido ao resolver unha actividade. Coherencia e adecuación. • Valoración do tempo investido e o tempo necesario para resolver unha actividade. • Orde, limpeza e estrutura do traballo presentado. • Caligrafía adecuada.

• Tempo de realización. • Destrezas.


30

3. Actividades TIC. • Uso adecuado e guiado do ordenador e algunha ferramenta telemática. • Utilización de Internet, de forma responsable e con axuda, para buscar información sinxela ou para resolver unha actividade. • Tipo de participación (autónomo, con apoio, ningunha). • Grao de elaboración da resposta. • Interese, motivación. • Destrezas. • Capacidade de sintetizar e seleccionar de forma crítica contidos de Internet.

4. Participación e seguimento das clases.

• Nivel e adecuación das intervencións. • Emprego dunha estrutura clara nas mensaxes. • Uso de vocabulario adecuado. • Comportamento na clase. • Interese e esforzo.

3. Procedementos e criterios de recuperación

a. Procedementos

- Exercicios de control e probas escritas, atendendo aos contidos estudados. Neles será preciso acadar os niveis mínimos esixidos.

- Elaboración de traballos.

- Elaboración dos exercicios e actividades na clase e para casa.

Tamén serán obxecto de avaliación:

- A asistencia a clase en tanto esta poida ter repercusión na entrega das tarefas que se encomenden.

- A precisión e rigor no uso da lingua.

- A presentación correcta en traballos, exercicios e exames.

- A actitude positiva, construtiva e colaboradora na aula.

- A avaliación será continua, comezando pola inicial, para comprobar os coñecementos previos, e seguindo pola formativa, durante todo o proceso, para finalizar por unha avaliación sumativa que indique o nivel de coñecementos acadado.

- Teranse en conta a adquisición das competencias básicas, os obxectivos, os contidos e os criterios de avaliación.

- Avaliaranse as actividades realizadas.

- Observación do traballo do alumnado na clase, reflectida no caderno da profesora.

- Rexistro das actividades orais e escritas, por medio de preguntas na clase ou controis escritos. Valorarase a capacidade de mellorar e a expresión correcta.

- Valoración das intervencións na clase e dos traballos en grupo, participación en debates e postas en común, que permiten detectar a disposición dos alumnos/as a exercitar a tolerancia e respecto cara as opinións dos compañeiros.

- Cualificación das actividades e traballos propostos, nos que se terá en conta a expresión escrita, capacidade de razoamento e presentación.

- Realización, como mínimo, de dúas probas escritas por avaliación, que onstarán dunha parte lingüística e outra de cultura.

- Para superar as avaliacións é preciso que os alumnos/as acaden os niveis mínimos por cada estándar que están reflictidos nos cadros correspondentes.


31

b. Recuperación dunha avaliación

— Cada avaliación recupérase coa superación da avaliación seguinte.

— No caso de que non se superase a 3ª avaliación (o a 3ª e outra/as), propoñerase unha proba final escrita sobre contidos da avaliación/avaliación/s suspensa/s.

c. Materia pendente do curso anterior

— Non hai ningún alumno nesta situación.

4. Ensinanzas transversais Na Educación Secundaria Obrigatoria elementos como a comprensión lectora, a expresión oral, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías da información e a comunicación, o emprendemento e a educación cívica e constitucional trabállanse en todas as materias. Da mesma maneira, foméntase o desenvolvemento de valores como a igualdade entre homes e mulleres e a non discriminación por calquera condición ou circunstancia persoal ou social. Tamén se traballa a prevención da violencia de xénero, da violencia terrorista e de calquera forma de violencia, racismo ou xenofobia. O ensino transversal tamén inclúe a educación na resolución pacífica de conflitos e valores que sustente a liberdade, a xustiza, o pluralismo político, a paz, a democracia e o respecto aos dereitos humanos. De entre estes ensinanzas transversais, Latín de 4.º traballa especialmente:

- Actitude emprendedora: desenvolver procesos creativos e en colaboración que fomenten a iniciativa persoal. - Educación cívica e cidadá: implicarse nos diálogos e debates manifestando respecto e tolerancia e valorando

as intervencións dos outros.

5. Metodoloxía Na ESO a materia de Latín busca profundar nos coñecementos xa adquiridos durante a Educación Primaria. Igualmente, pretende favorecer as competencias que permitan ao alumnado escoitar, falar, ler e escribir con adecuación, corrección e creatividade. Para responder a estes retos proponse unha metodoloxía focalizada no desenvolvemento das competencias clave:

- Traballo e actualización dos coñecementos previos. - Comprensión e produción de textos orais e escritos. - Organización e exposición de contidos seguindo unha secuencia lóxica e con rigor científico, con exemplos

cotiáns, actividades prácticas e experienciais e soporte gráfico. - Actividades diversificadas e organizadas por niveis de dificultade que traballan competencias, intelixencias

múltiples, o desenvolvemento de habilidades científicas, o pensamento crítico e creativo, as TIC, a aprendizaxe-investigación fóra da aula.

PBL Problem-based learning Exercitar habilidades de resolución de problemas.

RUTINAS DE PENSAMENTO Favorecer a actividade reflexiva mediante actividades pautadas segundo modelos que estimulan o pensamento.

CREATIVIDADE Usar ferramentas TIC para buscar información e para desenvolver solucións creativas.

DESTREZAS DE PENSAMENTO Fomentar o pensamento crítico e creativo para mellorar as habilidades de organización de ideas e de categorización de conceptos.


32

6. Organización dos espazos e do tempo

ESPAZO TEMPO: 3 horas semanais • Aula

- Adaptable segundo as actividades (orais, escritas, proxectos, con encerado dixital, canón...). - A disposición permitirá desprazarse con facilidade polos distintos espazos e os materiais estarán ao

alcance dos nenos para que traballen de forma autónoma. - Distribución posible en grupos, asemblea, recunchos de xogo e traballo individual.

• Espazos comúns - Patio, corredores, ximnasio, cafetería, biblioteca do centro, salón de actos, etc.

7. Materiais e recursos didácticos

- Ferramentas TIC. - Dicionarios e enciclopedias. - Libros de lectura.

Material fotocopiable proporcionado pola profesora Ordenador. Encerado dixital.

8. Atención á diversidade Para traballar a diversidade de niveis, estilos e ritmos de aprendizaxe, de intereses e capacidades dos alumnos para este curso propóñense as seguintes ferramentas:

• ADAPTACIÓN CURRICULAR: o (BÁSICA): os contidos nucleares da Unidade Didáctica preséntanse de forma pautada, con apoio

gráfico, seguindo unha secuencia de aprendizaxe que facilita a adquisición de Competencias por parte dos alumnos.

o (AMPLIACIÓN): fichas fotocopiables con actividades de maior dificultade na súa resolución, polo tratamento doutros contidos relacionados cos do curso etc.

• PLANS INDIVIDUAIS: dirixidos a alumnos que o requiren (estranxeiros, incorporación tardía, necesidades educativas especiais e superdotación).

• ACTIVIDADES MULTINIVEL: posibilita que os alumnos atopen, respecto ao desenvolvemento dun contido,

actividades que se axusten ao seu nivel de competencia curricular, aos seus intereses, habilidades e motivacións. Deste xeito, nunha mesma clase posibilítase traballar a diferentes niveis, segundo as habilidades de cada alumno/a. Desta maneira favorécese unha división de faenas entre os alumnos acorde aos seus intereses ou habilidades.

• TRABALLOS DE INVESTIGACIÓN: traballos que permiten a profundización na temática.

9. Estratexias para estimular o interese e o hábito da lectura e a mellora da expresión oral e

escrita Lectura. Participación no Plan Lector de Centro

• Lectura, comprensión, interpretación e valoración de textos escritos de ámbito persoal, académico/escolar e social (instrucións varias, normas sociais, correspondencia comercial etc.).


33

• Lectura de información diversa procedente de páxinas web propostas para obter ou ampliar información, investigar e acceder a recursos de lingua online.

• Utilización de estratexias de comprensión lectora: - Lectura silenciosa (autorregulación da comprensión).

- Elaboración de síntese, esquema, resumo (conciencia da propia comprensión).

Expresión

• Exposición oral e escrita en razoamentos, en actividades e traballos individuais, actividades en grupo etc.

• Expresión adecuada oral e escrita das aprendizaxes, utilizando un vocabulario preciso.

• Exposición oral e escrita con diferentes finalidades: informar, instruír, compartir etc.

10. Estratexias para incorporar as TIC na aula Actividades interactivas O alumno/a responde seleccionando a opción correcta, clasificando elementos de

diferentes grupos ou situándoos na posición correcta etc. Ao finalizar, o programa informa dos acertos e erros, e dáse a oportunidade de corrixilos.

Ligazóns a Internet Colección de ligazóns a Internet de alto interese: applets, simulación de modelos, recursos de lingua online, explicacións complementarias, actividades, curiosidades etc.

Vídeos

Colección de fragmentos de vídeos que serven de soporte a contidos do libro do alumno.

Animacións Favorecen unha maior comprensión dos contidos pola súa visualización.

11. Proxecto lingüístico de centro Introdución O noso centro está en proceso de elaboración do Proxecto Lingüístico de centro para mellorar a competencia comunicativa do alumnado, a través da acción coordinada de todos os membros da comunidade educativa. Dentro desta coordinación, seguindo o Decreto 86/2015, Cap. I 27.5, todos os departamentos de linguas do Centro está a desenvolver os seguintes acordos: 1.- Criterios metodolóxicos básicos. A comisión reunirase mensualmente para debater e tomar acordos sobre a distribución dos contidos para o desenvolvemento do currículo. 2.- Terminoloxía que se vai empregar. Dentro destes acordos, estamos inmersos na elaboración da terminoloxía axeitada a empregar polo alumnado para aunar criterios que faciliten o seu proceso de aprendizaxe lingüística. 1º e 2º ESO: Morfoloxía. Categorías: artigo, substantivo (e non nome) , adxectivos determinativos (posesivos, demostrativos, indefinidos) , verbo: Manteranse as dúas terminoloxías en cada unha das linguas na que máis se usa (indicativo: presente, pretérito perfecto -cast-/pretérito -gal-, pretérito imperfecto -cast-/copretérito, pretérito pluscuamperfecto -cast-/antepretérito -gal-, condicional -cast-/postpretérito -gal- subxuntivo: presente, pretérito imperfecto -cast-/pretérito -gal-) Sintaxe. Falarase de determinantes referido a artigo e adxectivos determinativos.


34

Falarase de sintagmas: SN, SAdx, SPrep, SVerb… 3º, 4º ESO e Bacharelato: Complemento Directo / Complemento Indirecto / Complemento Circunstancial / Complemento Predicativo / Complemento de Réxime ou Suplemento / Atributo…. Frase en 3º e 4º de ESO: Frase Nominal (Det/Núcleo/Modificador); Frase Preposicional (Enlace/Término) 1º de Bach: Morfoloxía. Adverbio: usarase a mesma terminoloxía en todas as linguas. . Sintaxe. A análise sintáctico-funcional farase en forma de árbore ata chegar á análise morfolóxica. Usarase o termo frase. Falarase de claúsula e non de oración.? O se. Non se usará o "se voz media". O se aspectual -cast- = o se ético -gal-; sen función sintáctico-textual. Hai verbos non pronominais, pronominais (haberá que explicarlle ao alumnado que algúns verbos son pronominais nunha lingua e noutra non), pasiva reflexa (en 3ª persoa sing ou pl). Manterase o termo dativo ético en galego, mentres en castelán falaremos de dativo aspectual ("No me come nada") A partir de 4º de ESO: Segundo os seus compoñentes a oración pode ser: Oración simple (claúsula) ou oración composta: xuxtaposta (por coordinación ou subordinación); coordinada e subordinada. A nivel oracional falaremos de oracións subordinadas e interordinadas (bimembres). A clasificación das oracións subordinadas: substantivas, adxectivas e adverbiais propias (de lugar, modais e temporais) e impropias (causais, finais, concesivas e condicionais) 3.- Tratamento dos contidos, criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe.

1. Contidos. Trataranse nas xuntanzas que a comisión teña ao longo do curso de maneira que se evite a repetición dos aspectos comúns á aprendizaxe de calquera lingua.

2. Criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe. A comisión aínda non tomou ningún acordo.

Nota: No momento no que se aprobe en Consello Escolar introduciranse as modificacións correspondentes.

12. Actividades complementarias e extraescolares Relación das actividades complementarias e extraescolares

• Participación nas actividades organizadas polo centro, tales como o Día da Paz, o Día da Muller traballadora, o Día contra a violencia de xénero, o Día das Letras galegas e noutras efemérides ou eventos sociais e culturais da súa contorna.

• Asistencia a xornadas, conferencias etc., interesantes desde o punto de vista da área.


35

• Participación en talleres organizados polo Concello ou outros organismos, relacionados con aspectos literarios e culturais.

• Visita a bibliotecas, medios de comunicación, empresas, institutos de investigación e centros oficiais nos que se desenvolvan labores relacionados cos contidos da área.

• Visita a exposicións temporais relacionadas cos temas estudados. • Asistencia ao XIX Festival de Teatro Gregolatino en A Coruña, Lugo ou Ourense no segundo trimestre.

13. Procedemento para informar ao alumnado sobre a programación. As canles empregadas pola profesora para informar ao alumnado serán diversas: •Explicacións detalladas na aula dos contidos da programación, dos mínimos esixidos, dos instrumentos de cualificación e dos criterios da cualificación. • Exposición nos paneis da aula dos mínimos esixidos da materia así como os instrumentos e criterios de cualificación. • Publicación da Programación do Departamento na páxina web do centro.

14. Procedementos para valorar o axuste entre a Programación Didáctica e os resultados

ADECUACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA RESULTADOS ACADÉMICOS

PROPOSTAS DE MELLORA

Preparación da clase e dos materiais didácticos.

Hai coherencia entre o programado e o desenvolvemento das clases.

Existe unha distribución temporal equilibrada. Adecúase o desenvolvemento da clase coas características do grupo.

Utilización dunha metodoloxía adecuada.

Tivéronse en conta aprendizaxes significativas. Considérase a interdisciplinariedade (en actividades, tratamento dos contidos etc.).

A metodoloxía fomenta a motivación e o desenvolvemento das capacidades do alumno/a.

A metodoloxía inclúe o traballo de competencias e intelixencias múltiples.

Regularización da práctica docente.

Grao de seguimento dos alumnos. Validez dos recursos utilizados na clase para as aprendizaxes.

Os criterios de promoción están acordados entre os profesores.

Avaliación das aprendizaxes e información que deles se dá aos alumnos e ás familias.

Os estándares de aprendizaxe avaliables atópanse vinculados ás competencias, contidos e criterios de avaliación.

Os instrumentos de avaliación permiten rexistrar numerosas variables da aprendizaxe.

Os criterios de cualificación están axustados á tipoloxía de actividades planificadas.

Os criterios de avaliación e os criterios de cualificación déronse a coñecer: - aos alumnos - ás familias

Utilización de medidas para a atención á diversidade.

Adóptanse medidas con antelación para coñecer as dificultades de aprendizaxe.

Ofreceuse resposta ás diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxe.

As medidas e recursos ofrecidos foron suficientes. Aplícanse medidas extraordinarias recomendadas polo equipo docente atendendo aos informes psicopedagóxicos.

DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DE …...A segunda declinación: nomes e adxectivos (masculinos...

Documents

Transcript of DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DE …...A segunda declinación: nomes e adxectivos (masculinos...