Zer dira mineralak?Lurreko prozesu batean eratu diren konposatu edo elementu kimikoak dira.
Mineralen konposizioaMineral gehienen konposizioan, batez ere, zortzi elementu kimiko ageri dira:
Silikatoak(Oxigeno eta silizioa dute)
KarbonatoakKarbonoz, oxigenoz eta beste
elementuz osatuta daude
SulfuroakSufrez eta metalezkoelementuez osaturik
Ez-silikatatuak(Ez dute siliziorik)
SulfatoakOsagaiak:sufrea,oxigenoa eta beste
elementu batzuk
ELEMENTU NATIBOAKBeste inorekin konbinatu beharrik gabe, eurek bakarrik mineralak osa dezaketen
elementu kimikoak dira
OxidoakOxigenoa eta metalezko elementuak
dira osagaiak
HaluroakHainbat elementu ageri dira
euren konposizioan, kloroa eta fluorra esaterako
Mineral motak: SilikatoakDenak daude silizioz eta oxigenoz osatuta, eta beste elementu batzuekin konbinatzen
dira: aluminioarekin, magnesioarekin…
Olibinoa Kuartzoa Granatea
Mineral motak: Ez-
silikatatuakKarbonatoak Oxidoak Sulfatoak
Kaltzita Oligistoa Igeltsua
Sulfuroak Haluroak Elementu natiboak
Pirita Halita Diamantea
Nolakoak dira mineralak
barrutik?Euren atomoak edomolekulak moduerregularreandaude ordenatutaespazioko hirunoranzkoetan eta kristal izenekoegiturak eratzendituzte.
Mineralen propietate
fisikoakDentsitatea:Mineral baten masaren eta bolumenaren artean dagoenerlazioa da.
Gogortasuna:Mineralak marratzeari egitendion erresistentzia da
Esfoliazioa:Mineral esfoliagarriak erraz apurtzendira hainbat aldetara.
Kolorea:Mineralaren osagaiekxurgatzen edo islatzen dutenargiaren araberakoa da.
Distira:Mineral baten azalak argiaislatzen duenean izaten duenitxura da.
Gardentasuna:Substantzia batek argiarizenbatetan pasatzen uzten dionadierazten du.
Mineralen erabilerakProduktu erabilgarriak egiteko hainbatmineralez baliatzen gara, hala nola
Talkoak, talko hautsa egitekobalio du.
Sufrearekin ongarriak eta pestizidak egiten dira
Igeltsoa, eskaiola egitekoerabiltzen da.
Hainbat elementu natibobitxigintzarako aproposak dira.
Mineralen ustiapen
arduratsuaGeosferako baliabide hauen ustiapenak onuraasko eta handiak ekarri dizkio gizakiari.
Baina baliabide honen erauzketek eta industriako geroko erabilerek eta aldaketekkalte handia egiten diete sarri pertsonei eta ingurumenari.
Beraz, baliabideak arduraz eta zentzuzustiatu behar ditugu, ingurumena zainduzeta gizartearen garapen iraunkorrabideratzen eta errazten lagunduz.
IES BEURKO BHIMaite Remírez
(Anaya-Haritza argitaletxearen liburuanoinarriturik)
Top Related