Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

download Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

of 21

Transcript of Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    1/21

    REPÚBLICA BOLIVARIANA DE VENEZUELA.

    UNIVERSIDAD PEDAGÓGICA EXPERIMENTAL LIBERTADOR.

    INSTITUTO DE MEJORAMIENTO PROFESIONAL DEL MAGISTERIO.

    EXTENSIÓN – NUEVA ESPARTA.

    LA NEUROCIENCIA Y LOS SIETE SABERES

    AUTOR:

    SUAREZ, PEDRO

    ZARAGOZA RAFFO, EMILIO

    ESPECIALIDAD: EDUC. FISICA.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    2/21

    LA FUENTE, DICIEMBRE DE 201.

    INTRODUCCIÓN

    A !" !#$%" &' !"( ()%!"(, !"( *)!+("*"( #- &'($)/" !# '-/' #-# "" !#

    '('-)# &'! "$'. L# *$#(' 34)'-(", !'%" '5)(/"6 '( 7 *#"(# 4"$8',

     4$')(#'-/', &'*)-' '! "$' "" ('$ $#)"-#! 4"$ '5'!'-)#.

    L# '-/' #-# 4$"%$'(# ()'4$', 4'$" '( - 4$"%$'(" '- '(4)$#! #-&" ('

    !' 4$"4"$)"-# - &'(#$$"!!" #&'#&", #)'-&" )-#4)9 '- !# )4"$/#-)# &'!

    "-&))"-#)'-/" &'! '-/"$-" (")#! '- '! 8' (' &'(#$$"!!# !# 4'$("-#.

    S) 8'$'"( 8' !# T)'$$# 4' (#/)(*#'$ !#( -''()&'( &' !"( ('$'(#-"( 8' !# #)/#-, !# (")'& #-# &'' /$#-(*"$#$('. E- '(/# '"!)+-,

    !# '&#)+-, '- ( ('-/)&" ;( #4!)", &'('4'

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    3/21

    La Fuerza del Futuro

    C'-/$#&" 4$)"$&)#!'-/' '- /" -# &)'-()+- (")#!. S( /'5/"( )-)/#- #

    -# $'*!'5)+- "-/)-#. N" 4"$ '!!" (' /$#/# &' - /'5/" "4!'?". A-8' E&%#$ 

    M"$>- # )-%#&" " '- !# /'"$># &' !# "4!'?)&, 9! -"( "*$'' - /'5/" 8'

    )-)/# # $'"-()&'$#$ !# "$%#-)=#)+- &'! "-"))'-/" 7 "-')$ -# #-'$# &'

    $'-)$ !" 8' #(/# #"$# # '(/#&" ('4#$#&", $'*"$!#-&" -'(/$#( 4"!>/)#( 7

     4$"%$##( '&#/)"(. E( - !)$" $'"'-&" /#-/" 4#$# !"( 4$"*'()"-#!'( '- !"(

    &)*'$'-/'( ;)/"( &' !# '&#)+-, "" 4#$# /"&"( !"( 8' $''"( '- !#

    )4"$/#-)# (4$'# &' !# '&#)+- '- -'(/$#( (")'&'(.

    E! 4$)-)4#! "?'/" &' ( /$##?" '( '! #-;!)()( &' !#( $'4'$()"-'( 8' /)'-'

    ("$' !# '&#)+- 7 !# '('!# - -&" 8' (' &'*)-' 4"$ !# "4!'?)& 7 !#

    "4!''-/#$)'&. E- '(/' ('-/)&", (' &'*)'-&' 8' - '-*"8' "!>(/)" -'$"@

    )'-/>*)" 4'&' ('$)$ &' #7 #/)# '- !# '-('/)# 7 !# '(4)$)/#!.

    U-# #&'# #/'-)+- '- '(/"( /$'( #(4'/"( !!'#$>#, #&';(, # -'(/$"( -)

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    4/21

    '&#)+- #/#!.

    D'(49( &' !# !#$)*)#)+- &' "-'4/"( 7 &' $'!#)"-#$ !# 4'$(4'/)# "!>(/)# '- '!

    #4$'-&)=#?' "- !# &)'-()+- #*'/)"@'")"-#! '- !# '&#)+-, /$#=#"( !#

     4"())!)& &' "-*)%$#$ "-)&'( &' #4$'-&)=#?' $'!#)"-#!'-/' )-!()#(.

    V))"( -# 94"# '- !" 8' /"&" (' # '" ;( "4!'?" 7 '- !# 8' !"(

     4$"7'/"( #-"( -" 4#$''- "(/$#$(' /#- &);*#-"( "" #-/#-('#'-/' $'!#)"-#&" "-

    /"&" !" 8' !' $"&'#. E( &')$, # ('$ #-" '( - "!+-, -# 4#$/' &' -

    "!"%$## " /"/#!)&.

    U-# '&#)+- $'#/)# ' )-/'%$#! 4#$# !# ), 8' "-/'4!' #! )-&))&"

    "" - /"&" 7 -" ("!" "" - '$'$" ", 4"$ '?"$ &')$, "" - '$'$"

    )-"4!'/" '- '! 8' ("!" (' #4'!# #! ')(*'$)" )=8)'$&" '! !+%)", '! #-#!>/)", '!

    $#)"-#! '- &'/$)'-/" &'! ')(*'$)" &'$'" '! )-/)/)", '! $'#/)", '!)#%)-#/)". E( -# '&#)+- 8' # ;( #!!; &'! #(4'/" "%-)/)" 7, ()- &'(&'-/'%$".

    P'%"%># #-)(/# '-/$# '- '! '(/&)#-/' ' )-/'$'(#, #-/' /"&", '- (

    *"$#)+- 7 &'(#$$"!!" "" 4'$("-#, '- ( $'!#)+- "-()%" )(" 7 /#)9-, ""

    ('$ '- (")'&, '- ( $'!#)+- "- !"( &';( 7 "- '! 4!#-'/#. D"-&' (' )-"$4"$#-

    #$)#( '$/)'-/'( "4!''-/#$)#(, 8' -" #- ()&" "-()&'$#( 4"$ "/$#( "$$)'-/'( 4'%+%)#(.

    L# -'$")'-)# "-(/)/7' - -'" 4#$#&)%# 8' 4'$)/' #-#!)=#$ 7

    '54!)#$ '! "4"$/#)'-/" #-" )-/'!)%'-/', &'(&' /$'( 4'$(4'/)#( /'+$)#(

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    5/21

    &)*'$'-/'( 4'$" 8', #! )(" /)'4", ("- "4!''-/#$)#(. L# #$#/'$>(/)# ;(

    &'(/## '- # -" &' !"( "&'!"( 4$'('-/#&"( '( !# ""-))#. E(/# "-&))+-

    (' '54$'(# '- '! '#-)(" &' *-)"-#)'-/" &'! '$'$" '- '! #! $'!#)"-# !#(

     4#$/'( "- '! /"&" ;$'#( 8' 4!'- *-)"-'( '(4'>*)#(, 8' #$#/'$)=#- '!"4"$/#)'-/" #-", 4'$" 9(/', # ( '=, $'8)'$' &' /"&" '! '$'$" 4#$# "4'$#$ 

    &' #-'$# ÓPTIMA.

    (/# /)'-' )4!)#)"-'( 4#$# !# /'"$># 7 !# 4$;/)# '&#/)#. E- '! 4$)'$ 

    #(", #! "*$''$ '54!)#)"-'( -"'&"(#( 8' 4'$)/'- 4$"*-&)=#$ '- '! "-"))'-/"

    #'$# &' !#( "-&))"-'( #?" !#( #!'( '! #4$'-&)=#?' 4'&' ('$ ;( '*'/)" 7, '-

    '! ('%-&" #(", -"( 4'$)/)$; *-'-/#$ '! &)('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    6/21

    !" 8' #(/# #"$# # '(/#&" ('4#$#&", $'*"$!#-&" -'(/$#( 4"!>/)#( 7 4$"%$##(

    '&#/)"(.

     LOS SIETE SABERES NECESARIOS PARA LA EDUCACIÓN DEL FUTURO

    1. LA CEGUERA DEL CONOCIMIENTO! EL ERROR " LA ILUIÓN

    L# 4$)'$# '(/)+- 8' -"( ('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    7/21

    $#)"-#!)=#)+- 4'( 3'( )'$/" 8' '! "&)", !# #)(/#& " '! #"$ 4'&'-

    '-'%''$-"( –7 8)=;( 4'-('"( 8' -# )'-)# "?'/)# ('# !# -)# (#!)@, 4'$"

    /#)9- '( )'$/", 8' '! &'(#$$"!!" &' !# )-/'!)%'-)# '( )-('4#$#!' &'! &' !#

    #*'/))&.E- "-(''-)#, E&%#$ M"$>- "-()&'$# 8' !# 4$)'$# ' )-'!&)!' /#$'# &'

    !# '&#)+- 4#$# #*$"-/#$ /#! '%'$#, # &' ('$ !# &' '-('*)#(, 4'$" -" /'-'"( !#

    )()+- &'! /"&". E( -''(#$)" /'-'$ '- '-/# '! "-/'5/" &' !"( "-"))'-/"( 4#$#

    8' /'-%# ('-/)&". E! ('$ #-" '( "4!'?" 7 !/)&)'-()"-#! 4"$8' '( # !# '=

     )"!+%)", 4(>8)", (")#!, #*'/)", $#)"-#! 7 '! "-"))'-/" 4#$# 8' ('# 4'$/)-'-/' &'' $'"-"'$!". E( -''(#$)" '-*$'-/#$ !# "4!'?)&, '( &')$, #-&"

    ("- )-('4#$#!'( !"( "4"-'-/'( )-/'$&'4'-&)'-/'( &' - /"&". E! A4$'-&)=#?' 4"$ 

    &)()4!)-#( )4)&' '$ !" %!"#! 7 !" '('-)#! 7 &)!7' !# $'(4"-(#)!)& )-&))&#! '-

    !# $'("!)+- &' 4$"!'#(.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    8/21

    HC+" (#'$ ;! '( !# )-*"$#)+- !#' '- '(/' "9#-" &' /"( M"$>-

    $'(4"-&' "- -# )-)/#)+- # &'/'$)-#$ !"( 4$"!'#( !#' &' !# #-)&

     4"/'-)#-&" #(>, !# )&'# &' -# '&#)+- 8' 4$"'# !# 3)-/'!)%'-)# %'-'$#!6

    &"/# &' ('-())!)& #-/' '! "-/'5/" " !# %!"#!)& 7 8' # ( '= 4' $'*'$)$('# !" !/)&)'-()"-#! 7 # !# )-/'$#/))& "4!'?# &' !"( '!''-/"(. S &)(/)-)+-

    34'$/)-'-/'6 '-/$' !# 3$#)"-#!)=#)+-6 "" "-(/$)+- '-/#! 8' (+!" #/)'-&' #

    !" %'-'$#! 7 # !# 3$#)"-#!)&6 (' #/)'-' ()!/;-'#'-/' # !" %'-'$#! 7 # !"

     4#$/)!#$, 4'$)/' &'*)-)$ !" 8' 9! &'-")-+ 3"-"))'-/" 4'$/)-'-/'6, 8' ()'4$'

    '( 7 #! )(" /)'4" %'-'$#! 7 4#$/)!#$.

    LA INTELIGENCIA GENERAL

    C#-/" ;( 4"&'$"(# ('# !# )-/'!)%'-)# %'-'$#!, ;( %$#-&' ('$; ( *#!/#&

     4#$# /$#/#$ 4$"!'#( '(4')#!'(. E- !#( "-&))"-'( #/#!'-/' "4'$#-/'( &"-&' !"(

     4$"!'#( %!"#!'( ("- '##&"( &' !#( )'-)#( &)()4!)-#$)#(, !#( '-/'( 4)'$&'-

    (( #4/)/&'( 4#$# "-/'5/#!)=#$ !"( (#'$'( 7 4#$# )-/'%$#$!"( '- (( "-"))'-/"(

    -#/$#!'(. E! &')!)/#)'-/" &' !# 4'$'4)+- &' !" %!"#! "-&' #! &')!)/#)'-/"

    &' !# $'(4"-(#)!)& 7 &' !# ("!)$)&. E- &'*)-)/)#, () -" (""( #4#'( &' )$#$ 

    3;( #!!; &' -'(/$#( -#$)'(6 7 -" 4"&'"( /$#-()/)$ !#( '$$#)'-/#( 4#$# 8' !#(

    */$#( %'-'$#)"-'( 4'- #'$!", '(/#$'"( *enerando &ociedade& cada +ez,eno& re&-on&a$le& ' ,eno& &olidaria&  7, # ( '=, '(/#$'"( "-)$/)'-&" #!

    -&" '- - 4!#-'/# ;( *$#%'-/#&" 7 "- #7"$'( &)*'$'-)#( !"( $)"(, ;(

    $)"( !"( 4"$'(, ;( 4"$'(.

    D''"( &'(#$$"!!#$ !# )-/'!)%'-)# %'-'$#! 4#$# $'("!'$ 4$"!'#( (#-&" '!

    "-"))'-/" &' -# #-'$# !/)&)'-()"-#!, /"#-&" '- '-/# !# "4!'?)&, '!

    "-/'5/" 7 "- -# 4'$'4)+- %!"#!.

    . ENE/AR LA CONDICIÓN 0UMANA

    •  La unidad comple#a de la condición humana est$ desintegrada en la educación a

    trav%s de disciplinas. Es necesaria su restauración de modo que cada uno tome

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    9/21

    conocimiento y conciencia de su identidad comple#a y de su identidad com&n a

    todos los seres humanos, al mismo tiempo.

    •  La condición humana tendra que ser el o!#eto central de cualquier educación.

    •  ' partir de las disciplinas actuales, es posi!le mostrar la unión indisolu!le entre

    la unidad y la diversidad de todo lo que es humano.

    E! ('$ #-" '( # !# '= *>()", )"!+%)", 4(>8)", !/$#!, (")#! '

    )(/+$)". E(/# -)& "4!'?# &' !# -#/$#!'=# #-# '(/; "4!'/#'-/'

    &'()-/'%$# '- !# '&#)+- # /$#9( &' !#( &)()4!)-#( ' )4"())!)/# #4$'-&'$ !" 8'

    ()%-)*)# ('$ 3#-"6 #7 8' $'(/#$#$!# &' /#! #-'$# 8' # -" /"'

    "-"))'-/" 7 "-)'-)#, #! )(" /)'4", &' ( )&'-/)& "4!'?# 7 &' ()&'-/)& "- # /"&"( !"( &';( #-"(.

    M"$>- "-*)$# 8' "-"'$ '! ('$ #-" '( ()/#$!" '- '! -)'$(" 7, #!

    )(" /)'4", ('4#$#$!" &' 9!: !# #-)& &'' $'"-"'$(' '- ( #-)&

    "- 7, #! )(" /)'4", $'"-"'$ !# &)'$()& !/$#! )4!>)/# '- /"&" !"

    #-".

    P#$# '!!", '! *)!+("*" *$#-9( $'*$'- 8' '! "-"))'-/" &'! ('$ #-" #

    &' ('$ "-/'5/#!)=#&": A! 4$'%-/#$ 8)9-'( (""( &''"( 4$'%-/#$ &+-&'

    '(/#"(, &' &+-&' '-)"( 7 # &+-&' #"(.

    A(> ()-/'/)=# '! ('$ 7 '! &'(#$$"!!" &' !" #-" '- - "-?-/" &' /$>#( "

     !'( "- !#( #!'( '54!)# !" %!"#! 7 !" )-&))&#! &' !# '(4')': #. C'$'$"@

    M'-/'@C!/$# . R#=+-@A*'/"@I4!(" . I-&))&"@S")'&@E(4')'. P#$#

    "-!)$ 8' !# '&#)+- &''$; "(/$#$ '! &'(/)-" )-&))&#!, (")#!, %!"#! &' /"&"(

    !"( #-"( 7 -'(/$" #$$#)%#)'-/" "" )-"( &' !# /)'$$#.

    UNIDAD " DIERIDAD 0UMANA

    S""( )-&))&"(, '(4')' 7 (")'& #! )(" /)'4". N'(/$# )&'-/)&

    )-&))&#!, #(")# # -'(/$# )&'-/)& "" '(4')' 7 !# )&'-/)& (")#! "-*"$#-

    - /$)-")" 4$"4)" &' !# $'#!)& #-#.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    10/21

    L# '&#)+- '!#$># 4"$8' !# )&'# &' -)& &' !# '(4')' #-# -" "$$'

    !# &' ( &)'$()& 7 8' !# &)'$()& -" "$$' !# -)&. D' "&" 8' #$>#

    8' conce$ir la unidad de lo ,2lti-le ' la ,ulti-licidad de lo 2nico  '- /"&"( !"(

    #4"(:

    • E! #4" )-&))&#!, &"-&' #7 -# -)& &)'$()& %'-9/)#

    • E! #4" (")#!, "- -# -)& &)'$()& &' !'-%#(, &' !#( !/$#( 7 &' !#(

    "$%#-)=#)"-'( (")#!'(.

    • E! #4" !/$#! 7 !# &)'$()& &' )-&))&"(. N" #7 (")'& #-# 8' -"

    /'-%# !/$#, 4'$" # !/$# '( ()-%!#$, &' "&" 8' !# !/$# -" '5)(/' ()-"

    # /$#9( &' !#( !/$#(. E- # !/$# #7 - #4)/#! '(4'>*)" &' $''-)#(,

    )&'#(, #!"$'(, )/"(K 8' !)%#- -# "-)& # (( #-'(/$"(, /$#&))"-'( 7 ((

    '$/"(. P"$ '!!" '( 4'$/)-'-/' "-')$ -# -)& 8' #('%$' !# &)'$()& 7

    -# &)'$()& 8' (' )-($)# '- -# -)&.

    E- &'*)-)/)#, '! ('$ #-" '( "4!'?" 7 !!'# '- (> #$#/'$'( #-/#%+-)"(:

    $#)"-#!)& ('-/))'-/" /$##?#&"$ !&)" '"-+)" &)!#4)&"$ 4$"(#)"

     4"9/)". E- '! ('$ #-" '! &'(#$$"!!" &'! "-"))'-/" $#)"-#!@'4>$)"@/9-)"

    -" # #!#&" --# '! "-"))'-/" ()+!)", >/)", ;%)" " 4"9/)".

    P"$ '!!", !# '&#)+- &''$># "(/$#$ ' )!(/$#$ '! De&tino "- !#( !/)4!'(

    *#'/#( &' !" #-" 7 -# &' !#( "#)"-'( '('-)#!'( &' !# '&#)+- &'! */$" '(

     4$')(#'-/' !# co,-le3idad 4u,ana.

    D''"( '-/'-&'$ 8' '! &'(/)-" &' !"( ('$'( #-"( /)'-' !# *#'/# &'!

    &'(/)-" &' !# '(4')' #-#, '! &'(/)-" )-&))&#! 7 '! (")#! '-/$'!#=#&"( '

    )-('4#$#!'( 7 8' /'-'"( - &'(/)-" 7 -# "-&))+- "- "" )-"( &' !#

    /)'$$#.

    5. ENE/AR LA IDENTIDAD TERRENAL

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    11/21

    •  El reconocimiento de la identidad terrenal de!e convertirse en uno de los

     principales o!#etos de la educación.

    •  Ha!ra que ense(ar la historia de la era planetaria y mostrar cómo se volvieron

    intersolidarias todas las partes del mundo sin ocultar las opresiones y

    dominaciones, que a&n hoy no han desaparecido.

    • )e(alar la comple#idad de la crisis planetaria ya que todos los seres humanos

    vivimos en una misma comunidad de destino.

    E( -''(#$)" "4$'-&'$ /#-/" !# condici#n 4u,ana en el ,undo, ""

    !# condici#n del ,undo 4u,ano 7# 8' '(/#"( ('$%)&"( '- !# "4!'?)& &'!

    -&" 7 !#( )--'$#!'( )-*"$#)"-'( ("$' '! -&" #"%#- -'(/$#(

     4"())!)&'( &' )-/'!)%))!)&. E! 4$"!'# 4!#-'/#$)" '( - /"&" 8' (' #!)'-/# &'

    )-%$'&)'-/'( !/)4!'(, !"( '-%!"#, !"( #'-/#?# 7 !"( #!)'-/#, &' "&" 8' '!

     4!#-'/# -" '( - ()(/'# %!"#!, ()-" - /"$'!!)-" '- "))'-/", &'(4$")(/" &'

    '-/$" "$%#-)=#&"$. P"$ '!!", '! 4!#-'/# -''()/# &' - 4'-(#)'-/" 4"!)9-/$)"

    #!'?#&" &'! #-/$"4"'-/$)(", '%"'-/$)(", ")&'-/#!)("K #!)'-/#&" 4"$ !#(

    !/$#( &'! -&". E&#$ 4#$# '(/' 4'-(#)'-/" '( !# *)-#!)& &' !# '&#)+- &'!

    */$" 8' &''$># /$##?#$ '- !# '$# 4!#-'/#$)# 4#$# !# )&'-/)& 7 !# "-)'-)#/'$$'-#!.

    LA ERA )LANETARIA

    E! /'("$" &' !# #-)& '(/; '- ( &)'$()& $'#&"$# !'-%#?'(,

    !/$#K 4'$" !# *'-/' &' ( $'#/))& '(/; '- ( -)& %'-'$#&"$# /"&"( (""(

    !# )(# '(4')'. P#$# !" '?"$ 7 4#$# !" 4'"$, # ('$ #-" !!'# '- (>, ()-

    (#'$!", '! 4!#-'/# '-/'$" !# %!"#!)=#)+- '( # !# '= ')&'-/', ("-()'-/' 7

    "-)4$'('-/'.

    IDENTIDAD " CONCIENCIA TERRENAL

    L# -)+- 4!#-'/#$)# '( !# '5)%'-)# $#)"-#! >-)# &' - -&" !))/#&" '

    )-/'$&'4'-&)'-/'. T"&"( !"( #-"(, &'(&' '! ()%!" XX, ))"( !"( )("(

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    12/21

     4$"!'#( *-'-/#!'( &' ) 7 '$/' 7 '(/#"( -)&"( '- !# )(# "-)&

    &' &'(/)-" 4!#-'/#$)". P"$ '!!", '( -''(#$)" 3'(/#$ #>6 '- '! P!#-'/#, '( &')$,

    #4$'-&'$ # ))$, # "4#$/)$, # "-)#$('K '( #8'!!" 8' (+!" #4$'-&'"( '- 7

     4"$ !#( !/$#( ()-%!#$'(. D' '(/' "&", &''"( )-($))$ '- -"("/$"(:

    L# "-)'-)# #-/$"4"!+%)# 8' $'"-"' -'(/$# -)& '- -'(/$#

    &)'$()&.

    L# "-)'-)# '"!+%)# &' #)/#$ "- /"&"( !"( ('$'( "$/#!'( '- -# )(#

    '(*'$# ))'-/'.

    L# "-)'-)# >)# /'$$'-#! &' !# $'(4"-(#)!)& 7 ("!)$)& 4#$# !"( )?"(

    &' !# T)'$$#.

    L# "-)'-)# '(4)$)/#! 8' )'-' &'! '?'$))" "4!'?" &'! 4'-(#)'-/" 7

    8' -"( 4'$)/' $)/)#$-"( /#'-/', #/" $)/)#$-"( 7 "4$'-&'$-"( '-/$' (>.

    T"( !#( !/$#( /)'-'- (( )$/&'(, (( '54'$)'-)#(, (( (#)&$>#( #!

    )(" /)'4" 8' (( #$'-)#( 7 (( )%-"$#-)#(. E( '- '(/' $'-'-/$" "- '!

     4#(#&" 8' - %$4" #-" '-'-/$# !# '-'$%># 4#$# '-*$'-/#$ ( 4$'('-/' 7

     4$'4#$#$ ( */$".

    E! "$)="-/' 4!#-'/#$)" '( *-'-/#! '- !# '&#)+- &' "7 7 &'! */$": '!

    &'(#$$"!!" &' - #/9-/)" ('-/))'-/" &' 4'$/'-'-)# # -'(/$# /)'$$#, "-()&'$# 4"$ 

    M"$>- "" !# !/)# 7 4$)'$# 4#/$)#, '( )4$'()-&)!' 4#$# '! &'(#$$"!!" &' !#

    "-)'-)# #-/$"4"!+%)#, '"!+%)#, >)# 7 '(4)$)/#!.

    D''"( '-('-#$ ("$' !# %$#' $)()( 4!#-'/#$)# 8' #$" '! ()%!" XX,

    "(/$#-&" 8' /"&"( !"( ('$'( #-"(, &' #"$# '- #&'!#-/', 4"(''"( !"( )("(

     4$"!'#( &' ) 7 &' '$/', 7 8' "4#$/)"( - &'(/)-" "-.

    6. ENFRENTAR LA INCERTIDUM7RE

    L# '&#)+- &''$># "4$'-&'$ !# '-('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    13/21

    E-('# &' !# #)+- 7

    (' &'('-#&'-# -# ('$)' &' #)"-'( 7 $'#)"-'( 8' #*'/#- #! ()(/'# %!"#! 7 -"

     4"&'"( 4$'&')$. P'$" -" (' -"( '&+ 4#$# !# )-'$/)&$' 7 M"$>- #/)=# (

    "-*)$#)+-, #(>: 3'5)(/'- #!%-"( -!'"( &' '$/'=#, 4'$" ("- 7 $'&)&"(.

     N#'%#"( '- - "9#-" &' )-'$/)&$'( '- '! 8' #7 #!%-"( #$)4)9!#%"( &'

    '$/'=#, -" )''$(#6.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    14/21

    E- )$/& &' '(/' *'-+'-" &' )-'$/)&$' "-'$/)&" 7# '- -# "-(/#-/',

    M"$>- "-!7' 8' !# '&#)+- &'' #'$ (7" '! 34$)-)4)" &' )-'$/)&$'6 # !#

    #-'$# '- 8' !# *>()# !" #()+ # 4#$/)$ &' 100 #-&" ')('-'$% (' !" '--)+ #

    !# )'-)#, 4"$8' 7# '- '! ()%!" XX (' # &'$$)&" /"/#!'-/' !# 4$'&)/))& &'!*/$".

    LA INCERTIDUM7RE DEL CONOCIMIENTO

    L" )-'(4'$#&" -"( ("$4$'-&' 4"$8' -"( '"( )-(/#!#&" "- -# '-"$' 34('&"@

    ('%$)&6 '- -'(/$#( /'"$>#( 7 !'7'(, 4'$" 9(/#( ("- '5/$'#'-/' $'()(/'-/'( 7

     4"" $'()!)'-/'( # !"( #)"( 7 -" /)'-'- '(/$/$# (*))'-/' 4#$# #"%'$ !" -'".

    E! "-"))'-/" 8' "" -# #'-/$# 4#$# !# #! !# '&#)+- &'' 4$""'$ !"( ("4"$/'( )-&)(4'-(#!'(.

    D''"( )-/'-/#$ ?%#$ "- !# &"!' '-#?'-#)+-, !# &' !#( )&'#( 4"$ -'(/$# '-/' 7

    !# &' !# '-/' 4"$ -'(/$#( )&'#(. A"$# )'-, ($%' - 4$"!'# !#': )-(/#$#$ !#

    "-)'-)# &' -'(/$#( )&'#( "- -'(/$"( )/"(.

    S' &'' &'(#$$"!!#$ - 4'-(#)'-/" 8' $'"-"=# 7 '-*$'-/' !# )-'$/)&$' &'

    -'(/$" /)'4" 7 '-('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    15/21

    E- '! "-(" &' )-*"$#)+- '( 7 &)*>)! (#'$ " "-"'$ 8' (' #-

    "4$'-&)&" #$)"( /)4"( '5)(/'-/'( &' "4$'-()+- !# )-/'!'/#!"?'/)# 7 !#

    #-#)-/'$(?'/)#, ##( '&)( 4"$ !# '54!)#)+-.

    E- !# "4$'-()+- )-/'!'/#! (' 4#(# 4"$ - 4$"'(" &' $'*!'5)+- '

    )-/'!)%))!)&. M)'-/$#( '- !# "4$'-()+- #-# (' '(/; ;( '-*"#&" '- -

     4$"'(" &' '4#/>#, &' )&'-/)*)#)+- 7 &' 4$"7')+- 8' &'(!)-- #! (?'/" &' !#

    "4$'-()+- "?'/)# # (?'/)#.

    @ C"4$'-()+- I-/'!'/#! 7 O?'/)#: &''"( (#!)$ &' !" )4!>)/", #$/)!# !"(

    /"( "?'/)"( 8' 4#(#- 4"$ !# )-/'!)%))!)&, &"-&' !# '54!)#)+- '(

    -''(#$)#.

    @ C"4$'-()+- #-# I-/'$(?'/)#: 8' ("$'4#(# !# '54!)#)+-, &"-&'

    "4$'-&'$ )-!7' -''(#$)#'-/' - 4$"'(" &' '4#/>#, &' )&'-/)*)#)+-

    7 &' 4$"7')+- 7 -''()/# &' #4'$/$#, ()4#/># 7 %'-'$"()& "4$'-()+-

    (?'/" # (?'/", !# )&'# '( "4$'-&'$ #! 4$+?)", '(/" -"( !!'# # '!

    "-"))'-/" (?'/)" &'! ('$.@ C"4$'-()+- C"4!'?#: '( !# -)+- &' !#( &"(, /)'-&' # '$ /"&"( !"( #(4'/"(

    &'! 4$+?)", '( !/)&)'-()"-#!.

    L# "4$'-()+- ()'4$' '(/; #'-#=# 4"$ !"( +&)%"( 9/)"( &' !"( &';((( "(/$'(, (( $)/"(, (( "4)"-'( 4"!>/)#(. D' #>, 8' !"( %$#-&'( '-')%"(

    &' !# "4$'-()+- ('#- '! '%">(", '! '/-"'-/$)(" 7 '! (")"@'-/$)(".

    3E-('# &' !#

    ("!)$)& )-/'!'/#! 7 "$#! &' !# #-)&.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    16/21

    L# "-)#)+- /$)-*# '- -'(/$" 4!#-'/# +)!'(, I-/'$-'/, ' #K 7

    ()- '#$%", !# )-"4$'-()+- ()%' ()'-&" %'-'$#! 7# 8' nin*una t9cnica de

    co,unicaci#n a-orta -or &: ,i&,a la co,-ren&i#n.

    M"$>- '$)*)+ 8' "-)#)+- -" )4!)# "4$'-()+-. P"$ '(" !#

    '&#)+- /)'-' 8' #"$$ !# "4$'-()+- &' #-'$# &)$'/# 7 '- &"( ('-/)&"(:

    A. L# "4$'-()+- )-/'$4'$("-#! ' )-/'$%$4#!.

    B. L# "4$'-()+- # '(#!# 4!#-'/#$)#.

    LA ;TICA DE LA COM)RENIÓN

    L# 9/)# &' !# "4$'-()+- '( - #$/' &' ))$ 8' -"( 4)&', '- 4$)'$ !%#$,

    "4$'-&'$ &' #-'$# &'()-/'$'(# 4)&' - %$#- '(*'$=" 7# 8' 4'&' -" 4'&'

    '(4'$#$ -)-%-# $')4$")&. L" #!" &' '(/# "4$'()+- '( 8' '( E*>'$# 7

    !))/#. L# 9/)# &' !# "4$'-()+- -"( 4)&' "4$'-&'$ !# )-"4$'-()+-.

    L# "4$'-()+- -" '5(# -) #(#: '!!# -"( 4)&' ')/#$ !# "-&'-# 4'$'-/"$)#,

    )$$''&)#!', "" () -" )(" -" )'$# "-")&" --# !# *!#8'=# -) )'$#

    "'/)&" '$$"$'(.

    A!%-"( &' !"( #(4'/"( 8' *#"$''- !# "4$'()+- ("-:

    E! 3)'- 4'-(#$6. E! "&" &' 4'-(#$ 8' 4'$)/' #4$''-&'$ '- "-?-/" !"

    "4!'?" '! /'5/" 7 '! "-/'5/", '! ('$ 7 ( '-/"$-", !" !"#! 7 !" %!"#!, !"

    !/)&)'-()"-#!, '- $'('-, !" "4!'?", '( &')$, !#( "-&))"-'( &'!

    "4"$/#)'-/" #-". L" 8' -"( 4'$)/' "4$'-&'$ )%#!'-/' !#( "-&))"-'(

    "?'/)#( 7 (?'/)#(.

    L# )-/$"(4')+-. L# 4$;/)# '-/#! &'! #/"@'5#'- 4'$#-'-/' &' ()

    )(" '( -''(#$)", 7# 8' !# "4$'-()+- &' -'(/$#( 4$"4)#( &')!)&'( " *#!/#( '(

    !# ># 4#$# !# "4$'-()+- &' !#( &' !"( &';(.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    17/21

    S) &'($)"( 8' (""( ('$'( &9)!'(, *$;%)!'(, )-(*))'-/'(, #$'-/'(,

    '-/"-'( 4"&'"( &'($)$ 8' /"&"( /'-'"( -# -''()& /# &'

    "4$'-()+-.

    E- &'*)-)/)#, 4"&'"( "-!)$ 8' "4$'-&'$ '( #4$'-&'$ 7 $'@#4$'-&'$ &'

    #-'$# 4'$#-'-/'. L# "4$'-()+- '-/$' (")'&'( (4"-' (")'&'(

    &'"$;/)#(, !" 8' 8)'$' &')$ 8' '! #)-" &' !# "4$'-()+- '-/$' !/$#(,

     4'!"( 7 -#)"-'( 4#(# 4"$ !# %'-'$#!)=#)+- &' !#( (")'&'( &'"$;/)#(

    #)'$/#(. D# !# )4"$/#-)# &' !# '&#)+- '- !# "4$'-()+- # /"&"( !"( -)'!'(

    '&#/)"( 7 '- /"( !#( '&'(, '! &'(#$$"!!" &' !# "4$'-()+- -''()/# -#

    $'*"$# 4!#-'/#$)# &' !#( '-/#!)&'( 7, 4$')(#'-/', '(# &''$># &' ('$ !#

    '&#)+- &'! */$".

    #( )-&))&#!'(, &' !#( 4#$/))4#)"-'( "-)/#$)#( 7 &'! ('-/)&" &'

     4'$/'-'-)# # !# '(4')' #-#. E- '&)" &' '(/#( $'!#)"-'( "4!'?#( ($%' !#

    "-)'-)# "" ''$%'-)# &'! ('$ #-".

    D'(&' #"$#, &''$># "-()&'$#$(' -# 9/)# #-# "" -# 9/)# &' !#

    /$)# &' &"-&' ($%' -'(/$# "-)'-)# 7 -'(/$" '(4>$)/ 4$"4)#'-/' #-".

    LA 0UMANIDAD COMO DETINO )LANETARIO

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    18/21

    D' #!!>, (' '("=#- !#( &"( %$#-&'( *)-#!)&'( 9/)"@4"!>/)#( &'! -'"

    )!'-)": '(/#!''$ -# $'!#)+- &' "-/$"! /" '-/$' !# (")'& 7 !"( )-&))&"(

     4"$ '&)" &' !# &'"$#)# 7 "-')$ !# #-)& "" "-)& 4!#-'/#$)#. L#

    '&#)+- -" (+!" &'' "-/$))$ # -# /"# &' "-)'-)# &' -'(/$# TIERRA – PATRIA, ()-" /#)9- 4'$)/)$ 8' '(/# "-)'-)# (' /$#&=# '- !# "!-/#& &'

    $'#!)=#$ !# )-># /'$$'-#!.

    E- '(/# $')()+- &' !# &'"$#)# 7 &' !# #&8)())+- &' "-"))'-/"(

    %!"#!'( 7 "4!'?"(, '( &"-&' !# '&#)+- -" (+!" !# '('!#, ()-" /#)9- ;)/"(

    &' !# '&#)+- -" *"$#! ' )-!(" )-*"$#! &''$># &' ?%#$ - 4#4'! 4$)"$)/#$)",

    '-('$)/ 4$"4)#'-/' #-". E(# '( !# #(' 4#$#

    '-('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    19/21

    L# -'$")'-)# "-(/)/7' - -'" 4#$#&)%# 8' 4'$)/' #-#!)=#$ 7

    '54!)#$ '! "4"$/#)'-/" #-" )-/'!)%'-/' &'(&' /$'( 4'$(4'/)#( /'+$)#(

    &)*'$'-/'(, 4'$" 8' #! )(" /)'4" ("- "4!''-/#$)#(, #?" '(/# "$)'-/#)+- -#'

    - -'" 4#$#&)%# '&#)"-#!, "- -# #(' '4)(/'"!+%)# 8' -#' &' !#

    -'$"*)()"!"%># 7 4'$)/' &'(&' '(/# -'# 4'$(4'/)#, '54!)#$ )'?#( /'"$>#( &'

    #4$'-&)=#?'. G$#-&'( )-/'$$"%#-/'( &''- #'$(' 7 /#)9- $'(4"-&'$(', ("$' '(/#

    /$#-(*"$#)+- 7 '! !!##&" &' #!'$/# 8' '!!" $'4$'('-/# 4#$# !#( )-(/)/)"-'( &'

    '&#)+- (4'$)"$, "" *"$#&"$#( &' !"( 4$"*'()"-#!'( 7 4'$("-#( 8' &' '(/'

    -)'! (' $'8'$)$;- '- !"( '('-#$)"( &'! /'$'$ )!'-)", #) '-/# 8' -'(/$"

    */$" &'4'-&'$;, '- %$#- '&), &' ( #4#)& &' 4"/'-)#$ !# %'-'$#)+- &'-'"( "-"))'-/"(, 7 ('$; - '!''-/" '(/$#/9%)" !# #)!)& 8' (' /'-%# 4#$#

    $'#$, #/#$ 7 #&"4/#$ -'#( /'-"!"%>#(, /#-/" 4#$# !"%$#$ '! )'-'(/#$ "!'/)"

    "" 4#$# )-$''-/#$ !# "4'/)/))& &' /"&"(, '?"$#-&" #(> (( 4"())!)&'(

    '- /#! ('-/)&", !# '&#)+- '(/; "!)%# # $'&'*)-)$ (( 4"!>/)#(, 4!#-'(, 4$"%$##(,

    )()"-'( "$)'-/#&"$#(, $$>!"(, #4#)& &' %'(/)+-, 7 #-/' /"&" '(/#!''$ 

    "4$")("( "- !# )--"#)+- 7 !# /$#-(*"$#)+- 4$"*- CRESALC

    UNESCO, 1. F)-#!'-/' (' 4$'('-/#- #!%-"( &' !"( ;( $'!'#-/'( ##-'(#!#-=#&"( 8' #- 4'$)/)&" )$#$ &'(&' !/)4!'( ' )-/'$'(#-/'( 4'$(4'/)#( # !#

    '&#)+-. S' "-!7' 8' '! !)# 4#$# '! #)" '(/; 4$"")&" 7 #"-#&" 4"$ 

    )-&))&#!)&'(, %$4"( 7 "$%#-)=#)"-'( '- '! -&", 4$'('-/;-&"(' -'"(

    #)-"( # !# '&#)+-.

     N'$")'-)# $'*)'$' # #8'!!#( '(4')#!)&'( 8' #"$- '! *-)"-#)'-/" &'!

    S)(/'# N'$)"(". E! '(/&)" &' '(/' ()(/'# (' 4'&', !+%)#'-/', '-*#/)=#$ '-

    &)(/)-/#( '$/)'-/'(, 4"$ '?'4!", !# $'!#)+- /$#('-&'-/#! '-/$' '! '$'$" 7 '!"4"$/#)'-/", /#! "" !" #' !# P()")"!"%>#, " !# $'!#)+- # '= ;(

    )-&)(/)!' '-/$' '! '$'$" 7 !# '&#)+- 8' $; 4#(" # -# -'# 4'%"%># #(>

    !# /'-&'-)# '-/$' !"( 4$"*'()"-#!'( &' &)'$(#( &)()4!)-#(, /#!'( "" )+!"%"(,

    9&)"(, %'-'/)(/#(, )"8>)"( '( #!#$ '- !"( )("( /9$)-"( #-&" )-'(/)%#-

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    20/21

    '! *-)"-#)'-/" &'! S)(/'# N'$)"(" 7 !#( "-(''-)#( &' '(' *-)"-#)'-/"

    '( 4'(, # '= ;( ')&'-/' 8' !# /'-&'-)# ('# !# '5)(/'-)# &' -# ("!#

    -'$")'-)#, 7# 8' !# "4!'?)& &'! "?'/" &' '(/&)" *)-#! &' !# -'$")'-)#: '!

    S)(/'# N'$)"(", &'' /'-&'$ #)# -)$ '(*'$="(. P"$ "/$" !#&", #! $')(#$ !#&'*)-))+- &' !# 4'%"%># "" !# &)()4!)-# 8' $'"%' !"( &)'$("( #4"$/'( 8' ('

     4$"&'- '- /"$-" # ( "?'/" &' '(/&)": L# '&#)+- B#$$"(", 1.

    • E( )4"$/#-/' 8' !"( D"'-/'( &'- - #"$?' "!>(/)" # !"( '(/&)#-/'( 7

    "-/'5/#!)'- # 9(/"( "" ('$'( B)"@P()"@S")#!'(. L" 8' 8)'$' &')$, 8'

    !"( 4$"'("( &' #4$'-&)=#?' #- " ;( #!!; &' !#( #!#( &' !#('.• L"( -'"( #4"$/'( N'$")'-/)*)"(, #- 4'$)/)&" 4"-'$ #! '$'$" "" !# #('

    &' #!8)'$ 4$"'(" &' #&8)())+- &' "-"))'-/"( – #4$'-&)=#?'(. E( 4"$ '(/#$#=+- 8', '- #&'!#-/', !"( 4#$#&)%#( 8' $)%'- !# '&#)+- -" 4'&'- #'$ 

    #(" ")(" &' '(/# )4"$/#-/' *#'/# &'! "-"))'-/" #-".• S) )'- '( )'$/", -" (' 4'&' #!#$ &' '(/&)#-/'( 3&'! ')(*'$)" )=8)'$&"6 "

    3&'! ')(*'$)" &'$'"6, '( )4"$/#-/' /"#$ '- '-/# !"( '(/)!"( &' #4$'-&)=#?'

    &' # '(/&)#-/' '- 4#$/)!#$: 3# 4'$("-# #4$'-&' &' *"$# &)*'$'-/'6. P"$ 

    !" /#-/", '( $'"'-!' 8' '! D"'-/' #"$&' !"( /'#( &'(&' &)*'$'-/'(

    +4/)#(, #(> (' !'( !# "4"$/-)& # /"&"( !"( '&#-&"( &' 4'$))$ '! -'"

    "-"))'-/" &'(&' (( 4$"4)#( *"$/#!'=#(.• E( -''(#$)", #'$ - #!/" '- '! #)-" 7 #'$ -# $')()+- &' !#( '/"&"!"%>#(

    # /$#9( &' !#( #!'( (' '! 4$"'(" &' '-('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    21/21

    • D')&" # 8' '! '$'$" #4$'-&' '- "-/'5/", !#( #/))&'( 8' "*$'' '!

    D"'-/' &''- ('$ &)('