ORGANOEN TRASPLANTEAK
MARÍA CÁNOVAS AHEDO 2.C
AURKIBIDEAAURKIBIDEA
1. Zer dira trasplanteak?1.1. Taldeak1.2. Motak
2. Zertarako egiten dira?
3. Organo trasplanteen prozesua. (Adibidea)
4. Nola izan emailea?
5. Organo berriak sortu ama zelulen bidez. (Berria)
1. ZER DA TRASPLANTE BAT?
Emaile batengandik hartzaile batek
jasotzen duen organo edo ehunen
inplantazioan oinarritutako
prozedura.
1.1. TALDEAK:
ORGANOAK
Giltzurrunak, gibela, birikak, area, kornea,
bihotza, hezurra, liseri hodia, etb.
(ebakuntza beharrezkoa)
EHUNAK
Bizkarrezur muina, zelula endokrinoak
BIHOTZA
BIHOTZAREN TRASPLANTEAAplikazioa: bihotzezko
gutxiegitasuna duten gaixoek (farmakoek eraginik ez)
BIRIKAK
BIRIKEN TRASPLANTEAAplikazioa: Fibrosis Quística,
Enfisema, asnarketa gutxiegitasuna duten gaixoak
(farmakoek eraginik ez)
BIHOTZA ETA BIRIKEN TRASPLANTEA
GIBELA
TRASPLANTEA HEPATIKOAAplikazioa: Cirrosis, birus batek eragindako
infekzioak (A, B, C.. hepatitisa)
AREA
AREAREN TRASPLANTEAAplikazioa: Ikusmena galtzeko arrisku handia duten gaixoei
(farmakoek eraginik ez)
GILTZURRUNAK
TRASPLANTE RENALAAplikazioa: Gutxiegitasun renal
kronikoa dutenentzat
AZALA
AZALAREN TRASPLANTEAAplikazioa: Erredura oso
larriak jasan dituzten gaixoek
KORNEA
KORNEAREN TRASPLANTEAAplikazioa: Itsu batek
ikusmena berreskuratzeko.
HEZURRAK
HEZURREN TRASPLANTEAAplikazioa: Aurpegiaren berreraikuntza, jaiotzeko akatzak zuzentzea, tratamendu
ortopedikoak.
BIZKARREZUR MUINAREN TRASPLANTEA
Aplikazioa: Leuzemia edo odoleko zelulekin bukatzen duten
gaixotasunak.
1.2. MOTAK
ALOTRASPLANTEA AUTOTRASPLANTEA XENOTRASPLANTEA
Organoa espezie
berdinekoa den emaile batetik
dator.
Organoaren jatorria gaixoa bera denean.
Beste espezie bateko
animalia batetik
datorrena.
2. ZERTARAKO EGITEN DIRA?
Gaitz honen tratamendua orokorrean organo trasplantea da.
Gaixotasun batzuk bizi-organo bat edo batzuk (giltzurrunak, bihotza, birikak, gibela, area edo
hesteak) ez funtzionatzea eragiten dute.
3. ORGANO TRASPLANTEEN PROZESUA
a) TRASPLANTE BAT JASOTZEKO GAIXOAREN EGOERAREN BALORAZIOA:
Gaixoari informazioa ematea:
Trasplantearen abantailak eta desabantailak azaldu.( Medikamentuen ondorioak, ebakuntzaren arriskuak…)
Gaixoak erabaki behar du.
Sinatu hemen itxaron zerrendan sartzeko. Hemen azaldu dizudan
guztia dago.
b) GAIXOA ITXARON ZERRENDAN SARTU:
Itxaron zerrendan gaixoa sartu. (baietz esatekotan).
Horretarako: gaixoa arlo desberdineko medikuek aztertu behar dute. Hainbat proba miatzaileak eta analisiak egiten dira.
c) ITXAROTEA:
Giltzurrunen kasuan askoz ere jasangarriagoa da (hemolisia, dialisia). Baina gibela, bihotza edo biriken kasuan bizi irauteko ezinbestekoa da.
Bihotz bat en sain gaude.
Egoera hemodinamikoa gero eta txarragoa da
HEMODIALISIA
d) ORGANOA IRISTEN DA:
Trasplanteetako ospitaleak haien zerrendak eta aktualizazioak ematen dituzte.
Momento guztietan zerrendak eskura eta aktualizatuta egon.
Organoen banaketa egiteko irizpideak aplikatzen dira era zehatz batean, ahal den neurrian (ezinbestekoa da gaixoaren afiliazioa eta urgentzia-maila jakitea).
ORGANOA DAGOELA ESATEKO DEIA:Lasaitasuna mantendu behar da
(posiblea delako trasplantea egitera ez ailegatzea)
f. EBAKUNTZARAKO PRESTAKUNTZAK:
OSPITALERAERRADIOGRAFIA
ELEKTROKARDIOGRMA
GAIXOAREN GARBIKETA SAKONA
BIA BAT JARRI GAIXOARI(ordu 1 lehenago)
ODOL ANALISIAKGAIXOA
TRASPLANTEA EGIN
ADIBIDEA:TRASPLANTE HEPATIKOA
1. Gaixoaren balorazioa:a) Sintomak aztertu:
- Bilirrubina maila- Protronbina denbora- Beste batzuk
2. Trasplantearen garapena:
a) Gaioxotuta dagoen gibela ateratzea.
b) Emailearen gibela osasuntsua ateratzea.
c) Gibela berria hartzailean inplantatu.
a) GAIXOTUTA DAGOEN GIBELA ATERA:
Zailena da, arazo asko egon daitezkeelako (odoljarioak, gibelaren ehunak bereizpen zaila , odolaren akumulazioak )
b) EMAILETIK GIBEL OSASUNTSUA ATERATZEA:
BARRUKO ODOL GUZTIA JARIATZEN DA
BABESTEKO SOLUZIO
BATEAN SARTU
c) GIBEL BERRIA HARTZAILEAN INPLANTATU:
POLTSATIK ATERA
Odol fluxua berrezarri
Odol jarioen arriskua txikitu.
ZAURIAK JOSI
HARTZAILEA
g) ETA GERO…
ZAINKETA INTENTSIBOKO UNITATEA
Gaixoaren egoera eta organo berriaren funtzionamendua kontrolatu.
ERREFUSA Trasplantatutako organoaren suntsiketa da, sistema inmunologikoaren erantzuna. (Ez da ematen biki homozigotikoetan)
Organismoaren ahalmen babestailea
murriztu
EKIDITEKO
BOTIKAK ETXERA
4. NOLA IZAN EMAILEA?
Bakarrik senide gertuenei esaten eta hainbat gaixoen asoziazioak egiten dituzten karnetak betetzen (diru-zorroan eraman behar da).
18 urte edo gehiago dituen edozein pertsona. Adingabekoa izatekotan gurasoen edo tutorearen baimena beharrezkoa da.
Ez da dirua ordaintzen organo baten truke emailearen familiari eta hartzaileak ez du zertan ordaindu.
5.ZELULA AMETATIK ORGANO BERRIAK SORTU:
Organo berriak (esate baterako bihotza, gibela, giltzurrunak eta azala) fabrikatu eta martxan jarriko dira gaixoaren zelula amen trasplanteen bidez. Hartzailearen zelulekin fabrikatzean errefusa ez egotea espero da, gorputzak arrotz sentituko ez duelako.Prozedura:
1. Organo hilak duen eduki zelular guztia kanporatu matrize
2. Zelula ama helduak matrizean sartu zelula amen ugalketa,
hirudimentsionala lortu.
hedapena eta espezializazioa eragin.
Top Related