2. 1.- NOLA LORTZEN DUGU ENERGIA-MOTA? NONDIK LORTZEN DUGU?
Egileak: Anartz, Ekai, Martin eta Maddi
3. GURE EGUNEROKO BIZITZAN ZERTAN GASTATZEN DUGU ENERGIA?
4. Gure eguneroko bizitzan gauza hauetan gastatzen dugu
energia: ETXEAN: Telebistan, arginadarrean, mikroondasean...
5. KALEAN: Autobusean, motorrean, semaforoetan...
6. ZEIN ENERGIA-MOTA ERABILTZEN DUGU
7. Energia magnitude bat da; lana egiteko materiaren ahalmena
da, beroa sortu, argia egin eta mugimendua eragitea ahalbidetzen
duena. Nazioarteko Sisteman joulea da energia-unitatea, baina beste
unitate batzuen bidez ere adieraz daiteke. Zientziari dagokionez
izari abstraktua da, sistema itxi baten estatu dinamikoarekin
lotuta dagoena eta denboran zehar aldaezin agertzen dena.
Esate-baterako zera esan daiteke: energia zinetikorik gabeko
sistemak geldi daude. Sistema bat hasierako egoera batetik geroko
egoera batera eramateko behar den lana, magnitudeari dagokionez,
sistema horrek izan duen energiaren aldakuntzaren parekoa da. Nola
sortzen da etxean darabilgun energia?
8. Gure ustean hauek dira handienetik txikienera hurrengo
sektoreen energia kontsumoa gehien kontsumitzen dutena. Industria,
garraioa,etxea, nekazaria
9. EZAGUTZEN DITUGUN ENERGIA- FORMAK HAUEK DIRA. *Argi energia:
-Lur planetan dagoen argi gehiena eguzkitik dator. -Gauean,
elektrizitatea erabiltzen dugu argia lortzeko. *Energia termikoa:
-Eguzkiak, argiaz aparte, beroa ematen digu. -Erregai fosiletan
dagoen energia ere erabiltzen dugu gure etxea berotzeko.
-Elektrizitatea makinak funtzionarazteko balio du.
10. *Energia kimikoa: -Hau da energia kimiko bat gertatzen
denean askatzen den energia. -Auto batek petrolioa erretzen
duenean, erreakzio kimiko bat gertatzen da petrolio eta oxigenoaren
artean. *Soinu energia: -Soinu energia, bibrazioen bidez eginiko
energia da. - Bibrazio hauek, airetik doaz gure belarrietara iritsi
arte. *Energia zinetikoa: -Objektu bat mugitzen denean, energia
zinetikoa du. -Auto gehienek bere energia petroliotik lortzen dute,
beste batzuek baterietatik. *Energia elektrikoa: -Zientzialariek
deskubritu dute zelan energia transformatu ahal den energia.
11. NOLA LORTZEN DUGU ENERGIA
12. Energia berriztagarria iturri naturaletatik sortzen den
energia mota da. Energia mota honek erabiltzen dituen baliabide
naturalak oso ugariak dira baina garrantzitsuenak hauek
dira:eguzkia, haizea eta ura. Iturri natural hauek, agortezinak
dira daukaten energia kantitate izugarriagatik eta neurri naturalak
erabiliz birsortzeko gai direlako.
13. ENERGIA EZ BERRIZTAGARRIAK Energia ez berriztagarriak
gizakiok erabiltzen ditugun heinean agortu egiten direnak dira.
Beraz amaitu egin ahal dira, eta behin amaituz gero ezin dira
berriro lortu. Energia berriztagarrien guztiz kontrakoa da. Energia
mota honek, kantitate finko batean naturan aurkitzen diren energia
iturriei erreferentzia egiten dio. Gainera, hauek agortzen
direnean, ezin dira ordezkatu, horretarako baliagarria den
produkzio sistemarik existitzen ez delako.
14. BI MOTATAN BEREIZTEN DIRA ENERGIA EZ BERRIZTAGARRIAK:
ERREGAI FOSILAK: Hauen artean ikatza, petrolioa eta gas naturala
aurkitzen dira. Erregai fosilak zuzenean erre daitezke eta lortzeko
, berogailuetan, galdaratan Hauek sortzeko ere zentral termikoetan
erabili daitezke. ERREGAI NUKLEARRAK: Hauen artean plutonioa eta
uranioa aurki ditzakegu. hauek energia sortu dezakete bidez.
Energia nuklearra energia sortzeko erabiltzen da.
15. ENERGIA EZ BERRIZTAGARRIAK HAUEK DIRA: IKATZA GAS NATUTRALA
PETROLIOA ZENTRAL NUKLEARRA
16. ENERGIA EZ BERRIZTAGARRIEN ALDE ONAK ETA TXARRAK
ABANTAILAK: * Denbora txikian energi asko sortzen da. * Ez da oso
garestia. * Erabiliak izaten diren bitartean ez dute gas txarrak
sortzen ezta berotegi efektua ere ez. ARAZOAK: * Agortzen dira. *
Sortzen duen erradioaktibitatea milaka urte irauten du. * Haiekin
istripuak izanez gero hondamendi naturalak sortzen ditu. * Batzuk
ez daude teknologikoki oso garatuta, esaterako altzairua.
17. ENERGIA ETA GIZARTEA
18. GAINONTZEKO ENERGIA PRIMARIOAK ERABILTZEN DIRA
PETROLIOA:Kopururik handiena garraioan kontsumitzen da eta beste
kopuru industrian eta etxe bizitzan. GAS NATURALA:Industrian eta
etxe bizitzetan erabilia. Ikatza, nuklearra,eroiloa eta eguzkitikoa
ia erabat elektrizitatea sortzeko.