L.I.A. · 2015-01-22 · Elikadura: legatza, bisigua, olagarroa, txibiak, ganbak... . Beraien...
Transcript of L.I.A. · 2015-01-22 · Elikadura: legatza, bisigua, olagarroa, txibiak, ganbak... . Beraien...
2014ko abenduaren 9a
Langile Ikastolako Aldizkaria
L.I.A. 16.Z
enba
kia
L.I.A. hitza aldizkarian
zehar ezkutatuta dago.
Ezetz aurkitu. Portadako-
ak ez du balio.
Aurkibidea
- Fantasia arakatzen...2or
- Jakin nahi al duzue?..7or
- Denbora-pasak………….9or
- Iragarkiak ……………….11or
AIREAREN TRANPAK
NEGUKO EGUN LABURRETAN GARENEAN, hotzak bi
neurri izan ohi dituela gogoratu nahi nuke: Bat ter-
mometrotik datorrena eta bestea da, sinesgarriagoa,
berez, baina hain zehatza eta exaktoa ez dena soi-
nean daramagun azal sentikorraren sentsaziozko ho-
tza da. nork eta zerk eragiten dio sentsazio horri?
Nahikoa da airea lehor egotea, eguzkia egotea, edo
zerua oskarbi egotea…
Eta ez duzu hotz asko nabarituko.
Termometroak zero edo zero azpitik ikustean pentsa-
tzen dugu hori gaizki dabilela.
Haize pixka bat dabil ipar-mendebaldean gaudela di-
rudi hau da hotza hau! Termometroak 6-7 gradu
markatzen du.
ESAERA ZAHARRAK
"Elur melur, ez nauk hire beldur,
etxean badiat nahiko arto eta egur".
"Abenduko eguna, argitu orduko iluna"
"Eguzkia eta euria, erromako zubia"
"Eguerdiko euria, egun guztiko euria
"Eguzki bera on eta gaiztoentzat"
A L B I S T E AA L B I S T E A
LEHENGO ASTEAZKENEAN EUSKARAREN
NAZIOARTEKO EGUNA IZAN ZEN ETA AS-
TEARTEAN 5. ETA 6. MAILAKOAK HERRI-
TIKAN TAILERRAK EGITERA JOAN ZIREN.
TAILER HORIEK FUNKYA ETA GENA IZAN
ZIREN. ONDOREN ESKOLA GUZTIEK ESKUA
EMANDA LEOKATIK GUDARIEN PLAZA-
RAINO KATE BAT EGIN GENUEN ETA GERO
BERTSOA KANTATU GENUEN.ETA ONTZI
BAT PASA GENUEN ESKUTIK ESKURA HO-
RRELA GUDARIEN PLAZARA IRITSI ARTE.
ETA ONDOREN BAKOITZA BERE IKASTOLA-
RA JON ZEN. ONDOREN ARRATSALDE
GUZTIA NORMAL JOAN ZEN.
Bazen behin,txakur bat Riki izena zuena. Bere jabeak Maialen
izena zuen.
Bere familiak oso ondo tratatzen zuen Riki. Rikik inoiz ez zuen
kaka edo
pixa etxe barruan egiten,oso zintzoa zen.
Egun batean, paseatzen ari zirela,Maialenek lagun bat ikusi
zuen eta
hizketan hasi ziren.Maialenen lagunak txakur bat zuen baina ez
zuen nahi
jolastu momentu horretan .
orduan,Rikik belarretara joatea erabaki zuen.
Orduantxe, gizon zikin,itsusi,etar zakar bat pasa zen.Rikiri begi-
ratu zion
eta honela esan zion.
-noizbait nirekin joango zara
etxera:Maialen ez zen enteratu ere
egin,
bere lagunarekin hizketan ari zelako.
Riki oso urduri jarri zen eta
Maialengana joan zen.Beste txakurrak
Rikiri begiratu eta belarri bat altxa
zuen, zerbait nabaritzen ari zelako.
Bat-batean gizona azaldu zen eta txakurra eraman zuen.
Etxera joateko garaia zenean,Riki ez zuen ikusten;Riki! Riki! Riki!
hasi zen
oihuka. Non egongo ote da orain? Galdetzen zuen negarrez eta
negarrez.
MARA MARTINEZ
PATXI MENDIAN
Patxi 52 urteko pertsona bat da. Behin perretxikoak biltzea joan zen, eta hartzea zihoa-
nean zuhaitz bat erori zitzaion burura.
Tribu bat hartu eta jan egin nahi zuren baina Patxi jefearekin hitz egin eta aske utzi zio-
ten,100kilo perretxiko hartu eta etxera joan zen .
Urteak joan urteak etorri Patxi lanetik bota zuten eta krisian geratu eta nola dirua behar
zuen mendian edukitako abenturak liburu bat idatzi zuen idatzi zuen eta 1.000.000 irabazi
zituen.
ELURRETAKO MUNSTROA
Baziren behin 3 lagun herri txiki batean bizi zirenak. Egun batean, basora
joan ziren gaua pasatzera baina … batek soinu arraro bat entzun zuen eta
beste batek 2 begi ikusi zituen elur tartean.
Ikusitakoarekin beldurturik, ilundu baino lehen herrira jaitsi ziren abisatzera.
Gertaera entzun zutenean eskopetak hartu eta basora joan ziren herritarrak.
Tiroka hasi ziren munstroari baina horiek ez zioten kalterik egiten , ezer ez.
Gaua iritsi zenean sua piztu eta loak hartu zituen. Hurrengo egunean, muns-
troa aurkitzen jarraitu zuten, baina berehala konturatu ziren oinatzak sua ze-
goen tokian bukatzen zirela, eta ikusi zuten sua zegoen tokian ur asko zego-
ela .
Handik aurrera, basoko ibilaldiak lasaiagoak izan ziren, eta aspergarriagoak.
Baziren behin 10 neska Eneritz, Ane, Nahia, Araia, Alazne, June, Goiatz,
Maddi, Maimouna eta Malen. Eta kantatu egiten genuen, nazkatuta ginen
jendeak talentu asko genuela esateaz. Eta azkenean LA VOZ SORGINAK
apuntatu ginen, eta probak egitera joan ginen, oso urduri ginen baina oso
pozik ere bai eta azkenean pruebak egin eta hartu egin ziguten 2. fase-
rako!!! Hunkituta ginen eta Malúk eman zuen buelta. Gu sorginentzako tra-
jeak erostera joan ginen. Oso politak erosi genituen, gero 2. fasea egitera
joan ginen LA VOZ SORGINAK era joan ginen eta jendearen aurrean kan-
tatu eta dantzatu genuen, kronikan eta egunkarian atera ginen. Ondoren
Malúk esan zigun ea nahi genuen berarekin disko bat grabatu, eta baietz
esan genion. Eta oso ospetsu izatera heldu ginen, poz pozik bizi izan ginen.
MALEN ZABALEGI.
1-Beti joka gabiltza
Behar dugu onartu
Ta beti joka gabiltza
Enbede jolastu
Bati jo eta
Besteak txibatu
Gutxiago harrotu
Eta abusatu
2-Arratsaldeon Eider maitea
Zu zera nire laguna
Orain taldez aldatu garela
Bidaltzen dizut gutuna
Hiru mutilekin zarelako
Ematen didazu pena
Baina nik beti ikusiko dizut
Nire lagun kuttuna
3- Beltzak lagunak dira
jende askorenak,
izan daitezke gure
lagun hoberenak.
Nik lagun asko ditut
Ezberdin direnak,
Berdin berdinak gara
Ikastolan denak.
Egilea:Garazi Arabiotorre
Nire istorioa asten da argazkilari batek Amaiur izenekoa mendi baten puntara joaten dela
argazkiak ateratzera.
Argazkiak ateratzen ari zela zerbait nabaritu zuen bere atzean, baina, ez zela ezer izango
pentsatu zuen eta argazkiak ateratzen jarraitu zuen.
Hurrengo egunean, egin zituen argazkiak ikusten ari zela, argazki batean zerbait zegoela
ikusi zuen. Ez zekien zer egin.
Egunak eman zituen pentsatzen zer izango zen orban bitxi hori, baina ez zitzaion ezer ere
ez bururatzen.
Azkenean, Maddiren etxera joan zen misterioa argitzera. Baina ez zuen ezer berezirik lortu.
Egun horietan, gauza arraroak gertatzen zitzaizkion, adibidez: lotara joatean soinu arraroak
entzuten zituen, argazkiak ikusten zegoenean hotzikarak sentitzen zituen eta batzuetan
norbait atzean zuela iruditzen zitzaion.
Egun batzuk geroago, amets batean espiritu batek hitz egin zion eta honela esan zion:
-Hemendik hiru egunetara zu eta zure laguna Maddi nirekin etorriko zarete.
Hurrengo egunean, jaiki zenean, ezin zuen sinetsi amestu zuena.
Ez zuen segundorik ere galdu eta Maddiren etxera joan zen azkar baino azkarrago.
Maddiri kontatu zionean, Maddik ez zion sinetsi ere egin eta hori txorakeria bat zela esan
zuen.
Gau horretan bertan beste amets bat izan zuen eta esan zion:
-Beste egun bat duzue disfrutatzeko.
Amaiurrek ez zuen denborarik galdu galdetzen:
-Zergatik zabiltza gure atzetik?-baina ez zion ezer ere ez erantzun.
Eguna oso ondo disfrutatu zuen, lehenik aspaldi joan nahi zuen gozo dendara joan zen eta
gero Donostiara joan zen izozki ezberdinak jatera hondartzara.
Eguna iritsi zen, ametsetako munstroak Amaiur eta Maddi eramango zituen.
Salan telebista ikusten ari zela munstroaren ahotsa entzun zuen eta bat-batean Amaiur ga-
rrasika hasi zen. Eta azkenean…
Maddi zen!!! Txantxa bat egiten.
Biak barrez hasi ziren eta galdetu zion nola egin zuen hori guztia.
Esan ziona da argazkietan marrazki bat egin zuela, lo zegoela ahots baxuago jarri eta hitz
egin ziola eta hotzikarak bere haluzinazioak zirela.
Egun hori ez ahazteko argazki bat egin zuten.
Baina argazkian zerbait zegoen!
Galdetu zion Maddiri bera izan ote zen eta ezetz erantzun zion.
Orduan biak builaka hasi ziren.
AMAIERA Amaiur Zabaleta Beroz 6.C
Bazen behin, asto bat zelai batean belarra jaten. Egun batean, katu bat aurkitu zuen zelaian etzanda lotan,
esnatu zenean galdetu zion:
- Nongoa zara ?- esan zion astoak.
-Ni Santa Barbara baserrikoa naiz, eta zu?- esan zion katuak.
-Ni Urnietako baserri batekoa naiz – erantzun zion astoak.
-Eta zertan ari zara Hernaniko zelai batean?- esan zion katuak.
-Nire jabeak beti ekartzen nau zelai honetara – erantzun zion astoak.
Eta astoaren jabea etorri zen astoaren bila baserrira eramateko. Orduan, esan zion:
-Bihar ikusiko gara- esan zion katuak.
Hurrengo egunean, berriro elkartu ziren, eta biak jolasten hasi ziren. Bat-batean, erremolke batetik asto
bat atera zen, ile grisa zuen eta emea zen. Eta asto grisak esan zuen:
-Kaixo nire izena Sara da eta zuek nola duzue izena?- esan zuen Sara astoak.
-Nire izena Aratz da- esan zuen beste astoak.
- Eta zurea?- galdetu zion katuari.
-Nire izena Maialen da- erantzun zuen katuak.
Eta bat-batean katu bat azaldu zen beraien ondoan eta hirurek gal-
detu zioten:
-Nola duzu izena?
-Nire izena Aitzol da eta zuena?- esan zuen beste katuak.
-Nire izena Sara eta hau Aratz da eta beste hau Maialen.- esan zuen Sarak.
Orduan Maialenek joko bat proposatu zuen eta esan zuen:
-Jolasten gara harrapaketara?
-Bai!!!- esan zuten denek.
Eta jolasten hasi ziren, lehenengo Sara izan zen harrapatzen eta gero Aitzol, eta horrela arratsalde
osoan. Baina, Aratzen jabea etorri zen eta Aratz eraman egin zuen. Handik gutxira , Maialenen jabea iritsi
zen eta gero Aitzolena eta gero Sararena. Hurrengo egunean berriro elkartu ziren jolasteko.
Egilea: Irene Martin
Izurdeak, ugaztun itsastarrak dira eta guztiz moldatuak daude igeriketara. Zetazeo gehienek bezala soinua erabiltzen dute: komunikatzeko, orientatzeko eta ehiza-tzeko. Soinua radar baten antzera erabiltzen dute.
Izurdea oso animali azkarra da eta taldeka bizi da. Hiru edo lau orduz egiten du lo
egunean, eta gainerako denbora jolasean eta ehi-
zan ematen du. Gizakiak, oro har, errespetatu egi-
ten du, eta babestuta dago. Horregatik, tropikoeta-
tik topatuko dugu maizago, ur hotzetan baino. Ura-
ren azpian bost edo sei minutu segidan egon dai-
tezke, nahiz eta batzuek hamabi edo hamabost mi-
nutu iraun ditzaketen.
Izurdea oso animali azkarra da eta taldeka bizi da.
Hiru edo lau orduz egiten du lo egunean, eta gainerako denbora jolasean eta ehi-
zan ematen du.
Elikadura: legatza, bisigua, olagarroa, txibiak, ganbak... . Beraien pisuaren %10 jan
dezakete, egunean.
EGILEA: Nerea Ojeda 5.B
MASAIAK
Masai etnia, Kenian eta Tanzaniako iparraldean bizi den etnia erdi nomada da. Ohitura
eta jantzi bereziak dituztenez eta Ekialdeko Afrikako natura parkeetatik gertu bizi direnez,
Afrikako etnia ezagunetako bat dira.
Maa hizkuntza hitz egiten dute. Nilo – Saharar hizkuntza familiako hizkuntza bat da, Dinka
eta Nuer hizkuntzen ahaidea. Era berean, masaiek Keniako eta Tanzaniako hizkuntza ofi-
zialak ikasi ohi dituzte: Swahilia eta Ingelesa. 883.000 masai dira gaur egun, baina zaila da
haien kopurua zehazki zenbatzea, erdi nomadak direnez. Berezko tradizio eta sinismenak
dituzten arren, kristautasuna praktikatzen dute gaur egun masai askok.
Egilea: Jagoba Ortega
BUGATTI MARKA
Bugatti luxu handiko automobilak egiten dituen Frantziako marka da.
Ettore Bugatti italiarrak sortu zuen etxea 1909. urtean Mol-
sheim herrian (orduan Alemaniar Inperiokoa zen; gaur egun Frantzia-
koa da). Munduko autorik azkarrenak dira.
Bugatti familiak 30 urtez jardun zuen luxuzko kalitate handiko auto-
mobilak diseinatzen eta egiten: Ettorek berak, Rembrandt anaiak eta
JEAN semeak (goi mailako diseinatzailea eta pilotua).
Bigarren Mundu Gerraren amaieran markak larrialdi ekonomikoak izan
zituen, 50eko hamarkadan oraindik merkatuan lehiatzeko gai izan zen,
baina azkenean lantegia itxi egin behar izan zuten.
1991. urtean Romano Artiolik markaren "Bugatti" izena erosi zuen, eta
automobilak Italian ekoizten hasi zen, Modenan. Orduko sasoiko auto-
rik azkarrena egin zuten arren, lantegia itxi egin zuten handik urte
gutxira.
1998. urtean Volkswagen taldeak marka erosi zion Artioliri, goi mai-
lako kirol-automobilak ekoiztekotan, eta berriz ere lantegia ireki zu-
ten Molsheimen, Frantziako Alsazian (lehenengo Bugatti lantegia egon
zen herrian, hain zuzen ere). 2005. urtean hasi ziren saltzen Bugatti
Veyronmodeloa, kalean ibiltzeko munduko automobilik bizkorrena: or-
duko 437 km-ra hel daiteke. Bertsioak ere egin dituzte: deskapota-
blea (2008), Super Sport (2010). Urtean 44-88 unitate besterik ez
dituzte ekoizten, baina oso garesti saltzen dira: 2007an AUTOMOBIL
bakoitza 1.100.100 euroan zegoen.
Julen Herrero 5c
LABERINTO ALDREBESA
LAGUNDU NOBITARI DORAEMON AURKITZEN
EGILEA: Nahia Arregi
.......................................... .......................................... ...................................
..................................... …………………………. …………………………………
Egileak: Aiur, Aiheko eta Jon Ander.
Errugbilari hauek aurkitu: mccaw, carter, habana, africa, fekitoa, fofaza,
dagg, Farell, folau eta savea.
m c c a w a h i r r
o h a m j n a m n b
f o r h f w b ñ q e
a a t a f s a v e a
r l e o a d n e u z
r l r t x m a a y z
e r i i c l l i x b
l p g k f o f a n a
l v q e f w c l i w
n b a f r i c a y l
……………………….. …………………….. ………………………………
…………………………………. ……………………….
Egileak. Aiur, Aiheko eta Jon Ander
IRAGARKI LABURRA
Munduko hoberena hoberena:
-Ez du gasoli-
na behar ura-
rekin nahikoa
da
-200.000 eu-
rotara merke
-Eta zozketa bat Parisera joateko
familia osoa
Aimar Errazkin 5.C L.I.A.