Guión
• 0. Introdución• 1. O problema do ser
– Ser e devir– Realidade e aparencia– O ser e a nada
• 2. O problema do sentido da existencia– A dor– A morte
Introdución
Problema pode dicirse en moitos sentidos. Imos deternos en dous:
- en sentido vital ou humano: un impedemento ou barreira para lograr algo
- en sentido teórico: unha cuestión que aínda non ten unha explicación satisfactoria: problema do ser, relación mente-corpo, liberdade, sentido da existencia, transcendencia, existencia do mal…
1. O problema do ser• Metafísica: disciplina filosófica que se ocupa do ser (ou realidade)
• As cuestións máis debatidas:
• Ser e devir
• Aparencia e realidade
• Ser e nada
1.1. Ser e devirSER: conxunto de todo o que existe ou é.
• En sentido estrito: realidade é todo aquilo do que podemos ter experiencia: seres observables polos sentidos, ou por instrumentos como microscopios ou telescopios (átomos, planetas), ou podemos constatar as consecuencias da súa existencia (gravitación universal).
1.1. Ser e devir• En sentido amplo: non só teñen
existencia os seres materiais e observables, senón tamén realidades subxectivas que coñecemos intimamente (sentimentos, ideas, crenzas), produtos culturais (personaxes literarios), realidades inmateriais ou espirituais (Deus, a mente, a liberdade).
Pero incluso con esta perspectiva: ¿como podemos dar cabida a todo aquilo que cambia? ¿son reais os que viviron pero xa non existen?
Heráclito, Parménides
1.1. Ser e devir
• Substancia primordial: lume
• Todo cambia; nada é permanente
• “Non podemos bañarnos dúas veces no mesmo río”
• O cambio fundaméntase na loita
• Ex: arco
1.1. Ser e devir
PRINCIPIO DE IDENTIDADE: “ O ser é e o non ser non é”
O ser é:
• eterno (non xerado, nin destrutible)
• inmutable (inmóbil)
• enteiro, único (esférico)
1.2. Realidade e aparencia• Como verá o mundo un morcego?• Teñen moi pouca visión, pero posúen unha especie de
sonar que capta o eco dos seus propios chillidos…e permítelle facerse unha representación do mundo
• Como é a realidade ? Como a ve o morcego ou como a vemos nós?…
• Normalmente consideramos que nin unha nin outra, senón que hai unha única realidade, pero cambia a percepción que temos dela.
1.2. Realidade e aparencia• Por iso, distínguese entre:
– Realidade: conxunto de todos os seres e obxectos que teñen existencia por si mesmos, independentemento dun suxeito que os perciba.
– Aparencia: forma en que se manifesta ou aparece a realidade aos suxeitos que a perciben.
As aparencias son unha representación ou unha ocultación?
Realidade e aparencia. Ilusións ópticas
Copa de Rubin
Boring: a sogra ou a nora
Realidade e aparencia. En Platón. Mito da caverna
– PLATÓN (s. IV a. C) :
prima o coñecemento da razón fronte ao dos sentidos.
• Distingue entre opinión (doxa) e ciencia (episteme)
– Opinión: coñecemento superficial, do aparente. Dos sentidos
– Ciencia: coñecemento verdadeiro, das esencias. Da razón. Ler “mito da caverna”
Realidade e aparencia. En Platón. Mito da caverna
• http://www.webdianoia.com/platon/textos/platon_caverna.htm
Realidade e aparencia. No cine
O show de Truman
Matrix
1.3. O ser e a nada
• Por que hai algo en lugar de nada?• A que nos referimos co termo nada?
• Ser: é o que hai, o que existe, a realidade. • Nada: é a negación do ser, e, polo tanto, o
que non é, o que non existe ou non ten realidade.
Como é posible pensar a nada, o que non é? …
1.3. O ser e a nada
• Segundo H. Bergson, a nada é unha pseudoidea, é dicir, é un termo sen significado, xa que non pode nin imaxinarse nin pensarse.
• A nada é un termo lóxico, isto é, podemos usalo na linguaxe para expresar a negación dunha existencia, pero non ten contido.
Bergson (1859-1941)
O sentido da existencia
• Desde a filosofía non só interesa coñecer a realidade, senón tamén o por que e o para que.
• Que fago aquí? Que sentido ten a miña vida?, Que importancia ten algo se coa morte todo se acaba?
• Búsqueda e necesidade de sentido… bastante ligado á experiencia da dor e a certeza da morte.
2.1. A dor
Falamos de dor se existe sufrimento.
• Dor física. Ex. Dor de moas. Inclúe sensacións moi variadas, pero con compoñente físico.
• Dor espiritual ou vital, é unha experiencia de aflicción ou angustia.
Considérase efecto da finitude humana
2.1. A dor
Non é localizableÉ localizable nunha parte do corpo
Pode ser unha actitude ante a vida mesma.
Ten unha causa física
A miúdo, acompañante inseparable da nosa existencia
Momentánea ou accidental
DOR VITALDOR FÍSICA
2.3. A morte
EN SENTIDO AMPLO: • A morte pode ser entendida como a
destrución de algo. (Ex.: seres vivos, e tamén obxectos, ríos, idiomas…)
2.3. A morteDE MODO MÁIS PRECISO • a morte refírese á perda das
propiedades características da vida e que levan á destrución do organismo.
Só en seres vivos
• A morte ocorre cando os órganos vitais deixan de exercer a súa función. Pode ser por causas externas ou accidentais (golpes, feridas, inanición), ou por causas internas (envellecemento, enfermidade)
2.3. A morte
A MORTE HUMANA ten trazos específicos.
• O ser humano é consciente da súa propia morte; por iso condiciona toda a nosa vida.
• Para nós é un misterio, por moito que poidamos esperala ou prevela.
• é algo inexperimentable.
2.3. A morteHai moitos ritos e costumes ao seu redor… en case todas as culturas
2.3. A morte
México. Día dos mortos. Altares aos mortos
Antigo Exipto. O deus Osiris era o que rexía a pasaxe entre a vida e a morte.
Recursos
WEBS sobre ilusións ópticas: www.ilusionesopticas.org (ver arquivos)www.psicoactiva.com/ilusion.htmwww.ilusionario.eswww.portalmix.com/efectos/
www.youtube.com ilusiones ópticas
- Sobre percepción: www.ite.educacion.es, filosofía, investigando la percepción
Top Related