LX& TARI JIU 2093 :RKOU

16
AXGA|IN% M<AKOUJA|IN :U FASARAKAKAN <ABAJAJ:RJ LX& TARI JIU 2093 :RKOU<ABJI% 10 |OULIS 2017 • VOL. XXXVI, NO 2093 • LUNDI, 10 JUILLET 2017 • MONDAY, JULY 10, 2017 ՏԱՐԵկԱՆ ԱՐՁԱկՈՒՐԴ Մեր յարգելի բաժանորդներուն եւ ընթեր- ցողներուն ազնիւ ուշադրութեան կ’ուզենք յանձնել, որ «ԱՊԱԳԱՅ»-ի տարեկան արձա- կուրդի պատճառով՝ լոյս պիտի չտեսնեն «Ապագայ» շաբաթաթերթի Յուլիս 24-ի եւ Յուլիս 31-ի թիւերը: Բնականաբար, արձակուրդի յաջորդող առաջին թիւը լոյս պիտի տեսնէ Օգոստոս 7-ին: Խմբ. 150 ՏԱՐԻՆԵՐՈՒ ՊԱՆԾԱԼԻ ՏԱՐԵԴԱՐՁ Շաբաթ՝ 1 Յուլիս, 2017, կը նշէ 150-րդ տարեդարձը Գանատայի Հասարակապետութեան ծննդեան, երբ ամերիկեան ցամաքամասի Ատ- լանտեան եւ Խաղաղական Ովկիա- նոսներու միջեւ գտնուող ցամա- քամասի զանազան տարածքներու միաձուլումը իր լրումին հասցուց Նովա Սքոշիա եւ Նիւ Պրանսուիք նահանգներու միացմամբ, որ կոչ- ւեցաւ Գանատա – բնիկ հնդիկ տար- րի բարբառով՝ «Գաղթավայր»: Յարաբերաբար նորածին երկրին այլազան ազգութիւնները շուտով ըմբռնեցին փոխադարձ յարգանքի եւ գործակցութեան կարեւորութիւնը ի նպաստ ամբողջականութեան: Անցնող 150 տարիները եկան հաս- տատելու եւ ամրապնդելու այս միասնականութեան աւանդութիւնը, յօրինակ աշխարհի այլ երկիրներու, ուր անհամաձայնութեան ու ան- հանդուրժողութեան ձգտումները ժամանակ առ ժամանակ տեղի տուին պատերազմներու եւ բռնատի- րութիւններու: Ա’յս է նաեւ, ան- կասկած, հայ բազմաչարչար ժողո- վուրդի պարագան, երբ իր հայրենի հողերէն արմատախիլ ըլլալով, վե- րապրող գաղթականներ վերջնա- կան խաղաղութեան եւ ապահո- վութեան ապաւէն գտան Գանա- տայի եւ այլ հիւրընկալ երկիրներու մէջ: Երախտապարտ է հայ ժողովուր- դը, որ այս այլազանութեան ու ապա- հովութեան օրինակելի երկրին մէջ ոչ միայն ազատօրէն կը ձգտի անձ- նական յաջողութիւններու եւ բարե- կեցութեան, այլ նաեւ պարտաւորու- թիւնը կը զգայ իր արդար լուման ներդնելու երկրին շարունակական զարգացման ի նպաստ: Ուրախութեամբ կը հաղորդենք, թէ Գանատայի Կառավարիչի Օթ- թաուայի պալատին մէջ Յունիս 30-ին տեղի ունեցաւ պաշտօնական հանդիսութիւն, որուն հրաւիրուած էին համայնքային կրօնապետներ եւ աշխարհական վարչականներ: Սե- ղաններու օրհնութիւնը կատարեց Գանատահայոց Թեմի Առաջնորդ Գերշ. Տ. Աբգար Եպս. Յովակիմեան, իսկ յայտագրին բացումը կատարեց Գանատահայ տաղանդաւոր սոփ- րանօ Իզապէլ Պայրագտարեան «Օ Գանատա» մաղթերգով: Ան կատա- րեց նաեւ «Հայրապետական Մաղ- թանք»ը եւ «Տէրունական Աղօթք»ը: Շնորհաւոր Տարեդարձ Գանա- տային եւ իր բաղկացուցիչ բոլոր ազ- գութիւններուն: «Ապագայ» Է. Նալպանտեան. «Առանց Լ. Ղարաբաղի Հանրապետութեան մասնակցութեան, որեւէ համաձայնագիր պիտի չստորագրուի» Հայաստանի Հանրապետութեան ար- տաքին գործոց նախարար Էդուարդ Նալպանտեան Ուրբաթ՝ 30 Յունիս 2017- ին, Ագգային ժողովին մէջ մասնակցած էր 2016-ի պիւտճէի կատարողականի քննարկումներուն: Հաւանական է, որ Յուլիսին տեղի ունենայ Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի արտաքին գործոց նախարարներու հան- դիպում: Նոյն օրը խորհրդարանին մէջ, պատասխանելով «Ազատութիւն» ձայ- նասփիւռի կայանի հարցումին, ըսաւ նախարար Էդուարդ Նալպանտեան: «Ծառուկեան» խմբակցութենէն Արա- րատ Զուրաբեան արտաքին գործոց նախարարին հարցում ուղղեց, որ արդեօք ջանքեր կը գործադրուի՞ն` Ղա- րաբաղը դարձեալ բանակցային կողմ դարձնելու համար: Նախարար Էդուարդ Նալպանտեան պատասխանեց, թէ բանակցուող բոլոր փաստաթուղթերուն մէջ նշուած է, որ չի կրնար վերջնական հա- մաձայնութիւն գոյանալ առանց Արցախի Հանրապետութեան մասնակ- ցութեան: «Ամբողջ պատասխանատուութեամբ կ’ըսեմ` բոլոր աշխատան- քային փաստաթուղթերուն մէջ, որոնք կը պահուին Վիեննայի ԵԱՀԿ-ի գլխաւոր գրասենեակին մէջ, ինչ որ առաջարկուած է եռանախագահնե- րուն կողմէ եւ ինչ որ բանակցուած ու տեղ գտած է այդ փաստաթուղ- թերուն մէջ, բոլորին մէջ ըսուած է, որ Լեռնային Ղարաբաղի ներկայա- ցուցիչները պէտք է մասնակցին խաղաղութեան բուն համաձայնագիրի մշակման հոլովոյթին եւ բանակցութիւններուն` Հայաստանի, Ատրպէյ- ճանի եւ եռանախագահող երկիրներու միջնորդութեամբ: Ասիկա հաստատուած է, առանց այդ սկզբունքին որեւէ համաձայ- նագիր պիտի չկնքուի, անկարելի է առանց Ղարաբաղին որեւէ համաձայ- նութեան գալ», ըսաւ նախարար Նալպանտեան` աւելցնելով, որ Վիեննայի մէջ պահուող` տակաւին գաղտնի նկատուող այդ փաստաթուղթերը օր մը կը հրապարակուին: Աթէշեանի լիազօրութիւնները դադրեցնելու մասին պատրիարքարանի որոշումը յանձնուած է Իսթանպուլի նահանգապետարանին Պոլսոյ Հայոց պատրիարքարանը Յունիս 29-ին պաշտօնապէս Իս- թանպուլի նահանգապետարան ներկայացուցած է Եկեղեցական ժողո- վին կողմէ ընդունուած վերջին որոշումը, որով դադրեցուած կը համար- ւին Արամ արքեպիսկոպոս Աթէշեանի լիազօրութիւնները որպէս պատ- րիարքական ընդհանուր փոխանորդ: Այս մասին կը յայտնէ Պոլսոյ «Ժամանակ» օրաթերթը: Եկեղեցական ժողովի որոշումը նահանգապետարանին յանձնած է Կրօնական ժողովի ատենապետ Սահակ եպիսկոպոս Մաշալեան: Ան յայտնած է, որ որոշումը պիտի կցուի նախապէս Իսթանպուլի նահանգա- պետարան ուղղուած դիմումին: Այդպիսով, պետութեան պատրիարքա- կան ընտրութեան գործընթացի վերաբերեալ ներկայացուած թղթածրարը աւելի ամբողջական պիտի դառնայ: «Այժմ պէտք է սպասենք, որ նահան- գապետարանի կամ պատկան այլ մարմիններու կողմէ նամակ ուղարկուի տեղապահ Գարեգին արքեպիսկոպոս Պեքճեանին, կամ զայն հրաւիրեն նահանգապետարան հանդիպման»,- նշած է Մաշալեան: Յուլիս 4-ին պատրիարքարանին մէջ Պեքճեանի գլխաւորութեամբ տեղի պիտի ունենայ համայնքային խորհրդակցութիւն, ուր բացի համայն- քային հաստատութիւններու ղեկավարներէն ներկայ պիտի ըլլան նաեւ Կրօնական ժողովի անդամները: Այդ ժողովի ընթացքին պատրիարքի ընտրութեան կազմակերպման նպատակով պիտի ստեղծուի Նախա- ձեռնող խումբ, որ պիտի ունենայ 17 անդամ: Անոնցմէ 12-ը պիտի առա- ջարկուին եւ ընտրուին համայնքային մարմիններու ներկայացուցիչ- ներուն կողմէ, իսկ մնացեալը 5 անդամը՝ Պատրիարքարանին վերա- պահուած քոթայէն։ Պոլսոյ Հայոց պատրիարքարանի եկեղեցական ընդհանուր ժողովը Յունիս 28-ին որոշում կայացուցած է դադրեցնել Արամ արքեպիսկոպոս Աթէշեանի լիազօրութիւնները որպէս պատրիարքական փոխանորդ:

Transcript of LX& TARI JIU 2093 :RKOU

Page 1: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2093 :RKOU<ABJI% 10 |OULIS 2017

• VOL. XXXVI, NO 2093 • LUNDI, 10 JUILLET 2017 • MONDAY, JULY 10, 2017

ՏԱՐԵկԱՆԱՐՁԱկՈՒՐԴ

Մեր յարգելի բաժանորդներուն եւ ընթեր-ցողներուն ազնիւ ուշադրութեան կ ’ուզենքյանձնել , որ «ԱՊԱԳԱՅ»-ի տարեկան արձա-կ ո ւ ր դ ի պ ա տ ճ ա ռ ո վ ՝ լ ո յ ս պ ի տ ի չ տ ե ս ն ե ն« Ա պ ա գ ա յ » շ ա բ ա թ ա թ ե ր թ ի Յ ո ւ լ ի ս 2 4 - ի ե ւՅուլիս 31-ի թիւերը:

Բ ն ա կ ա ն ա բ ա ր , ա ր ձ ա կ ո ւ ր դ ի յ ա ջ ո ր դ ո ղառաջին թիւը լոյս պիտի տեսնէ Օգոստոս 7-ին:

Խմբ.

150 ՏԱՐԻՆԵՐՈՒՊԱՆԾԱԼԻ ՏԱՐԵԴԱՐՁ

Շաբաթ՝ 1 Յու լիս, 2017, կը նշէ1 5 0 - ր դ տ ա ր ե դ ա ր ձ ը Գ ա ն ա տ ա յ իՀասարակապետութեան ծննդեան,երբ ամերիկեան ցամաքամասի Ատ-լանտեան եւ Խաղաղական Ովկիա-ն ո ս ն ե ր ո ւ մ ի ջ ե ւ գ տ ն ո ւ ո ղ ց ա մ ա -քամասի զանազան տարածքներում ի ա ձ ո ւ լ ո ւ մ ը ի ր լ ր ո ւ մ ի ն հ ա ս ց ո ւ ցՆ ո վ ա Ս ք ո շ ի ա ե ւ Ն ի ւ Պ ր ա ն ս ո ւ ի քնահանգներու միացմամբ, որ կոչ -ւեցաւ Գանատա – բնիկ հնդիկ տար-րի բարբառով՝ «Գաղթավայր»:

Յարաբերաբար նորածին երկրինա յ լ ա զ ա ն ա զ գ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը շ ո ւ տ ո վըմբռնեցին փոխադարձ յարգանքիեւ գործակցութեան կարեւորութիւնըի ն պ ա ս տ ա մ բ ո ղ ջ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն :Անցնող 150 տարիները եկան հաս-տ ա տ ե լ ո ւ ե ւ ա մ ր ա պ ն դ ե լ ո ւ ա յ սմիասնականութեան աւանդութիւնը,յօրինակ աշխարհի այլ երկիրներու,ո ւ ր ա ն հ ա մ ա ձ ա յ ն ո ւ թ ե ա ն ո ւ ա ն -հ ա ն դ ո ւ ր ժ ո ղ ո ւ թ ե ա ն ձ գ տ ո ւ մ ն ե ր ըժ ա մ ա ն ա կ ա ռ ժ ա մ ա ն ա կ տ ե ղ իտուին պատերազմներու եւ բռնատի-ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ : Ա ’ յ ս է ն ա ե ւ , ա ն -կասկած, հայ բազմաչարչար ժողո-վուրդի պարագան, երբ իր հայրենիհողերէն արմատախիլ ը լ լալով, վե-ր ա պ ր ո ղ գ ա ղ թ ա կ ա ն ն ե ր վ ե ր ջ ն ա -կ ա ն խ ա ղ ա ղ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ա պ ա հ ո -վ ո ւ թ ե ա ն ա պ ա ւ է ն գ տ ա ն Գ ա ն ա -տայի եւ այլ հիւրընկալ երկիրներումէջ:

Երախտապարտ է հայ ժողովուր-դը, որ այս այլազանութեան ու ապա-հովութեան օրինակելի երկրին մէջոչ միայն ազատօրէն կը ձգտի անձ-նական յաջողութիւններու եւ բարե-կեցութեան, այլ նաեւ պարտաւորու-թ ի ւ ն ը կ ը զ գ ա յ ի ր ա ր դ ա ր լ ո ւ մ ա ններդնելու երկրին շարունակականզարգացման ի նպաստ:

Ուրախութեամբ կը հաղորդենք,թ է Գ ա ն ա տ ա յ ի Կ ա ռ ա վ ա ր ի չ ի Օ թ -թ ա ո ւ ա յ ի պ ա լ ա տ ի ն մ է ջ Յ ո ւ ն ի ս30-ին տեղի ունեցաւ պաշտօնականհանդիսութիւն, որուն հրաւիրուածէին համայնքային կրօնապետներ եւաշխարհական վարչականներ: Սե-ղաններու օրհնութիւնը կատարեցԳ ա ն ա տ ա հ ա յ ո ց Թ ե մ ի Ա ռ ա ջ ն ո ր դԳերշ. Տ. Աբգար Եպս. Յովակիմեան,

իսկ յայտագրին բացումը կատարեցԳ ա ն ա տ ա հ ա յ տ ա ղ ա ն դ ա ւ ո ր ս ո փ -րանօ Իզապէլ Պայրագտարեան «ՕԳանատա» մաղթերգով: Ան կատա-րեց նաեւ «Հայրապետական Մաղ-թանք»ը եւ «Տէրունական Աղօթք»ը:

Շ ն ո ր հ ա ւ ո ր Տ ա ր ե դ ա ր ձ Գ ա ն ա -տային եւ իր բաղկացուցիչ բոլոր ազ-գութիւններուն:

«Ապագայ»

Է. Նալպանտեան. «Առանց Լ. ՂարաբաղիՀանրապետութեան մասնակցութեան, որեւէ

համաձայնագիր պիտի չստորագրուի»

Հայաստանի Հանրապետութեան ար-տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր Է դ ո ւ ա ր դՆալպանտեան Ուրբաթ՝ 30 Յունիս 2017-ին, Ագգային ժողովին մէջ մասնակցածէ ր 2 0 1 6 - ի պ ի ւ տ ճ է ի կ ա տ ա ր ո ղ ա կ ա ն իքննարկումներուն:

Հ ա ւ ա ն ա կ ա ն է , ո ր Յ ո ւ լ ի ս ի ն տ ե ղ իունենայ Հայաստանի եւ Ատրպէյճանիարտաքին գործոց նախարարներու հան-դիպում: Նոյն օրը խորհրդարանին մէջ,պատասխանելով «Ազատութիւն» ձայ -ն ա ս փ ի ւ ռ ի կ ա յ ա ն ի հ ա ր ց ո ւ մ ի ն , ը ս ա ւնախարար Էդուարդ Նալպանտեան:

«Ծառուկեան» խմբակցութենէն Արա-ր ա տ Զ ո ւ ր ա բ ե ա ն ա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ցնախարարին հարցում ուղղեց, որ արդեօք ջանքեր կը գործադրուի՞ն` Ղա-րաբաղը դարձեալ բանակցային կողմ դարձնելու համար:

Նախարար Էդուարդ Նալպանտեան պատասխանեց, թէ բանակցուողբոլոր փաստաթուղթերուն մէջ նշուած է, որ չի կրնար վերջնական հա-մաձայնութիւն գոյանալ առանց Արցախի Հանրապետութեան մասնակ-ցութեան: «Ամբողջ պատասխանատուութեամբ կ’ըսեմ` բոլոր աշխատան-քային փաստաթուղթերուն մէջ, որոնք կը պահուին Վիեննայի ԵԱՀԿ-իգլխաւոր գրասենեակին մէջ, ինչ որ առաջարկուած է եռանախագահնե-րուն կողմէ եւ ինչ որ բանակցուած ու տեղ գտած է այդ փաստաթուղ-թերուն մէջ, բոլորին մէջ ըսուած է, որ Լեռնային Ղարաբաղի ներկայա-ցուցիչները պէտք է մասնակցին խաղաղութեան բուն համաձայնագիրիմշակման հոլովոյթին եւ բանակցութիւններուն` Հայաստանի, Ատրպէյ-ճանի եւ եռանախագահող երկիրներու միջնորդութեամբ:

Ասիկա հաստատուած է , առանց այդ սկզբունքին որեւէ համաձայ-նագիր պիտի չկնքուի, անկարելի է առանց Ղարաբաղին որեւէ համաձայ-նութեան գալ», ըսաւ նախարար Նալպանտեան` աւելցնելով, որ Վիեննայիմէջ պահուող` տակաւին գաղտնի նկատուող այդ փաստաթուղթերը օր մըկը հրապարակուին:

Աթէշեանի լիազօրութիւնները դադրեցնելումասին պատրիարքարանի որոշումը

յանձնուած է Իսթանպուլինահանգապետարանին

Պոլսոյ Հայոց պատրիարքարանը Յունիս 29-ին պաշտօնապէս Իս-թանպուլի նահանգապետարան ներկայացուցած է Եկեղեցական ժողո-վին կողմէ ընդունուած վերջին որոշումը, որով դադրեցուած կը համար-ւին  Արամ արքեպիսկոպոս Աթէշեանի  լիազօրութիւնները որպէս պատ-րիարքական ընդհանուր փոխանորդ:

Այս մասին կը յայտնէ Պոլսոյ «Ժամանակ» օրաթերթը:Եկեղեցական ժողովի որոշումը նահանգապետարանին յանձնած է

Կրօնական ժողովի ատենապետ  Սահակ եպիսկոպոս Մաշալեան: Անյայտնած է, որ որոշումը պիտի կցուի նախապէս Իսթանպուլի նահանգա-պետարան ուղղուած դիմումին: Այդպիսով, պետութեան պատրիարքա-կան ընտրութեան գործընթացի վերաբերեալ ներկայացուած թղթածրարըաւելի ամբողջական պիտի դառնայ: «Այժմ պէտք է սպասենք, որ նահան-գապետարանի կամ պատկան այլ մարմիններու կողմէ նամակ ուղարկուիտեղապահ Գարեգին արքեպիսկոպոս Պեքճեանին, կամ զայն հրաւիրեննահանգապետարան հանդիպման»,- նշած է Մաշալեան:

Յու լիս 4-ին պատրիարքարանին մէջ Պեքճեանի գլխաւորութեամբտեղի պիտի ունենայ համայնքային խորհրդակցութիւն, ուր բացի համայն-քային հաստատութիւններու ղեկավարներէն ներկայ պիտի ըլլան նաեւԿրօնական ժողովի անդամները: Այդ ժողովի ընթացքին պատրիարքիընտրութեան կազմակերպման նպատակով պիտի ստեղծուի Նախա-ձեռնող խումբ, որ պիտի ունենայ 17 անդամ: Անոնցմէ 12-ը պիտի առա-ջարկուին եւ ընտրուին համայնքային մարմիններու ներկայացուցիչ-ներուն կողմէ, իսկ մնացեալը 5 անդամը՝ Պատրիարքարանին վերա-պահուած քոթայէն։

Պոլսոյ Հայոց պատրիարքարանի եկեղեցական ընդհանուր ժողովըՅունիս 28-ին որոշում կայացուցած է դադրեցնել Արամ արքեպիսկոպոսԱթէշեանի լիազօրութիւնները որպէս պատրիարքական փոխանորդ:

Page 2: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $150

U.S.A. 1st class (US) $150

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Արցախի քաղաքականուժերը սկսած եննախագահի ընտրութեան շուրջխորհրդակցութիւններուն

28 Յունիսին տեղի ունեցածէ Արցախի ՀանրապետութեանԱզգային ժողովին մէջ ներկա-յ ա ց ո ւ ա ծ ե ր ե ք ք ա ղ ա ք ա կ ա նո ւ ժ ե ր ո ւ ` « Ա զ ա տ հ ա յ ր ե ն ի ք » ,Արցախի ժողովրդավարականե ւ Հ ա յ Յ ե ղ ա փ ո խ ա կ ա ն Դ ա շ -նակցութիւն կուսակցութիւննե-րու ղեկավար կազմերու հան-դիպումը:

Քաղաքական ուժերու պա-տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ն ե ր ը ք ն ն ա ր -կ ա ծ ե ն Ա ր ց ա խ ի Հ ա ն ր ա պ ե -տութեան Սահմանադրութեանդրոյթներուն համաձայն` Ազգա-յ ի ն ժ ո ղ ո վ ի ն կ ո ղ մ է Ա ր ց ա խ իՀանրապետութեան նախագա-հ ի յ ա ռ ա ջ ի կ ա յ ը ն տ ր ո ւ թ ե ա նհարցը եւ պայմանաւորուած ենշարունակել սո յն օրակարգովք ա ղ ա ք ա կ ա ն խ ո ր հ ր դ ա կ ց ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ը ` հ ա ւ ա ն ա կ ա ն հ ա -մագործակցութեան նպատա-կով:

1918 – 2018 Հայոց Պետականութեան Վերահաստատման

ՀարիւրամեակըՊէտք է արգիլել հատուածային եւ դիտումնաւոր կերպով սեփականացնելու որեւէ փորձ

Դոկտ. ԱրշԱւիր կէօնճեԱն

2015-ին նշուեցաւ Հայոց Ցեղասպանութեան Հա-րիւրամեակը Համահայկական աննախընթաց, տպա-ւորիչ եւ միասնական ոյժերով,: Այժմ կը մօտենայ 2018տարին եւ արդարօրէն հայ ժողովուրդը կը պատրաս-տուի նշելու նոր հարիւրամեակ մը եւս: Յաջորդ այսհ ա ր ի ւ ր ա մ ե ա կ ը կ ը վ ե ր ա բ ե ր ի ժ ա մ ա ն ա կ ա կ ի ց մ ե րպատմութեան մէջ, հայոց պետականութեան վերահաս-տատման անկիւնադարձային եւ համահայկական մեծնշանակութիւն ունեցող, իրադարձութեան :

Սակայն, մինչ Ցեղասպանութեան հարիւրամեակինպարագային, մեկնաբանութեան եւ կեցուածքի ոչ մէկտարբերութիւն կար, եւ ոչ ալ կրնար ըլլալ, հայ ոեւէ ան-հատներու կամ խմբաւորումներու միջեւ. այժմէն իսկզգալի է, թէ 2018-ի պարագային, անհրաժեշտ պիտիըլ լայ կատարել պատմութեան ճշգրիտ տուեալներուբացայայտումը եւ այս վերջիններուն վրայ խարըս-խուած, կատարել արդար վեր լուծումներ , որպէսզիբացառիկ նշանակութիւն ունեցող այս հանգրուանըչ’ենթարկուի հատուածային դիտումներով կերպարա-նափոխուելու եւ սեփականացուելու փորձութեանց:

Հայ ժողովուրդի բազմադարեան պատմութիւնը ան-ցած է բազմաթիւ հանգրուաններէ: Թագաւորականհարստութիւններ ստեղծուած են եւ ապա դադրած:Յաղթանակներ եւ պարտութիւններ զիրար յաջորդածեն այդ պատմութեան ընթացքին: Ի վերջոյ դժբախ-տաբար 14-րդ դարու Լուսինեան հարստութեան վախ-ճանումէն ետք, վեց դարեր շարունակ, Հայաստան ապ-րած է առանց պետականութեան: Աւե լին եւս , քսա-ներորդ դարու սկզբնաւորութեան 1915-ի ահաւոր Ցե-ղասպանութիւնը մեզ առաջնորդեց մինչեւ վերջնականբնաջնջման սեմը:

Ահա այս տխուր եւ աղէտալի համայնապատկերինմէջ է որ կը զետեղուի Մայիս 25-ի Սարդարապատիյ ա ղ թ ա կ ա ն հ ե ր ո ս ա մ ա ր տ ը , ո ւ ր հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ըա ռ ա ջ ի ն ա ն գ ա մ ը լ լ ա լ ո վ , հ ա ւ ա ք ե լ ո վ ի ր բ ո լ ո րխ ա ւ ե ր ո ւ ն ե ւ հ ո ս ա ն ք ն ե ր ո ւ ն մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ըգ ե ր մ ա ր դ կ ա յ ի ն մ ի ա ց ե ա լ ո յ ժ ե ր ո վ ա ր ձ ա ն ա գ ր ե ցպատմական անկիւնադարձ մը:

Մայիս 25-ի հերոսամարտը կատարուեցաւ, անխտիրհայ ժողովուրդի բոլոր հատուածներու անվերապահմասնակցութեամբ: Պարզ գիւղացին, մտաւորականը,զ ի ն ո ւ ո ր ա կ ա ն ը , կ ո ւ ս ա կ ց ա կ ա ն ը , հ ո գ ե ւ ո ր ա կ ա ն ը ,բոլորը մէկ ցցուեցան անյաղթելի նկատուած թուրքկանոնաւոր բանակին դէմ եւ պարտութեան մատնեցինզայն :Մայիս 25-ի այս յաղթանակը սկիզբը դրաւ եւբացաւ ճանապարհը անոր յաջորդող հայ պետականու-թեան վերահաստատման, ինչպէս նաեւ այդ օրէն ի վերմինչեւ այսօր առանց ընդմիջումի շարունակող մերպետականութեան գոյութեան:

Ահա այս պարագան է որ իբրեւ մեկնակէտ մեր ժա-մանակակից պատմութեան ընթացքին վերականգնածպետականութեան, առիթը կ’ընծայէ յառաջիկայ տա-րի 2018-ին, անկախ մեր հայրենիքի մէջ եւ հզօրա-ցած սփիւռքի տարածքին արժանաւոր կերպով նշելուիր նշանակալից հարիւրամեակը:

Բ ն ա կ ա ն ա բ ա ր ա ն ց ն ո ղ հ ա ր ի ւ ր տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն ը ն -թացքին հայոց պետականութիւնը անցաւ զիրար յա-ջորդող ծանրակշիռ իրադարձութիւններով յատկա-ն շ ո ւ ո ղ շ ր ջ ա ն ն ե ր է : Ա յ ն տ ե ղ կ ա ն գ ո վ ե լ ի ե ւ հ պ ա ր -տութիւն առթող տուեալներ ինչպէս նաեւ ծանր պա-տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ղ դ ր ո ւ ա գ -ներ:

Յառաջիկայ տարուայ հարիւրամեակի սեմին պար-տաւոր ենք բաց միտքով եւ պատմութեան նկատմամբարդար կեցուածքով քննական մեր ակնարկը տարածելանցնող այս հարիւր տարիներուն վրայ : Պարտաւորե ն ք ո ր դ ե գ ր ե լ ա յ ս պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ կ ե ց ո ւ ա ծ ք ըմանաւանդ ի շահ մեր ապագային, որպէսզի յառաջիկայհարիւրամեակին ընթացքին մեր ժողովուրդը եւ պե-տականութիւնը, ազգային եւ քաղաքական նրբացածհ ա ս ո ւ ն ո ւ թ ե ա մ բ կ ա ր ե ն ա յ ի ր հ ա ւ ա ք ա կ ա ն ճ ի գ ե ր ըգործածել առաւել արտադրողականութեամբ, յօգուտմեր ժողովուրդի գերագոյն շահերուն:

Մասնաւորապէս, հարիւրամեակի նշումը պէտք էհեռու մնայ աժան եւ յաճախ չ’արդարացուած ամ-

բոխավարութեան փորձութիւններէն որոնք անցեալինշատ ծանր կերպով վնասած եւ վէրքեր թողած են մերվրայ:

1918 Մայիսի 25-ին Սարդարապատի յաղթական հե-ր ո ս ա մ ա ր տ ի ն շ ն ո ր հ ի ւ , ե ւ ա ն ո ր ի բ ր ե ւ հ ե տ ե ւ ա ն ք ,կ ա ր ե լ ի դ ա ր ձ ա ւ 1 9 1 8 Մ ա յ ի ս ի 2 8 - ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն իԱռաջին Հանրապետութեան հռչակումը: Այս վերջինըե ր կ ո ւ տ ա ր ի ն ե ր ո ւ փ ո թ ո ր կ ա լ ի ց գ ո յ ո ւ թ ե ն է մ ը ե տ քառաջնորդեց 1920 Նոյեմբերի 29-ին, որդեգրելու սովե-տական համակարգը եւ ստեղծելու Խորհրդային Հա-յաստանը իբրեւ երկրորդ Հանրապետութիւն, որ ինքտեւեց եօթանասուն տարիներ, որուն ընթացքին մեծիրագործումներու շարքին տեղի ունեցան նաեւ մարդ-կային ծանր ողբերգութիւններ: Ի վերջոյ 1991-ի Սեպ-տեմբեր 21-ին, համաշխարհային չափանիշով մեծ վե-րիվայրումներու հետ մէկտեղ Հայաստան կրցաւ օգ-տագործել ստեղծուած պատեհութիւնը եւ հռչակեց այսանգամ իր նորագոյն անկախութիւնը եւ իբրեւ հետե-ւանք հաստատեց երրորդ, այսօրուայ Հանրապետու-թիւնը, որ ահա կը շարունակէ իր գոյութիւնը աւելի քանքսան եւ հինգ տարիներէ ի վեր: Նորագոյն ՀայաստանիՀանրապետութիւնը այսօր եւս, մինչ կը նշէ յառաջդի-մութեան եւ արդիականացման կարեւոր յաղթանակ-ներ, միւս կողմէ կը դիմագրաւէ քաղաքական, տնտե-սական եւ մարդկային ընկերային տագնապներ եւ լուրջմարտահրաւէրներ:

Կարեւորութեամբ պէտք է անդրադառնանք թէ յա-ռաջիկայ տարի եթէ պիտի կարենանք նշել մեր ժա-մանակաշրջանի պետականութեան հարիւրամեակը,այդ կարելի կը դառնայ եւ կ’իմաստաւորուի միայն եւմիայն, որովհետեւ իր բոլոր ելեւէջներով, պայծառ եւտխուր իր դրուագներով, այդ պետականութիւնը բա-րեբախտաբար կը շարունակուի մինչեւ այսօր առանցընդմիջումի: Արդարեւ այսօր չենք տօներ, Արշակուն-եաց կամ Բագրատունեաց թագաւորութեանց հաս-տատմանց կամ անոնց այլ յատկանշական հանգրուան-ներու թուականները, քանի որ անոնք դադրեցան եւհետեւաբար գործնապէս ոչ մէկ հետք ձգած են այսօր-ւայ Հայաստանի կեանքին մէջ:

Այսօրուայ Հայաստանը միւս կողմէ անմիջականօրէնխ ա ր ս խ ա ծ է ա ն ց ն ո ղ տ ա ս ը տ ա ս ն ե ա կ տ ա ր ի ն ե ր ո ւընթացքին ձեռքբերուած մտաւորական եւ ֆիզիքականկառոյցներուն վրայ:

Հետեւաբար անցնող տասնամեակներուն ընթացքինա զ գ ա յ ի ն կ ե ա ն ք ի ն մ է ջ գ ո ր ծ ո ղ բ ո լ ո ր կ ա ր ե ւ ո ր հ ո -սանքները եւ կազմակերպութիւնները անխուսափելիօ-րէն գնահատանքներու կողքին նաեւ լուրջ պատաս-խանատուութեանց բաժին ունին, դրական իրագոր-ծումներուն կողքին նաեւ որոշ տագնապալից ծան-րակշիռ վիճակներու ստեղծման կապակցութեամբ:

Աւանդական կուսակցութիւնները, Ս.Դ.Հ., Հ.Յ.Դ.իւնեւ ՌԱԿ եւ անոնցմէ ետք Հայաստանի Համայնավարկուսակցութիւնը եւ ի վերջոյ այսօրուայ ՀայաստանիՀանրապետական կուսակցութիւնը պէտք է ստանանիրենց գործունէութեան ճիշդ արժեւորումը, ոչ աւելինեւ ոչ ալ պակաս: Պէտք է տալ Կայսեր զկայսեր : Անոնքնաեւ անխուսափելիօրէն պատասխանատու պիտինկատուին, համաձայն որոշակի եւ անվիճելի պատմա-կան տուեալներու , եւ հիմնուած այս վերջիններունվրայ, իրենց սխալներուն նկատմամբ, որոնք որոշ պա-րագաներու մէջ ծանրակշիռ հետեւանքներ ունեցած ենեւ տակաւին կրնան ունենալ յաջորդող տարիներունընթացքին եթէ չի սրբագրուին:

Այս օրերուն սկսող, եւ յառաջիկայ տարի նշուելիքՀարիւրամեակի նախապատրաստութիւնները, պէտք էկատարուին սփիւռքի եւ Հայաստանի մտաւորականու-թեան, քաղաքական գործիչներու եւ ամբողջ մամուլինեւ լրատուական միջոցներու կողմէ տարուելիք պար-կեշտ տեղեկագրութեան եւ վերլուծական աշխատան-քով: Անգամ մը եւս պէտք է շեշտել` թէ թոյ լ պէտք չէտալ, որ այս նշանակալից հանգրուանը ենթարկուի հատ-ւածային դիտումներով կերպարանափոխուելու փոր-ձութեանց: Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեանմամուլը գործակցաբար ամբողջ հայ մամուլին հետ, եւպատմագետներու եւ մտաւորականներու օգնութեամբ,վստահաբար պիտի իր որոշիչ դերը ունենայ այս կա-րեւոր աշխատանքին մէջ:

«ՊԱՅՔԱՐ» շաբաթաթերթ

Page 3: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017 • ABAKA • 3

ՄՈՆԹՐԷԱԼԻ ԹԷՔԷԵԱՆՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆՆՈՐ ՎԱՐՉԱԿԱԶՄԸ

Մոնթրէալի ԹՄՄ-եան տարեկան ընդհանուր անդամական ժողովը, որգումարուեցաւ 16 Յունիս 2017-ին, ընտրեց, կամ վերընտրեց, 2017-2018 տարեշրջանի վարչական կազմը: Իր անդրանիկ նիստինվարչութիւնը հաստատեց իր դիւանը հետեւեալ ձեւով.

Պերճ Գոգորեան ԱտենապետՆուպար Պապիկեան Փոխ ԱտենապետԾովակ Սողիկեան ԱտենադպիրԱլէն Ղազարեան ԳանձապահԱլէն Էսէն ՀաշուապահԱրթօ Մանուկեան ԽորհրդականԱբրահամ Տէմիրճեան ԽորհրդականՏէմսի Արզումանեան ԽորհրդականՎիգէն Աբգարեան ԽորհրդականԽաչիկ Ճիէրճեան ԽորհրդականՍարգիս Մարաշլեան Խորհրդական

Յաջողութիւն կը մաղթենք նորակազմ վարչութեան:

«Ապագայ»-ի խմբագրութիւն

Ֆրանսայի մէջ ձերբակալուած հայըփորձած է վրէժ լուծել իսլամներէն

Ֆրանսայի մէջ ահաբեկչական գործողութիւն կատարելու կասկածան-քով ձերբակալուածը ծագումով հայ է: Այդ մասին կը հաղորդէ BBC-ն:

Յունիս 29-ի երեկոյեան Փարիզի մերձակայքին գտնուող Կրետէյ քա-ղաքին մէջ ոստիկանութիւնը ձերբակալած է 43-ամեայ տղամարդ մը, որ կըփ ո ր ձ է ր վ ր ա ե ր թ ի ե ն թ ա ր կ ե լ մ զ կ ի թ ի մ օ տ կ ա ն գ ն ա ծ խ ո ւ մ բ մ ը մ ա ր -դոց: Դէպքէն տուժածներ չկան:

BBC-ն կը նշէ, որ ձերբակալուածի գործողութեան շարժառիթները յայտ-նի չեն, սակայն Le Parisien թերթը կը յայտնէ, որ ան հայ է եւ ըսած է, որցանկացած է վրէժ լուծել Փարիզի մէջ իսլամներու իրականացուցած յար-ձակումներուն համար:

Թերթը նշած է, որ ձերբակալուածը ալքոհոլի կամ թմրամիջոցներու ազ-դեցութեան տակ չէ եղած:

Մոնթրէալի մէջ ՌԱԿ-ը տօնեցCanada Day-ը

Խանդավառ եւ հոծ բազմութեան մը ներկայութեան, Մոնթրէալի ՌԱԿ-ըտօնեց Canada Day-ը:

Յուլիսի առաջին օրը, անթերի ու արագ, Chef Vivig-ի պատրաստած հա-մեղ Brunch ին շուրջ վայելեցինք ընկերային բացառիկ պահեր: ԹՄՄ-եանպուրակին մէջ, գաղջ մթնոլորտի ազդեցութեան տակ, ստեղծուած էրզուարթ միջավայր մը:

Ահաւասիկ առիթ մը եւս տօնելու համար առաջին տարեդարձը ընկ.Յանձնախումբի կազմութեան ու գործունէութեան: Կարկանդակը կտրեցՅանձնախումբի ատենապետ՝ Վարդիվառ Մուղալեանը նորանոր աշխա-տանքի ու յաջողութեան խոստումներ տալով:

Ներկայ էր եւ իր օրհնութեամբ կը պատուէր Առաջնորդ ԳանատահայոցՏ. Աբգար Եպս. Յովակիմեանը ինչպէս նաեւ Սուրբ Գրիգոր ԼուսաւորիչԱռաջնորդանիստ եկեղեցւոյ հոգեւոր հովիւ՝ Տէր Եղիա քհնյ. Քըրվանճեանեւ ազնուափայլ երեցկինը իր ընտանիքով, ներկայ էր նաեւ Առաջնոր-դարանի պատասխանատու պրն. Լեւոն Իսախանեանը:

Աշխոյժ երիտասարդ-երիտասարդուհի ընկերներ, առաջնորդութեամբՌԱԿ ի ատենապետ Արա Պալեանի միշտ հաճոյքով գոհացում կու տայինբոլոր ներկաներու փափաքներուն:

Ներկաները չէին ուզեր բաժնուիլ, սակայն երեկոյեան վերջին ժամերունպահն էր մեկնելու, անոնք իրենց հետ տանելով ամառնային եղանակիբացման այս գեղեցիկ հաւաքին զուարթ վայրկեանները:

Ներկայ մը

Page 4: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

4 • ABAKA • LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017

ԵԱՀԿ-ի ապահովական համաժողովըքննարկած է Արցախի հարցը

Վիեննայի մէջ, Յունիս 27-ի ն , բ ա ց ո ւ ա ծ է Ե Ա Հ Կ ա պ ա -հ ո վ ա կ ա ն հ ա ր ց ե ր ո ւ ն ո ւ ի ր -ւած տարեկան համաժողովը,որ կը կազմակերպուի ԵԱՀԿ-ինախագահութեան կողմէ։

Ըստ Tert.am-ի՝ Արցախի եւՈւքրանիոյ հակամարտութիւն-ն ե ր ը ե ղ ա ծ ե ն հ ա մ ա ժ ո ղ ո վ իօրակարգի հիմնական նիւթե-րը։

Հ ա մ ա ժ ո ղ ո վ ը , ո ր ո ւ ն կ ըմասնակցէին բարձրաստիճանդ ի ւ ա ն ա գ է տ ն ե ր ե ւ փ ո ր ձ ա -գէտներ, բացուած է Աւստրիոյ արտաքին գործոց նախարար ՍեպասթիանՔուրցի խօսքով , որմէ ետք համաժողովին մասնակիցները սկսած ենքննարկելու ԵԱՀԿ-ի տարածքէն ներս ապահովութեան առնչուող մար-տահրաւէրները:

Առաւօտեան տեղի ունեցած քննարկումներուն ընթացքին՝ շատ մը բա-նախօսներ խօսած են Արցախի հակամարտութեան շուրջ գոյութիւն ունե-ցող վտանգներուն մասին: Համաժողովին մասնակցած են նաեւ Հայաս-տանի եւ Ատրպէյճանի պատուիրակութիւնները:

Մասնակից պետութիւնները եւ միջազգային կազմակերպութիւնները վե-րահաստատած են իրենց աջակցութիւնը՝ ԵԱՀԿ Մինսքի խմբակի ջան-քերուն:

Հ Հ նախագահ. «Կառավարութեանկազմը Կարէն Կարապետեանիգլխաւորութեամբ կը վայելէ մերլիակատար վստահութիւնը»

Կառավարութեան ներկայ կազմը վարչապետ Կարէն Կարապետ-եանի գլխաւորութեամբ կը վայելէ իմ եւ մեր ամբողջ քաղաքականկազմի լիակատար վստահութիւնը: Այս մասին, Հինգշաբթի` 29 Յու-նիսին, կառավարութեան նիստի ժամանակ ունեցած իր ելոյթին մէջնշած է Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան:

Անոր խօսքով, իրենց քաղաքական անձնակազմը միասնական էգործելու ինչպէս գործադիրի եւ օրէնսդիրի մէջ, այնպէս ալ տեղականինքնակառավարման մարմիններու մէջ:

«Ես որպէս ՀՀ նախագահ եւ ՀՀԿ-ի ղեկավար, ինչպէս նաեւ դուք բո-լորդ, վստահ եմ, չունինք որեւէ նախապաշարում: Մենք պատրաստենք աշխատելու բոլոր կառուցողական ուժերու հետ  գործադիր եւօրէնսդիր իշխանութիւններու ծիրէն ներս, տեղական ինքնակառա-վարման մարմիններուն եւ նոյնիսկ նշուած կառոյցներէն դուրս: Նմանհամագործակցութեան համար մեր կողմէն միակ նախապայմանը քա-ղաքավարութեան եւ բարեկրթութեան կանոններու պահպանումն է: Իդէպ, ընդգծեմ, որ քննադատութիւնը իմ նշած կանոններու խախտումչենք համարեր: Յատկապէս, եթէ անիկա կառուցողական է եւ նպա-տակ ունի բարելաւելու իրավիճակը»,- յայտարարած է Սերժ Սար-գըսեան:

Դիմելով վարչապետ Կարէն Կարապետեանին, Սերժ Սարգսեանըսած է. «Կ’ակնկալենք, որ դուք պատուով պիտի լուծէք մեր բոլորինառջեւ դրուած բոլոր խնդիրները: Կը հաւատամ, որ կառավարութիւնըԿարէն Կարապետեանի գլխաւորութեամբ պիտի կարենայ ամբող-ջութեամբ ընել ատիկա: Մեր ժողովուրդը ձեզի վստահած է այդ առա-քելութիւնը: Շարունակեցէք աշխատիլ եռանդով»:

Վիգէն Սարգսեան. «Վերջին 10 օրերունԱտրպէյճանի ԶՈւ-ն 8 զինծառայողկորսնցուցած է»

Յունիս 28-ին կայացածմ ա մ ո ւ լ ի ա ս ո ւ լ ի ս ի ն ՝ Հ Հպաշտպանութեան նախա-ր ա ր Վ ի գ է ն Ս ա ր գ ս ե ա նյայտարարած է, թէ վերջինտ ա ս ը օ ր ե ր ո ւ ն Ա տ ր պ է յ -ճանի զինուժը կորսնցու-ցած է 8 զինծառայող:

«Հաստատուած տուեալ-ներով` 10 օրուան ընթաց-քին ատրպէյճանական կող-մը տուած է 8 զոհ: Չհաս-տատուած տուեալներով `զոհերուն թիւը աւելին է»,- նշած է նախարարը` պարզաբանելով, որ երկ-րորդ պարագային խօսքը յաջողութեամբ իրականացուած պատժիչ գոր-ծողութիւններու մասին է, սակայն ատոնց իբրեւ արդիւնք եղած զոհե-րու մասին յստակ տուեալներ չկան: Ա յս մասին կը հաղորդէ Artsakh-press.am-ը։

Նախարարին խօսքով` զոհուած ատրպէյճանցի զինծառայողները չենյուղարկաւորած եւ ատրպէյճանական մամուլի մէջ անոնց մասին տուեալ-ներ չկան:

Շաւարշ Քոչարեան. «Ռուսիայէնաւելորդ սպասելիքներ պէտք չէ ունենանք»

« Ա ն վ տ ա ն գ ո ւ թ ե ա ն հ ա ր ց ե ր ո վառաջին հերթին մեր յոյսը պէտք էդնենք մեր ուժին վրայ», - վերջերսԱզգային Ժողովի մէջ լրագրողնե-րուն ըսած է Արտաքին գործոց փոխն ա խ ա ր ա ր Շ ա ւ ա ր շ Ք ո չ ա ր ե ա ն `ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա լ ո վ Ռ ո ւ ս ի ո յ կ ո ղ մ էԱտրպէյճանին հերթական անգամզէնք վաճառելու մասին հարցին, կըհաղորդէ «Փանորամա»-ն:

Քոչարեան ընդգծած է, որ պէտքչէ ունենանք աւելորդ սպասելիքներ:

«Ի հարկէ, Ռուսիան մեր դաշնա-կիցն է, բայց աւելորդ սպասելիքներպէտք չէ ունենալ: Ատիկա իրակա-նութիւն է: Մեր դիրքորոշումը այդհ ա ր ց ո վ շ ա տ յ ս տ ա կ ե ւ պ ա ր զ է :Բազմաթիւ անգամներ ատիկա ար-տայայտուած է, նաեւ ամենաբարձրմակարդակով: Բայց, այնուամենայ-նիւ, ատիկա է  իրողութիւնը: Եւ մեկ-նելով այդ իրողութենէն մենք պէտքէ կառուցենք մեր արտաքին քաղա-

քականութիւնը թէ Ռուսիոյ, թէ այլգ ո ր ծ ը ն կ ե ր ն ե ր ո ւ ն կ ա տ մ ա մ բ » , -ըսած է ան:«Aeroflot»-ը օդանաւ մը Առնօ

Բաբաջանեանի պատուինանուանակոչած է

ՌԴ փոխադրամիջոցներու նախարարութեան որոշումով` Aeroflot թռիչ-քուղիներու ընկերութիւնը, իր օդանաւերէն մէկը անուանակոչուած է ի պա-տիւ յայտնի երաժշտահան Առնօ Բաբաջանեանի:

Վկայակոչելով Rusarminfo-ն՝ Artsakhpress.am-ը կը հաղորդէ, թէ Յունիս29-ին «A. BABAJANYAN» գրութեամբ Boeing 777-ը ժամանած է ընկերու-թեան թռիչքներու դաշտ:

Որոշումը ընդունուած է Առնօ Բաբաջանեանի յիշատակի միջազգայինհիմնադրամին կողմէ եղած դիմումին հիման վրայ:

Հիմնադրամի հիմնադիր, երաժշտահանի որդի Արա Բաբաջանեանիխօսքով` այդ մասին որոշումը նախարարութիւնը ընդունած է դիմումըստանալէն մօտ մէկ ամիս ետք:

Ան նաեւ աւելցուցած է, որ օդանաւը կը հանդիսանայ հեռամագիստ-րալային, անիկա պիտի իրականացնէ միջմայրցամաքային չուերթներ:

Page 5: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017 • ABAKA • 5

Լարիճանի. «Ղարաբաղեանհակամարտութեան Իսրայէլիներգրաւումը բացասականհետեւանքներու պիտի յանգեցնէ»

Ղ ա ր ա բ ա ղ ե ա ն հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ -թեանն Իսրայէլի ներգրաւումը բա-ց ա ս ա կ ա ն հ ե տ ե ւ ա ն ք ն ե ր ո ւ պ ի տ իյանգեցնէ: Այս մասին ՀՀ Ազգայինժողովի նախագահ Արա Բաբլոյեանիհետ հանդիպման ժամանակ յայտա-ր ա ր ա ծ է Ի ր ա ն ի խ ո ր հ ր դ ա ր ա ն իխօսնակ Ալի Լարիճանի, կը յայտնէnews.am-ը:

Լարիճանիի խօսքով` Հայաստանիեւ Ատրպէյճանի միջեւ խնդիրներըպէտք է լուծուին առանց արտաքինմիջամտութեան, կը հաղորդէ Mehrգործակալութիւնը:

Հանդիպումը տեղի ունեցած է Սէուլի մէջ` Եւրասիոյ երկիրներու խոր-հըրդարաններու խօսնակներու խորհրդակցութեան ծիրէն ներս:

Նշենք, որ Իսրայէլ Ատրպէյճանին զէնք մատակարարող հիմնական պե-տութիւններէն է: Անցեալ տարուան Դեկտեմբերին Ատրպէյճանի նախագահԻլհամ Ալիեւ յայտարարած էր, որ Ատրպէյճան ու Իսրայէլ ռազմաարդիւ-նաբերական ոլորտին մէջ մէկ տարուան համագործակցութեան արդիւնքովմօտ 5 միլիառ տոլարի պայմանագիրներ կնքած են:

Իսրայէլցի փորձագէտներուն համաձայն` այդ թիւը բաւական ուռճաց-ւած է:

«Ազգ-բանակ 2017» համաժողո-վին ընթացքին ազդարարուած «Եսեմ» եւ «Պատիւ ունիմ» ծրագիրնե-ր ո ւ հ ա ն ր ա յ ի ն ք ն ն ա ր կ ո ւ մ ն ե ր ո ւ նծիրէն ներս, Յունիս 27-ին, ՀՀ պաշտ-պանութեան նախարար Վիգէն Սար-գըսեան՝ ՊՆ վարչական համալիրինմէջ հանդիպած է մտաւորականու-թեան ներկայացուցիչներու հետ:

Պ Ն հ ա ս ա ր ա կ ա յ ն ո ւ թ ե ա ն հ ե տկապերու վարչութեան փոխանցածտեղեկութիւններով՝ պաշտպանա-կան գերատեսչութեան ղեկավարըհանդիպման մասնակիցները ծանօ-թացուցած է ծրագիրներով ընձեռ-

ւող հնարաւորութիւններուն, պայ-մ ա ն ն ե ր ո ւ ն ե ւ ա ռ ա ւ ե լ ո ւ թ ի ւ ն ն ե -րուն:

Ա ռ ա ջ ա ր կ ո ւ ո ղ ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ո ւներդրման վերաբերեալ՝ փոխանակ-ւած են տեսակէտներ եւ կարծիք-ներ։

Պ ա շ տ պ ա ն ա կ ա ն գ ե ր ա տ ե ս չ ո ւ -թեան ղեկավարը պատասխանած էհանդիպման մասնակիցներու հար-ց ե ր ո ւ ն ` ը ն դ գ ծ ե լ ո վ , ո ր ծ ր ա գ ի ր -ներուն ամբողջական փաթեթը կազ-մելու ընթացքին՝ հաշուի պիտի առ-նըուին նաեւ հնչած կարծիքներն ուառաջարկները:

ՀՀ Պաշտպանութեան նախարարըհանդիպած է մտաւորականութեաններկայացուցիչներու հետ

Սելինա Տողան այցելած էպատրիարքական տեղապահՊեքճեանին

Թուրքիոյ խորհրդարանի քեմա-լ ա կ ա ն Հ ա ն ր ա պ ե տ ա կ ա ն ժ ո ղ ո -վըրդական կուսակցութենէն ընտըր-ւ ա ծ հ ա յ պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր   Ս ե լ ի ն աՏողան պոլսոյ Հայոց պատրիարքա-րանին մէջ այցելած է պատրիար-քական տեղապահ  Գարեգին արքե-պիսկոպոս Պեքճեանին: Այս մասինՏողան յայտնած է իր ֆէյսպուքեանէջին մէջ:

«Տեղապահի պաշտօնը ստանձ-նած Սրբազան Գարեգին արքեպիս-կոպոս Պեքճեանին շնորհաւորեցի`

ա յ ց ե լ ե լ ո վ ա ն ո ր : Ք ն ն ա ր կ ո ւ մ ն ե րունեցանք օրակարգային զարգա-ցումներու շուրջ : Կը ցանկամ, որպատրիարքի ընտրութիւնը մեր երկ-րին ու համայնքին համար բարի ըլ-լայ»,- նշած է Տողան:

Պոլսոյ Հայոց պատրիարքարանիե կ ե ղ ե ց ա կ ա ն ը ն դ հ ա ն ո ւ ր ժ ո ղ ո վ ըՅունիս 28-ին որոշում կայացուցածէ դադրեցնել Արամ արքեպիսկոպոսԱթէշեանի լիազօրութիւնները իբրեւպատրիարքական փոխանորդ:

«Հայաստանի Մանուկներ»հիմնադրամը 80,000 տոլար կը հանգանակէ

«Հայաստանի Մանուկներ» հիմնադրամին ի նպաստ կազմակեր-պ ը ո ւ ա ծ տ ա ր ե կ ա ն 7 - ր դ ա մ ա ռ ն ա յ ի ն հ ա ւ ա ք ո յ թ ը տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ւՅունիս 20-ին, Նիւ Եորքի քաղաքամէջի «Տրիմ» պանդոկի տանիքը,մասնակցութեամբ աւելի քան 250 համակիրներու եւ հիւրերու։

Յատուկ հիւրերու շարքին էին՝ Թոնի Շաֆրազի, Փաթրիսիա Ֆիլտ,Եդուարդ Պարսամեան, Տիգրան Ձիթողցեան եւ Արմէն Քէթէեան։

Սոյն հաւաքին ընթացքին կարելի եղաւ հանգանակել 80,000 տոլարգումար մը, որ պիտի տրամադրուի հիմնադրամին կողմէ իրագործուողՀայաստանի գիւղական շրջաններու մէջ արդի արհեստագիտութեամբհարուստ՝ SMART դաստիարակչական կեդրոններէն մէկուն համարարդիական գրադարան մը կառուցելու նպատակին։

Նշենք, որ այս կեդրոնները պիտի հանդիսանան գիւղական շրջան-ներու երեխաներուն կրթական արդի ծառայութիւններ մատուցողհաստատութիւններ, ուր պիտի տրամադրուին անգլերէնի, արհեստա-գ ի տ ո ւ թ ե ա ն , ա ր ո ւ ե ս տ ի , ե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ե ա ն , ա ռ ո ղ ջ ա պ ա հ ո ւ թ ե ա ն ,մարմնամարզի եւ արդի հողագործութեան դասընթացքներ:

Արմաւիրէն սկսելով, հիմնադրամը այժմ արդէն կրթական, առող-ջապահական, ընկերային-տնտեսական ծրագիրներ կ ՛իրականաց-նէ Հայաստանի 6 մարզերու մէջ գտնուող 44 գիւղերու մէջ, ցարդնպաստելով առնուազն 67,000 երեխաներու եւ անոնց ընտանիքնե-րուն։

Դրամահաւաքի ձեռնարկին ներկայ էր նաեւ հիմնադրամի ղեկավարտօքթ. Կարօ Արմէն, որ վերջերս համագործակցութեան յուշագիր մըստորագրած էր Հայաստանի կրթութեան եւ գիտութեան նախարա-րութեան հետ։

Հիմնադրամին կրթական այս նախաձեռնութեան մասին յաւելեալտեղեկութեանց համար այցելել www.coafsmart.org կայքը։

Page 6: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

6 • ABAKA • LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017

Հարցազրոյց Հրաչ Չիլինկիրեանի հետՄեր ձա ւոր Ա րե ւել քի ք րիս տո նէու թեան եւ հա յու թեան առ ջեւ ծա ռա ցած երկուհիմ նա կան խնդիր նե րը՝ անվ տան գու թիւն եւ գաղ թա կա նու թիւն

«Անց նող քա ռա սուն տա րի նե րուն հայ հա մայնք նե րը Մերձա ւորԱրե ւել քի մէջ վաթ սուն հինգ տո կո սէ ա ւե լի նուազած են»Օքս ֆորտ Հա մալ սա րա նի դա սա խօս նե րէն ՀՐԱՉ ՉԻԼԻՆԿԻՐԵԱՆ հե տե ւեալշա հե կան հար ցազ րոյ ցը տո ւած է Պոլ սոյ «ԺԱՄԱՆԱԿ» օ րա թեր թին

«Աւրորա երկխօսութիւններ-2017» ծրագիրիծիրէն ներս՝ «Պատերազմները, կրօնական ծայ-րայեղութիւնները եւ ապագային սպասուող մար-տահրաւէրները Մերձաւոր Արեւելքի մէջ՝ Արե-ւելեան Քրիստոնէութեան համար» նիւթով, վեր-ջերս, Երեւանի Պետական Համալսարանին մէջդասախօսութիւն տուաւ ընկերաբան-գիտնա-կան, Օքսֆորտ համալսարանի դասախօս ՀրաչՉիլինկիրեան:

Դոկտ. Հրաչ Չիլինկիրեան խօսեցաւ այն կա-րեւոր մարտահրաւէրներուն մասին, որոնք այսօրծառացած են քրիստոնեայ համայնքներուն առ-ջեւ՝ Մերձաւոր Արեւելքի մէջ ընթացող պատե-րազմներուն, կրօնական ծայրայեղութիւններուն,մ ի ջ - հ ա մ ա յ ն ք ա յ ի ն հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ,ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն , ը ն կ ե ր ա յ ի ն - տ ն տ ե ս ա կ ա նա ն կ մ ա ն ե ւ բ ն ա կ չ ո ւ թ ե ա ն գ ա ղ թ ի ն ո ւ տ ե ղ ա -շարժներուն համատեսքին վրայ:

Իբրեւ ընկերաբան՝ Հրաչ Չիլինկիրեան վերջինտարիներու իր ուսումնասիրութիւններուն մէջ եւհանրային ելոյթներու ընթացքին ուշադրութիւնհրաւիրած է Մերձաւոր Արեւելքի մէջ քրիստոն-եայ համայնքներուն եւ փոքրամասնութիւններուիրադրութեան վրայ , մանաւանդ գիտական եւքաղաքական որոշումներ կայացնողներու շրջա-ն ա կ ն ե ր է ն ն ե ր ս : Ո ր պ է ս մ տ ա ւ ո ր ա կ ա ն ՝ ի րուսումնասիրութիւններուն, միտքերուն եւ ծրա-գիրներուն նպատակն է , մանաւանդ Սփիւռքիհ ա մ ա ր , ա զ գ ա յ ի ն ի ն ք ն ո ւ թ ի ւ ն ը , մ շ ա կ ո յ թ ը ե ւլեզուն դարձնել առօրեայ ապրուած իրականու-թիւն:

Հրաչ Չիլինկիրեան հանդիպումներ եւ ելոյթ-ներ ունեցաւ նաեւ Արցախի մէջ, ուրկէ վերադար-ձին Երեւանի մէջ պատասխանեց «Ժամանակ»-իհարցումներուն։

Այսօր Միջին Արեւելքը, ուր տեղի ունեցողխմորումներուն մասին խօսեցաք, աշխարհիթէժ կէ՞տը կը սեպէք, որուն վրայ կը «բաբա-խի» աշխարհի սիրտը:

Այո՛ , եւ այդ տարածաշրջանին առնչուող իմուսումնասիրութիւններուս հիմնական կեդրոնըքրիստոնեայ համայնքներն ու ոչ-իսլամ փոքրա-մասնութիւններն են: Եւ եթէ աչք մը նետենք այսվերջին տարիներուն տեղի ունեցող պատերազմ-ն ե ր ո ւ ն ի ր ա դ ա ր ձ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն վ ր ա յ , լ ո ւ ր ջխնդիրներ դրուած են քրիստոնեայ համայնքե-րուն առջեւ: Գաղտնիք չէ, որ քրիստոնեայ հա-մայնքները կը նօսրանան ընդհանրապէս Մեր-ձաւոր Արեւելքի մէջ: Անշուշտ, ես այն կարծիքինչեմ, որ լրիւ պիտի վերնան այդ համայնքները:

Բայց յաճախ լուրեր կը տարածուին, որ յա-տուկ նպատակ մը կայ Մերձաւոր Արեւելքի մէջքրիստոնէութիւնը բնաջնջելու , այդ մասինի՞նչ կ՚ըսէք:

Ես չէի ըսեր՝ յատուկ քաղաքականութիւն է:Անշուշտ, իսլամական ծայրայեղականութիւնը իրգաղափարախօսութեան մէջ ունի Միջին Արե-ւե լքը մաքրելու ոչ -իսլամական տարրերէ, այդի մ ա ս տ ո վ ի ր ե ն ց գ ա ղ ա փ ա ր ա խ օ ս ա կ ա ն կ ա մ«աստուածաբանական» բացատրութեան մէջա յ դ մ է կ ը կ ա յ : Բ ա յ ց չ ե մ կ ա ր ծ ե ր , ո ր ա տ ի կ ածրագրուած բան մըն է, եւ պետութիւններ նստածո ւ ծ ր ա գ ր ա ծ ե ն ՝ ք ր ի ս տ ո ն է ո ւ թ ի ւ ն ը ի ս պ ա ռվերցնել: Անշո՛ւշտ, վտանգը եղած է եւ տակաւինկայ:

Այսօր երկու հիմնական խնդիր կայ ՄերձաւորԱրեւելքի քրիստոնէութեան առջեւ : Առաջինը՝ապահովութեան եւ անվտանգութեան խնդիրն է:Եւ այստեղ, ըստ գոնէ իմ ուսումնասիրութիւննե-րուս, անապահովութեան հիմնական երեք մա-կ ա ր դ ա կ ն ե ր կ ա ն . մ է կ ը ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն ա պ ա հ ո -վութեան, անվտանգութեան խնդիրն է: Մարդիկգոյութենական խնդիր ունին այնտեղ՝ ռումբերու,կրակոցներու տակ անոնք պէտք է իրենց կեան-

քը ապահովեն կամ փրկեն:Անապահովութեան երկրորդ մակարդակին

վրայ կայ ընկերային-տնտեսական ապահովու-թեան խնդիրը: Այսինքն՝ այս պատերազմները,բ ա խ ո ւ մ ն ե ր ը վ ե ր ջ ի ն վ ե ց - ե օ թ տ ա ր ի ն ե ր ո ւընթացքին այնպիսի իրավիճակ մը ստեղծած են,որ տնտեսութիւնները՝ մանաւանդ Սուրիոյ եւԻրաքի պարագային՝ լրիւ անկումի մէջ են, մար-դիկ աշխատանք չունին, գործատեղիներ կորսը -ւած են, եկամուտի աղբիւրները չքացած են եւայլն, եւ այլն:

Իսկ երրորդը, որ քիչ մը աւելի երկարաժամ-կէտ ապահովութեան խնդիր է, այն ալ մշակոյթիեւ կրօնքի անվտանգութեան խնդիրն է: Այսինքնայդ տարածաշրջանին մէջ , մանաւանդ իս լա-մ ա կ ա ն ծ ա յ ր ա յ ե ղ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն պ ա ր ո ւ ն ա կ ի նմէջ, նաեւ լուրջ խնդիր է կրօնական ազատու-թեան հարցը, եւ փոքրամասնութիւնները, մանա-ւանդ քրիստոնեաները իրենց հաւատքը, կրօնքնու մշակոյթը պահպանելու եւ ազատօրէն գոր-ծածելու անմիջական հարց ունին: Ապահովա-կան այս հարցերն են, որ այսօր կը դիմագրա-ւէ Մերձաւոր Արեւելքի քրիստոնեայ բնակչու-թիւնը:

Միւս՝ երկրորդ խնդիրը, որ կը բխի այս ան-վտանգութեան հարցէն, գաղթականութիւնն է,տեղաշարժներն ու տեղափոխութիւնները: Վեր-ջին տասը տարիներու ընթացքին հսկայականարտագաղթ եղած է եւ տակաւին կը շարունակ-ւի:

Օ ր ի ն ա կ , Ի ր ա ք ի պ ա ր ա գ ա յ ի ն մ է կ մ ի լ ի ո ն էաւելի քրիստոնեաներ արդէն երկիրը լքած են:Պատերազմէն առաջ Իրաքի մէջ կար մօտ մէկմիլիոն երեք հարիւր հազար քրիստոնեայ, այսօրհազիւ երկու -երեք հարիւր հազար մնացած էամբողջ Իրաքի մէջ: Թիւերու առումով նոյն նուա-զումն է նաեւ ուրիշ երկիրներու մէջ:

Իսկ տարածաշրջանին մէջ հայութեան տեղա-շարժներուն եւ գաղթին մասին ի՞նչ տուեալ-ներ կան:

Ես փոքրիկ ուսումնասիրութիւն մը ըրած եմ,ե ւ ե թ է բ ա ղ դ ա տ ե ն ք ա ն ց ն ո ղ ք ա ռ ա ս ո ւ ն տ ա -րիներու հետ թիւերը, կը տեսնենք, որ հայ հա-մայնքները Մերձաւոր Արեւելքի մէջ վաթսուն-հինգ տոկոսէ աւե լի նուազած են: Ա յսօր Մեր-ձաւոր Արեւելքի մօտ տասը երկրի մէջ, ուր մեծթիւով հայ համայնքներ կային, հազիւ մնացած էմօտ երկու հարիւր յիսուն հազար հայութիւն,ներառեալ Իրանը, Լիբանանը, Սուրիան, Իրաքը,Եգիպտոսը, նաեւ՝ Թուրքիան, եթէ Միջին Արեւել-քը նկատի առնենք քիչ մը լայն իմաստով: Երե-ւակայեցէք, եօթանասունականներուն, որ հա-յութիւնը վեց հարիւր յիսուն-եօթհարիւր հազարէր, հիմա մօտ երկու հարիւր յիսուն հազար էմիայն:

Այս տեղաշարժներու շնորհիւ այդ մարդոցմէշատ քիչերուն հայեացքը կ՚ուղղուի դէպի հայ-

րենիք. այ լ երկիրներ կ ՚երթան անոնք, այդ ալո ւ ր ի շ մ տ ա հ ո գ ի չ հ ա ր ց մ ը ն է , ք ա ն ի ո ր Հ ա -յաստան այսօր ունի ժողովրդագրական խնդիրե ւ լ ա ւ կ ՚ ը լ լ ա ր , ո ր ա ն ո ն ք Հ ա յ ա ս տ ա ն գ ա յ ի ն ,որպէսզի այդ հարցն ալ ձեւով մը լուծուէր:

Այս մէկը լուրջ հարց է: Անշուշտ, ցանկալի է,որ մանաւանդ Միջին Արեւե լքէն մարդիկ Հա-յաստան գան, որովհետեւ նախ մշակոյթի, միջա-վայրի եւ այլ նմանութիւններ գոյութիւն ունին,նոյնիսկ աշխարհագրական մօտիկութիւնը կրնայդ ե ր խ ա ղ ա լ : Բ ա յ ց ք ա ն ի ո ր ո ե ւ է գ ա ղ թ ա կ ա ննախ իր ամէնօրեայ մտահոգութիւնները ունի, իրու ընտանիքին ամէնօրեայ պէտքերը հայթայ-թելու անմիջական հարցն ունի, ուրեմն՝ տեղ մըպիտի երթայ, ուր ինք կրնայ զանոնք ապահովել,պահել իր զաւակներն ու ընտանիքը:

Հայաստանը այսօր, այո՛, մենք կը ներկայաց-նենք որպէս մեր ինքնութեան կարեւոր մէկ մասը,կ ՚առաջարկենք մարդոց, որ գան Հայաստան,ձեւով մը փորձելով անոնց հայրենասիրականզ գ ա ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն դ ի մ ե լ , բ ա յ ց մ ի ւ ս կ ո ղ մ է ե թ էանոր առընթեր այդ մարդուն, այդ հայուն ՝ որգաղթական է , ամենահասարակ պայմաններըչենք կրնար ապահովել, ուրեմն այդ մարդը թե-րեւս իր հոգիով, սրտով կ՚ուզէ Հայաստան գալ,բայց հնարաւորութիւնները այստեղ բաւարարչ ե ն , ը ս ե ն ք ՝ տ ո ւ ն վ ա ր ձ ե լ ո ւ դ ր ա մ չ ո ւ ն ի , ի րասպարէզին մէջ աշխատանք գտնելու հնարաւո-րութիւն չունի եւ այլն, ուրեմն Հայաստան պիտիգայ, ի՞նչ պիտի ընէ: Եթէ գայ, թերեւս ինքզինքընոյն վիճակին մէջ կը պատկերացնէ, ինչպէս որէր իր երկրին մէջ, ուրկէ նաե՛ւ այս հարցերունպատճառով գաղթած է:

Այս հարցը շատ աւելի բարդ է, քան մենք մերազգային քննարկումներուն մէջ կը պատկերաց-նենք: Ինչպէս ըսի՝ զգացումներով կը խօսինքայս հարցին մասին, բայց միայն զգացականըբաւարար չէ:

Ա յ դ հ ա յ ե ր ը կ ՚ ե ր թ ա ն Գ ա ն ա տ ա կ ա մ ո ւ ր ի շե ր կ ի ր ն ե ր , ո ր ո վ հ ե տ ե ւ հ ո ն ո ր ո շ ն ա խ ն ա կ ա նպայմաններ եւ որոշ պատրաստ գետին կայ, եւերբ անմիջապէս հասնին, քիչ մը իրենք զիրենքկը գտնեն եւ կամաց-կամաց կը սկսին իրենցկեանքը վերականգնել:

Հ ի մ ա , Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ ա յ լ խ ն դ ի ր մ ը կ ա յ ,ո ր ո ւ ն մ ա ս ի ն ե ս ք ա ն ի ց ս ա ն դ ր ա դ ա ր ձ ա ծ ե մ :Հայաստանի մէջ նոյնքան կարիքաւոր մարդիկկան, գաղթականներու նման անոնք պատշաճտուն չունին, աշխատանք չունին, մեծ ընտանիքո ւ ն ի ն , ո ր ո ւ ն ա մ է ն օ ր ե ա յ հ ո գ ե ր ը չ ե ն կ ր ն ա րհոգալ, առողջական խնդիրներ ունին… պաշտօ-նական տուեալներով՝ Հայաստանի մէջ ինն հա-րիւր հազար աղքատ կայ, այս մէկը պաշտօնա-կան տուեալն է, թերեւս աւելի է թիւը: Ուրեմն,ձեւով մը կանգնած ենք խաչմերուկի մը առջեւ.եթէ Միջին Արեւելքէն եկած գաղթականներունպիտի օգնենք, ժողովուրդը կ՚ըսէ՝ մենք ալ հոսնոյն խնդիրները ունինք, ինչո՞ւ մեզի չէք օգներ…

Ինչպէ՞ս կը պատկերացնէք այս հարցերունլուծումը:

Այսօր մենք կ՚ապրինք աշխարհի մը մէջ, ուրպէտք է բազմակողմանի աշխատանք տանինք,բազում ուղղութիւններով մտածենք: Այնպէս չէ,ո ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ի բ ո լ ո ր խ ն դ ի ր ն ե ր ը պ է տ ք էլուծենք, յետոյ՝ սկսինք սփիւռքի կամ հայ գաղ-թականներու մասին մտածելու: Ուրեմն, զուգա-հեռ, նոյնիսկ՝ բազմակողմանի նայելով է, որ այսբոլոր հարցերուն լուծում պէտք է տրուի:

Իսկ գալով Մերձաւոր Արեւելքի տեղաշարժ-ներուն, ինչպէ՞ս կը պատկերացնէք ապագան,ինչպէ՞ս կը դիտարկէք այդ անորոշութիւնը, մա-նաւանդ որոշ գեր-տէրութիւններու ղեկավարներփոխուած են եւ կը թուի, թէ որոշակի բան մը պի-տի ըլլայ:

Շար. էջ 14

Page 7: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 10 JUILLET 2017

Les priorités du programme du gouvernement arménien

Le Premier ministre Karen Karapetian a présenté le programme gouver-nemental à l’Assemblée nationale, en soulignant les problèmes de chaquesecteur spécifique et les réformes proposées.

« Nous savons ce qu’il faut faire et comment le faire, » a-t-il dit, abordantles points clés du plan d’action pour 2017-2022.

« L’Arménie est dans un environnement géopolitique complexe qui est à83% fermé, et seulement à 17% ouvert. Il y a beaucoup de parties prenantesavec des intérêts conflictuels, et nous dépendons fortement des chocs mon-diaux. Notre réalité sera longtemps ce à quoi nous sommes confrontés àl’intérieur. Nous en sommes parfaitement conscients, » a-t-il ajouté.Le Premier ministre a admis en même temps que d’autres pays qui étaientinitialement dans les pires « conditions de départ » ont réussi à atteindre lesobjectifs fixés en travaillant en toute franchise et avec conviction.

« Je veux être réaliste: ça ne va pas être facile, » a-t-il ajouté, seul undévouement sans fin au travail et l’auto-éducation seraient la bonne façonde réaliser ces objectifs.

Le Premier ministre a également appelé à un engagement actif de la dia-spora. « Nous devons essayer d’utiliser notre culture pour nous présenterau monde. La culture est une arme puissante qui peut unir les gens. Nousavons une culture très riche. »

Karapetian a en outre mis en garde contre des mesures équivalant aupopulisme. Il a ajouté que le gouvernement avait adopté une position detolérance zéro pour la lutte contre la corruption.

Le Premier ministre a déclaré que le programme du gouvernement repo-se sur le discours du président Serge Sargissian, les plateformes préélecto-rales du Parti républicain du pouvoir de l’Arménie (RPA) et son partenairede coalition, la Fédération révolutionnaire arménienne Dashnaksoutioun(FRA-D), ainsi que les idées proposées par des représentants progressistesde la société civile.

Erévan est, en été, une destinationtouristique idéale, tant pour lesEuropéens que pour les voyageurs enprovenance de pays musulmans.

Personne n’a encore effectué d’ana-lyse statistique de l’impact des visitesdu pape François ou des sœursKardashian. Mais les deux visites ontcertainement, aidé à découvrirl’Arménie, nichée dans les lointainesmontagnes du Caucase.

Erévan est surtout une vitrine pourles touristes ; Les visiteurs musulmans,venus principalement d’Iran et desÉmirats du Golfe, trouvent satisfai-santes les restrictions sociales, tandisque les visiteurs européens sont tou-jours surpris de trouver un paysmoderne ayant de nombreux pointsqui rivalisent avec leurs sociétés, dansle remou de l’empire soviétique effon-dré.

L’été à Erévan est idyllique tantpour ses habitants que pour ses visi-teurs, offrant des délices sociaux, cul-turels et culinaires.

Mais, malheureusement, le paysdans son ensemble est en train de sesaigner sur deux fronts. Il y a l’hémor-ragie de la population, et il y a sangversé à la frontière avec l’Azerbaïdjan.Trois soldats ont été récemment tués,envoyant une onde de choc à travers lapopulation, en particulier auprès desfamilles ayant des fils en âge d’incor-porer l’armée.

Les dirigeants azerbaïdjanais ontdécouvert qu’ils ne pourraient rempor-ter la victoire par attaque frontale, etont donc opté pour une guerre d’attri-tion que l’Arménie ne peut pas se per-mettre.

Les développements dans la régionn’accordent aucun réconfort àl’Arménie. L’Iran, longtemps une sour-ce sûre, ainsi qu’un partenaire com-mercial fiable, a récemment été ébran-lé par deux actes terroristes, destinésà déstabiliser ce puissant pays.

La Turquie, l’Azerbaïdjan et laGéorgie tiennent des exercices mili-taires tous les deux ans. De plus, cetteannée, ils ont fait une seconde séried’exercices ayant pour but de contenirl’Arménie.

Les analystes militaires ont beau-coup réfléchi aux causes profondes dela flambée d’avril dernier au cours delaquelle l’Azerbaïdjan a tué de nom-breux soldats par une attaque brutaleà la frontière arménienne. Le généralNoraïr Ter-Grigoriantz, l’un des fonda-teurs de l’armée arménienne moderne,a déclaré lors d’une récente entrevueque les planificateurs de guerre azer-baïdjanais, assistés des Turcs, avaientexaminé les zones vulnérables desforces armées arméniennes. Ils ontéchoué dans leur tentative et ont été,jusqu’à présent, repoussés.

Les présidents du Groupe de Minskde l’Organisation pour la sécurité et lacoopération en Europe (OSCE) ontrécemment effectué leur voyage pério-dique en Arménie et en Azerbaïdjanafin d’avertir les parties de faire preu-ve de retenue et de préparer leurspopulations respectives à faire descompromis car il n’existe aucune solu-tion militaire à ce conflit du Karabagh.

Les Arméniens s’attendaient à ceque les coprésidents du Groupe deMinsk reprochent à l’Azerbaïdjan savolonté guerrière, mais le groupe atenu en Arménie le même discoursrécité à Bakou.

Une certaine école de pensée veutque le président azerbaïdjanais IlhamAliev manque de patience et de fonds,et plus vite il obtiendra une solutionmilitaire au conflit, mieux ce sera poursa nation puisque les pétrodollars dupays s’épuisent rapidement et lesexportations de combustibles fossilesfont face à un avenir incertain.

Aliev a réécrit l’histoire en présen-tant les Arméniens comme des colonsinstallés relativement récemment surdes soi-disant « terres azéries », mêmes’il n’y avait pas de nation appeléeAzerbaïdjan avant 1918 et que lesdécouvertes archéologiques montrentque la présence arménienne dans larégion remonte à au moins deux millé-naires.

L’Azerbaïdjan veut une guerre main-tenant, pas nécessairement pour récu-pérer le « territoire historique azer-baïdjanais », mais pour dissimuler la

Suite à la page 8

LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017 • ABAKA • 7

L’Arménie saigne

La France poursuivra son appui auxréformes judiciaires d’Arménie

La contribution de la France auxréformes judiciaires de l’Arménie sepoursuivra.

C’est ce qu’a déclaré l’ambassadeurde France en Arménie Jean-FrançoisCharpentier lors d’une réunion avec leministre arménien de la Justice, DavidHaroutiounian.

Le ministre a salué la coopérationentre les ministères de la Justiced’Arménie et de France, soulignant qu’ilexiste un fort potentiel pour son approfondissement.

Lors de la réunion, les parties ont examiné les projets d’actes juridiques encours de rédaction et ont discuté d’un certain nombre de questions relatives àl’adoption internationale des enfants.

Éditorial écrit en anglais par Edmond Y. Azadian et publié dansThe Armenian Mirror-Spectator en date du 22 juin 2017

Page 8: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

Le sénateur belgeJoris Poschet a visité lemémorial deStepanakert, en Artzakh.

Il a placé des fleurs etrendu hommage à lamémoire des Arménienstombés au cours de laguerre du Karabagh etpendant la SecondeGuerre mondiale.

Le même jour,Poschet a effectué unevisite à l’organisme deStepanakert en charge du déminage 7i8ainsi qu’à l’aéroport.

Le sénateur belge a également visité la Compagnie d’artisanat d’Artzakh etl’ancienne ville arménienne de Tigranakert.

Par la suite, il s’est rendu au Centre TUMO de technologies créatives, où il anoté que le Karabagh avait une merveilleuse jeunesse.En outre, le sénateur belge a prié à la cathédrale Saint-Sauveur Ghazanchetsotsde Shushi.

Joris Poschet a résumé ses impressions sur sa visite au Karabagh lors d’uneconférence de presse à Stepanakert. Il a exprimé son admiration et a déclaré queses réunions lui permettaient de mieux se familiariser avec les défis auxquelsl’Artzakh est confronté.

L’ambassadeur des États-Unis enArménie a insisté sur l’intérêt de sonpays pour le secteur énergétiqued’Arménie, appelant à des activitéspour développer la coopération auniveau régional.

Lors d’une conférence de presse àErévan, l’ambassadeur Richard Mills adéclaré que les États-Unis envisa-geaient un plan de coopération de 8millions de dollars US proposé par leministère des Finances.

Selon ses propos, attirer des partenaires régionaux tels que la Russie, laGéorgie et l’Europe augmenterait l’efficacité des projets communs.

Autre aspect important, l’ambassadeur a mis en évidence les procédures dedouane qu’il fallait réglementer pour faciliter le travail des entreprises améri-caines. Dans l’intervalle, il a salué les efforts des autorités arméniennes pourfaciliter les passages de contrôle douaniers et assurer un degré de fiabilité plusélevé dans le paiement des droits de douane.

Soulignant le potentiel élevé sur le marché de l’énergie renouvelable del’Arménie, l’ambassadeur a souligné le besoin d’investissements actifs, en parti-culier dans les secteurs de l’énergie solaire, éolien et hydroélectrique.

Il a déclaré que lors d’une réunion avec le ministre de l’Énergie d’Arménie, ilavait dévoilé deux projets clés, dont l’un propose des mesures visant à stimulerla production d’électricité grâce au recyclage des déchets.

8 • ABAKA • LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017

L’Arménie...Suite de la page 7

détérioration de la situation écono-mique de la nation et, dans l’intervalle,pour relever la ferveur nationaliste etainsi détourner l’attention et la colèreface à la corruption rampante devenuemonnaie courante à Bakou. Pourl’Azerbaïdjan, la guerre permet desauver la dynastie d’Aliev et sarichesse, alors que pour l’Arménie,c’est une question de survie.

Le groupe de Minsk de l’OSCE seconcentre sur les principes de Madridet de Kazan, qui selon l’anthropologueet analyste politique, Hranoush Kha-radian, sont inacceptables, car « ils nefavorisent pas l’Arménie. Il n’est paslogique [pour l’Arménie] de céder septrégions aujourd’hui dans l’espoird’obtenir un statut futur pour leKarabagh, peut-être dans 20 ans, etdans des conditions méconnues. »

Pour maintenir la paix, un pays doitse préparer à la guerre. C’est là où enest l’Arménie actuellement.

Les analystes militaires classe

l’armée arménienne comme la meilleu-re force de combat dans la région duCaucase. Et cela a été prouvé mainteset maintes fois alors que l’Arménie abloqué l’agression azerbaïdjanaise.Mais personne ne peut prévoir l’issued’un conflit face à de multiples forces,notamment dans le cas où la Turquiedeviendrait soutien tactique del’Azerbaïdjan, ou même partie auconflit.

Les nombreux soldats épuisés auxfrontières feront tout leur possiblepour minimiser les effusions de sangsur le champ de bataille, mais contenirl’hémorragie de la population, nécessi-te une politique bien pensée et unereprise économique rapide, accompa-gnée de l’éradication de la corruption,l’application de lois égales pour tous,et par-dessus tout, l’espoir d’un avenirplus favorable.

Beaucoup ont placé leurs espoirssur le Premier ministre KarenKarapetian, qui a déjà introduit d’auda-cieuses réformes.

On ne pourra juger l’arbre qu’à sesfruits.

Traduction N.P.

Des entreprises américaines intéresséespar le secteur de l’énergie en Arménie

Visite d’un sénateur belge au Karabagh

« Remplir la promesse » du rêve de Chris Cornell

Des étoiles d’Hollywood, Tom Hanks, George Clooney, Serge Tankian deSystem of a Down’s, et Pharrell Williams ont lancé une initiative pour aiderChris Cornell, le célèbre musicien, à réaliser son rêve et à transférer tous lesprofits de la chanson « The Promise » (La Promesse) aux réfugiés et auxenfants dans le besoin.

Sur un video, apparaissent Isaac, Bale, George Clooney, Ryan Gosling,Tom Hanks, Josh Brolin, Elton John, System of a Down’s Serj Tankian,Cher, Jennifer Lopez et Pharrell Williams. Ils souhaitent réaliser le rêve deCornell. « Mon ami Cornell s’est engagé à aider les enfants et les réfugiés »,a déclaré Josh Brolin.« Chris Cornell avait décidé de faire don de tous les profits de la chanson« La Promesse » écrite pour les réfugiés et les enfants dans le besoins, adéclaré Serge Tankian.

« Aidons Chris à ce que cela se produise, » a ajouté Tom Hanks.Le célèbre signataire Pharrell Williams a appelé à se joindre à la campagneen publiant #keepthepromise sur un réseau social.

À la fin de la vidéo, Chris Cornell déclare : « Salut, je suis Chris Cornell,et je fais la promesse de me battre pour les enfants les plus vulnérables dumonde. »Le chanteur Chris Cornell est décédé le 17 mai à l’âge de 52 ans. Cornell aécrit et interprété la chanson « The Promise » pour le film éponyme sur legénocide arménien. En parlant du film, il avait déclaré : « C’était quelquechose d’important pour moi, il ne fait pas que raconter une histoire d’unautre siècle, il raconte cette histoire parce que ça se passe aujourd’hui. »

La vidéo représente des scènes passionnantes sur les réfugiés vivantdans différentes parties du monde. Les photos des survivants du génocidearménien sont incluses le film, ainsi que des photos d’une manifestationconsacrée au 100e anniversaire du génocide arménien organisée aux États-Unis.

À la fin de la vidéo, il est mentionné que le musicien fait don de tous lesprofits de la chanson aux réfugiés.

Le Secrétaire général de l’ONU préoccupépar le cessez-le-feu au Karabagh

L’ONU partage les préoccupationsdes coprésidents du Groupe de Minskde l’OSCE au sujet des récentes viola-tions du cessez-le-feu sur la ligne decontact, indique le communiqué duporte-parole du Secrétaire général del’ONU, António Guterres.

« Nous prenons acte de la déclara-tion du 19 juin des coprésidents duGroupe de Minsk de l’Organisationpour la sécurité et la coopération enEurope (OSCE) à la suite de leurrécent voyage dans la région. Nous partageons le souci des coprésidents au sujetdes nouvelles violations du cessez-le-feu, qui ont entraîné de regrettables pertessur la ligne de contact.

Nous leur faisons écho afin d’éviter une nouvelle escalade et envisager desmesures qui réduiraient les tensions.

Nous nous joignons également aux coprésidents en invitant les parties à réta-blir des négociations de fond, de bonne foi et avec une réelle volonté politique.Les Nations unies sont prêtes à soutenir de tels efforts, si nécessaire, » indique lecommuniqué.

Page 9: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

Azad Chichmanian and his teamwinner of 2017 AZ architectureawards

More often than not, the bridges and byways that consume so much ofour urban space are built for function and nothing more. Especially in citieslike Montreal, where civic pride and tourism are so dependent on the archi-tectural richness of the streets, dull infrastructure can be a real visual dow-ner. Alternatively, it can become a focal point. Local firm NEUF Archi-tect(e)s, in collaboration with Cannon Design, has turned a potentially run-of-the-mill sky bridge between two glass towers into a powerful work of art.

”This is an exemplary project where the perforations turn the bridge intoa light installation that works brilliantly at night and during the day.” – TheoRichardson

Called Passerelle, the street-spanning passage is part of North America’snewest and largest teaching hospital complex, and serves as a vital linkbetween the Centre hospitalier de l’Université de Montréal (more common-ly referred to as CHUM) and the university’s logistics tower.

Floating 18.3 meters above the street, Passerelle’s curved, blimpishshape is clad in sheets of polished copper – a nod to the oxidized rooftopsof so many of the city’s churches and cathedrals. Some 197,838 holes havebeen punctured into its skin to let natural light pour in with a dappled effectduring the day, and to lend the structure a celestial quality after dark.Nurses, en route from the blood bank in one building to the operatingrooms in the other, now glide through Passerelle’s changing theatrical dis-play with urgent deliveries of blood pellets.

Azad Chichmanian, Son of Souren Chichmanian & Rita

Dervishian, is a graduate of Armen Quebec Alex Manoogian school

Having worked in Montreal, New York and thesouthern United States, Azad has twenty-someyears of international and local experience. As apartner with NEUF archi tect(e)s since 2007, heleads a dynamic multidisciplinary team thatworks on a variety of projects in several fields ofactivity. In association with CannonDesign, NEUF archi tect(e)s has been a key playerin the design and execution of the new CHUM(Centre hospi talier de l’Universi té de Montréal).Azad played an important role in redesigning theinitial programme to adapt the complete pro-

gramme to a very constraining urban site, thus permitting the consortium todeliver nearly all clinical services in a single accelerated phase.

We extend our heartfelt Congratulation to Azad for his remarkable

achievement as a talented architect and wish him continued success in

his brilliant career. (ABAKA)

BY EDMOND Y. AZADIAN

Every day, horrifying pictures are seen on television and computer screensaround the world. The United Nations has estimated that a record 65 millionpeople have been displaced from their homelands and habitats this past year andthey are at the mercy of rough seas, desert heat and the immig-ration offices ofprospective host countries. These immigrants drown in the seas, die of exhaus-tion or hunger, are killed by mercenaries and are abused by human traffickers.They are the victims of political machinations and “regime change” expedien-cies; in a word, man-made disasters.

If humanity lived up to the word, many of those immigrants would remain intheir homelands and enjoy dignified and safe lives, even if they had to endurepoverty.

Children are the most vulnerablecategory among refugees; they are sub-ject to malnutrition, rampant diseases,rape, forced labor and neglect, each ofwhich can lead to death.

The commemoration of WorldRefugee Day on June 20 provides amoment to contemplate the fate ofthese destitute people, expelled fromtheir homelands and thrown into thewhirlwind of politics, sometimes evenabused by their supposed protectors,when some trickster tries to derivedividends out of their misery.

As humanity advances in terms oftechnology, it is thrown back to thestone age when it comes to itsconscience.

We watch the faces of emaciatedwomen and dead children on beaches

and then flip the TV channel to moreentertaining programs and thus we cansleep soundly at night.

The plight of refugees resonates in thehearts and minds of people whose fami-

lies — parents, grandparents — have gone through those same harrowing expe-riences. Armenians are among those peoples; they have experienced refugee lifethroughout their history. There is even a culture, both literature and music,based on this refugee existence. All this, of course, even before the great cata-clysm, the Armenian Genocide.

For many of Armenians, the current pictures on TV screens are painfully realand familiar. They strike a very sensitive chord as they reminisce about the fateof their parents and grandparents.

The small girl who was pulled out of the rubble of her house in Syria, withscars on her face, could have been my own mother, who actually and literallypaced the desert in Deir Zor and by a miracle survived after losing 40 familymembers.

Cont’d on page 10

LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY JULY 10, 2017

65 Million Refugees on

Conscience of Humanity

Martyrs’ monument in Derzor:

Armenian martyrs’ monument in

Derzor, now destroyed by Turks

and their surrogates

Digging with fingers for Armenian

martyr’s bones in Markadeh

Armenia President

congratulates Canada PMThe President of Armenia,

Serzh Sargsyan, on Saturdayissued a congratulatory mes-sage to Prime Minister JustinTrudeau of Canada.

Sargsyan extended Trudeauhis best wishes on the occasionof the Canadian national day,Canada Day.

On July 1, the wholeCanadians celebrate the 150thanniversary of our country.

Page 10: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

10 • ABAKA • LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017

65 million refugies...Cont’d from page 9

Despite the horrors associated with the death marches during the ArmenianGenocide, I was compelled about 15 years ago to take a trip through all thetowns and villages where my mother’s family had marched: Aleppo, Qamishly,Markadeh, Deir Zor, Raqqa and many others. Under a blazing August sun, on thewhite sands of Deir Zor, one can hardly stand for more than 10 or 15 minutes. Itis stunning how some people survived the forced marches of the ArmenianGenocide after living there for three or four years, but it also explains how mil-lions perished there or were drowned in the Euphrates River, whose waters theywere forbidden to drink.

Today, refugees are all over the world, running away from war zones, perse-cution, kidnapping and all forms of catastrophes that the major powers havebrought to their countries. Syria, Iraq, Libya, Yemen, South Sudan, Nigeria,Myanmar, Somalia, Sri Lanka, Afghanistan and many other countries have beco-me failed states and cannot sustain or protect their own populations.

The refugee problem has even hit Armenia, which was already home to300,000 refugees deported from Baku and Sumgait, who could not survive thereand were scattered around the world.

Most recently, Armenia has received 22,000 refugees from Syria and after lastApril’s war with Azerbaijan, 2,000 Armenians fled from Karabakh to Armenia.

World organizations are not equipped nor do they have the means to deal withthe global surge of refugees. “You’re basically looking at an entire primaryschool generation losing the opportunity for education before the internationalcommunity will even move,” said Kevin Watkins, CEO of Save the Children UKto Newsweek. He continued, “While the precise numbers are difficult to unravel,there could be as many as 10 million refugee children globally who are either outof school or likely to drop out of school.”

It is not enough that the children cannot attend school under the bombs inSyria; in other countries, schools are targeted for destruction to deliberatelydrive the young and uneducated children to the dark ages.

Thus, Boko Haram, a hardcore Islamic group, has destroyed more than 1,400schools in Nigeria. About 1,000 schools have been similarly destroyed in Yemenas a result of Saudi bombing.

“Attacks on schools is a war crime,” added Watkins.The UN has announced that it would set up a unit to collect evidence for futu-

re war crimes prosecution in Syria. Britain’s Metropolitan Police have started

examining allegations of war crimes by Saudi Arabia in the Yemen conflict. InNigeria, the International Court has carried out examinations.

Eventually, these fact-finding missions are rendered into a political football,whereby powerful nations use them to punish their enemies. No amount ofdocumentation can affect Saudi Arabia, which recently signed a $110-billion mili-tary contract with the US and received the green light from President Trump towreak havoc in the region. There is even talk of “regime change” in Iran by theTrump associates, as if bloodshed in the region was not staggering enough.

Turkey has been playing its own political game by using the Syrian refugeesas a bargaining chip. It is reported that 2.9 million refugees have found a safehaven in Turkey. The Ankara government opened the floodgates to inundateEuropean countries with waves of refugees until those governments came beg-ging President Erdogan to staunch the flow. The latter extorted $3 billion toclose this open door to Europe from his country.

Rather than punish Turkey as a main cause of the refugee problem, Europebought its silence at a very steep price.

Turkey trained, armed, and unleashed Islamic State (IS) extremists to destabi-lize Syria, causing the current sorry situation of the refugees.

When Turkish journalists recently caught red-handed Turkish army officersdelivering arms to ISIS fighters, the government accused them of treason, fordivulging “state secrets.” In no other country have journalists shown similar cou-rage to stand up to their governments to expose their deadly deeds in promotingwars, famine, misery and refugee problems around the world.

Knowing the nature of politics, there seems to be no end in sight to thoseman-made tragedies. The United Nations, non-governmental organizations(NGOs) and people of goodwill do not possess enough power to stop this trage-dy.

Wars are triggered, countries are torn apart, refugees inundate the world, chil-dren are abused and murdered and 65 million scars are seared on the collectiveconscience of humanity, which seems to have become numb to their painful rea-lity.

It is fully understandable why the Armenians’ cry for justice for the massmurder of its people a century ago does not impact people’s conscienceswhen 65 million living victims roam the globe helplessly.

The governments are the culprits along with a pliant media, which shunsexposing the root cause of this great tragedy.

And the rest of the world sleeps with a clear conscience after flipping thechannel or reading a different, more pleasant story on their computerscreens.

COMMUNIQUE

TEKEYAN CULTURAL ASSOCIATION OF MONTREAL

SARO MANOUKIAN FUND

2016 CHARITY

We would like to keep you updated on the charity through the “SaroManoukian Fund”. To immortalize his memory, the family created a charity fundunder his name. The fund’s generated income is periodically allocated to a chari-ty. We hereby announce that this year’s contribution was allocated to the V.Tekeyan school located at Perdzor (Latchine corridor joining the Republic ofArmenia to Artsakh), by renovating a classroom dedicated for Armenian literatu-re. The school had a total 25 students after its liberation in 1994, it now hostsaround 200 students.

This educational institution, due to war and neglect was in dire need of urgentrepairs. The students as well as the staff deserved better.

For renovation purposes, after lengthy negotiations it was decided to start therenovation of the school from the Armenian language and literature classroom.The enthusiasm was great. Students, teachers, and technicians started the pro-ject immediately. Today, the renovation has come to an end and the renovatedpremises will be used at new school year.

The revamped classroom opens a new page in the school’s history and givesthem hope that such generosities will continue for the future.

The sign at the entrance of the renovated classroomReads

The Armenian language and literature classroom is renovated by the SAROARMEN MANOUKIAN fund of the Montreal Tekeyan Cultural Association

Saro was a patriotic Canado-Armenian youth. He would surely be happy thatstudents will be able to study in a renovated classroom, in a school liberated bythe blood of their heroic parents.

*****************Previous years’ contributions:École Armen-Québec (purchase of library books);Montreal Children’s Hospital (Framed painting by Roxana Kibzey, medical

equipment, fundraising cards and monetary donation);Hundreds of trees planted in Armenia (Armenia Tree Project);Supporting a group of Armenia resident musicians with monetary rewards;Donation to the ’’Children’s Wish Foundation’’;Tekeyan Center’s illuminated sign;Donation to clear land mines in Artsakh (via Halo Trust);Monetary assistance to 3 families of fallen soldiers;Monetary contributions to 28 Volunteers’ families who participated in the

April 2016 Artsakh war.*****************

These charities were made possible through donations given to the “SaroManoukian Fund”. Your generosity serves as seed money to such charities. Wesincerely extend our thanks.

Arto, Annie, Aren and Lori Manoukian... and after. Before ....

Page 11: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017 • ABAKA • 11

Մեխակ Ապրեսեան. «Սեւանըզբօսաշրջիկներուն համարամենահաճելի վայրն է` անկախ եղանակէն»

Սեւանայ լիճը զբօսաշրջիկներուն ամենայաճախ այցելե լի վայրերէնէ: «Արմէնփրէս»-ի հետ զրոյցի ընթացքին ՀՀ տնտեսական զարգացման եւներդրումներու նախարարութեան զբօսաշրջութեան պետական կոմիտէինախագահի առաջին տեղակալ Մեխակ Ապրեսեան ըսած է, որ Սեւանը այնգրաւչութիւնն է , որ իւրաքանչիւր  զբօսաշրջիկ կը ցանկայ անպայմանտեսնել` անկախ եղանակէն: «Կը քննարկուի Սեւանի մէջ ենթակառուց-ւածքներու զարգացման համալիր ծրագիր՝ զայն աւելի աշխուժօրէն, աւելիփաթեթաւորուած զբօսաշրջային արդիւնքներով ներկայացնելու համար»,-ըսած է ան:

Մեխակ Ապրեսեանի խօսքով` Վարդենիս-Քարվաճառով դէպի Արցախճանապարահատուածը թոյլ կու տայ զբօսաշրջային հետաքրքրական եր-թուղի ձեւաւորել: «Սեւանի հետ կապուած` կան նաեւ զբօսաշրջային ար-տադրութիւններու ձեւաւորման ու խթանման ուղղուած ծրագիրներ, ուրպիտի ներառուին ջրասուզում, հեծանաւային զբօսաշրջութիւն, Սեւանըշրջափակող լեռներու վրայ քայլարշաւ»,- աւելցուցած է ան:

Ղնեմիէի Ս. Գէորգ եկեղեցւոյ գմբէթինխաչը վերստին տեղադրուեցաւ

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ կ ա մ ք ո վ ե ւ օ ր հ ն ո ւ -թեամբ ազատագրուած Ղնեմիէ հայ-կական գիւղի Ս. Գէորգ եկեղեցւոյխաչը, որ օծուած էր Բերիոյ ՀայոցԹեմի Առաջնորդ Գերշ . Տ . ՇահանՍրբ. Արք. Սարգիսեանի ձեռամբ,Չորեքշաբթի` 28 Յունիս 2017-ին,տեղադրուեցաւ գմբէթին վրայ ձե-ռամբ Հոգ. Տ. Արտակ Վրդ. Արապ-եանի եւ Արժ. Տ. Տաթեւ Ա. Քհնյ. Մի-քայէլեանի, ներկայութեամբ ՂնէմիէԳիւղի հայ բնակչութեան:

Ղնեմիէն եղած է հայաբնակ գիւղ։Ղնեմիէի Հայ Առաքելական Ս․Գէորգեկեղեցին կառուցուած է 1875-ինՂնեմիէի ժողովուրդին կողմէ։ Սա-կայն տեղացի ծերունիներու վկայու-թեան համաձայն, 1875-ը նորոգու-թեան թուական կը համարուի, մինչեկեղեցին մօտաւորապէս 300 տար-ւան հնութիւն եղած է։

1959-ին, օրուան առաջնորդ Ղե-ւոնդ Արք․ Չէպէեանի նախաձեռնու-թ ե ա մ բ ծ ր ա գ ր ո ւ ա ծ է կ ի ս ա ք ա ն դեկեղեցւոյ հիմնական կառուցումը։Պ ա շ տ օ ն ա կ ա ն հ ի մ ն ա ր կ է ք ը կ ա -տարուած է 9 Օգոստոս 1959-ին,իսկ նորաշէն եկեղեցւոյ օծումը՝ 31Յ ո ւ լ ի ս 1 9 6 0 - ի ն , ձ ե ռ ա մ բ Ղ ե ւ ո ն դԱրք․ Չէպէեանի։ 1997-ին, ԲերիոյՀայոց Թեմի Ազգ․ Առաջնորդութեան

կողմէ վերանորոգուած է եկեղեցւոյգմբէթը։

1 9 8 5 - ի ն շ ր ջ ա փ ա կ ի ն մ է ջ կ ա -ռուցուած է Ս․Գէորգ եկեղեցւոյ սրա-հը։

Տեղին է յիշել , որ նախքան սու-րիական պատերազմը Ղնեմիէ գե-ղ ա տ ե ս ի լ գ ի ւ ղ ի ն մ է ջ ս ո ւ ր ի ա հ ա յմիութիւններ իրենց տարեկան ճամ-բարներն ու արշաւները կը կազմա-կերպէին։ Իսկ ամէն տարի Ս․ Աստ-ւ ա ծ ա ծ ն ա յ Վ ե ր ա փ ո խ մ ա ն տ օ ն ի նհանդիպակաց Կիրակին ուխտագ-նացութիւն կը կազմակերպուէր դէ-պի Ղնեմիէի Ս․ Գէորգ եկեղեցի։

Սուրիական տագնապին առաջինտ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն , գ ի ւ ղ ը գ ր ա ւ ո ւ ե ց ա ւզ ի ն ե ա լ ա հ ա բ ե կ չ ա կ ա ն խ մ բ ա ւ ո -րումներուն կողմէ, որուն հետեւան-քով բնակչութիւնը տեղահանուե-ցաւ, իսկ եկեղեցին սրբապղծուե-ցաւ։

Գիւղի սուրիական բանակին կող-մ է ա զ ա տ ա գ ր ո ւ մ է ն ե տ ք , Բ ե ր ի ո յԹ ե մ ի Ա ռ ա ջ ն ո ր դ ը Լ ա թ ա ք ի ո յ մ է ջօծեց եկեղեցւոյ Ս. խաչը։

Այժմ եկեղեցին գտած է իր նախ-կին տեսքը, իսկ բնակչութիւնը վե-րադառնալով լծուած է գիւղի վերա-կանգնումի աշխատանքներուն։

«Արցախփոստ»-ը աշխարհի տասնեակերկիրներէ ստացաւ եւ բնակչութեանտրամադրեց 12.545 փաթեթ եւ ծանրոց

Տարուէ տարի Արցախի մէջ կ՝աճի «Արցախփոստ» ընկերութեան միջո-ցով մեր հանրապետութենէն արտերկիր առաքուող եւ ստացուող փոս-տային նամակներու եւ ծանրոցներու ծաւալները:

Եթէ փոստային ծառայութիւններով  2014-ին  ընկերութիւնն աշխարհիտասնեակ երկիրներէն ստացած,  մշակած եւ բնակչութեան տրամադրածէ  22.672  փաթեթ եւ ծանրոց, 2015-ին`  26.400  փաթեթ եւ ծանրոց, 2016-ին  45.200  փաթեթ եւ ծանրոց,  իսկ  2017-ի  առաջին եռամսեակին, անորթիւը հասած է արդեն  12.545-ի:  Այս մասին կը հաղորդեն  Արցախի Հան-րապետութեան տնտեսութեան նախարարութենէն:

Ընկերութիւնը յաջողութիւններ արձանագրած է նաեւ նամականիշե-րու,  գեղաթերթիկներու,  նամականիշերու հաւաքածուներու,  գրքոյկներուտպագրութեան գործին մէջ:

«Արցախփոստ»  ՓԲԸ-ի առաջին փոստային նամականիշները հրա-տարակուած են դեռ 1993-ի  Յունիս 1-ին:  Իր գործունէութեան ընթացքինընկերութիւնը հրատարակած եւ աշխարհին ներկայացուցած է  119  նա-մականիշ եւ գեղաթերթիկ:  Միայն  2016-ին  ան թողարկած է  14  անուն-նամականիշ`   221  հազար ընդհանուր տպաքանակով եւ մէկ գեղաթեր-թիկ` 7 հազար տպաքանակով: Իսկ 2017-ին առաջին եռամսեակին արդէնհրատարակած  է 4 թեմայով 8 նամականիշ:

2017-ին  ընկերութեան խոշոր յաջողութիւններէն էր  30.000  անդամունեցող ամերիկեան ֆիլատելիստական ընկերութեան  «AMERICAN PHI-LATELIST»  ամսագիրի  2017  թուականի Մարտ ամսուան համարին մէջԱրցախի Հանրապետութեան ֆիլատելիայի բնագաւառին մէջ անցած ճա-ն ա պ ա ր հ ի ն ե ւ   « Ա ր ց ա խ փ ո ս տ »   ը ն կ ե ր ո ւ թ ե ա ն մ ա ս ն ա գ ի տ ա կ ա ն գ ո ր -ծունէութեան մասին  «Լեռնային Ղարաբաղ»  վերնագիրով յօդուածին հրա-պարակումը:

Մեկնարկած են Դամասկոս-Երեւան-Դամասկոս երթուղիով չուերթները

«Զուարթնոց» միջազգային օդակայանին մէջ Չորեքշաբթի` Յունիս28-ին, տեղի ունեցաւ Դամասկոս- Երեւան-Դամասկոս երթուղիի պաշտօ-նական բացումը:

Չուերթի պաշտօնական բացման ներկայ էին Սուրիոյ մէջ ՀայաստանիՀանրապետութեան դեսպան Արշակ Փոլատեան, Հայաստանի մէջ ՍուրիոյԱրաբական Հանրապետութեան գործերու ժամանակաւոր հաւատար-մատար Իսսամ Նայալ, ինչպէս նաեւ շարք մը այլ պատուաւոր հիւրեր:

Յիշեցնենք, որ Հայաստանի կառավարութեան առընթեր քաղաքացիա-կան օդուղիի գ լխաւոր վարչութիւնը «Շամ ուինկս» օդանաւային ըն -կերութեան Դամասկոս-Երեւան-Դամասկոս երթուղիով թռիչքներ իրա-կանացնելու թոյլտուութիւն տրամադրած էր: Չուերթները պիտի իրակա-նացուին շաբաթը մէկ անգամ` իւրաքանչիւր Չորեքշաբթի:

Page 12: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

ԴՈԿՏ. ՀՐԱՅՐ ՃԷՊԷՃԵԱՆ

« Խ ո ս տ ո ւ մ ը » ժ ա պ ա ւ է ն ը կ ր ց ա յ դ ի տ ե լ 8մայիսին, Պէյրութ: Մէկ կողմէ ապրեցայ յուզում,բայց նաեւ` հպարտութիւն: Յուզումը` Ցեղասպա-ն ո ւ թ ե ա ն ա հ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն , ո ր ա ն գ ա մ մ ը ե ւ սգծուեցաւ մտքիս ու հոգիիս մէջ` իբրեւ ապրողիրականութիւն: Բայց «Խոստումը» ժապաւէնինառնչութեամբ յատկանշականը այն էր, որ չկայինս ա ր ս ա փ ա զ դ ո ւ ե ւ ա ր ի ւ ն ա լ ի տ ե ս ա ր ա ն ն ե ր ,ինչպէս որ է պարագան մերօրեայ շարժանկարիշատ մը արտադրութիւններու մէջ: Կրցած էինՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն « ա հ ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ը » ն ե ր -կայացնել ոչ «ահաւոր» տեսարաններու միջոցով:Եւ նոյն այդ տեսարաններուն միջոցով կրցածէին Ցեղասպանութեան իրողութիւնը, ֆիզիքա-կ ա ն - հ ո գ ե կ ա ն ե ւ հ ո գ ե բ ա ն ա կ ա ն ա պ ր ո ւ ա ծսարսափազդու ցաւը դուրս հանել: Եւ այս` հա-յուն ցաւը… Եւ իւրաքանչիւր կերպարի հետ` հայ,թուրք,ամերիկացի կամ այ լ , կեանքի իրականապրուած փորձառութիւններու եւ զգացումնե-րուն մէջէն կրցած էին դուրս բերել հայուն ողբեր-գ ո ւ թ ի ւ ն ը , բ ա յ ց ն ա ե ւ ` ա պ ր ե լ ո ւ վ ճ ռ ա կ ա մ ո ւ -թիւնը:

Բ ա յ ց կ ա ր ն ա ե ւ հ պ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն ը : Ն ո յ ն ա յ դց ա ւ ի ն մ է ջ է ն դ ո ւ ր ս ե կ ա ծ ը լ լ ա լ ո ւ ի մ ա ր դ ա րհպարտութիւնս, թէ հայը կրցաւ մէջտեղ հանելնման իրագործում մը ` տնտեսական մեծ ներ-դըրումով, ու տակաւին, շատ մը դիւանագիտա-կան հաշուարկումներով, ուր միջազգային հան-րութեան կրցան ներկայացնել հայուն արդարիրաւունքը` Ցեղասպանութեան իրողականու-թիւնը, այդ ալ համաշխարհային բեմահարթակինվրայ`  շարժապատկերի արուեստի միջոցով:

Ժապաւէնը դիտելուս յաջորդ օրը պէտք էրմեկնէի Ուաշինկթըն` Միացեալ Նահանգներումայրաքաղաք, ներկայ գտնուելու քրիստոնէա-կան միջազգային մեծ համագումար-համաժո-ղովի մը` նուիրուած կրօնական ազատութիւննե-րու եւ քրիստոնէական եկեղեցիներու ու հա-մայնքներու ներկայ օրերու ապրած ճգնաժամե-րուն: Կը մասնակցէին աւելի քան ութ հարիւր եւքառասուն ներկայացուցիչներ, որոնք եկած էինհարիւր երեսուն տարբեր երկիրներէ, բայց հա-մագումարը նո յնքան ներկայացուցչական էր ,որովհետեւ կրցած էր ի մի հաւաքել տարբերքրիստոնէական համայնքներու բարձրաստիճաններկայացուցիչներ` Կաթողիկէ, Ուղղափառ եւԱւետարանական, ներառեալ` Պապական Աթոռիպատուիրակը:

Համաժողովը թէեւ ընթացք առաւ կրօնականա զ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ե ւ ա ն ո ն ց ի ր ա ւ ո ւ ն ք ի ե ւյարգումի անհրաժեշտութիւններուն վրայ լու -սարձակ բանալով, բայց նաեւ` անոր ոչ համա-հաւասար կիրարկումին: Շեշտը դրուեցաւ քրիս-տոնէական համայնքներու կրած տագնապնե-րուն եւ ահաբեկումներուն վրայ , մանաւանդ`միջինարեւելեան տարածաշրջանին մէջ:

Հայր Տուկլաս Ալպազի կու գայ Իրաքէն: Անքաղդէական համայնքի հոգեւոր հովիւ է, որ մին-չեւ օրս լծուած է տքնաջան ծառայութեան` իրեկեղեցիին ու համայնքին համար: Կ՛ապրի ու կըգ ո ր ծ է Պ ա ղ տ ա տ ի մ է ջ : « Ա ւ ե լ ի ք ա ն տ ա ս ը օ րառեւանգուած մնացի» նախադասութեամբ իր

ելոյթը սկսաւ հայր Ալպազի: Ան ներկայացուց իրտասը օրերու արգելակումը, ֆիզիքական, հոգե-կան ու հոգեբանական այն ահաւոր չարչարանք-ները, որոնց ենթարկուած էր: Ծայրայեղական ուահաբեկչական խմբաւորումներ առեւանգած էինզինք: «Այս խմբաւորումները կը ձգտէին առե-ւանգել եկեղեցական առաջնորդներ, որպէսզիաւելիով վախ եւ անորոշութիւն յառաջացնեն հա-ւաքականութիւններու մէջ»:

Հայր Ալպազի ներկայացուց Իրաքի ներկայիրավիճակը` իր տարբեր կնճռոտած երեւոյթնե-րով: Միջհամայնքային տարբեր բախումները`փոքրամասնութիւններուն, քրիստոնեայ թէ այլ,կրած չարչարանքները եւ տեղահանութիւնները,լուսարձակի տակ առնելով այն, թէ ինչպէ՛ս քրիս-տոնեայ համայնքը կը նուազի, եւ մարդիկ ստիպ-ւած կ՛ըլլան լքելու իրենց տունն եւ երկիրը:

« Ե թ է պ ի տ ի ը ն տ ր ե մ ս ի ր ե լ ը , թ է լ ք ե լ ը , ե սկ՛ընտրեմ սիրելը», ըսաւ ան: «Կը սիրեմ իմ հայ-րենիքս` Իրաքը, եւ կ՛ուզեմ կառչած մնալ անոր,որովհետեւ քրիստոնեայ եկեղեցին այս երկրինծնունդն է», շարունակեց ան:

Հայր Ալպազիի մէջ եթէ մէկ կողմէ նշմարելի էնուիրուածութիւնը, բայց նաեւ` ինքնավստահ եւքաջ կղերականի նկարագիրը: Ան չվարանեցաւիր խօսքը ուղղել ամերիկեան հասարակութեան`նոյնինքն անոր մայրաքաղաքին մէջ. «Արթնցի՛ր,Ամերիկա…»: Արթնցիր տեսնելու համար, թէ ի՛նչտեղի կ՛ունենայ Իրաքի մէջ, եւ թէ ինչպէ՛ս եր-կիրը պառակտուած եւ քաոսային վիճակի մը մէջյայտնուած է, իսկ փոքրամասնութիւններ, յատ-կապէս քրիստոնեաններ, ինչպէ՛ս հալածանքիկ՛ենթարկուին…

Համաժողովին կարեւոր անդրադարձներէնմէկն էր Միացեալ Նահանգներու փոխնախագահՄայք Փենսիի ելոյթը. ան ընդգծեց միջինարեւել-եան տարածաշրջանի իրադարձութիւններունմէջ կրօնական ազատութիւններու չգոյութիւննո ւ ո տ ն ա կ ո խ ո ւ մ ը ` փ ո ք ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւն կ ա տ մ ա մ բ հ ա լ ա ծ ա ն ք ն ե ր ն ո ւ ա ն ո ն ց կ ր ա ծզրկանքները լուսարձակի տակ առնելով: Փոխ-նախագահը անդրադարձաւ քրիստոնեայ հա-մայնքներուն իրավիճակին եւ ընդգծեց, որ Ամե-րիկայի ներկայ վարչակարգը մօտէն կը հետեւիեւ իրազեկ է բոլոր իրականութիւններուն: «Մենքմօտէն կը հետեւինք բոլոր դժբախտութիւննե-րուն եւ այն զրկանքներուն ու հալածանք-ջար-դերուն, որոնց ենթակայ են համայնքային փոք-

րամասնութիւնները Միջին Արեւելքի մէջ», ըսաւան ու շարունակելով. աւելցուց` «Ժամանակն է,որ Միջին Արեւելքի մէջ տեղի ունեցող այս բոլորաղէտները իրենց անունով կոչուին: Եւ այդ անու-նը ցեղասպանութիւն է», եզրափակեց փոխնա-խագահը…:

Ե թ է զ օ ր ա ւ ո ր հ ա ս տ ա տ ո ւ մ մ ը ն է ր ա յ ն , ո րփոխնախագահը կատարեց, եւ այդ ալ` բաւականինք նավստահ, բայց չ ուշ աց աւ իմ մէ ջս ծնածհարցումը: «Բայց արդեօք ե՞րբ Հայոց Ցեղաս-պանութիւնը եւս պիտի կոչուի իր անունով…»:

Բաւական « յագեցած» էի ժողովներէն: Եթէմէկ կողմէ կար շատ տեղեկութիւն,ողբերգութիւնեւ զգաստութիւն ` եկեղեցական մեծ թիւ ներ-կ ա յ ա ց ն ո ղ հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն հ ա մ ա կ ա ր գ ի մ ըկ ո ղ մ է , բ ա յ ց ն ո յ ն ք ա ն ն ա ե ւ ս պ ա ռ ի չ է ի ն ա յ դբոլորը: Սպառիչ, որ կը յոգնեցնէ մարդուն միտքնու հոգին:

Բայց կար նաեւ պատեհ առիթը ժողովի ըն-թ ա ց ք ի ն բ ա ժ ն ե կ ց ե լ ո ւ ի մ ` հ ա յ ո ւ ն ց ա ւ ը : Ե ւակնարկելով շրջանի տագնապներուն ու մտա-հոգութիւններուն, նաեւ այն բոլոր «սպանդնե-րուն» , որոնք կը շարունակուին տարբեր հա-մայնքներու հաշուո յն , ըսի : «Եթէ քսաներորդդարու առաջին Ցեղասպանութիւնը` հայ ժողո-վուրդի հանդէպ, ընդունուէր եւ դատապարտուէրըստ պատշաճի, պիտի կանխուէին եւ հաւանա-բար չքաջալերուէին պատմութեան ընթացքինմարդկութեան հանդէպ կրկնուող իրերայաջոր-դող դժբախտութիւնները` տարիներէ ի վեր եւմինչեւ օրս»:

Ուաշինկթընի օդակայանէն կը վերադառնամՊէյրութ` մտորումներուս մէջ սուզուած: Յոգնած,սպառած եւ երեւի քիչ մըն ալ` զայրոյթով լեցունմտորումներ, թէ ինչո՛ւ մինչեւ այսօր կայ «քաշ-քըշուքը» հայուն Ցեղասպանութեան եւ զայն իրճշգրիտ «անունով» (չ)կոչելու յանդգնութիւնը:

Եւ կը վերադառնամ «Խոստումը» ժապաւէնինեւ այն բոլոր կերպարներուն, զորս ժապաւէնըկրցած էր ստեղծել: Աննան, որ Ֆրանսա ապրածէր, բայց  «զօրաւոր հայ է»… Միքայէլը, որ Ցե-ղասպանութեան բոլոր դժբախտութիւնները ապ-ր ե լ է ե տ ք ո ր բ ե ր ո ւ խ ո ւ մ բ ի ն հ ե տ հ ա ս ա ծ է րՄիացեալ Նահանգներ, եւ որ իր վերապրումինոր կեանքին ընթացքին, Ցեղասպանութենէն ուարհաւիրքէն տարիներ ետք, արդէն չափահասդարձած որբերուն դիմաց վճռականօրէն յայտա-րարեց. «Բայց մենք այսօր կա՛նք եւ հո՛ս ենք»:

Օդակայանին մէջ , յոգնած` մտորումներէս ,դարձեալ տեսայ, թէ հայը այսօր տակաւին «կա՛յու հո՛ս է», եւ եթէ «հոս»-ը քիչ մը ամէն տեղ է,բայց հայը կեցած է «զօրաւոր»: Եւ «հոսկէ» թէ«հոնկէ» կը շարունակէ «արթնցնել» համաշխար-հային համակարգը` գոչե լով , թէ հայուն ցաւըպէտք է «կոչել իր անունով»`Ցեղասպանութիւն:

« Խ ո ս տ ո ւ մ ը » ,   հ ա յ ր Ա լ պ ա զ ի ն ե ւ Մ ի ա ց ե ա լՆահանգներու փոխնախագահը: Երեք իրադար-ձութիւններ, զորս ապրեցայ մէկ ամսուան ըն-թացքին: Երեք իրադարձութիւններ, որոնք իրա-րու առնչուած են եւ կու գային դարձեալ յիշեց-նելու, իմա` արթնցնելու, թէ հայուն աղէտը պէտքէ կոչել իր անունով` ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆ, իսկհայը միշտ պիտի շարունակէ յիշել եւ պահանջելզայն` Ցեղասպանութիւն եզրին ճշգրիտ ու լիի-րաւ օգտագործումը:

12 • ABAKA • LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017

Երեք Ապրուած Իրադարձութիւններ. «Իր Անունով Պէտք Է Կոչել»

Եւրոխորհրդարանը ներկայացնող հինգկուսակցութեան խմբակցութիւններու ղե-կավարները համատեղ նամակ մը յղած ենԹուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտո-ղանին եւ վարչապետ Պինալի Եըլտըրըմին`կոչ ընելով երկրին մէջ ապահովելու մա-մուլի ազատութիւնը:

Այս մասին, ըստ Artsakhpress.am-ի, կըյայտնէ գերմանական Deutsche Welle -ը:

Նամակին մէջ կուսակցութիւններու ներ-կայացուցիչները ընդգծած են լրագրողնե-րու` ազատօրէն եւ առանց վախի լուրեր գրել կարողանալու անհրաժեշ-տութիւնը: Անոնք նաեւ յիշեցուցած են, որ Թուրքիան, որ վաւերացուցած էՄարդու իրաւունքներու եւրոպական համաձայնագիրը, պարտաւոր է

երաշխաւորելու մտքի եւ մամուլի ազատու-թիւնը:

ԵԽ-ն ներկայացնող կուսակցութիւններըյորդորած են ազատ արձակել Իսթանպուլիմէջ կալանքի տակ գտնուող գերմանականDie Welt պարբերականի Թուրքիոյ լրագրողՏենիզ Իվճելը` նշելով, որ «լրագրողը իր գոր-ծը ընելու համար ահաբեկչութեան մէջ ան-տ ե ղ ի մ ե ղ ա դ ր ո ւ ե լ ո վ չ ի կ ր ն ա ր բ ա ն տ ա ր -կըուիլ»:

Նամակը ստորագրած են Եւրոպայի ժո-ղովրդական կուսակցութիւնը, Եւրոպայի սոցիալիստներու կուսակցու-թիւնը, Եւրոպայի պահպանողականներու եւ կառուցողներու դաշինքը,Լիպերալ եւ ժողովրդավարական դաշինքը, Կանաչները:

ԵԽ կուսակցութիւնները Թուրքիոյ կոչ ըրած են յարգելու մամուլի ազատութիւնը

Page 13: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

Ռ. Հատէճեան

Ո մ ա ն ք վ ա խ ն ա լ ո վ , ո ր ս խ ա լ կ ը խ օ ս ի ն , կ ըխուսափին հայերէն խօսելէ, եւ ես անոնց շարու-նակ կ՛ըսէի.

– Հոգ չէ, սխալ խօսեցէք, բայց հայերէն խօ-սեցէք:

Այսօր ալ նոյնը կ՛ըսեմ ու պիտի ըսեմ: Միայնթէ սխալ խօսիլ կայ, սխալ խօսիլ ալ կայ: Կարգմ ը ս խ ա լ ն ե ր կ ր ն ա ն ն ե ղ կ ա ց ո ւ թ ե ա ն մ ա տ ն ե լմ ա ր դ ը , ն ո յ ն ի ս կ կ ր ն ա ն գ ո ր ծ բ ա ն ա լ ա ն ո րգլխուն:

Ուրիշ լեզուներ զիս չեն շահագրգռեր, բայցհայերէնը իր հարուստ բառապաշարով կրնայսխալ խօսած ը լ լա լու ծուղակներ լարե լ մեզի :Ասիկա կատակի նիւթ ալ կրնայ դառնալ: Ուստիմենք այս կատակի կողմէն մօտենանք եւ փընտ-ռենք, թէ սխալ արտասանութիւններ ինչ ար-դիւնքներ կրնան տալ մեր մայրենիով խօսող-ներուն:

Յիշեմ մեր դպրոցները: Դպրոցներուն համարկ՛ըսենք, որ ասոնք ուսում կը ջամբեն: Ջամբելբայը կը նշանակէ տալ, մատակարարել: «Ուսումջամբել» բացատրութիւնը կը նշանակէ ուսումտալ, ուսում մատակարարել: Դպրոցները ուսումկու տան, ուսում կը ճամբեն: Այս ջամբել բառըարդէն ուսումէն զատ ո՛չ մէկ բառի հետ կը գոր-ծածենք: Դպրոցները ուսում կը ջամբեն: Բայցչը լ լա ՛ յ , որ ձայնային նմանութենէ խաբուե լովըսէք.

– Դպրոցները ուսում կը ճամբեն:«Ջամբել»-ու եւ «Ճամբել»-ու միջեւ մեծ տար-

բերութիւն կայ : Մէկը տալ կը նշանակէ, միւսըվռնտել: Դպրոցը ուսում չի վռնտեր: Ուսում կուտայ:

Բոլորս ալ մեր ապրած երկրի օրէնքներունհպատակելով` տուրք կը վճարենք, հարկ կը վճա-ր ե ն ք : Հ ա ր կ ը տ ո ւ ր ք կ ը ն շ ա ն ա կ է : Ա ն , ո ր ի րտուրքը կը վճարէ, իրաւունք կ՛ունենայ ըսելուկամ գրելու.

– Ես հարկատու եմ:Բայց չըլլայ, որ ձայնի նմանութենէ խաբուելով`

ըսէ.– Ես յարկատու եմ:Այն ատեն կը ստիպուի տալ ո՛չ թէ իր հարկը,

այլ` իր յարկաբաժինը:Անշուշտ կը կատակենք: Բայց այս կատակը

մեզի մտածել կու տայ, կամ մտածել պէտք է տայմեր լեզուին մէջ գործածուած ինչ-ինչ նմանա-ձայն բառերու մասին: Փոքրիկ սխալով մը այդմ է կ բ ա ռ է ն կ ր ն ա ք ց ա տ կ ե լ դ է պ ի մ ի ւ ս բ ա ռ ը :Ահաւասիկ` աշակերտ մը, որ բաւական երկարժ ա մ ա ն ա կ է ի վ ե ր ի ր դ պ ր ո ց ա կ ա ն դ ա ս ե ր ո ւ նվրայ կ՛աշխատի: Կը հարցնենք, թէ ի՛նչ կ՛ընէ: Անկ՛երեւի, թէ ուսուցիչէն նոր սորված է, կը գործա-ծէ գեղեցիկ բառ մը.

– Դաս պատրաստելով կը պարապիմ:«Պարապիլ»-ը պարապ բառին հետ կապ չու-

նի, զբաղիլ կը նշանակէ: Մեր աշակերտը մեզիըսաւ, որ «Դաս պատրաստելով զբաղած է»: Բա-րեբախտաբար ճիշդ ըսաւ: Կրնար սխալ մը գոր-ծել ու ըսել.

– Դաս պատրաստելով կը տառապիմ:Թերեւս իսկապէս կը տառապի իր այդ դասը

սորվելու ընթացքին, բայց գիտենք, որ ան այդ-պէս ըսել չէր ուզած:

Շատ անգամ անդրադարձած ենք այն նմա-նութեան, որ կը գտնուի «Ճար» ու «Ճառ» բառե-րուն միջեւ : Ոմանք իրարու հետ կը խառնե՞նարդեօք հնչիւնով այնքան մօտիկը, բայց իմաս-տով այնքան հեռու այս երկու բառերը: Չեմ կար-ծեր, որ կը խառնեն, հայախօս մարդը այնքան մըգիտէ: Բայց թերեւս ուղղագրութեան մէջ այնքանալ վարպետ չէ: Ուստի, եթէ դժուարութեան մըդիմաց լուծում չի կրնար գտնել, եթէ այդ դժուա-րութիւնը չի կրնար յաղթահարել, պիտի գրէ.

– Ճար չունիմ:Չըլլայ, որ գրէ «Ճառ չունիմ»: Աղէտ չի պատա-

հիր անշուշտ, բայց դիմացինը կը կարծէ, որ անխօսելու խօսք, ըսելու ճառ չունի:

Ճառ խօսիլ: Աւելի գեղեցիկ բառը ունինք: Ճա-ռ ա խ օ ս ո ւ թ ի ւ ն : Ճ ա ռ ա խ օ ս ն ե ր շ ա տ կ ա ն մ ե րշուրջ, մանաւանդ ակադեմական շրջանակներէներս: Ասոնք յաճախ հոս ու հոն կը հրաւիրուինզանազան նիւթերու մասին ճառախօսելու: Ահաանոնցմէ մէկը, որ կ՛ըսէ.

Այս իրիկուն պիտի ճառախօսեմ:Չըլլայ, որ սխալ հասկնաք ու կարծէք, որ ան

կ՛ըսէ.– Այս իրիկուն պիտի չարախօսեմ:Թէեւ աշխարհի վրայ, մանաւանդ քաղաքա-

կան մարզէ ներս, շատեր բեմ կը բարձրանան,որպէսզի չարախօսեն, որպէսզի ասոր անոր հաս-ցէին չարախօսութիւն ընեն, բայց մեր գործը հի-մա մեր արժանաւոր ճառախօսներուն հետ, է եւանոնք ալ իրենց կարգին գործ չունին չարա-խօսութեան հետ: Անոնք թերեւս կրնան երբեմնգործ ունենալ «շատախօսութեան» հետ, բայցանոնցմէ ոչ մէկը անշուշտ մեզի պիտի ըսէ.

– Այս իրիկուն պիտի շատախօսեմ:Եթէ կատակը մէկդի ընենք, պիտի ըսենք, որ

բարեբախտաբար վերիններուն նման սխալներչեն գործուիր մեր արդէն բառերու աղքատու-թեամբ ընթացող խօսակցութիւններու ընթաց-քին: Ա յս պատճառով ալ պիտի շարունակենքըսել.

– Սխալ խօսեցէք, հոգ չէ, բայց մեր մայրենիովխօսեցէք:

Այնուհանդերձ ահաւասիկ մեր մէկ բարեկամը,որ իր կնոջը հետ թեւ-թեւի մեր դիմաց կ՛ելլէ: Կըխօսինք: Կը խօսինք ամուսնական կեանքի մա-սին: Մեր բարեկամը կ՛ըսէ.

– Ամուսնութիւնը կեանքի յորձանքի մաս կըկազմէ:

Իրաւունք ունի : Ամուսնութիւնը բնականոնպայմաններու մէջ կեանքի յորձանքին, այսինքնկեանքի հոսանքին, կեանքի գնացքին մասերէնմէկն է: Բայց չըլլայ, որ լեզուն սայթաքի ու ըսէ.

– Ամուսնութիւնը կեանքի փորձանքին մաս կըկազմէ:

Խեղճը առաջին ապտակը պիտի ստանայ իրկնոջմէ:

LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017 • ABAKA • 13

Յուշատետր. Պտոյտ Մը Հայոց Լեզուի ԲառարանինՄէջ. Հոգ Չէ, Սխալ Խօսեցէք, Բայց…

Հայաստանի եւ Արցախի մէջ կը յիշեն Արցախեան պատերազմիհետեւանքով 800-էն աւելի անհետ կորածները

Հայաստանի եւ Արցախի մէջ Յու-նիս 29-ին կը յիշեն Արցախեան պա-տերազմին հետեւանքով անհետ կո-րած ազատամարտիկները:

Ըստ Armenpress.am-ի՝ Արցախիռազմագերիներու, պատանդներուեւ անյայտ կորածներու հարցերովզբաղող պետական յանձնաժողովին ա խ ա գ ա հ Վ ի ք թ ո ր Ք ո չ ա ր ե ա ն ըը ս ա ծ է , ո ր Ա ր ց ա խ ե ա ն ա զ ա տ ա -մարտի տարիներուն Լեռնային Ղա-րաբաղի Հանրապետութենէն ան-յ ա յ տ կ ո ր ա ծ կ ը հ ա մ ա ր ո ւ ի ա ւ ե լ իքան 600 մարդ, սակայն անոնք դեռվերջնական թիւերը չեն:

«Մենք աշխատանքներ կը տա-նինք ճշդելու նաեւ շահումեանցինե-րուն թիւը, քանի որ անոնք յատկա-պ է ս տ ե ղ ա փ ո խ ո ւ ա ծ ե ն Ռ ո ւ ս ի ո յԴաշնութիւն»,- ըսած է ան: ՎիքթորՔոչարեանի խօսքով ` անյայտ կո-րածները գտնելու եւ անոնց հայրե-ն ա դ ա ր ձ ե լ ո ւ ն ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ ա շ խ ա -տ ա ն ք ն ե ր ը ո չ մ է կ ա ր դ ի ւ ն ք կ ո ւտան: «Ատրպէյճանը, ինչպէս միշտ,մեզի հետ ուղիղ կապ չի հաստա-տեր, եւ աշխատանքները այդ ուղ-ղութեամբ բաւական բարդ են: Ինչհնարաւոր է, կը կատարուի ԿարմիրԽաչի միջազգային կոմիտէի օգնու-թեամբ»,- ըսած է ան: Արցախի մէջանյայտ կորած ազատամարտիկնե-

րու ընտանիքներուն կը ցուցաբեր-ւի նիւթական, բարոյական, հոգե-բանական օգնութիւն:

Հայաստանի մէջ Գերիներու, պա-տանդներու եւ անյայտ կորածներուհարցերով զբաղող յանձնաժողովինառընթեր աշխատանքային խում-բի ղեկավար Արմէն Գաբրիէլեանընշած է, որ Արցախեան պատերազ-մին հետեւանքով Հայաստանի   մէջանյայտ կորած կը համարուի 200-էն աւելի մարդ:

«Ղարաբաղեան հակամարտու-թեան հետեւանքով անյայտ կորած-ները գտնելու եւ հայրենադարձելուուղղութեամբ զանազան միջազգա-յ ի ն հ ա ր թ ա կ ն ե ր ո ւ մ է ջ ո ր ո շ ա կ իյաջողութիւններ արձանագրուածեն: «Սակայն տուեալ գործընթացինմ է ջ պ է տ ք է ն ե ր գ ր ա ւ ո ւ ա ծ ը լ լ ա յատրպէյճանական կողմը: Մենք բո-լ ո ր հ ն ա ր ա ւ ո ր մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն հ ա ր -թակները կ’օգտագործենք յաջողու-թեան հասնելու համար», - ըսած էան: Գաբրիէլեանը նշած է, որ ան-յայտ կորած ազատամարտիկներուընտանիքներուն կը ցուցաբերուիօգնութիւն ` սկսեալ անվճար բուժօգնութենէն, հասարակական տար-բեր փաթեթներու , արտօնութիւն-ներու տրամադրումէն, մինչեւ նիւ-թական միջոցներու տրամադրում:

Անյայտ կորած ազատամարտիկիյիշատակի օրը` Յունիս 29-ին, Հա-յաստանի եւ Արցախի մէջ շարք մըձեռնարկներ կ’իրականացուին: Ար-ցախի մէջ Անյայտ կորած ազատա-մարտիկներու յիշատակին կանգ-նեցուած խաչքարին մօտ Նախա-գահ Բակօ Սահակեանի գլխաւորու-թեամբ պետական այրերը, զինուո-ր ա կ ա ն ն ե ր ը ծ ա ղ կ ե պ ս ա կ ն ե ր կ ըտեղադրեն: Հայաստանի մէջ ՀՀ ՊՆե ւ Գ Շ ղ ե կ ա վ ա ր կ ա զ մ ը , Հ Հ Պ Նառընթեր հասարակական խորհուր-դը, գերիներու , պատանդներու եւա ն յ ա յ տ կ ո ր ա ծ ն ե ր ո ւ հ ա ր ց ե ր ո վ

զբաղող կառավարական յանձնա-ժ ո ղ ո վ ի ա ն դ ա մն ե ր ը , Ա ր ց ա խ ե ա նպատերազմի վեթերաններն ու ՀԿ-ն ե ր ո ւ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չ ն ե ր ը կ ’ ա յ -ց ե լ ե ն « Ե ռ ա բ լ ո ւ ր » զ ի ն ո ւ ո ր ա կ ա նպանթէոն, ուր հոգեհանգիստի կարգկ’իրականացուի: Հայաստանի մէջՅունիս 29-ի օրուան նուիրուած ձեռ-նարկները կը շարունակուին մինչեւՅու լիս 7, քանի որ կը ծրագրուինայցելութիւններ նաեւ մարզեր:

Արցախեան պատերազմին հետե-ւ ա ն ք ո վ ա ն հ ե տ կ ո ր ա ծ ա զ ա տ ա -մարտիկներուն օրը կը նշուի 2000թուականէն:

Page 14: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

14 • ABAKA • LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017

Հարցազրոյց Հրաչ Չիլինկիրեանի...Շար. էջ 6-էն

Նախ ըսեմ, որ Միջին Արեւելքի քրիստոնէու-թիւնը ընդհանրապէս արեւմտեան երկիրներուօրակարգին մէջ ալ չի յիշուիր: Այսպէս ըսենք՝արեւմտեան պետական կամ հասարակութիւննե-րու տեսադաշտին մէջ չեն անոնք: Երբ ՄիջինԱրեւելք կ՚ըսես՝ մարդիկ անմիջապէս կը մտածենահաբեկչութեան մասին, «Իսլամական Պետու-թեան» մասին, բայց ոչ ոք կը մտածէ, որ ՄիջինԱրեւելքը քրիստոնէութեան օրրան է , այնտեղծնած է քրիստոնէութիւնը եւ այնտեղ է, որ հինարմատներ ունի եւ այդ արմատները այսօր մերթընդ մերթ կը տկարանան:

Ինչ կը վերաբերի ապագային՝ անորոշ է, բայցես այն կարծիքին չեմ, որ քրիստոնէութենէն լրիւպիտի պարպուին այդ երկիրները: Յստակ է, որե կ ո ղ տ ա ս ն ա մ ե ա կ ն ե ր ո ւ ն թ ո ւ ա յ ի ն ի մ ա ս տ ո վշատ աւելի փոքր համայնքներ պիտի ըլլան այն-տեղ: Յատկապէս մեր պարագային՝ հաւանաբարհայկական համայնքները շատ աւելի փոքր պիտիըլլան:

Գաղթականութիւնը իր զգալի հետեւանքներըպիտի ձգէ այնտեղի համայնքներուն վրայ, որով-հ ե տ ե ւ գ ա ղ թ ո ղ ն ե ր ը ձ ե ւ ո վ մ ը մ ի ջ ի ն խ ա ւ իանդամներն են՝ բժիշկներ, ուսուցիչներ, արհես-տաւորներ եւ այլք. այն խաւը, որ հիմնականօ-րէն կը պահէր մեր համայնքային կառոյցները՝դպրոց, ակումբ, եկեղեցի եւ այ լն: Ուրեմն, երբայդ խաւը կամաց-կամաց կը նօսրանայ, կը նշա-նակէ, որ մենք ունինք ուղեղներու արտահոսք եւ,ա ն ո ր հ ե տ ե ւ ա ն ք ո վ , ն ի ւ թ ա կ ա ն ա ղ բ ի ւ ր ն ե ր ո ւնուազում, քանի որ այդ արհեստավարժ մարդի-կը հոն չեն, որպէսզի աշխատին եւ պահեն մերհամայնքային կառոյցները:

Ուրեմն՝ այս բոլորին իբրեւ հետեւանք, կըր-նանք ըսել, որ մեր ազգային, համայնքային կա-ռոյցները հետզհետէ պիտի տկարանան, եւ ար-դէն որոշ չափով տկարացած են: Ա յսինքն՝ կընշանակէ, որ փոխանակ քսան դպրոց ունենալու,թերեւս պէտք է մտածենք զանոնք միացնելուհինգ, վեց դպրոցներու մէջ:

Իսկ մարդուժը, որ տարբեր երկիրներ կ՚եր-

թայ, իր դրական ազդեցութիւնը կ՚ունենա՞յայդ երկիրներուն մէջ, մանաւանդ որ մենք այդերկիրներու հայութեան մասին գիտենք, թէաշխատասէր են, շէնցնող են, ո՛ւր որ երթան՝ինքզինքնին կը փաստեն եւ այդպէս եղած էդարերու ընթացքին:

Հ ե տ ա ք ր ք ր ա կ ա ն հ ա ր ց ո ւ մ մ ը ն է , ո ր ո ւ նկրնանք թէ՛ դրական, թէ՛ ժխտական ձեւով նայիլ:

Պատմութեան ընթացքին ալ, երբ Հայաստանըտկար եղած է եւ անկումի մէջ գտնուած է, ուրիշգաղութներ սփիւռքի մէջ ծաղկած են: Օրինակ՝Ա ն ի ի կ ո ր ծ ա ն ո ւ մ է ն յ ե տ ո յ , Ե գ ի պ տ ո ս ի մ է ջձեւաւորուած է ծաղկուն հայկական համայնք մը:Ուրեմն երբ գաղութէ մը արտագաղթ կայ, ո՛ւր որուղղուի արտագաղթի հոսքը, այնտեղ կը շա-րունակուի կամ կը վերականգնի համայնքայինկ ե ա ն ք ը : Ա յ ս օ ր վ ս տ ա հ օ ր է ն Գ ա ն ա տ ա յ ի մ է ջսփիւռքահայերը ձեւով մը նոր շունչ տարած ենհայ համայնքին, օրինակ՝ հայկական դպրոցնե-րուն մէջ կրնան Հալէպէն գացած ուսուցիչներաշխատիլ եւ այլն: Ատիկա դրական բան մըն է,իսկ երկրորդ խնդիրը այն է, որ եթէ Սփիւռք երե-ւոյթի տեսանկիւնէն նայինք՝ Լիբանան, Սուրիակամ Մոնթրէալ, նորէն սփիւռքի մասին է խօս-քը:

Այսինքն՝ աշխարհագրական տարբերութիւնըկայ, բայց բովանդակութեան, իրականութեանառումով՝ կը մնայ Սփիւռքեան իրականութիւն:Ա ն շ ո ւ շ տ , ա յ ն տ ե ղ կ ա ն ն ր բ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր . Մ ի ջ ի նԱրեւելքի մէջ հայերը լաւապէս պահպանած ենլեզուն եւ մշակոյթը, այն ալ որովհետեւ կ՚ապրինիբրեւ քրիստոնեայ փոքրամասնութիւն՝ իսլամերկիրներու մէջ: Իսկ Արեւմուտքի մէջ տարբեր է,բայց սփիւռքը՝ Սփի՛ւռք է:

Ուրիշ հարց մըն ալ , որուն մասին վերջերսսկսայ մտածել. հիմա կայ սփիւռքին Սփիւռքը՝Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ : Ա յ ս ի ն ք ն ՝ ս փ ի ւ ռ ք ա հ ա յ ե ր ,որոնք եկած են Հայաստան եւ երկար տարիներհոս կ՚ապրին, ձեւով մը «Սփիւռք» մըն են՝ Հա-յաստանի մէջ, որովհետեւ անոնք ընդհանրապէսՀայաստանի հասարակութեան կողմէ կը դիտ-ւին որպէս սփիւռքահայեր, ոչ թէ իբր համաքա-ղաքացիներ, եւ անոնք կրկին կը մնան Սփիւռք,այս անգամ՝ հայրենիքի մէջ : Եւ ունինք նաեւմիւս երեւոյթը՝ Հայաստանի Սփիւռքը՝ սփիւռքիմէջ: Այս հարցերը ուսումնասիրութեան նիւթեր

են, որոնք կրնան դոկտորականի լաւ նիւթ դառ-նալ:

Վերադառնալով Մերձաւոր Արեւելքին՝ տա-րածաշրջանը խաղաղելուն պէս գաղթողներըետ կը դառնա՞ն:

Միշտ պատերազմէն փախչող մարդը պար-տադրուած կը փախչի՝ այն միտքով, որ քանի մըտարի երթայ, այդ ամէն ինչը անցնի, նորէն ետդառնայ: Նման պարագաներուն միշտ այդպէս է՝ժամանակաւոր կ՚երթաս, բայց այդ ժամանակա-ւորը կը դառնայ մշտական: Շատ քիչ անգամներեղած են ետ դարձողներ, օրինակ՝ Լիբանանիպատերազմէն երբ մարդիկ Էմիրութիւններ կամՄ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե ր գ ա ղ թ ա ծ ե ն , ա յ ս օ րե ր ե ս ո ւ ն տ ա ր ի է ի վ ե ր ա ն ո ն ք հ ո ն ե ն , օ ր մ ըթերեւս վերադառնան, բայց այդ ժամանակաւորըյաճախ տասնեակ տարիներով կ՚երկարի, երե-խաները կը մեծնան, կեանքը կը փոխուի եւ վե-րադարձը կը դժուարանայ: Կեանքն է նաեւ, որմեզ կը ձեւաւորէ:

Ի՞նչն է պատճառը, որ հայեր, այս կամ այներկրին մէջ ապրելով եւ Հայաստանը այնքանալ գրաւիչ ապրելու միջավայր չնկատելով,իրենց միտքին մէկ անկիւնը անպայման ունինՀայաստանը: Արդեօք հայրենիքի ո՞ւժն է այդմէկը, թէ՞ ուրիշ պատճառ մը եւս կայ:

Անշուշտ, հայրենիքի ուժն ալ կայ: Իբրեւ ըն-կերաբան՝ իմ մօտեցումս այն է, որ երբ դուն կ՚եր-թաս ուրիշ երկիր մը, միշտ այդ երկրի հասա-րակութիւնը պայման չէ, որ քեզ ընդունի իբրեւիր մէկ մասնիկը, դուն միշտ դրսեցի ես, միշտօտար ես, կրնաս այդ երկրին անձնագիրը ունե-նալ, բայց խօսքիդ մէջ օտար շեշտ մը կայ, մոր-թիդ գոյնը քիչ մը թուխ է, եւ այլն: Եւ որովետհեւայդ «օտարութիւնը» կայ, դուն կը զգաս, որ քուարմատդ Հայաստանն է, հայրենիքն է: Սփիւռքըիր զգացումով իր հաւաքական երեւակայութեանմէջ հայրենիքի գաղափարը պահեր է, իբրեւ իրգոյութեան աղբիւրը ստեղծելով իր երեւակայա-կան հայրենիքը: Անշուշտ, Հայաստանին հակելուպատճառներէն են նաեւ մշակոյթն ու լեզուն, եւՀայաստանը ի վերջոյ այդ բոլորին աղբիւրն է, որմեզի եկած է դարերէ ի վեր:

Արժանթինցի մասնագէտներու հետ քննարկած ենգիւղոլորտի մէջ խորհրդատուական համակարգիզարգացման հարցերը

ՀՀ գիւղատնտեսութեան նախարար Իգնատի Առաքելեանը Յունիս30-ին ընդունած է Հայաստանի Հանրապետութեան մէջ Արժանթինի Հան-ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ա ր տ ա կ ա ր գ ե ւ լ ի ա զ օ ր դ ե ս պ ա ն Կ ո ն զ ա լ օ Ո ւ ր ր ի ո լ ա -պէիդայի գլխաւորած պատուիրակութիւնը: Այս մասին կը տեղեկացնեն ՀՀգիւղատնտեսութեան նախարարութեան հասարակայնութեան հետ կա-պերու բաժինէն:

Հանդիպման նպատակը Արժանթինի Հանրապետութեան եւ Հայաս-տանի Հանրապետութեան միջեւ «Գիտասփիւռի եւ գիւղատնտեսականկառուցակազմի համակարգի ամրապնդում» ճարտարագիտական ծրա-գիրի համառօտ ներկայացումն էր:

ՀՀ գիւղատնտեսութեան նախարար Իգնատի Առաքելեանը՝ ողջունելովհիւրերը՝ իր խօսքին մէջ ընդգծած է գիւղատնտեսութեան ոլորտին մէջխորհրդատուական համակարգի զարգացման կարեւորութիւնը եւ շնոր-հակալութիւն յայտնած Արժանթինի կառավարութեան` այդ ուղղութեամբիրականացուող աջակցութեան համար:

« Մ ե ր ն պ ա տ ա կ ն է ա յ ս ծ ր ա գ ի ր ի ն մ ի ջ ո ց ո վ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն -րապետութեան մէջ հզօրացնել գիւղատնտեսութեան խորհրդատուականծառայութիւնները եւ ուսուցման համակարգին մէջ ապահովել գիտութիւն-խորհրդատու-հողատէր շղթայի արդիւնաւէտ համագործակցութիւնը»,-մասնաւորապէս նշած է Իգնատի Առաքելեանը:

Նախարարին տեղեկացուած է, որ Յունիս 26-30 Արժանթինի Հանրա-պետութեան արտաքին գործոց եւ պաշտամունքի նախարարութեան ու ՀՀգիւղատնտեսութեան նախարարութեան միջեւ համագործակցութեանծ ր ա գ ի ր ի ն ծ ի ր է ն ն ե ր ս , Ա մ ե ր ի կ ա ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ -ցութեամբ ՀՀ գիւղատնտեսութեան ոլորտին մէջ խորհրդատուական հա-մակարգի ներդրման նպատակով գիւղատնտեսական ճարրտարագիտու-թիւններու ազգային ուսումնարանի (INTA) եւ CREA խումբերու արժան-թինական ընկերակցութեան (AACREA) փորձագէտները հանդիպումներունեցած են Գիւղատնտեսութեան զարգացման հիմնադրամի ներկայա-ցուցիչներու եւ Գեղարքունիքի ու Արարատի մարզերու Գիւղատնտե-սութեան աջակցութեան մարզային կեդրոններու տնօրէններու, խորհրդա-տուներու եւ հողատէրերու հետ:

Ծրագիրով՝ ընթացիկ տարին՝ կը նախատեսուի խորհրդատուներու այցԱ ր ժ ա ն թ ի ն ` վ ե ր ա պ ա տ ր ա ս տ մ ա ն դ ա ս ը ն թ ա ց ն ե ր ո ւ ն մ ա ս ն ա կ ց ե լ ո ւ ե ւմիջազգային փորձին տեղւոյն վրայ ծանօթանալու նպատակով: Բացի այդ,2 0 1 8 թ ո ւ ա կ ա ն ի ը ն թ ա ց ք ի ն կ ը ն ա խ ա տ ե ս ո ւ ի Ա ր ժ ա ն թ ի ն ի մ է ջ կ ա զ -մակերպել դասընթացներ ուսուցանողներու համար, ինչպէս նաեւ հեռակայխորհրդաժողովներու միջոցով վերապատրաստման դասընթացներ իրա-կանացնել Հայաստանի մէջ:

Հանդիպման աւարտին համաձայնութիւն եղած է աշխատանքայինխումբերու ուսումնասիրութիւններէն եւ քննարկումներէն ետք ամփոփելուարդիւնքները:

Page 15: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

ԳրԱւՈւԱծ ԹՈւԱկԱն

Հայ Բեմ Թատերախումբի ներկայացում

Ժամանակներու սկիզբընոյեմբեր 4, 5, 11 եւ 12, 2017

կը խնդրուի չխաչաձեւել

LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017 • ABAKA • 15

ABAKAnews, onlineՀամացանցային եռալեզու ամէնօրեայ լրատուական

ճոխ հրատարակութիւնը

www.abakanews.org

ՍՏԱցՈւԱծ ՀրԱՏԱրԱկՈւԹիւննԵրԹէքէեան Մշակութային Միութեան Վազգէն Քէշիշեան

գրադարանը շնորհակալութեամբ ստացած է հետեւեալ երեքգիրքերը Բժիշկ Կարպիս Հարպոյեանէն`

1- Խաչելութենէն Յարութիւն

2- Բժիշկին Գ. Խօսքը

3- Բժիշկին Դ. Խօսքը

Տերեւաթափ – ՇնորհակալիքՀամայն Նաճառեան, Նազոյեան, Գիզիր-

ե ա ն ը ն տ ա ն ի ք ն ե ր , խ ո ր ց ա ւ ո վ կ ը գ ո ւ ժ ե նմահը իրենց սիրեցեալ մօր , մեծմօր, քրոջ,հօրաքրոջ հարազատին՝

Ողբ. ԱնԱՀիՏ նԱզՈյԵԱն նԱճԱռԵԱնի,

ո ր պ ա տ ա հ ե ց ա ւ Ե ր կ ո ւ շ ա բ թ ի 1 2 Յ ո ւ ն ի ս2017-ին, Մոնթրէալի Sacré Cœur հիւանդանո-ցին մէջ:

Տան կարգը տեղի ունեցաւ Չորեքշաբթի 14Յունիս, 2017-ին, Կոմիտաս մեռելատան մէջ.իսկ յաջորդ օր, Հինգշաբթի 15 Յունիսին յու-ղարկաւորութեան կարգը կատարուեցաւ Ս.Յ ա կ ո բ Ա ռ ա ք ե լ ա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ մ է ջ , ո ր մ էետք, մարմինը ամփոփուեցաւ Սէն Լօրան գերեզմանատան մէջ:

Անահիտ Նազոյեան Նաճառեան անդրանիկ զաւակն է Էրզրումցիազգասէր, Յովհաննէս եւ Արեւալոյս Նազոյեան ամոլին:

Սգակիրներ՝նաճառեան նազոյեան, Գիզիրեան ընտանիքներ

Այս տխուր առթիւ Վարսենիկ Նազոյեան «Ապագայ» շաբաթաթեր-թին կը նուիրէ 200 տոլար, իր մէկ հատիկ սիրելի քրոջ անթառամ յի-շատակին:

Այսու կուգանք մեր խորին շնորհակալութիւնները յայտնելու, հեռա-ւոր եւ մօտաւոր բարեկամներու եւ բո լոր անոնց որոնք՝ անձամբայցելութեամբ, նուիրատուութեամբ հեռաձայնով, բացիկով ե-նա-մակով եւ այլ միջոցներով բաժնեկից եղան մեր սուգին:

Արամ Մանուկեանի ՏունըՊիտի Պահպանուի

Յունիս 27-ին, կառավարութեան առընթեր Քաղաքաշինութեան պետա-կան յանձնաժողովի նախագահ Նարեկ Սարգսեան, 2016-ի պետականպիւտճէի կատարողականին մասին քննարկումներուն ընթացքին ելոյթունենալով՝ յայտնեց, որ Երեւանի հին փողոցներու կառուցապատման ըն-թացքին («Հին Երեւան» նախագիծ) Հայաստանի առաջին հանրապետու-թեան հիմնադիրներէն Արամ Մանուկեանի տունը պիտի պահպանուի: Այսմասին կը հաղորդէ News.am-ը։

Երկրաշարժ` Հայաստան-Թուրքիասահմանային գօտին մէջ

Յ ո ւ ն ի ս 2 9 - ի ն ` տ ե ղ ա կ ա նժ ա մ ա ն ա կ ո վ ժ ա մ ը 1 0 : 4 2 - ի նՀայաստանի արտակարգ իրա-վ ի ճ ա կ ն ե ր ո ւ ն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թեան երկրաշարժային պաշտ-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ծ ա ռ ա յ ո ւ թ ե ա նկողմէ արձանագրուած է Հա-յաստան-Թուրքիա սահմանա-յ ի ն գ օ տ ի ի ն մ է ջ , Ա ր ա գ ա ծ ա -ւան գիւղէն 15 քմ դէպի հիւ -ս ի ս , 3 . 1 ա ս տ ի ճ ա ն ի ե ր կ ր ա -շարժ:

Ստորգետնեայ ցնցման ու -ժ ը գ ն ո ւ թ ի ւ ն ն կ ե դ ր ո ն ի ն մ է ջկազմած է 4 բալ:

Երկրաշարժը զգացած են Հայաստանի Արագածոտնի մարզի Արագա-ծաւան գիւղին մէջ` 3-4 բալ ուժգնութեամբ:

Վերջին վեց տարիներուընթացքին լոյս տեսած են 136 թարգմանուած գիրքեր

Վերջին վեց տարիներունընթացքին Հայաստանի մէջթէ ՛ արեւմտեան եւ թէ արե-ւե լեան լեզուներէ հայերէնիթարգմանուած կամ հայերէնէթ ա ր գ մ ա ն ո ւ ա ծ 1 3 6 գ ի ր քհրատարակուած է:

« Ա յ ս տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն ա ւ ե լ իշատ գիրքեր թարգմանուածեն, քան Խորհրդային Միու-թ ե ա ն ժ ա մ ա ն ա կ : Տ ա ր բ ե րստեղծագործութիւններ ներ-կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ ե ն ա ր տ ա ս ա հ -մ ա ն ե ա ն պ ա ր բ ե ր ա կ ա ն ն ե -ր ո ւ , ա ն թ ո լ ո գ ի ա ն ե ր ո ւ մ է ջ( հ ա ւ ա ք ա ծ ո ւ , ծ ա ղ կ ա ք ա ղ -Խմբ. )» , - կ ՛ըսէ Հայաստանիգրողներու միութեան նախագահ Էդվարդ Միլիտոնեան:

«Հայերէնէ այլ լեզուներով թարգմանուած են ոչ միայն ժամանակակիցգրողներու՝ Գուրգէն Խանջեանի, Արամ Պաչեանի, Վահագն Գրիգորեանի,այլեւ դասականներու գործերը: Արաբերէնէ հայերէն թարգմանուած եննաեւ բազմաթիւ գիրքեր, որոնք կ՛առնչուին Հայոց Ցեղասպանութեան, սա-կայն որոնց մեր ժողովուրդը ծանօթ չէ», - կը յայտնէ մշակոյթի նախա-րարութեան գիրքի կեդրոնի աշխատակից Արմէն Աւանէսեան։

Հայաստանի գրողներու միութեան նախաձեռնութեամբ ռուսերէնի,անգլերէնի, ֆրանսերէնի եւ գերմաներէնի թարգմանուած է «Հողը Կը Խօ-սի» վերնագիրով մատենաշարը: Գիրքը կը ներկայացնէ Ցեղասպանութեանընթացքին նահատակուած գրողներու գործերը:

Page 16: LX& TARI JIU 2093 :RKOU

16 • ABAKA • LUNDI 10 JUILLET 2017 - MONDAY JULY 10, 2017

Ռուսաստանպատրաստ էհամապատասխանկերպով ԱՄՆ-ինպատասխանելու

Ռ ո ւ ս ի ա պ ա տ ր ա ս տ է ա ր ժ ա ն իկ ե ր պ ո վ պ ա տ ա ս խ ա ն ե լ ( Ս ո ւ ր ի ո յմ է ջ ) Ա Մ Ն - ի ն , ե թ է վ ե ր ջ ի ն ս ո ր ե ւ էնախաձեռնող քայ լերու դիմէ : Ա յսմասին, ըստ «Ալ Ժատիտ»ի, յայտ-նած է Ռուսիոյ Արտաքին Գործոցնախարար Սերկէյ Լաւրով, անդրա-դ ա ռ ն ա լ ո վ Ա Մ Ն - ի կ ո ղ մ է Ս ո ւ ր ի ո յԶինուած ուժերուն դէմ ուղղուածմ ե ղ ա դ ր ա ն ք ն ե ր ո ւ ն ՝ ք ի մ ի ա կ ա նզ է ն ք կ ի ր ա ռ ե լ ո ւ մ տ ա դ ր ո ւ թ ե ա նշուրջ:

« Չ ե մ կ ա ր ծ ե ր , ո ր յ ա ռ ա ջ ի կ ա յա մ ս ո ւ ա ն ը ն թ ա ց ք ի ն Գ ե ր մ ա ն ի ո յմէջ տեղի ունենալիք G20-ի խում-բի խորհրդաժողովին Փութինի եւԹրամփի երկխօսութեան չկայանա-լը ճիշդ պիտի ըլլայ»,- յայտարարածէ Լաւրով:

Կ ր ա ս ն ո տ ա ր ի մ է ջ Գ ե ր մ ա ն ի ո յԱրտաքին Գործոց նախարարի մաս-նակցութեամբ տեղի ունեցած մամ-լ ո յ ա ս ո ւ լ ի ս ի ժ ա մ ա ն ա կ Լ ա ւ ր ո վնշած է նաեւ, որ խորհրդաժողովինախօրէին մշակուած նախագիծիմասնամասներուն մասին լրատուա-միջոցներու տարածած կանխագու-շակումներուն որպէս պատասխանինք ոչ մէկ ըսելիք ունի:

Ըստ անոր, խորհրդաժողովը պե-տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ա խ ա գ ա հ ն ե ր ո ւհանդիպման առիթ է, որուն ընթաց-ք ի ն ե թ է Թ ր ա մ փ - Փ ո ւ թ ի ն հ ա ն դ ի -պում տեղի ունենայ, այն վերջիննե-րուս առաջին անմիջական հանդի-պումը պիտի ըլլայ:

Լաւրով միաժամանակ կարեւո-րած է երկու գերհզօր պետութիւն-ներու ղեկավարներու հանդիպումը՝Սուրիոյ ճգնաժամի խաղաղ լուծմանուղիները քննարկելու ի խնդիր:

Մէկ դար անց սուրիացի փախստականները կը վերադառնան Հայաստան. The New York Times

Ա մ ե ր ի կ ե ա ն T h e N e w Y o r kTimes պարբերականի թղթակիցՃորտըն Թէյչըր ներկայացուցած է«Մէկ դար անց սուրիահայերը կըվ ե ր ա դ ա ռ ն ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն » խ ո -րագրով ուշագրաւ անդրադարձմը:

Յօդուածի հեղինակը իր նիւթըպատրաստած է՝ 2015-ին Մարո-քէն Երեւան տեղափոխուած Ան-նա Քամայի հետ ունեցած զրոյցիհիման վրայ, որ լուսանկարչուհիԱնուշ Պապաճանեանի հետ կա-տարած լուսանկարային նախագ-ծերու միջոցաւ ներկայացուցած է,թ է ս ո ւ ր ի ա հ ա յ ե ր ի ն պ չ է ս կ ը հ ա -մարկուին հայկական հասարակու-թեան հետ:

Յօդուածի հեղինակ Թէյչըր նշածէ , որ Հայաստանը անոնց համար

օտար երկիր չէր : Մէկ դար առաջա ն ո ն ց ն ա խ ն ի ն ե ր ը , օ ս մ ա ն ե ա նթուրքերու կազմակերպած Ցեղաս-պանութենէն փախելով, ապաստա-նած էին Սուրիա:

«Անոնք Սուրիոյ մէջ բազմաթիւդժուարութիւններէ անցնելէ ետք,հիմա ալ Հայաստանի մէջ դարձեալ

գոյատեւման պայքար կը մղեն»,-ըսած է Պապաճանեան:

Սուրիահայերու հիմնական բո-ղ ո ք ը ա շ խ ա տ ա ն ք ի ա ռ ի թ ն ե ր ո ւպ ա կ ա ս ն է , կ ը ն շ է պ ա ր բ ե ր ա -կանը:

Ինչ կը վերաբերի Արցախի մէջտուն ստացած սուրիահայերուն,ա պ ա ա ն ո ն ց հ ա մ ա ր , բ ա ց ի ա շ -խատանքէն, խնդիր է նաեւ նա-խապատերազմական իրավիճա-կը: «Անոնք պատերազմական մէկշրջանէն տեղափոխուեցան ու -

րիշ պատերազմական գօտի: Սու-րիահայերու ապագան Հայաստա-նի մէջ անորոշ է: Ժամանակը ցոյցպ ի տ ի տ ա յ , թ է Հ ա յ ա ս տ ա ն ը ս ո ւ -ր ի ա հ ա յ ե ր ո ւ հ ա մ ա ր տ ա ր ա ն ց ի կգօտի մը պիտի ըլլա՞յ, թէ՞ նոր գտնը-ւած հայրենիք»,- նշած է Քամայ:

Չեխիոյ նախագահը իր երկրին ԵւրոպականՄիութենէն հեռանալըկ’ուզէ

Չեխիոյ նախագահ Միլոշ Զեմանյայտնած է , որ Եւրոպական Միու-թենէն դուրս գալու կողմ պիտի քուէ-արկէր, եթէ այդ հարցին շուրջ կա-տ ա ր ո ւ է ր հ ա ն ր ա ք ո ւ է , ո ր ո ւ ն կ ա -յացման պիտի սատարէր:

«Ազատ եւ անկախ երկիրը իրա-ւունք ունի որոշելու` որուն ընդունիլ,որուն ոչ», ըսած է Զեման, որ դժգոհէ անդամ պետութիւններու գաղթա-կաններու ընդունման թուաքանակճ շ դ ե լ ո ւ ` Ե ւ ր ո պ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ ե ա նփորձերէն:

«Ճգնաժամի դէմ պայքարի իրա-կան տարբերակը այն է, որ օգնու-թ ի ւ ն տ ր ա մ ա դ ր ո ւ ի ա յ ն ե ր կ ի ր ն ե -րուն, ուրկէ կու գան գաղթականնե-րը», նշած է Զեման: