TOLOSALDEKO HERRITARREN
JATORRI ANITZEN MAPA, 2013.
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013
AURKIBIDEA
SARRERA .................................................................................................................... 6
METODOZKO OHARRAK .............................................................................................. 7
ATAL KUANTITATIBOA. DATU ESTATISTIKOAK .......................................................... 8
A.-ATALA: TOLOSALDEA ETA BERAU OSATZEN DUTEN UDALERRIAK. ERROLDATUTAKO
HERRITARREN JAIOTZA TOKIA ........................................................................... 9
1 ‘IKUSPEGI’ IKERGUNEAREN ARABERAKO MIGRAZIOEN KOKAPENA TOLOSALDEAN ........... 10
2 TOLOSALDEA ESKUALDEA ......................................................................................... 12
3 ABALTZISKETA ......................................................................................................... 26
4 ADUNA .................................................................................................................... 28
5 ALBIZTUR ................................................................................................................ 30
6 ALEGIA ................................................................................................................... 32
7 ALKIZA.................................................................................................................... 36
8 ALTZO ..................................................................................................................... 38
9 AMEZKETA ............................................................................................................... 40
10 ANOETA .................................................................................................................. 42
11 ASTEASU ................................................................................................................. 46
12 BALIARRAIN ............................................................................................................ 50
13 BELAUNTZA ............................................................................................................. 52
14 BERASTEGI .............................................................................................................. 54
15 BERROBI ................................................................................................................. 56
16 BIDEGOIAN ............................................................................................................. 58
17 ELDUAIN ................................................................................................................. 60
18 GAZTELU ................................................................................................................. 62
19 HERNIALDE ............................................................................................................. 64
20 IBARRA ................................................................................................................... 66
21 IKAZTEGIETA ........................................................................................................... 70
22 IRURA ..................................................................................................................... 72
23 LARRAUL ................................................................................................................. 76
24 LEABURU-TXARAMA .................................................................................................. 78
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013
25 LIZARTZA ................................................................................................................ 80
26 ORENDAIN ............................................................................................................... 82
27 OREXA .................................................................................................................... 84
28 TOLOSA .................................................................................................................. 86
29 VILLABONA-AMASA................................................................................................... 90
30 ZIZURKIL ................................................................................................................ 94
B.-ATALA: HEZKUNTZA. TOLOSALDEAN KOKATUTAKO IKASTETXEETAN
MATRIKULATUTAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA ................................................ 98
1 TOLOSALDEKO IKASTETXEAK. DATU OROKORRAK ....................................................... 99
2 TOLOSALDEKO IKASTETXEAK. ESKOLAZ ESKOLA ....................................................... 103
2.1 ALKIZAKO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA) .................................................................. 103
2.2 ALTZO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA) ....................................................................... 104
2.3 ASTEASU-LARRAUL (PUBLIKOA) ........................................................................... 105
2.4 BERROBIKO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA) ................................................................ 108
2.5 TOLOSAKO SAMANIEGO IKASTETXEA (PUBLIKOA) .................................................. 109
2.6 VILLABONAKO JESUSEN BIHOTZA (KONTZERTATUA)............................................... 111
HAINBAT SEKTORE, ERAGILE ETA ZERBITZUEN DATUAK, IRITZI ETA
HAUTEMATEAK ....................................................................................................... 113
1 LANA ETA ENPLEGUA .............................................................................................. 114
2 ANIZTASUNAREKIN LAN EGITEN DUTEN ELKARTEAK .................................................. 118
2.1 ELKARTEEN INGURUKO INFORMAZIOA .................................................................. 118
2.2 BALORAZIOA ..................................................................................................... 127
3 KULTURAREN ARLOA ............................................................................................... 129
3.1 KULTUR ARLOAREN INGURUKO INFORMAZIOA HERRIZ HERRI .................................. 129
3.2 TOLOSALDEA GARATZENEKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN SAILAK SUSTATUTAKO
KULTURA EKIMENAK ........................................................................................... 132
3.3 BALORAZIOA ..................................................................................................... 133
4 EUSKARAREN ARLOA .............................................................................................. 135
4.1 EUSKARA IKASTEKO BALIABIDEAK ....................................................................... 135
4.2 BALORAZIOA ..................................................................................................... 140
5 OSASUNA .............................................................................................................. 143
6 GIZARTE ZERBITZUEN EREMUA ............................................................................... 146
6.1 TOKI MAILAKO ADMINISTRAZIOKO GIZARTE ZERBITZUAK ....................................... 146
7 JATORRI ANIZTASUNAREN KUDEAKETA ERAKUNDE PUBLIKOETAN ............................... 149
7.1 EUSKO JAURLARITZAKO IMMIGRAZIO ZUZENDARITZA ............................................ 149
7.2 GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN ZUZENDARITZA ............ 150
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013
7.3 TOLOSALDEA GARATZENEKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN SAILA ............................... 152
8 ETXEBIZITZA ......................................................................................................... 154
9 DISKRIMINAZIOA ................................................................................................... 158
10 ATZERRITARTASUN LEGEAREN ERAGINAK ................................................................. 160
11 JUSTIZIAREN ETA HERRITARREN SEGURTASUNA ....................................................... 163
12 SEKTORE, ERAGILE ETA ZERBITZUEN DATU ETA IRITZIEN ONDORIOAK ....................... 165
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013
SARRERA Orriotan, ‘Tolosaldeko jatorri anitzen mapa’ diagnostikoaren emaitzak aurkezten ditugu.
Aztikerrek, Tolosaldea Garatzen garapen agentziaren eskaeraz egin duen ikerketa honen
helburua izan da Tolosaldeko migrazioa eta aniztasuna zertan den azaltzea, hau da, fenomeno
hau kuantifikatu eta ezaugarritzea eta azken urteotan izan duen bilakaera aztertzea.
Euskal Herrian aspaldidanik dagoen migrazio fenomenoari, estatu espainiar nahiz frantseseko
toki askotatik etorritako pertsonen mugimenduari, gaur egun munduko hainbat herrialde eta
tokitatik datozen pertsonak gehitu behar dizkiogu. Migrazio hori egungo globalizazio prozesuen
ondorio zuzena da, izan ere, globalizazioak ez du Euskal Herria kanpo utzi. Hau guztia ahaztu
gabe gure herriak historian zehar izan duen tradizio migratzailea, arrazoi ekonomiko nahiz
politikoak tarteko.
Gaur egun, fenomeno honen kudeaketa administrazio guztien erronka bilakatu da, udal zein
eskualdeetako administrazioak barne. Migrazioak eragin zuzena izan du eta jarraitzen du
izaten gure herrietako gizarte-egituran, eta eragin hori gizarte eta lan-arloan islatzen da;
horretaz gain, identitate gaiekin zuzenean lotutako harremanetan ere islatu eta aldaketa
nabarmenak eragiten ditu. Kudeaketa hori, berez konplexua dena, are konplexuagoa izango da
Euskal Herrian, politika eta kultura aldetik gutxitutako nazioa izanik. Errealitate hori ezagutzea
da eman beharreko lehen pausua, gaiarekin lotutako edozein esku-hartze politiko
proposatzeko garaian.
Testuinguru honetan, diagnostiko honen bidez ezagupen horretatik abiatuz aniztasunaren
balioaren oinarrian elkarbizitzarako egitasmoak bultzatze aldera lan tresna bat aurkeztu nahi
izan da.
Txostena 2 atal nagusietan egituratu dugu. Lehen atal batean alderdi kuantitatiboaren
azterketari ekin diogu, datu demografikoak eta hezkuntza datuen azterketa bat egin delarik.
Bigarren atalean eremu ezberdinen arabera datuak, iritziak eta perzepzioak jaso dira. Azkenik,
ondorio nagusien atal bat osatu da, aniztasuna eta herritarrak (ez soilik migrataileak)
ikuspegia txertatu delarik bertan.
Azkenik, eskerrak eman nahi dizkiegu beharrezkoa izan dugun informazioa eskuratzen lagundu
diguten persona guztiei, beraien laguntza funtsezkoa izan baita diagnostiko hau osatu ahal
izateko.
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013
METODOZKO OHARRAK Egungo migrazio errealitatearen argazkia ahalik eta fidelena ateratzeko bide ezberdinak erabili
ditugu:
Datu kuantitatiboak lortzeko 2. mailako datuetaz baliatu gara: udal erroldak eta
ikastetxeek eskainitako datuak erabili ditugu. Baita ‘Ikuspegi’ erakundeak eta Eustat-ek
emandakoak ere.
Honetarako kontaktuan jarri gara Tolosaldea osatzen duten udalerri guztietako
arduradunekin (erroldak eskuratzeko), Tolosaldean kokatzen diren ikastetxe guztietako
arduradunekin (matrikulazio datuak lortzeko) eta Eustat erakundearekin.
Galdeketak, eragile ezberdinekin
2005ean egindako ikerketaren baitan, jarraitasun bat emateko asmoz, galdetegia osatu
da. Eremu bakoitzaren arabera eragile ezberdinekin harremanetan jarri gara eta
galdetegia luzatu diegu. Jaso diren erantzunen azterketa bat egin ostean atalaren
idazketari ekin diogu.
Elkarrizketa zuzenak. Datuak jasotzeko zailtasunak izan ditugun kasuetan zuzeneko
elkarrizketak egiteko proposamenak luzatu ditugu, erankundera bertara gerturatuz.
Kasu gutxi batzutan lortu dugu elkarrizketa zuzenak burutzeko onarpena.
Ezin genuke atal hau amaitu datu bilketarako izan ditugun zailtasunei erreferentziarik egin
gabe. Honela, hainbat ataletan datuak falta izan zaizkigu, dagokion erakundeak eskuratzeko
aukerarik ez baitigu eskaini.
Horrek diagnostikoan duen eraginaz kontziente izan arren, epeak eta betebeharren exijentziaz
txostenean aurrera egin beharrean aurkitu gara. Honela, atal batzuk hutsik geratu dira, ala
azaleko informazioa besterik ez dugu jasotzerik izan.
Datu bilketa 2013ko otsaila eta maiatza bitartean burutu da. Epe horietatik kanpo,
beranduago, informazioa eskatu diogun erakunderen batek datuak emango balizkigu,
txostenean gehigarri moduan gehituko genituzke.
ATAL KUANTITATIBOA.
DATU ESTATISTIKOAK
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 9
A.-ATALA:
TOLOSALDEA ETA BERAU OSATZEN DUTEN
UDALERRIAK. ERROLDATUTAKO
HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Atal hau osatzeko Tolosaldea eskualdeko udalerri guztien erroldak eskuratu ditugu. Zehazki,
2013. urteko urtarrilaren 1ekoak ahal izan dugun kasu guztietan. Guztira 28 udalerriren
erroldak ustiatu ditugu, zehatz-mehatz jakiteko Tolosaldea osatzen duten herritarren jaiotza
lekua zein den.
INEk (Instituto Nacional de Estadística) ematen ditu datu hauek, baina ez datoz guztiz bat lan
honi eman nahi genion ikuspegi zabalarekin. INEk ematen dituen datuetan Nafarroan jaiotako
herritarrak espainiar gisa aurkezten ditu eta ez dago beste espainiar probintzietako
herritarrengandik bereizterik. Berdina gertatzen da Iparraldeko biztanleekin, frantses gisa
multzokatzen baitira. Beraz, udal errolden bidez zehazki jakin ahal izan dugu herritar bakoitza
non jaiotakoa den, bereizketa administratiboak ematen dituen zailtasunak ekidinez eta
sailkapen propioa osatuz.
Oso kontutan eduki beharrekoa da datu hauek erroldatutako herritarretan oinarritzen direla,
hau da, nolabait mugatuta daudela. Ondorengo tauletan islatuta agertzen ez diren kasuistika
ezberdinak eman daitezke. Esaterako, eta herritarren artean gerta daiteke, oraindik bizi den
herrian erroldatua ez egotea, edota udalerri batean erroldatua egon eta beste batean bizitzea,
edo udalerria utzi eta oraindik erroldan baja tramitatu gabe edukitzea. Ez dira kasu asko
izango, baina kontutan eduki beharreko aspektua da.
Edukietan sartuz, hasteko, Tolosaldea osoaren argazkia erakutsiko dugu eta ondoren herriz-
herriko datuak. Udalerriak orden alfabetikoan sailkatu ditugu. Eskualdeko udalerri bakoitzaren
argazkia ondorengo hiru taularen bidez azalduko dugu:
Udalerrian erroldatutako herritarren jaiotza tokia, munduko zonaldeen arabera.
Udalerrian erroldatutako herritarren jaiotza tokia, laburpena.
Udalerrian Euskal Herritik kanpo jaiotako herritarren jaioleku nagusiak (10
kopurutsuenen ranking-a).
Euskal Herritik kanpo jaiotakoak ehun baino gehiago diren udalerrientzat ustiaketa sakonagoa
prestatu dugu, bi taula gehiago sartuz. Udalerri hauek Alegia, Anoeta, Asteasu, Ibarra, Irura,
Tolosa, Villabona eta Zizurkil dira. Ondorengo taulak gehitu dira:
Udalerrian erroldatutako herritarren jaiotza tokia, sexuaren arabera.
Udalerrian erroldatutako herritarren jaiotza tokia, adin-tarteen arabera.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 10
1 ‘IKUSPEGI’ IKERGUNEAREN ARABERAKO MIGRAZIOEN
KOKAPENA TOLOSALDEAN Tolosaldea EAE mailan eta Gipuzkoa mailan ez da bereziki migratzaile kopuru altuak jaso
dituen eskualdea. ‘IKUSPEGI’ ikerguneak emandako azken datuen arabera (argazkian ikus
daiteke) Espainiar Estatutik kanpoko herritarren ehuneko txikienetarikoa du Tolosaldea
eskualdeak. Zehazki, 2012. urtean Tolosaldea eskualdeko herritarren % 5,5a zen Espainiar
Estatutik kanpoko nazionalitatea zuena.
Puntualizatu beharra dago, ‘IKUSPEGI’ren datuetan hitz egiten dugunean, herritarren
nazionalitateaz hitz egiten dugula. Aztikerren egin dugun azterketan, ordea, herritarren
jaiolekuak hartu ditugu kontutan, beraz, desfase txiki bat aurkituko dugu bi datuak
konparatzen hasi ezkero. Posible baita herritar bat Amerikan edo Afrikan jaiotakoa izatea baina
nazionalitate espainiarra eskuratu duena, esate baterako. Hortaz, Aztikerrek ematen duen
ehunekoa beti ‘IKUSPEGIK’ ematen duena baino altuagoa izango da, bi datu ezberdinetan
oinarritzen baitira.
Horrela, 2013ko errolda datuen arabera, Espainiar Estatutik kanpo jaiotako herritarren
ehunekoa % 6,8koa da Tolosaldean. Eta nazionalitatearen arabera aztertzen badugu, INEk
ematen digun azken datua da (IKUSPEGIrena baino urtebete berriagoa) 2013. urtean
Tolosaldeako herritarren % 5,4ak espainiarra ez den nazionalitatea zuela.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 11
50 eta 70. hamarkaden artean Tolosaldeak, Euskal Herri osoak bezala, Espainiar Estatuko
migratzaile mordoa jaso zuen. Bizpahiru hamarkadako etenaldia izan ondoren, azken 15-20
urtetan, migratzaileen kopuruak gora egin du berriro. Igoera hori bereziki azken urteetan
nabaritu da. Migratzaileen perfila aldatu egin da ordea. Azken urteetan iritsitako herritar
berriak munduko kontinente guztietatik etorri dira. Esanguratsuak dira hegoamerikarrak,
ertamerikarrak, ipar afrikarrak edota, Europa barruan, portugaldarrak eta errumaniarrak.
Ondorengo bi tauletan ikus daiteke nola Espainiar Estatutik kanpoko nazionalitatea duten
herritarren kopurua eta ehunekoa etengabe igo den azken urteetan. Halere, esan bezala,
Tolosaldea eskualdea migratzaile kopuru eta ehuneko baxuenetarikoa duen zonaldea da Euskal
Autonomia Erkidegoan. Gipuzkoan bertan, Tolosaldearekin muga egiten duten eskualde guztiek
(Goierri, Donostialdea eta Urola Kosta) migratzaile ehuneko altuagoa dute.
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2012
358 371
650
935
1.345
2.087
2.4122.635
Espainiar Estatutik kanpoko nazionalitatea dutenen kopurua
%0,0
%1,0
%2,0
%3,0
%4,0
%5,0
%6,0
1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2012
0,8 0,8
1,4
2,1
2,9
4,5
5,15,5
Espainiar Estatutik kanpoko nazionalitatea dutenen ehunekoa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 12
2 TOLOSALDEA ESKUALDEA
Tolosaldea eskualdea osatzen duten 28 udalerrien artean 46.753 biztanle dira. Guzti horien
hamarretik lau (% 39,8) beren udalerrian bertan jaiotakoa da eta beste hainbeste (% 42,4)
Gipuzkoako beste udalerriren batetik bizitzera joandakoa. Euskal Herriko gainerako sei
probintzietatik Tolosaldera bizitzera joandako herritarrak gehituta, denera eskualdeko
biztanleriaren % 85,2a Euskal Herrian jaiotakoa da.
Tolosaldeko herritarren gainerako % 14,8a Euskal Herritik kanpo jaiotakoa da. Guztira 6.909
pertsona. Horien artean bi multzo nagusi ikus daitezke; batetik, Espainiar Estatuko
herrialdeetan jaiotakoak (3.760 herritar eta biztanleriaren % 8,0) eta, bestetik, mundu osoko
beste estatuetatik iritsitakoak (% 6,8). Bi multzo nagusi hauek zuzenean lotuta daude Euskal
Herriak azken hamarkadetan jasotako bi migrazio olatuei. 50 eta 70. hamarkaden artean
Espainiar Estatuko hainbat lekutatik Tolosaldeara etorritakoak dira lehen olatukoak eta
azkeneko bi hamarkadetan munduko herrialde askotatik etorritakoak bigarren olatukoak.
2013. urtean amerikan jaiotako 1.226 herritar bizi dira Tolosaldean, erdiak baino gehiago
hegoamerikarrak. Afrikan jaiotakoak 756 pertsonak, Asian jaiotako 111k eta Ozeaniako bik ere
osatzen duten Tolosaldeko herritarren biztanleria.
A. TOLOSALDEAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 18.625 39,8
Gipuzkoako beste udalerriak 19.802 42,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 1.417 3,0
Europa 4.814 10,3
Espainiar Estatuko herrialdeak 3.760 8,0
Frantziar Estatuko herrialdeak 52 0,1
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak (26) 835 1,8
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 167 0,4
Amerika 1.226 2,6
Ipar Amerika 64 0,1
Antillak 153 0,3
Ertamerika 351 0,8
Hego Amerika 658 1,4
Afrika 756 1,6
Ipar Afrika 591 1,3
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 165 0,4
Asia 111 0,2
Asia Zentrala 2 0,0
Mendebaldeko Asia 11 0,0
Hego Ekialdeko Asia 98 0,2
Ozeania 2 0,0
Guztira 46.753 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 13
B. TOLOSALDEAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 39.844 85,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 3.760 8,0
Europako beste herrialdeetan jaioa 1.054 2,3
Munduko beste kontinenteetan jaioa 2.095 4,5
Guztira 46.753 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
Euskal Herritik kanpo, 92 estatu ezberdinetan jaiotako herritarrak bizi dira
Tolosaldean. Erdia baino zertxobait gehixeago (% 54,4) Espainiar Estatuko herrialdeetan
sortua da. Ondoren, jaioleku kopurutsuenak Maroko (475), Portugal (399), Errumania (291)
eta Nikaragua (267) dira.
%85,2
%8,0 %2,3 %4,5
Euskal Herrian jaioa
Espainiar Estatuko herrialdeak
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0
Kuba
Honduras
Brasil
Dominikar Errepublika
Aljeria
Argentina
Kolonbia
Ukraina
Ekuador
Nikaragua
Errumania
Portugal
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,0
1,2
1,2
1,2
1,5
1,6
1,7
1,7
2,5
3,9
4,2
5,8
6,9
54,4
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 14
C. TOLOSALDEAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOLEKUA, KONTINENTEKA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
EUROPA
Espainiar Estatuko herrialdeak 3.760 54,4
Portugal 399 5,8
Errumania 291 4,2
Ukraina 119 1,7
Frantziar Estatuko herrialdeak 53 0,8
Bulgaria 36 0,5
Errusia 35 0,5
Alemania 30 0,4
Britainia Handia 20 0,3
Italia 13 0,2
Belgika 12 0,2
Polonia 10 0,1
Moldavia 7 0,1
Herbehereak 6 0,1
Finlandia 5 0,1
Suitza 3 0,0
Grezia 2 0,0
Hungaria 2 0,0
Irlanda 2 0,0
Albania 1 0,0
Austria 1 0,0
Bosnia-Herzegovina 1 0,0
Eslovakia 1 0,0
Eslovenia 1 0,0
Lituania 1 0,0
Serbia 1 0,0
Suezia 1 0,0
Txekiar Errepublika 1 0,0
AMERIKA
Nikaragua 267 3,9
Ekuador 173 2,5
Kolonbia 115 1,7
Argentina 109 1,6
Dominikar Errepublika 83 1,2
Brasil 81 1,2
Honduras 81 1,2
Kuba 67 1,0
Peru 62 0,9
Venezuela 52 0,8
Mexiko 38 0,6
Txile 32 0,5
Estatu Batuak 22 0,3
Bolivia 18 0,3
Uruguay 15 0,2
Kanada 4 0,1
El Salvador 2 0,0
Paraguay 2 0,0
Dominika 1 0,0
Guatemala 1 0,0
Panama 1 0,0
Santo Domingo 1 0,0
AFRIKA
Maroko 475 6,9
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 15
Aljeria 105 1,5
Senegal 42 0,6
Ekuatore Guinea 36 0,5
Nigeria 32 0,5
Mauritania 19 0,3
Angola 11 0,2
Ghana 7 0,1
Sahara 7 0,1
Mozanbike 5 0,1
Guinea-Bissau 3 0,0
Kamerun 2 0,0
Tunisia 2 0,0
Guinea 2 0,0
Afrika Erdiko Errepublika 1 0,0
Cabo Verde 1 0,0
Etiopia 1 0,0
Kongo 1 0,0
Malawi 1 0,0
Mali 1 0,0
Niger 1 0,0
ASIA
Txina 39 0,6
Pakistan 36 0,5
Tailandia 5 0,1
Filipinak 4 0,1
India 3 0,0
Indonesia 3 0,0
Iran 3 0,0
Azerbajan 2 0,0
Japonia 2 0,0
Mongolia 2 0,0
Turkia 2 0,0
Yemen 2 0,0
Afganistan 1 0,0
Armenia 1 0,0
Arabiar Emirrerri Batuak 1 0,0
Jordania 1 0,0
Kazajstan 1 0,0
Palestina 1 0,0
Siria 1 0,0
Uzbekistan 1 0,0
OZEANIA
Australia 2 0,0
Guztira 6.909 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 16
D. TOLOSALDEAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOLEKUA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 1.959 52,1 1.801 47,9 3.760 100,0
Maroko 162 34,1 313 65,9 475 100,0
Portugal 114 28,6 285 71,4 399 100,0
Errumania 128 44,0 163 56,0 291 100,0
Nikaragua 208 77,9 59 22,1 267 100,0
Ekuador 81 46,8 92 53,2 173 100,0
Ukraina 62 52,1 57 47,9 119 100,0
Kolonbia 65 56,5 50 43,5 115 100,0
Argentina 60 55,0 49 45,0 109 100,0
Aljeria 44 41,9 61 58,1 105 100,0
Dominikar Errepublika 52 62,7 31 37,3 83 100,0
Brasil 65 80,2 16 19,8 81 100,0
Honduras 64 79,0 17 21,0 81 100,0
Kuba 43 64,2 24 35,8 67 100,0
Peru 42 67,7 20 32,3 62 100,0
Frantziar Estatuko herrialdeak 29 54,7 24 45,3 53 100,0
Venezuela 23 44,2 29 55,8 52 100,0
Senegal 5 11,9 37 88,1 42 100,0
Txina 28 71,8 11 28,2 39 100,0
Mexiko 21 55,3 17 44,7 38 100,0
Bulgaria 13 36,1 23 63,9 36 100,0
Ekuatore Guinea 25 69,4 11 30,6 36 100,0
Pakistan 5 13,9 31 86,1 36 100,0
Errusia 22 62,9 13 37,1 35 100,0
Nigeria 16 50,0 16 50,0 32 100,0
Txile 23 71,9 9 28,1 32 100,0
Alemania 19 63,3 11 36,7 30 100,0
Estatu Batuak 16 72,7 6 27,3 22 100,0
Britainia Handia 10 50,0 10 50,0 20 100,0
Mauritania 8 42,1 11 57,9 19 100,0
Bolivia 14 77,8 4 22,2 18 100,0
Uruguay 4 26,7 11 73,3 15 100,0
Italia 5 38,5 8 61,5 13 100,0
Belgika 3 25,0 9 75,0 12 100,0
Angola 4 36,4 7 63,6 11 100,0
Polonia 3 30,0 7 70,0 10 100,0
Ghana 2 28,6 5 71,4 7 100,0
Moldavia 1 14,3 6 85,7 7 100,0
Sahara 4 57,1 3 42,9 7 100,0
Herbehereak 2 33,3 4 66,7 6 100,0
Finlandia 2 40,0 3 60,0 5 100,0
Mozanbike 3 60,0 2 40,0 5 100,0
Tailandia 5 100,0 0 0,0 5 100,0
Filipinak 2 50,0 2 50,0 4 100,0
Kanada 3 75,0 1 25,0 4 100,0
Guinea-Bissau 0 0,0 3 100,0 3 100,0
India 1 33,3 2 66,7 3 100,0
Indonesia 3 100,0 0 0,0 3 100,0
Iran 2 66,7 1 33,3 3 100,0
Suitza 1 33,3 2 66,7 3 100,0
Australia 1 50,0 1 50,0 2 100,0
Azerbajan 2 100,0 0 0,0 2 100,0
El Salvador 1 50,0 1 50,0 2 100,0
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013. 17
Grezia 0 0,0 2 100,0 2 100,0
Guinea 0 0,0 2 100,0 2 100,0
Hungaria 1 50,0 1 50,0 2 100,0
Irlanda 0 0,0 2 100,0 2 100,0
Japonia 2 100,0 0 0,0 2 100,0
Kamerun 2 100,0 0 0,0 2 100,0
Mongolia 1 50,0 1 50,0 2 100,0
Paraguay 2 100,0 0 0,0 2 100,0
Tunisia 1 50,0 1 50,0 2 100,0
Turkia 0 0,0 2 100,0 2 100,0
Yemen 0 0,0 2 100,0 2 100,0
Afganistan 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Afrika Erdiko Errepublika 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Albania 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Armenia 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Austria 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Bosnia-Herzegovina 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Cabo Verde 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Dominika 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Arabiar Emirrerri Batuak 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Eslovakia 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Eslovenia 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Etiopia 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Jordania 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Kazajstan 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Kongo 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Lituania 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Malawi 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Mali 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Niger 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Palestina 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Panama 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Santo Domingo 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Siria 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Suezia 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Txekiar Errepublika 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Uzbekistan 1 100,0 0 0,0 1 100,0
Guatemala 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Serbia 0 0,0 1 100,0 1 100,0
Guztira 3.498 50,6 3.411 49,4 6.909 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 18
E. TOLOSALDEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA (% BERTIKALEAN)
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 8.803 37,8 9.822 41,8 18.625 39,8
Gipuzkoako gainerako udalerriak 10.098 43,4 9.704 41,3 19.802 42,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 874 3,8 543 2,3 1.417 3,0
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 1.959 8,4 1.801 7,7 3.760 8,0
Europako gainerako herrialdeak 418 1,8 636 2,7 1.054 2,3
Amerika 786 3,4 440 1,9 1.226 2,6
Afrika 281 1,2 475 2,0 756 1,6
Asia 53 0,2 58 0,2 111 0,2
Ozeania 1 0,0 1 0,0 2 0,0
Guztira 23.282 100,0 23.484 100,0 46.766 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
Migratzaileek sexuka aztertzen baditugu, joera batzuk ikusiko ditugu. Adibidez, amerikarren artean emakumezkoak askoz gehiago dira
gizonezkoak baino (786 eta 440 hurrenez hurren). Afrikarren artean aldiz, batez ere ipar afrikarren artean, gizonezkoak gehiago izan ohi dira
emakumezkoak baino.
%0,0
%5,0
%10,0
%15,0
%20,0
%25,0
%30,0
%35,0
%40,0
%45,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
37,8
41,8 43,4
41,3
3,8 2,3
8,4 7,7
1,8 2,7 3,4 1,9 1,2 2,0
0,2 0,2
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Ozeania
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 19
F. TOLOSALDEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA (% HORIZONTALEAN)
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 8.803 47,3 9.822 52,7 18.625 100,0
Gipuzkoako gainerako udalerriak 10.098 51,0 9.704 49,0 19.802 100,0
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 874 61,7 543 38,3 1.417 100,0
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 1.959 52,1 1.801 47,9 3.760 100,0
Europako gainerako herrialdeak 418 39,7 636 60,3 1.054 100,0
Amerika 786 64,1 440 35,9 1.226 100,0
Afrika 281 37,2 475 62,8 756 100,0
Asia 53 47,7 58 52,3 111 100,0
Ozeania 1 50,0 1 50,0 2 100,0
Guztira 23.282 49,8 23.484 50,2 46.766 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0 %70,0
Ozeania
Asia
Afrika
Amerika
Europako gainerako herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Udalerrian
50,0
52,3
62,8
35,9
60,3
47,9
38,3
49,0
52,7
50,0
47,7
37,2
64,1
39,7
52,1
61,7
51,0
47,3
Emakumezkoa
Gizonezkoa
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 20
G. TOLOSALDEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA (% BERTIKALEAN)
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 5.452 66,7 3.356 39,4 6.365 30,5 3.452 37,5 18.625 39,8
Gipuzkoako gainerako udalerriak 2.144 26,2 3.622 42,6 10.616 50,8 3.420 37,2 19.802 42,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 81 1,0 161 1,9 635 3,0 540 5,9 1.417 3,0
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 150 1,8 199 2,3 1.721 8,2 1.690 18,4 3.760 8,0
Europako gainerako herrialdeak 143 1,8 346 4,1 520 2,5 45 0,5 1.054 2,3
Amerika 121 1,5 482 5,7 592 2,8 31 0,3 1.226 2,6
Afrika 54 0,7 309 3,6 376 1,8 17 0,2 756 1,6
Asia 24 0,3 31 0,4 50 0,2 6 0,1 111 0,2
Ozeania 0 0,0 0 0,0 2 0,0 0 0,0 2 0,0
Guztira 8.169 100,0 8.512 100,0 20.881 100,0 9.200 100,0 46.766 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
Migratzaileak adin-tarteka sailkatzen baditugu, nabarituko dugu nola Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotakoen gehiengoa adinekoa den,
duela 40-50 urte etorri baitziren asko eta asko. Migrazio olatu berriarekin iritsi diren herritarrak, aldiz, (amerikarrak, afrikarrak eta abar) lan
egiteko adinean daude eta beraien artean oso adineko pertsona gutxi daude.
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
66,7
39,4
30,5
37,5
26,2
42,6
50,8
37,2
1,0 1,9 3,0 5,9
1,8 2,3
8,2
18,4
1,8 4,1
2,5 0,5 1,5
5,7 2,8
0,3 0,7 3,6
1,8 0,2 0,3 0,4 0,2 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Ozeania
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 21
H. TOLOSALDEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA (% HORIZONTALEAN)
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 5.452 29,3 3.356 18,0 6.365 34,2 3.452 18,5 18.625 100,0
Gipuzkoako gainerako udalerriak 2.144 10,8 3.622 18,3 10.616 53,6 3.420 17,3 19.802 100,0
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 81 5,7 161 11,4 635 44,8 540 38,1 1.417 100,0
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 150 4,0 199 5,3 1.721 45,8 1.690 44,9 3.760 100,0
Europako gainerako herrialdeak 143 13,6 346 32,8 520 49,3 45 4,3 1.054 100,0
Amerika 121 9,9 482 39,3 592 48,3 31 2,5 1.226 100,0
Afrika 54 7,1 309 40,9 376 49,7 17 2,2 756 100,0
Asia 24 21,6 31 27,9 50 45,0 6 5,4 111 100,0
Ozeania 0 0,0 0 0,0 2 100,0 0 0,0 2 100,0
Guztira 8.169 17,5 8.512 18,2 20.881 44,6 9.200 19,7 46.766 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
%90,0
%100,0
Udalerrian Gipuzkoako
gainerako
udalerriak
Euskal Herriko
gainerako 6
herrialdeak
Espainiar
Estatuko
gainerako herrialdeak
Europako
gainerako
herrialdeak
Amerika Afrika Asia Ozeania
29,3
10,8 5,7 4,0
13,6 9,9
7,1
21,6 18,0 18,3
11,4
5,3
32,8
39,3 40,9
27,9
34,2
53,6
44,8 45,8 49,3 48,3 49,7
45,0
100,0
18,5 17,3
38,1
44,9
4,3 2,5 2,2 5,4
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 22
Ondorengo hiru mapen bitartez, oso modu grafikoan aztertu eta konparatu daitezke Tolosaldea osatzen duten udalerrien arteko
ezberdintasunak zein diren, jaioterriaren arabera kolore tonu ezberdinez degradatzen baita udalerri bakoitza.
ELDUAIN 98,7
GAZTELU 98,2
OREXA 97,6
ALBIZTUR 97,5
BALIARRAIN 96,9
BERASTEGI 96,6
ORENDAIN 96,4
ABALTZISKETA 95,5
ALTZO 94,9
ADUNA 94,7
AMEZKETA 92,8
LARRAUL 92,7
ALKIZA 92,6
IKAZTEGIETA 91,7
HERNIALDE 90,1
BIDEGOIAN 89,9
ASTEASU 89,8
LEABURU 89,5
BELAUNTZA 88,4
BERROBI 88,1
IRURA 86,0
TOLOSA 85,8
LIZARTZA 85,6
BATEZ BESTEKOA 85,2
ANOETA 83,8
ALEGIA 83,7
VILLABONA 80,3
IBARRA 80,2
ZIZURKIL 78,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
EUSKAL HERRIAN JAIOTAKOAK
%95-%100 EHan jaioak
%90-%94,9 EHan jaioak
%85-%89,9 EHan jaioak
%85 baino gutxiago EHan jaioak
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 23
ZIZURKIL 17,4
IBARRA 15,4
VILLABONA 14,7
ANOETA 11,7
BATEZ BESTEKOA 10,3
ALEGIA 10,1
LIZARTZA 9,5
TOLOSA 9,4
IRURA 9,1
BELAUNTZA 8,2
BERROBI 8,0
HERNIALDE 6,0
ASTEASU 5,9
IKAZTEGIETA 5,9
ALKIZA 5,8
LEABURU 5,5
ALTZO 4,7
BIDEGOIAN 4,3
ADUNA 3,6
LARRAUL 3,5
AMEZKETA 2,6
BERASTEGI 2,3
ALBIZTUR 2,2
ORENDAIN 2,1
BALIARRAIN 1,5
ABALTZISKETA 1,2
GAZTELU 1,2
ELDUAIN 0,8
OREXA 0,8
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
EUROPAKO BESTE HERRIALDEETAN JAIOTAKOAK
%15 baino gehiago Europako beste herrialde batean jaioa
%10-%14,9 Europako beste herrialde batean jaioa
%5-%9,9 Europako beste herrialde batean jaioa
%5 baino gutxiago Europako beste herrialde batean jaioa
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 24
ALEGIA 6,2
BIDEGOIAN 5,8
VILLABONA 5,0
LEABURU 5,0
IRURA 4,9
LIZARTZA 4,8
TOLOSA 4,8
AMEZKETA 4,6
ZIZURKIL 4,6
ANOETA 4,5
IBARRA 4,5
BATEZ BESTEKOA 4,5
ASTEASU 4,3
HERNIALDE 4,0
LARRAUL 3,9
BERROBI 3,8
BELAUNTZA 3,4
ABALTZISKETA 3,3
IKAZTEGIETA 2,4
ADUNA 1,8
OREXA 1,6
ORENDAIN 1,6
BALIARRAIN 1,5
ALKIZA 1,3
BERASTEGI 1,1
GAZTELU 0,6
ALTZO 0,4
ELDUAIN 0,4
ALBIZTUR 0,3
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
EUROPATIK KANPO JAIOTAKOAK
%6 baino gehiago Europatik kanpo jaioa
%4-%5,9 Europatik kanpo jaioa
%2-%3,9 Europatik kanpo jaioa
%2 baino gutxiago Europatik kanpo jaio
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 25
GAZTELU 79,4
ALTZO 78,2
OREXA 77,4
AMEZKETA 76,4
ABALTZISKETA 76,4
ALBIZTUR 74,0
LEABURU-TXARAMA 72,4
BALIARRAIN 71,8
BELAUNTZA 71,4
ELDUAIN 70,7
LIZARTZA 68,3
ORENDAIN 67,7
ALKIZA 65,2
BIDEGOIAN 65,0
BERROBI 64,9
HERNIALDE 63,4
ANOETA 62,2
BERASTEGI 61,7
ADUNA 61,5
TOLOSA 60,7
IKAZTEGIETA 59,3
BATEZ BESTEKOA 58,1
IBARRA 57,8
ALEGIA 56,8
ASTEASU 55,0
LARRAUL 54,1
VILLABONA 47,8
ZIZURKIL 44,7
IRURA 42,6
ZIZURKIL 14,0
IBARRA 12,9
VILLABONA 11,5
ANOETA 9,9
BATEZ BESTEKOA 8,0
TOLOSA 7,5
ALEGIA 7,4
IRURA 6,5
ASTEASU 6,0
BERROBI 5,8
BELAUNTZA 4,8
ALKIZA 4,2
IKAZTEGIETA 3,9
BIDEGOIAN 2,5
HERNIALDE 2,3
ADUNA 2,2
LIZARTZA 2,2
ALTZO 2,1
AMEZKETA 2,0
LARRAUL 1,9
BERASTEGI 1,7
ORENDAIN 1,6
ALBIZTUR 1,5
BALIARRAIN 1,5
LEABURU-TXARAMA 1,4
GAZTELU 1,2
ABALTZISKETA 0,9
ELDUAIN 0,8
OREXA 0,8
ESKUALDEAN JAIOTAKOAK ESPAINIAR ESTATUAN JAIOTAKOAK
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 26
3 ABALTZISKETA
Abaltzisketan erroldatutako ia herritar guztiak (% 95,5) Euskal Herrian jaiotakoak dira eta %
94 Gipuzkoan. Euskal Herritik kanpo jaiotako abaltzisketarren artean 10 herrialde
ezberdinetakoak daude, esaterako, Espainiar Estatuko herrialdeetan jaioak (3) edo Aljeria,
Ekuador eta Mauritanian jaioak (2na).
A. ABALTZISKETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 184 55,8
Gipuzkoako beste udalerriak 126 38,2
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 5 1,5
Europa 4 1,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 3 0,9
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 1 0,3
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 6 1,8
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 0 0,0
Ertamerika 2 0,6
Hego Amerika 4 1,2
Afrika 5 1,5
Ipar Afrika 3 0,9
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 2 0,6
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 330 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ABALTZISKETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 315 95,5
Europako beste herrialdeetan jaioa 4 1,2
Munduko beste kontinenteetan jaioa 11 3,3
Guztira 330 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%95,5
%1,2 %3,3
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 27
C. ABALTZISKETAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 3 20,0
Aljeria 2 13,3
Ekuador 2 13,3
Mauritania 2 13,3
Brasil 1 6,7
Britainia Handia 1 6,7
Honduras 1 6,7
Maroko 1 6,7
Nikaragua 1 6,7
Venezuela 1 6,7
Guztira 15 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0
Venezuela
Nikaragua
Maroko
Honduras
Britainia Handia
Brasil
Mauritania
Ekuador
Aljeria
Espainiar Estatuko herrialdeak
6,7
6,7
6,7
6,7
6,7
6,7
13,3
13,3
13,3
20,0
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 28
4 ADUNA Adunako herritarren % 92a Gipuzkoan jaiotakoa da. Euskal Herritik kanpo jaiotako adunarren
artean kopurutsuenak Espainiar Estatuko herrialdeetan jaioak eta Hegoamerikan jaioak dira
(Perun 5, Venezuelan 2 eta bakarra Argentinan).
A. ADUNAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 176 39,2
Gipuzkoako beste udalerriak 237 52,8
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 12 2,7
Europa 16 3,6
Espainiar Estatuko herrialdeak 10 2,2
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 4 0,9
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 2 0,4
Amerika 8 1,8
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 0 0,0
Ertamerika 0 0,0
Hego Amerika 8 1,8
Afrika 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 449 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ADUNAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 425 94,7
Europako beste herrialdeetan jaioa 16 3,6
Munduko beste kontinenteetan jaioa 8 1,8
Guztira 449 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%94,7
%3,6 %1,8
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 29
C. ADUNAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA
TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 10 41,7
Peru 5 20,8
Alemania 3 12,5
Errusia 2 8,3
Venezuela 2 8,3
Argentina 1 4,2
Portugal 1 4,2
Guztira 24 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Portugal
Argentina
Venezuela
Errusia
Alemania
Peru
Espainiar Estatuko herrialdeak
4,2
4,2
8,3
8,3
12,5
20,8
41,7
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 30
5 ALBIZTUR Albizturren bizi diren herritarren erdia baino gehiago (% 54,8) udalerrian bertan jaiotakoa da
eta beste hamarretik lau (% 40,2) Gipuzkoako beste udalerrietan. Guztira, albizturtarren ia
guztiak Euskal Herrian jaioak dira.
A. ALBIZTURREN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 177 54,8
Gipuzkoako beste udalerriak 130 40,2
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 8 2,5
Europa 7 2,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 1,5
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 2 0,6
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 0 0,0
Afrika 1 0,3
Ipar Afrika 0 0,0
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 1 0,3
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 323 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ALBIZTURREN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 315 97,5
Europako beste herrialdeetan jaioa 7 2,2
Munduko beste kontinenteetan jaioa 1 0,3
Guztira 323 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%97,5
%2,2 %0,3
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 31
C. ALBIZTURREN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 62,5
Afrika Erdiko Errepublika 1 12,5
Irlanda 1 12,5
Portugal 1 12,5
Guztira 8 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0 %75,0
Portugal
Irlanda
Afrika Erdiko Errepublika
Espainiar Estatuko herrialdeak
12,5
12,5
12,5
62,5
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 32
6 ALEGIA
Alegiarren gehiengoa, eskualdeko udalerri guztietan bezala, Euskal Herrian jaiotakoa da (%
83,7). Bestetik, Tolosaldean Europatik kanpoko herritar ehunekorik altuena duen herria da
Alegia (% 6,2). Esanguratsua da Ipar Afrikan jaiotakoen kopurua (53 alegiar).
A. ALEGIAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 613 34,5
Gipuzkoako beste udalerriak 844 47,5
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 31 1,7
Europa 179 10,1
Espainiar Estatuko herrialdeak 131 7,4
Frantziar Estatuko herrialdeak 2 0,1
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 40 2,3
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 6 0,3
Amerika 43 2,4
Ipar Amerika 2 0,1
Antillak 4 0,2
Ertamerika 5 0,3
Hego Amerika 32 1,8
Afrika 56 3,2
Ipar Afrika 53 3,0
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 3 0,2
Asia 10 0,6
Asia Zentrala 1 0,1
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 9 0,5
Ozeania 1 0,1
Guztira 1.777 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ALEGIAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 1.488 83,7
Europako beste herrialdeetan jaioa 179 10,1
Munduko beste kontinenteetan jaioa 110 6,2
Guztira 1.777 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%83,7
%10,1 %6,2
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 33
C. ALEGIAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 131 45,3
Maroko 41 14,2
Portugal 21 7,3
Errumania 17 5,9
Aljeria 12 4,2
Pakistan 8 2,8
Ekuador 6 2,1
Peru 5 1,7
Brasil 4 1,4
Uruguay 4 1,4
Guztira 289 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Uruguay
Brasil
Peru
Ekuador
Pakistan
Aljeria
Errumania
Portugal
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,4
1,4
1,7
2,1
2,8
4,2
5,9
7,3
14,2
45,3
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 34
D. ALEGIAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 289 33,1 324 35,8 613 34,5
Gipuzkoako gainerako udalerriak 426 48,8 418 46,2 844 47,5
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 18 2,1 13 1,4 31 1,7
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 68 7,8 63 7,0 131 7,4
Europako gainerako herrialdeak 23 2,6 25 2,8 48 2,7
Amerika 29 3,3 14 1,5 43 2,4
Afrika 18 2,1 38 4,2 56 3,2
Asia 2 0,2 8 0,9 10 0,6
Ozeania 0 0,0 1 0,1 1 0,1
Guztira 873 100,0 904 100,0 1.777 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%5,0
%10,0
%15,0
%20,0
%25,0
%30,0
%35,0
%40,0
%45,0
%50,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
33,1 35,8
48,8 46,2
2,1 1,4
7,8 7,0
2,6 2,8 3,3 1,5 2,1
4,2
0,2 0,9 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Ozeania
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 35
E. ALEGIAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 195 58,9 88 27,5 197 24,9 133 39,7 613 34,5
Gipuzkoako gainerako udalerriak 100 30,2 148 46,3 457 57,8 139 41,5 844 47,5
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 3 0,9 7 2,2 14 1,8 7 2,1 31 1,7
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 14 4,2 10 3,1 53 6,7 54 16,1 131 7,4
Europako gainerako herrialdeak 7 2,1 22 6,9 17 2,1 2 0,6 48 2,7
Amerika 5 1,5 16 5,0 22 2,8 0 0,0 43 2,4
Afrika 4 1,2 25 7,8 27 3,4 0 0,0 56 3,2
Asia 3 0,9 4 1,3 3 0,4 0 0,0 10 0,6
Ozeania 0 0,0 0 0,0 1 0,1 0 0,0 1 0,1
Guztira 331 100,0 320 100,0 791 100,0 335 100,0 1.777 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
58,9
27,5 24,9
39,7
30,2
46,3
57,8
41,5
0,9 2,2 1,8 2,1
4,2 3,1
6,7
16,1
2,1
6,9
2,1 0,6 1,5
5,0 2,8
1,2
7,8
3,4 0,9 1,3 0,4 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Ozeania
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 36
7 ALKIZA
Alkizan erroldatu dauden herritarren hamarretik bederatzi baino gehiago (% 91,3) Gipuzkoan
jaiotakoa da. Euskal Herriko mugetatik kanpo jaio diren alkizarrak hamar herrialde
ezberdinetatik etorritakoak dira eta horien artean talde kopurutsuena Espainiar Estatuko
herrialdeetan jaiotakoena da. Bestalde, Europako gainerako estatuetatik iritsitako sei herritar
bizi dira Alkizan, baita bost amerikar jatorria dutenak ere.
A. ALKIZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 168 44,3
Gipuzkoako beste udalerriak 178 47,0
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 5 1,3
Europa 22 5,8
Espainiar Estatuko herrialdeak 16 4,2
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 5 1,3
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 1 0,3
Amerika 5 1,3
Ipar Amerika 2 0,5
Antillak 0 0,0
Ertamerika 0 0,0
Hego Amerika 3 0,8
Afrika 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 379 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ALKIZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 351 92,6
Europako beste herrialdeetan jaioa 22 5,8
Munduko beste kontinenteetan jaioa 5 1,3
Guztira 379 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%92,6
%5,8 %1,3
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 37
C. ALKIZAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 16 59,3
Finlandia 2 7,4
Uruguay 2 7,4
Argentina 1 3,7
Belgika 1 3,7
Estatu Batuak 1 3,7
Herbehereak 1 3,7
Italia 1 3,7
Kanada 1 3,7
Ukraina 1 3,7
Guztira 27 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0
Ukraina
Kanada
Italia
Herbehereak
Estatu Batuak
Belgika
Argentina
Uruguay
Finlandia
Espainiar Estatuko herrialdeak
3,7
3,7
3,7
3,7
3,7
3,7
3,7
7,4
7,4
59,3
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 38
8 ALTZO Ia Altzoko herritar guztiak Euskal Herrian jaiotakoak dira (% 94,9), horietatik gehienak Altzon
bertan edota Gipuzkoako udalerri ezberdinetan. Horietaz gain, hiru herrialde ezberdinetatik
iritsitako altzoarrak ere badira: Portugal, Espainiar Estatuko herrialdeak eta Aljeria.
A. ALTZON ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 104 44,4
Gipuzkoako beste udalerriak 113 48,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 5 2,1
Europa 11 4,7
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 2,1
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 6 2,6
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 0 0,0
Afrika 1 0,4
Ipar Afrika 1 0,4
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 234 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ALTZON ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 222 94,9
Europako beste herrialdeetan jaioa 11 4,7
Munduko beste kontinenteetan jaioa 1 0,4
Guztira 234 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%94,9
%4,7 %0,4
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 39
C. ALTZON EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Portugal 6 50,0
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 41,7
Aljeria 1 8,3
Guztira 12 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0
Aljeria
Espainiar Estatuko herrialdeak
Portugal
8,3
41,7
50,0
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 40
9 AMEZKETA
Amezketarren % 92,8a Euskal Herriko zazpi probintzietan jaiotakoa da, horietatik gehiengo
handi bat Amezketan bertan. 16 herrialde ezberdinetan jaiotako amezketarrek osatzen dute
biztanleriaren gainerako % 7,8a. Horien artean nabarmentzekoak dira Espainiar Estatuko
herrialdeetan jaiotakoak, Nikaraguan jaiotakoak edota Aljerian jaiotakoak.
A. AMEZKETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 545 55,8
Gipuzkoako beste udalerriak 338 34,6
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 18 1,8
Europa 25 2,6
Espainiar Estatuko herrialdeak 19 1,9
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 6 0,6
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 26 2,7
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 2 0,2
Ertamerika 14 1,4
Hego Amerika 10 1,0
Afrika 16 1,6
Ipar Afrika 15 1,5
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 1 0,1
Asia 3 0,9
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 2 0,8
Hego Ekialdeko Asia 1 0,1
Ozeania 0 0,0
Guztira 971 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. AMEZKETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 901 92,8
Europako beste herrialdeetan jaioa 25 2,6
Munduko beste kontinenteetan jaioa 45 4,6
Guztira 971 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%92,8
%2,6 %4,6
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 41
C. AMEZKETAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 19 27,1
Nikaragua 14 20,0
Aljeria 9 12,9
Ekuador 6 8,6
Bulgaria 5 7,1
Peru 4 5,7
Sahara 3 4,3
Yemen 2 2,9
Austria 1 1,4
Honduras 1 1,4
Guztira 70 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0 %25,0 %30,0
Honduras
Austria
Yemen
Sahara
Peru
Bulgaria
Ekuador
Aljeria
Nikaragua
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,4
1,4
2,9
4,3
5,7
7,1
8,6
12,9
20,0
27,1
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 42
10 ANOETA
Anoetako herritarren hamarretik zortzi baino gehiago (% 83,8) Euskal Herrian jaiotakoa da.
Ehuneko hau Tolosaldea eskualdeko ehunekoaren zertxobait azpitik kokatzen da.
Anoetarren gainerako biztanleria (% 16,2a) munduko 26 herrialde ezberdinetan jaiotakoa da.
Aipatzekoa da, esaterako, Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotako herritarrek anoetarren %
9,9a osatzen dutela. Kopurutsuak dira baita ere Ipar Afrikan jaiotako anoetarrak eta
Portugalen jaiotakoak.
A. ANOETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 644 34,1
Gipuzkoako beste udalerriak 894 47,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 47 2,5
Europa 221 11,7
Espainiar Estatuko herrialdeak 187 9,9
Frantziar Estatuko herrialdeak 4 0,2
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 29 1,5
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 1 0,1
Amerika 38 2,0
Ipar Amerika 1 0,1
Antillak 4 0,2
Ertamerika 8 0,4
Hego Amerika 25 1,3
Afrika 40 2,1
Ipar Afrika 34 1,8
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 6 0,3
Asia 6 0,3
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 6 0,3
Ozeania 1 0,1
Guztira 1.891 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ANOETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 1.585 83,8
Europako beste herrialdeetan jaioa 221 11,7
Munduko beste kontinenteetan jaioa 85 4,5
Guztira 1.891 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%83,8
%11,7 %4,5
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 43
C. ANOETAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 187 61,1
Maroko 25 8,2
Portugal 24 7,8
Aljeria 9 2,9
Kolonbia 9 2,9
Nikaragua 8 2,6
Ekuador 5 1,6
Txile 5 1,6
Frantziar Estatuko herrialdeak 4 1,3
Nigeria 4 1,3
Guztira 306 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0 %75,0
Nigeria
Frantziar Estatuko herrialdeak
Txile
Ekuador
Nikaragua
Kolonbia
Aljeria
Portugal
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,3
1,3
1,6
1,6
2,6
2,9
2,9
7,8
8,2
61,1
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 44
D. ANOETAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 272 29,9 372 37,9 644 34,1
Gipuzkoako gainerako udalerriak 443 48,7 451 45,9 894 47,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 34 3,7 13 1,3 47 2,5
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 101 11,1 86 8,8 187 9,9
Europako gainerako herrialdeak 13 1,4 21 2,1 34 1,8
Amerika 25 2,8 13 1,3 38 2,0
Afrika 16 1,8 24 2,4 40 2,1
Asia 4 0,4 2 0,2 6 0,3
Ozeania 1 0,1 0 0,0 1 0,1
Guztira 909 100,0 982 100,0 1.891 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%5,0
%10,0
%15,0
%20,0
%25,0
%30,0
%35,0
%40,0
%45,0
%50,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
29,9
37,9
48,7 45,9
3,7 1,3
11,1 8,8
1,4 2,1 2,8 1,3 1,8 2,4
0,4 0,2 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Ozeania
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 45
E. ANOETAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 270 76,9 189 52,4 144 16,2 41 14,2 644 34,1
Gipuzkoako gainerako udalerriak 56 16,0 115 31,9 573 64,4 150 51,9 894 47,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 3 0,9 9 2,5 22 2,5 13 4,5 47 2,5
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 11 3,1 7 1,9 86 9,7 83 28,7 187 9,9
Europako gainerako herrialdeak 3 0,9 6 1,7 25 2,8 0 0,0 34 1,8
Amerika 2 0,6 19 5,3 16 1,8 1 0,3 38 2,0
Afrika 3 0,9 15 4,2 21 2,4 1 0,3 40 2,1
Asia 3 0,9 1 0,3 2 0,2 0 0,0 6 0,3
Ozeania 0 0,0 0 0,0 1 0,1 0 0,0 1 0,1
Guztira 351 100,0 361 100,0 890 100,0 289 100,0 1.891 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
76,9
52,4
16,2 14,2
16,0
31,9
64,4
51,9
0,9 2,5 2,5 4,5 3,1 1,9
9,7
28,7
0,9 1,7 2,8 0,6
5,3 1,8 0,3 0,9
4,2 2,4
0,3 0,9 0,3 0,2
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Ozeania
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 46
11 ASTEASU
Asteasun 22 herrialde ezberdinetan jaiotako herritarrak bizi dira. Horietatik gehiengo zabala
(% 89,0) Euskal Herrian jaiotakoa da. Gainerako herrialdeen artean, Espainiar Estatuko
herrialdeetan jaiotako asteasuarrak dira talde kopurutsuena (82 biztanle). Bestetik,
nabarmentzekoa da Hegoamerikatik etorritakoen kopurua, bereziki ekuadortarrena.
A. ASTEASUN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 705 46,5
Gipuzkoako beste udalerriak 628 41,5
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 27 1,8
Europa 90 5,9
Espainiar Estatuko herrialdeak 84 5,5
Frantziar Estatuko herrialdeak 1 0,1
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 5 0,3
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 57 3,8
Ipar Amerika 3 0,2
Antillak 7 0,5
Ertamerika 5 0,3
Hego Amerika 42 2,8
Afrika 7 0,4
Ipar Afrika 5 0,3
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 2 0,1
Asia 1 0,1
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 1 0,1
Ozeania 0 0,0
Guztira 1.515 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ASTEASUN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 5,9 89,8
Europako beste herrialdeetan jaioa 90 5,9
Munduko beste kontinenteetan jaioa 65 4,3
Guztira 1.515 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%89,8
%5,9 %4,3
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 47
C. ASTEASUN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 84 55,3
Ekuador 19 12,5
Kolonbia 8 5,3
Nikaragua 6 3,9
Brasil 5 3,3
Portugal 5 3,3
Kuba 4 2,6
Maroko 4 2,6
Peru 4 2,6
Estatu Batuak 2 1,3
Guztira 152 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0
Estatu Batuak
Peru
Maroko
Kuba
Portugal
Brasil
Nikaragua
Kolonbia
Ekuador
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,3
2,6
2,6
2,6
3,3
3,3
3,9
5,3
12,5
55,3
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 48
D. ASTEASUKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 302 42,8 403 49,8 705 46,5
Gipuzkoako gainerako udalerriak 310 44,0 318 39,3 628 41,5
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 13 1,8 14 1,7 27 1,8
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 45 6,4 39 4,8 84 5,5
Europako gainerako herrialdeak 3 0,4 3 0,4 6 0,4
Amerika 30 4,3 27 3,3 57 3,8
Afrika 1 0,1 6 0,7 7 0,5
Asia 1 0,1 0 0,0 1 0,1
Guztira 622 100,0 737 100,0 1.359 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%5,0
%10,0
%15,0
%20,0
%25,0
%30,0
%35,0
%40,0
%45,0
%50,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
42,8
49,8
44,0
39,3
1,8 1,7
6,4 4,8
0,4 0,4
4,3 3,3
0,1 0,7 0,1 0,0
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 49
E. ASTEASUKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 247 73,1 123 50,0 185 27,0 150 60,7 705 46,5
Gipuzkoako gainerako udalerriak 77 22,8 80 32,5 399 58,3 72 29,1 628 41,5
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 1 0,3 6 2,4 18 2,6 2 0,8 27 1,8
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 5 1,5 10 4,1 47 6,9 22 8,9 84 5,5
Europako gainerako herrialdeak 0 0,0 0 0,0 5 0,7 1 0,4 6 0,4
Amerika 8 2,4 23 9,3 26 3,8 0 0,0 57 3,8
Afrika 0 0,0 3 1,2 4 0,6 0 0,0 7 0,5
Asia 0 0,0 1 0,4 0 0,0 0 0,0 1 0,1
Guztira
338 100,0 246 100,0 684 100,0 247 100,0 1515 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
73,1
50,0
27,5
60,7
22,8
32,5
58,3
29,1
0,3 2,4 2,6
0,8 1,5 4,1
6,9 8,9
0,7 0,4 2,4
9,3
3,8 1,2 0,6 0,4
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 50
12 BALIARRAIN Baliarraingo ia herritar guztiak udalerrian bertan (% 32,1) edota Gipuzkoako gainerako
udalerrietan (% 62,6) jaiotakoak dira. Euskal Herriko mugetatik haratago jaiotako lau
baliarraindar ere erroldatuta daude: Espainiar Estatuko herrialdeetakoak, mexikar bat eta
nikaraguar bat.
A. BALIARRAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 42 32,1
Gipuzkoako beste udalerriak 82 62,6
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 3 2,3
Europa 2 1,5
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 1,5
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 0 0,0
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 2 1,5
Ipar Amerika 1 0,8
Antillak 0 0,0
Ertamerika 1 0,8
Hego Amerika 0 0,0
Afrika 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 131 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. BALIARRAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 127 96,9
Europako beste herrialdeetan jaioa 2 1,5
Munduko beste kontinenteetan jaioa 2 1,5
Guztira 131 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%96,9
%1,5 %1,5
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 51
C. BALIARRAINEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 50,0
Mexiko 1 25,0
Nikaragua 1 25,0
Guztira 4 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0
Nikaragua
Mexiko
Espainiar Estatuko herrialdeak
25,0
25,0
50,0
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 52
13 BELAUNTZA Belauntzan ere Euskal Herrian jaiotako herritarrek osatzen duten biztanleriaren gehiengo
zabala (% 88,4). Horietaz gain, sei estatu ezberdinetan jaiotako pertsonak bizi dira udalerrian.
Talde kopurutsuenak Espainiar Estatuko herrialdeetakoak eta portugaldarrak dira.
A. BELAUNTZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 90 33,6
Gipuzkoako beste udalerriak 138 51,5
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 9 3,4
Europa 22 8,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 13 4,9
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 9 3,4
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 9 3,4
Ipar Amerika 3 1,1
Antillak 4 1,5
Ertamerika 1 0,4
Hego Amerika 1 0,4
Afrika 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 268 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. BELAUNTZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 237 88,4
Europako beste herrialdeetan jaioa 22 8,2
Munduko beste kontinenteetan jaioa 9 3,4
Guztira 268 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%88,4
%8,2 %3,4
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 53
C. BELAUNTZAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 13 41,9
Portugal 9 29,0
Dominikar Errepublika 4 12,9
Estatu Batuak 3 9,7
Nikaragua 1 3,2
Peru 1 3,2
Guztira 31 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Peru
Nikaragua
Estatu Batuak
Dominikar Errepublika
Portugal
Espainiar Estatuko herrialdeak
3,2
3,2
9,7
12,9
29,0
41,9
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 54
14 BERASTEGI Ia berastegitar guztiak (% 91,2) Gipuzkoan jaiotakoak dira. Nafarrak ere asko dira, herritarren
% 5,1a hain zuzen. 36 berastegiar (% 3,4) Euskal Herritik kanpo jaiotakoak dira, 11 estatu
ezberdinetan. Horietatik erdiak Espainiar Estatuko herrialdeetatik etorritakoak dira.
A. BERASTEGIN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 458 43,0
Gipuzkoako beste udalerriak 513 48,2
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 58 5,4
Europa 24 2,3
Espainiar Estatuko herrialdeak 18 1,7
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 1 0,1
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 5 0,5
Amerika 12 1,1
Ipar Amerika 2 0,2
Antillak 2 0,2
Ertamerika 2 0,2
Hego Amerika 6 0,6
Afrika 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 1.065 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. BERASTEGIN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 1.029 96,6
Europako beste herrialdeetan jaioa 24 2,3
Munduko beste kontinenteetan jaioa 12 1,1
Guztira 1.065 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%96,6
%2,3 %1,1
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 55
C. BERASTEGIN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 18 50,0
Errusia 4 11,1
Argentina 2 5,6
Brasil 2 5,6
Honduras 2 5,6
Kuba 2 5,6
Peru 2 5,6
Alemania 1 2,8
Estatu Batuak 1 2,8
Kanada 1 2,8
Guztira 36 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Kanada
Estatu Batuak
Alemania
Peru
Kuba
Honduras
Brasil
Argentina
Errusia
Espainiar Estatuko herrialdeak
2,8
2,8
2,8
5,6
5,6
5,6
5,6
5,6
11,1
50,0
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 56
15 BERROBI Berrobiko herritarren gehiengoa (% 88,1) Euskal Herrian jaiotakoa da. 68 berrobitar (% 11,8)
Euskal Herritik kanpo jaiotakoak dira, 11 estatu ezberdinetan. Aipagarria da afrikarrak direla
Euskal Herritik kanpo jaiotako berrobitarren % 20,6a.
A. BERROBIN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 222 38,8
Gipuzkoako beste udalerriak 258 45,1
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 24 4,2
Europa 46 8,0
Espainiar Estatuko herrialdeak 33 5,8
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 8 1,4
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 5 0,9
Amerika 8 1,4
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 1 0,2
Ertamerika 4 0,7
Hego Amerika 3 0,5
Afrika 14 2,4
Ipar Afrika 9 1,6
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 5 0,9
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 572 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. BERROBIN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 504 88,1
Europako beste herrialdeetan jaioa 46 8,0
Munduko beste kontinenteetan jaioa 22 3,8
Guztira 572 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%88,1
%8,0 %3,8
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 57
C. BERROBIN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 33 48,5
Maroko 7 10,3
Ekuatore Guinea 5 7,4
Ukraina 5 7,4
Bulgaria 4 5,9
Nikaragua 4 5,9
Portugal 4 5,9
Aljeria 2 2,9
Kolonbia 2 2,9
Argentina 1 1,5
Guztira 68 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Argentina
Kolonbia
Aljeria
Portugal
Nikaragua
Bulgaria
Ukraina
Ekuatore Guinea
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,5
2,9
2,9
5,9
5,9
5,9
7,4
7,4
10,3
48,5
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 58
16 BIDEGOIAN
Bidegoianen bizi direnen hamarretik bederatzi (% 89,9) Euskal Herriko zazpi probintziatan
jaiotakoak dira. Halere, 16 estatu gehiagotatik etorritako herritarrak daude, biztanleriaren %
10,1a osatzen dutelarik. Munduko beste estatuetatik iritsitako bidegoiandarren artean, % 40a
Hegoamerikan jaioa da eta beste % 25a Espainiar Estatuko herrialdeetan.
A. BIDEGOIANEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 271 52,4
Gipuzkoako beste udalerriak 186 36,0
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 8 1,5
Europa 22 4,3
Espainiar Estatuko herrialdeak 13 2,5
Frantziar Estatuko herrialdeak 2 0,4
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 5 1,0
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 2 0,4
Amerika 26 5,0
Ipar Amerika 2 0,4
Antillak 1 0,2
Ertamerika 2 0,4
Hego Amerika 21 4,1
Afrika 3 0,6
Ipar Afrika 2 0,4
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 1 0,2
Asia 1 0,2
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 1 0,2
Ozeania 0 0,0
Guztira 517 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. BIDEGOIANEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 465 89,9
Europako beste herrialdeetan jaioa 22 4,3
Munduko beste kontinenteetan jaioa 30 5,8
Guztira 517 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%89,9
%4,3 %5,8
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 59
C. BIDEGOIANEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 13 25,0
Argentina 11 21,2
Kolonbia 6 11,5
Bolivia 3 5,8
Finlandia 3 5,8
Frantziar Estatuko herrialdeak 3 5,8
Aljeria 2 3,8
Errusia 2 3,8
Estatu Batuak 2 3,8
Cabo Verde 1 1,9
Guztira 52 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0 %25,0
Cabo Verde
Estatu Batuak
Errusia
Aljeria
Frantziar Estatuko herrialdeak
Finlandia
Bolivia
Kolonbia
Argentina
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,9
3,8
3,8
3,8
5,8
5,8
5,8
11,5
21,2
25,0
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 60
17 ELDUAIN Elduain da Tolosaldea osoan bere herritarren artean Euskal Herrian jaiotakoen ehuneko
altuena duen udalerria. Hain zuzen ere, erroldatutako biztanleen % 98,7. Espainiar Estatuko
herrialdeetatik eta Mexikotik etorritako herritarrak dira gainontzekoak.
A. ELDUAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 91 38,1
Gipuzkoako beste udalerriak 134 56,1
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 11 4,6
Europa 2 0,8
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 0,8
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 0 0,0
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 1 0,4
Ipar Amerika 1 0,4
Antillak 0 0,0
Ertamerika 0 0,0
Hego Amerika 0 0,0
Afrika 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 239 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ELDUAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 236 98,7
Europako beste herrialdeetan jaioa 2 0,8
Munduko beste kontinenteetan jaioa 1 0,4
Guztira 239 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%98,7
%0,8 %0,4
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 61
C. ELDUAINEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 66,7
Mexiko 1 33,3
Guztira 3 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0
Mexiko
Espainiar Estatuko herrialdeak
33,3
66,7
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 62
18 GAZTELU Gaztelu da Tolosaldea osoan bere herritarren artean Euskal Herrian jaiotakoen bigarren
ehuneko altuena duen udalerria. Erroldatutako biztanleen % 98,2a da zazpi probintzietan
jaiotakoa. Espainiar Estatuko herrialdeetatik eta Marokotik etorritako herritarrak dira
gainontzekoak.
A. GAZTELUN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 60 35,5
Gipuzkoako beste udalerriak 104 61,5
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 2 1,2
Europa 2 1,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 1,2
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 0 0,0
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 0 0,0
Afrika 1 0,6
Ipar Afrika 1 0,6
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 169 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. GAZTELUN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 166 98,2
Europako beste herrialdeetan jaioa 2 1,2
Munduko beste kontinenteetan jaioa 1 0,6
Guztira 169 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%98,2
%1,2 %0,6
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 63
C. GAZTELUN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 66,7
Maroko 1 33,3
Guztira 3 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
33,3
66,7
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 64
19 HERNIALDE Hernialden, herritarren % 90,1a Euskal Herrian jaiotakoa da eta beste % 9,9a munduko beste
hamar estatutan. Multzo honen barruan talderik kopurutsuena portugaldarrena da.
A. HERNIALDEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 133 37,8
Gipuzkoako beste udalerriak 177 50,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 7 2,0
Europa 21 6,0
Espainiar Estatuko herrialdeak 8 2,3
Frantziar Estatuko herrialdeak 1 0,3
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 12 3,4
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 12 3,4
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 7 2,0
Ertamerika 0 0,0
Hego Amerika 5 1,4
Afrika 0 0,0
Asia 2 0,6
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 2 0,6
Hego Ekialdeko Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 352 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. HERNIALDEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 317 90,1
Europako beste herrialdeetan jaioa 21 6,0
Munduko beste kontinenteetan jaioa 14 4,0
Guztira 352 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%90,1
%6,0 %4,0
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 65
C. HERNIALDEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Portugal 10 28,6
Espainiar Estatuko herrialdeak 8 22,9
Kuba 7 20,0
Argentina 3 8,6
Azerbajan 2 5,7
Brasil 1 2,9
Britainia Handia 1 2,9
Frantziar Estatuko herrialdeak 1 2,9
Italia 1 2,9
Peru 1 2,9
Guztira 35 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0 %25,0 %30,0
Peru
Italia
Frantziar Estatuko herrialdeak
Britainia Handia
Brasil
Azerbajan
Argentina
Kuba
Espainiar Estatuko herrialdeak
Portugal
2,9
2,9
2,9
2,9
2,9
5,7
8,6
20,0
22,9
28,6
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 66
20 IBARRA
Tolosaldeko udalerri guztiak kontutan hartuta, Ibarra da Euskal Herrian jaiotakoen ehunekorik
txikienetarikoa duen udalerria, % 80,2a. Gainerako % 19,8a munduko 34 estatu
ezberdinetatik etorritakoa da. Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotakoak dira multzorik
esanguratsuena. Horien artean, gehiengoa (hamarretik ia lau) Extremaduran jaiotakoak dira.
Ibartarren % 12,9a osatzen dute eta Euskal Herritik kanpo jaiotakoen % 65a. Era berean,
marokoarrak eta errumaniarrak ere kopurutsuak dira Ibarran.
A. IBARRAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 1.191 27,8
Gipuzkoako beste udalerriak 2.077 48,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 173 4,0
Europa 660 15,4
Espainiar Estatuko herrialdeak 554 12,9
Frantziar Estatuko herrialdeak 4 0,1
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 93 2,2
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 9 0,2
Amerika 105 2,4
Ipar Amerika 7 0,2
Antillak 8 0,2
Ertamerika 36 0,8
Hego Amerika 54 1,3
Afrika 76 1,8
Ipar Afrika 71 1,7
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 5 0,1
Asia 7 0,2
Asia Zentrala 1 0,0
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 6 0,1
Ozeania 0 0,0
Guztira 4.289 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. IBARRAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 3.441 80,2
Europako beste herrialdeetan jaioa 660 15,4
Munduko beste kontinenteetan jaioa 188 4,4
Guztira 4.289 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%80,2
%15,4 %4,4
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 67
C. IBARRAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA
TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 554 65,3
Maroko 69 8,1
Errumania 51 6,0
Portugal 32 3,8
Nikaragua 19 2,2
Ekuador 17 2,0
Honduras 17 2,0
Argentina 11 1,3
Kolonbia 7 0,8
Dominikar Errepublika 6 0,7
Guztira 848 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0 %70,0
Dominikar Errepublika
Kolonbia
Argentina
Honduras
Ekuador
Nikaragua
Portugal
Errumania
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
0,7
0,8
1,3
2,0
2,0
2,2
3,8
6,0
8,1
65,3
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 68
D. IBARRAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 537 25,8 654 29,7 1.191 27,8
Gipuzkoako gainerako udalerriak 1.036 49,7 1.041 47,2 2.077 48,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 108 5,2 65 2,9 173 4,0
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 273 13,1 281 12,7 554 12,9
Europako gainerako herrialdeak 36 1,7 70 3,2 106 2,5
Amerika 64 3,1 41 1,9 105 2,4
Afrika 28 1,3 48 2,2 76 1,8
Asia 2 0,1 5 0,2 7 0,2
Guztira 2.084 100,0 2.205 100,0 4.289 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%5,0
%10,0
%15,0
%20,0
%25,0
%30,0
%35,0
%40,0
%45,0
%50,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
25,8
29,7
49,7 47,2
5,2 2,9
13,1 12,7
1,7 3,2 3,1
1,9 1,3 2,2 0,1 0,2
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 69
E. IBARRAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 497 72,8 315 37,5 259 13,9 120 13,3 1.191 27,8
Gipuzkoako gainerako udalerriak 139 20,4 362 43,1 1.165 62,4 411 45,7 2.077 48,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 6 0,9 10 1,2 76 4,1 81 9,0 173 4,0
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 9 1,3 24 2,9 241 12,9 280 31,1 554 12,9
Europako gainerako herrialdeak 13 1,9 43 5,1 48 2,6 2 0,2 106 2,5
Amerika 9 1,3 50 6,0 44 2,4 2 0,2 105 2,4
Afrika 9 1,3 32 3,8 32 1,7 3 0,3 76 1,8
Asia 1 0,1 4 0,5 2 0,1 0 0,0 7 0,2
Guztira 683 100,0 840 100,0 1.867 100,0 899 100,0 4.289 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
72,8
37,5
13,9 13,3
20,4
43,1
62,4
45,7
0,9 1,2 4,1
9,0
1,3 2,9
12,9
31,1
1,9 5,1
2,6 0,2 1,3
6,0 2,4
0,2 1,3 3,8
1,7 0,3 0,1 0,5 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 70
21 IKAZTEGIETA Ikaztegietako herritarren % 91,7a Euskal Herrian jaiotakoa da. Hauetaz gain, zortzi estatu
ezberdinetan jaiotako biztanleria aurkitzen da.
A. IKAZTEGIETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 171 37,2
Gipuzkoako beste udalerriak 233 50,7
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 18 3,9
Europa 27 5,9
Espainiar Estatuko herrialdeak 18 3,9
Frantziar Estatuko herrialdeak 1 0,2
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 7 1,5
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 1 0,2
Amerika 9 2,0
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 0 0,0
Ertamerika 2 0,4
Hego Amerika 7 1,5
Afrika 2 0,4
Ipar Afrika 0 0,0
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 2 0,4
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 460 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. IKAZTEGIETAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 422 91,7
Europako beste herrialdeetan jaioa 27 5,9
Munduko beste kontinenteetan jaioa 11 2,4
Guztira 460 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%91,7
%5,9 %2,4
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 71
C. IKAZTEGIETAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 18 47,4
Ekuador 7 18,4
Errumania 5 13,2
Honduras 2 5,3
Portugal 2 5,3
Senegal 2 5,3
Frantziar Estatuko herrialdeak 1 2,6
Ukraina 1 2,6
Guztira 38 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Ukraina
Frantziar Estatuko herrialdeak
Senegal
Portugal
Honduras
Errumania
Ekuador
Espainiar Estatuko herrialdeak
2,6
2,6
5,3
5,3
5,3
13,2
18,4
47,4
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 72
22 IRURA
Iruran 32 jatorri ezberdinetako herritarrak bizi dira. Gehiengoa (% 86,0) Euskal Herrian
jaiotakoa da, batez ere, Gipuzkoako udalerri ezberdinetatik etorritakoa. Horietaz gain, Ozeania
izan ezik, beste kontinente guztietan jaiotako herritarrak daude. Talde aipagarrienak, Espainiar
Estatuko herrialdeetatik etorritakoak, marokoarrak eta errumaniarrak.
A. IRURAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 265 15,9
Gipuzkoako beste udalerriak 1.117 67,1
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 50 3,0
Europa 151 9,1
Espainiar Estatuko herrialdeak 108 6,5
Frantziar Estatuko herrialdeak 4 0,2
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 32 1,9
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 7 0,4
Amerika 48 2,9
Ipar Amerika 3 0,2
Antillak 10 0,6
Ertamerika 10 0,6
Hego Amerika 25 1,5
Afrika 28 1,7
Ipar Afrika 18 1,1
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 10 0,6
Asia 6 0,4
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 6 0,4
Ozeania 0 0,0
Guztira 1.665 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. IRURAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 1.432 86,0
Europako beste herrialdeetan jaioa 151 9,1
Munduko beste kontinenteetan jaioa 82 4,9
Guztira 1.665 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%86,0
%9,1 %4,9
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 73
C. IRURAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 108 46,4
Maroko 16 6,9
Errumania 11 4,7
Nikaragua 9 3,9
Portugal 9 3,9
Ekuador 8 3,4
Kuba 8 3,4
Kolonbia 7 3,0
Argentina 6 2,6
Alemania 5 2,1
Guztira 233 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Alemania
Argentina
Kolonbia
Kuba
Ekuador
Portugal
Nikaragua
Errumania
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
2,1
2,6
3,0
3,4
3,4
3,9
3,9
4,7
6,9
46,4
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 74
D. IRURAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 123 15,4 142 16,4 265 15,9
Gipuzkoako gainerako udalerriak 527 66,0 590 68,1 1.117 67,1
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 31 3,9 19 2,2 50 3,0
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 53 6,6 55 6,4 108 6,5
Europako gainerako herrialdeak 19 2,4 24 2,8 43 2,6
Amerika 31 3,9 17 2,0 48 2,9
Afrika 10 1,3 18 2,1 28 1,7
Asia 5 0,6 1 0,1 6 0,4
Guztira 799 100,0 866 100,0 1.665 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
15,4 16,4
66,0 68,1
3,9 2,2
6,6 6,4
2,4 2,8 3,9 2,0 1,3 2,1 0,6 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 75
E. IRURAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 114 28,0 32 10,8 75 9,4 44 27,0 265 15,9
Gipuzkoako gainerako udalerriak 273 67,1 209 70,4 562 70,4 73 44,8 1.117 67,1
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 1 0,2 10 3,4 28 3,5 11 6,7 50 3,0
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 5 1,2 7 2,4 66 8,3 30 18,4 108 6,5
Europako gainerako herrialdeak 7 1,7 12 4,0 21 2,6 3 1,8 43 2,6
Amerika 4 1,0 15 5,1 29 3,6 0 0,0 48 2,9
Afrika 1 0,2 11 3,7 16 2,0 0 0,0 28 1,7
Asia 2 0,5 1 0,3 1 0,1 2 1,2 6 0,4
Guztira 407 100,0 297 100,0 798 100,0 163 100,0 1.665 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
28,0
10,8 9,4
27,0
67,1 70,4 70,4
44,8
0,2 3,4 3,5
6,7
1,2 2,4
8,3
18,4
1,7 4,0 2,6 1,8 1,0
5,1 3,6 0,2
3,7 2,0
0,5 0,3 0,1 1,2
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 76
23 LARRAUL Larraulgo herritarren % 90a Gipuzkoan jaiotakoa da. Euskal Herritik kanpo jaiotako
larrauldarren artean kopurutsuenak Espainiar Estatuko herrialdeetan jaioak eta Hegoamerikan
jaioak dira (Argentinan 4, Uruguay-n 3 eta bakarra Ekuadorren).
A. LARRAULEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 100 38,6
Gipuzkoako beste udalerriak 133 51,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 7 2,7
Europa 9 3,5
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 1,9
Frantziar Estatuko herrialdeak 1 0,4
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 3 1,2
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 10 3,9
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 1 0,4
Ertamerika 1 0,4
Hego Amerika 8 3,1
Afrika 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 259 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. LARRAULEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 240 92,7
Europako beste herrialdeetan jaioa 9 3,5
Munduko beste kontinenteetan jaioa 10 3,9
Guztira 259 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%92,7
%3,5 %3,9
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 77
C. LARRAULEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 26,3
Argentina 4 21,1
Uruguay 3 15,8
Alemania 1 5,3
Ekuador 1 5,3
Frantziar Estatuko herrialdeak 1 5,3
Kuba 1 5,3
Nikaragua 1 5,3
Polonia 1 5,3
Portugal 1 5,3
Guztira 19 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %5,0 %10,0 %15,0 %20,0 %25,0 %30,0
Portugal
Polonia
Nikaragua
Kuba
Frantziar Estatuko herrialdeak
Ekuador
Alemania
Uruguay
Argentina
Espainiar Estatuko herrialdeak
5,3
5,3
5,3
5,3
5,3
5,3
5,3
15,8
21,1
26,3
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 78
24 LEABURU-TXARAMA
Leaburu-Txaraman erroldatutako ia herritar guztiak (% 89,5) Euskal Herrian jaiotakoak dira
eta % 87 Gipuzkoan. Euskal Herritik kanpo jaiotako leaburuarren artean 13 herrialde
ezberdinetakoak daude.
A. LEABURU-TXARAMAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 158 43,6
Gipuzkoako beste udalerriak 157 43,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 9 2,5
Europa 20 5,5
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 1,4
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 15 4,1
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 7 1,9
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 1 0,3
Ertamerika 3 0,8
Hego Amerika 3 0,8
Afrika 11 3,0
Ipar Afrika 11 3,0
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 362 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. LEABURU-TXARAMAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA,
LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 324 89,5
Europako beste herrialdeetan jaioa 20 5,5
Munduko beste kontinenteetan jaioa 18 5,0
Guztira 362 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
C. LEABURU-TXARAMAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO
%89,5
%5,5 %5,0
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 79
HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Errumania 15 39,5
Maroko 6 15,8
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 13,2
Aljeria 2 5,3
Nikaragua 2 5,3
Egipto 1 2,6
Ekuador 1 2,6
Honduras 1 2,6
Kuba 1 2,6
Mauritania 1 2,6
Guztira 38 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0
Mauritania
Kuba
Honduras
Ekuador
Egipto
Nikaragua
Aljeria
Espainiar Estatuko herrialdeak
Maroko
Errumania
2,6
2,6
2,6
2,6
2,6
5,3
5,3
13,2
15,8
39,5
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 80
25 LIZARTZA
Lizartzarren % 85,6a Euskal Herriko zazpi probintzietan jaiotakoa da, horietatik gehiengo
handi bat Lizartzan bertan. 15 herrialde ezberdinetan jaiotako lizartzarrek osatzen dute
biztanleriaren gainerako % 14,3a. Horien artean aipagarria da portugaldarrak direla ia erdiak.
Portugalen jaiotakoak dira Lizartzako biztanleriaren % 7a.
A. LIZARTZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 317 49,5
Gipuzkoako beste udalerriak 206 32,1
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 26 4,1
Europa 61 9,5
Espainiar Estatuko herrialdeak 14 2,2
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 47 7,3
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 14 2,2
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 1 0,2
Ertamerika 5 0,8
Hego Amerika 8 1,2
Afrika 14 2,2
Ipar Afrika 3 0,5
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 11 1,7
Asia 3 0,5
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 3 0,5
Ozeania 0 0,0
Guztira 641 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. LIZARTZAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 549 85,6
Europako beste herrialdeetan jaioa 61 9,5
Munduko beste kontinenteetan jaioa 31 4,8
Guztira 641 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%85,6
%9,5 %4,8
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 81
C. LIZARTZAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Portugal 44 47,8
Espainiar Estatuko herrialdeak 14 15,2
Ekuatore Guinea 9 9,8
Venezuela 7 7,6
Errumania 3 3,3
Honduras 3 3,3
Aljeria 2 2,2
Nikaragua 2 2,2
Tailandia 2 2,2
Angola 1 1,1
Guztira 92 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Angola
Tailandia
Nikaragua
Aljeria
Honduras
Errumania
Venezuela
Ekuatore Guinea
Espainiar Estatuko herrialdeak
Portugal
1,1
2,2
2,2
2,2
3,3
3,3
7,6
9,8
15,2
47,8
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 82
26 ORENDAIN Orendainen bizi diren herritarren hamarretik lau baino gehiago (% 41,7) udalerrian bertan
jaiotakoa da eta beste hamarretik bost (% 52,1) Gipuzkoako beste udalerrietan. Hauetaz gain,
lau herrialde ezberdinetan jaiotako orendaindarrak osatzen dute biztanleria.
A. ORENDAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 80 41,7
Gipuzkoako beste udalerriak 100 52,1
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 5 2,6
Europa 4 2,1
Espainiar Estatuko herrialdeak 3 1,6
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 1 0,5
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 0 0,0
Afrika 2 1,0
Ipar Afrika 2 1,0
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 0 0,0
Asia 1 0,5
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 1 0,5
Hego Ekialdeko Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 192 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ORENDAINEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 185 96,4
Europako beste herrialdeetan jaioa 4 2,1
Munduko beste kontinenteetan jaioa 3 1,6
Guztira 192 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%96,4
%2,1 %1,6
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 83
C. ORENDAINEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 3 42,9
Sahara 2 28,6
Errumania 1 14,3
Turkia 1 14,3
Guztira 7 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %15,0 %30,0 %45,0
Turkia
Errumania
Sahara
Espainiar Estatuko herrialdeak
14,3
14,3
28,6
42,9
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 84
27 OREXA Ia Orexako herritar guztiak Euskal Herrian jaiotakoak dira (% 97,6), horietatik gehienak Altzon
bertan edota Gipuzkoako udalerri ezberdinetan. Horietaz gain, bi herrialde ezberdinetatik
iritsitako orexatar ere badira: Nikaragua eta Espainiar Estatuko herrialdeetakoak.
A. OREXAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 75 60,5
Gipuzkoako beste udalerriak 40 32,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 6 4,8
Europa 1 0,8
Espainiar Estatuko herrialdeak 1 0,8
Frantziar Estatuko herrialdeak 0 0,0
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 0 0,0
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 0 0,0
Amerika 2 1,6
Ipar Amerika 0 0,0
Antillak 0 0,0
Ertamerika 2 1,6
Hego Amerika 0 0,0
Afrika 0 0,0
Asia 0 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 124 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. OREXAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 121 97,6
Europako beste herrialdeetan jaioa 1 0,8
Munduko beste kontinenteetan jaioa 2 1,6
Guztira 124 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%97,6
%0,8 %1,6
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 85
C. OREXAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA
TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Nikaragua 2 66,7
Espainiar Estatuko herrialdeak 1 33,3
Guztira 3 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0
Espainiar Estatuko herrialdeak
Nikaragua
33,3
66,7
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 86
28 TOLOSA
Tolosa da, eskualdeko udalerri populatuena den heinean, jatorri aniztasun handiena duen
Tolosaldeko herria. Bertan bizi dira 64 jaioleku ezberdinetako herritarrak. Biztanleriaren
gehiengoa % 85,8 Euskal Herrian jaiotakoa da eta gainerako % 14,2 munduko beste estaturen
batean.
Guztira, sortzez Euskal Herritik kanpokoak diren 2.672 tolosar daude udal erroldan. Herritar
horien erdia baino gehixeago (% 52,5) Espainiar Estatuko herrialdeetatik etorritakoa da, batez
ere, Gaztela Leongoak. 572 amerikar, 267 afrikar edota 61 asiar ere erroldatuta daude
Tolosan.
A. TOLOSAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 9.194 48,8
Gipuzkoako beste udalerriak 6.362 33,7
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 623 3,3
Europa 1.772 9,4
Espainiar Estatuko herrialdeak 1.402 7,4
Frantziar Estatuko herrialdeak 25 0,1
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 251 1,3
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 94 0,5
Amerika 572 3,0
Ipar Amerika 32 0,2
Antillak 67 0,4
Ertamerika 197 1,0
Hego Amerika 276 1,5
Afrika 267 1,4
Ipar Afrika 201 1,1
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 66 0,4
Asia 61 0,3
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 6 0,0
Hego Ekialdeko Asia 55 0,3
Ozeania 0 0,0
Guztira 18.851 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. TOLOSAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 16.179 85,8
Europako beste herrialdeetan jaioa 1.772 9,4
Munduko beste kontinenteetan jaioa 900 4,8
Guztira 18.851 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%85,8
%9,4 %4,8
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 87
C. TOLOSAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 1.402 52,5
Maroko 163 6,1
Nikaragua 151 5,7
Portugal 103 3,9
Errumania 101 3,8
Ukraina 79 3,0
Ekuador 64 2,4
Kolonbia 52 1,9
Argentina 51 1,9
Dominikar Errepublika 44 1,6
Guztira 2.672 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0
Dominikar Errepublika
Argentina
Kolonbia
Ekuador
Ukraina
Errumania
Portugal
Nikaragua
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,6
1,9
1,9
2,4
3,0
3,8
3,9
5,7
6,1
52,5
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 88
D. TOLOSAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 4.634 47,3 4.560 50,4 9.194 48,8
Gipuzkoako gainerako udalerriak 3.339 34,1 3.023 33,4 6.362 33,7
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 385 3,9 238 2,6 623 3,3
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 752 7,7 650 7,2 1.402 7,4
Europako gainerako herrialdeak 180 1,8 190 2,1 370 2,0
Amerika 382 3,9 190 2,1 572 3,0
Afrika 101 1,0 166 1,8 267 1,4
Asia 26 0,3 35 0,4 61 0,3
Guztira 9.799 100,0 9.052 100,0 18.851 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
47,3 50,4
34,1 33,4
3,9 2,6
7,7 7,2
1,8 2,1 3,9
2,1 1,0 1,8 0,3 0,4
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 89
E. TOLOSAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 2.051 67,5 1.393 40,2 4.038 49,2 1.712 41,3 9.194 48,8
Gipuzkoako gainerako udalerriak 741 24,4 1.461 42,2 2.761 33,7 1.399 33,7 6.362 33,7
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 37 1,2 56 1,6 222 2,7 308 7,4 623 3,3
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 51 1,7 74 2,1 589 7,2 688 16,6 1.402 7,4
Europako gainerako herrialdeak 69 2,3 129 3,7 155 1,9 17 0,4 370 2,0
Amerika 58 1,9 223 6,4 275 3,4 16 0,4 572 3,0
Afrika 23 0,8 111 3,2 128 1,6 5 0,1 267 1,4
Asia 10 0,3 16 0,5 31 0,4 4 0,1 61 0,3
Guztira 3.040 100,0 3.463 100,0 8.199 100,0 4.149 100,0 18.851 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
67,5
40,2
49,2
41,3
24,4
42,2
33,7 33,7
1,2 1,6 2,7
7,4
1,7 2,1
7,2
16,6
2,3 3,7
1,9 0,4
1,9
6,4 3,4
0,4 0,8 3,2
1,6 0,1 0,3 0,5 0,4 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 90
29 VILLABONA-AMASA
47 jatorri ezberdinetako herritarrekin, Villabona-Amasa da Tolosaldean bigarren jaioleku
aniztasun handiena duen udalerria. Eskualdeko batez bestekoaren (% 85,2) azpitik, Villabona-
Amasan Euskal Herrian jaiotakoen ehunekoak % 80,3koa da. Gainerako % 19,7a sortzez beste
46 estatu ezberdinetakoa da.
Euskal Herritik kanpo jaiotako villabonatarren artean multzo jendetsuena Espainiar Estatuko
herrialdeetakoena da (677 herritar), batez ere, Extremaduran jaiotakoak. Ondoren
marokoarrak (99), errumaniarrak (66) eta portugaldarrak (63).
A. VILLABONA-AMASAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 1.663 28,2
Gipuzkoako beste udalerriak 2.906 49,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 158 2,7
Europa 868 14,7
Espainiar Estatuko herrialdeak 677 11,5
Frantziar Estatuko herrialdeak 5 0,1
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 156 2,6
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 30 0,5
Amerika 134 2,3
Ipar Amerika 3 0,1
Antillak 23 0,4
Ertamerika 38 0,6
Hego Amerika 70 1,2
Afrika 150 2,5
Ipar Afrika 110 1,9
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 40 0,7
Asia 9 0,2
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 9 0,2
Ozeania 0 0,0
Guztira 5.888 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. VILLABONA-AMASAN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 4.727 80,3
Europako beste herrialdeetan jaioa 868 14,7
Munduko beste kontinenteetan jaioa 293 5,0
Guztira 5.888 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%80,3
%14,7 %5,0
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 91
C. VILLABONA-AMASAN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN
JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 677 58,3
Maroko 99 8,5
Errumania 66 5,7
Portugal 63 5,4
Nikaragua 35 3,0
Ukraina 22 1,9
Brasil 21 1,8
Ekuador 21 1,8
Nigeria 18 1,6
Dominikar Errepublika 14 1,2
Guztira 1.161 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0 %60,0
Dominikar Errepublika
Nigeria
Ekuador
Brasil
Ukraina
Nikaragua
Portugal
Errumania
Maroko
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,2
1,6
1,8
1,8
1,9
3,0
5,4
5,7
8,5
58,3
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 92
D. VILLABONA-AMASAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 801 27,4 862 29,0 1.663 28,2
Gipuzkoako gainerako udalerriak 1.472 50,4 1.434 48,3 2.906 49,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 88 3,0 70 2,4 158 2,7
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 348 11,9 329 11,1 677 11,5
Europako gainerako herrialdeak 75 2,6 116 3,9 191 3,2
Amerika 86 2,9 48 1,6 134 2,3
Afrika 44 1,5 106 3,6 150 2,5
Asia 6 0,2 3 0,1 9 0,2
Guztira 2.920 100,0 2.968 100,0 5.888 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
27,4 29,0
50,4 48,3
3,0 2,4
11,9 11,1
2,6 3,9 2,9 1,6 1,5 3,6
0,2 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 93
E. VILLABONA-AMASAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 709 69,4 446 41,6 233 8,6 275 25,2 1.663 28,2
Gipuzkoako gainerako udalerriak 230 22,5 397 37,0 1.809 67,0 470 43,0 2.906 49,4
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 13 1,3 18 1,7 77 2,9 50 4,6 158 2,7
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 28 2,7 31 2,9 336 12,4 282 25,8 677 11,5
Europako gainerako herrialdeak 21 2,1 59 5,5 101 3,7 10 0,9 191 3,2
Amerika 13 1,3 56 5,2 62 2,3 3 0,3 134 2,3
Afrika 5 0,5 66 6,2 76 2,8 3 0,3 150 2,5
Asia 3 0,3 0 0,0 6 0,2 0 0,0 9 0,2
Guztira 1.022 100,0 1.073 100,0 2.700 100,0 1.093 100,0 5.888 100,0 Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
69,4
41,6
8,6
25,2 22,5
37,0
67,0
43,0
1,3 1,7 2,9 4,6
2,7 2,9
12,4
25,8
2,1
5,5 3,7
0,9 1,3
5,2 2,3
0,3 0,5
6,2 2,8
0,3 0,3 0,2
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 94
30 ZIZURKIL
Zizurkil da bere herritarren artean Euskal Herrian jaiotako ehuneko baxuena duen Tolosaldeko
udalerria (% 78,0). Herritarren gainerako % 22,0a munduko 33 ezberdinetan jaiotakoa da. %
22 horren barruan ia bi herenak Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotako pertsonek osatzen
dituzte. Zizurkildarren % 14,0 da bertan jaiotakoa. Gainerakoan ere, beste udalerrien
antzerako nazionalitateak dira ugarienak: portugaldarrak, marokoarrak eta errumaniarrak.
A. ZIZURKILEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Udalerrian bertan 823 27,5
Gipuzkoako beste udalerriak 1.446 48,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 67 2,2
Europa 522 17,4
Espainiar Estatuko herrialdeak 419 14,0
Frantziar Estatuko herrialdeak 2 0,1
Europar Batasuneko gainerako herrialdeak 97 3,2
Europar Batasunetik kanpoko herrialdeak 4 0,1
Amerika 72 2,4
Ipar Amerika 2 0,1
Antillak 12 0,4
Ertamerika 11 0,4
Hego Amerika 47 1,6
Afrika 65 2,2
Ipar Afrika 55 1,8
Saharaz Hegoaldeko herrialdeak 10 0,3
Asia 1 0,0
Asia Zentrala 0 0,0
Mendebaldeko Asia 0 0,0
Hego Ekialdeko Asia 1 0,0
Ozeania 0 0,0
Guztira 2.996 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
B. ZIZURKILEN ERROLDATUTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, LABURTUTA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrian jaioa 2.336 78,0
Europako beste herrialdeetan jaioa 522 17,4
Munduko beste kontinenteetan jaioa 138 4,6
Guztira 2.996 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%78,0
%17,4
%4,6
Euskal Herrian jaioa
Europako beste herrialdeetan jaioa
Munduko beste kontinenteetan jaioa
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 95
C. ZIZURKILEN EUSKAL HERRITIK KANPO JAIOTAKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA (10 KOPURUTSUENEN RANKING-A)
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatuko herrialdeak 419 63,5
Portugal 64 9,7
Maroko 42 6,4
Errumania 18 2,7
Ekuador 14 2,1
Aljeria 12 1,8
Kolonbia 10 1,5
Bulgaria 8 1,2
Dominikar Errepublika 7 1,1
Nigeria 7 1,1
Guztira 660 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %15,0 %30,0 %45,0 %60,0 %75,0
Nigeria
Dominikar Errepublika
Bulgaria
Kolonbia
Aljeria
Ekuador
Errumania
Maroko
Portugal
Espainiar Estatuko herrialdeak
1,1
1,1
1,2
1,5
1,8
2,1
2,7
6,4
9,7
63,5
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 96
D. ZIZURKILEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoa Gizonezkoa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 381 25,7 442 29,2 823 27,5
Gipuzkoako gainerako udalerriak 756 51,0 690 45,6 1.446 48,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 41 2,8 26 1,7 67 2,2
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 217 14,6 202 13,4 419 14,0
Europako gainerako herrialdeak 25 1,7 78 5,2 103 3,4
Amerika 38 2,6 34 2,2 72 2,4
Afrika 24 1,6 41 2,7 65 2,2
Asia 1 0,1 0 0,0 1 0,0
Guztira 1.483 100,0 1.513 100,0 2.996 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
25,7 29,2
51,0
45,6
2,8 1,7
14,6 13,4
1,7 5,2
2,6 2,2 1,6 2,7 0,1
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 97
E. ZIZURKILEKO HERRITARREN JAIOTZA TOKIA, ADIN-TARTEEN ARABERA
0 eta 16 urte artean 17 eta 34 urte artean 35 eta 64 urte artean 65 urte edo gehiago Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Udalerrian 319 64,7 200 34,5 175 13,2 129 21,5 823 27,5
Gipuzkoako gainerako udalerriak 141 28,6 262 45,2 803 60,6 240 40,1 1.446 48,3
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak 4 0,8 14 2,4 33 2,5 16 2,7 67 2,2
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak 11 2,2 22 3,8 184 13,9 202 33,7 419 14,0
Europako gainerako herrialdeak 6 1,2 35 6,0 56 4,2 6 1,0 103 3,4
Amerika 7 1,4 26 4,5 36 2,7 3 0,5 72 2,4
Afrika 5 1,0 20 3,4 37 2,8 3 0,5 65 2,2
Asia 0 0,0 1 0,2 0 0,0 0 0,0 1 0,0
Guztira 493 100,0 580 100,0 1.324 100,0 599 100,0 2.996 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
0-16 urte artean 17-34 urte artean 35-64 urte artean 65 urte edo gehiago
64,7
34,5
13,2
21,5
28,6
45,2
60,6
40,1
0,8 2,4 2,5 2,7 2,2
3,8
13,9
33,7
1,2
6,0 4,2
1,0 1,4 4,5
2,7 0,5 1,0
3,4 2,8 0,5 0,2
Udalerrian
Gipuzkoako gainerako udalerriak
Euskal Herriko gainerako 6 herrialdeak
Espainiar Estatuko gainerako herrialdeak
Europako gainerako herrialdeak
Amerika
Afrika
Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 98
B.-ATALA:
HEZKUNTZA. TOLOSALDEAN KOKATUTAKO
IKASTETXEETAN MATRIKULATUTAKO
IKASLEEN JAIOTZA LEKUA
Tolosaldean kokatzen diren ikastetxeetan ere aztertu nahi izan dugu bertako ikasleen jaiotza
lekuen mapa. Horretarako, saiatu gara ikastetxe guztiekin harremanetan jartzen eta beraien
eskutik datu berrituenak lortzen. Informazioa eta datuak bidali dizkiguten eskolei atal berezi
bat txertatu diegu. Gainerako ikastetxeen datuak Eustat-en bidez eskuratu ditugu eta 2011-
2012 ikasturtekoak dira. Beraz, hezkuntzako atalaren lehen zatian Eustat-ek emandako datu
orokorrak aztertuko ditugu eta bigarren zatia informazioa helarazi diguten eskolen ingurukoa
izango da. Esan beharra dago, Eustateko datuetan ez dela bereizten Hego Euskal Herrian
jaiotakoak zein diren eta Espainiar Estatukoak zein diren.
Bestalde, atal honetan agertzen diren datuek ez dute esan nahi ikasle guztiak beren udalerrian
ikasten dutenik. Egon daitezke Tolosaldeko haur eta gaztetxoak beren udalerrian ikasten ez
dutenak, baita eskualdetik kanpo kokatzen den ikastetxe batean ikasten dutenak ere, eta baita
alderantziz ere.
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 99
1 TOLOSALDEKO IKASTETXEAK. DATU OROKORRAK
Eustat-ek emandako datuen arabera, Tolosaldeko ikastetxeetan 9.186 ikasle zeuden matrikulatuta 2011-2012 ikasturtean. Gehiengo handi bat
(% 95,6) Hego Euskal Herrian edota Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotakoa da.
Matrikulatutako ikasleen gainontzeko % 4,4a Europan edota munduko beste kontinenteetan jaiotakoek osatzen dute. Afrikan, Europan eta
Amerikan jaiotako ikasleak antzeko kopurutan aurkituko ditugu. Asia eta Ozeaniakoak gutxi dira.
Ikastetxe publiko eta pribatuen arteko alderaketa eginez gero, ez da aldaketa nabaririk antzematen. Adierazgarriena den datua zera da, Afrikan
jaiotako ikasleen gehiengoa sare publikoan matrikulatuta dagoela. Sexuaren arabera gurutzatutako daturik ez daukagu tamalez.
Haur Hezkuntza, Lehen Hezkuntza (LH) eta Bigarren Hezkuntzako (DBH) datuak aztertuta, Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatutik kanpoko
ikasle ehunekorik altuena DBHn aurkitzen da. Bertan, ikasleen gehiengoak (% 95,8) naziotasun espainiarra dauka. Gainerako DBHko ikasleak
Amerikan (% 2,1), Europan (% 1,2), Afrikan (% 0,8) eta Asian (% 0,2) jaiotakoak dira.
TOLOSALDEKO IKASTETXE GUZTIETAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatua 8.778 95,6
Afrika 135 1,5
Europa 133 1,4
Amerika 126 1,4
Asia 13 0,1
Ozeania 1 0,0
Guztira 9.186 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0
Ozeania
Asia
Amerika
Europa
Afrika
Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatua
0,1
1,4
1,4
1,5
95,6
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 100
TOLOSALDEKO IKASTETXE PUBLIKO GUZTIETAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak 4.383 94,2
Afrika 119 2,6
Europa 76 1,6
Amerika 65 1,4
Asia 7 0,2
Ozeania 1 0,0
Guztira 4.651 50,6
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
TOLOSALDEKO IKASTETXE PRIBATU GUZTIETAKO IKASLEEN
JAIOTZA LEKUA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak 4.395 96,9
Afrika 16 0,4
Europa 57 1,3
Amerika 61 1,3
Asia 6 0,1
Ozeania 0 0,0
Guztira 4.535 49,4
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0
Ozeania
Asia
Amerika
Europa
Afrika
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak
0,2
1,4
1,6
2,6
94,2
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0
Ozeania
Asia
Amerika
Europa
Afrika
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak
0,1
1,3
1,3
0,4
96,9
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 101
TOLOSALDEKO IKASTETXE GUZTIETAKO HAUR HEZKUNTZAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak 2.554 98,0
Afrika 13 0,5
Europa 17 0,6
Amerika 19 0,7
Asia 2 0,1
Ozeania 0 0,0
Guztira 2.605 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
TOLOSALDEKO IKASTETXE GUZTIETAKO LEHEN HEZKUNTZAKO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak 2.973 99,0
Afrika 7 0,2
Europa 8 0,3
Amerika 12 0,4
Asia 2 0,1
Ozeania 0 0,0
Guztira 3.002 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0
Ozeania
Asia
Amerika
Europa
Afrika
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak
0,1
0,7
0,6
0,5
98,0
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0
Ozeania
Asia
Amerika
Europa
Afrika
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak
0,1
0,4
0,3
0,2
99,0
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 102
TOLOSALDEKO IKASTETXE GUZTIETAKO DBH-KO IKASLEEN JAIOTZA LEKUA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak 1.614 95,8
Afrika 13 0,8
Europa 20 1,2
Amerika 35 2,1
Asia 3 0,2
Ozeania 0 0,0
Guztira 1.685 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0
Ozeania
Asia
Amerika
Europa
Afrika
Euskal Herrikoak eta Espainiar Estatukoak
0,2
2,1
1,2
0,8
95,8
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 103
2 TOLOSALDEKO IKASTETXEAK. ESKOLAZ ESKOLA
2.1 ALKIZAKO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA)
Alkizako eskolak eman dizkigun datuen arabera, bertako ikasleen % 94,1a Gipuzkoan
jaiotakoa da. Ikasleen beste % 3,9a Espainiar Estatuko herrialdeetan jaiotakoa da eta,
bukatzeko, Europar Batasuneko gainerako estatuetan sortutako ikasle bat ere matrikulatuta
dago.
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Gipuzkoa 48 94,1
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 3,9
Europar Batasuneko gainerako estatuak 1 2,0
Guztira 51 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoak Gizonezkoak Guztira
Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)
Gipuzkoa 26 92,9 22 95,7 48 94,1
Espainiar Estatuko herrialdeak 1 3,6 1 4,3 2 3,9
Europar Batasuneko gainerako estatuak 1 3,6 0 0,0 1 2,0
Guztira 28 100,0 23 100,0 51 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%94,1
%3,9 %2,0
Gipuzkoa
Espainiar Estatuko herrialdeak
Europar Batasuneko gainerako estatuak
%0,0
%20,0
%40,0
%60,0
%80,0
%100,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
92,9 95,7
3,6 4,3 3,6
Gipuzkoa
Espainiar Estatuko herrialdeak
Europar Batasuneko gainerako estatuak
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 104
2.2 ALTZO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA)
Altzoko eskolako ia ikasle guztiak (% 96,8) Altzon bertan edo Gipuzkoako gainerako
udalerrietan jaiotakoak dira. Gainerako ikasleen % 3,2a Espainiar Estatuko herrialdeetan.
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Gipuzkoa 61 96,8
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 3,2
Guztira 63 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoak Gizonezkoak Guztira
Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)
Gipuzkoa 30 100,0 31 93,9 61 96,8
Espainiar Estatuko herrialdeak 0 0,0 2 6,1 2 3,2
Guztira 30 100,0 33 100,0 63 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%96,8
%3,2
Gipuzkoa
Espainiar Estatuko herrialdeak
%0,0
%20,0
%40,0
%60,0
%80,0
%100,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
100,0 93,9
6,1
Gipuzkoa
Espainiar Estatuko herrialdeak
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 105
2.3 ASTEASU-LARRAUL (PUBLIKOA)
Asteasu-Larraulgo eskolako ikasleen gehiengoa (% 96,5) Gipuzkoako udalerrietan jaiotakoek
osatzen dute. Ikasleen artean Hego Amerikan (5), Espainiar Estatuko herrialdeetan (3) edota
Hego Ekialdeko Asian jaiotakoak ere badaude.
Gurasoei dagokienez, Asteasu-Larraulgo eskolako ikasleen artean 9 guraso bikote biak Euskal
Herritik kanpo jaiotakoak dira. Beste 25 guraso bikote mixtoak dira (bata Euskal Herrian
jaiotakoa eta beste Euskal Herritik kanpo). Bukatzeko, gurasoen gehiengoa (224) Euskal
Herrian jaiotako bikoteek osatutakoa da.
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Gipuzkoa 249 96,5
Espainiar Estatuko herrialdeak 3 1,2
Hego Amerika 5 1,9
Hego Ekialdeko Asia 1 0,4
Guztira 258 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%96,5
%1,2 %1,9 %0,4
Gipuzkoa
Espainiar Estatuko herrialdeak Hego Amerika
Hego Ekialdeko Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 106
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoak Gizonezkoak Guztira
Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)
Gipuzkoa 113 95,0 136 97,8 249 96,5
Espainiar Estatuko herrialdeak 3 2,5 0 0,0 3 1,2
Hego Amerika 2 1,7 3 2,2 5 1,9
Hego Ekialdeko Asia 1 0,8 0 0,0 1 0,4
Guztira 119 100,0 139 100,0 258 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%20,0
%40,0
%60,0
%80,0
%100,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
95,0 97,8
2,5 1,7 2,2 0,8
Gipuzkoa
Espainiar Estatuko herrialdeak
Hego Amerika
Hego Ekialdeko Asia
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 107
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA GURASOEN JATORRIAREN ARABERA
Gurasoak Euskal Herritik kanpo jaioak Guraso mixtoak
Gurasoak Euskal Herrian jaioak Guztira
Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)
Gipuzkoa 4 44,4 23 92,0 222 99,1 249 96,5
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 22,2 0 0,0 1 0,4 3 1,2
Hego Amerika 3 33,3 2 8,0 0 0,0 5 1,9
Hego Ekialdeko Asia 0 0,0 0 0,0 1 0,4 1 0,4
Guztira 9 100,0 25 100,0 224 100,0 258 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
%90,0
%100,0
Gurasoak Euskal Herritik kanpo jaioak
Guraso mixtoak Gurasoak Euskal Herrian jaioak
44,4
92,0 99,1
22,2
0,4
33,3
8,0
0,4
Gipuzkoa
Espainiar Estatuko herrialdeak
Hego Amerika
Hego Ekialdeko Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 108
2.4 BERROBIKO HERRI ESKOLA (PUBLIKOA)
Berrobiko eskolako ikasleen % 93,7a udalerrian bertan edota Gipuzkoan jaiotakoa da.
Gainerako ikasleen artean, % 3,2a Euskal Herriko beste herrialderen batean jaiotakoa da eta
beste hainbeste (% 3,2) Espainiar Estatuko herrialdeetakoa.
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Gipuzkoa 59 93,7
Euskal Herriko gainerako herrialdeak 2 3,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 2 3,2
Guztira 63 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoak Gizonezkoak Guztira
Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)
Gipuzkoa 28 90,3 31 96,9 59 93,7
Euskal Herriko gainerako herrialdeak 2 6,5 0 0,0 2 3,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 1 3,2 1 3,1 2 3,2
Guztira 31 100,0 32 100,0 63 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%93,7
%3,2 %3,2
Gipuzkoa
Euskal Herriko gainerako herrialdeak
Espainiar Estatuko herrialdeak
%0,0
%20,0
%40,0
%60,0
%80,0
%100,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
90,3 96,9
6,5 3,2 3,1
Gipuzkoa
Euskal Herriko gainerako herrialdeak
Espainiar Estatuko herrialdeak
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 109
2.5 TOLOSAKO SAMANIEGO IKASTETXEA (PUBLIKOA)
Samaniego eskolako ikasleen % 95,4a Gipuzkoan jaiotakoa da. Horretaz gain, Espainiar
Estatuko herrialdeetan jaiotakoak 11 ikasle dira eta Europa, Amerika eta Afrikan sortutako
ikasleak ere baditu.
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Gipuzkoa 620 95,4
Espainiar Estatuko herrialdeak 11 1,7
Europar Batasuneko gainerako estatuak 4 0,6
Ertamerika 3 0,5
Karibea 1 0,2
Hego Amerika 2 0,3
Ipar Afrika 7 1,1
Saharaz Hegoaldeko Afrika 2 0,3
Guztira 650 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0
Saharaz Hegoaldeko Afrika
Ipar Afrika
Hego Amerika
Karibea
Ertamerika
Europar Batasuneko gainerako estatuak
Espainiar Estatuko herrialdeak
Gipuzkoa
0,3
1,1
0,3
0,2
0,5
0,6
1,7
95,4
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 110
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoak Gizonezkoak Guztira
Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)
Gipuzkoa 300 94,0 320 96,7 620 95,4
Espainiar Estatuko herrialdeak 6 1,9 5 1,5 11 1,7
Europar Batasuneko gainerako estatuak 2 0,6 2 0,6 4 0,6
Ertamerika 3 0,9 0 0,0 3 0,5
Karibea 1 0,3 0 0,0 1 0,2
Hego Amerika 2 0,6 0 0,0 2 0,3
Ipar Afrika 4 1,3 3 0,9 7 1,1
Saharaz Hegoaldeko Afrika 1 0,3 1 0,3 2 0,3
Guztira 319 100,0 331 100,0 650 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
%90,0
%100,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
94,0 96,7
1,9 1,5 0,6 0,6 0,9 0,3 0,6 1,3 0,9 0,3 0,3
Gipuzkoa
Espainiar Estatuko herrialdeak
Europar Batasuneko gainerako
estatuak Ertamerika
Karibea
Hego Amerika
Ipar Afrika
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 111
2.6 VILLABONAKO JESUSEN BIHOTZA (KONTZERTATUA)
Villabonako Jesusen Bihotza eskolako ikasleen % 95,6a Gipuzkoan jaiotakoa da. Horretaz gain,
Euskal Herriko probintzietan jaiotako 8 ikasle daude matrikulatuta, Espainiar Estatuko
herrialdeetan jaiotako 10 eta Europa, Amerika eta Afrikan sortutako ikasleak ere baditu.
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Gipuzkoa 635 95,6
Euskal Herriko gainerako herrialdeak 8 1,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 10 1,5
Europar Batasuneko gainerako estatuak 2 0,3
Europar Batasunetik kanpoko estatuak 3 0,5
Ipar Amerika 1 0,2
Karibea 3 0,5
Hego Amerika 1 0,2
Ipar Afrika 1 0,2
Guztira 664 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0 %20,0 %40,0 %60,0 %80,0 %100,0
Ipar Afrika
Hego Amerika
Karibea
Ipar Amerika
Europar Batasunetik kanpoko estatuak
Europar Batasuneko gainerako estatuak
Espainiar Estatuko herrialdeak
Euskal Herriko gainerako herrialdeak
Gipuzkoa
0,2
0,2
0,5
0,2
0,5
0,3
1,5
1,2
95,6
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 112
IKASLEEN JAIOTZA TOKIA SEXUAREN ARABERA
Emakumezkoak Gizonezkoak Guztira
Kop. (%) Kop. (%) Kop. (%)
Gipuzkoa 317 96,1 318 95,2 635 95,6
Euskal Herriko gainerako herrialdeak 3 0,9 5 1,5 8 1,2
Espainiar Estatuko herrialdeak 5 1,5 5 1,5 10 1,5
Europar Batasuneko gainerako estatuak 1 0,3 1 0,3 2 0,3
Europar Batasunetik kanpoko estatuak 1 0,3 2 0,6 3 0,5
Ipar Amerika 1 0,3 0 0,0 1 0,2
Karibea 2 0,6 1 0,3 3 0,5
Hego Amerika 0 0,0 1 0,3 1 0,2
Ipar Afrika 0 0,0 1 0,3 1 0,2
Guztira 330 100,0 334 100,0 664 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
%90,0
%100,0
Emakumezkoa Gizonezkoa
96,1 95,2
0,9 1,5 1,5 1,5 0,3 0,3 0,3 0,6 0,3 0,6 0,3 0,3 0,3
Gipuzkoa
Euskal Herriko gainerako herrialdeak
Espainiar Estatuko herrialdeak
Europar Batasuneko gainerako estatuak
Europar Batasunetik kanpoko estatuak
Ipar Amerika
Karibea
Hego Amerika
Ipar Afrika
HAINBAT SEKTORE, ERAGILE ETA
ZERBITZUEN DATUAK, IRITZI ETA HAUTEMATEAK
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 114
1 LANA ETA ENPLEGUA
Krisi ekonomikoa duela bost urte inguru hasi zenetik, langabeziak etengabeko gorakada izan
du Europako hainbat herrialdeetan, horien artean, Euskal Herrian ere. Gipuzkoa eta Tolosaldea
ere harrapatu ditu beherakada ekonomiko honek. Servicio Público de Empleo Estatal-ek (SEPE)
argitaratutako azken datuen arabera, 50.268 langabetu daude Gipuzkoan eta 3.328
Tolosaldeko eskualdean.
Tolosaldea eskualdeko langabezia tasa % 14,6koa da. Halere, herritarren jaiolekuaren
araberako langabezia tasari erreparatzen badiogu, ohartuko gara Espainiar Estatuko
herrialdeetatik kanpo jaiotako pertsonen artean langabezia altuagoa dela. Zehazki, Tolosako
Lanbide bulegoak emandako datuen arabera, Espainiar nazionalitatea ez duten herritarren
langabezia tasa % 24,3koa da Tolosaldean, hau da, batezbesteko tasa baino hamar puntu
altuagoa. Bestetik, Lanbidek emandako datuetatik eskualde mailan ondorengo informazioa
ateratzea ere lortu da.
Lanbide zerbitzuan 2012. urtean izena emanda egon diren herritarren jatorria
2012. urtean, 6.683 pertsona egon ziren Lanbiden izen emanda. Herritar horien hamarretik
zortzi baino gehiago (% 83,2) Espainiar Estatukoa izan zen, Hego Euskal Herria barne.
Gainerako % 16,8a estatutik kanpo jaiotakoa izan zen (% 6,0a Ipar Afrikakoa, % 4,5
Europako Komunitate Ekonomikokoa edota % 4,1 Hego Amerika eta Ertamerikakoa).
2012. urtean zehar Lanbiden izen emanda egon diren Tolosaldeko herritarrak
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Espainiar Estatua (Hego Euskal Herria barne) 5.559 83,2
Ipar Afrika 399 6,0
Europako Komunitate Ekonomikoa 301 4,5
Hego Amerika eta Ertamerika 275 4,1
Saharaz Hegoaldeko Afrika 80 1,2
Gainerako Europa 45 0,7
Asia 23 0,3
Ipar Amerika 1 0,0
Ozeania 1 0,0
Guztira 6.683 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 115
2012. urtean Espainiar Estatuz kanpoko erabiltzaileen artean, gizonezkoak izan ziren nagusi
(% 60,3). Emakumezkoak, berriz, %39,7 izan ziren.
%83,2
%6,0
%4,5 %4,1 %1,2 %0,7
%0,3 Espainiar Estatua (Hego Euskal Herria barne)
Ipar Afrika
Europako Komunitate Ekonomikoa
Hego Amerika eta Ertamerika
Saharaz Hegoaldeko Afrika
Gainerako Europa
Asia
Ipar Amerika
Ozeania
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 116
Langabezia laguntzak jaso dituzten Tolosaldeko herritarren jatorria
2013. urteko apirilean Tolosaldean 1.744 herritarrek jaso duten langabeziagatiko laguntzaren bat. Horietatik % 60,8ak langabezia prestazio
jaso zuten, % 36ak subsidioa eta gainerako % 3,2ak RAIa (Renta Activa de Inserción deiturikoa).
Langabezia prestazioaren kasuan, jaso duten herritarren % 92,2a Espainiar Estatu barrukoa da (HEH barne). Estatuz kanpokoak % 7,8a
dira, erdiak baino gehiago Europar Komunitate Ekonomikokoak. Subsidioa jasotzen dutenen artean, hamarretik bederatzi (% 90 ,4)
Espainiar Estatukoa da eta gainerako % 9,6 estatuz kanpokoa. Bukatzeko, RAIa jasotzen dutenen % 85,7a Estatu barrukoa da eta % 14,3a
espainiar estatuz kanpokoa.
2013. urteko apirilean langabezia prestazioak eta laguntzak jaso dituzten Tolosaldeko herritarrak
Subsidioa RAI Prestazioa Guztira
Kopurua % Kopurua % Kopurua % Kopurua %
Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatua 568 90,4 48 85,7 977 92,2 1.593 91,3
Europako Komunitate Ekonomikoa 20 3,2 2 3,6 46 4,3 68 3,9
Gainerako Europa 3 0,5 0 0,0 4 0,4 7 0,4
Hego Amerika eta Ertamerika 6 1,0 2 3,6 14 1,3 22 1,3
Ipar Afrika 25 4,0 3 5,4 15 1,4 43 2,5
Saharaz Hegoaldeko Afrika 5 0,8 1 1,8 2 0,2 8 0,5
Asia 1 0,2 0 0,0 2 0,2 3 0,2
Guztira 628 100,0 56 100,0 1.060 100,0 1.744 100,0
Iturria: Aztiker, bigarren mailako datuen ustiaketa. 2013
Tolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 117
Sindikatuak
ELA, LAB, UGT eta EHNErekin harremanetan jarri gara, baina EHNEren aldetik bakarrik lortu dugu informazioa. Emandako informazioaren
arabera, sindikatu horretara gerturatzen diren migratzaile guztiak gizonezkoak dira. Gehien bat sindikatuak eskaintzen dituen ikastaroen
inguruan galdetzeko gerturatzen direla adierazi digute eta edozein aktibitatetan lan egiteko prest daudela.
%0,0
%10,0
%20,0
%30,0
%40,0
%50,0
%60,0
%70,0
%80,0
%90,0
%100,0
Subsidioa RAI Prestazioa
90,4 85,7
92,2
3,2 3,6 4,3 0,5 0,4 1,0
3,6 1,3 4,0 5,4
1,4 0,8 1,8 0,2 0,2 0,2
Hego Euskal Herria eta Espainiar Estatua
Europako Komunitate Ekonomikoa
Gainerako Europa
Hego Amerika eta Ertamerika
Ipar Afrika
Saharaz Hegoaldeko Afrika
Asia
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 118
2 ANIZTASUNAREKIN LAN EGITEN DUTEN ELKARTEAK
Atal honetan Tolosaldean migratzaileekin eta migratzaileentzat zerbitzu ezberdinak eskaintzen
dituzten baliabideez ariko gara. Zentzu honetan 5 elkarterekin jarri gara harremanetan:
Caritas, Abegi, Jatorkin, Ereite eta SOS Arrazakeria.
Esan beharra dago, eskualdean elkarte gehiago ere badaudela. Halanola, La Jara
(Extremadurakoen zentro kulturala), Litaarafu (elkarte islamiar interkulturala) edota
Tolosaldea Sahararekin elkartea.
Harremanetan jarri garen elkarte hauetan jatorri ezberdinetako jendeak parte hartzen du,
euskal jatorria dutenak barne. Helburu eta lan dinamika ezberdinak dituzte, jarraian jasotzen
dugun bezala:
Asistentzia mailan lan egiten duten elkarteak:
Caritas
Abegi
Kultur artekotasuna sustatu eta jatorri ezberdinetako pertsonen integrazioaren
sustapenera begira lan egiten duten elkarteak:
Jatorkin
Ereite
Sos Arrazakeria
Atal hau osatzeko informazioa bi iturrietatik jaso dugu:
- Sarean dagoen informaziotik (web orrietako informazioa…)
- Elkarte ezberdinetako arduradunei bidalitako galdetegien bitartez
2.1 ELKARTEEN INGURUKO INFORMAZIOA
CARITAS
Elizak gizarte karitatezko ekintzarako duen erakunde ofiziala da Caritas, beharrik handienak
dituztenentzat sortua. Eta berean gizarteko behartsuenen aldeko aukera egiazki eta modu
eraginkorrean egiteko kristau elkarte bakoitzak duen erakundea da.
Elkartearen helburuak:
Caritas laguntza material eta berehalako baten zerbitzu soila baino zerbait gehiago da.
Bizimodu duin baterako beharrezko baliabideak lortzen saiatzen da, osokoa izan dadin
elkarbanatzea, eta beroa harrera, ahalegin berezia eginez elkarrenganako lagun egitea
dakarren arreta eta giza sustapenean.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 119
Caritasen gizarte-lana oso zabala da eta oso dibertsifikatuta dago. Pobreziaren eta
gizarte-bazterketaren biktimentzako asistentziako lanak, birgaitze-lanak eta gizarteratze-
lanak egiteaz gainera, garrantzi handia ematen dio egoera horiek sortzen dituzten
bidegabekerien kausak salatzeari eta sustapen-lanak egiteari.
Eskaintzen diren zerbitzuak
Tolosaldean Caritasek “arropategi zerbitzua” eskaintzen du. Zerbitzu horren bidez arropa,
zapatak eta bestelako osagarriak eskaintzen zaizkie baliabiderik gabeko pertsonei.
Zerbitzuaren erabilera
Zerbitzua herritar guztiei eskainia dago, egoera ekonomiko ezegonkorra duen pertsona
orori. Halaber, honen erabiltzaile kopuru handia migratzaileek osatzen dute.
Migratzaileen perfila denetarikoa da, emakume nahiz gizonezkoak, 20 eta 65 urte
bitartekoak.
Nazionalitateari dagokionez, aniztasuna dago kasu honetan ere. 2005ean egindako
azterketan antzematen zenez erabiltzaile gehienak latinoamerikarrak ziren, horien
ondoren Europa ekialdekoak (Errumania batez ere ) eta afrikar jatorria zuten pertsonak.
Egun, kolektibo horiek aipatzen dira erabiltzaile nagusi gisa, beste batzuen artean.
Elkartean antzeman den aldaketa, garapen azken urteetan
Azken urteetan erabiltzaile kopuruak gora egin duela nabarmentzen dute zerbitzu
honetako arduradunek. Arrazoien artean Gipuzkoan migratzaile kopuruak gora egin duela
jasotzen da, Espainiar Estatuko beste herrialdeetan baino laguntza gehiago izan
dezaketenaren inpresioa dutela argudiatuz.
ABEGI
Abegi, 1986an sortu zen zerbitzua da, Tolosaldean bizilekurik ez duten pertsonen
pasadizokoen etxea.
Elkartearen helburuak
Bizilekurik ez duten pertsonen artatzea du helburu.
Eskaintzen diren zerbitzuak
Lo lekua, afaria eta gosaria eskaintzen dute.
Zerbitzua arratsaldetan zabaltzen da, 19.30etatik aurrera eta erabiltzaileek garbitu,
elkarrekin hitz egin, telebista ikusi, afaldu eta lo egiteko aukera dute bertan. Goizean
gosaria eskaintzen da, eta ogitarteko bat ere ematen zaie hala eskatzen dute pertsonei.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 120
Zerbitzuaren erabilera
Erabilera arauak:
Erabiltzaileak gehienez 8 gau igaro ditzakete bertan hiru hilabeteko epean.
Arauetako bat alkoholik ez edatea da. baldintza da zerbitzua erabili ahal izateko.
Erabilera datuak
2010etik egun arte (2013ko maiatza bitarte) guztira 1788 pertsona artatu dira.
Hauetatik %95,5 gizonezkoak dira. Urteko gau igarotze kopurua 3300 ingurura
gerturatzen da.
Azken bi urteetan goraka egin du zerbitzura gerturatzen diren pertsonen kopuruak.
2013ko maiatza bitarteko datuen arabera, 300 pertsona artatu dituzte.
Iturria: ABEGI 2013
Erabiltzaileen perfila
Erabiltzaileen gehiengoa gizonezkoak dira lehen esan bezala. Aurten artatu direnen
%95,4 gizonezkoak izan dira. 2005ean egin zen ikerketako datuekin alderatuz, joera
mantentzen dela baieztatu genezake. Urte hartan %95,5a gizonezkoek osatzen zutela
nabarmendu baitzen.
Adinari dagokionez, EAE eta Nafarroa, europar erdialdeko herrialdeetako herritarrak
eta magrebiar/afrikarren artean 20-40 bitarteko pertsonak nagusitzen dira. Espainiar
estatuko beste herrialdeetatik datozenen kasuan aldiz, pertsona kopuru berdina da
azken urtean (2012an) 20-40 ala 41-70 adin tarteei dagokionez.
Nazionalitatearen arabera
Erabiltzaileen gehiengoa magrebtar jatorriko migratzaileek osatzen dute. 2012ko
datuetan azaltzen den bezala, erabiltzaileen %50a osatzen dute.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 121
10%
30%
10%
50%
Nazionalitatearen araberako erabiltzaileak
EAE eta nafarroakoak
Espainiar estatuko gainerako herrialdeetakoak
Europar erdialdekoak
Magrebiarrak/Afrikarrak
Azken urteetan ez da aldaketa nabarmenik antzeman datuei dagokionez. 2013an
zehar espainiar estatutik kanpoko pertsonen kopuruan jaitsiera bat hauteman dute,
krisiaren ondorioa izan daitekeenaren susmoa dagoelarik. Era berean, espainiar
estatuko migratzaileen kopuruan gorakada bat antzeman da.
Iturria: ABEGI 2013
JATORKIN
Jatorkin, migratzaileen alde lan egiten duen elkarte bat da. Bazkideetako gehiengo bat
magrebtar jatorrikoa da, nahiz eta euskal jatorria duten pertsonak ere badiren. 2005etik
martxan dagoen elkartea da.
Elkartearen helburuak
Helburuen artean ditu honakoak:
Pertsona migratzaileen giza eskubideak defendatzea, bereziki arabiar herritarrena
Euskal gizartean migratzaileen gizarteratzea sustatzea
Migratzaileen eta jatorri euskalduna duten pertsonen arteko elkartasuna eta elkar
errespetua sustatzea
Gipuzkoara iristen diren migratzaileei informazioa, laguntza eta aholkularitza eskaini
Zonaldeko elkarte ezberdinen arteko elkar ezagutza eta elkar laguntza sustatu
Kultur artekotasuna sustatu, eta migrazio mugimenduak eta aniztasunaren inguruan
sentsibilizazio lan bat burutu
Komunitate ezberdinen arteko elkarbizitza sustatu
Eskaintzen diren zerbitzuak
Egiten dituzten ekintzen artean aurkitzen dira:
Migratzaileentzako harrera-zerbitzua
Migratzaileentzako oinarrizko laguntza
Migratzaileen egoera eta eskubideei buruzko sentsibilizazio kanpainak
Hitzaldiak eta ikastaroak
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 122
Egun martxan diren proiektuei dagokionez:
2011an ikerketa proiektu bat abiarazi zuten “Ikastetxeetara migratzaile familiak
gerturatzea” izena zuena. Haur migratzaileen artean eskola porrota altuagoa izan ohi
dela oinarritzat harturik, eta arabiar pakistanien kolektiboan zentratuz, proiektuaren
helburua gaur egungo errealitatearen ezagutza bat izan eta migratzaile familia
arabiar/pakistandarrak ikastetxeetara gerturatzeko asmoa zuen proiektuak.
Momentu honetan erakundeak bultzatzen dituen proiektuak honakoa dira:
Migratzaile familien gerturatzea ikastetxeetara. Irailean martxan jarriko den
proiektua da, guraso migratzaileentzat formazio saio batzuk eskainiko dira, lehen
adierazi bezala eskola porrotaren gaiak kezkatuta gai horren inguruan lan egiteko
asmoz.
Bitartekaritza sozialaren programa
Migratzaile familien integrazio eta normalizazioaren sustapena (2012an)
Formazio eta informazio tailerrak migrazioa eta aniztasunaren inguruan, migratzaile
eta autoktonoak diren herritarrei zuzenduak.
Aldundiko Migrazio sailarekin lankidetzan Marokoko aniztasun kulturala eta hizkuntza
aniztasunaren inguruko aitortza sustatzeko proiektu batean lanean ari dira. Proiektu
ibiltari bat da, aurten Marokora bideratua dagoena.
Zerbitzuaren erabilera
Zerbitzu hau erabiltzen duten pertsonen perfila batez ere honakoa da: gizonezkoa, 30
urte ingurukoa, ezkongabea, lan bila ari dena eta laguntza ekonomikoa bilatzen duena.
20-25 urteko gazteak ere gerturatzen dira, marokoar jatorria dutenak batez ere.
Hauetako asko lehenik aldundiak babes gabeko adin txikikoentzako zuen zerbitzuaren
erabiltzaile izan dira, emantzipazio programa behin amaituta baliabiderik gabe aurkitzen
direnak.
Batez ere laguntza bila jotzen dute elkartera, informazio eske, eta elkarteak eskaintzen
dituen zerbitzuak erabiltzeko asmoz (bitartekaritza lanak ikastetxe, anbulatorio eta
instituzioekin esaterako)
EREITE
Elkartearen helburuak
Kultura artekotasuna sustatzea, ondoko printzipio hauek oinarri hartuta:
- Desberdintasunak elementu aberasgarri gisa onartzea.
- Ingurune honetan dauden kultura gutxituen berri ematea.
- Baliabideak erraztea herritar berriek kultura hartzailea ezagut dezaten.
- Nortasun indibiduala babesteko askatasuna errespetatzea.
- Kultur gakoak eta topaguneak aurkitzea.
- Kultura guztiek duintasun berbera dutela eta errespetu berbera merezi
dutenaren sinismena irmoki mantentzea
- Kulturen arteko hierarkiarik ez ezartzea.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 123
Elkartasuna:
- Migratzaileen jaioterriekiko elkartasuna sustatzea
Legezkotasuna, lana, etxebizitza.
- Aholkularitza juridikoa ematea edo bideratzea herritar berrientzat (lan- eta
egoitza-baimenak, familia berrelkartzea, etab.)
- Lan-burtsekin, etxebizitzarekin eta abarrekin lotutako zerbitzuak eskaintzea edo
bideratzea.
Egun martxan diren proiektuei dagokionez:
Ekintza ezberdinen antolakuntza; Hitzaldi, konferentzia eta mahai inguruen
antolaketa, erakusketak, jaialdi gastronomikoak, artisautza erakusketak eta
proiekzio eta emanaldiak.
Euskal Herriaren inguruko ezagutza erraztu eta sareen sorkuntza sustatu, txango,
aldizkako topaketak, ekintza kulturalak eta formazio ikastaroen bitartez.
Zerbitzuaren erabilera
Elkartearen erabilera egiten duten pertsonen perfila oso anitza da, haurretatik hasita
hirugarren adineko jendea batzeraino. Nazionalitateari dagokionez latinoamerikarrak
diren pertsonak, Europa eta afrikarrak dira batez ere.
Egiten den erabilerari dagokionez:
Informazioa eskuratzeko erabiltzen da, besteak beste Euskal Herria, egiten diren
elkartrukatze kulturalen inguruan
Jendea ezagutzeko erabiltzen da, beraien herrialdeko beste migratzaileak ere
ezagutzeko aukera bezala erabiliz
Beste bazkideen esperientziak jaso eta beraien laguntza ala aholkularitza eskatzen
da
Elkartean antzeman den aldaketa, garapen azken urteetan
2010 baino lehen 20 bazkide inguru zeuden. Azken hiru urteetan 20 bazkide berri sortu
dira, beraz gaur egun 50 bazkide inguru batzen ditu elkarteak. Honi gehitu behar zaio
nahiz eta bazkide ez izan parte hartzen duten edo ekintza ezberdinetan laguntzen duten
pertsona kopurua.
SOS ARRAZAKERIA
SOS Racismo / SOS Arrazakeria, elkarte ezberdinez osatutako federazio bat da. Gipuzkoako
SOS Arrazakeria elkarte independentea da baina Espainiar Estatuko beste SOS Racismo
elkarteekin harremana duena. Halere, elkarte bakoitzak bere norabide propioa markatzen
du, bere egitasmo eta proiektuekin.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 124
Tolosako SOS Arrazakeria Gipuzkoakoaren parte da, Tolosaldeko kasuak ere Donostiatik
kudeatzen dira. Nahiz eta astean zenbait ordutan Tolosan bertan inguru haietan bizi eta
Donostiara bertaratu ezin direnei aholkularitza eskaintzen zaien.
Elkartearen helburuak
Arrazakeria eta xenofobiaren kontra borrokatzea, berdintasunean oinarritutako
elkarbizitza finkatzeko
Aniztasunak suposatzen duen aberastasuna azpimarratzea, testuingurua eskubide
eta aukera berdintasuna delarik.
Jokaera baztertzaile arrazistak eta xenofoboak ahalbidetzen dituzten estereotipoak,
aurreiritziak eta estigmatizazioak apurtzea.
Helburu horiek lortzeko bidean hauek dira garatzen diren ekintzak:
- Migratzaileei laguntza ematea legeek eta administrazioko ohiturek behartuta egin
behar izaten dituzten izapide administratibo eta judizial ugarietan.
- Mobilizazioak eta errebindikazio-ekintzak.
- Era guztietako neurriak proposatzea instituzioei, migratzaileek beren eskubide eta
betebeharrak bete ahal izan ditzaten beste hiritarren berdintasunean.
- Iritzi publikoa sentsibilizatzeko ekintzak antolatzea.
- Hitzaldiak, mintegiak eta topaketak antolatzea.
- Elkartegintza sustatzeko jarduerak, migratzaileen parte-hartzeari eta aurreratzeari
arreta berezia jarriaz.
- Herrialde pobretuen garapenerako proiektuak, garapen-kidetzan aurrera
eramatea.
- Gizarte-zerbitzuen alorreko jarduerak.
- Garapenerako hezkuntza- eta sentsibilizazio-jarduerak.
- Bakean hezteko jarduerak.
- Ikerkuntza- eta dokumentazio-jarduerak.
- Materialak argitaratzea.
- Ikerkuntza zientifikoa.
- Gazteriari bereziki zuzendutako jarduerak.
- Boluntariotza sustatzeko jarduerak.
Perfila eta datuak
Tolosara toki askotatik etortzen da jendea. Tolosaldea eskualdetik haratago, Goierritik
edota Azpeitia ingurutik.
Perfilari erreparatuz, gehiengo nagusi bat Nikaraguar jatorrikoa dela jaso da, egin
diren kontsultetatik %33,8 herrialde honetako jatorria duten pertsonek burutu
baitituzte. Ondorengo grafikoan jatorriaren araberako erabiltzaile kopuruaren berri
jasotzen da:
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 125
Iturria: SOS arrazakeria, 2013
Sexuaren araberako ezberdintzea eginaz, emakumezkoak gizonezkoak baino gehiago
gerturatzen direla aipa genezake, ondorengo taulan agertzen den bezala.
Iturria: SOS arrazakeria, 2013
0,7
0,7
0,7
0,7
0,7
0,7
1,4
1,4
1,4
2,1
2,1
2,8
2,8
3,4
4,1
5,5
6,2
8,3
10,3
10,3
33,8
0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0
Senegal
Ekuatore Guinea
Argentina
Kolonbia
Venezuela
Errumania
Mexiko
Brasil
Kuba
Txile
Bolivia
Pakistan
Tadjikistan
Argelia
Ekuador
Honduras
Sahara
Ukraina
Euskal Herria eta Espainiar Estatua
Maroko
Nikaragua
Emakumezkoa 66%
Gizonezkoa 34%
Gerturatzen diren pertsona kopurua sexuaren
arabera
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 126
Erabilera eremuak, zertarako erabiltzen dute:
Kasu gehienetan aholkularitza eskaerarekin lotuta dago egiten den eskaera.
Elkartearen lanik handiena (elkarrizketatuaren hitzetan %90a) arlo honetan egiten da.
Paper kontuetan laguntzea (nazionalitatea lortzeko, familia berrelkartzeko eta abar)
edota integrazio soziala bideratzea. Oso kasu jakinetan diskriminazio zuzena jasan den
kasuengatik edo arrazakeriaren salaketarekin lotutako gaien inguruan laguntza
eskatzeko erabilera ere egiten da, baina ez dira kopurutsuak.
Zehaztasun handiagoz jasotzen dira ondorengo taulan egiten den erabileraren
inguruko datuak:
Elkartean antzeman den aldaketa, garapen azken urteetan
Azken urteetan krisiaren ondorioz aldaketak nabarmendu dira. Batetik, zailtasun
gehiago jartzen dira prestazioak eskuratzeko, laguntza sozialak izateko. Beraz horren
inguruko informazio eskaerak asko dira.
Bestalde, beren jatorrizko herrialdeetara itzultzeko tramiteengatik ere jende dezente
gerturatzen ari dela aipatzen da. Migratzaile askok, batez ere hegoamerikarrek,
etorkizuna Euskal herrian beltz ikusita beraien jatorrizko herrialdeetara itzultzea
besterik ez dutela ala ikusten ez dutela jaso da. Geratzen diren askok, nazionalitatea
lortzea helburu izanik hori lortu bitartean Euskal Herrian geratzearen hautua egiten
dutela hautematen da, bestela beraien herrialdeetara itzultzeko aukera aztertuko
luketela adierazten delarik.
36%
8%
6% 5%
36%
Eskaera motaren araberako sailkapena
Errotze soziala
Familia birmultzokatzea
Erregularizazioa
Segurantza Soziala
Errotze familiarra
Adin txikikoen errotzea
Erroldatzeko gestioak
Osasun arreta
Laguntza sozialak
Borondatezko itzulera
Asilo politikoa
Bestelakoak
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 127
2.2 BALORAZIOA
Nola ikusten den elkarbizitza
Elkarbizitzaren inguruan dagoen hautematea nahiko antzekoa da elkarte ezberdinetako
partaideen artean. Euskal Herritarren aldetik joera bat ikusi da urteetan migratzaile
berriekiko onarpen eta integrazio aldera. Halaber, azken urteetan konfiantza falta eta
errezeloa areagotzen ari denaren inpresioa dago. Batzuk atzera buelta bat ematen ari dela
aipatu dute, ‘bertako’ eta ‘kanpoko’aren arteko zartadura handitzen ari dela perzibitzen da.
Zartadura zabaltze horretan halere ardurak banatu egiten dira, ez zaizkie soilik
migratzaileen jarrerari edo euskal jatorria dutenei egozten:
Migratzaileen ardurari dagokionez, askotan motibazio falta bat atxikitzen zaio
kolektibo honi. Ekimen batzuk egin izan direla aipatzen da, elkar ezagutzarako
lagungarriak direnak (Irazkik bere garaian, Ereite, Jatorkin elkartetik bultzatuak..).
Baina migratzaile batzuk gutxitan parte hartzen dutela jasotzen da. Beraien etorkizuna
hobetzeko jarrera proaktibo bat ez dutela komentatzen da.
Erakundeetatik bultzada eman ez izana edo baliabide eskasia. Lan handia egin
denaren aitortza dago, elkarteez gain, instituzio lokalak eta migrazio teknikariek. Baina
sentsazioa da, egin den lan handiak ez duela jarraipenik izan, batez ere baliabide falta
batengatik. Apustu politiko nabarmen baten beharra duen eremua da, egiten denari
jarraipena eman behar zaio, baliabide aldetik inbertsioak ere eginaz.
Euskal jatorria duten herritarren aldetik konfiantza falta areagotzea kezkagarri
gisa hautematen da. Konfiantza falta hori gaiarekin sentsibilizatutako populazio sektore
batean ere nabarmentzen hastea da gehien kezkatzen duena.
Honetaz gain testuinguruak ere ez du laguntzen. Krisiak eta lan eskasiaren egoera honetan
jendeak beste lehentasun batzuk ditu. Norberaren ‘ongizateari’ loturiko eremuetan
aldaketak ematen hasten direnean ardurak bilatzen hastea da ohikoa. Eta tamalez
migratzaileengan ardurak jartzea arriskua izan daiteke, konfiantza falta maila gora egite bat
suposatzeraino.
Era berean elkarteen eguneroko lanarekin loturiko zailtasunen artean nabarmenki bat
azaltzen da: boluntariotzak Gipuzkoa mailan dagoeneko ez du efekturik. Norberaren
beharretan zentratuagoa izateak, ikuspegi komunitariotik indibidualistago batera bide
horretan boluntariotzaren eremuan denbora inbertsioak gero eta indar gutxiago du.
Orokorra den fenomenoa da, ez soilik migrazio gaiekin lotutako arloetan ematen ari den
beherakada. Baina edozein kasutan, elkartegintzan inplikazio maila jaisteak boluntarioen
papera funtsezkoa duten elkarteetan nabarmenki eragiten du.
Hasieran esan bezala, eta Gipuzkoako beste udalerrietan antzematen den bezala,
Tolosaldean jarrera diskriminatzaile esplizitu kasu askorik ez daudela jasotzen da. Hortik,
elkarrizketatuen hitzetan, ezin da interpretatu arrazakeria gutxi dagoenik, dauden kasu
guztiak ez bai dira ezagutzen.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 128
Inplizituki migratzaileekiko jarrera baztertzaile batzuk halaber areagotzen ari direnaren
hautematea dago. Lege eta arau batzuk zaildu egiten diete migratzaileei lana aurkitzea edo
osasun asistentzia edo laguntza ekonomiko batzuk jasotzea. Beraz, ez da migratzaile baten
aurkako eraso bat esplizituki gertatzen, baina pixkanaka beren eskubide batzuk mugatzen
ari dira.
Tolosa eta inguruko herrien arteko ezberdintasuna
Eskualde mailako ikuspegi batetik Tolosa eta bestelako herrialdeetan elkarbizitzaren
egoeran ezberdintasunak dauden jaso nahi izan da. Zentzu honetan ez da ikusten aldaketa
nabarmenik. Halaber komentatzen da Tolosan, anonimoagoa den heinean, bizi lasaiagoa
egin daitekeela migratzaile izanda. Jaioleku berdina duten herritarrak topatzeko aukera
gehiago ere eskaintzen ditu horrek.
Herri txikietan eta landa inguruan jendea isolatuago bizi da, eta ‘muturreko’ egoera gehiago
eman daitezke: edo migratzailea erabat integratzen da bere bizilagunekin eta euskara ere
ikas dezake, edo bestela, oso aparte sentitzen den migratzaile baten aurrean egongo gara.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 129
3 KULTURAREN ARLOA
Atal honetan migratzaileek kultur arloan duten presentzia eta eginkizuna ezagutu nahi izan
dugu, 3 eremuei erreparatuz:
Kultur eskaintzaren kudeaketa
Parte hartzea kultur emankizunetan
Kultur sorkuntza maila
Gai honi buruzko informazioa lortzera begira, migrazio mahaian parte hartzen duten
teknikariekin jarri gara harremanetan gaiarekiko beraien ezagutza maila dela eta diagnostikoa
osatzeko beharrezkotzat jo baita beraien ikuspegia ere jasotzea. Migrazio mahaiko kide dira,
besteak beste Anoeta, Alegi, Alkiza/Aduna (Aiztondo), Ibarra, Irura,Tolosa, Villabona eta
Zizurkileko teknikariak.
Ezin aipatu gabe utzi harremanetan jarri garen pertsonak administrazioari lotutako kultura
parte hartzeari buruz hitz egin digutela nagusiki eta kulturaren alorraren azterketak ikuspegi
zabalago bat eskatzen duela, ez soilik kultur eskaintza instituzionalaren ingurukoa. Analisi
sakonago baten barruan, interesgarria litzateke gai honen inguruan jatorri edota kultur
aniztasuna lantzen duten elkarteen eta herri mugimenduen ikuspegia zein den ezagutzea.
3.1 KULTUR ARLOAREN INGURUKO INFORMAZIOA HERRIZ HERRI
Anoeta
Migratzaileen herri mailako partaidetza oso apala da. Orain arte ez dute parte hartu, ez
bertaratuz, ez modu aktiboan ekintzen antolakuntza mailan ere. Antolatu den ekintza
bakarra urte zaharreko festa antolatzea izan zen, eta herri mailara zabaldutako ekimena
baino, jatorri konkretu bateko pertsonentzako festa izan zen, udalari ospatzeko baimen
eskaera egin zitzaiolarik.
Udalak arlo honetan lanketa egiten du maila ezberdinetan:
Udalean bertan kultur aniztasunaren gaia lantzen hasi da duela urtebete.
Herri mailan ere ekintza ezberdinetan migratzaileen partaidetza sustatzen saiatzen ari
dira. Horren adibide dira herriko festetan kultur artekotasunaren festa antolatzea, eta
jaietako suziria euskara ikasten ari diren migratzaileek botatzeko aukera eman izana.
Halaber, ibilbide hasi berria izanik denbora bat beharko dela aipatzen da, kultur
aniztasunaren gaian lanketa bat egiteko.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 130
Ibarra
Kultur ekintzetan (musika, musika eskola, hitzaldiak, herriko ekintzak, festak…) Ibarran
migratzaileek duten parte hartzea urria dela hautematen da orokorrean, eta hartzaile
izatera mugatzen da, hau da, ez da antolakuntza mailan ezer burutzen. Zentzu honetan, ez
da eboluziorik antzematen, azken urteetan kultur arloan migratzaileek duten espazioa eta
protagonismoa oso urria dela aipatzen da.
Haurrentzako antolatzen diren hainbat ekintzetan haurrek esku hartzen dutela jasotzen da,
kasu honetan 9-12 urte bitarteko mutikoak eta batez ere magrebtar jatorria dutenak.
Helduengan herri ekimenetara zabaltzeko joera txikiagoa dela antzematen da.
Toki mailako administrazioari dagokionez, aniztasunaren gaiaren inguruko lanketa berezirik
egiten ez dela jasotzen da.
Irura
Migratzaileen herri mailako partaidetza kasu honetan ere nahiko apala da. Emankizunen
hartzaile gisa parte hartzen da batez ere. Halaber, herri mailan bailarako beste
udalerrietako pertsonek partaidetzan paper aktiboago bat izan dutela nabarmentzen da,
ekintzen aurkezle edo sustatzaile gisa.
Parte hartzaileen perfilari dagokionez, batez ere haurrak direla nabarmentzen da, 6-10 urte
bitarteko gaztetxoak eta neska eta mutilak maila berdinean.
Jatorriari dagokionez, parte hartzaileen gehiengoa magrebtarrak dira, ondoren
hegoamerikarrak eta hirugarren talde gisa, txinatarrak.
Udal arloan, gaiari heltzeko lehen saiakerak egin dira. Egitura edo egitasmo finkorik egon ez
arren, proiektu aske batzuk burutu dira. Zentzu horretan, udalerri honetan ere
sentsibilizazio bati lotuta ibilbide bati ekin zaio.
Aiztondo (Alkiza, Aduna)
Tolosaldeko beste udalerri batzuetan ez bezala, Aiztondon kultur ekintzetan partaidetza bat
ematen dela eta garapena handiagoa izatera bidean doala hautematen da. Antolakuntza
mailan parte hartzea handia ez izan arren, hasiak dira urrats batzuk ematen zentzu
horretan. Honela, truke merkatuan errusiar baten eskutik oinarrizko hitz batzuek irakasteko
ekimena jartzen da adibide gisa.
Parte hartzen den kasuetan, perfilaz hitz egitean, 30-50 urte bitarteko emakumezkoez hitz
egin da, Suezia eta Errusiar jatorrikoak izanik batez ere.
Udal mailan halaber, ez dago aniztasunaren gaia lantzeko egitura edo lanketa berezirik.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 131
Alegia
Alegiako teknikariaren hautematez migratzaileek kultur ekintzetan (musika, musika eskola,
hitzaldiak, herriko ekintzak, festak…) duten parte hartzea gaur egun eta orokorrean, ez da
oso handia, eta parte hartzen den kasuetan normalean ikus-entzule bezala parte hartzen
da. Ez da garapen bat ikusten zentzu honetan, espazioa eta protagonismo maila bera
mantentzen dela perzibitzen da.
Momentu honetan, Alegian martxa jarri den “Baratza parkea” proiektuan parte hartzen ari
direla jaso da. Proiektu honen baitan, baratza parkean parte hartzeko, elkarte bat osatu
beharra dago, eta beraz, elkarte horretan parte hartzen ari dira aktiboki.
Tokiko administraziotik momentu honetan ez da lanketarik egiten gai honi dagokionez.
Tolosa
Migratzaileen partaidetza maila apala eta testimoniala denaren hautematea jaso da. Kultur
arlotik sustatzen diren hainbat ikastaroetan parte hartzen den arren, kopuru aldetik gutxi
batzuk direla jaso da.
Partaidetza aktiboari dagokionez, izatekotan, migratzaileek osaturiko elkarteetatik
antolatutako ekintzetan direla aipatzen da.
Udal mailan, kultura zerbitzuak kontuan hartu beharreko gaia da aniztasunaren gaia, zehar
lerro gisa. Halaber, ez dago zerbitzu edo sail propiorik.
Villabona
Aurreko kasuetan bezala, Villabonako teknikariaren hautematea partaidetza maila baxua
dela da, eta egotekotan ikus-entzule izatera mugatzen dena. Ez da azken urteetan
eboluziorik nabarmentzen, ez alde batera ez bestera.
Herrian antolatzen diren ekintzei dagokionez Jatorkin elkarteak antolatutako hitzaldi eta
bilerei egin zaie erreferentzia, integrazioaren gaia lantzeko egiten diren hitzaldiei hain
zuzen. Hitzaldi hauetara gerturatzen den gehiengoa magrebtarra denaren sentsazioa dago.
Udal mailan ez dago arlo bereziturik aniztasunaren gaia tratatzeko eta ez da lanketa
berezirik egiten orain arte gai honi dagokionez.
Zizurkil
Zizurkilen bi komunitate nabarmentzen direla jaso da: ekuatortarrak eta marokoarrak dira
europar batasunez kanpoko etorkinen gehiengoa bertako teknikariaren hautematez.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 132
Partaidetza maila oso baxua dela jaso da, herrian antolatzen diren ekimenetan parte
hartzen ez dutela aipatzen da. Udal mailan, kultura sailetik integraziora bidean lanketa bat
egiteko asmoz komunitate hauetako jendearengana iristeko saiakerak egin dira behin baino
gehiagotan. Baina zailtasun handiak izan dituzte. Herrian egiten diren ekimenetan parte
hartzeko motibazio gutxi azaltzen dutenaren inpresioa dago.
Aniztasuna eta elkarbizitzari dagokionez momentu honetan zailtasun batekin aurkitzen dira
ekuatortar jatorriko talde bat eta jatorri euskalduneko pertsonen artean tirabira batzuk
sortu baitira, ekuatortarren ikastetxeko kantxetan biltzeko joera hartu eta inguruko
ekuatortarren batzeko gune bilakatu baita.
3.2 TOLOSALDEA GARATZENEKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN SAILAK SUSTATUTAKO
KULTURA EKIMENAK
Tolosaldea Garatzenetik sustatutako aniztasunaren ikuspegia txertatu duten hainbat kultura
ekimenetan, jatorri ezberdinetako pertsonek parte hartu dute eskualdeko udalerrietan. Poliki
bada ere, herritar anitzek herrietako ekimenetan parte hartzen dute maila ezberdinetan,
udaletik eskaintzen dena eta udalean antolatzen dena beraien lehentasunei eta zaletasunei
egokitzen den heinean.
Herrietako ohiko ekimenei aniztasun ikuspegia txertatzen joatea litzateke ildoetako bat.
Horretarako estrategia ezberdinak beharko dira Tolosaldea Garatzenen iritziz: antolatzaileek
aniztasuna aintzakotzat hartzea, parte hartzea nahi den pertsonei/ elkarteei gonbidapen
espezifikoak egitea, agian batzuetan gonbidapenak hizkuntza ezberdinetan luzatzea (idatziz,
ikus entzunekoen bidez, …). Beste batzuetan, jatorri ezberdinek beraien kultura adieraziko
duten guneak sustatu beharko dira, elkar ezagutu eta aitortzeko. Tolosaldeko udalerrietan
kultur ekintzetan jatorri anitzeko pertsonen parte hartzea mugatua bada, eta handitu nahi
bada, aldaketak eman beharko dira orain arteko ikuspegietan.
Tolosaldea Garatzenek adibide moduan aipatzen dituen kultur ekintzak:
2010ean ospatutako Jardunaldietan, batetik, ”El Nica” antzezlana ikustera jatorri
ezberdinetako pertsonak gerturatu ziren Alegia eta Tolosan. Bestetik, Ereiteren laguntzarekin,
hainbat herritako emakumek Tolosako Gabonetako azoka berezian parte hartu zuten.
Azken urtetan Tolosaldeko hainbat udalerritan arabiera eta euskaraz egindako ipuin
kontaketara ere Tolosaldean bizi diren jatorri anitzeko pertsonak gerturatu izan dira
liburutegietara, ohiko emanaldietan gerturatzen ez zirenak. Baraka taldearen kontaketetan,
jatorri ezberdinetako gazteek parte hartze aktiboa dute emanaldien prestaketa eta aurrera
eramatean.
2012an Tolosaldeko biztanleek egindako musika eta dantzak aurkezpenean, eskualdeko
kultura aniztasuna agerian jarri zuen emanaldia eskaini zuten Tolosako Euskal Herria plazan.
Ekimena, Gau zuriaren barruan txertatu zen.
Eskualdeko aniztasunaren parte bat agertzen duen “Tolosaldeko burrunbak” mugikorren bidez
grabatutako bideo parte hartzailean, jatorri ezberdinetako pertsonak parte hartu zuten pasa
den urtean. Parte hartzaileak grabaketak aurrera eramateaz gain, pertsona eta elkarte
ezberdinekin harremanetan jarri ziren, oso jarrera aktiboarekin.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 133
Tolosako babarrun astearen barruan, Tolosako babarrunak modu anitzetan prestatu zituzten
Maroko, Ghana eta Mexikon jaiotako Tolosaldeko biztanleek, larunbateko azokan. Herritarrek
eskualdean jaten diren babarrunak, dastatzeko aukera izan zuten.
SOS Arrazakeriak sustatutako “Bizilagunak, Alboko familia” proiektuaren barruan, Azaroak
18an Europako herrialde ezberdinetako etxetan ordu berean aurrera eraman zen bazkarian,
Tolosaldeko 14 familiek (7 Tolosaldean jaioak eta 7 beste lurralde batzuetan jaioak) parte
hartu zuten 2012an.
2013an Tolosako berdintasun sailarekin elkarlanean jabekuntza eskolaren barruan, Zaintzaren
inguruko jardunaldiak antolatu dira, non jatorri ezberdinetako emakumeek elkar ezagutzeko
eta batzen dituzten egoerak ikusteko aukera izan dute. Villabonan aurrera eraman den
Zurrumurruen aurkako agenteen formazioan ere jatorri ezberdinetako pertsonak egon dira.
Martxoan ikusgai egon zen "Salam" erakusketak, jatorri ezberdinetako pertsonak gerturatu
zituen Aranburu jauregira.
Litaarafu- Ezagutzeko islamiar elkartearen eskutik “Islam-a eta musulman kultura ezagutzeko
aukera” eskaini da azken urtetan Tolosaldeko biztanleei.
Bai komunitate musulmanak Ramadan eta arkumearen festa ospatzeko herriko baliabideak
erabiltzen ditu azken urtetan (kultur etxe, frontoi, ikastetxe …) eta baita beste komunitate
batzuk ere, adibidez kristau ebanjelikoak.
Anoetako festetan, udalak sustatuta, jatorri ezberdinetako pertsonen parte hartzea sustatu
da. Udalerri berdinean iaz, Ekuatortar jatorriko familiek urte zaharra bertako frontoian ospatu
zuten.
Tolosaldea Garatzeneko migrazio eta aniztasun sailetik, eskualdeko hainbat udaletako politikari
eta teknikariei aholkularitza eskaini zaie aniztasunaren kudeaketaren inguruan. Udalean
herritarrekin komunikatzeko erabiltzen diren bideen eta hizkuntzen inguruan , gogoeta
luzatu. Herritar anitzen parte hartzea sustatu nahi denean, parte hartze hori interes
ezberdinei lotuta egon beharko du adin, jatorri, baliabide eta zaletasun ezberdinak dituzten
biztanleei ahalik eta eskaintza zabal eta egokiena luzatzeko. Era berean, ekintzen antolaketan
herritar anitzen parte hartzea beharrezkoa da, horrela bermatuko da pertsona ezberdinen
nahiei erantzuna emateko ekimenak eskaintzea eskualdean.
Eskualdean aniztasun kulturala modu esanguratsuan handitu da azken urtetan. Parte batean
denbora kontua ere bada, 2006ko diagnositik aurrerapausoak ematen ari dira. Jatorri
ezberdinetako pertsonak elkar ezagutu eta interes berdinak ditugun heinean taldekatu eta
herriko ekimen ezberdinetan parte hartzeko. Erakunde publikoetatik prozesu hauek erraztu eta
egokia ikusten denean, aktiboki sustatzeak, aukera emango du herritarren arteko bizikidetza
bultzatzeko.
3.3 BALORAZIOA
Hasieran aipatu bezala atal honetan migratzaileek kultur arloan duten presentzia eta
eginkizuna ezagutu nahi izan dugu, 3 eremuei erreparatuz: kultur eskaintzaren kudeaketa,
parte hartzea kultur emankizunetan eta kultur sorkuntza maila.
Teknikari ezberdinen hautematearen bateratze eta balorazio gisa aipatu genezake orokorrean
migratzaileen espazioa eta protagonismoa kultur eremuan oso apala dela. Parte hartzea
‘hartzaile’ paperera mugatzen da batik bat. Partaidetza aktiboa beraiek edo bere elkarteek
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 134
antolatutako ekimenetan ematen da, ematen den kasu urrietan, eta zaila da bestelako
mugimendu edo ekimenetan modu aktiboan aurkitzea.
Joera hau azken urteetan antzekoa denaren ideia da zabalduena, hau da, protagonismo maila
mantentzen dela. Edozein kasutan atzerakada bat ez da ikusten, baina areagotzea badago oso
maila apalean ematen ari dela jasotzen da batzuk eta besteen ahotan.
Partaidetza maila honetan goraka ez egitearen arrazoien artean honakoak aipatu dira:
Kultur ekimen ezberdinetara bertaratzeari dagokionez:
Hainbat ekintzek kostu bat ere badute, eta dirua oztopo bat izan daiteke ekintza
ezberdinetan parte hartzera begira.
Hizkuntzaren gaiaren inguruan ere hitz egin da. Egiten den eskaintzaren hizkuntzak
batetik, eta hizkuntzaren menperatze mailak bestetik, migratzaileak gerturatzerako
orduan baldintza bat suposatu dezake.
Zaletasunak eta gogoko diren ekintzetan ere ezberdintasunak egon daitezkeela aipatzen
duenik badago. Egiten den eskaintza kulturalak ez du zertan pertsona guztientzat
erakargarria izan behar.
Informazioari dagokionez informazioa iristerako orduan ere zailtasunak egon daitezkeela
aipatzen da parte hartzerako orduan zailtasun gisa.
Ekintzen antolakuntzari dagokionez: migratzaileen lehentasunak beste arloetan izatea jaso
da arrazoi posible gisa. Lana eta oinarrizko beharrak asetzean zentratuak egonik, kultur
ekimenetan parte hartu eta are gutxiago antolakuntzarako denbora eta gogo gutxi geratzen
zaiela hautematen da.
Edozein kasutan, migratzaileen kultur arloko partaidetza eta espazioari dagokionez ardurak
banatu egiten dira, hau da, egoera honetan egotearen ardura ez zaie soilik migratzaileei
egozten. Kultur eremuan parte hartzea lehentasunen artean ez jartzea errealitate bat izan
daiteke, eta era berean bertakoek erraztasunak ez ematea aurki daitezke egoera horren
arrazoien artean. Edozein kasutan egituratuta eta osatuta dagoen talde edo gizarte batean
txertatzeak zailtasunak dituela uste da, egokitze prozesu baten beharra duena. Eta denbora
bat behar dela jaso da, gero eta denbora gehiago bertan bizi ondoren partaidetza maila
handitzen joaten denaren susmoa izanik.
Orain arte aipatutakoak antzekotasun handia dauka 2005ean egindako txostenean jasotzen
zenarekin, orduan ere partaidetza maila baxua zela adierazten baitzen. Era berean arrazoien
artean lehentasunetan ezberdintasunak zeudela jasotzen zen.
Halaber, 2005etik gaur egunera eman den aldaketa bat tokiko administrazio mailan
nabarmentzen da. Orduan gaia lantzeak izan zezakeen garrantziaz ohartarazten zen. Egun,
nahiz eta udalerri ezberdinetan aniztasunaren gaia lantzen duen arlo bereziturik ez izan, hasi
dira bide horretan urrats batzuk ematen. Herrika egindako azalpenetan azaldu den bezala,
udal batzuk gaiarekiko sentsibilizazio eta ardura bat adierazi dute eta ekimen batzuk abian
jartzen hasi dira. Aniztasunaren gaia kultur arloan zehar-lerro gisa ere udalerri ezberdinetan
lantzen da. Beraz zentzu horretan garapen bat eman dela aipa genezake.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 135
4 EUSKARAREN ARLOA
Atal honetan euskararen arloari erreparatu nahi izan diogu. Batetik, eskualde mailan euskara
ikasteko dauden baliabide ezberdinen inguruko informazioa jaso da. Bestetik, migratzaileek
arlo honetan duten presentzia, egiten den erabileraren inguruko informazioa jaso da.
Metodologiari dagokionez harremanetan jarri gara honako eragileekin:
Aitzol Euskaltegia
AEK
Banaiz Bagara
Tolosaldeko Helduen Hezkuntza Iraunkorra (HHI)
Villabonako euskara teknikaria
Integrazio kulturalaren bidean euskarara hurbiltzea funtsezkoa da persona migranteentzat. Era
berean euskalduntzearen eta alfabetizazioaren ikuspegitik, migratzaileek talde estrategikoa
osatzen dute.
4.1 EUSKARA IKASTEKO BALIABIDEAK
Jarraian jasotzen dira eskualde mailan migratzaileek euskara ikasteko dituzten baliabideak eta
erabiltzen dituzten lekurik ohikoenak:
BALIABIDEAK UDALERRIA
Aitzol euskaltegia Tolosa
AEK
Villabona Zizurkil Irura
Anoeta
Helduentzako Hezkuntza Iraunkorra (HHI) Tolosa Villabona
Banaiz Bagara elkartea Tolosa
Villabona
BANAIZ BAGARA
Banaiz Bagara elkartea duela urte batzuk sortu zen ekimena da, migratzaileek euskara
ikasteko bide berriak sortzea helburu duena. Egitasmoa irekia da, urte osoan funtzionatzen
du (ez dago ikasturterik) eta edozein momentuan hasi daitezke ikasleak taldeetan parte
hartzen. Ez da matrikularik egiten, talde edo bileretara etortzen direnak parte-hartzaileak
edo kideak dira eta elkarte moduan funtzionatzen dute. Gure asmoa euskararen inguruan
sare iraunkor bat osatzea da. Tolosaldeari dagokionez Tolosa eta Villabonan elkartzen dira.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 136
Elkartearen eskaintza
Gaztelera ulertzen ez duten migratzaile berrientzat ez dute programa berezirik egiten.
Beraien metodologia gaztelania jakin gabe eta idatzi eta irakurri jakin gabe ere
funtzionatzeko moduan pentsatua dago. Hala ere, nahiz eta beraien asmoa ahozkotasuna
eta komunikazioa lantzea izan, ezberdintasun bat antzematen da jatorriaren eta ama
hizkuntzaren arabera, Jatorri latinarra duten hizkuntzak idazten eta irakurtzen maila
apala dutenak ala ez dakitenei gehiego kostatzen zaie elkartera gerturatzea, eta lotsa
kontua izan daitekenaren susmoa hartzen diote elkarteko kideek.
Erabilera
Tolosako taldea
Pertsona migratzaileei dagokionez, Tolosako taldeak 10 ikasle migratzaile ditu, guztiak
europar batasunetik kanpoko jatorria dutenak. Era berean guztiak gizonezkoak dira.
Jatorriari erreparatuz marokoar jatorriko ikasleak nagusitzen dira, taldearen erdia
osatzen dutelarik.
Iturria: Banaiz bagara 2013
Adin tarteari dagokionez, guztiak 20 eta 45 urte bitartean aurkitzen dira, hau da, lan
adinean dauden pertsonak dira.
Villabonako taldea
Tolosako taldearekin alderatuta anitzagoa ikaslegoa. Jatorriari dagokionez, euskal
jatorria, espainiar estatuko beste herrialdeetako jatorria eta espainiar estatutik kanpoko
jatorria duten pertsonak aurkitzen dira. Ondorengo taulan ikus daitekeen bezala,
momentu honetan ikaslegoaren portzentai handiena estatu espainiarretik etorritako
pertsonek osatzen dute (Extremadura, Burgos, Andaluzia eta Salamankatik etorriak).
10%
10%
50%
10%
20%
Ikasleen jatorrizko herrialdea
Ekuador
Mali
Maroko
Nigeria
Senegal
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 137
Iturria: Banaiz bagara 2013
Adin tarteari dagokionez, ezberdintasun bate maten da jatorriaren arabera. Espainiar
estatutik nahiz euskal herriko beste herrietako jatorria duten persona guztiak 55 urtetik
gorakoak dira. Gainontzeko jatorria dutenen kasuan aldiz, ipar eta ertamerikako bi
pertsonen kasuan ezik, 50 urtetik beherakoak dira guztiak.
Sexuaren aldagaiari dagokionez, Villabonan ere datuak aldatzen dira. Emakumezkoek
osatzen dute talde handiago bat, ikasleen %78,26a hain zuzen. Gizonezkoak aldiz %
21,74a osatzen dute. Jatorriari erreparatuz emakumeak dira espainiar jatorria duten
guztiak, nikaragua, mexiko eta txinatar jatorria dutenak.
Azken urteetan antzeman den aldaketa
Elkartearen erabilerari dagokionez ez da aldaketa nabarmenik antzeman. Euskararen
inguruan sare iraunkor bat osatzea izanik elkartean nabaritzen dute ondo funtzionatzen
duen talde nukleoa dagoenean, harremana eta hizkuntzari dagokionez, jende berriari
erakargarriago egiten zaiola parte-hartzea.
Villabonako kasuan, eta bertako euskara teknikariak esandakoaren arabera, azken
urteetan euskara ikasteko ikastaro arruntetan interesa agertzen duen migratzaile
kopurua jaisten joan da. Informazio eske gerturatzen diren pertsonen perfilari
dagokionez gehienak emakumezkoak dira eta ez dute euskararen inguruan inolako
ezagutzarik. Jatorriari erreparatuta Maroko, Senegal, Nikaragua, Kolonbia, Mexiko,
Venezuela, Honduras, Txile, Brasil, Ekuador eta Espainiako beste herrialde batetako
pertsonak gerturatu direla jaso da.
5%
48%
9%
5%
4%
9%
4%
4% 4%
4% 4%
Ikasleen jatorrizko herrialdea
Anoeta Espainiar Lurraldeetan jaiotakoak
Maroko Mauritania
Mexiko Nikaragua
Polonia Senegal
Tolosa Txile
Txina
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 138
HELDUEN HEZKUNTZA IRAKUNKORRA (HHI)
Helduen hezkuntza iraunkorraren barruan euskara ikasteko aukera ematen da. Tolosa eta
Villabonan dago eskaintza hau.
70 bat ikasle daude matrikulatuak guztira, gehiengo bat Tolosako zentrora hurbiltzen dira.
Villabonako ikastaroetan aurrez aipaturiko kopuruaren %20ak hartzen du parte.
Perfilari dagokionez, gehiengoa emakumezkoak dira, 45 urtetik gorakoak. Gizonezkoen
kopurua txikiagoa da, talde osoaren herena gutxi gora behera.
Pertsona migranteen kopurua talde hauetan txikia da, eta batez ere oinarrizko mailan
(euskera 0n) daude.
Azken urteetan ez da eboluziorik nabaritu matrikulazioari dagokionez. Eskaintza ere verdina
izan da eta aurrera begira eskaintza zabaltzeko proposamena egin dela aipatu dute
arduradunek.
ANDOAINGO AEK
Alfabetatze Euskalduntze Koordinakundea (AEK) helduei euskara irakasten diharduen
erakundea da.
Eskaintza
Tolosaldeari dagokionez Andoaingo AEK arduratzen da bertako herrietako ikastaroetaz.
Aurten taldeak daude Villabona, Zizurkil, Irura eta Anoetan.
Migratzaile berrientzat (batez ere gaztelania ere ulertzen ez dutenak) programa berezi
bat dago abian, AISA programa hain zuzen. Hainbat hizkuntzatara itzulitako material eta
liburu bereziekin osatzen den ikastaroa da. Ikastaro laburragoak izaten dira eta ikasleek
prezio sinboliko bat ordaintzen dute (18,5 euro 60 orduko ikastaroarengatik).
Momentuz programa hau Anoetan soilik dago martxan eta datorren urteari begira beste
herri batzuetan abiarazi nahi dute.
Erabilera
Tolosaldeko herritarretaz gain badira edo izan dira beste zenbait herritako ikasleak ere:
Aduna, Hernialde edo Asteasu esaterako. Horrez gain, autoikaskuntzan (bakarka, ez
taldeetan) ere badira hainbat herritako ikasleak.
Kopuruei dagokionez, 32 pertsona daude guztira matrikulatuak aipatu udalerritako
taldeetan. Perfilei dagokionez, perfil orokor bat azaltzea zaila dela aipatu da, baina
zertzelada batzuk jaso dira. Villabona, Zizurkil eta Irurako klaseak goizez dira eta
hauetan normalean emakumezkoak izaten dira gehiengoa, alde handiz gainera.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 139
Adinari dagokionez, gehienak 30-50 adin tartean egoten dira, beti egon daitekeen arren
erretiroa hartutako norbait edota unibertsitatean dabilen gazteren bat.
Jatorriari erreparatuz, gehienak Euskal Herrian jaioak izan ohi dira edota txikiak zirela
beste erkidego batzuetatik etorriak. Dena den, Anoetako kasuan, jatorri ezberdinetakoei
zuzendutako talde bat da.
Azken urteetan antzeman den aldaketa
Euskaltegiak orokorrean hartuta matrikulazio kopuruetan beherakada bat izan dela
nabarmentzen den arren, eskualde honetako kopuruak maila apalean bada ere goraka
egin dutela jaso da, azken bi urteetako joera izan delarik. Joera hau oso modu
positiboan baloratzen da, bizi den garaia kontuan izanik.
TOLOSAKO AITZOL EUSKALTEGIA
Eskaintza
Aitzol Udal Euskaltegiak herritar orori zuzenduriko euskara ikasteko ikastaroak eta
eskaintza bereziak (enpresentzat, oposaketak prestatzeko…) eskaintzen ditu. Pertsona
migratzaileei bereziki zuzenduriko ikastarorik ez dago.
Erabilera
2012/2013 ikasturtea 248 ikasle daude matrikulatuak, 150 aurrez aurreko zerbitzuan eta
98 autoikaskuntzan. Estatu espainiarretik kanpoko herrialdeetako migratzaileek kopuru
horren %8a osatzen dute.
Iturria: Aitzol euskaltegia 2013
Sexuari dagokionez, % 72,7 emakumezkoak dira. Adin tarteari erreparatuz, talderik
nagusiena 36-50 urte bitarteko pertsonek osatzen dute, jarraian azaltzen taulan ikusi
daiteken bezala:
66%
26%
8%
Ikasleen jatorrizko herrialdea
Euskal Herria
Espainiar estatuko gainerako herrialdeak
Espainiar estatutik kanpoko migratzaileak
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 140
I
t
urria: Aitzol euskaltegia 2013
Azken urteetan ez da aldaketa nabarmenik antzeman, ez matrikulazio kopurua ez perfilari
dagokionez. Bai ordea ikas mailari dagokionez, lehen mailan (1-4 urratsak) egin baitu ikasle
kopuruak gora azken urtean.
4.2 BALORAZIOA
Atal honetan eragile ezberdinetako pertsonek emandako informazioa azaldu nahi izan dugu, 2
arlotan:
Orokorrean euskara irakasteko dauden zerbitzuen egokitasuna eta emaitzen lorpenaren
inguruan, eta migratzaileen euskara ikasteko motibazio nagusia eta aurkitzen dituzten
zailtasun nagusien inguruan.
Euskara irakasteko dauden zerbitzuen egokitasuna eta emaitzen lorpena
Gaur egun euskara ikasteko aukerak badaudela jaso da, baina eskaintzaren estiloan ikusten
da eragozpena. Hau da, ikastaroak formatu konkretu batetakoak dira, persona askorentzat
egokitzeko zailtasunak sortzen dituena. Esaterako euskaltegi formatua oso egokia da gizarte
sektore batentzat, baina ez denboraz larri dabilen pertsonarentzat. Eta migratzaile askoren
zailtasunak ildo horretatik doazela jaso da. Era berean, gaur egun astean behin biltzen diren
taldeen eskaintzak denbora aldetik exijentzia gutxi suposatu dezakeen arren, hizkuntza
ikasteko beharrezko iraunkortasuna ez du bermatzen.
Beraz, dagoen eskaintza egokia dela baloratuz, era berean tarteko ikastaroak falta direla
aipatzen da, erritmo handia ala astean behinekoaren tarteko eskaintza.
Gai honi lotuta, Tolosaldea Garatzeneneko Migrazio sailetik aipatu da, adin txikikoentzat ez
dagoela euskara ikastetxetatik kanpo indartzeko eskaintza espezifikorik. Horrela, euskara
0
20
40
60
80
100
120
140
160
16-25 26-35 36-50 51tik gora
Adin tarteen arabera ikasle kopurua
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 141
ikasteko aukera ez duten haur eta gazteak, Tolosaldeko gizartean aukera berdintasuna ez
zaiela bermatuko. Udalerri batzuetan, Villabonan adibidez, aisi ikuspegitik eskaintzaren bat
egon bada ere, ikasle kopuru txikiek ez dute jarraipena baimendu. Eragile ezberdinek
esparru hau indartzeko beharra adierazi dutenez, hurrengo ikasturtean euskara modu
atseginean, ikastetxeko ordutatik kanpo lantzeko aukera eskaintzeko saiakerak egingo
direla ere azpimarratu dute.
Egokitasunaz hitz egitean ikastaroen prezioaz ere hitz egin da. Zailtasunetako bat
ekonomikoa dela ikusita ikastaroak merkeagoak izan beharko luketela iritzi da.
Emaitzei dagokionez, emaitzak ikusten direla jasotzen da, baina oso pertsonaren
araberakoa den gaia dela aipatzen da, motibazioa eta dedikazioari lotua. Ezin da balorazio
bat egin jatorriaren araberakoa. Aldagai batzuk eragiten dute ikaskuntza prozesuan, eta
horiek dira besteak beste motibazio mailak eta adinak (gazteagoak diren pertsonek
hizkuntzak ikasteko gaitasun gehiago dute normalean).
Emaitzak eta jatorriari loturik ezezagutzan oinarritutako irudikapenak egiten direla jaso da
persona baten aldetik. Honela, afrikar edo marrokiar gazteak berehala ikasten dutela edo
espainiar jatorriko adineko pertsonek ikasteko sekulako zailtasunak dituztela pentsatzea
topiko hutsak direla komentatu da, hain justu alderantzizko egoerak bizi baitituzte beraien
zerbitzuetan.
Migratzaileek euskara ikasteko duten motibazio nagusia eta aurkitzen dituzten
zailtasunak
Euskaltegira gerturatzen diren pertsonen motibazioak anitzak izan daitezke, eta lau
taldetan bana dezakegu elkarrizketatuek esan dutena laburbilduz:
- Lana topatzeko edota desio pertsonal moduan agiri edo tituluren bat lortu nahi dutenak,
urtetik urtera gorantz doan taldea batzuen iritziz. Talde honetan kokatzen dira euskal
jatorria duten asko (esaterako lan eremuan perfil konkretuak exijitzen zaizkien
funtzionarioak) eta migratzaile batzuk ere.
- Familia arrazoiengatik azaltzen direnak, bikotekidea euskalduna delako, seme-alabei
etxeko lanetan lagundu nahi dietelako, bilobekin hobeto komunikatzeko...
- Euskal Herrira arrazoi desberdinengatik iritsi direnak, eta bertakoekin harremanak
izatera begira hizkuntza ezagutzeko beharra sentitzen dutenak. Euskal kulturarekin
harremana bide horretatik garatzen dute.
- Beraien buruari euskaraz bizitzeko erronka jarri diotenak, bai mintzamenean, bai
irakurmenean ... hobetzeko asmoz euskaltegira gerturatuz. Talde honetan batik bat
euskal jatorria duten pertsonak kokatzen dira, edo denbora luze bat daramaten
migratzaileak.
Migratzaile berriek euskara ikastean aurkitzen dituzten zailtasunei dagokionez,
zailtasun ezberdinak identifikatu dira:
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 142
- Zailtasun ekonomikoak. Ikastaroek kostu bat izan ohi dute, ikastaroaren arabera
handiagoa ala txikiagoa dena. Batzuetan atzera botatzen dituen elementua dela jaso da
batzuen hitzetan.
- Bizitza pertsonala eta laboralarekin uztartzeko zailtasunak. Ikastaro arrunten
erritmoa eta eskatzen duen denbora ere oztopo bilakatzen da, egunero bi orduz
esaterako euskaltegira joan behar duenarentzat. Are gehiago lanean dauden pertsonen
kasuan.
- Mugikortasunarekin lotutako zailtasunak. Ikastaro motaren arabera, baina
matrikulazioa eskatzen duen kasuetan talde arruntetara erakartzea zaila izaten da urte
osorako konpromisoa eskatzen duelako (kurtso hasieran matrikula guztia ordaindu
behar da). KAsu batzutan etorkizuna eskualde horretan noiz artekoa izango den jakin
ezean oso zaila bilakatzen da konpromiso hori hartzea.
- Euskara jakitea ezinbesteko ez izatearen eragina. Euskaraz hitz egitea ez da
ezinbestekoa herri gehienetan bizi ahal izateko eta ez du euskara ikasteko laguntzen.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 143
5 OSASUNA
Atal honetan osasun zerbitzuei dagokion informazioa jaso da. Batetik, zein den legeak gaur
egun osasun arloan migratzaileekiko duen planteamendua, eta bestetik zerbitzu honen
inguruan egiten den erabilerari dagokionez profesionalek duten hautematea.
Honela, dokumentazio bilketa batez gain, Tolosako anbulatorioko mediku batekin elkarrizketa
bat burutu da.
Hautemateak datuekin alderatzeko eta osatzeko asmoz, eta hainbat eremuren inguruan
(ginekologia, medikuntza orokorra, egiten den erabilera eta erabileraren maiztasuna…)
Gipuzkoako Osakidetzako Gerentziarekin harremanetan jarri gara, baina ez da daturik lortzerik
izan.
Legedia
Atzerritartasunaren inguruko lehen legea 1985ean argitaratu zen, 7/85 legea hain zuzen.
Lege horren arabera, egoera administratibo irregularrean zeuden migratzaileek, erroldatuak
egon ala ez, urgentzietako asistentziarako eskubidea soilik zeukaten.
Egoera hau 2000. urtean aldatu zen. Urtarrilaren 11ko 4/2000 Lege Organikoaren 12.
artikuluak osasun-laguntzarako eskubidearen inguruko bereizketa ezarri zuen, egoera
administratibo irregularrean egon ala ez, erroldatua egonik gainontzeko herritarren
eskubide berdinak aitortzen zizkiena migratzaileei.
Migratzaileei bizi ohi den udalerrian erroldatuta egonik, osasun-zerbitzuetara jotzeko
eskubidea aitortzen zitzaien, gainerako herritarrek bezalaxe. Horretarako, Osasun Txartel
Indibiduala (OTI) eskatu behar zen, horixe baitzen herritar guztiek osasun-zerbitzu
publikoen aurrean zuten berdintasunaren bermea. Txartel horrekin lotutako dokumentuak
aukera ematen zien migratzaileei zerbitzu horiek erabiltzeko eta bere eskubideen barne
zeuden osasun-zerbitzuetara jotzeko.
Erroldatuak ez zeuden migratzaileen kasuan, larrialdiko osasun-laguntzarako eskubidea
zuten larriki gaixotzen zirenean edo istripuren bat izaten zutenean, edozein izanda ere
horren arrazoia. Horrekin batera, alta jaso arteko osasun-arreta guztia izateko eskubidea
ere bazuten.
Azkenik, Espainian bizi diren hemezortzi urtetik beherako adingabeek eta haurdun dauden
emakume atzerritarrek haurdunaldian, erditzean eta erditze ondorenean espainiar guztien
eskubide berbera zuten osasun-laguntza jasotzeko.
Egoera hau mantendu da azken 12 urteetan, 2012ko apirilean egin zen aldaketa berria arte.
2012ko apirilaren 24ean 116/2012 dekretu Legea argitaratu zen. Honen arabera, osasun
txartela izateko egoera administratibo erregularrean egotea beharrezkoa da
migratzaileentzat, hau da, egoitza baimena eskatzen zaie. Honek murrizketa nabarmenak
suposatzen ditu.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 144
Aurreko kasuetan bezala, adin txikikoak eta haurdun dauden emakume atzerritarren kasuak
dira salbuespenak, bi kasu hauetan beste herritarrek dituzten eskubide berdinak baitituzte,
egoitza baimena izan ala ez.
Lege honen aurrean, hainbat erkidegok, horien artean Euskal Autonomi Erkidegoak, beraien
desadostasuna azaldu zuten. 2012ko ekainean euskal gobernuak, osasun arloan dituen
eskumenez baliatuz, 114/2012 dekretua argitaratu zuen, indarrean zegoen legearekin
ezberdintasun batzuk markatzen zituena. Honela, osasun txartela eskatu ahal izateko
migratzaileei ez zaie egoitza baimena eskatzen, baina gutxienik urtebetez herri batean
erroldatua egotea jartzen zaie baldintza gisa.
Baldintza hau erakunde eta elkarte hainbaten aldetik salatua izan da, ondorio asko ekartzen
dituen baldintza bat dela argudiatuz. Egun, hau da indarrean dagoen legedia. EAEn urtebete
baino gutxiagoz erroldatuak dauden migratzaileek urgentziak bakarrik erabiltzeko aukera
izango dute. Urtebete baino gehiagoko erroldatzea dutenen kasuan, behin eskaera eginda
eta baliabide ekonomikorik ez dituztela justifikatzen bada (hilabeteko sarrera kopurua
kopuru batetik beherakoa izatea da beste baldintzetako bat), osasun zerbitzurako baimena
(lehen txartela zena, orain baimen gutun bat da) eskuratzeko aukera izango dute, beti ere
EAEn erabiltzeko aukera soilik emango diena, ez Nafarroan, ez estatu espainiarreko
gainontzeko herrialdeetan.
Osasun zerbitzuen erabilera
Anbulatorio zerbitzua erabiltzen duten migratzaile kopuruak azken urteetan gorakada
nabarmenik izan ez duela antzematen da. 2005ean egindako diagnostikoan jende kopuruan
gorakada bat ematen ari zela nabarmentzen bazen ere, azken 4 urteetan joera hori frenatu
egin dela dirudi.
Alabaina, lege berriak horretan eraginik izan ez duela uste da, hau da, ez da
ezberdintasunik antzeman azken urte honetan erabileraren inguruan.
Erabiltzaileen perfilari dagokionez, anbulatoriora gerturatzen diren migratzaileen gehiengoa
Latinoamerika, Afrika iparraldea eta errumaniar jatorrikoak dira, eta gazteak batez ere, lan
adinean daudenak. Emakume eta gizonezko erabiltzaileei dagokionez, ez da ezberdintasunik
antzematen, kopurua nahiko orekatua denaren pertzepzioa dago.
Osasun zerbitzuaren inguruan hartu emanen hautematea
Tolosako anbulatorioan ez dago migratzaileentzat zerbitzu berezirik. Informazioa
eskuratzeko harrera zerbitzura jo dezakete, beste herritarrak bezala.
Migratzaileak eta medikuen arteko hartu emanean, beste edozein pertsonen arteko
harremanean bezala, eragiten duten elementu batzuk identifikatzen dira. Horien artean,
2005ean egiten zen balorazioarekin bat eginik, elementu garrantzitsua hizkuntzaren aldetik
dator, komunikaziorako funtsezkoa den elementua baita.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 145
Osasuna eta joera osasungarriak ulertzeko moduan, bizitza estiloetan ezberdintasunak eta
osasun irizpideen jarraipena egiteko moduetan ezberdintasunak ere jokoan sartzen dira
mediku-paziente harreman horretan.
Hartu emanean eragiten duten elementu asko erlijioaren aldetik datoz. Erlijioari lotutako
balore, jokaera, ohitura etab.ek komunikazioan, gaixoa tratatzeko moduan, pertsonen
arteko harremanak ulertzeko moduan eragiten duela jaso da (esaterako emakumezkoekiko
harremana, gorputz atalak erakusterako orduan…).
Hartu emanean eragiten duten elementu hauetaz hitz egin arren, migratzaileek orokorrean
osasun zerbitzuarekiko disposizioa ona dela nabarmentzen da. Epaituak sentitzen direnean
defentsiba jarrera izan dezaketela jasotzen den arren (edozein jatorritako pertsonak bezala)
normalean ez dute erresistentziarik azaltzen ematen zaizkien irizpideak jarraitzeko orduan
(lehen esan bezala ez badaude erlijioak baldintzatutako elementuekin talkan), arreta aldetik
medikuak esandakoa jarraitzen da, protokoloak jarraitzen dituzte (txertoak, haurren
inguruko jarraipena…) eta medikuaren aldetik jarrera enpatikoa sentitzen den heinean
eskatzen zaien informazioa emateko prestutasun handia azaltzen dutela adierazten da.
Medikuei dagokionez, migratzaileekiko hartu emanak batzuetan esfortzu gehitu bat
eskatzen duela jaso da. Komunikazio eta hartu eman horretan eragiten duten elementuak
ikusita, kasu askotan denbora bat hartu behar izaten da mediku paziente arteko harremana
sortzeko, komunikazio zailtasunak eta oztopo kulturalak gainditu ahal izateko. Lan
pedagogiko bat eskatzen du, ohiturak eta irizpideen jarraipenean elkar ulertzea egokia izan
dela bermatzerako orduan.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 146
6 GIZARTE ZERBITZUEN EREMUA
Atal honetan migrazio gaietan gizarte zerbitzuen eremuko egitura eta baliabideak aztertuko
ditugu, eskualde mailan, alor honetan dauden zerbitzu ezberdinen planteamendua eta
eskaintzen diren zerbitzuak jaso nahian. Horretarako harremanetan jarri gara Tolosako gizarte
zerbitzuetako arduradunarekin.
Toki mailako egiturei dagokionez, ez daude migrazio gaiei lotutako departamentu bereziturik.
Zerbitzu ezberdinak gizarte zerbitzuetatik bideratzen dira. Zerbitzu asistentzialak.
Tolosaldeko eskualdean gizarte zerbitzuei dagokionez hiru mankomunitate daude:
Saiatz (Albiztur, Bidegoian, Beizama eta Errezil),
Aiztondo (Aduna, Alkiza, Larraul eta Zizurkil)
Uli (Belauntza, Gaztelu, Leaburu-Txarama eta Orexa).
Gainerako udalerriek (Ibarra, Villabona, Anoeta, Alegia eta Tolosa) zerbitzu propioa dute eta
udalerri txikien kasuan, berriz, gizarte-langile bakarra dute eta udal batetik bestera mugitzen
da asteko egunaren arabera.
6.1 TOKI MAILAKO ADMINISTRAZIOKO GIZARTE ZERBITZUAK
Hasieran aipatu bezala azken urteetan migrazio arloan aldaketak eman dira, bai erakundeetan
barne antolaketari dagokionez, bai eta lege eta araudiari dagokionez. Aldatu ez den legea Toki-
araubidearen oinarriak arautzen 7/1985 Legea, delakoa izan da. Hori dela eta administrazio
ezberdinek dituzten konpetentzien banaketan ere aldaketan eman dira, nahiz eta akordio
ekonomikoen faltan, praktikan modu antzekoan funtzionatzen ari diren.
Udalen eskumenei dagokienez, Tokiko Erregimenaren Oinarriak arautzen dituen Legearen 25.
artikuluan gizarte zerbitzuak eskaintzea eta horiek bermatzeko ardura publikoa nabarmentzen
da. Udalek gizarteratze-programak bultzatu behar dituzte, baita baztertuta dauden pertsonak
hauteman eta oinarrizko gizarte zerbitzuen bidez gizarteratzearen aldeko jarduerak eta esku-
hartzeak bultzatu ere.
Gizarte Zerbitzuak Ongizate Estatuaren garapenaren atal garrantzitsua dira. Baliabide eta
jarduera horien helburua pertsonak eta taldeak babestea da. Gizarte-zerbitzuek izan
behar dituzten eginkizunen banaketari jarraiki honako hauek dira udalei dagozkien
eginkizunak: familia-arloko esku-hartzea,
Gizarte-beharrak hautematea,
Larrialdiko harrera-zerbitzua, bai gabezia sozioekonomikoak dituzten pertsonentzat, bai
bizileku finkorik ez dutenentzat, etab.
Horrenbestez, udalek udalerrian sortzen diren beharrei egin behar diete aurre, baita
herritarren segurtasuna bermatu ere.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 147
Tolosaldeko toki mailako administrazioan ez dago migratzaileei bereziki zuzenduriko
zerbitzurik. Zerbitzu normalizatuetara jo behar dute, gainerako erabiltzaileek bezala.
Halaber, migratzaileekiko harrera gizarteko behar berria da eta udalek bultzada bat eman
behar izan diote gai horren inguruko jarduerei, etorkinen gizarteratzea errazte aldera. Migrazio
mugimenduak egiturazko fenomeno gisa esku-hartze publikoa eskatzen du, gure herrietan eta
hirietan herritar berrien helduera arautzeko eta antolatzeko. Jarduera horiek administrazio
guztien arteko ekintza koordinatuak eskatzen dituzte.
Oinarrizko gizarte-zerbitzuek migratzaile etorri berriak hartu eta horiei oinarrizko informazioa
ematen diete gaur egun. Pertsona bakoitzaren beharren arabera, baliabide batera edo bestera
bideratzen dute. Eskaera gizarte zerbitzuen eskumenekin zuzenean loturik ez dagoen kasuetan
dagokion administraziora bideratzen da (etxebizitza, lan eremua, osasun txartelarekin loturiko
eskaerak etab.)
TOLOSAKO UDALA
Tolosako udaleko gizarte zerbitzuek eskaintzen dituzten zerbitzu eta proiektuak anitzak dira,
besteak beste: gizarteratzeko eta diru sarrerak bermatzeko legetik eratorritako prestazio
ekonomikoen kudeaketa, mendekotasun legetik eratorritako prestazio ekonomikoen
kudeaketa, etxez etxeko laguntza zerbitzua, jangela soziala, eguneko zentroak,
apartamentu tutelatuak adineko pertsonentzat, sendia programa, familia interbentziorako
programa, informazio zerbitzua droga menpekotasunei buruz etab.
Migratzaileek egiten dituzten eskaera nagusiak etxebizitza, lana, osasun-zerbitzuetara
jotzeko aukera eta laguntza ekonomikoen ingurukoak dira. Gizarte-zerbitzuek OTI delakoa
(osasun txartel indibiduala) lortzeko izapideak egiten dituzte, baita laguntza ekonomikoak
(Oinarrizko Errenta eta GLI ) eskuratzeko izapideak ere.
Tolosako udalen dauden zerbitzu ezberdinen inguruan egiten duten erabilerari dagokionez,
batez ere Gizarte eta hezkuntza interbentzioko programa, udal laguntzak, gizarte
larrialditako laguntzak (GLL), Diru sarrerak bermatzeko laguntza eskaera (AGI) gizartean
eta lan munduan txertatzeko programaren ingurukoak dira. Ondorengo taulan agertzen dira
datu hauek. Aldiz, ez du jaso daturik mendekotasun legetik eratorritako prestazioen
inguruan, etxez etxeko laguntzaren inguruan, etab.
Erabiltzaile kopuruari dagokionez honako datuak jaso dira:
PROGRAMA 2011 2012 2013
(orain arte)
GIZARTE ETA HEZKUNTZA INTERBENTZIOA INGURUNE IREKIAN: Umeen eta gazteen kopurua
GUZTIRA 85 86 88
MIGRATZAILEAK 39 43 44
UDAL LAGUNTZAK GUZTIRA 34 30 9
MIGRATZAILEAK 11 12 3
GLL (GIZARTE GUZTIRA 123 138 87
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 148
LARRIALDITARAKO LAGUNTZAK
MIGRATZAILEAK 46 71 44
AGI (AYUDA DE GARANTÍA DE INGRESOS)
GUZTIRA Ez zegoen
zerbitzu hori 16 21
MIGRATZAILEAK 15 18
GIZARTEAN ETA LAN MUNDUAN TXERTATZEKO PROGRAMA
GUZTIRA
107 109 101
MIGRATZAILEAK 40 49 49
Oinarrizko Errenta (RGI, Renta de Garantia de Ingresos gazteleraz) jasotzen duten herritarrak
Tolosaldean 386 pertsona dira, 2013. urteko uztaileko azken datuen arabera. Horien artean
% 25,9ak soilik ez du nazionalitate espainiarra.
TOLOSA
Menpekotasun dirulaguntzak jasotzen dituzten pertsonak
Guztira Espainiar Estatutik kanpo jaiotakoak
Maiztasuna Ehunekoa (%)
Familia inguruan zaintzeko prestazio ekonomikoa 300 13 4,3
Laguntza pertsonalerako prestazio ekonomikoa 57 1 1,8
Zerbitzuari lotutako prestazio ekonomikoa 5 0 0,0
ONURADUNAK GUZTIRA (batzuk bikoiztuak) 362 14 3,9
Iturria: GFA Gizarte Politikako Departamentua
Pertsona migranteek dituzten zailtasunen inguruko hautematea
Migratzaileek zailtasun ezberdinei egiten diete aurre eta askotan, elkar elikatzen diren
zailtasunak izan ohi dira. Etxebizitza lortzeko zailtasunak eta helbide jakin batean erroldatzeko
ezintasunak gizarte-laguntzak jasotzeko aukerak baldintzatzen ditu eta horrenbestez,
baztertuta geratzeko aukerak handitu egiten dira.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 149
7 JATORRI ANIZTASUNAREN KUDEAKETA ERAKUNDE
PUBLIKOETAN
Zazpigarren atalean EAE mailako zein Gipuzkoako erakunde publikoetan ematen den jatorri
aniztasunaren kudeaketa aztertuko dugu. Horretarako harremanetan jarri gara
Eusko Jaurlaritzako Immigrazio zuzendaritzarekin
Gipuzkoako Foru aldundiko Migrazio eta aniztasun zuzendaritzarekin
Eusko jaurlaritza eta Gipuzkoako Aldundian migrazio gaien inguruko lanketa egiten duten arlo
eta departamentuak daude. Tolosaldeari dagokionez, migrazio zerbitzua Tolosaldea Garatzen
garapen agentziaren baitan kokatzen da eta gaia eskualde ikuspegi batetik jorratzea du
helburu.
Aipatu behar da bai eusko jaurlaritzan, bai eta Gipuzkoako foru aldundian azken legealdian
eman diren aldaketak direla medio, sailen berrantolaketa bat egin dela. Eusko Jaurlaritzan
aldaketa horren sailen izendapenean eta barne antolaketa batean eragin duen bitartean, Foru
Aldundian planteamendu eta filosofía aldaketa batekin bat etorri den berrantolaketa bat eman
da. Ondorengo lerroetan azalduko dugu zein den erakunde hauetako bakoitzean migrazio
gaiaren inguruan lan egiteko ikuspegia.
7.1 EUSKO JAURLARITZAKO IMMIGRAZIO ZUZENDARITZA
Azken legealdietan Immigrazioaren eta Aniztasuna kudeatzeko zuzendaritza izan bada ere,
azken legealdi honetan zuzendaritza hori desagertu egin da eta ekimen hauek Familia
Politiketarako eta Komunitate Garapenerako Zuzendaritzaren ardurapean geratu dira.
Zuzendaritza hau Enplegu eta Gizarte Politiketako sailan kokatzen da, Gizarte Politiketako
Sailburuordetzan.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 150
Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Gaietarako Immigrazio Zuzendaritzak migratzaileen
lanbidearen eta kulturartekotasuna herritartasun-klabean sustatzearen aldeko estrategia eta
ekimenak diseinatzeko eta dinamizatzeko ardura dauka.
Migrazio gaietan honako eginkizun hauek bete behar ditu:
1. Immigrazioaren alorrean estrategia propio bat zehaztea Euskal Autonomia
Erkidegorako.
2. Immigrazioaren alorreko jarduerak planifikatzea eta horri buruzko araudien proiektuak
prestatzea.
3. Etorkinak gizartean txertatzeko eta gizarte-babeseko sistemetan sartzeko ekintzak eta
neurriak proposatzea.
4. Immigrazioaren alorrean beste herri-administrazio batzuekin eta Estatuarekin
koordinatzeko bideak eta bitartekoak proposatzea, Jaurlaritzaren
Lehendakariordetzaren eskumenei kalterik egin gabe, betiere.
5. Etorkinak hartuko dituzten bizilagunak sentsibilizatzeko neurriak eta ekintza asoziatibo
eta kultur artekoak laguntzeko neurriak proposatzea eta gauzatzea.
Baliabideei dagokionez, baliabide ezberdinak aurki ditzakegu mende daudenak dira:
BILTZEN: Kultura Arteko Bitartekotza eta Hezkuntzarako Ekimen Komunitarioak
Koordinatzeko Zentroa
IKUSPEGI: Immigrazioaren Euskal Behatokia.
INTEGRAZIO SOZIALERAKO FOROA: Aholkularitza-organoa da, helburutzat
partaidetza eta elkarrizketa bideratzea eta migratzaileen itxaropenak eta eskaerak eta
herritar etorkinen integrazioa sustatzeko proposamenak jasotzea dituena, hori guztia
partaidetza soziala, kontsulta, informazioa eta aholkularitza ahalbidetzeko, immigrazio-
kontuetan Administrazioaren jarduketen plangintzari dagokionez.
(2010. urtea bitarte migratzaileentzako gizarte-arreta eta arreta juridikoa eskaintzen zuen
HELDU zerbitzua izan zen abian, dagoeneko itxia dagoen zerbitzua.)
Honetaz gain ere badira jarduera edo programa konkretuak:
Harrera sare publikoa: etorkinei harrera egiteko jaurlaritzatik sustatzen den udal
mailako sare publikoa.
Auzokide berriak: Auzokide berriak 11 eta 14 urte bitarteko nerabeen artean
xenofobia eta arrazakeria saihesteko heziketa-proposamena da.
7.2 GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN ZUZENDARITZA
Gipuzkoako Foru Aldundian azken legealdian emandako aldaketen ondorioz zuzendaritza berri
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 151
bat sortu da, migrazio eta aniztasun zuzendaritza hain zuzen.
Zuzendaritza berri honen helburu nagusiak honakoak dira:
1. Paradigma aldaketa bat sustatzea arlo honetan: Migrazio eta aniztasun politikak
bultzatzea eta kudeatzea ikuspegi propio, nazional, zeharkako eta integral batetik,
Gipuzkoako herritar guztiak barne hartzen dituena, Euskal Herria erreferentea
bilakatuz eta bere errealitatea, politikoki eta kulturalki gutxiagotua duen nazio izaera,
abiapuntu bihurtuz.
2. Asimilazio ereduen aurrean, elkarren aitortzan oinarrituta politikak abiatzea, gure herritar
guztien aukera berdintasuna bermatzeko bitartekoak jarriz, jatorri aniztasuna gipuzkoar
bakar batentzat ere oztopo bilaka ez dadin bere eskubide guztiak bermaturik izateko.
3. Demokrazia parte-hartzailea sustatuz, migrazioaren eta aniztasunaren gaiei dagokienez
erabaki propioak hartu ahal izateko beharrezkoak diren baldintzak sortzea.
Helburu nagusi hauek lortzera begira planteatu diren estrategia eta ekintzak azaltzen dira
ondorengo taulan. Hauetariko askori dagoeneko bide eman zaie.
ESTRATEGIAK EKINTZAK
1. Migrazioa, aniztasuna eta elkarbizitzari buruzko politika partekatuak eta parte hartzaileak sustatzeko estrategia: gipuzkoa eta euskal herria jatorri
aniztasunetik herri gisa nola eraiki definitu eta erabakitzeko
Migrazio eta aniztasun zuzendaritzaren Dinamizazio taldea sortzea. Arlo eta esparru ezberdinetan lana egiten duten persona adituen eta erreferentzialek osatutako lan taldea sortzea
“Jatorri anitz, herri bat” izeneko dinamika parte hartzaile bat sortzea, ikuspegi propio eta nazionaletik, non parte hartzeko aukera izango baitute jatorri anitzeko herri eta herrialdeko biztanle, talde eta jendearte eragile orok, zein
aldundiak berak ere, beste agente bat gehiago gisa
Erakundeen arteko lankidetza eta koordinazio sarea. Erabakiak hartzeko marko honetan, erakundeen arteko sare bat eraikiko da, lankidetza, laguntza, babesa eta aholkularitza elkarri emateko, udalen eta bestelako erakundeen artean,
Foru Aldundia barne.
Sare honen helburua izango da, neurri handi batean, erakundeei marko bat eskaintzea aukera izan dezaten gune parte-hartzaileetan hartutako erabakiak bateratzeko, koherentzia emateko, konpartitzeko eta legitimatzeko, herritarrek proposatutako politika eta ekintzen eta erakundeek aurrera eramandako ekimenen artean beharrezkoak diren sinergiak eta zubiak ahalbidetuz, betiere bigarrenak lehenen esanetara jarriz.
2. Jatorriaren araberako gizpuako benetako argazkia osatu, aztertu eta ezagutzera erçmatea
eta euskal herriko gainerako
herrialdeenarekin alderatzea eta osatzea
Diagnostiko kuantitibo bat gauzatzea
Diagnostiko kualitatibo bat gauzatzea
3. Maila akademikoan arloari dagokionez jakintza eraikitzeko estrategia bat diseinatu
eta martxan jarri
Euskal Herriko unibertsitate ezberdinekin elkarlana:
Ikerketa lerro bat irekitzea migrazio eta aniztasunaren kudeaketari buruz Euskal Herrian zein beste estaturik gabeko nazioetan.
Prestakuntza programak maila ezberdinetan abiatzea: ikastaroak, nazio arteko sinposiumak eta gradu-ondorengo ikasketak.
Gertuko historian zehar beste herri eta nazio batzuetatik etorritako pertsonek herri hau eraikitzeko egindako ekarpenen memoria berreskuratzeko ekimen bat abiatzea.
4. Gipuzkoan eta euskal Gipuzkoa eta EH, euskara eta euskal kultura beste herrialde eta kultura
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 152
herrian dagoen aniztasuna bera kohesio elementu bilakatzeko estrategia
batzuetatik datozenei eta, aldi berean Gipuzkoako jendarteari beste jatorria duten gipuzkoarron errealitatea, kultura eta hizkuntzak ezagutzera emateko guneak, ekintzak eta euskarriak sortzea.
Sentsibilizazio dinamikak, jardunaldiak eta kanpainak.
5. Elkarren aitortzaren
oinarri gisa jatorri ezberdinetako gipuzkoarren elkar ezagutzeko eta elkarren berri izan dezaten estrategia
Erakusketak, liburuxkak oinarrizko hiztegiak eta bestelako ikusentzunezko
euskarriak sortzea
6. Xenofobia eta arrazakeriaren kontrako estrategia
Jarrera xenofobo eta arrazistak prebenitzeko eta salatzeko dinamikak
7. Zeharkako ikuspegia
garazeko estrategia
GFAren gainerako departamendu eta zuzendaritzekin zein Gipuzkoako udalekin
gipuzkoarren jatorri aniztasuna zeharka elementu gisa kontenplatzeko planak eta elkar-kudeaketan oinarritutako ekintza zehatzak.
7.3 TOLOSALDEA GARATZENEKO MIGRAZIO ETA ANIZTASUN SAILA
Tolosaldean, Immigrazio teknikaria Tolosako udalean sortu bazen ere, Tolosaldea Garatzeneko
migrazio eta aniztasun sailak , jatorri ezberdinetako pertsonen inguruko gaien eskualdeko
kudeaketa egiten du (udaletan eta hainbat erakundetan migrazio eta aniztasuna zehar-lerro
gisa landuz eta iritsi berriei harrera eginaz) , aniztasunaren inguruan lan egiten duten eragile
ezberdinen arteko koordinazioa bultzatu (Tolosaldeko migrazio mahaiko bilerak dinamizatzen)
eta kultura arteko ezagutza eta errespetua landu (jardunaldien antolaketa, informazioa eta
aholkularitza,…).
Tolosaldea Garatzeneko Migrazio eta aniztasun sailaren ardatzak ondorengoak dira:
ESTRATEGIAK EKINTZAK
I01 HARRERA PLANA: “ONGI ETORRI”
TOLOSALDEKO BALIABIDEAK EZAGUTU Eskualdera bizitzera etorri diren pertsonei testuinguru berrira gerturatzeko informazioa eskaintzen da 2 orduko saioetan: udalak, euskara, osasuna, hezkuntza, elkarteak, eskubideak, betebeharrak, zerbitzuak, lanerako beharrak, kultura, etab.
Tolosaldeko udalerri ezberdinetan urtean 4 saio eskaintzen dira. ATZERRITARTASUN LEGEARI BURUZKO SAIOAK
Espainiako atzerritartasun legeak bizitzako arlo ezberdinetan duen eraginaren inguruan gerturartuek planteatutako galderei abokatu batek zure erantzungo die: egoitza eta lan egiteko baimenak, berritzeak, familiak biltzea, ikasleen egonaldiak, pertsona atzerritarren kontratazioa, nazionalitatea, pertsona komunitarioen eta senideen araudia, zigorrak, kanporatzeak…
EUSKARA INTEGRAZIO GILTZA Tolosaldera heldu berri diren biztanleentzat, Euskara integrazio giltza izan litekeela uste dugu eta harreran landu beharreko puntu garrantzitsuetako bat. Herri euskaldunetan euskara da kohesio eta komunikazio hizkuntza. Jatorri anitzeko pertsonak euskarara gerturatzeko proiektu ezberdinak ezagutarazi eta bultzatuko dira. Horrela, adibidez euskara ikasteko baliabideen difusio
materialak hizkuntza ezberdinetara itzuli dira.
I02 KOMUNIKAZIO PLANA
Eskualdeko ohiko komunikabidetan aniztasunarekin lotutako hainbat ekimenen berri eman da, jatorri ezberdinetako tolosaldarren ikuspegi positiboa indartuz: prentsa aurrekoak, komunikatuak, etab.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 153
Sare sozialetan: Facebook-eko “Migrazioa eta aniztasuna Tolosaldean” kontuaren bidez komunikatzeko bide berriak indartu dira eskualdeko pertsonei aniztasunarekin lotura duten berriak helarazteko. Tolosaldea Garatzeneko web orrian ere ekintzen berri ematen da: agendan, berrien bidez eta Migrazio sailean.
I03 KULTUREN ARTEKO EZAGUTZA SUSTATZEKO EKINTZAK
2013 Zaintzaren inguruko jardunaldiak "Elkarrekiko menpekotasunak" erakusketa Zurrumurruen aurkako agenteen formazioa "Salam" erakusketa 2012 “Identibuzz Tolosaldea” proiektua: Ikusi aurkezpen bideoa eta emaitza “Tolosaldeko burrunbak”. Aniztasun kulturalaren eguna: Tolosaldeko musika eta dantza anitzen emanaldia Mundu bat Tolosaldean, kultura arteko topaketak(abenduak 18, Etorkinen nazioarteko eguna) 2011 Aniztasunaren aldeko eta diskriminazioaren aurkako Jardunaldiak (martxoak 21, Arrazakeriaren aurkako nazioarteko eguna) STOP ARRAZISMOA Flashmoba Tolosan Aniztasun kulturalaren inguruko Jardunaldiak (Maiatzak 21, Aniztasun kulturalaren nazioarteko eguna) Mundu bat Tolosaldean, kultura arteko topaketak(abenduak 18, Etorkinen nazioarteko eguna) 2010 Mundu bat Tolosaldean, kultura arteko topaketak 2010 (Abenduak 10, Giza Eskubideen eguna eta abenduak 18, Etorkinen nazioarteko eguna)
I04 FORMAZIOA Udaletako politikari eta teknikari eta ikastetxetako irakasleei zuzendutako ,
Aniztasunaren kudeaketarako zenbait gako lantzeko formazio saioan ondorengo edukiak lantzen dira Migrazio teknikariaren eskutik: 1. Aniztasuna 2. Nortasunak 3. Giza mugimenduak:munduan, Tolosaldean 4. Atzerritartasun legea eta eraginak 5. Aniztasunaren kudeaketarako zenbait gako
Tolosaldea Garatzenetik antolatutako saio ezberdinetan landu diren beste gai batzuk: Jazarpen sexuala etxeko lanen esparruan (2013), Familien berrelkartzeak sortzen dituen erronkak (2012), Atzerritartasun legea (2011), Gazte etorkinak eta aisia lekuak eta Heziketa ereduak familietan(2010).
I05 MIGRAZIO ETA ANIZTASUNAREKIN LOTURIKO EKINTZEN PARTE HARTZEA
Tolosaldean migrazio mahaiko lan taldeak dinamizatzea: kulturartekotasuna eta generoa; lana eta formazioa eta adin txikikoak. Tolosaldeko gizarte langileekin elkarlana. Eskualdean, nahiz kanpoko migrazio eta aniztasunarekin lotura duten deialdi eta ekintza desberdinetan parte hartzea: koordinazio bilerak (EAE harrera sarea, Gipuzkoako Migrazio teknikariak, EAE zurrumurruen aurkako sarea, Tolosako Indarkeri protokoloa, Hezkidetza mahaia, …), jardunaldiak eta
kurtsoak…
I06 INFORMAZIOA ETA AHOLKULARITZA
Eskualde mailan migrazio eta aniztasunaren arloan lan egiten duten hainbat gizarte eragileri hainbat gaien inguruan aholkularitza eta informazioa eskaintzen zaie eta zenbait kasutan zerbitzu/erakundetara bideratu..
Migrazioarekin zerikusia duen informazioa (formazioa, jardunaldiak, praktika onak, etab.) zentralizatu eta eskualde mailan zabaldu egin dira.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 154
8 ETXEBIZITZA
Atal honetan jaso ditugu etxebizitzaren inguruko informazioa bi eremuri dagokionez:
Datu estatistikoak. Etxebidek eskainitako datuen arabera izena emanda dauden persona
kopurua eta jatorri ezberdinen araberako ustiaketa.
Hautemate eta perzepzioei dagokionez, migratzaileek etxebizitzaren arloan izan
dezaketen hainbat zailtasun eta baldintzatzen dituzten faktoreak.
Honetarako Etxebide zerbitzuarekin jarri gara harremanetan, eta eragile ezberdinengatik
jasotako informazioan oinarritu gara.
Jatorriaren arabera babes ofizialeko etxeak eta etxebizitza tasatuak erosi dituzten pertsonak
eta babes ofizialeko etxebizitzak alokatu dituzten pertsonen inguruko informazioa jaso nahi
izan dugu, baina ez dugu horretarako aukerarik izan.
Eskaerak jatorriaren arabera
Etxebide zerbitzuan, 2013ko maiatza bitarte, Tolosaldeko 1154 pertsona daude izena
emanda. Pertsonen jatorria kontuan izanik, %83,6a Estatu Espainiarreko jatorria duten
pertsonak izan dira, Estatuz kanpokoen portzentaia %16,4 delarik, hau da, 304 pertsona.
Iturria: Etxebide, 2013
Herrialdeari erreparatzen bazaio, 304 pertsona horietatik talderik kopurutsuena marokoar
jatorriko herritarrek osatzen dute, migratzaileen %36,5a hain zuzen. Ondorengo taldea
errumaniarrek osatuko lukete izenemandakoen %10,5 batekin.
%83,6
%16,4
Eskaerak guztira
Estatuz kanpokoen eskaerak
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 155
Iturria: Etxebide, 2013
Eskaerak herriaren arabera
Izena emandako migratzaileen gehiengoak Tolosarako eskaera egin du, eskaeren %47,4
suposatzen dute. Villabona eta Ibarra dira rankinean bigarren eta hirugarren kokatzen
direnak, %13,5 eta %12,8ko kopuruekin hurrenez hurren.
Iturria: Etxebide, 2013
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0
Peru
Senegal
Ucrania
Portugal
Colombia
Nicaragua
Ecuador
Argelia
Errumania
Maroko
2,0
2,6
3,0
4,9
4,9
5,9
6,6
6,6
10,5
36,5
%0,0 %10,0 %20,0 %30,0 %40,0 %50,0
Ikaztegieta
Hernialde
Amezketa
Aduna
Leaburu
Berrobi
Asteasu
Irura
Zizurkil
Anoeta
Alegia
Ibarra
Villabona
Tolosa
0,3
0,3
0,3
0,7
1,0
1,0
1,6
3,0
5,6
5,9
6,6
12,8
13,5
47,4
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 156
Eskaera mota
Migratzaileek egindako eskaera mota batez ere etxebizitzak alokatzekoa izan da, %78,6
batean.
Iturria: Etxebide, 2013
Herrialdearen arabera halaber joerak ezberdinak dira. Afrikar jatorria duten herritarren
gehiengo nagusiak (%88,7) alokairurako eskaera egiten duten bitartean, kopuru hori
%61,6ra jeisten da amerikar jatorria duten migratzaileen kasuan. Jatorri honetako
pertsonak dira erosteko eskaera gehien egiten dituztenak, eskaeren %38,4ko
kopuruarekin.
Iturria: Etxebide, 2013
Pertsona migranteak eta etxebizitzaren arloa
Hautemate eta perzepzioei dagokionez, migratzaileek etxebizitzaren arloan izan
dezaketen hainbat zailtasun eta baldintzatzen dituzten faktoreen inguruan aipamena jaso
dugu ondorengo lerroetan.
Diagnostiko honetan Tolosaldeko migratzaileen ahotsa jaso ez den arren, galdetegietan
jaso den informazioan eta gipuzkoan egindako ikerketa kualitatiboek adierazten duten
datuetan oinarrituta, esan genezake etxebizitzaren lorpena edozein jatorriko
herritarrentzat erreza ez bada, zailtasunak are gehiago direla migratzaile berrien kasuan.
%78,6
%21,4
Eskaerak alokairuan
Eskaerak erosteko
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Europa
Afrika
Amerika
Asia
75,4
88,7
61,6
80,0
24,6
11,3
38,4
20,0
Alokairua
Erosi
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 157
Batetik, beraiek izan ditzazketen baliabideen mugekin eta zailtasunekin aurkitzen dira:
egoera ekonomiko ona ez dutenen kasuan baliabide ekonomiko falta.
Zailtasunen artean alokairuko berme eskaerarekin egiten da topo. Eta horri kasu askotan
mesfidantza bikoitz bat gehitu behar zaio: etxe jabearena migratzaileei etxebizitza
alokatzerako orduan, eta bankuarena.
Etxebideko zerbitzuaz ari garela, eskaera bat egiten duten kasuetan pentsatu genezake
(eta beti ere beraien ahotsa jaso ez dela kontuan izanda) adierazten duela:
- Egonkortasun bat dutela euskal herrian emango duten denborari dagokionez. Hau
da, alokairua eskatzen dutenen kasuan epe motz-ertainera behintzat etorkizuna
hemen irudikatzen dela. Eta erosteko eskaera egiten dutenak epe ertain luzerako
proiekzioa egiten dutela.
- Etorkizun hurbil edo luzea hemen irudikatzeaz gain, eskaera egiteko bete behar
diren baldintzak betetzeak, informazioa eskuratzeko aukerak dituztela eta
oinarrizko egonkortasun bat dutela adierazten du besteak beste.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 158
9 DISKRIMINAZIOA
Atal honetan Tolosaldeko migratzaileek bizi izan dituzten jarrera diskriminatzaileen inguruko
informazioa jasotzea da helburu. Horretarako bi alderdiri eman zaie garrantzia:
Egindako salaketa kopurua
Jarrera diskriminatzaileen inguruko pertzepzioa
Informazioa lortu ahal izateko Arartekoarekin eta SOS arrazakeriarekin jarri gara
harremanetan. Halaber, esan beharra dago, informazio mailan hainbat zailtasun aurkitu
ditugula, batez ere datuen xehetasunari dagokionez.
Arartekoak bidalitako txostenean ez da jatorria eta eskualdearen araberako bereizketarik
egiten, eta beraz, Euskal Autonomi Erkidego mailako informazioa da jarraian azaltzen duguna.
Txosten honen arabera, 2012.urtean migratzaile kondizioarekin loturiko 26 salaketa eta 6
kontsulta egon dira EAEan. Salaketa hauek ondorengo arloetan izan dira:
Atzerritarrak erroldatzearen inguruan
Herritarren eskubideak
Etorkinak diskriminatzea
Berdintasuna eta etorkinentzako ekintza positiboak
Administrazioaren funtzionamendua eta prozedura
Kopuruari dagokionez, kexa gehienak (14) atzerritarrak erroldatzearekin lotutako gaien
inguruan izan dira. Bigarrenik herritarren eskubideak eta migratzaileekiko zuzeneko
diskriminatzearen ingurukoak izan dira.
Iturria: Arartekoaren dokumentua 2012
14
5
4
2
1
2
1
3
0 2 4 6 8 10 12 14 16
Atzerritarrak erroldatzea
Herritarren eskubideak
Etorkinak diskriminatzea
Berdintasuna eta etorkinentzako ekintza positiboak
Administrazioaren funtzionamendua eta prozedura
EAEko kexa eta kontsultak
Kexak Kontsultak
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 159
Migratzaileekin lan egiten duten elkarteen atalean jaso den bezala, Tolosaldean jarrera
diskriminatzaile esplizituak asko ez direla aipatu da. Halaber, azken urteetan konfiantza ezaren
mailak gora egin duenaren hautematea dago. Era berean, jarrera diskriminatzaile espliziturik
egon ez badago ere, modu sotilago batean eta hartzen diren erabaki ezberdinetan
migratzaileekiko bazterketa bat ematen ari dela salatu da.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 160
10 ATZERRITARTASUN LEGEAREN ERAGINAK
Atal honetan gaur egun atzerritartasunarekin loturiko legeari egin nahi izan zaio
erreferentzia. Batetik, legea berak arautzen dituen aldagaiak kontuan izanda, bestalde egun
tolosaldean dauden migratzaileek egin dituzten eskaerak eta egoeraren inguruan informazioa
jasoz.
Horretarako harremanetan jarri gara:
Espainiarko gorbernuaren gipuzkoako delegaritzarekin, atzerritartasun bulegoarekin
hain zuzen. Eskatu zitzaien informazioa eskualde mailan azken urteetan eskatu diren
egoitza eskaerak izan zen, nazionalitatea kontuan izanik.
Tolosako erregistro zibilarekin. Bertan jaso nahi izan dugu eskualdeko migratzaileen
nazionalitatearen arabera espainiar nazionalitatea lortzeko egindako eskaera kopurua
eta onartuak izan diren eskaerak.
Aipatzekoa da beste behin informazioa lortzeko izan ditugun zailtasunak. Izan ere, erregistro
zibileko datuak ezin izan ditugu lortu. Beraz, bigarren atal honi ezin izan zaio erreferentziarik
egin ondorengo lerroetan ikusiko duzuen gisara.
LAN ETA EGOITZA BAIMENAK
Erregimen komunitarioaren mende dauden herritarrak
Lege araudia ezberdina da jatorriko herrialdearen arabera. Erregimen komunitarioaren
mende dauden herritarrak ala europar batasunetik edota Shengen akordioaren barne ez
dauden herrialdeetatik datozen pertsonen kasuan aplikatzen den legedia, egoitza eta
lan baimenak eta hauek lortzeko baldintza eta prozedurak oso ezberdinak dira.
Erregimen komunitarioaren mende dauden herritarrak Espainia osoan libreki sartu,
irten, egon eta ibili daitezke. Europar Batasuneko edo Europako Eremu Ekonomikoko
norbaitek Espainiako lurraldean 3 hilabete baino gehiago egin nahi baditu, Espainiako
Estatuan sartu zenetik hilabete bateko epean dagokion Egoitza Agiria eskatu beharko
du.
Lanari dagokionez, Jarduera ekonomikoak egin ahal izateko, erregimen komunitarioaren
mende dauden herritarrek gai horren inguruan indarrean dagoen araudia bete beharko
dute, espainiarren baldintza berdinetan. Haren ezkontideak, haren ondorengoek eta
haren ezkontidearenek eskubidea dute, horrela eskatzen badute, edozein jarduera
ekonomiko egiteko espainiarren baldintza berberetan, lan egiteko baimen independente
bat behar izan gabe. Horretarako, aski da egoitza-agiria (egoiliar komunitarioaren
familiakoa).
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 161
Erregimen komunitariotik at dauden herritarrak
Erregimen komunitariotik at dauden herritarren egoera bestelako legediak arautzen du.
557/2011 Errege Dekretuak, apirilaren 20koak, Espainian dauden atzerritarrek dituzten
eskubide eta askatasunei eta horien gizarteratzeari buruzko 4/2000 Lege Organikoaren
Araudia onesten duenak, 2/2009 Lege Organikoak hura aldatu ondoren, atzerritarrak
Espainian sartu, bizi eta lan egin dezatela baimentzeko prozedura erabakitzen duten
jarraibideak jasotzen ditu, horien jarduera profesionalean ekonomia, gizarte edo lan
arloko arrazoiak daudenean.
Atzerritarren eskubideei eta askatasunei buruzko Legearen Erregelamendu berria
indarrean sartu denetik (557/2011 Errege Dekretua), Eusko Jaurlaritzak eskumen
berriak hartu ditu bere gain. Ondorioz, Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak ondoko
txostenak egingo ditu:
Errotze-txostena. Atzerritar batek egoera bereziengatik egoitza- eta lan-
baimena eskatu nahi duenean, errotze-txostenak aukera emango dio gizarteratze-
gradu nahikoa lortu duela egiaztatzeko. Errotze-txostena eusko jaurlaritzak egin
eta administrazio zentralak baloratuko du, beti ere eskatzaileari baimena eman
dakion.
Gizarteratzeko ahalegin-txostena. Atzerritar egoitza-baimena edo egoitza- eta
lan-baimena berritu behar duenean, gizarteratzeko ahalegin-txostenak aukera
ematen dio gizarteratzeko ahalegina egin duela egiaztatu dezaketen elementu
berriak aurkezteko. Gizarteratzeko ahalegin-txostena eusko jaurlaritzak egin eta
administrazio zentralak baloratuko du, beti ere eskatzaileari baimena eman
dakion. Eskatzaileak txostena aurkeztuko du, beti ere, baimenak eskatzeko behar
diren baldintza guztiak betetzen ez baldin baditu.
Etxebizitzaren egokitasun-txostena. Atzerritar batek ohiko bizilekua Euskal
Autonomia Erkidegoko udalerri baten daukanean, Etxebizitzaren egokitasun-
txostenak aukera emango dio etxebizitzaren egokitasuna egiaztatzeko. Txostena
nahitaezkoa da familia berrelkartzeagatik egoitza-baimena eskatzeko.
EGUN TOLOSALDEAN DAUDEN MIGRATZAILEEK EGIN DITUZTEN ESKAERAK ETA
EGOERA
Hasieran esan bezala tolosaldeko migratzaileen egoerari buruzko daturik ez dugu lortzerik
izan, ez eta nazionalitatea eskuratzeko egin diren eskaerei buruz ere.
Egoitza baimenaren eskaerei dagokionez, egin dituzten herritarren artean nazionalitate
ezberdin askotako pertsonak daude. Halere, egoitza baimenaren eskaerak urtetik urtera
gutxitzen joan diren heinean, jatorri aniztasuna ere murrizten joan da. 2010. urtean 26
estatu ezberdinetako herritarrei onartu zitzaien egoitza baimenaren eskaera eta 2012.
urtean 19 estatu ezberdinetakoei.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 162
2012. urtean egoitza baimena eskuratu zuten herritarrak ondorengo estatuetan jaiotakoak
dira: Argentina, Argelia, Azerbajan, Brasil, Dominikar Errepublika, Ekuador, Ekuatore
Ginea, Honduras, Kenia, Kolonbia, Kuba, Maroko, Mauritania, Moldavia, Nigeria,
Nikaragua, Pakistan, Senegal eta Ukraina.
Iturria: Espainiarko gorbernuaren gipuzkoako delegaritza, 2013
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
2010 2011 2012
174 165
155 165 154
144
Egindako egoitza baimen eskaera kopurua
Onartutako egoitza baimen eskaera kopurua
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 163
11 JUSTIZIAREN ETA HERRITARREN SEGURTASUNA
Tolosako Ertzaintzaren polizia-etxeak emandako datuak aztertuz, azken urteetako salaketa
kopurua, salatu eta salatzaileen perfilak eta emakumeen aurkako biolentziaren inguruko
datuak eskuratu ditugu.akaera.
SALAKETAK
URTEA ATESTATUAK GUZTIRA SALAKETAK GUZTIRA
2010 256 1.255
2011 221 1.299
2012 255 1.457
Tolosako Ertzaintzaren polizia-etxeak 1.457 salaketaren berri izan du 2012. urtean.
Salaketen kopuruak dezente egin du gora azken bi urteetan. Salaketen gehiengo handi bat
(% 38,5) lapurretekin lotzen da eta beste hainbeste ondasunen aurkako faltekin.
Salatuak izan diren herritarren nazionalitatea edo jatorria zein den aztertzeak zailtasuna
duela adierazi digu polizia-buruak, kasuak banan-banan begiratu behar omen direlako.
Halere, kasuen laurdena inguru aztertu ondoren, batez besteko bat atera dute. Honen
arabera, Espainiar Estatutik kanpoko herritarrak salatuen ehuneko txikia osatzen dute, % 7
ingurukoa.
EMAKUMEEN AURKAKO BIOLENTZIA
Emakumeen aurkako indarkeria oso gai kezkagarria da, senarrengandik tratu txarrak jasaten
dituzten emakume-kopurua modu larrian hazi baita azken urteotan. 2010. urtean 28 salaketa
egotetik 2012. urtean 49 salaketa egotera pasa da. Bestalde, ez da egon alderantzizko
salaketarik, hau da, gizonezkoen salaketarik ez da egon emakumezkoen aurka.
28
40
49
18
22
30
10
18 19
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012
Emakumeen aurkako biolentzia kasuak
Nazionalitate espainiarra
Gizonak nazionalitate ez espainiarra
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 164
Kasu hauen artean, migratzaile asko aurkitzen dira salatuen artean. Gizonezkoen gehiengoak
(% 61,2) nazionalitate espainiarra du eta bestelako nazionalitatea dutenak % 38,8a dira. Ezin
izan dugu nazionalitateari buruzko informazio zehatzagorik eskuratu.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 165
12 SEKTORE, ERAGILE ETA ZERBITZUEN DATU ETA IRITZIEN
ONDORIOAK
Datu kuantitatiboen atalean jaso den bezala, Tolosaldea, EAE mailan eta Gipuzkoa mailan ez
da bereziki migratzaile kopuru altuak jaso dituen eskualdea. Gipuzkoan bertan,
Tolosaldearekin muga egiten duten eskualde guztiek (Goierri, Donostialdea eta Urola Kosta)
migratzaile ehuneko altuagoa dute. Zehazki, 2012. urtean Tolosaldea eskualdeko herritarren
% 5,5a zen Espainiar Estatutik kanpo jaiotakoa. Halaber, azken urteetan joera hori gorantza
joatekoarena izan da. Europar batasunetik kanpoko migratzaileei dagokionez, kopurua 4,8koa
da.
Migrazioak eragin zuzena izan du eta jarraitzen du izaten gure herrietako gizarte-egituran,
eta eragin hori gizarte eta lan-arloan islatzen da; horretaz gain, identitate gaiekin zuzenean
lotutako harremanetan ere islatu eta aldaketa nabarmenak eragiten ditu. Edozein kasutan
argi dago migrazio mugimendu eta aniztasunaren gaia landu beharreko gaia dela.
Lanketa horretan eragile ezberdinak pausu asko eman dituzte azken urteetan. Tolosaldean
zerbitzu ezberdinak daude martxan, erakunde ezberdinetan eta elkartegintzaren arloan ere
(jatorri ezberdinetako pertsonekin zuzenean lan egiten dutenak eta ikuspegi hau beraien
jardueretan txertatu dutenak).
Halaber, aipatzekoa da orain arte martxan jarritako egitasmo eta zerbitzu ezberdinetan batez
ere ikuspegi asistentzialista gailentzen dela. Hau da, migrazioaz hitz egiten denean jatorri
konkretu batzuetako migratzaileez hitz egiten da (orokorrean pobrezia egoera batean dauden
herrialdeetatik etorritako pertsonaz), eta pertsona hauek gizarteratzeko eta beraien beharrak
asetzeko egitasmoak dira martxan jartzen direnak.
Kultur artekotasuna sustatu eta migratzaileen integrazioaren sustapenera begira lan egiten
duten elkarteak badaude eta beraien lana ikustaraztea garrantzitsua da. Honela, eskualde
mailan badira Jatorkin, SOS arrazakeria eta EREITE elkarteak, eta beste hainbat talde
antolatu ere, jatorri ezberdinetako pertsonek osatzen dituztenak.
Migrazio mugimenduekiko eta migratzaileekiko ikuspegian eraldaketa bat eman nahi bada,
elkarbizitzaz eta hartu emanez hitz egiten hasi nahi bada, garrantzitsua da aniztasunaren
balioan jartzen duen ikuspegia lantzea. Eta bide horretan administrazio ezberdinetan urratsak
eman dira.
Gipuzkoako Foru Aldundian esaterako “aniztasunaren zuzendaritza” berria sortu da, eta udal
mailan ere hainbat kasuetan gaiarekiko sentsibilizazio bat antzematen ari dela jaso da
teknikarien aldetik. Orain arte zehar-lerro gisa landu izan den eremua izanik, beste leku bat
ematen ari zaio azken urteetan. Kultur arteko harremanetaz, migratzaileen partaidetzaz eta
integrazio kulturalaz ere hitz egiten hasi da. Halaber apustu politiko baten beharra dagoela
nabarmen ageri da arlo ezberdinetan.
ATolosaldeko herritarren jatorri anitzen mapa, 2013 166
Aniztasunari beraz begi berri batzuekin begiratzen hasi zaio, ikuspegi honetatik hartu-emanei
garrantzia ematen baitzaie. Hartu emanei, eta guztien arteko elkarbizitzari. Izan ere,
harreman hori egunerokoan ematen da. Migratzaileek eta autoktonoek konpartitzen dituzte
hainbat eremu: zerbitzuak, hezkuntza eremua, osasungintza, eta kultur eremua besteak
beste. Azken honi dagokionez, aipatu, partaidetza eta integrazio maila oso apala dela gaur
egun.
Integrazio kulturalari dagokionez, eta euskal kulturari erreferentzia eginaz, europar
batasunetik kanpoko migratzaileen integrazio maila nahiko apala dela jaso da. Halaber,
hizkuntzari dagokionez, euskaltegi eta euskara ikasteko dauden zerbitzu ezberdinetan
migratzaileen presentzia badago, nahiz eta ez den areagotzen ari. Hau da, migratzaile
kopurua areagotzen ari bada, euskara ikastera gerturatzen diren pertsonak ez dira
proportzionalki gehiago. Halaber, eskaintza ezberdinetan kultur artekotasunaren ikuspegia
txertatzen hasiak dira, migratzaileen beharretara egokitutako eskaintzak moldatzeraino kasu
batzuetan (Anoetako taldearen gisara). Izan ere migratzaileek euskara irakasteko
zerbitzuetara gerturatzeko izan ditzaketen zailtasun batzuk antzematen hasiak dira
(ordutegiak, erritmoak, diru kostua…).
Aurrez esan bezala, aniztasunari ikuspegi berri batetik begiratzen hasi zaio. Honela,
hartzailea den gizarte eta migratzaileen harreman eta elkarbizitzari garrantzia emanez.
Elkarbizitzaren egungo osasunean oinarrituz, dagoen hautematea nahiko antzekoa da elkarte,
eragile eta teknikari ezberdinen artean (kontuan izan behar da diagnostiko hau osatzean ez
dela migratzaileen ahotsa kontuan izan). Tolosaldeko herritarren aldetik joera bat ikusi da
urteetan migratzaile berriekiko onarpen eta integrazio aldera. Diskriminazio ekintza
esplizituak ez dira asko izan, eta oro har elkarbizitza giroa lasaia dela aipatu da. Jatorri
ezberdineko pertsonen arteko harreman eta interakzio askorik gabe, baina errespetuzkoak
(salbuespenak salbuespen). Halaber, azken urteetan konfiantza falta eta errezeloa
areagotzen ari denaren inpresioa dago. Krisiaren gaia eragile guztiek aipatu dutena da. Krisi
egoerek jarrera baztertzaileak areagotzea ekartzen dute, eta hori ez ote den gertatuko kezka
sortzen duen gaia da.
Martin Ugalde Kultur Parkea, Gudarien Etorbidea z/g
20140 ANDOAIN [GIPUZKOA]
943 59 30 06 / 608 018 512
Top Related