EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Hasierako jarduera 3Munduko biztanleria. 14. unitatea. Apirilak-Maiatzak 2014Laugarren galdera: Nola aztertzen da biztanleria? ipini ahal duzu adibide batzuk azaltzen definizio nagusienak?
1
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Biztanleri hazkundearen faktoreei buruzko eskema
ADIERAZLEAK• Jaiotza-tasa
• Ugalkortasun-tasa
ADIERAZLEAK• Heriotza-tasa
• Umeen heriotza-tasa
JAIOTZA-TASA
HERIOTZA-TASA
HAZKUNDENATURALA
BENETAKOHAZKUNDEA
MIGRAZIO MUGIMENDUAK
IMMIGRAZIOA
EMIGRAZIOA
2
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Biztanleria aztertzeko formulak - KONTZEPTUAK
3
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
4
A CB
KONTZEPTUAKBiztanleria dentsitatea : Biztanle kopurua / km2
Zeinek dauka dentsitate handiagoa?
Durangok 28.229 biztanle ditu eta 10,91 km2ko hedadura. Zenbatekoa da dentsitatea?
91,1028229
Bd
= 2.587,44 biztanle / km2
Durangoko dentsitatea 2.587,44koa da, hau da, 2.587,44 pertsona bizi dira km2ko
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
51.- Dakizuna aplikatzen: Zein da Bilboko dentsitatea?
1.1 BILBO UDALAAzalera, biztanleria eta dentsitatea, barrutika. 2011
Biztanleria
Azalera (km2)
Dentsitatea
(bizt./km2)
1. Deustu 50.616 4,952. Uribarri 37.708 4,183. Otxarkoaga-Txurdinaga 28.055 3,904. Begoña 42.450 1,775. Ibaiondo 61.950 9,656. Abando 52.002 2,147. Errekalde 47.500 6,968. Basurtu-Zorrotza 32.975 7,09 Guztira 353.256 40,64ZERGATIK USTE DUZU EMATEN DELA DENTSITATE TASA HAU?
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
6 KONTZEPTUAKJaiotze-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000 pertsonako jaiotzen direnen kopurua.
Durangok 28.229 biztanle ditu. Urte baten 234 ume jaio dira.
Zenbatekoa da jaiotze-tasa?
= 8,2100028229234 xJtg
Durangoko jaiotze-tasa 8,2ekoa da. Hau da, 1.000 pertsonako 8,2 jaio dira.
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
7 Munduko jaiotza-tasen mapa
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Hezkuntza eta jaiotza-tasaren kontrola
8
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
92.- Dakizuna aplikatzen: Zein da Bilboko jaiotze tasa?
Biztanleriaren piramidea, barrutika 2.3 2011. BILBOKO UDALA
2011Bilbao Jaiotze kopurua 2.927
Bilboko biztanleri kopurua. 2011. urtean 353.256
BILBOKO JAIOTZE TASA:
GURE JAIOTZE TASAK ZEREN ANTZA DAUKA? HERRI GARATUENAK ALA AZPIGARATUENAK? ZERGATIK?
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
10 KONTZEPTUAHeriotza-tasa gordina : leku batean, urtebetean 1.000 pertsonako hiltzen direnen kopurua.
Durangok 28.229 biztanle ditu. Aurton 425 pertsona hil dira. Zenbatekoa da heriotza-tasa?
100028229425 xHtg
= 15,05
Durangoko heriotza-tasa 15,05koa da. Hau da, 1.000 pertsonako 15,05 hil dira.
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
11 Munduko heriotza-tasaren mapa
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
12
Heriotza-tasak behera egiten du XIX. mendetik aurrera herrialde garatuetan elikadura eta medikuntzaren aurrerapenak direla eta.
Garauetan tasa baxua: %o 10
Ez garatuetan altuak
Haurren heriotza-tasa ere gutxitzen doa. Herrialde bateko ekonomiaren garapen-mailaren adierazlea da.
Heriotza-tasaren eboluzioa
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
133.- Dakizuna aplikatzen: Zein da Bilboko heriotze tasa?
2011
Bilbao ___Hildako guztira 3732
BILBOKO HERIOTZE TASA:
KONPARTU GURE HERIOTZE TASA MUNDUKO TASEKIN? ZEIN ONDORIO ATERATZEN DUZU?
Bilboko biztanleri kopurua. 2011. urtean 353.256
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
14 KONTZEPTUAKHaurren heriotza-tasa : (Urtebete baino gutxiagokoen heriotza-tasa)
urtebetean urtebete baino gutxiagorekin hildakoen kopurua, bizirik jaiotako mila haurreko.
Durangon 234 ume jaio dira eta urtebete baino lehenago 8 hil dira. Zenbatekoa da haurren heriotza-tasa?
10002238 xHht
= 2,05
Durangoko haurren heriotza-tasa 2,05koa da. Hau da, urtebete barruan 1.000 umeko 2,05 hil dira.
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
15 Haurren heriotza-tasa
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
16 Haurren heriotza-tasa
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
17
201148 BizkaiaHaurren heriotze tasa 3,18
4.- Dakizuna aplikatzen: Bizkaiko Haurren heriotze tasa
Hau da Bizkaiko heriotze tasa
AZALDU ZURE HITZEKIN ZER ESAN NAHI DUEN DATU HORREK?
ZER ONDORIO ATERTAZEN DUZU KONPARATZEN BADUZU MUNDUKO DATUEKIN?
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
18 KONTZEPTUAKBerezko hazkundearen-tasa : urtebetean jaiotakoen eta hildakoen kopuruaren arteko erlazioa 100 biztanleko
Durangok 28.229 biztanle ditu. Urte baten 234 ume jaio dira eta 625 pertsona hil dira.
Zenbatekoa da Berezko hazkundearen-tasa?
1000229.28625234 xBht
= - 13,8
Durangoko Berezko hazkuntzaren-tasa, negatiboa da, -13,8 koa.Hau da, 1.000 pertsonako 13,8 pertsonatan gutxitzen da berezko
biztanleria
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
19Berezko hazkundea: jaiotzen eta hilen arteko diferentzia da. Munduko batez besteko hazkunde naturala 0/00 1,2koa da. Herrialde garatuak• Jaiotze-tasa txikia, hazkunde txikia, 0/00 0,3 .• Biztanleria zahartua dago, % 15ak 65 urte baino gehiago dauka eta bizi-itxaropena handia da. Herrialde pobre eta azpi-garatuak• Jaiotze altuak eta hilkortasunaren gutxitzeak hazkunde natural handia eragiten dute, % 2 edo 3 ingurukoa.• Biztanle gehienak gazteak dira. Ia herena 15 urtetik beherakoa da. Nagusien kopurua txikia da eta bizi-itxaropena ere.
Berezko hazkundea
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Munduko biztanleriaren hazkunde naturala
20
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
21 5.- Dakizuna aplikatzen: Zein da Bilboko berezko hazkunde tasa ?Orain kalkulatuko dugu Bilboko berezko hazkundea, horretarako irakurri formula eta daukazun datuekin, atzeko diapositibetan agertukoak, kalkulatu.
BILBOKO BEREZKO HAZKUNDEA:
KONPARATU MUNDUKO DATUEKIN? NOLAKOA DA TXIKIAGOA, HANDIAGOA?
ZEIN ONDORIOA ATERATZEN DUZU?
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Biztanleria adinen arabera munduko hiru herrialdetan
22
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
23 KONTZEPTUAKUgalkortasun-tasa : ugaltzeko adinean dagoen emakume bakoitzak (15-49 urte) batez beste duen haur kopurua.
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Ugalkortasuna - Emakumeko seme-alaben kopurua
24
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
25Ugalkortasunean eragina duten faktoreak
SOZIOEKONOMIKOAK
- Herrialde pobreetan seme-alabak lan egiten dute, gurasoak, nagusiak zaintzen dituzte, horregatik gurasoak seme-alaba asko izatea nahi dute. - Herrialde garatuetan, seme-alabak zama ekonomikoa dira, ezin dute 16 urtera arte lan egin eta hasteko kostuak handiak dira.
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
26 Ugalkortasunean eragina duten faktoreak
KULTURALAK - Emakumeen kultura maila handitu ahala seme-alaba kopurua murriztu: antisorgailuak.- Erlijioak seme-alaba ugari izatearen aldekoak. Eragina duen lekuetan kopurua handiagoa da eta alderantziz.
DEMOGRAFIKOAK- Herrialde azpigaratu askotan familia-plangintzarako politikak joera geldotzeko. - Garatuetan alderantziz, laguntzak umeak izatearren.
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
28 Biztanleriaren piramidea, barrutika 2.3 2011
ADINA
BILBAOGizonak Emakum. Guztira
15 a 19 7.049 6.584 13.63320 a 24 8.328 7.942 16.27025 a 29 10.792 10.591 21.38330 a 34 13.421 12.970 26.39135 a 39 14.055 13.926 27.98140 a 44 13.836 14.137 27.97345 a 49 14.198 14.885 29.083
6.- Dakizuna aplikatzen: Zein da Bilboko Ugalkortasuna tasa ?
Goian daukazun datuekin asmatu behar duzu Bilboko Ugalkortasuna tasa.UGALKORTASUNA TASA:Konparatu 23. orrialdeko diapositibarekin. Nolako desberdintasun daude?
Zein ondorio ateratzen duzu?
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Bizi-itxaropena - Jaiotzean eskualdeka (2005)
29
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
30 Bizi-itxaropena
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Bizi-itxaropena - Mundu mailako bilakaeraren grafikoa
31
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Herrialde garatu eta azpigaratu baten datu demografikoen konparazioa
32
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
33 7.- Dakizuna aplikatzen: Bizkaiko eta Euskadiko bizi itxaropen tasa.BIZI ITXAROPEN TASA
EMAKUMEAK GIZONAK
2006. BIZKAIA 85,02 77,992011. CAV 85,4 78,9
DATU HAUEK IKUSITA, GURE BIZI ITXAROPEN TASA KONPARATU AHAL DA HERRIALDE GARATUEKIN? ZERGATIK? NON DAUDE ALDEAK?
NOLAKOA DA HERIOTZA TASA ETA BIZI ITXROPEN TASA HERRIALDE GARATUETAN? ETA AZPIGARATUETAN? ZERGATIK USTE DUZU?
NORTZU BIZI DIRA GEHIEN, GIZNOEZKOAK ALA EMAKUMEZKOAK? NOLA AZALDUKO ZENUKE?
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
34
Herrialde garatuak Politika pronatalistak, hau da, haur gutxi jaiotzen
direnez, jaiotza-tasak handitzeko politikak:
Haurtzaindegiak Familia ugariei laguntzak Aitatasun-amatasun baimenak Gurasoen lanaldia murriztu
Nagusien kopurua handia izateak gastuak handitzea dakar:
- osasun-zerbitzuetan,
- erretiro-pentsioetan,
- nagusiak zaintzeko pentsioetan,
- nagusientzat egoitzetan...
Biztanleria-politikak
Herrialde azpigaratuak
Politika antinatalistak jaiotza kopurua murrizteko:
- familia-plangintzarako kanpainak
- haur bat baino gehiago izateari
izuna jartzea
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Natalismoaren aldeko eta kontrako jarrerak
35
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Erregimen demografiko desberdinen abantailak eta desabantailak
36
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
Munduko biztanleriaren kontinenteetako bilakaeraren grafikoa
37
EL AVE MARÍA IKASTETXEA. www.elavemaria.net [email protected]
38 8.- TXOSTEN FINALA
1. Jaso Word edo ppt dokumentu batean hurrengo definizioak eta osatu Bilboko adibideekin eta grafikoekin
Biztanleria dentsitatea. Jaiotze-tasa gordina. Heriotza-tasa gordina. Haurren heriotza-tasa. Berezko hazkundearen-tasa. Ugalkortasun-tasa.
Top Related