Unitas v
Transcript of Unitas v
Festina lente
UNITAS V
1. Las declinaciones1.1. La cuarta declinaciónPalabras que al enunciarlas presentan
la terminación –US en el genitivo singular.
En función de su género:Masculino o femenino: enunciado del
tipo –us, -usNeutro: enunciado del tipo –u, –us.
CasosMasculino y Femenino Neutro
Singular Plural Singular Plural
N exercit-us exercit-us corn-u corn-ua
V exercit-us exercit-us corn-u corn-ua
AC exercit-um exercit-us corn-u corn-ua
G exercit-us exercit-uum corn-us corn-
uum
D exercit-ui exercit-ibus corn-ui corn-ibus
AB exercit-u exercit-ibus corn-u corn-ibus
1.2. La quinta declinaciónPalabras que al enunciarlas presentan
la terminación –EI en el genitivo singular.
Dies, diei / Res, rei
CasosDies, diei Res, rei
Singular Plural Singular Plural
N di-es di-es r-es r-es
V di-es di-es r-es r-es
AC di-em di-es r-em r-es
G di-ei di-erum r-ei r-erum
D di-ei di-ebus r-ei r-ebus
AB di-e di-ebus r-e r-ebus
Declina concertando:EXERCITUS-US y STRENUUS-A-UMRES REI y DIFFICILIS-E MOS MORIS (m.) y QUOTIDIANUS-A-UM
Actividad 1
Declinar 1Declinar 2
Actividad 2
2. Las conjugaciones2.1. Futuro imperfecto de indicativo
1ª y 2ª conjugación:
Tema de presente + vocal temática + morfema temporal + desinencias de
persona
PRIMERA SEGUNDA TERCERA MIXTA CUARTA SUM
1ª s
am-a-b-o hab-e-b-o
2ª s
am-a-bi-s hab-e-bi-s
3ª s
am-a-bi-t hab-e-bi-t
1ª p
am-a-bi-mus
hab-e-bi-mus
2ª p
am-a-bi-tis hab-e-bi-tis
3ª p
am-a-bu-nt hab-e-bu-nt
3ª y 4ª conjugación:
Tema de presente + vocal de apoyo + desinencias de persona
PRIMERA SEGUNDA TERCERA MIXTA CUARTA SUM
1ª s
duc-a-m capi-a-m audi-a-m ero
2ª s
duc-e-s capi-e-s audi-e-s eris
3ª s
duc-e-t capi-e-t audi-e-t erit
1ª p
duc-e-mus
capi-e-mus audi-e-mus erimus
2ª p
duc-e-tis capi-e-tis audi-e-tis eritis
3ª p
duc-e-nt capi-e-nt audi-e-nt erunt
PRIMERA SEGUNDA TERCERA MIXTA CUARTA SUM
1ª s
am-a-b-o hab-e-b-o duc-a-m capi-a-m audi-a-m ero
2ª s
am-a-bi-s hab-e-bi-s duc-e-s capi-e-s audi-e-s eris
3ª s
am-a-bi-t hab-e-bi-t duc-e-t capi-e-t audi-e-t erit
1ª p
am-a-bi-mus
hab-e-bi-mus
duc-e-mus
capi-e-mus audi-e-mus erimus
2ª p
am-a-bi-tis hab-e-bi-tis duc-e-tis capi-e-tis audi-e-tis eritis
3ª p
am-a-bu-nt hab-e-bu-nt duc-e-nt capi-e-nt audi-e-nt erunt
2.1. Futuro perfecto de indicativo
Tema de perfecto + morfema temporal modal (er, eri) + desinencias de persona
PRIMERA SEGUNDA TERCERA MIXTA CUARTA SUM
1ª s
amav-er-o habu-er-o dux-er-o cep-er-o audiv-er-o fuero
2ª s
amav-eri-s habu-eri-s dux-eri-s cep-eri-s audiv-eri-s fueris
3ª s
amav-eri-t habu-eri-t dux-eri-t cep-eri-t audiv-eri-t fuerit
1ª p
amav-eri-mus
habu-eri-mus
dux-eri-mus
cep-eri-mus
audiv-eri-mus
fuerimus
2ª p
amav-eri-tis habu-eri-tis dux-eri-
tis cep-eri-tis audiv-eri-tis fueritis
3ª p
amav-eri-nt habu-eri-nt dux-eri-
nt cep-eri-nt audiv-eri-nt fuerunt
Analiza las siguientes formas verbales (persona, número, tiempo, modo y voz) y traduce
Actividad 3
Habré impuesto impono imponis imponere imposui impositum
Habías gobernado
rego regis regere rexi rectum
Llevas duco ducis ducere duxi ductum
Fortificarán munio munis munire munivi munitum
Sabíamos scio scis scire scivi scitum
Dejaremos relinquo relinquis relinquere reliqui relictum
Debían debeo debes debere debui debitum
Dirán dico dicis dicere dixi dictum
Habrás conocido nosco noscis noscere novi notum
3. Funciones del caso dativoSu función principal es la de complemento
indirecto (CI). Al traducirlo al castellano, introducimos dicho complemento con la preposición a:
Claudius rosam puellae dat. CI
Claudio da una rosa a la niña. CI
Podemos destacar también el uso del dativo en una construcción con el verbo sum para indicar la idea de posesión: el dativo posesivo. Ejemplo:
En latín En castellanoGreges pastori sunt. Tiene el pastor rebaños Sujeto CI Verbo
Verbo Sujeto CD
Verbo = tener
El poseedor
Lo poseído
La traducción literal sería: Los rebaños son para el pastor. Aunque la traducción más correcta sería: El pastor tiene rebaños.
En latín En castellanoGreges pastori sunt. Tiene el pastor rebaños
Sujeto CI Verbo
Verbo Sujeto CD
Verbo = tener
El poseedor
Lo poseído
Realiza la actividad 9 de la página 92.Realiza por parejas la actividad 15 de
la página 93.
Actividad 4