SULFAS Y LIPOPÉPTIDOS
Facultad de Medicina – Universidad de Cartagena
SULFASSulfas + Trimetropima
1932
Domagk 1935
P. Nobel 1938
Trimetropina 1961
Sulfamida + trimetropina
Primeros quimioterápicos eficaces en la prevención y
tratamiento de enfermedades bacterianas.
SULFAS Y TRIMETROPIMA
HISTORIA
VELÁSQUEZ. Farmacología Básica y Clínica. Lorenzo P, Moreno A, Leza JC, Lizasoain I, Moro MA, eds.2008. Editorial Médica Panamericana, 18ª edición. (857-859)
Grupo amino Actividad farmacológicaNúcleo benceno Grupo sulfonamida Clasificación
ESTRUCTURA QUÍMICA
Mandell, Douglas y Bennet. Enfermedades infecciosas. Principios y práctica. Gerald L. Mandell, Raphael Dolin, John. E. Bennett. Elsevier España. 7° edición. (2012). 476-477
CLASIFICACIÓN FARMACOCINÉTICA
Mandell, Douglas y Bennet. Enfermedades infecciosas. Principios y práctica. Gerald L. Mandell, Raphael Dolin, John. E. Bennett. Elsevier España. 7° edición. (2012). 476-477
Crecimiento bacteriano
Proteínas
ADN y ARNTimidinaPurinas y metionina
Bloqueo competitivo de la síntesis del ácido fólico bacteriano.
Bacteriostático
Ácido Fólico
MECANISMO DE ACCIÓN
Mandell, Douglas y Bennet. Enfermedades infecciosas. Principios y práctica. Gerald L. Mandell, Raphael Dolin, John. E. Bennett. Elsevier España. 7° edición. (2012). 476-477
SULFAMIDAS
Ácido dihidropteroico
Ácido dihidrofólico (FH2)
Ácido tetrahidrofólico
Cofactores de FH4
Timidina, Purinas y Metionina
ADN, ARN y proteínas
Pteridina + Ácido P-aminobenzoico
Dihidropteroico-sintetasa
Glutamato
Dihidrofólico reductasa
CH3 –FH4Formil –FH4
TRIMETROPIMA
Timina Bactericida
Sangre Orina
Mandell, Douglas y Bennet. Enfermedades infecciosas. Principios y práctica. Gerald L. Mandell, Raphael Dolin, John. E. Bennett. Elsevier España. 7° edición. (2012). 476-477
RESISTENCIA ANTIMICROBIANA
Mandell, Douglas y Bennet. Enfermedades infecciosas. Principios y práctica. Gerald L. Mandell, Raphael Dolin, John. E. Bennett. Elsevier España. 7° edición. (2012). 476-477
20 a 40%
Sobreproducción
microbiana de PABA
Aparición de vías
metabólicas
alternativas
Cambios estructural
es en Dihidropte
roato sintetasa
Mutación cromosóm
ica o plásmidos
Streptococos, stafilococos, familia Enterobacteriaceae, Neisseria spp. Y Pseudomonas spp.
SULFAS
FARMACOCINÉTICA
Buena absorción gastrointestinal.
Administración tópica extensa en
quemaduras puede generar altos niveles
plasmáticos
Fijación a proteínas plasmáticas en sitio
de unión de la bilirrubina
Alcanzan la mayoría de
líquidos corporales.
VELÁSQUEZ. Farmacología Básica y Clínica. Lorenzo P, Moreno A, Leza JC, Lizasoain I, Moro MA, eds.2008. Editorial Médica Panamericana, 18ª edición. (860)
• Grampositivos: Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae, Bacillus anthracis, Listeria monocytogenes, Corynebacterium diphteriae
• Gramnegativos:Neisseria meningitidis, Neiserria gonorrhoeae, Haemophilus influenzae, Haemophilus ducreyi, Brucella, Yersinia pestis, Shigella, Salmonella, Vibrio cholerae
• Hongos: Actinomyces, Nocardia, Histoplasma• Protozoos: Plasmodium malariae, Toxoplasma
gondii, Pneumocystis jiroveci
ESPECTRO ANTIMICROBIANO: sulfas
Farmacología Básica y clínica. P. Lorenzo; A. Moreno; I. Lizasoain; J.C. Leza; M.A. Moro; A. Portoles 18° Ed. Cap. 50. Pag. 859
• Grampositivos: Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumoniae, Corynebacterium diphteriae
• Gramnegativos: Haemophilus influenzae, Brucella, Yersinia enterocolítica, Escherichia coli, klebsiella, Salmonella, Shigella, Proteus, Vibrio cholerae, Pasteruella multocida
ESPECTRO ANTIMICROBIANO: trimetropím
Farmacología Básica y clínica. P. Lorenzo; A. Moreno; I. Lizasoain; J.C. Leza; M.A. Moro; A. Portoles 18° Ed. Cap. 50. Pag. 859
Infecciones de vías urinarias:• Trimetropin 160 mg-Sulfametoxazol 800 mg V.O.
Cada 12 h por 5-10 días, niños: 8 mg/Kg de Trimetropin y 40 mg/Kg de Sulfametoxazol cada 12 h
• 1g de sulfisozaxol cada 6 h• 1g de sulfametoxasol 2-3 veces al día• Trimetropim 100mg cada 12 h
Nocardiosis: Sulfisoxazol o Sulfadiaxina 6-8g/día
Las Bases Farmacológicas de la Terapéutica. Laurence L. Brunton; John S. Lazo; Keith L. Parker 11° Ed. Cap. 43. Pag. 1115
INDICACIONES TERAPÉUTICAS
Toxoplasmosis: Pirimetadina dosis inicial de 75 mg seguida de 25 mg/día V.O con 1g de Sulfadiazina V.O. y 10 mg de ácido folínico diario por 3-6 semanas
Neumonía por P. Jiroveci: 80 mg de Trimetropin + 400 mg de Sulfametozaxol por 5ml diluida en 125 mi de solución glucosada al 5% en agua IV por 60-90 min
Las Bases Farmacológicas de la Terapéutica. Laurence L. Brunton; John S. Lazo; Keith L. Parker 11° Ed. Cap. 43. Pag. 1115
INDICACIONES TERAPÉUTICAS
Conjuntivitis bacteriana: Solución de sulfacetamida sódica oftálmico en ungüento
Profilaxis: Evita infecciones estreptocócicas y recidivas de fiebre reumática en sujetos sensibles
Se pueden utilizar también en infecciones producidas por Chlamydia, H. influenzae,
dermatitis herpetiforme
Farmacología Básica y Clínica. Susan B. Masters; Anthony J. Trevor 11° Ed. Cap. 46. Pag. 816-817
INDICACIONES TERAPÉUTICAS
NOMBRE COMERCIAL TRIMETROPIM (MG)
SULFAMETOXAZOL (MG)
Bactrim®, Septrim®, Trimetropim sulfametoxazol®
Tableta 80 400
Bactrim F®, Septrim F®, Trimetropim sulfametoxazol F®
Tableta 160 800
Bactrim®, Septrim®, Trimetropim sulfa’
Suspensión
40mg/5mL 200 mg/5mL
Bactrim IV® Ampolla 80 mg/5mL 400mg/5mL
Manual de Terapéutica 2014-2015. Marco A. González; William D. Lopera; Álvaro A. Villa 16° Ed. Pag. 136
PRESENTACIÓN
Manifestaciones cutáneas
Kernicterus en RN
Cristalurias
Trastornos hematopoyéticos
Colitis pseudomembranosa
Dispesia
Hepatotoxicidad
Crisis hipoglucémicas
Hemorragias
EFECTOS ADVERSOS
Farmacología Básica y clínica. P. Lorenzo; A. Moreno; I. Lizasoain; J.C. Leza; M.A. Moro; A. Portoles 18° Ed. Cap. 50. Pag. 860
efectos de anticoagulantes orales, hipoglucemiantes y anticonvulsivos
acción de diuréticos tiazídicos, fenitoína y agentes uricosúricos.
Sulfamidas desplazadas por indometacina, fenilbutazona, salicilatos, probenecida y sulfinpirazona.
Actividad de sulfamidas al competir con procaína
No deben asociarse a metenamina
Sinergia con polimixina
Manual de Terapéutica 2010-2011. 14° Ed. Pag. 108
I N T E R A C C I O N E S
CONTRAINDICACIONES
Discrasias sanguíneas Anemia megaloblástica debido a deficiencia de
folatoDeficiencia de G6PD Daño en la función
hepática y renalPorfiria
Farmacología Básica y clínica. P. Lorenzo; A. Moreno; I. Lizasoain; J.C. Leza; M.A. Moro; A. Portoles 18° Ed. Cap. 50. Pag. 860
LIPOPÉTIDOS
Nueva clase de antimicrobianos
Mayor eficacia y seguridad que los glucopéptidos.
Potente efecto contra una amplia variedad de bacterias Gram (+).
Bactericidas
No producen lisis celular
Daptomicina: Único aprobado para uso clínico
LIPOPÉPTIDOS
Editorial holandesa de difusión científica ELSEVIER. Volumen 27. Número 04. Abril de 2009
Derivado del Streptomyces roseosporus Desarrollada en 1985 por la compañía Eli Lilly. Incialmente rechazada por causar miopatías relacionadas a la dosisEn 1997, Cubist Pharmaceuticals retomó los estudios iniciales y determinó una dosis segura y efectiva. Aprobada para su uso clínico, tanto en E.U.A. como en Europa a comienzos del siglo XXI.
Revista chilena de infectología vol.29 no.2 Santiago de Chile - abril de 2012
HISTORIA
C72 H101 N17 O26
Centro hidrofílico y un extremo hidrofóbico.
ESTRUCTURA
Revista chilena de infectología vol.29 no.2 Santiago de Chile - abril de 2012
MECANISMO DE ACCIÓN
CANAL DE K
SALIDA DE POTASIO AL MEDIO EXTRACELULAR
ALTERA EL POTENCIAL DE
MEMBRANA
DETIENE LOS PROCESOS CELULARES
Sin lisis
ATP
Menor respuesta
inflamatoria
Actividad dosis dependiente
Revista chilena de infectología vol.29 no.2 Santiago de Chile - abril de 2012
DAPTOMICINA
Tiempo de latencia
corto
Administración por vía parenteral
90- 93% de fijación a proteínas
plasmáticas
Volumen de distribución:
0.1 L/kgVELÁSQUEZ. Farmacología Básica y Clínica. Lorenzo P, Moreno A, Leza JC, Lizasoain I, Moro MA, eds.2008. Editorial Médica Panamericana, 18ª edición. (851)
Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 465 y 466
• En dosis de 4 mg/kg/d.• infecciones por cocos gram+ sensibles: E. faecalis, S. aureus, S. agalactiae,
Streptococcus dysgalactiae y S. pyogenes.
Infecciones de la piel y tejidos blandos
INDICACIONES TERAPÉUTICAS
Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 465 y 466
Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 465 y 466
• Las ICPTB causadas por E. faecalis sensible a vancomicina.• Infecciones por ERV (endocarditis y bacteriemia).• Dosis alta de daptomicina (p. ej., 8-10 mg/kg/día) asociada a otro fármaco activo para las
infecciones enterocócicas graves.
Infecciones por enterococos
INDICACIONES TERAPÉUTICAS
• se administra por vía intravenosa, diluida en cloruro sódico al 0,9%, en infusiones únicas diarias de 30 minutos.
• El fármaco no es compatible con sol. glucosadas.
Vía de administr
ación
• pacientes con un aclaramiento de creatinina menor de 30 ml/min, incluidos los sometidos a hemodiálisis y a diálisis peritoneal.
Ajustes posológic
os
•Cubicin; fco ampolla de 250 y 500 mg.•una sola dosis por día a razón de 4 a 6 mg/kg cada 24 horas.
Presentación y dosis
POSOLOGÌA Y ADMINISTRACIÓN
Enfermedades Infecciosas: Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 464
Microorganismo CMI (mg/ml)
Staphylococcus y Streptococcus ≤1E. faecalis 0.5-1E. faecium 2-4Otras especies de enterococcus 4SARM y SASM, Staphylococcus coagulasa (-), S. agalactiae, S. pyogenes, Streptococcus β-hemolítcos de grupos C,G,F.
≤0.5
S. pneumoniae (incluidas cepas resistentes a penicilinas), Bacillus spp., Corynebacterim spp., y especies de Streptococcus viridan y S. bovis
0.06-1
Microorganismo CMI (mg/ml)
Peptostreptococcus spp. 1
Clostridium perfringes 0,5
C. difficile 1
Otras especies de Clostridium >1
Actinomyces (algunas especies) 4-32
Lactobacillus spp. (algunas especies) Muy poco sensibles
Propionibacterium spp., Leuconostoc, Pediococcus resistentes a vancomicina
2
ANAEROBIOS
La daptomicina ha mostrado actividad in vitro contra anaerobios Gram (+), no obstante, no hay puntos de corte establecidos para la sensibilidad de la daptomicina en los anaerobios.
PUNTOS DE CORTE
Enfermedades Infecciosas: Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 464
Se ha descrito una correlación positiva entre las CMI de vancomicina y daptomicina en S.
aureus
Una proporción elevada de cepas VISA (80% de las cepas con CMI de vancomicina de 4 mg/ml) no eran
sensibles a la daptomicina (CMI 2 mg/ml).
La daptomicina en concentraciones elevadas ha mostrado actividad antibacteriana contra S. aureus en la
fase estacionaria de crecimiento.
IMPORTANTE
Enfermedades Infecciosas: Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 464
Resistencia a daptomicina es poco frecuente, aunque se han obtenido algunas cepas con menos sensibilidad después de subcultivos.
Cambios fenotípicos a nivel de la membrana celular: (+) fluidez de la misma, (+) carga positiva neta en la superficie y (-) unión de daptomicina a la superficie.
Casos aislados con resistencia a la daptomicina (CMI de 6 a >32 mg/ml) durante el tto de infecciones por enterococos causadas por E. faecalis y E. faecium. El mecanismo de resistencia en los enterococos no se conoce.
Daptomicina
RESISTENCIA A DAPTOMICINA
Enfermedades Infecciosas: Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 465
Músculo
• Miotoxicidad, Rabdomiolis. (>4mg/ml)
• ↑CPk, sin fibrosis, ni lisis, ni cambios electrofisiológicos
• No afecta miocardio.
• Snx. Aparecen después de 7 días, se resuelven en <3días
a 6mg/
ml
• TGI: No significativo.
• SNC: parestesias, disestesias y neuropatías periféricas.
• Leves o moderadas.
Renal
• Papel protector sobre la toxicidad renal inducida por aminoglucósidos al contrarrestar la inhibición de la actividad fosfolipasa inducida por dichos fármacos, sobre todo por la gentamicina.
EFECTOS ADVERSOS
Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 465
Dado que la daptomicina no se metaboliza
por el sistema P-450, no es de
esperar que se produzcan
interacciones con los fármacos metabolizados
por dicho sistema.
Los niveles de CPK deberían monitorizarse
con más frecuencia cuando la
daptomicina se coadministre con otros fármacos
que puedan provocar
miotoxicidad, como las
estatinas, o interrumpirlos
momentáneamente.
Precaución al administrar
daptomicina y aminoglucósidos
como tobramicina
simultáneamente ya que puede
causar nefrotoxicosis.
INTERACCIONES
Principios y Práctica. Gerald L. Mandell; John E. Bennet; Raphael Dolin 7° Ed. Cap. 31 Pág. 465
Embarazo
Hipersensibilidad
Lactancia
Bebés
CONTRAINDICACIONES
Top Related