Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 201 XEFATURA DO ... · tema educativo, de nenos e...

32
Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 201 XEFATURA DO ESTADO 25037 LEI ORGÁNICA 10/2002, do 23 de decem- bro, de calidade da educación. («BOE» 307, do 24-12-2002.) JUAN CARLOS I REI DE ESPAÑA Saiban tódolos que a viren e a entenderen que as Cortes Xerais aprobaron e eu sanciono a seguinte lei orgánica. EXPOSICIÓN DE MOTIVOS Os cambios tecnolóxicos transformaron as socieda- des modernas en realidades complexas, afectadas por un forte dinamismo que ten no coñecemento e na infor- mación o motor do desenvolvemento económico e social. Neste novo contexto, as expectativas dos cida- dáns respecto do papel dos sistemas de educación e formación aumentaron notablemente. En consonancia con isto, a busca de políticas educativas acertadas, máis axustadas ás novas realidades, converteuse nunha preo- cupación xeral dos poderes públicos. A educación encóntrase hoxe no centro dos desafíos e das oportunidades das sociedades do século XXI. Gra- cias ós esforzos dos cidadáns e ó continuo impulso dos gobernos, o acceso á educación universalizouse, con- verténdose nun dereito fundamental e efectivo dos cida- dáns. A educación, que une o pasado e o futuro dos indi- viduos e as sociedades, está sempre influída polo mundo do coñecemento e polo dos valores, polas lexítimas expectativas dos individuos e polas esixencias razoables da vida en común. Pero nunca coma hoxe foi máis nece- saria a converxencia entre esas dimensións esenciais da educación; nunca foi tan evidente que calidade e equidade, desenvolvemento económico e cohesión social, non son elementos contrapostos, senón obxec- tivos ineludibles, á vez que complementarios, do avance das nosas sociedades. Como é obvio, os sistemas educativos están afec- tados por ese maior dinamismo e complexidade da rea- lidade social. Precisamente por isto, as reformas edu- cativas deixaron de ser acontecementos excepcionais, e convertéronse en procesos relativamente continuados de revisión, axuste e mellora. Trátase de procesos nece- sarios para atender ás novas esixencias e retos da edu- cación que comparecen na escena política, social e eco- nómica; e tamén, para evitar que a rixidez dos marcos normativos rompa polo empuxe dunha realidade en con- tinuo cambio que, con frecuencia, os excede. O logro dunha educación de calidade para todos, que é o obxectivo esencial desta lei, é un fin que ten as súas raíces nos valores humanistas propios da nosa tra- dición cultural europea. E ademais, constitúe, no momen- to presente, un instrumento imprescindible para un mellor exercicio da liberdade individual, para a realiza- ción persoal, para o logro de cotas máis elevadas de progreso social e económico e para conciliar, en fin, o benestar individual e o benestar social. España non é allea ós desafíos do presente e do futu- ro, como tampouco foi allea ós cambios experimentados pola educación ó longo da historia. Durante o século XX, a educación ocupou tamén o centro dunha complexa relación entre a acción do Estado, as iniciativas privadas e as demandas da sociedade. Na súa historia recente, o desenvolvemento econó- mico, social e cultural de España viuse menoscabado pola insuficiente cualificación dos seus cidadáns. A uni- versalización da educación primaria non se completou ata entrada a segunda metade do século XX, aínda que o noso nivel de escolarización na educación secundaria e universitaria xa fora, daquela, similar á dos países euro- peos do noso contorno. Esta situación obedecía ó feito de que a demanda social de educación, en países con relativo atraso, adoita localizarse, sobre todo, nos sectores xa educados, de forma que a súa extensión á poboación con baixo nivel de instrucción requiriu, ademais da acción —tradicional neste campo— da Igrexa Católica, a de moi diversas ini- ciativas privadas e, desde logo, da vontade e a acción decidida do Estado. Hoxe, coa perspectiva dun século, sabemos que as políticas educativas públicas experimentaron un salto cuantitativo e cualitativo na súa eficacia, sobre todo, a partir do comezo da década dos setenta do pasado sécu- lo XX. Custou máis de cen anos levar á práctica a edu- cación primaria obrigatoria e gratuíta, que fora estable- cida na chamada «Lei Moyano», de 1857. Nos últimos trinta anos, en cambio, a educación obrigatoria e gratuíta xeneralizouse no noso país, ampliándose ata os dezaseis anos. A sociedade española afrontou, pois, unha profunda transformación nos últimos decenios. Conseguiu, á vez, resolver positivamente os seus propios cambios internos e encara-los procesos de adaptación requiridos pola inte- gración de España na Unión Europea. En poucas déca- das, as condicións de desenvolvemento de España mello- raron considerablemente, e hoxe pode comprobarse empiricamente o benéfico que resultou para eses efectos a maior cualificación dos cidadáns: é unha evidencia que a mellora substancial do nivel educativo medio que experimentou España durante as dúas últimas décadas do século XX fixo da educación un dos factores máis importantes de aceleración do crecemento económico e do benestar social do país. Nese esforzo común desempeñaron un papel impor- tante as reformas previas do noso sistema educativo. A extensión e a universalización da educación básica non só supuxo un avance substancial cara á efectiva igualdade de oportunidades; tamén facilitou un incre- mento nos diferentes niveis de cualificación dunha boa parte da mocidade española. Con todo, ese innegable progreso histórico non debe ocultar unha serie de importantes deficiencias que hoxe amosa o noso sistema educativo. Son deficiencias que deben ser reparadas porque así o require o futuro da nosa mocidade, as aspiracións das familias e as nece- sidades da nosa economía e da nosa sociedade. A consecuencia do exposto é que os problemas do sistema educativo non se concentran xa arredor da tarefa de universaliza-la educación básica. Concrétanse, máis ben, na necesidade de reduci-las elevadas taxas de aban- dono da educación secundaria obrigatoria; de mellora-lo nivel medio dos coñecementos dos nosos alumnos; de universaliza-la educación e a atención á primeira infancia e na necesaria ampliación da atención educativa á poboación adulta. O desafío consiste en integrar todos eses obxectivos na perspectiva dunha educación e dunha formación ó longo de toda a vida, na que as diferentes etapas edu- cativas forman un continuo, e se relacionan entre si tanto desde o punto de vista da eficacia das accións educativas como desde o da eficiencia do investimento público en educación. Consegui-lo maior poder cualificador do sistema edu- cativo xunto á integración neste do máximo número posi- ble de alumnos, son obxectivos esenciais desta reforma.

Transcript of Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 201 XEFATURA DO ... · tema educativo, de nenos e...

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 201

XEFATURA DO ESTADO25037 LEI ORGÁNICA 10/2002, do 23 de decem-

bro, de calidade da educación. («BOE» 307,do 24-12-2002.)

JUAN CARLOS IREI DE ESPAÑA

Saiban tódolos que a viren e a entenderen que asCortes Xerais aprobaron e eu sanciono a seguinte leiorgánica.

EXPOSICIÓN DE MOTIVOS

Os cambios tecnolóxicos transformaron as socieda-des modernas en realidades complexas, afectadas porun forte dinamismo que ten no coñecemento e na infor-mación o motor do desenvolvemento económico esocial. Neste novo contexto, as expectativas dos cida-dáns respecto do papel dos sistemas de educación eformación aumentaron notablemente. En consonanciacon isto, a busca de políticas educativas acertadas, máisaxustadas ás novas realidades, converteuse nunha preo-cupación xeral dos poderes públicos.

A educación encóntrase hoxe no centro dos desafíose das oportunidades das sociedades do século XXI. Gra-cias ós esforzos dos cidadáns e ó continuo impulso dosgobernos, o acceso á educación universalizouse, con-verténdose nun dereito fundamental e efectivo dos cida-dáns.

A educación, que une o pasado e o futuro dos indi-viduos e as sociedades, está sempre influída polo mundodo coñecemento e polo dos valores, polas lexítimasexpectativas dos individuos e polas esixencias razoablesda vida en común. Pero nunca coma hoxe foi máis nece-saria a converxencia entre esas dimensións esenciaisda educación; nunca foi tan evidente que calidade eequidade, desenvolvemento económico e cohesiónsocial, non son elementos contrapostos, senón obxec-tivos ineludibles, á vez que complementarios, do avancedas nosas sociedades.

Como é obvio, os sistemas educativos están afec-tados por ese maior dinamismo e complexidade da rea-lidade social. Precisamente por isto, as reformas edu-cativas deixaron de ser acontecementos excepcionais,e convertéronse en procesos relativamente continuadosde revisión, axuste e mellora. Trátase de procesos nece-sarios para atender ás novas esixencias e retos da edu-cación que comparecen na escena política, social e eco-nómica; e tamén, para evitar que a rixidez dos marcosnormativos rompa polo empuxe dunha realidade en con-tinuo cambio que, con frecuencia, os excede.

O logro dunha educación de calidade para todos, queé o obxectivo esencial desta lei, é un fin que ten assúas raíces nos valores humanistas propios da nosa tra-dición cultural europea. E ademais, constitúe, no momen-to presente, un instrumento imprescindible para unmellor exercicio da liberdade individual, para a realiza-ción persoal, para o logro de cotas máis elevadas deprogreso social e económico e para conciliar, en fin,o benestar individual e o benestar social.

España non é allea ós desafíos do presente e do futu-ro, como tampouco foi allea ós cambios experimentadospola educación ó longo da historia. Durante o século XX,a educación ocupou tamén o centro dunha complexarelación entre a acción do Estado, as iniciativas privadase as demandas da sociedade.

Na súa historia recente, o desenvolvemento econó-mico, social e cultural de España viuse menoscabadopola insuficiente cualificación dos seus cidadáns. A uni-versalización da educación primaria non se completouata entrada a segunda metade do século XX, aínda queo noso nivel de escolarización na educación secundariae universitaria xa fora, daquela, similar á dos países euro-peos do noso contorno.

Esta situación obedecía ó feito de que a demandasocial de educación, en países con relativo atraso, adoitalocalizarse, sobre todo, nos sectores xa educados, deforma que a súa extensión á poboación con baixo nivelde instrucción requiriu, ademais da acción —tradicionalneste campo— da Igrexa Católica, a de moi diversas ini-ciativas privadas e, desde logo, da vontade e a accióndecidida do Estado.

Hoxe, coa perspectiva dun século, sabemos que aspolíticas educativas públicas experimentaron un saltocuantitativo e cualitativo na súa eficacia, sobre todo, apartir do comezo da década dos setenta do pasado sécu-lo XX. Custou máis de cen anos levar á práctica a edu-cación primaria obrigatoria e gratuíta, que fora estable-cida na chamada «Lei Moyano», de 1857. Nos últimostrinta anos, en cambio, a educación obrigatoria e gratuítaxeneralizouse no noso país, ampliándose ata os dezaseisanos.

A sociedade española afrontou, pois, unha profundatransformación nos últimos decenios. Conseguiu, á vez,resolver positivamente os seus propios cambios internose encara-los procesos de adaptación requiridos pola inte-gración de España na Unión Europea. En poucas déca-das, as condicións de desenvolvemento de España mello-raron considerablemente, e hoxe pode comprobarseempiricamente o benéfico que resultou para eses efectosa maior cualificación dos cidadáns: é unha evidenciaque a mellora substancial do nivel educativo medio queexperimentou España durante as dúas últimas décadasdo século XX fixo da educación un dos factores máisimportantes de aceleración do crecemento económicoe do benestar social do país.

Nese esforzo común desempeñaron un papel impor-tante as reformas previas do noso sistema educativo.A extensión e a universalización da educación básicanon só supuxo un avance substancial cara á efectivaigualdade de oportunidades; tamén facilitou un incre-mento nos diferentes niveis de cualificación dunha boaparte da mocidade española.

Con todo, ese innegable progreso histórico non debeocultar unha serie de importantes deficiencias que hoxeamosa o noso sistema educativo. Son deficiencias quedeben ser reparadas porque así o require o futuro danosa mocidade, as aspiracións das familias e as nece-sidades da nosa economía e da nosa sociedade.

A consecuencia do exposto é que os problemas dosistema educativo non se concentran xa arredor da tarefade universaliza-la educación básica. Concrétanse, máisben, na necesidade de reduci-las elevadas taxas de aban-dono da educación secundaria obrigatoria; de mellora-lonivel medio dos coñecementos dos nosos alumnos; deuniversaliza-la educación e a atención á primeira infanciae na necesaria ampliación da atención educativa ápoboación adulta.

O desafío consiste en integrar todos eses obxectivosna perspectiva dunha educación e dunha formación ólongo de toda a vida, na que as diferentes etapas edu-cativas forman un continuo, e se relacionan entre si tantodesde o punto de vista da eficacia das accións educativascomo desde o da eficiencia do investimento público eneducación.

Consegui-lo maior poder cualificador do sistema edu-cativo xunto á integración neste do máximo número posi-ble de alumnos, son obxectivos esenciais desta reforma.

202 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

O carácter certamente histórico dos avances conse-guidos non debe nin pode xustificar ningunha autocom-pracencia. As avaliacións e as análises do noso sistemaeducativo, efectuadas por organismos e institucións tan-to nacionais coma internacionais, revelan deficienciasde rendemento preocupantes con relación ós países danosa contorna económica e cultural. Esas deficienciasmaniféstanse, particularmente, na educación secundaria.Así, unha cuarta parte do alumnado non obtén o títulode graduado en educación secundaria obrigatoria, eabandona o sistema sen titulación nin cualificación. Ade-mais, os nosos alumnos sitúanse por debaixo da mediada Unión Europea nos seus coñecementos de materiasinstrumentais como as matemáticas e as ciencias, fun-damentais nunha realidade social e económica na quea dimensión científico-tecnolóxica do coñecemento é pri-mordial. Así mesmo, presentan graves deficiencias deexpresión oral e escrita que están relacionadas coa faltade hábito de lectura, que ten que ser potenciado cunmellor uso e funcionamento das bibliotecas escolares.

Por outra parte, a plena integración de España nocontexto europeo comporta unha maior apertura e esixeun maior grao de homologación e flexibilidade do sis-tema educativo. Esixe tamén que os alumnos poidanadquirir destrezas que, como a capacidade de comu-nicarse —tamén noutras linguas—, a de traballar en equi-po, a de identificar e resolver problemas, ou a de apro-veita-las novas tecnoloxías para todo iso, resultan hoxeirrenunciables. Estas competencias permitiranlles tira-lomáximo proveito posible, en termos de formación, decualificación e de experiencia persoal, do novo espacioeducativo europeo. Os compromisos adoptados no mar-co da Unión Europea con respecto ós sistemas de edu-cación e formación dos países membros requiren, ade-mais, a efectiva adaptación da realidade educativa decada país ás novas esixencias, de conformidade cos pro-cedementos de cooperación existentes.

Nunha sociedade que tende á universalización, unhaactitude aberta, a capacidade para tomar iniciativas ea creatividade, son valores fundamentais para o desen-volvemento profesional e persoal dos individuos e parao progreso e crecemento da sociedade no seu conxunto.O espírito emprendedor é necesario para facer fronteá evolución das demandas de emprego no futuro.

Hai aínda un novo desafío, que irrompeu de formasúbita no escenario educativo e social de España, e queprecisa dun tratamento adecuado. En efecto: o rápidoincremento da poboación escolar procedente da inmi-gración demanda do sistema educativo novos instrumen-tos normativos, que faciliten unha efectiva integración,educativa e social, dos alumnos procedentes doutrospaíses que, con frecuencia, falan outras linguas e com-parten outras culturas. Xa que o grao de integraciónsocial e económica dos adultos depende, a medio e longoprazo, da capacidade de integración, por parte do sis-tema educativo, de nenos e adolescentes procedentesda inmigración.

Para acometer con posibilidades de éxito os retosdeste novo contexto social e económico, resulta nece-sario introducir modificacións nos marcos normativosata agora en vigor, que faciliten a adaptación ordenadada educación española á nova situación, mediante aacción pertinente dos poderes públicos.

As medidas encamiñadas a promove-la mellora dacalidade do sistema educativo que establece esta leiorganízanse arredor de cinco eixes fundamentais, quereflicten os principios de concepción da lei e, á vez, orien-tan, en termos normativos, as políticas que nela se for-mulan, desde o respecto ós correspondentes ámbitoscompetenciais.

Este novo impulso reformador que a lei promove sus-téntase, tamén, na convicción de que os valores do esfor-

zo e da esixencia persoal constitúen condicións básicaspara a mellora da calidade do sistema educativo, valoresdos que se foron esvaecendo os perfís á vez que sedebilitaban os conceptos do deber, da disciplina e dorespecto ó profesor.

En canto ós valores, é evidente que a institución esco-lar se ve considerablemente beneficiada cando se apoianun consenso social, realmente vivido, acerca certas nor-mas e comportamentos das persoas que, ademais deseren valiosos en si mesmos, contribúen ó bo funcio-namento dos centros educativos e favorecen o seu ren-demento. Pero, sen ignora-lo considerable beneficio que,no concernente á transmisión de valores, achega á esco-la o apoio do medio social, o sistema educativo tivo,ten e terá as súas propias responsabilidades, das quenon pode nin debe facer deixación. Neste sentido, a cul-tura do esforzo é unha garantía de progreso persoal,porque sen esforzo non hai aprendizaxe. Por iso, queos adolescentes forxen o seu futuro nun sistema edu-cativo que sitúa nun lugar secundario esa realidade, sig-nifica somerxelos nun espellismo que comporta, nomedio prazo, un elevado custo persoal, económico esocial difícil de soportar tanto no plano individual comano colectivo.

É precisamente un clima que non recoñece o valordo esforzo o que resulta máis prexudicial para os grupossociais menos favorecidos. En cambio, nun clima escolarordenado, afectuoso pero esixente, e que goza, á vez,tanto do esforzo por parte dos alumnos como da trans-misión de expectativas positivas por parte do mestre,a institución escolar é capaz de compensa-las diferenciasasociadas ós factores de orixe social.

O segundo eixe de medidas da lei consiste en orientarmáis abertamente o sistema educativo cara ós resul-tados, pois a consolidación da cultura do esforzo e amellora da calidade están vinculadas á intensificacióndos procesos de avaliación dos alumnos, dos profesores,dos centros e do sistema no seu conxunto, de modoque uns e outros poidan orientar convenientemente osprocesos de mellora. Esta acentuación da importanciados resultados non supón, en ningún modo, ignora-lopapel dos procesos que conducen a aqueles, nin dosrecursos nos que uns e outros se apoian. A avaliación,é dicir, a identificación dos erros e dos acertos non sóé un factor básico de calidade; constitúe, ademais, uninstrumento ineludible para facer intelixentes políticaseducativas a tódolos niveis e para incrementar, progre-sivamente, a súa oportunidade e a súa adecuación óscambios.

O terceiro dos eixes que inspiran a concepción refor-madora desta lei consiste en reforzar significativamenteun sistema de oportunidades de calidade para todos,empezando pola educación infantil e terminando polosniveis postobrigatorios. Como se dixo, no contexto dunhasociedade baseada no coñecemento, a educación e aformación convertéronse hoxe nos elementos clave parao logro dos obxectivos de progreso persoal, social e eco-nómico. Precisamente por iso, o noso sistema de edu-cación e formación debe asimilarse a unha tupida redede oportunidades, que permita a cada individuo transitarpor ela e alcanza-los seus propios obxectivos de forma-ción. O sistema educativo debe procurar unha configu-ración flexible, que se adapte ás diferencias individuaisde aptitudes, necesidades, intereses e ritmos de madu-ración das persoas, xustamente para non renunciar ólogro de resultados de calidade para todos.

A propia diversidade do alumnado aconsella unhacerta variedade de traxectorias; pero, de acordo coa lei,é responsabilidade dos poderes públicos que calqueradelas estea igualmente aberta ó futuro, asegure a todosa adquisición de competencias cualificadoras para asposteriores etapas educativas, formativas ou laborais, e

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 203

garanta unha calidade equivalente dos diferentes pro-cesos formativos.

O cuarto eixe que orienta os obxectivos desta lei refí-rese ó profesorado. Pola fundamental importancia queten a calidade da relación profesor-alumno, núcleo daeducación, para obter bos resultados escolares, e poloelevado efecto multiplicador que esta relación comporta,as políticas dirixidas ó profesorado constitúen o elementomáis valioso e decisivo á hora de logra-la eficacia e aeficiencia dos sistemas de educación e de formación.

Sen embargo, e a pesar do drástico cambio que, debi-do a un conxunto variado de circunstancias, se produciunas últimas décadas no panorama educativo e nas con-dicións e esixencias da actividade do profesorado, ascorrespondentes políticas de recursos humanos a penassi experimentaron ningún cambio. Gaña-lo futuro da edu-cación no noso país pasa, pois, por atraer á profesióndocente ós bos estudiantes e por reter no mundo edu-cativo ós mellores profesionais.

Neste sentido, a lei proponse eleva-la consideraciónsocial do profesorado; tamén reforza o sistema de for-mación inicial, en consonancia coa dobre dimensión cien-tífico-pedagóxica da tarefa de ensinar e da formaciónque esta esixe; orienta mellor a formación continua, earticula unha carreira profesional na que avaliación, for-mación e progresión teñan cabida dun modo integrado.

O quinto eixe da lei está relacionado co desenvol-vemento da autonomía dos centros educativos e co estí-mulo da responsabilidade destes no logro de bos resul-tados polos seus alumnos. Nun contexto tan diverso ecomplexo, con problemas tan diferenciados entre os dis-tintos centros, é preciso potencia-las responsabilidadesnese nivel do sistema educativo.

O reforzo da autonomía dos centros baséase, igual-mente, na confianza mutua e na responsabilidade; noacordo entre centro e Administración, que deben con-siderarse como socios principais na tarefa de facer avan-za-la educación no plano local; e, á vez, na necesidadede responder dos resultados mediante procedementosde avaliación que faciliten a mellora e permitan orientare modula-las accións conxuntas de cada centro educa-tivo e de cada Administración. A lei crea o marco ade-cuado para o desenvolvemento de actuacións coordi-nadas entre ambos.

Conforme coas consideracións anteriores, a lei for-mula, no seu título preliminar, os principios básicos quefundamentan as medidas nela contidas para eleva-la cali-dade da educación, entendendo que todas se sustentan,por unha parte, no recoñecemento dos dereitos e debe-res que asisten ós alumnos e ós pais e, por outra, nagarantía das condicións básicas de igualdade no exer-cicio do dereito á educación, dereito que debe asegu-rarse, entre outras medidas, mediante un sistema debolsas e axudas que remova os obstáculos de tipo eco-nómico que impidan ou dificulten o exercicio do ditodereito.

O título I redefine a estructura do sistema educativonos seus diversos niveis e etapas, referidos ás ensinanzasescolares, e caracteriza a educación preescolar pola súadobre natureza educativa e de atención e coidado á pri-meira infancia, garantindo a oferta de prazas suficientespara satisface-la demanda das familias e atende-las súasnecesidades.

A educación infantil constitúese, por primeira vez,como etapa voluntaria pero gratuíta, en consonancia coaimportancia decisiva da dita etapa na compensación dedesigualdades en educación, e ponse o acento nela nainiciación á lectura, á escritura e ó cálculo.

Tanto a educación infantil coma a educación primariaconfigúranse como un período decisivo na formaciónda persoa, xa que é nestas etapas cando se asentanos fundamentos, non só para unha sólida aprendizaxe

das habilidades básicas en lingua, cálculo e linguaestranxeira, senón que tamén se adquiren, para o restoda vida, hábitos de traballo, lectura, convivencia orde-nada e respecto cara ós demais. Na educación primaria,ademais, modifícanse a denominación das áreas decoñecemento e os obxectivos para conseguir unhamellor adecuación ós fins que se pretenden.

Nesta etapa, así como na educación secundaria obri-gatoria, realizarase unha proba xeral de avaliación queten como única finalidade facilitar, tanto ás administra-cións educativas coma ós centros, ós pais e ós alumnos,datos e información precisa sobre o grao de consecucióndos obxectivos relacionados coas competencias básicasdo correspondente nivel educativo.

Por outra parte, nos dous últimos cursos da educaciónsecundaria obrigatoria establécense medidas orientadasa atende-las diversas aptitudes, expectativas e interesesdos alumnos, co fin de promover, de conformidade coprincipio de calidade, o máximo desenvolvemento dascapacidades de cada un deles. Así, establécense distintasopcións que, a través de itinerarios, poidan ofrece-lasfórmulas educativas que mellor se adecuen ás expec-tativas e intereses dos alumnos, sen que en ningún casoa opción exercida teña carácter irreversible.

Con esta mesma finalidade, os programas de inicia-ción profesional, establecidos na lei, concíbense comounha alternativa presidida polos principios da máximainclusividade e a adecuada flexibilidade do sistema edu-cativo e orientada, primordialmente, a aqueles alumnosque rexeitan a escola na súa concepción tradicional, demodo que os que os cursen con aproveitamento poidanconciliar cualificación profesional e competencias bási-cas de carácter xeral, mediante unha adaptación francados contidos, dos ritmos e da organización escolar. Estenovo tratamento educativo que introduce a lei, ó con-ducir ó título de graduado en educación secundaria obri-gatoria, permitirá reduci-las actuais cifras de abandonodo sistema e abriralle a un maior número de alumnostódalas oportunidades de formación e cualificación queofrece o sistema regrado postobrigatorio —incluídas nes-ta lei— así como o acceso, con maiores garantías, á vidalaboral.

As modalidades do bacharelato que se establecenna lei responden máis adecuadamente ás finalidades atri-buídas a esta etapa postobrigatoria da educación secun-daria e á organización dos centros, de acordo coa deman-da que destas ensinanzas se vén producindo. Isto, senprexuízo de que, se as circunstancias o aconsellan, sepoidan ampliar ou modificar estas modalidades.

Nos niveis de educación primaria e de educaciónsecundaria, a lei confírelles ás ensinanzas das relixiónse das súas manifestacións culturais, o tratamento aca-démico que lles corresponde pola súa importancia paraunha formación integral, e faino en termos conformesco previsto na Constitución e nos acordos subscritosó respecto polo Estado español.

O establecemento dunha proba xeral de bacharelato,a superación da cal é requisito necesario para obte-locorrespondente título, responde á necesidade de homo-loga-lo noso sistema educativo cos dos países da nosacontorna e, ó mesmo tempo, garantir uns niveis básicosde igualdade nos requisitos esixibles a tódolos alumnos,calquera que sexa o seu lugar de residencia, para obterunha titulación con efectos académicos e profesionaisválidos en todo o territorio español.

A lei non modifica a vixente ordenación xeral da for-mación profesional específica, pero si introduce unhamaior flexibilidade nos procedementos de acceso ósciclos formativos de grao medio e de grao superior, cofin de amplia-las posibilidades dos alumnos para com-pleta-la súa formación a través da vía que, en cadamomento, mellor responda ós seus intereses, expecta-tivas ou circunstancias persoais.

204 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

Coa denominación de necesidades educativas espe-cíficas, a lei, no capítulo VII do título I, presta especialatención ós alumnos estranxeiros, ós alumnos superdo-tados intelectualmente e ós alumnos con necesidadeseducativas especiais —ben pola presencia dunha ouvarias discapacidades ou por outros factores de análogosefectos— establecendo un marco xeral que lles permitaás administracións educativas garantir, en tódolos casos,unha adecuada resposta educativa ás circunstancias enecesidades que nestes alumnos concorren.

O título II regula as ensinanzas especializadas de idio-mas, que se organizan en tres niveis, co fin de as dotardunha maior capacidade de adaptación ás necesidadesdos alumnos que as cursan e procurar unha mellor ade-cuación ós graos de aprendizaxe de idiomas establecidosnos países da Unión Europea. Así mesmo, e de acordocon esa vocación de flexibilidade, a lei prevé que asescolas oficiais de idiomas ofrezan ás persoas adultase, especialmente ós profesores, ensinanzas de actuali-zación de coñecementos de idiomas. Ademais, establé-cense posibilidades de obte-las correspondentes certi-ficacións oficiais ós alumnos que estean cursando ensi-nanzas de bacharelato ou de formación profesional.

Son obxecto do título III as ensinanzas destinadasá formación permanente das persoas adultas como undos instrumentos esenciais para facer efectivo o principiodo aprendizaxe ó longo de toda a vida, que se facilitaa través, xa sexa da modalidade de ensino presencial,xa sexa da modalidade a distancia. En tódolos casos,esta oportunidade de formación estará orientada, fun-damentalmente, a cubri-lo ensino básico e o ensino decarácter non obrigatorio.

No título IV, dedicado á función docente, establéceseo marco xeral que rexerá un dos factores determinantesda calidade e mellora do ensino: o profesorado. Contal fin, séntanse as bases para a formación inicial e per-manente, así como a valoración do desempeño da fun-ción docente e as medidas de apoio que require estedesempeño.

Respecto á formación inicial, a lei prevé que o exer-cicio da función docente se beneficie non só dunha rigo-rosa preparación científica na materia ou disciplina quese vai impartir senón tamén, e de modo moi especial,dunha adecuada formación pedagóxica e didáctica, quedebe adquirirse tanto desde unha perspectiva teóricacomo a través da práctica da actividade docente. Poriso, para o acceso ós corpos docentes, a carón do requi-sito académico correspondente determínase o de cua-lificación pedagóxica que teñen que estar avalados polaposesión dun título, previsto na lei, e para a obtencióndo cal se establecen procedementos rigorosos pero flexi-bles, co fin de lles facilita-la adquisición desa formaciónós que, no curso dos seus estudios superiores, optenpor unha dedicación profesional docente.

Así mesmo, a lei préstalle unha especial atención áformación permanente do profesorado, enunciando pro-gramas e actividades específicas que contribúan á nece-saria actualización que demandan os profesores, co finde que o exercicio da súa actividade poida responderadecuadamente á evolución constante das necesidadesdunha función tan complexa e dinámica como o é aeducación. E tanto esta formación coma o propio desem-peño da función docente esixen un recoñecemento, unhavaloración, por parte das administracións e por parteda sociedade.

Por outra parte, articúlase e vertébrase a perspectivada formación profesional dos docentes, mediante a con-figuración da carreira docente con tramos sucesivos, quepermiten desenvolver unha carreira profesional durantetoda a vida docente. Así, establécense tres referencias,vinculadas á pertenza ós tres corpos docentes básicos,o de mestres, o de profesores de ensino secundario e

o de catedráticos, desde calquera dos cales se podeacceder ó corpo de inspectores de educación.

O título V trata da organización e dirección dos cen-tros docentes, incluíndo nel o réxime e denominacióndos centros, a súa autonomía pedagóxica, organizativae económica, o réxime dos centros privados concertadose os órganos de participación e de goberno dos centrospúblicos.

Factor esencial para eleva-la calidade do ensino édota-los centros non só dos medios materiais e persoaisnecesarios, senón tamén dunha ampla capacidade deiniciativa para promover actuacións innovadoras nosaspectos pedagóxicos e organizativos así como dunhaadecuada autonomía na xestión dos seus recursos vin-culadas, ambas, ó principio de responsabilidade dosresultados que se obteñan. Neste sentido, a lei prevéque os centros poidan obte-lo recoñecemento oficial du-nha especialización curricular que, referida a un deter-minado ámbito do ensino, ofreza un servicio educativoen grao de máxima calidade e, ó mesmo tempo, constitúaun referente para promover noutros centros iniciativasorientadas ós mesmos fins.

A lei establece, así mesmo, neste título, por unhaparte, os órganos de goberno, e por outra, os órganosde participación no control e xestión dos centros, atri-buíndo a cada un deles as competencias e funcións quelles son propias, de acordo coa natureza, composicióne responsabilidades que nunha adecuada interpretaciónda organización escolar corresponde a cada un deles.

A figura do director dos centros públicos, entendidacomo peza clave para a boa organización e funciona-mento dos centros, é obxecto dun tratamento específico,especialmente no que se refire ó procedemento paraa súa selección e nomeamento. Ese procedemento estápresidido polo principio de participación da comunidadeescolar e, dun modo especial, do claustro de profesores.O seu propósito esencial é o de alcanzar, no máximograo posible, a necesaria cualificación para o desempeñodas complexas e transcendentais tarefas que comportao exercicio da función directiva.

O título VI está referido á avaliación do sistema edu-cativo, que, na súa dimensión xeral, se sitúa no ámbitodas competencias estatais, sen prexuízo das competen-cias e obrigas que nesta materia corresponde ás admi-nistracións educativas nos seus respectivos ámbitos terri-toriais.

O exercicio desta competencia estatal está atribuídoó Instituto Nacional de Avaliación e Calidade do SistemaEducativo, que se crea nesta lei e que asume as funciónsata agora atribuídas ó Instituto Nacional de Calidade eAvaliación. O cambio de denominación obedece a razónsde homologación internacional. Entre as funcións desteorganismo adquiren especial relevancia as avaliaciónsde diagnóstico que, sobre as competencias básicas docurrículo, se deberán realizar tanto na educación primariacoma na educación secundaria obrigatoria, así como oplan de avaliación xeral do sistema educativo e o SistemaEstatal de Indicadores da Educación. As conclusiónsxerais destes diagnósticos e avaliacións faranse públicasperiodicamente co fin de que a sociedade dispoña dedatos obxectivos sobre a evolución e os resultados donoso sistema educativo.

Por último, o título VII está dedicado á inspeccióndo sistema educativo, entendida como función que, pormandato constitucional, é competencia e obriga dospoderes públicos. Sen dúbida, a inspección educativaé un instrumento de capital importancia para promove-lamellora do ensino.

Ó poder público estatal correspóndelle a función dealta inspección sobre todos aqueles aspectos do sistemaeducativo que constitúen o ámbito de competencias queen materia educativa ten constitucionalmente atribuídaso Estado.

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 205

Ás administracións educativas correspóndelle-la ins-pección educativa nas materias da súa competencia eno seu ámbito territorial, debendo situarse o seu exer-cicio no marco das normas básicas que se establecennesta lei.

Así pois, esta lei establece o marco xeral dos distintosaspectos do sistema educativo que inciden de mododirecto na calidade da educación. Neste marco, os pode-res públicos, estatal e autonómicos, adquiren unha res-ponsabilidade que nace non só das obrigas impostaspolo ordenamento constitucional senón tamén, e demodo moi especial, das continuas demandas da nosasociedade, que lexitimamente esixe do noso sistema edu-cativo unha resposta eficaz ós retos e requirimentos quese presentan nos albores deste novo século.

TÍTULO PRELIMINAR

CAPÍTULO I

Dos principios de calidade

Artigo 1. Principios.

Son principios de calidade do sistema educativo:

a) A equidade, que garante unha igualdade de opor-tunidades de calidade, para o pleno desenvolvementoda personalidade a través da educación, no respectoós principios democráticos e ós dereitos e liberdadesfundamentais.

b) A capacidade de transmitir valores que favorezana liberdade persoal, a responsabilidade social, a cohesióne mellora das sociedades, e a igualdade de dereitos entreos sexos, que axuden a superar calquera tipo de dis-criminación, así como a práctica da solidariedade,mediante o impulso á participación cívica dos alumnosen actividades de voluntariado.

c) A capacidade de actuar como elemento compen-sador das desigualdades persoais e sociais.

d) A participación dos distintos sectores da comu-nidade educativa, no ámbito das súas correspondentescompetencias e responsabilidades, no desenvolvementoda actividade escolar dos centros, promovendo, espe-cialmente, o necesario clima de convivencia e estudio.

e) A concepción da educación como un procesopermanente, o valor da cal se estende ó longo de todaa vida.

f) A consideración da responsabilidade e do esforzocomo elementos esenciais do proceso educativo.

g) A flexibilidade, para adecua-la súa estructura ea súa organización ós cambios, necesidades e demandasda sociedade, e ás diversas aptitudes, intereses, expec-tativas e personalidade dos alumnos.

h) O recoñecemento da función docente como fac-tor esencial da calidade da educación, manifestado naatención prioritaria á formación e actualización dosdocentes e á súa promoción profesional.

i) A capacidade dos alumnos para confiar nas súaspropias aptitudes e coñecementos, desenvolvendo osvalores e principios básicos de creatividade, iniciativapersoal e espírito emprendedor.

j) O fomento e a promoción da investigación, a expe-rimentación e a innovación educativa.

k) A avaliación e a inspección do conxunto do sis-tema educativo, tanto do seu deseño e organizacióncoma dos procesos de ensino e aprendizaxe.

l) A eficacia dos centros escolares, mediante o refor-zo da súa autonomía e a potenciación da función direc-tiva dos centros.

CAPÍTULO II

Dos dereitos e deberes de pais e alumnos

Artigo 2. Alumnos.

1. Son dereitos e deberes do alumno os que se esta-blecen neste artigo e no resto das normas vixentes, con-siderando que:

a) Tódolos alumnos teñen os mesmos dereitos edeberes, sen máis distincións cás derivadas da súa idadee do nivel que estean cursando.

b) Tódolos alumnos teñen o dereito e o deber decoñece-la Constitución española e o respectivo estatutode autonomía, co fin de se formar nos valores e principiosrecoñecidos neles e nos tratados e acordos internacio-nais de dereitos humanos ratificados por España.

c) Tódolos alumnos teñen dereito a que a súa dedi-cación e esforzo sexan valorados e recoñecidos conobxectividade, e a recibir orientación educativa e pro-fesional.

2. Recoñécenselle ó alumno os seguintes dereitosbásicos:

a) A recibir unha formación integral que contribúaó pleno desenvolvemento da súa personalidade.

b) A que se respecte a súa liberdade de conciencia,as súas conviccións relixiosas e as súas convicciónsmorais, de acordo coa Constitución.

c) A que se respecten a súa integridade e dignidadepersoais.

d) Á protección contra toda agresión física ou moral.e) A participar no funcionamento e na vida do cen-

tro, de conformidade co disposto nas normas vixentes.f) A recibi-las axudas e os apoios precisos para com-

pensa-las carencias e desvantaxes de tipo persoal, fami-liar, económico, social e cultural, especialmente no casode presentar necesidades educativas especiais, que impi-dan ou dificulten o acceso e a permanencia no sistemaeducativo, e

g) Á protección social, no ámbito educativo, noscasos de infortunio familiar ou accidente.

3. O estudio é un deber básico do alumno que seconcreta en:

a) Participar nas actividades formativas e, especial-mente, nas orientadas ó desenvolvemento dos currículos.

b) Segui-las directrices do profesorado respecto ásúa educación e aprendizaxe.

c) Asistir á clase con puntualidade, ed) Participar e colaborar na mellora da convivencia

escolar e na consecución dun adecuado clima de estudiono centro, respectando o dereito dos seus compañeirosá educación.

4. Ademais do estudio, son deberes básicos dosalumnos:

a) Respecta-la liberdade de conciencia e as convic-cións relixiosas e morais.

b) Respecta-la dignidade, integridade e intimidadede tódolos membros da comunidade educativa.

c) Respecta-las normas de organización, conviven-cia e disciplina do centro educativo, e

d) Conservar e facer un bo uso das instalacións docentro e dos materiais didácticos.

5. As administracións educativas favorecerán oexercicio do dereito de asociación dos alumnos, así comoa formación de federacións e confederacións.

206 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

Artigo 3. Pais.

1. Os pais, en relación coa educación dos seus fillos,teñen os seguintes dereitos:

a) A que reciban unha educación coas máximasgarantías de calidade, en consonancia cos fins estable-cidos na Constitución, no correspondente estatuto deautonomía e nas leis educativas.

b) Á libre elección do centro.c) A que reciban a formación relixiosa e moral que

estea de acordo coas súas propias conviccións.d) A estaren informados sobre o progreso de apren-

dizaxe e integración socioeducativa dos seus fillos.e) A participaren no control e xestión do centro edu-

cativo, nos termos establecidos nas leis, ef) A seren oídos naquelas decisións que afecten a

orientación académica e profesional dos seus fillos.

2. Así mesmo, como primeiros responsables da edu-cación dos seus fillos, correspóndelles:

a) Adopta-las medidas necesarias, ou solicita-la axu-da correspondente en caso de dificultade, para que osseus fillos cursen os niveis obrigatorios da educacióne asistan regularmente á clase.

b) Estimulalos para que leven a cabo as actividadesde estudio que se lles encomenden.

c) Coñecer e apoia-la evolución do seu proceso edu-cativo, en colaboración cos profesores e cos centros.

d) Respectar e facer respecta-las normas estable-cidas polo centro, e

e) Fomenta-lo respecto por tódolos compoñentes dacomunidade educativa.

3. As administracións educativas favorecerán oexercicio do dereito de asociación dos pais, así comoa formación de federacións e confederacións.

CAPÍTULO III

Das bolsas e axudas ó estudio e dos premiose recoñecementos

Artigo 4. Bolsas e axudas ó estudio.

1. Para garanti-las condicións de igualdade no exer-cicio do dereito á educación e para que tódolos estu-diantes, con independencia do seu lugar de residencia,gocen das mesmas oportunidades, o Estado, con cargoós seus orzamentos xerais, establecerá un sistema xeralde bolsas e axudas ó estudio destinado a supera-los obs-táculos de tipo socioeconómico que, en calquera partedo territorio, impidan ou dificulten o acceso ó ensinonon obrigatorio ou a continuidade dos estudios a aquelesestudiantes que estean en condicións de os cursar conaproveitamento.

Así mesmo, con cargo ós orzamentos xerais do Estadoestableceranse axudas ó estudio que compensen as con-dicións socioeconómicas desfavorables dos alumnos quecursen ensinanzas dos niveis obrigatorios.

Para estes efectos, o Goberno determinará con carác-ter básico as modalidades e contías das bolsas e axudasó estudio, as condicións académicas e económicas queteñan que reuni-los candidatos, así como os supostosde incompatibilidade, revogación e reintegro e cantosrequisitos sexan precisos para asegura-la igualdade noacceso ás citadas bolsas e axudas, sen detrimento dascompetencias normativas e de execución das comuni-dades autónomas.

2. Para os efectos previstos no punto anterior teraseen conta a singularidade dos territorios insulares e a

distancia do territorio peninsular, así como das cidadesde Ceuta e Melilla, para favorece-las condicións de igual-dade no exercicio da educación dos estudiantes dos ditosterritorios.

3. O desenvolvemento, execución e control dos sis-temas de bolsas e axudas ó estudio previstos nos puntosanteriores correspóndelles ás comunidades autónomasnos seus respectivos ámbitos de competencia.

Sen prexuízo do disposto no parágrafo anterior, paraasegurar que os resultados da aplicación dos sistemasde bolsas e axudas ó estudio se produzan sen menos-cabo da garantía de igualdade na obtención destas entodo o territorio nacional, estableceranse os oportunosmecanismos de coordinación entre o Estado e as comu-nidades autónomas.

4. Sobre a base dos principios de equidade, soli-dariedade e compensación, as administracións públicascooperarán para articular sistemas eficaces de informa-ción, verificación e control das bolsas e axudas finan-ciadas con fondos públicos e para o mellor logro dosobxectivos sinalados nos puntos anteriores.

Artigo 5. Premios e recoñecementos.

O Estado, sen prexuízo das competencias das comu-nidades autónomas, establecerá premios de carácternacional destinados a recoñece-la excelencia e o especialesforzo e rendemento académico dos alumnos, así comoo dos profesores e os centros docentes polo seu labore pola calidade dos servicios que presten.

CAPÍTULO IV

Dos programas de cooperación

Artigo 6. Programas de cooperación.

1. O Estado, en colaboración coas comunidadesautónomas, promoverá programas de cooperación terri-torial orientados a obxectivos educativos de interesexeral. Estes programas terán como finalidade, segundoas súas diversas modalidades, favorece-lo coñecementoe aprecio da riqueza cultural de España por parte detódolos alumnos, así como contribuír á solidariedadeinterterritorial.

2. Os programas de cooperación territorial serándesenvolvidos e xestionados polo Ministerio de Educa-ción, Cultura e Deporte e polas comunidades autónomas,de acordo coas súas respectivas competencias, median-te os convenios que, para estes efectos, se subscriban.

TÍTULO I

Da estructura do sistema educativo

CAPÍTULO I

Dos principios xerais

Artigo 7. Ámbito.

1. O sistema educativo comprende a educaciónpreescolar, as ensinanzas escolares e o ensino univer-sitario.

2. A educación preescolar terá carácter educativo-asistencial e disporá dunha regulación específica.

3. As ensinanzas escolares son de réxime xeral ede réxime especial.

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 207

As ensinanzas escolares de réxime xeral organízansenos seguintes niveis:

Educación infantil.Educación primaria.Educación secundaria, que comprende as etapas de

educación secundaria obrigatoria e bacharelato, asícomo a formación profesional de grao medio.

Formación profesional de grao superior.

As ensinanzas escolares de réxime especial son:

Ensinanzas artísticas.Ensinanzas de idiomas.Ensinanzas deportivas.

4. O Goberno, logo de consulta ás comunidadesautónomas, poderá establecer novas ensinanzas de réxi-me especial, de o requiriren a demanda social e as nece-sidades educativas.

5. As ensinanzas a que se refiren os puntos ante-riores adaptaranse ós alumnos con necesidades educa-tivas específicas.

6. O sistema educativo garantirá que as persoasadultas poidan adquirir, actualizar, completar ouamplia-los seus coñecementos para o seu desenvolve-mento persoal e profesional.

7. Para garanti-lo dereito á educación dos que nonpoidan asistir de modo regular ós centros docentes,desenvolverase unha oferta adecuada de educación adistancia.

8. O ensino universitario rexerase polas súas nor-mas específicas.

Artigo 8. Currículo.

1. Para os efectos do disposto nesta lei, enténdesepor currículo o conxunto de obxectivos, contidos, méto-dos pedagóxicos e criterios de avaliación de cada undos niveis, etapas, ciclos, graos e modalidades do sis-tema educativo.

2. En relación cos obxectivos, contidos e criteriosde avaliación do currículo, o Goberno fixará as ensinan-zas comúns, que constitúen os elementos básicos docurrículo, co fin de garantir unha formación común atódolos alumnos e a validez dos títulos correspondentes.Ós contidos das ensinanzas comúns correspóndelles entodo caso o 55 por 100 dos horarios escolares nas comu-nidades autónomas que teñan, xunto coa castelá, outralingua propia cooficial e o 65 por 100 no caso daquelasque non a teñan.

3. As administracións educativas competentes esta-blecerán o currículo dos distintos niveis, etapas, ciclos,graos e modalidades do sistema educativo, que deberáincluí-las ensinanzas comúns nos seus propios termos.

4. Os títulos académicos e profesionais serán homo-logados polo Estado e expedidos polas administraciónseducativas nas condicións establecidas na lexislaciónestatal e nas normas de desenvolvemento que para oefecto se dicten.

Artigo 9. Ensino básico.

1. O ensino básico comprende a educación primariae a educación secundaria obrigatoria. O ensino básicoé obrigatorio e gratuíto.

2. O ensino básico inclúe dez anos de escolaridade.Iniciarase ós seis anos de idade e estenderase ata osdezaseis.

3. Non obstante, os alumnos terán dereito a per-manecer en réxime ordinario cursando o ensino básico

ata os dezaoito anos de idade, nas condicións estable-cidas nesta lei.

CAPÍTULO II

Da educación preescolar

Artigo 10. Ámbito.

1. A educación preescolar ten como finalidade aatención educativa e asistencial á primeira infancia. Estádirixida ós nenos de ata os tres anos de idade.

2. Correspóndelles ás comunidades autónomas, deacordo coa normativa básica que sobre os aspectos edu-cativos desta etapa estableza o Goberno, a organizaciónda atención dirixida ós nenos desta etapa educativa eo establecemento das condicións que terán que reuni-loscentros e institucións en que se preste. Establecerán,así mesmo, os procedementos de supervisión e controlque estimen adecuados.

3. A educación preescolar será impartida por pro-fesionais coa debida cualificación para prestar unha aten-ción apropiada ós nenos desta idade.

4. A educación preescolar ten carácter voluntariopara os pais. As administracións competentes atenderánás necesidades que concorran nas familias e coordinarána oferta de prazas suficientes para satisface-la demanda.

5. Na educación preescolar atenderase ó desenvol-vemento do movemento, ó control corporal, ás primeirasmanifestacións da comunicación e da linguaxe, ás pautaselementais de convivencia e relación social e ó descu-brimento do contorno inmediato.

CAPÍTULO III

Da educación infantil

Artigo 11. Principios xerais.

1. O nivel de educación infantil, que ten caráctervoluntario e gratuíto, estará constituído por un ciclo detres anos académicos, que se cursará desde os tres ósseis anos de idade. Será impartida por mestres coa espe-cialidade correspondente.

2. As administracións educativas garantirán a exis-tencia de postos escolares gratuítos en centros públicose en centros privados concertados para atende-la deman-da das familias.

3. As administracións educativas promoverán aescolarización neste nivel educativo dos alumnos connecesidades educativas especiais.

Artigo 12. Obxectivo.

1. A finalidade da educación infantil é o desenvol-vemento físico, intelectual, afectivo, social e moral dosnenos. Os centros escolares cooperarán estreitamentecos pais axudándoos a exerce-la súa responsabilidadefundamental na educación dos seus fillos.

2. A educación infantil contribuirá a desenvolver nosnenos as seguintes capacidades:

a) Coñece-lo seu propio corpo e as súas posibili-dades de acción.

b) Observar e explora-lo seu contorno familiar, sociale natural.

c) Adquirir unha progresiva autonomía nas súas acti-vidades habituais.

d) Relacionarse cos demais e aprende-las pautaselementais de convivencia.

208 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

e) Desenvolve-las súas habilidades comunicativasorais e iniciarse na aprendizaxe da lectura e da escritura.

f) Iniciarse nas habilidades numéricas básicas.

3. As administracións educativas promoverán aincorporación dunha lingua estranxeira nas aprendizaxesda educación infantil, especialmente no último ano. Asímesmo, fomentarán experiencias de iniciación temperánas tecnoloxías da información e das comunicacións.

Artigo 13. Organización.

1. Os contidos educativos organizaranse en áreascorrespondentes a ámbitos propios da experiencia e dodesenvolvemento infantil, e transmitiranse por medio deactividades globalizadas que teñan interese e significadopara o neno.

2. A metodoloxía basearase nas experiencias, nasactividades e no xogo, e aplicarase nun ambiente deafecto e de confianza.

CAPÍTULO IV

Da educación primaria

Artigo 14. Principios xerais.

A educación primaria comprenderá seis cursos aca-démicos, que se cursarán ordinariamente entre os seise os doce anos.

Artigo 15. Obxectivo.

1. A finalidade da educación primaria é facilitarllesós alumnos as aprendizaxes da expresión e a compren-sión oral, a lectura, a escritura, o cálculo, a adquisiciónde nocións básicas da cultura, e o hábito de convivenciaasí como os de estudio e traballo, co fin de garantirunha formación integral que contribúa ó pleno desen-volvemento da personalidade dos alumnos e de prepa-ralos para cursar con aproveitamento a educación secun-daria obrigatoria.

2. A educación primaria contribuirá a desenvolvernos alumnos as seguintes capacidades:

a) Coñece-los valores e as normas de convivencia,aprender a obrar de acordo con elas e respecta-lo plu-ralismo propio dunha sociedade democrática.

b) Desenvolver unha actitude responsable e de res-pecto polos demais, que favoreza un clima propicio paraa liberdade persoal, a aprendizaxe e a convivencia.

c) Desenvolver hábitos de esforzo e responsabilida-de no estudio, e actitudes de curiosidade e interese polaaprendizaxe, coas que descubri-la satisfacción da tarefaben feita.

d) Desenvolve-la iniciativa individual e o hábito dotraballo en equipo.

e) Coñecer e usar adecuadamente a lingua casteláe, se é o caso, a lingua cooficial da comunidade autó-noma, nas súas manifestacións oral e escrita, así comoadquirir hábitos de lectura.

f) Iniciarse na resolución de problemas que requirana realización de operacións elementais de cálculo, coñe-cementos xeométricos e estimacións.

g) Coñece-los aspectos fundamentais das cienciasda natureza, a xeografía, a historia e a cultura.

h) Adquirir, nunha lingua estranxeira, a competenciacomunicativa necesaria para desenvolverse en situa-cións cotiás.

i) Desenvolve-lo espírito emprendedor, fomentandoactitudes de confianza nun mesmo, sentido crítico, decreatividade e de iniciativa persoal.

j) Iniciarse na utilización, para a aprendizaxe, dastecnoloxías da información e das comunicacións.

k) Iniciarse na valoración e na producción estéticadas diferentes manifestacións artísticas, así como naexpresión plástica, rítmica e vocal.

l) Coñece-lo valor do propio corpo, o da hixiene ea saúde e a práctica do deporte como medios máis idó-neos para o desenvolvemento persoal e social.

m) Coñecer e valora-la natureza e o medio, e observarmodos de comportamento que favorezan o seu coidado.

Artigo 16. Organización.

1. O nivel de educación primaria organízase en tresciclos de dous anos académicos cada un.

2. As áreas que se cursarán na educación primariaserán as seguintes:

a) Ciencias, xeografía e historia.b) Educación artística.c) Educación física.d) Lingua castelá.e) Lingua oficial propia da comunidade autónoma,

se é o caso.f) Lingua estranxeira.g) Matemáticas.Tamén se cursará, de acordo co disposto na dispo-

sición adicional segunda, a área de sociedade, culturae relixión.

3. Co fin de garantir unha adecuada aprendizaxenos distintos ámbitos do coñecemento, na determina-ción das ensinanzas comúns estableceranse as áreasque se impartirán en cada un dos ciclos. Terán especialconsideración as áreas que teñan carácter instrumentalpara a adquisición doutros coñecementos. Os currículosdeberán incluír actividades que estimulen o interese eo hábito da lectura.

4. Prestaráselle especial atención no nivel de edu-cación primaria á atención individualizada dos alumnos,á realización de diagnósticos precoces e ó establece-mento de mecanismos de reforzo para evita-lo fracasoescolar en idades temperás.

5. Os métodos orientaranse á integración das dis-tintas experiencias e aprendizaxes dos alumnos e adap-taranse ás súas características persoais.

6. Para garanti-la continuidade do proceso de for-mación dos alumnos estableceranse os pertinentesmecanismos de coordinación coa educación secundariaobrigatoria.

Artigo 17. Avaliación.

1. A avaliación dos procesos de aprendizaxe dosalumnos será continua e terá en conta o progreso doalumno no conxunto das distintas áreas.

2. Os profesores avaliarán os alumnos tendo en con-ta os obxectivos específicos e os coñecementos adqui-ridos en cada unha das áreas, segundo os criterios deavaliación que se establezan no currículo.

3. Os alumnos accederán ó ciclo seguinte se alcan-zaron os obxectivos correspondentes establecidos nocurrículo. Cando un alumno non alcance os obxectivos,poderá permanecer un curso máis no mesmo ciclo. Estamedida poderase adoptar unha soa vez durante a edu-cación primaria.

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 209

4. Os alumnos que accedan ó ciclo seguinte conavaliación negativa nalgunha das áreas, recibirán osapoios necesarios para a recuperación destas.

Artigo 18. Avaliación xeral de diagnóstico.

As administracións educativas, nos termos estable-cidos no artigo 97 desta lei, realizarán unha avaliaciónxeral de diagnóstico, que terá como finalidade compro-ba-lo grao de adquisición das competencias básicas des-te nivel educativo. Esta avaliación xeral carecerá de efec-tos académicos e terá carácter informativo e orientadorpara os centros, o profesorado, as familias e os alumnos.

Artigo 19. Profesorado.

A educación primaria será impartida por mestres, queterán competencia docente en tódalas áreas deste nivele nas titorías dos alumnos. O ensino da música, da edu-cación física, dos idiomas estranxeiros ou daquelasoutras ensinanzas que se determinen, serán impartidaspor mestres coas especialidades correspondentes.

CAPÍTULO V

Da educación secundaria

Artigo 20. Ámbito.

O nivel de educación secundaria comprenderá as eta-pas de educación secundaria obrigatoria e do bacha-relato, así como da formación profesional de grao medio.

SECCIÓN 1.a DA EDUCACIÓN SECUNDARIA OBRIGATORIA

Artigo 21. Principios xerais.

1. A etapa de educación secundaria obrigatoriacomprenderá catro anos académicos, que se cursaránordinariamente entre os doce e os dezaseis anos.

2. Non obstante, os alumnos terán dereito a per-manecer escolarizados en réxime ordinario ata o cursoacadémico completo en que cumpran os dezaoito anosde idade, sempre que o equipo de avaliación considereque, de acordo coas súas actitudes e intereses, poidanobte-lo título de graduado en educación secundaria obri-gatoria.

Artigo 22. Obxectivo.

1. A finalidade da educación secundaria obrigatoriaé transmitirlles ós alumnos os elementos básicos da cul-tura, especialmente nos seus aspectos científico, tec-nolóxico e humanístico; afianzar neles hábitos de estudioe de traballo que favorezan a aprendizaxe autónoma eo desenvolvemento das súas capacidades; formalos paraque asuman os seus deberes e exerzan os seus dereitose preparalos para a súa incorporación a estudios pos-teriores e para a súa inserción laboral.

2. Esta etapa contribuirá a desenvolver nos alumnosas seguintes capacidades:

a) Asumir responsablemente os seus deberes eexerce-los seus dereitos no respecto ós demais, prac-tica-la tolerancia e a solidariedade entre as persoas, eexercitarse no diálogo afianzando os valores comúnsdunha sociedade participativa e democrática.

b) Desenvolver e consolidar hábitos de estudio edisciplina, como condición necesaria para unha realiza-ción eficaz das tarefas da aprendizaxe, e como mediopara o desenvolvemento persoal.

c) Desenvolver destrezas básicas na utilización dasfontes de información para, con sentido crítico, adquirirnovos coñecementos.

d) Afianza-lo sentido do traballo en equipo e valo-ra-las perspectivas, experiencias e formas de pensar dosdemais.

e) Comprender e expresar con corrección, oralmen-te e por escrito, na lingua castelá e, se é o caso, nalingua cooficial da comunidade autónoma, textos e men-saxes complexos, e iniciarse no coñecemento, a lecturae o estudio da literatura.

f) Concibi-lo coñecemento científico como un saberintegrado, que se estructura en distintas disciplinas,matemáticas e científicas, e coñecer e aplica-los métodospara identifica-los problemas nos diversos campos docoñecemento e da experiencia, para a súa resolucióne para a toma de decisións.

g) Desenvolve-la competencia comunicativa paracomprender e expresarse nunha ou máis linguasestranxeiras de maneira apropiada, co fin de facilita-loacceso a outras culturas.

h) Adquirir unha preparación básica no campo dastecnoloxías fundamentalmente, mediante a adquisicióndas destrezas relacionadas coas tecnoloxías da informa-ción e das comunicacións, co fin de as usar, no procesode aprendizaxe, para encontrar, analizar, intercambiare presenta-la información e o coñecemento adquiridos.

i) Consolida-lo espírito emprendedor, desenvolven-do actitudes de confianza nun mesmo, o sentido crítico,a iniciativa persoal e a capacidade para planificar, tomardecisións e asumir responsabilidades.

j) Coñece-los aspectos básicos da cultura e a historiae respecta-lo patrimonio artístico e cultural; coñece-ladiversidade de culturas e sociedades, co fin de as podervalorar criticamente e desenvolver actitudes de respectopola cultura propia e pola dos demais.

k) Apreciar, gozar e respecta-la creación artística;identificar e analizar criticamente as mensaxes explícitase implícitas que contén a linguaxe das distintas mani-festacións artísticas.

l) Coñece-lo funcionamento do propio corpo, paraafianza-los hábitos de coidado e saúde corporais e incor-pora-la práctica do deporte, para favorece-lo desenvol-vemento no persoal e no social.

m) Coñece-lo contorno social e cultural, desde unhaperspectiva ampla; valorar e gozar do medio natural, con-tribuíndo á súa conservación e mellora.

Artigo 23. Organización.

1. Na educación secundaria obrigatoria impartiran-se as seguintes disciplinas:

a) Bioloxía e xeoloxía.b) Ciencias da natureza.c) Cultura clásica.d) Educación física.e) Educación plástica.f) Ética.g) Física e química.h) Xeografía e historia.i) Latín.j) Lingua castelá e literatura.k) Lingua oficial propia e literatura da comunidade

autónoma, se é o caso.l) Linguas estranxeiras.m) Matemáticas.n) Música.ñ) Tecnoloxía.

Así mesmo cursarase, de acordo co disposto na dis-posición adicional segunda, a materia de sociedade, cul-tura e relixión.

210 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

2. Co fin de garantir unha adecuada aprendizaxenos distintos ámbitos do coñecemento, ó fixa-las ensi-nanzas comúns determinaranse as materias que seimpartirán en cada un dos cursos.

3. Ademais das disciplinas mencionadas, o currículoincluirá materias optativas. Correspóndelles ás adminis-tracións educativas a ordenación da oferta destas mate-rias optativas, entre as que se ofrecerá obrigatoriamenteunha segunda lingua estranxeira.

4. Nos cursos terceiro e cuarto, as administraciónseducativas poderán tamén ofrecer como disciplinas opta-tivas calquera das disciplinas específicas dos itinerariosa que se refire o artigo 26.

Artigo 24. Métodos.

1. Os métodos pedagóxicos na educación secun-daria obrigatoria adaptaranse ás características dosalumnos, favorecerán a capacidade para aprender porsi mesmos e para traballar en equipo promovendo acreatividade e o dinamismo, e integrarán os recursosdas tecnoloxías da información e das comunicacións naaprendizaxe. Os alumnos iniciaranse no coñecementoe aplicación dos métodos científicos.

2. As administracións educativas promoverán asmedidas necesarias para que nas distintas materias sedesenvolvan actividades que estimulen o interese e ohábito da lectura e a capacidade de expresarse correc-tamente en público.

Artigo 25. Medidas de reforzo e apoio.

1. Nos cursos primeiro e segundo, e coa finalidadede facilitar que tódolos alumnos alcancen os obxectivosdesta etapa, as administracións educativas estableceránmedidas de reforzo educativo que permitan a conse-cución deses obxectivos.

2. Estas medidas serán promovidas no marco queestablezan as administracións educativas. A aplicaciónindividual das medidas revisarase periodicamente e, entodo caso, ó finaliza-lo curso académico.

3. As administracións educativas poderán ofreceroutras medidas de apoio para alcanza-los obxectivos des-ta etapa e a correspondente obtención, no marco doestablecido nos artigos 26 e 27 desta lei, do título degraduado en educación secundaria obrigatoria.

Artigo 26. Itinerarios.

1. Nos cursos terceiro e cuarto, as ensinanzas orga-nizaranse en disciplinas comúns e en disciplinas espe-cíficas, que constituirán itinerarios formativos, de idén-tico valor académico.

2. En terceiro curso, os itinerarios serán dous: iti-nerario tecnolóxico e itinerario científico-humanístico. Encuarto curso serán tres: itinerario tecnolóxico, itinerariocientífico e itinerario humanístico.

O cuarto curso denominarase curso para a orientaciónacadémica e profesional postobrigatoria. Terá carácterpreparatorio dos estudios postobrigatorios e da incor-poración á vida laboral.

Na determinación das ensinanzas comúns estable-ceranse as disciplinas comúns e específicas dos itine-rarios.

3. Ó remata-lo segundo curso, co fin de orienta-lasfamilias e os alumnos na elección dos itinerarios, o equi-po de avaliación, co asesoramento do equipo de orien-tación, emitirá un informe de orientación escolar paracada alumno. A elección de itinerario realizada nun cursoacadémico non condicionará a do seguinte.

4. Os centros sostidos con fondos públicos deberánofrecer tódolos itinerarios establecidos nesta lei. As admi-

nistracións educativas poderán adecuar este principioá demanda dos alumnos e ás características e recursosdos centros.

5. O Goberno, co previo informe das comunidadesautónomas, poderá establecer novos itinerarios e modi-fica-los establecidos nesta lei.

Artigo 27. Programas de iniciación profesional.

1. Os programas de iniciación profesional estaránintegrados polos contidos curriculares esenciais da for-mación básica e por módulos profesionais asociados,polo menos, a unha cualificación do Catálogo Nacionaldas Cualificacións Profesionais a que se refire o artigo 7da Lei orgánica 5/2002, do 19 de xuño, das cualifi-cacións e da formación profesional. Esta formación, queterá unha estructura flexible de carácter modular, impar-tirase en dous cursos académicos. O Goberno fixará asdirectrices básicas destes programas.

2. A formación básica contribuirá, de acordo coascaracterísticas dos alumnos, ó desenvolvemento dascapacidades establecidas para a educación secundariaobrigatoria.

3. Aqueles alumnos que, cumpridos os quince anose trala adecuada orientación educativa e profesional,opten voluntariamente por non cursar ningún dos iti-nerarios ofrecidos, permanecerán escolarizados nun pro-grama de iniciación profesional. Así mesmo, poderánincorporarse ós ditos programas os alumnos con deza-seis anos cumpridos.

4. Os métodos pedagóxicos destes programasadaptaranse ás características específicas dos alumnose fomentarán o traballo en equipo. Así mesmo, a titoríae a orientación educativa e profesional terán especialconsideración nestes programas.

5. A superación dun programa de iniciación pro-fesional dará dereito á obtención do título de graduadoen educación secundaria obrigatoria.

A superación total ou parcial dos módulos de carácterprofesional integrados nos programas de iniciación pro-fesional será acreditada conforme o establecido no arti-go 8 da Lei orgánica 5/2002, do 19 de xuño, das cua-lificacións e da formación profesional. No caso da supe-ración da totalidade dos módulos, a certificación outor-gada producirá, ademais, os efectos académicos pre-vistos no artigo 38.3 a) desta lei.

6. As administracións públicas promoverán a par-ticipación doutras institucións e entidades para o desen-volvemento destes programas.

Artigo 28. Avaliación.

1. A avaliación da aprendizaxe dos alumnos na edu-cación secundaria obrigatoria será continua e diferen-ciada segundo as distintas disciplinas do currículo.

2. Os profesores avaliarán os alumnos tendo en con-ta os obxectivos específicos e os coñecementos adqui-ridos en cada unha das materias, segundo os criteriosde avaliación que se establezan no currículo para cadacurso.

Artigo 29. Promoción.

1. Ó rematar cada un dos cursos da etapa e comoconsecuencia do proceso de avaliación, o equipo de ava-liación decidirá sobre a promoción de cada alumno ócurso seguinte tendo en conta a súa madurez e posi-bilidades de recuperación e de progreso nos cursosposteriores.

2. Os alumnos poderán realizar unha proba extraor-dinaria das disciplinas que non superasen, nas datas quedeterminen as administracións educativas. Unha vez rea-

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 211

lizada esta proba, cando o número de materias non apro-badas sexa superior a dúas, o alumno deberá perma-necer outro ano no mesmo curso.

3. Cada curso poderase repetir unha soa vez. Se,trala repetición, o alumno non cumpre os requisitos parapasar ó curso seguinte, o equipo de avaliación, asesoradopolo de orientación, e logo de consulta-los pais, poderádecidi-la súa promoción ó curso seguinte, nas condiciónsque o Goberno estableza en función das necesidadeseducativas dos alumnos.

Artigo 30. Avaliación xeral de diagnóstico.

As administracións educativas, nos termos estable-cidos no artigo 97 desta lei, realizarán unha avaliaciónxeral de diagnóstico, que terá como finalidade compro-ba-lo grao de adquisición das competencias básicas des-te nivel educativo. Esta avaliación xeral carecerá de efec-tos académicos e terá carácter informativo e orientadorpara os centros, o profesorado, as familias e os alumnos.

Artigo 31. Título de graduado en educación secundariaobrigatoria.

1. Tódolos itinerarios formativos, así como os pro-gramas de iniciación profesional, conducirán ó título degraduado en educación secundaria obrigatoria. Este títu-lo será único e nel constará a nota media da etapa.

2. Para a obtención do título de graduado en edu-cación secundaria obrigatoria requirirase ter superadastódalas materias da etapa. Excepcionalmente, poderaseobter este título sen ter superadas tódalas materias daetapa, nas condicións que o Goberno estableza.

3. O título de graduado en educación secundariaobrigatoria permitirá acceder ó bacharelato, á formaciónprofesional de grao medio e ó mundo laboral. Xuntoco título, os alumnos recibirán un informe de orientaciónescolar para o seu futuro académico e profesional, queterá carácter confidencial.

4. Os alumnos que non obteñan o título de graduadoen educación secundaria obrigatoria recibirán un cer-tificado de escolaridade no que constarán os anos cur-sados.

Artigo 32. Profesorado.

1. Para a impartición da educación secundaria obri-gatoria requirirase estar en posesión do título de doutor,licenciado, enxeñeiro, arquitecto, ou equivalente paraefectos de docencia. Naquelas disciplinas que se deter-minen en virtude da súa especial relación coa formaciónprofesional, estableceranse as equivalencias dos títulosde enxeñeiro técnico, arquitecto técnico e diplomadouniversitario, para efectos da función docente.

2. Para imparti-las ensinanzas desta etapa seránecesario, ademais, estar en posesión do título de espe-cialización didáctica establecido no artigo 58 desta lei.

3. Para a impartición dos módulos profesionais inte-grados nos programas de iniciación profesional poderasecontratar, como profesores especialistas, atendendo ásúa cualificación e ás necesidades do sistema, profesoresque desenvolvan a súa actividade no ámbito laboral. Noscentros públicos, as administracións educativas poderánestablecer, con estes profesionais, contratos de caráctertemporal e en réxime de dereito administrativo. A estesprofesores non se lles requirirá estar en posesión dotítulo establecido no artigo 58 desta lei.

4. Así mesmo, poderán realizar funcións de apoionesta etapa outros profesionais coa debida cualificaciónpara tarefas de atención ós alumnos con necesidadeseducativas específicas.

SECCIÓN 2.a DO BACHARELATO

Artigo 33. Principios xerais.

1. O bacharelato comprenderá dous cursos acadé-micos. Desenvolverase en modalidades diferentes quepermitirán ós alumnos unha preparación especializadapara a súa incorporación a estudios posteriores e paraa inserción laboral.

2. Poderán acceder ós estudios do bacharelato osalumnos que estean en posesión do título de graduadoen educación secundaria obrigatoria.

3. Os alumnos poderán permanecer cursando obacharelato en réxime ordinario durante catro anos.

Artigo 34. Obxectivo.

1. A finalidade do bacharelato é proporcionarlles ósalumnos unha educación e unha formación integral, inte-lectual e humana, así como os coñecementos e habi-lidades que lles permitan desempeña-las súas funciónssociais e laborais con responsabilidade e competencia.Así mesmo, capacitaraos para acceder á formación pro-fesional de grao superior e ós estudios universitarios.

2. O bacharelato contribuirá a desenvolver nosalumnos as seguintes capacidades:

a) Consolidar unha sensibilidade cidadá e unha con-ciencia cívica responsable, inspirada polos valores dassociedades democráticas e os dereitos humanos, e com-prometida con eles.

b) Afianza-la iniciativa persoal, así como os hábitosde lectura, estudio e disciplina, como condicións nece-sarias para o eficaz aproveitamento da aprendizaxe, ecomo medio de desenvolvemento persoal.

c) Coñecer, desde unha perspectiva universal e plu-ral, as realidades do mundo contemporáneo, os seusantecedentes históricos e os principais factores da súaevolución.

d) Domina-las habilidades básicas propias da moda-lidade de bacharelato escollida.

e) Traballar de forma sistemática e con discernimen-to sobre criterios propios e alleos e fontes de informacióndistintas, co fin de formular e de resolver adecuadamenteos problemas propios dos diversos campos do coñece-mento e da experiencia.

f) Comprende-los elementos e procedementos fun-damentais da investigación e dos métodos científicosen cada disciplina.

g) Coñecer e saber usar, tanto na súa expresiónoral coma na escrita, a riqueza e as posibilidades expre-sivas da lingua castelá e, se é o caso, da lingua cooficialda comunidade autónoma, así como a literatura e a lec-tura e a análise das obras literarias máis significativas.

h) Expresarse con fluidez nunha ou máis linguasestranxeiras.

i) Afondar no coñecemento e no uso habitual dastecnoloxías da información e as comunicacións para aaprendizaxe.

j) Afianza-lo espírito emprendedor con actitudes decreatividade, flexibilidade, iniciativa, confianza nun mes-mo, sentido crítico, traballo en equipo e espírito inno-vador.

k) Desenvolve-la sensibilidade artística e o criterioestético, como fontes de formación e enriquecementocultural.

l) Consolida-la práctica do deporte.m) Coñecer e valorar de forma crítica a contribución

da ciencia e a tecnoloxía para o cambio das condiciónsde vida, así como afianza-la sensibilidade e o respectocara ó ambiente.

n) Desenvolve-la sensibilidade cara ás diversas for-mas de voluntariado que melloren o contorno social.

212 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

Artigo 35. Organización.

1. O bacharelato organizarase en disciplinascomúns, en disciplinas específicas de cada modalidadee en disciplinas optativas.

2. As disciplinas comúns do bacharelato contribui-rán á formación xeral dos alumnos. As específicas decada modalidade e as optativas proporcionaranlles unhaformación máis especializada, preparándoos e orientán-doos cara a estudios posteriores e cara á actividade pro-fesional. O currículo das disciplinas optativas poderáincluír un complemento de formación práctica fóra docentro.

3. As modalidades do bacharelato serán as seguintes:

a) Artes.b) Ciencias e tecnoloxía.c) Humanidades e ciencias sociais.

4. O Goberno, co previo informe das comunidadesautónomas, poderá establecer novas modalidades debacharelato ou modifica-las establecidas nesta lei.

5. As disciplinas comúns do bacharelato serán asseguintes:

a) Educación física.b) Filosofía.c) Historia de España.d) Historia da filosofía e da ciencia.e) Lingua castelá e literatura.f) Lingua oficial propia e literatura da comunidade

autónoma, se é o caso.g) Lingua estranxeira.

Así mesmo, cursarase, de acordo co disposto na dis-posición adicional segunda, a disciplina de sociedade,cultura e relixión.

6. Co fin de garantir unha adecuada ordenación dasensinanzas nos distintos ámbitos do coñecemento, nadeterminación das ensinanzas comúns estableceranseas disciplinas que se impartirán en cada un dos cursos,así como, logo de consulta ás comunidades autónomas,as disciplinas específicas de cada modalidade.

7. Correspóndelles ás administracións educativas aordenación da oferta das disciplinas optativas.

8. A metodoloxía no bacharelato favorecerá a capa-cidade do alumno para aprender por si mesmo, paratraballar en equipo e para aplica-los métodos pedagóxi-cos apropiados de investigación. De igual modo procu-rarase a relación dos aspectos teóricos das diferentesdisciplinas coas súas aplicacións prácticas.

9. As administracións educativas promoverán asmedidas necesarias para que nas distintas disciplinasse desenvolvan actividades que estimulen o interese eo hábito da lectura e a capacidade de expresarse correc-tamente en público.

10. Os alumnos poderán realizar unha probaextraordinaria das disciplinas que non superasen, nasdatas que determinen as administracións educativas.

Artigo 36. Profesorado.

Para imparti-las ensinanzas do bacharelato esixiranseas mesmas titulacións académicas cás requiridas paraa educación secundaria obrigatoria. Será necesario ade-mais estar en posesión do título de especialización didác-tica establecido no artigo 58 desta lei.

Artigo 37. Título de bacharelato.

1. Para obte-lo título de bacharelato será necesariaa avaliación positiva en tódalas disciplinas e a superacióndunha proba xeral de bacharelato coas condicións bási-

cas que serán fixadas polo Goberno, logo de consultaás comunidades autónomas.

2. A proba versará, en todo caso, sobre as disci-plinas comúns e específicas das diferentes modalidadesdo bacharelato. A parte correspondente á linguaestranxeira incluirá un exercicio oral e outro escrito. Acualificación final do bacharelato será a media ponde-rada, nos termos que estableza o Goberno, da cualifi-cación obtida na proba xeral de bacharelato e a mediado expediente académico do alumno no bacharelato.

3. O título de bacharelato facultará para accederá formación profesional de grao superior e ós estudiosuniversitarios.

4. De acordo co artigo 42.3 da Lei orgánica 6/2001,do 21 de decembro, de universidades, o Goberno esta-blecerá a normativa básica que regule o establecementopor parte das universidades dos procedementos para aadmisión de alumnos. En todo caso, entre os requisitosde acceso, primarase a cualificación final do bacharelato.

5. A avaliación positiva en tódalas disciplinas dobacharelato dá dereito a un certificado que terá efectoslaborais e os académicos previstos no artigo 38.3, alí-nea c), desta lei.

CAPÍTULO VI

Da formación profesional

Artigo 38. Acceso.

1. Poderán cursa-la formación profesional de graomedio aqueles que se encontren en posesión do títulode graduado en educación secundaria obrigatoria. Parao acceso á formación profesional específica de graosuperior será necesario estar en posesión do título debacharelato.

2. Tamén poderán acceder á formación profesionalaqueles aspirantes que, carecendo dos requisitos aca-démicos, superen unha proba de acceso. Para accederpor esta vía a ciclos formativos de grao superior requi-rirase ter vinte anos de idade, cumpridos no ano de rea-lización da proba.

3. A proba a que se refire o punto anterior deberáacreditar:

a) Para a formación profesional de grao medio, oscoñecementos suficientes para cursar con aproveitamen-to estas ensinanzas e as súas capacidades en relaciónco campo profesional de que se trate. Da acreditacióndas capacidades profesionais quedarán exentos os quesuperasen a totalidade dos módulos de carácter pro-fesional dun programa de iniciación profesional ou acre-diten unha experiencia laboral, en ámbolos casos rela-cionados co ensino que pretendan cursar.

b) Para a formación profesional de grao superior,a madurez en relación cos obxectivos do bacharelatoe as súas capacidades referentes ó campo profesionalde que se trate. Da acreditación das capacidades pro-fesionais poderán quedar exentos os que acrediten unhaexperiencia laboral que se corresponda cos estudios pro-fesionais que pretendan cursar.

c) Aquelas persoas que teñan superadas tódalas dis-ciplinas de calquera modalidade de bacharelato, poderánacceder ós ciclos formativos de grao superior a travésdunha proba que permita a acreditación das capacidadesdo alumno en relación co campo profesional de quese trate.

4. Os que acrediten estar en posesión do título detécnico e desexen acceder a un ciclo formativo de graosuperior relacionado con este, deberán acreditar unica-mente a madurez en relación cos obxectivos do bacha-relato. Para estes alumnos, o requisito de idade para

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 213

a realización da proba será de dezaoito anos cumpridosno ano natural.

5. O Goberno determinará as características básicasdas probas e a relación entre os títulos de técnicos eo seu correspondente de técnico superior para os efectosprevistos neste artigo.

Artigo 39. Convenios.

As administracións educativas poderán establecerconvenios educativos con centros que impartan ciclosformativos de formación profesional, de acordo coa pro-gramación xeral do ensino.

CAPÍTULO VII

Da atención ós alumnos con necesidadeseducativas específicas

SECCIÓN 1.a DA IGUALDADE DE OPORTUNIDADESPARA UNHA EDUCACIÓN DE CALIDADE

Artigo 40. Principios.

1. Co fin de asegura-lo dereito individual a unhaeducación de calidade, os poderes públicos desenvol-verán as accións necesarias e achegarán os recursose os apoios precisos que permitan compensa-los efectosde situacións de desvantaxe social para o logro dosobxectivos de educación e de formación previstos paracada un dos do sistema educativo.

2. O Estado poderá impulsar, mediante convenioscoas comunidades autónomas, actuacións preferentesorientadas ó logro efectivo das súas metas e obxectivosen materia de igualdade de oportunidades e de com-pensación en educación.

Artigo 41. Recursos.

1. As administracións educativas adoptarán proce-dementos singulares naqueles centros escolares ouzonas xeográficas nas cales, polas características socioe-conómicas e socioculturais da poboación corresponden-te, resulte necesaria unha intervención educativa dife-renciada, con especial atención á garantía da igualdadede oportunidades no mundo rural. En tales casos, ache-garanse os recursos materiais e de profesorado nece-sarios e proporcionarase o apoio técnico e humano pre-ciso para o logro da compensación educativa.

2. Os poderes públicos organizarán e desenvolveránde maneira integrada accións de compensación educa-tiva, co fin de que as actuacións que correspondan ósseus respectivos ámbitos de competencia consigan ouso máis efectivo posible dos recursos empregados.

3. Excepcionalmente, naqueles casos en que, paragaranti-la calidade do ensino, os alumnos de ensino obri-gatorio teñan que estar escolarizados nun municipiopróximo ó da súa residencia ou a unha distancia queo xustifique de acordo coa normativa para o efecto, asadministracións educativas prestarán de forma gratuítaos servicios escolares de transporte, comedor e, se éo caso, internado.

SECCIÓN 2.a DOS ALUMNOS ESTRANXEIROS

Artigo 42. Incorporación ó sistema educativo.

1. As administracións educativas favorecerán aincorporación ó sistema educativo dos alumnos proce-dentes de países estranxeiros, especialmente en idadede escolarización obrigatoria. Para os alumnos que des-

coñezan a lingua e cultura españolas, ou que presentengraves carencias en coñecementos básicos, as adminis-tracións educativas desenvolverán programas específi-cos de aprendizaxe coa finalidade de facilita-la súa inte-gración no nivel correspondente.

2. Os programas a que fai referencia o punto ante-rior poderanse impartir, de acordo coa planificación dasadministracións educativas, en aulas específicas esta-blecidas en centros que impartan ensinanzas en réximeordinario. O desenvolvemento destes programas serásimultáneo á escolarización dos alumnos nos gruposordinarios, conforme o nivel e evolución da súa apren-dizaxe.

3. Os alumnos maiores de quince anos que presen-ten graves problemas de adaptación á educación secun-daria obrigatoria poderanse incorporar ós programas deiniciación profesional establecidos nesta lei.

4. Os alumnos estranxeiros terán os mesmos derei-tos e os mesmos deberes cós alumnos españois. A súaincorporación ó sistema educativo suporá a aceptacióndas normas establecidas con carácter xeral e das normasde convivencia dos centros educativos nos que se inte-gren.

5. As administracións educativas adoptarán asmedidas oportunas para que os pais de alumnosestranxeiros reciban o asesoramento necesario sobre osdereitos, deberes e oportunidades que comporta a incor-poración ó sistema educativo español.

SECCIÓN 3.a DOS ALUMNOS SUPERDOTADOSINTELECTUALMENTE

Artigo 43. Principios.

1. Os alumnos superdotados intelectualmente seránobxecto dunha atención específica por parte das admi-nistracións educativas.

2. Co fin de lles dar unha resposta educativa máisadecuada a estes alumnos, as administracións educa-tivas adoptarán as medidas necesarias para identificare avaliar de forma temperá as súas necesidades.

3. O Goberno, logo de consulta ás comunidadesautónomas, establecerá as normas para flexibiliza-laduración dos diversos niveis e etapas do sistema edu-cativo establecidos nesta lei, independentemente da ida-de destes alumnos.

4. As administracións educativas adoptarán asmedidas necesarias para facilita-la escolarización destesalumnos en centros que, polas súas condicións, lles poi-dan prestar unha atención adecuada ás súas caracte-rísticas.

5. Correspóndelles ás administracións educativaspromove-la realización de cursos de formación específicarelacionados co tratamento destes alumnos para o pro-fesorado que os atenda. Igualmente adoptarán as medi-das oportunas para que os pais destes alumnos recibano adecuado asesoramento individualizado, así como ainformación necesaria que os axude na educación dosseus fillos.

SECCIÓN 4.a DOS ALUMNOS CON NECESIDADESEDUCATIVAS ESPECIAIS

Artigo 44. Ámbito.

1. Os alumnos con necesidades educativas espe-ciais que requiran, nun período da súa escolarizaciónou ó longo de toda ela, e en particular no que se refireá avaliación, determinados apoios e atencións educa-tivas, específicas por padeceren discapacidades físicas,psíquicas, sensoriais, ou por manifestaren graves tras-

214 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

tornos da personalidade ou de conducta, terán unhaatención especializada, de acordo cos principios de nondiscriminación e normalización educativa, e coa finali-dade de consegui-la súa integración. Para tal efecto, asadministracións educativas dotarán estes alumnos doapoio preciso desde o momento da súa escolarizaciónou da detección da súa necesidade.

2. O sistema educativo disporá dos recursos nece-sarios para que os alumnos con necesidades educativasespeciais, temporais ou permanentes, poidan alcanza-losobxectivos establecidos con carácter xeral para tódolosalumnos.

Artigo 45. Valoración de necesidades.

1. Os alumnos con necesidades educativas espe-ciais serán escolarizados en función das súas caracte-rísticas, integrándoos en grupos ordinarios, en aulasespecializadas en centros ordinarios, en centros de edu-cación especial ou en escolarización combinada.

2. A identificación e valoración das necesidadeseducativas especiais destes alumnos será realizada porequipos integrados por profesionais de distintas cuali-ficacións. Estes profesionais establecerán en cada casoplans de actuación en relación coas necesidades edu-cativas de cada alumno, contando co parecer dos paise co do equipo directivo e o dos profesores do centrocorrespondente.

3. Ó finalizar cada curso, o equipo de avaliaciónvalorará o grao de consecución dos obxectivos estable-cidos ó comezo daquel para os alumnos con necesidadeseducativas especiais. Os resultados desta avaliación per-mitirán introduci-las adaptacións precisas no plan deactuación, incluída a modalidade de escolarización quesexa máis acorde coas necesidades educativas do alum-no. En caso de ser necesario, esta decisión poderá adop-tarse durante o curso escolar.

Artigo 46. Escolarización.

1. A escolarización dos alumnos con necesidadeseducativas especiais comezará e finalizará coas idadesestablecidas con carácter xeral para o nivel e a etapacorrespondente. Excepcionalmente, poderá autorizarsea flexibilización do período de escolarización no ensinoobrigatorio. En calquera caso, o límite de idade parapoder permanecer escolarizado nun centro de educaciónespecial será de vinteún anos.

2. A escolarización de alumnos con necesidadeseducativas especiais incluirá tamén a orientación ós paispara a necesaria cooperación entre a escola e a familia.

Artigo 47. Recursos dos centros.

1. As administracións educativas dotarán os centrossostidos con fondos públicos do persoal especializadoe dos recursos necesarios para garanti-la escolarizaciónde alumnos con necesidades educativas especiais. Naprogramación da oferta de postos escolares gratuítos,determinaranse aqueles centros que, pola súa situacióne polos seus recursos, se consideren os máis indicadospara atende-las diversas necesidades destes alumnos.

2. As administracións educativas, para facilita-laescolarización e unha mellor incorporación destes alum-nos ó centro escolar, poderán establecer acordos de cola-boración con outras administracións ou entidades públi-cas ou privadas.

3. Os centros escolares de nova creación sostidoscon fondos públicos deberán cumprir coas disposiciónsnormativas vixentes en materia de promoción da acce-sibilidade e eliminación de barreiras de todo tipo quelles sexan de aplicación. As administracións educativas

promoverán programas para elimina-las barreiras doscentros escolares sostidos con fondos públicos que, porrazón da súa antigüidade ou outros motivos, presentenobstáculos para os alumnos con problemas de mobi-lidade ou comunicación.

Artigo 48. Integración social e laboral.

Coa finalidade de facilita-la integración social e laboraldos alumnos que non poidan consegui-los obxectivosprevistos no ensino básico, as administracións públicaspromoverán ofertas formativas adaptadas ás necesida-des específicas dos alumnos.

TÍTULO II

Das ensinanzas de idiomas

Artigo 49. Ámbito e estructura.

1. As escolas oficiais de idiomas, os requisitos míni-mos das cales serán establecidos polo Goberno, son cen-tros que imparten ensinanzas especializadas de idiomas,que teñen a consideración de ensinanzas de réxime espe-cial ás que se refire esta lei.

2. A estructura básica destas ensinanzas adecua-rase ós seguintes niveis:

Nivel básico.Nivel intermedio.Nivel avanzado.

Na determinación das ensinanzas comúns correspon-dentes ós niveis das diferentes linguas, estableceranseos efectos dos certificados correspondentes.

3. O profesorado que imparta estas ensinanzasdeberá pertencer ós corpos de catedráticos ou de pro-fesores de escolas oficiais de idiomas. Así mesmo, pode-ranas impartir profesores doutros corpos docentes domesmo nivel e coa especialidade correspondente nascondicións establecidas nas normas vixentes.

4. Para acceder ás ensinanzas das escolas oficiaisde idiomas será requisito imprescindible ter cursadosos dous primeiros cursos do ensino secundario obriga-torio ou estar en posesión do título de graduado escolar,do certificado de escolaridade ou de estudios primarios.

5. Os alumnos non escolarizados nestes centrospoderán obte-los certificados correspondentes ós distin-tos niveis mediante a superación das probas que orga-nicen as administracións educativas, de conformidadecos requisitos básicos que estableza o Goberno.

Artigo 50. Escolas oficiais de idiomas.

1. Nas escolas oficiais de idiomas fomentarase espe-cialmente o estudio das linguas oficiais dos estadosmembros da Unión Europea, o das linguas cooficiais exis-tentes no Estado, así como o ensino do español comolingua estranxeira.

2. De acordo co que establezan as administraciónseducativas, as escolas oficiais de idiomas poderán impar-tir cursos para a actualización de coñecementos de idio-mas e para a formación das persoas adultas e do pro-fesorado.

3. As administracións educativas fomentarán taméno ensino de idiomas a distancia. Esta oferta poderá inte-grarse nas escolas oficiais de idiomas.

4. As escolas oficiais de idiomas poderán desen-volver plans de investigación e innovación en relacióncoas ensinanzas que impartan, de acordo co que as admi-nistracións educativas establezan.

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 215

Artigo 51. Realización de probas no sistema escolar.

As administracións educativas facilitarán a realizaciónde probas homologadas para obte-la certificación oficialdo coñecemento das linguas estranxeiras cursadas polosalumnos de educación secundaria e formación profe-sional.

TÍTULO III

Da aprendizaxe permanente:ensinanzas para as persoas adultas

Artigo 52. Obxectivo.

1. A educación permanente ten como obxectivoofrecerlles a tódolos cidadáns a posibilidade de se for-maren ó longo de toda a vida, co fin de adquiriren, actua-lizaren, completaren e ampliaren as súas capacidadese coñecementos para o seu desenvolvemento persoalou profesional.

Con tal fin, as administracións educativas colaboraráncon outras administracións públicas con competenciasna formación de persoas adultas e, en especial, coaAdministración laboral.

2. As ensinanzas para as persoas adultas terán osseguintes obxectivos:

a) Adquirir, completar ou ampliar capacidades ecoñecementos e facilita-lo acceso ós distintos niveis dosistema educativo.

b) Desenvolver programas e cursos para respondera determinadas necesidades educativas específicas degrupos sociais desfavorecidos.

c) Mellora-la súa cualificación profesional ou adqui-rir unha preparación para o exercicio doutras profesións.

d) Desenvolve-la súa capacidade de participación navida social, cultural, política e económica.

3. Dentro do ámbito das ensinanzas para as persoasadultas, as administracións públicas atenderán preferen-temente a aquelas persoas que, por diferentes razóns,non puidesen completa-lo ensino básico. Así mesmo,poderán seguir estas ensinanzas aqueles alumnos maio-res de dezaseis anos que polo seu traballo ou outrascircunstancias especiais non poidan acudir ós centroseducativos en réxime ordinario.

4. Nos establecementos penitenciarios e nos hos-pitais garantiráselle á poboación reclusa e hospitalizadaa posibilidade de acceso a estas ensinanzas.

5. As ensinanzas para as persoas adultas poderanseimpartir a través das modalidades presencial e a dis-tancia.

6. As administracións educativas promoverán con-venios de colaboración coas universidades, entes locaise outras institucións ou entidades, para desenvolve-lasensinanzas para as persoas adultas.

7. As administracións educativas promoverán pro-gramas específicos de lingua castelá e das outras linguascooficiais, se é o caso, e de elementos básicos da culturapara facilita-la integración das persoas inmigrantes.

Artigo 53. Ensino básico.

1. As persoas adultas que pretendan adquiri-loscoñecementos correspondentes ó ensino básico conta-rán cunha oferta adaptada ás súas condicións e nece-sidades. Esta oferta deberase axustar ós obxectivos, con-tidos e criterios de avaliación fixados con carácter xeralnos currículos das ensinanzas obrigatorias das respec-tivas administracións educativas.

2. O ensino básico para as persoas adultas poderáimpartirse en centros que impartan ensinanzas en réxime

ordinario ou en centros específicos debidamente auto-rizados pola Administración educativa competente.

3. As administracións educativas, no ámbito dassúas competencias e de acordo coas condicións básicasque estableza o Goberno, organizarán periodicamenteprobas para que as persoas maiores de dezaoito anosde idade poidan obter directamente o título de graduadoen educación secundaria obrigatoria.

Artigo 54. Ensinanzas de bacharelato e formación pro-fesional.

1. As administracións educativas facilitaranlles atódolos cidadáns o acceso ós niveis ou graos das ensi-nanzas non obrigatorias.

2. As persoas adultas que estean en posesión datitulación requirida poderán cursa-lo bacharelato e a for-mación profesional. As administracións educativas adop-tarán as medidas oportunas para que estas persoas dis-poñan nos centros ordinarios que se determinen dunhaoferta específica destes estudios, organizada de acordocoas súas características.

3. As administracións educativas organizarán nes-tes niveis a oferta pública de ensino a distancia, co finde atender adecuadamente a demanda de formaciónpermanente das persoas adultas.

4. As persoas maiores de vinteún anos poderansepresentar, na modalidade de bacharelato que prefiran,á proba xeral de bacharelato, para a obtención do títulode bacharelato, de acordo coas condicións básicas queestableza o Goberno.

5. As administracións educativas organizarán pro-bas, de acordo coas condicións básicas que o Gobernoestableza, para obte-los títulos de formación profesional.

6. Os maiores de vintecinco anos de idade poderánacceder á universidade mediante a superación dunhaproba específica.

Artigo 55. Profesorado.

1. Os profesores que impartan ensinanzas escolaresás persoas adultas, que conduzan á obtención dun títuloacadémico ou profesional, deberán estar en posesiónda titulación establecida con carácter xeral para impar-ti-las correspondentes ensinanzas.

2. As administracións educativas facilitaranlles aestes profesores a formación especializada necesariapara responder ás características das persoas adultas.

TÍTULO IV

Da función docente

Artigo 56. Funcións do profesorado.

Ós profesores de centros escolares correspónden-lle-las seguintes funcións:

a) O ensino das áreas, disciplinas, materias e módu-los que teñan encomendados.

b) Promover e participar nas actividades comple-mentarias, dentro ou fóra do recinto educativo, progra-madas polos profesores e departamentos didácticos eincluídas na programación xeral anual.

c) A contribución a que as actividades do centrose desenvolvan nun clima de respecto, de tolerancia,de participación e de liberdade para fomentar nos alum-nos os valores propios dunha sociedade democrática.

d) A titoría dos alumnos para dirixi-la súa apren-dizaxe, transmitirlles valores e axudalos, en colaboracióncos pais, a supera-las súas dificultades.

216 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

e) A colaboración, cos servicios ou departamentosespecializados en orientación, no proceso de orientacióneducativa, académica e profesional dos alumnos.

f) A coordinación das actividades docentes, de xes-tión e de dirección que lles sexan encomendadas.

g) A participación na actividade xeral do centro.h) A investigación, a experimentación e a mellora

continua dos procesos de ensino correspondente.

CAPÍTULO I

Da formación do profesorado

Artigo 57. Principios.

1. As administracións educativas promoverán aactualización e a mellora continua da cualificación pro-fesional dos profesores e a adecuación dos seus coñe-cementos e métodos á evolución da ciencia e das didác-ticas específicas.

2. Os programas de formación permanente do pro-fesorado deberán ter en conta as necesidades especí-ficas relacionadas coa organización e dirección dos cen-tros, a coordinación didáctica, a orientación e titoría, coafinalidade de mellora-la calidade do ensino e o funcio-namento dos centros.

3. De igual modo, as administracións educativas,no ámbito das súas competencias, promoverán unha for-mación de base para os profesores en materia de nece-sidades educativas especiais asociadas á discapacidade.

Artigo 58. Formación inicial.

1. Para imparti-las ensinanzas da educación secun-daria, da formación profesional de grao superior e as ensi-nanzas de réxime especial, ademais das titulacións aca-démicas correspondentes, será necesario estar en pose-sión dun título profesional de especialización didáctica.

2. O título de especialización didáctica obterase tra-la superación dun período académico e outro de prác-ticas docentes.

3. O Goberno regulará as condicións de acceso aámbolos períodos, así como os efectos do correspon-dente título de especialización didáctica, e as demaiscondicións para a súa obtención, expedición e homo-logación.

4. A aprobación do período académico habilitaráos titulados universitarios para poder realiza-los exerci-cios de acceso á función pública docente e para poderexercer como profesor en prácticas en centros privados.

5. As universidades poderán organiza-las ensinan-zas do título de especialización didáctica, mediante osoportunos convenios coa correspondente Administra-ción educativa. As universidades poderán incorporar ósplans de estudio das súas titulacións oficiais as materiasincluídas no período académico da dita titulación.

6. Finalizados os estudios universitarios correspon-dentes, os titulados poderanse matricular no período aca-démico do título de especialización didáctica, co fin deobteren a habilitación á que se refire o punto 4. Ó efec-tuaren a matrícula poderán solicita-la validación daquelescréditos cursados con anterioridade. As universidadesacreditarán a superación do dito período académico.

7. No caso das ensinanzas de formación profesional,artísticas e de idiomas, os estudios requiridos para aobtención do título de especialización didáctica adap-taranse ás características destas ensinanzas segundo oque se estableza na correspondente normativa básica.

Artigo 59. Formación permanente.

1. Sen prexuízo das competencias das comunidadesautónomas en materia de formación do profesorado, o

Ministerio de Educación, Cultura e Deporte poderádesenvolver programas de formación permanente doprofesorado dos centros sostidos con fondos públicos,en tódolos niveis e modalidades de ensino.

2. O Ministerio de Educación, Cultura e Deporte eas comunidades autónomas poderán colaborar no esta-blecemento, desenvolvemento e execución de progra-mas de formación do profesorado, mediante os conve-nios que, para estes efectos, se subscriban.

3. Para os efectos dos concursos de traslados deámbito nacional e do recoñecemento da mobilidadeentre os corpos docentes, previstos na disposición adi-cional oitava desta lei, as actividades de formación orga-nizadas por calquera das administracións educativas,producirán os seus efectos en todo o territorio nacional,logo do cumprimento dos requisitos básicos que o Gober-no estableza, unha vez consultadas as comunidadesautónomas.

4. As administracións educativas establecerán osprocedementos que permitan a participación do profe-sorado dos centros sostidos con fondos públicos nosplans de formación, así como nos programas de inves-tigación e innovación.

CAPÍTULO II

Da valoración da función pública docente

Artigo 60. Plans de valoración.

1. Co fin de mellora-lo labor docente dos profesores,as administracións educativas, no ámbito das súas com-petencias, elaborarán plans para a valoración da funciónpública docente, coa participación do profesorado.

2. As administracións educativas disporán os pro-cedementos para que os resultados da valoración dafunción docente sexan tidos en conta de modo prefe-rente na carreira profesional do profesorado, xunto coasactividades de formación, investigación e innovación.

Así mesmo, prestarán unha atención prioritaria á cua-lificación e á formación do profesorado, á mellora dascondicións en que realiza o seu traballo e ó estímulodunha crecente consideración e recoñecemento socialda función docente.

Artigo 61. Avaliación voluntaria.

1. As administracións educativas fomentarán a ava-liación voluntaria do profesorado. Os resultados destasavaliacións poderanse ter en conta para efectos de mobi-lidade e de promoción dentro da carreira docente.

2. As certificacións de avaliación voluntaria, no quese refire ós concursos de traslados de ámbito nacionale á mobilidade entre os corpos docentes, previstos nadisposición adicional oitava desta lei, producirán os seusefectos en todo o territorio nacional, logo do cumpri-mento das condicións e requisitos básicos que o Gobernoestableza, unha vez consultadas as comunidades autó-nomas.

Artigo 62. Medidas de apoio ó profesorado.

1. As administracións educativas, de acordo coa súaprogramación xeral do ensino, favorecerán en tódolosniveis educativos:

a) O recoñecemento da función titorial, medianteos oportunos incentivos profesionais e económicos.

b) A reducción de xornada lectiva daqueles profe-sores maiores de 55 anos que o soliciten, coa corres-pondente diminución proporcional das retribucións.Poderán, así mesmo, favorece-la substitución parcial da

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 217

xornada lectiva por actividades doutra natureza senreducción das súas retribucións.

c) O recoñecemento do labor do profesorado, aten-dendo á súa especial dedicación ó centro e á implan-tación de plans que supoñan innovación educativa, pormedio dos incentivos económicos e profesionais que sedeterminen.

d) A realización de actuacións destinadas a pre-mia-la excelencia e o especial esforzo do profesoradono seu exercicio profesional.

e) O desenvolvemento de licencias retribuídas, deacordo coas condicións e requisitos que establezan, cofin de estimula-la realización de actividades de formacióne de investigación e innovación educativas.

2. As administracións educativas, respecto do pro-fesorado dos centros escolares públicos, adoptarán asmedidas oportunas para garanti-la súa debida proteccióne asistencia xurídica, así como a cobertura da respon-sabilidade civil, en relación cos feitos que se derivendo seu exercicio profesional e das súas funcións que,incluídas na programación xeral anual, se realicen dentroou fóra do recinto escolar.

TÍTULO V

Dos centros docentes

CAPÍTULO I

Dos principios xerais

Artigo 63. Réxime xurídico.

Os centros docentes que impartan as ensinanzas aque se refire esta lei rexeranse polo disposto nela e nasdisposicións que a desenvolvan, así como polo estable-cido nas demais normas vixentes que lles sexan deaplicación.

Artigo 64. Clasificación de centros.

1. Os centros docentes clasifícanse en públicos eprivados.

2. Son centros públicos aqueles en que o titularsexa un poder público. Son centros privados aquelesen que o titular sexa unha persoa física ou xurídica decarácter privado. Enténdese por titular dun centro edu-cativo a persoa física ou xurídica que conste como talno rexistro de centros da correspondente Administracióneducativa.

3. Os centros privados sostidos con fondos públicosrecibirán a denominación de centros concertados.

Artigo 65. Tipoloxía de centros.

1. Os centros docentes, en función das ensinanzasque impartan, poderán ser de:

a) Educación infantil.b) Educación primaria.c) Educación secundaria obrigatoria.d) Bacharelato.e) Formación profesional.f) Ensinanzas artísticas.g) Ensino de idiomas.h) Educación especial.

2. A adaptación do preceptuado nesta lei ós centrosque impartan ensinanzas non comprendidas no puntoanterior, así como ós centros que abrangan dúas oumáis das ensinanzas a que se refire este artigo, seráefectuada polas administracións educativas.

Artigo 66. Centros docentes con especialización curri-cular.

1. Os centros docentes, en virtude da súa autonomíapedagóxica e de organización establecidas nesta lei, ede acordo co procedemento que establezan as admi-nistracións educativas, poderán ofrecer proxectos edu-cativos que reforcen e amplíen determinados aspectosdo currículo referidos ós ámbitos lingüístico, humanís-tico, científico, tecnolóxico, artístico, deportivo e das tec-noloxías da información e das comunicacións.

2. A autorización dunha especialización curricularpoderá incorporar, se é o caso, a ampliación dos horariospara desenvolve-los correspondentes proxectos de espe-cialización.

3. Os centros docentes poderán engadir á súa deno-minación específica a especialización para a que fosenautorizados. Deberán incluír no seu proxecto educativoa información necesaria sobre a especialización corres-pondente, co fin de orienta-los alumnos e os seus pais.

4. A autorización dunha especialización curricularpoderá ser revogada pola Administración educativa com-petente no caso de que o resultado da avaliación corres-pondente poña de manifesto que non se cumpren osobxectivos previstos.

5. As administracións educativas prestarán un espe-cial apoio ós centros sostidos con fondos públicos queconten con algunha especialización curricular.

Artigo 67. Autonomía dos centros.

1. Os centros docentes disporán da necesaria auto-nomía pedagóxica, organizativa e de xestión económicapara favorece-la mellora continua da educación. As admi-nistracións educativas, no ámbito das súas competen-cias, fomentarán esta autonomía e estimularán o traballoen equipo dos profesores.

2. Os centros docentes estarán dotados do persoale dos recursos educativos e materiais necesarios paragarantir un ensino de calidade.

3. O exercicio da autonomía pedagóxica, organiza-tiva e de xestión dos centros irá acompañada do desen-volvemento de mecanismos de responsabilidade e, enparticular, de procedementos de avaliación, tanto exter-na coma interna, no marco do disposto no título VI destalei, que sirvan de estímulo e permitan orientar conve-nientemente os procesos de mellora.

4. As administracións educativas promoverán acor-dos ou compromisos cos centros para o desenvolvemen-to de plans e de actuacións que comporten unha melloracontinua tanto dos procesos educativos coma dos resul-tados.

Artigo 68. Autonomía pedagóxica.

1. A autonomía pedagóxica, con carácter xeral, con-cretarase mediante as programacións didácticas, plansde acción titorial e plans de orientación académica eprofesional e, en todo caso, mediante proxectos edu-cativos.

2. Os centros docentes, dentro do marco xeral queestablezan as administracións educativas, elaborarán oproxecto educativo no que se fixarán os obxectivos eas prioridades educativas, así como os procedementosde actuación. Para a elaboración do dito proxecto debe-ranse ter en consideración as características do centroe do seu contorno escolar, así como as necesidadeseducativas dos alumnos.

3. O proxecto educativo dos centros docentes conespecialización curricular deberá incorpora-los aspectosespecíficos que definan o carácter singular do centro.

218 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

4. Os centros docentes farán público o seu proxectoeducativo e facilitaranlles ós alumnos e ós seus paiscanta información favoreza unha maior participación dacomunidade educativa.

5. O proxecto educativo dos centros concertadosdeberá incorpora-lo carácter propio ó que se refire oartigo 73 desta lei.

6. Os centros docentes desenvolverán os currículosestablecidos polas administracións educativas medianteas programacións didácticas.

7. As programacións didácticas son os instrumentosde planificación curricular específicos para cada unhadas áreas, disciplinas ou módulos.

8. Os equipos de profesores dos centros públicosterán autonomía para elixir, de entre os que se adaptenó currículo normativamente establecido, os libros de tex-to e os demais materiais curriculares que teñan que usar-se en cada ciclo ou curso e en cada área, disciplinaou módulo.

Artigo 69. Autonomía organizativa.

1. A autonomía organizativa concretarase na pro-gramación xeral anual e nos regulamentos de réximeinterior. A programación xeral anual será elaborada poloequipo directivo, co informe previo do claustro de pro-fesores.

2. As administracións locais poderán colaborar coscentros educativos para impulsa-las actividades extraes-colares e promove-la relación entre a programación doscentros e o contorno en que estes desenvolven o seulabor. Así mesmo, prestarán a súa colaboración nofomento da convivencia nos centros e participarán navixilancia do cumprimento da escolaridade obrigatoria.

Artigo 70. Autonomía de xestión económica.

1. Os centros docentes públicos que impartan ensi-nanzas reguladas por esta lei disporán de autonomíana súa xestión económica, de acordo co establecido nasnormas vixentes.

2. As administracións educativas, dentro dos límitesque a normativa correspondente estableza, regularán oprocedemento que lles permita ós centros docentespúblicos obteren recursos complementarios. Estes recur-sos non poderán provir das actividades levadas a cabopolas asociacións de pais e de alumnos en cumprimentodos seus fins, de acordo co que as administracións edu-cativas establezan.

3. En calquera caso, as administracións educativasprestaranlles especial apoio a aqueles centros sostidoscon fondos públicos que escolaricen alumnos con nece-sidades educativas específicas ou estean situados enzonas social ou culturalmente desfavorecidas.

CAPÍTULO II

Dos centros públicos

Artigo 71. Denominación dos centros públicos.

1. Os centros públicos de educación infantil deno-minaranse escolas infantís; os de educación primaria,colexios de educación primaria; os de educación secun-daria obrigatoria, bacharelato e formación profesional,institutos de educación secundaria. As administraciónscompetentes poderán crear e autorizar centros integra-dos de formación profesional de acordo co establecido

no artigo 11 da Lei orgánica 5/2002, do 19 de xuño,das cualificacións e da formación profesional.

2. Os centros non abranguidos no punto anteriordenominaranse de acordo co que dispoñan as súas regu-lamentacións especiais.

Artigo 72. Admisión de alumnos.

1. As administracións educativas realizarán unhaadecuada programación dos postos escolares gratuítosque garanta a efectividade do dereito á educación eo dereito á libre elección de centro. En todo caso, nadita programación, atenderase a unha adecuada e equi-librada distribución entre os centros escolares dos alum-nos con necesidades educativas específicas, co fin degaranti-la súa escolarización nas condicións máis apro-piadas.

2. Nos centros sostidos con fondos públicos queimpartan varios niveis educativos, o procedemento inicialde admisión realizarase ó comezo da oferta do nivel infe-rior dos que sexan obxecto de financiamento.

3. En ningún caso haberá discriminación na admi-sión de alumnos por razóns ideolóxicas, relixiosas,morais, sociais, de raza ou nacemento.

4. As administracións educativas poderán solicita-lacolaboración doutras instancias administrativas paragaranti-la autenticidade dos datos que os interesadosacheguen no proceso de admisión de alumnos.

CAPÍTULO III

Dos centros privados

Artigo 73. Carácter propio dos centros privados.

1. Os titulares dos centros privados terán dereitoa establece-lo carácter propio destes, respectando, entodo caso, os principios constitucionais e os dereitosrecoñecidos a profesores, pais e alumnos.

2. O carácter propio do centro deberá ser postoen coñecemento dos distintos membros da comunidadeeducativa polo titular do centro. A elección do centropolas familias e alumnos comportará a aceptación docarácter propio deste.

Artigo 74. Centros privados no exterior.

Os centros privados que impartan ensinanzas do sis-tema educativo español no exterior deberán cumpri-losrequisitos que estableza o Goberno, como condición parao recoñecemento dos seus estudios e a expedición dostítulos correspondentes.

CAPÍTULO IV

Dos centros concertados

Artigo 75. Concertos.

1. Os centros privados que, no marco da prestacióndo servicio de interese público da educación e da liber-dade de elección de centro, impartan as ensinanzasdeclaradas gratuítas nesta lei, poderanse acoller ó réximede concertos sempre que así o soliciten e reúnan osrequisitos previstos nas leis educativas. Para tal efecto,os citados centros deberán formalizar coa Administra-ción educativa que proceda o pertinente concerto.

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 219

2. O Goberno establecerá as normas básicas a quedeben someterse os concertos.

3. O concerto establecerá os dereitos e obrigas recí-procas en canto ó seu réxime económico, duración,prórroga e extinción, número de unidades escolares con-certadas e demais condicións de impartición do ensino,con suxeición ás disposicións reguladoras do réxime deconcertos e do procedemento administrativo.

4. Os concertos poderán afectar varios centros sem-pre que pertenzan a un mesmo titular.

5. Terán preferencia para acollerse ó réxime de con-certos aqueles centros que impartan o ensino básico,satisfagan necesidades de escolarización, atendanpoboacións escolares de condicións sociais e económi-cas desfavorables ou que realicen experiencias de inte-rese pedagóxico para o sistema educativo. Ademais,terán preferencia aqueles centros que en réxime de coo-perativa cumpran coas finalidades anteriormente sina-ladas. As administracións educativas terán en conta ademanda social das prazas escolares nos centros.

Artigo 76. Módulos do concerto.

1. A contía global dos fondos públicos destinadosó sostemento dos centros concertados establecerasenos orzamentos das administracións correspondentes.

2. Para efectos de distribución da contía global aque fai referencia o punto anterior, o importe do móduloeconómico por unidade escolar fixarase anualmente nosorzamentos xerais do Estado e, se é o caso, nos dascomunidades autónomas, non podendo nestes ser infe-rior ó que se estableza nos primeiros en ningunha dascantidades en que se diferencia o citado módulo de acor-do co que se establece no punto seguinte.

3. No módulo, a contía do cal asegurará que o ensi-no se imparta en condicións de gratuidade, diferencia-ranse:

a) As cantidades correspondentes a salarios do per-soal docente, incluídas as cotizacións por cota patronalá Seguridade Social correspondente ós titulares doscentros.

b) As cantidades asignadas a outros gastos, quecomprenderán as de persoal de administración e ser-vicios, as ordinarias de mantemento e conservación eas de reposición de investimentos reais. Así mesmo,poderán considerarse as derivadas do exercicio da fun-ción directiva non docente. En ningún caso se compu-tarán xuros do capital propio. As citadas cantidades fixa-ranse con criterios análogos ós aplicados ós centrospúblicos.

c) As cantidades pertinentes para atende-lo paga-mento dos conceptos de antigüidade do persoal docentedos centros concertados e conseguinte repercusión nascotas da Seguridade Social; pagamento das substitu-cións do profesorado e os derivados do exercicio dafunción directiva docente; pagamento das obrigas deri-vadas do establecido no artigo 68 do Estatuto dos tra-balladores. Tales cantidades recolleranse nun fondo xeralque se distribuirá de forma individualizada entre o persoaldocente dos centros concertados, de acordo coas cir-cunstancias que concorran en cada profesor e aplicandocriterios análogos ós fixados para o profesorado dos cen-tros públicos.

4. As cantidades correspondentes ós salarios dopersoal docente a que fai referencia o punto anterior,farán posible que gradualmente a remuneración daquelsexa análoga á do profesorado estatal dos respectivosniveis.

5. Os salarios do persoal docente serán aboadospola Administración ó profesorado como pagamentodelegado e en nome da entidade titular do centro, concargo e á conta das cantidades previstas no punto ante-rior. Con tal fin, o titular do centro, na súa condiciónde empregador na relación laboral, facilitará á Adminis-tración as nóminas correspondentes, así como as súaseventuais modificacións.

6. A Administración non poderá asumir alteraciónsnos salarios do profesorado, derivadas de convenioscolectivos que superen a porcentaxe de incremento glo-bal das cantidades correspondentes a salarios a que faireferencia o punto 3 deste artigo.

7. A regulamentación que desenvolva o réxime deconcertos terá en conta as características específicasdas cooperativas de ensino, co fin de facilita-la xestióndos seus recursos económicos e humanos.

CAPÍTULO V

Dos órganos de goberno, órganos de participaciónno control e xestión e órganos de coordinación

dos centros docentes públicos

SECCIÓN 1.a PRINCIPIOS XERAIS

Artigo 77. Principios.

1. Nos centros docentes públicos existirán órganosde goberno e órganos de participación no control e xes-tión deles.

2. Os órganos de goberno e de participación nocontrol e xestión dos centros velarán para que as acti-vidades destes se desenvolvan de acordo cos principiose valores da Constitución, pola efectiva realización dosfins da educación establecidos nas disposicións vixentes,e pola calidade do ensino.

3. Ademais garantirán, no ámbito da súa compe-tencia, o exercicio dos dereitos recoñecidos ós alumnos,profesores, pais de alumnos e persoal de administracióne servicios e velarán polo cumprimento dos deberescorrespondentes. Así mesmo, favorecerán a participa-ción efectiva de tódolos membros da comunidade edu-cativa na vida do centro, na súa xestión e na súa ava-liación.

Artigo 78. Tipos de órganos.

1. Os centros docentes públicos terán os seguintesórganos de goberno e de participación no control exestión:

a) Órganos de goberno: director, xefe de estudios,secretario e cantos outros determinen as administraciónseducativas.

b) Órganos de participación no control e xestión:consello escolar, claustro de profesores e cantos outrosdeterminen as administracións educativas.

2. As administracións educativas determinarán aperiodicidade das reunións destes órganos, así como oseu réxime de funcionamento.

3. Os órganos de participación no control e xestióndo centro avaliarán periodicamente, de acordo coas súasrespectivas competencias, o funcionamento e cumpri-mento dos obxectivos deste e analizarán os resultadosdas probas externas que se realicen nel.

4. O consello escolar e o claustro de profesores,así como os órganos de goberno e os distintos sectores

220 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

da comunidade educativa colaborarán nos plans de ava-liación do centro que se lles encomenden, nos termosque as administracións educativas establezan, senprexuízo dos procesos de avaliación interna que se rea-licen no centro.

SECCIÓN 2.a ÓRGANOS DE GOBERNO

Artigo 79. Director.

O director é o representante da Administración edu-cativa no centro e ten atribuídas as seguintes compe-tencias:

a) Garanti-lo cumprimento das leis e demais dispo-sicións vixentes.

b) Exerce-la xefatura de todo o persoal adscrito ócentro e adopta-las resolucións disciplinarias que corres-pondan de acordo coas normas aplicables.

c) Dirixir e coordinar tódalas actividades do centrocara á consecución do seu proxecto educativo, de acordocoas disposicións vixentes e sen prexuízo das compe-tencias atribuídas ó claustro de profesores e ó conselloescolar do centro.

d) Exerce-la representación do centro, sen prexuízodas atribucións das demais autoridades educativas.

e) Colaborar cos órganos da Administración edu-cativa en todo o relativo ó logro dos obxectivos edu-cativos do centro.

f) Proporlle á Administración educativa o nomea-mento e o cesamento dos membros do equipo directivo,logo de información ó claustro de profesores e ó conselloescolar do centro.

g) Impulsa-la colaboración coas familias, con insti-tucións e con organismos que faciliten a relación docentro co contorno, e fomentar un clima escolar quefavoreza o estudio e o desenvolvemento de cantas actua-cións propicien unha formación integral en coñecemen-tos e valores dos alumnos.

h) Favorece-la convivencia no centro, resolve-losconflictos e impor tódalas medidas disciplinarias quecorrespondan ós alumnos, de acordo coas normas queestablezan as administracións educativas e en cumpri-mento dos criterios fixados no regulamento de réximeinterior do centro. Con tal fin, promoverase a axilizacióndos procedementos para a resolución dos conflictos noscentros.

i) Convocar e presidi-los actos académicos e assesións do consello escolar e do claustro de profesoresdo centro e executa-los acordos adoptados no ámbitodas súas competencias.

j) Realiza-las contratacións de obras, servicios e sub-ministracións, así como autoriza-los gastos de acordoco orzamento do centro, ordena-los pagamentos evisa-las certificacións e documentos oficiais do centro,todo isto de acordo co que establezan as administraciónseducativas.

k) Promover plans de mellora da calidade do centro,así como proxectos de innovación e investigación edu-cativa.

l) Impulsar procesos de avaliación interna do centroe colaborar nas avaliacións externas.

m) Calquera outra que lle sexa encomendada polaAdministración educativa.

Artigo 80. Equipo directivo.

1. O director, logo de comunicación ó claustro deprofesores e ó consello escolar, formulará proposta de

nomeamento e cesamento á Administración educativados cargos de xefe de estudios e secretario, e demaisórganos de goberno, de entre os profesores con destinodefinitivo no dito centro. A xefatura de estudios deberárecaer nun profesor dos corpos do nivel educativo eréxime correspondente.

2. Os órganos de goberno constituirán o equipodirectivo e traballarán de forma coordinada no desem-peño das súas funcións conforme as instruccións dodirector.

3. Tódolos membros do equipo directivo cesaránnas súas funcións ó termo do seu mandato ou candose produza o cesamento do director.

Así mesmo, a Administración educativa disporá ocesamento de calquera dos membros do equipo directivodesignado polo director, por proposta deste medianteescrito razoado, logo de comunicación ó consello escolardo centro.

4. Nos centros de nova creación, o xefe de estudiose o secretario serán nomeados directamente pola Admi-nistración educativa.

5. As administracións educativas favorecerán oexercicio da función directiva nos centros docentes,mediante a adopción de medidas que permitan mellora-laactuación dos equipos directivos en relación co persoale os recursos materiais e mediante a organización deprogramas e cursos de formación.

SECCIÓN 3.a ÓRGANOS DE PARTICIPACIÓN NO CONTROL E XESTIÓN

DOS CENTROS

Artigo 81. Consello escolar.

1. O consello escolar é o órgano de participaciónno control e xestión do centro dos distintos sectoresque constitúen a comunidade educativa.

2. O consello escolar estará composto polos seguin-tes membros:

a) O director do centro, que será o seu presidente.b) O xefe de estudios.c) Un concelleiro ou representante do concello no

termo municipal do cal estea radicado o centro.d) Un número de profesores, elixidos polo claustro,

que non poderá ser inferior a un tercio do total doscompoñentes do consello.

e) Un número de pais e de alumnos, elixidos res-pectivamente por e entre eles, que non poderá ser infe-rior a un tercio do total dos compoñentes do consello.

f) Un representante do persoal de administracióne servicios do centro.

g) O secretario do centro, que actuará como secre-tario do consello, con voz e sen voto.

Ademais, nos centros específicos de educación espe-cial e naqueles que teñan aulas especializadas, formaráparte tamén do consello escolar un representante dopersoal de atención educativa complementaria.

3. Os alumnos poderán ser elixidos membros doconsello escolar a partir do terceiro curso da educaciónsecundaria obrigatoria. En ningún caso poderá ser elixidoun alumno que fose obxecto de sanción por conductasgravemente prexudiciais para a convivencia do centrodurante o curso en que teña lugar a celebración daseleccións.

4. Os alumnos do terceiro ciclo de educación pri-maria e dos dous primeiros cursos da educación secun-daria obrigatoria poderán participar no consello escolarnos termos que establezan as administracións educativas.

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 221

5. As administracións educativas regularán as con-dicións polas que os centros que impartan as ensinanzasde formación profesional específica ou artes plásticase deseño poidan incorporar ó seu consello escolar unrepresentante proposto polas organizacións empresa-riais ou institucións laborais presentes no ámbito deacción do centro.

6. As administracións educativas determinarán onúmero total de membros do consello escolar e regu-larán o proceso de elección dos representantes dos dis-tintos sectores que o integran.

7. Nos centros específicos de educación infantil, nosincompletos de educación primaria, nos de educaciónsecundaria con menos de oito unidades, en centros deeducación permanente de persoas adultas e de educa-ción especial, nos que se impartan ensinanzas de réximeespecial, así como naquelas unidades ou centros decaracterísticas singulares, a Administración educativacompetente adaptará o disposto neste artigo e no arti-go 78 desta lei á singularidade deses centros.

Artigo 82. Atribucións do consello escolar.

1. O consello escolar do centro terá as seguintesatribucións:

a) Formular propostas ó equipo directivo sobre aprogramación anual do centro e aproba-lo proxecto edu-cativo, sen prexuízo das competencias do claustro deprofesores, en relación coa planificación e organizacióndocente.

b) Elaborar informes, por petición da Administracióncompetente, sobre o funcionamento do centro e sobreaqueloutros aspectos relacionados coa súa actividade.

c) Participar no proceso de admisión de alumnose velar para que se realice con suxeición ó establecidonesta lei e nas disposicións que a desenvolvan.

d) Aproba-lo regulamento de réxime interior docentro.

e) Coñece-la resolución de conflictos disciplinariose a imposición de sancións e velar por que estas seateñan á normativa vixente.

f) Aproba-lo proxecto de orzamento do centro e asúa liquidación.

g) Promove-la conservación e renovación das ins-talacións e do equipamento escolar.

h) Propo-las directrices para a colaboración, con finseducativos e culturais, con outros centros, entidades eorganismos.

i) Analizar e valora-lo funcionamento xeral do centro,a evolución do rendemento escolar e os resultados daavaliación que do centro realice a Administración edu-cativa.

j) Ser informado da proposta á Administración edu-cativa do nomeamento e cesamento dos membros doequipo directivo.

k) Propor medidas e iniciativas que favorezan a con-vivencia no centro.

l) Calquera outra que lle sexa atribuída pola Admi-nistración educativa.

2. As administracións educativas poderán estable-cer unha denominación específica para referirse ó con-sello escolar dos centros educativos.

Artigo 83. Claustro de profesores.

1. O claustro de profesores é o órgano propio departicipación dos profesores no control e xestión do cen-tro e ten a responsabilidade de planificar, coordinar, infor-

mar e, se é o caso, decidir sobre tódolos aspectos docen-tes do centro.

2. O claustro será presidido polo director e estaráintegrado pola totalidade dos profesores que presten ser-vicio no centro.

Artigo 84. Atribucións do claustro de profesores.

O claustro de profesores terá as seguintes atribucións:

a) Formular ó equipo directivo propostas para a ela-boración da programación xeral anual, así como avalia-lasúa aplicación.

b) Formular propostas ó consello escolar para a ela-boración do proxecto educativo e informar, antes da súaaprobación, dos aspectos relativos á organización e pla-nificación docente.

c) Emitir informe sobre o proxecto de regulamentode réxime interior do centro.

d) Promover iniciativas no ámbito da experimenta-ción e da investigación pedagóxica e na formación doprofesorado do centro.

e) Elixi-los seus representantes no consello escolardo centro e na comisión de selección de director previstano artigo 88 desta lei.

f) Coordina-las funcións referentes á orientación,titoría, avaliación e recuperación dos alumnos.

g) Analizar e valora-lo funcionamento xeral do cen-tro, a evolución do rendemento escolar e os resultadosda avaliación que do centro realice a Administración edu-cativa, así como calquera outro informe referente á súamarcha.

h) Ser informado polo director da aplicación do réxi-me disciplinario do centro.

i) Ser informado da proposta á Administración edu-cativa do nomeamento e cesamento dos membros doequipo directivo.

j) Propor medidas e iniciativas que favorezan a con-vivencia no centro.

k) Calquera outra que lle sexa atribuída pola Admi-nistración educativa.

SECCIÓN 4.a ÓRGANOS DE COORDINACIÓN

Artigo 85. Órganos de coordinación docente.

1. Nos institutos de educación secundaria existirándepartamentos de coordinación didáctica, que se encar-garán da organización e desenvolvemento das ensinan-zas propias das disciplinas ou módulos que se lles enco-menden. Cada departamento de coordinación didácticaestará constituído polos profesores das especialidadesque impartan as ensinanzas das disciplinas ou módulosasignados a el.

2. As administracións educativas poderán estable-cer outros órganos de coordinación ademais dos sina-lados, con carácter xeral, no punto anterior.

3. A xefatura de cada departamento será desem-peñada por un funcionario do corpo de catedráticos deensino secundario, titular dalgunha das especialidadesintegradas nos respectivos departamentos.

En ausencia, nos respectivos centros, de funcionariosdo corpo de catedráticos mencionado no parágrafo ante-rior, a xefatura dos departamentos de coordinacióndidáctica poderáselle atribuír a un profesor funcionariopertencente ó corpo de profesores de ensino secundario.

4. Nos departamentos dos centros públicos nos quese impartan ensinanzas de réxime especial, adaptaraseo establecido anteriormente ás súas características espe-cíficas.

222 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

CAPÍTULO VI

Da selección e nomeamento do directordos centros docentes públicos

Artigo 86. Principios xerais.

1. A selección e nomeamento de directores dos cen-tros públicos efectuarase mediante concurso de méritosentre profesores funcionarios de carreira dos corpos donivel educativo e réxime a que pertenza o centro.

2. A selección realizarase de conformidade cos prin-cipios de publicidade, mérito e capacidade.

Artigo 87. Requisitos.

Serán requisitos para poder participar no concursode méritos os seguintes:

a) Ter unha antigüidade de, polo menos, cinco anosno corpo da función pública docente desde o que seopta.

b) Ter impartido docencia directa na aula como fun-cionario de carreira, durante un período de igual dura-ción, nun centro público que imparta ensinanzas do mes-mo nivel e réxime.

c) Estar prestando servicios nun centro público donivel e réxime correspondentes, cunha antigüidade nelde, polo menos, un curso completo ó publicarse a con-vocatoria, no ámbito da Administración educativa con-vocante.

Artigo 88. Procedemento de selección.

1. Para a designación dos directores nos centrospúblicos, as administracións educativas convocarán con-curso de méritos.

2. A selección será realizada por unha comisiónconstituída por representantes das administracións edu-cativas e, polo menos, nun trinta por cento por repre-sentantes do centro correspondente. Destes últimos,polo menos o cincuenta por cento serano do claustrode profesores do dito centro.

3. A selección basearase nos méritos académicose profesionais acreditados polos aspirantes, e na expe-riencia e valoración positiva do traballo previo desen-volvido como cargo directivo e do labor docente rea-lizado como profesor. Valorarase de forma especial aexperiencia previa no exercicio da dirección.

4. As administracións educativas determinarán onúmero total de vocais das comisións e a proporciónentre os representantes da Administración e dos centros.Así mesmo, establecerán os criterios obxectivos e o pro-cedemento aplicables á correspondente selección.

Artigo 89. Nomeamento.

1. Os aspirantes seleccionados deberán superar unprograma de formación inicial, organizado polas admi-nistracións educativas, consistente nun curso teórico deformación relacionado coas tarefas atribuídas á funcióndirectiva e nun período de prácticas. Os aspirantes selec-cionados que teñan adquirida a categoría de directora que se refire o punto 3 deste artigo, estarán exentosda realización do programa de formación inicial.

2. A Administración educativa nomeará director docentro que corresponda, por un período de tres anos,ó aspirante que superase este programa.

3. Os directores así nomeados serán avaliados ólongo dos tres anos. Os que obtiveren avaliación positiva,adquirirán a categoría de director para os centros públi-

cos do nivel educativo e réxime de que se trate. Estacategoría producirá efectos no ámbito de tódalas admi-nistracións educativas.

Artigo 90. Duración do mandato.

O nomeamento dos directores poderase renovar, porperíodos de igual duración, logo de avaliación positivado traballo desenvolvido ó final deles. As administraciónseducativas poderán fixar un límite máximo para a reno-vación dos mandatos.

Artigo 91. Nomeamento con carácter extraordinario.

1. En ausencia de candidatos ou cando a comisióncorrespondente non seleccionase ningún aspirante, aAdministración educativa nomeará director, por un perío-do de tres anos, a un profesor funcionario dalgún dosniveis educativos e réxime dos que imparta o centrode que se trate, que reúna, polo menos, os seguintesrequisitos:

a) Ter unha antigüidade de polo menos cinco anosno corpo da función pública docente de procedencia.

b) Ter sido profesor, durante un período de cincoanos, nun centro público que imparta ensinanzas do mes-mo nivel e réxime.

2. No caso de centros de nova creación, aplicaraseo disposto no número 1 deste artigo. Nestes centros,a duración do mandato de tódolos órganos de gobernoserá de tres anos.

3. Nos centros específicos de educación infantil, nosincompletos de educación primaria, nos de educaciónsecundaria con menos de oito unidades e nos que impar-tan ensinanzas artísticas, de idiomas ou as dirixidas apersoas adultas con menos de oito profesores, as admi-nistracións educativas poderán eximi-los candidatos decumpri-los requisitos establecidos no número 1 desteartigo.

Artigo 92. Apoio ó exercicio da función directiva.

1. As administracións educativas favorecerán oexercicio da función directiva nos centros docentes,dotando os directores da necesaria autonomía de xestiónpara impulsar e desenvolve-los proxectos de mellora dacalidade.

2. Así mesmo, organizarán cursos de formación dedirectivos que actualicen os seus coñecementos técnicose profesionais, ós que periodicamente deberá acudi-lodirector e o resto do equipo directivo.

3. O Ministerio de Educación, Cultura e Deportepoderá colaborar coas administracións educativasmediante a oferta periódica de plans de formación quepromovan a calidade da función directiva.

4. Co obxecto de facilita-lo exercicio das súas fun-cións, as administracións educativas promoverán pro-cedementos para eximir, total ou parcialmente, o equipodirectivo e, especialmente, o director da docencia directaen función das características do centro.

Artigo 93. Cesamento do director.

1. O cesamento do director producirase nos seguin-tes supostos:

a) Finalización do período para o que foi nomeadoe, se é o caso, da súa prórroga.

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 223

b) Renuncia motivada aceptada pola Administra-ción educativa.

c) Incapacidade física ou psíquica sobrevida.d) Revogación motivada pola Administración edu-

cativa competente por incumprimento grave das fun-cións inherentes ó cargo de director, logo de audienciaó interesado. Neste caso, o profesor non poderá par-ticipar en ningún concurso de selección de directoresdurante o período de tempo que determine a Adminis-tración educativa.

2. O director, finalizado o período do seu mandato,incluídas as posibles prórrogas, deberá participar de novonun concurso de méritos para volver desempeña-la fun-ción directiva.

Artigo 94. Recoñecemento da función directiva.

1. O exercicio de cargos directivos e, en especial,do cargo de director, será retribuído de forma diferen-ciada, en consideración á responsabilidade e dedicaciónesixidas, de acordo coas contías que para os comple-mentos establecidos para o efecto fixen as administra-cións educativas.

2. Así mesmo, o exercicio de cargos directivos, e,en todo caso, do cargo de director será especialmentevalorado para os efectos da provisión de postos de tra-ballo na función pública docente, así como para outrosfins de carácter profesional, dentro do ámbito docente,que establezan as administracións educativas.

3. Os directores dos centros públicos que exerceseno seu cargo con valoración positiva durante o períodode tempo que cada Administración educativa determine,manterán, mentres permanezan en situación de activo,a percepción do complemento retributivo corresponden-te na proporción, condicións e requisitos que determinenas administracións educativas. En todo caso, terase enconta para estes efectos o número de anos de exerciciodo cargo de director.

TÍTULO VI

Da avaliación do sistema educativo

Artigo 95. Ámbito da avaliación.

A avaliación estenderase a todo o ámbito educativoregulado nesta lei, e aplicarase sobre os procesos deaprendizaxe dos alumnos, os procesos educativos, a acti-vidade do profesorado, os centros docentes, a inspecciónde educación e a propia Administración educativa.

Artigo 96. Instituto Nacional de Avaliación e Calidadedo Sistema Educativo.

1. A avaliación xeral do sistema educativo será rea-lizada polo Ministerio de Educación, Cultura e Deporte,a través do Instituto Nacional de Calidade e Avaliación,que pasa a denominarse Instituto Nacional de Avaliacióne Calidade do Sistema Educativo, sen prexuízo da ava-liación que as administracións educativas das comuni-dades autónomas poidan realizar nos seus ámbitos res-pectivos.

2. O Goberno, logo de consulta ás comunidadesautónomas, determinará a estructura e funcións desteinstituto, garantindo a participación das administraciónseducativas nel.

Artigo 97. Avaliacións xerais de diagnóstico.

1. O Ministerio de Educación, Cultura e Deporte,a través do Instituto Nacional de Avaliación e Calidadedo Sistema Educativo, en colaboración coas comunida-des autónomas, e no marco da avaliación xeral do sis-tema educativo que lle compete, elaborará avaliaciónsxerais de diagnóstico sobre áreas e disciplinas. Estasavaliacións realizaranse, en todo caso, na educación pri-maria e na educación secundaria obrigatoria, e versaránsobre competencias básicas do currículo.

2. As administracións educativas participarán nasavaliacións xerais de diagnóstico do sistema educativoe nas avaliacións internacionais nas que tome parte oEstado español, mediante as actuacións que sexan nece-sarias nos seus respectivos centros.

3. O Goberno, logo de consulta ás comunidadesautónomas, aprobará a normativa básica aplicable parao desenvolvemento da avaliación a que se refire o núme-ro 1 deste artigo, para os efectos de que esta se produzacon criterios de homoxeneidade.

4. As administracións educativas desenvolverán,executarán e controlarán as avaliacións no ámbito dassúas respectivas competencias.

Artigo 98. Sistema Estatal de Indicadores da Educación.

1. O Ministerio de Educación, Cultura e Deporte,oídas as comunidades autónomas, a través do InstitutoNacional de Avaliación e Calidade do Sistema Educativo,elaborará periodicamente o Sistema Estatal de Indica-dores da Educación, que contribuirá a orienta-la tomade decisións no ensino, tanto das institucións educativascoma das administracións, dos alumnos ou das familias.

2. Para os efectos da elaboración deste sistema deindicadores, as administracións educativas colaboraránco Ministerio de Educación, Cultura e Deporte, facilitandoa información que lles sexa requirida.

Artigo 99. Plan de avaliación xeral do sistema.

O Ministerio de Educación, Cultura e Deporte, logode consulta ás comunidades autónomas, elaborará perio-dicamente un plan de avaliación xeral do sistema noque se determinarán as prioridades e obxectivos queo instituto deberá desenvolver nas súas avaliacións. Esteplan conterá os criterios e procedementos de avaliación,que se farán públicos con carácter previo.

Artigo 100. Publicación dos resultados das avaliacións.

O Ministerio de Educación, Cultura e Deporte farápúblicas periodicamente as conclusións de interese xeraldas avaliacións do sistema educativo efectuadas poloInstituto Nacional de Avaliación e Calidade do SistemaEducativo e dará a coñece-los resultados da aplicacióndo Sistema Estatal de Indicadores da Educación.

Artigo 101. Outros plans de avaliación.

1. A Administración educativa correspondente ela-borará e porá en marcha plans de avaliación que seránaplicados con periodicidade ós centros docentes sos-tidos con fondos públicos.

2. Os órganos de goberno e os órganos de parti-cipación no control e xestión así como os distintos sec-tores da comunidade educativa colaborarán na avalia-ción externa dos centros.

224 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2

3. As administracións educativas informarán acomunidade educativa e farán públicos os criterios eprocedementos que se utilicen para a avaliación dos cen-tros, así como as conclusións xerais que nestas ava-liacións se obteñan. Así mesmo, comunicaránselles óclaustro de profesores e ó consello escolar as conclu-sións da avaliación correspondente ó seu centro. A ava-liación dos centros deberá ter en conta o contorno sociale económico destes e os recursos de que dispoñen, eefectuarase sobre os procesos e sobre os resultados obti-dos, tanto no relativo a organización, xestión e funcio-namento, como ó conxunto das actividades de ensinoe aprendizaxe. As administracións educativas colabora-rán cos centros para resolve-los problemas que fosendetectados na avaliación realizada proporcionando osapoios necesarios.

4. Ademais da avaliación externa, os centros avaliaráno seu propio funcionamento ó final de cada curso, deacordo co preceptuado pola Administración educativa.

TÍTULO VII

Da inspección do sistema educativo

Artigo 102. Inspección do sistema educativo.

1. É competencia e responsabilidade dos poderespúblicos a inspección do sistema educativo.

2. As administracións públicas competentes exer-cerán a inspección educativa dentro do respectivo ámbi-to territorial e de conformidade coas normas básicasque regulan esta materia. O exercicio da función ins-pectora realizarase sobre tódolos elementos e aspectosdo sistema educativo, co fin de asegura-lo cumprimentodas leis, a garantía dos dereitos e a observancia dosdeberes de cantos participan nos procesos de ensinoe aprendizaxe, a mellora do sistema educativo e a cali-dade do ensino.

CAPÍTULO I

Da alta inspección

Artigo 103. Ámbito.

Correspóndelle ó Estado a alta inspección educativa,para garanti-lo cumprimento das facultades que lle estánatribuídas en materia de ensino nas comunidades autó-nomas, a observancia dos principios e normas consti-tucionais aplicables e demais normas básicas que desen-volven o artigo 27 da Constitución.

Artigo 104. Competencias.

1. No exercicio das funcións que lle están atribuídasó Estado, correspóndelle á alta inspección:

a) Comprobar que os currículos, así como os librosde texto e demais material didáctico se adecuan ás ensi-nanzas comúns.

b) Comprobar que as ensinanzas comúns se impar-ten con observancia do disposto polo ordenamento esta-tal sobre estas materias obrigatorias básicas dos res-pectivos currículos.

c) Comproba-lo cumprimento dos requisitos estable-cidos polo Estado na ordenación xeral do sistema edu-cativo en canto a niveis, modalidades, etapas, ciclos eespecialidades de ensino, así como en canto ó númerode cursos que en cada caso corresponda. Así mesmo,a comprobación da duración da escolaridade obrigatoria,

dos requisitos de acceso dun nivel de ensino a outro,das condicións de obtención dos títulos correspondentese dos efectos académicos ou profesionais destes.

d) Verificar que os estudios cursados se adecuanó establecido na lexislación do Estado, para efectos daexpedición de títulos académicos e profesionais válidosen todo o territorio español.

e) Comproba-lo cumprimento do disposto na nor-mativa sobre as características da documentación admi-nistrativa específica que se estableza con carácter básicopara cada nivel de ensino.

f) Velar polo cumprimento das condicións básicasque garantan a igualdade de tódolos españois no exer-cicio dos seus dereitos e deberes en materia de edu-cación, así como dos seus dereitos lingüísticos e, enparticular, o de recibir ensino na lingua oficial do Estado,de acordo coas disposicións aplicables.

g) Verifica-la adecuación do outorgamento das sub-vencións e bolsas a que fai referencia o artigo 4 destalei ós criterios xerais que establezan as disposicións doEstado, así como elevar, se é o caso, informes ós órganoscompetentes en relación cos investimentos en construc-cións, instalacións, equipos escolares e gastos correntesen materia de dotacións e retribucións de persoal.

h) Recolle-la información necesaria para a elabora-ción das estatísticas educativas para fins estatais, senprexuízo das atribucións conferidas ós servicios estatís-ticos do departamento, especialmente na Lei da funciónpública estatística.

i) Elevar ás autoridades do Estado unha memoriaanual sobre o ensino nas respectivas comunidades autó-nomas.

2. No exercicio das funcións de alta inspección, osfuncionarios da Administración xeral do Estado gozaránda consideración de autoridade pública para tódolosefectos, podendo demandar nas súas actuacións a cola-boración necesaria das autoridades do Estado e dascomunidades autónomas para o cumprimento das fun-cións que lles estean encomendadas.

CAPÍTULO II

Da inspección educativa

Artigo 105. Funcións.

1. Son funcións da inspección educativa:

a) Controlar e supervisar, desde o punto de vistapedagóxico e organizativo, o funcionamento dos centroseducativos, tanto de titularidade pública como privada.

b) Supervisa-la práctica docente e colaborar na súamellora continua e na do funcionamento dos centros,así como nos procesos de reforma educativa e de reno-vación pedagóxica.

c) Participar na avaliación do sistema educativo,especialmente na que corresponde ós centros escolares,á función directiva e á función docente, a través da aná-lise da organización, funcionamento e resultados deles.

d) Velar polo cumprimento, nos centros educativos,das leis, regulamentos e demais disposicións vixentesque afecten o sistema educativo.

e) Asesorar, orientar e informa-los distintos sectoresda comunidade educativa no exercicio dos seus dereitose no cumprimento das súas obrigas.

f) Informar sobre os programas e actividades decarácter educativo promovidos ou autorizados polasadministracións educativas competentes, así como sobrecalquera aspecto relacionado co ensino que lle sexarequirido pola autoridade competente ou que coñeza

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 225

no exercicio das súas funciones, a través das canlesregulamentarias.

2. Para o correcto exercicio das funcións anteriores,os inspectores de educación terán as seguintes atribu-cións:

a) Coñecer directamente tódalas actividades que serealicen nos centros, ós cales terán libre acceso.

b) Examinar e comproba-la documentación peda-góxica e administrativa dos centros.

c) Recibir dos restantes funcionarios a necesariacolaboración para o desenvolvemento das súas activi-dades, para as cales o inspector terá a consideraciónde autoridade pública.

Artigo 106. Organización da inspección educativa.

1. O Goberno, logo de consulta ás comunidadesautónomas, establecerá as especialidades básicas de ins-pección educativa, tendo en conta, en todo caso, osdiferentes niveis educativos e especialidades docentes.

2. As administracións educativas, de acordo coassúas competencias, poderán desenvolve-las especialida-des a que se refire o punto anterior e regularán a estruc-tura e o funcionamento dos órganos que establezan parao desempeño da inspección educativa nos seus respec-tivos territorios.

3. O acceso ó corpo de inspectores de educacióne a provisión de postos de traballo mediante concursosde traslados de ámbito nacional desenvolveranse a tra-vés das especialidades a que se refire o número 1 desteartigo.

Artigo 107. Formación dos inspectores de educación.

1. O perfeccionamento e actualización no exercicioprofesional é un dereito e un deber dos inspectores deeducación.

2. A formación dos inspectores de educación leva-rana a cabo as distintas administracións educativas, encolaboración, preferentemente, coas universidades e ins-titucións superiores de formación do profesorado.

3. Para os efectos dos concursos de traslados deámbito nacional e do recoñecemento da mobilidadeentre os corpos docentes, previstos na disposición adi-cional oitava desta lei, as actividades de formación orga-nizadas por calquera das administracións educativas pro-ducirán os seus efectos en todo o territorio nacional,logo do cumprimento das condicións e requisitos básicosque o Goberno estableza, unha vez consultadas as comu-nidades autónomas.

Disposición adicional primeira. Do calendario de apli-cación da lei.

O Goberno, logo de consulta ás comunidades autó-nomas, aprobará o calendario de aplicación desta lei,que terá un ámbito temporal de cinco anos, a partirda súa entrada en vigor. No dito calendario establecerasea extinción gradual do plan de estudios das ensinanzasde idiomas en vigor, a implantación dos currículos corres-pondentes, así como as equivalencias para efectos aca-démicos dos anos cursados segundo o plan de estudiosque se extingue. Así mesmo, regularase a implantacióndas ensinanzas de réxime xeral e as equivalencias dostítulos afectados por esta lei.

Disposición adicional segunda. Da área ou disciplinade sociedade, cultura e relixión.

1. A área ou disciplina de sociedade, cultura erelixión comprenderá dúas opcións de desenvolvemento:unha, de carácter confesional, acorde coa confesión polaque opten os pais ou, se é o caso, os alumnos, entreaquelas respecto do ensino dos cales o Estado teña subs-critos acordos; outra, de carácter non confesional. Ámba-las opcións serán de oferta obrigatoria polos centros,debendo os alumnos elixir unha delas.

2. O ensino confesional da relixión axustarase óestablecido no acordo sobre ensino e asuntos culturaissubscrito entre a Santa Sé e o Estado español e, seé o caso, ó disposto naqueles outros subscritos, ou quese puidesen subscribir, con outras confesións relixiosas.

3. O Goberno fixará as ensinanzas comúns corres-pondentes á opción non confesional. A determinacióndo currículo da opción confesional será competencia dascorrespondentes autoridades relixiosas. As decisiónssobre utilización de libros de texto e materiais didácticose, se é o caso, a supervisión e aprobación destes corres-ponden ás autoridades relixiosas respectivas, de con-formidade co establecido nos acordos subscritos co Esta-do español.

4. Os profesores que, non pertencendo ós corposde funcionarios docentes, impartan o ensino confesionalde relixión nos centros públicos nos que se desenvolvenas ensinanzas reguladas nesta lei, farano en réxime decontratación laboral, de duración determinada e coin-cidente co curso escolar, a tempo completo ou parcial.Estes profesores percibirán as retribucións que llescorrespondan no respectivo nivel educativo ós profeso-res interinos.

Disposición adicional terceira. Dos libros de texto edemais materiais curriculares.

1. Corresponde á autonomía pedagóxica dos cen-tros educativos adopta-los libros de texto e demais mate-riais que teñan que utilizarse no desenvolvemento dasdiversas ensinanzas. Os órganos de coordinación didác-tica dos centros públicos elixirán os libros de texto edemais materiais curriculares, a edición e adopción doscales non requirirán a autorización previa da Adminis-tración educativa. As administracións educativas deter-minarán a intervención que, no proceso interno de adop-ción dos libros e demais materiais curriculares, corres-ponde a outros órganos do centro.

2. Os libros de texto e demais materiais a que serefire o punto anterior deberán reflectir e fomenta-lo res-pecto ós principios, valores, liberdades, dereitos e debe-res constitucionais ós que ten que se axustar toda aactividade educativa.

3. A supervisión dos libros de texto e outros mate-riais curriculares constituirá parte do proceso ordinariode inspección que exerce a Administración educativasobre a totalidade de elementos que integran o procesode ensino e aprendizaxe. A vulneración dos principiose valores contidos na Constitución dará lugar á impo-sición das sancións administrativas que, en desenvol-vemento do disposto neste punto, as administraciónseducativas establezan.

4. Con carácter xeral, os libros de texto e os mate-riais curriculares adoptados non poderán ser substituídospor outros durante un período mínimo de catro anos.Excepcionalmente, cando a programación docente orequira, as administracións educativas poderán autori-za-la modificación do prazo anteriormente establecido.

226 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2sDisposición adicional cuarta. Do calendario escolar.

1. O calendario escolar, que fixarán anualmente asadministracións educativas, comprenderá un mínimode 175 días lectivos para as ensinanzas obrigatorias.O Goberno establecerá o mínimo de días lectivos parao resto das ensinanzas. En todo caso, no cómputo nonse incluirán os días dedicados a probas finais.

2. En ningún caso o inicio do curso escolar se pro-ducirá antes do un de setembro nin o final das acti-vidades lectivas despois do trinta de xuño de cada anoacadémico, salvo para o ensino de adultos e para odesenvolvemento da formación en centros de traballo,cando por razóns de estacionalidade da actividade dasempresas así se esixa.

Disposición adicional quinta. Sobre a admisión dealumnos nos centros sostidos con fondos públicosno caso de non existiren prazas suficientes.

1. Nos procedementos de admisión de alumnos encentros sostidos con fondos públicos que impartan edu-cación primaria ou educación secundaria obrigatoria oubacharelato, cando non existan prazas suficientes, teránprioridade aqueles alumnos que procedan dos centros deeducación infantil ou de educación secundaria obrigatoria,respectivamente, que teñan adscritos, sempre que estasensinanzas estean sostidas con fondos públicos.

2. Correspóndelles ás administracións educativasestablece-lo procedemento e as condicións para a ads-crición de centros a que se refire o punto anterior, res-pectando, en todo caso, o dereito á libre elección decentro.

3. Na admisión inicial que establece o artigo 72.2ou na debida ó cambio de centro, os criterios para aadmisión de alumnos nos centros sostidos con fondospúblicos, cando non existan prazas suficientes, serán deaplicación de acordo coa regulación da Administracióneducativa competente. Rexeranse polos seguintes cri-terios prioritarios: renda per cápita da unidade familiar,proximidade do domicilio, existencia de irmáns matri-culados no centro, concorrencia de discapacidade noalumno ou nalgún dos seus pais ou irmáns e condiciónlegal de familia numerosa. Así mesmo, considerarasecriterio prioritario a concorrencia no alumno de enfer-midade crónica que afecte o sistema dixestivo, endócrinoou metabólico e esixa como tratamento esencial o segui-mento dunha dieta complexa e un estricto control ali-menticio o cumprimento do cal condicione de formadeterminante o estado de saúde física do alumno. Paraas ensinanzas non obrigatorias poderase considerar ade-mais o expediente académico.

4. Os centros de especialización curricular a que serefire o artigo 66 desta lei poderán incluír, como criterioscomplementarios, outros que respondan ás característicaspropias da súa oferta educativa, de acordo co que esta-bleza a Administración educativa correspondente.

5. Nos procedementos de admisión de alumnos encentros sostidos con fondos públicos que impartan asensinanzas de grao superior de formación profesional,cando non existan prazas suficientes, terán prioridadeos que cursasen a modalidade de bacharelato que, encada caso, se determine ou os que accedan a estasensinanzas a través da proba establecida no artigo 38desta lei. Unha vez aplicados os anteriores criterios, aten-derase ó expediente académico dos alumnos.

6. Nos procedementos de admisión de alumnos encentros sostidos con fondos públicos que impartan asensinanzas de grao medio de formación profesional, can-do non existan prazas suficientes, aplicaranse os criterios

previstos no número 3 desta disposición adicional quinta.Unha vez aplicados os anteriores criterios, atenderaseó expediente académico dos alumnos.

7. Aqueles alumnos que cursen simultaneamenteensinanzas regradas de música ou danza e ensinanzasde réxime xeral terán prioridade para seren admitidosnos centros que impartan ensinanzas de réxime xeralque a Administración educativa determine.

Disposición adicional sexta. Dos centros que esteanautorizados para imparti-lo primeiro ciclo de educa-ción infantil.

Os centros docentes privados que á entrada en vigordesta lei estivesen autorizados para imparti-lo primeirociclo da educación infantil quedarán automaticamenteautorizados para imparti-la educación preescolar esta-blecida nesta lei.

Disposición adicional sétima. Dos centros autorizadospara imparti-la modalidade de ciencias da naturezae da saúde e a modalidade de tecnoloxía en bacha-relato.

Os centros docentes privados de bacharelato que áentrada en vigor desta lei impartan a modalidade deciencias da natureza e da saúde, a modalidade de tec-noloxía, ou ambas, quedarán automaticamente autori-zados para imparti-la modalidade de ciencias e tecno-loxía, establecida nesta lei.

Disposición adicional oitava. Bases do réxime estatu-tario da función pública docente.

1. Son bases do réxime estatutario dos funcionariospúblicos docentes, ademais das recollidas na Lei30/1984, do 2 de agosto, de medidas para a reformada función pública, modificada pola Lei 23/1988, do 28de xullo, e as establecidas pola Lei orgánica 1/1990,do 3 de outubro, de ordenación xeral do sistema edu-cativo, as reguladas por esta lei e polas normas citadaspara o ingreso, a mobilidade entre os corpos docentes,a reordenación dos corpos e escalas, a provisión de pos-tos mediante concurso de traslados de ámbito nacionale a adquisición da categoría de director. O Gobernodesenvolverá regulamentariamente as ditas basesnaqueles aspectos que sexan necesarios para garanti-lomarco común básico da función pública docente.

2. As comunidades autónomas ordenarán a súa fun-ción pública docente no marco das súas competencias,respectando, en todo caso, as normas básicas a quese fai referencia no punto anterior.

3. Periodicamente, as administracións educativasconvocarán concursos de traslado de ámbito nacional,para efectos de proceder á provisión das prazas vacantesque determinen nos centros docentes de ensino depen-dentes daquelas, así como para garanti-la posible con-correncia dos funcionarios do seu ámbito de xestión aprazas doutras administracións educativas e, se é o caso,se procede, a adxudicación daquelas que resulten dopropio concurso. Nestes concursos poderán participartódolos funcionarios públicos docentes, calquera quesexa a Administración educativa da que dependan oupola que ingresasen, sempre que reúnan os requisitosxerais e os específicos que, de acordo coas respectivasrelacións de postos de traballo, establezan estas con-vocatorias.

Estas faranse públicas a través do «Boletín Oficialdel Estado» e dos boletíns oficiais das comunidades autó-

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 227

nomas convocantes. Incluirán un único baremo de méri-tos, entre os que se terán en conta os cursos de for-mación e perfeccionamento superados, os méritos aca-démicos e profesionais, a antigüidade e, se é o caso,estar en posesión da categoría de director.

4. Non obstante, a provisión de prazas por funcio-narios docentes nos centros superiores de ensinanzasartísticas realizarase por concurso específico, de acordoco que determinen as administracións educativas.

Disposición adicional novena. Creación dos corpos decatedráticos de ensino secundario, de catedráticosde escolas oficiais de idiomas e de catedráticos deartes plásticas e deseño.

1. Créanse o corpo de catedráticos de ensino secun-dario, o corpo de catedráticos de escolas oficiais de idio-mas e o corpo de catedráticos de artes plásticas e dese-ño, que quedarán clasificados no grupo A dos que esta-blece o artigo 25 da Lei 30/1984, do 2 de agosto, demedidas para a reforma da función pública.

2. Intégranse no corpo de catedráticos de ensinosecundario os funcionarios pertencentes ó corpo de pro-fesores de ensino secundario que teñan recoñecida acondición de catedrático.

Estes funcionarios incorporaranse coa antigüidadeque tivesen na condición de catedrático e respectarán-selle-los dereitos de que viñesen gozando no momentode se facer efectiva a súa integración no corpo de cate-dráticos de ensino secundario, incluídos os dereitos eco-nómicos que o punto 5 da disposición adicional décimada Lei orgánica 1/1990, do 3 de outubro, de ordenaciónxeral do sistema educativo, recoñece ós funcionarios pro-venientes do corpo de catedráticos numerarios de bacha-relato.

3. Intégranse no corpo de catedráticos de escolasoficiais de idiomas os funcionarios pertencentes ó corpode profesores de escolas oficiais de idiomas que teñanrecoñecida a condición de catedrático.

Estes funcionarios incorporaranse coa antigüidadeque tivesen na condición de catedrático e respectarán-selle-los dereitos de que viñesen gozando no momentode se facer efectiva a súa integración no corpo de cate-dráticos de escolas oficiais de idiomas, incluídos os derei-tos económicos que o punto 3 da disposición adicionaldécimo cuarta da Lei orgánica 1/1990, do 3 de outubro,de ordenación xeral do sistema educativo, recoñece ósfuncionarios provenientes do corpo de catedráticosnumerarios de escolas oficiais de idiomas.

4. Intégranse no corpo de catedráticos de artes plás-ticas e deseño os funcionarios pertencentes ó corpo deprofesores de artes plásticas e deseño que teñan reco-ñecida a condición de catedrático.

Estes funcionarios incorporaranse coa antigüidadeque tivesen na condición de catedrático e respectarán-selle-los dereitos de que viñesen gozando no momentode se facer efectiva a súa integración no corpo de cate-dráticos de artes plásticas e deseño, incluídos os dereitoseconómicos que o punto 2 da disposición adicional déci-mo cuarta da Lei orgánica 1/1990, do 3 de outubro,de ordenación xeral do sistema educativo, recoñece ósfuncionarios provenientes do corpo de profesores nume-rarios de termo das escolas de artes plásticas e oficiosartísticos.

Disposición adicional décima. Funcións dos corpos decatedráticos.

1. O corpo de catedráticos de ensino secundariodesempeñará as súas funcións na educación secundariaobrigatoria, bacharelato e formación profesional.

2. O corpo de catedráticos de escolas oficiais deidiomas desempeñará as súas funcións nas escolas ofi-ciais de idiomas.

3. O corpo de catedráticos de artes plásticas e dese-ño desempeñará as súas funcións nas escolas de artesplásticas e de deseño.

4. Os catedráticos de ensino secundario, os de esco-las oficiais de idiomas e os de artes plásticas e deseñorealizarán as funcións que se lles encomendan nestalei e as que regulamentariamente se determinen. En todocaso, especificamente atribúenselles ós funcionarios doscorpos de catedráticos de ensino secundario, de escolasoficiais de idiomas e de artes plásticas e deseño, asícomo ós funcionarios do corpo de catedráticos de músi-ca e artes escénicas, ós que se refire a disposición adi-cional décimo cuarta.1.b) da Lei orgánica 1/1990, do 3de outubro, de ordenación xeral do sistema educativo,as seguintes funcións:

Con carácter exclusivo, e sen prexuízo do dispostono artigo 85.3 desta lei, o exercicio da xefatura dosdepartamentos de coordinación didáctica, así como, seé o caso, do departamento de orientación.

Con carácter preferente:

a) A dirección de proxectos de innovación e inves-tigación didáctica da propia especialidade que se rea-licen no centro.

b) A dirección da formación en prácticas dos pro-fesores de novo ingreso que se incorporen ó departa-mento.

c) A coordinación dos programas de formación con-tinua dos profesores que se desenvolvan dentro dodepartamento.

d) A presidencia, se é o caso, dos tribunais da probaxeral de bacharelato.

e) A presidencia dos tribunais de ingreso e accesoós respectivos corpos de catedráticos.

5. A habilitación prevista na disposición adicionalprimeira da Lei orgánica 5/2002, do 19 de xuño, dascualificacións e da formación profesional, estenderaseós funcionarios dos corpos de catedráticos de ensinosecundario nas condicións e cos requisitos establecidosna dita lei.

Disposición adicional décimo primeira. Carreira docente.

1. O sistema de ingreso na función pública docenteserá o de concurso-oposición convocado polas respec-tivas administracións educativas. Na fase de concursovaloraranse, entre outros méritos, a formación acadé-mica e a experiencia docente previa. Na fase de opo-sición teranse en conta a posesión de coñecementosespecíficos necesarios para imparti-la docencia, a apti-tude pedagóxica e o dominio das técnicas necesariaspara o exercicio docente. As probas convocaranse,segundo corresponda, de acordo coas áreas, materias,disciplinas e módulos que integran o currículo corres-pondente. Para a selección dos aspirantes terase en con-ta a valoración de ámbalas fases do concurso-oposición,sen prexuízo da superación das probas correspondentes.

O número de aprobados non poderá supera-lo númerode prazas convocadas. Así mesmo, existirá unha fasede prácticas, que poderá incluír cursos de formación,e constituirá parte do proceso selectivo.

Para o ingreso nos corpos de catedráticos de ensinosecundario, de catedráticos de escolas oficiais de idio-mas, de catedráticos de música e artes escénicas e decatedráticos de artes plásticas e deseño será necesarioestar en posesión do título de doutor, licenciado, enxe-

228 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2sñeiro ou arquitecto, ademais do título de especializacióndidáctica a que se refire o artigo 58 desta lei, e supera-locorrespondente proceso selectivo.

O Goberno, de acordo coas comunidades autónomas,establecerá as condicións para permiti-lo ingreso no cor-po de catedráticos de música e artes escénicas, medianteconcurso de méritos, a personalidades de recoñecidoprestixio nos seus respectivos campos profesionais.

2. Nas convocatorias de ingreso nos corpos docen-tes que a seguir se indican reservarase unha porcentaxedas prazas que se convoquen para o acceso de fun-cionarios docentes, que deberán estar en posesión datitulación requirida para o ingreso nos correspondentescorpos e ter permanecido nos seus corpos de orixe unmínimo de seis anos como funcionarios de carreira.

Os que accedan por este procedemento estarán exen-tos da realización da fase de prácticas e terán preferenciana elección dos destinos vacantes sobre os aspirantesque ingresen pola quenda libre da correspondente con-vocatoria.

Os funcionarios dos corpos docentes clasificados nogrupo B a que se refire a vixente lexislación da funciónpública poderán acceder ós corpos de profesores deensino secundario e de profesores de artes plásticas edeseño. Nas convocatorias correspondentes para estesfuncionarios valoraranse os méritos dos concursantes,entre os que se terán en conta o traballo desenvolvidoe os cursos de formación e perfeccionamento superados,así como os méritos académicos. Así mesmo, realizaraseunha proba, consistente na exposición e debate duntema da especialidade á que se accede, para a supe-ración da cal se atenderá tanto ós coñecementos sobrea materia como ós recursos didácticos e pedagóxicosdos candidatos.

Así mesmo, os funcionarios docentes dos corpos deprofesores de ensino secundario, de profesores de escolasoficiais de idiomas, de profesores de música e artes escé-nicas e de profesores de artes plásticas e deseño poderánacceder ós corpos de catedráticos de ensino secundario,de catedráticos de escolas oficiais de idiomas, de cate-dráticos de música e artes escénicas e de catedráticosde artes plásticas e deseño, respectivamente.

Nas convocatorias correspondentes valoraranse osméritos relacionados coas actualizacións científica edidáctica, a participación en proxectos educativos e olabor docente dos candidatos. A avaliación da funcióndocente será realizada pola inspección educativa. Asímesmo, realizarase unha proba oral ante un tribunal,que constará de dous exercicios: o primeiro consistirána exposición e debate sobre un tema da súa especia-lidade, elixido por sorteo, dun temario previamente fixadopolo Goberno, e o segundo na presentación e debatedunha memoria elaborada polo candidato.

3. Para acceder ó corpo de inspectores de educa-ción será necesario pertencer a algún dos corpos queintegran a función pública docente, cunha experienciamínima docente de seis anos.

O sistema de ingreso no corpo de inspectores deeducación será o de concurso-oposición, que atenderá,en todo caso, ás especialidades que se establezan.

As administracións educativas convocarán o concur-so-oposición con suxeición ós seguintes criterios:

a) Na fase de concurso valorarase a traxectoria pro-fesional dos candidatos e os seus méritos específicoscomo docentes. Entre estes méritos terase especialmen-te en conta a preparación científica e didáctica nas áreas,disciplinas ou módulos dos que se impartiu o ensino;o desempeño de cargos directivos, con avaliación posi-tiva, e pertencer a calquera dos corpos de catedráticosdas ensinanzas escolares.

b) Na fase de oposición valoraranse no aspiranteos seus coñecementos pedagóxicos, de administracióne lexislación educativa, así como os coñecementos etécnicas específicos para o desempeño das funcións ins-pectoras de control, avaliación e asesoramento. Igual-mente valorarase a súa actualización científica e didác-tica nas áreas ou disciplinas das que se impartiu o ensino,así como o exercicio das actividades desenvolvidas nocentro.

Os candidatos seleccionados mediante o concurso-oposición deberán realizar para a súa adecuada prepa-ración un período de prácticas, ó finaliza-lo cal seránnomeados funcionarios de carreira do corpo de inspec-tores de educación. A organización das citadas prácticascorresponderá, en cada caso, á Administración convo-cante.

4. Os funcionarios docentes a que se refire esta leie a Lei orgánica 1/1990, do 3 de outubro, de ordenaciónxeral do sistema educativo, poderán, así mesmo, accedera un corpo do mesmo grupo e nivel de complementode destino, sen limitación de antigüidade, sempre queposúan a titulación esixida e superen o correspondenteproceso selectivo. Para este efecto terase en conta asúa experiencia docente e as probas que no seu díase superaron, quedando exentos da realización da fasede prácticas.

Estes funcionarios, cando accedan a un corpo —ótempo que outros funcionarios pola quenda libre ou poralgunha das quendas previstas nesta disposición— teránprioridade para a elección de destino.

5. O Goberno e as comunidades autónomas fomen-tarán convenios coas universidades que faciliten a incor-poración ós departamentos universitarios dos profesoresdos corpos docentes de niveis correspondentes ás ensi-nanzas escolares, no marco da disposición adicional vixé-simo sétima da Lei orgánica 6/2001, do 21 de decem-bro, de universidades.

6. A Administración do Estado e as comunidadesautónomas, no marco da Conferencia de Educación,impulsarán o estudio e a implantación, se é caso, demedidas destinadas ó desenvolvemento da carreira pro-fesional dos funcionarios docentes.

Disposición adicional décimo segunda. Do título pro-fesional de especialización didáctica.

1. A esixencia de estar en posesión do título de espe-cialización didáctica para o acceso á función públicadocente, e para poder exercer como profesor en prácticas,interpretarase nos termos do artigo 58.4 desta lei.

2. Para o ingreso nos corpos de profesores de músi-ca e artes escénicas, de profesores de escolas oficiaisde idiomas, de profesores de artes plásticas e deseñoe de mestres de taller de artes plásticas e deseño requi-rirase estar en posesión do título de especializacióndidáctica que se establece no artigo 58 desta lei, asícomo supera-lo correspondente proceso selectivo.

3. Para exerce-la docencia das ensinanzas escolaresde réxime especial será necesario estar en posesión dotítulo de licenciado, enxeñeiro, arquitecto, ou titulaciónequivalente, para efectos de docencia, e do título de espe-cialización didáctica a que se refire o artigo 58 desta lei.

Disposición adicional décimo terceira. Concertacióndos programas de iniciación profesional.

As administracións educativas concertarán os progra-mas de iniciación profesional que, conforme o previstonesta lei, os centros concertados de educación secun-daria obrigatoria impartan ós seus alumnos.

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 229

Disposición adicional décimo cuarta. Centros integra-dos de formación profesional.

O nomeamento da dirección dos centros integradosde formación profesional axustarase ó previsto no arti-go 11.5 da Lei orgánica 5/2002, do 19 de xuño, dascualificacións e da formación profesional.

Disposición adicional décimo quinta. Da informaciónde carácter tributario.

A información de carácter tributario que se precisapara a acreditación das condicións económicas ás quese refiren o artigo 4.1 e a disposición adicional quinta,punto terceiro, será subministrada directamente polaAxencia Estatal de Administración Tributaria á Adminis-tración educativa, por medios informáticos ou telemá-ticos, no marco de colaboración que se estableza nostermos e cos requisitos a que se refire a disposiciónadicional cuarta da Lei 40/1998, do 9 de decembro,do imposto sobre a renda das persoas físicas e outrasnormas tributarias, e as disposicións que a desenvolven.

Na medida en que a través do indicado marco decolaboración se poida dispoñer da dita información, nonse lles esixirá ós interesados que acheguen individual-mente certificacións expedidas pola Axencia Estatal deAdministración Tributaria, nin a presentación, en orixinal,copia ou certificación, das súas declaracións tributarias.Nestes supostos, o certificado será substituído por decla-ración responsable do interesado de que cumpre as obri-gas sinaladas, así como autorización expresa deste paraque a Axencia Estatal de Administración Tributaria sub-ministre a información á Administración educativa.

Disposición adicional décimo sexta. Participación dosdirectores.

As administracións educativas poderán favorece-laparticipación dos directores de centros sostidos con fon-dos públicos en órganos de carácter consultivo e par-ticipativo.

Disposición adicional décimo sétima. Dobre titulación.

O Goberno poderá establecer convenios con outrosestados da Unión Europea para que determinados cen-tros públicos poidan imparti-las ensinanzas da educaciónprimaria e secundaria cun currículo integrado que llepermita ó alumnado obte-lo título de graduado en edu-cación secundaria obrigatoria e o título de bacharelatoe as titulacións equivalentes do Estado correspondente.

Disposición adicional décimo oitava. Concertación daeducación infantil.

En relación co disposto no artigo 11.2 desta lei, asadministracións educativas, no réxime de concertos aque se refire o artigo 75 desta, e tendo en conta o pre-visto no artigo 76.1, atenderán as solicitudes formuladaspolos centros privados, dando preferencia, por esta orde,ás unidades que se soliciten para primeiro, segundo eterceiro curso da educación infantil.

Disposición adicional décimo novena. Progresividadeno acceso ó réxime de concertos.

O acceso dun centro ó réxime de concertos previstono artigo 75 desta lei poderá establecerse de forma pro-gresiva desde as unidades dos cursos inferiores ata com-pleta-lo número de unidades autorizadas cun prazo máxi-mo non superior á duración do correspondente concerto.

Disposición transitoria primeira. Da duración do man-dato dos órganos de goberno dos centros.

1. A duración do mandato do director e demaismembros do equipo directivo dos centros públicosnomeados con anterioridade á entrada en vigor destalei será a que corresponda á normativa vixente nomomento do seu nomeamento.

2. As administracións educativas poderán prorro-gar, por un período máximo dun ano, o mandato dosdirectores e demais membros do equipo directivo doscentros públicos a finalización do cal se produza no anonatural de entrada en vigor desta lei.

3. O consello escolar dos centros docentes sostidoscon fondos públicos constituído con anterioridade áentrada en vigor desta lei continuará o seu mandatoata a finalización deste, como órgano de participaciónno control e xestión do centro e coas atribucións esta-blecidas nesta lei e nas demais disposicións que per-manezan vixentes. En todo caso, o consello escolar con-cluirá os procedementos iniciados no ámbito das com-petencias que tivese atribuídas con anterioridade á entra-da en vigor desta lei.

Disposición transitoria segunda. Da adaptación doscentros que imparten educación infantil.

1. Os centros que á entrada en vigor desta lei aten-den a nenos menores de tres anos, e que non esteanautorizados como centros de educación infantil, deberánadaptarse ós requisitos mínimos que o Goberno, logode consulta ás comunidades autónomas, estableza paraos centros de educación preescolar. Na fixación dosrequisitos mínimos establecerase o prazo de que dis-porán os centros para realiza-la correspondente adap-tación.

2. Sen prexuízo do disposto no punto anterior, oscentros privados de educación infantil que non teñanautorización poderana obter con suxeición ás normasespecíficas anteriores a esta lei ata a aprobación dosrequisitos mínimos correspondentes ós centros de edu-cación preescolar.

Disposición transitoria terceira. Adquisición da catego-ría de director.

1. Os profesores acreditados para o exercicio dadirección dos centros docentes públicos que exercesen,con posterioridade á dita acreditación, o cargo de direc-tor durante un mínimo de tres anos con anterioridadeá entrada en vigor desta lei, adquirirán a categoría dedirector.

2. Os profesores acreditados para o exercicio dadirección dos centros docentes públicos que estean exer-cendo a dirección no momento de entrada en vigor destalei, adquirirán a categoría de director unha vez trans-corridos tres anos do dito exercicio, trala avaliación posi-tiva do seu labor.

3. Os profesores acreditados para o exercicio dadirección dos centros docentes públicos que non exer-cesen como directores ou o fixesen durante un períodoinferior ó sinalado no punto anterior, deberán segui-loprocedemento establecido no capítulo VI do título V des-ta lei para a selección e nomeamento de director. Nocaso de seren seleccionados pola correspondente comi-sión, estarán exentos da realización da fase teórica daformación inicial.

230 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2sDisposición transitoria cuarta. Mobilidade dos funcio-

narios dos corpos docentes.

Mentres non sexan desenvolvidas as normas relativasós corpos de funcionarios docentes creados por estalei, a mobilidade dos funcionarios dos ditos corposmediante concursos de traslados axustarase á normativavixente á entrada en vigor desta lei.

Disposición transitoria quinta. Vixencia de normasregulamentarias.

Nas materias respecto da que esta lei remite a regu-lación a ulteriores disposicións regulamentarias, e en tan-to estas non sexan dictadas, serán de aplicación, en cadacaso, as normas deste rango ata agora vixentes.

Disposición transitoria sexta. Transformación dos con-certos.

1. Os centros privados que, á entrada en vigor destalei, teñan concertadas as ensinanzas postobrigatorias,manterán o concerto para as ensinanzas equivalentes.O concerto destas ensinanzas terá o carácter de singular.

2. Sen prexuízo do sinalado no punto anterior, atransformación dos concertos realizarase en función dascaracterísticas seguintes:

Os concertos, convenios ou subvencións aplicablesós centros de primeiro ciclo de educación infantil oua establecementos con autorización ou licencia paraatender a nenos de ata tres anos referiranse ás ensi-nanzas de educación preescolar, unha vez que se implan-ten estas ensinanzas.

Os concertos, convenios ou subvencións aplicablesós centros de segundo ciclo de educación infantil refe-riranse a concertos de educación infantil, unha vez quese implanten estas ensinanzas.

Os concertos con centros de formación profesionalespecífica de grao medio ou superior transformaranseen concertos de formación profesional de grao medio,de grao superior ou, se é o caso, de bacharelato.

Os concertos de programas de garantía social trans-formaranse en concertos de programas de iniciación pro-fesional ou de formación profesional de grao medio.

Os concertos con centros de bacharelato transfor-maranse en concertos de bacharelato, de formación pro-fesional de grao medio ou de grao superior.

3. A transformación dos concertos conforme o sina-lado no número anterior requirirá a autorización das ensi-nanzas para as que o titular do centro solicite esta trans-formación e producirase polo número de unidades queo centro tivese concertadas.

4. Na Lei de orzamentos xerais do Estado deter-minarase o importe máximo das cotas que os centroscon concerto singular poderán percibir das familias.

Disposición transitoria sétima.

1. Cando como consecuencia das transferencias áscomunidades autónomas do exercicio de competenciasen materia de educación resultase necesaria a integra-ción de redes que inclúan centros dependentes doutrasadministracións, o persoal laboral fixo que realice fun-cións docentes nos ditos centros poderá acceder ós cor-pos docentes regulados nesta lei, a través dunha quendaespecial establecida para o dito persoal e convocadapara o efecto polos respectivos gobernos das comuni-dades autónomas, na forma que determinen os parla-

mentos autonómicos, debendo respectarse, en todocaso, o establecido na normativa básica do Estado.

2. Os procedementos de ingreso a que fai referenciaesta disposición só serán de aplicación durante un prazode tres anos, a partir da entrada en vigor desta lei.

Disposición derrogatoria única.

1. Quedan derrogados o artigo 10.1 e a disposiciónadicional quinta da Lei 14/1970, do 4 de agosto, xeralde educación e de financiamento da reforma educativa.

2. Queda derrogada a Lei 29/1981, do 24 de xuño,de clasificación das escolas oficiais de idiomas e amplia-ción dos cadros de persoal do seu profesorado.

3. Quedan derrogados os artigos 4, 5.5, 6, 7.2.e),9, 10, 11, 16, 20, 22, 47, 48, 49, 52.1, 53 e 57.d)da Lei orgánica 8/1985, do 3 de xullo, reguladora dodereito á educación.

4. Quedan derrogados os capítulos I, II, III e V, dotítulo I; o capítulo II do título II; o título III, os artigos 3,4, 5, 6, 31.1 e 2, 32, 39.3, 43.1, segundo parágrafo,55, 57, 58, 62, 66, e as disposicións adicionais segunda,novena, décima, punto segundo, e décimo sexta da Leiorgánica 1/1990, do 3 de outubro, de ordenación xeraldo sistema educativo.

5. Quedan derrogados o capítulo II do título I, títu-lo II, título III e os artigos 35, 36, 38.1, 39, 40, 41,42 e 43 do título IV e as disposicións adicionais segunda,terceira, quinta, sexta e oitava da Lei orgánica 9/1995,do 20 de novembro, de participación, avaliación e gober-no dos centros docentes.

6. Así mesmo, quedan derrogadas cantas disposi-cións de igual ou inferior rango se opoñan ó dispostonesta lei.

Disposición derradeira primeira. Modificacións da Leiorgánica 8/1985, do 3 de xullo, reguladora do dereitoá educación.

1. O artigo 27.3, segundo parágrafo, da Lei orgánica8/1985, do 3 de xullo, reguladora do dereito á edu-cación, queda redactado da seguinte maneira:

«A programación específica de postos escolaresde nova creación nos niveis gratuítos deberá teren conta, en todo caso, a oferta existente de centrospúblicos e concertados.»

2. O artigo 31.1.e) da Lei orgánica 8/1985, do 3de xullo, reguladora do dereito á educación, queda redac-tado da seguinte maneira:

«Os titulares dos centros privados, a designacióndos cales se producirá a través das organizaciónsde titulares e empresariais de ensino máis repre-sentativas.»

3. O artigo 54.1 e 2 de Lei orgánica 8/1985, regu-ladora do dereito á educación, queda redactado daseguinte maneira:

«1. Os centros concertados terán, polo menos,os seguintes órganos:

a) Director.b) Consello escolar.c) Claustro de profesores.

2. As facultades do director serán:

a) Dirixir e coordinar tódalas actividades edu-cativas do centro, de acordo coas disposicións

Suplemento núm. 2 Sábado 11 xaneiro 2003 231

vixentes, sen prexuízo das funcións do conselloescolar do centro.

b) Exerce-la xefatura do persoal docente.c) Convocar e presidi-los actos académicos e

as reunións de tódolos órganos colexiados do cen-tro.

d) Visa-las certificacións e documentos acadé-micos do centro.

e) Executa-los acordos dos órganos colexiadosno ámbito das súas facultades.

f) Resolve-los asuntos de carácter grave quese produzan no centro en materia de disciplina dealumnos.

g) Cantas outras facultades lle atribúa o regu-lamento de réxime interior no ámbito académico.»

4. O número 1 do artigo 56 da Lei orgánica 8/1985,reguladora do dereito á educación, na redacción dadapolo punto 4 da disposición derradeira primeira da Leiorgánica 9/1995, do 20 de novembro, de participación,avaliación e goberno dos centros docentes, queda redac-tado da seguinte maneira:

«1. O consello escolar dos centros concertadosestará constituído por:

O director.Tres representantes do titular do centro.Catro representantes dos profesores.Catro representantes dos pais ou titores dos

alumnos.Dous representantes dos alumnos, a partir do

terceiro curso da educación secundaria obrigatoria.Un representante do persoal de administración

e servicios.

Ademais, nos centros específicos de educaciónespecial e naqueles que teñan aulas especializadas,formará parte tamén do consello escolar un repre-sentante do persoal de atención educativa com-plementaria.

As administracións educativas regularán o pro-cedemento para que un dos representantes dospais no consello escolar sexa designado pola aso-ciación de pais máis representativa no centro.

Así mesmo, os centros concertados que impar-tan formación profesional específica poderán incor-porar ó seu consello escolar un representante domundo da empresa, designado polas organizaciónsempresariais, de acordo co procedemento que asadministracións educativas establezan.»

5. O artigo 57.f) da Lei orgánica 8/1985, do 3 dexullo, reguladora do dereito á educación, queda redac-tado da seguinte maneira:

«f) Emintir informe sobre a programación xeraldo centro que, con carácter anual, aprobará o equi-po directivo.»

6. O artigo 58 da Lei orgánica 8/1985, do 3 dexullo, reguladora do dereito á educación, queda redac-tado da seguinte maneira:

«Artigo 58.Os alumnos participarán nas deliberacións e

decisións do consello escolar do centro.»

7. O artigo 59 de Lei orgánica 8/1985, reguladorado dereito á educación, queda redactado da seguintemaneira:

«Artigo 59.1. O director dos centros concertados será

designado logo de acordo entre o titular e o con-

sello escolar. O acordo do consello escolar do cen-tro será adoptado por maioría absoluta dos seusmembros.

2. En caso de desacordo, o director será desig-nado polo consello escolar do centro de entre unhaterna de profesores proposta polo titular. O acordodo consello escolar do centro será adoptado pormaioría absoluta dos seus membros.

3. O mandato do director terá unha duraciónde tres anos.

4. O cesamento do director requirirá o acordoentre a titularidade e o consello escolar do centro.»

Disposición derradeira segunda. Modificación da Leiorgánica 1/1990, do 3 de outubro, de ordenaciónxeral do sistema educativo.

1. O artigo 2.3 da Lei orgánica 1/1990, do 3 deoutubro, de ordenación xeral do sistema educativo, modi-fícase engadindo unha alínea l), coa seguinte redacción:

«l) O desenvolvemento do espírito emprende-dor.»

2. O artigo 41.2 da Lei orgánica 1/1990, do 3 deoutubro, de ordenación xeral do sistema educativo, que-da redactado da seguinte maneira:

«2. Os alumnos que terminasen o terceiro ciclode grao medio das ensinanzas de música e danzaobterán o título de bacharelato se superan as mate-rias comúns do bacharelato e a correspondenteproba xeral de bacharelato.»

3. Ó artigo 47 da Lei orgánica 1/1990, do 3 deoutubro, de ordenación xeral do sistema educativo, engá-denselle tres novos puntos, coa seguinte redacción:

«2. Os alumnos que superen os ciclos forma-tivos de artes plásticas e deseño de grao medioe de grao superior recibirán, respectivamente, otítulo de técnico e técnico superior de artes plás-ticas e deseño na especialidade correspondente.

3. O título de técnico de artes plásticas e dese-ño permitirá o acceso directo á modalidade de artesdo bacharelato.

4. O título de técnico superior de artes plásticase deseño permitirá o acceso directo ós estudiosuniversitarios que se determinen, tendo en contaa súa relación cos estudios de artes plásticas edeseño correspondentes.»

4. O artigo 48.3 da Lei orgánica 1/1990, do 3 deoutubro, de ordenación xeral do sistema educativo, que-da redactado da seguinte maneira:

«3. Non obstante o previsto nos puntos ante-riores, será posible acceder ós graos medios e supe-rior destas ensinanzas sen cumpri-los requisitosacadémicos establecidos, sempre que o aspirantedemostre ter tanto os coñecementos e aptitudespropios da etapa educativa anterior coma as habi-lidades específicas necesarias para cursar con apro-veitamento as ensinanzas correspondentes. Paraacceder por esta vía ós ciclos formativos de graosuperior requirirase ter vinte anos de idade ou estaren posesión do título de técnico de artes plásticase deseño e ter dezaoito anos de idade, en ámboloscasos cumpridos no ano natural de realización daproba.»

232 Sábado 11 xaneiro 2003 Suplemento núm. 2sDisposición derradeira terceira. Das referencias á con-

dición de catedrático e ó termo «ensinanzas comúns».

1. Quedan sen efecto tódalas referencias relativasá condición de catedrático incluídas na Lei orgánica1/1990, do 3 de outubro, de ordenación xeral do sistemaeducativo.

2. Tódalas referencias realizadas nas disposiciónsvixentes ó termo «ensinanzas mínimas» quedan subs-tituídas polo termo «ensinanzas comúns».

Disposición derradeira cuarta. Modificación da Leiorgánica 9/1995, do 20 de novembro, de partici-pación, avaliación e goberno dos centros docentes.

O artigo 2.1 da Lei orgánica 9/1995, do 20 de novem-bro, de participación, avaliación e goberno dos centrosdocentes, queda redactado da seguinte maneira:

«1. A comunidade educativa participará noscentros a través do consello escolar. Os profesoresfarano tamén a través do claustro.»

Disposición derradeira quinta. Dos inspectores de edu-cación.

As administracións educativas adscribirán os inspec-tores de educación ás especialidades que se establezanen aplicación do artigo 106 desta lei.

Disposición derradeira sexta. Do título competencial.

Esta lei díctase ó abeiro da competencia que llecorresponde ó Estado conforme o artigo 149.1.1.a, 18.ae 30.a da Constitución.

Disposición derradeira sétima. Vixencia da Lei 12/1987,do 2 de xullo, sobre establecemento da gratuidadedos estudios de bacharelato, formación profesional eartes aplicadas e oficios artísticos nos centros públicose a autonomía de xestión económica dos centrosdocentes públicos non universitarios.

Continuará en vigor, coas modificacións derivadasdesta lei, a Lei 12/1987, do 2 de xullo, sobre estable-cemento da gratuidade dos estudios de bacharelato, for-mación profesional e artes aplicadas e oficios artísticosnos centros públicos e a autonomía de xestión econó-mica dos centros docentes públicos non universitarios.

Disposición derradeira oitava. Da alta inspección.

O Goberno regulará a organización e réxime de per-soal da alta inspección, así como a súa dependenciae procedementos de actuación.

Disposición derradeira novena. Desenvolvemento des-ta lei.

As normas desta lei poderán ser desenvolvidas polascomunidades autónomas, con excepción das relativasa aquelas materias que lle encomenda regular ó Gobernoou que, pola súa propia natureza, corresponden ó Estadoconforme o establecido na disposición adicional primei-ra, número 2, da Lei orgánica 8/1985, do 3 de xullo,reguladora do dereito á educación.

Disposición derradeira décima. Do carácter de lei orgá-nica desta lei.

Esta lei ten o carácter de lei orgánica, a excepcióndos seguintes preceptos: os artigos 5 e 6 do título pre-liminar; os capítulos II e III do título I; os artigos 17, 18e 19 do capítulo IV do título I; os números 3 e 4 doartigo 23 e os artigos 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36,así como os números 1, 2 e 5 do artigo 37 do capítulo Vdo título I; o artigo 38 e o artigo 39 do capítulo VI dotítulo I; os artigos 40 e 41, e os artigos 43, 44, 45, 46,47 e 48 do capítulo VII do título I; o título II; III; IV; osartigos 66, 67, 68.1, 2, 3, 6, 7 e 8, 69, 70, os números 2e 4 do artigo 72, o artigo 85 e o artigo 92.3 e 4 dotítulo V; o título VI e o título VII; disposicións adicionaisprimeira, segunda, terceira, cuarta, sexta, sétima, oitava,novena, décima, décimo primeira, décimo segunda, déci-mo quinta, décimo sexta e décimo sétima; disposiciónstransitorias segunda, cuarta, quinta e sétima; e disposi-cións derradeiras segunda, números 2, 3 e 4, terceira,cuarta, quinta, sexta, sétima, oitava, novena e décimoprimeira.

Disposición derradeira décimo primeira. Da entrada envigor.

Esta lei entrará en vigor ós vinte días da súa publi-cación no «Boletín Oficial del Estado».

Por tanto,Mando a tódolos españois, particulares e autoridades,

que cumpran e fagan cumprir esta lei orgánica.

Madrid, 23 de decembro de 2002.

JUAN CARLOS R.

O presidente do Goberno,JOSÉ MARÍA AZNAR LÓPEZ

25038 LEI 48/2002, do 23 de decembro, do catastroinmobiliario. («BOE» 307, do 24-12-2002.)

JUAN CARLOS IREI DE ESPAÑA

Saiban tódolos que a viren e a entenderen que asCortes Xerais aprobaron e eu sanciono a seguinte lei.

EXPOSICIÓN DE MOTIVOS

I

A historia do catastro en España discorre parella ónacemento e evolución do Estado moderno, e os seusmomentos de maior ou menor significación foron, xeral-mente, un eco nítido das distintas situacións polas queatravesou a Facenda pública. Así o demostra a posiciónalcanzada polo catastro ó longo dos séculos XVIII e XIX,sempre marcada polos sucesivos intentos de reformada nosa facenda entre os que é preciso destaca-la magnainvestigación catastral emprendida polo marqués de laEnsenada, a mediados daquela centuria, para dota-lanación do instrumento imprescindible para a xusta exac-ción do imposto territorial.

En paralelo a esta evolución, as normas que regulano catastro fóronse sucedendo no tempo ata chegar, o 23de marzo de 1906, á promulgación da Lei do catastro