ttipi-ttapa · 2018. 4. 4. · KOMIKI ETA ARGAZKI LEHIAKETA: Epaimahaiaren osaketa: •...

32
ttipi-ttapa 1991eko Martxoak 7 57. zenbakia dohain banatzen da

Transcript of ttipi-ttapa · 2018. 4. 4. · KOMIKI ETA ARGAZKI LEHIAKETA: Epaimahaiaren osaketa: •...

  • ttipi-ttapa1991eko Martxoak 7 57. zenbakia dohain banatzen da

  • P ublizita teA

    ETXALARKOUDALA

    Planeamenduko Arau Subsidiarioen aldaketa

    Etxalarko Udalak, 1991 .eko Urtarrilaren 31 an egindako osoko b ilku ran , legeak eskatu geh iengoaz e rabak i zuen Planeamenduko Arau Subsidiarioen aldaketa hasiera batez onestea, Beolaldean Unidad Urbana 25 sortuz, lurzoru industriala kalifikazioa emanez.Jendeaurrean jartzen da hilabeteko epean, iragarki hau Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitara eman eta biharamunetik hasita, interesatuek bidezkotzat jotzen dituzten alegazioak egin ditzaten.Espedientearen dokumentazioa Udal Idazkaritzan dago interesatuen eskura.

    Etxalarren 1991 .eko Otsailaren 4ean. ALKATEA: Miguel Mari Irigoien

    A n s n n ^

    A n s o n e a J a te tx e a k , bere banke te -jan tok i zabala, eguneko m enuak 800 pztatan, jantoki-pribatuak eta karta- jantoki atsegina eskeini nahi dizue kliente guzioi.Eta guzi hori, euskal-sukaldaritza trad izionala eta profe- sional onen zerbitzuari esker. Eskerrik asko.

    Foruen Plaza 1, Tfnoa: 630072 - BERA.

    A n so n ea Jate txeak , datorren hilabetean, apirilean zehar alegia, s u ka id aritza ikas ta ro ak em anen ditu. Ikastaro egunak eta bertzelako xehetasunen berri, hurrengo batean em anen dizuegu.

    BORTZIRI«UNSION ANAIAK»

    ERAKUSKETA

    B E R E A U E T X E ALesaka - Nafarroa

    Tfnoa: (948) 63 72 66

    S U K A L D E R A K O A L T Z A R I A K

    LESAKAko ZUBIAN

    L E S A K A

    V

    Zatoz ikustera!Presupuestoak, loturarik gabe

    2 ttipi-ttapa 57. zbk./91-III-7

  • 4 A G EN D A B e h a rre z k o te le fo n o a k e ta h u rre n g o a le a a rg ita ra tu a rte in g u ru h a u e ta n g e r ta tu k o d ire n b ile ra , e ra k u s k e ta , ib ila ld i, ik a s ta ro , m u s ik a k o n tz e r tu e ta b a rre n a g e n d a .

    7 H O N TA Z ETA HARTAZ8 IR A K U R LEA K M INTZO9/21 H ERRIZ HERRI

    H e rr ie ta k o b e rr ia k : B o rtz ir ia k , M a le rre k a , S u n b illa , B a z ta n , Z u g a rra m u rd i, U rd a z u b i, S a ra , L e itza , G o iz u e ta .. .

    22 ERREPO RTAIA: “ E tx a la rk o a z k e n s a g a rd o g ile a k ”

    P e llo A p e z e tx e a

    24 ELK A RRIZKETA: “S a n ti U h a ld e , Z u b ie ta r k a ik u g ile a ”

    J u a in a s P a u l A rz a k

    26 KIROLAK:M a tta r i, D o n e z te b e k o E rre k a E s k u b a lo i T a ld e a

    28 O SASUNA: “S u d u rre t ik o o d o l-d a r io a r i b u ru z ” B e n e d ic to A g irre

    29 ARO B ERRIAREN ATARIAN:F e rm in A ltz u g u re n

    30 M ERKATU TTIK IA31 DEN B O R A PA SA

    E n b id o

    ttipi-ttapaH A M A B O S T E K A R I A

    Lege Gordailua: NA-1324/85 Tirada: 4.100 ale

    Herriko Etxeko Plaza, 1 31780 BERA

    Tfnoa.: 6311 88

    Erredakzio arduraduna: Josemanuel Irigoien Publizitate arduraduna: Miren KarmeleTolosa Erredakzio taldea: Aitor Arozena, Juainas Paul Arzak, Patxi Larre- txea, Pello Astiz Ale honetan parte hartu dute: Roman Harribilaga, Oskar Txope- rena, P. Apezetxea, Jon Larretxea, Txema Aldabe, Alizia Olaizola, Iban Isasi, Juainas, Koro Irazoki, Margari, Sara, Natalia, Mañone, Antton, Patxi Petrirena, Olain Elkartea, Esteban Arozena, EHNE Nafarroa, Josetxo Susperregi, Goiko Argazkiak, Mena Argazkiak, Zaldua Argazkiak, Mattari, Fermin Altzuguren, OMT eta Enbido-k. Argitaratzailea: ttipi-ttapa. Laguntzaileak: Bortzirietako Euskara Mankomunita- tea eta Nafarroako Gobernua. Inprimategia: Jomisa (Irun)

    ttipi-ttapa aldizkariak ez du bere gain hartzen derrigorrez, aldizkarian adierazitako erranen eta eritzien erantzunkizunik.

    57. zb k ./9 l-m -7 ttipi-ttapa 3

  • ! MARTXOAK ft o IDj4

    MARTXOAK 1

    7 r i 21

    Beharrezko telefonoakSOS Nafarroa......... .................... 088OSASUN ZENTRUAKElizondo................... 452367/580235Doneztebe................ ..............450300Lesaka....................... .637428/637336Leitza....................... 510248/510573KONTSULTAKArizkun.................... ..............587039Gartzain................... ..............580451Oronotz-Mugaire.... ..............592024Ituren ....................... ..............450183Sunbilla.................... ..............450283G oizueta.................. ..............514067Igantzi...................... ..............637755Arantza.................... ..............634131Bera.......................... 630929 / 630036Etxalar....................... ...............635105llrdazubi.............. . ___ __ 599170ANBULATORIOAKIrun.......................... .630264/621 106OSPITALEAKIrungo ospitalea...... ..............614444Nafarroako ospitalea ..............102100SSko urgentzi zerbitzua.......... 246750Virgen del Caminoerresidentzia............ .............. 262700Gurutze Gorria......... ..............226404ANBULANTZIAKO itz.......................... .450242/450342DYALesaka(larrialdiak)... ..... (943)464622Elizondo (larrialdiak) ...............171717FUNERARIALesaka...................... ...............637404SUHILTZAILEAKOronotz-Mugaire.... ..............592044GARRAIOAKBidasotarra.............. ..............630279Baztanesa................. ..............580129Leitzaran.................. ..............515018HIRUGARREN ADINARENDAKOZENTRUAK:Elizondo .................. ..............580730Lesaka...................... ..............637154B era......................... ..............630104ABERIAK:Iberduero................. .450335/450336

    D e i a l d i a k► Etxalarren, mar-

    txoaren 8an, arratsalde- ko 7,30etan Etxalarko Euskara Batzordearen bilera.

    I Beran, mar- txoaren I2an, Herriko Etxean. arratsaldeko 7etan Berako Euskara Batzordearen bilera.

    I Arantzan, mar- txoaren I4ean, arratsal- deko 5etan, Arantzako Euskara Batzordearen bilera.

    > Beran, martxoa- ren 21ean, arratsaldeko 6etan Bortzirietako Euskara Mankomunita-

    tearen Aholkularitza Batzordearen bilera.

    TTi B o t i k a kI M artxoaren 9-

    lOean. Etxalar, Donez- tebe etaF. Lezaun (Eli- zondo).

    I Martxoaren 16- 17an, Bera, Ituren eta F. Iturralde (Elizondo).

    K i r o I a kI Goizuetan, Mar-

    txoaren 18an Iñaki Lujanbiori omenaldia. Arratseko 8etan pilota partidua: Lujanbio- Balerdi. Eugi-Azkara- teren aurka.

    I Nafarroako Herri

    Kirol txapelketan apun- tatzeko epearen bukae- ra. martxoaren 23an (afizionatu mailan). Tfnoa: 637005(Mattari)

    D a n t z a l d i a k

    I Lesakan, mar- txoaren lOan, PlazaZa- harrean 7,30etatik au- rrera IZOTZ taldearekin dantzaldia.

    I Lesakan, martxo- aren I7an, dantzaldia Plaza zaharrean IZADI taldearekin.

    I Goizuetan, mar- txoaren I8an Joselu Anaiak taldearekin dantzaldia

    TTi B o t a b e r t s o a

    Marisol Taberna Gaia: Emakumearen Eguna Doinua: Antton eta Maria Lagundurikan denoi

    Batzutan etxekoandre ta bertzetan ama, historiak eman zigun honelako zama, orain dugu kanpoko “zorioneko” lana, ta nagusitasuna gizonak darama, berdintasuna ote halako zarama?

    Martxoaren zortzian da gure eguna, eta urte osoa hor datorkiguna, noizbaitere argituko dugu gau iluna, ez zaite egon ixilik aurrera laguna, honela jorratuko dugu etorkizuna.

    4 ttipi-ttapa 57. zbk./ 9 1 -11 1 -7

  • L e h i a k e t a k TT G a s t r o n o m i aI ttipi-ttapaI. N A RRAZIO

    LABUR. KOM IKI ETA ARGA ZKI

    LEHIA KETAEpaimahaiarenosaketa:• NarrazioLaburrak sai- lerako: Pello Lizarralde. Eduardo Gil Bera eta Joakin Balentzia. • Ko- mikiak: Asisko Urmene- ta. • Argazkiak: Martin Goikoetxea, M. Karme- le Tolosa. Lehiaketaren emaitzak:• Narrazioetan: Saria, Iraitzozko Angel Gar- c iak aurkeztutako "Talko” izenekoarentzat. Aipamen berezia Berako Gotzone Leonisek aur- keztutako “Su bazterra" izenekoarentzat. • Ko- mikiak: Saria, Zubietako Iñaki Sanchez-entzat. • Argazkiak: Zuru-bel- tzean, aipamena. Patxi Petrirenarentzat;Kolore- tan, hutsik.

    M IH IA R R A IN ED O L E N G U A D O A

    E U S K A L E R A R AO s a g a ia k 4 la g u n e n - dako:4 mihiarrain 250gr- koa bakoilza, gurina, ku- txare bat maizena, koñak kopa erdi bat, ardo xuri baso erdi bat, 750 gr. tomate, 2 piper laukitan zatituak, 8 txanpinoi xerratuak, gatza, piper-hautsa, kaiena eta li- moi bat.

    I ZERRIKIA •Zerrikumea (20 ki-

    lokoa): 7.000pzta. Zerri gizena(95-100): I57pzta./ kilo bizirik. Urdamak: 65- 85 pzta./kilo bizirik.

    I BEHIKIA •Aretze gizenak:

    Idixkoak: Pzta/kg. KanalExtra......................5901 .koa.....................5502.koa.....................480

    Pedro Garmendiak emana, ESKISAROI ELIZONDO.

    Mihiarrainekin xerrak egin, gatza, piperra eta limoia-

    Urruxak: Pzta/Kg. Kanal Extra..................... 6101. koa..........5702. koa.......... 480Oharra: Prezio hauek 300- 340 Kg. kanalean dauzka- ten idixko eta 200-250 Kg. dituzten urruxentzako. Baztango aretzea: 650 pzta/kg. Kanal.

    •Behi zaharrak:Behi nabar gizena:360Pzta./Kg. Kanal. Behi

    ren zumoa bota eta frigo- rifikoan sartu.Kazula ba- tetan gurina bota eta urtu denean maizena bota eta nahasi. Ardo xuria eta ko- ñaka erantsi eta 2-3 minu- tutan utzi egiten, gero to- mate frijitua bota. Mihia- rra in x e rra k bo ta e ta txanpinoiak eta piperrak utzi 10en bat minutuz po- liki poliki egiten.Probatu eta kaiena bota.

    gorri ona: 430 Pzta /Kg. Kanal.

    •Aretze ttikiak(15 egun inguru):

    Nabarrak: urruxak 17.000 eta idixkoak 27.000 Pzta. Mestizoak: urruxak 33.000 eta idixkoak 37.000 Pzta.

    I BILDOSKIA • 12 kgkoak 36 0 - 400 pzta bizirik

    Datu-iturria: EHNE-Nafarroa

    TTi B a s e r r i k o f e r i a

    H SA N TA M A R IAJate txe a

    ) 5 C E s p ez ia lita te a eu ska l s u ka ld aritza n E g u n e r o k o m e n u a e t a k a r t a

    Nagusia 30, Tf.: 45 00 43 - DONEZTEBE

    m . M ALDAERREKA S.A. «LaS u iza» Asem90u,o

    Bittiria karrika -Tfnoa: 637404- LESAKA g u z ia k

    GRUPO ZURICHA S E G U R O O R O K O R R A K

    Itzea , 4 - B E R A - T fn o a .: 63 0 7 63

    L E G A ftftft =O PAR IAK

    Legarrea 9, Tfnoa: 637030 LESAKA

    57. zbk. / 91-111-7 ttipi-ttapa 5

  • I r r a t i a Z i n e m a

    A gendA

    Xorroxin Irratia

    Baztan-Malerrekarako eguneroko programazioa• 8,00tik 12etara: Musika.• 12etan: Egunon.• 12,05: Etxeko lanak. •12,15: Konkurtso kulturala.• 12,30: Egunkariak begi-

    ratuz.• 12,45: Nafarroan zehar• 13,00: Herriz herri.• 13,25: Oharrak, etab.• 13,30: Gaur (Egunero

    gai desberdin bat).

    Ondoren, konkurtsoa, de- dikatoriak etamu'sikaarra- tsalde osoan zehar.

    I AracnofobiaFrank MarshallUSA1990Arrakasta haundia izan

    du pclikula honck Ifarra- mcrika aldcan, lchendabi- ziko astcburuan 10 milioi dolar jaso bait zituen. Stc- vcn Spiclbcrg famatuak cta Disncy-k produzitzcak izancn zucn zcrikusirik publikoarcn jarrcra honc- tan. Pclikula honck, ko- mcdia, bcldurra cta ckin- tza nahasten ditu cta “Ti-

    I Jaiotze basatiaSu ta GarEuskadi (IZ) -1991Hamar kantuz osalu

    dutc Su ta Gar taldckock bcrc lchen diska, aurrctik lau kantckin makcta bat egina bazuten crc.

    Izcnacgokiabilatu dio- tc lanhoni, izancrcEibarko taldc honcn sortz.ca, jaio- tzc basali bczala izcndatu baitdczakcgu Euskalcrrian aditzcn dcn musikarckin

    buron” filmcarcn itxura hartu diotc zenbait kritikok.

    Doktorc bat, bcrc fami- liarckin Califomiako hc- rriska lasai batcra joan da

    konparaluz. Euskara c'ra- biltzcn ducn lchcn taldc hcavya da baina lctrak crc cz dira taldc haucn itxu- rakoak. Monstruo cta Erdi Aro inguruko lctrak tihaztu

    bizitzera. Lasaia badimdi ere,laisterkonturatukodira ez daudcla bakarrik ctxcan cta sotoan czusteko arrotz bat daukatela.

    Pelikularen izcna bcgi- ratuz gcro cz da zaila jaki- tca zcr moduko laguna duten: tamaina izugarriko armiarma, izan crc armiar- mak bait dira pclikula ho- nenprotagonistanagusiak, Jcnnings familiarekin ba- tcra, noski.

    ela gaur cgun Euskalcrriak bizi ducn egocra azaltzcn danagusiki bcrc kantuctan. Lchcn makctatik, “Mari” cta “Jo ta kc" bcrrcskura- tzcn diluztc.

    TTI M u s i k a

    Hasier, Borxa, Xabi eta Aitorrek osatzen dute Eibarko Su ta Gar taldea. Euskal herriko heavy- aren jaiotze basatia.

    A FR OREO O AEZ O U K

    T a b e rn a J A R A U T A . 9 8 IR U Ñ E A T fn o a 2 2 14 4 0

    loradenda, bitxikeriak, opariak, eskulangintza

    Bittiria, Tfnoa: 63 75 42 LESAKA

    Z I Z K A O S T A T U AMartxa eta mozkor saltsa

    Altzate 28 - B E R A

    LAN ESKEINTZAZerbitzari-laguntzaile bat eta bi sukalde-laguntzaile beharditugu. Informazioa, Ansonea Jatetxea, Fo- ru e n P la z a 1, B E R A , 1 1 e ta t ik 1 3 e ta r a e ta 5etatik 7etara . T f: 6 30 0 72

    6 n ifU -ttc ilH l 5 7 . /hk /1)1-111-7

  • H o ntaz eta hartaZ

    EHNEk aurkeztutako mozioa inguruotako 8 udalek onartu dute dagoenekoz EHNE: «Beharrezkoa da baserriak eta herriak jendez hustutzea ebitatuko

    duen planifikazioa, Nafarroako Gobernuak lehenbailehen egitea»Euskal Herriko Neka-

    zarien Elkarteak. EHNEk, inguruotako udal guzieta- ra aurkeztu berri duen mo- zioak izan du erantzunik udalen aldetik. Dagoene- koz, Baztan, Bertizarana, Etxalar. Bera. Goizueta, Sunbilla, Arantza eta Ara-

    noko udalek onartu egin dute, segidan laburturik agertzen dcn mozio hauxe:

    “Nafarroan nekazari- Izak duen garrantzia kon- tutan hartuz, alderdi eko- nomikoan eta soziokultu- ralean , gaitzetsi egiten dugu Gohernuak egin nahi

    duen birmoldaketa eta gure agintarien hitzak, 10 urte- ren hururako nekazarien erdiak hakarrik gelditu behar dutela erraten dute- nean. Lanpostuak galtzea eta zenbait zona jendez liustutzea ehitatuko duen planifikazioa, zerhitzu eta

    egituraketa aldetik gaine- rakoen mailara igotzea eta hauteskunde sindikalak egitea eskatzen dugu, ne- kazariek beren ordezka- riak aukeratzeko. Aipatu azkcnik, hau idazterakoan hainbat udaletan eztabai- datu gabe zutela mozioa.

    Burlatako Hilarion Eslava Ikastetxe Publikoko ikasleak (euskal lerroko goi- zikloa) izan genuen bisitari otsailaren 26an.Aldizkari bateko erredakzioa inoiz ikusi ez zutela eta, adi-adi entzun zuten aldizkaria nola egiten den inguruko azalpenak, prozedura osoaren pauso bakoitza zein den eta guzi horretan, ordenadoreek duten aparteko garrantzia. Agian baliagarri suertatuko zaie!

    Egonaldiak euskal familietan. Badira zenbait urte Eusko Jaurlaritzak es- keintza hau egiten duela; euskaraz ari edo leku bateko euskara ezagutu nahi dutenentzat, euskal familia batekin hilabete bat pasatzeko aukera emanez, fam iliak zerbitzu hori ematearen truke diru-laguntza bat hartuz, alegia.lnteresaturikofamiliek, 27arte eskaera egin dezakete Herriko Etxeetan.

    B E IN T Z A k oO S TA TU A

    Tfnoa.: 45 0014 BEINTZA - LABAIEN

    Ostatua

    IRUBIDEostatua

    erretegiaTfnoa: 637127 LESAKA

    GAZTAÑAGATaberna

    Bokadilloak eta pintxoak T fn o a :6 1 0 7 0 8 - L E IT Z A

    j B a z k a r i , a f a r i ^ L e t a g o s a r i a k

    ITURENTfnoa,: 45 04 91

    57. zbk. / 9 1-111-7 ttipi-ttapa 7

  • I rakurleak m intzO

    MINDURIK GAUDE!!

    Oso m indurik gaude, ttipi-ttapara idazteagatik egin di- guten kritika txarra- rengatik. Gainera, herriko perxenta eta ergel batzuk dira. bat bestea baino ergela- goa. Hauek, ez di- gute aurpegira bota, bainan kanpoko jen- dearengandik jakin dugu. Ez dakigu zergatik den, zeren eta guk, gure inten- tzio on guziarekin idazten dugu, nahiz eta batzutan ergel- keria batzuk erran. Hauek fundamentu aunitz izan dute guri kritika txarrak egite- ko, bainan ez dute izan ez pottoko eta

    ez motzik, guk egi- ten dugun lan hau egiteko.

    Sara eta Natalia (Donamaria)

    72.675.450

    ZER EGIN DEZAKEGU

    GAZTEOK LEITZAN?

    Badakigu beste herrietan ere ez da- goela zer egin han- dirik. bainaLeitzan? 14-18 urte bitarteko

    jendeak zer egin de- zakegu? Kanpoko herrietara ateratzen uzten ez digutenoi?

    Ez dago lokal egoki bat, ez dan- tzatzeko, ez lagun artean egoteko, ez musika entzuteko, etabar...

    Kalean ezin dai- teke egon. Alde ba- tefjk hotza eta beste aldetik “autobiako” jende nazkagarri ho- nekin? Euskaraz hitz eginez gero “falta- tzen” hasten zaizki- gu. Nola hitz egin behardugu ba, erda- raz ez badakigu?

    Edozein herri tx ik itan daukate “Gazte Biltoki” bat. Gurasoek lagunduz jarri dutena. Beras-

    tegin badago adibi- de bat, nahi duenak ikus dezala.

    Hauteskundeak ia heldu dira. Nor- baitek lagunduko ote digu horrelako leku bat irekitzen. Loka- lak badaude.

    Gainontzean zer eginbehardugu“San Tiburtzioak” arte?

    Nere kexa pu- blikoki agertzen dut eta dagokizuenoi, laguntza eskatu.

    Besterik gabe agur.

    Leitzar festazale bat 72.672.077

    Oharra

    Eritzi ezberdinek tokia izandezaten.ez da komeni makinaz ida tz itako 25 lerro baino luzeago idaztea gutun hauetan. Idatzi

    duenaren izena, tele- fonoa, helbidea eta NANren zenbak ia agertu beharko dira. Laburtu beharra iza- nezgero.erredakzio- ak bere esku izanen du horretarako es- kubidea.

    ZALAIN JA TETXEAEguneko menua eta karta

    Zalain auzoa, Tfnoa: 63 11 06

    BERA Itzea 3, 630786 - BERA

    KiROLAK ZELAAltzate 6. Tfnoa: 63 05 98

    BERA

    Legia11 - 63 0 6 6 4 B E R A

    J O S T A IL U A KJ A N T Z IG IN T Z A

    O P A R IA KB U R D IN T R E S N E R IA

    Altzate, 5 Tfnoa: 630083 BERA

    BOAN TA ILE R R ACITROEN Banatzailea

    KOTXE BERRIEN ERAKUSKETA ETA SALMENTA

    Herriko Etxeko Plaza - BERA

    BOTXOostatuaT fn o a .: 63 00 52

    Z a la in au zo a , B E R A

    SAROBEokindegia

    SANDERS PentsuakEztegara 41, T fnoa: 63 08 99 - B E R A

    EU SK A LD U N AJATETXEA

    Tfnoa.: 63 03 92 BERA

    8 ttipi-ttapa 57. zbk./91-111-7

  • B E R A

    H erriz h err I

    Suhiltzaileen Udal-parkeak zabaldu ditu bere instalazioakHamabortz suhiltzaile boluntariorekin osatuko da

    ROMAN HARRIBILAGA

    Martxoaren 3ko eguer- dian zabaldu zituen ofi- zialki bere instalazioak suhiltzaile udal-parkeak edozein gertakizuni aurre egiteko. zenbait apain-la- nak amaitu gabe badaude ere. Ekintzan, Mugaireko suhiltzaile parkeko eta Iru- ñeako Gobernuaren Barne Saileko ordezkariak egon ziren Berako Udalba- tzakoez gain.

    EZAUGARRI f' a, r k e a ’NAGUSIAK A d u a n a -

    ____________ renondoankokatua dago. Bertan pa-bilioi batdagoeraikia, ibil-gailuen aparkalekurako etapertsonal atxekiaren zerbi-tzurako.

    Behe solairuak 256,70 n r eraiki eta 247,00 nrko azalera baliagarria du. He- goaldera duen bi pisutako eraikuntza baten barrena, lau sarbide duen aparkale- kura eta zerbitzugune orokorrera joan daiteke, aparkalekura daraman ata- ria aurkitzen delarik ber- tan: baita aldagelak eta ko- munak ere. Eskailera bate- tik, administrazioa eta a- tsedenerako goiko solairu- ra joaten da.

    Gibel aldean, aparkale- ku aldetik sarbidea duen biltegia aurkitzen da. Pa- sabidetik behe solairuko

    A d u a n a o n d o a n e g in b e rn d e n s u h illz a ile e n e lx e be rria

    O ram d e la e g u n b a tzu . N a fa rro a k o G o b e rn u a re n h e lik o p te ro a re k in ° z e n b a it p ro b a e g in z itu z te n p a rke a n . D irud ie nez . e z d a g o a ra zo r ik P a rk e a n b e rta n lu r-h a rtze ko .

    biltegiaren gainean dagoen bertze batera sar daiteke, baita bulego, sukalde eta hegoaldeko balkoi batekin lotzen den erabilera uga- riko areto batera.

    Egitasmoa gauzatzeko behar izan den aurrekon-

    tua 11.287.957 pztatakoa izan da.

    MATERIALEHORNIDURA

    Aintzine- tik kamioi eta Patrol

    batez gain, 1.1 lO.OOOtako materialea erosi bazen ere, anbulantzia eta “todo-te-

    rrenoa" bertze kamioi ba- tez hornitzeko asmoa du udalak . Era berean, trans- misio ekipo bat ere eza- rriko da, SOSen 088 tele- fonoan jasoko diren deiak bildu eta elizako sirena funzionarazteko automa- tikoki. Walki-talki eta “busca”k ere erabil iko dira.

    Guzti hau. 15 suhil- tzaile-boluntario berata- rrekin dago osatua. Taldea handitzeko asmoa adierazi du Udalak, horretarako ikastaroak antolatuko di- tuelarik. Baita ere, itzalke- ta zereginetan gerta zite- keen istripu eta bakoitza- ren lantegietan galduko li- ratekeen orduak ordain- duak izan daitezen aseguro bat eginen da, Udala eta Iruñeko administrazioaren artean.

    Ur-hornidurarako lanak bukatuakEzpondako Bordako

    biltegiko ura, Suspelttiki alderdian kokatzen den depuradorara eramanen duen tuberiari giltzarriaeta arketa egitearen lanak Le- gia Karrikan bukatu ziren joan den astean.

    Ur-hornidura sistema berria behin betiko abia- dan jarri baino lehen zen- bait saio eginen dira.

    57. zbk. / 91-111- 7 ttipi-ttapa 9

  • H erriz herrI

    L E S A K A

    Eguraldi txarrari aurre eginez

    Ikastolaren inaugurazio arrakastatsua

    Denboran urruti xamar gelditzen badaere, aurretik bertze alerik agertu ez du- gunez, Otsailaren 17ko Tantirumairu ikastola be- rriaren inaugurazioa dugu aipagarri.

    Eguraldi kaxkarrak ez zuen batere lagundu baina horrek ez zuen bertan bil- du zirenen animoak hoztu. Herrikoetaz gain. kanpo-

    koak ere etorri ziren besta egun honetan parte hartze- ra: Iruñeako Jarauta 69 txaranga, Lakuntzako dantzariak , Altsasuko ikastolaren musika tal- dea...

    Guztien artean, gai- nezka bete zuten frontoia, 400 bat lagunek hartu bait zuten parte bazkari he- rrikoian.

    B e r t s o la r ia k izan g e n itu e n b a i ik a s to la n e ta b a i fro n to ia n : L e h e n e n g o a n A ro z e n a e ta A ju r ia e g o n z ire n e ta fro n to ia n M e n d iz a - b a l e ta J o x e F e rm in A rg iñ a re n a g e h itu z itza ie n . H a u e ta z ga in , T a n tiru m a iru ik a s to la re n ik a s le e ta ik a s ie - o h ia k e re a r itu z iren .

    *

    \v,

    i n tto n E rk iz iak , ik a s to la re n s o rtz a ile b e za la e ta M a r i Jo se L e ku n b e rrik , T a n tiru m a iru ik a s to ia re n le h e n ira k a s le b e za la m o ztu z u te n in a u g u ra z io z in ta , ag u rra , a u rre s ku a , b e rts o la r ia k e ta a b e s b a tz a re n s a io e n on do re n . G ero , e g o itza b e rr ia re n b a rn e ka ld e e d e rra ik u s te k o a te a k z a b a ld u z itu z te n .

    E z z e n d e u s fa ita tu p ilo ta le k u k o b a zk a ria n . .. B en o , s a lb u e s p e n a k s a lb u e s p e n iz a te n d ira be ti.

    AITOR AROZENA

    LENTZERIA

    L- MERTZERIABeheko Plaza 8. LESAKA

    [ A T U R E T X E A IF O N D A

    Tfnoa.: 63 70 27 L E S A K A

    ARRATZUBIardoteg ia

    T fn o a .: 6 3 72 79 B itt ir ia k a rr ik a - L E S A K A

    BIDEO BELAIHamabortzero pelikulen

    aldaketa eta berrikuntzakTfnoa.: 63 77 80

    LESAKA G O IZ U E T AK IR O L A K

    KirolakMendirako artikuluak

    Beheko Plaza 10 LESAKA

    10 ttipi-ttapa 57. /bk. /91 -111-7

  • H erriz herrI

    E T X A L A R

    Larraburuaren inaugurazioa, hagitz herrikoia izan zenUdalak eskeinitako bazkarira, 73 jubilatu bildu z iren

    B a z k a n o n d o k o g iro a b e ra n d u a rte lu za tu ze n

    PELLO APEZETXEA

    Otsailaren 17ak zabal- du zituen etxearen ateak, jubilatuen biltokia nahiz zaharren bizilekua ikusi ahal izateko. Meza ondo- ren Larraburuak gainezka egin zuen. hain goxo eta apaindua gelditu den etxe barrenari begiratua eman asmoz, jendetza haundia bildu baitzen.

    Otsailaren 24ean, egu- raldi ederraz lagundurik, 73 jubilatuk Udalaren bazkal- tzeko gonbidapena onartu zuten, Arkupeak elkarteko zuzendariekin, Bortzirie- tako eta Nafarroako Go- bernuko kargudunekin La- rraburuan ordubietan bil- duz. Bazkalondokoorduak ere ezin bada luzatu gabe utzi eta, jubilatuek ekarri- tako kordion soinuak biho- tzak alaitu eta hankak arin- du zituen arratsalde osoz. Etorkizunean, etxalarta- rrek estiman edukiko du-

    ten etxea izanen da, agian, Larraburua.

    Azienda Seguran- tzarako Elkartearen

    BatzarreaOtsailaren lehenbiziko

    igandean egin zen eta ager- tu zenez, azken urtean gal- dutako aziendak 3 dira, Etxaxuriko Borda (Arrua), Axular eta Tolareko Bor- dakoa, eritasunez denak. Bat bertzerik ez zen sal- tzeko gai izan, Elkarteak

    65.000na mila pzta or- daindu zielarik. Erita- sunaren kontra 124 behi daude aseguratuak, 19 so- ziorenak. Txim istaren kontra, 360 behi, 42 so- ziorenak. Behiaren balioa ttikitu denez, ordainketak ere ttikitzea erabaki zen: eritasunagatik lehen 65.000 pzta orain 50.000; tximistarena 75.000 pzta, lehengo 90.000 ordez. Aurtengo auzo gizonak: Mitxelneko Bordako Juan

    N o rb e rto

    Arburua eta Perugorriene- ko Jabier Iparragirre, Lakain, Gorosurreta eta Lurriztiederra auzoeta- rako; Mitxelarreneko Juan Iturbide eta Txindolako Fidel Mikelestorena, Urri- tzokieta eta Larrapilerako; Orizkikoak Irigoiengo Bordako Martin Indaburu eta Urtsuko M. Arizaleta. Presidente kargua Men- diondoko Bordako Jose Mari Pikabeak hartu du.

    I G A N T Z I

    Sarrola auzoa haunditzen ari daOSKAR TXOPERENA

    Aintzin horretan Sarro- lan zenbait etxe bukatzen ari zirela aipatzen bage- nuen, oraingoan bertze zenbait hasi dituztela aipa- tu behar. Orain bukatzen

    ari direnak bizitza bakarre- koak edo “unifamiliar” horietakoak dira eta 8eta- tik 4 salduak direla diote. Bere salneurria 11-12 mi- lioitakoa omen da. Hastear daudenak, aldiz, 6 piso omen dira eta bertzeak

    baino merkexeagoak dira, 7-8 milioi ingurukoak (ga- rajeaketaguzti izan arren).

    Etxe hauek eraikitzea- rekin izugarri haunditzen da Sarrola auzoa, ia ia bikoiztu.

    44ko kintoen afariaAurten tokatzen omen

    zaie 1944an jaiotako kin- toei afaria egitea. Bortzi-

    (bertze aldean segitzen du)

    57. zbk. / 9 1-i ii- 7 ttipi-ttapa 1 1

  • H erriz herrI

    rietako adineko guztiak juntatzen omen dira urtean behin bestaegiteko. Afaria martxoaren 23an izanen da eta izen ematea lehen bait lehen egin beharko dute leku hauetan: Igantziko Herriko Etxeko ostatuan, Lesakako Angel Saroberi, Igantziko Gillermo An- txordokiri eta Arantzako Felix Apezetxeari.

    1990ko kontuak onartuak izan ziren

    Azkeneko Udalbatza- rrak, 1990ko kontuak onartu egin ziren. Hurren-

    go aleetan zenbait kontu argitu nahi genituzke, jen- deak jakin ditzan. Herriak dituen sarreretatik hasiko gara. Hauexek dira haun- diskuenak:

    Komunalen aprobetxa- mendua, 26.745.762 pzta.; Nafarroako Gobernutik, 10.338.791 pzta.; kontri- buzioak 2.159.365; lizen- tzia fiskala, 2.148.171 pzta; z irkulaz io inpostua, 1.765.938; obratako lizen- tzietatik, 2.408.366 pzta; ura eta basuretatik , 502.008; mendiak molda- tzeko laguntzak, 853.325

    pzta., eta diruak emandako interesak, 1.870.127 pzta. Denetara 76.011.308 pe- zetatako sarrerak egon dira.

    Hemen obratarako lagun- tzak ez ditugu aipatzen. Gastuekin batera aipatuko ditugu.

    A RA N TZA

    Igantzin egin nahi zen Kirol Mankomunitatea ez da gauzatu

    JON LARRETXEAAzkeneko momentuan

    Igantzik ez du nahi izan bi herrien arteko mankomu- nitatea sortzerik. Honen helburua, batez ere, diru laguntzak lortzeko posibi- litate gehiago izatea zen. Jakina da aspalditik Aran- tzako udalgizonak frontoia estali nahiean dabiltzala bainan horretarako lagun- tzarik ez da lortzen. Ge- hienetan, herri txikia de- lako aitzakia izaten da ukapenaren motibo, hori delata, Igantzikin bat egi- tea pentsatu zuten, horrela bi herrien artean 1.500 biz- tanle osatzen dute eta indar gehiago izanen zuketen. Bestalde, Igantzi ere pis- tzina eraiki nahiean dabil eta gure arazo berdinekin aurkitzen zen. Bilera bat

    ere izan zuten Felones jaunarekin, euren asmoen berri emanez.

    Honek nahiko esperan- tza eman zien, eurek beti ere m ankom unita teari ematen dietela lehentasuna eta bide hau segituz posi- bilitate aunitz gehitzen zi- rela azaldu zien. Hala ere,

    bi obrak -Arantzako l'ron- toia estaltzea eta Igantziko pistzina-bateraezinizanen zirela egin azaldu zien, eta frontoiari lehentasuna emanen zietela, pistzina geroagoko utziz.

    Bainan azken momen- tuan ez da posible izan; hala erraten zigun penaturik

    Xabierrek, Kultura saileko zinegotziak, “igantziarrcik ez dute mankomunitatea osatzerik nahi izan, behar- bada eurentzako ez. zen hagitz lagungarri izanen bainan guretzako laguntza ederra izan zitekeen. Ora- in berriro ere geure alde- tik segitu beharko dugu Diputazioan lata ematen ’’.

    INEM-en laguntzaz lanak eginen dira

    Azken urteotan ohi de- nez, INEM-ek ematen duen laguntzarekin langile bat- zuk hartuko dira herrian zenbait lan egiteko. Le- hengo alditan mendietara zuzendu bazuten euren eginkizuna, oraingoan he- rrian eginen dituzte lanak: karrikak moldatu. kon- pondu, zabaldu, etabar...

    1 2 ttipi-ttapa 57. zbk. /91-111-7

  • H erriz h errI

    D O N E Z T E B EMartxoaren lOean Euskal Kantuak

    eta 17an Bertsolarien finalaTXEMA ALDABE

    Igande honetan eta hu- rrengoan egunero gertatzen ez diren ekitaldiak ditugu Donezteben, biak Borda- txo dantzalekuan. Alde batetik, Martxoaren lOean aurtengo Haur Kantu Txa- pelketaren 3. saioaeta 17an berriz, Nafarroako Bertso- lari Txapelketaren finala.

    Kantu Txapelketa ho- netan, Bortziriak, Baztan eta Malerrekako 25 parte- hartzaile dire taldeka. bi- naka eta bakarka sailkatu- rik. Arestian erran bezala, Bordatxon izanen da zita, arratsaldeko 4,30etan eta aintzinetik Legasa. Sunbi- ila, Doneztebe eta Zubie- tako txistulari ttikiak iza- nen ditugu herriko giroa berotzen. Saio honetan ja- kinen dira nortzuk pasako

    diren Iruñean, Martxoaren 24eanospatuko den finale- ra.

    17an Herri bazkaria bertsolariekin

    Arratsaldeko 5etan ha- siko den Bertsolari Txa- pelketa finalaren aintzine- tik. herri bazkaria finalean parte hartuko duten ber- tsolariekin Santamaria ja-

    tetxean eginen da 2etan, trikitilariak ere bertan iza- ne n d i rel ari k. Male rre kako denda, ostatuetan eta Eus- kaltegian 1.300 pztatan, txartelak salgai daude.

    Trenbidea moldatzen hasiko

    Doneztebetik Sunbilla- ra doaien trenbideaz ari gara, alegia.

    Bidasoa eta Berroara- neko Administrazio Juntak %30a eta Nafarroako Go- bernuak %70a izanen dira bere gain hartuko dutenak afera honen ordainketa. Beti ere, hasierako 120 milioitik lOOmilioi arteda dirulaguntza. bertzea, egi- lea nahi izanez gero Sun- billako eta Doneztebeko Udalen artean pagatu be- harko dutelarik.

    Erran behar da molda- tze lanak Mariezkurrena Eraiketak eginen dituela, horretarako berak 86.906.725 pztatako. es- keintza egin bait zuen.

    Zonaldeko erresiden- tzia Donezteben egiteko posibilitateak ez dira agortu, Arkupeak elkarte- ko Ganboak adierazi digu- nez.

    D O N A M A R I A

    Jubilatuek euren besta eguna ospatu zutenSARA eta NATALIA

    Donamaria. Gaztelu eta Oitzeko jubilatuak elkartu ziren egun ederra ospa- tzeko. Meza nagusiaren ondotik, patxada ederrean bazkaldu zuten herriko os- tatuan, bainan azkenik mahaiatik altxatu behar izan zuten dantzatzeko. Ongi pasatu zuten eguna, nahiz eta batzuk hurrengo

    egunean hezur guztiak m inberatuak eduki eta bertzebatzukaldiz, zenbat ligatu eta andre xirikatu zituzten pentsatzen.

    KalejiraJoan den ortzegunean,

    kalejira programan atera ziren herriko jakintsuenak eta filosofoenak: Patxi eta Ma Joxe Juanena. Pozik etorri ziren, 40.000 pezta eta compact-disk batekin.

    57. zbk. / 91 -III- 7 t t ip i- t ta p u 13

  • H erriz herrI

    Z U B I E T A

    JUAINASO statuarena aipatu

    nuen... Turismo kurtsillo edo ikastaroa bihar hasiko da... Ailegatu dira dagoe- nekoeuskaldun berrientzat etxeeta familiademandak. Zubietako “ Marquesa" etxeaTurismoruraldelako horren txostenean agertzen da... dena mugitzen da. poliki, tapa - tapa...

    •Monteron granjakoa, esate baterako, lau bat urte behar izandu du, orain alokairuan ateratzeko. Ar- bolak bota dituzte. baina depositoak oraindik garbi- tzeko daude, Osasun zen- troko albaiteruak informea ez dakit zenbat aldiz igorri diela. Nahi eta nahi ez, gar-

    bitu egin behardira, txarrik gertatu ez dadin.

    •ETBkoak berriz. dor- toka mainguaren pausua du. Ondarreko bileran ge- ratu zirenez (Herriko etxean elkartu ziren) tek- nikozaldatu beharda. Ber- tizaranakoek zerbait eta guk hobekiago ikustea ia lortzen dugun.

    •Herri Kirolak, bajan omen daude Zubietan. Beno, hau ez da egia osoa, bajan, betiko martxan da- goena zera da, inork anto- latzeko kargurik ez duela hartu nahi. Eginen diren ala ezzalantzandago, hori bai, kirol horien artakan, bile- retako zaletasuna balego zubitarrek galduko zuten.

    seguro!

    Ifi, afa, ajajaka eta ongi pasatzea maite bait dugu, antolatzeari diogu amorrua. Harrapatuko bagenu arku- peak antzeko zerbait. egi- na! Gaur bertan, Elgorria-

    ga - Ituren eta Zubietako jubilatuak, euren urteko festa ospatu dute, Iturengo ostatuan, Txaro eta Eliren mimoen artean.

    Gora gu ta gutarrak!

    B E R T I Z A R A N A

    Egin nahi den bariantearekin, konformidaderik ez

    TXEMA ALDABE

    Aintzin aldi hortan, Bertizaranako hiru kon- tzejuetako ordezkariak eta Nafarroako Gobernuko Herri LanetakoZuzendaria bildu ziren Bertizaranako zeharbidea nola dagoen ikusteko asmoz. Zeharbi- de edo bariante honen tra- zaketa ikusi ondoren, hiru kontzejuetako bileran hala

    nola Bertizaranakoan, be- ren ezadostasuna azaldu zuten, nolabait beraien us- tez trazaketa hau hobetu daitekeelako kalte gutiago edo ahalik eta gutien eragi- nez. Hori dela eta, gai honi segimendua emateko 5 pertsoneko batzordea, kontzeju bakoitzetik bana, Udaletik bertze bat eta Udalak kontratatu tako tekniko batez osatua. Ba-

    riante honen proiektuaegi- terakoan Batzorde honekin biltzea eskatu dio Udalak Gobernuari.

    Zabor bilketa subastara

    Malerrekako zabor bil- kcta subastara aterako da. nahi duenak hartzeko. Beintza-Labaienen dagoen zaborra erretzeko intzine- radora moldatuko da, 4

    milioi kostako delarik.M ankom un ita tea ren

    presidentzia Iturengo he- rriak hartuko du aurten eta beira edo bidrio bilketa Elizondoko Garmendiari eskeiniko zaio.

    (bertze aldean segitzen du)

    IBARROLAi

    Udaberriko moda...

    H a u r r e n d a k o A r r o p a - M e r t z e r iahementxe dugu!!

    P a rro k ia 6, T fn o a : 4 5 04 63 - DO NEZTEBE JT 0 ‘P J4 ‘KSan Migel auzoa 27,

    450883 - DONEZTEBE

    1 4 ttipi-ttapa 57. zbk. / 9I-III 7

  • H erriz h errI

    Zenbait mozio onartuak izan dira

    Alde batetik. EHNEre- na, nekazal arloak bizi duen egoera larria dela eta. Mo- zio honetan EHNEk gai- tzesten du nekazaritza eta abeltzantzari ezartzen ari zaion birmoldaketa basa- tia, era berean gaitzesten ditu agintari politikoen adierazpenak, 10 urteren bururako Natarroako ne- kazarien erdiak desagertu behar behar dutela erraten dutenean.

    Mozio honetako bertze punto batek zera eskatzen die botere publikoei: ber- tara egokitutako nekazari- tza eta abelzantza eredu bat

    sortzea, erabaki hau lehen- bailehen hartu beharrekoa uelarik, EHNEren ustez.

    Bertzalde, Euskara Zerbitzuak aurkeztutako

    plangintza onetsi zen. Ho- nekin batera, hartutako erabakiaren ondorioz Ber- tizaranako Udala t t i p i - TTAPAri dagokion laguntza

    emateko prest agertu zen. Baita ere onartu zen Gol- koko gerraren aurkako EuskadikoBatzordearen mozioa.

    S U N B I L L A

    Egonaldiak euskal familietan

    P A T X I P E T R I R E N A

    Badira zenbait urte Eusko Jaurlaritzak eskain- tza hau egiten duela, eus- karaz ari. hobetu edo leku konkretu bateko euskara ezagutu nahi dutenentzat, euskal familia batekin hi- labete bat pasatzeko auke- ra emanez, familiak zerbi- tzu hori ematearen truke diru-laguntza bat hartuz alegia.

    Aurtengoan ere kan- paina hori burutuko da Uztailetik Azarora eta fa- milia bakoitzak hilabetean pertsona bat har dezake.

    Egonaldian, etxebizi- tza edo baserriko zeregin

    arruntetan parte hartuko du ikasleak baina ezin izanen zaio soldataz kontratatu- tako langile bati bezala la- nik eginarazi.

    Plangintzahonetan sar- tzeko. etxeko guziek jakin behar dute euskaraz.

    Eskaera egiteko epea Martxoaren 27a arte da, eta Jaurlaritzako Kultur eta Turismo Sailak Apirilaren 19a baino lehen erabakiko du zein aukeratuko dituen. Erran behar da eskeintza hau Euskal Herri osoan egiten dela, eta inguru ho- netan bertan joan den ur- tean egondakoak badirela. Zubietan adibidez. Infor- mazioa nahi izanez gero.

    nork bere herriko Udale- txera dei egin dezake.

    Ramon Latasa hil zen

    Bere denboran hainbat

    dakoaizkolari sunbildarra, joan den Otsailaren 26an hil zen Elizondoko Erresi- dentzian.

    57. zbk. /91-111- 7 tlipi-llapa 1 5

  • H erriz herrI

    B A Z T A N

    Udalak euskara indartzeko plana onartu duOngi eramanez gero, fite xamar bailara berreuskalduntzeko bidean

    MAÑONE eta JOSEBA I.

    UdalakOtsailaren 15ean egindako udal-batzarrean euskara indartzeko plana onartu zuen ahobatez, na- hiz eta bakar batek lehena- go egin behar zela pentsa- tu. Gelan, “hobe da be- randu ez inoiz baino ” zio- en norbaitek. Baztandar gehienak euskaldunak gara eta haurretan nola zaharre- tan oraindik ere, elebaka- rrak aurki daitezke. Horri esker, plana ongi erama- nez gero, gure bailara be- rreuskalduntzeko bidean jar daiteke fite xamar. Euskararen galtze prozesua ez baita hain zaharra.

    Depuradorarenezarpena

    Berriro ere, Baztango Udala urak garbitzeko NILSAenpresakegindako proposamenetaz solastu zen. Alkateak, obra hau oraindik ez egina izatearen arrazoiak azaldu zituen, 1987an puska bat subastan atera bait zen. Arrazoi na- gusia, Nafarroako Gober- nuaren diru-laguntza exkasa izatea litzateke eta

    orduan zeukaten informa- zioaren arabera, laguntza hau haundituko zela espe- ro zuten. Agian, arazo hau lehenbaileheri konponduko da, izan ere, Bidasoaldeko bertze herriak kexak ager- tu bait dizkiote dagoenekoz Baztango udalari.

    Baikor azaldu da Elizondoko Gazteen

    BatzordeaIñauleriak direla eta,

    arrunt baikor azaldu da Elizondoko Gazteen Ba- tzordea.bai parte hartzea- rekin, zein diru kontuekin. “Jende aunitz ibili da, adibidez astelehenean, os- tatu bat garagardorik gabe gelditzera ailegatu zen'.

    Gastoen aldetik, orkes- tetan 340.000 pezeta.

    Sarrerei dagokionez, zozketan 120.000 pzta. gazteen ostatuan 85.000. Kontutan hartu behar da, iaztik, gazteek 124.000 pzta. ere bazituztela.

    Santiago BesteGastoei aurre egiteko

    Aste Sainduan gaupasa bat antolatzeko asmoa agertu dute.

    EkologiazEkologi eta ingurugiro-

    taz aunitz ikasi beharretan gaude Baztan aldean. su- teak, urtero bezela seku- lako mendi zatiak erre bait ditu aurten ere. Sinismen haundia dago sua emanez

    gero sasi eta oteak erretzen direlaeta. belarona sortuz. Ez da kontutan hartzen ha- lere, lur azala indargabe uzten dela eta erosioaren arrazoiaz, lur aberatsena urak eta haizeak eramaten duela.

    Bertzalde, Baztango Herriko Etxean tximisto- rratz erradioaktiboak segi- tzen du. herritar baten kexari kasurik egin gabe.

    ETB modanEuskal Telebista azken

    bolada honetan modan dago Baztanen. Kalejira programara Lanbide esko- lako ikasle eta irakasle zenbait bait ditugu bertan egonak.

    •Ramon Latasa, Eli- zondoko erresidentzian zegoen sunbildar aizkolari famatua, otsai laren 26an h i I zen.

    EAren harriduraEAk bere harridura

    agertu du HBren postura aldaketagatik kanposan- tuko permuten aferan. le- henago ere HBk gibelerat bota bait zuen afera hori bera, gainera juiziora sar- tuz.

    A R R O P A IN D I O A N E S K E I N T Z A Z A B A L A G A L T Z A K , A T O R R A K , K O N J U N T O A K ,

    G O N A K , P A Ñ U E L O A K . . .I

    m N 6 !

    Z A T O Z E T A I K U S I

    Santiago 88, Tfnoa: 580939 ELIZONDO

    Lurrin dendaSANTIAGO 53 - Tfnoa. 5802 83 - ELIZONDO

    16 ttipi-ttapa 57. zbk. / 9 1 -II1-7

  • H erriz herrI

    Z U G A R R A M U R D I

    Gau-pasa, ekainaren 22an izanen daMARGARI eta KORO

    Joan den astean bildu ziren gazteak urteroko gaupasaz m intzatzeko. Aurtengoan, ekainaren 22an, larunbatean izanen da gaupasa hori.

    Azkeneko lau edo bortz urte hauetan. dakizuen be- zala, Minxoriak taldea zen hunat etortzen zena, bai- nan gazteak pentsatu dute piska bat saindatzeko or- dua dela, eta hortaz beren asmoa da hiru talde berri ekartzea: Izan. Kanka eta

    Beltzez izanen dira talde tua piska bat egiteko. hauek. horrela denen gus- Hori bai. urtero bezala

    Joaldunak ez dire faltako beren danba-danba miste- riotsuekin.

    Baina hau ez da. noski. azkeneko bilera izanen, hemendik aintzina gazteak aunitz aldiz bildu beharko dute gaupasaren gain min- tzatzeko lan guztiak anto- latzeko, hiru mila pertsona baina gehiagoko gaupasak lezean antolatzeak ematen bail du lan haundia eta zenbait burukomin.

    Hala ere, egun horretan dena ongi ateriko dela es- pero dugu.

    ARROPA DENDA C E R V A N T E S AHELVETIA SEGUROS ^ x

    Era guzietako aseguroak Eska itzazu aurrekontuak

    Juana M. Urrutia

    E R L O JU eta B ITX I D E N D A

    ARRIETAK IR O L T R O F E O A K

    Tfnoa.: 580 445 E L IZ O N D O

    O SKO RRILIB U R U D EN D A

    Petrinea Tfnoa.: 592245 ORONOTZ-MUGAIRE

    Ezkontzetako erreporta iak Argazkiak eta bideoa

    ALTZARIAKzurgindegia

    • Sukalde, logela, jangela eta egongelarako mobleak

    • KoltxoiakTfnoa.: 58 01 55

    Santiago 40 ELIZONDO

    121 e rre p id e n a z io n a la , 54 . km IRURITA - BAZTAN

    JATETXEATfnoa.: 580101

    Santiago 1 ELIZONDO

    c* Lcx r ^ c »

    Argazkiak, Bideoa, MarkoakELIZONDO TF: 58 04 91

    DONEZTEBE TF: 45 03 64

    57. /.bk. / 91 -lll- 7 tlipi-ttapa 1 7

  • i I e r r iz h e r r !L

    S A R A .........................................................................................

    Elizanburu omendua izan zenOLHAIN ELKARTEA

    Otsailaren 17an iragan zen Bertsolarien Egunaeta “Elizanburu Urtearen" ofizialki idekitzea. Goizean mezaren ondotik iragan zi- ren mintzaldiak Herriko Etxean. Ondotik, bazkari herrikoi bateskeini zauku- ten 100 bat bazkaltiarri Omordiako jateko salan. Arratsaldean. 200 bat en- tzuleren aurrean Sarako Eskoletako haurrek Eli- zanbururen kantu zonbeit eman zituzten eta gero ber- tso saio on baten juziatze- ko parada ukan ginuen. Arras ongi iragan zen “Eli- zanburu urtearen” lehen ospakizuna.Agian heldu

    U R D A Z U B I

    direnak gisan joanen dire. Herritik urrundurik

    dagoen adiskidea1990ko apirilaz geroz-

    tik, Fleury-Merogis-eko presondegian aurkitzen da gure Saratar haurride bat, Bixente Garcia. Hiru hau- rren aita da eta nahiz sor- tzez ez saratarra izan. as- paldi huntan here familia- rekin Saran finkatua da. Ikusiz bere alde justizia aldetik ez dela desmartxa izpirik egiten eta bere ogenadudan jartzen dutela bere inguruko jendek, ahaidek eta Saratar aini- tzek, Sustengu Komite bat sortu da berriki. Berehala, Komiteak Bixenteren al-

    derako xedeak aurkeztu ditu Herriko Etxeari. On- dorioz, Herriko kontseiluak mozione bat onartu eta izenpetu du aho batez. Bil- kura ideki bat antolatzen dute Martxoaren 22an. Gainera bere familiari diru

    laguntza baten eskaintze- ko kantaldi bat antolatzen dute Martxoaren 23an arratseko 9etan Omordia salan. Kantariak, Guk. Jojo Bordagarai eta Erramun Martikorena izanen dire. Ondotik erromeria.

    Otsailaren 11 eta 12an ospatu ziren Iñauteriak

    A lk e rd ik o b e la i b a te ta n

    ALIZIA OLAIZOLAUrtero bezala ospatu

    ditugu Iñauteriak. Aurten hiru talde izan diraeskean, hemengo ohitura hori da.

    Taldc bat. Ttikiak. Do- namariako akordeolariare- kin egin zuten. haundia- goak. Amaiurko akordio- lariarekin eta herriko gaz- teak, Modesto Arantzako akordeolariarekin.

    Astelehenean. goizeko lOetan elkartu ziren gaz- teak Indiano Baitan eskean joateko. Lehendabiziko egunean. urrunago dauden auzoak egiten dira (Leor-

    las, Alkerdi eta Larrainta). Herrirat arratseko Setan ailegatu ziren. Indiano Baitan afaldu eta ondoren mozorro aunitz eta goize- ko 5ak arte dantzaldia izan genuen.

    Asteartean beranduago elkartu ziren gazteak. “bestondoarekin” zeude- lako. eta Iribere. Dantxari- nea (benta guztiak), Ola- zelai. Landibar eta Tejeria auzoak kurritu ondoren. herrian bukatu zuten. Afaldu ondoren. dantzal- dia goizeko 6ak arte eta bukatu ziren Iñauteriak

    "Pobre de mi”-arekin.13an hausterregun

    Iñauteak pasatu ondo- ren, hurrengo egunean hausterre eguna zen. Urte-

    ro bezala. meza eman zuen Justino Jaunak, eta ondo- tik, errauts hartzea. Arra- tsaldean. nahi zuenarentzat ere errauts hartzea izan zen.

    18 ttipi-ttapa 57. zbk. / 91-111-7

  • H erriz herrI

    L E I T Z A - A R E S O

    Sarrio papelera eskuz aldatuko da“Torras” da bere jabe berria, KIO kuvvaitiar taldekoa

    35 milioi Aresoko kaleak eta baserritako bideak konpontzeko

    ANTTON ERKIZIA

    Lehengo astetik, Mar- co Sarrio ez da Leitzako Papeleraren nagusia, tru- katu egin bait du bere par- tea. Leitzako lantegiarekin batera, Tolosako Uranga, Zornotzako Carmen eta Zaragozakoa ere bere es- kutik utzi ditu Sarriok, horien truke beste fabrika batzuk hartuz. Orain, Lei- tzako papelerak Sairiopa- pelyCelulosa.S.A.du izen

    ofizialaetaTorras Papel da bere jabe berria, Kuwait- eko KIO merkatal talde- koa.

    Bi hitzetan• Saskibaloi txapelketa

    aurrera.

    •Truk txapelketa hasi da AURRERAn (15 biko- te)

    •X akea (ajedreza) Gaztañagan (18 parte har- tzaile).

    • Jose Antonio Verga-rak odol emaileen urrezko medalla jaso du. Odol pre- miak hornitzen laguntze- ko,dagoeneko25 litroodol emanak ditu Leitzan bizi den Iruñeako seme honek.

    • Udalak erabaki ditu aurtengo aurrekontu edo presupuestoak: 500 milioi.

    Herriko kaleak kon- pondu eta baserritara bide onakbotaasmoz,35 milioi presupuestatu dituzte, eta horiek oso osorik Diputa- zioaren bizkar joanen omen dira,% lOOsubentzionatuz, alegia. Kaleak konpontze-

    tik hasiko dira, eta ondo- ren, Auzanea, Juantonea, Errandoneaborda. Alpatte- nea, Polainenea, Otsaida eta Pilipenbordarako bi- deak enbreatzeari ekingo zaio, malda haunditan porlana boteaz.

    “P a k e - to k i’’ e lka rtea n , X I. m u s tx a p e lk e ta o s p a tu b e rr ia da. H a m a b i b ik o te a ritu d ira a u rte n g o a n e ta F e rm in A iz a g irre e ta J o s e A n to n io A ld a re g ia iza n d ira txap e ld un .

    IN FO R M A ZIO A :

    E z ka lo J a u n a T fn o a : 4 5 15 18

    D o n e z te b e

    ERATSUN • B a s e rr i bat, b o rd a e ta 4 0 .0 0 0 m 2ko e re m u a re k in , (a rg i- in d a rra e ta u ra e re b a d u ) 7 .5 0 0 .0 0 0 p z ta ta n .

    ° B a s e rr ia 3 7 .0 0 0 m 2rek in 5 .3 0 0 .0 0 0 p z ta ta n .

    EZK URRA • B a s e rr i ba t k a n p o tik b e rr itu a , 3 s o la iru , 2 7 0 m 2s o la iru b a k o itz e k o e ta 5 5 .0 0 0 m 2rek in .

    ITUREN • L a s a g a a u z o a n 3 s o la iru k o 2 e txe . 5 .5 0 0 .0 0 0 e ta6 .0 0 0 .0 0 0 p z ta ta n .

    OIEREG I • H iru s o la iru k o e txe a , 7 0 m 2 s o la iru k o 4 .5 0 0 .0 0 0 e ta n .• E txe b a t 5 0 0 m 2ko b a ra tz e a re k in 2 0 .0 0 0 .0 0 0 pz ta .

    LEG ASA • H iru s o la iru k o e txe s e ñ o r ia la 1 5 .0 0 0 .0 0 0 p z ta ta n .BERA • 9 0 m 2ko p isu a 6 .0 0 0 .0 0 0 p z ta ta n .D O N EZTEB E • 9 0 m 2ko p isua , s u k a ld e e k ip a tu e ta k a le fa k z io a re k in .A LM A N D O TZ • T e rra z a d u n p isu b a t 5 .3 0 0 .0 0 0 p z ta ta n .ELIZO NDO • 9 0 m 2ko p isu ba t, h e rr i-e rd ia ld e a n 5 .5 0 0 .0 0 0

    57. zbk. / 9 1-III- 7 ttipi-itapa 19

  • H erriz h errI

    G O I Z U E TA

    Iñaki Lujanbiori omenaldia egingo zaio hilaren 18anESTEBAN AROZENA

    Kubako Munduko pi- lota txapelketan urrezko domina lortu zuenez ge- roztik hilabete batzuk iga- ro badira ere. Goizuetako erakundeak eta pilotaza- leak ez dira orduan Iñaki Lujanbiok egin zuenaz ahaztu, eta horren seinale. hil honen 18an eskeiniko zaion omenaldia da. Hori dela eta, San Jose bezperan burutuko den ekintza na- gusia Kuban jokatu zuten bi bikoteen arteko partidua izango da, hau da, Lujan- bio-Balerdi alde batetik eta Eugi-Azkarate bestetik, ilunabarreko 8etan .

    Afalondoren eta nola- bait omenaldi jai hau boro- biltzeko, hain ezaguna den Joxelu Anaiak taldeak

    dantzaldi bateskeinikodu.

    Haur Kantarien txapelketa

    Otsailaren 24ean La- kuntzan ospatu zen Haur Kantarien Txapelketaren kanporaketak gure herriko ordezkaritza ederra izan zuen, 28 abeslari goizueta- rrek parte hartu bait zuten lehiaketa honetan.

    Txikien mailan, Ene- ritz eta Amaia bikoteak “Gerraren aurka” abestia- rekin parte hartu zuten. Maila berean, sei haurrek osatzen zuten “Biribil” tal- deak “Gu gara Euskadiko gaztedi berria" abestia aur- keztu zuen.

    Gaztetxoei dagokionez esan, iazko txapeldunak diren Dani eta Ainarak “Greziako itxasontzia”-

    rekin parte hartu zutela aurten, eta 18 neska - muti- len artean hornitu den “Kinttalko” taldeak “Ar- tzainen koplak” izenburua daraman kantarekin parte

    hartu zuten Nafarroako Euskal Haur kantarien txa- pelketa honetan. Emaitzak Martxoaren lOean Donez- teben burutuko den saio- aren ondoren jakinen dira.

    Datorren astetik kua- droak enmarkatzen ha- siko gara.Bittiria, Tfnoa: 62 75 42

    LESAKA

    MUSIKA DENDAZ E R B IT Z UB E R R IA K

    / Ekipoen alokairua / Disko-bar, diskoteka, e.a. ekipoak / Soinu ekipo guziak orokorrean

    San Esteban 37 - Tfnoa: 63 10 59 - BERA

    LERINgo ardo gorri : eta beltzak j

    Banatzailea: Manuel Taberna

    Tfnoa: 63 10 27 - BERA

    20 ttipi-ltapa 57. zbk. / 91 -in-7

  • H erriz herrI

    EZK O N TZA K

    Jose Ira izoz Indaberea eta Maite Arrieta Larregi, Arizukoa eta Oronozkoa, Otsailaren 16an.

    JA IO TZA K

    Nerea M ortalena M askotena,Urdazubin. Otsailaren 9an.L ucie L oustaunau , Saran, Otsailaren llan.Mikel Labeguerie, Saran, Otsai- laren 20an.Oihane Altzuguren Ramos, Be-ran, urtarrilaren 12an.Gorka Tolosa Burlada, Beran. urtarrilaren 29an.Maialen Chantre Irazoki, Beran, otsailaren 6an.L eire A letxa Prat, Lesakan Otsailaren 14ean.Josu Larralde Mujika, Lesakan Otsailaren 22an.Josu Irurueta Zinkuenegi, El-gorriagan, Otsailaren 18an. Helene Agirre Mindegia, Dona- marian. Otsailaren 5an.Saray Inda Lizasoain, Donama- rian, Otsailaren 3an.Gotzon Baraibar Barrenetxe, Lekarotzen. Urtarrilaren 28an. Maialen Arregi Torres, Elizon- don. Otsailaren 14ean.Iñaki Arregi M ortalena, Eli- zondon, Otsailaren 13an.

    HER IO TZA K

    Corpus Etxandi A lm andoz,Donamarian. otsailaren 15ean, 75 urte.Manuela Elizagoien Danborie-na, Etxalarren, otsailaren 20an, 91 urte.Rufina Sathicq, Saran. Otsaila- ren 16an, 80 urte.Felisa Juanko Barberia, Bein- tza-Labaienen, Otsailaren 14ean, 61 urte.K orpus Etxandi A lm andoz,Donamarian, Otsailaren 15ean, 75 urte.Jose Huarte Etxeberria, Nar- barten, Otsailaren 25ean, 55 urte. Juan Barrenetxe Etxebarria,Berroetan, O tsailaren 15an, 87urte.Ignazio Irigoien Etxeberria,Elizondon.Otsailaren 1 6an,73 urte.Antonio Galain Iparragirre,Elbetean, Otsailaren 25ean, 91 urte.M artina Ariztizabal, Elizon- don, Otsailaren 14an, 89 urte. Dolores Jauset Mila, Elizon- don, Otsailaren 21ean, 94 urte. Ramon Latasa Elizondo, Eli- zondon, Otsailaren 26an, 61 urte.

    SUKALDE ALTZARIAKLegia, 42 Tfnoa: 63 03 77 BERA

    BORTZIRIItze a 4, b e h e a - B E R A

    T fn o a : 6 3 10 91

    * A s is te n tz ia te k n ik o a re n z e rb itz u a* T .B ., B id e o , H I-F I e ta e le k tro g a ilu e n

    k o n p o n k e ta* B a k a rk a k o , k o le k tib o e d o ta s a te lite

    b id e z k o a n te n a k e re p a ra tz e n d itu g u

    57. zbk. / 91-111- 7 ttipi-ttapa 21

  • E r r e p o r t a iA

    Etxalarko azken sagardogileakIaz arte, Lesakako baserritik sagarra erosi eta sagardoa egin dute

    Hemen kontatzen denaren

    xehetasunak Etxalarri

    dagozkionak izanagatik, gure

    eskualde edo alderdiko edozein

    herritakoak izan daitezke, aldaketa

    ttiki batzu gora- behera.

    SAGARDO A etaPITARRA

    Sagarretatik bi edari mota sortzen dira. Tolare- tan zanpatuz, sagarrak bo- tatzen duen bameko ura, tina deitzen zaiona, hori da sagardo bihurtzen dena, irakin edo fermentatu on- dotik. Tolarerik ez zuena, bertzela moldatzen zen: egurrezko mailuz sagarra jo eta kupelean altxatu, ura nahasiz. Honentzat izen egokiagoa pitarra da. To- laretan zanpatuta gelditu- tako sagar hondarra den patsari ere probetxua ate- ratzen zitzaion, urez bete- tako kupeletara sartuz. Horri ere pitarra deitzen zaio. Bazen bertze modua

    pitarra egitekoa: sagarra xerratu eta idortzen eduki ondotik, kupeletara bota eta hau urezbete. Pitarra, jaki- na, hagitz edari arina zen, belar lanetan eta beroaldi- tan ere lasai edan zitekee- na.

    A z k e nSA GARDOEGILEAK

    Etxalarren etxe bakarra da, ustez, sagardoa gaur egun egiten duena, etxeko tolarean: Apeztegia (Ar- txentxea). Sagarra kanpo- tik erosten du, Lesakako baserritik azken urteetan, eta iaz sagarrik bildu ez

    zelako baserri hartan, sa- gardorik ere ez da aurten Apeztegiko barriketan.

    Duela 30-40 urte, or- dea, sagardoa aunitz etxe- tan egiten zen, gehienetan, eta etxeko sagarraz, gai- nera. Orain hogei urte ere etxe frangotan. Izan ere, sagardoa zen edari nagusia herrian, eta urte guzirako etxean behar zen sagardo eta pitarra pilatzen saiatzen ziren, uztaren arabera.

    T1 OLAREAK Etxalarko etxetan ba-

    daude, oraindik ere, tola- reak, oso-osoak zenbait. Oraingo jendeen oroime- nean, karrikan tolare mul- tzoak lan egiten zuen, Goietxean, Apeztegian, Maistemean, Gastienean, M itx e ln e a n ... Bazen hauetakorik 600-800 1. zanpaldi bakoitzean atera- tzen zuenik. Baserri auzo batzutan tolarea etxe bakar batek zeukanez, harat era- maten zuten sagarra auzo- tarrek, hala-nola, Lakain- darrek eta Gorosurretata- rrek Perugorrieneko Bor- dakora. Honek 300en bat kilo sagar hartzen zituen aldian, 2001. sagardo utziz.

    Berriki arte, sagardoa, gure e txeetako eguneroko edaria zen

    22 ttipi-ttapa 57. zbk./91-I!I-7

  • E r r e p o r t a iA

    Olazarrera ere 3-4 etxeta- lik joaten ziren, aintzine- koaren neurri beretsukoa den tolarera. Bertze zen- baitek, tolare ttikiagoa, etxerako bakarrik erabil- tzen zuten, lOOen bat kilo- rentzakoa. Horrclakoa Sa- roietan ikus daiteke. Ba- zen tolarea Antsoneko Bordan. azken urteetan Oiarburuan ere. Dena den, badirudi pitarra zela etxe gehienetan egiten zena.

    As p a l d i k o_________ EDARIABatzarreko aktak dioe- nez, 1729. urtean ogia eta sagardoa ematen zitzaien auzolanetan ari zirenei, «ohituradenbezala». Urte haietan herrian bi ostatu- tan saltzen zen sagardoa, urik gabea batean eta urdu- na, pitarra, bertzean, ho- rrelako aipamenak beran-

    duago ere ikusten ahal di- relarik Udal-artxibuko li- buruetan. 1800-1840 urte- tako «H am arrenak eta P rim izien liburuak» , elizarentzat urtero ematen ziren gauzen artean bat sagarra zela agertzen digu. Etxalarren elizarentzat 2-3 mila kilo sagar biltzen zen urte txarretan, sagar urtea zenean 10-12 mila kilota- raino ailegatuz. Horren arabera, zenbat sagar egi-

    ten zen herrian?. Milaka kilo aunitz, dudarik gabe.

    Eta horrela berriki arte. Sagar aunitz eta sagardoa eguneroko edaria, gaztai- nekin batera. Gogora, urte zahar egunean eskean hau- rrek kantatzen duten as- paldiko «Ela-E la »ren kantu-hitza: "kupela ba- rrenean mama goxo».

    Aintzinagoko berririk ere etxe izenetan aurkitzen dugu. Orain dela 400 urte

    elizako liburuetan honako izenak ageri dira: Dolarea, gauroraindik Iñarretan da- goena; Dolarea Bergara, Jauregietan zegoena eta gaur desagertua; Dopal- dako(Topaldeko) tolareak; Errandoneko tolareak. Antza denez, etxe hauetan ez zen tolare bakarra.ehian, tolareak zeuden. gainean familia bizi zela.

    E GITETIKUZTEARENARRAZOIAK

    Izan ere, gaur cz sagar- dorik, ez pitarrik ez baita ia-ia egiten, ezta sagarrik ere biltzen. «Begira, lan franko eskatzen du sagar- doak, eta gaur sosa aisa ikusten denez, errazagoa da joan eta edaria eros- tea». Honela mintzatu dira batzuk, aldaketaz galde- tzean. «Sagardoa, gaine- ra, ez zitzaigun beti ona ateratzen, botilatuta galdu ere bai batzutan». Saga- rraren guttitzeaz, belar pikatzeko tresnarentzat trabadelaaditu baduguere, gaitza da gehien aipatzen dena, «gaurko sagarra harjoa da dena eta bere- liala usteltzen da, saga- rrondoak ez du ematen le- hen bezala eta galdu egin dira arbolak». Eta hau izan daiteke, gehienentzat, sa- gardo ez egitearen arrazoi nagusia, zenbait etxetan eginen bailukete.orainere, sagarrondoak emanen balu.

    PELLO APEZETXEA

    57. zbk. /91-111 7 ttipi-ttapa 23

  • E lk a rrizk etA

    Santi Uhalde, zubietar kaikugilea

    «Artisautzatik bizitzea ezinezkoa da»

    Etxeek, bertan bizi direnen izakera erakusten omen dutela diote, eta baliteke... Nereak, esate baterako, ordenaeta“desmadrearen” arteko sasi-oreka pertsonala gordetzen duela esanen nuke.

    Zubietako Markeseneak atea ireki beharrik ez du, kanpotik nabari baita. Baina... irekitzerakoan... museo edo zura-santuetxe usaia hedatzen du. Tinbrea jo eta sartu gara.

    Santi bazkalondoko kuluxkadatik altxatu dut. Mari Carmenek kafia prestatzen duen bitartean, hasi egin gara. Nere asmo eta beharrak argitu dizkiet: artisautzari buruz solastera joana naiz. Hobeki esanda, artisautzatik bizitzeko posibilitatei buruz, alegia. Santik lana kolokan izan zuen orain berriro eta burutik horrelako irtenbiderik pasatu ote zitzaion ala ez galdetzea nahikoa izandu dut. Ordena gorde dezagun, dena den. Hasieratik hasirik...

    ttipi-ttapa: Aspalditik za- biltza horrelako lanetan?-Santik pentsatu beharra dauka, emaztearekin kon- tsultatu, alegia-Santi Uhalde: Hamalau bat urte izanen dira -d io - t-t: Eta ikasi? Nork erakatsi zizun?S.U.: Erakatsi? Inork ez! Nere kontura hasi nintzen. f-f;Horrela? bat batean? S.U.: Ez.ez! Amazena bizi zela -dio Santik- errosa- rioa errezatzeko garaian bela pizten genuen eta amak, ez zuen sekulan kandclabroa erabili nahi, zikintzen zela e ta ... Eliza- ra eramateko gorde behar zuen..., orduan garbitzea zailagoa balitzbezala. Hasi nintzen, bada, kandela- broak, gero zenizeroak, palilleroak egiten... kapri- txora .. . eta gero ... kaikuak.

    -Garrantzirik ez balu bezala bideratu zen Santi, kaiku egiteak duen zailta- sun alorrera, zein pazien- tzia eta denbora eskatzen duen adieraztera. Zuraren tratamenduak behar omen du gehiena, luzeena. Zioe- nez, eta horrela egiten du berak, enborra aukeratuz gero lehenengo lanetik bukaera bitarte urte bat pasatu behar omen... idor- tzen utzi behar baita.

    24 ttipi-ttapa 5 7 . zbk. / 9 1 -1 1 1 -7

  • E l k a r r iz k e t A

    gero izanen zenuen auke-ra -esan genion guk ausar- diaz jantzirik-S.U.: Ikusiko duzue! Orain ez dela asko, Goizuetatik eduki nuen dentanda, kaiku aunitz egiteko, Sueziara bidaltzeko ornen ziren. Es- keintzen zidaten prezio- arekin, kaiku bakoitza bostehun pezeta azpitik saldu behar nuen. Merezi al du?

    -Gure protestak ez zu- ten deusetarako balio, Santik ez bait dio irtenbi- dcrik ikusten. Solastu ge- nuen Nafarroako Gober- nuaren asmo posiblei buruz, eta Santi estzeptikoa agertu zen, lehen. hitzak ere egondu bait ziren... Artisauen Elkartea atera zen, baita, baina horri, Santik emaitza bakanak ikusten bait dizkio... Mo- mentuz, bi bide soilik omen daude. Biak, orain arte martxan daude- S.G.: Eguneroko lanetik aparte ari -izanen zen bata- edo bestela, enpresa txikiak montatzea, bestea; Elgo- rriagako arotzak egin du- ten antzera edo Karmelo Bonetak eta Andak hartu duten bidea.

    -Dezepzioak garaitzen zidan bitartean, Santi eta Karmele tresnei buruz lia- tu ziren, gubiak, labanak, zorrozteko moduak zirela eta ez zirela... Beste auke- ra bat galduko ote dugu?-

    JUAINAS PAUL ARZAK

    Gaian luzatzerik bada- go, noski, hagitz intere- santea baita. Santi, bestal- de, ez da kaikutara muga- tu. Eraezberdinetako zurak landu ditu. eskulturara jo nahi balu bezala, baita mi- niaturetara, tamainu guz- tietako kaikuak eginak bait ditu: beretzat gordetzen di- tuen gauzak bere etxeko sarrera eta eskilarak bete- tzen dituztelarik, iada.

    Baina zeharkako bideak erabili baditugu ere, ez gabiltzagure gaiatik urrun. Afizioa... lana... ogibi- dea? Kaikugilea, zer da?- f-f: Monteron egiten duzu lan eta enpresak izan di- tuen gorabeherak ezagu- nak dira. Nola suertatu

    zaizu zuri?S.U.: Urte-erdiko paroan egon behar izandu nuen, eta... julion bukatu nuen! f-f:Egoera horretan zine- la, ez zitzaizun burutik

    pasa artisautzatik bizi- tzea?S.U.: Zertarako? Ezinezkoa bait da!f-f; Hain seguru zaude?Prezioak goratuz

    57. zbk./ 9I-III-7 ttipi-ltapa 25

  • K irolaK

    Doneztebeko Erreka, eskubaloian gogor dabilen taldea

    Saskibaloian, txirrindularitzan eta Kross mailan ere lanean hasi dira

    Nahiz eta 1975. urtean amistoso

    batzuk jokatu, taldea nola zebilen ikusteko, ofizialki 1976 - 77 denbo- raldian hasi ziren

    lehendabiziko ligan parte hartzen Doneztebeko Erre-

    ka taldekoak es- kubaloi mailan.

    laz bezala, Estalu m ailako 2. m ailan ari den ta lde hau, aurten ere ia-ia txapelduna da berriro.

    Hasieran, eskolako frontoian aritzen ziren Errekakoak, etajakina, tal- de bakarrarekin, orduan nahiko lan bait zuten hori ere lortzeko.

    Lehen asmoa, bertzal- de, kirola pixka bat mugi- tzea zen. herrian inork ez zuela deus egiten alde ho- rretatik ikusirik.

    Behar hau lehenbizi ikusi zuena Javier Blas izan zen eta gero bertze biz- pahiru lagunen lankidetza lortu zuen, Pako (Korreos- ko langilea), Alfredo Zu- garramurdi eta Javier Os- tiz, hain zuzen ere.

    16 urtetako historiaUrtero parte hartu izan

    dute Eskubaloi Federazio- ak antolatu dituen txapel- keta guztietan (ligak, ko- pak, etabar...), eta honetaz aparte, beraiek ere antola- tu dute hainbat elkarteren arteko txapelketarik.

    Liga bi eta zenbait tor- neo ere eskuratu dituzte, eta behin Kopa Lopez-Sanz izendatutako txapelketan bigarren geratu ziren, kon- tutan hartuz txapelketa ho- netan maila haundiko tal- deak izaten direla. Taldea aurrera eraman dutenak aunitz izan dira eta norbait

    kanpoan ez uzteko, izenik ez ematea da hoberena. Bertzalde, Erreka talde- koek beti pentsatu izan dute ez direla beraiek garran- tzitsuenak, euren lanarekin lortzen dutena, baizik.

    Bertze kirolik ere lantzen dute

    Momentu honetan, es- kubaloiaz gain, badituzte saskibaloian eta txirrindu- laritzan parte hartzen du- ten taldeak eta horretaz aparte, bertzeendako gau- za ezberdinak ere antola- tzen dituzte. hots, Krosak, "Milla Urbana”, etabar... Gainera, edozein gauza

    antolatzeko edota antola- tzen laguntzeko prest dau- de.

    Aurtengo denboraldia primeran doakie, eskuba- loian estatuko 2. mailan ia ia txapeldunak bait dira berriz ere. Jubeniletan Na- farroako 3.ak eta infantile- tan, momentuz, Nafarroako zortzi talde hoberenetan sartuak daude.

    Saskibaloian, berriz, oraindik bi urteko taldea dela izanik, nahiko paper ona egiten ari dira, baita ere infantil mailan.

    Errekakoek dioten be- zala "zer gehiago eska de-

    26 ttipi-ttapa 5 7 .zbk./91-111-7

  • K ir o l a K

    1976-77an. lehendab iziko ligan parte hartu zuen taldea

    Jubenil m ailan ari den taldea

    zakegu/”Denetara, 90 pertsona

    dituzte kirol egiten, liaue- tatik 70 fitxa ofizialekin.

    Etorkizunerako asmoak, ametsak...

    Eskubaloian, igotz.eko asmoak buruan sartuta di- tuzte, baina ez da errexa horrelakorik lortzea. Iaz ere, Gijonen barna ibili zi- ren igotzeko asmoz baina ez zuten lortu. Hala ere, aurten berriz saiatuko dira, eta lortuz gero. 1 .A mailan arituko ziren datorren den- boraldian.

    Nafarroako Kirol Jo- koak direla eta, heldu den

    urtean saiatuko dira kadete mailan ere eskubaloi tal- dea ateratzen. Bertze kiro- letan ere nahiko lukete zer- baitetan hasi, baina hori egiteko, arduradunak eta lanerako gogoekin dagoen jendea behar dute.

    Instalazio kontuan ez dute indar ekonomikorik, eta beraien lana instituzio publikoei horien beharra erakustea litzateke.

    Azkenik, jendeari eta mugitzen dituzten haurren gurasoei dei bat zabaltzen diete, laguntza gehiago es- katuz, leku guztietan ongi etorria izaten delakoz.

    IKOR KOTX

    v r J

    / *

    XVIII. Berako Pilota Txapelketaren finala

    Emaitzak: Paletaz, Gomazko pilotarekin L. M. Retegik eta F. Sote- ras-ek, 30 - J. Zubietak eta R. Zubietak, 28; La- rruzko pilotarekin, J. A. Altzugaraik eta Felix Santamariak, 35 - J. M. Lasagak eta J. L. Arribi- llagak, 31. Bertzalde es- kuz binaka ,prebenjami- netan, Iban Zubietak eta Fermin Martikorenak, 16

    - Mikel Aranibarrek eta Mikel Lertxundik, 10; Benjaminetan, G. Rete- gik eta M. Larretxeak, 18- G. Arretxeak eta Gorka Irazokik 9; Kimuetan, Hasier Saraguetak eta Iñigo Retegik, 18 - M. Zubietak eta J. Araniba- rrek, 7; eta haurretan, J. Almandozek eta M. Ola- zabalek, 18 - J. Mitxele- nak eta A. Lasagak, 5.

    H am abostald ikojokaldiak

    B aztango em aku- mezkoen Eskubaloi se- nior taldea.Lehenengo mailara igo- tzeko fasera ailegatzea- gatik. Urtetako lanak fruituak ematen dituela garbi dago neska haue- kin. Ea upetzen diren!!

    Eskualdeko fu tbo l ta l- deak.Leitzako Aurrera taldea ezik, bertze guztiak nega- tiboekin aurkitzen dira sailkapenean. Ea, Bazta- nek. Beti Gaztek eta Gure Txokoak burua altxatzen duten.

    57. zbk. /91-111 -7 ttipi-ttapa 27

  • O sasunA

    Sudurretiko odol-darioari buruz

    Odol-darioa gelditzeko erraxena, sudur-ziloan gasa sartzea da.

    H ainbatetan ema- ten den larrialdi hau, batzutani ........ M garrantzirik ga-bekoa izaten bada ere, bertzetan, tratamendu ha- gitz ezberdinak behar di- tuzten egoera larrietara eramaten gaituena dugu. Arrazoi arruntenak

    1.- Infekzioak: Sudu- rrean infekzioa izatea da arrazoirik ugariena.

    2 .- Aldaketak odol- koagulazioan: Odolean, odol-darioa gelditzea oz- topatzen duen zerbait da- goenean. Batzutan heredi- tarioa bada ere, bertzetan, merkurio, kromo eta fos- foroa hats hartzen den to- kitan lan egiten duten per- tsonei gertatzen zaie.

    4 ,- B otikak: Arra- zoiren batengatik, koagu- lazioa oztopatzen duten botikak hartu direnean. Garrantzizkoa da, KASU HAUETAN ASPIRINA- RIK EZ DELA SEKULA HARTU BEHAR erraitea.

    Aspirinak oinazea lasai- tzeko balio badu ere, odol- darioa gelditzeko kaltega- rria baita.

    4 .- Tumorrak: Batzuk onak eta bertzeak txarrak; denak izan daitezke odol-

    darioaren arrazoiak. Ez da normala.

    5, - Sudurrean zerbait sartzeagatik: Haurretan, nagusietan baino normala- goa da.

    6, - Arrazoi jakinik

    gabe: Medizinan auniztan gertatzen den bezala, ka- surik normalena da. Bapa- tean, zergatik izan daite- ken jakin gabe, odol-da- rioa hasten dela.

    7.- Faktore posibleak: Normalena, odol-presio- aren altxatzea izaten da. Zenbaitetan, odol-presioa altxatu zaigula agertzen duen lehen seinalea odol- darioa izaten da.

    Tratamendua Erraxena, izitu eta me-

    dikuarengana joan aintzi- nean, sudurra tapoiatzea izaten da, sudur-ziloetan nahikoa gasa sartuz, gero odola gelditzen denean kendu ahal izateko, gasa pixka bat kanpoan utziaz. Honekin batera,garrantzizkoa da burua aintzinera makurtzea eta ez gibelerat, odola gelditu arte. Gero, arrazoia zein izan den ikasi, gehiagotan ez gertatzeko.

    B E N E D IC T O A G IR R E M edikua

    __________________Kiromasajista Fisioterapeuta____________________Masaia terapeutikoa eta prebentiboa, berrindartzea, depresioak, nekeak, stressa, lepa-hezurra, erreuma, ziatika, emakume-gaixotasunak, etabar...

    KONTSULTARAKO, ESKATU ORDUA Tfnoa: 45 22 67 - ELIZONDO

    ARMUAJatetxeaZugarramurdiko karretera 3. Km

    Tfnoa.: 59 9131- URDAZUBI

    ttipi-ttapaZure iragarkiak inguru honetako 4.100 etxetara

    zabaldu nahi badituzu, deitu 611188 tfnora.

    LUR APALM E K A N O T E R A P IA Z E N T R O A

    BIZK AR R A - A R TR IT IS A - ZA IN AK - STRESA

    P laza Zaharra 7, T fnoa: 63 70 11 LESAKA

    28 ttipi-ttapa 57. zbk./9i-ui-7

  • A ro berriaren atariaNAstrologia

    Iñaki Perurenaren karta astrala

    Iñaki Perurena, Leitzan jaioa 1956 ko irailaren 22an

    Iñaki Perurena, Lei- tzako harrijasotzailearen eguzkia Virgon dago, eta zeinu honek ematen dio zentzu kritikoa, mentalita- te analitikoa, eta pertsona- litatean apaltasuna.

    Ikasketetan gauza haundirik egin ez bazuen ere, kirol mailan figura pa- regabea da. Giza mailan ere gora doa eta gero eta poli- fazetikoago agertzen da. Iñakik jendearekin konektatzeko ahalmenadu. Eta nere ustez gauzarik ga- rrantzitsuena, apostu mun- duko jokabide bihurri ho- riek bazterrera utzi eta bere azkenekomarkagainditzen saiatzen dela da.

    Kartara itzuliz, lOeta- tik 5 planeta zeinu fijotan daude. Honek segurtasun beharra ematen du, bereari eustea, ez du etsitzen berea lortu arte.Astzendentea Aries da, gainera zeinu bakoitza dagokion etxe ar- ketipikoan kokatzen da, honetaz dauka suerte hori,

    momentu bakoitzean behar den bezala, konplexurik gabe eta indarrak neurtuz jokatzeko.

    Eguzkia Virgon dago, 6. etxean. Iñakirentzat bi- ziarenzentzua eguneroko egin behar ttikietan dago, egoerak gainditzeko pix- kanaka gauzatzen diren ahaleginetan. Planetarik

    gehienak 2. koadranteandaude. Pertsona hauck nahi izaten dute ekintzek be- raietaz hitzegitea. Iñakik goi aldean planetarik ez duenez, ez du lider paperik jokatuko, ez zaio interesa- tzen, arlo horretan nahiko pasiboa da. Planeta ge- hienak eskuineko aldean direnez, beretzat kezkarik

    haundiena bertzeen aurrean agertzeko modua eta eska- tzen diotena betetzea da. Ezkerreko aldeko bi plane- ta horiek, berriz, bere nor- tasunean pisu gehiena du- tenak dira. Bata Marte, aktibitate fisikoaren sin- boloa eta bertzea ilargia da. Astzendentean “M ”a dago, eta ilargiarekin bat egiten duenez, balore fe- meninoak estimatzen ditu. Bere burua hagitz loturik sentitzen du bere amare- kin, edo bere herriarekin. Gertatzen ahal da ere, bere biziko emakumeak -ama, emaztea...- sobera ideali- zatzea eta eritzi errealista- rik ez izatea.

    Bertze gauzetan, Iñaki- rekin ongi gelditzeko, bonboiak oparitzea da ho- berena, dultzea oso gus- tokoa bait du. Eta buka- tzeko esaera zahar bat: Planetek ez dute gizon ja- kintsua maneiatzen, alde- rantziz baizik.

    F E R M IN A L T Z U G U R E N

    G.M.G.

    GAMARGA S.A.

    M A R M O LA K , G R A N ITO A K , H A R E A R R IA K121 errep ide nazionala, O harrizko b ide -guru tzea

    T fn o a .: (948 ) 58 05 43 IR U R IT A

    ✓ S u k a ld e e ta k o m u n e ta ra k o e n tz im e ra k✓ E txe a in tz in a ld e a k e ta p ie z a t t ik ia k o r o h a r✓ K a n p o s a n tu ta ra k o la n a k (H ila r r ia k . . . )

    P**Qj/rvetatioaKSan M iguel 2,DONEZTEBE

    IMERKEALDIAKI57. zbk. / 91-III-7 ttipi-ttapa 29

  • M erkatu ttikiA

    E t x e b i z i t z a k

    •Lesakan baserri batherritik 2 kmtara., bizitzen jar tzeko moduan eta 30.000m2 maldan. Infor- mazioa: 451518 Ezkalo.

    .•Donezteben pisu bat, 90m2koa, osotara ekipatua. 18m2ko ganbara. Propano kalefakzioa, 3 logela, egongela, 2 bainugela oso. Ezin hobeki orientatua. Informazioa: 45 15 18 Ezkalo.

    L a n a• Elizondon, haurrak

    zaintzen, etxeko lanetan edo komertzioren batean lan eginen nuke. Tfnoa.: 580827. M- Angeles-etaz galdetu.

    •Astean zehar Bera, Lesaka edo Irunen lan egi- nen nuke; bai haurrekin, etxeko lanetan, ostatu ba- tean edota komertzio ba- tean. Dei 630789 tfnora.

    •Astean zehar Beran, Lesakan, Igantzin edo Etxalarren edozein lan egi- nen nuke. Esperientzia haurrekin eta dendetan. Tfnoa: 45 05 28

    S a l e r o s k e t a k

    •Zezen gorri bat salgai. 5 urtekoa. Bizitako edota haragitako. Tfnoa: 615019. Eratsun.

    • “Desbrozadora” batsalgai dago Arizkunen. Berri-berria, batere ibil- tzekoa. Deitu 453037ra 3etatik aitzinera.

    •ALPINA PROF 41 motozerra salgai. Tfnoa (943)490619.

    • Alfa Romeo 33 1.5,4 erruedetara trakzioarekin salgai. Kolore gris metali- zatua. 3 urte eta 37.000 km. NA-U , okasioan.725.000 pzta. Tfnoa. 45 15 18.

    • R enault ExpressConby urdina salgai. Ga- soilekoa, 4 urte (NA-S). 725.000 pzta.Tf. 451518.

    • Ordenadorea salgai. INVES PCX10, 3,5eko bi disketerakoa. Inprimaga- ilua Olivetti eta WordStar programa. Berri berria. 115.000pzta. Tfnoa.: 634126 gauez.

    • AH - Goldoni trakto- karroa salgai. Tfnoa: (943) 490619.Oiartzun.

    D e n e t a r i k• Edozein klasetako

    mobleak erosiko nituzke. Etxez etxe pasatzen naiz eta eskura ordaindu. Dis- krezio osoa. Tfnoa 451518.

    •Giltza batzu agertu dira inauterietan Lesakako Ipar Haize Ostatuan.

    H a r r e m a n a k•Asier Lukanbioren-

    tzat: Kontuz tabernetan, hainbertze neskekin ero- tuko zara.

    •Goizuetako Txomin eta Alfonso. Mutil oso ja- torrak zarete. Leitzako festetan ikusiko gara. Kati, Ikeme eta Salima. Bi musu.

    •Sunbillako Jose Mari: Pottoko maitia, zurekin egotekogogoznago. Muxu haundi bat. Iturengo neska bat.

    •Iruritako Pantxito de nri corazon: mutil mires- garri motorizatua. Sagu hortzak izan arren, dotorea zara eta bihotz onekoa. Animo! ligatu fuerte-fuer- te eta bixi-bixi.

    •U B I-A k o inozoei: “Urrutiko giltxaurrak ha- malau, bertara joan eta lau”

    Zuen laguna Feliz Joxe.•Almandozko Yolan-

    darentzat: Aurrera segiza- zu beti bezala. hain alai eta sinpatika. Aunitz maite zaitut. “Zanu”.

    •Lesakako Angeleri: Ikusi zintudanatik zure a- tzetik nabil. Oso goapoa zara. Maite zaitut bihotz- bihotzez. Arantzako neska rubia bat.

    •DoneztebekoJoxerra: zure makina eta nire ofizi- naren artean gelditzen di- ren begiradak, ez dira na- hikoa. Begi orlegidun izkutuko amorantea.

    •L eitzako Salima: Ssony eta Ttane gara. es- kerrik asko peztarengatik.

    •Iru ritak o Makiri: Hemen egonen gara zure zain. Begietako sua J.U.I.

    • Z u g a r r a m u r d i k o Maite S.: zure gorputz ederra nahi nuke nereain- gana etortzea berritz. Mai- te zaitut. Musu bat zuk da- kizun tokian.

    •Txirrindulari onene- tariko bati: zu zara eta izanen beti nere bihotzeko txirrindulari bakarra. zure polita eta potxola.

    P *1 ORRIALDE HONETAKO IRAGARKIAK DEBAL- bEKOAK DIRA.TESTUA IDATZIETA IGORRIGURE IBULEGOETARA EDO TELEFONOZ DEITU.1 Testua: ...................... — .......— ... ......... ...................

    F * -----------------------------------------------------------------------------------| ttipi-ttapa z e u r e e t x e a n d e b a l d e| HARTU NAHI BADUZU, EMAN ZURE IZENA!!

    | IZEN-DEITURAK.........._ ........................................

    HELBIDEA —...............................................................

    ttipi-ttapa|_Herriko Etxeko Plaza 1,31780 BERA Tfnoa: 63118 8 j |__

    HERRIA............................................ ........... — ....

    ttipi-ttapaHerriko Etxeko Plaza 1,31780 BERA Tfnoa: 631188

    _ l

    30 ttipi-ttapa 57. zbk. / 91-III-7

  • D enborapasA

    Pilareak

    Hori bera

    Bihotzukituak

    Ontziberezia

    Suge tzarra

    Iparre-tarrak

    Nobiarenlagunak

    Portua

    Eragozpen

    Zorte

    Arrantzaaparailu Edo

    Dirujokoa

    Bokala

    Errioxakoibaia 501

    Istu

    Automatak Meatzea

    LasaituAzkenabirritan

    Gabeziak

    Konprcni-garri

    Kalabaza

    Gaiitsaskor Utz iezaiok

    51 Alkoholenbukacra

    Gipuzkoakc ibaia Bi gehi bi

    Mozkor Mila

    Odolcan BiloSudurreko

    jarioGiputzen

    axolaOhartasuna

    ren etenaLetra

    bikoitza

    (Erp.) Mar Dca ezaguna

    A I N T Z I N E K O A R E N S O L U Z I O A

    Gaiso

    Euraldi Eguzki

    Bizkaikoherria

    Erdierdian

    Atx! Sos

    • A • I • S •A L A R G U N• K A I 0 A •B A • A R K U

    • N • • T O R I • RB A K E • I T • E R• R A • A H E T Z EA B R E • U • 0 P A• A I R E • I T O •A R O T z A M E N A• T A • E S A L D IK E • A R A N • A S• • I R • B • Z • IA R G I Ñ A R E N A• B O N O • E R A K

    Esku zurgintzan erabiltzen den tresna zenbait ENBIDO

    57. zbk./91-111-7 ttipi-ttapa 31

  • H ERRIAK EU SK A R A EU SK A R A Z

    EUSK A L H ER R IA

    1991, Martxoa, 15-24 GASTEIZ-BAIONA

    Lesakako Iturria anaiak

    Irunen, zure bainurako behar dituzun osagarri guziak: griferiak, manparak, mobleak, gres eta zeramikak

    JuanArana, 3 - Tfnoa: (943) 61 17 67IRUN