LAN KOADERNOA

1 UNITATEA: LURRA, EGUZKI SISTEMAREN PLANETA

1. LURRA, PUNTU BAT UNIBERTSOAN.

● 1 ARIKETA: liburuko informazioaren bidez osatu eskema.

Eskemaren izenburua: EGUZKI SISTEMA OSATZEN DUTEN ARGIZAGIAK.

● 2 ARIKETA: Erantzun galderak ( informazioa liburuko 4 – 5 orrialdeetan duzu.

● Zer da galaxia bat?

● Zein galaxiatan dago Lurra?

● Zein taldetan dago Esne Bidea?

● Zer gertatu da Pluton planetarekin?

● Zein da Eguzkitik gertuen dagoen planeta? Eta urrunen?

● Zein da eguzki sistemako planetarik handiena? Eta txikiena?Nola esaten zaio planeta batek

Eguzkiaren inguruan egiten duen ibilbideari?

● Zein desberdintasun dago barneko eta kanpoko planeten artean? Zergatik dute izen hori?

● Zein da planeta nanoen ezaugarri nagusia?

2. LURRA IZENEKO PLANETA

1 ARIKETA: Erantzun galderak ( informazioa liburuko 6-7 orrialdean).

● Nolako da lurraren itxura?

● Definitu hemisferioa eta marraztu IPAR HEMISFERIOA eta HEGO HEMISFERIO.

● Aurkitu Atlas batean ondorengo lekuak eta esan zein hemisferiotan dauden: Euskal Herria,

Europa, Washington, Pekin, Brasilia, Argentina, Australia, Ukrainia, Maroko.

2. ARIKETA: Kokatu ondorengo mapan Lurraren Irudizko Lerroak : Ekuatorea,Kaprikornio Tropikoa,

Kantzer Tropikoa, Zirkulu Polar Artiko, Zirkulu Polar Antartikoa, Greenwich meridianoa .

Atlaseko 40 orria behatu.

3 ARIKETA: Erantzun: ( erabili Atlasa )

● Zertako balio dute Lurraren irudizko lerroek? Zergatik deitzen zaie horrela lerro horiei?

● Zein da luzeagoa, Ekuatorearen longitudea ala Tropikoena?

● Zein da kontinenteen hemisferioa? Eta itsasoarena? Zeintzuk dira Ipar Hemisferioan

dauden kontinenteak edo kontinente zatiak?

● Hemisferio bakoitzean, gutxi gorabehera, zein proportziotan dago ura eta lurra?

1. LURRAREN BIRAKETA MUGIMENDUA: EGUNAK ETA GAUAK

1 ARIKETA: Irakurri dagokion atala ( 8-9 orriak) eta erantzun koadernoan:

● Nola esaten zaio egunak eta gauak txandatzea ekartzen duen lurraren mugimenduari?

● Zer gertatuko litzateke Lurrak bere ardatzaren inguruan biraka ibiltzeari utziko balio?

● Zenbat denbora behar du Lurrak bere buruaren inguruan bira osoa emateko?

● Norantz biratzen du Lurrak? Zein puntu kardinaletik ateratzen da eguzkia? Eta sartu?

2 ARIKETA: Behatu munduko Ordu Eremuen mapa eta Euskal Herrian 12:00 badira, adierazi zer

ordu den ondorengo hiriburuetan. ( lehenik bilatu Atlasean hiriburu bakoitza zein ordu eremutan

kokatzen den)

LIMA ( Peru) PEKIN ( Txina): NEW DELHI ( India)

MOSKU ( Errusia) ATENAS ( Grezia): NEW YORK (EEBB):

NAIROBI ( Kenya): SYDNEY ( Australia): MONTEVIDEO ( Uruguai):

2. LURARREN TRASLAZIO MUGIMENDUA: URTAROAK

1 ARIKETA: Erantzun galderak ( liburuko 10 orria irakurri ondoren)

● Zer da TRASLAZIO MUGIMENDUA?

● Zerk sortarazten ditu urtaroak?

● Egia al da batzuek esaten duten hau “ Udan, bero handiagoa egiten du, beste

urtaroekin alderatuta, Lurra Eguzkitik gertuago dagoelako”. ?

● Badakizu zergatik dauden urte bisustuak?

● Zeintzuk dira Lurraren ardatzaren inklinazioaren ondorioak?

2 ARIKETA: Erantzun ( liburuko 11 orria irakuri ondoren)

● Zer dira Solztizioak?

● Eta ekinozioak?

● Zein urtaro izango da Euskal Herrian udako solztizioaren eta udazkeneko ekinozioaren artean?

3 ARIKETA: Behatu liburuko 11 orriko LURRAREN TRASLAZIO MUGIMENDU irudia eta adierazi zer

unetan gertatzen diren egoera hauek:

3. ARIKETA: Itsatsi koadernoan irudia eta kokatu honako elementuak:

● Lurraren orbita eliptikoa. - Noiz hasten den urtaro bakoitza ipar

hemisferioan.

● Udaberriko eta udazkeneko ekinozioak. - Udako eta neguko solztizioak.