María SoliñaMaría Soliña

María SoliñaMaría Soliño (ou Soliña) foi unha muller nacida en Cangas de Morrazo a finais do século XVI. O seu status económico medio supúxolle o seu arresto polo Santo Oficio, no declive económico da vila, tras ataques turcos. É un personaxe coñecido máis de forma popular que contrastado por investigacións rigorosas. Hoxe en día pódense encontrar poucas referencias, investigacións ou obras que traten a figura desta muller.

María Soliña vida• Aínda que se sabe que naceu no 1551, na propia

vila de Cangas, a data da súa morte descoñécese. Non existe partida de defunción. Este último punto deu á imaxinación popular as ás necesarias para crear o personaxe nunca morto de María Soliña.

• Casou con Pedro Barba, un pescador da vila. Este home chegou a posuír, á parte da súa embarcación (unha dorna), unha empresa de manufactura de peixe. O matrimonio tivo fillos, aínda que se descoñece o número.

A Vila De CangasA Vila De Cangas

A vila de Cangas no A vila de Cangas no século XVIséculo XVI

A principios do século XVI Cangas tiña A principios do século XVI Cangas tiña un mosteiro de monxas. Do seu porto un mosteiro de monxas. Do seu porto extraíanse grandes cantidades de extraíanse grandes cantidades de pescada, congro e outras especies que pescada, congro e outras especies que se vendían frescos ou exportábanse se vendían frescos ou exportábanse secos a varias provincias de España e secos a varias provincias de España e do estranxeiro. do estranxeiro.

Piratas TurcosPiratas Turcos

Piratas TurcosPiratas Turcos Un memorial do procurador Gerónimo Núñez relata como no ano 1617 Un memorial do procurador Gerónimo Núñez relata como no ano 1617

unha escuadra de piratas turcos chegou á ría de Vigo desembarcando unha escuadra de piratas turcos chegou á ría de Vigo desembarcando dous mil homes en Cangas, entre punta de Rodeira e punta Balea.dous mil homes en Cangas, entre punta de Rodeira e punta Balea.

A vila foi saqueada e queimada e con motivo desta traxedia moitas A vila foi saqueada e queimada e con motivo desta traxedia moitas mulleres perderon o uso da razón, sendo xulgadas posteriormente como mulleres perderon o uso da razón, sendo xulgadas posteriormente como bruxas. A "caza de bruxas" estivo directamente provocada polo bruxas. A "caza de bruxas" estivo directamente provocada polo empobrecemento xeral que seguiu á invasión turca de 1617. empobrecemento xeral que seguiu á invasión turca de 1617.

A pequena nobreza viu descender as súas rendas de xeito alarmante, A pequena nobreza viu descender as súas rendas de xeito alarmante, polo que buscou por todos os medios os recursos necesarios para polo que buscou por todos os medios os recursos necesarios para manter o seu nivel de vida.manter o seu nivel de vida.

A Inquisición, integrada case exclusivamente por membros deste grupo A Inquisición, integrada case exclusivamente por membros deste grupo social, foi un eficaz medio para lograr o seu propósito. social, foi un eficaz medio para lograr o seu propósito.

O obxectivo primordial era arrebatar a certas persoas os seus "dereitos O obxectivo primordial era arrebatar a certas persoas os seus "dereitos de presentación" en capelas e "freguesías". de presentación" en capelas e "freguesías".

Capital do MorrazoCapital do Morrazo

A pesar de que a vila tardou tempo en A pesar de que a vila tardou tempo en recuperarse do desastre turco, a finais do recuperarse do desastre turco, a finais do século XVIII e principios do século XVIII e principios do XIX, Cangas recuperou a súa importancia XIX, Cangas recuperou a súa importancia adquirindo a capitalidade da Península adquirindo a capitalidade da Península do Morrazo aínda que, coa división municipal do Morrazo aínda que, coa división municipal de 1836, a súa influencia quedaría limitada.de 1836, a súa influencia quedaría limitada.

PosesionesPosesiones A familia Barba vivía nunha casa de dúas plantas de A familia Barba vivía nunha casa de dúas plantas de

pedra no centro da vila, as típicas casas de patín pedra no centro da vila, as típicas casas de patín de Cangas. María Soliña, por herdanza, posuía varios de Cangas. María Soliña, por herdanza, posuía varios terreos. terreos.

Pedro Barba e o seu cuñado, irmán de María, crearan Pedro Barba e o seu cuñado, irmán de María, crearan unha empresa entre ambos os dous para pescar, unha empresa entre ambos os dous para pescar, manufacturar e exportar peixe da ría.manufacturar e exportar peixe da ría.Non obstante, as posesións máis importantes da Non obstante, as posesións máis importantes da familia eran os dereitos de presentación desta muller familia eran os dereitos de presentación desta muller na Colexiata de Cangas de Morrazo e na Igrexa na Colexiata de Cangas de Morrazo e na Igrexa de San Cibrán de Aldán. de San Cibrán de Aldán.

Acusacións contra María SoliñaAcusacións contra María Soliña

Aínda que a causa real foi a súa riqueza material Aínda que a causa real foi a súa riqueza material nunha época de baixas rendas para nobres e nunha época de baixas rendas para nobres e burgueses a acusación oficial ante o Tribunal do burgueses a acusación oficial ante o Tribunal do Santo Oficio de Compostela foi de bruxaría. Santo Oficio de Compostela foi de bruxaría. Baseábanse nos contínuos viaxes de María, pola Baseábanse nos contínuos viaxes de María, pola noite, á praia, ao lugar onde o seu marido e o seu noite, á praia, ao lugar onde o seu marido e o seu irmán morreran loitando contra os turcos. irmán morreran loitando contra os turcos.

O mar levárase os corpos sen vida da súa familia O mar levárase os corpos sen vida da súa familia e Marìa Soliña rezaba para que volvesen e Marìa Soliña rezaba para que volvesen

Implicación de María Soliña Implicación de María Soliña en la "Caza de Brujasen la "Caza de Brujas

Siendo como era una de las mujeres más ricas del Siendo como era una de las mujeres más ricas del pueblo, enseguida llamó la atención de los nobles. pueblo, enseguida llamó la atención de los nobles. Nueve mujeres en total, entre ellas María Soliña, fueron Nueve mujeres en total, entre ellas María Soliña, fueron juzgadas y condenadas por diferentes acusaciones juzgadas y condenadas por diferentes acusaciones relacionadas con la brujería. Con los datos necesarios relacionadas con la brujería. Con los datos necesarios encontrados, y los que no, inventados, fue llevada a las encontrados, y los que no, inventados, fue llevada a las cárceles secretas del Santo Oficio. Para disimular su cárceles secretas del Santo Oficio. Para disimular su reprobable propósito, los burgueses y la Inquisición reprobable propósito, los burgueses y la Inquisición mezclaron algunas mujeres que sí poseían derechos de mezclaron algunas mujeres que sí poseían derechos de presentación con otras que eran "pobres de presentación con otras que eran "pobres de solemnidad". Muchas de ellas se encontraban solemnidad". Muchas de ellas se encontraban totalmente desamparadas, por haber quedado viudas totalmente desamparadas, por haber quedado viudas tras los tristes sucesos de 1617.tras los tristes sucesos de 1617.

Proceso Penal de MaríaProceso Penal de María

• María Soliña fue capturada y torturada en Santiago de María Soliña fue capturada y torturada en Santiago de Compostela hasta que confesó ser bruja desde hacía dos décadas. Compostela hasta que confesó ser bruja desde hacía dos décadas. Requisaron sus bienes y derechos de presentación y la Requisaron sus bienes y derechos de presentación y la condenaron a llevar el hábito de penitente por seis meses, pero condenaron a llevar el hábito de penitente por seis meses, pero no se sabe si murió antes o después del castigo, pues no hay acta no se sabe si murió antes o después del castigo, pues no hay acta de defunción. Por otra parte es presumible su muerte poco de defunción. Por otra parte es presumible su muerte poco tiempo después de la tortura ya que, con setenta años, los daños tiempo después de la tortura ya que, con setenta años, los daños físicos y psíquicos producidos en ella no podían dejar de notarse.físicos y psíquicos producidos en ella no podían dejar de notarse.

• Por culpa de sus posesiones y la avaricia de los nobles María Por culpa de sus posesiones y la avaricia de los nobles María Soliña murió pobre y sola. Pero siempre se mantuvo en la Soliña murió pobre y sola. Pero siempre se mantuvo en la memoria colectiva, aunque su imagen se haya deformado como memoria colectiva, aunque su imagen se haya deformado como bruja y loca.bruja y loca.

María SoliñaMaría Soliña

Polos camiños de CangasPolos camiños de Cangasa voz do vento xemía:a voz do vento xemía:ai, que soliña quedache,ai, que soliña quedache,María Soliña.María Soliña.

Nos areales de Cangas,Nos areales de Cangas,Muros de noite se erguían:Muros de noite se erguían:Ai, que soliña quedache,Ai, que soliña quedache,María Soliña.María Soliña.

As ondas do mar de CangasAs ondas do mar de Cangas acedos ecos traguían: acedos ecos traguían: ai, que soliña quedache, ai, que soliña quedache, María Soliña. María Soliña.

As gueivotas sobre CangasAs gueivotas sobre Cangassonos de medo tecían:sonos de medo tecían:ai, que soliña quedache,ai, que soliña quedache,María Soliña.María Soliña.

Baixo os tellados de CangasBaixo os tellados de Cangasanda un terror de agua fría:anda un terror de agua fría:ai, que soliña quedache,ai, que soliña quedache,María Soliña. María Soliña.

CELSO EMILIO FERREIRO

MÚSICA• TEREIXA SALGUEIRO• CARLOS NÚÑEZ