Strain Gage Egitim 2015_V2

download Strain Gage Egitim 2015_V2

of 15

Transcript of Strain Gage Egitim 2015_V2

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    1/37

    STRAIN GAGE EĞİTİMİ

    BİAS MÜHENDİSLİK

    HÜSEYİN FIRTINA

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    2/37

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    3/37

    STRAIN GAGE UYGULAMA ÖRNEKLERİ 

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    4/37

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    5/37

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    6/37

    STRAIN GAGE ÖZELLİKLERİ

    Küçük BoyutHafif / Küçük Hacim

    Electriksel, Doğrusal Çıkış Sinyali

    Pratikte Sonsuz Çözünürlük 

    Üst Frekans Limiti >300 kHz

    Kullanımı Kolay

    Düşük Maliyet

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    7/37

    TEST PROGRAMI

    YAPI MALZEMESİ

    YÜZEY HAZIRLAMA

    YAPIŞTIRICI

    STRAIN GAGE

    KÖPRÜ

    KABLO

    KORUYUCU

    KAPLAMA

    CİHAZ

    STRAIN GAGE UYGULAMA BASAMAKLARI

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    8/37

     YüzeyHazırlama

    h1h2

    R TM

    =h12 + h22 ...+ hn2

    n(Efektif Pürüzlülük)

    Efektif Pürüzlülük için Tavsiye Edilen Veriler

    Normal genleme ölçümleri: 1.5 to 3 µmYüksek uzama ölçümleri: approx. 6 µmTransucer uygulamaları: 0.5 to 1.5 µm

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    9/37

     Yapışkan

    Strain Gage Taşıyıcı Matris

    Strain Gage Grit

    t

    Nötr eksenGerçek Strain

    Görünen Strain

    e =6 x F x l

    E x w x t2

     YAPIŞTIRICI TABAKA KALINLIĞI

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    10/37

    STRAIN GAGE

    TERMİNOLOJİSİ

    d

       M  a   t  r   i  s   U  z  u  n   l  u   k

    Matris Genişliği

       T  o  p   l  a  m    U

      z  u  n   l  u   k

    Grit

    Uç Döngüsü

     YerleştirmeMarkaları

    Logo

    Grit Geniş

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    11/37

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    12/37

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    13/37

    STRAIN DUYARLILIK

    NÜMERİK ÖRNEK

    120 

    Genlemeden oluşan direnç değişimi ne kadardır?

     

    R = K x R Gage x e

    RGage = 120

    K = 2.0

    e

    = 1000 µm/m

     

    R = 2.0 x 120 x (1000 x 10 -6  ) = 0.24 W = 240 m W

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    14/37

    WHEATSTONE KÖPRÜ DEVRESİBilinmeyen direnç değişimini bulmak için

    kullanılan elektriksel devre

    U B U D A B

    U B = Köprü BeslemeU D = Voltaj Farkı

    Diagonal 

    R1

    R4= R

    2

    R3O zaman  ID = 0

    Sonuç olarak, A ve B arası voltaj:

    U B = 0 

    R 1  R 2 

    R 3 R 4 

    Eğer 

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    15/37

    STRAIN GAGE KÖPRÜ DEVRELERİ

    Çeyrek Köprü Devresi 

    Yarım Köprü Devresi 

    Tam KöprüDevresi 

    e = ±e e = e1 - e2   e = (e1  - e2) + (e3 - e4

    KURAL: Yanyana olan köprü ayakları çıkarılır,

    karşı köprü ayakları toplanır.

    + _ e   +e e   +e

    +e

    e

    e

    i.e. gösterilen strain100 µm/m

    st rain ok unan 

    200 µm/mst rain ok unan 

    400 µm/m

    Gerçekte 100 µm/m olan genleme için

    farklı köprü şemaları aşağıdakileri gösterir:

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    16/37

    TEMEL STRAIN GAGE GRİT TİPLERİ

    TEK EKSENLİ 

    „T“ -ROZET 

    3-ELEMANLI 

    ROZET 

    TORK/KESME- 

    ROZETİ 

    Tek eksenli gerilme alanındabilinen yönde kullanılır 

    İki eksenli gerilme alanındabilinen yönlerde

    Bi l inmeyen ger i lme hal inde 

    bilinmeyen yönlerde

    Millerde tork veya,

    kesme kuvveti ölçmek içi n 

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    17/37

    STRAIN GAGE HİZASIZLIK

    eX = Ölçülecek genleme

    eF = Yanlış hizalamadan dolayı 

    okunan hatalı veri 

    - eY = Poisso n Genlemesi 

    - eY = - neX 

    n = Poisson‘s Oranı

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    18/37

    AKTİF GRİT UZUNLUĞUORTALAMA ETKİSİ

    En yüksek Strain

    Görünen Strain

    grit altındaki

    strain değişimi

    Strain gage‘den alınan sinyal aktif grit uzunluğu altındaki

    genlemenin ortalamasıdır.

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    19/37

    STRAIN GAGE TANIMLAMA SİSTEMİ

    Seçme Kriteri & Seçme Adımları 

    250 

    Adım 1Aktif Grit Uzunluğu

    BG - E A

    Adım 2Gage Geometrisi

    Adım 3Grit Alaşımı

    Adım 4Matris Malzemesi

    Opt ion LE 

    Adım 5Opsiyon (L, E, S, SE, W, etc.)

    - 120 

    Adım 6Electriksel Direnç

    120, 350, 1000, etc.

    - 06 

    Adım 7S-T-C-Numarası

    (06 = Çelik, 13 = Al, etc.)

    (C) 

    Bakır KaplıLehim Ucu

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    20/37

    KAYNAK YAPILABİLİR STRAIN GAGE

    İlk KaynakNoktası 

    Sabitleme Bantı

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    21/37

    STRAIN GAGE BESLEME

    Isı İletkenliği 

    Hassasiyet 

    MÜKEMMEL İYİ ORTA KÖTÜ ÇOKKÖTÜAğırAluminyum

    veya Bakır 

    KalınÇelik

    İncePaslanmaz

    Çelik, Ti

    Filled Plast.

    Fiberglass

    Kompozit

    Unfilled

    Plastics,

    Polystyrene

    Yüksek 

    Orta 

    Düşük 

    Yüksek 

    Orta 

    Düşük 

         S     T     A     T     İ     K

         D     İ     N     A     M

     .

    Veri mW/mm 2 (eşittir kW/ m 2)

    Normal koşullarda, çelik üzerinde bir strain gage0.8 W per cm 2 grit alanı kadar beslenebilir.

    3.1 - 7.8

    7.8 - 16

    16 - 31

    7.8 - 16

    16 - 31

    31 -28

    1.6 - 3.1

    3.1 - 7.8

    7.8 - 16

    7.8 - 16

    16 - 31

    31 - 78

    0.78 - 1.6

    1.6 - 3.1

    3.1 - 7.8

    3.1 - 7.8

    7.8 - 16

    16 - 31

    0.16 - 0.31

    0.31 - 0.78

    0.78 - 1.6

    0.78 - 1.6

    1.6 - 3.1

    3.1 - 7.8

    0.016 - 0.031

    0.031 - 0.078

    0.078 - 0.16

    0.078 - 0.16

    0.16 - 0.31

    0.31 - 0.78

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    22/37

    S-T-C-NUMARASIS-T-C = S elf- T emperature- C ompensat ion Ölçülen malzeme ile strain gage‘in sıcaklıkla

    davranışı 

    S-T-C

    Numara

    a

    T

    10-6 /K

    0 - 100 °CMALZEME

    Invar (Fe-Ni-Alloy)

    Quarz, Fused

    Titanium-Silicate

    001.4

    0.5

    0.03

    Alumina, Fired

    MolybdenumTungsten

    03

    5.4

    4.94.3

    Glass

    Steel (15-7 MoPH)

    Steel (410 SS)

    Titanium, Pure

    Titanium (6Al-4V)

    05

    9.2

    9.0

    9.9

    8.6

    8.8

    BerylliumInconel, Wrought

    Cast Iron, Grey

    Monel

    Nickel A

    Steel 1018, 1008

    Steel 4340

    Steel 17-4 PH

    06

    11.512.6

    10.8

    13.5

    11.9

    12.1

    11.3

    10.8

    S-T-C

    Numara

    a

    T

    10-6 /K

    0 - 100 °CMALZEME

    13

    15

    Beryllium-Copper 25

    Bronze

    Copper, 99.9 %

    Steel 304 SS

    Steel 310 SSSteel 316 SS

    09

    Aluminum Allyos

    2024-T4, 7075-T6

    Brass 30-70

    Tin

    16.7

    18.4

    16.6

    17.3

    14.416.0

    23.2

    20.0

    22.7

    Magnesium, AZ-31B26.1

    Measurements Group strain gage‘leriS-T-C-numarası 50‘ye kadar mevcuttur.

    BuaT of 90 x 10

    -6 /K‘a karşılık gelir .Pratik nedenlerden dolayı, sadece çok

    kullanılan malzemeler verilmiştir .

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    23/37

    ANKASTRA KİRİŞ PROBLEMİ

    Hesaplanan Strain 

    e = µm/m

    Ölçülen Strain

    e = µm/m

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    24/37

    SİMETRİK KÖPRÜ DEVRESİ

    Doğru Kablolama

    Bütün teller aynı uzunluktave dirençte

     Yanlış KablolamaTeller ayrı uzunlukta. Köprü

    dengede değil

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    25/37

    INSULASYON DİRENCİ

    R i = Insulasyo n Direnc i 

    Insulasyon Direnci gage‘e parelel bir direnç gibi davranır.Meydana çıkan direnç değeri her zaman gerçek gage

    direncinden düşüktür.120 W Gage 

    R i  Hata Sinyali 

    59.880 k 

    598800 k 

    5.988 M 

    59.88 M 598.80 M

     

    5.988 G 

    1000 µm/m100 µm/m10 µm/m

    1 µm/m0.1 µm/m0.01 µm/m

    350 W Gage 

    R i  Hata Sinyali 

    174.650 k 

    1.74650 M 

    17.465 M 

    174.65 M 1.7465 G

     

    17.465 G 

    1000 µm/m100 µm/m10 µm/m

    1 µm/m0.1 µm/m0.01 µm/m

    Düşük hata sinyali için M 

    -düzeyindeinsulasyon direnci gerekmektedir

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    26/37

     YAN DUYARLILIKStrain Gage‘ler grit ekseninedik yönde duyarlılığa sahiptir 

    (TechNote TN-509)

    e Eksenel 

    e Yan 

     Yan DuyarlılıkStrain Gage Engineering Data Sheet 

    üzerinde bulunan k t faktörü ile verilir Modern strain gage‘ler için k faktörü

    +0.3 % ve -8 % arasında değişir 

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    27/37

    STRAIN AKIŞIBir gage uygulamasında strain akışı

    YapışkanTaşıyıcı Matris

    Gage Grit

    Uç DöngüLehim Noktası

    Strain Akışı

     Yüksek kesme gerilme yoğunlukları

    İyi Kablolama

    Kötü Kablolama

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    28/37

    STRAIN GAGE KÖPRÜDEVRESİNDEN ÇIKIŞ VOLTAJI

    U OUT = U B  X 1/4 X N X K X ( e

    X 10 -6  ) Volts UB = Köprü Besleme Voltajı N = Köprü Faktörü

    K = Gage Faktörüe

    = Strain (µm/m)

    NUMERİK ÖRNEK; ÇEYREK KÖPRÜ DEVRESİ:

    U OUT = 5/4 x 1 x 2 x (1000 x 10 -6  ) = 2.5 mV (kazanç öncesi)

    N eşittir:Çeyrek Köprü: 1Poisson Yarım Köprü : 1 +

    n

    Tam Aktif Yarım Köprü : 2Poisson Tam Köprü : 2 (1 +

    n

    )

    Tam Aktif Tam Köprü : 4

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    29/37

    Ö Ü Ö Ü Ğ

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    30/37

    KÖPRÜ FAKTÖRÜ VE DOĞRUSALLIK

    Eksen +e -e  Yan

    +e

    -e

    Poisson Tam KöprüKöprü Faktörü N = 2(1 + n)

    Non-Linear Circuit

    Üst +e -e Alt

    Üst +e

    Alt -e

    Tam Aktif Tam Köprü

    Köprü Faktörü N = 4Linear Circuit

    Bükülme

    Çek./Bas./Bükülme

    İ Ö Ü İ

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    31/37

    2-TELLİ ÇEYREK KÖPRÜ DEVRESİ

    A

    B

    C

    R C1 

    R C2 

    RC1, RC2 = Kablo direnci

    R D 

    R D = R Dummy Köprü Tamamlama direnci 

    R G = Strain Gage Direnc i 

    DURUM:

    RC1 = RC2; RG = RD

    Direnç A-Beşit değilseDirenç B-C 

    R C1 + R G + R C2 = R D 

     Asimetrik Köprü Kablosu! Sıcaklık değişimine

    çok duyarlı! 

    R G 

    İ Ö Ü İ

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    32/37

    3-TELLİ ÇEYREK KÖPRÜ DEVRESİ

    A

    B

    C

    R C1 

    R C2 

    R D 

    R G 

    R D = R Dummy Köprü Tamamlama Direnci 

    RC1; RC2 = Kablo Direnci

    RG = Strain Gage Direnci

    DURUM:

    RC1 = RC2; RG = RD

    Direnç A- B eşit Direnç B-C ise 

    R D + R C2 = R G + R C1 

    KÖPRÜ DENGEDE 

    Köprü sıcaklığaduyarlı DEĞİL

    INSTRUMENT

    GAGE INSTALLATION

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    33/37

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    34/37

    SHUNT KALİBRASYONU

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    35/37

    SHUNT KALİBRASYONU

    Değeri bilinen bir çıkış sinyali sistemegiriş sinyali olarak verilir. Bu esnada

    Wheatstone köprüsünün bir kolundakidirenç değiştirilerek strain gage’nindavranışı incelenir. Bu işleme shunt

    kal ibrasyon u denir.

    Strain gage direnci 

    Gage Faktör 

    Strain

    KORUYUCU KAPLAMA

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    36/37

    KORUYUCU KAPLAMA

    Strain Gage Lehim Terminali

    M-Coat A

    M-Coat JM-Coat FA2

    Aluminum Foil

    MAX & MIN PRINCIPAL

  • 8/20/2019 Strain Gage Egitim 2015_V2

    37/37

    MAX. & MIN. PRINCIPAL

    STRAIN / STRESS HESABI