LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

104
7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 1/104

Transcript of LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

Page 1: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 1/104

Page 2: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 2/104

LA LLAMADA ACUMULACIÓN ORIGINARIA (Capitulo XXIV El Capital)Carlos Marx 

Ministerio del Poder Popular del Despacho de la Presidencia.

Ediciones de la Presidencia de la República. Palacio de Miraflores

Caracas - Venezuela

www.presidencia.gob.ve

Ministerio del Poder Popular para la Comunicación y la Información.

 Av. Universidad, Esq. El Chorro, Torre Ministerial, pisos 9 y 10.

Caracas - Venezuela

www.minci.gob.ve

Depósito Legal: lf53320089001536

Julio 2008. Impreso en la República Bolivariana de Venezuela

Page 3: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 3/104

Page 4: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 4/104

Page 5: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 5/104

")(*%"+#+"S$%($(

6>@DG:DE@4X>@D64@?G:6CE66=5:?6C@6?42A:E2=4X>@D2=656UDE6=2A=FDG2=V2J56=2A=FDG2=V2>TD42A:E2=):?6>32C8@=224F>F=24:X?5642A:E2= AC6DFA@?6 =2 A=FDG2=V2 =2 A=FDG2=V2 =2

AC@5F44:X? 42A:E2=:DE2 J UDE2 =2 6I:DE6?4:2 6?>2?@D56=@DAC@5F4E@C6D56>6C42?4V2D568C2?56D>2D2D5642A:E2=J7F6CK256EC232;@*@5@6DE6AC@46D@ A2C646 >@G6CD6 56?EC@ 56 F? 4VC4F=@G:4:@D@56=BF6DX=@A@56>@DD2=:C52?5@A@CDFAF6DE@F?224F>F=24:X?N@C:8:?2C:2O2?E6C:@C2

=224F>F=24:X?42A:E2=:DE2NAC6G:@FD244F>F=2E:@?O=256?@>:?252>)>:E9F?224F>F=24:X?BF6?@6D7CFE@56=CU8:>6?42A:E2=:DE256AC@5F44:X?D:?@AF?E@56A2CE:5256U=

5

Page 6: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 6/104

DE224F>F=24:X?@C:8:?2C:2G:6?6256D6>A6W2C6?=24@?@>V2A@=VE:42>TD@>6?@D6=>:D>@A2A6=BF656D6>A6W26?=2E6@=@8V26=A6425@@C:8:?2=5T?>@C5:X=2>2?K2?2J4@?6==@6=A6425@D66IE6?5:X2E@52=29F>2?:525"@D@CV86?6D 56 =2 AC:>:E:G2 24F>F=24:X? AC6E6?56?6IA=:42CD6C6=2ET?5@=@D4@>@F?22?U45@E256=A2D25@?E:6>A@D>FJC6>@E@DLD6?@D5:46L

923V256F?2A2CE6F?2U=:E6EC232;25@C2:?E6=:86?E6JD@3C6E@5@29@CC2E:G2J56=2@EC2F?EC@A6=5656D42>:D25@D92C282?6DBF656CC@49232?4F2?E@E6?V2?J2Y?>TDD4:6CE@BF6=2=6J6?5256=A6425@@C:8:?2=E6@=X8:4@?@D5:464X>@6=9@>3C67F64@?56?25@282?2C6=A2?

4@? 6= DF5@C 56 DF C@DEC@ A6C@ =2 9:DE@C:2 56=A6425@@C:8:?2=64@?X>:4@?@DC6G6=2A@CBFU92J86?E6BF6?@?646D:E2DF52CA2C24@>6C$@:>A@CE2DVD66IA=:42BF6>:6?EC2D=@DAC:>6C@D24F>F=232?C:BF6K2=@DD68F?5@D24232C@?A@C?@E6?6CJ2?252BF6G6?56C>TDBF6DFA6==6;2

66DE6A6425@@C:8:?2=2CC2?42=2A@3C6K256=28C2?>2D2BF6E@52GV29@J2A6D2C56=@>F49@BF6EC232;2?@E:6?6?252BF6G6?56C>TDBF62DV>:D>2J=2C:BF6K256=@DA@4@DC:BF6K2BF6?@46D2564C646C2F?BF6J29282>F49VD:>@E:6>A@

6

Page 7: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 7/104

BF6DFDAC@A:6E2C:@D92?56;25@56EC232;2CDE2D?:W6CV2D:?DFDE2?4:2=6DD@?=2DBF62=D6W@C*9:6CDA@C6;6>A=@D:CG6?E@52GV24@?6=6>A2BF6J=2D6C:652556F?9@>3C656DE25@2=@D7C2?46D6D6?@EC@E:6>A@E2?:?86?:@D@D6?5676?D256=2AC@AC:UEU0AC@A:65251&6C@E2?AC@?E@4@>@D6A=2?E626=AC@3=6>256=2AC@A:6525D64@?G:6CE66?F?5636CD24C@D2?E@23C2K2C6=AF?E@56G:DE2

56=242CE:==2:?72?E:=4@>@6=Y?:4@BF64F25C22E@52D=2D65256DJ2E@5@D=@D8C25@D5656D2CC@==@)23:5@6DBF66?=29:DE@C:2C62=56D6>A6W2?F?8C2?A2A6==24@?BF:DE26=6D4=2G:K2>:6?E@6=C@3@J6=2D6D:?2E@=2G:@=6?4:26?F?2A2=23C2&6C@6?=25F=464@?@>V2A@=VE:4292C6:?25@D:6>AC66=

:5:=:@"2DY?:42D7F6?E6D56C:BF6K292?D:5@56D566= AC:>6C >@>6?E@ 6= 56C649@ J 6= NEC232;@O6I46AEF2?5@D:6>AC6?2EFC2=>6?E6N6=2W@6?4FCD@O?=2C62=:525=@D>UE@5@D56=224F>F=24:X?@C:8:?2C:27F6C@?4F2=BF:6C4@D2>6?@D:5V=:4@D

$:6=5:?6C@?:=2>6C42?4V2D@?56A@CDV42A:E2=4@>@?@=@D@?E2>A@4@=@D>65:@D56AC@5F44:X? ?: =@D 2CEV4F=@D 56 4@?DF>@ 2J BF64@?G6CE:C=@D6?42A:E2=/A2C26==@92?564@?4FCC:C

7

Page 8: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 8/104

F?2D6C:6564:C4F?DE2?4:2D4@?4C6E2DBF6AF656?C6DF>:CD62DV92?566?7C6?E2CD6J6?EC2C6?4@?E24E@5@D4=2D6D>FJ5:G6CD2D56A@D665@C6D56>6C42?4V2D 56 F?2 A2CE6 =@D AC@A:6E2C:@D 565:?6C@>65:@D56AC@5F44:X?J2CEV4F=@D564@?DF>@56D6@D@D566IA=@E2C=2DF>256G2=@C56DFAC@A:6525>65:2?E6=24@>AC2567F6CK22;6?256EC232;@56@EC2A2CE6=@D@3C6C@D=:3C6DG6?565@

C6D56DFAC@A:27F6CK256EC232;@JA@CE2?E@56DFEC232;@%3C6C@D=:3C6D6?6=5@3=6D6?E:5@56BF6?@7:8FC2?5:C64E2>6?E66?EC6=@D>65:@D56AC@5F44:X?4@>@=@D6D4=2G@D=@DD:6CG@D6E4?:4F6?E2?E2>A@4@4@?>65:@D56AC@5F44:X?56DFAC@A:65254@>@6==23C25@CBF6EC232;2DFAC@

A:2 E:6CC2 6E4 =:3C6D J 56D96C6525@D @? 6DE2A@=2C:K24:X?56=>6C425@56>6C42?4V2DD652?=2D4@?5:4:@?6D 7F?52>6?E2=6D 56 =2 AC@5F44:X?42A:E2=:DE2"2DC6=24:@?6D42A:E2=:DE2DAC6DFA@?6?6=5:G@C4:@6?EC6=@D@3C6C@DJ=2AC@A:652556=2D4@?5:4:@?6D56C62=:K24:X?56=EC232;@F2?5@J2

D6>F6G6A@CDFDAC@A:@DA:6D=2AC@5F44:X?42A:E2=:DE2?@DX=@>2?E:6?66DE65:G@C4:@D:?@BF6=@C6AC@5F466?F?26D42=24252G6K>2J@C&@CE2?E@6= AC@46D@ BF6 6?86?5C2 6= 42A:E2=:D>@ DX=@AF656D6CF?@6=AC@46D@565:D@4:24:X?6?EC66=

8

Page 9: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 9/104

@3C6C@J=2AC@A:652556=2D4@?5:4:@?6D56DFEC232;@AC@46D@BF656F?2A2CE64@?G:6CE66?42A:E2==@D>65:@DD@4:2=6D56G:52J56AC@5F44:X?>:6?EC2DBF656@EC2A2CE64@?G:6CE62=@DAC@5F4E@C6D5:C64E@D6?@3C6C@D2D2=2C:25@D"2==2>25224F>F=24:X?@C:8:?2C:2?@6DAF6D>TDBF66=AC@46D@9:DEXC:4@565:D@4:24:X?6?EC66=AC@5F4E@CJ=@D>65:@D56AC@5F44:X?)6=2==2>2N@C:8:

?2C:2OA@CBF67@C>2=2AC69:DE@C:256=42A:E2=J56=>@5@42A:E2=:DE256AC@5F44:X?

"26DECF4EFC264@?X>:4256=2D@4:652542A:E2=:DE23C@EX56=26DECF4EFC264@?X>:4256=2D@4:6525 76F52= = 5:D@=G6CD6 UDE2 D2=:6C@? 2 =2

DFA6C7:4:6=@D6=6>6?E@D?646D2C:@DA2C2=27@C>24:X?562BFU==2

=AC@5F4E@C5:C64E@6=@3C6C@?@AF5@5:DA@?6C56DFA6CD@?292DE2BF6?@56;X56G:G:C6?4256?25@2=28=632J56D6CD:6CG@56A6?5:6?E656

@EC2A6CD@?256>TDA2C2A@56C4@?G6CE:CD66?G6?565@C=:3C6567F6CK256EC232;@BF624F564@?DF>6C42?4V225@?56BF:6C2BF66?4F6?EC6>6C425@9F3@56D24F5:CE2>3:U?6=JF8@56=@D8C6>:@DDFDEC26CD62=2D@C56?2?K2DD@3C62AC6?

9

Page 10: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 10/104

5:46DJ@7:4:2=6DJ2E@5@D=@D6DE2EFE@DBF66>32C2K232?6=EC232;@&@C6D@6?F?@56DFD2DA64E@D6=>@G:>:6?E@9:DEXC:4@BF64@?G:6CE62=@DAC@5F4E@C6D6?@3C6C@D2D2=2C:25@DC6AC6D6?E2=2=:36C24:X?56=2D6CG:5F>3C6J=24@244:X?8C6>:2=J6DE62DA64E@6D6=Y?:4@BF66I:DE6A2C2?F6DEC@D9:DE@C:25@C6D3FC8F6D6D&6C@D:6?7@42>@D6=@EC@2DA64E@ G6>@D BF6 6DE@D EC232;25@C6D C64:U?

6>2?4:A25@DDX=@AF656?4@?G6CE:CD66?G6?565@C6D56DV>:D>@DF?2G6KBF6D6G62?56DA@;25@D 56 E@5@D DFD>65:@D 56 AC@5F44:X? J 56E@52D=2D82C2?EV2D56G:52BF6=2DG:6;2D:?DE:EF4:@?6D76F52=6D=6D2D68FC232?/6DE26IAC@A:24:X?BF652:?D4C:E26?=@D2?2=6D56=29:DE@C:24@?

EC2K@D:?56=63=6D56D2?8C6J7F68@

DF G6K =@D 42A:E2=:DE2D :?5FDEC:2=6D 6DE@DA@E6?E25@D569@JEFG:6C@?BF656D2=@;2CA2C2==682C26DE6AF6DE@?@DX=@2=@D>26DEC@D56=@D8C6>:@D2CE6D2?@DD:?@E2>3:U?2=@DD6W@C6D76F

52=6D6?4FJ2D>2?@DD64@?46?EC232?=2D7F6?E6D56=2C:BF6K26D566DE6AF?E@56G:DE2DF2D46?D:X?6D6=7CFE@56F?2=F492G:4E@C:@D24@?EC26=A@56C76F52=JDFD:?5:8?2?E6DAC:G:=68:@D4@?EC2=@D8C6>:@DJ=2DEC232DBF66DE@DA@?V2?2==:3C6

10

Page 11: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 11/104

56D2CC@==@56=2AC@5F44:X?J2=2=:3C66IA=@E24:X?56=9@>3C6A@C6=9@>3C6&6C@=@D4232==6C@D56=2:?5FDEC:2DX=@4@?D:8F:6C@?56DA=2K2CA@C4@>A=6E@2=@D4232==6C@D56=26DA2526IA=@E2?5@DF46D@D6?BF6?@E6?V2?=2>6?@CA2CE6564F=A2)F3:6C@? J EC:F?72C@? A@C AC@465:>:6?E@D ?@>6?@DG:=6DBF6=@DBF66?DFE:6>A@6>A=6X6==:36CE@C@>2?@A2C24@?G6CE:CD66?D6W@C56DF

A2EC@?@

=AC@46D@565@?56D2=:6C@?6=@3C6C@2D2=2C:25@J6=42A:E2=:DE2EFG@4@>@AF?E@56A2CE:52=26D4=2G:K24:X?56=@3C6C@DE656D2CC@==@4@?D:DEV26?6=42>3:@56=27@C>2566D4=2G:K24:X?=2

6IA=@E24:X? 76F52= D6 4@?G:CE:X 6? 6IA=@E24:X?42A:E2=:DE2&2C24@>AC6?56C=2>2C492566DE6AC@46D@?@924672=E2C6>@?E2CD6>FJ2ECTDF?BF6=@DAC:>6C@D:?5:4:@D56AC@5F44:X?42A:E2=:DE2D6AC6D6?E2?J26DA@CT5:42>6?E66?2=8F?2D4:F5256D56=#65:E6CCT?6@5FC2?E6=@DD:8=@D.,J

.,=26C242A:E2=:DE2DX=@52E26?C62=:52556=D:8=@.,==V5@?56DFC866=42A:E2=:D>@9246J2>F49@E:6>A@BF6D69223@=:5@=2D6CG:5F>3C6JBF66=AF?E@566DA=6?5@C56=2525#65:2=26I:DE6?4:2564:F5256DD@36C2?2D92564=:?25@JA2=:564:5@

11

Page 12: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 12/104

? =2 9:DE@C:2 56 =2 24F>F=24:X? @C:8:?2C:29246? UA@42 E@52D =2D EC2?D7@C>24:@?6D BF6D:CG6?56AF?E@562A@J@2=2?24:6?E64=2D642A:E2=:DE2JD@3C6E@5@=@D>@>6?E@D6?BF68C2?56D>2D2D569@>3C6DD@?56DA@;252DC6A6?E:?2JG:@=6?E2>6?E656DFD>65:@D56DF3D:DE6?4:2J=2?K252D2=>6C425@56EC232;@4@>@AC@=6E2C:@D=:3C6DJ56D96C6525@D):CG65632D62E@5@6DE6

AC@46D@=26IAC@A:24:X?BF6AC:G256DFE:6CC22=AC@5F4E@CCFC2=2=42>A6D:?@)F9:DE@C:2AC6D6?E2F?2>@52=:5255:G6CD26?4252A2VDJ6?4252F?@566==@DC64@CC6=2D5:76C6?E6D72D6D6?5:DE:?E28C2524:X?J6?UA@42D9:DEXC:42D5:G6CD2D(6G:DE6DF7@C>2 4=TD:42 DX=@ 6? ?8=2E6CC2 A2VD BF6 2BFV 

E@>2>@DA@CE2?E@4@>@>@56=@

%#%+.&(%&")+"%"&%"S$(+("

??8=2E6CC2=2D6CG:5F>3C6923V256D2A2C6

4:5@J2569649@6?=@DY=E:>@D2W@D56=D:8=@.,?6DE2UA@42J>TDE@52GV26?6=EC2?D4FCD@56=D:8=@.,=2:?>6?D2>2J@CV256=2A@3=24:X?D64@>A@?V25642>A6D:?@D=:3C6D5F6W@D56=2E:6CC2BF6 EC232;232? 4F2=BF:6C2BF6 7F6D6 =26E:

12

Page 13: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 13/104

BF6E276F52=32;@=2BF6@4F=E2D6?DFAC@A:6525?=2D8C2?56D7:?42DD6W@C:2=6D6=32:=:77086C6?E6567:?4212?E6DD:6CG@923V2D:5@56DA=2K25@A@C6=2CC6?52E2C:@=:3C6"@D;@C?2=6C@D28CV4@=2D6C2?6?A2CE642>A6D:?@DBF62AC@G649232?DFE:6>A@=:3C6A2C2EC232;2C2DF6=5@56=@D8C2?56DE6CC2E6?:6?E6DJ6?A2CE6F?24=2D66DA64:2=C6=2E:G2J23D@=FE2>6?E6 A@4@ ?F>6C@D2 56 G6C5256C@D

2D2=2C:25@D#TDE2>3:U?UDE@D6C2?569649@2=2A2C BF6 ;@C?2=6C@D =23C25@C6D :?56A6?5:6?E6DAF6DE@BF6256>TD56=D2=2C:@D6=6D523242D2J=23C2?K24@?F?2423:5256J>TD24C6D56>TDE6?V2?56C649@24@>A2CE:C4@?=@DG6C5256C@D=23C25@C6D6=2AC@G6492>:6?E@56=@DE6CC6?@D

4@>F?2=6D6?=@DBF6A2DE232?DFD82?25@DJBF62=>:D>@E:6>A@=6DDF>:?:DEC232?=2>256C2=2=6W2=2EFC326E4 "2AC@5F44:X?76F52=D642C24E6C:K26?E@5@D=@DA2VD6D56FC@A2A@C=25:G:D:X?56=DF6=@6?EC66=>2J@C?Y>6C@A@D:3=656EC:3FE2C:@D=A@56C56=D6W@C76F52=4@>@6=

13

1 No debe olvidarse jamás que el mismo siervo no sólo era propietario, aunque sujeto a tri-

buto, de la parcela de tierra asignada a su casa, sino además copropietario de los terrenos

comunales. «Allí» (en Silesia), «el campesino vive sujeto a servidumbre». No obstante, estos

siervos poseen tierras comunes. «Hasta hoy, no ha sido posible convencer a los silesianos

de la conveniencia de dividir los terrenos comunales; en cambio, en las Nuevas Marcas no

hay apenas un solo pueblo en que no se haya efectuado con el mayor de los éxitos esta di-

visión» [Mirabeau. De la Monarchie Prussienne («De la monarquía prusiana»), Londres,

1788, t. II, pp. 125 y 126].

Page 14: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 14/104

56E@5@D@36C2?@?@56D42?D232D@=2>6?E66?=2=@?8:EF556DFC@==@56C6?E2DD:?@6?6=?Y>6C@56DFDDY35:E@DBF62DFG6K56A6?5V256=24:7C25642>A6D:?@D:?56A6?5:6?E6D&@C6D@2F?BF656DAFUD56=24@?BF:DE2?@C>2?526=DF6=@:?8=UDD65:G:5:X6?F?2DA@42D32C@?V2D8:82?E6D42D6?EC6=2DBF6923V22=8F?2DBF6232C4232?A@CDV D@=2D92DE2=@C2K8@D2?8=@D2;@?6D2?E:8F@D

6DE232D2=A:425@56A6BF6W2D6IA=@E24:@?6D42>A6D:?2D:?E6CCF>A:52DDX=@56G6K6?4F2?5@A@C8C2?56D7:?42DD6W@C:2=6DDE2D4@?5:4:@?6D4@>3:?252D4@?6=6DA=6?5@C56=2D4:F5256D42C24E6CVDE:4@56=D:8=@.,A6C>:EV2?BF6D656D2CC@==2D62BF6==2C:BF6K2?24:@?2=BF66=42?4:==6C@CE6D4F6

56D4C:36 4@? E2?E2 6=@4F6?4:2 6? DF "2F5:3FD"68F>?8=:26N"2DFA6C:@C:52556=2D=6J6D:?8=6D2DOA6C@46CC232?6=A2D@2=2C:BF6K242A:E2=:DE2

=AC6=F5:@56=2EC2?D7@C>24:X?BF6923V256

6492C=@D4:>:6?E@DA2C26=CU8:>6?56AC@5F44:X?42A:E2=:DE24@:?4:564@?6=Y=E:>@E6C4:@56=D:8=@.,J=@DAC:>6C@D5646?:@D56=.,==:46?4:2>:6?E@56=2D9F6DE6D76F52=6DLBF64@>@5:46246CE252>6?E6):C2>6D)E6F2CEN==6?232?:?YE:=

14

Page 15: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 15/104

>6?E66?E@52DA2CE6D42D2DJA2E:@DO L=2?KX2=>6C425@56EC232;@2F?2>2D256AC@=6E2C:@D=:3C6D J 56D96C6525@D = A@56C C62= AC@5F4E@E2>3:U?56=56D2CC@==@3FC8FUD6?DF56D6@564@?BF:DE2C=2D@36C2?V223D@=FE2246=6CXG:@=6?E2>6?E6=25:D@=F4:X?566DE2D9F6DE6D76F52=6DA6C@?@7F6UD2?:>F49@>6?@D=2Y?:4242FD2BF6 =2 AC@5F;@ "@D 8C2?56D D6W@C6D 76F52=6D

=6G2?ET?5@D6E6?2K>6?E64@?EC2=2>@?2CBFV2J6=A2C=2>6?E@4C62C@?F?AC@=6E2C:25@:?4@>A2C23=6>6?E6>2J@C2=2CC@;2CG:@=6?E2>6?E62=@D42>A6D:?@D56=2DE:6CC2DBF64F=E:G232?JD@3C6=2DBF6E6?V2?=@D>:D>@DEVEF=@D;FCV5:4@D76F52=6DBF66==@DJ2=FDFCA2C=6DDFD3:6?6D4@>F?2=6D=

7=@C64:>:6?E@56=2D>2?F724EFC2D=2?6C2D56=2?56DJ=24@?D:8F:6?E62=K256=@DAC64:@D56=2=2?27F6=@BF6D:CG:X5624:42E65:C64E@A2C26DE@6??8=2E6CC2"22?E:8F22C:DE@4C24:2923V2D:5@56G@C252A@C=2D8F6CC2D76F52=6D =2?F6G26C2J2F?29:;256DFDE:6>A@D56F?@DE:6>A@D6?=@D

BF66=5:?6C@6D=2A@E6?4:256=2DA@E6?4:2D&@C6D@6?2C3@=X4@>@32?56C2=2EC2?D7@C>24:X?56=2DE:6CC2D56=23@C6?E6CC6?@D56A2DE@DA2C2@G6;2D?DF6D4C:AE:@?@7?8=2?5&C67:I65E@

15

2 J. Steuart. An Inquiry into the Principles of Political Oeconomy («Investigación de los prin-

cipios de la Economía política»), Vol. I, Dublin, 1770, p. 52.

Page 16: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 16/104

@=:?D965D9C@?:4=6DN6D4C:A4:X?56?8=2E6CC2?E6AF6DE22=2DCX?:42D@=:?D965O2CC:D@?56D4C:364X>@=26IAC@A:24:X?56=@DA6BF6W@D28C:4F=E@C6D2CCF:?22=A2VDN-92E42C6@FC8C62E:?4C@2496CDONM'FUD6=6D52566DE@2?F6DEC@D8C2?56DFDFCA25@C6DO"2D42D2D56=@D42>A6D:?@DJ=@D4@EE286D49@K2D56=@D@3C6C@D7F6C@?G:@=6?E2>6?E62CC2D25@D@6?EC6825@D2=2CF:?2

N@?DF=E2?5@=@DG:6;@D:?G6?E2C:@D56=2D7:?42DD6W@C:2=6DOL5:462CC:D@?LNG6>@DBF692?56D2A2C64:5@:??F>6C23=6D42D2DJA6BF6W2D924:6?52D5642>A6D:?@DBF66=42>A@D@DE:6?62>F492>6?@D86?E6BF6>F492D4:F5256DD6

92?2CCF:?25@2F?BF692J2?7=@C64:5@2=8@@EC2D?F6G2D *2>3:U? A@5CV2>@D 564:C 2=8@ 56 =2D4:F5256DJ=@DAF63=@D56DECF:5@DA2C24@?G6CE:C=@D6?A2DE@DA2C2@G6;2DJ6?=@DBF6DX=@BF652?6?A:6=2D42D2D56=@DD6W@C6DO

F?BF66I286C252DD:6>AC6=2D=2>6?E24:@?6D566DE2DG:6;2D4CX?:42D56D4C:36?4@?E@526I24E:EF5=2:>AC6D:X?BF6AC@5F4V26?=@D9@>3C6D56=2UA@42=2C6G@=F4:X?BF6D66DE232@A6C2?5@ 6? =2D 4@?5:4:@?6D 56 AC@5F44:X?

16

Page 17: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 17/104

@>A2C2?5@=2D@3C2D56*@>TD#@C@4@?=2D56=42?4:==6C@CE6D4F66D4@>@>6;@CD6G66=23:D>@BF6D6A2C22=D:8=@.,56=.,@>@@3D6CG2246CE252>6?E6*9@C?E@?=24=2D6@3C6C2:?8=6D2D6AC64:A:EX5:C64E2>6?E6D:?EC2?D:4:X?56=2652556@C@2=26525569:6CC@

"2=68:D=24:X?D6649X2E6>3=2C2?E6=2EC2?D

7@C>24:X? BF6 D6 6DE232 @A6C2?5@ $@ 923V2==6825@E@52GV226D62A@86@56=24:G:=:K24:X?6?BF6=2N-62=E9@7E96$2E:@?O0N=2C:BF6K2?24:@?2=O16D564:C=24C624:X?5642A:E2=J=256DA:252526IA=@E24:X?J56A2FA6C24:X?56=2>2D256=AF63=@D64@?D:56C24@>@=2Y=E:>2*9F=6 56

E@52D23:5FCV2A@=VE:42?DF9:DE@C:256?C:BF6,5:4624@?

N&@C2BF6==2UA@42ON7F6C@?924:U?5@D6>TD7C64F6?E6D=2DBF6;2D4@?EC2=2EC2?D7@C>24:X?56=2DE:6CC2D56=23C2?K26?E6CC6?@D56

A2DE@DA2DE@D5682?25@=2?2C6E47T4:=6D562E6?56C4@?F?@D4F2?E@DA2DE@C6D=@D2CC6?52>:6?E@DE6>A@C2=6D56A@CG:52JA@C2W@DO56

17

3 Literalmente significa: la Tule extrema; frase, empleada en el sentido de «último extremo».

(Tule es un país insular situado, según opinión de los antiguos, en el extremo septentrional

de Europa.)

Page 18: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 18/104

=@DBF6G:GV2?F?28C2?A2CE656=@DJ6@>6? N7F6C@?4@?G6CE:5@D6?7:?42D5@>:?:42=6DDE@EC2;@=2564256?4:256=AF63=@J4@?6==2=2564256?4:2564:F5256D:8=6D:2D5:6K>@D?2BF6==2UA@42=2D23:5FCV256=C6JJ56=A2C=2>6?E@A2C24FC2C6=>2=7F6G6C5256C2>6?E6>2C2G:==@D2:4E2C@?>65:52D4@?EC26DE2FDFCA24:X?BF66DE23256DA@3=2?5@=@DE6CC6?@D4@>F?2=6D56A@AF=2

E:?8:?4=@DFC6DJ4@?EC26=CU8:>6?56DA@3=25@C56 =@D A2DE@D 56A@AF=2E:?8 A2DEFC286 BF6D68FV2=2D9F6==2D562BFU==2O

+?564C6E@56?C:BF6,5:4E25@6?AC@9:3:X=256DECF44:X?56E@52D=2D42D2D56=2

3C25@C6DBF6EFG:6D6?2D:8?25@D>TD5624C6D56E:6CC2?C:BF6,6=24E@56=2W@56DFC6:?25@4@?7:C>2=2>:D>2=6J?6DE6564C6E@D65:466?EC6@EC2D4@D2DBF6

ND624F>F=2?6?A@42D>2?@D>F492DE:6CC2D

2CC6?5252DJ8C2?56DC632W@D5682?25@AC:?4:A2=>6?E656@G6;2D=@BF69246BF6=2DC6?E2D56=2E:6CC2DF32?>F49@J=2=23C2?K25642:826IEC2@C5:?2C:2>6?E6BF6D62?56CCF:52D:8=6D:2DJ

18

4 Pequeños campesinos libres en la Inglaterra feudal. (N. de la Edit.)

Page 19: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 19/104

42D2DBF652?5@2D@>3C@D2D>2D2D56AF63=@:?42A24:E252DA2C282?2CD6DFG:52J>2?E6?6C2DFD72>:=:2DO

?G:DE2566DE@=2=6J@C56?2BF6D6C6DE2FC6?=2D8C2?;2D2CCF:?252D6DE23=646=2AC@A@C4:X?BF656368F2C52CD66?EC6=2DE:6CC2D56=23C2?K2J=@DE6CC6?@D56A2DE@D6E4+?2=6J56D6BF6;2

56BF692J2AC@A:6E2C:@DBF6A@D66?92DE24236K2D5682?25@=2?2CJ=:>:E26=?Y>6C@56UDE2D2 $:=2DBF6;2D56=AF63=@?:=2=68:D=24:X?AC@9:3:E:G2BF64@>:6?K24@??C:BF6,J5FC24:6?E@4:?4F6?E22W@D4@?D:8F:6C@?23D@=FE2>6?E6?2524@?EC26=>@G:>:6?E@566IAC@A:2

4:X?56=@DA6BF6W@D2CC6?52E2C:@DJ42>A6D:?@D24@??@DC6G6=2D:?D236C=@6=D64C6E@566DE67C242D@

N= 564C6E@ 56 ?C:BF6 ,O L5:46 6? DFDDD2JD4:G:=2?5>@C2= N?D2J@D56=@4:G:=J =@

>@C2=D64ELN6?46CC232F?D6?E:5@AC@7F?5@J>2C2G:==@D@AF6DE@BF64C62326IA=@E24:@?6D28CV4@=2DJ42D2D56=23C2?K256F?256E6C>:?252

19

5 Tomás Moro habla en su Utopía, de un país singular en que «las ovejas devoran a los hom-

bres». Utopía, trad. de Robinson ed. Arber, London, 1869, p. 41

Page 20: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 20/104

5:>6?D:X??@C>2=6D564:C=6D82C2?E:K232F?2AC@A@C4:X? 56 E:6CC2 BF6 =6D A6C>:EV2 EC26C 2=>F?5@DY35:E@DDF7:4:6?E6>6?E6C:4@DJD:?A@D:4:X?D6CG:=A@?:6?5@6=2C25@6?>2?@D56AC@A:6E2C:@DJ?@5686?E6D2DF6=5@O

&C64:D2>6?E6 =@ 4@?EC2C:@ 56 =@ BF6 6I:8V2A2C2:?DE2=2CD66=D:DE6>242A:E2=:DE2=2DF;64:X?

D6CG:=56=2>2D256=AF63=@=2EC2?D7@C>24:X?56UDE66?F?EC@A6=5686?E6D2DF6=5@J56DFD>65:@D56EC232;@6?42A:E2=FC2?E66DE6A6CV@5@56EC2?D:4:X?=2=68:D=24:X?AC@4FCXE2>3:U?>2?E6?6C6==V>:E65624C6D56E:6CC2A2C2=@D4@EE286D56=;@C?2=6C@56=42>A@AC@9:3:U?5@=6>6E6C6?

DF42D286?E6D2DF6=5@*@52GV26?C6:?2?5@2C=@D7F64@?56?25@F?(@86CC@4<6C56@?E>:==A@C9236C4@?DECF:5@6?6=>2?@C7:?4256@?E>:==F?4@EE286D:?2D:8?2C=64@>@2?6;@A6C>2?6?E624C6D56E:6CC26?C6:?2?5@2Y?2C=@DD6?@>3CXF?24@>:D:X?C62=6?42C8252

56:>A@?6C=26;64F4:X?56=2D2?E:8F2D=6J6DAC:?4:A2=>6?E6=2BF66I:8V2=@D24C6D56E:6CC24@>@>V?:>@E@52GV2C@>H6==AC@9V36=24@?DECF44:X?5642D2D6?>:==2D2=2C65@?5256"@?5C6DD:?5@E2C=2D5624C6D56E:6CC2#TDE2C566?=2AC:

20

Page 21: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 21/104

>6C2>:E2556=D:8=@.,D67@C>F=2?E@52GV2BF6;2D 4F2?5@ 6= 4@EE286 56 F? ;@C?2=6C@ 56=42>A@?@E:6?62D:8?25@DA@C=@>6?@D56224C6D@J5V2 6= 3C246C@56= 42>A@D652 A@CD2E:D7649@4@?E2=56E6?6CF?242D24@?9F6CE@@56A@56C2CC6?52C5@DG2C2D56E:6CC22C68F=2C5:DE2?4:2

N*6CC2E6?:6?E6DJ2CC6?52E2C:@DOL5:466=CF?E6CLND652?=2>2?@6?6DE6AF?E@&@4@D24C6D56E:6CC232DE2CV2?A2C2BF66=;@C?2=6C@56=42>A@5:D7CFE2D65656>2D:252:?56A6?56?4:2O

"2 (67@C>2 4@? DF DUBF:E@ 56 4@=@D2=6D

56AC6524:@?6D56=@D3:6?6D56=28=6D:2G:?@252C6?6=D:8=@.,F??F6G@J6DA2?E@D@:>AF=D@2=AC@46D@G:@=6?E@566IAC@A:24:X?56=2>2D256=AF63=@=AC@5F4:CD6=2(67@C>2=28=6D:242EX=:426C2AC@A:6E2C:276F52=56F?28C2?A2CE656=DF6=@:?8=UD"2A6CD64F4:X?4@?EC2=@D4@?G6?E@D6E4

EC2?D7@C>X 2 DFD >@C25@C6D 6? AC@=6E2C:25@

21

6 Dr. Hunter, Public Health, Seventh Report, 1864, («La salud pública. Informe 7, 1864»).

London, p. 1347 La Reforma, amplio movimiento social contra la Iglesia católica, se extendió en el siglo XVI

a Alemania, Suiza, Inglaterra, Francia, etc. La consecuencia religiosa de la Reforma en los

países en que ésta triunfó consistió en la formación de varias iglesias llamadas protestantes

(en Inglaterra, Escocia, los Países Bajos, una parte de Alemania y los países escandina-

vos).

Page 22: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 22/104

#F49@D56=@D3:6?6D56=28=6D:27F6C@?C682=25@D2F?@D4F2?E@DC2A246DAC@E68:5@D56=C6J@G6?5:5@DA@CF?AC64:@:CC:D@C:@26DA64F=25@C6DCFC2=6DJ2A6CD@?2DC6D:56?E6D6?=24:F525BF:6?6D C6F?:6?5@ DFD 6IA=@E24:@?6D 2CC@;2C@?566==2D6?>2D22=@D2?E:8F@D2CC6?52E2C:@DBF6=2DG6?V2?4F=E:G2?5@56A25C6D29:;@D=56C649@56=@D=23C25@C6D6>A@3C64:5@D2A6C4:3:CF?2A2CE6

56=@D5:6K>@D56=28=6D:256C649@82C2?E:K25@A@C=2=6J923V2D:5@J2ET4:E2>6?E64@?7:D425@&2FA6CF3:BF6;246E 6I4=2>2=2C6:?2D236=56DAFUD56C64@CC6C?8=2E6CC2&@C7:?6?6=2W@56DFC6:?25@6=@3:6C?@?@EFG@>TDC6>65:@BF652C 6DE25@ @7:4:2= 2= A2FA6C:D>@ 4C62?5@ 6=

:>AF6DE@56A@3C6K2

N"@D2FE@C6D566DE2=6J?@D62EC6G:6C@?2AC@4=2>2CDFDC2K@?6DJC@>A:6?5@4@?=2EC25:4:X?56D:6>AC6=2AC@>F=82C@?D:??:?8Y?AC6T>3F=@O6IA@D:4:X?56>@E:G@D

&@C=2=6JAC@>F=82522=2W@56=C6:?25@562C=@D6DE6:>AF6DE@7F6564=2C25@A6CA6EF@J

22

8 «Pauper ubique jacet» (los pobres son desheredados en todas partes), palabras de Los

Fastos de Ovidio, libro primero, verso 218.9 William Cobbett. A History of the Protestant Reformation («Historia de la Reforma protes-

tante»), §. 471.

Page 23: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 23/104

DX=@2A2CE:C564@3CXF?27@C>2?F6G2J>TDC:8FC@D2&6C@6DE2D4@?D64F6?4:2D:?>65:2E2D56=2(67@C>2?@7F6C@?=2D>TDA6CD:DE6?E6D=A2EC:>@?:@64=6D:TDE:4@6C26=32=F2CE6C6=:8:@D@56ECTD56=4F2=D62EC:?496C2326=CU8:>6?2?E:8F@56AC@A:6525E6CC:E@C:2==56CCF>32CD62BFU=UDE6E2>A@4@A@5V2>2?E6?6CD66?A:6

 *@52GV26?=@DY=E:>@D5646?:@D56=D:8=@.,=2J6@>2?CJ4=2D65642>A6D:?@D:?56A6?5:6?E6D6C2>TD?F>6C@D2BF6=24=2D656=@D2CC6?52E2C:@D"2J6@>2?CJ923V2D:5@6=AF?E2=>TD7:C>656C@>H6==J6=AC@A:@#242F=2J4@?7:6D2BF66DE@D=23C25@C6D@7C64V2?F?4@?EC2DE6>FJG6?

E2;@D@4@?2BF6==@D9:52=8Z6=@D3@CC249@DJDFD=242J@D=@D4FC2DCFC2=6D4FJ2>:D:X?4@?D:DEV26?42D2C=2DN>@K2DAC65:=64E2DO*@52GV2?@D6923V256DA@;25@2=@D;@C?2=6C@D56=42>A@56DF56C649@564@AC@A:6525D@3C6=@D3:6?6D4@>F?2=6D=C6565@C5656D2A2C64:X=2J6@>2?CJJ6?

=@DY=E:>@D5646?:@D56= D:8=@.,D63@CC2C@?92DE2=@DY=E:>@DG6DE:8:@D56AC@A:65254@>F?2=56=@D28C:4F=E@C6DBFVAC6D4:?5:>@D561@D724E@C6DAFC2>6?E664@?X>:4@DBF6:?E6CG:?:6C@?6?=2C6G@=F4:X?56=228C:4F=EFC2J?@D=:>:E2>@D2:?5282C=@D724E@C6D56G:@=6?4:2BF6=2:>AF=D2

C@? 23

Page 24: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 24/104

2;@ =2 C6DE2FC24:X? 56 =@D DEF2C5@D =@DE6CC2E6?:6?E6D:>AFD:6C@?=682=>6?E6F?2FDFCA24:X?BF66?E@5@6=4@?E:?6?E6D6923V2==6G25@E2>3:U?2423@D:??646D:52556=@DECT>:E6D56=2=6JDE2FDFCA24:X?4@?D:DE:X6?23@=:C6=CU8:>6?76F52=56=DF6=@6D564:C6?EC2?D76C:CDFD5636C6DEC:3FE2C:@D2=DE25@N:?56>?:K2?5@O2UDE6A@C>65:@56:>AF6DE@DD@3C6=@D42>A6D:?@DJ6=

C6DE@56=2D>2D2D56=AF63=@C6:G:?5:42?5@=2>@56C?2AC@A:6525AC:G252D@3C67:?42D6?=2DBF6DX=@2D:DEV2?2=@DE6CC2E6?:6?E6DEVEF=@D76F52=6DJ7:?2=>6?E65:4E2?5@2BF6==2D=6J6D56C6D:56?4:2 BF6 >FE2E:D >FE2?5:D 04@? 42>3:@D4@CC6DA@?5:6?E6D16;6C4:6C@?D@3C6=@D=23C25@C6D

:?8=6D6D=2>:D>2:?7=F6?4:2BF66=65:4E@56=ETCE2C@@CVD@5F?@GD@3C6=@D42>A6D:?@DCFD@D

24

10 La restauración de los Estuardos es el período del segundo reinado de la dinastía de los

Estuardos en Inglaterra (1660-1689), derrocados por la revolución burguesa inglesa del siglo

XVII.11 Por lo visto, se trata del decreto sobre los campesinos fugitivos promulgado en 1597, du-

rante el reinado de Fiódor Ivánovich, cuando el auténtico gobernante de Rusia era Borís Go-

dunov. De acuerdo con ese decreto, los campesinos que habían huido del yugo insoportable

de los terratenientes se perseguían durante cinco años para ser devueltos por la fuerza a sus

amos.

Page 25: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 25/104

"2(6G@=F4:X?8=@C:@D2 6?EC68X61A@56C2=@4FA2C=@F:==6C>@56%C2?82=@DE6CC2E6?:6?E6DJ42A:E2=:DE2D242A2C25@C6DDE@D6=6>6?E@D4@?D28C2C@?=2?F6G26C26?EC68T?5@D66?F?26D42=28:82?E6D422=D2BF6@56=@DE6CC6?@D565@>:?:@AY3=:4@BF692DE26?E@?46DDX=@D6923V2AC24E:425@6?AC@A@C4:@?6D>FJ>@56DE2DDE@DE6CC6?@D7F6C@?C682=25@DG6?5:5@D2AC64:@D:CC:

D@C:@D@D:>A=6>6?E62?6I:@?25@D2@EC@D56AC@A:6525AC:G252D:?6?4F3C:C=2FDFCA24:X?32;@7@C>22=8F?2/E@5@6DE@D6==6GX2423@D:?>@=6DE2CD66?4F3C:C?:=2>TD>V?:>22A2C:6?4:2=682=DE@D3:6?6D56=5@>:?:@AY3=:4@2AC@A:25@D56>@5@E2?7C2F5F=6?E@6?F?:X?56=@D

3:6?6D56BF6D656DA@;X2=28=6D:2L=@DBF6?@=6923V2?D:5@FDFCA25@DJ2A@C=2C6G@=F4:X?C6AF3=:42?2LD@?=232D6566D@D5@>:?:@DAC:?4:A6D4@DBF69@JA@D66=2@=:82CBFV2:?8=6D2"@D42A:E2=:DE2D3FC8F6D6D72G@C64:6C@?6DE2@A6C24:X?6?EC6@EC2D4@D2DA2C24@?G6CE:C6=DF6=@6?

F?2CEV4F=@AFC2>6?E64@>6C4:2=6IE6?56C=2K@?256=2D8C2?56D6IA=@E24:@?6D28CV4@=2D9246CBF62F>6?E2D6=227=F6?4:22=24:F52556AC@=6E2C:@D

25

12 Se dio el nombre de «Revolución gloriosa» en la historiografía burguesa inglesa al golpe

de Estado de 1688, con el que se derrocó la dinastía de los Estuardos y se instauró (1689)

la monarquía constitucional de Guillermo de Orange, régimen de compromiso entre la aris-

tocracia propietaria de tierras y la gran burguesía.

Page 26: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 26/104

=:3C6DJ56D96C6525@D56=42>A@6E456>TD=2?F6G22C:DE@4C24:256=2E:6CC26C2=22=:252?2EFC2=56=2?F6G232?4@4C24:256=22=E27:?2?K2BF624232325656;2C6=42D42CX?J56=@D8C2?56D>2?F724EFC6C@D2EC:?496C25@DA@C2BF6=6?E@?46D56ECTD56=AC@E644:@?:D>@25F2?6C@"23FC8F6DV2:?8=6D2@3CX6?5676?D256DFD:?E6C6D6D4@?6=>:D>@24:6CE@4@?BF6=256)F64:2D:8F:6?5@6=

42>:?@4@?EC2C:@J924:U?5@D67F6CE66?DF32=F2CE664@?X>:4@6=42>A6D:?25@2A@JX2=@DC6J6D56D56J>TDE2C5632;@[email protected][email protected]=6D2JF5X2C6D42E2CA@C=27F6CK2=@D3:6?6D56=2@C@?256>2?@D56=2@=:82CBFV2

"@D3:6?6D4@>F?2=6DL4@>A=6E2>6?E65:DE:?E@D56=@D3:6?6D565@>:?:@AY3=:4@2BF624232>@D56C676C:C?@DL6C2?F?2:?DE:EF4:X?56G:6;@@C:86?86C>T?:4@BF6D6>2?E6?V26?G:8@C32;@6=>2?E@56=76F52=:D>@6>@DG:DE@BF6=2FDFCA24:X?G:@=6?E2566DE@D3:6?6D24@>A2W252

42D:D:6>AC6A@C=2EC2?D7@C>24:X?56=2DE:6CC2D56=23@C6?A2DE@D4@>:6?K227:?6D56=D:8=@.,JAC@D:8F62=@=2C8@56=D:8=@.,):?6>32C8@6?2BF6==@DE:6>A@D6DE6AC@46D@C6G6DEV2=27@C>256F?2D6C:65624E@D:?5:G:5F2=6D56G:@=6?4:24@?EC2

26

Page 27: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 27/104

=@D BF6 =2 =68:D=24:X? =F49X :?7CF4EF@D2>6?E65FC2?E62W@D=AC@8C6D@2A@CE25@A@C6=D:8=@.,4@?D:DE66?BF629@C2=2AC@A:2=6JD64@?G:6CE66?G69V4F=@566DE256AC6524:X?56=@D3:6?6D56=AF63=@2F?BF6=@D8C2?56D2CC6?52E2C:@D D:82? 6>A=62?5@ E2>3:U? 56 A2D@ DFDA6BF6W@D>UE@5@DA6CD@?2=6D6:?56A6?5:6?E6D "27@C>2A2C=2>6?E2C:2BF6C6G:DE66DE656D

A@;@6D=256=2D=6J6DD@3C66=46C425@56E6CC6?@D4@>F?2=6D5:49@6?@EC@DEUC>:?@D564C6E@DA@C>65:@56=@D4F2=6D=@DE6CC2E6?:6?E6DD6C682=2?2DV>:D>@D6?AC@A:6525AC:G252=2DE:6CC2D56=AF63=@564C6E@D566IAC@A:24:X?56=AF63=@):C#56?D64@?EC25:462DV>:D>@6?6=2DEFE@2=682E@

4FC:2=6D4@6?BF6AC@4FC26IA=:42C=2AC@A:65254@>F?2=4@>@AC@A:6525AC:G25256=@D8C2?56DE6CC2E6?:6?E6DBF6C64@86?=296C6?4:256=@DD6W@C6D76F52=6D2=C64=2>2CF?2N=6J86?6C2=56=&2C=2>6?E@D@3C66=56C649@246C42C=@DE6CC6?@D4@>F?2=6DOC64@?@4:6?5@4@?6==@BF6=2EC2?D

7@C>24:X?566DE@D3:6?6D6?AC@A:6525AC:G252

27

13 «Los arrendatarios prohiben a los cottagers (caseros) mantener a ninguna otra criatura vi-

viente, so pretexto de que, si criasen ganado o aves, robarían alimento del granero para ce-

barlas. Además, dicen: mantened a los cottagers en la pobreza, y serán más trabajadores.

Pero la verdadera realidad es que de este modo los arrendatarios usurpan el derecho íntegrosobre los terrenos comunales» [ A Political Inquiry into to the Consequences of Enclosing Waste Lands («Investigación política sobre las consecuencias del cercado de los baldíos»),

London, 1785, p. 75].

Page 28: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 28/104

?@AF656AC@DA6C2CD:?F?8@=A656DE25@A2C=2>6?E2C:@2=2A2CBF6A:562=2=68:D=24:X?F?2N:?56>?:K24:X?A2C2=@DA@3C6D6IAC@A:25@D

=A2D@BF6=@DJ6@>6?:?56A6?5:6?E6D6C2?DFDE:EF:5@D A@C =@D E6?2?ED2EH:==LA6BF6W@D4@=@?@D4@?4@?EC2E@A@CF?2W@6D564:CF?249FD>2D6CG:=D@>6E:522=42AC:49@56=@DE6CC2E6

?:6?E6DL6=56DA@;@56=@D3:6?6D56=5@>:?:@AY3=:4@JD@3C6E@5@=256AC6524:X?D:DE6>TE:4256=@DE6CC6?@D4@>F?2=6D2JF52C@?2:?4C6>6?E2C6D2D8C2?56DA@D6D:@?6DBF6D64@?@4V2?6?6=D:8=@.,4@?=@D?@>3C6D56924:6?52D42A:E2=6D@924:6?52D564@>6C4:2?E6DJBF656;2C@?2

=2A@3=24:X?42>A6D:?2N5:DA@?:3=6O4@>@AC@=6E2C:25@2=D6CG:4:@56=2:?5FDEC:2

):?6>32C8@6=D:8=@.,E@52GV2?@2=42?K224@>AC6?56C6?=2>65:526?BF6923V2564@>AC6?56C=@ 6= .. =2 :56?E:525 6?EC6 =2 C:BF6K2

?24:@?2=J=2A@3C6K256=AF63=@&@C6D@6?=@D=:3C@D564@?@>V2566DE2UA@42D6AC@5F46F?2G:@=6?EVD:>2A@=U>:426?E@C?@2=2N:?4=@DFC6@7 4@>>@?DO?EC6D24@F?@D4F2?E@DA2D2;6D56

28

14 Eden. The State of the Poor, Preface («La situación de los pobres») (p. XVII, XIX).

Page 29: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 29/104

=@D>2E6C:2=6D4@A:@DVD:>@DBF6E6?8@2=2G:DE2A2C2A@?6C56 C6=:6G656F?>@5@>TDG:G@ =2D:EF24:X?

N?>F492DA2CC@BF:2D566CE7@C5D9:C6OL6D4C:36F?2A=F>2 :?5:8?252LN924:6?52D4252 F?2 56 =2D 4F2=6D 4@?E232 A@C EUC>:?@>65:@56224C6D566IE6?D:X?D692?7F?

5:5@A2C27@C>2CDX=@O

N?$@CE92>AE@?D9:C6J":?4@=?D9:C6D692:>AF6DE@=2?@C>25646C42C=@DE6CC6?@D4@>F?2=6DJ=2>2J@CV256=@D=@C2K8@D4C625@D566DE6>@5@D692?4@?G6CE:5@6?A2DE:K2=6D24@?D64F6?4:2566==@92J>F49@D=@C2K8@DBF62?E6D=23C232?24C6DJBF69@J

?@=23C2??:"2DCF:?2D56=2DG:6;2D42D2D4F25C2DJ8C2?6C@DOD@?=@DY?:4@DG6DE:8:@D56=@D2?E:8F@D>@C25@C6DN?2=8F?@DD:E:@D4:6?42D2DJ72>:=:2D92?BF6525@C65F4:52D2X?=2>2J@CV2 56 =2D A2CC@BF:2D 5@?56 DX=@ D6 92?4@>6?K25@246C42C=@DE6CC6?@D4@>F?2=6D56D56

9246BF:?46@G6:?E62W@D=@DAC@A:6E2C:@D56E:6CC2D@?6?=224EF2=:525A@BFVD:>@D6?4@>A2C24:X?4@?=2D4:7C2D6I:DE6?E6D4F2?5@6=DF6=@D64F=E:G232 6? CU8:>6? 23:6CE@ D 32DE2?E6 7C6

29

15 Thomas Wright. A short address to the Public on the Monopoly of large farms. («Breve alo-

cución al público sobre el monopolio de las grandes granjas»), 1779, pp. 2, 3.

Page 30: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 30/104

4F6?E66?4@?EC2CD64@?=@C2K8@D6?E6C@DC64:6?E6>6?E646C425@DBF62?E6DD65:DEC:3FV2?6?EC6X4@=@?@DJ@EC@DE2?E@DA6BF6W@D=23C25@C6DJEC:3FE2C:@DBF69@J6DET?FDFCA25@DA@CX82?256C@DC:4@D*@5@D2BF6==@D=23C25@C6D7F6C@?56D2=@;25@D56DFDE:6CC2D6?F?:X?56DFD72>:=:2DJ56>F492D@EC2D2=2DBF65232?EC232;@JDFDE6?E@O

"@DE6CC6?@D2?6I:@?25@DA@C6=E6CC2E6?:6?E64@=:?52?E632;@AC6E6IE@5646C42C=@D?@6C2?D:6>AC6E:6CC2DJ6C>2DD:?@E2>3:U?4@?7C64F6?4:2E:6CC2D4F=E:G252D>65:2?E6F?EC:3FE@2=>F?:4:A:@@4@>F?2=>6?E6

N#6C67:6C@2BFV2=46C425@56E6CC6?@D23:6CE@DJ56E:6CC2DJ24F=E:G252D2DE2=@D2FE@C6DBF6567:6?56?=2D:?4=@DFC6DC64@?@46?BF66DE@D46C425@D C67F6CK2? 6= >@?@A@=:@ 56 =2D 8C2?56D8C2?;2D9246?DF3:C6=AC64:@56=2DDF3D:DE6?4:2D

J7@>6?E2?=256DA@3=24:X?*2>3:U?2=46C42C=@DE6CC6?@DJ6C>@D4@>@29@C2D69246D656DA@;22=@DA@3C6D56F?2A2CE656DFD>65:@D56DFD

30

16 Rev. Addington. Inquiry into the Reasons for and against Inclosing Open Fields («Investi-

gación de las razones en pro y en contra del cercado de terrenos»), London, 1779 pp. 37-

43 pass.

Page 31: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 31/104

E6?E@ :?4C6>6?E2?5@924:6?52DBF6D@?J256DFJ@92CE@8C2?56DON):=2E:6CC2OL5:466=C&C:46LN4266?A@56C56F?AFW25@568C2?56D4@=@?@D=@DA6BF6W@D2CC6?52E2C:@D6?@EC@D:E:@=@D==2>2NF?2>F4965F>3C656A6BF6W@DAC@A:6E2C:@DJ4@=@?@DBF6D6>2?E:6?6?2DV>:D>@DJ2DFD72>:=:2D4@?6=AC@5F4E@56=2E:6CC2EC232 ;252A@C6==@D4@?=2D@G6;2D=2D2G6D=@D46C5@D

6E4BF6>2?52?2A2DE2C2=@DE6CC6?2D4@>F?2=6D?@?646D:E2?5@2A6?2DA@CE2?E@4@>AC2CGVG6C6DA2C2DF4@?DF>@OND6G6CT?4@?G6CE:5@D6? 9@>3C6D @3=:825@D 2 EC232;2C A2C2 @EC@D D:BF:6C6?4@>6CJE6?5CT?BF6:C2=>6C425@A2C2AC@G66CD6564F2?E@?646D:E6?*2=G6KD6EC232;6

>TDA@CBF6=24@244:X?D6CTE2>3:U?>2J@CC646CT?=2D4:F5256DJ>2?F724EFC2DAF6DD6G6CT6>AF;25226==2D>TD86?E66?3FD4256EC232;@62BFV6=42>:?@924:26=BF6=X8:42>6?E6D6@C:6?E2=24@?46?EC24:X?56=2AC@A:6525E6CC:E@C:2=JA@C6=BF656D569246>F49@D2W@DD6G:6?6

>2C492?5@J26764E:G2>6?E66?6DE6C6:?@O

31

17 Dr. R. Price. Observations on Reversionary Payments («Observaciones sobre los pagos

reversibles»), 6 ed. By W. Morgan, London, 1803, v. II, p. 155.18 Dr. R. Price. Observations, etc., v. II, p. 147.

Page 32: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 32/104

/C6DF>6=@D6764E@D86?6C2=6D56=2D:?4=@DFC6D6?6DE@DEUC>:?@D

N?86?6C2==2D:EF24:X?56=2D4=2D6D9F>:=56D56=AF63=@926>A6@C25@6?42D:E@5@D=@DD6?E:5@D=@DA6BF6W@DAC@A:6E2C:@D56E:6CC2DJ4@=@?@DD692?G:DE@C65F4:5@D2=?:G6=56;@C?2=6C@DJ2D2=2C:25@D2 =2A2CBF6D6 =6D92464252G6K>TD

5:7V4:=82?2CD6=2G:526?6DE2D:EF24:X?O

?6764E@=2FDFCA24:X?56=2DE:6CC2D4@>F?2=6DJ=2C6G@=F4:X?28CV4@=2BF6=224@>A2W2326>A6@C2C@?92DE2E2=AF?E@=2D:EF24:X?56=@D@3C6C@D28CV4@=2DBF6D68Y?6=AC@A:@56?6?EC6

JDFD2=2C:@4@>6?KX256D46?56CA@C5632;@56=?:G6=>V?:>@924:U?5@D6?646D2C:@4@>A=6E2C=@4@?6=D@4@CC@@7:4:2=56A@3C6K2)F ;@C?2=5:4656?N2=42?K23225FC2DA6?2D24F3C:CDFD?646D:5256D>TDA6C6?E@C:2DO

%:82>@D29@C2F?:?DE2?E62F?5676?D@C56=2D:?4=@DFC6DJ25G6CD2C:@56=C&C:46

32

19 Dr. R. Price. Observations, etc., p. 159.

Page 33: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 33/104

N$@6D=X8:4@:?76C:CBF66I:DE256DA@3=24:X?A@CBF6J2?@D6G622=286?E656CC@492CDFEC232;@6?42>A@23:6CE@):2=4@?G6CE:C2=@DA6BF6W@D=23C25@C6D6?A6CD@?2D@3=:8252D2EC232;2CA2C2@EC@DD6>@G:=:K2>TDEC232;@6DUDE2F?2G6?E2;2BF6=2?24:X?O6?EC6=2BF6?@7:8FC2??2EFC2=>6?E6=@DBF6DF7C6?=2EC2?D7@C>24:X?2AF?E252NE:6?6BF6G6C4@?3F6?@D@;@D=AC@

5F4E@ D6CT >2J@C D: DF EC232;@ 4@>3:?25@ D66>A=626?F?2D@=2924:6?522DVD64C62CTF?D@3C2?E6A2C2=2D>2?F724EFC2D924:6?5@566DE6>@5@BF6=2D>2?F724EFC2DF?256=2D>:?2D56@C@56?F6DEC2?24:X?2F>6?E6?6?AC@A@C4:X?2=242?E:52556EC:8@AC@5F4:5@O

):C#56?>2E:K25@256>TD56E@CJJ56N7:=T?EC@A@O?@D@7C646A@C4:6CE@F?6;6>A=@56=2:>A2D:3:=:525 6DE@:42 4@?BF6 =@D 64@?@>:DE2D4@?E6>A=2? =2DG:@=24:@?6D>TD56D42C252D56=ND24C@D2?E@56C649@56AC@A:6525OJ=2G:@=6?4:2

>TD3CFE2=4@?EC2=2A6CD@?24F2?5@6DE@6D?646D2C:@A2C26492C=@D4:>:6?E@D56=CU8:>6?42A:E2=:DE2 56 AC@5F44:X? *@52 =2 D6C:6 56 56DA@;@D

33

20 [J. Arbuthnot.] An Inquiry into the Connection between the Present Price of Provisions etc.(«Investigación de la conexión entre el presente precio de los víveres y las dimensiones de

las granjas»), pp. 124, 129.

Page 34: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 34/104

3CFE2=6D9@CC@C6DJG6;24:@?6DBF6==6G22A2C6;25@D=26IAC@A:24:X?G:@=6?E256=AF63=@56D566=Y=E:>@E6C4:@56=D:8=@.,92DE27:?6D56=D:8=@.,DX=@=6:?DA:C22?F6DEC@2FE@C6DE2N4@?7@CE23=6OC67=6I:X?7:?2=

NC2 ?646D2C:@ C6DE23=646C =2 AC@A@C4:X?563:526?EC6=2E:6CC256=23@CJ=256DE:?2522=82

?25@*@52GV25FC2?E6E@5@6=D:8=@.,J=2>2J@CA2CE656=.,A@C425224C6565:425@282?256CV2923V25@DEC6DJ92DE24F2EC@565:425@D2=23C2?K2>65:25@D56=D:8=@.,=2AC@A@C4:X?6C2J2565@D24C6D5682?256CV2A@C5@D56=23C2?K2J>TDE2C56565@D2F?@92DE2BF6A@CY=E:>@D64@?

D:8F:X6DE23=646C=2AC@A@C4:X?563:5256EC6D24C6D56A2DE:K2=6DA@C425224C656=23C2?K2O

?6=D:[email protected]:6C564@>@6D=X8:4@92DE26=C64F6C5@56=24@?6I:X?6I:DE6?E66?EC66=28C:4F=E@CJ=@D3:6?6D4@>F?2=6D&2C2?@923=2C56

=@D E:6>A@D A@DE6C:@C6D 32DE2CT 564:C BF6 =2A@3=24:X? CFC2= ?@ @3EFG@ ?: F? 4U?E:>@ 56:?56>?:K24:@?6DA@C=@D24C6D56E:6CC2D4@>F?2=6DBF66?EC6=@D2W@D56J=6

34

Page 35: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 35/104

7F6C@?2CC632E25@DJ@7C64:5@D4@>@C682=@2=@DE6CC2E6?:6?E6DA@C6=A2C=2>6?E@56E6CC2E6?:6?E6D

:?2=>6?E66=Y=E:>@8C2?AC@46D@566IAC@A:24:X?56=@D28C:4F=E@C6D6D=2==2>252N=:>A:6K2567:?42DOBF66?C62=:5254@?D:DEV26?32CC6C566==2D2=@D9@>3C6D*@5@D=@D>UE@5@D:?8=6D6D

BF696>@DG6?:5@6DEF5:2?5@4F=>:?2?6?6DE2N=:>A:6K2O@>@G6V2>@D2=56D4C:3:C6?=2D644:X?2?E6C:@C=2D:EF24:X?>@56C?229@C2BF6J2?@923V2=23C25@C6D:?56A6?5:6?E6DBF632CC6C=2DN=:>A:2DO==682?232CC6C=@D>:D>@D4@EE286D?@56;2?5@2=@D3C246C@D56=42>A@D:E:@D:BF:6C2

A2C22=@;2CD66?=2DE:6CC2DBF6EC232;2?):?6>32C8@A2C2D236C=@BF6D:8?:7:426DE@56=6DE@56=:>A:6K256D2?8C66?6=D6?E:5@6DEC:4E@56=2A2=23C2E6?6>@DBF6EC2D=252C?@D2=2E:6CC256AC@>:D:X? 56 =2 =:E6C2EFC2 ?@G6=6D42>@56C?2 =2D>@?E2W2D56D4@4:2D2BFV5@?566DE6AC@46D@

2BF6?@DC676C:>@DD65:DE:?8F6A@CDF42CT4E6CD:DE6>TE:4@A@C=2>28?:EF556=26D42=26?BF6D6@A6C2568@=A66?C=2?529F3@E6CC2E6?:6?E6DBF64@?D:8F:6C@?32CC6CG2C:2D2=562D2=2G6K6?=22=E2D4@4:2D6EC2E2566IE6?D:@?6D56=2>28?:EF5

35

Page 36: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 36/104

56=@D5F425@D2=6>2?6DJ7:?2=>6?E6A@C=27@C>26DA64:2=56=2AC@A:6525:?>F63=6FDFCA252

"@D46=E2D562=E2D4@4:26DE232?5:G:5:5@D6?4=2?6DJ42524=2?6C2AC@A:6E2C:@56=@DE6CC6?@DA@CU=4@=@?:K25@D=C6AC6D6?E2?E656=4=2?DF ;676@N42F5:==@O?@6C2>TDBF6F?D:>A=6AC@A:6

E2C:@E:EF=2C566DE@DE6CC6?@D56=>:D>@>@5@BF6=2C6:?256?8=2E6CC2=@6C256=DF6=@56E@52=2?24:X?F2?5@6=@3:6C?@:?8=UD9F3@4@?D68F:5@D@7@42C=2D8F6CC2D:?E6C?2D566DE@DN42F5:==@DOJDFD4@?DE2?E6D:CCFA4:@?6D6?=2D==2?FC2D56=232;2D4@4:2=@D;676D56=@D4=2?6D?@232?

5@?2C@??:>F49@>6?@DDF2?E:8F@@7:4:@5632?5@=6C@DD6=:>:E2C@?242>3:2C=@567@C>2&@CDVJ2?E6DVEC2?D7@C>2C@?DF56C649@E:EF=2C56AC@A:65256?F?56C649@56AC@A:6525AC:G252J4@>@=2D86?E6D56=@D4=2?6D@AFD:6C2?C6D:DE6?4:2564:5:6C@?56D2=@;2C=2DA@C=27F6CK256DFDA@

D6D:@?6D

N@?6=>:D>@56C649@OL5:466=AC@76D@C$6H>2?LNA@5CV2F?C6J56?8=2E6CC22EC6G6CD622CC@;2C2DFDDY35:E@D2=>2CO

36

Page 37: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 37/104

?=2D@3C2D56):C2>6D)E6F2CEJ2>6D?56CD@?A@56>@DD68F:C=2DAC:>6C2D72D6D566DE2C6G@=F4:X?BF66?D4@4:24@>:6?K256DAFUD56=2Y=E:>2:?E6?E@?256=AC6E6?5:6?E6 ?6=D:8=@.,2=@D826=6D =2?K25@D56DFDE:6CC2DD6=6DAC@9:3V22=>:D>@E:6>A@6>:8C2C56=A2VDA2C22DV6>AF;2C=@DA@C=27F6CK22=2D8@HJ2@EC@D46?EC@D723C:=6D56=2C68:X? @>@6;6>A=@56=

>UE@5@566IAC@A:24:X?AC65@>:?2?E66?6=D:[email protected]:E2C=2DN=:>A:2DO==6G252D2423@A@C=25FBF6D256)FE96C=2?5DE2D6W@C2>FJ:?DECF:526?=2D4F6DE:@?6D564@?@>V2A@=VE:42564:5:X2A6?2D9F3@46W:5@=24@C@?2565FBF6D22A=:42C2DFDA@D6D:@?6DF?EC2E2>:6?E@C25:42=

64@?X>:4@ 4@?G:CE:6?5@ E@5@ DF 4@?525@ L4FJ@D923:E2?E6D>6C>25@DA@CF?2D6C:656AC@46D@D 2?E6C:@C6D D6>6;2?E6D 2 UDE6 923V2? :5@

37

21 Trátase de la insurrección de los partidarios de los Estuardos en 1745-1746, que exigían

el trono británico para Carlos Eduardo, el llamado «joven pretendiente». La insurrección re-

flejaba, a la vez, la protesta de las masas populares de Escocia y de Inglaterra contra la ex-

plotación terrateniente y la expulsión masiva de los campesinos de sus tierras. Después delaplastamiento de la insurrección por las tropas regulares de Inglaterra, comenzó a desinte-

grarse intensamente el sistema de clanes en la parte montañosa de Escocia, y la expulsión

de los campesinos de sus tierras adquirió un carácter todavía más enérgico.22 Los gaeles constituyen la población aborigen de las comarcas montañosas del Norte y del

Oeste de Escocia, son descendientes de los antiguos celtas.23 En 1860, se exportó al Canadá, con falsas promesas, a los campesinos violentamente ex-

propiados de sus tierras. Algunos huyeron a la montaña y a las islas más próximas. Perse-

guidos por la policía, le hicieron frente y lograron escapar.

Page 38: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 38/104

BF652?5@J2C65F4:5@D2L6?A2DE@DA2C2@G6;2D6D5692DE2D656DA=68XF?242>A2W2D:DE6>TE:42566IAF=D:X?J6IE6C>:?:@A2C2BF:E2C566?>65:@26DE@D923:E2?E6DBF67@C>2CV2?2AC@I:>252>6?E6F?2D72>:=:2D*@52DDFD2=562D7F6C@?56DECF:52DJ2CC2D252DDFD42>A@D4@?G6CE:5@DE@5@D6?E6CC6?@56A2DE@D"2DEC@A2D3C:ET?:42D6?G:252DA@C6=@

3:6C?@A2C26;64FE2C=2DXC56?6D56=25FBF6D29:4:6C@?7F68@4@?EC2=@D923:E2?E6D6IAF=D25@D56DFDE:6CC2D+?22?4:2?2A6C64:X23C2D2526?EC6=2D==2>2D56DF49@K2A@C?682CD62232?5@?2C=2DV 4@?D:8F:X =2 D6W@C2 5FBF6D2 2AC@A:2CD6 56 24C6D 56 E:6CC2 A6CE6?64:6?E6D 2= 4=2?

56D56E:6>A@D:?>6>@C:2=6D

=@D ?2EFC2=6D 56= A2VD 56D29F4:25@D =6D2D:8?X6?=2@C:==256=>2CF?@D24C6D2C2KX?565@DA@C72>:=:22DE2=2764926D@D24C6D923V2?A6C>2?64:5@J6C>@DD:?AC@5F4:C?:?8F?2

C6?E22DFDAC@A:6E2C:@D"=6G25256DF2=ECF:D>@=25FBF6D2D65:8?X2CC6?52C6DE@D6C:2=6DA@CF?2C6?E2>65:256496=:?6DJA6?:BF6D425224C622BF6==@D>:D>@D>:6>3C@D56=4=2?BF6923V2?G6CE:5@DFD2?8C6A@CDF72>:=:256D56924V2D:8=@D

38

Page 39: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 39/104

 *@5@D=@DE6CC6?@DC@325@D2=4=2?7F6C@?5:G:5:5@D6?8C2?56D8C2?;2D56DE:?252D2=24CV256=2?2C6D2E6?5:524252F?2566==2A@CF?2D@=272>:=:2=@DA2DE@C6D6C2?6?DF>2J@CV23C246C@D562CC6?52E2C:@D:?8=6D6D?=@D826=6D923V2?D:5@DFDE:EF:5@DJ2A@C@G6;2D"@D23@CV86?6D2CC@;25@D2=2@C:==256=>2CAC@4FC232?6?EC6E2?E@>2?E6?6CD656=2A6D42D64@?

G:CE:6C@? 6? 2?7:3:@D J G:GV2? D68Y? 5:46 F?6D4C:E@C:?8=UD56=2UA@42>:E256?E:6CC2J>:E256? 6= >2C D:? G:G:C 6?EC6 E@5@ 6==@ >TD BF6 2>65:2D

&6C@=@D3C2G@D826=6D923V2?56A282CE@52GV2

>TD42C22BF6==2:5@=2ECV2C@>T?E:4256>@?E2W6D6DA@C=@DN42F5:==@DO56=@D4=2?6D=@=@C56=A6D425@ =6D 5:@ 6? =2 ?2C:K 2 =@D D6W@C6D DE@D32CCF?E2?5@2=8@56AC@G649@6?2BF6==2DA=2J2D=2D2CC6?52C@?2=2D8C2?56DA6D4256CV2D56"@?5C6DJ=@D826=6D7F6C@?2CC@;25@D56DFD42D2DA@C

D68F?52G6K

39

24 Datos interesantes sobre este asunto del pescado se encuentran en David Urquhart. Véase

Portfolio, New Series («Carpeta, nueva serie»). Nassau W. Senior, en su obra póstuma citada

más arriba, llama al «procedimiento seguido en Sutherlandshire una de las «limpias» (clea-rings) más beneficiosas de que guarda recuerdo el hombre» [Journals, Conversations and Essays relating to Ireland («Revistas, conversaciones y ensayos acerca de Irlanda»), London,

1868].

Page 40: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 40/104

:?2=>6?E6F?2A2CE656=@DA2DE@D7F64@?G6CE:52 6? 4@E@D 56 42K2 @>@ 6D D23:5@ 6??8=2E6CC2?@6I:DE6?G6C5256C@D3@DBF6D"242K2BF64@CC6A@C=@DA2CBF6D56=@D2C:DEX4C2E2D6D6?C62=:525 82?25@ 5@>UDE:4@ 8@C5@ 4@>@ =@D4@?46;2=6D56"@?5C6D&@C6D@D4@4:26DA2C2=@D:?8=6D6D6=Y=E:>@2D:=@56=2N?@3=6A2D:X?O56=242K2

N?=2>@?E2W2OL5:46)@>6CD6?LND692?6IE6?5:5@4@?D:56C23=6>6?E6=@D4@E@D5642K2F?=25@562:4<E6?6>@D6=?F6G@4@E@5642K256=6?76D9:6J2=@EC@=25@6=?F6G@4@E@5642K256C5G6C:<:6?=2>:D>25:C644:X?E6?6

>@D6==24<#@F?EF?6C:2=:?>6?D@C64:U?4C64:5@6DE62%6DE656D56=2D:?>65:24:@?6D5636C566?92DE2 =2D C@42D56%32? D66IE:6?5629@C2F?2=V?62:?:?E6CCF>A:52564@E@D5642K2>:6?EC2DBF66?@EC2DC68:@?6D56=22=E2D4@4:2D62=K2?=@D4@E@D5642K2?F6G@D56"@49C492:8

=6?82CCJ=6?>@C:DE@?6E4=4@?G6CE:CD6DFDE:6CC2D6?E6CC6?@D56A2DE@DA2C2@G6;2D=@D826=6DD6 G:6C@? 6>AF;25@D 2 =2D 4@>2C42D 6DEUC:=6D9@C2=242K24@>:6?K22DFDE:EF:C2=2D@G6;2D6>AF;2?5@22BFU==@D2F?2>:D6C:2E@52GV2>TD6D

40

Page 41: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 41/104

A2?E@D2"@D>@?E6D5642K2?@AF656?4@?G:G:C4@?=286?E6+?@56=@D5@DE:6?6BF632E:CD66?C6E:C252J232?5@?2C6=42>A@):6?=@DACXI:>@DG6:?E:4:?4@ 2W@D =@D 4@E@D 56 42K2 D:8F6? 4C64:6?5@6?=2D>:D>2DAC@A@C4:@?6DBF66?6=Y=E:>@4F2CE@56D:8=@?@BF652CT?:F?D@=@826=6?DFE:6CC2?2E2=DE6>@G:>:6?E@BF6D69256D2CC@==25@6?EC6=@DAC@A:6E2C:@D56=2D4@>2C42D

>@?DECF@D2DD656366?A2CE62=2>@522=2>2?V22C:DE@4CTE:422=227:4:X?2=242K26E4A6C@92JE2>3:U?>F49@DBF66IA=@E2?6DE@4@?=2>:C2AF6DE26I4=FD:G2>6?E66?=282?2?4:2AF6D6D:?5F523=6BF6>F492DG646DF?A652K@56>@?E2W24@?G6CE:5@6?4@E@5642K26D32DE2?E6

>TDC6?E23=6BF66>A=625@4@>@E6CC6?@56A2DE@D=27:4:@?25@BF63FD42F?4@E@5642K2?@A@?62DF56D6@>TD=V>:E6BF6=22?49FC256DF3@=D2)@3C6=2>@?E2W26D4@46D292?==@G:5@A6?2=:5256D?@>6?@D4CF6=6DBF6=2D:>AF6DE2D2?8=2E6CC2A@C=2A@=VE:4256=@DC6J6D?@C>2?5@D

=242K2D6=256;24@CC6C6?=:36CE25D:?E2D2C=66=E6CC6?@6?42>3:@2=2DA6CD@?2DD6=2D24@D2JD6=2D>6E66?72;2D56E:6CC2D4252G6K>TD6DEC6492D=AF63=@=67F6C@?2CC632E252DF?2D=:36CE256DEC2D@EC2D/=2@AC6D:X?4C6465:2C:2>6?E6

41

Page 42: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 42/104

"@DAC@A:6E2C:@DD:8F6?=2?@C>2565:6K>2CJ6IE6C>:?2C2=286?E64@>@F?AC:?4:A:@7:;@4@>@F?2?646D:52528CV4@=2=@>:D>@BF6D6E2=2?=@DTC3@=6DJ=2>2=6K26?=2D6DA6DFC2D56>UC:42JFDEC2=:2J6DE2@A6C24:X?D:8F6DF>2C492EC2?BF:=2J4@>6C4:2=O

"256AC6524:X?56=@D3:6?6D56=28=6D:2=2

6?2;6?24:X?7C2F5F=6?E256=2DE:6CC2D56=5@>:?:@AY3=:4@6=D2BF6@56=@DE6CC6?@D4@>F?2=6D=2>6E2>@C7@D:D==6G2522423@A@C=2FDFCA24:X?J6=E6CC@C:D>@>TD:?9F>2?@56=2AC@A:652576F52=J56=A2EC:>@?:@56=4=2?6?=2>@56C?2AC@A:6525AC:G2529629V@EC@DE2?E@D>UE@5@D:5V=:4@D

5624F>F=24:X?@C:8:?2C:2@?6DE@D>UE@5@DD623C:XA2D@2=228C:4F=EFC242A:E2=:DE2D6:?4@CA@CX6=42A:E2=2=2E:6CC2JD64C62C@?=@D4@?E:?86?E6D56AC@=6E2C:@D=:3C6DJAC:G25@D56>65:@D56G:52BF6?646D:E232=2:?5FDEC:256=2D4:F5256D

42

25 Robert Somers. Letters from the Highlands; or, the Famine of 1817 («Cartas de alta Esco-

cia; o el hambre de 1847»), London, 1848, pp. 12-28 passim.

Page 43: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 43/104

")"S$)$($*%$*("%).&(%&%)&(*($)")"%.,

"/)(+$%")"(%

"@D4@?E:?86?E6D6IAF=D25@D56DFDE:6CC2D2=5:D@=G6CD6=2D9F6DE6D76F52=6DJD6C6IAC@A:25@D26>A6==@?6DJA@C=27F6CK27@C>232?F?AC@=6E2C:25@=:3C6JAC:G25@56>65:@D566I:DE6?4:2BF6

?@A@5V2D6C23D@C3:5@A@C=2D>2?F724EFC2D4@?=2>:D>2C2A:56K4@?BF62A2C64V26?6=>F?5@&@C@EC2A2CE66DE@DD6C6DBF656C6A6?E6D6G6V2?=2?K25@D7F6C256DFXC3:E224@DEF>3C25256G:52?@A@5V2?252AE2CD64@?=2>:D>246=6C:5252=25:D4:A=:?256DF?F6G@6DE25@/2DVF?2>2D256

6==@D7F64@?G:CE:U?5@D66?>6?5:8@DD2=E625@C6DJG2823F?5@D2=8F?@DA@C:?4=:?24:X?A6C@=@D>TD@3=:825@DA@C=2D4:C4F?DE2?4:2D62BFVBF627:?6D56=D:8=@.,J5FC2?E6E@5@6=D:8=@.,D65:4E2D66?E@52FC@A2%44:56?E2=F?2=68:D=24:X?D2?8C:6?E2A6CD:8F:6?5@6=G2823F?52;666DE6

>@5@=@DA25C6D56=24=2D6@3C6C2>@56C?26>A6K2C@?G:U?5@D642DE:825@DA@C2=8@56BF66==@D>:D>@D6C2?GV4E:>2DA@CG6CD6C65F4:5@D2G2823F?5@D J >6?5:8@D "2 =68:D=24:X? =@D EC2E232

43

Page 44: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 44/104

4@>@ 2 56=:?4F6?E6D NG@=F?E2C:@DO 4@>@ D:56A6?5:6D656DF3F6?2G@=F?E256=4@?E:?F2CEC232;2?5@6?=2DG:6;2D4@?5:4:@?6DJ223@=:52D

??8=2E6CC26DE2=68:D=24:X?4@>6?KX32;@6=C6:?25@56?C:BF6,

?C:BF6,"@D>6?5:8@DG:6;@D6:?42

A24:E25@DA2C26=EC232;@5636CT?AC@G66CD656=:46?4:2 A2C2 >6?5:82C &2C2 =@D G2823F?5@D42A246D56EC232;2CA@C6=4@?EC2C:@2K@E6DJC64=FD:X?)6=6D2E2CT2=2A2CE6EC2D6C256F?42CC@JD6=6D2K@E2CT92DE2BF6=2D2?8C6>2?656DF4F6CA@56G@=G:U?5@=@D=F68@32;@;FC2>6?E@2DF

AF63=@?2E2=@2=D:E:@6?BF692J2?C6D:5:5@5FC2?E6=@DY=E:>@DEC6D2W@DA2C2BF6ND6A@?82?2EC232;2COM'FU:C@?V2E2?4CF6==24E@56=2W@56=C6:?25@56?C:BF6,C6:E6C26=6DE2EFE@2?E6C:@CA6C@4@??F6G2D25:4:@?6DBF6=@9246?E@52GV2>TDC:8FC@D@?42D@56C6:?4:56?4:256

G2823F?52;65636CT2K@E2CD656?F6G@2=4F=A23=6J4@CE2C=6>65:2@C6;22=2E6C46C2G6KBF6D6=64@;2D6=629@C42CT4@>@4C:>:?2=A6=:8C@D@J6?6>:8@56=2D@4:6525

44

Page 45: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 45/104

5F2C5@,+?6DE2EFE@5:4E25@6?6=AC:>6C2W@56DFC6:?25@6?@C56?2BF6D:2=8F:6?D6?:6822EC232;2CD6=62D:8?64@>@6D4=2G@2=2A6CD@?2BF6=656?F?4:64@>@9@=82KT?=5F6W@5636CT2=:>6?E2C2DF6D4=2G@4@?A2?J28F23@5C:@J=@D56DA6C5:4:@D5642C?6BF64C624@?G6?:6?E6*:6?656C649@2@3=:82C=62BF6C62=:464F2=BF:6CEC232;@A@C>FJC6A6=6?E6BF6D622K@

ET?5@=6J6?4256?T?5@=6D:7F6C2?646D2C:@):6=6D4=2G@56D2A2C6465FC2?E65@DD6>2?2DD6=64@?56?2CT26D4=2G:EF556A@CG:52>2C4T?5@=627F68@4@?F?2)0))=2G66D4=2G@6?:?8=UD16?=27C6?E6@6?F?42CC:==@D:9FJ6A@CE6C46C2G6KD6=629@C42CT 4@>@ C6@ 56 2=E2 EC2:4:X? )F 5F6W@

AF656G6?56C=@=682C=@2DFD96C656C@D@4656C=@4@>@6D4=2G@6I24E2>6?E6:8F2=BF66=82?25@@4F2=BF:6C@3;6E@>F63=6"@D6D4=2G@DBF6D64@?723F=6?4@?EC2DFD5F6W@DD6CT?E2>3:U?29@C425@D"@D;F646D56A2KD68F:CT?=2D9F6==2D2=@DAV42C@DE2?AC@?E@D6=6D:?7@C>6):D62G6C:8F2

BF6F?G2823F?5@==6G2EC6D5V2DD68F:5@D92C282?62?5@D6=66IA65:CT2DFAF63=@?2E2=4@?F?2,>2C425227F68@6?6=A649@J=6D242CT?4@?4256?2D2=242==62EC232;2C6?=24@?DECF44:X?5642CC6E6C2D@6>A=6T?5@=66?@EC@DD6CG:4:@D=

45

Page 46: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 46/104

G2823F?5@BF6:?5:BF6F?72=D@AF63=@56?24:>:6?E@D6CT42DE:825@2BF652CD66?U=E@52=2G:524@>@6D4=2G@D6256=@DG64:?@D@56=24@CA@C24:X?JD6=6>2C42CT27F68@4@?F?2)*@5@6=>F?5@E:6?656C649@2BF:E2C=62=G2823F?5@DFD9:;@DJE6?6C=@D32;@DF4FDE@5:24@>@2AC6?5:46D=@D9:;@D92DE2=@DG6:?E:4F2EC@2W@D=2D9:;2D92DE2=@DG6:?E6):D66D42A2?D6CT?6?EC6825@D

4@>@6D4=2G@D92DE25:49265252DFD>26DEC@DBF:6?6DA@5CT?2K@E2C=@D42C82C=@D564256?2D6E42DF=:3C62=365CV@=>26DEC@AF656A@?6C2DF6D4=2G@F?2?:==@569:6CC@6?6=4F6==@6=3C2K@@=2A:6C?2A2C2:56?E:7:42C=@>6;@CJE6?6C=@>TD2>2?@?=2Y=E:>2A2CE6566DE66DE2EFE@D66D

E23=646BF64:6CE@DA@3C6DA@5CT?D6C@3=:825@D2EC232;2CA2C26==F82C@6=:?5:G:5F@BF6=6D5U564@>6CJ3636CJ=6D3FDBF6EC232;@DE24=2D6566D4=2G@DA2CC@BF:2=6DDF3D:DE66??8=2E6CC292DE23:6? 6?EC25@ 6= D:8=@ .. 32;@ 6= ?@>3C6 56C@F?5D>6?C@?525@C6D

D236="@D>6?5:8@DD:?=:46?4:2J>2J@C6D5642E@C462W@DD6CT?2K@E25@DD:?>:D6C:4@C5:2J>2C425@D4@?9:6CC@42?56?E66?=2@C6;2:KBF:6C5242D@56BF6?25:6BF:6C2E@>2C=@D5F

46

Page 47: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 47/104

C2?E65@D2W@D2DFD6CG:4:@?42D@56C6:?4:56?4:2D:6>AC6BF6D62?>2J@C6D565:64:@49@2W@DJ?25:6BF:6C2E@>2C=@DA@C5@D2W@D2DFD6CG:4:@D6CT?29@C425@D=:?4:5:CA@CE6C46C2G6KD6=6D29@C42CT:CC6>:D:3=6>6?E64@>@C6@D562=E2EC2:4:X?%EC@D6DE2EFE@DD6>6;2?E6D6=56=2W@56=C6:?25@56D236=4J=2=6J56

24@3@*@5@6=BF6?@E6?826>A=6@7:;@JD6565:BF62>6?5:82C6D564=2C25@G2823F?5@"@D ;F646D56A2K56=2D&6EEJ)6DD:@?DBF652?2FE@C:K25@D2>2?52C22K@E2C=@D6?AY3=:4@J2C64=F:C=@D 6? =2 4TC46= 2 =2 AC:>6C2 G6K BF6 D6 =6DD@CAC6?52A@CD6:D>6D6D2=2D68F?52A@C5@D

2W@DFC2?E6DFA6C>2?6?4:26?=24TC46=A@5CT?D6C 2K@E25@D E2?E2D G646D J 6? E2?E2 42?E:5254@>@=@D;F646D56A2K4C62?4@?G6?:6?E6"@DG2823F?5@DA6=:8C@D@D6:?4@CC68:3=6D5636CT?D6C>2C425@D27F68@4@?F?2(6?6=9@>3C@:KBF:6C5@JDF;6E@D2EC232;@D7@CK25@DJD:D6=6D

D@CAC6?56?F6G2>6?E6>6?5:82?5@D6CT?29@C425@DD:?>:D6C:4@C5:2DE@DAC646AE@DBF64@?D6CG2?DF7F6CK2=682=92DE2=@DAC:>6C@D2W@D56=

47

26 Petty Sessions (pequeñas sesiones), reuniones de los tribunales de paz de Inglaterra,

encargados de examinar los asuntos de pequeña importancia, observándose un proceso

simplificado.

Page 48: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 48/104

D:8=@.,DX=@7F6C@?56C@825@DA@C6=C68=2>6?E@56=2W@56=C6:?25@56?2

"6J6DA2C64:52D2UDE2DD65:4E2C@?E2>3:U?6?C2?4:26?4FJ242A:E2=D6923V26DE23=64:5@2>65:25@D56=D:8=@.,F?G6C5256C@C6:?@56G2823F?5@D C@J2F>6 56D ECF2?5D *@52GV2 6? =@DAC:>6C@D2W@D56=C6:?25@56"F:D.,%C56?2?K2

56=56;F=:@565:DA@?V2=2=6JBF6D6>2?52D6282=6C2D2E@52D=2DA6CD@?2D565:64:DU:D2D6D6?E22W@DBF68@K2?5@56D2=F542C64:6D6?56>65:@D56G:52J?@6;6C4:6D6??:?8F?2AC@76D:X?$@C>2DD6>6;2?E6DD64@?E6?V2?6?6=6DE2EFE@525@A@C2C=@D,6?@4EF3C656

A2C2=@D&2VD6D2;@D6?6=AC:>6C65:4E@56=@DDE25@D J 4:F5256D 56 @=2?52 = 56>2CK@ 566?6=32?5@56=2D&C@G:?4:2D+?:52D56 ;F?:@566E4

,U2D6AF6D4X>@56DAFUD56D6CG:@=6?E2

>6?E66IAC@A:25@DJ6IAF=D25@D56DFDE:6CC2DJ4@?G6CE:5@D6?G2823F?5@DD66?42;2322=@D2?E:8F@D 42>A6D:?@D >65:2?E6 =6J6D 8C@E6D42>6?E6E6CC@C:DE2D27F6CK256A2=@D56>2C42D27F68@J56E@C>6?E@D6?=25:D4:A=:?2BF66I:8V26=D:DE6>256=EC232;@2D2=2C:25@

48

Page 49: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 49/104

$@32DE24@?BF6=2D4@?5:4:@?6D56EC232;@4C:DE2=:46?6?F?@56=@DA@=@D4@>@42A:E2=J6?6=A@=@4@?EC2C:@4@>@9@>3C6DBF6?@E:6?6??252BF6G6?56C>TDBF6DF7F6CK256EC232;@$:32DE2E2>A@4@4@?@3=:82C2UDE@D2G6?56CD6G@=F?E2C:2>6?E6?6=EC2?D4FCD@56=2AC@5F44:X?42A:E2=:DE2D6G27@C>2?5@F?24=2D6@3C6C2BF627F6CK25665F424:X?56EC25:4:X?564@DEF>3C6

D6D@>6E62=2D6I:86?4:2D566DE6CU8:>6?56AC@5F44:X?4@>@2=2D>TD=X8:42D=6J6D?2EFC2=6D"2@C82?:K24:X?56=AC@46D@42A:E2=:DE256AC@5F44:X?J256D2CC@==25@G6?46E@52D=2DC6D:DE6?4:2D=24C624:X?4@?DE2?E656F?2DFA6CA@3=24:X?C6=2E:G2>2?E:6?6=2=6J56=2@76CE2J=256>2?5256

EC232;@JA@C6==@6=D2=2C:@2E@?@4@?=2D?646D:5256D564C64:>:6?E@56=42A:E2=J=2AC6D:X?D@C5256=2D4@?5:4:@?6D64@?X>:42DD6==26=A@56C56>2?5@56=42A:E2=:DE2D@3C66=@3C6C@*@52GV2D66>A=6256G6K6?4F2?5@=2G:@=6?4:25:C64E26IEC264@?X>:42A6C@DX=@6?42D@D6I46A4:@?2=6D

6?EC@56=2>2C492?2EFC2=56=2D4@D2DJ2AF65656;2CD62=@3C6C@2>6C46556=2DN=6J6D?2EFC2=6D56=2AC@5F44:X?O6D564:CAF6DE@6?56A6?56?4:256=42A:E2=56A6?56?4:2BF6=2DAC@A:2D4@?5:4:@?6D56AC@5F44:X?6?86?5C2?82C2?E:K2?J

49

Page 50: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 50/104

A6CA6EY2?FC2?E6=28U?6D:D9:DEXC:4256=2AC@5F44:X?42A:E2=:DE2?@@4FCC62Y?2DV"23FC8F6DV2BF6G22D46?5:6?5@?646D:E2J6>A=62E@52GV26=A@56C56=DE25@A2C2NC68F=2CO=@DD2=2C:@D6D564:CA2C2DF;6E2C=@D56?EC@56=@D=V>:E6DBF636?67:4:2?2=26IEC244:X?56A=FDG2=V2JA2C22=2C82C=2;@C?25256EC232;@J>2?E6?6C2=>:D>@@3C6C@6?6=8C25@?@C>2=5656A6?56?4:2DUDE6F?

724E@C6D6?4:2=56=2==2>25224F>F=24:X?@C:8:?2C:2

"24=2D656=@D@3C6C@D2D2=2C:25@DBF6DFC8:X6?=2D68F?52>:E2556=D:8=@.,DX=@C6AC6D6?E232 A@C 2BF6= 6?E@?46D J 5FC2?E6 6= D:8=@ D:

8F:6?E6F?2A2CE6>FJA6BF6W256=2A@3=24:X?JE6?V23:6?4F3:6CE2=26DA2=52A@C=264@?@>V256=@D42>A6D:?@D:?56A6?5:6?E6D56F?2A2CE6J56@EC2A@C=2@C82?:K24:X?8C6>:2=56=2D4:F5256D *2?E@6?=24:F5254@>@6?6=42>A@923V2F?24:6CE227:?:525D@4:2=6?EC6A2EC@?@DJ@3C6C@D"2

DFA65:E24:X?56=EC232;@2=42A:E2=6C2DX=@7@C>2=6D564:C6=>@5@56AC@5F44:X??@AC6D6?E2322Y?F?42CT4E6C6DA64V7:42>6?E642A:E2=:DE2=6=6>6?E@G2C:23=656=42A:E2=AC65@>:?2324@?D:56C23=6>6?E6 D@3C6 6= 4@?DE2?E6 &@C 6D@ =2

50

Page 51: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 51/104

56>2?52 56 EC232;@ 2D2=2C:25@ 4C64V2 CTA:52>6?E64@?425224F>F=24:X?5642A:E2=>:6?EC2D=2 @76CE2 DX=@ =6 D68FV2 =6?E2>6?E6 &@C 2BF6=6?E@?46DE@52GV2D6:?G6CEV26?6=7@?5@564@?DF>@56=@3C6C@F?28C2?A2CE656=AC@5F4E@?24:@?2=BF6>TDE2C56923V2564@?G6CE:CD66?7@?5@5624F>F=24:X?5642A:E2=

??8=2E6CC2=2=68:D=24:X?D@3C66=EC232;@2D2=2C:25@6?42>:?25256D566=AC:>6C>@>6?E@2=26IA=@E24:X?56=@3C6C@J6?6>:8256U=56D566=AC:>6C:?DE2?E692DE26=Y=E:>@ 4@>:6?K24@?6=DE2EFE@56@3C6C@D565F2C5@6?U=4@CC6DA@?566?C2?4:2=2%C56?2?K2565:4

E2526??@>3C656=C6JF2?"2=68:D=24:X?:?8=6D2J7C2?46D2D:8F6?CF>3@DA2C2=6=@DJE:6?6?:5U?E:4@4@?E6?:5@?=2A2CE66?BF6=@D6DE2EFE@D@3C6C@DAC@4FC2?:>A@?6C=2AC@=@?824:X?56=2 ;@C?25256EC232;@?@96>@D56G@=G6CD@3C66==@DAF6D6DE6AF?E@92D:5@EC2E25@J2A2CE656=

42AVEF=@

51

27 «Siempre que la ley intenta zanjar las diferencias existentes entre los patronos (masters)

y sus obreros, lo hace siguiendo los consejos de los patronos», dice A. Smith. «El espíritu

de las leyes es la propiedad», escribe Linguet.

Page 52: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 52/104

=DE2EFE@56%3C6C@DD65:4EX2?E6=2D2AC6>:2?E6DBF6;2D56=2T>2C256=@D@>F?6D

N?E6DO L5:46 42?5@C@D2>6?E6 F? E@CJLN=@DA@3C6D6I:8V2?F?@D;@C?2=6DE2?2=E@DBF6A@?V2?6?EC2?4656CF:?2=2:?5FDEC:2J=2C:BF6K2@JDFDD2=2C:@DD@?E2?32;@DBF6A@?6?E2>3:U?6?EC2?4656CF:?2=2:?5FDEC:2J=2C:BF6K2A6C@56

@EC@>@5@JE2=G6K>TD2>6?2K25@C2>6?E6BF62?E6DO

?6DE66DE2EFE@D66DE23=646F?2E2C:72=682=56D2=2C:@DA2C26=42>A@J=24:F525A@CA:6K2DJA@C5V2D"@D@3C6C@D56=42>A@5636CT?4@?EC2

E2CD6A@C2W@D=@D56=24:F525N6?6=>6C425@=:3C6O)6AC@9:3632;@A6?2D564TC46=23@?2C;@C?2=6DDFA6C:@C6D2=@DD6W2=25@DA@C6=6DE2EFE@A6C@6=56=:E@56A6C4:3:CE2=6DD2=2C:@D:=682=6DD642DE:824@?>2J@C5FC6K2BF66=56=:E@5623@?2C=@D):8F:6?5@6DE2?@C>26?=2DD64J56=

DE2EFE@562AC6?5:46D5:4E25@A@C=2C6:?2D236=D642DE:824@?5:6K5V2D564TC46=2=BF623@?6 ;@C?2=6D6I46D:G@D6?42>3:@2=BF6=@D4@3C6D6

52

28 J. B. Byles. Sophisms of Free Trade. By a Barrister («Sofismas sobre el librecambismo».

Por un abogado), London, 1850, p. 206. Y añade, maliciosamente: «Nosotros hemos estado

siempre dispuestos, cuanto de ayudar al patrono se trataba. ¿No se podrá ahora hacer algo

por el obrero?»

Page 53: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 53/104

=642DE:824@?G6:?E:F?@+?6DE2EFE@562F>6?E2=2DA6?2DJ2FE@C:K2:?4=FD@2=A2EC@?@A2C2:>A@?6C>65:2?E642DE:8@D4@CA@C2=6D6=EC232;@A@C6=D2=2C:@E2C:725@*@52D=2D4@>3:?24:@?6D4@?EC2E@D ;FC2>6?E@D 6E4 4@? BF6 D6@3=:82?6?EC6DV=@D2=32W:=6DJ=@D42CA:?E6C@DD@?564=2C25@D?F=@D6D566=D:8=@.,92DE26=2W@56=223@=:4:X?56=2D=6J6D2?E:4@2=:4:@?:DE2D =2D4@

2=:4:@?6D@3C6C2DD@?4@?D:56C252D4@>@F?8C2G64C:>6?FT=6C26=6DAVC:EFBF6:?DA:C2326=6DE2EFE@@3C6C@56JDFD96C>2?@D>6?@C6DD6G64=2C2>6?E64@?DX=@25G6CE:CBF66?U=D67:;232A@C:>A6C:@56=DE25@F?D2=2C:@>TI:>@=@BF6?@D6AC6D4C:3V2?:A@C2D@>@6C2F?D2=2C:@>V

?:>@

FC2?E66=D:8=@.,6>A6@CX4@?D:56C23=6>6?E64@>@D6D236=2D:EF24:X?56=@D@3C6C@D=D2=2C:@ 6? 5:?6C@ DF3:X A6C@ ?@ AC@A@C4:@?2=>6?E62=256AC64:24:X?56=5:?6C@J2=24@CC6D

A@?5:6?E6DF3:5256=@DAC64:@D56=2D>6C42?4V2D

53

29 Las leyes anticoalicionistas, que prohibían la creación y la actividad de cualquier organi-

zación obrera, fueron promulgadas por el parlamento inglés en los años 1799 y 1800. En

1824, el parlamento las derogó, confirmando la derogación una vez más en 1825. Sin em-

bargo, incluso después de eso se limitó mucho la actividad de las uniones obreras. Hasta la

simple propaganda en favor de la adhesión de los obreros a las uniones y de la participación

en las huelgas se consideraba «coerción» y «violencia» y se punía como delito de derecho

común.

Page 54: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 54/104

?C62=:525AF6D=@D;@C?2=6D32;2C@?A6D2C566==@D68FV2?6?G:8@C=2D=6J6D6?42>:?252D29246C=@D32;2C4@?=24@?>:?24:X?564@CE2C=2@C6;2J>2C42C4@?6=9:6CC@42?56?E622BF6==@DNBF6?25:6BF:D:6C2E@>2C2DFD6CG:4:@O=DE2EFE@562AC6?5:46D56=2W@56=C6:?25@56D236=2FE@C:K2322=@D;F646D56A2K27:;2C56E6C>:?25@DD2=2C:@DJ>@5:7:42C=@DD68Y?=2DUA@42D56=2W@J=@D

AC64:@D56=2D>6C42?4V2D24@3@9:K@6IE6?D:G26DE2?@C>22=@DE6;65@C6D=@D9:=2?56C@DJE@52DF6CE65642E68@CV2D@3C6C2DJ@C866IE6?5:X=2D=6J6D4@?EC2=2D4@2=:4:@?6D@3C6C2D2E@52D=2D>2?F724EFC2D

6?EC@56=A6CV@5@AC@A:2>6?E6>2?F724EFC6C@6=CU8:>6?42A:E2=:DE256AC@5F44:X?D6?EV2D6J2=@DF7:4:6?E6>6?E67F6CE6A2C2BF6=2C68=2>6?E24:X?=682=56=@DD2=2C:@D7F6D6E2?:>AC24E:423=64@>@DFA6C7=F2A6C@D64@?D6CG232?A@CD:242D@=2D2C>2D56=2?E:8F@2CD6?2=*@52GV26=C68=2

>6?E@AF3=:425@6=2W@56=C6:?25@56@C86AC@9V36BF6=@D@7:4:2=6D56D2DEC656"@?5C6DJDFD2=C6565@C6D4@3C6?>TD56496=:?6DJA6?:BF6DJ>65:@56;@C?2=D2=G@6?42D@D565F6=@AY3=:4@6=C68=2>6?E@56=2W@56=C6:?25@56

54

Page 55: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 55/104

@C866?4@>:6?522=@D;F646D56A2K=2C68=2>6?E24:X?56=D2=2C:@56=@DE6;65@C6D6?D652E@52GV26?7F6C@??646D2C:@D5@D72==@D56=@DEC:3F?2=6DDFA6C:@C6DA2C2564:5:CD:=2DXC56?6D56=@D;F646D56A2KD@3C6D2=2C:@DC68V2?E2>3:U?A2C2=@D@3C6C@D?@28CV4@=2D6?F?2=6J56=A2C=2>6?E@4@?7:C>2BF66=D2=2C:@56=@D@3C6C@D>:?6C@D56D4@4:2D692==2C68=2>6?E25@A@CF?

6DE2EFE@56=2C6:?2D236=J5@D=6J6D6D4@46D2D56J+?6A:D@5:@:?2F5:E@AC@5F4:5@6?=2T>2C256=@D@>F?6D56?8=2E6CC2G:?@256>@DEC2C92DE2BFUAF?E@923V2?42>3:25@=2D4@D2DBFV5@?565FC2?E6>TD562W@DD6923V2?6DE25@723C:42?5@=6J6DD@3C6=2E2D2>TI:>2

BF66?>@5@2=8F?@A@5V2C632D2C6=D2=2C:@A2825@2F?@3C6C@D6=6G2?EX6?F?5:AFE25@-9:E3C625A2C2AC@A@?6CF?D2=2C:@>V?:>@A2C2=@D;@C?2=6C@D56=42>A@&:EED6@AFD@2=2AC@AF6DE22F?BF6C64@?@4:6?5@BF6N=2D:EF24:X?56=@DA@3C6D6C24CF6=O&@C7:?6?7F6C@?56C@

8252D=2D=6J6DD@3C6C68=2>6?E24:X?56D2=2C:@DDE2D=6J6D6C2?F?2C:5V4F=22?@>2=V256D566=>@>6?E@6?BF66=42A:E2=:DE2C68V2=27T3C:424@?DFD=6J6DAC:G252D924:U?5@D6?646D2C:@4@>A=6E2C6=D2=2C:@56=3C246C@56=42>A@4@?6=EC:3FE@

55

Page 56: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 56/104

56A@3C6K2A2C2==682C2=>V?:>@:?5:DA6?D23=6"2D?@C>2D56=@DDE2EFE@D@3C6C@DD@3C6=@D4@?EC2E@D6?EC66=A2EC@?@JDFD;@C?2=6C@DD@3C6=@DA=2K@D562G:D@6E4=2DBF6DX=@A6C>:E6?56>2?52CA@C=@4:G:=4@?EC26=A2EC@?@BF672=E22DFD5636C6D 4@?EC24EF2=6D A6C>:E:6?5@ 6? 42>3:@AC@46D2CA@C=@4C:>:?2=2=@3C6C@BF6?@4F>A=6=@DDFJ@DD:8F6?6?A=6?@G:8@C92DE2=276492

"2D4CF6=6D=6J6D4@?EC2=2D4@2=:4:@?6D9F3:6C@?5656C@82CD66?2?E6=224E:EF52>6?2K25@C256=AC@=6E2C:25@$@@3DE2?E6DX=@7F6C@?56C@8252DA2C4:2=>6?E62DE2?@56D2A2C64:6C@?2=8F?@D96C>@D@DG6DE:8:@D56=@D2?E:8F@D

6DE2EFE@D:?2=>6?E6=2=6JG@E252A@C6=A2C=2>6?E@6=56;F?:@56AC@>6E:X3@CC2C=2DY=E:>2D9F6==2D566DE2=68:D=24:X?564=2D6>65:2?E66=C64@?@4:>:6?E@=682=56=2DEC256F?:@?6D&6C@@EC2=6JA2C=2>6?E2C:256=2>:D>2764924E@A2C26?>6?52C=24C:>:?2==6J246C4256=2

G:@=6?4:2=2D2>6?2K2DJ=2DG6;24:@?6DC6DE23=6466?C62=:5256=2?E:8F@6DE25@5656C649@32;@F?27@C>2?F6G2#65:2?E66DE66D42>@E6@A2C=2>6?E2C:@=@DC64FCD@D56BF6AF656?G2=6CD6=@D@3C6C@D6?42D@569F6=82@=@4<@FE9F6=8256=@D

56

Page 57: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 57/104

723C:42?E6D4@2=:825@DA2C246CC2CDFD7T3C:42DD6DFDEC26?2=56C649@4@>Y?JD6D@>6E6?2F?2=68:D=24:X?A6?2=566I46A4:X?BF6=@DAC@A:@D723C:42?E6DD@?=@D6?42C825@D56:?E6CAC6E2C6?DF7F?4:X?56;F646D56A2K@D2W@D2?E6D=2>:D>2T>2C256=@D@>F?6DJ6=>:D>@D6W@C=25DE@?64@?DFAC@G6C3:2=9@?C256K923V2?AC6D6?E25@F?AC@J64E@56=6J23@=:6?5@E@52D=2D=6J6D

A6?2=6D566I46A4:X?4@?EC2=24=2D6@3C6C2&6C@?@D6=656;XA2D2C56=2D68F?52=64EFC2JD67F652?5@=2C82D2=2DF?E@92DE2BF6A@C7:?6=N8C2?A2CE:5@=:36C2=O7@CE2=64:5@A@C=22=:2?K24@?=@DE@C:6D EFG@=2G2=6?EV2?646D2C:2A2C2G@E2C4@?EC26=>:D>@AC@=6E2C:25@BF6=6923V26?42C2

>25@6?6=A@56C$@4@?E6?E@4@?6DE2EC2:4:X?6=N8C2?A2CE:5@=:36C2=OA6C>:E:XBF6=@D;F646D:?8=6D6DBF6E2?E@D656DG:G6?6?6=D6CG:4:@2=2D4=2D6D 8@36C?2?E6D 56D6?E6CC2D6? =2D =6J6D J2AC6D4C:E2DD@3C6=2DN4@?DA:C24:@?6DOJ=2D2A=:42D6?2=2D4@2=:4:@?6D@3C6C2D@>@D6G66=A2C=2

>6?E@ :?8=UD C6?F?4:X 2 =2D =6J6D 4@?EC2 =2D9F6=82DJ=2DEC256F?:@?6D56>2=282?2JAC6D:@

57

30 El partido de los tories, partido político inglés fundado a fines del año 70 y comienzos de

los 80 del siglo XVII, expresaba los intereses de la aristocracia terrateniente y el alto clero.

 A mediados del siglo XIX, sobre la base del partido de los tories, fue fundado el Partido Con-

servador, que, a veces, también se llama «tory».

Page 58: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 58/104

?25@A@C=2D>2D2D56DAFUD569236C56D6>A6W25@U=5FC2?E64:?4@D:8=@D4@?6=68@VD>@>TD56DG6C8@?K25@6=A2A6=56F?2EC256F?:X?A6C>2?6?E656=@D42A:E2=:DE2D4@?EC2=@D@3C6C@D

?=@D>:D>@D4@>:6?K@D56=2E@C>6?E2C6G@=F4:@?2C:2=23FC8F6DV27C2?46D2D62EC6G:X22CC632E2C 56 ?F6G@ 2 =@D @3C6C@D 6= 56C649@ 56

2D@4:24:X?BF62423232?564@?BF:DE2C&@C564C6E@56=56;F?:@56564=2CXE@52D=2D4@2=:4:@?6D@3C6C2D4@>@F?N2E6?E25@4@?EC2=2=:36CE25J=264=2C24:X?56=@D6C649@D56=@>3C6OD2?4:@?23=64@?F?2>F=E256=:3C2DJAC:G24:X?56=24:F5252?V224E:G25FC2?E6F?2W@

DE2=6JBF6A@?:6?5@24@?EC:3F4:X?6=A@56CA@=:4V24@56=DE25@AC@4FC26?42FK2C56?EC@56=@D=V>:E6DBF62=42A:E2==6A=2K42?=2=F492564@?4FCC6?4:26?E23=2526?EC66=42A:E2=J6=EC232;@D@3C6G:G:X2E@52D=2DC6G@=F4:@?6DJ42>3:@D565:?2DEV2$:6=>:D>@CU8:>6?56=E6CC@C D62EC6

G:X2E@42C=2$@D6=23@CCX56=X5:8@A6?2=92DE29246>FJA@4@$252>TD6=@4F6?E6BF66=AC6E6IE@BF6D65:@2=G@E2C=2=6JA2C2;FDE:7:42C6DE68@=A656DE25@3FC8FUDNF?BF66D5656D62C

58

31 Trátase del Gobierno de la dictadura jacobina de Francia entre junio de 1793 y junio de

1794.

Page 59: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 59/104

L5:466=A@?6?E656=2=6J"692A6=:6CLBF6=@DD2=2C:@DDF32?A@C6?4:>256DF?:G6=24EF2=A2C2BF6BF:6?6D=@DA6C4:36?AF652?DFDEC26CD626D256A6?56?4:223D@=FE2BF6DFA@?6=242C6?4:256=@D>65:@D56G:52>TD6=6>6?E2=6DJBF66D42D:=26D4=2G:EF5O2=@D@3C6C@DD6=6D?:6826=56C649@2A@?6CD65624F6C5@D@3C6DFD:?E6C6D6D224EF2C4@?;F?E2>6?E6JA@CE2?E@2G6?46C6D2N56A6?

56?4:223D@=FE2BF66D42D:=26D4=2G:EF5OA@CBF64@? 6==@ 96C:CV2? N=2 =:36CE25 56 DFD 2?E6C:@C6D5F6W@DJ24EF2=6DA2EC@?@DOM=2=:36CE2556>2?E6?6C2=@D@3C6C@D6?=26D4=2G:EF5JA@CBF66=4@2=:82CD64@?EC26=56DA@E:D>@56=@D2?E:8F@D>26DEC@D56=2D4@CA@C24:@?6D6BF:G2=5CV2LM25:

GV?6D6L2C6DE2FC2C=2D4@CA@C24:@?6D23@=:52DA@C=2@?DE:EF4:X?7C2?46D2

Q$))"(($*(%&*")*

6DAFUD566IA@?6C6=AC@46D@56G:@=6?E2

4C624:X?56=@DAC@=6E2C:@D=:3C6DJ56D96C6525@D6=CU8:>6?D2?8F:?2C:@4@?BF6D6=6D4@?G:CE:X6?@3C6C@D2D2=2C:25@D=2DDF4:2D2=E2D>65:52D6DE2E2=6DBF62F>6?E2?5@6=8C25@566IA=@E24:X?

59

32 Buchez et Roux. Histoire Parlementaire («Historia parlamentaria») t. X, pp. 193-195, pas-

sim

Page 60: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 60/104

56= EC232;@6=6G232? 4@?>65:@D A@=:4V24@D =224F>F=24:X? 56= 42A:E2= 4F>A=6 AC68F?E2CPX>@DFC8:6C@?=@DAC:>6C@D42A:E2=:DE2D&F6D=26IAC@A:24:X?56=2A@3=24:X?42>A6D:?2DX=@4C625:C64E2>6?E68C2?56DAC@A:6E2C:@D56E:6CC2?4F2?E@2=28U?6D:D56=2CC6?52E2C:@AF6565:8T>@D=@2DVE@42CD64@?=2>2?@AF6D4@?DE:EFJ6F?AC@46D@=6?E@BF6D62CC2DEC22=@=2C8@56>F49@D

D:8=@D"@DAC@A:@DD:6CG@DJ4@?6==@D=@DA6BF6W@DAC@A:6E2C:@D =:3C6D ?@ E6?V2? E@5@D ?: >F49@>6?@D=2>:D>2D:EF24:X?A2EC:>@?:2=D:6?5@A@CE2?E@6>2?4:A25@D6?4@?5:4:@?2D64@?X>:42D>FJ5:DE:?E2D

??8=2E6CC2=2AC:>6C27@C>232;@=2BF6D6AC6D6?E26=2CC6?52E2C:@6D=256=32:=:77E2>3:U?D:6CG@)FA@D:4:X?D6A2C646>F49@2=256=G:==:4FD042A2E2K566D4=2G@D156=22?E:8F2(@>22F?BF64@?F?C25:@56244:X?>TDC65F4:5@FC2?E6=2D68F?52>:E2556=D:8=@.,6DDFDE:EF:5@A@CF?

4@=@?@@2CC6?52E2C:@2=BF66=D6W@C56=2E:6CC2AC@G6656D:>:6?E682?25@J2A6C@D56=23C2?K2)FD:EF24:X??@5:7:6C68C2?4@D256=256=D:>A=642>A6D:?@"2Y?:425:76C6?4:26DBF66IA=@E2>TDEC232;@2D2=2C:25@&C@?E@D64@?G:6CE66?>UE2J6C

60

Page 61: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 61/104

02A2C46C@1 6? D6>:2CC6?52E2C:@ DE6 A@?6 F?2A2CE656=42A:E2=28CV4@=2J6=AC@A:6E2C:@=2@EC2"@D7CFE@DD6C6A2CE6?D68Y?=2AC@A@C4:X?7:;2526?6=4@?EC2E@??8=2E6CC26DE27@C>2?@E2C526?56D2A2C646CA2C24656C6=AF6DE@2=256=G6C5256C@2CC6?52E2C:@BF66IA=@E2DFAC@A:@42A:E2=6>A=62?5@@3C6C@D2D2=2C:25@DJ23@?2?5@2=E6CC2E6?:6?E64@>@C6?E26?5:?6C@@6?6DA64:6

F?2A2CE656=A=FDAC@5F4E@

FC2?E66=D:8=@.,>:6?EC2D6=42>A6D:?@:?56A6?5:6?E6J6=@3C6C@28CV4@=2BF6256>TD56EC232;2C2;@C?2=A2C2@EC@4F=E:G2DFAC@A:2E:6CC2D66?C:BF646?4@?DFEC232;@=2D4@?5:4:@?6D56

G:5256=2CC6?52E2C:@JDF42>A@56AC@5F44:X??@D2=6?56=2>65:@4C:525"2C6G@=F4:X?28CV4@=256=Y=E:>@E6C4:@56=D:8=@.,BF65FC242D:E@5@6=D:8=@.,2F?BF66I46AEF2?5@=@DY=E:>@D5646?:@D6?C:BF6462=2CC6?52E2C:@4@?=2>:D>246=6C:5254@?BF66>A@3C6462=2A@3=24:X?CFC2="2

FDFCA24:X?56=@DA2DE@D4@>F?2=6D6E4=6A6C>:E62F>6?E2C4@?D:56C23=6>6?E642D:D:?82DE@DDF4@?E:?86?E65682?25@2=A2D@BF6UDE6=6DF>:?:DEC223@?@>TD23F?52?E6A2C24F=E:G2C=2E:6CC2

61

Page 62: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 62/104

?6=D:8=@.,G:6?622W25:CD62UDE@DF?724E@C564:D:G@"@D4@?EC2E@D562CC6?52>:6?E@6C2?6?E@?46D4@?EC2E@D2=2C8@A=2K@23F?52?5@=@D56?@G6?E2J?F6G62W@D"24@?DE2?E656AC64:24:X?56=@D>6E2=6DAC64:@D@DJA@CE2?E@56=5:?6C@7F6A2C2=@D2CC6?52E2C:@DF?2==FG:256@C@:K@L2F?AC6D4:?5:6?5@56E@52D=2D4:C4F?DE2?4:2DJ26IAF6DE2DLBF656D46?5:6D6?=@DD2=2C:@D

+?2A2CE656UDE@DA2DX2:?4C6>6?E2C=2D82?2?4:2D56=2CC6?52E2C:@=2=K2:?46D2?E656=@DAC64:@D56=EC:8@56=2=2?256=242C?66?F?2A2=23C256E@5@D=@DAC@5F4E@D28CV4@=2DG:?@29:?492CD:? :?E6CG6?4:X? DFJ2 6= 42A:E2= 6? 5:?6C@ 56=2CC6?52E2C:@>:6?EC2DBF6=2C6?E256=2E:6CC2BF6

U=E6?V2BF623@?2CD64@?EC2V26?DF2?E:8F@G2=@C6? 5:?6C@ 6 6DE6 >@5@ D6 6?C:BF64V2 2 F?E:6>A@>:D>@24@DE256=@D;@C?2=6C@DJ56=AC@A:6E2C:@56=2E:6CC2$252E:6?6AF6D566IEC2W@BF627:?6D56=D:8=@.,?8=2E6CC24@?E2D64@?F?24=2D656N2CC6?52E2C:@D42A:E2=:DE2DOC:4@DA2C2

=@BF6D624@DEF>3C2326?2BF6==@DE:6>A@D

62

Page 63: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 63/104

"$"+$$,()"(,%"+S$(R%")%("$+)*(

%(#S$"#(%$*(%(&("&*"$+)*("

"26IAC@A:24:X?J6=56D29F4:@56=2A@3=24:X?42>A6D:?2C62=:K25@DA@CCT7282DJ4@?DE2?E6>6?E6C6?@G25@D924V227=F:C2=2:?5FDEC:256=2D

4:F5256D4@>@96>@DG:DE@>2D2D4252G6K>TD?F>6C@D2D56AC@=6E2C:@D56D=:825@D6?23D@=FE@56=CU8:>6?8C6>:2=D23:24:C4F?DE2?4:2BF692464C66C2=G:6;@?56CD@? 2FE@CBF6?@56364@?7F?5:CD64@?2>6D?56CD@?6?DF:DE@C:256=@>6C4:@6?F?2:?E6CG6?4:X?5:C64E256=2

AC@G:56?4:26>@D5656E6?6C?@DF?@D:?DE2?E6D22?2=:K2C6DE66=6>6?E@56=224F>F=24:X?@C:8:?2C:2=6?C2C64:>:6?E@56=2A@3=24:X?CFC2=:?56A6?5:6?E6BF6EC232;2DFDAC@A:2DE:6CC2D?@DX=@4@CC6DA@?56F?24@?56?D24:X?56=AC@=6E2C:25@:?5FDEC:2=4@>@2=6?C2C64:>:6?E@56=2>2

E6C:2 56= F?:G6CD@ 6? F?@D D:E:@D 4@CC6DA@?56D68Y?6@77C@J)2:?E:=2:C6DF4@?56?D24:X?6?@EC@D

63

33 A. Anderson. An Historical and Chronological Deduction of the Origin of Commerce, fromthe Earliest Accounts to the present Time («Ensayo histórico y cronológico del comercio

desde los primeros datos hasta el presente»). La primera edición salió en Londres en 1764.

Page 64: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 64/104

A6D2C569236C5:D>:?F:5@6=?Y>6C@563C2K@DBF6=24F=E:G232?=2E:6CC2D68FV252?5@6=>:D>@AC@5F4E@@2Y?>TDAF6D=2C6G@=F4:X?@A6C2526?6=CU8:>6?56=2AC@A:6525:?>F63=6==6G22A2C6;25@D>UE@5@DA6C7644:@?25@D564F=E:G@>2J@C4@@A6C24:X?4@?46?EC24:X?56=@D>65:@D56AC@5F44:X?6E4J=@D;@C?2=6C@D56=42>A@?@DX=@D@?6IA=@E25@D>TD:?E6?D2>6?E6D:?@

BF6256>TDG2C65F4:U?5@D66?AC@A@C4:@?6D4252G6K>2J@C6D6=42>A@56AC@5F44:X?6?BF6EC232;2?A2C26==@D>:D>@D@?=2A2CE656=2A@3=24:X?CFC2=BF6BF6525:DA@?:3=6BF652?E2>3:U?5:DA@?:3=6DA@CE2?E@DFD2?E:8F@D>65:@D56DF3D:DE6?4:2BF629@C2D64@?G:6CE6?6?6=6

>6?E@>2E6C:2=56=42A:E2=G2C:23=69@C26=42>A6D:?@=2?K25@2=2CC@J@D:BF:6C6G:G:CE:6?6BF64@>AC2C6=G2=@C56DFD>65:@D56G:522DF?F6G@D6W@C6=42A:E2=:DE2:?5FDEC:2=6?7@C>256D2=2C:@/=@BF6@4FCC64@?=@D>65:@D56G:52@4FCC6E2>3:U?4@?=2DAC:>6C2D>2E6C:2D28CV4@=2D56

AC@5F44:X?=@42=DF>:?:DEC252D2=2:?5FDEC:2DE2DD64@?G:6CE6?6?6=6>6?E@56=42A:E2=4@?DE2?E6

)FA@?82>@DA@C6;6>A=@BF6F?2A2CE656=@D42>A6D:?@D56-6DE72=:2BF66?E:6>A@D56

64

Page 65: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 65/104

656C:4@9:=232?E@5@D=:?@7F66IAC@A:252G:@=6?E2>6?E6J2CC@;25256DFDE:6CC2D>:6?EC2D=@DC6DE2?E6DD64@?G6CEV2?6?;@C?2=6C@D56=@D8C2?56D2CC6?52E2C:@D):>F=ET?62>6?E6DFC86?8C2?56D7T3C:42D569:=25@D56=:?@J56E6;:5@D6?=2DBF66?EC2?2EC232;2CA@CF?;@C?2==@D3C2K2DBF692?BF6525@N5:DA@?:3=6DO==:?@D:8F6D:6?5@6=>:D>@562?E6D$@9242>3:25@6?U=?:F?2D@=2

7:3C2JD:?6>32C8@6?DF4F6CA@D62=36C8229@C2F?22=>2D@4:2=?F6G2AF6D6DE6=:?@7@C>229@C2A2CE656=42A:E2=4@?DE2?E656=5F6W@56=2>2?F724EFC2?E6DD65:DEC:3FV26?EC6F?D:??Y>6C@56A6BF6W@DAC@5F4E@C6DBF6=@4F=E:G232?A@CDV >:D>@DJ=@9:=232?6?A6BF6W2D42?E:5256D4@?

DFD72>:=:2D29@C2D64@?46?EC26?>2?@D56F?D@=@42A:E2=:DE2BF69246BF6@EC@D9:=6?JE6;2?A2C2U=?E6D6=EC232;@DFA=6>6?E2C:@BF6D6C6?5V26?6=E2==6C569:=25@D6EC25F4V26?F?:?8C6D@DFA=6>6?E2C:@A2C2:??F>6C23=6D72>:=:2D42>A6D:?2D@E2>3:U?32;@656C:4@6?:>AF6DE@D

A2C26=C6J56&CFD:2

9@C2D6EC25F466?82?2?4:2A2C2F?AFW25@5642A:E2=:DE2D"@D9FD@DJ=@DE6=2C6DBF62?E6DD65:DEC:3FV2?A@CE@52=24@>2C42D628=@>6C2?29@C24@?=@D@3C6C@DJ=2

65

34 En el sentido figurado, «cobrados por nada».

Page 66: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 66/104

>2E6C:2AC:>26?F?@D4F2?E@D4F2CE6=6D56=EC232;@/56>65:@D56G:52:?56A6?5:6?E6A2C29:=2?56C@D J E6;65@C6D =@D 9FD@D =@D E6=2C6D J =2>2E6C:2AC:>2D64@?G:6CE6?6?>65:@DA2C2D@>6E6C=@D2=>2?5@56@EC@JA2C22CC2?42C=6DEC232;@?@C6EC:3F:5@$:6?=2D8C2?56D>2?F724EFC2D?:6?=2D8C2?56D8C2?;2D92J2=8Y?D:8?@6IE6C:@CBF6:?5:BF6BF66?6==2DD6C6Y?6?>F49@DA6

BF6W@D9@82C6D56AC@5F44:X?JBF65636?DF@C:86?2 =26IAC@A:24:X?56>F49@DA6BF6W@DAC@5F4E@C6D:?56A6?5:6?E6D):?6>32C8@6=@;@:>A2C4:2=?@D656;26?82W2CE2?7T4:=>6?E6?E:6>A@56#:C2362F6=E6CC:3=6C6G@=F4:@?2C:@=2D8C2?56D>2?F724EFC2DD6==2>232?E@52GV2>2?F

724EFC6DCUF?:6DE2==6C6DC6F?:5@D4@>@564:>@D56=2DE:6CC2D4F2?5@D6;F?E2?

N)X=@D6G6?OL5:46#:C2362FLN6D2D8C2?56D>2?F724EFC2D6?=2DBF6EC232;2?4:6?E@D569@>3C6D32;@=2DXC56?6D56F?5:C64E@CJBF6D6

56?@>:?2?86?6C2=>6?E6>2?F724EFC2DC6F?:52D?42>3:@2BF6==2D6?=2DBF6EC232;2?5:D6>:?25@D42524F2=A@CDF4F6?E28C2??Y>6C@56@3C6C@DA2D2?42D::?25G6CE:52D)6=2DC6=6822Y=E:>@EUC>:?@/6DE@6DF?6CC@C>FJ8C2?56AF6D

66

Page 67: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 67/104

D@?UDE2D=2DBF67@C>2?=2A2CE6C62=>6?E6>TD:>A@CE2?E6 56 =2 C:BF6K2 ?24:@?2= "2 7T3C:42C6F?:526?C:BF646CT723F=@D2>6?E62F?@@5@D6>AC6D2C:@DA6C@=@D@3C6C@DBF66?6==2EC232;2??@D@?>TDBF6;@C?2=6C@D>6;@C@A6@CA2825@DBF66??252A2CE:4:A2?56=3:6?6DE2C56=723C:42?E6?42>3:@6?=2D7T3C:42DD6A2C252D?25:6D66?C:BF646A6C@8@K2?563:6?6DE2C>F=E:EF556

@3C6C@D=?Y>6C@56=@D@3C6C@D24E:G@DJ64@?X>:4@D4C646CTA@CBF6UDE@DG6?6?=2G:52@C56?252 J 6? 6= EC232;@ F? >65:@ 56 >6;@C2C?@E23=6>6?E6DFD:EF24:X?6?G6K56@3E6?6CF?2A6BF6W2>6;@C256;@C?2=BF6;2>TD564:5:CT56=A@CG6?:CJBF62=@DF>@A6C>:E62=@3C6C@G:G:C

F?A@4@>6;@CA6C@D:6>AC62=5V2"2D>2?F724EFC2DD6A2C252D6:?5:G:5F2=6D4@>3:?252D42D:D:6>AC64@?F?A@4@56=23C2?K2D@?=2DY?:42D=:3C6DO

67

35 Mirabeau. De la Monarchie Prusienne («De la monarquía prusiana») v. III, pp. 20-109, pás-

sim. El que Mirabeau considere también a los talleres diseminados como más rentables y pro-

ductivos que los «reunidos», no viendo en estos más que plantas de estufa sostenidas

artificialmente con la ayuda del Estado, se debe a la situación en que entonces se encontraba

una gran parte de las manufacturas del continente.

Page 68: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 68/104

"26IAC@A:24:X?J6=56D29F4:@56F?2A2CE656=2A@3=24:X?CFC2=?@DX=@56;22=@D@3C6C@DDFD>65:@D56G:52JDFD>2E6C:2=6D56EC232;@5:DA@?:3=6DA2C2BF66=42A:E2=:?5FDEC:2==@DFE:=:46D:?@BF6256>TD4C626=>6C425@:?E6C:@C

?6764E@6=>@G:>:6?E@BF64@?G:6CE62=@DA6BF6W@D=23C25@C6D6?@3C6C@D2D2=2C:25@DJ2

DFD>65:@D56G:52J56EC232;@6?6=6>6?E@D>2E6C:2=6D56=42A:E2=4C62A2C2UDE6A2C2=6=2>6?E6DF>6C425@:?E6C:@C?E6D=272>:=:242>A6D:?2AC@5F4V2J6=23@C232=@D>65:@D56G:52J=2D>2E6C:2DAC:>2DBF6=F68@6C2?4@?DF>:52D6?DF>2J@CA2CE6A@C6==2>:D>2&F6D3:6?6DE2D>2

E6C:2DAC:>2DJ6DE@D>65:@D56G:52D64@?G:6CE6?29@C26?>6C42?4V2DG6?5:52DA@C=@D8C2?56D2CC6?52E2C:@DBF66?4F6?EC2?DF>6C425@6?=2D>2?F724EFC2D=9:=@6==:6?K@=@D2CEV4F=@D32DE@D56=2?2@3;6E@DE@5@D564FJ2>2E6C:2AC:>25:DA@?V24F2=BF:6C72>:=:242>A6D:?2JBF66==29:

=232JE6;V2A2C2DFFD@D64@?G:6CE6?29@C26?2CEV4F=@D>2?F724EFC25@DBF6E:6?6?DF>6C425@AC64:D2>6?E66?=@D5:DEC:E@DCFC2=6D"2?F>6C@D24=:6?E6=25:D6>:?252J4@?EC@=25292DE22BFVA@CF?2 >F4965F>3C6 56 A6BF6W@D AC@5F4E@C6D

68

Page 69: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 69/104

BF6EC232;232?A@C4F6?E2AC@A:2D64@?46?EC229@C26?F?8C2?>6C425@2E6?5:5@A@C6=42A:E2=:?5FDEC:2= 66DE6>@5@2=2A2C4@?=26IAC@A:24:X?56=@D2?E:8F@D=23C25@C6D:?56A6?5:6?E6DJDF5:G@C4:@56=@D>65:@D56AC@5F44:X?2G2?K2=256DECF44:X?56=2D:?5FDEC:2DCFC2=6DD64F?52C:2D6=AC@46D@565:76C6?4:24:X?56=2:?5FDEC:2J=228C:4F=EFC2)X=@=256DECF44:X?56=2:?5FDEC:25@

>UDE:42CFC2=AF65652C2=>6C425@:?E6C:@C56F?A2VD=2DAC@A@C4:@?6DJ=27:C>6K2BF6?646D:E26=CU8:>6?42A:E2=:DE256AC@5F44:X?

):?6>32C8@6=A6CV@5@AC@A:2>6?E6>2?F724EFC6C@?@2A@CE26?C62=:525EC2?D7@C>24:X?C2

5:42=2=8F?2(64FUC56D6BF6=2>2?F724EFC2DX=@:?G256=2AC@5F44:X??24:@?2=56F?>@5@7C28>6?E2C:@JD:6>AC6D@3C66=G2DE@A2?@C2>256=2CE6D2?25@FC32?@J56=2:?5FDEC:2D64F?52C:25@>UDE:4@CFC2=F?BF66=:>:?62UDE232;@4:6CE2D7@C>2D6?56E6C>:?252DC2>2D:?5FDEC:2=6DJ

69

36 «Veinte libras de lana convertidas insensiblemente en vestidos para el uso de un año de

una familia obrera, elaboradas por ella misma en el tiempo que otros trabajos le dejan libre,

no son para causar asombro. Pero llevad la lana al mercado, enviadla a la fábrica, luego al

corredor, en seguida al comerciante, y tendréis grandes operaciones comerciales y un capital

nominal invertido en una cuantía que representa veinte veces su valor... Así se explota a la

clase trabajadora, para mantener en pie una población fabril depauperada, una clase para-

sitaria de tenderos y un sistema ficticio de comercio, de dinero y de finanzas» (David Urqu-

hart. Familiar Words («Palabras amistosas»), p. 120].

Page 70: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 70/104

6?2=8F?@DAF?E@DGF6=G62A@?6C=26?A:66?@EC@D6?BF6J26DE23256DECF:52AF6D?646D:E2566==2A2C2EC2?D7@C>2C=2>2E6C:2AC:>292DE24:6CE@8C25@566=23@C24:X?"2>2?F724EFC292463C@E2CA@CE2?E@F?2?F6G24=2D656A6BF6W@D42>A6D:?@DBF6DX=@D6565:42?2=228C:4F=EFC24@>@6>A=6@ D64F?52C:@ 6IA=@E2?5@ 4@>@ @7:4:@AC676C6?E6F?EC232;@:?5FDEC:2=A2C2G6?56CDF

AC@5F4E@2=2>2?F724EFC2J2D625:C64E2>6?E6@A@C>65:24:X?56F?4@>6C4:2?E662BFVF?256=2D42FD2D2F?BF6?@=27F?52>6?E2=56F?76?X>6?@BF62=AC:?4:A:@56D@C:6?E22BF:6?6DEF5:2=29:DE@C:256?8=2E6CC26D566=Y=E:>@E6C4:@56=D:8=@.,D66D4F492?6?6==2BF6;2D4@?DE2?E6D:?

E6CCF>A:52DDX=@2:?E6CG2=@DD@3C6=@DAC@8C6D@D56=42A:E2=:D>@6?=228C:4F=EFC2J=256DECF44:X?AC@8C6D:G256=24=2D642>A6D:?2&@C@EC2A2CE66DE24=2D642>A6D:?2C62A2C6464@?DE2?E6>6?E62F?BF66??Y>6C@>TDC65F4:5@J6?D:EF24:X?4252G6KA6@C"2C2KX?AC:?4:A2=566DE@6DET6?

BF66??8=2E6CC2E2?AC@?E@AC65@>:?2=2AC@5F44:X?56EC:8@4@>@=282?256CV2D68Y?=@DA6CV@5@D J 4@? 6= E:A@ 56 AC@5F44:X? @D4:=2 6=G@=F>6?56=2AC@5F44:X?42>A6D:?2)X=@=28C2?:?5FDEC:22A@CE24@?=2>2BF:?2C:2=232D64@?D

70

Page 71: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 71/104

E2?E656=228C:4F=EFC242A:E2=:DE26IAC@A:2C25:42=>6?E62=2:?>6?D2>2J@CV256=2A@3=24:X?56=42>A@JC6>2E26=5:G@C4:@6?EC6=228C:4F=EFC2J=2:?5FDEC:25@>UDE:4@CFC2=4FJ2DC2V46DL=2:?5FDEC:2569:=25@DJE6;:5@DL2CC2?42 )X=@6==24@?BF:DE2 A@C E2?E@ A2C2 6= 42A:E2= :?5FDEC:2= 6=>6C425@:?E6C:@CV?E68C@

Q$))"&*")*$+)*("

"2 8U?6D:D 56= 42A:E2=:DE2 :?5FDEC:2= ?@ D656D2CC@==256F?>@5@E2?=6?E@JA2F=2E:?@4@>@=256=2CC6?52E2C:@D:?5F523=6BF64:6CE@DA6BF6W@D>26DEC@D2CE6D2?@DJE@52GV2>TD4:6CE@D

A6BF6W@D 2CE6D2?@D :?56A6?5:6?E6D 6 :?4=FD@@3C6C@D2D2=2C:25@DD64@?G:CE:6C@?6?A6BF6W@D42A:E2=:DE2DJ=F68@>65:2?E6=26IA=@E24:X?56=EC232;@2D2=2C:25@6?F?26D42=24252G6K>2J@CJ=224F>F=24:X?4@?D:8F:6?E66?42A:E2=:DE2DD:?C6D6CG2D?6=A6CV@5@56:?72?4:256AC@5F44:X?42

A:E2=:DE2@4FCCV2?@A@42DG646D=@BF66?=@D2W@D56:?72?4:256=2D4:F5256D>65:6G2=6D6?BF66=

71

37 Tuckett sabe que la gran industria lanera brota de la verdadera manufactura y de la des-

trucción de la manufactura rural o casera, con la introducción de la maquinaria [Tuckett. A.History etc. («Historia, etc.»), v. I., p. 144].38 La palabra «industrial» se emplea aquí por oposición a «agrícola». En el sentido de una

categoría económica, el arrendatario es tan capitalista industrial como el fabricante.

Page 72: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 72/104

AC@3=6>256D236C4FT=56=@DD:6CG@D9F:5@D==682CV22D6C6=2>@J4FT=6=4C:25@D65:C:>V2=2D>TD56=2DG646DA@C6=@C56?5676492D6?BF6D66D42A232?):?6>32C8@=2=6?E:EF5566DE6>UE@5@?@C6DA@?5V26?>@5@2=8F?@2=2D6I:86?4:2D4@>6C4:2=6D56=?F6G@>6C425@>F?5:2=4C625@A@C=@D8C2?56D56D4F3C:>:6?E@D567:?6D56=D:8=@.,"2525#65:2923V2=6825@5@D7@C>2D5:DE:?E2D

5642A:E2=BF62=42?K2C@?DFD2KX?6?=2D>TD5:G6CD2D7@C>24:@?6DD@4:@64@?X>:42DJBF62?E6D56==682C=26C256=>@5@56AC@5F44:X?42A:E2=:DE26C2?4@?D:56C252D42A:E2=A@C2?E@?@>2D:242A:E2=FDFC2C:@J42A:E2=4@>6C4:2=

N?=224EF2=:525E@52=2C:BF6K256=2D@4:6525D64@?46?EC2AC:>6C2>6?E66?>2?@D56=42A:E2=:DE2DE6A282=2C6?E22=E6CC2E6?:6?E66=D2=2C:@2=@3C6C@=@D:>AF6DE@DJ6=5:6K>@2=C642F525@C564@?EC:3F4:@?6DBF65T?5@D6A2C2DV4@?F?2A2CE68C2?56BF66?C62=:5256D=2A2CE6>2J@CJ

BF6256>TDE:6?5624C646C5:2C:2>6?E656=AC@5F4E@2?F2=56=EC232;@9@C26=42A:E2=:DE2AF656D6C4@?D:56C25@4@>@6=BF6D62AC@A:256AC:

72

Page 73: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 73/104

>6C2>2?@E@52=2C:BF6K2D@4:2=2F?BF6?:?8F?2=6J=692EC2?D76C:5@6DE656C649@562AC@A:24:X?DE642>3:@56AC@A:65255636DF@C:86?2=4@3C@56:?E6C6D6DA@C6=42A:E2=J6D92CE@4FC:@D@BF6=@D=68:D=25@C6D56E@52FC@A292J2?BF6C:5@6G:E2C6DE@4@?=6J6D4@?EC2=2FDFC2=A@56C56=42A:E2=:DE2 D@3C6 =2 C:BF6K2 E@52 56= A2VD 6D F?24@>A=6E2C6G@=F4:X?6?6=56C649@56AC@A:6525

JPBFU=6J@BFUD6C:656=6J6D=2@C:8:?XO

=2FE@C5636CV2D236CBF6=2DC6G@=F4:@?6D?@D69246?4@?=6J6D

=CU8:>6?76F52=6?6=42>A@J6?=24:F525

6=CU8:>6?8C6>:2=:>A65V2?2=42A:E2=5:?6C@7@C>25@6?=2FDFC2J6?6=4@>6C4:@4@?G6CE:CD66?42A:E2=:?5FDEC:2=DE2D32CC6C2D56D2A2C64:6C@?4@?6==:46?4:2>:6?E@56=2D9F6DE6D76F52=6DJ4@?=26IAC@A:24:X?J56D29F4:@A2C4:2=6D56=2A@3=24:X?42>A6D:?2"2D?F6G2D>2?F724EFC2D

923V2?D:5@4@?DECF:52D6?=@DAF6CE@D>2CVE:>@D566IA@CE24:X?@6?=F82C6D56=42>A@2=6;25@D

73

39 The Natural and Artificial Right of Property Contrasted («El derecho natural y el artificial de

propiedad contrastados»), London, 1832, pp. 98, 99. El autor de esta obra anónima es Th.

Hodgskin.

Page 74: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 74/104

56=4@?EC@=56=2D4:F5256D2?E:8F2DJ56DFCU8:>6?8C6>:2=62BFV=2=F492C23:@D26?E23=2526??8=2E6CC26?EC6=2D4:F5256D4@?CU8:>6?4@CA@C2E:G@8C6>:2=J=@D?F6G@DG:G6C@D:?5FDEC:2=6D

=56D4F3C:>:6?E@56=@DJ24:>:6?E@D56@C@JA=2E256>UC:426=6IE6C>:?:@=26D4=2G:K24:X?J6=D6AF=E2>:6?E@6?=2D>:?2D56=2A@3=24:X?

23@C:86?6=4@>:6?K@56=24@?BF:DE2J6=D2BF6@56=2D?5:2D%C:6?E2=6D=24@?G6CD:X?56=4@?E:?6?E627C:42?@6?42K256C@566D4=2G@D?68C@DE2=6DD@?=@D9649@DBF6D6W2=2?=@D2=3@C6D56=26C256AC@5F44:X?42A:E2=:DE2DE@DAC@46D@D:5V=:4@DC6AC6D6?E2?@EC@DE2?E@D724E@C6D7F?52>6?

E2=6D 6? 6= >@G:>:6?E@ 56 =2 24F>F=24:X?@C:8:?2C:2*C2D6==@DA:D2?5@DFD9F6==2DG:6?6=28F6CC24@>6C4:2=56=2D?24:@?6D6FC@A62D4@?6=A=2?6E26?E6C@A@C6D46?2C:@(@>A66=7F68@4@?6=2=K2>:6?E@56=@D&2VD6D2;@DBF6D6D24F56?6=JF8@56=25@>:?24:X?6DA2W@=2 4@3C2AC@

74

40 Los Países Bajos (el territorio de las actuales Bélgica y Holanda) se separaron de España

después de la revolución burguesa de 1566-1609; en la revolución se conjugaban la lucha

de la burguesía y las masas populares contra el feudalismo con la guerra de liberación na-

cional contra la dominación española. En 1609, tras varias derrotas, España se vio forzada

a reconocer la independencia de la república burguesa de Holanda. El territorio de la actual

Bélgica permaneció en manos de España hasta 1714.

Page 75: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 75/104

A@C4:@?6D8:82?E6D42D6??8=2E6CC24@?=28F6CC22?E:;24@3:?2 D:8F6G6?E:=T?5@D66?9:?26?=2D8F6CC2D56=@A:@ 6E4

"2D5:G6CD2D6E2A2D56=224F>F=24:X?@C:8:?2C:2E:6?6?DF46?EC@6?F?@C56?4C@?@=X8:4@>TD@>6?@DAC64:D@ 6?DA2W2 &@CEF82=@=2?52C2?4:26?8=2E6CC2D2BFV6??8=2E6CC25@?5627:?6D56=D:8=@.,D6C6DF>6?JD:?E6E:K2?D:DE6

>TE:42>6?E66?6=D:DE6>24@=@?:2=6=D:DE6>256=256F52AY3=:426=>@56C?@D:DE6>2EC:3FE2C:@J6=D:DE6>2AC@E644:@?:DE2?A2CE66DE@D>UE@5@DD632D2?4@>@@4FCC64@?6=D:DE6>24@=@?:2=6?=2>TD3FC5256=2DG:@=6?4:2D&6C@E@5@D6==@DD6G2=6?56=A@56C56=DE25@56=27F6CK24@?46?

EC252J@C82?:K25256=2D@4:6525A2C2246=6C2C2A2D@D28:82?E25@D6=AC@46D@56EC2?D7@C>24:X?56=>@5@76F52=56AC@5F44:X?6?6=>@5@42A:E2=:DE2J24@CE2C=2DEC2?D:4:@?6D"2G:@=6?4:26D=2

75

41 Trátase de las guerras de Inglaterra contra Francia en el período de la revolución burguesafrancesa de fines del siglo XVIII. Durante estas contiendas, el Gobierno inglés estableció en

su país un brutal régimen de terror contra las masas trabajadoras. En particular, en dicho pe-

ríodo fueron aplastadas varias sublevaciones populares y se adoptaron leyes que prohibían

las uniones obreras.42 Las guerras del opio eran guerras de conquista contra China que sostuvo Inglaterra sola

en los años de 1839 a 1842 y en compañía de Francia en los años de 1856-1858 y 1860.

Sirvieron de pretexto para la primera guerra las medidas de las autoridades chinas para com-

batir el comercio de contrabando de opio organizado por los ingleses.

Page 76: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 76/104

4@>25C@?256E@52D@4:6525G:6;2BF6==6G26?DFD6?EC2W2D@EC2?F6G2D6==2>:D>2F?2A@E6?4:264@?X>:42

6=D:DE6>24@=@?:2=4C:DE:2?@5:46F?9@>3C6BF6924656=4C:DE:2?:D>@DFAC@76D:X?-@H:EE

N"@D24E@D5632C32C:6J5656D2=>2524CF6=

5254@>6E:5@DA@C=2DC2K2DBF6D6==2>2?4C:DE:2?2D6?E@52D=2DA2CE6D56=>F?5@J4@?EC2E@5@D=@DAF63=@D56=@C36BF6AF5:6C@?DF3JF82C?@6?4F6?EC2?AC64656?E66??:?8F?2UA@4256=29:DE@C:2F?:G6CD2=?:6??:?8F?2C2K2A@CD2=G2;66:?4F=E2A@C56DA:25252J4V?:42BF66==2D62O

"29:DE@C:256=CU8:>6?4@=@?:2=9@=2?5UDLJEU?82D66?4F6?E2BF6@=2?526C2=2?24:X?42A:E2=:DE2>@56=@56=D:8=@.,LN924656D7:=2C2?E6?@D@EC@DF?4F25C@:?DFA6C23=656EC2:4:@?6D4@9649@D2D6D:?2E@D6:?72>:2DO $252>TD6=@

4F6?E6BF66=D:DE6>256C@3@569@>3C6D2A=:425@6?=2:D=256U=636DA2C2@3E6?6C6D4=2G@D

76

43 William Howitt. Colonization and Christianity. A Popular History of the Treatment of the Na-tiles by the Europeans in all their Colonies («Colonización y cristiandad. Historia popular de

cómo los europeos tratan a los nativos en todas sus colonias»), London, 1838, p. 9.44 Thomas Stamford Raffles, late Lieut. Governor of Java. The History of Java («Historia de

Java»), London, 1817 [v. II, pp. CXC-CXCI, apéndice].

Page 77: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 77/104

4@?56DE:?@22G2"@D=25C@?6D569@>3C6D6C2?2>26DEC25@D4@?G6?:6?E6>6?E6"@D286?E6DAC:?4:A2=6D566DE6EC2E@6C2?6==25CX?6=:?EUCAC6E6J6=G6?565@C=@DACV?4:A6D?2E:G@D=@DG6?565@C6DAC:?4:A2=6D"@D>F49249@DC@325@D6C2?6D4@?5:5@D6?=2DAC:D:@?6DD64C6E2D56U=636D92DE2BF66DEFG:6D6?J2>25FC@DA2C2D6C6>32C425@D4@?F?42C82>6?E@566D4=2G@D?F?:?7@C>6@7:

4:2==66>@D

NDE24:F52556#2<2DD2CA@C6;6>A=@6DET==6?256AC:D:@?6DD64C6E2D24F2=>TD6DA2?E@D2232CC@E252D56:?76=:46DGV4E:>2D56=24@5:4:2J=2E:C2?V242C825@D564256?2D2CC2?425@DG:@=6?E2

>6?E62DFD72>:=:2DO

&2C22A@56C2CD656#2=242=@D9@=2?56D6DD@3@C?2C@?2=8@36C?25@CA@CEF8FUDDE6=6D23C:X=2DAF6CE2D56=24:F5256?"@D:?G2D@C6D4@CC:6C@?6?D68F:522DFA2=24:@J=62D6D:?2C@?

A2C2566DE6>@5@A@56CNC6?F?4:2CO2=A28@56=2DF>24@?G6?:52A@C6=D6CG:4:@BF66C2?=:3C2D6DE6C=:?2DE@52DA2CE6D=6DD68FV2=256G2DE24:X?J=256DA@3=24:X?2?;FH2?8:AC@G:?4:2562G2BF66?4@?E2324@?>TD5692

77

Page 78: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 78/104

3:E2?E6DBF65XC65F4:526?262BFV 4X>@D6=2D82DE26=4@>6C4:@:?@46?E6

@>@6DD23:5@=2@>A2WV2:?8=6D256=2D?5:2D%C:6?E2=6D @3EFG@256>TD56=A@56CA@=VE:4@6?6DE2D?5:2D6=>@?@A@=:@56=4@>6C4:@56EUJ56=4@>6C4:@49:?@6?86?6C2=2DV4@>@6=56=EC2?DA@CE656>6C42?4V2D56FC@A229:?2JG:

46G6CD2&6C@56=>@?@A@=:@56=2?2G6824:X?4@DE6C256=2?5:2J6?EC6=2D:D=2DJ56=4@>6C4:@:?E6C:@C56=2?5:2D62AC@A:2C@?=@D2=E@D7F?4:@?2C:@D56=2@>A2WV2"@D>@?@A@=:@D56=2D2=56=@A:@56=3UE6=J@EC2D>6C42?4V2D6C2?7:=@?6D:?28@E23=6D56C:BF6K2"@D>:D>@D7F?4:@?2C:@D

7:;232? =@D AC64:@D 2 DF 2?E@;@ J 6DBF:=>232?4@>@=6D5232=282?22=:?76=:K:?5:@=8@36C?25@C86?6C2=56=2D?5:2D==6G232A2CE:4:A24:X?6?6DE64@>6C4:@AC:G25@)FD72G@C:E@D@3E6?V2?4@?EC2E@D6?4@?5:4:@?6DBF6=6DA6C>:EV2?>6;@CBF6=@D2=BF:>:DE2D9246C@C@56=2?252?F?D@=@5V2

3C@E232?4@>@=@D9@?8@D8C2?56D7@CEF?2DJ=2

78

45 La Compañía de las Indias Orientales era una compañía inglesa de comercio (1600-1858),

instrumento de la política saqueadora colonial de Gran Bretaña en la India, China y otros pa-

íses de Asia. Durante mucho tiempo poseía el monopolio del comercio con la India, le per-

tenecían igualmente las principales funciones de gobierno en ese último país. La insurrección

de liberación nacional de 1857-1859 en la India obligó a Gran Bretaña a cambiar las formas

de dominación colonial y a liquidar la Compañía de las Indias Orientales.

Page 79: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 79/104

24F>F=24:X?@C:8:?2C:22G2?K232G:6?E@6?A@A2D:?56D6>3@=D2C?:F?496=V??=2D24E2D;F5:4:2=6D56=-2CC6?2DE:?8D23F?52?6;6>A=@D566DE@62BFVF?@+?E2=)F==:G2?@3E:6?6F?4@?EC2E@56@A:@4F2?5@D65:DA@?62EC2D=252CD6L6?7F?4:X?56D6CG:4:@L2F?2C68:X?56=2?5:2>FJ2=6;25256=@D5:DEC:E@D@A:6C@D)F==:G2?G6?56DF4@?EC2E@A@C=:3C2D6DE6C=:?2D2F?E2=:??

BF6=@C6G6?566=>:D>@5V2A@CJ6=Y=E:>@4@>AC25@CJ6;64FE@C56=4@?EC2E@564=2C2BF6@3EFG@E@52GV2F?282?2?4:2723F=@D2)68Y?F?2=:DE2D@>6E:522=A2C=2>6?E@=2@>A2WV2JDFD7F?4:@?2C:@D D6 9:4:6C@? C682=2C A@C =@D :?5:@D56D5692DE2M>:==@?6D56=:3C2D6DE6C

=:?2D?EC6J=@D:?8=6D6D723C:42C@?2==V F?2 6A:56>:2 56 92>3C6 242A2C2?5@ E@5@ 6=2CC@KJ?68T?5@D62G6?56C=@D:?@=6DA28232?AC64:@D723F=@D@D

?=2DA=2?E24:@?6D56DE:?252D6I4=FD:G2>6?E6

2=4@>6C4:@566IA@CE24:X?4@>@6?=2D?5:2D%44:56?E2=6DJ6?=@DA2VD6DC:4@DJ56?D2>6?E6A@3=25@D6?EC6825@D2=A:==2;6J2=2>2E2?K24@>@#UI:4@J=2D?5:2D%C:6?E2=6D6C2?2EFC2=>6?E65@?566=EC2E@525@2=@D:?5V86?2DC6G6DEV2=2D7@C

79

Page 80: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 80/104

>2D>TD4CF6=6D&6C@E2>A@4@6?=2DG6C5256C2D4@=@?:2DD656D>6?EV26=42CT4E6C4C:DE:2?@56=224F>F=24:X?@C:8:?2C:2BF6==@D9@>3C6DG:CEF@D@D:?E24923=6D56=AC@E6DE2?E:D>@=@DAFC:E2?@D56=2$F6G2?8=2E6CC2@E@C82C@?6?A@C24F6C5@56DFD2>3=62"68:D=2E:G2F?AC6>:@56=:3C2D6DE6C=:?2DA@C42526D42=A@56:?5:@JA@C4252A:6=C@;22AC6D25@6?6=AC6>:@6C256

=:3C2DA@C6D42=A@6?56DAFUD56564=2C2C6?C636=5V22F?2EC:3F56#2DD249FD6EED2J=@DAC6>:@D6C2?=@DD:8F:6?E6DA@C=@D6D42=A@D56G2CX?56D565@462W@DA2C22CC:32=:3C2D6DE6C=:?2D56?F6G@4FW@A@C42529@>3C62AC6D25@=:3C2DA@C4252>F;6CJ4252?:W@

=:3C2DMA@C42526D42=A@56>F;6C@?:W@=:3C2D=8F?@D5646?:@D>TDE2C566=D:DE6>24@=@?:2=:?8=UD923V256G6?82CD66?=@D56D46?5:6?E6DC636=56D 56 =@D 56G@E@D A25C6D A6C68C:?@D BF642J6C@? E@>292H<625@D 32;@ =2 5:C644:X? J 2DF6=5@56?8=2E6CC2=A2C=2>6?E@3C:ET?:4@56

4=2CXBF6=242K2569@>3C6DJ6=6D42=A2C6C2?NC64FCD@DBF6:@DJ=2?2EFC2=6K2923V2?AF6DE@6?DFD>2?@DO

80

Page 81: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 81/104

2;@6=D:DE6>24@=@?:2=AC@DA6C232?4@>@A=2?E2566DEF726=4@>6C4:@J=2?2G6824:X?"2DN)@4:65256D#@?@A@=:2DO"FE6C@6C2?A@56C@D2DA2=2?42D564@?46?EC24:X?5642A:E2=6D"2D4@=@?:2D3C:?5232?2=2D?F6G2D>2?F724EFC2DBF63C@E232?A@CE@52DA2CE6D>6C425@A2C2DFDAC@5F4E@DJF?224F>F=24:X?5642A:E2=:?E6?D:7:42528C24:2D2=CU8:>6?56>@?@A@=:@=3@EV?4@?BF:D

E25@7F6C256FC@A2>65:2?E66=D2BF6@56D42C25@=26D4=2G:K24:X?J=2>2E2?K2C67=FV2?2=2>6ECXA@=:A2C24@?G6CE:CD62BFV6?42A:E2=@=2?52AC:>6CA2VD6?BF6D656D2CC@==XA=6?2>6?E66=D:DE6>24@=@?:2=923V2==6825@J26?2=2A@86@56DF8C2?56K2>6C42?E:=)692

==232N6?A@D6D:X?42D:6I4=FD:G256=4@>6C4:@56=2D?5:2D%C:6?E2=6DJ56=ECT7:4@6?EC66=)FC@6DE6J6=$@C56DE656FC@A2)FDA6DBF6CV2DDF>2C:?2JDFD>2?F724EFC2DD@3C6AF;232?2=2D56E@5@D=@D56>TDA2VD6D"@D42A:E2=6D566DE2C6AY3=:42DFA6C232? E2= G6K 2 =@D 56= C6DE@ 56 FC@A2

 ;F?E@O

81

46 Marx cita el trabajo de Gülich Geschichtliche Dartsellung des Handels, der Gewerbe und des Ackerbaus der bedeutendsten handeltreibenden Staaten unsrer Zeit  («Descripción

histórica del comercio, la industria y la agricultura de los principales Estados comerciales de

nuestra época»). Bd. I, Jena, 1830, S. 371.

Page 82: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 82/104

Z=:492FE@C566DE2D=V?62DD6@=G:52562W25:CBF6=2>2D256=AF63=@9@=2?5UDD692==232J26?>TD28@E252A@C6=EC232;@>TD6>A@3C64:52J>TD3CFE2=>6?E6@AC:>:52BF6=256=C6DE@56FC@A2;F?E@

@J=2DFAC6>24V2:?5FDEC:2===6G24@?D:8@=2DFAC6>24V24@>6C4:2=?6=G6C5256C@A6CV@5@

>2?F724EFC6C@DF465V2=@4@?EC2C:@6C2=2DFAC6>24V24@>6C4:2==2BF652326=AC65@>:?:@6?6=42>A@56=2:?5FDEC:262BFV6=A2A6=AC65@>:?2?E6BF66?2BF6==@DE:6>A@D56D6>A6W2326=D:DE6>24@=@?:2=C26=N5:@D6IEC2?;6C@OBF6G6?V226?EC@?:K2CD66?6=2=E2C;F?E@2=@DG:6;@DV5@=@D

56FC@A2JBF6F?3F6?5V2=@D6492CV22E@5@D2C@52C56F?6>A6==X? DE65:@DAC@4=2>232 =224F>F=24:X?56A=FDG2=V24@>@6=7:?Y=E:>@JY?:4@56=29F>2?:525

=D:DE6>256=4CU5:E@AY3=:4@6D564:C56=2

56F5256=DE25@4FJ@D@CV86?6D56D4F3CV2>@DJ26?U?@G2J6?,6?64:26?=2525#65:2D625F6WX56E@52FC@A25FC2?E66=A6CV@5@>2?F724EFC6C@=D:DE6>24@=@?:2=4@?DF4@>6C4:@>2CVE:>@ J DFD 8F6CC2D 4@>6C4:2=6D =6 D:CG:X 56

82

Page 83: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 83/104

24:42E6&@C6D@7F6@=2?526=AC:>6CA2VD6?BF62CC2:8X"256F52AY3=:42@D62=26?2;6?24:X?56=DE25@L23D@=FE@4@?DE:EF4:@?2=@C6AF3=:42?@L:>AC:>6DFD6==@2=26C242A:E2=:DE2"2Y?:42A2CE656=2==2>252C:BF6K2?24:@?2=BF66?EC2C62=JG6C5256C2>6?E66?A@D6D:X?4@=64E:G256=@DAF63=@D>@56C?@D6D=256F52AY3=:42&@C6D@6DA6C764E2>6?E64@?D64F6?E66D2E6@CV2>@56C?2

D68Y?=24F2=F?AF63=@6DE2?E@>TDC:4@4F2?E@>TDD642C825656F52D=4CU5:E@AY3=:4@D64@?G:6CE66?4C65@56=42A:E2=:DE2/2=DFC8:C=2D56F52D56=DE25@6=A6425@4@?EC26=DAVC:EF)2?E@A2C26=BF6?@92JC6>:D:X?46566=AF6DE@2=A6C;FC:@4@?EC2=256F52AY3=:42

"256F52AY3=:42D64@?G:6CE66?F?256=2DA2=2?42D>TDA@E6?E6D56=224F>F=24:X?@C:8:?2C:2D4@>@F?2G2C:E2>T8:42BF6:?7F?56G:CEF5AC@4C625@C22=5:?6C@:>AC@5F4E:G@J=@4@?G:6CE66?42A:E2=D:?6IA@?6C=@2=@DC:6D8@D?:2=6D7F6CK@

BF6D:6>AC6==6G24@?D:8@=2:?G6CD:X?:?5FDEC:2=6:?4=FD@=2FDFC2C:2?C62=:525=@D24C665@C6D56=DE25@?@6?EC682??252AF6D=2DF>2AC6DE252D64@?G:6CE66?EVEF=@D56=256F52AY3=:427T4:=>6?E6?68@4:23=6DBF6D:8F6?56D6>A6W2?5@6?DFD>2?@D6=>:D>VD:>@A2A6=56=5:?6C@&6C@

83

Page 84: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 84/104

2Y?AC6D4:?5:6?5@56=24=2D656C6?E:DE2D@4:@D@DBF62DVD64C62J56=2C:BF6K2:>AC@G:D252BF6G22A2C2C2=C682K@56=@D7:?2?4:6C@DBF624EY2?56>65:25@C6D6?EC66=@3:6C?@J6=A2VDL2DV4@>@56=2C:BF6K2C682=2522=@D2CC6?525@C6D56:>AF6DE@D4@>6C4:2?E6DJ723C:42?E6DA2CE:4F=2C6D24FJ@D3@=D:==@D27=FJ6F?23F6?2A2CE656=@D6>ACUDE:E@D56=DE25@4@>@F?42A:E2===@G:5@56=

4:6=@L=256F52AY3=:4292G6?:5@252C:>AF=D@2=2DD@4:65256D2?X?:>2D2=ECT7:4@566764E@D?68@4:23=6D56E@5@8U?6C@2=28:@6?F?2A2=23C22=2=@E6CV256=23@=D2J2=2>@56C?232?4@4C24:2

6D566=>@>6?E@>:D>@56?246C=@D8C2?

56D32?4@D25@C?25@D4@?EVEF=@D?24:@?2=6D?@7F6C@??F?42>TDBF6D@4:65256D566DA64F=25@C6DAC:G25@DBF64@@A6C232?4@?=@D8@3:6C?@DJBF68C24:2D2=@DAC:G:=68:@DBF6UDE@D=6D@E@C8232?6DE232?6?4@?5:4:@?6D56256=2?E2C=6D5:?6C@&@C6D@=224F>F=24:X?56=256F52AY3=:42

?@E:6?632CX>6EC@>TD:?72=:3=6BF66=2=K2AC@8C6D:G2 56 =2D 244:@?6D 56 6DE@D 32?4@D 4FJ@A=6?@56D2CC@==@52E256=27F?524:X?56=2?4@56?8=2E6CC26?DE6Y=E:>@4@>6?KXAC6DE2?5@DF5:?6C@2=@3:6C?@2F?A@C56:?

84

Page 85: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 85/104

E6CUD2=>:D>@E:6>A@BF652322FE@C:K25@A@C6=A2C=2>6?E@A2C224FW2C5:?6C@56=>:D>@42A:E2=G@=G:6?5@2AC6DE2C=@2=AY3=:4@6?7@C>2563:==6E6D5632?4@@?6DE@D3:==6E6DA@5V256D4@?E2C=6EC2D23C:C4CU5:E@DD@3C6>6C42?4V2DJ4@>AC2C>6E2=6DAC64:@D@D$@EC2?D4FCC:X>F49@E:6>A@2?E6D56BF66DE6>:D>@5:?6C@7:5F4:2C:@723C:425@A@CU==6D:CG:6D656>@?652A2C2D2=52C=@D

6>ACUDE:E@D9649@D2=DE25@JA2C2A282C=@D:?E6C6D6D56=256F52AY3=:42A@C4F6?E256UDE6$@4@?E6?E@4@?52C4@?F?2>2?@A2C2C64:3:C4@?=2@EC2>TD56=@BF65232D68FV2D:6?5@2A6D2C56=@BF6D66>3@=D23224C665@CA6CA6EF@56=2?24:X?92DE26=Y=E:>@4U?E:>@6?EC6825@&@4@2

A@4@7F64@?G:CE:U?5@D66?56A@D:E2C:@:?DFDE:EF:3=656=@DE6D@C@D>6ET=:4@D56=A2VDJ6?46?EC@568C2G:E24:X?56E@5@6=4CU5:E@4@>6C4:2=&@C=@D2W@D6?BF6?8=2E6CC256;23256BF6>2C3CF;2D4@>6?K23224@=82C72=D:7:425@C6D563:==6E6D5632?4@"2D@3C2D562BF6==@D2W@DA@C6;6>A=@=2D

56@=:?83C@<6>F6DEC2?BFU:>AC6D:X?AC@5F4V22=2D86?E6D56=2UA@42=2DY3:E22A2C:4:X?566DE6>@?DECF@5632?4X4C2E2D7:?2?4:6C@DC6?E:DE2D4@CC65@C6D286?E6DJ=@3@D563@=D2

85

Page 86: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 86/104

@?=256F52AY3=:42DFC8:XF?D:DE6>2:?E6C?24:@?2=564CU5:E@56ECTD56=BF6D66D4@?564@?7C64F6?4:26?E2=@4F2=AF63=@F?256=2D7F6?E6D56=224F>F=24:X?@C:8:?2C:2DVA@C6;6>A=@=2D:?72>:2D56=D:DE6>256C2A:W2D68F:5@6?,6?64:24@?DE:EFJ6?F?2566D2D32D6D@4F=E2D56=2C:BF6K242A:E2=:DE256@=2?522BF:6?=2,6?64:2564256?E6 AC6DE232 8C2?56D DF>2D 56 5:?6C@

%EC@E2?E@24@?E6466?EC6@=2?526?8=2E6CC2/224@>:6?K@D56=D:8=@.,=2D>2?F724EFC2D9@=2?56D2DD6923V2?BF6525@>FJ2ECTDJ@=2?52923V2A6C5:5@=2DFAC6>24V24@>6C4:2=6:?5FDEC:2=&@C6D@56D5692DE2F?@56DFD?68@4:@DAC:?4:A2=6D4@?D:DE66?AC6DE2C42A:E2=6D8:

82?E6D4@DD@3C6E@5@2DFA@56C@D@4@>A6E:5@C2?8=2E6CC2D=@>:D>@BF69@J@4FCC66?EC6?8=2E6CC2J=@DDE25@D+?:5@D#F49@D56=@D42A:E2=6DBF69@J4@>A2C646?6?$@CE62>UC:42D:?4U5F=256@C:86?D@?D2?8C6:?72?E:=C64:U?42A:E2=:K2526??8=2E6CC2

@>@=256F52AY3=:42E:6?6BF6D6CC6DA2=5252A@C=@D:?8C6D@D56=DE25@BF692?564F3C:C=@D:?E6C6D6DJ56>TDA28@D2?F2=6D6=D:DE6>256=@D6>ACUDE:E@DAY3=:4@D E6?V2BF6D6C 7@CK@D2

86

Page 87: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 87/104

>6?E66=4@>A=6>6?E@56=>@56C?@D:DE6>2EC:3FE2C:@"@D6>ACUDE:E@DA6C>:E6?2=@D8@3:6C?@D9246C7C6?E6282DE@D6IEC2@C5:?2C:@DD:?BF66=4@?EC:3FJ6?E6D65U4F6?E256>@>6?E@A6C@AC@G@42?2=2=2C82F?C642C8@6?=@DEC:3FE@DDFG6K6=C642C8@56:>AF6DE@DBF6EC264@?D:8@=224F>F=24:X?56=2D56F52D4@?EC2V52DDF46D:G2>6?E6@3=:822=@3:6C?@26>:E:C?F6G@D6>ACUD

E:E@D 6? 4F2?E@ D6 AC6D6?E2? ?F6G@D 82DE@D6IEC2@C5:?2C:@D=D:DE6>27:D42=>@56C?@BF68:C2E@5@U=6?E@C?@2=@D:>AF6DE@DD@3C6=@D2CEV4F=@D56AC:>6C2?646D:525JA@CE2?E@2DF6?42C64:>:6?E@==6G26?DV>:D>@4@>@D6G66=C6D@CE6AC@AF=D@C56DFAC@8C6D:X?2FE@>TE:42=6I46D:G@

8C2G2>6?:>A@D:E:G@?@6DF?6A:D@5:@A2D2;6C@D:?@>TD3:6?F?AC:?4:A:@&@C6D@6?@=2?52AC:>6CA2VD6?BF6D6AFD@6?ACT4E:426DE6D:DE6>26=8C2?A2EC:@E26-:EE=@6?D2=K26?DFD#TI:>2D 4@>@6=>6;@CD:DE6>2:>28:?23=6A2C29246C2=@3C6C@DF>:D@7CF82=2A=:425@J28@

3:25@56EC232;@&6C@2BFV?@?@D:?E6C6D2?E2?E@

87

47 Por lo visto, Marx se refiere aquí a la edición inglesa del libro  Aanwysing der heilsame politike Gronden en Maximen van de Republike van Holland en West-Friesland («Indicación

de los más importantes principios y máximas de la República de Holanda y de Frisia Occi-

dental»), atribuido a Jan de Witt y publicado por vez primera en Leyden en 1622. Como se

ha establecido, a excepción de dos capítulos escritos por Jan de Witt, el autor del libro era

Pieter von der Hore (Pieter de la Court), economista y empresario holandés.

Page 88: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 88/104

=@D 6764E@D 2?:BF:=25@C6D 56 6DE6 D:DE6>2 6?4F2?E@2=2D:EF24:X?56=@D@3C6C@D2D2=2C:25@D4@>@=26IAC@A:24:X?G:@=6?E2BF6DFA@?6A2C26=42>A6D:?@6=2CE6D2?@6?F?2A2=23C2A2C2E@5@D=@DD64E@C6D56=2A6BF6W24=2D6>65:246C42566DE@?@92J5:D4C6A2?4:2?:D:BF:6C26?EC6=@D64@?@>:DE2D3FC8F6D6D/2C67@CK2C=267:424:26IAC@A:25@C2566DE6>642?:D>@A@CD:2Y?7F6D6A@42

4@?EC:3FJ66=D:DE6>2AC@E644:@?:DE2BF66DF?256=2DA:6K2DBF6=@:?E68C2?

"2A2CE6E2?4@?D:56C23=6BF6E@422=256F52AY3=:42J2=D:DE6>27:D42=4@CC6DA@?5:6?E66?=242A:E2=:K24:X?56=2C:BF6K2J6?=26IAC@A:24:X?

56=2D>2D2D929649@BF6>F=E:EF5562FE@C6D4@>@@336EE@F3=652JJ@EC@D3FDBF6?2BFVD:?C2KX?=242FD2AC:?4:A2=56=2>:D6C:256=@DAF63=@D>@56C?@D

=D:DE6>2AC@E644:@?:DE27F6F?>65:@2CE:7:4:2=

A2C2723C:42C723C:42?E6D6IAC@A:2C2=@D@3C6C@D:?56A6?5:6?E6D42A:E2=:K2C=@D>65:@D56AC@5F44:X?J56G:5256=2?24:X?J23C6G:2CG:@=6?E2>6?E6 6= ECT?D:E@ 56= >@5@ 2?E:8F@ 2= >@5@>@56C?@56AC@5F44:X?"@DDE25@D6FC@A6@DD6

88

Page 89: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 89/104

5:DAFE2C@?=2A2E6?E6566DE6:?G6?E@JF?2G6KAF6DE@D2=D6CG:4:@56=@D24F>F=25@C6D56A=FDG2=V223CF>2C@?2DFAC@A:@AF63=@J2=@D6IEC2W@DA2C24@?D68F:C2BF6==27:?2=:5254@?=242C82:?5:C64E256=@D2C2?46=6DAC@E64E@C6D4@?6=72C5@5:C64E@56=2DAC:>2D566IA@CE24:X?6E4?=@DA2VD6DD64F?52C:@D56A6?5:6?E6DG64:?@DD66IE6C>:?XG:@=6?E2>6?E6E@52=2:?5FDEC:24@>@9:K@

A@C6;6>A=@?8=2E6CC24@?=2D>2?F724EFC2D=2?6C2D6?C=2?52?6=4@?E:?6?E66FC@A6@G:?@2D:>A=:7:42C?@E23=6>6?E66DE6AC@46D@6=AC64656?E656@=36CEBFVF?2A2CE656=42A:E2=@C:8:?2C:@ 56 =@D :?5FDEC:2=6D D2=6 5:C64E2>6?E6 56=6C2C:@AY3=:4@

NP&2C2BFUOL6I4=2>2#:C2362FLN:C23FD42CE2?=6;@D=242FD256=6DA=6?5@C>2?F724EFC6C@56)2;@?:22?E6D56=28F6CC256=@D):6E62W@DM>:==@?6D5656F52AY3=:42O

=D:DE6>24@=@?:2==256F52AY3=:42=2>@?E2W256:>AF6DE@D6=AC@E644:@?:D>@=2D8F6CC2D4@>6C4:2=6D6E4E@5@D6DE@DGTDE28@D56=G6C5256C@A6CV@5@>2?F724EFC6C@D656D2CC@==2C@?6?

89

48 Mirabeau. De la Monarchie Prusienne («De la monarquía prusiana»), t. VI, p. 101.

Page 90: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 90/104

AC@A@C4:@?6D8:82?E6D42D5FC2?E6=@D2W@D56:?72?4:256=28C2?:?5FDEC:2=?24:>:6?E@566DE2:?5FDEC:26D76DE6;25@4@?=28C2?4CFK25296CX5:4256=C2AE@56?:W@D"2D7T3C:42DC64=FE2?DFA6CD@?2=4@>@=2#2C:?2C62=A@C>65:@56=2AC6?D2):C#56?2=BF6E2?E@6?@C8F==646?=2D2EC@4:5256D56=242>A2W2=:3C25256D566=Y=E:>@E6C4:@56=D:8=@.,92DE2DFUA@427:?6D56=D:8=@.,

A2C26IAC@A:2C56DFDE:6CC2D2 =2A@3=24:X?56=42>A@BF6E2?E@D64@>A=2466?6?D2=K2C6DE6AC@46D@9:DEXC:4@4@>@F?AC@46D@N?646D2C:@OA2C223C:CA2D@2=228C:4F=EFC242A:E2=:DE26N:?DE2FC2C=2AC@A@C4:X?;FDE26?EC6=2E:6CC256=23@CJ=256DE:?2522=82?25@O?@24C65:E2=2>:D>2A6CD

A:424:264@?X>:424F2?5@D6EC2E256C64@?@46C=2?646D:52556=C@3@56?:W@DJ56=26D4=2G:EF5:?72?E:=A2C223C:CA2D@2=2EC2?D7@C>24:X?56=2>2?F724EFC2 6? :?5FDEC:2 723C:= 6 :?DE2FC2C =2AC@A@C4:X?;FDE26?EC66=42A:E2=J=27F6CK256EC232;@

N#6C646E2=G6K=2A6?2OL5:466DE62FE@CLNBF66=AY3=:4@D6A2C62A6?D2CD:F?2>2?F724EFC24F2=BF:6C2BF6A2C2A@56CEC232;2CACXDA6C2>6?E6 ?646D:E2 D2BF62C 4@EE686D J 2D:=@D

90

Page 91: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 91/104

3FD42?5@=@D?:W@DA@3C6DA2C2=F68@924:6?5@56D7:=2C2F?EC@A6=EC2D@EC@>2CE:C:K2C=@DJC@32C=6D6=56D42?D@5FC2?E6=2>2J@CA2CE656=2?@496F?2>2?F724EFC2BF6256>TD>6K4=2JC6GF6=G62>@?E@?6D56A6CD@?2D562>3@DD6I@D565:G6CD2D65256D6:?4=:?24:@?6D6?E2=>6K4@=2?K2BF66=4@?E28:@56=6;6>A=@E:6?67@CK@D2>6?E6BF64@?5F4:C2=256AC2G24:X?J2==:36CE:?2;6D:

6DE2>2?F724EFC2564:>@DAF6566?C:BF646C6?2=8@=2DF>256=3:6?6DE2C?24:@?2=6:?5:G:5F2=O

N?6C3JD9:C6$@EE:?892>D9:C6JD@3C6E@5@6?"2?42D9:C6OL5:46:6=56?LN=2>2BF:?2C:2C64:U?:?G6?E2527F66>A=62526?8C2?56D7T3C:42D4@?DECF:52D;F?E@2CV@D42A246D56>@G6C=2CF652

9:5CTF=:42?6DE@D46?EC@D=6;@D56=2D4:F5256DD6?646D:E2C@?56AC@?E@>:=6D563C2K@D"2?42D9:C6D@3C6E@5@BF692DE26?E@?46D923V2D:5@C6=2E:G2>6?E6A@4@A@3=25@6:>AC@5F4E:G@2EC2;@924:2 DV F?2 6?@C>6 A@3=24:X? )6 C6BF:D232?AC:?4:A2=>6?E6=2D>2?@D56565@D7:?@DJ=:86C@D

?>65:2E2>6?E6D6:>AFD@=24@DEF>3C656EC26C2AC6?5:46D56=@D5:76C6?E6D2D:=@DA2CC@BF:2=6D56"@?5C6D:C>:?892>J@EC@DD:E:@DDV7F6C@?6IA65:5@D2=$@CE6>:=6DJ>:=6D564C:2EFC:E2D:>

91

49 Eden. The State of the Poor («La situación de los pobres»), t. II, cap. I p. 421.

Page 92: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 92/104

A@E6?E6D56D56=@DD:6E692DE2=@DEC646@=@D42E@C462W@D"@DA2EC@?@DO6D564:C=@D=25C@?6D56?:W@DND@=V2?G6DE:CJ52C564@>6C2DFDGV4E:>2D2=@;T?5@=@D6?=2DN42D2D562AC6?5:46DO46C4256=27T3C:42)6?@>3C232?G:8:=2?E6D6?42C825@D567:D42=:K2C6=EC232;@56=@D>F49249@DDE@D42A2E246D566D4=2G@D6DE232?:?E6C6D25@D6?BF6=@D2AC6?5:46DD6>2E2D6?EC232;2?5@AF6DDFDF6=5@

6C2AC@A@C4:@?2=2=242?E:52556AC@5F4E@BF62=@D?:W@DD6=6D2CC2?4232=6764E@=X8:4@566DE@6C2F?24CF6=5256DA2?E@D2?>F49@D5:DEC:E@D723C:=6DD@3C6E@5@6?"2?42D9:C66DE2D4C:2EFC2D:?@46?E6DJ56D8C24:252D4@?D:8?252D2=723C:42?E66C2?D@>6E:52D2=2D>TD9@CC:3=6DE@CEFC2D

)6=2D>2E232EC232;2?5@D6=2D2K@E232D6=2D42C8232564256?2DJD6=2D2E@C>6?E2324@?=@D>TD6D4@8:5@DC67:?2>:6?E@D564CF6=5256?>F492D7T3C:42D2?5232?>F6CE@D5692>3C6JD6=6D924V2EC232;2C2=2E:82K@D?2=8F?@D42D@DD6=6D:>AF=D23292DE22=DF:4:5:@BF6==@D96C>@D@DJ

C@>T?E:4@DG2==6D566C3JD9:C6$@EE:?892>D9:C6J"2?42D9:C6@4F=E@D2=2D>:C252D56=2AF3=:4:525D64@?G:CE:6C@?6?ATC2>@D:?76C?2=6D56E@CEFC2J?@A@42DG646D56>2E2?K2"2D82?2?4:2D56=@D723C:42?E6D6C2?6?@C>6D&6C@6==@?@924V2>TD

92

Page 93: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 93/104

BF627:=2CDFD5:6?E6D56@8C@)6:>A=2?EX=2ACT4E:4256=EC232;@?@4EFC?@6D564:CBF656DAFUD56EF==:CEC232;2?5@5FC2?E6E@5@6=5V22F?8CFA@56@3C6C@DD62AC@G649232=2?@496A2C232=52C2@EC@6=8CFA@565V242V2C6?5:5@D@3C6=2D42>2D42=:6?E6D E@52GV2 56 =@D 4F6CA@D 56= 8CFA@ 56?@496JG:46G6CD2?"2?42D9:C692JF?5:49@A@AF=2C D68Y? 6= 4F2= =2D 42>2D ?@ D6 6?7CV2?

?F?42O

@?=@DAC@8C6D@D56=2AC@5F44:X?42A:E2=:DE25FC2?E66=A6CV@5@>2?F724EFC6C@=2@A:?:X?AY3=:4256FC@A2A6C5:X=@DY=E:>@DG6DE:8:@D56AF5@CJ564@?4:6?4:2BF62Y?=6BF65232?"@D

5:G6CD@DA2VD6DD6;24E232?4V?:42>6?E656E@52D=2D:?72>:2DBF6A@5V2?D6CG:C56>65:@D5624F>F=24:X?5642A:E2=2DE2=66CA@C6;6>A=@=@D:?86?F@D ?2=6D 56= @>6C4:@ 56= 7:=:DE6@ ?56CD@??6==@DD6AC@4=2>22=@D4F2EC@G:6?E@D4@>@F?EC:F?7@56=2D23:5FCV2A@=VE:4256?

8=2E6CC2 BF6 6? =2 A2K 56 +EC649E 6DE6 A2VD2CC2?4X2=@D6DA2W@=6DA@C6=EC2E25@562D:6?E@6= AC:G:=68:@ 56 A@56C 6IA=@E2C E2>3:U? 6?EC67C:42J=2>UC:426DA2W@=2=2EC2E256?68C@DBF6

93

50 John Fielden. The Curse of the Factory System («La maldición del sistema fabril»), pp.

5, 6

Page 94: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 94/104

92DE26?E@?46DDX=@A@5V26IA=@E2C6?EC67C:42J=2D?5:2D%44:56?E2=6D:?8=6D2D?8=2E6CC2@3EFG@6=AC:G:=68:@56DF>:?:DEC2C2=2>UC:426DA2W@=292DE2?68C@D2=2W@DE64@>6C4:@D6CGV22=2G6K56A236==X?@7:4:2=A2C24F3C:C6=4@?EC232?5@ 3C:ET?:4@ ":G6CA@@= D6 6?8C2?564:X8C24:2D2=4@>6C4:@566D4=2G@DDE64@>6C4:@6C2DF>UE@5@5624F>F=24:X?@C:8:?2C:2/92DE29@J

=2NC6DA6E23=6D@4:6525O56":G6CA@@=D:8F6D:6?5@6=&V?52C@56=2EC2E2566D4=2G@DBF6LGU2D6=24:E252@3C256=C:<:?AF3=:42526?LN6I2=E292DE2=2A2D:X?6=6DAVC:EF4@>6C4:2=J6>AC6?565@CAC@5F4672>@D@D?2G682?E6DJ2CC@;26?@C>6D36?67:4:@DO?":G6CA@@=565:4232

32C4@D2=4@>6C4:@566D4=2G@D6?6C2?J26?6?J6?

=2A2CBF6:>A=2?E2326??8=2E6CC2=26D4=2G:EF5:?72?E:==2:?5FDEC:22=8@5@?6C2D6CGV25624:42E6A2C24@?G6CE:C=264@?@>V26D4=2G:DE2>TD@

>6?@DA2EC:2C42=56=@DDE25@D+?:5@D6?F?D:DE6>24@>6C4:2=566IA=@E24:X??86?6C2==26D4=2G:EF56?4F3:6CE256=@D@3C6C@D2D2=2C:25@D6?FC@A2 6I:8V2 4@>@A656DE2= =2 6D4=2G:EF5 D:?C6D6CG2D6?6=$F6G@#F?5@

94

Page 95: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 95/104

*2?E26>@=:D6C2E  6=52CDF6=E22=2DN=6J6D?2EFC2=6DJ6E6C?2DO56=>@5@56AC@5F44:X?42A:E2=:DE26=4@?DF>2C6=AC@46D@565:G@C4:@6?EC6=@D@3C6C@DJ=2D4@?5:4:@?6D56EC232;@6=EC2?D7@C>2C6?F?@56=@DA@=@D=@D>65:@DD@4:2=6D56AC@5F44:X?J56G:526?42A:E2=J6?6=A@=@4@?EC2C:@=2>2D256=AF63=@6?@3C6C@D2D2=2C:25@D6?NA@3C6DEC232;25@C6DO=:3C6D6DE6AC@5F4E@2C

E:7:4:2=56=29:DE@C:2>@56C?2):6=5:?6C@D68Y?F8:6C N?2464@?>2?492D?2EFC2=6D56D2?8C66?F?42CC:==@O6=42A:E2=G:6?62=>F?5@49@CC62?5@D2?8C6J=@5@A@CE@5@D=@DA@C@D56D56=@DA:6D92DE2=24236K2

*$$)*S("+#+"S$&*")*

PBFUD6C65F46=224F>F=24:X?@C:8:?2C:256=42A:E2=6D564:CDF8U?6D:D9:DEXC:42?E2?E@BF6?@6D=2EC2?D7@C>24:X?5:C64E256=6D4=2G@J56=

D:6CG@56=28=6326?@3C6C@2D2=2C:25@@D62F?D:>A=642>3:@567@C>2=224F>F=24:X?@C:8:?2C:2

95

51 En 1790, en las Indias Occidentales inglesas había 10 esclavos por cada hombre libre; en

las Indias francesas, 14; en las holandesas, 23 [Henry Brougham. An Inquiry into the Colonial Policy of the European Powers («Investigación de la política colonial de las potencias euro-

peas»), Edinburgh, 1803, v. II., p. 74].52 Marie Augier. Du Crédit Public («Del crédito público»).

Page 96: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 96/104

D:8?:7:42D@=2>6?E6=26IAC@A:24:X?56=AC@5F4E@C5:C64E@@=@BF66D=@>:D>@=256DECF44:X?56=2AC@A:6525AC:G25232D2526?6=EC232;@AC@A:@

"2AC@A:6525AC:G252A@C@A@D:4:X?2=2D@4:2=4@=64E:G2DX=@6I:DE62==V5@?56=@D>65:@D56EC232;@J=2D4@?5:4:@?6D6IE6C?2D56UDE6A6CE6?646?2A2CE:4F=2C6D&6C@6=42CT4E6C56=2AC@A:6525

AC:G2526D>FJ5:DE:?E@D68Y?BF66DE@DA2CE:4F=2C6DD62?=@DEC232;25@C6D@=@DBF6?@EC232;2?"2D:?7:?:E2D>@52=:5256DBF62AC:>6C2G:DE2AC6D6?E2=2AC@A:6525AC:G252?@9246?>TDBF6C67=6;2C=@D6DE25@D:?E6C>65:@DD:EF25@D6?EC66D@D5@D6IEC6>@D

"2AC@A:6525AC:G25256=EC232;25@CD@3C6DFD>65:@D56AC@5F44:X?6D=232D656=2A6BF6W2AC@5F44:X?JUDE26DF?24@?5:4:X??646D2C:2A2C26=56D2CC@==@56=2AC@5F44:X?D@4:2=J56=2=:3C6:?5:G:5F2=:52556=AC@A:@EC232;25@C:6CE@6DBF6

6DE6>@5@56AC@5F44:X?6I:DE6E2>3:U?32;@=26D4=2G:EF532;@=2D6CG:5F>3C656=28=632J6?@EC2DC6=24:@?6D5656A6?56?4:2&6C@DX=@7=@C646DX=@56DA=:682E@52DDFD6?6C8V2DDX=@4@?BF:DE2=27@C>24=TD:422564F2522==V5@?566=EC232;25@C

96

Page 97: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 97/104

6DAC@A:6E2C:@AC:G25@J=:3C656=2D4@?5:4:@?6D56EC232;@>2?6;252DA@CU=>:D>@6=42>A6D:?@5F6W@56=2E:6CC2BF6EC232;26=2CE6D2?@5F6W@56=:?DECF>6?E@BF6>2?6;24@>@G:CEF@D@

DE6>@5@56AC@5F44:X?DFA@?66=7C244:@?2>:6?E@56=2E:6CC2J56=@D56>TD>65:@D56AC@5F44:X?I4=FJ6=24@?46?EC24:X?56UDE@DJ

6I4=FJ6E2>3:U?=24@@A6C24:X?=25:G:D:X?56=EC232;@56?EC@56=@D>:D>@DAC@46D@D56AC@5F44:X? 6= 5@>:?:@ J =2 C68F=24:X? D@4:2= 56 =2?2EFC2=6K26==:3C656D2CC@==@56=2D7F6CK2DAC@5F4E:G2D56=2D@4:6525)X=@6D4@>A2E:3=64@?F?@D=V>:E6D6DEC649@DJAC:>:E:G@D56=2AC@5F4

4:X?J56=2D@4:6525'F6C6C6E6C?:K2C=@6BF:G2=5CV2 4@>@ 246CE252>6?E6 5:46 &64BF6FC 2N564C6E2C=2>65:@4C:52586?6C2=O &6C@2===682C2F?4:6CE@8C25@56AC@8C6D@U=>:D>@4C62=@D>65:@D>2E6C:2=6DA2C2DF56DECF44:X?A2CE:C566DE6>@>6?E@6?6=D6?@56=2D@4:6525D628:E2?

7F6CK2DJA2D:@?6DBF6D6D:6?E6?296CC@;252DA@CU=T46D6?646D2C:@56DECF:C=@J6D56DECF:5@)F56DECF44:X?=2EC2?D7@C>24:X?56=@D>65:@D56

97

53 C. Pecqueur. Théorie nouvelle d'économie sociale et politiques, ou Études sur l'organisationdes sociétés («Nueva teoría de la economía social y política, o Estudios sobre la organización

de las sociedades»), Paris, 1842, p. 435.

Page 98: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 98/104

AC@5F44:X?:?5:G:5F2=6DJ56DA6C5:825@D6?>65:@DD@4:2=>6?E64@?46?EC25@D56AC@5F44:X?JA@CE2?E@56=2AC@A:6525>:?YD4F=256>F49@D6?AC@A:65258:82?E6D4256F?@DA@4@D=26IAC@A:24:X?56=28C2?>2D256=AF63=@AC:GT?5@=256=2E:6CC2J56=@D>65:@D56G:526:?DECF>6?E@D56EC232;@6DE29@CC:3=6JA6?@D26IAC@A:24:X?56=2>2D256=AF63=@7@C>2=2AC69:DE@C:256=42A:E2=

32C42E@52F?2D6C:656>UE@5@DG:@=6?E@D6?EC6=@D4F2=6DDX=@96>@DA2D25@C6G:DE22BFV2=@DBF692?9649@UA@424@>@>UE@5@D5624F>F=24:X?@C:8:?2C:256=42A:E2="26IAC@A:24:X?56=@DAC@5F4E@C6D5:C64E@DD6==6G22423@4@?6=>TD56DA:2525@G2?52=:D>@J32;@6=24:42E656=2DA2

D:@?6D>TD:?72>6DCF:?6D>6KBF:?2DJ@5:@D2D"2AC@A:6525AC:G2527CFE@56=AC@A:@6D7F6CK@J32D252A@C564:C=@2DV6?=24@>A6?6EC24:X?56=@3C6C@:?5:G:5F2=6:?56A6?5:6?E64@?DFD4@?5:4:@?6D56EC232;@6D56DA=2K252A@C=2AC@A:6525AC:G25242A:E2=:DE2BF6D632D26?=26IA=@E24:X?

56=27F6CK256EC232;@2;6?22F?BF67@C>2=>6?E6=:3C6

98

54 «Hemos entrado en un régimen social totalmente nuevo... tendemos a separar todo tipo

de propiedad de todo tipo de trabajo» [Sismondi. Nouveaux Principes de l'Économie Politique(«Nuevos principios de la Economía política,), t. II, Paris, 1827, p. 434].

Page 99: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 99/104

+?2G6KBF66DE6AC@46D@56EC2?D7@C>24:X?924@CC@V5@DF7:4:6?E6>6?E66?AC@7F?5:525J6IE6?D:X?=2D@4:65252?E:8F2F?2G6KBF6=@DAC@5F4E@C6DD692?4@?G6CE:5@6?AC@=6E2C:@DJDFD4@?5:4:@?6D56EC232;@6?42A:E2=F?2G6KBF66=>@5@42A:E2=:DE256AC@5F44:X?D6>F6G6J2A@CDFDAC@A:@D>65:@D6=CF>3@F=E6C:@C56=2D@4:2=:K24:X?56=EC232;@J56=2EC2?D7@C>24:X?56=2E:6

CC2J56>TD>65:@D56AC@5F44:X?6?>65:@D56AC@5F44:X?6IA=@E25@DD@4:2=>6?E66D564:CD@4:2=6DJA@CE2?E@=2>2C492F=E6C:@C56=26IAC@A:24:X?56=@DAC@A:6E2C:@DAC:G25@D4@3C2F?27@C>2?F6G29@C2J2?@6D6=EC232;25@CBF68@3:6C?2DF64@?@>V26=BF65636D6C6IAC@A:25@

D:?@6=42A:E2=:DE2BF66IA=@E22?F>6C@D@D@3C6C@D

DE26IAC@A:24:X?D6==6G22423@A@C6=;F68@56=6J6D:?>2?6?E6D56=2AC@A:2AC@5F44:X?42A:E2=:DE2A@C=246?EC2=:K24:X?56=@D42A:E2=6D+?

42A:E2=:DE256G@C22>F49@D@EC@D&2C2=6=2>6?E626DE246?EC2=:K24:X?@6IAC@A:24:X?56F?2>F=E:EF55642A:E2=:DE2DA@CF?@DA@4@DD656D2CC@==24252G6K6?>2J@C6D42=2=27@C>24@@A6C2E:G256=AC@46D@56=EC232;@D656D2CC@==2=22A=:424:X?E64

99

Page 100: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 100/104

?@=X8:424@?D4:6?E656=24:6?4:2=2>6EX5:426IA=@E24:X?56=2E:6CC2=2EC2?D7@C>24:X?56=@D>65:@D56EC232;@6?>65:@D56EC232;@BF6DX=@AF656?D6CFE:=:K25@D6?4@>Y?J=264@?@>V256E@5@D=@D>65:@D56AC@5F44:X?A@CD6CFE:=:K25@D4@>@>65:@D56AC@5F44:X?56=EC232;@4@>3:?25@56=EC232;@D@4:2=6=6?=2K2>:6?E@56E@5@D=@DAF63=@DA@C=2C6556=>6C425@>F?5:2=J

4@>@4@?D64F6?4:2566DE@6=42CT4E6C:?E6C?24:@?2=56=CU8:>6?42A:E2=:DE2=2A2C4@?=25:D>:?F4:X?4@?DE2?E656=?Y>6C@56>28?2E6D56=42A:E2=BF6FDFCA2?J>@?@A@=:K2?E@52D=2DG6?E2;2D566DE6AC@46D@56EC2?D7@C>24:X?2F>6?E2=2>2D256=2>:D6C:256=2@AC6D:X?56=26D4=2G:

EF556=2568C2524:X?J56=26IA=@E24:X?A6C@2F>6?E2 E2>3:U? =2 :?5:8?24:X? 56 =2 4=2D6@3C6C2BF64@?DE2?E6>6?E64C6466??Y>6C@D6:?DECFJ6F?:7:42J@C82?:K2A@C6=AC@A:@>642?:D>@56=AC@46D@42A:E2=:DE256AC@5F44:X?=>@?@A@=:@56=42A:E2=D64@?G:6CE66?EC23256=

>@5@56AC@5F44:X?BF6927=@C64:5@;F?E@4@?U=J32;@DF2>A2C@"246?EC2=:K24:X?56=@D>65:@D56AC@5F44:X?J=2D@4:2=:K24:X?56=EC232;@==682?2E2=AF?E@BF6D69246?:?4@>A2E:3=6D4@?DF6?

100

Page 101: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 101/104

G@=EFC242A:E2=:DE2DE2D6C@>A6"6==682=29@C22=2AC@A:6525AC:G25242A:E2=:DE2"@D6IAC@A:25@C6DD@?6IAC@A:25@D

=>@5@42A:E2=:DE2562AC@A:24:X?BF63C@E256=>@5@42A:E2=:DE256AC@5F44:X?JA@CE2?E@=2AC@A:6525AC:G25242A:E2=:DE26D=2AC:>6C2?6824:X?56=2AC@A:6525AC:G252:?5:G:5F2=32D2526?

6=EC232;@AC@A:@&6C@=2AC@5F44:X?42A:E2=:DE26?86?5C24@?=27F6CK2:?6I@C23=656F?AC@46D@56=2?2EFC2=6K2DFAC@A:2?6824:X?D=2?6824:X?56=2?6824:X?DE2?@C6DE2FC2=2AC@A:6525AC:G252D:?@=2AC@A:6525:?5:G:5F2=32D2526?=@DAC@8C6D@D56=26C242A:E2=:DE26?=24@@A6C24:X?J

6?=2A@D6D:X?4@=64E:G256=2E:6CC2J56=@D>65:@D56AC@5F44:X?4C625@DA@C6=AC@A:@EC232;@

"2EC2?D7@C>24:X?56=2AC@A:6525AC:G2525:DA6CD232D2526?6=EC232;@A6CD@?2=56=:?5:G:5F@6?AC@A:6525AC:G25242A:E2=:DE26D?2EFC2=>6?E6

F?AC@46D@>F49VD:>@>TD=6?E@>TD5:7V4:=J>TDA6?@D@56=@BF6D6CT=2EC2?D7@C>24:X?56=2AC@A:6525AC:G25242A:E2=:DE2BF6569649@D632D2J26?F?AC@46D@D@4:2=56AC@5F44:X?6?AC@A:6525D@4:2===VD6EC2E23256=26IAC@A:24:X?56=2

101

Page 102: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 102/104

>2D256=AF63=@A@CF?@D4F2?E@DFDFCA25@C6D2BFV56=26IAC@A:24:X?56F?@D4F2?E@DFDFCA25@C6DA@C=2>2D256=AF63=@

102

Page 103: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 103/104

D4C:E@A@C#2CI

&F3=:425@A@CG6KAC:>6C26?6==:3C@!#2CI2D!2A:E2=!C:E:<56CA@=:E:D496?%6<@?@>:6CDE6C2?52>3FC8

,6CD:X?2=42DE6==2?@?DE:EFE@56=#2CI:D>@"6?:?:D>@5:E@C:2=&C@8C6D@#@D4Y*C25F4:5@

56=2=6>T?

103

Page 104: LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

7/29/2019 LA LLAMADA ACUMULACIÓN DEL CAPITAL

http://slidepdf.com/reader/full/la-llamada-acumulacion-del-capital 104/104