Sócrates e os sofistasSócrates e os sofistas

Orixe do movemento sofistaOrixe do movemento sofista

Características principais e razón de ser:

- Paso do Período Cosmolóxico ao Período antropolóxico

- Pasa Atenas a ser o centro aínda que os sofistas proveñen de fóra

- Profesionais do ensino

- Son rexeitados e desaparecen finalmente por

· Reacción antidemocrática a finais do século V e IV

· Enfrontamento con actitudes e crenzas tradicionais dos gregos

- Relativismo

- Agnosticismo

- Traballo remunerado

· Desaparición do réxime democrático e perda de funcionalidade.

Trunfo de Atenas nas guerras Trunfo de Atenas nas guerras médicas (-492 a 479)médicas (-492 a 479)

A Democracia: A mobilización popular fundamental para gañar a guerra. O pobo esixe compensacións.

Esplendor de Atenas con Pericles Esplendor de Atenas con Pericles (-479 a -431)(-479 a -431)

Auxe económico:

Despregue do comercio marítimo

Desenvolvemento do artesanado

Auxe cultural:

Edifícase o Partenón

Amparase á filosofía: Caso de Anaxágoras

Aspasia: A muller pide a palabra

Guerra do Peloponeso Guerra do Peloponeso (-431 a –404)(-431 a –404)

Derrota de Atenas

Réxime dos 30 tiranos

Crise de valores

Consecuencias históricasConsecuencias históricas

1ª Consecuencia: Democracia:

Aristocracia: O poder provén da riqueza ou do prestixio social

Democracia: Todo o que sabe pode acceder ao poder.

2ª Consecuencia: Ensino

A vida na ágora esixe formación.

Os sofistas democratizan o saber

Non interesa tanto atopar a verdade canto convencer aos demais.

3ª Consecuencia: A retórica

A arte para empregar a palabra como arma para vencer nos asuntos público. A verdade ten que seducir ao público, debe conseguir o consenso social, ten que ser demostrada.

Os SofistasOs Sofistas

Postura escéptica e relativista

Preocupación polos asuntos humanos e pola educación

Valoración da retórica e da dialéctica. Crítica das institucións.

Contraposición “phísis” (natureza) e “nomos” (convención).

ProtágorasProtágoras

Non existe a verdade absoluta

O home é a medida de todas as cousas

Non existe unha norma fixa de conduta (cada polis ten as súas)

Gorxias de Sicilia (-483 a -375)Gorxias de Sicilia (-483 a -375)

Nada existe

Non podemos coñecelo

Non podemos comunicalo

Ética da situación

Os últimos sofistasOs últimos sofistas

As leis son convencións dos débiles para protexerse dos fortes

Os deuses son inventos para facer que a xente cumpra a lei cando ninguén mira

Sócrates (-470 a -399)Sócrates (-470 a -399)

É Ateniense. Cidadán de pleno dereito. Soldado nas guerras de Atenas

Non cobraba por ensinar.

Levaba a cabo o seu ensino mediante o diálogo e non o monólogo.

Persegue o rigor racional e non a reacción afectiva.

Buscaba as verdades universais fronte ao relativismo.

Preocupábase máis da virtude que da política.

Non buscaba o trunfo senón a honestidade moral.

Reformar a colectividade a través da reforma do individuo.

Non negaba aos Deuses senón que os quería racionais. Apolo.

Consciencia da ignorancia: Non se daba de sabio (“sofista”), dicía, “Só sei que non sei nada”

Método SocráticoMétodo Socrático

Ironía (escultor=o pai) Refutación das crenzas e prexuízos.

Maiéutica (matrona=a nai): Atopar en si mesmo a verdade a través do diálogo.

Definir a realidade:Definir a realidade:É posible coñecerÉ posible coñecer

Proceso indutivo a través do cal desde a pluralidade accedemos a unidade.

Definicións: Fronte a enumeración de exemplos particulares e ao azar, expresar que é algo de xeito universal e necesario.

Intelectualismo moral:Intelectualismo moral:O saber fainos bosO saber fainos bos

- Intelectualismo Moral: Ninguén fai o mal adrede, con conciencia de que o fai.

- É acusado de impiedade, corruptor da xuventude e introducir novas formas de culto.

- Consecuencias da morte de Sócrates: Non escribiu nada, pero deixou unha grande mensaxe: A xustiza non é a lei do Talión. A verdade non ten prezo. A filosofía merece a pena.

Intelectualismo moralIntelectualismo moral

O método socrático:O método socrático:A ironía e a maieuticaA ironía e a maieutica

Xuízo a Sócrates (1)Xuízo a Sócrates (1)

Xuízo a Sócrates (2)Xuízo a Sócrates (2)

Sentenza de morte a SócratesSentenza de morte a Sócrates