HORTZ ERRADIOLOGIA
-
Upload
juan-ramon-velilla -
Category
Documents
-
view
248 -
download
7
description
Transcript of HORTZ ERRADIOLOGIA
HORTZ HORTZ ERRADIOLOGIAERRADIOLOGIA
AHO ETA HORTZEN HIGIENEAAHO ETA HORTZEN HIGIENEAGOI MAILAKO HEZIKETA ZIKLOAGOI MAILAKO HEZIKETA ZIKLOA
MATERIAREN OSAGAIAKMATERIAREN OSAGAIAK
�� Materia zati txikiagotan banatzen da:Materia zati txikiagotan banatzen da:
�� MOLEKULAK: Sustantzia baten banaketa MOLEKULAK: Sustantzia baten banaketa metodo fisikoen bitartez.metodo fisikoen bitartez.
�� ATOMOAK: molekulen banaketa metodo ATOMOAK: molekulen banaketa metodo kimiko eta fisikokimikoen bitartez.kimiko eta fisikokimikoen bitartez.
MATERIAREN OSAGAIAKMATERIAREN OSAGAIAK
�� ATOMOAK: bi zatian banatzen dira:ATOMOAK: bi zatian banatzen dira:�� NukleoaNukleoa�� Kortika (corteza):Kortika (corteza):
�� ElektroiakElektroiak
ElektroiakElektroiak
�� Karga elektriko negatiboa dute. (Karga elektriko negatiboa dute. (--)) �� Nukleo inguruko orbitatan antolatzen dira.Nukleo inguruko orbitatan antolatzen dira.�� Nukleoan hainbat protoi (+) Nukleoan hainbat protoi (+) --kortikan kortikan
hainbat elektroi(hainbat elektroi(--)) �� Beraz atomoa neutroa da.Beraz atomoa neutroa da.
Helio atomoa:Helio atomoa:
ElektroiakElektroiak
�� Orbita sakon batetik bestera pasatzeko Orbita sakon batetik bestera pasatzeko (nukleotik urrutiago) energia bat aplikatu (nukleotik urrutiago) energia bat aplikatu behar zaio. Horren bitartez elektroiak behar zaio. Horren bitartez elektroiak nukleoarekiko duen erakargarritasuna nukleoarekiko duen erakargarritasuna konpensantzen da.konpensantzen da.
�� Elektroiak alderantzizko bidea egiten Elektroiak alderantzizko bidea egiten badu, kasu honetan energia liberatuko du.badu, kasu honetan energia liberatuko du.
Energia liberazioaEnergia liberazioa
ElektroiakElektroiak
�� Energia hori, kuanto izeneko multzo Energia hori, kuanto izeneko multzo zatiezinetan antolatzen da.zatiezinetan antolatzen da.
�� Kuantoak espazioan zehar zabaltzen dira Kuantoak espazioan zehar zabaltzen dira uhinak eginez: UHIN uhinak eginez: UHIN ELEKTROMAGNETIKOAKELEKTROMAGNETIKOAK
Uhin elektromagnetikoakUhin elektromagnetikoak
�� Energia garraiatzen dute sistema batetik Energia garraiatzen dute sistema batetik bestera.bestera.
�� Uhin desberdinak daude bere uhin Uhin desberdinak daude bere uhin luzeraren araberaluzeraren arabera
Uhin elektromagnetiko desberdinakUhin elektromagnetiko desberdinak
�� Radioa:Radioa:�� Uhin luzea: 1 kmUhin luzea: 1 km�� Erdiko onda (onda media): 300 mErdiko onda (onda media): 300 m�� Uhin motza: 30 mUhin motza: 30 m
�� Mikrouhinak: 1 zmMikrouhinak: 1 zm�� Argia: 0,5 Argia: 0,5 µµmm�� Ultramorea: 0,1 Ultramorea: 0,1 µµmm�� X izpiak: 10X izpiak: 10--8 8 zmzm
Sarkortasun(penetrazio) Sarkortasun(penetrazio) ahalmenaahalmena
�� Uhin txikiek duten ahalmena da, hau da:Uhin txikiek duten ahalmena da, hau da:�� Uhin luzera zenbat eta txikiagoa, orduan Uhin luzera zenbat eta txikiagoa, orduan
eta sarkorragoak dira.eta sarkorragoak dira.�� Oztopo fisikoak igarotzeko ahalmena.Oztopo fisikoak igarotzeko ahalmena.
�� Ehun biziak gainditu.Ehun biziak gainditu.�� Ehunetan alterazioak sortu, batzuetan Ehunetan alterazioak sortu, batzuetan
kaltegarriak izanik.kaltegarriak izanik.
X IZPIAKX IZPIAK
�� Zer dira:Zer dira:�� Uhin eletromagnetiko mota bat dira.Uhin eletromagnetiko mota bat dira.�� Energia altua dute, beraz frekuentzia altuko Energia altua dute, beraz frekuentzia altuko
uhinak dira. Hau da sarkorrak. uhinak dira. Hau da sarkorrak. �� Materia organikoa zeharkatu dezakete.Materia organikoa zeharkatu dezakete.
SORRERASORRERA
�� 1895 urtean Wilhem Conrad Roentgen1895 urtean Wilhem Conrad Roentgen--ek asmatu zituen ek asmatu zituen kasualidadez.kasualidadez.
�� Sarkortasun ahalmena duen erradiazio Sarkortasun ahalmena duen erradiazio elektromagnetikoa da.elektromagnetikoa da.�� Uhinak eginez desplazatzen dira espaziotik.Uhinak eginez desplazatzen dira espaziotik.�� Bere uhin luzera txikia da, beraz energia oso haundia dute.Bere uhin luzera txikia da, beraz energia oso haundia dute.�� Ionizatzaileak diraIonizatzaileak dira: materiaren kontra kolisionatzean, elektroiak : materiaren kontra kolisionatzean, elektroiak
askatu egiten dira, materia ionizatuz (askatu egiten dira, materia ionizatuz (--).).�� Ionizazioak ehun biologikotan aldaketak probokatzen ditu.Ionizazioak ehun biologikotan aldaketak probokatzen ditu.
x izpien historiax izpien historia
http://youtu.be/opz4ijQgTaA
X IZPIEN SORRERAX IZPIEN SORRERA
�� Elektroiak, atomo batekin kolisionatzen Elektroiak, atomo batekin kolisionatzen duenean fenomeno desberdinak sortuko duenean fenomeno desberdinak sortuko dira:dira:
�� Elektroia gelditu egiten da edo desbiatu. Elektroia gelditu egiten da edo desbiatu. Ondorioz, energia galduko du: GELDITZE Ondorioz, energia galduko du: GELDITZE RADIAZIOA RADIAZIOA --RADIACION DE FRENADO.RADIACION DE FRENADO.
�� Atomoaren beste elektroi batekin txoke Atomoaren beste elektroi batekin txoke egin eta ondorioz atomo hori beste egin eta ondorioz atomo hori beste goragoko orbitara desplazatu. RADIAZIO goragoko orbitara desplazatu. RADIAZIO KARAKTERISTIKOAKARAKTERISTIKOA
X IZPIEN SORRERAX IZPIEN SORRERA
�� X IZPIAK, Gelditze radiazioa eta radiazio X IZPIAK, Gelditze radiazioa eta radiazio karakteristiko fenomenoen ondorioz karakteristiko fenomenoen ondorioz sortzen dira.sortzen dira.
X izpien formakuntzaX izpien formakuntza
�� Tubo huts baten barruan sortzen dira. Tubo huts baten barruan sortzen dira. COOLIDGE COOLIDGE TUBOATUBOA
�� Tubo huts horren barruan Anodo(+) bat eta katodo(Tubo huts horren barruan Anodo(+) bat eta katodo(--) bat ) bat kokatzen dira.kokatzen dira.
�� Horien inguruan kristalezko enboltorio batHorien inguruan kristalezko enboltorio bat�� Bertan, elektroiak abiadura oso haundiz garraiatzen dira Bertan, elektroiak abiadura oso haundiz garraiatzen dira
katodotik(katodotik(--), anodo (+) batera.), anodo (+) batera.
�� KATODOA: KATODOA: �� Filamentu fin bat da.Filamentu fin bat da.�� Bertatik korronte elektriko (mA) bat igarotzen Bertatik korronte elektriko (mA) bat igarotzen
da, filamentua berotuz.da, filamentua berotuz.�� Energia horren ondorioz eEnergia horren ondorioz e-- askatzen diraaskatzen dira�� Potentzial diferentzia dela eta ePotentzial diferentzia dela eta e-- askeak askeak
abiadura haundiz anodoaren kontra joango abiadura haundiz anodoaren kontra joango dira.dira.
�� ANODOA:ANODOA:�� Tungsteno, Wolframioz edo Kuprez osatuta Tungsteno, Wolframioz edo Kuprez osatuta
dago.dago.�� Bertara eBertara e-- abiadura haundiz iritsiko dira; abiadura haundiz iritsiko dira;
kolisioen ondorioz energia asko askatuko da:kolisioen ondorioz energia asko askatuko da:�� %99 bero modua askatzen da.%99 bero modua askatzen da.�� % 1 X izpi bezala (gelditze radiazioa eta radiazio % 1 X izpi bezala (gelditze radiazioa eta radiazio
karakteristikoraen ondorioz)karakteristikoraen ondorioz)
X izpiak sortzekoX izpiak sortzeko……
�� Anodoaren kontra txoke egiterakoan bi Anodoaren kontra txoke egiterakoan bi ondorio sortzen dira:ondorio sortzen dira:�� %99: beroa%99: beroa�� %1: X izpiak%1: X izpiak
�� Sortzen den beroa neutralizatzeko, tubo Sortzen den beroa neutralizatzeko, tubo barneko kristala olioz inguratuta dago.barneko kristala olioz inguratuta dago.
X izpien sorreraX izpien sorrera
�� Anodoan x izpiak direkzio guztietan Anodoan x izpiak direkzio guztietan irtetzen dira, tuboaren barruan. Horregatik irtetzen dira, tuboaren barruan. Horregatik berunez inguratuta dago parte batean berunez inguratuta dago parte batean ezik:ezik:
�� Parte txiki hori izango da x izpien irteera Parte txiki hori izango da x izpien irteera puntua.puntua.
http://youtu.be/CJ7uhFfZ8xc
X izpien sorreraren faktoreakX izpien sorreraren faktoreak
Zenbat eta korrontearen Zenbat eta korrontearen intentsitateaintentsitatea haundiagoa haundiagoa izan (milianperiotan) orduan eta elektroi aske izan (milianperiotan) orduan eta elektroi aske gehiago. gehiago. Radiazio kantitate haundiagoa.Radiazio kantitate haundiagoa.
Zenbat eta Zenbat eta voltajevoltaje haundiagoa, anodo eta haundiagoa, anodo eta katodoaren arteko potentzial diferentzia katodoaren arteko potentzial diferentzia haundiagoa, beraz elektroia indar haundiagoz haundiagoa, beraz elektroia indar haundiagoz eragingo dute anodoan. eragingo dute anodoan. Radiazio kalitate Radiazio kalitate haundiagoa (Sarkorragoak)haundiagoa (Sarkorragoak)
Kalitatezko erradiografia lortzeko Kalitatezko erradiografia lortzeko parametroakparametroak
�� Milianperiajea eta kilovoltajea kontrolatuko Milianperiajea eta kilovoltajea kontrolatuko ditugu:ditugu:�� Objetuaren zabalera eta dentsitatearen arabera.Objetuaren zabalera eta dentsitatearen arabera.�� Erradiografiatu bahi dugun objetuaren tamainuaren Erradiografiatu bahi dugun objetuaren tamainuaren
arabera.arabera.�� Pelikula eta objetoaren arteko distantziaren arabera.Pelikula eta objetoaren arteko distantziaren arabera.�� ……
�� Exposizio denbora: Exposizio denbora: �� Erradiazioaren aurrean kokatzen garen denbora. Erradiazioaren aurrean kokatzen garen denbora.
Horretarako kronometro edo tenporizadore bat Horretarako kronometro edo tenporizadore bat egoten da.egoten da.
�� KALITATEAKALITATEA: : �� Hortz erradiologian 65Hortz erradiologian 65--100 Kv erabiltzen dira.100 Kv erabiltzen dira.�� Honen bitartez erradiazioaren penetrazio ahalmena kontrolatzen Honen bitartez erradiazioaren penetrazio ahalmena kontrolatzen
dugu.dugu.�� Dentsitate gutxiko estrukturak (Hortz mamia): BELTZEZDentsitate gutxiko estrukturak (Hortz mamia): BELTZEZ�� Dentsitate haundiko estrukturak (esmaltea, obturazioak): Dentsitate haundiko estrukturak (esmaltea, obturazioak):
TXURIZTXURIZ
Kalitatezko erradiografia lortzeko Kalitatezko erradiografia lortzeko parametroakparametroak
�� KANTITAEAKANTITAEA: : �� Milianperiajearen bitartez determinatzen da.Milianperiajearen bitartez determinatzen da.�� Exposizio denborarekin erlazionatzen da:Exposizio denborarekin erlazionatzen da:
�� > intentsitatea > intentsitatea -- < exposizio denbora< exposizio denbora�� < intentsitatea < intentsitatea -- > exposizio denbora> exposizio denbora
�� Normalean odontologian 5 Normalean odontologian 5 -- 20 mA erabiltzen dira, 20 mA erabiltzen dira, exposizio denbora asko laburtuz.exposizio denbora asko laburtuz.
Kalitatezko erradiografia lortzeko Kalitatezko erradiografia lortzeko parametroakparametroak
Erradiazio motak kontsultanErradiazio motak kontsultan
�� Erradiazio Erradiazio primarioaprimarioa::�� Zuzenenan aparatuak ematen duena.Zuzenenan aparatuak ematen duena.
�� Erradiazio Erradiazio sekundarioasekundarioa::�� Erraitutako objetuek isladatzen dutena.Erraitutako objetuek isladatzen dutena.
�� X izpiak guztiz desagertzen dira bere X izpiak guztiz desagertzen dira bere sorrera desaktibatzen denean. Bere sorrera desaktibatzen denean. Bere efektua, exposizio denbora dirauen efektua, exposizio denbora dirauen bitartean izaten dute.bitartean izaten dute.
X izpien ezaugarriakX izpien ezaugarriak
�� Ikustezinak dira. Ikustezinak dira. �� Efektu fotokimikoa produzitzen dute.Efektu fotokimikoa produzitzen dute.
�� Zilar bromuroarekin erreakzionatzean, pelikulak Zilar bromuroarekin erreakzionatzean, pelikulak inpresionatzen dituzte, irudiak sortuz.inpresionatzen dituzte, irudiak sortuz.
�� Materia zeharkatzen dute.Materia zeharkatzen dute.�� Materia zeharkatzean, interakzio atomikoa Materia zeharkatzean, interakzio atomikoa
sortzen dituzte; materia ionizatzen dute (sortzen dituzte; materia ionizatzen dute (--)) �� Ionizazio horrek, ehun bizietan kalteak sortu Ionizazio horrek, ehun bizietan kalteak sortu
ditzake. ditzake. �� Biologikoki arriskutsuak Biologikoki arriskutsuak
ERRADIAZIOAREN NEURKETA: ERRADIAZIOAREN NEURKETA: DOSIMETRIADOSIMETRIA
�� Erradiazio elektromagnetikoa arriskutsua izan Erradiazio elektromagnetikoa arriskutsua izan daitekenez, beharrezkoa da jasotzen den dosia daitekenez, beharrezkoa da jasotzen den dosia neurtzea.neurtzea.
�� DOSIMETRO izeneko aparatu batzu erabiltzen DOSIMETRO izeneko aparatu batzu erabiltzen dira.dira.
�� X izpiekin lan egiten dugunok jasotzen dugun X izpiekin lan egiten dugunok jasotzen dugun dosiaren neurketa egin behar dugu:dosiaren neurketa egin behar dugu:
�� 2 dosimetro mota daude:2 dosimetro mota daude:�� Area neurketa edo lan eremuaren neurketa: AREA Area neurketa edo lan eremuaren neurketa: AREA
DOSIMETROADOSIMETROA�� Norberak jasotako dosiaren neurketa: DOSIMETRO Norberak jasotako dosiaren neurketa: DOSIMETRO
PERTSONALAPERTSONALA
ERRADIAZIO IONIZANTEEN ERRADIAZIO IONIZANTEEN EFEKTU BIOLOGIKOAKEFEKTU BIOLOGIKOAK
�� Erradiologia: Erradiologia:
�� Ehun bizietan gertatzen diren fenomenoak, Ehun bizietan gertatzen diren fenomenoak, erradiazio ionizanteak emandako energia jaso erradiazio ionizanteak emandako energia jaso ondoren, aztertzen dituen zientzia da.ondoren, aztertzen dituen zientzia da.
Erradiazioaren ezaugarriakErradiazioaren ezaugarriak
�� ProbabilistikoaProbabilistikoa da:da:�� Erradiazioak zelulekin dituen interakzioak Erradiazioak zelulekin dituen interakzioak
zorizkoak dira; Erradiazioak zelula batekin zorizkoak dira; Erradiazioak zelula batekin interakziona dezake ala ez; era berean interakziona dezake ala ez; era berean interakzionatzen badu mina proboka dezake interakzionatzen badu mina proboka dezake ala ez.ala ez.
�� Ez da Ez da selektiboaselektiboa: : �� Erradiazioak ez du afinitaterik ehun batekin Erradiazioak ez du afinitaterik ehun batekin
edo beste batekin.edo beste batekin.
Erradiazioaren ezaugarriakErradiazioaren ezaugarriak
�� Lesio inespezifikoak sortzen ditu:Lesio inespezifikoak sortzen ditu:�� Erradiazioak sortzen dituen lesioak ez dira Erradiazioak sortzen dituen lesioak ez dira
zuzenenan identifikatzen, beste agente batek zuzenenan identifikatzen, beste agente batek sortu ditzakeen lesioak izaten dira.sortu ditzakeen lesioak izaten dira.
�� Lesio Lesio latenteaklatenteak sor ditzake: sor ditzake: �� Erradiazioak sortzen dituen lesioak, denbora Erradiazioak sortzen dituen lesioak, denbora
epe baten ondoren agertzen dira; jasotako epe baten ondoren agertzen dira; jasotako dosiaren arabera, latentzia epea minutu dosiaren arabera, latentzia epea minutu gutxikoa izan daiteke, aste batzukoa edo urte gutxikoa izan daiteke, aste batzukoa edo urte askotakoa.askotakoa.
Erradiazioaren ezaugarriakErradiazioaren ezaugarriak
�� Beti dira lesiboak:Beti dira lesiboak:�� Erradiazioak zelulekin interakzionatzean beti Erradiazioak zelulekin interakzionatzean beti
sortzen ditu lesioak edota min zelularra. sortzen ditu lesioak edota min zelularra. �� Batzutan lesibitate hau onuragarritzat Batzutan lesibitate hau onuragarritzat
kontsidera dezakegu. Adib: erradioterapia kontsidera dezakegu. Adib: erradioterapia tratamenduak.tratamenduak.
Erradiazioaren efektuakErradiazioaren efektuak
�� Efektu Efektu ezez estokastikoakestokastikoak::�� Min zelularra dosi jakin bat gainditzean Min zelularra dosi jakin bat gainditzean
probokatzen dituztenak dira.probokatzen dituztenak dira.�� Zenbat eta dosi haundiagoa, mina grabeagoa.Zenbat eta dosi haundiagoa, mina grabeagoa.�� Lesio hauek berehala agertzen dira.Lesio hauek berehala agertzen dira.�� Adibidez: kristalinoaren opazidadea, Adibidez: kristalinoaren opazidadea,
eritemakeritemak……
Erradiazioaren efektuakErradiazioaren efektuak
�� Efektu Efektu estokastikoakestokastikoak edo edo deterministakdeterministak::�� Ez dute dosi minimo bat behar lesio bat Ez dute dosi minimo bat behar lesio bat
probokatzeko. probokatzeko. �� Zenbat eta dosi haundiagoa, orduan eta aukera Zenbat eta dosi haundiagoa, orduan eta aukera
gehiago.gehiago.�� Lesio hauek agertzen badira, beti dira grabeak.Lesio hauek agertzen badira, beti dira grabeak.�� Lesioa hauek ez dira berehala agertzen, denbora luze Lesioa hauek ez dira berehala agertzen, denbora luze
bat pasa daiteke.bat pasa daiteke.�� Adibidez: minbiziak, ondorengoen malformazioak, Adibidez: minbiziak, ondorengoen malformazioak,
mutazio genetikoakmutazio genetikoak……
Erradiazioaren efektuakErradiazioaren efektuak
�� Efektu Efektu estokastikoakestokastikoak bi motatakoak izan bi motatakoak izan daitezke:daitezke:�� Efektu Efektu somatikoaksomatikoak: (erradiazioa jaso duen pertsionan : (erradiazioa jaso duen pertsionan
agertuko dira):agertuko dira):�� Tumoreak.Tumoreak.�� Zaharkuntza goiztiarra.Zaharkuntza goiztiarra.�� Fetoaren garapenaren anormalidadeak.Fetoaren garapenaren anormalidadeak.�� Erantzun inmunologikoaren supresioa.Erantzun inmunologikoaren supresioa.
�� Efektu Efektu genetikoak genetikoak (gure ondorengoetan agertuko (gure ondorengoetan agertuko dira):dira):�� Mutazio puntualak.Mutazio puntualak.�� ADN molekularen aldaketa haundiak.ADN molekularen aldaketa haundiak.
Erradiazioaren efektuakErradiazioaren efektuak
ErradiosentsibilitateaErradiosentsibilitatea
�� Ehun batek erradiazio ionizantearen Ehun batek erradiazio ionizantearen aurrean izan dezakeen afektazio neurria aurrean izan dezakeen afektazio neurria da. da.
�� Ehunak izan daitezke hortaz:Ehunak izan daitezke hortaz:�� ErradiosensibleakErradiosensibleak: erradiazio gutxi jasota : erradiazio gutxi jasota
aldaketa ugari izango ditu.aldaketa ugari izango ditu.�� ErradioerresistenteakErradioerresistenteak: Erradiazio asko behar : Erradiazio asko behar
du aldaketak izateko.du aldaketak izateko.
ErradiosentsibilitateaErradiosentsibilitatea
�� BERGONEBERGONE--TRIBONDEAUTRIBONDEAU--renren legeaklegeak�� Zelula baten aktibitate erreproduktiboa zenbat Zelula baten aktibitate erreproduktiboa zenbat
eta altuago izan orduan eta eta altuago izan orduan eta erradiosentsibleagoa izango da.erradiosentsibleagoa izango da.
�� Zelula baten etorkizunean zatiketa ugari Zelula baten etorkizunean zatiketa ugari gertatuko badira, orduan eta gertatuko badira, orduan eta erradiosentsibleagoa. erradiosentsibleagoa.
�� Zelula bat zenbat eta diferentziazio txikiagoa Zelula bat zenbat eta diferentziazio txikiagoa izan orduan eta erradiosentsibleagoa.izan orduan eta erradiosentsibleagoa.
ErradiosentsibilitateaErradiosentsibilitatea
�� Erradiosentsibilitatearen eskala:Erradiosentsibilitatearen eskala:�� Oso erradiosentsibleakOso erradiosentsibleak: leukozitoak, eritroblastoak, : leukozitoak, eritroblastoak,
espermatogoniak.espermatogoniak.�� Erradiosentsibilitate erlatiboaErradiosentsibilitate erlatiboa: mielozitoak, : mielozitoak,
epidermiseko zelula basalak, hestearen zelulak..epidermiseko zelula basalak, hestearen zelulak..�� Erdiko erradiosentsibilitateaErdiko erradiosentsibilitatea: zelula endotelialak, : zelula endotelialak,
espermatozitoak, osteoblastoakespermatozitoak, osteoblastoak……�� Erradioerresistentzia erlatiboaErradioerresistentzia erlatiboa: espermatozoideak, : espermatozoideak,
eritrozitoak, eritrozitoak, �� Oso erradioerresistenteakOso erradioerresistenteak: neuronak, zelula : neuronak, zelula
muskularrakmuskularrak……
GORPUTZAREN ETA GORPUTZAREN ETA ORGANOEN ERANTZUNAORGANOEN ERANTZUNA
�� Sistema baten erantzuna, konposatzen duten ehunen Sistema baten erantzuna, konposatzen duten ehunen erradiosentsibilitatearen araberakoa izango da.erradiosentsibilitatearen araberakoa izango da.
�� Erantzun morfologikoa, 2 fasetan gertatzen da:Erantzun morfologikoa, 2 fasetan gertatzen da:�� Berehalako aldaketakBerehalako aldaketak: :
�� Irradiazio jaso eta hurrengo sei hilabetekoan gertatzen dira.Irradiazio jaso eta hurrengo sei hilabetekoan gertatzen dira.�� Jasotako dosiaren arabera, efektuak izango dira :Jasotako dosiaren arabera, efektuak izango dira :
�� ERREBERTSIBLEAKERREBERTSIBLEAK�� IRREBERTSIBLEAK.IRREBERTSIBLEAK.
�� Alterazio tipikoak:Alterazio tipikoak:�� Inflamazioak.Inflamazioak.�� EdemakEdemak�� Hemorragiak.Hemorragiak.
�� Aldaketa berantiarrakAldaketa berantiarrak: irradiazioa jaso eta sei hilabete baino : irradiazioa jaso eta sei hilabete baino beranduago gertatzen dira. Izango dira:beranduago gertatzen dira. Izango dira:
�� Permanenteak.Permanenteak.�� Irrebertsibleak.Irrebertsibleak.�� Progresiboak.Progresiboak.
�� Alterazio tipikoak:Alterazio tipikoak:�� Fibrosiak.Fibrosiak.�� AtrofiakAtrofiak�� Ultzerazioak.Ultzerazioak.�� NekrosiakNekrosiak
GORPUTZAREN ETA GORPUTZAREN ETA ORGANOEN ERANTZUNAORGANOEN ERANTZUNA
�� Efektu errebertsibleak:Efektu errebertsibleak:�� Sendaketa gertzen da, bi mekanismo posible:Sendaketa gertzen da, bi mekanismo posible:
�� ErregenerazioaErregenerazioa: Zauritutako zelulak, bere : Zauritutako zelulak, bere identikoengatik ordezkatzen dira, organoaren identikoengatik ordezkatzen dira, organoaren aurreko forma eta funtzioa errekuperatuz.aurreko forma eta funtzioa errekuperatuz.
�� ErreparazioaErreparazioa: Zauritutako zelulak beste zelula : Zauritutako zelulak beste zelula desberdin batzuekin ordezkatzen dira, fibrosi bat desberdin batzuekin ordezkatzen dira, fibrosi bat sortuz (cicatriz). Sendaketa ez da guztiz ematen.sortuz (cicatriz). Sendaketa ez da guztiz ematen.
GORPUTZAREN ETA GORPUTZAREN ETA ORGANOEN ERANTZUNAORGANOEN ERANTZUNA�� Sistema hematopoietikoa (odol sistema):Sistema hematopoietikoa (odol sistema):
�� Hezur muina eta linfoziotoak: oso erradiosentsibleakHezur muina eta linfoziotoak: oso erradiosentsibleak
�� Larruazala:Larruazala:�� Epidermis: oso erradiosentsibleak.Epidermis: oso erradiosentsibleak.
�� Ugalketa Sistema:Ugalketa Sistema:�� Gizonezkoak: Gizonezkoak:
�� Espermatogoniak eta espermatozitoak: oso Espermatogoniak eta espermatozitoak: oso erradiosentsibleak. ANTZUTASUNAerradiosentsibleak. ANTZUTASUNA
�� Sistema hormonala: oso erradioerresistentea: Sistema hormonala: oso erradioerresistentea: ezaugarri maskulinoak mantendu.ezaugarri maskulinoak mantendu.
�� Emakumezkoak:Emakumezkoak:�� Obarioa: oso erradirresistenteak.Obarioa: oso erradirresistenteak.�� Sistema hormonala: (Obariaoan)Sistema hormonala: (Obariaoan)-- oso oso
erradiosentsibleak: ezaugarri femeninoak galdu.erradiosentsibleak: ezaugarri femeninoak galdu.
GORPUTZAREN ETA GORPUTZAREN ETA ORGANOEN ERANTZUNAORGANOEN ERANTZUNA
�� BEGIA:BEGIA:�� Kristalinoa: oso erradiosentsibleak Kristalinoa: oso erradiosentsibleak –– kataratak.kataratak.
�� Sistema nerbioso zentrala:Sistema nerbioso zentrala:�� Oso erradioerresistentea.Oso erradioerresistentea.�� Dosi altuenak behar dira alterazioak lortzeko.Dosi altuenak behar dira alterazioak lortzeko.
GORPUTZAREN ETA GORPUTZAREN ETA ORGANOEN ERANTZUNAORGANOEN ERANTZUNA
�� Erantzun organiko totala:Erantzun organiko totala:�� Irradiazio sindromea (gorputz osoak jasotzen du Irradiazio sindromea (gorputz osoak jasotzen du
irradiazioa):irradiazioa):�� Akutua: Dosiaren arabera: heriotzaAkutua: Dosiaren arabera: heriotza�� Kronikoa:3 fasetan ikusten da:Kronikoa:3 fasetan ikusten da:
1.1. Etapa prodromikoa: goragaleak (nausea), Etapa prodromikoa: goragaleak (nausea), bomitoak, diarreak. Minutuak edo egunak iraun bomitoak, diarreak. Minutuak edo egunak iraun ditzake.ditzake.
2.2. Latentzia etapa: sukarra, deshidratazioa, diarrea Latentzia etapa: sukarra, deshidratazioa, diarrea latzak.latzak.
3.3. Gaixotasun etapa: gehien sufritu duen sistemaren Gaixotasun etapa: gehien sufritu duen sistemaren arabera.arabera.
ENBRIOI ETA FETOAREN ENBRIOI ETA FETOAREN ERANTZUNAERANTZUNA
�� Enbrioia: 6 aste baino gutxiagoEnbrioia: 6 aste baino gutxiago�� Fetoa: 6 aste baino gehiago.Fetoa: 6 aste baino gehiago.�� Efektuak:Efektuak:
�� HeriotzaHeriotza�� Anomalia kongenitoak (jaiotzean)Anomalia kongenitoak (jaiotzean) �� Anomalia kongenito berantiarrak: jaio eta Anomalia kongenito berantiarrak: jaio eta
denbora epe baten ondoren agertzuko denbora epe baten ondoren agertzuko direnak.direnak.
7 asteko fetoa
ENBRIOI ETA FETOAREN ENBRIOI ETA FETOAREN ERANTZUNAERANTZUNA
�� 22--3 lehenengo astetan: 3 lehenengo astetan: �� HeriotzaHeriotza�� Bizirik badiraute, anomalia gutxi, ordea.Bizirik badiraute, anomalia gutxi, ordea.
�� 44--11 aste:11 aste:�� Anomalia latzak: eskeletoa eta SNZ.Anomalia latzak: eskeletoa eta SNZ.
�� 1111--16 aste:16 aste:�� Atzerapen mentala eta mikrozefalia.Atzerapen mentala eta mikrozefalia.
�� 20 aste edo gehiago:20 aste edo gehiago:�� Defektu funtzionalak.Defektu funtzionalak.
BABES ERRADIOLOGIKOABABES ERRADIOLOGIKOA
�� Babes erradiologikoaBabes erradiologikoa: pertsonen, bere : pertsonen, bere ondorengoen eta gizatasuna orokorrean ondorengoen eta gizatasuna orokorrean erradiazio ionizatzaileengandik babestea.erradiazio ionizatzaileengandik babestea.
�� Nazioarteko Erakundeak sortu dira honetarako: Nazioarteko Erakundeak sortu dira honetarako: ICRPICRP (Int. Comission of Radiologic Protection). (Int. Comission of Radiologic Protection). Helburuak:Helburuak:
�� Efektu ez estokastikoen agerpena deuseztea.Efektu ez estokastikoen agerpena deuseztea.�� Efektu estokastikoak ahal den neurrian limitatzea.Efektu estokastikoak ahal den neurrian limitatzea.
BABES ERRADIOLOGIKOABABES ERRADIOLOGIKOA
�� ICPRICPR--ren helburuak nola lortu?ren helburuak nola lortu?1.1. Erradiazioaren erabilpena ez bada guztiz Erradiazioaren erabilpena ez bada guztiz
justifikatua, ez litzakete erabili behar. Sortu justifikatua, ez litzakete erabili behar. Sortu daitezken kalteak, lortzen den onura baino daitezken kalteak, lortzen den onura baino txikiagoak dira.txikiagoak dira.
2.2. Erradiazioen erabilpena ahalik eta dosi bajuenekin Erradiazioen erabilpena ahalik eta dosi bajuenekin erabiliko dira, nahi den helburua lortu ahal izateko.erabiliko dira, nahi den helburua lortu ahal izateko.
3.3. Pertsonek jasoko duten dosia ez du inoiz, kasu Pertsonek jasoko duten dosia ez du inoiz, kasu bakoitzean, aurreikusi diren limiteak gaindituko.bakoitzean, aurreikusi diren limiteak gaindituko.
BABES ERRADIOLOGIKOABABES ERRADIOLOGIKOA
�� Babes neurri orokorrak:Babes neurri orokorrak:�� DISTANTZIADISTANTZIA: Operadorea eta Rx iturriaren : Operadorea eta Rx iturriaren
arteko distantzia zenbat eta haundiagoa izan arteko distantzia zenbat eta haundiagoa izan orduan eta Rxorduan eta Rx--en intzidentzia txikiagoa.en intzidentzia txikiagoa.
�� DENBORADENBORA: Operazio denbora zenbat eta : Operazio denbora zenbat eta bajuago erabiliz, jasoko den dosia bajuagoa bajuago erabiliz, jasoko den dosia bajuagoa izango da.izango da.
�� BLINDAJEABLINDAJEA: Aurreko bi baldintzak ezin : Aurreko bi baldintzak ezin badira bete, bitarteko material bat erabili badira bete, bitarteko material bat erabili behar da, Rx iturria eta operadorearen artean.behar da, Rx iturria eta operadorearen artean.
BABES ERRADIOLOGIKOABABES ERRADIOLOGIKOA
�� Dosi limitazioak:Dosi limitazioak:�� Langile expuestoak*: 100 mSv Langile expuestoak*: 100 mSv –– 5 urtetan5 urtetan
�� 50 mSv urte bakar batean gainditu gabe.50 mSv urte bakar batean gainditu gabe.
�� Publikoa: 1 mSv urteko.Publikoa: 1 mSv urteko.�� Ikasleak:Ikasleak:
�� <16 urte: 1 mSv/urteko.<16 urte: 1 mSv/urteko.�� 1616--18: 6 mSv/urteko.18: 6 mSv/urteko.�� >18 urte:>18 urte:
* Haurdun gelditzen diren langileak, publiko bezala kontsideratzen dira.
BABES ERRADIOLOGIKOABABES ERRADIOLOGIKOA
�� Lan eremuak:Lan eremuak:�� Eremu kontrolatua:Eremu kontrolatua:
�� Dosi altuak jaso daitezke.Dosi altuak jaso daitezke.�� Babes neurri espezifikoak jarraitzen diraBabes neurri espezifikoak jarraitzen dira�� Trebol berde batekin adierazten da leku ikusgarrietanTrebol berde batekin adierazten da leku ikusgarrietan
BABES ERRADIOLOGIKOABABES ERRADIOLOGIKOA
�� Lan eremuak:Lan eremuak:�� Zaindutako Eremua (zona vigilada):Zaindutako Eremua (zona vigilada):
�� Eremu kontrolatua ez izanik dosiak jaso daitezke.Eremu kontrolatua ez izanik dosiak jaso daitezke.�� Trebol gris batekin adierazten da leku ikusgarrietanTrebol gris batekin adierazten da leku ikusgarrietan
BABES ERRADIOLOGIKOABABES ERRADIOLOGIKOA
�� Zaintza Dosimetrikoa:Zaintza Dosimetrikoa:�� Langile batek jasotako dosia zenbatzen du.Langile batek jasotako dosia zenbatzen du.�� Lan eremuan erabiltzen den babesaren adierazlea da.Lan eremuan erabiltzen den babesaren adierazlea da.
�� Arauak:Arauak:�� Lan orduetan beti gainean eraman behar da.Lan orduetan beti gainean eraman behar da.�� Bular altueran jarri behar da.Bular altueran jarri behar da.�� Lan eguna bukatzean kendu eta leku babestu batean utzi.Lan eguna bukatzean kendu eta leku babestu batean utzi.�� Ez utzi eguzkitan, kalefakzio gainean eta TEz utzi eguzkitan, kalefakzio gainean eta Tªª altuko lekuetan.altuko lekuetan.�� Hilabetero aztertu behar da dosimetroaHilabetero aztertu behar da dosimetroa
https://www.youtube.com/watch?v=ahaGI-v5RYc
BABES ERRADIOLOGIKOA BABES ERRADIOLOGIKOA KLINIKA ODONTOLOGIKOETANKLINIKA ODONTOLOGIKOETAN�� Hortz kliniketan bi Rx ekipo desberdin Hortz kliniketan bi Rx ekipo desberdin
erabiltzen dira:erabiltzen dira:�� Aho barruko Erradiografiak.Aho barruko Erradiografiak.�� Rx panoramikoak. OrtopantomografiakRx panoramikoak. Ortopantomografiak
BABES ERRADIOLOGIKOA BABES ERRADIOLOGIKOA KLINIKA ODONTOLOGIKOETANKLINIKA ODONTOLOGIKOETAN�� Aho barruko Rx ekipoak:Aho barruko Rx ekipoak:
�� Potentzia txikia dute: 50Potentzia txikia dute: 50--70 Kv eta 670 Kv eta 6--10 mA.10 mA.�� Pazientea ez da normalean hortz ekipotik Pazientea ez da normalean hortz ekipotik
altxa behar.altxa behar.
BABES ERRADIOLOGIKOA BABES ERRADIOLOGIKOA KLINIKA ODONTOLOGIKOETANKLINIKA ODONTOLOGIKOETAN
�� Aho barneko aparatuekin Aho barneko aparatuekin babes neurriakbabes neurriak::�� Ez dira errutinazko Rx egin behar. Justifikatuak izan behar diraEz dira errutinazko Rx egin behar. Justifikatuak izan behar dira
beti; batez ere pazienteak umeak badira.beti; batez ere pazienteak umeak badira.�� Pelikula azkarrenak erabili, exposizio denbora txikitzeko.Pelikula azkarrenak erabili, exposizio denbora txikitzeko.�� Errebelatze prozesua ondo zaindu RxErrebelatze prozesua ondo zaindu Rx--ak ez galtzekoak ez galtzeko--RxRx--ak ak
errepikatu.errepikatu.�� Pelikula pazienteak eutsiko du BETI.Pelikula pazienteak eutsiko du BETI.�� Kasu oso espezifikoetan, operadoreak:Kasu oso espezifikoetan, operadoreak:
�� Ume txiki edo pertsona oso edadetuetan.Ume txiki edo pertsona oso edadetuetan.�� Operadorea, fokotik gutxienez 2 metrotara urrunduko da eta ahal Operadorea, fokotik gutxienez 2 metrotara urrunduko da eta ahal
bada 90bada 90ºº etra 135etra 135ººtara.tara.�� Aurrekoa posible ez bada, berunezko mantala erabiliko du.Aurrekoa posible ez bada, berunezko mantala erabiliko du.�� Disparoa, pulsadore baten bitartez egingo da. (inoiz ez Disparoa, pulsadore baten bitartez egingo da. (inoiz ez
interruptorea).interruptorea).�� Ahal bada hortz ekipoa leku desokupatuetara begira jarri behar Ahal bada hortz ekipoa leku desokupatuetara begira jarri behar
da (pasiloak, eskailerakda (pasiloak, eskailerak……))
BABES ERRADIOLOGIKOA BABES ERRADIOLOGIKOA KLINIKA ODONTOLOGIKOETANKLINIKA ODONTOLOGIKOETAN�� Aho barneko aparatuekin Aho barneko aparatuekin gelen gelen
berezitasunakberezitasunak::�� Adreiluzko paretak nahikoak izaten dira.Adreiluzko paretak nahikoak izaten dira.�� Pladur, beira edota egurrezko manparak Pladur, beira edota egurrezko manparak
badaude, kasuz kasu aztertu behar da.badaude, kasuz kasu aztertu behar da.�� Zorua eta sabaia ez daude babestu beharrik.Zorua eta sabaia ez daude babestu beharrik.�� Ahal izan ezkero hortz ekipoa eta Rx Ahal izan ezkero hortz ekipoa eta Rx
aparatua eremu hutsetara begira kokatu aparatua eremu hutsetara begira kokatu behar da.behar da.
�� Disparadorea, gelatik kanpo jartzen da.Disparadorea, gelatik kanpo jartzen da.
BABES ERRADIOLOGIKOA BABES ERRADIOLOGIKOA KLINIKA ODONTOLOGIKOETANKLINIKA ODONTOLOGIKOETAN�� Ortopantomografia aparatuekin Ortopantomografia aparatuekin babes babes
neurriakneurriak::�� 15 segunduko exposizioa erabiltzen dute.15 segunduko exposizioa erabiltzen dute.�� Pazienteari tiroidea babestuko zaio lepoko Pazienteari tiroidea babestuko zaio lepoko
berezi batekin.berezi batekin.
BABES ERRADIOLOGIKOA BABES ERRADIOLOGIKOA KLINIKA ODONTOLOGIKOETANKLINIKA ODONTOLOGIKOETAN�� Ortopantomografia aparatuen Ortopantomografia aparatuen gelak gelak ::
�� 3 proiekzio desberdinen batura da.3 proiekzio desberdinen batura da.�� Proiekzio bakoitza zentzu desberdin batean Proiekzio bakoitza zentzu desberdin batean
egiten du.egiten du.�� Aparteko gela batean jartzen dira.Aparteko gela batean jartzen dira.
�� Paretetan berunezko txapa fin bat jarri daiteke Paretetan berunezko txapa fin bat jarri daiteke edo,edo,
�� Paretaren loditasuna haunditu.Paretaren loditasuna haunditu.�� Atea eta lehiatilak ere, berunarekin babesten dira.Atea eta lehiatilak ere, berunarekin babesten dira.�� Zorua eta sabaiak ez da beharrezkoa babesteaZorua eta sabaiak ez da beharrezkoa babestea
BABES ERRADIOLOGIKOA BABES ERRADIOLOGIKOA KLINIKA ODONTOLOGIKOETANKLINIKA ODONTOLOGIKOETAN
BABES NEURRIAKBABES NEURRIAK
�� Arau orokorrak:Arau orokorrak:�� Inoiz ez jarri izpien aurrean.Inoiz ez jarri izpien aurrean.�� X izpi tubotik ahalik eta urrutien jarri .X izpi tubotik ahalik eta urrutien jarri .�� Segurtasun eremua honakoa da:Segurtasun eremua honakoa da:
�� Gutxieneko distantzia: 2 metro.Gutxieneko distantzia: 2 metro.�� Beharrezkoa bada gertuago egotea: berunezko mantala jartzea Beharrezkoa bada gertuago egotea: berunezko mantala jartzea
beharrezkoa da.beharrezkoa da.�� Segurtasun angeluak: Tuboarekiko 90Segurtasun angeluak: Tuboarekiko 90ºº--135135ºº
�� Posible den guztietan gelatik irten eta pulsadore baten bitartezPosible den guztietan gelatik irten eta pulsadore baten bitartezaparatua aktibatu.aparatua aktibatu.
�� Posible bada, exposizio denbora txikitxen duten ekipoak erabili:Posible bada, exposizio denbora txikitxen duten ekipoak erabili:DIGITALAK.DIGITALAK.
�� Disparoa egiten den bitartean, gelako sarrera kontrolatu behar Disparoa egiten den bitartean, gelako sarrera kontrolatu behar da.da.
BABES NEURRIAKBABES NEURRIAK�� Umeekin:Umeekin:
�� Bakarrik behar beharrezkoak diren Bakarrik behar beharrezkoak diren erradiografiak atera.erradiografiak atera.
�� Umearen kolaborazioa aztertu behar da.Umearen kolaborazioa aztertu behar da.�� Sistema azkarreko dispositiboak erabiltzea Sistema azkarreko dispositiboak erabiltzea
komeni da.komeni da.�� Babes neurri fisikoak aplikatu behar dira Babes neurri fisikoak aplikatu behar dira
BETI:BETI:�� Berunezko mantala.Berunezko mantala.�� Tiroideko lepokoa.Tiroideko lepokoa.
BABES NEURRIAKBABES NEURRIAK
�� Haurdun dauden emakumeekin:Haurdun dauden emakumeekin:�� Ahal bada erradiografiak deuseztu epe Ahal bada erradiografiak deuseztu epe
honetan.honetan.�� Ezinbestekoa bada:Ezinbestekoa bada:
�� Berunezko mantala.Berunezko mantala.�� Sistema digitalak.Sistema digitalak.
IRUDI ERRADIOGRAFIKOAKIRUDI ERRADIOGRAFIKOAK
�� Irudi erradiografiko batean elementu Irudi erradiografiko batean elementu txuriak, grisak edo beltzak ikusten dira, txuriak, grisak edo beltzak ikusten dira, objetuen dentsitateen arabera.objetuen dentsitateen arabera.
�� Erradiografia bat 2 dientsioko erregistro Erradiografia bat 2 dientsioko erregistro bat da; ez dugu ahaztu behar ateratzen bat da; ez dugu ahaztu behar ateratzen den objetuak 3 dimentsio dituela; hortaz den objetuak 3 dimentsio dituela; hortaz ematen digun informazioa ematen digun informazioa mugatuamugatua da.da.
PELIKULA ERRADIOGRAFIKOAKPELIKULA ERRADIOGRAFIKOAK
�� Pelikula tradizionalak:Pelikula tradizionalak:�� Zelulosa azetato base garden bat da.Zelulosa azetato base garden bat da.�� Gelatina batean suspendituta dauden kristaltxoen Gelatina batean suspendituta dauden kristaltxoen
emultsio sensible batez inguratua.emultsio sensible batez inguratua.�� Pelikula material opako batez inguratzen da:Pelikula material opako batez inguratzen da:
�� Kartulina beltz batek babesten du aurreko guztiaKartulina beltz batek babesten du aurreko guztia�� Berunezko lamina fin bat.Berunezko lamina fin bat.
�� Ertz borobilduak dituzte ahoan erabilgarriak izan Ertz borobilduak dituzte ahoan erabilgarriak izan daitezen.daitezen.
�� Erliebe puntu bat dute, zein aurpegi X izpien kontra Erliebe puntu bat dute, zein aurpegi X izpien kontra jarri behar dugun adierazteko.jarri behar dugun adierazteko.
PELIKULA ERRADIOGRAFIKOAKPELIKULA ERRADIOGRAFIKOAK
�� Pelikula tradizionalak:Pelikula tradizionalak:�� Tamainu desberdineko plakak erabiltzen dira:Tamainu desberdineko plakak erabiltzen dira:
�� 3 x 4 zm (ohikoenak)3 x 4 zm (ohikoenak) �� 2,2 x 3,5 cm.2,2 x 3,5 cm.�� OklusalakOklusalak
ODONTOLOGIAKO TEKNIKA ODONTOLOGIAKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Proiekzio motaren arabera horrela Proiekzio motaren arabera horrela sailkatuko ditugu:sailkatuko ditugu:�� Aho barnekoakAho barnekoak�� Ahoz kanpokoakAhoz kanpokoak�� PanoramikoakPanoramikoak�� BereziakBereziak
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Hortzen eta periodontoaren diagnostikoa Hortzen eta periodontoaren diagnostikoa lortzeko erabiltzen dira.lortzeko erabiltzen dira.
�� Bere izenak dioenez, pelikula ahoan Bere izenak dioenez, pelikula ahoan barrena jartzen da.barrena jartzen da.
�� 3 azpitalde aztertuko dtugu:3 azpitalde aztertuko dtugu:�� Murtxiketa aletak (aleta de mordida)Murtxiketa aletak (aleta de mordida) �� Teknika periapikalak Teknika periapikalak �� OklusalakOklusalak
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Murtxiketa Aletak (aletas de mordida):Murtxiketa Aletak (aletas de mordida):�� Indikazio nagusia: Indikazio nagusia: txantxar interproximalaktxantxar interproximalak
detektatzea.detektatzea.�� Plaka berdinean goiko eta beheko maxilarreko haginen Plaka berdinean goiko eta beheko maxilarreko haginen
koroak eta sustraiaren 1/3 zerbikalak ikus daitezke.koroak eta sustraiaren 1/3 zerbikalak ikus daitezke.�� Periodontoaren zati krestala era ikus daiteke: Periodontoaren zati krestala era ikus daiteke:
periodontitis baten hasiera detektatzeko baliogarriak periodontitis baten hasiera detektatzeko baliogarriak dira.dira.
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Murtxiketa Aletak (aletas de mordida):Murtxiketa Aletak (aletas de mordida):�� Teknika:Teknika:
�� Pazientea eserita.Pazientea eserita.�� Goi maxilarreko arkua, zoruarekiko paralelo.Goi maxilarreko arkua, zoruarekiko paralelo.�� Plakak murtxiketarako dispositibo bat behar duPlakak murtxiketarako dispositibo bat behar du
MURTXIKETA ALETA: MURTXIKETA ALETA: TEKNIKATEKNIKA
MURTXIKETA ALETA: MURTXIKETA ALETA: TEKNIKATEKNIKA
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Murtxiketa Aletak (aletas de mordida):Murtxiketa Aletak (aletas de mordida):�� Abantailak:Abantailak:
�� Rx bakar batekin hortz asko ikus ditzakegu.Rx bakar batekin hortz asko ikus ditzakegu.�� Informazio asko ematen digu.Informazio asko ematen digu.�� Erradiazio gutxiago erabiliko dugu.Erradiazio gutxiago erabiliko dugu.
�� Eragozpenak:Eragozpenak:�� Ez du apizearen informaziorik ematen.Ez du apizearen informaziorik ematen.�� Ez du periodonto osoaren egoeraren informaziorik ematen.Ez du periodonto osoaren egoeraren informaziorik ematen.
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Periapikalak:Erradiografia Periapikalak:�� Hortza bere osotasunean aztertzen duteHortza bere osotasunean aztertzen dute�� Periodonto osoaren informazioa eskeintzen Periodonto osoaren informazioa eskeintzen
dute.dute.�� Hortz inguruko hezurraHortz inguruko hezurra
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Periapikalak:Erradiografia Periapikalak:�� Bi tekniken bitartez lortzen dira Rx hauek:Bi tekniken bitartez lortzen dira Rx hauek:
�� Bisekzio teknikaBisekzio teknika�� Teknika paraleloaTeknika paraleloa
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Periapikalak:Erradiografia Periapikalak:�� BisekzioBisekzio teknika:teknika:
�� Pazienteak bere behatzarekin eutsiko du pelikula.Pazienteak bere behatzarekin eutsiko du pelikula.�� Pazientea eserita jarriko dugu.Pazientea eserita jarriko dugu.�� Pelikula atera nahi dugun hortzen alde palatino/lingualean Pelikula atera nahi dugun hortzen alde palatino/lingualean
jarriko dugu, hortzei pegatuta, baino jarriko dugu, hortzei pegatuta, baino tolesturariktolesturarik gabegabe..�� Pazientearen eskubiko aldea ateratzeko, bere ezkerreko Pazientearen eskubiko aldea ateratzeko, bere ezkerreko
eskuko behatzak erabiliko ditu; eta alderantziz.eskuko behatzak erabiliko ditu; eta alderantziz.�� Fokoa hortzaren ardatza eta pelikularen ardatzaren artean Fokoa hortzaren ardatza eta pelikularen ardatzaren artean
sortzen den bisekzio angeluari perpendikularra jarri behar da.sortzen den bisekzio angeluari perpendikularra jarri behar da.
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Periapikalak:Erradiografia Periapikalak:�� BisekzioBisekzio teknika:teknika:
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Periapikalak:Erradiografia Periapikalak:�� ParaleloParalelo teknika:teknika:
�� Paralelizadore (posizionadore) bat behar da.Paralelizadore (posizionadore) bat behar da.�� Pazienteak ez du eusten pelikula bere eskuarekinPazienteak ez du eusten pelikula bere eskuarekin�� Posizionadoreak markatu digu fokoa non jarri, Posizionadoreak markatu digu fokoa non jarri,
plakarekiko guztiz perpendikularra egoteko.plakarekiko guztiz perpendikularra egoteko.�� Pelikula eta hortzaren ardatza paralelo; fokoa bi Pelikula eta hortzaren ardatza paralelo; fokoa bi
hauekiko perpendikularki. hauekiko perpendikularki.
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Periapikalak:Erradiografia Periapikalak:�� ParaleloParalelo teknika:teknika:
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Erradiografia OklusalakOklusalak::�� Ez da ohiko teknika bat.Ez da ohiko teknika bat.�� Diagnostiko berezietan erabilgarria da:Diagnostiko berezietan erabilgarria da:
�� Zenbait tumorazio, kisteZenbait tumorazio, kiste……�� Atera ez diren kaninoen posizioa ikusteko.Atera ez diren kaninoen posizioa ikusteko.�� Wharton konduktuen kaltzifikazioak ikusteko.Wharton konduktuen kaltzifikazioak ikusteko.
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Oklusalak:Erradiografia Oklusalak:
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Oklusalak:Erradiografia Oklusalak:�� Goi maxilarraGoi maxilarra ateratzeko Teknika:ateratzeko Teknika:
�� Pazientea eseritaPazientea eserita�� Pelikula goiko hortzen alde oklusalen kontra.Pelikula goiko hortzen alde oklusalen kontra.�� Fokoa, pelikularekiko perpendikularki: Buru Fokoa, pelikularekiko perpendikularki: Buru
gainean.gainean.
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Erradiografia Oklusalak:Erradiografia Oklusalak:�� Behe maxilarraBehe maxilarra ateratzeko Teknika:ateratzeko Teknika:
�� Pazientea eserita, burua guztiz atzeraka.Pazientea eserita, burua guztiz atzeraka.�� Pelikula beheko hortzen alde oklusalen kontra.Pelikula beheko hortzen alde oklusalen kontra.�� Fokoa, pelikularekiko perpendikularki: Behe maxilar Fokoa, pelikularekiko perpendikularki: Behe maxilar
azpian.azpian.
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADOGRAFIAKERRADOGRAFIAK
�� SERIE ERRADIOGRAFIKO SERIE ERRADIOGRAFIKO KONPLETOA:KONPLETOA:�� Ahoko hortz guztien Rx periapikalen multzoa Ahoko hortz guztien Rx periapikalen multzoa
da.da.�� 1010--16 Rx osatzen dute seriea:16 Rx osatzen dute seriea:
18-17-16 16-15-14
48-47-46 46-45-44
26-27-2824-25-26
36-37-3834-35-36
13-12 11-21 22-23
43-42 41-31 32-33
Eskubi aleta Ezker aleta
AHO BARNEKO AHO BARNEKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� SERIE ERRADIOGRAFIKO KONPLETOA:SERIE ERRADIOGRAFIKO KONPLETOA:�� Ez dira paziente guztietan sistematikoki egiten.Ez dira paziente guztietan sistematikoki egiten.�� Periodontitis bat duten pazientetan erabiltzen da.Periodontitis bat duten pazientetan erabiltzen da.
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Ez bakarrik hortzak, goi eta behe Ez bakarrik hortzak, goi eta behe maxilarrak osotasunean aztertzeko maxilarrak osotasunean aztertzeko erabiltzen ditugu teknika hauek.erabiltzen ditugu teknika hauek.
�� Aho barneko teknikak Aho barneko teknikak nahikoak ez nahikoak ez direneandirenean joko dugu hauetara.joko dugu hauetara.
�� Aparatu bereziak behar dira.Aparatu bereziak behar dira.�� Ohikoenak dira:Ohikoenak dira:
�� Ortopantomografia (Panoramikoa)Ortopantomografia (Panoramikoa) �� Telerradiografia LateralaTelerradiografia Laterala
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Ortopantomografia:Ortopantomografia:�� Bi hortz arkuak osotasunean ikusteko aukera ematen Bi hortz arkuak osotasunean ikusteko aukera ematen
digu.digu.�� Hoiez gain, seno maxilarrak, sudur fosak, beheko Hoiez gain, seno maxilarrak, sudur fosak, beheko
hortzen nerbioa, kondiloak, etab erakusten dizkigu.hortzen nerbioa, kondiloak, etab erakusten dizkigu.
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Ortopantomografia Ortopantomografia teknikateknika::�� Aparatu espezifikoa behar da.Aparatu espezifikoa behar da.�� Gela berezi batean kokatzen da.Gela berezi batean kokatzen da.�� Pazientea modu egokian jarri Pazientea modu egokian jarri
aparatuaren instrukzioak aparatuaren instrukzioak jarraituz.jarraituz.
�� Gelatik irten pulsadorea Gelatik irten pulsadorea sakatzeko.sakatzeko.
�� 15 seg15 seg--ko lana burutuko du ko lana burutuko du aparatuak.aparatuak.
�� Aparatuak 3 proiekzio desberdin Aparatuak 3 proiekzio desberdin egingo ditu buruari buelta egingo ditu buruari buelta emanez.emanez.
http://youtu.be/56T8pKoIYR8
http://youtu.be/JmLU9xU1x1A
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Ortopantomografia Ortopantomografia indikazioakindikazioak::�� Paziente helduak lehen aldiz datozenean:Paziente helduak lehen aldiz datozenean:
�� Ahoaren egoera osoaren informazioa Ahoaren egoera osoaren informazioa emango digu:emango digu:
�� Aurreko tratamenduen egoera.Aurreko tratamenduen egoera.�� Maxilarren egoera.Maxilarren egoera.
�� Inplanteak jarri behar direnean.Inplanteak jarri behar direnean.
�� Hezur distantziak.Hezur distantziak.
�� Seno maxilarren gertutasuna.Seno maxilarren gertutasuna.
�� Beheko hortzen nerbioaren posizioaBeheko hortzen nerbioaren posizioa
�� Ortodontzia tratamenduen aurretik.Ortodontzia tratamenduen aurretik.
�� Atera ez diren hortzaen egoera ikusteko: Atera ez diren hortzaen egoera ikusteko:
�� Juizioko haginak.Juizioko haginak.
�� KaninoakKaninoak
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Ortopantomografia Ortopantomografia indikazioakindikazioak::�� Paziente helduak lehen aldiz datozenean:Paziente helduak lehen aldiz datozenean:
�� Ahoaren egoera osoaren informazioa emango digu:Ahoaren egoera osoaren informazioa emango digu:�� Aurreko tratamenduen egoera.Aurreko tratamenduen egoera.�� Maxilarren egoera.Maxilarren egoera.
AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAK
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Ortopantomografia Ortopantomografia indikazioakindikazioak::Inplanteak jarri behar direnean.Inplanteak jarri behar direnean.
�� Hezur distantziak.Hezur distantziak.
�� Seno maxilarren gertutasuna.Seno maxilarren gertutasuna.
�� Beheko hortzen nerbioaren posizioaBeheko hortzen nerbioaren posizioa
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Ortopantomografia Ortopantomografia indikazioakindikazioak::�� Atera ez diren hortzaen egoera ikusteko: Atera ez diren hortzaen egoera ikusteko:
�� Juizioko haginakJuizioko haginak..
�� KaninoakKaninoak
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Ortopantomografia Ortopantomografia indikazioakindikazioak::�� Atera ez diren hortzaen egoera ikusteko: Atera ez diren hortzaen egoera ikusteko:
�� Juizioko haginak.Juizioko haginak.
�� KaninoakKaninoak
�� Ortopantomografiaren Abantailak Ortopantomografiaren Abantailak �� Pelikula bakar batean erregistro asko ikus ditzakegu Pelikula bakar batean erregistro asko ikus ditzakegu �� Ezker eskubi aldeak konparatzeko aukera ematen digu. Ezker eskubi aldeak konparatzeko aukera ematen digu. �� Erradiazio dosi bajuak. Erradiazio dosi bajuak. �� Pazientearentzat oso erosoa da, beraz erabilgarria da: Pazientearentzat oso erosoa da, beraz erabilgarria da:
�� Urgentzia tratamenduetan, mina, edema, trismo egoeratanUrgentzia tratamenduetan, mina, edema, trismo egoeratan……�� Paziente ezinduetan edo koordinazio arazoak dituztenetan. Paziente ezinduetan edo koordinazio arazoak dituztenetan. �� Nauseak dituzten pazientetan. Nauseak dituzten pazientetan.
�� Ortopantomografiaren Eragozpenak:Ortopantomografiaren Eragozpenak:�� Detaileak galtzen dira. Detaileak galtzen dira. �� Irudia deformatu eta magnifikatu egiten da.(%25 +/Irudia deformatu eta magnifikatu egiten da.(%25 +/--))�� 2 dimentsiotako irudia da. 2 dimentsiotako irudia da.
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
ORTOPANTOMOGRAFIA Vs ORTOPANTOMOGRAFIA Vs SERIE ERRADIOGRAFIKO OSOASERIE ERRADIOGRAFIKO OSOA
AHOZ KANPOKO AHOZ KANPOKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� Garezur Teknika Laterala Garezur Teknika Laterala --TelerradiografiaTelerradiografia laterala:laterala:�� Buruaren ikuspegi laterala ematen digu.Buruaren ikuspegi laterala ematen digu.�� Hezurren hazkuntzaren informazioa ematen Hezurren hazkuntzaren informazioa ematen
digu.digu.�� Bi maxilarren arteko erlazioen berri ematen Bi maxilarren arteko erlazioen berri ematen
digu.digu.�� Ortodontzian diagnostikoa eta zefalometriak Ortodontzian diagnostikoa eta zefalometriak
egiteko ezinbesteko froga.egiteko ezinbesteko froga.�� Ortopantomografoari luzakin bat aplikatzen Ortopantomografoari luzakin bat aplikatzen
zaio.zaio.
TELERRADIOGRAFIA TELERRADIOGRAFIA LATERALALATERALA
TELERRADIOGRAFIA TELERRADIOGRAFIA LATERALALATERALA
AHOZ KANPOKO AHOZ KANPOKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� TAC TAC –– SCANNERSCANNER--ak:ak:�� Ortopantomografiaren limitazioak Ortopantomografiaren limitazioak
konpletatzen ditu: hirugarren dimentsioaren konpletatzen ditu: hirugarren dimentsioaren berri ematen digu.berri ematen digu.�� Inplanteak jarri baino lehen askotan ezinbestekoa.Inplanteak jarri baino lehen askotan ezinbestekoa.�� Beste zenbait lesio ikusteko:Beste zenbait lesio ikusteko:
�� Sinusitis kronikoak.Sinusitis kronikoak.�� Tumorazioak.Tumorazioak.
AHOZ KANPOKO AHOZ KANPOKO ERRADIOGRAFIAKERRADIOGRAFIAK
�� TAC TAC –– SCANNER:SCANNER:�� Abantailak:Abantailak:
�� Ez du distortsiorik ematen: neurri errealak ematen Ez du distortsiorik ematen: neurri errealak ematen dizkigu.dizkigu.
�� Estruktura anatomikoen eta lesioen leku zehatza Estruktura anatomikoen eta lesioen leku zehatza adierazten digu.adierazten digu.
�� Eragozpenak:Eragozpenak:�� Erradiazio dosi oso altua.Erradiazio dosi oso altua.�� Batzutan klastrofobikoa gerta daitekeBatzutan klastrofobikoa gerta daiteke�� Kosto Ekonomiko altua.Kosto Ekonomiko altua.
AHOZ KANPOKO TEKNIKA AHOZ KANPOKO TEKNIKA ERRADIOGRAFIKOAKERRADIOGRAFIKOAK
�� Cone Beam Computed Tomography Cone Beam Computed Tomography (CBCT)(CBCT)�� Tac baten antzerakoa baina:Tac baten antzerakoa baina:
�� Odontologiarako espezifikoa.Odontologiarako espezifikoa.�� Kalitate haundiko irudiakKalitate haundiko irudiak�� Pazientearentzat erosoagoa.Pazientearentzat erosoagoa.
�� Eserita dago.Eserita dago.�� 20 segundutan prest.20 segundutan prest.
�� Dosi bajuagoak erabiltzen dira: TAC baino %90 Dosi bajuagoak erabiltzen dira: TAC baino %90 gutxiagogutxiago
https://www.youtube.com/watch?v=YzV-Y9CUXHs
CBCTCBCT
CBCTCBCT
�� Batez ere planifikazio inplantologikorakoBatez ere planifikazio inplantologikorako�� Edozein patologia maxilarra Edozein patologia maxilarra
diagnostikatzeko erabili daiteke:diagnostikatzeko erabili daiteke:�� Periodontzia,Periodontzia,�� Endodontzia.Endodontzia.�� Ortodontzia.Ortodontzia.
�� Etorkizuneko teknika da, ortopantomografia Etorkizuneko teknika da, ortopantomografia ordezkatzeko.ordezkatzeko.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Exposizio erradiologikoa egin ondoren, Exposizio erradiologikoa egin ondoren, hurrengo pausua, irudia lortzea da.hurrengo pausua, irudia lortzea da.
�� Bi sistema daude gaur egun irudia lortzeko:Bi sistema daude gaur egun irudia lortzeko:�� Errebeladoa: Errebeladoa: tratamendu kimiko bat eman tratamendu kimiko bat eman
behar zaio pelikulari.behar zaio pelikulari.�� Erradiologia digitalaErradiologia digitala: Prozesu informatikoei : Prozesu informatikoei
esker irudiak zuzenean ordenadorearen esker irudiak zuzenean ordenadorearen pantailan agertzen dira.pantailan agertzen dira.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa:Errebeladoa:�� X izpiek pelikulan inpresionatzen dutenean, X izpiek pelikulan inpresionatzen dutenean,
irudi latente bat sortzen dute; errebelado irudi latente bat sortzen dute; errebelado prozesuarekin ikusgarri bihurtzen dugularik.prozesuarekin ikusgarri bihurtzen dugularik.
�� Gela iluna edo kutxa iluna behar da prozesua Gela iluna edo kutxa iluna behar da prozesua burutzeko.burutzeko.
�� Prozesua modu zehatz eta erriguroso batekin Prozesua modu zehatz eta erriguroso batekin egin behar da kalitatezko irudiak lortzeko.egin behar da kalitatezko irudiak lortzeko.
�� Edozein akats egin ezkero, erradiografia Edozein akats egin ezkero, erradiografia errepikatu beharko da; pazientearen dosia errepikatu beharko da; pazientearen dosia haundituz.haundituz.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa:Errebeladoa:�� Aho barneko erradiografiak errebelatzeko aski Aho barneko erradiografiak errebelatzeko aski
da kutxa ilun bat edukitzea.da kutxa ilun bat edukitzea.�� Erradiografia haundiagoak errebelatzeko gela Erradiografia haundiagoak errebelatzeko gela
ilun berezi bat beharko da.ilun berezi bat beharko da.�� Behin pelikula bere estutxetik ireki denean ezin Behin pelikula bere estutxetik ireki denean ezin
da kutxa zabaldu edo atea ireki prozesua da kutxa zabaldu edo atea ireki prozesua amaitu arte. Ez da argirik pasa behar.amaitu arte. Ez da argirik pasa behar.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa:Errebeladoa:�� Bi modu daude errebeladoa burutzeko:Bi modu daude errebeladoa burutzeko:
�� EskuzEskuz::�� Radiografia bakar bat errebelatu dezakegu.Radiografia bakar bat errebelatu dezakegu.�� Pintza berezi bat erabili behar da.Pintza berezi bat erabili behar da.�� Prozesuaren kontrol osoa (denborak, TProzesuaren kontrol osoa (denborak, Tªª, etab...) , etab...)
operadoreak dauka.operadoreak dauka.�� Operadoreak ezin ditu kutxatik eskuak atera prozesua Operadoreak ezin ditu kutxatik eskuak atera prozesua
bukatu arte.bukatu arte.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa:Errebeladoa:�� Bi modu daude errebeladoa burutzeko:Bi modu daude errebeladoa burutzeko:
�� AutomatikokiAutomatikoki::�� Radiografia bat baino gehiago (6Radiografia bat baino gehiago (6--8) aldi berean errebelatu 8) aldi berean errebelatu
dezakegu.dezakegu.�� Prozesuaren kontrol osoa (denborak, TProzesuaren kontrol osoa (denborak, Tªª, etab...) makinak , etab...) makinak
dauka.dauka.�� Operadoreak ez du gainean egon behar.Operadoreak ez du gainean egon behar.�� Erradiografiak lehortuta ateratzen diraErradiografiak lehortuta ateratzen dira
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa:Errebeladoa:�� Beharrezkoa den materiala:Beharrezkoa den materiala:
�� Prozesurako depositoak:Prozesurako depositoak:�� Errebeladore soluzioaErrebeladore soluzioa�� Fixadore soluzioaFixadore soluzioa�� Garbitzeko ur depositoa.Garbitzeko ur depositoa.
Fabrikantearen instrukzioak jarraituz prestatu behar dira:KODAK:
•Parte bat errebeladorea (botila gorria) hiru parte ur.•Parte bat fixadorea (botila urdina), hiru parte ur.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa:Errebeladoa:�� Beharrezkoa den materiala:Beharrezkoa den materiala:
�� Termometro bat: soluzioen tenperatura neurtzekoTermometro bat: soluzioen tenperatura neurtzeko�� Ur iturria: Pelikula garbitzeko.Ur iturria: Pelikula garbitzeko.�� Kronometroa: Denbora kontrolatzeko.Kronometroa: Denbora kontrolatzeko.�� Pelikula eusteko pintzak (inoiz ez eskuz!!!)Pelikula eusteko pintzak (inoiz ez eskuz!!!)
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa:Errebeladoa:�� Soluzioen kontrola:Soluzioen kontrola:
�� Erabiltzen ez ditugunean, Erabiltzen ez ditugunean, leku ilunetan eta tapatutaleku ilunetan eta tapatutagorde behar dira.gorde behar dira.
�� Soluzioa aktibatzen denean, Soluzioa aktibatzen denean, gehienez 3 astetangehienez 3 astetanerabilgarria egoten da.erabilgarria egoten da.
�� Pelikula asko errebelatzen badira, gutxiago irauten Pelikula asko errebelatzen badira, gutxiago irauten dute.dute.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa Errebeladoa eskuzeskuz::�� Protokoloa:Protokoloa:
�� Pelikula ahotik ateratzean (kutxatuta) paperezko Pelikula ahotik ateratzean (kutxatuta) paperezko serbileta baten gainean utzi, bertan izena eta eguna serbileta baten gainean utzi, bertan izena eta eguna apuntatuz.apuntatuz.
�� Aparatua desinfektatu.Aparatua desinfektatu.�� Soluzioak nahastu/irauli hasi baino lehen.Soluzioak nahastu/irauli hasi baino lehen.�� Tenperatura konprobatu, beharrezkoak diren Tenperatura konprobatu, beharrezkoak diren
denborak erabiltzeko. denborak erabiltzeko. �� Pelikula, Pelikula, estutxetik atera gabe,estutxetik atera gabe, kutxan sartu eta kutxan sartu eta
behin itxita dagoenean eta iluntasun egoeran behin itxita dagoenean eta iluntasun egoeran zabaltzen hasi.zabaltzen hasi.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa Errebeladoa eskuzeskuz::�� Protokoloa:Protokoloa:
�� Saiatu pelikula behatzekin ez ikutzen pintza Saiatu pelikula behatzekin ez ikutzen pintza jartzerakoan.jartzerakoan.
�� Errebeladore soluzioan sartu behar den denbora Errebeladore soluzioan sartu behar den denbora (soluzioaren T(soluzioaren Tªª--ren arabera).ren arabera).
�� Ur basotik pasa, fixadore soluziora sartu baino Ur basotik pasa, fixadore soluziora sartu baino lehen.lehen.
�� Fixadore soluzioan sartu gutxienez 5 minutu (10 Fixadore soluzioan sartu gutxienez 5 minutu (10 hobe).hobe).
�� Ur iturritik pasa garbitzeko.Ur iturritik pasa garbitzeko.�� Lehortzen utzi fitxan gorde baino lehenLehortzen utzi fitxan gorde baino lehen
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa Errebeladoa eskuzeskuz::
Errebeladorea: 20-40 segundu Ura: segundu batzu Fixadorea: 5-10 minutu
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa Errebeladoa eskuzeskuz: Sor daitezken arazoak:: Sor daitezken arazoak:�� Errebeladorean denbora gehiegi: IRUDIA Errebeladorean denbora gehiegi: IRUDIA
BELZTUTA.BELZTUTA.�� Errebeladorean denbora gutxiegi: IRUDI Errebeladorean denbora gutxiegi: IRUDI
ARGIEGIA.ARGIEGIA.
http://youtu.be/dC7mvpQxl7A
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa Errebeladoa eskuzeskuz--irakurketa azkarrairakurketa azkarra::�� Protokoloa:Protokoloa:
�� Zenbait egoeratan ezin dugu prozesu osoa bukatu Zenbait egoeratan ezin dugu prozesu osoa bukatu arte itxaroten egotea: zirujiak, endodontziakarte itxaroten egotea: zirujiak, endodontziak……
�� Errebeladore soluziotik atera, ur basotik pasa eta Errebeladore soluziotik atera, ur basotik pasa eta fixadorean 10 segundu sartu ondoren posible da fixadorean 10 segundu sartu ondoren posible da irudia ikustea.irudia ikustea.
�� Ikusi ondoren, irudia gorde nahi bada, Ikusi ondoren, irudia gorde nahi bada, garbitu gabegarbitu gabeberriz fixadorean sartu dagokion denbora.berriz fixadorean sartu dagokion denbora.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa Errebeladoa automatikokiautomatikoki::�� Protokoloa:Protokoloa:
�� Pelikularen funda makina barruan kendu behar da.Pelikularen funda makina barruan kendu behar da.�� Dagokion lekuan jarri eta utzi.Dagokion lekuan jarri eta utzi.�� Prozesu osoa makinak egingo du 5Prozesu osoa makinak egingo du 5--8 minututan.8 minututan.�� Komenigarria da makina bero mantentzea.Komenigarria da makina bero mantentzea.�� Ezinezkoa da irakurketa azkarrik egitea.Ezinezkoa da irakurketa azkarrik egitea.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Errebeladoa ikusteko:Errebeladoa ikusteko:�� NEGATOSKOPIOA:NEGATOSKOPIOA:
�� Argia emango digu erradiografia behar bezala Argia emango digu erradiografia behar bezala ikuteko.ikuteko.
�� Garbi eta egoera onean mantendu behar da.Garbi eta egoera onean mantendu behar da.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Erradiologia digitala:Erradiologia digitala:�� Azken urteotan erabiltzen hasi gara.Azken urteotan erabiltzen hasi gara.�� Abantaila asko ditu eta eragozpen gutxi.Abantaila asko ditu eta eragozpen gutxi.�� AbantailakAbantailak::
�� Irudia azkarrago lortzen dugu.Irudia azkarrago lortzen dugu.�� Ez dugu soluziorik erabili behar.Ez dugu soluziorik erabili behar.�� Erabiltzen diren dosi erradiologikoak askoz Erabiltzen diren dosi erradiologikoak askoz
txikiagoak dira.txikiagoak dira.�� Pelikulek ez dute leku fisikorik okupatzen.Pelikulek ez dute leku fisikorik okupatzen.�� Software informatikoek oso erabilpen erraza dute.Software informatikoek oso erabilpen erraza dute.�� Irudiaren kontrasteak informatikoki aldatu ditzakegu.Irudiaren kontrasteak informatikoki aldatu ditzakegu.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Erradiologia digitala:Erradiologia digitala:�� EragozpenakEragozpenak::
�� Koste ekonimikoaKoste ekonimikoa�� Manipulazio arduratsua.Manipulazio arduratsua.�� Infekzioaren kontrolaInfekzioaren kontrola
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Erradiologia digitaleko sistemak:Erradiologia digitaleko sistemak:�� Sistema zuzena:Sistema zuzena:
�� Peliluka itxura duen errezeptore bat erabiltzen da.Peliluka itxura duen errezeptore bat erabiltzen da.�� Kable baten bidez, USB toma batera konektatzen Kable baten bidez, USB toma batera konektatzen
da ordenadorera zuzenean.da ordenadorera zuzenean.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Erradiologia digitala:Erradiologia digitala:�� Sistema ez zuzena:Sistema ez zuzena:
�� DigoraDigora sistema:sistema:�� Kablerik gabeko fosforozko plaka fotosensible batez Kablerik gabeko fosforozko plaka fotosensible batez
osatuta.osatuta.�� Plaka hau erabilera bakarreko funda batzuekin estali Plaka hau erabilera bakarreko funda batzuekin estali
behar da pazientearen ahoan sartzeko.behar da pazientearen ahoan sartzeko.�� Erradiazioa jaso ondoren scanner informatiko batean sartu Erradiazioa jaso ondoren scanner informatiko batean sartu
behar da irudia ordenagailuan ateratzeko.behar da irudia ordenagailuan ateratzeko.
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Erradiologia digitala:Erradiologia digitala:�� Sistema ez zuzena:Sistema ez zuzena:
�� DigoraDigora sistema:sistema:
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
�� Erradiologia digitala:Erradiologia digitala:�� Sistema desberdinen konparaketa:Sistema desberdinen konparaketa:
IRUDIAK LORTZEKO IRUDIAK LORTZEKO TEKNIKAKTEKNIKAK
• Erradiologia zuzena:– Erresoluzio
haundiagoa.– Ez da eskaneatu
behar.– Azkarragoa.– Teknika zailagoa da.
• Erradiologia digital ez zuzena:– Ez du kablerik.– Tamainu
desberdineko plakak erabili daitezke.
– Plaka finagoa eta flexibleagoa da.