Post on 12-Jan-2016
description
Garazi Goikolea eta Nile Uribarrena
Heriotza zelularrean nekrosiak eta apoptosiak eragindako heriotzak bereizten dira.
Nekrosia: Zelulak egoeraren baldintzak ezin dituenean jasan. Ustekabean.
Apoptosia: Egoera normaletan zein patologikoetan. Programatuta.
Prozesu pasiboa Zelula
muturreko egoera fisiologikoan dagoenean
Desoreka guztien jatorria desoreka osmotikoa
NEKROSIA
Ustekabeko arazo larri batengatik.
Kalte fisiko edo arazo kimikoengatik:
Desoreka osmotikoan
mintz plasmatikoak aldaketa batzuk jasaten ditu urari barrura sartzen utziz.
zelularen bolumena handitu.
kromatina nuklearrak deribatuak sortu.
mitokondriak dilatatu. erribosomak desorekatu lisosomak apurtu. Organuluak suntsitu, zelula
osoa apurtu eta bere materialak barreiatzen ditu inguruan zehar: handipena.
Zelulek lesio bat jasan eta kalteak konpontzeko ahalmena gainditzen denean sortzen da
Zaurien, infekzioen edo agente kimikoen erasoaren ondorioz dator.
Ondorioz Odol zirkulazioa eten
eta ehunak oxigenorik gabe geratzen dira
.
Genetikoki programatutako heriotza
Prozesu aktiboa Baliagarriak ez diren,oker
funtzionatzen duten edo kaltegarri diren zelulak gorputzak suntsitu
bere buruaz beste egiteko agindua bidaltzen die zelulei
proteina bat edo batzuk zelularen nukleoraino iritsi eta zelulak bere burua suntsitzen du
Zelula bakoitzak zatitzeari uzten dio.
Zelula txikitu.
Azalean burbuilak (blubs) eratzen dira.
Kromatinari eransten zaizkio aldaketak nukleoan.
ADNa apurtu.
Aldameneko zelulei kalterik egin gabe apurtu
http://www.promega.com/resources/multimedia/cell-health/intrinsic-triggering-of-apoptosis/
Prozesu askotan gertatzen da
Garapen enbrionarioan eta ostean Metamorfosi prozesuetan edo ehunen berriztean:
prostatan, timoan, hesteetan, gibelean…
Zelulek seinale kimikoak hartzeari uzten diote
Apoptosia era naturalean edo berez jasotzen da organismoen bizitzan.
Gure espeziean, garapenaren lehen fasean, hatzak banatzen dira.
Dermisean keratinozioak sortzen dira, kanporen dagoen zonaldera iritzi eta zelula hilez osatutako geruza sortzen da.
Apaburuek, isatsa galtzen dute
Landareek hosto lehorrak
Apoptosiaren okerreko funtzionamenduak: zenbait minbizi gaixotasun autoinmune endekapenezko gaixotasunak.
Mekanismo biologikoa ezagutzea lagungarria da bai gaixotasunak hobeto ulertzeko eta sendatzeko, eta bai alzheimer eta antzeko gaitzei aurre egiteko.
Ikertzaileek Caenorhabditis elegans espezieko zizareak erabili dituzte apoptosia aztertzeko, eta lau proteina identifikatu dituzte prozesuaren arduradun; EGL-1, CED-9, CED-4 eta CED-3 deritzen proteinak.
EHUko Biofisika Unitateak parte hartu dute zelulen heriotza programatuko ikerketetan.
http://www.youtube.com/watch?v=7WRkY8q_F3k&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=xkASer3gEnc&feature=fvwrel (APOPTOSIA)