Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf ·...

28
Izen propioakpios: Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, Imanol Uria, Jon Ander Ubeda liburuak musika nobedadeak www.elkar.com 2010eko udaberria, 19. zenbakia Izen propioak: Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, Imanol Uria, Jon Ander Ubeda Kirmen “Nire lagunik onenak nire liburuak dira” UN DÍA DEL LIBRO ESPECIAL Kirmen “Nire lagunik onenak nire liburuak dira” UN DÍA DEL LIBRO ESPECIAL

Transcript of Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf ·...

Page 1: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

Izen propioakpios:Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, Imanol Uria, Jon Ander Ubeda

liburuakmusikanobedadeak

www.elkar.com 2010eko udaberria, 19. zenbakia

Izen propioak:Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, Imanol Uria, Jon Ander Ubeda

Kirmen“Nire lagunik onenak

nire liburuak dira”

UN DÍA DEL LIBROESPECIAL

Kirmen“Nire lagunik onenak

nire liburuak dira”

UN DÍA DEL LIBROESPECIAL

Page 2: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay
Page 3: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

Berrikuntza kultur gozamenerakoBilboko Iparragirre eta Gasteizko San Prudencio kaleetako

elkar liburu dendak eta bertako bezeroak zorteko dira: uda-berri honetan berritu egingo dira. Gasteiztarrek elkar aretoaestreinatuko dute aurki denda erabat berrituan. Bilbotarrek,aldiz, apalategi eta espazio erabat aldatu eta txukunduakizango dituzte, bi solairuko liburu denda zabal eta erosoan.

Elkar liburu denda sarea, hamasei dendek osatzen dute.Orain bi urte ekin zitzaien berritze lanei, Donostiakoak izanziren lehenak, Iruñeko bi denden aretoak eta Baionako libu-ru denda osoa hurrengoak eta, Bilboko Pozas kaleko dendaerraldoia, azkena. Diseinu berriarekin zabaldu dira, baita ere,Arrasate, Hernani eta Zazpikaleko elkar dendak.

Egiturazko eta itxurazko berrikuntzekin batera, zerbitzuanezagun diren barne antolaketako hobekuntzak ere ezarri di-ra. Hamasei dendak liburu denda bakarra bezala funtziona-tzeko sistemak egokitu dira. Liburu denda tradizionalaren

ezaugarri onenak galdu gabe -hurbiltasuna, zerbitzu pertso-nalizatua eta liburuzale adituaren aholkua-, etorkizuneko li-buru dendaren abantailak irabazi dituzte berrikuntza eta al-daketekin, hau da, liburu fondo handia, eskatutako liburuakepe laburrean lortzeko aukera, taldearen babesa eta bermea.

Elkar liburu dendetan liburuzale eta musikazaleen espe-rientzia atsegin eta aberasgarriaren alde jarri da berrikuntza,kulturaren plazerraz betiko eran gozatzen jarraitzeko.

Estamos de reformasLos que frecuentan la librería de la calle Iparragirre en Bilbao

y la de San Prudencio en Gasteiz están de enhorabuena: antesdel verano se reformarán totalmente las librerías. Los de Vito-ria estrenarán, además, nuevo elkar aretoa, espacio que con-tará con una programación cultural continua. La librería deBilbao se transformará en un local más espacioso y cómodo.

La red de librerías elkar está compuesta por dieciséis esta-blecimientos. Hace dos años se acometió la renovación de lastiendas: las de Donostia fueron las primeras, seguidas de lasdos elkar aretoa de Iruñea y las librerías de Baiona y la de Li-cenciado Poza en Bilbao. Las nuevas librerías de Mondragón,Hernani y Zazpikale se estrenaron con el nuevo diseño.

La reformas estructurales y de diseño vienen acompañadasde cambios y mejoras en la organización interna con conse-cuencias directas en el servicio. Las dieciséis librerías poseensistemas compartidos que permiten funcionar como una sola

librería. Sin perder lo mejor de las librerías tradicionales –laproximidad, la atención personalizada y la labor del librero-,las mejoras implementadas aportan las ventajas de las moder-nas librerías, como son, un importante fondo de títulos, la po-sibilidad de conseguir los artículos solicitados en un breve pla-zo, la protección y la garantía que ofrece el grupo.

La librería elkar busca que la experiencia de los lectores y losamantes de la música sea placentera y enriquecedora, parapoder seguir gozando de la cultura como siempre.

3

SARRERA

Kontseilu editorialaEli Betelu eta Mikel ArrizabalagaL.G./D.L. SS-598/06

Page 4: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

Urte t’erdi da BBiillbbaaoo--NNeeww YYoorrkk--BBiillbbaaoo, argitara-tu zela. Pozik al zaude egin duen bidearekin? Pozik nago. Beti izan dut fedea liburuan; milaaldiz jaiota ere liburu bera idatziko nuela esannuen Berrian, eta halaxe da. Neuk uste nuenmoduan idatzi nuen, barruan sentitzen nuenaadierazi nuen eta jendeak hori jakin du ikusten.Garrantzi handia ematen diot jendearen harre-rari, eta oraindik ere e-mailak jasotzen ditut,nire liburuarekin negar egin duela esaten .Jendearen erantzun horren bila al dabil idazleasortzeko unean?Nik bilatu nuen hizkuntza argi bat, euskal soi-nua izango zuena, ahozko soinu hori jasokozuena. Hori bai bilatu dut, baina ez irakurleahunkitzea edo horrelakorik. Galdera batetiksortu zen dena: nola kontatu galtzen ari den itsaso-ko mundu hori gaur egungo parametroetan? Hortikatera dira gero beste erantzun guztiak: autofik-zioarena, egitura zatikatuarena...Madriletik errekonozimendu garrantzitsuajaso zuen zure liburuak, Narratiba Saria.Zertan eragin dizu?

Batez ere lasaitasuna eman dit. Jakitea lanaizango dudala eta irakurleak izango ditudalaurte batzuetan oso lasaigarria da. Langabeziandaudenekin gogoratzen naiz. Gainerakoan,sariarena natural hartzen saiatzen naiz. Orain BBiillbbaaoo--NNeeww YYoorrkk--BBiillbbaaoo liburua katala-nez, gailegoz eta gaztelaniaz irakur daiteke. Atera izan balitz gaztelaniaz lehenik eta gerobeste hizkuntzetan oso oker aterako ziren bestehizkuntza gutxiagotuak. Hori ez nuen nahi.Gailegoz, katalanez eta gaztelaniaz atera dabatera, eta gainera, hiru argitaletxe ezberdine-tan. Seix Barralek aterako du gaztelaniaz,Edicions 62-ek katalanez eta Xerais-ek gailegoz,bakoitzaren eremuan bertako argitaletxeak,horrela, tradizio bakoitzean lanean ari den jen-dea eta bertako sistema errespetatzeko.Euskal Herriko erdaldun askok idazlea ezagu-tzen dute baina idazlana orain ezagutuko dute. Horrek lasaitu egiten nau. Nire lagunik onenak,nire liburuak dira. Nire aliatuak dira. Beraiekhitz egiten dute nigatik hobekien, nolakoa nai-zen, nola pentsatzen dudan hortxe agertzen da. Irakurleekin zuzeneko asko egiten dituzu, libu-rutegietan, euskaltegietan, ikastetxeetan... Oso gustukoa dut irakurlea hortxe aurreanikustea, eta berak niri galderak egitea, zalan-tzak galdetzea, gustatu zaizkion pasarteak etaez zaizkionak entzutea. Gertutasun hori beha-rrezkoa da. Nik uste dut XXI mendean idazlea-ren figura aldatu egingo dela. Lehen idazlea

urrun zegoen, arraroa zen, tristea... Idazle etairakurlearen arteko harremanak asko gertura-tuko dira, jada ez dira harreman bertikalakizango, sare harremanak izango dira, askozhumanoagoak.Idazlearen hedabideekiko harremana ez dahain samurra.Hori da, seguraski, sorkuntzaren alde txarra.Batez ere irudi publikoaren kontu hori zaila da,zeren, askotan beste Kirmen horrekin moskea-tu egiten zara. Pentsatzen duzu, “Zer esan du

horrek?” Hori da zailena. Batzuek pertsonaiakegiten dituzte, zinikoarena, erretxinarena... Nisaiatzen naiz ni neu izaten, pertsona izaten.Baina medioetan atera egin behar da, moduonean erantzun behar da, beraiek lanean aridira, eta onuragarria da kulturarentzat. Ba al duzu irakurgailu elektronikorik?Oraindik ez. Nagikeria apur bat ematen dit, etagainera, liburu zalea naiz, apur bat fetitxista.Nahiz eta nire lana hor jartzea ondo iruditu.Zure idazkeran ez al du eragingo irakurketarendigitalizazioak?

4

“Oraindik ere jendearen e-mailak jasotzen ditut nireliburuarekin negar egin duela esaten”

“NIRE LAGUNIKONENAK, NIRELIBURUAK DIRA”

KIRMENURIBE

Bilbao-New York-Bilbao eleberriak, izenburu-ko joan-etorri luzeak baino bide askoz ereluzeagoa egingo du itxuraz. Oso irakurria,komentatua, aipatua, saritua eta itzuliaizan da dagoeneko, oraindik bi urte beteez dituen arren. Ez dago liburuaz edo egi-leaz entzun ez duenik.

Zaloa Fuertes

LIBURUAK

Page 5: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

Bai eragingo du. Nobelan ere eragin hori jaso-tzen saiatu naiz. Pasarteak ordenagailuan ira-kurtzeko modukoak dira, tamaina horretako-ak. Aldatzen ari da irakurtzeko modua, lehenjarraian irakurtzen zen hainbat orrialde. Horre-gatik da nobela hain zatikatua, horregatik dau-de hainbat historia, azpikapitulu bakoitza au-tonomoa da, bakarrik funtzionatzen du. Horre-la, irakurlea etengabe interesatua egoteko. Non eta nola irudikatzen duzu Kirmen Uribe15 urte barru? Bizitzen? Hemen, Ondarrun, eta lagunei, ojae-lean, horrela esaten diogu guk parrilari, arrainaegiten. Ni goiz jubilatuko naiz (barreak).Idatziko ditut poemak, hitzaldiak eman intere-sik baldin badago, baina adin batetik aurreragauzak lasai hartu nahi nituzke. Ez nuke nahi85 urterekin publikatu, bidaiatu, promoziokontutan... gurpil horretan sartuta egon.Jakina da oso bidaia zale zarela.Bizitzak eman didan aukera bat da. Kritika

batean agertu zen nire liburuan gauzak ezdirela kausa/efektu batengatik gertatzen,kasualitateak eragin handia daukala. Izan ere,bizitza horrelakoa da! Kausa efektua gerta-tzen da, baina kasualitateak indar handiadauka. Niri kasualitate asko gertatu izan zaiz-kit, horiei esker harreman asko egin ditut...Horrek posible egin du bidaiatzea, nire lanakanpoan ezagutaraztea. Eta sekula ez dutesan, baina esan nahi dut, aurkitu izan dutbizitzan musutruk lagundu nauen jende pilabat. Sinistu izan du nigan eta lagundu egindit. Horrelako asko izan dut.

Esaten ari zara zorte handia duzula.Bai, betidanik izan naiz zorteko. Jaio nintzenfamiliakoa izanda!Atzerrian zabiltzanean euskal enbaxadorezara?Hori karga handiegia da niretzat, ez nuke nahienbaxadore izan. Jendeak badaki euskaraz egi-ten dudala, itzulpenarekin baina euskaraz ira-kurtzen dut, eta nolabait, hizkuntza ezaguta-razten dut kanpoan. Horrek pozten nau, bainaenbaxadore... Bisitatzen al dituzu liburu dendak?

Bigarren eskukoetan, liburu denda handietaneta txikietan, guztietan sartzen naiz. Bitxia da,AEBetan bost solairuko liburu dendak daude,eta literatura liburuak solairu baten laurdenadira. Horrek ze pentsatua ematen dit. Ba al duzu sormen lan berririk esku artean?Nobela honekin nekatuta bukatu nuen.Geroztik fikziotik urrunduta egon naiz. Poemabatzuk idatzi ditut. Orain badut berriro nobelabat asmatzen hasteko gogoa. Badakit bideberri bat hartu dehar dudala. Ikusi behar dutnon dagoen berrikuntza, nola esan gauzakmodu berri batean berriz, eta horrek denboraeskatzen du.Zer esan badakizu, nola da kontua?Forma da inportantea nobela batean, dudarikgabe. Uste gut gaiari garrantzia gehiegi ematenzaiola.Zertan dabil Garmendia? Kuba edo Mexiko... etorriko da berriro.Zein da zure literatur pertsonaia kuttunena? Moby Dick-eko Ismael. Moby Dick ia urtero ira-kurtzen dudan liburua da. Bilbao-New York-Bilbao liburuak asko dauka Moby Dicketik: noladagoen narrazioa eta gero digresioak baleei,ontzigintzari, arrantzari buruz... asko dauka.Ismael narratzailea nola aldatzen den marinele-kin daukan harreman horrekin eta... oso gustu-ko dut ni ere halaxe hazi naizelako. Irakurketa proposamen bat Elkar aldizkaria-ren irakurleei?Lorrie Moore-ren “Al pie de la escalera”.

5

“Irudi publikoarena zaila da.Askotan beste Kirmen horre-kin moskeatzen zara, pentsa-tzen duzu, “Zer esan du?”

Ya está en las librerías Bilbao–New York–Bilbao encastellano. ¿Qué va a encontrar el lector?Va a encontrar lo que dijo el jurado del PremioNacional de Narrativa: un libro poco convencional,muy innovador, pero que emociona. El tema de la novela es un escritor que se llamaKirmen Uribe que vuela desde el aeropuerto de Loiuhasta Nueva York, vía Francfurt. En ese vuelo va

rememorando todo el proceso de escritura de la novela: las entre-vistas que ha hecho, los emails que ha recibido, las páginas de wikipediaque ha consultado, toda la labor de bibliotecas, cosas que le han ido lle-gando por casualidad… Todo ese proceso de escritura, y cómo el propioautor ha ido cambiando en los cuatro años de escritura de la novela. La memoria del protagonista nos lleva a conocer tres generaciones deuna familia muy vinculada al mar.Es una novela en la que no pasa nada, pero pasan muchas cosas. El hilonarrativo es un vuelo, y en el vuelo no pasa nada. El narrador recuerdamucho de su familia, de la guerra y la postguerra, muchas cosas que tie-

nen que ver con el mundo de la mar. También habla de litaratura, de arte,de pintura... Es una novela con muchos colores.Es un libro local y universal a la vez.La única manera de ser universal es ser fiel a tus raíces y contar lo queconoces de una manera que pueda ser leída por gente de diferentes tra-diciones y lenguas.¿Algún consejo para sacar el máximo provecho al libro?Hay dos clases de lectores. Aquellos que quieren saber cómo acaba ellibro, y esos tienen el peligro de perderse mucho, todo menos el final y,de no disfrutar de la novela. En esta novela lo importante está en cadapágina, no en el final dil libro. Hay que saborear cada página. A mí megustan los lectores que van leyendo frase a frase, levantando la mirada,reflexionando.¿Varían mucho las versiones traducidas del original en euskera?La estructura es la misma, pero hay dos personajes que tienen más his-torias. He introducido algunos aspectos que no están en la versión origi-nal. Consideré que ciertas cosas que están claras en la versión en euske-ra para el público de aquí, debían explicarse más en castellano.

“La única manera de ser universal es ser fiel a tus raíces”

Zaloa Fuertes

LIBURUAK

Page 6: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

6

LIBURUAK

El 7 de enero de 1961, los residentes de Getxofruncieron el ceño al abrir el periódico. Uno desus vecinos, Ramiro Pinilla, acababa de ganarel Premio Nadal con una novela titulada Las cie-gas hormigas. Su perplejidad la causaba quenadie supiera de un escritor con ese nombreque viviera allí. Ramiro Pinilla era un descono-cido. Eso cambió con Las ciegas hormigas, novelaque narraba la dura lucha de una familia deGetxo por hacerse con parte del carbón de uncarguero inglés embarrancado en La Galea. Aesta novela la siguieron otras, y en 1972 una deellas, Seno, fue finalista del ya por entoncesmuy mediático Premio Planeta. Ramiro Pinillano sólo ya era conocido, sino que disfrutaba deuna trayectoria literaria consolidada.

Pero entonces las cosas cambiaron.Descontento con la forma de actuar de las edi-toriales, Ramiro Pinilla se apartó de ellas. Parala mayor parte de los lectores, esa decisión losumió en la oscuridad. Desapareció. Esto nosignifica, sin embargo, que abandonara laescritura, ni tampoco que dejara de publicar.En sellos marginales y en el proyectoLibropueblo -libros vendidos a precio de costey con distribución manual- aparecieron obrascomo ¡Recuerda, oh, recuerda! (1975), Andanzasde Txiki Baskardo (1979) y Huesos (1997), en lasque Ramiro Pinilla siguió indagando en lasvidas de los habitantes de Getxo y convirtiendoeste decorado en un espacio mítico a la mane-ra del Yoknapatawpha faulkneriano.

Después de tres décadas al márgen de los cir-cuitos comerciales, Ramiro Pinilla volvió a laluz en 2004, lo que para algunos lectores signi-ficó un reencuentro con el autor y para muchosotros un descubrimiento. Ese año llegó a laslibrerías La tierra convulsa, primera parte de unatrilogía bajo el título global de Verdes valles, coli-nas rojas, un opus mágnum que enmarca la obraanterior de Pinilla, desarrolla nuevas tramas yesboza otras a explorar en libros posteriores.

Poco después aparecerían las dos partes res-tantes: Los cuerpos desnudos y Las cenizas del hierro.

Ahora, cuando se cumplen cincuenta añosde su publicación, se reedita Las ciegas hormigas.¿Y con qué nos encontramos? Con un libro queen todo este tiempo no ha perdido ni un ápicede su fuerza. Con una historia de resonanciasépicas, a la manera de un western. Con unafamilia que se enfrenta al acantilado de LaGalea, al odio de sus vecinos, a la justicia y asus propios principios con tal de conseguir unpoco de sucio carbón para calentarse en invier-no. Con uno de los mejores arranques quequien ésto escribe haya leído: «Estaba junto alpadre, mirando el barco de cinco mil toneladasque sabíamos se hundiría irremediablemente».Con unas hormigas tan tenaces y ciegas, tanmerecedoras de lástima y admiración como elprimer día.

Jon BilbaoEscritor

RAMIROPINILLACINCUENTA AÑOSDE CEGUERA

LAS CIEGAS HORMIGASRamiro PinillaTusquets

VERDES VALLES COLINAS ROJAS.La tierra convulsaRamiro PinillaTusquets

VERDES VALLES COLINAS ROJAS.2. Los cuerpos desnudosRamiro PinillaTusquets

VERDES VALLES COLINAS ROJAS.3. Las cenizas de hierroRamiro PinillaTusquets

Page 7: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

7

LIBURUAK

Una de las escenas iniciales de Atrapa lavida nos presenta a Lyndsay en una situaciónmuy delicada: su hijo Paul acaba de some-terse a un tratamiento con yodo radioacti-vo, y por esa razón acercarse a él va a resul-tar, durante algunas semanas, peligroso. Sinembargo alguien tiene que cuidarle. Es sóloel comienzo de la novela, después irán apa-reciendo nuevos personajes ysucediéndose situacionesintensas y sorprendentes queharán girar la historia.

Pero importa que inclusoen esos momentos tan difíci-les, Lyndsay no se limita apensar en sí misma o en sufamilia, recuerda también alos padres y las madres japo-neses, quizá los únicos capa-ces de comprender verdade-ramente la situación, porhaber conocido la bombaatómica, “la luz más grandeque mil soles”, y sus devasta-doras consecuencias.

Los personajes de Nadine Gordimer sonasí, nunca están fuera del mundo sino uni-dos a él, atentos a él, implicados en suspreocupaciones y sus luchas. En una de susnovelas más conocidas La hija de Burguer nosdice que “la def inición de la soledad es vivirsin responsabilidad social”. Si eso es la sole-dad, los protagonistas de Atrapa la vidaestán todo lo contrario de sólos: “dedica-dos a algo que va más allá de lo personal-mente íntimo y que se centra en la situacióndel mundo. La justicia. La supervivencia dela naturaleza”.

Si en sus novelas anteriores, el compromi-so de los personajes de Gordimer era contrala segregación racial en Sudáfrica, en ésta,que se sitúa ya en una actualidad post-apartheid, su preocupación es la defensa dela naturaleza. Luchan por preservar la inte-gridad de los territorios vírgenes que ame-naza la depredación humana. Pero la natu-

raleza tiene en la novela unsegundo protagonismo:actúa como un espejo en elque los personajes ven refle-jada su propia intimidad. Elesfuerzo del delta delOkavango por liberarse delas aguas tóxicas se corres-ponde, por ejemplo, con elque los protagonistas tienenque realizar para atrapar-como indica el título- su vida,para llenarla de sensaciones yde sentido.

“Siempre he buscado quelas ideas vivan en mis libroscon tanto calor y tanta inti-

midad como el amor”- ha dicho NadineGordimer. En Atrapa la vida conviven así,apretada y apasionadamente, ideas y senti-mientos. La expresión f irme y lúcida de uncompromiso ecológico, junto con unaexploración brillante y valiente del “alma”humana; tan valiente que deja al descubier-to, en carne viva, más que las relaciones, losvínculos que unen, que atrapan a los perso-najes. Y al lector.

LUISAETXENIKEproposamena

Page 8: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

8

LIBURUAKLIBURUAK

Imanol Murua Uria ka-zetariak Loiolako hegiakkaleratu du, azken ba-ke eta normalizazioprozesuaren kronikaxehe bat, orain arteezezagunak ziren hain-

bat datu ere plazaratuz. Protagonista zuze-nen lekukotasunean oinarrituz, guztiok ar-duratzen gaituen gai minbera bati buruzkoberebiziko dokumentua lortu du, zeresanaemango duena.

Elkarrizketak gaizki amaitu eta gero ekin diozuliburuari. Frustragarria izan al da?Prozesua gaizki atera izanak zerikusia izan du,ziurrenik, liburua idaztea erabaki izanarekin.Hurbiletik jarraitu nituen prozesuaren gorabehe-rak, eta benetan sinetsita nengoen ondo aterakozela. Dena pikutara joan zenean, ezin nuen sine-tsi. Eta batzuek eta besteek ematen zituzten azal-penek ez ninduten asebetetzen. Nire inguruanere galdera horixe sumatzen nuen: zer arraio ger-tatu da? Galdera horrek erantzun bat bainogehiago zituela jabetzen nintzen, eta erantzunhorien bila abiatu nintzen.

Loiolan eta gero Genevan parte hartu zuten po-litikarien laguntza ezinbestekoa izan duzu libu-rua egin ahal izateko...Liburuaren oinarri nagusia horixe da, hain zu-zen: Loiolako mahaian eseri ziren hiru aldeenkontakizunak. Iñigo Urkulluk kontatu dit EAJren‘egia’, Jesus Egigurenek PSE-EErena eta ArnaldoOtegik Batasunarena, bera kartzelara sartu au-rretik egin bainituen elkarrizketak. Hainbat aldizizan naiz hirurekin, eta egindako galdera guztieierantzun diete. Benetan eskertuta nago, eta pro-zesuari buruzko informazioa eman didaten bestesolaskide guztiekin.Elkarrizketa, kronika, erreportajea, historia...Genero askotako osagaiak zenituen: nola mol-datu zara liburuari forma emateko orduan?Intuizioz jokatu dut, egia esanda. Azken batean,kronika liburua da batez ere, bestelako osagaiakere badituen kronika. Oso gustuko dut generoa.Zalantza gehienak agirien pasarteak ematekomoduak sortu dizkit. Loiolako negoziazio mahaigainean hainbat agiri izan zituzten, lerroz lerronegoziatu zuten guztia, eta horixe izan da, estiloaldetik, nire buruhauste handiena: astunegiaizan gabe nola eman negoziazio horren berri.

Hiru alde zeuden Loiolan. Batari besteari bainoleku edo sinesgarritasun gehiago ez ematea ari-keta erraza izan da ala...?Egia esan, ez dut neurtu alde bakoitzari zenbatleku eman diodan. Susmatzen dut, liburua oso-tasunean hartuz gero, EAJren ahotsak leku txi-kiagoa hartzen duela PSE-EEren eta Batasu-naren ahotsek baino, Txillarren, Genevan etaOslon ez baitzen izan. Saiatu naiz ahalik eta au-rreiritzi gutxienarekin jokatzen, bai hiru solaski-deengana galdezka joan naizenean eta bai haienbertsioei buruz idaztean. Bere horretan eman di-tut haien hitzak. Baina neure informazio propioaere landu dut eta gertatutakoari buruzko nirebertsioa ere eman dut.Orain arte ezagutzen ez zen hainbat datu kalera-tu duzu; eremu kulturaletik kanpo ere zeresanaeman dezake liburuak?Baliteke. Kulturaren arloan ohituagoak gaudehainbat informazio aurrena euskaraz ematenedo jasotzen, baina politikaren arloan gutxitangertatzen da hori. Liburu hau egitearen motiba-zio handietako bat hori izan da: Loiolan zer ger-tatu zen euskaraz kontatzea aurrena, gaztelerazbeste inork kontatu baino lehen. Ondo legoke iagaztelera hutsez funtzionatzen duen mundu poli-tiko eta mediatiko horretan jakin-mina pizteaeuskarazko liburu batek. Gazteleraz idatzi izanbanu, badakit oihartzuna izango zukeela, orainarte kontatu gabekoak kontatzen ditudanez. Ez dizugu eskatuko porrotaren erantzulea seina-latzeko; hala ere, atera daiteke ondoriorik?Bai, atera daitezke ondorioak. Nik atera ditut ni-reak, eta irakurleak ere aterako ditu bereak. Bai-na hirurehun orrialde behar izan ditut gertatuzena kontatzeko, eta hiru lerrotan ezin adierazi-ko dizkizut ondorioak.Sumatzen duzu beste prozesu berririk?Prozesu bat sumatu izan dudan guztietan esandut gauza bera: ‘Oraingoan, bai’. Ezagun due-nez, ez dut sekula asmatu. Baina ez dut etsi.Oraingoan, bai.

IMANOLMURUA“BENETAN SINETSITA NENGOEN ONDO ATERAKO ZELA”

Page 9: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

9

LONDONCALLING

Apropiándose de la expresión utilizada por laBBC durante la II. Guerra Mundial para darcomienzo a sus emisiones (“This is Londoncalling…”) la apocalíptica canción de los Clashnos advertía del inminente cataclismo nuclearque parecía avecinarse. En el fondo, los catas-trofistas siempre aciertan, aunque no necesaria-mente en la forma ni en los tiempos: por encimade sus tabloides amarillistas, Londres sigue sien-do una ciudad potente que se resiste a dejar deser el faro intelectual desde el que –con autosu-ficiencia y aire distante– nos escrutan y (d)escri-ben autores como Hanif Kureishi (El buda de lossuburbios) o Martin Amis, que en su híbrido Elsegundo avión analiza de forma acerada y brillan-te el mundo post 11-S (sin olvidar que fueCampos de Londres una de las obras que lo consa-gró).

Apenas sí queda rastro del Londres de vinilodescrito por Nick Hornby en Alta fidelidad: unhomenaje a la música envuelto en una deliranteterapéutica amoroso-vital. De Hornby podría-mos citar otros libros muy londinenses comoFiebre en las gradas, un tributo al Arsenal, su equi-po del alma. Desde el hooligan de pelo al cepillohasta los impecables ejecutivos con maletínsaliendo desde portales isabelinos, la gama deurbanitas es holgada. A ratos flota en el aire laestirada elegancia del patoso sentimental HughGrant en Cuatro bodas y un funeral, película quetiene el mérito de incluir la lectura íntegra delpoema Parad los relojes de W. H. Auden en uno desus momentos álgidos. Imposible pasar por altoel recuerdo de Sherlock Holmes, a quien tantasveces esperaba Watson en Victoria Station.

La literatura vasca tampoco permanece ajenaal embrujo de Londres, muestra de ello sendoslibros traducidos recientemente al castellano: siUnai Elorriaga nos regala en Londres kartoizkoa dael inserto de una nouvelle al más puro estilo deAgatha Christie, Juanjo Olasagarre utilizabacomo telón de fondo la ciudad en Ezinezko male-tak, la historia de tres amigos que vuelan aLondres para brindar su último adiós a un cuar-to que los despidió a ellos hace tiempo. Garazi

Goia, una autora que reside y trabaja enLondres, situó allí su novela debut Bi hitz, y tam-bién Joxemari Iturralde, gran conocedor delmundo anglosajón, consagró a la capital britá-nica la novela Hyde Park-eko hizlaria, además deun relato para el público juvenil: Londresen nagoaitonarekin.

Tras la visita obligada a los cuadros marítimosde Turner desperdigados por diferentes museos,nos solazamos en Regent´s Park para reponerfuerzas con un sandwich enlatado mientras acu-den a nuestra memoria dos ácidas series produ-cidas por la BBC: Extras y The Office, urdidasambas por Stephen Merchant y Ricky Gervais.

A orillas del Támesis se impone una paradapara leer El hombre que fue jueves de Gilbert K.Chesterton, o bien sus alegres crónicas recopila-das en Correr tras el propio sombrero (“un hombreque corre tras su sombrero no es ni la mitad deridículo que uno que corre tras su mujer”).Quienes nunca lucieron sombrero fueron lospunkies, aquellos a quienes a inicios de losochenta copiaron tantos jóvenes continentalesque visitaban la ciudad para surtirse de botasDoc Martens, pantalones escoceses ceñidos ydiscos de los Sex Pixtols. Aún hay nostálgicosque peregrinan tras la senda que dejó SidVicious tras morir de sobredosis en 1979, aun-que, por mucho que pueda acompañarnos decuando en cuando Song 2 de Blur o Viva la vida deColdplay al entrar a un pub a beber la pinta derigor (¡0,568 litros!), hace tiempo que el punk,el new wave e incluso el brit pop dejaron paso alnew grave, más oscuro. Siguen en boga, no obs-tante, clásicos de la estirpe de Elvis Costello,autor de temas como Alison.

Los amantes del arte contemporáneo deberánrendir visita a la Sala de Turbinas de la TateModern, mientras los bibliófilos se aseguraránsu ración de literatura en alguna librería de viejo:por ejemplo, la novela epistolar 84, Charing CrossRoad de Helene Hanff o Una lectora nada común deAlan Bennett, en la que se ficcionalizan los gus-tos literarios de Isabel II, nada menos.

Dios salve a la reina (¡y sus gustos literarios!).

Harkaitz Cano

HIRIADNA

Londres dugu azken Hiriadna. Aurretikjoan dira Paris, Boston, Istanbul, NewYork.... munduko hamabi hiri eder.Irakurketan, musikan, filmetan barrenabidaian ibiltzeko ehunka pista emandizkigu, kulturaren plazeraz gozatzekoehunka urrezko giltza. Mila esker Harkaitz!

Page 10: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

10

LIBURUAK

LIBROS PARA UNDÍA ESPECIAL.

El 23 de abril todos los años las librerías to-man la calle.

Habrá quien piense que es anacrónico mon-tar los puestos en la acera, pasar frío o calor,tener que resguardarse de la lluvia o el viento…pero la mayoría de lectores agradece esa proxi-midad: que, aunque sea por una vez, el libro seconvierta en protagonista. Y eso en elkar tam-bién nos gusta.

La venta de libros en la calle es anterior a laexistencia de las librerías. Éstas hoy en día estánmucho mejor dotadas, son más cómodas y lu-minosas que hace ciento treinta años, o tan sólotreinta. No hay que ser un intelectual para entraren ellas. Las tertulias ya no tienen lugar en latrastienda, sino en modernas y bien equipadassalas, como elkar aretoa, que no requieren santoy seña para acceder. La compra es más cómodaen la librería, con más posibilidades de encon-trar lo que se busca… se pueden ojear miles delibros de las estanterías.

Pero, a pesar de todo, se mantiene la costum-bre y los libreros seguimos sacando los libros ala calle, para acercarlos a los lectores de un libroa la semana y a los de un libro al año -porqueese día algunas veces se compra el libro del año,quizá el único que entra en algunos hogares eseaño-, y las editores publican en estas fechas los

títulos en los que escritores, libreros y ellos mis-mos depositan sus esperanzas: lo más granadode la creación de su nómina.

Alfaguara edita a Arturo Pérez-Reverte, quetras varios años de relativa sequía vuelve a la car-ga con una novela larga, con todos los ingre-dientes que hicieron famosas y superventas asus primeras obras. El asedio, novela negra, deespionaje, de amor, de viajes, bélica, de aventu-ras, marítima y urbana a la vez. Eso es lo quenos prometen autor y editorial.

Otra opción en la misma editorial es Grito enel hielo, cuya autora Camilla Ceder, es, segúnaseguran, la nueva reina de la novela negrasueca.

La apuesta de Planeta es otro valor seguro:Matilde Asensi y su última obra Venganza en Sevi-lla, en donde se darán cita casi todos los ingre-dientes anteriores.

Seix Barral apuesta fuerte por Asa Larsson ysu Sangre derramada . La autora es una reconoci-da representante de la novela negra nórdica, tande moda en estos tiempos.

El grupo Random House tiene, entre susapuestas el nuevo libro de Julia Navarro, Dimequien soy, o Escribir en la oscuridad, de David Gross-man, una visión al menos bifocal de oriente pró-ximo. El autor, judío, se reconoce pacifista, y un

Page 11: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

hijo suyo, entonces soldado, murió en la últimainvasión israelí en el Líbano. Otra apuesta delgrupo, esta vez en la editorial Grijalbo es Nuncaolvides que te quiero, de Delphine Bertholon, unahistoria agridulce, la visión del mundo y las co-sas de una niña de 11 años secuestrada, que es-cribe en un cuaderno, y la de su madre, que leescribe cartas que, por supuesto, su hija no re-cibe durante los 5 años que dura el secuestro.

La editorial Tusquets centra sus esperanzasen el último libro editado de Henning Mankell:El ojo del leopardo. El reconocido autor nos lleva(otra vez) a tierras africanas para conocer alprotagonista y sus vicisitudes, que no serán po-cas. Además de éste, Tusquets cuenta con otroslibros señalados en su producción de esta pri-mera parte del año:

Viaje con clara por alemania, de Fernando Aram-buru, el nuevo de Le Clezio: Mondo y otras histo-rias, o, sobre todo, la última novela negra deConnolly Los amantes.

La editorial Siruela presenta un plan semes-tral de mucha calidad, del que destacan dosnovelas (negras las dos): El hermano, la últimaentrega del detective peluquero Tomas Prinz,del alemán Christian Schünemann, y la nuevaentrega de Fred Vargas, la famosa escritorafrancesa, Un lugar incierto.

La editorial Anagrama, sigue apostando porsus autores y, además de los últimos de Bolaño,Auster o Catherine Millet, nos ofrece otros li-bros como Ordeno y mando, de la divertida Ame-lie Nothomb (esta vez la novela no transcurreen Japón), o Nada que temer, de Julian Barnes.

Más cerca, La editorial Txalaparta edita unanueva obra de Daniel Chavarría: Priapos

No todo es novela en la viña del editor, perotampoco el espacio da para más. El ensayo, lafilosofía, poesía y otros géneros también esta-rán presentes en el día del libro en la calle y enlas librerías, y, por mencionar alguno de modoespecial, estamos obligados a hacerlo con elnuevo de Kapuscinsky Cristo con un fusil alhombro, que nos narra la experiencia del curaguerrillero Camilo Torres.

Esperamos que estas recomendaciones ossirvan para elegir vuestro libro del 23 de abril,aunque siempre es mejor acercarse a los librosen su día, que, éste sí, es solo una vez al año.

11

LIBURUAK

ETA EUSKARAZKO ZER?Euskarazko liburuen artean ere bada zer auke-ratu liburuaren egunaren bueltan. Elkar argi-taletxetik diotenez, Imanol Muruaren Loiolakohegiak eta Eider Rodriguezen Katu jendea, izandaitezke gehien mugituko direnetakoak. Susa argitaletxeak ezberdin aurrikusten du li-buruen mugimendua hirien arabera: MikelAntzaren Ospitaleak Gipuzkoan, eta Bizkaian,Omar Nabarroren Haragizko amoreaz, proposa-tu dituzte.Iban Zalduaren Ipuinak, antologia bat liburuada, Erein argitaletxeko argitalpenen artean li-buruaren egunerako apustua, eta Txalapartaargitaletxetik, berriz, Fernando Morilloren Bil-bo samurai. Pamielako nafarren ustez, Zelaia saria jasozuen Kepa Altonagaren Darwin geurean eta gazteliteraturako bi liburu, Pablo Sastreren Nasreddineta Xabier Mendigurenen 1002. Gaua liburuakizan daitezke eskatuenak. Irakurketa on guztioi!

Patxo Abarzuzaelkar liburu denda

Page 12: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

12

BIDAIAK MENDIAK

Todo viaje es siempre una excursión altiempo y el regreso es, o debe ser invariable-mente, una incursión en la memoria. Si no,no vale. Viajamos, sobre todo, mientras sen-timos la necesidad de viajar, porque el trasla-do a lo desconocido es una tentación, aun-que el conocimiento no sea, necesariamente,fruto único de la experiencia. Se viaja paraconocer, porque sólo los grandes explorado-res, e incluso éstos, hicieron sus incursionesen lo desconocido por aventura, locura oriesgo, que hubo de todo.

En cualquier caso, para reconocer las esta-tuas públicas de la Costa Vasca, las escultu-ras que, como mojones de tiempo y memoria,surcan los caminos, no es necesario tantopreámbulo. Basta con la intención y unasnotas de viaje. Apunten. No es necesario f ijarmapas, sino lugares y estelas, porque hoytodo el mundo tiene un mapa, Internet oGPS. Esta guía no es una guía, sino una invi-tación para que la gente se pierda, para queel personal se confunda en el paisaje. Se pier-da y se empape de perdición.

Nos ponemos en el puente internacional,sobre el Bidasoa, en Behobia: esa estela queveis es de Jorge Oteiza, leemos la inscripción,sin perder tiempo, pero lo importante es mar-car el inicio del viaje, mientras observamoslos paisajes de Txingudi. Ahora vamos aHondarribia, y subimos a Guadalupe, y en lacampa del Fuerte, está la escultura deRemigio Mendiburu: Homenaje a la Txalaparta.En el monte Jaizkibel, en la muga con Lezo, aunos pasos, otra estatua de Mendiburu:Monumento a la unión de los pueblos, en esa

curva. Lo habéis visto muchas veces. Bajamosa Lezo, y en Pasaia tenemos varias esculturasde Ricardo Ugarte, la más llamativa ahora esel ancla que saluda en la rotonda deGomistegui, y en Pasai Antxo, en la puerta delBar Botero, ésa de Koldobika Jauregi, muysuya, y vamos al embarcadero para San Juan:esa escultura es de Néstor Basterretxea, quetiene estatuas de Irun a Bermeo, su pueblo.

En Donostia hemos de situarnos en labahía de la Concha, y en el puerto, una este-la de Agustín Ibarrola, en el paseo, el home-naje a Fléming, de Eduardo Chillida, bajo elPalacio de Miramar, en cuyo pico de LoroChillida nos ofrece también Besarkada. Desdeallí vemos al fondo a Oteiza, que nos recla-ma, sobre la estampa del Aquarium, paracontemplar su única escultura pública quehay en Donostia, en el Paseo Nuevo(Construcción vacía), y que dijo que queríaabrazar, sobre la bahía, al Peine del Viento, deChillida, que a ver quién no conoce el Peine delViento, sus tres esculturas humanas, encasta-das en el paisaje.

Al salir para Usurbil, donde preguntaremospor el mural de José Luis Zumeta, al par delfrontón, nos paramos en Ibaeta, para ver esecaballo o lo que sea de Andrés Nagel, quecrece anualmente, y requiere poda. Antes deentrar en Orio, subimos a Kukuarri, haciaOrioko Benta (también se puede venir porIgeldo, desde Donostia), pero allí hay que verla virgen de Oteiza, que está en el monte. Sepide la llave, para entrar, en el ostatu de laVenta de Orio, donde te orientan, y nosvamos a ver la virgen que Oteiza regaló a los

B I D A I A K M E N D I A K

RUTAS POR LAS COSTASDE ASTURIAS, CANTABRIAY PAÍS VASCOEquipo BarrabesEl País Aguilar26 rutas de fin de semana que se en-lazan para formar un gran recorridopor la Cornisa Cantábrica. Informa-ción práctica sobre accesos, hoteles,restaurantes, horarios, tarifas, activi-dades, eventos, fiestas... y mapas de-tallados de todas las rutas.

HABLANDOCON CHILLIDAMartin UgaldeTxertoaEl objetivo de esta publicación es el in-tento de presentar a Eduardo Chillida, elhombre, y a Chillida el escultor, en todasu dimensión humana y artística, me-diante un contrapunto dialogado quetiene la actualidad y la frescura de unaconversación larga y abierta a toda in-terpretación.

JORGE OTEIZA.JENIO HUTSANere Lujanbio ZugastiElkarJorge Oteiza garai guztietako euskal ar-tistarik ezagunena da, eta euskal gizar-tean eraginik sakonena izan duen per-tsonetako bat, arlo guztietan. Eskulturalandu zuen batik bat, baina Oteizareneragina haren arte-lanetatik harago doa:bere obra teorikoak, suspertu zituenmugimendu kolektiboak..

ESTATUASDEL CAMINOITINERARIO (QUEBRADO)DE ESCULTURA PÚBLICAEN LA COSTA VASCA

Page 13: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

EL CAMINO DESANTIAGO EN BICI

Varios autoresSua edizioak

Descripción de itinerarios, mapas, perfiles,hojas de ruta y un montón de datos prácticosdan cuerpo a esta exitosa guía, con muchasreediciones, y ahora totalmente actualizada.Te proponemos volver a viajar como lo hací-an los antiguos peregrinos, pero a lomos deuna bicicleta.

PARÍS

Guiarama espiralAnaya-Touring

Lugares, acontecimientos, característi-cas... que es indispensable conocer. Am-plia panorámica histórica, paisajística ycultural. Recorridos por las ciudades, ex-cursiones a los alrededores. Gastronomía.Hoteles y otros alojamientos. Transportes.Información turística. Plano de la ciudad yde transportes... Son cuatro capitales: Pa-rís, Londres, Liboa y Nuva York.

13

montañeros. Está algo deteriorada, pero son-ríe. Y ya, en Orio, preguntar por Oteiza. Nosuele estar, pero hay varias obras suyas, comola Piedad, en madera, que está en Pitxa kalea,hermosa pieza realizada por Perona. EnZarautz te pierdes. Excesivo. Es el pueblovasco con más esculturas, y la excursiónrequeriría pararse allí y no seguir. Creo quehay más de 50. Y hay de todo. A mí me gustamucho pararme en la estela para Madoz deOteiza, pero es una f ijación que no viene acuento, por ver si pasa alguien.

Y me gusta del mismo modo ir a Getaria, ycontemplar la obra que en homenaje aElcano realizó Victorio Macho, que es unaalegoría hermosa, o la estela del puerto deIbarrola. En Zumaia os podéis perder conIgnacio Zuloaga, y Julio Beobide dejadlo paraotra jornada, y en Deba, me paro, porque notengo más espacio para contar, así es queotro día hablamos de las esculturas en lacosta de Bizkaia, si os parece.

Hendaian hasi eta Lescuneraino, Bidasoabailarako mendietan txangoak egingo ditu-gu, Larrun mendiaren gailurrera heldukogara eta Orhiko gandorrari aurre egin aurre-tik, Atxuria, Auza, Lindux, Urkulu, Mendizareta Okabe igoko ditugu. Segidan, Otsorriga-ña, Barazea, Kartxela eta Lakorak marraztenduten mendilerroa zeharkatuko dugu, ibilal-dia Pirinioetako begiratoki bikaina den Aniemendian amaituko dugularik.

ALTA RUTA DEL PIRINEO VASCOSantiago Yaniz

Sua edizioak

Euskal mendiari buruzko ezagutza eta men-di-ondarea ezagutzera emateko asmoz sortu-tako mapa, eta mendigoizaleei ez ezik, mendiingurunea ezagutu nahi duen beste edozeiniere zuzendua. Aralarren mapa berrian toponi-miak garrantzi nabarmena du. Mota guztieta-ko bideak jaso dira, bai biderik ezagunenak,bai ezohiko paisaien eta paisaia bakartienaurkikuntza egiten lagunduko digutenak.Aralarreko bide-zidor homologatuak barneansartu dira, herrietako zerbitzuekin batera: os-tatu, botika, taxi, kutxazain automatiko...

ARALAR.SALTUS VASCONUM

Aranzadi ZientziaElkartea

Por su altitud, las montañas situadas entreel Canigó y la parte alta de las comarcascatalanas del Ripollés y Conflent acostum-bran a recibir importantes cantidades denieve cada invierno, formándose, año trasaño, los corredores de nieve protagonistasde esta guía. 164 itinerarios de nieve, hie-lo y mixto.

CORREDORESDEL PIRINEO.CARANCÀ-NURIA-ULLDETER

Pako Sánchez Desnivel

BIDAIAK MENDIAK

Félix Marañaes escritor y periodista. Recibió el pre-mio de Periodismo Unamuno en 1987.

Page 14: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

www.badok.infoeuskal kantagintzaren atariaIrakurtzeko, ikusteko, entzuteko

Joan den abenduaz geroztik euskal kantagin-tzari buruzko ataria dago Sarean, denon eskura.www.badok.info webguneak 40 urteko sorkun-tza jasotzen du, 60ko hamarkadan abiatuta, etaeuskarazko abestigintzari buruz Interneten aur-kitu daitekeen datu baserik osatuena eskaintzendu: biografiak, diskoen fitxak, argazkiak, kan-tuen hitzak, bibliografia, bideoak, kantak...Gure kantagintzari buruzko jakin-mina duenororentzat erreferentzia garrantzitsua da atarisortu berria, zalantzarik gabe.

Berria egunkariak bultzatu, zuzendu eta Eresbilmusika artxiboaren laguntzarekin aurrera atera-tako egitasmoa da badok.info, eta euskal kanta-gintzari buruzko informazioari dagokionezInterneten zegoen hutsunea betetzera dator.Gure kantarien berri jaso nahi zuenak, diskoeta-

ra ez ezik, liburuetara edota hemerotekara jobehar zuen orain arte, informazioa modu saka-banatuan jasotzeko. Orain arte, diogu, Goiztiridiskoetxea Soroak laukoaren eta MixelLabegerieren disko txikiak argitaratzen hasi zene-tik 2000. urtera arte euskarazko abestigintzakeman duenaren zati handi bat biltzen baitu ElkarFundazioak sustaturiko webguneak. Hain zuzen,bi kopuru esanguratsu ematearren, 160 biogra-fia eta 1000tik gora diskori buruzko datuak jaso-tzen ditu (kantuen izenburuak, hitzen eta doi-nuen egileak, musikarien izenak, grabazioariburuzkoak....).

Irakurtzeko, ikusteko eta entzuteko ataria dabadok.info. Patxadaz irakurtzekoa da, esatera-ko, kantagintzaren historiari eskainitako atala.Bederatzi azpiataletan banaturik, kantagintzak40 urteotan izan duen garapen eta bilakaerarenberri ematen zaigu: kantagintza berriaren sorre-ra, kantaldi politikoen garaia, euskal rockarenagerpena, folk taldeen ugaltzea, rock radikal vas-coaren fenomenoa, triki-poparen arrakasta...Horrekin batera, atariaren bizkarrezurra hainbatabeslari, talde, soinu ekoizle edota musika eragi-leren biografiek (Akelarretik Zea Mayseraino)osatzen dute. Zehaztasunez landutako biogra-fiak dira, datu ugariz hornituak eta irakurketaarin eta dinamikoa errazteko informazioa testubatetik bestera jauzi egiteko moduan antolatuadutenak. Beste atal banatan diskoetxe esangura-tsuenen biografiak eta kantagintzari buruz argi-taratu diren liburuak jaso dituzte.

Irudi aldetik ere oparoa da webgunea. Argazkizahar eta berri ugari erakusteaz gain, diskoenazalak -horietako asko egiazko artelanak- tamai-na handian ikusteko aukera ematen du, baitakantuen hitzak irakurri bitartean jatorrizko disei-nua ezagutzeko eta aztertzeko ere. Horrez gain,bideo atal bat du, oraindik osatzeko hastapene-tan dagoena.

Azkenik, kantagintzari buruzko ataria izanik,entzunezko osagaia behar zuen eduki. Diskoetxeeneta sortzaileen laguntza eta eskuzabaltasunariesker, 300dik gora kantu osorik eta streaming-enentzuteko aukera eskaintzen du atariak.

Hau guztia, badok.info egitasmoaren abia-puntua baino ez da. Etorkizunean, webguneaneduki berriak sartzen eta kantagintzari buruzkohistoria osatzen jarraitzeko asmoa dute ataria-ren bultzatzaileek.

14

MUSIKA

Elkar Fundazioa dabadok.info webgunearensustatzailea

Page 15: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

Kontaiguzu nolakoa den disko berria.Instrumentazio aldetik zabalagoa da. Aurrekodiskoan txeloa, akordeoia eta pianoa agertzenziren eta oraingoan, horiez gain, gitarra elektri-ko batzuk sartu dira, biolina, tronpa… Aurreko diskoa baino kolore gehiago agian?Aurreko diskoa kolore batekoa zen, okrea.Honek kolore gehixeago izango du, eta besteenergia bat. Momentuak ditu, hala ere, batzukmelankoniatsuak, sakonagoak, beste batzukbizi eta alaiagoak.Abesbatza bat ere entzun daiteke diskoan.Ordiziko abesbatza sartu dut hiru doinutan.Bat akordeoiarekin batera, bestea bat oso rit-mikoa eta bestea kantu gregoriano antzekobat. Batek badu letra pixka bat, errepikatzendiren esaldi batzuk, artean diskoaren izenbu-rua: “eskuz lurrari”. Nolakoa izan da diskoaren sortze prozesua?Ni etxean lanean aritzen naiz, eta inspiraziopuntutxo bat dudanean, taka, hori grabatuegiten dut. Gero doinu hori asko entzuten dut,barneratu eta azkenean, diskora eraman aurre-tik landu egiten dut.

Pianoa, txeloa eta akordeoiarekin izaten dahasiera. Hiruetako edozeinetan, ez dut prefe-rentziarik. Badira tema batzuk oso nabarmentxelotik abiatzen direnak, beste batzuk piano-tik, besteak akordeoitik. Gerra garaiko gertakizunak ekarri dituzugogora Amildegira jauziak kantuan.Memoria oroitu nahi izan dut, esku bat bota,nolabait. Kantuak gogoratzen du nola gerragaraian, Urbasan, amiltzen zituzten presoakgurdietan mendira eraman ondoren. Oso his-toria ikaragarria da. Garai hartan eta orain eregertatzen dira gauza ikaragarriak. Kanturen bat entzunda Amelie filma datorburura. Badago Vals bat. Film hartan bezala akorde-oiak jotzen du eta film horretan valsaren errit-moa asko erabiltzen zen. Zalantza asko izatenditut zein tema sartu erabakitzeko, azkeneanoreka bat bilatzen baitut, sentsazio orokorraorekatua izatea gustatzen zait. Tema hau bizisamarra zen, alaia, eta horrela sartu nuen.Alaia izanik ere zure musikak beti sentimenduhandia transmititzen du.Nire musikara hurbiltzeko modua da. Asko sar-tzen naiz, asko barneratzen naiz… ez dakit me-lankolia ote den. Diskoan badira oso momen-tu intimistak, eta gero, naturarekiko harrema-nak ere asko erakartzen nau, musika joan dadi-la zuhaitzetara, errekak, haizea, orbitak…Sortzen duzunean irudi horiek dituzu gogoan,istorioak, hartzaileak agian?Ez. Sentimenduak dira, sensazioak, hunkidu-rak… oso indartsuak. Gogo aldarte jakinen bat emankorragoa duzubesteak baino?Bakardadea behar dut. Motxilan daramatzagusentimendu pila bat txikitandik, eta inspirazioadeitzen diogun hori hortik dator behar bada?Baino ez dut alai edo triste nagoenean gehiagoedo gutxiago sortzen. Ez da hori. Bakarrik ego-teak laguntzen du, lasaiatasunak… Film bat aipatu dugu lehen. Erakartzen al zaituarlo horrek?Bai, banabil arlo horretan ere zerbait egiten.Musikak irudiekin harreman handia dauka.Oso gustuko lana dut. Zerbaitegatik, badirudinire musika ondo uztartzen dela irudiekin, etafuntzionatu egiten duela. Suertea!Orain zuzenekoetan eskainiko al dituzu?Orain arte ibili gara bi txelista gehiago etapiano jole bat, eta nik berriz tartekatu egitenditut txeloa eta akordeoia. Disko honetanbibolinak presentzia nahikoa hartu du, eta gus-tatuko litzaidake zuzenekoetarako taldea han-ditzea bostekora bibolinarekin. Ea numeroakateratzen diren.

15

MUSIKA

PELLORAMIREZ

“Disko hau koloretsuagoa da”

Eskuz Lurrari deitu duPello Ramirezek berebigarren diskoa. Hama-bi doinu apain egin di-tu, horretarako aparte-ko dohaina du: orbanikgabeko teknika erabiliz,

entzulearen gogoa irudiz eta sentimenduzbetetzea lortzen du hasiera-hasieratik.Gozamen hutsa da.

Page 16: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

Elkar liburu dendek bigarrenez antolatu duteipuin eta ilustrazio lehiaketa, zenbait berrikun-tza sartuz. Iazko lehenengo txandan, irakurrita-ko ipuin baten gaineko marrazkiak egin beharzituzten haurrek. Aurten aldiz, txikienek eginbeharreko lan horrez gain, hamabost urtebitarteko gazteek ere parte hartu ahal izangodute lehiaketan, aurrez emandako ilustrazioengaineko ipuina asmatuz. Xabier Mendiguren idazlearen Hiru triku, hirutruku ipuin argitaragabearen gaineko ilustra-zioa egin beharko dute hamar urte bitarteko(LH4) haurrek. Hamaika urtetik hamabost urtebitartekoek (LH5–DBH4), aldiz, JokinMitxelena ilustratzaile oiartzuarrak egindakohiru binetetan egindako marrazkiei begiraasmatu eta idatzi beharko dute ipuina.Lehiaketaren atal bakoitza hiru adin taldetanantolatuta dago, bakoitzak bere saria izangodu, opari eta liburu dendan erabiltzeko diru-txartelaz osatua. Maiatzaren 7a baino lehenaurkeztu beharko dira lanak eta sari banaketamaiatzaren amaieran izango da. Lehiaketakooinarri zehatzak, parte hartu ahal izateko ipui-na eta ilustrazioak bezala, www.elkar.comgunean daude eskuragarri.

16

Ipuinak ilustratu edo ilustrazioak kontatu,marraztu edo idatzi, hitzekin edo irudiekin, aldebatera edo bestera, irudimenarekin jolas egin.Horixe da lehiaketa honek proposatzen duena,irakurriz, idatziz eta marraztuz gozatzea.

Iraia Okina

Page 17: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

Lehiaketarako ilustrazioak prestatzeko nolaegin duzu lan? Ipuina, nolabait, kontatuadiozu zure buruari? Bada; ez. Esango dut, baita ere ipuinak asma-tuko dituztenei pistarik ez emateko, marraz-kien atzean ia ez dagoela metodorik: ez dakitez non dauden, ez nongo portua den, horkoontzi horrek historian parterik badaukan, ongiedo gaizki bukatzen den, eta ezer ez. Ikustendena nire buruan ere kaos hutsa zen eta nor-baitek zentzu pixkat eman beharko dio horri...Zeruaren kolorea, hodeiak, aldatu egiten dirabinetatik binetara… denboran tarte handiadago?Benetan: ez dakit. Ez dakit zergatik zerua kolo-rez aldatzen den. Seguru nago bere azalpenaduela, baina nik ez dakit. Historia idazten due-nak eman beharko dio zentzua. Agian irudiaikusten duen horren umore aldaketa besterikez da. Edo gosearekin kolore batekoa ikusinuen eta jan eta gero bestekoa. Auskalo! Ez dugu ilustrazioak beste pistarik, beraz…Nola edo zer dela eta hasi zinen ilustratzailegisa lanean? Bada, erdi kasualidadez edo; Arte Ederrakikasten nuen garaian, nahiz eta inoiz liburu batilustratzeko intzentziorik ez neukan, ikasketakpagatzeko lantxoak egiten ibiltzen nintzenbeste hainbat bezala. Lantxo haietako batzen Galdakaoko Ikastolako irakasleentzat,

halako ikas-material baterako, marrazkitxobatzuek egitea. Nola irakasle haiek ez zeukatenpazientziarik figuratxo haiek egiteko, nik egi-ten nizkien. Garai haietan bertan, PelloAñorgak bere liburuetako bat ilustratzekoeskatu zidan. Horrela, alboko lan horietakoazena, denbora guziaz jabetu zen...Zein lan mota egiten dituzu egun? Zer duzugustukoago? Hainbat argitaletxe eta agentziatan eskatzendizkidate marrazkiak. Gustukoen daukat ezohiko gauzatxoak egitea. Orain dela egunbatzuek eskatu dizkit parte hartu dudan liburubateko autoreetako batek, bele alabei opari-tzeko, liburu horretan agertzen diren marraz-kietako bana egitea. Zure lanean teknologia berriak baliatzen aldituzu? Tira, ordenagailuz irudiak lantzeari teknologia

berriak erabiltzea esan badaiteke, horixe egi-ten dut. Baina ez dut gustukoa teknikaren fin-tasuna erakustea. Gusturago nago, nahiz etaordenagailua erabili, erabili dudala igartzen ezbada. Ba al duzu pertsonaia kuttunen bat sortu ditu-zun guztien artean? Bai, noski; neronek sortutako Xaguxarrak etaPottoko.Zein haur edo gazte liburu daukazu oraineskuartean? Oraintxe bukatu ditut “La Tribu de Camelot”izeneko liburu sail bateko ale baterako marraz-kiak. Gaztetxo talde bateko mutikoei misteriobatzuek askatzea suertatzen zaie eta horreksortzen dizkien abenturak. Eta oraintxe noaPottoko pertsonaiaren beste abentura batzuenlibururako marrazkiak egitea.

17

HAUR ETA GAZTE LITERATURA

Jokin Mitxelena ilustratzaileak egin ditu ilustra-zioak ipuin bihurtu daitezen. Egindako marraz-ki horiei buruzko pista berriren baten bila jodugu beregana, eta bide batez, lanaren ohikoordena alderantziz egitearen eragina ezagutunahi izan dugu.

JOKINMITXELENA“ILUSTRAZIOETAN IKUSTENDENA NIRE BURUAN ERE KAOSHUTSA ZEN ETA NORBAITEKZENTZU PIXKAT EMAN BEHAR-KO DIO HORRI”

Jokin Mitxelenak egindako hiru ilustrazio hauekinipuin bat idatzi behar daeuskaraz. Lan guztiek ordenagailuzidatzita eta 1.500–2.000karaktere arteko luzera izanbehar dute.

Page 18: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

18

Comer, correr liburuarenaurkezpenean aurpegi eza-

gunak elkartu ziren egileekinbatera, artean AbrahamOlano eta Naroa Agirre.

Jexux Larretxeakmakrobiotikari buruz-ko hitzaldia emanzuen. Behean, JavierCorcobadok poesiairakurketa egiten.

Haurrek larunbatero izaten dute zer eginedo ikusia aretoan. Goian, Goazen telesai-leko lagunak liburuak sinatzen, eta behean,Pantxika Solorzano, kontzertua ematen.

Ander Landaburu kazetariakaurkeztu eta elkarrizketatu

zituen Fernando Aramburueta Ramiro Pinilla Licenciado

Poza kaleko eellkkaarr aarreettooaann.

Bide Ertzean taldeakakustikoak egin ditu elkararetoetan (Baiona, Bilbo,

Donostia, Iruñea etaGasteiz), Leidor Seshionsazken diskoa aurkezteko.

Haurrentzat programaLarunbatero 12:00etan

- Fermin Calbeton, 21. Donostia- Licenciado Poza, 14. Bilbo- Comedias, 14. Iruñea- Larraona z/g. Iruñea- Arsenal Plaza. Baiona

(Larunbatetan 11:00etan)

Apirilak 17:IPUIN KONTALARIAKL. Poza, Comedias, Larraona

PERKUSIO TAILERRAOdei Astibia perkusio irakaslearekinF. Calbeton

Apirilak 24:ELKAR II. ILUSTRAZIOLEHIAKETA TAILERRAMaiatzak 8:ZINEMARAKO 3DBETAURREKOAK

Maiatzak 15:IPUIN KONTALARIAKF. Calbeton, Comedias, Larraona

PERKUSIO TAILERRAOdei Astibia perkusio irakaslearekinL. Poza

Maiatzak 22:II.ELKAR IPUIN ETAILUSTRAZIO LEHIAKETARENSARI BANAKETAMaiatzak 29:MUSIKA INSTRUMENTUAK

Ekainak 5:EGUZKI SISTEMAERAIKITZEKO TAILERRAEkainak 12:IPUIN KONTALARIAKEkainak 19:IZOZKIAK EGUNAFRESKATZEKO

Page 19: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

19

HAUR ETA GAZTE LITERATURA

Inoiz ez nuen usteko.Umetan elkarrekin esko-lan ibilitako aspaldikolagun bat hurbildu zitzai-dan kalean lehengo bate-an, eskuan nire liburu baterakutsiz, beste eskukohatz erakuslearekin sina-tzeko seinalatuz. Nikbadakit nire aspaldikolagunak gogor egin duelalan (eta lan gogorra hala-ber) bere bizitzan, etapentsatzen dut ez zuelaasti handirik izango liburuasko irakurtzeko. Eta,hala ere:–Goitik behera irakurridiat.Eta ezagutu zituela halakoeta halako pertsonaia, etagezur txiki batzuk harra-patu ere bai.–Hik beti izan duk imaji-nazio handia. Umetan ereederrak botatzen hituengero.Liburu-kontuak alde bate-

ra utzita, ea elkarrekinafaltzeko noizko geratukoginen, kontu zaharrakberritu behar genituela,eta halakoak esan geniz-kion elkarri. Berak deitu-ko ziela halakori eta hala-kori. Hitzordua jarrita,elkarri bizkar emangenion, bakoitza berebidetik.–Hi! –deitu zidan atzetik.Burua jiratu nuen.–Segi idazten.Malkoei eutsi ezinik iritsinintzen autoraino. Nik ez dakit idazle on bat(edo on usteko bat) ira-kurlea motibatzeko gaiden. Baina irakurle onbatek denbora luzerakoarnasa berritzen dio idaz-leari.

"Ni komiki zalea nintzen oso, garai hartako tebeoak. Etabat aukeratzekotan, Tintin eta bere koadrila xelebrekohainbat pertsonaia zoragarri, urrutiko lekuetara bidaia-tzeko aukera ematen zigutelako. Eta ezin galdetu gabeutzi: Non da "Xabiroi"?".

RAMON AGIRRE Aktorea

Juan Kruz IgerabideAduna (Gipuzkoa) 1956.Idazle, itzultzaile eta haur literaturanespezialista.

IRAKURLE ONAREN ARNASA

Nire pertsonaia

Tintin

Page 20: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

20

HAUR ETA GAZTE LITERATURA NOBEDADEAKEUSKARAZKOLITERATURA GUZTIA!

+8 urte

+6 urte

+6 urte

+6 urte

+3 urte

+3 urte

IPUIN-KONTALARIARENARBELA

Pello AñorgaAizkorri

Elurra egin du gaur, eta zuri dago kanpoan,zuri eskolako patioa; eta zuritasunarenerdian zuhaitza ere zuri, bakardadean? Etaipuin-kontalariak ipuin bat kontatu digu:elefantearen ipuina, gelako arbela berrian.

ZENBAKIENGUDA

Juan DariénOQO-Txalaparta

Zenbaki txiki-txikia zen BATa. Egun batez,KEN erregea iritsi zen eta zenbaki handienaizango zela agindu zion BATari. Horretarako,arma beldurgarri bat eraikitzeko planoakeman zizkion erregeak: KEN ikurra.

GARAZI GEREZI

Leire BilbaoGero

Nire amonak gereziondo bat dauka.Udaberri hasiera guztietan egoten da lore-tan. Umea balu bezala zaintzen du gere-ziondoa amonak. Goizero bere logelakoleihoak zabaltzen dituenean egunonakematen dizkio.

EL AGUJERONEGRO

Jaime CompairéKókinos

Los astrónomos dicen que un agujeronegro puede ser mucho más grande de loque eres capaz de imaginar...

P DE PAPÁ

Isabel MartinsKalandraka

Un padre es capaz de transformarse en lascosas más increíbles: tractor, colchón,despertador, grúa... Un libro que se acercaa la relación de complicidad entre padre ehijo, y que invita a ambos a descubrirsejuntos y estrechar lazos.

¡GOL! UN GRAN EQUIPO

Luigi GarlandoMontena

Cuando Gastón Champiñón, ex-futbolistade nacionalidad francesa, se encuentra aTom jugando con un balón en el corral desu casa, se da cuenta en el acto que el chi-co tiene madera de campeón y le proponecrear juntos un equipo.

LOTSATIA NAIZ ETA ZER?

Antxiñe MendizabalElkar

Eki oso mutiko lotsatia da eta, hortzetakoaparatua jarri diotenetik, are lotsa handia-goa du. Ikasgelako neska bat atsegin du:Lore. Baina ez da ausartzen bere urtebete-tzeko txokolatadara gonbidatzera. Loreren-gana hurbiltzeko Ekik zer ez du asmatuko.

VALENTINA ENBARCELONA

Anatxu ZabalbeascoaTusquets

Las Guías-Cuento de Valentina descubrenel mundo. Los monumentos de las ciuda-des y las costumbres de las personas queviven en esas ciudades. Incluye un mapadesplegable, una postal y un souvenir.

PICASSO Y MINOU

P. I. MaltbíeJuventud

Minou el gato de Picasso, piensa que loscuadros azules de su amo son tristes ynecesitan algo más de color para vender-se. Pero parece que el artista no se dacuenta de ello.

NIRE LEHENHITZAK

K. ArizmendiarretaBruño

Irudiz eta kolorez betetako liburu hau izuga-rri ederra da. Gainera, txikitxoek hitzak ika-siko dituzte, zurekin jolasean dabiltzanbitartean. Ariketa erraz eta politak ditu adi-mena eta behatzeko gaitasuna lantzeko. Hitzbatean; haurtxoek jolastuz ikas dezaten!

KATALINGORRIMARIGORRINGOA

Andrea GerlichTtarttalo

Egin jolas Katalingorri hatz-txotxongiloa-rekin. Katalingorri ondoezik dago. Lagunekkamamila, poltsa beroa eta kanta bat eskai-ni dizkiote, berehala sendatzeko! Liburudibertigarria txikientzat.

EGIN IGERI,WOMBATTXIKI!

Charles FugeTtarttalo

Wombat Txikik jolaserako adiskide apartaaurkitu du: ibilera arraroa dauka, aurpegitxiki barregarria, baina... arrainak bezaintrebea da igeri egiten! Zer gertatuko daOrnitorrinko Wombati igeri egiten irakas-ten saiatzean?

Page 21: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

+12 urte gazteak

21

HAUR ETA GAZTE LITERATURA NOBEDADEAK

+10 urte

+8 urte +10 urte

TATUAJE

A. Alonso / J. PelegrínViceversa

Algunos tatuajes son algo más que unsimple adorno en la piel. Su magia prodríaunirse para siempre a las personas quedeseas... O impedir que la toques y con-vertirse en tu peor pesadilla.

LA VUELTA AL MUNDO DE UNFORRO POLAR ROJO

Wolfgang KornSiruela

Este libro muestra el transfondo y las complejasrelaciones que hay detrás de la globalización,ilustrando de una manera impresionante lainjusticia que domina en el comercio mundial.

TXORI KANTARIAKPOETA HEGALARIAK

Batzuen arteanElkar

Hamahiru txoriren txiruliruliak dituzuorrialde hauek, edo hamahiru poetarenhegaldiak. Txoriak poeta direnean eta poe-tak txori, gauza ederra da kantuz heganegitea. Ederra, baita ere, kantu hori entzu-tea, ikustea eta sentitzea.

TEA STILTON. ELBARCO FANTASMA

Destino

El corazón de Yasmina, un valiosísimo dia-mante oculto en las profundidades mari-nas de la Isla de las Ballenas, espera vol-ver a brillar tras cientos de años.Sumergíos en esta nueva aventura junto alClub de Tea.

GURE INGURUKOANIMALIAK

Nathalie TordjmanTtarttalo

Gure inguruko animaliak, belardietako txo-ko ezkutuetan, basoetako zuhaitzetan,mendietako amildegi malkartsuetan etaibaietako zein itsasoko uretan bizi dira.

MEDELLINGO LOKATZA

Alfredo GómezIbaizabal

Camilok eta Andresek egunak kalez kalegora eta behera ibiliz ematen dituzteMedellingo beren auzoan, hau da, mundu-ko lekurik onenean. Camilok argi ikustendu, handiak direnean, lapur talde batzuzenduko dutela.

EHUN IPUIN HITZGUTXITAN

Joxan OrmazabalElkar

Idazle batek ipuin asko eta asko idatzizituen egun eta gau askotan. Behin etaberriz irakurri zituen denak, eta batzuk ezzitzaizkion gustatu.

RITA ETA ROBINSON

Mikel ValverdeElkar

Rita kanpin batera joan da oporrak pasa-tzera. Ez dago gustura, ez baitu batereatsegin kanpin-denda batean lo egitea, etamarmarka igarotzen du egun osoa.

¡MIRA QUE ERESAPESTOSO, SEÑORPRINGOSO!

Andy StantonSM

En Puebla de la Perrunilla vive el señorPringoso. Es un tipo despreciable que nosoporta a los niños, ni a los animales ninada que sea divertido.

CAJA DE CARTÓN

Txabi ArnalOQO

Mamá se gastó todos sus ahorros.Compró un billete para una embarcaciónque nos debía llevar a una tierra donde lasniñas no duermen en cajas, ni las mamáslloran.

IPOTX ZELATARIENKASUA

Joachim FriedrichGiltza

Txarli & Company taldeak abentura ziraga-rri bat biziko du. Oraingoan Xarmant izangoda protagonista, bere lagunekin batera.Hasso, Federen auzokide berriaren txakurra,txakur detektibe postua kentzen saiatuko da.

NASREDDIN

Pablo SastrePamiela

Nasr Eddin, Nasreddin, Nasrudin... izenda-tzeko modu desberdinak izan ditu sufí tra-dizioko pertsonaia honek. Anatoliakopenintsulan bizi omen zen eta berariburuzko istorioak kontatzen dira.

Page 22: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

GOIZUETANBADA GIZONBAT

Patziku PerurenaAlberdania

Patziku Perurenak Goizuetako artxibora joeta hango bikarioak esan zion: “Trabukore-na aztertu behar zenuke. Ni hasi nintzenzerozer, baina...”Goizuetan bada gizon bat... Hunkigarriak,bertsoak. Eta zenbat aldiz ez ote ditugunkantatu hainbat afalondotan. Izanez ere,horren ederki paratu zizkigun Mikel Labo-ak, hautspetik atera eta.

ERLEA ALDIZKARIA

2. zenbakiaPamiela

ERLEA aldizkariaren bigarren aleak IR-LANDA izango du gai berezi Paddy Wood-worth-en eta Seamus Heaney-ren partai-detzarekin. Gainera, ohiko atalak (poemak,ipuinak, elkarrizketak, foroa, urrezko libu-rutegia, kronikak, testigantza) eta berriak(albumak, kazetari-artikuluak).

Maider Egueskazetaria

22

LITERATURALITERATURA NOBEDADEAK

MISERIKORDIAETXEA

Joan MargaritMeettok

Bizitzak ataka zailean jarri zuen poeta. Gai-xotasun larri batek alaba ostu zion duelaurte gutxi batzuk. Poesiaren balioez, fun-tzioez, arnasaz gogoeta egitera behartuzuen tragedia hark. Kontsolamendua, so-segua, errukia edo miserikordia. Horiekdira poema liburuarekin ezinbestean lo-tzen diren kontzeptuak.

GIZAKI BAKARTIAK

Beatrice UrruspilElkar

Liburu honetan, bakardadearen hainbataurpegi hamahiru ipuinetan kontatuakzaizkigu. Arkaitz, Katixa, Leila, Firula. Mar-kotx, Gabriel, Luana... Pertsonaia guztiakbakardadean bizi dira, gizarte gupidagabe-an. Bakartasuna hautua izan daiteke; baina,anitzetan, sufrikarioa da, batez ere besteen-gandik desberdinak baldin badira, eta ho-rregatik baztertuak. Batzuetan, beranduegiizan baino lehen, norbaitek eskua luzatzendie; eta orduan, bizi berria has dezakete.

GALERNA

Iratxe EsnaolaElkar

Abuztuko azken eguna da itsasertzeko hirituristiko batean; beroa jasanezina da, etagalerna datorrela antzematen da. Giro sar-gori horretan lau pertsonaia daude, berenarteko harreman sare nahasietan korapila-turik. Erritmoaren erabilera bikainez etatentsioari une oro eutsiz, sentimenduenbiluzte-ariketa trebea egiten du egileak,erromantizismoaren antipodetan.

HAMAZAZPIKOTAN

Karlos LinazasoroElkar

Haikua Japoniako poesia-molde tradizio-nal bat da, bere trinkotasun eta edertasu-nagatik mundu osora zabaldu dena aspal-di honetan. Hamazazpi silabako poema-modu hori bereganatu du Linazasorok ereliburu honetarako, eta hiru partetan bana-tu du liburua: natura, maitasuna eta den-bora.

HERIOA ETA DONTZEILA

Ariel DorfmanTxalaparta

Gau euritsu baten erdian auto-matxurakonpontzen lagundu dion Miranda dokto-rea etxera gonbidatzen du Gerardo Esco-bar abokatuak. Haien arteko elkarrizketaentzuterakoan, bere emazteak, Paulina Sa-lasek, diktadura garaian torturatu zuenmedikuaren ahotsa ezagutzen du. Torturalatzen erdian Shuberten “Herioa eta don-tzeila” koartetoa entzuten zuen sadikoa.

KATU JENDEA

Eider RodriguezElkar

Igartza Sariaren laguntzaz idatzi du EiderRodriguezek bere hirugarren ipuin-bildu-ma hau. Aurrekoetan bezala, gizakien ahu-luneetan arakatu du, luma bisturitzat har-turik maiz: edertasunak dakarren ahala etamorrontza, desiraren zirrikitu bihurriak,seme-alaben ispilu krudela gurasoentzat...

iritzia

MOMENTOSESTELARES DELA HUMANIDAD

Stefan ZweigAcantilado

“Ez da existitzen eguneko 24 orduetan zehar,uneoro, artista den artistarik. Funtsezko etairaunkor bihurtzea lortzen duen hori, ezohiz-koak eta oso urriak diren inspirazio uneetanjaiotzen da. Gauza bera gertatzen da historia-rekin”. Horrela hasten da nire mesanotxeanbeti dagoen liburuaren hitzaurrea: “Momentosestelares de la humanidad”, Stefan Zweig(Viena 1881-Petropolis 1945). Mendeetanzehar norabide jakin bat markatu zuten histo-riako hamalau momentu aukeratzen dituZweigek, eta efemeride bakoitzaren atzean,beti, pertsona bat…beti bezala, momentujakin horri zentzu bat edo beste bat eman dionpertsona bat. Esaterako, Julio Cesarren garai-penaren ondorioz, Ciceronek bere baitan bil-durik igaro zituen azken uneak; El Mesiasobraren jaiotzaren gorabeherak Händle-npasioari esker; Scott Kapitainaren borrokaitsua Hego poloaren konkistan… Maiz irakur-tzen dut berriz kapitulu bat edo beste, etagomendatu ere, Zweigen beste edozein liburubezala.

Page 23: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

23

LITERATURA NOBEDADEAKEUSKARAZKOLITERATURA GUZTIA!

NELSON MANDELA

Maritxu MuruaElkar

Nelson Mandela XX. mendeko bigarrenerdia markatu duten pertsonaia handiene-tako bat da, bere helduaroaren erdia (27urte) kartzelan igaro arren. Apartheid-arenkontrako borrokalari nekagaitza eta Hego-afrika berriaren aita ez ezik, mundu osoa-rentzat bihurtu da duintasun pertsonalareneredu, baita politikaren nobleziaren adibi-de garbiena ere.

Zer gertatu zen Loiolan? Nola landu zen hainbeste konplizitateeta josi hainbeste sare, hura posible egiteko? Eta nola joan zenguztia pikutara, denen nahia hura aurrera ateratzea baldin ba-zen? Galdera horietatik abiatu da egilea, 2005 eta 2007 artekoelkarrizketa-prozesuaren kronika xehe bat egiteko, Txillare ba-serritik jesulagunen basilikaraino, Oslo eta Genevako hoteletanbarrena. ETAren eta Espainiako Gobernuaren arteko solasal-diak izan ziren batetik, eta indar politikoen artekoak, bestetik.

LOIOLAKO HEGIAK

Imanol Murua UriaElkar

Amodiozko poemak dira liburu honetakoak: sentsualak etaerotikoak gehienak, hurbilekoenganako maitasunezkoak gutxibatzuk. Edorta Jimenezek lehenbiziko liburua oraintxe 25 urteargitaratu zuelarik, Omar Nabarro izengoitiaz sinatu zuen etahorixe baliatu izan du beti poesiazko lanetan. “Haragizko amo-reak” hau poetaren seigarren bilduma da, bere-berea duenahots nahastezin eta melodikoaz konposatua. HARAGIZKO

AMOREAK

Omar NabarroSusa

BILBO SAMURAI

Fernando MorilloTxalaparta

Bi hamarkada joanak dira Hondamendiagertatu zenetik. Eta amildegitik haratagozegoen mundua errealitate bihurtu da.Bertan, arnasaldi bakoitza labankada daeta izkina bakoitza ustekabe, baita alderan-tziz ere. Bilbo Samurairen historia da hau.Bizkarrean daraman sega eta Xuri gazteabidelagun, herriz herri eta borrokaz borro-ka dabil Bilbo, Hondamendiaren aurretikEukal Herria deituriko lekuan.

Aita ezezagun eta urrundik miretsiaren bila doan neska; eba-kuntza larri baten atarian, bere bizitzako amodio sekretua kon-tatzera doan emakume heldua; familia-giro itogarri batean be-re arrebarekiko obsesiotik nola askatu ez dakien mutila; parkinbatean nahi gabe ume bat zapaldu ondoren, erruaren zamariaurre egin behar dion gizon gaztea...Maitasunez idatzitako ipuin-bilduma, egilearen ibilbidean hel-dutasun eta sakontasunezko marka bat ezarriko duena, eta ira-kurlearen gogoan hunkidurazko oroitzapen bat utziko duena.

VIKINGOEN SORTERRIRA

Xabier MendigurenElkar

DARWIN GEUREAN

Kepa AltonagaPamiela

Hain zuzen 1838ko irailean, Charles Dar-wini bururatu zitzaion inoizko ideiarik one-na: hautespen natural bidezko eboluzioa.Hautespen naturalak zientifikoki azalduzuen gure presentzia unibertsoan, eta, bi-de batez, jainkoen edo diseinatzaileren ba-ten beharra ezabatu zuen, eta beren patua-ren jabe bihurtu zituen gizon-emakumeak.Ordura arte sinetsi egiten zen, Bibliakesan bezala, bizidun guztiak jainkoak kre-atu zituela, eta mudaezinak zirela.

HAIEK ZERGATIK DEITZEN DIOTE EUSKALHERRIA ETA GUK ITHAKA?

Marc Biosca i LlahíAlberdania

Liburu honek, tituluko galderatik abiatuta,Euskal Herrian eta Katalan HerrialdeetanXX. mendearen bigarren erdialdetik aurre-ra garatutako kantagintza, herri eta masakultura fenomenoa, sakon aztertzeko bideaematen du. Eta horrela, fenomeno honenezaugarri eta oinarri linguistiko, historiko,estetiko eta oroimenekoak azalduta, hauekbi herrietako nortasun nazionalen eraikun-tzan izan duten eragina argitzen digu.

Page 24: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

24

LITERATURA NOBEDADEAK

LA ESTRATEGIADEL AGUA

Lorenzo SilvaDestino

Tras una decepcionante experiencia con elsistema judicial Vila se halla desencanta-do. Así se enfrenta al caso que le ocupa:un hombre, Óscar Santacruz, ha aparecidocon dos tiros en la nuca en el ascensor desu casa. Vila y Chamorro comienzan unainvestigación. Parece que los problemasen la vida de Óscar se limitan a un divor-cio mal llevado con un hijo de por medio.

DESAPARECIDA

Harlan CobenRBA

Myron Bolitar no es uno más. Es la únicaesperanza de Terese Collins. Hace ochoaños ambos huyeron a una isla caribeñapara dedicarse a amarse, casi sin hablar,desgarrándose el uno en el otro. Pero elladesapareció sin dejar ni el más mínimorastro. Hasta que sonó el teléfono a lascinco de la mañana.

UN LUGARINCIERTO

Fred VargasSiruela

El comisario Adamsberg se halla en Lon-dres, invitado por Scotland Yard, paraasistir a un congreso de tres días. Tododebe transcurrir de manera tranquila peroun macabro suceso alerta a su colega in-glés...

PRÍAPOS

Daniel ChavarríaTxalaparta

Bebo, médico rural en la zona oriental deCuba, acude a la comunidad de ChuchuflíArriba, a atender varios casos de priapis-mo, erección continua y dolorosa delmiembro viril. Una vez allí comienza a in-vestigar el porqué de tal fenómeno.

iritzia

OSCAR WILDE ENPARÍS

Herbert LottmanTusquets

El irlandés Oscar Wilde (1854-1900), ademásde genio, que fue lo único que declaró al atra-vesar una frontera, figura como uno de losgrandes dandis del XIX, a semejanza deBalzac o Barbey d’Aurevilly. Precisamente entierras de estos dos últimos se centra la últi-ma de las biografías que sobre el autor deSalomé ha visto la luz, y que lleva la firma deHerbert Lottman.“París sólo hay uno, ¿comprende usted?, yParís está en Francia: es la ciudad de losartistas, incluso me atrevo a decir que es laciudad… artista”, señalaba nuestro protago-nista a un diario galo, amenazando que si lasleyes de la encorsetada Inglaterra le impedíanejercer su arte con libertad, emigraría aFrancia; como ocurrió.Si bien es cierto que en este libro se echa demenos una lectura más ágil, el lector se haráuna idea lo más próxima y completa de laetapa parisiense de Wilde. París, donde aúncontinúa aquel dandi de prosa ágil y marcadapersonalidad. Allí, ya con la idolatrada idea dela ciudad del Sena resquebrajada, se apagóun 30 de noviembre, y está enterrado, en unatumba mausoleo, para algunos monumentoobsceno; repleta de manchas de carmín delséquito de admiradores que allá acuden avenerarlo.

Abraham de Amézagaperiodista

LA VIDA ENTERA

David GrossmanLumen

Durante la guerra de los Seis Días, la jovenOrah está encerrada con Avram e Ilan en el pa-bellón de un hospital de Jerusalén. Los trespadecen una enfermedad infecciosa y nadiepuede visitarlos. En este ambiente de aisla-miento nace una amistad peculiar, que acaba-rá unos años más tarde con el matrimonio deOrah e Ilan y el nacimiento de Adam y Ofer. La vida entera abraza la existencia de hombresy mujeres extraordinarios en su mediocridad.

MANTIS

Mercedes CastroAlfaguara

“Esto funciona así: tú te dejas ver y ellos sedejan comer. No es que me resulte agrada-ble, pero a estas alturas no puedo cambiarnada. Ya no. Tal vez es demasiado tarde yle he cogido el gusto. A lo mejor, sencilla-mente, no puedo evitarlo. No me dan lás-tima. No es más que una cuestión de su-pervivencia.”

MÁS ALLÁ DE LASOSPECHA

Lynda La PlanteViceversa

No puede decirse que el debut en el cuer-po policial londinense de Anna Travis, jo-ven investigadora e hija de un querido exmiembro del cuerpo, sea precisamente fá-cil. Las piezas no encajan en una serie deasesinatos que tienen en común el mismomodus operandi, pero distintos perfiles delas víctimas.

EL QUINTO DÍA

Andrew HartleyLa Factoría de Ideas

La misteriosa muerte de un sacerdote ca-tólico (y el silencio sepulcral con que di-cha noticia es recibida por las autoridadeseclesiásticas) despierta las sospechas delhermano del clérigo, Thomas Knight. Laúnica información de la que Thomas dis-pone es que su hermano murió en Filipi-nas, la última parada de un viaje por todoel mundo investigando la historia de lossímbolos cristianos.

E. M

. Esq

uive

l

Page 25: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

25

LITERATURA NOBEDADEAK

LA UNIVERSAL

Toti Martínez deLezeaMaeva

La autora sorprende a sus lectores en estanovela que narra la investigación de unamisteriosa desaparición, y hace un retratoagridulce del Madrid de la época en el quenos deleita con una serie de personajesinolvidables. Una novela con sentido delhumor. Con una excelente ambientaciónhistórica y costumbrista, personajes en-trañables y distintos hilos argumentales,nos mantendrá enganchados hasta la últi-ma página.

LA FRAGILIDADDE LA PORCELANA

Enrique MochalesAlberdania

La narración cuenta las experiencias de unpresunto desequilibrado sin apenas rela-ciones sociales, su particular proyecto pa-ra unir las vidas de personas desconocidasy sus guerras contra las temibles musas,pero también refiere su final encuentro conEros, tan añorado por aquellos a los queles está vedado el placer. Este auténtico ca-pricho literario narra, en definitiva, lasaventuras cotidianas de su protagonista.

DIME QUIÉN SOY

Julia NavarroPlaza & Janés

El periodista Guillermo Albi recibe la ex-traña propuesta de su tía para que investi-gue la azarosa vida de su bisabuela Ame-lia, una mujer de la que sólo saben quehuyó de España abandonando a su maridoy a su hijo antes de que estallara la GuerraCivil. Para rescatar del olvido a su antepa-sada deberá reconstruir su historia desdelos cimientos, siguiendo los pasos de subiografía.

En el corazón de París, Pierre Arthens, el crítico de gastrono-mía más célebre del mundo, está a punto de morir. Admiradopor algunos y odiado por muchos, Monsieur Arthens llevaaños decidiendo el destino de los chefs más prestigiosos,destruyendo y construyendo reputaciones a su antojo. Ahora,en sus últimas horas de vida, su pensamiento se posa sobrealgo mucho más sencillo: busca desesperadamente un saborúnico, el sabor que un día le hizo feliz. Empieza así un viaje enel que se pasea por los entresijos de su memoria gustativa.

RAPSODIA GOURMET

Muriel BarberySeix Barral

Truculento es un adjetivo aplicable a aquello que sobrecoge oasusta por su morbosidad, exagerada crueldad y dramatismo.Y no está mal escogido para designar el conjunto de hechosviolentos del que se hacen eco las crónicas de este volumen,desde sucesos enmarcados en la guerra de bandos, como laquema de Mondragón, hasta el crímen de Beizama, que con-mocionó a nuestros abuelos, pasando por las andanzas debandoleros de leyenda, como Joaquín Iturbe, Xantua, o el aten-tado en el balneario de Santa Águeda que en 1897 costó la vi-da al presidente del Gobierno español, Antonio Cánovas.

CRÍMENES TRUCULENTOS ENEL PAÍS VASCO

Santiago AizarnaTxertoa

Un exagente de la difunta República Democrática Alemana, quedurante años se encargó de espiar a Bertolt Brecht, deambulasin meta por Berlín hasta llegar a la tumba del escritor para con-fiarle un secreto. En una localidad turística, un oficial italianoque ha sufrido radiaciones de uranio empobrecido en Kosovoenseña a una muchacha el arte de leer el futuro en las nubes. Unhombre que engaña su propia soledad contándose historias a símismo se convierte en protagonista de las mismas vicisitudesque se había inventado en una noche de insomnio.

EL TIEMPO ENVEJECE DEPRISA

Antonio TabucchiAnagrama

LOS HILOS DELCORAZÓN

Carole MartínezTusquets

En un pueblo del sur de España vive unacosturera, Frasquita Carrasco, que tienefama de maga o de bruja, pues parece in-fundir vida a las prendas que cose: las flo-res de tela que confecciona para un vesti-do de novia están tan vivas que se marchi-tarán ante las miradas de envidia de las al-deanas; un abanico reproduce con tal per-fección las alas de una mariposa que éstasaldrá volando por la ventana.

Page 26: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

26

MUSIKA NOBEDADEAK

Un lugar común en esto del Jazz es el con-sabido tópico de que ya no hay grandesinterpretes. Algo así como que ya no haynadie “diciendo” algo nuevo. A los que nosgusta (cada día más) el Jazz nos parece quees una gran injusticia con un género quetiene –hoy más que nunca- en sus nuevasgeneraciones a su esplendoroso futuro.Escuchar a gente como Dave Douglas, SteveColeman, Brad Mehldau, Joshua Redman, ya tantos otros es, sin duda, una garantía decalidad y vigencia. ¿Que están cerca de loscuarenta? ¿Que no son, exactamente, la últi-ma generación? Vale, te propongo a MelodyGardot, Marco Benevento y, sobre todo, aChristian Scott. Saca nuevo disco; se llamaYesterday, You Said Tomorrow y es, comolos tres anteriores, poderoso, original, inteli-gente y muy, muy vital. No le pierdas devista si te interesa el Jazz (o quieres que teinterese el Jazz).

SAN PATRICIO

The Chieftains & Ry Cooder

Universal

“San Patricio” da nombre a este nuevo disco queconmemora el batallón que formaron mexicanos eirlandeses en su guerra contra EEUU en 1846. His-toria, tradición, sentimientos... todo ello con artis-tas de la talla de Linda Ronstand, Chabela Vargas,Los Tigres del Norte... y mucho más.

SOLDIER OF LOVE

Sade

Sony-BMG

“Soldier of love” es el primer álbum de estudio ofi-cial de Sade desde la aparición del disco multipla-tino “Lovers Rock” en el 2000. Banda reconocidapor su música preciosista, cálida y acogedora, Sa-de ha disfrutado de un gran éxito internacional.

ELEANORA FAGAN (1915-1959): TO BILLIEWITH LOVE FROM DEE DEE

Dee Dee Bridgewater

Universal

Este disco es una joya que contiene los doce temasmás emblemáticos de Billie, interpretados con estavoz cálida que inteligentemente y con sutileza, tornarotunda y desgarrada cuando Billie lo permite, claro.

SCRATCH MY BACK

Peter Gabriel

EMI-Hispavox

Peter Gabriel publica su nuevo álbum con versionesde canciones de Radiohead, Neil Young, Arcade FI-RE, Lou Reed y Bon Iver entre otros artistas. Es unálbum absolutamente personal, con 12 cancionesgrabadas con orquesta y voz, sin incluir guitarra nibatería por decisión propia.

LAS CONSECUENCIAS

Bunbury

EMI-Hispavox

Este álbum se perfila como una obra intimista queprolonga la naturaleza sobria y árida que abunda ensus últimos discos, pero en esta ocasión con unamayor presencia de lo acústico frente a lo eléctricoy la sección de cuerda como principal añadido.

LIFE IN THE TREEHOUSE

Marlango

Universal

“Life in the treehouse” es el cuarto álbum de Mar-lango. Un disco para el que cuentan con la colabo-ración de Rufus Wainwright en una de las 11 can-ciones que forman la colección. Participa en la pro-ducción Suso Sáiz. Otros invitados son Jorge Drex-ler, Ben Sidran y Leo Sidran.

TUCSON-HABANA

Amparo Sánchez

Pias

“Tucson-Habana” es nada más y nada menos que eltítulo del primer álbum como solista de AmparoSánchez. El resultado es un álbum más personal,íntimo y acústico que da un giro total a su carrera deuna manera original y auténtica.

iritzia

YESTERDAY, YOUSAID TOMORROW

Christian ScottUniversal

Miguel Martín Director Jazzaldia-Donostia

Page 27: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay

27

MUSIKA NOBEDADEAK

SUITIAN

Aintzina

Aztarna

Alan Griffin irlandarraren iniziatibaz sortutakoproiektu berri honetan, inoiz grabatutako euskaltradizioko abesti narratiboak edota pieza instru-mental berriak entzun daitezke.

REACCIONA!!!

Kaotiko

Baga-Biga

“Reacciona!!!” diskoa punkaren abiadurarekin hor-nitutako rock zaplasteko galanta da. Kaotiko talde-aren seigarren diskoak, sendotasuna erakusten di-gu, biribiltasuna eta aurrekoarena baino bizkorta-sun handiagoa.

FRENETIKODROME

The Governors

Oihuka

Governors taldearen bigarren diskoan, hamar kan-tu berri eta indartsuez gain extra bat eskaintzen di-gute: “Kristal kolpatuak”, audioan zein bideoan.Diskoa Haritz Harreguyk grabatu du Usurbilgo Hi-gain estudio berrian. Gitarra indartsuak, erritmobiziak eta ahots boteretsuak osatzen dute diskoa-ren muina, azken finean rock’n’rolla.

BARRENCE WHITFIELD ETA PETTI & THE BLOODYHOTSAKBarrence Whitfield eta Petti

Gaztelupeko Hotsak

Denbora luzez hausnartu, prestatu eta entseatutako diskobat, di-da batean egindakoa baizik, eta nabari da, bat-ba-tekotasun, indar eta berehalako emozioez gainezka dago.

iritzia

IRLA IZAN

AnariBideHuts

Jon Ander Ubedamusikoa - Bide Ertzean

Kolore anitzetako eta argitasun handiz osatutakoigerileku naturala da, eta jatorria sumendi erraldoibatean du, egun ur gardeneko laku batek estaltzenduena. Turistentzat Bora Bora, beste askorentzat“Irla izan”. Arnasa hartuz itota sentitzen direnak, norabide ze-hatzik ez eta esperoan inor izan gabe pausu larrizdabiltzanak, igogailuan elkarrizketak saihestekoeskilarak oinez igotzea nahiago dutenak… lanbroaohiko dutenentzat kantu hauek ispilu efektuarenpareko dira, Anarik irudikatzen duen irlaren isla.Norberarenak diren beldurrak eta ezin eramanakbeste bati entzutea lasaigarria da. Bora Bora era-kargarri bilakatzen da orduan, “Irla izan” diskoaalegia. Anarik betiko zaletuak asetu eta berriak metatzekokantu sorta interesgarria aurkeztu du. Alboan ditu,gainera, musikari eta ekoizle oso interesgarriak.Haien ekarpena ere diskoaren alde egiteko bestearrazoi nagusia da. Lerro hauek musika denda ba-tean irakurtzen ari bazara, bila ezazu gainerako dis-koen artean. Eta ez badago, eskatu. Itxaroteak me-rezi du eta.

ESKUZ LURRARI

Pello Ramirez

Elkar

Pello Ramirezek bakarkako bigarren lana aurkeztendigu: “Eskuz lurrari”. Disko honen kontzeptua instru-mentala da; akordeoia, txeloa eta pianoa ditu ardatz.

FANDANGO-HABANA SESSIONS

Kepa Junkera / Rolando Luna

Discmedia

Kubako Habana hirian grabatu zen osorik 2009ko api-rilean, kalitatea eta freskotasuna gainezka dituen albumhonek, Kepa Junkeraren soinu txikia eta doinuak ditu.

SUBIZA

Delorean

Mushroom Pillow

Nafarroako izen bereko herrian grabatu dute diskoa etaYeah Yeah Yeahs eta TV On The Radio taldeetako inge-niari Chris Coadyk egin dizkie nahasketak New Yorken.

MALATU

Malatu

Gaztelupeko Hotsak

Musikari anitzeko talde arabarrak bere lehenengo disko-an euskal kantagintzari jazza, bossa eta erritmo afrokari-bearrei keinu egiten diete, emaitza berritzailea sortuz.

Page 28: Kirmen - Postdata - Elkarpostdata.elkar.eus/wp-content/uploads/2015/02/elkar_aldizkaria_19.pdf · Harkaitz Cano, Luisa Etxenike, Ramiro Pinilla, ... uda- berri honetan ... pero hay