ACTIVIDADES 5º LENGUA CASTELLANA

GRÁMATICA

1.- Escribe un artículo determinado delante de cada nombre.

____ árboles ____ sombrilla ____ respiración ____ luces ____ leche

____ hacha ____ teléfonos ____ despertador ____ paraguas ____ hoja

2.- Escribe dos oraciones en las que emplees algún artículo indeterminado.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

3.- Relaciona cada grupo de palabras con la distancia que expresa. Debes fijarte en el demostrativo que va delante de cada sustantivo.

Aquel árbol. • • Cercanía.

Esta rosa. • • Distancia

media

Ese seto. • • Lejanía.

4.- Copia el demostrativo de cada oración y analízalo morfológicamente. *

* Indicar a qué distancia se refiere, el género y el número.

Este sábado iremos al cine. → _________________________________________

__________________________________________________________________

A Manuel lo vi aquella tarde. → ________________________________________

__________________________________________________________________

Riega esas plantas, porfa. → __________________________________________

__________________________________________________________________

5.- Rodea el posesivo de cada oración.

• Estos son nuestros zapatos. • He cogido vuestras carteras.

• Mi hermana viene el viernes. • La tarta de coco es su especialidad.

6.- Analiza morfológicamente estos posesivos:

Nuestras → ________________________________________________________

__________________________________________________________________

Tuyo → ______________________________________________________________

_____________________________________________________________________

7.- Subraya los numerales de estas oraciones:

Estuvimos cuatro horas en un atasco. Hoy es el tercer día de clase.

Ahí trabajan trescientas personas. Juan llegó en décimo lugar a la meta.

Es la primera vez que oigo esa canción. Tengo doce lápices de colores.

8.- Clasifica los numerales de la actividad anterior en cardinales u ordinales.

Cardinales.

Ordinales.

9.- Identifica y escribe el prefijo de las siguientes palabras. Escribe lo que significa cada uno de ellos

Desánimo Injusticia Preacuerdo Reenvío Deshacer Incumplir Prevenir Reorganizar Desigual Insensato Prehistórico Reutilizable

_________________ ________________ __________________ ______________

10.- Completa cada oración con la palabra adecuada. Después, subraya sus prefijos.

• La película me pareció …………………….......... porque duró más de dos horas.

• Para la obra de teatro, hicieron una ………………………………… de actores.

• Hicimos dos ……………………………… de alumnos para realizar el trabajo.

• Durante la guerra construyeron un refugio …………………………………….

• Rubén y Luis cogieron el autobús ……………………………………………….

11.- Observa los dibujos y completa. Fíjate en que solo cambia el sufijo.

OBJETO TAMAÑO RECIPIENTE

jabón

jabonera

paraguas

paragüitas

huevo

12.- Clasifica estas palabras por su sufijo:

carnicero

invernal

teatral

periodista

guitarrista

ventoso

gracioso

ventanita

librería

joyero

ramita

cacería

• -ista

• -al

• -ería • -oso

• -ero • -ita

subgrupos

COMPRENSIÓN ESCRITA

¡Vaya castigos!

¿Te imaginas lo terrible que debe ser cumplir un castigo que no tenga fin?

Pues cuentan las leyendas que algunos seres sufrieron castigos eternos por haber

desobedecido a los dioses. ¡Y qué castigos!

Sísifo fue uno de los seres que sufrió un castigo eterno. Según la leyenda, Sísifo

cometía toda clase de crímenes y traicionaba los secretos de los dioses. Por eso, los

dioses le impusieron un castigo sin fin: subir rodando una enorme roca por la ladera de

una montaña hasta la cumbre. ¡Claro que, en cuanto llegaba a la cima, la roca volvía a

caer! Y así día tras día, año tras año…

Algo similar le ocurrió a Tántalo, un rey que robó el néctar con

que se alimentaban los dioses. Por su acción fue condenado a

pasar hambre y sed eternas, teniendo al alcance de la mano agua

y alimentos que se alejaban en cuanto iba él a cogerlos.

Otro ser que tampoco se libró de la furia de los dioses fue el

gigante Atlas. Este gigante participó en un brutal asalto al cielo y

los dioses lo castigaron a llevar la bóveda celeste sobre su

espalda hasta el fin de los tiempos.

Y las Danaides también tuvieron que pagar bien cara su acción.

Las Danaides eran hijas del rey de Argos. Estas jóvenes, por

orden de su padre, mataron a sus esposos en la noche de bodas.

Aquello no les gustó nada a los dioses y las condenaron a llenar

eternamente un tonel sin fondo…

¡Qué desesperación!

1.- Lee el primer párrafo y explica de qué trata el texto.

2.- ¿Cuál es el tema del texto? Marca.

Las leyendas. Gigantes y dioses.

Dioses crueles. Seres con castigos eternos.

3.- Marca las afirmaciones que sean verdaderas.

Sísifo era un enorme gigante. Atlas decoró el cielo con estrellas.

Sísifo cometía crímenes. Atlas se libró de la furia de los dioses.

Tántalo robó el néctar de los dioses. Las Danaides eran hijas de Argos.

Tántalo padeció dolores eternos. Las Danaides ataron a sus esposos.

4.- Explica qué castigo sufrió cada uno.

5.- Resume el contenido del texto.

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Sísifo

Las Danaides

EXPRESIÓN ESCRITA

1.- Escribe un texto respondiendo a esta pregunta. Mínimo 10 líneas.

2.- Elige uno de estos libros e inventa un cuento a partir de sus títulos. Mínimo 10 líneas.

ACTIVIDADES 5º LINGUA GALEGA

GRAMÁTICA

REPASA ESTA INFORMACIÓN.

1.- Observa os debuxos e escribe as catro palabras que son polisémicas.

__________________ _________________ __________________ __________________

2.- Elixe dúas palabras do recadro e completa con elas todas as oracións.

O espadachín levaba unha __________________ negra.

O pintor deu outra _____________ de pintura á parede do salón.

A __________ máis externa da Terra é a litosfera.

O xoves torcín un ________________ xogando ao baloncesto.

Os menos acamparon ao ________________ da montaña.

O interruptor está no _______________ da lámpada.

dedo capa mesa pé ventá ceo

3.-

4.

-

5.-

6.-

7.-

8.-

9.-

10.

-

12.- Relaciona os adxectivos da columna da esquerda co grao correspondente.

11

.-

13.- Subliña o adxectivo e indica en que grao está.

• Antes da tormenta o ceo púxose negrísimo → ____________________

• Lembro que non foi tan difícil como nos dicían → __________________

• Os cans son os nosos amigos fieis → ____________________

• Cando eu o vin xa era moi velliño → ____________________

• O doente está peor do que pensabamos → _____________________

• Non tivo acougo en toda a súa longa vida → _____________________

• Fíxose moi rica con ese negocio → _______________________

• A froita está moi madura para o meu gusto → ____________________

COMPRENSIÓN ESCRITA

Le atentamente e coa entoación adecuada:

QUIXERA SER UNHA NUBE

QUIXERA SER UNHA NUBE:

SUBIR, SUBIR E SUBIR;

CANDO HAXA FESTA NO CEO,

VESTIDO BRANCO LUCIR.

QUIXERA SER PAXARIÑO

PARA APRENDER A VOAR

E NO CABALO DO VENTO

TODO O CEO PASEAR.

QUIXERA SER TRIGO VERDE,

ESPIGUIÑA DO TRIGAL,

OS PÉS AGARRANDO A TERRA

E CO MEU CORPO BAILAR.

QUIXERA SER PRIMAVERA,

TRAER FOLLAS E VERDOR,

PINTAR NOS PRADOS AS FLORES,

CANTAR COMA O REISEÑOR.

Ana Mª Fernández

Responde ás seguintes preguntas relacionadas co poema “Quixera ser unha nube”:

1.- Que catro cousas quere ser o protagonista do poema?

2.- Cres que é un poema alegre ou triste?

3.- Cantas estrofas ten o poema?

4.- Cantos versos forman cada estrofa?

5.- A que se refire a poeta cando di “os pés agarrando a terra”? Podería estar facendo

alusión a unha metáfora?

6.- Fai un debuxo do que che suxire o poema de Ana Mª Fernández.

EXPRESIÓN ESCRITA

✓ A descrición

En certa ocasión, nunha escola de Francia, propúxoselles aos estudantes facer unha

descrición dun mamífero ou dunha ave. Disque un rapaz escribiu a seguinte

descrición:

O paxaro do que vou falar é o moucho. O moucho non ve de día nin de noite, está cego como unha toupa. Non sei moito que digamos do moucho así que vou continuar con outro animal: a vaca.

A vaca é un mamífero. Ten seis lados: a dereita, a esquerda, o de arriba e o de abaixo. Detrás ten un rabo, do que pendura unha brocha. Con esta brocha, espanta as moscas para que non caian no leite. A cabeza serve para que lle medren os cornos e ademais porque a boca ten que estar nalgún lado. Os cornos son para trucar con eles.

Debaixo da vaca hai leite. Está equipada para que se poida muxir. Cando se muxe o leite vén e xa non para máis... Como o fai? Aínda non o dou comprendido pero sae cada vez con máis forza!

O marido da vaca chámase boi. Non é un mamífero.

A vaca non come moito pero o que come, cómeo dúas veces, así que xa ten abondo. Cando ten fame muxe e cando non di nada, é porque o seu interior está cheo de herba.

As súas pernas baixan ata a terra.

A vaca ten o olfacto moi desenvolvido: pódese cheirar desde lonxe. Por esa razón no campo o aire está moi limpo.

Que che parece esta descrición da vaca? Cres que está ben feita? Que dá idea de como

é realmente unha vaca?

Coas descricións imos traballar... e temos a seguridade de que o vas facer un pouco

mellor ca ese rapaz!

A descrición é un texto que presenta os trazos característicos de seres (como unha

persoa ou un animal), de obxectos (como unha mesa, un coche etc), de lugares (como

unha praia ou unha cidade) ou de fenómenos e procesos (como sentimentos,

sensacións, etc).

Polo tanto describir consiste en explicar mediante palabras, de forma detallada e

ordenada, como é unha persoa, un obxecto, un lugar etc, para que alguén poida

imaxinalo sen velo.

A descrición é algo así como unha pintura ou unha fotografía feita con palabras.

As descricións

Obxectivas = denotativas = realistas Subxectivas = connotativas = non realistas

• tense en conta tan só o obxecto que se describe,

• prescíndese das opinións persoais,

• enuméranse con precisión as características que mellor definen o obxecto descrito,

• abundan os adxectivos cualificativos, os complementos do nome, as oracións de relativo e os adverbios de lugar,

• palabras dos campos léxicos de: o tamaños e medidas, o distancias, o léxico específico,

• aparece en textos académicos, xornalísticos e administrativos.

• mostran os sentimentos ou emocións de quen describe con respecto ao obxecto descrito,

• utilízanse figuras retóricas,

• aparecen adxectivos de valor afectivo (positivos ou negativos), os aumentativos, diminutivos e despectivos e os adverbios de modo (transmiten emoción, intensidade...),

• palabras dos campos léxicos: o da afectividade, o da cor, o das formas,

• aparece en textos literarios e na publicidade.

Como elaborar unha descrición

1º paso

• Debemos observar detalladamente as características do elemento que imos describir. Atenderemos especialmente ás características físicas (de que partes está composto, de que material está feito...), o lugar onde e sitúa, para que se usa ou que función ten...

2º paso

• Escoller o punto de vista que debemos ou queiramos adoptar: obxectivo ou subxectivo, segundo a función do texto que teñamos que redactar.

3º paso

• Despois da observación seleccionaremos as características que mellor definen o obxecto que imos describir e que o diferencian doutros da súa especie ou similares a el.

• Na descrición non ten sentido dicir absolutamente todo o que se ve nun obxecto, nunha persoa ou nun lugar, senón os elementos máis característicos ou interesantes.

4º paso

• Ao elaborar finalmente a descrición seguiremos unha orde determinada: podemos comezar facendo unha panorámica xeral do que describimos e a continuación imos describindo cada unha das súas partes; ou describindo o exterior e a continuación o interior. Esa ordenación dependerá do obxecto descrito. Os datos deberán estar sempre ordenados, non se pode dar a impresión de saltar dunha parte a outra sen seguir ningunha orde.

Agora debes facer a descrición dunha das casas que aparecen nas imaxes

seguintes: (mínimo 10 liñas)

IMAXE 1

IMAXE 2

Podes ter en conta os seguintes aspectos:

1. En que plano está a casa? Pode estar no primeiro plano, pode estar ao fondo da imaxe, nun plano medio, por exemplo se vemos diante dela unha árbore e detrás obsérvanse outras casas... 2. Cantas plantas ten a casa? Que portas e ventás se observan, na fachada e nos laterais' 3. De que material está construída? 4. Ten algún elemento significativo, como árbores, farois, estatuas, etc? 5. Cal é a situación da casa? Está soa, está nun lugar urbanizado...