Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

73
Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño Hizkuntzen Industriaren erronka berriak Josu Waliño Berrikuntza eta Proiektuen Zuzendaria Elhuyar Fundazioa [email protected]

Transcript of Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Page 1: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Josu WaliñoBerrikuntza eta Proiektuen Zuzendaria

Elhuyar Fundazioa

[email protected]

Page 2: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak1. Sektorearen antolakuntzarako proposamena

2. Hizkuntzen Industria Gipuzkoan: Txostena

3. Ondorioak

Page 3: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

1. Sektorearen antolakuntzarako proposamena

Page 4: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Merkatu global batean zein da hizkuntzaren

garrantzia?

• Ingelesa da gaur egungo lingua franca.

Benetan?

• Merkatu globalaren zabaltzeak eta

teknologia berriek ez al dute Hizkuntzen

Industriarako aukera bat suposatzen Euskal

Herrian eta munduan?

1.- Abiapuntua

Page 5: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Lingua Franca: benetan?

• Gero eta nabariagoa da erabiltzaileek

bere hizkuntzan nahiago dutela

informazioa jaso, eta bereziki erosi.

• Hizkuntza aniztasuna errealitate bat

da Interneten.

2.- Lingua franca?

Page 6: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Europako Batasunak 2007an argitaratutako ELAN (Effects on the European Economy of Shortages of

Foreign Language Skills in Enterprise) txostenaren ondorioak:

Key findings

• A significant amount of business is being lost to European enterprise as a result of a lack of language skills. On the

basis of the sample, it is estimated that 11% of exporting European SMEs (945,000 companies) may be losing business because

of communication barriers.

• The survey identified a clear link between languages and export success. Four elements of language management were

found to be associated with successful export performance: taking a strategic approach to multilingual communication, appointing

native speakers, recruiting staff with language skills and using translators and interpreters. There could be very significant gains

across the whole EU economy if all exporting SMEs employed one or several of these techniques.

• English is a key language for gaining access to export markets. However, the survey results suggest that the picture is far

more complex than the much-quoted view that English is the world language. Russian is extensively used in Eastern Europe

(along with German and Polish). French is used to trade in areas of Africa and Spanish is used similarly in Latin America. Longer-

term business partnerships depend upon relationship-building and relationship-management. To achieve this, cultural and linguistic

knowledge of the target country are essential.

2.- Lingua franca?

Iturria: CILT (http://www.cilt.org.uk/research/projects/employment/elan.htm)

Page 7: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Common Sense Advisory.

Konpainiak 2006ko irailean eginiko

azterketa: Can’t read won’t buy.

Why Language Matters on Global

Websites

(http://www.commonsenseadvisory.com/research/re

port_view.php?id=36)

2.- Lingua franca?

Page 8: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

2.- Lingua franca?

Page 9: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

2.- Lingua franca?

Page 10: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

2.- Lingua franca?

Page 11: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

2.- Lingua franca?

Page 12: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

3.- Aukerak baliatzen: Kanada

Kanada:

• Biztanleria: 33.311.389 (2007)

• Hizkuntza ofiziala: Ingelesa eta Frantsesa

• Azalera: 9.984.670 km2

• BPG: 987.934.000 € (2007)

Hizkuntzak:

• Ingelesa: (%59,3 ama hizkuntza; ezagutza 90%)

• Frantsesa: (%22,7% ama hizkuntza; ezagutza 60%)

• Beste hizkuntzak: (alofonoak) (%17,6)

Page 13: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

3.- Aukerak baliatzen: Kanada

Page 14: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Ondorioak:

• 4 milioi dolar inbertitu ditu Quebec-eko Unibertsitateak

Outaouais-en duen campusean hizkuntza-teknologia

garatuko duen zentro bat sortzeko.

• Quebec-eko garapen ekonomikorako ministro Raymond

Bachand-ek esan du helburua Outaouais eskualdea

2020rako mundu-mailan itzulpen-teknologian liderra

izatea dela.

• Alorreko enpresak ondo ari dira dagoeneko Kanadako

mailan, baina esportazioari ekin nahi diote. Urtean 5.000

milioi dolar ari dira fakturatzen eta 51.000 lanpostu sortu

dituzte Kanada osoan, zuzenekoak nahiz zeharkakoak

kontuan hartuz gero.

3.- Aukerak baliatzen: Kanada

Language Technologies Research Centre (LTRC)

Erreferentzia batzuk:

• http://www.ic.gc.ca/eic/site/lain-inla.nsf/eng/home

• http://secure.ailia.ca/content.php?doc=70

Page 15: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Eta Europan?

Europako hizkuntzen mapa. Iturria: Eurolang (http://www.eurolang.net)

Page 16: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Adibide bat:

Europako Batzordeko Itzulpen

Zuzendaritza Nagusiak 1.750

itzultzaile ditu, beste 600 langile

zerbitzu orokorretan (kudeaketa,

idazkaritza, komunikazioa, informazio

teknologiak eta formazioan), eta

2008an, 1.805 milioi orrialde itzuli

zituen.

4.- Eta Europan?

Iturria: Translating for a Multilingual Community – EC

(http://ec.europa.eu/dgs/translation/bookshelf/brochure_en.pdf)

Page 17: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Eta Europan?

Euskal Herriak badu aukera bat:

• Gizarte eleanitza: Euskara, Gaztelania, Frantsesa eta maila batean

Ingelesa

• Kokapen geografikoa

• Hizkuntzen Industriak badu ezarpen tradizionala:

• Itzultzaile multzo handia baina sakabanatua

• Hizkuntzen Irakaskuntzan tradizioa

• Edukien sorkuntza eleanitza

• Hizkuntza Teknologiatan aitzindaritza (I+G+b)

Izan daiteke Euskal Herria Europako Kanada?

Page 18: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Zuen baimenarekin...

(

Page 19: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Zuen baimenarekin...

• Hizkuntza Teknologiak: Euskal Herrian aitzindaritza

• Eusko Jaurlaritzaren Zientzia eta Teknologia Planetan agertzen da

Hizkuntza Teknologien alorra:

• PCTI 2001-2004. Etortek bidez garatu zen lehen aldiz: Hizking21

proiektua.

• PCTI 2010: Etortek bidez garatua (AnHitz proiektua) baina CIC

bidez garatu gabeko alor bakarra da.

• Hizkuntza Teknologiak Euskal Herrian: Industria ala kultura?

Adibide bat: Ahotsaren sintesia.

Page 20: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Zuen baimenarekin...

Page 21: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Europako Itzulpen Automatikoaren

Elkartearen (EAMT) kongresuan

artikulu onenarentzako Springer Saria

eman diote EHUko IXA taldeari.

OpenTrad (www.opentrad.com) MT

sistema Madrilgo Profit eta Avanza

programen bitartez finantzatu da

2004tik.

5.- Zuen baimenarekin…

Iturria: Unibertsitatea.net (http://www.unibertsitatea.net/blogak/ixa/eamtko-artikulu-onenarentzako-springer-saria-ixa-taldeari)

Page 22: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Espalazio bidezko neutroi-iturria:

“Egia esan, Suediak zientziaren inguruan

apustu sendoa egin du azkeneko

hamarkada eta gizaldietan. Gure hemengo

apustuak, ordea, azken ordukoa izateaz

gain, heldutasun gutxiko susmo hedatua

dauka gure mugez harago.”

Unai Ugalde

Biologian Doktorea eta EJko Zientzia Politikako Zuzendaria (1999-2002)

5.- Zuen baimenarekin…

Iturria: ZuZeu.com (http://zuzeu.com/2009/06/03/bakoitza-bere-lekuan/

Page 23: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Zuen baimenarekin...

)

Page 24: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Helburua: Euskal Herria bilakatu Europako erreferente

Hizkuntzen Industrian

• Posible dela uste dugu. Ekimena abiatzea:

• Gipuzkoako Foru Aldundia

• Gipuzkoa Berritzen

6.- Aktibazioa

6.1.- Ekimena abiatzea

Page 25: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Hizkuntzen Industriaren sektorea erabat atomizatuta dago Gipuzkoan.

Sektorearen potentzialtasuna neurtzea da proposamen honen

helburua, horretarako hizkuntzen industrian lanean ari diren pertsonen

lan-talde bat osatuz, sektore hori indartzeko Gipuzkoan eman

beharreko urratsak aztertzeko.

• Sektorearen azterketa bat egitea ezinbesteko ikusten da, zein den

gaur egungo egoera, zein aukera dauden, eta kanpoko merkatuaren

azterketa.

• Azken helburua litzateke Hizkuntzen Industria Gipuzkoan behar

bezala egituratzeko garatu beharreko ekintza-plana diseinatzea, eta

Gipuzkoan beharko litzatekeen egituraren misio eta bisioa finkatzea.

6.- Aktibazioa

6.2.- Helburu orokorrak

Page 26: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Sektoreak Gipuzkoan bizi duen errealitatearen analisi kualitatibo eta

kuantitatiboa egitea: fakturazio-bolumena, enpresa-kopurua eta

tipologia, langile-kopurua, I+G+B jarduerak, etab.

• Sektoreak mundu mailan duen egoeraren azterketa: ereduak

ezagutzea (Kanada, Herbehereak, Irlanda), hizkuntzen industriak

duen pisua munduko eta Europako ekonomian ezagutzea, etab.

• Hizkuntzen industria 2015eko Euskal Herrian prospektiba-lana

garatzea eta merkatu globalaren garapenaren aurreikuspena.

• Sektorea bultzatzeko administraziotik eta sektoretik hartu beharreko

politika eraginkorren definizioa.

6.- Aktibazioa

6.3.- Helburu zehatzak

Page 27: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Sektorearen ordezkari nagusiak elkartu lan-taldea eratzeko.

• Lan-taldeari helburuak aurkeztu eta feedback-a jaso.

• Kanpo aholkularitza baten laguntzaz sektorearen azterketa landu eta

benchmarkinga eta prospektiba egin.

• Azterketaren emaitza lan-taldeari aurkeztu eta feedback-a jaso.

• Ondorioak atera eta beharrezkoak diren politika industrialak eta

ekintzak abian jarri.

6.- Aktibazioa

6.4.- Metodologia

Page 28: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Sektorearen clusterizazioa bultzatu Kanadako AILIA erakundearen

ereduari jarraituta.

• Hizkuntzen teknologiaren alorrean I+G+B jarduerak egingo dituen

bikaintasunezko zentro erreferentziala sortzea (CIC, BERC, Institutu

edo antzekoa)

• Administrazioaren politika industrial zehatzak garatzea sektorea

bultzatzeko

• Administrazioaren epe luzeko konpromisoa hizkuntzen industriaren

sektoreko I+G+B jarduerak nahikotasunez finantzatzeko.

• Sektorearen nazioarteratzea bultzatu oinarri sendoago eta tamaina

handiagoko industria-ehuna sortzeko.

6.- Aktibazioa

6.5.- Ondorio posibleak

Page 29: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Ondorioa:

• Gipuzkoa Berritzen-ek lan-talde bat jarri zuen abian Gipuzkoan

Hizkuntzen Industriaren Sektorea aztertu eta dinamizatzeko.

• Aholkularitza enpresen gidaritzapean egin da lana: LKS eta

Prospektiker

• Proiektua 2008ko azaroan jarri zen abian eta 2009ko ekainean amaitu

da lehen fasea.

6.- Aktibazioa

Page 30: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

2. Hizkuntzen Industria Gipuzkoan: txostenaren aurkezpena

Page 31: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Gipuzkoa Berritzen-en lidergoaz Hizkuntzen sektorea integratzen

duen hausnarketa prozesu bati ekin zaio.

• Prozesu honen helburua Gipuzkoako Hizkuntzen Industriaren

errealitatea eta honek dituen aukerak aztertzea izan da.

• Prozesuan sektoreko agente nagusiek hartu dute parte LKS eta

Prospektiker aholkularitza enpresen gidaritzapean.

• Hemen aurkezten dugun txostena da hausnarketa prozesu horren

ondorioa

1.- Abiapuntua

Page 32: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Txostenean lantzen diren atalak:

• Industria honen definizioa. Hizkuntzen Industriaren mapa.

• Hizkuntzen industriaren merkatua munduan.

• Etorkizunera begira aurreikusten diren joerak.

• Gipuzkoaren potentzialtasuna arlo hau bultzatzeko.

• Aurreko guztia oinarrian hartuta, lan taldeak osatutako Diagnosia,

Porterren ardatzetan oinarrituta.

• Diagnosian oinarrituta, lan taldean identifikatutako etorkizuneko

erronka eta proiektuak.

• Aurrera jarraitzeko, hurrengo pausoak.

1.- Abiapuntua

Page 33: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

1.- Abiapuntua

Page 34: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

1.- Abiapuntua

Page 35: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Hizkuntzen industria definitzeko bi aldagai hartu dira kontutan:

• Hizkuntzaren tratamendua eta prozesamendua jardueraren beraren

objektua izatea, eta

• Hizkuntzen kudeaketa horrek merkatu aukerak ematea.

2.- Hizkuntzen Industria

Page 36: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Hizketa-teknologia (ahotsaren ezagutza, hizketaren biometrika, ahotsaren sintesia)• Oinarrizko baliabide eta tresnak: corpusak, lexikoak, gramatika konputazionala, …• Testu teknologiak (NLP)

Hiz

kunt

za T

ekno

logi

ak2.- Hizkuntzen Industria

Page 37: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Hizkuntzen Industria ez dago sektore bezala definituta.

• Badaude hainbat azpisektore: Hizkuntza zerbitzuak, itzulpengintza,

hizkuntza teknologiak… horietan oinarrituta bildu da informazioa.

• Beste industria batzuetan ez bezala (automozioa, aeronautika,

garraioa, etab.), arlo hau ez da definitzen estatistika ofizialetan, bai

teknologia baina ez hizkuntzei hertsiki lotutako teknologia, bai

hezkuntza baina ez zehazki hizkuntzei lotutako hezkuntza, eta are

gutxiago edukien arloan. Beraz, aurretik egindako beste ikerketa

batzuetara jo da, mundu mailan industria honek izan dezakeen

eragina ezagutzeko.

3.- Merkatu azterketa

3.1.- Hizkuntzen Industria munduan

Page 38: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Mundu mailako Hizkuntza Zerbitzuen merkatua: 10.536 milioi euro. 2012rako aurreikuspenek 19.000 milioi euroko negozio bolumena aurreikusten dute, urtez urte, %20tik gorako hazkundea, alegia.

• Enpresa hauek, irabazien gehiengoa, hizkuntzaren inguruko zerbitzuen eskaintzatik (itzulpengintza, software lokalizazioa eta telefono bidezko itzulpengintza) lortzen dute.

• 30 enpresa nagusien artean 2.700 milioi € fakturatzen dira. Enpresa nagusien %62 EEBBtan daude kokatuta.

3.- Merkatu azterketa

3.1.- Hizkuntzen Industria munduan

HIZKUNTZA ZERBITZUEN MERKATUA GUZTIRA. 2008

Iturria: Common Sense Advisory, Inc.

30 ENPRESA NAGUSIEN BANAKETA GEOGRAFIKOA

Top 302.700 milioi €

%26,7

Merkatu osoa10.000 milioi €

Page 39: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Hizkuntza teknologietan bereziki zentratuta,

Europa mailan, 2005. urtean 482 enpresa zeuden

eta guztien artean 610 milioi eurotako merkatu

balioa zuten, %70a idatzizko teknologietan

oinarritzen da eta %30a ahozkoetan.

• Espainiak merkatu kuota osoaren %3 soilik du.

Erresuma Batua, Frantzia eta Alemania merkatu

kuota handienak dituzten herrialdeak dira;

merkatuaren ia %50 dute. Azken urteetako

bilakaera positiboa izan da eta joerek, hazten

joango dela aurreikusten dute, 2010 urterako ia

800 milioi euroko merkatua estimatzen da.

3.- Merkatu azterketa

3.1.- Hizkuntzen Industria munduan

HIZKUNTZA TEKNOLOGIEN MERKATUA. 2005

Iturria: Technolangue, “”Language techonologies in Europe: the market and trends 2005-2006”

Page 40: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Merkatuaren tendentziak eta joerak aztertu dira hainbat faktore kontuan hartuta:

• Mugikortasuna: migrazioa, enpresen esportazio eta inportazioak, delegazio berriak, turismoa….. Horrek,

hizkuntza ezberdinetan komunikatu beharra, eta hizkuntza ezberdinak kudeatu beharra dakar, eta beraz

hizkuntzen industrian, behar berriei erantzun beharra.

• Potentzia ekonomiko berrien presentzia: Hizkuntza berriak munduko panoraman. Ingelesaren

gailentasuna zalantzan. Behar berriak hizkuntzen merkatuan. Teknologia berrien garapenak behar horiei

erantzuteko aukera ematen digute. Industria oso bat ari da sortzen horren atzean.

• Hizkuntza eskubideen aurrean sentsibilitatea: Hizkuntza gutxituen aldeko sentsibilitatea gehitzen, baita

presentzia ere. Aukerak merkatu horretan.

• Internet: Interneten hizkuntza da komunikazioaren oinarria. Internet hedatuz doan neurrian, hizkuntza

berriak sarean. Ama hizkuntzaren erabilerak, negozio aukerak irekitzen ditu sarean. Enpresen

lehiakortasuna jokoan.

3.- Merkatu azterketa

3.2.- Tendentziak

Page 41: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Aurreko orrietan adierazi den moduan, hizkuntzen industrian mugimendu ugari ari dira

ematen, eta lurralde batzuetan apustu garrantzitsuak egin dira industria hau bultzatzera

begira.

• Prozesuan zehar Benchmarking bat egin da, eta lurralde ezberdinetako eta jarduera

ezberdinetako adibideak bildu dira:

• Europa

• Kanada

• Finlandia

• Irlanda

• Estonia

• Herbehereak

3.- Merkatu azterketa

3.3.- Benchmarkina

Page 42: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

3.- Merkatu azterketa

3.3.- Benchmarkina: Kanada

• 1996: Kanadako Itzulpengintza Industriaren

Sektore Batzordea sortu zen.

Page 43: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

3.- Merkatu azterketa

3.3.- Benchmarkina: Kanada

• 2002ko maiatza: Kanadako industriak hizkuntzen industriaren

inguruko sinposio bat antolatu zuen. 100 eragile inguruk parte

hartu zuten eta beren adostasuna agertu zuten sektore honen

garapenerako eman beharreko urratsen lehentasunen

inguruan.

• 2002ko ekaina: Kanadako hizkuntzen industriaren Mapa

Teknologikoaren Batzordea sortu zen. Bere helburua arlo

honetako interes taldeak identifikatzea zen, baita horien perfila

eta hazten doazen sektoreak zehaztea, Kanadako nazioartean

lidergoa izan dezan hartu beharreko neurriak iradoki…

Hizkuntzen Industriaren behin-behineko zuzendaritza

batzordea sortu zen, elkartearen oinarriak ezartzeko,

finantzazioa lortzeko eta urteko batzar orokorra osatzeko.

Page 44: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

3.- Merkatu azterketa

3.3.- Benchmarkina: Kanada

• 2003ko udaberria: Kanadako hizkuntza enpresen sarea

(CLIN-RCIL) AILIA (Association de l’industrie de la

langue/Language Industry Association) bihurtu zen.

• 2003ko martxoa: Kanadako gobernuak “Hizkuntza

Ofizialentzako Ekintza Plana” jarri zuen martxan. Horretarako

20 milioi $ inbertitu zituen. Hizkuntzen industriari eragiten

dioten hiru neurri nagusi daude:

• Industriaren oinarriak zehaztea

• Irudi sendo bat sortzea

• Hizkuntza teknologiak ikertu eta garatzea

• 20 milioi $ horiek bost urtetan zehar egin beharreko lanak

finantzatzeko balio izan zuten

Page 45: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

3.- Merkatu azterketa

3.3.- Benchmarkina: Kanada

• Hemendik aurrera, AILIA eta Kanadako hizkuntzen

Industria, orokorrean, sendotzeko eta garatzeko

bideari ekin zitzaion.

Page 46: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

BPGri eginiko ekarpena (2004ko datuak)

• Hizkuntzen Industriak gutxienez 1.700 milioi euroko ekarpen ekonomikoa egin zion Kanadako 2004ko BPGri

• Itzulpengintzak BPG nominalari eginiko ekarpenaren %44,8 suposatu zuen

• Hizkuntza eskolek sorturiko jarduera ekonomikoak 279,3 milioi euro suposatu zituen 2004ko BPGn. Hala ere, eskola hauek atzerriko ikasle asko erakartzen dituzte eta horiek diru asko uzten dute bertan.

• Hizkuntza eskola publiko eta pribatuek ia milioi bat euroko ekarpena egin zioten BPG nominalari.

Lanpostu kopurua (2004ko datuak)

• Herrialde osoan zehar 51.700 lanposturen jabe da industria hau, batez ere, zerbitzu komertzialen sektorean kokatzen dira lanpostu hauek.

• Itzulpengintzak 25.200 lanpostu sortu zituen Kanadan, industriak ekonomia nazionalean izandako zuzeneko, zeharkako eta eragindako inpaktuak kontuan hartuz

• Hizkuntza eskolek 14.600 lanpostu sortu zituzten. Atzerriko ikasleen estantziak 11.900 lanpostu sortu zituen, beraz, hizkuntza eskolek, orokorrean, 26.500 lanpostu izan zituzten.

• Ezin izan da Hizkuntzen Teknologien inguruko daturik lortu.

3.- Merkatu azterketa

3.3.- Benchmarkina: Kanada

Page 47: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Zergatik Gipuzkoa? Zergatik aukerak?

• Eleaniztasun kultura. Azken mapa soziolinguistikoaren arabera, Gipuzkoako biztanleriaren %53 elebiduna da eta beste %16 elebidun hartzailea.

• Unibertsitate sare garrantzitsua. Ikerketa mailan oso proiektu esanguratsuak eraman dira aurrera.

• Sektore honetan ikerketa funtsezkoa da, eta baditu eragileak hori ahalbideratzen dutenak.

• Tradizio industrial luzea Hizkuntzen arloan.

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Page 48: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Mundu mailan gertatzen denaren antzera, hizkuntzen industria

moduan identifikatu den multzoa, ez dagokio hertsiki CNAE zehatz

bati, ez eta estatistiketan erabili ohi diren sektoreei lotuta ere. Beraz,

Gipuzkoan industria honen egoera zein den jakiteko, inkesta

bat egin da bertako enpresa nagusien artean.

• Enpresa esanguratsuenak identifikatu dira, eta horiei, galdetegi

egituratu bat igorri zaie. Ia %75ak erantzun dio galdetegiari, beraz

esan daiteke jasotako erantzun maila nahiko ona izan dela. Hogeita

hamazazpi galdetegi bidali dira eta hogeita zazpiren erantzuna jaso

da.

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Page 49: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

49

KUDEATZEN DIREN HIZKUNTZAK

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

20%

4%4%

16%

16%

8%

12%

20%

"Guztiak"

Eusk + Gazt + Ing + Fran + Kat + Gale + Portu

Eusk + Gazt + Ing + Fran + Ale

Eusk + Gazt + Ing + Fran

Eusk + Gazt + Ing

Eusk + Ing

Eusk + Gazt

Euskara

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

Itzulpengintza Irakaskuntza Edukiak Hizkuntza Teknologiak

SoilikBeste jarduerekin batera

BURUTZEN DITUZTEN JARDUERAK

Page 50: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Lanpostuen banaketa jardueraren arabera

11%

7%

25%

57%

Itzulpengintza

Irakaskuntza

Edukiak

Hizkuntza Teknologiak

Hizkuntzen Industriako sarreren banaketa jardueraka

36%

22%

18%

24%

Itzulpengintza

Irakaskuntza

Edukiak

Hizkuntza Teknologiak

Page 51: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

- I+G+bn: 864.758€

- Formazioan: 231.960€

- Marketinean:121.287,92€

Sarreren %1,60

Sarreren % 0,43

Sarreren % 0,22

2000 2006

EU-27 1,86 1,84

Frantzia 2,15 2,10

Holanda 1,82 1,67

Eslovenia 1,41 1,59

Espainia 0,91 1,20

EAE 1,43 1,47

Adibidez beste lurralde batzuetan:

Page 52: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Oharra: %78ak erantzun dio galdera honi.

Samenten banaketa geografikoa

42%

45%

11%2%

Gipuzkoan

EAEn

Estatuan

Atzerrian

Salmenten banaketa bezero tipologiaren arabera

9%

7%

53%

31%

AdministrazioPublikoa

SozietatePublikoak

GainerakoErakundeak

Pribatua

Oharra: %78ak erantzun dio galdera honi.

Page 53: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Lanpostuak:

• 2.043 lanpostu guztira

Sarrerak:

• Guztira: 119.317.724 €

• Diru-laguntzak: 47.317.892 € (guztizkoaren %42)

Lanpostuak:

• 1.575 lanpostu (guztizkoaren %77)

Sarrerak:

• Guztira: 54.425.656 € (guztizkoaren %45)

• Diru-laguntzak: 54 M€ horien %24

• Erantzun duten enpresen lanpostu eta sarrera bolumena:

• Kopuru hauetatik, zuzenean Hizkuntzen Industriari dagokiona:

Page 54: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Lanpostuak:

• 51.700 lanpostu

• Kanadako biztanleria aktiboa: 17.297.800 pertsona

• Hizkuntzen Industria BIZTANLERIA AKTIBOAREN %0,29 da

Sarrerak:

• Guztira: 1.700 milioi €

• Kanadako BPG = 833.850 milioi €

• Hizkuntzen Industria BPGaren %0,2 da

Lanpostuak:

• 1.575 lanpostu

• Gipuzkoako biztanleria aktiboa (EUSTAT,2009) = 345.900 pertsona

• Hizkuntzen Industria BIZTANLERIA AKTIBOAREN %0,5 da

Sarrerak:

• Guztira: 54.425.656 €

• Gipuzkoako BPG (EUSTAT, 2007) = 21.801.654.000 €

• Hizkuntzen Industria BPGaren %0,25 da

HIZKUNTZEN INDUSTRIA KANADA (2004)HIZKUNTZEN INDUSTRIA GIPUZKOAN (2008)

Gipuzkoan hizkuntzen industriak, 27 enpresa esanguratsuenak kontutan hartuta, 54 milioi

eurotik gora fakturatu ditu. Gipuzkoako BPGren %0,25a sortu du. Oso kontutan hartzeko

kopurua. Mundu mailan erreferente den Kanadako hizkuntzen industriarekin alderatuta,

bertan, Kanadako BPGren %0,2a sortzen du hizkuntzen industriak.

Page 55: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Makina-erremintak, adibidez, 2007an, 789 M euroko fakturazioa izan zuen EAE mailan.

Bertako BPGren %1,2 sortu zuen 2007an, eta gure ekonomiaren erreferenteetako bat da

sektore hau.

Iturria: http://www.euskadi2015.net/FOROCOMPETITIVIDAD/Portals/0/documentos/Observatorio/boletines/observatorio_e.pdf

Page 56: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Lanpostuei dagokienean, ia 1.600 lanpostu ditu hizkuntzen industriak Gipuzkoan, 27 enpresa esanguratsuenak kontutan hartuta, Gipuzkoako biztanleria aktiboaren %0,5a. Makina-erremintak berriz, 4.438 lanpostu EAE osoan, biztanleria aktiboaren %0,4 hain zuzen ere. Kopuru garrantzitsua beraz arlo honetan ere.

Iturria: http://www.euskadi2015.net/FOROCOMPETITIVIDAD/Portals/0/documentos/Observatorio/boletines/observatorio_e.pdf

Page 57: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

Ahuldadeak ere identifikatu dira:

• Sektorearen egituraketa: atomizazio maila altua

• Masa kritiko txikia. Aliantza eta kooperaziorako ohitura falta.

• Oso industria lokala. Hornitzaile eta bezero gehienak EAE mailan.

Nazioarteratze estrategia baten beharra.

• Ikerketa aplikatuaren beharra.

• Kudeaketa eredu eta tresnetan gabeziak.

• Mundu mailako krisiak hazkundea atzeratu lezake.

4.- Hizkuntzen Industria Gipuzkoan

Page 58: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Aurreko informaziotik abiatuta, hori baloratu eta Gipuzkoan

Hizkuntzen Industriak duen egoeraren diagnosia egiteko eta

etorkizunerako erronka eta proiektu nagusiak identifikatzeko,

sektoreko eragilez osatutako lan talde bat antolatu da. Lan taldeak,

sei lan-bilera egin ditu eta, bertan, egoeraren diagnosia eta erronka

estrategikoak identifikatu ditu. Baita erronka horiek aurrera

eramateko zenbait proiektu lehenetsi ere.

• Lan taldeez gain, zenbait elkarrizketa ere egin dira sektoreko

eragileen artean. Hauen helburua, Gipuzkoan Hizkuntzen Industriak

duen egoera baloratu, diagnosia egin eta etorkizunerako erronka eta

beharrak identifikatzea izan da.

5.- Talde-dinamika

5.1.- Diagnosia

Page 59: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.1.- DiagnosiaELKARRIZKETATUTAKO PERTSONAK

LAN TALDEAN PARTE HARTU DUTEN PERTSONAK

Page 60: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.1.- Diagnosia

Page 61: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.1.- Diagnosia

Page 62: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

PRODUKTU/ZERBITZUAK GARATU:

• Merkatuko beharren arabera, produktu/zerbitzu/baliabide beharren azterketa egin sektorez sektore. Bideragarritasun plana. Adib: Tresna mugikorren teknologia beharrak aztertu. Adib: osasun zentroak.

• Digitalizazioaren kudeaketa eleanitza. Diziplina ezberdinetan digitalizazioak sortu ditzaken merkatu aukerak identifikatzeko merkatu azterketa.

• Gipuzkoan sektoreak eskaintzen dituen produktu/zerbitzu katalogoa osatu.

• Sektoreko sinergiez baliatu produktu/zerbitzu zabalagoak eratzeko, produktuetan balio erantsia gehitzeko.

• Egungo produktu/zerbitzuak garatu:

• E-LEARNING sistemak moldatu/egokitu: Kasura egokitu beharreko egoerak identifikatu eta garatu beharreko tresnen azterketa egin.

• Mundu fisikoan arrakasta izan duten formulak birtualizatu (Adib: mintzalagun birtuala hizkuntza anitzetan,…)

• Itzulpen teknologietan berrikuntza bultzatu (behar horien diagnosia eta etorkizunerako planteamendua). Benchmarkinga eta bideragarritasuna aztertu.

Page 63: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

BARNE MERKATUAN LEHIAKORTASUNA GEHITU. “IKUSGARRITASUNA” LORTU ETA POSIZIONAMENDUA SENDOTU. DIRU-LAGUNTZEKIKO MENPEKOTASUNA GUTXITU:

•Marketin jarduerak, estrategia komertzialen garapena.

•Errentagarritasuna eta doakotasunaren arteko oreka bilatu: eredu posible ezberdinen azterketa eta jarraipena.

•Beste hizkuntzetan lortutako errentagarritasunarekin euskarazko produktuetan inbertitu.

•Hizkuntzen industria ohiko industrian barneratzeko ekintzen garapena.

•Kalitate/homologazio aukerak aztertu eta sektorean hedatu.

•Kudeaketa eredu berriak sektoreko enpresen artean hedatu eta integratu. Bere erabilera eta ezarpena bultzatu. Euskalgintzatik industriarako “salto mentala” bultzatu: Plan estrategikoak, kudeaketa planak, kalitatea etab. Enpresa irizpideak txertatu eta arduradunen artean formazioa eskaini.

•Gizartean ikusgarritasuna lortzeko komunikazio Estrategia zehatzak definitu.

Page 64: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

ENPRESEK ALIANTZAK EGITEKO GAITASUNA GARATU, LANKIDETZA AREAGOTU:

•Integrazioaren onurak azpimarratu sektorean eta sektoretik kanpo.

•Bilkurak antolatu (Adegitop adibidez). Arrakasta izan duten kasuak aurkeztu.

•Nazioarteko proiektuetan parte hartu.

•Gai konkretuak lantzeko eta kudeatzeko sare/aliantzak sortu. Adib: Manunet.

•Beste lan egiteko modu batzuk bultzatu. Tresna “kolaboratiboak” bultzatu: Web 2.0, lankidetza metodo ezberdinak, baliabide berak erabiltzen. Itzulpen memorien komunitatea. Itzulpen memorien data-basea.

•Aliantza sareak eratu: kanpoko sareak identifikatu eta parte hartu …

•Sektore ezberdinen arteko elkarlana bultzatu. Hizkuntzen Industriako clusterra izan daiteke beste clusterrekin harremanetan jartzeko eragilea;

•Know-howa eskuratzeko bideak aztertu (lizentziak…)

Page 65: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

EKINTZAILETASUNA BULTZATU:

•Ekintzailetasuna sustatzen duten beste egiturekin harremanak landu arlo honetan ere enpresa berrien sorrera bultzatzeko.

•Spin-offak sortzeko erraztasunak eskaini. Enpresen kudeaketaren inguruko formazioa, bideragarritasun planak, laguntza ekonomikoak,….

Page 66: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

PERTSONA KUALIFIKATUAK GARATU/BILATU:

•Hezkuntza sistemaren eta enpresen arteko lotura sendoagoa bilatu.

•Profesional kualifikatu eta talentuen bilaketa.

•Sektoreko goi mailako formazio espezializatua eskaini. Ohiko goi mailako ikasketetan, hizkuntzen industriari lotutako espezialitateak eskaini.

•Formatzeko formula berriak (ez reglatuak) bilatu.

•Lanbide heziketaren arloan hizkuntzen industriari lotutako zikloak sortu/eskaini.

•Sektoreko enpresetan lanean hasten direnentzat formazio gehigarria (adib. Itzul/Irak teknologia formazioa)

•Irakaskuntza eta ikerkuntza alorreko sareak

•Master sare bat osatu kanpoko unibertsitateekin elkarlanean. Ikasleak erakartzeko Master batzuk hizkuntza orokorragoetan eskaini (ingelesez,…).

Page 67: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

I+G+B BULTZATU:

•I+G+b ikuspegi aplikatua egin (unibertsitate, enpresa eta erakundeen arteko elkarlana). Ikerketa maila praktikoan garatu eta aplikatu.

•Inbertsioen sustapena (propioa, pribatuak eta administrazioarena)

•Teknologia konpartitua garatu: Ikerketa zentro teknologiko baten sorrera.

•Lizentzia sistemen bilakaera: Zaintza teknologikoa ahalbidetuko duten jardueren garapena.

•Esperientzia ezari aurre egin: Beste diziplina teknologikoak zabaldu eta ezagutarazi. Administrazioaren inplikazioa bilatu.

•Berrikuntza alor guztietan bultzatu.

Page 68: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

KANPOKO MERKATU BERRIETARA IREKI, HIZKUNTZA BERRIAK INTEGRATUZ. BERTAN ERRENTAGARRITASUNA LORTU:

•Kanpo merkatuko nitxo/segmentu berrien identifikazioa. Hizkuntza posibleak eta hizkuntza horietan hiztunen beharrak identifikatu. Hizkuntza eta kultura ezagutu.

•Giza baliabideak prestatu: Atzerriko profesional kualifikatuen inportazioa. Talentuen bilaketa eta hizkuntza horietan profesionalak formatu.

•Merkatu behatoki bat sortu, eta data baseak sortu.

•Bertako enpresekin batera parte hartu horien nazioartekotzean.

•Kanpora nola/zertan irten behar dugun identifikatu. Nazioartekotze estrategia bat definitu: marketin jarduerak, aliantzak,…

Page 69: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

Erronka horiek guztiak aurrera

eramateko eta sektorea

egituratzeko tresna baten

beharra ikusten da. Irizpide

orokor batzuk adostu dira

proiektu honen baitan, baina

aurrera begira, horiek denak

martxan jarriko badira, eragileen

arteko lana beharrezkoa da.

Guzti hori dena bideratzeko

tresna gisa, CLUSTER bat

proposatzen da.

Page 70: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

5.- Talde-dinamika

5.2.- Erronkak

CLUSTER bat zertarako?

• Sektoreko eragileak dinamizatzeko eta elkarlanean jartzeko, eragileen batura baino

zerbait gehiago lortu daitekeela uste delako.

• Proiektu honetan parte hartu duten eragileez gain, interesa izan dezaketen eta

garrantzitsuak diren beste hainbat eragile erakartzeko.

• Esfortzuak ez biderkatzeko, eta sinergiak lortzeko helburu komun baten bidean: Europa

mailan erreferentzia bat izango den hizkuntzen industria garatzeko.

• Hemen adierazi diren erronkak eta proiektuak aurrera eramateko lidergoa izateko.

• Industria hau, beste industriak eta administrazioaren arteko koordinazio lana burutzeko.

• Orokorrean, hemen identifikatu diren proiektuak martxan jartzeko eta aurrera begira

merkatuan adi egonez, proiektu berriak, estrategikoak izango direnak identifikatzeko.

Page 71: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

3. Ondorioak

Page 72: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

• Hizkuntzen Industria sektore estrategikoa da Euskal Herrian eta munduan

• Administrazioak Hizkuntzen Industria alor ekonomiko bezala onartu beharko

luke. Kulturatik Industriara saltoa eman.

• Hizkuntzen Industria mundu mailan oraindik hazteko dagoen sektorea da.

Euskal Herrian tradizio industriala dugu sektore horretan eta, beraz, badugu

aukera nazioartean ondo kokatzeko.

• Identifikatutako erronkak garatzeko sektorearen zein administrazioaren

inplikazioa behar da.

• CLUSTER baten sorrera ezinbestekoa da sektorearen garapenerako.

• I+G+Baren aldeko apustu sendoa egin behar da. Erreferentzialtasuna

berrikuntzaren bitartez lortuko dugu eta horretarako Hizkuntza Teknologiatan

inbertitu behar da, beste I+G+B alorretan bezala.

Ondorioak

Page 73: Hizkuntzen Industriaren erronka berriak

Hizkuntzen Industriaren erronka berriak :: Josu Waliño

ESKERRIK ASKO!

Josu Waliño

Berrikuntza eta Proiektuen Zuzendaria

Elhuyar Fundazioa

[email protected]

Aurkezpen hau eskuratzeko: http://elhuyar-blogak.org/hizkuntza/