Ikerxabieidersergio

Post on 21-Jul-2015

578 views 3 download

Transcript of Ikerxabieidersergio

Inependentzia Gerraren hasiera

1807an, Frantziak eta Espainak itun bat sinatu zuten. Haren bidez, baimena eman zieten frantsesei Espainan zehar igarotzeko; izan ere, Portugal mendean hartu nahi zuten.

Gerraren bilakaera

Independentzia Gerra Frantziaren aurkako gerra izan zen, baina baita gerra zibila ere. Izan ere, Espainiako herritarrak bi taldetan banatu ziren.

Fernando VII.aren erregealdia

Fernando VII.aren asmoa errege abso- lutista izatea zen. Horregatik, Cádizko konstituzioa deuseztatu eta liberalak jazarri zituen. Batzuek ihes egin zuten Espainiatik,espetxera ez zitzaten.

Elisabet ll.aren garaia

Fernando Vll.aren ondoren, Elisabet ll.ak hartu zuen tronua, 1833an. Garai hartan, monarkia konstituzionala sendotu zen, erreginaren boterea mugatzen zuen konstituzio bat baitzegoen.

XIX. mendearen amaiera

1869an, atzerriko errege batek hartu zuen tronua: Amadeo Savoiakoak; baina porrot egin zuen, bi urte eskas soilik iraun baitzuen boterean.

Primo de Riveraren diktadura 1923an, Alfonso

XIII.ak hartu zuen tronua. Garai hartan, herritarrak, oraindik ere, gogaituta zeuden gobernuarekin. Gainera, 1898an Espainiak azkeneko koloniak, Kuba eta Filipinak, galdu zituen eta horrez gain, porrot militarra izan zuen Marokoko gerran.

Bigarren errepublika

1931n. Primo de Rivera jeneralak dimisioa eman ostean, udal-hauteskundeak izan ziren, eta errepublika ezartzearen aldekoek irabazi zuten.

Gerra Zibila

Asaldura-giro horretan, 1936ko uztailaren 18an, Francisco Franco jeneralak estatu-kolpea jo zuen, gobernu errepublikanoa amaiarazteko. Orduan,

Gerra Zibila sortu zen.

Frankoren diktadura

1939an, Francisco Francoren diktadura hasi zen: gobernuko, estatuko eta armada- ko buru bihurtu zen. Konstituzioa deusez- tatu zuen, eta haren ordez, beste lege ba- tzuk aldarrikatu zituen; lege horietan, zenbait eskubide onartzen ziren.

Hauteskunde demokratikoetarantz 1975ean Franco

jenerala hil ostean, Joan Karlos I.a izendatu zuten Espainako errege. Erregeak Espainiako gizartearen gehiengoaren babesa izan zuen, eta sistema politiko demokratikoa ezarri nahi zuela adierazi zuen.

2011

1978ko Konstituzioa

Alderdi politiko nagusien ordezkariek kontituzioa egin zuten. Gorte Nagusiek eta espaniar herritarrek onartu zuten, 1978an.

Demokraziaren sendotzea 1979an, berriro ere

hauteskundeak izan ziren, eta orduan ere Zentro demokratikoaren Batasuna (UCD) izan zen garaile. Baina 1981ean, Adolfo Suárezek dimisioa eman zuen.

1979an, berriro ere autoeskundeak izan ziren, eta orduan ere Zentro Demokratiaren

Demokratziako gobrenuak

1982tik 1996ra bitartean, hainbat gobernu sozialista izan zen, Felipe Gonzalez presidente zela. Urte horietan, hainbat erreforma politiko, ekonomiko eta sozial egin ziren.

GizarteaXIX.mendeko gizartea hiru gizarte-klasetan

zegoen banatuta, aberastasun-mailaren arabera.

Goiko klasea: Aristokratek eta burgesek osatzen zuten.

Erdiko klasea: Bestalde, talde hauek osatzen zuten: merkatari eta enpresari txikiek, lur-

jabetxikiek, eta zenbait lanbidetako kideek, hala nola medikuek, abokatuek, funtzionarioek eta

abarrek.

Herri xehearen klaseek: Oso baliakide ekonomiko gutxi zuten.

Industria Iraultza

XIX. mendean, aldaketa garrantzitsuak gertatu ziren ekonomian; prozesu horri Industria Iraultza esaten zaio.

.

Artea XIX.mendean, aldaketak

izan ziren artean eta kulturan ere.

Arkitekturan, Antoni Gaudí nabarmendu zen; eraikin modernistak egin zituen.

Pinturan, Dario de Regoyos, Santiago Rusiñol eta Joaquín Sorolla nabarmendu ziren.