Emaitzen laburpena · Landa-lana: SIADECO, S.COOP. Itzultzailea: LETE ITZULPENAK-TRADUCCIONES, SL...
Transcript of Emaitzen laburpena · Landa-lana: SIADECO, S.COOP. Itzultzailea: LETE ITZULPENAK-TRADUCCIONES, SL...
Iparraldeko parte-hartze kulturalari buruzko inkesta
Emaitzen laburpena 2019
Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzaren Bibliotekak sarearen katalogoan aurki daiteke: http://www.bibliotekak.euskadi.eus/WebOpac
Argitaraldia: 2019ko azaroan
© Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioa Kultura eta Hizkuntza Politika Saila
Internet: www.euskadi.eus
Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián 1, 01010 Vitoria-Gasteiz
Koordinazio teknikoa: ICC-CONSULTORS CULTURALS, SL
Landa-lana: SIADECO, S.COOP.
Itzultzailea: LETE ITZULPENAK-TRADUCCIONES, SL
Diseinua eta maketazioa: EUSKO PRINTING SERVICE, SL
Inprimategia:
ISBN:
Lege-gordailua:
Emaitzen laburpena Euskara
Iparraldeko parte-hartze kulturalari buruzko inkesta
5
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
EDUKIEN AURKIBIDEA
1. Sarrera .......................................................................................................................................... 9
2. Kulturarekiko jarrera orokorrak ........................................................................................... 10
2.1 Kultura-jardueretan parte hartzearen garrantziaren autopertzepzioa ................... 10
2.2 Kultura-informazioko maila ............................................................................................. 10
2.3 Parte-hartze kulturalerako motibazioak ....................................................................... 11
3. Kultura-praktikak ...................................................................................................................... 12
4. Asoziazionismoa eta amateur mailako praktikak ......................................................... 15
4.1 Asoziazionismo kulturala ................................................................................................. 15
4.2 Amateur mailako praktika artistikoak ........................................................................... 15
5. Praktika digitalak ...................................................................................................................... 18
5.1 Kultura-praktika digitalak ................................................................................................ 18
5.2 Kultura-edukia duten plataforma digitaletara harpidetzea ...................................... 19
5.3 Sare sozialak parte-hartze kulturalean ......................................................................... 20
6. Euskarazko parte-hartze kulturala ...................................................................................... 22
6.1 Euskarazko kultura-praktikak .......................................................................................... 22
6.2 Euskarazko praktika digitalak ......................................................................................... 24
Eranskina: Inkestaren fitxa teknikoa ............................................................................................ 26
7
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
GRAFIKOEN AURKIBIDEA
1. Grafikoa. Kultura-jardueretan parte hartzearen garrantziaren batez besteko balorazioa .............................................................................................................. 10
2. Grafikoa. Kultura-informazioko mailaren autobalorazioa ........................................ 10
3. Grafikoa. Parte-hartze kulturalerako motibazioa praktika motaren arabera (%) ............................................................................................................................ 11
4. Grafikoa. Pertsonak, kultura-praktika desberdinak egiteko maiztasunaren arabera (%) ............................................................................................................ 12
5. Grafikoa. Kultura-praktikek biztanlerian izan duten intzidentziaren bilakaera (%) ............................................................................................................................ 13
6. Grafikoa. Kultura-elkarte batean edo gehiagotan parte hartzen duten pertso-nak (%) .................................................................................................................... 15
7. Grafikoa. Kultura-elkarteren batean parte hartzen duten pertsonen kopurua-ren bilakaera (%) ................................................................................................. 15
8. Grafikoa. Azken urtean amateur mailako kultura-praktikaren bat egin duten pertsonak (%) ....................................................................................................... 16
9. Grafikoa. Amateur mailako kultura-praktiken intzidentzia-rankinga (%) ........... 16
10. Grafikoa. Amateur mailako praktiken bilakaera, 2008-2018 aldian (%) ............... 17
11. Grafikoa. Kultura-praktika digitalen intzidentzia-maila biztanlerian azken hiru hilabeteetan (%) ......................................................................................... 18
12. Grafikoa. Kultura-edukirako sarbidea duen plataforma digitalen batera harpi-detutako pertsonak, biztanleria-taldeen arabera (%) ............................. 19
13. Grafikoa. Kultura-edukirako sarbidea duen plataforma digitalen batera harpi-detutako pertsonak, biztanleria-taldeen arabera (%) ............................. 19
14. Grafikoa. Kultura-edukirako sarbidea duen plataforma digitalen batera harpi-detutako pertsonak beren tipologiari jarraikiz, biztanleria-taldeen arabera (%) ............................................................................................................ 20
8
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
15. Grafikoa. Ohiko internauten artean, kultura-praktikek sare sozialetan duten intzidentziaren rankinga (%) ........................................................................... 21
16. Grafikoa. Normalean euskarazko kultura-jardueretan parte hartzen dutela es-aten duten pertsonak, biztanleria-taldeen arabera (%) ......................... 22
17. Grafikoa. Kultura-praktikek biztanlerian izan duten intzidentziaren rankinga, biztanleria-taldeen arabera (%) ...................................................................... 23
18. Grafikoa. Euskarazko kultura-praktiken bilakaera 2008tik 2018ra bitartean, biztanleria osoaren artean (%) ........................................................................ 24
19. Grafikoa. Praktika digitalek biztanlerian izan duten intzidentziaren rankinga, biztanleria-taldeen arabera (%) ...................................................................... 25
9
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
1. SARRERA
2018ko Iparraldeko Parte-hartze Kulturalaren Inkestaren emaitza nagusiak laburbiltzen ditu txos-ten honek. Bereizitako dokumentu batean kontsultatu daiteke emaitza guztien txostena, baita gal-de-sorta ere gaineratzen duen txosten metodologikoa ere.
Hainbat jardueratara bertaratzea edo jarduera horiek praktikatzea biltzen du, hala nola zuzeneko ikuskizunak, irakurketa, musika edo zinema, asoziazionismo-maila eta amateur mailako praktika artistikoak; eta kultura-edukiei lotutako praktika digitalak. Horrela, begirada hirukoitza eskaintzen dio 15 urtetik gorako biztanleriaren parte-hartze kulturalari.
Lurraldeen (Nafarroa Beherea, Lapurdi eta Zuberoa) araberako ordezkagarritasuna ziurtatzen du 1.150 elkarrizketako laginak, baita bizileku-udalerriaren tamaina, sexua, adina eta euskaren eza-gutza, eta horrek parte-hartze kulturalaren banaketa soziala zein den jakitea ahalbidetzen du, biz-tanleria-talde guztien arabera (erdaldunak eta euskal hiztunak)1.
Bost kapitulutan aurkezten da informazioa:
◆ Parte-hartze kulturalaren inguruan biztanleriak dituen jarrerei buruzko adierazleak biltzen ditu lehenengoak, hala nola biztanleriak ematen dion garrantzia, eskueran daukan infor-mazioa eta praktika guztiak egitera bultzatzen duten motibazioak.
◆ Kultura-praktiken arte eszenekiko, musikarekiko, irakurketarekiko, ikus-entzunekoarekiko eta erakusketetarako bisitekiko xehetasuna biltzen du bigarren kapituluak.
◆ Elkarteetako parte-hartzea eta amateur mailako praktikak deskribatzen ditu hirugarren ka-pituluak.
◆ Praktika digitalek ezaugarritzat dituzten adierazleetan sakontzen du laugarren kapituluak, betiere kontuan izanda praktika horiek funtsezkoak direla gaur egungo parte-hartze kultu-rala ezagutzeko.
◆ Euskarazko parte-hartze kulturala deskribatzen da bosgarren kapituluan, azkenik.
Ahal den guztietan, txostenak gaur egungo egoera orain dela hamar urtekoarekin alderatzen du, betiere 2007-2008 aldiko Euskal Herriko kultura-ohiturei, -praktikei eta -kontsumoari buruzko inkestan oinarritua.
1 Eranskinean labur bilduta dago inkestaren fitxa.
10
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
2. KULTURAREKIKO JARRERA OROKORRAK
2.1 Kultura-jardueretan parte hartzearen garrantziaren autopertzepzioa
1etik 10erako eskala batean, zeinean pertsonei kultura-jardueretan parte hartzeak berentzat duen garrantzia puntuatzea eskatzen den, 7,5 puntuan dago batez besteko balorazioa. Horrenbestez, balio handia da, eta parte-hartze kulturalak errekonozimendu soziala baduela erakusten digu ho-rrek.
1. Grafikoa.Kultura-jardueretan parte hartzearen garrantziaren batez besteko balorazioa
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
7,5
2.2 Kultura-informazioko maila
1etik 4rako balorazio-eskala batean, non 1 ezer den eta 4 asko den, pertsonek 2,89an sailkatzen dute beren inguruneko kultura-eskaintzari buruzko informazio-maila. Hau da, nahiko informatu-ta daudela uste dute.
2. Grafikoa.Kultura-informazioko mailaren autobalorazioa
1 2 3 4
2,89
11
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
2.3 Parte-hartze kulturalerako motibazioak
Premia desberdinak betetzeak bideratzen du motibazioa kultura-jarduerarekiko. Gainera, premia desberdinak egokiagoak izan daitezke premia jakin batzuk edo beste batzuk gogobetetzeko.
Normalean lau motibazio mota nabarmentzen dira, eta kulturak erantzuteko gaitasuna duen pre-mien multzoa biltzen dute:
◆ Motibazio sinbolikoa: pertsona gisa aberasteko premiarekin dago lotuta, autoerrealizat-zeko premiarekin.
◆ Motibazio kulturala: jakintza gehitzeko premiarekin dauka zerikusia espezifikoki.
◆ Motibazio soziala: jarduera kultural batean parte hartzeak beste jende batekin erlazionat-zeko eta esperientzia partekatzeko premiarekin izan dezake zerikusia.
◆ Motibazio emozionala: azken batean, deskonektatzeko, errutinatik ateratzeko eta sentsazio berriak esperimentatzeko premiak laugarren motibazioa definituko du.
Parte hartzeko modu bakoitzak motibazioen patroi desberdina du:
◆ Kultura-praktiketan pisuaren banaketa homogeneoa dago motibazio sinbolikoaren eta kulturalaren artean, biak ere emozionalarekiko tarte handira jarraitzen dutelarik, eta are handiagora sozialarekiko.
◆ Praktika digitaletan motibazio kulturala nabarmentzen da aldearekin (kasuen % 48,3), eta emozionala eta sinbolikoa, aldiz, amateur mailako praktiketan nabarmentzen dira (kasuen % 39,1 eta % 34,4).
3. Grafikoa.Parte-hartze kulturalerako motibazioa praktika motaren arabera (%)
% 0
% 15
% 30
% 45
Praktika kulturalak Praktika digitalak Amateur mailako praktikak
Motibazio soziala
Motibazio sinbolikoa
Motibazio kulturala
Motibazio emozionala
% 37,9% 40,7
% 15,4
% 5,9
% 19,8
% 48,3
% 14,0% 17,9
% 34,4
% 10,1
% 39,1
% 16,3
12
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
3. KULTURA-PRAKTIKAK
Praktika jakin batzuk egiten diren maiztasunari zeharkako begirada batek kultura-jardueren artean hiru bloke detektatzea ahalbidetzen du.
4. Grafikoa.Pertsonak, kultura-praktika desberdinak egiteko maiztasunaren arabera (%)
% 0
% 25
% 50
% 75
% 100
1-3 aldiz 4 aldiz baino gehiago Inoiz ere ez
Iraku
rtze
a
Zine
ma
Kont
zert
uak
Mus
eoak
Dant
za
Teat
ro
Libu
rute
gia
Arte
-gal
eria
k
Bide
o-jo
koak
% 18,0
% 64,4
% 17,6
% 17,3
% 54,1
% 28,6
% 25,5
% 36,0
% 38,4
% 33,9
% 16,5
% 49,6
% 35,8
% 14,4
% 49,7
% 30,9
% 14,8
% 54,3
% 8,9
% 31,5
% 59,7
% 27,2
% 5,7
% 67,1
% 11,0
% 9,6
% 78,4
*Oharra: Irakurketan irakurritako liburuen kopuruari buruzkoak dira datuak (“1etik 3ra bitarte” eta “4 baino gehiago”) eta bideo-jokoetan erabilera-maiztasunari buruzkoak (“Zenbait aldiz astean edo egu-nero” eta “Noizean behin”)
Biztanleriaren guztizkoaren % 60aren gainetik honako hauek daude:
◆ Liburuen irakurketa (% 82,4)
◆ Zinemara joatea (% 71,4)
◆ Kontzertuetara joatea (% 61,5)
Ondoren, % 40tik % 50era bitarteko portzentajeekin, honako hauek ditugu:
◆ Museoetarako bisitak (% 50,4)
13
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
◆ Kontzertuetara joatea (% 50,2)
◆ Antzerkira joatea (% 45,7)
◆ Liburutegira joatea (% 40,4)
Nabarmentzekoak dira, halaber, arte-galerietarako bisitak eta bideo-jokoetara jolastea (% 32,9 eta % 20,6, hurrenez hurren).
Gainera, praktika desberdinen 2008-2018 aldiko konparatiba historiko bat egitea ahalbidetzen duten galderak barnean hartzen zituen inkestak.
5. Grafikoa.Kultura-praktikek biztanlerian izan duten intzidentziaren bilakaera (%)
% 0
% 20
% 40
% 60
% 80
2008 2018
Egun
karia
k (ze
nbai
t ald
iz as
tean
)
Mus
ika (e
gune
ro)
Aldi
zkar
iak (
egun
ero)
Libur
uak (
azke
n hi
labe
tean
)
Berts
olar
itza
(azk
en u
rtean
)
Libur
uteg
ia (a
zken
urte
an)
Zine
ma
(azk
en u
rtean
)
Arte
-gal
eria
k/er
akus
keta
k(a
zken
urte
an)
Mus
eoak
(azk
en u
rtean
)
Antz
erkia
(azk
en u
rtean
)
Kont
zertu
ak (a
zken
urte
an)
Dant
za (a
zken
urte
an)
% 66,3% 67,1
% 73,5% 59,3
% 45,3% 39,9
% 56,4% 63,5
% 4,0
% 11,3
% 40,3
% 29,7
% 54,1
% 71,4
% 11,2
% 32,5
% 23,8
% 50,3
% 15,8
% 45,7
% 29,3
% 61,5
% 10,0
% 50,2
*Kulturaren Euskal Behatokiaren “2008ko kultura-ohitura, -praktika eta -kontsumoei buruzko inkesta-ren” ustiapenetik beretik datoz 2008ko emaitzak.
Bilakaera positiboen artean, honako hauek nabarmentzen dira gehikuntza handienarekin:
◆ Dantzara joatea (portzentajezko +40,2 puntu)
◆ Kontzertuetara joatea (portzentajezko +32,3 puntu)
◆ Antzerkira joatea (portzentajezko +29,2 puntu)
14
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
◆ Museoetara bertaratzea (portzentajezko +26,5 puntu)
◆ Arte-galerietara edo erakusketetara joatea (portzentajezko +21,3 puntu)
◆ Zinemara joatea (portzentajezko +17,3 puntu)
Neurri txikiagoan, honako hauek ere gehitzen dira:
◆ Liburutegira bertaratzea (portzentajezko +10,6 puntu)
◆ Bertso-saioetara bertaratzea (portzentajezko +7,3 puntu)
◆ Liburu-irakurketa (portzentajezko +7,1)
◆ Aldizkari-irakurketa (portzentajezko +5,4)
Mantentzen diren praktiken artean grabatutako musika-entzutea dago (eguneroko entzutearen % 67 inguru).
Jaitsieren artean, egunkarien irakurketa dago, % 14,2ko beherakadarekin.
Oro har, praktika hauek kontuan izanda, parte-hartze kulturalaren bilakaera global positiboa egon da hamar lehenengoen artean.
15
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
4. ASOZIAZIONISMOA ETA AMATEUR MAILAKO PRAKTIKAK
4.1 Asoziazionismo kulturala
Biztanleriaren % 25,4k kultura-elkarteren batean parte hartzen du modu aktiboan.
6. Grafikoa.Kultura-elkarte batean edo gehiagotan parte hartzen duten pertsonak (%)
% 0 % 25 % 50 % 75 % 100
% 17,1 % 8,3
Bai, batean Bai, batean baino gehi
2008-2018 konparatiba historiko batean elkarteetako parte-hartzeak portzentajezko 9,1 puntu-ren jaitsiera izan du.
7. Grafikoa.Kultura-elkarteren batean parte hartzen duten pertsonen kopuruaren bilakaera (%)
% 0
% 10
% 20
% 30
% 40
2008 2018
% 34,5
% 25,4
4.2 Amateur mailako praktika artistikoak
Iparraldeko biztanleriaren % 42,5ek adierazten du gutxienez urtean behin parte hartzen duela sor-menezko jardueretan, hala nola idazketan, margolaritzan, dantzan, artisautzan eta beste hainba-tetan.
16
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
8. Grafikoa.Azken urtean amateur mailako kultura-praktikaren bat egin duten pertsonak (%)
% 0 % 20 % 40 % 60 % 80 % 100
% 42,5 10,1%
Zeharkako begirada batetik ikusita, eskulanak eta artisautza dira amateur mailako praktika zabal-duenak (% 26,9).
9. Grafikoa.Amateur mailako kultura-praktiken intzidentzia-rankinga (%)
% 0 % 5 % 10 % 15 % 20 % 25 % 30 % 35 % 40
% 26,9
% 25,6
% 24,0
% 23,9
% 21,5
% 19,7
% 18,0
% 13,3
% 5,4
% 3,3
% 2,3
% 2,4
Eskulanak eta artisautza
Argazkilaritza
MusikaMargolaritza eta
marrazkigintza
Irakurketa-klubak
Bertsolaritza
Beste ikus-entzunezko batzuk
Idazkuntza
Dantza
Kantagintza
Bideoa
Antzerkia
Ezarpen nabarmen baino zertxobait txikiagoarekin, honako hauek nabarmentzen dira:
◆ Argazkigintza, % 25,6arekin.
◆ Margolaritza edo marrazkigintza eta musika (musika-tresna bat jotzea), bakoitzak gutxi go-rabehera % 24arekin.
Finean, gutxiago hedatutako praktiken bloke bat identifikatzen da, eta biztanleriaren % 2 - % 6an du horrek eragina:
◆ Antzerkia (% 5,4)
◆ Irakurketa-klubak (% 2,4)
◆ Bertsolaritza (% 2,3)
17
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
◆ Beste ikus-entzunezko batzuk (% 3,3).
2008-2018 aldiko konparatiba historiko bat2 eginez, gorakada nabarmena ikusten da margola-ritza edo marrazkigintza ez diren arte plastikoak egiteari dagokionez3, % 4,6tik % 11,3ra igaro baita. Idazketaren kasuan ere igoera nabaria gertatu dela ikusten da; 2008ko % 5etik egungo % 9,1era.
10. Grafikoa.Amateur mailako praktiken bilakaera, 2008-2018 aldian (%)
% 0
% 5
% 10
% 15
% 20
Idaz
tea
Mar
gotz
ea e
do m
arra
ztea
Best
e ar
te p
last
iko
batz
uk/E
skul
anak
, ar
tisau
tzak
*
Arga
zkia
k eg
itea
Bide
oak
egite
a
Best
e iku
s-en
tzun
ezko
ba
tzuk
Berts
olar
itza
Antz
erkia
egi
tea
Dant
za, b
alle
ta
Abes
batz
a ba
tean
ab
este
aM
usika
-tres
na
bat j
otze
a
2008 2018
% 5
% 9,1 % 10,0% 10,2
% 2,3
% 5,6
% 0,7% 1,0 % 1,4
% 2,3
% 7,5% 7,8
% 10,9% 10,2
% 6,6% 8,3
% 1,1% 1,4
% 4,6
% 11,3
% 8,4
% 10,8
*Oinarria: Biztanleria osoa
Modu apalagoan bada ere, igoerak daude halaber argazkigintzaren praktikan (% 8,4tik % 10,8ra) eta bideo-sorkuntzan (% 2,3tik % 5,6ra), baita dantzan ere, zeina ia bi puntu igo den % 8,3raino.
Gainerako praktiketan, aldaketa oso txikiak ikusten dira, balioesteko zailak, praktika minoritarioak baitira.
2 2018. urtean ez bezala, praktikak bakarka edo taldean egitea bereizten zen 2008. urtean. Bi aukeren ehunekoak gehi-tu dira konparazioa egiteko.
3 Kontuan izan behar da kategoria honek “Beste arte plastiko batzuk” zuela izena 2008an eta 2018an, aldiz, “Eskula-nak, artisau-lanak (Arte plastikoak)” bezala galdetzen zela.
18
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
5. PRAKTIKA DIGITALAK
5.1 Kultura-praktika digitalak
Arreta Internetera erregularki nortzuk sartzen diren jarrita (Iparraldeko biztanleriaren % 77,9), al-deak ikusten dira kultura-praktiken artean.
11. Grafikoa.Kultura-praktika digitalen intzidentzia-maila biztanlerian azken hiru hilabeteetan (%)
% 0 % 25 % 50 % 75 % 100
% 67,7
% 65,4
% 64,8
% 60,5
% 45,5
% 44,0
% 33,9
% 31,5
% 20,2
% 14,7
% 9,0
% 7,7
% 7,0
Musikari, zinemari, liburuei eta abarri buruzko informazioa bilatzea
Zuzenean albisteak, egunkariak edo aldizkariak irakurtzea
Musika entzutea
Wikiak kontsultatzeaWebgune edo blog pertsonalak
bisitatatzeaJokoak, musika, irudiak edo filmak
eskuratzea edo jaisteaZuzeneko ikuskizunetarako
sarreak erosteaIrratia entzutea
Ikuskizunak zuzenean Interneten ikustea (kontzertuak, dantza, antzerkia)
Bideo-jokoetara jolasteaMuseo, erakusketa edo
monumentuetara bisita birtualak
Liburutegi bateko zerbitzuak erabiltzea
Webguneak edo blogak sortzea
*Oinarria: Internetera erregularki sartzen den biztanleria (% 76,3)
Emaitzetan ikusten den bezala, Internet ez da mundu ez-digitalean egiten diren praktikak beste formatu batean errepikatzen den lurraldea, baizik eta bereziki, informazioa eskuratzeko bitarteko eroso bat:
◆ Lehenik, oso zabalduta dauden (% 60tik gora) lau praktikak osatutako blokea nabarment-zen da, albisteen irakurketa, informazio-bilaketa, wikien kontsulta eta musika entzutea uz-tartuz.
19
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
◆ Bigarrenik, gutxiago zabalduta dauden (% 45 inguru) bi praktikak osatutako bloke batek kultura-edukiko sarbide- edo deskarga-praktikak biltzen ditu, eta horrekin batera, webgu-ne edo blog pertsonaletarako bisita. Praktika horietatik alde esanguratsura baina ez oso zabalera daude % 33,9arekin eta %31,5arekin, ikuskizunetarako tiketak erostea eta irratia entzutea, hurrenez hurren.
◆ Praktika minoritario gisa baina erlatiboki hedatuta daude ikuskizunak ikustea eta bi-deo-jokoetara jolastea (% 20,2 eta % 14,7, hurrenez hurren).
◆ Azkenik, museo edo erakusketetarako bisita birtualak, liburutegiko zerbitzuak erabiltzea Internet bidez eta webguneak edo blogak sortzea ilaran daude % 7 eta % 9 bitartean.
5.2 Kultura-edukia duten plataforma digitaletara harpidetzea
Biztanleriaren guztizkoaren % 25,2k kontu bat dauka kultura-edukia duen plataforma digitalaren motaren batean (% 32,4k erregularki Internetera sartzen den biztanleria soilik kontuan hartuz gero).
12. Grafikoa.Kultura-edukirako sarbidea duen plataforma digitalen batera harpidetutako pertsonak, biztanleria-taldeen arabera (%)
% 0 % 20 % 40 % 60 % 80 % 100
Biztanleria osoa
Ohiko internautak % 32,4
% 25,2
Kontu mota
Horrelako plataformetan konturen bat duten ohiko internautak kontuan hartuta, hirutik bik or-dainketa-kontu bat daukate, dela banakoa (% 49), dela taldekoa (% 27,5).
13. Grafikoa.Kultura-edukirako sarbidea duen plataforma digitalen batera harpidetutako pertsonak, biztanleria-taldeen arabera (%)
% 0 % 20 % 40 % 60 % 80 % 100
Norbanakoak ordaintzeko kontua
Taldeka ordaintzeko kontua
Doako kontua
% 49,0 % 27,5 % 23,5
20
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
Kultura-edukien tipologia
Biztanleria osoa kontuan izanda, % 20,4k kontu bat dauka filmen eta serieen plataforma batean, % 16,1ek musika-plataforma batean eta % 1,7k liburu digitalen plataforma batean.
14. Grafikoa.Kultura-edukirako sarbidea duen plataforma digitalen batera harpidetutako pertsonak beren tipologiari jarraikiz, biztanleria-taldeen arabera (%)
% 0
% 20
% 40
% 60
% 80
% 100
Nolabaiteko harpidetzaren
bat duten ohiko internautak
Biztanleria osoa
Nolabaiteko harpidetzaren
bat duten ohiko internautak
Biztanleria osoa
Nolabaiteko harpidetzaren
bat duten ohiko internautak
Biztanleria osoa
% 81,1
% 20,4
% 63,8
% 16,1% 6,9
% 1,7
Fimak eta telesailak Musika Liburu digitalak
5.3 Sare sozialak parte-hartze kulturalean
Internetera erregularki sartzen den biztanleriaren artean:
◆ % 21,5ek sareak erabiltzen ditu beste artista batzuk ezagutzeko edo haiekin harremanetan jartzeko, profesionalak edo amateurrak direla ere.
◆ % 20,1ek ere gogoeta pertsonalak idazten ditu sare sozialetan, eta % 6,6k blog eta webgu-ne pertsonaletan idazten du.
◆ % 18,2k beste autore batzuen material artistiko edo kulturala partekatzen du, eta % 7,1ek material propioa.
◆ % 9,8k gai kultural edo artistikoetako foroetan parte hartzen du.
21
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
15. Grafikoa.Ohiko internauten artean, kultura-praktikek sare sozialetan duten intzidentziaren ran-kinga (%)
% 0 % 10 % 20 % 30 % 40 % 50
% 21,5
% 20,1
% 18,2
9% ,8
% 7,1
% 6,6
Beste artista profesional edo zale batzuk ezagutzea / haiekin harremanetan jartzea
Sare sozialetan hausnarketa pertsonalak idaztea
Beste egile batzuen material artistikoa partekatzea (bideoak, argazkiak, musika, literatura…)
Kultura- edo arte- gaiei buruzko foroetan parte hartzea
Norberaren material artistikoa partekatzea (musika, argazkiak, bideoak, literatura…)
Webgune edo blog pertsonal batean idaztea
*Oinarria: Internetera erregularki sartzen den biztanleria (% 77,9)
22
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
6. EUSKARAZKO PARTE-HARTZE KULTURALA
Iparraldeko biztanleriaren % 26,8 da euskarazko parte-hartze kulturala (eskuarki euskaraz parte hartzen dutela dioten pertsonak).
16. Grafikoa.Normalean euskarazko kultura-jardueretan parte hartzen dutela esaten duten pertso-nak, biztanleria-taldeen arabera (%)
% 0 % 20 % 40 % 60 % 80 % 100
Biztanleria osoa
Biztanleria euskal hiztuna
% 26,8
% 72,1
Hizkuntza jakiteak mugatzen du euskarazko parte-hartze kulturala, eta horrekin batera berezko kultura-praktika bakoitzaren ezaugarriek eta hizkuntzak praktika bakoitzean duen eragina. Ildo ho-rretan, ez da gauza bera musika entzutea eta liburu bat edo aldizkari bat irakurtzea, bertso-saio batera joatea edo euskarazko antzerkira joatea. Praktika batzuk beste batzuk baino testualagoak dira, eta, horrenbestez, hizkuntza jakitearen eragina aldatu egiten da praktika horien artean. Zen-bat eta testualagoak izan, oztopo handiagoa izan liteke gaitasun nahikoa ez daukatenentzat.
Azterketan uztartzen diren eta eragina duten elementuak dira. Parte hartzen duen biztanleriaren arteko aldean egiazta daiteke, osorik hartzen bada edo biztanleria euskal hiztuna soilik hartzen bada. Azken segmentu horri erreparatzen badiogu, normalean euskaraz parte hartzen duen biz-tanleria % 72,1era iristen da.
6.1 Euskarazko kultura-praktikak
Praktiken arteko zeharkako begiradari erreparatuz, ikus daiteke biztanleria osoan intzidentzia handiena duen praktika musika4 entzutea dela (% 64,5). Biztanleria euskal hiztunaren kasuan, % 95 da portzentaje hori.
4 Kontuan izanda azken helburua euskarazko parte-hartzea biztanleria osoaren artean zabaltzea dela, praktikek duten intzidentzia erakusten da, biztanleria osoaren artean zein biztanleria euskal hiztunaren artean. Hizkuntza-oztopoa garrantzitsua bada ere, erreferentziatzat biztanleria euskal hiztuna soilik hartuz gero irudi lezake azken helburua euskarazko parte-hartze kulturala segmentu horretan soilik zabaltzea dela.
23
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
Ondoren, distantzia handira, antzerki-ikuskizunetara joatea (% 20,1; gutxienez behin azken 12 hi-labeteetan) eta irakurketa daude (% 14,2, gutxienez behin azken 3 hilabeteetan). Zinemari dago-kionez, euskarazko zinemarako lehentasuna biltzen dute datuek eta ez benetako asistentzia. Ildo horretan, % 18k euskarazko zinema nahiago du.
Hiru praktika horietarako, portzentajeak izugarri igotzen dira oinarritzat biztanleria euskal hiztuna hartzen bada.
17. Grafikoa.Kultura-praktikek biztanlerian izan duten intzidentziaren rankinga, biztanleria-taldeen arabera (%)
% 0 % 20 % 40 % 60 % 80 % 100
Musika entzutea
Antzerkia
Zinema*
Irakurtzea
Euskal hiztunak
Biztanleria osoa% 95,0
% 64,5
% 54,0
% 13,9
% 38,6
% 10,0
% 34,1
% 6,2
*Zinemari dagokionez ez da galdetzen euskarazko filmetarako asistentziagatik, baizik eta euskarazko zinemarako lehentasunagatik, hautatzeko aukera izanez gero.
Irudi osoagoa eskaintzeko, euskarazko zenbait praktiketarako 2008-2018 aldiko konparatiba his-toriko bat ahalbidetzen duten galderak biltzen zituen inkestak euskarazko praktika batzuetarako (58. grafikoa).
24
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
18. Grafikoa.Euskarazko kultura-praktiken bilakaera 2008tik 2018ra bitartean, biztanleria osoaren artean (%)
% 0
% 10
% 20
% 30
% 40
% 50
% 60
% 70
2008 2018
% 13,2 % 7,7% 6,2 % 0,4
% 0,9
% 65,9% 64,5
% 13,9
% 4,0% 11,3
Antz
erkia
(a
zken
urte
bete
a)
Iraku
rtzea
(a
zken
hiru
hile
koa)
Film
en
hizk
untz
a
Mus
ikaria
k ed
o m
usika
-tald
eak
Berts
olar
itza
(azk
en u
rtebe
tea)
*Kulturaren Euskal Behatokiaren “2008ko kultura-ohitura, -praktika eta -kontsumoei buruzko inkesta-ren” ustiapenetik beretik datoz 2008ko emaitzak.
Konparatutako praktiketan, detektatzen da sendo mantentzen direla praktika gehienak (igoera edo jaitsiera oso txikiak, interpretatzeko zailak, normalean minoritarioak direlako), igora argia bada ere bertsolarien ikuskizunetara joatearen kasuetan, % 4tik % 11,3ra gehitu baitira.
6.2 Euskarazko praktika digitalak
Zeharkako begirada batetik ikusita, ohiko internauten segmentua berriz ere erreferentzia gisa har-tuta, berriz ere musika nabarmentzen da % 30,1arekin gainerako praktiken gainetik, % 14 inguru baitaude.
25
E M A I T Z E N L A B U R P E N A
19. Grafikoa.Praktika digitalek biztanlerian izan duten intzidentziaren rankinga, biztanleria-taldeen arabera (%)
% 0 % 20 % 40 % 60 % 80 % 100
Euskal hiztunak
Biztanleria osoa
Internautak
% 73,2% 26,6
% 15,0% 36,3
% 7,1% 5,0
% 43,6% 6,2
% 2,9% 29,9
% 4,7% 1,8
% 29,5% 3,3
% 0,9
% 25,0% 2,9
% 0,7
Musika entzutea
Webguneak/doku-mentuak irakurtzea
Sare sozialetan nabigatzea
Blogak irakurtzea
Foroetan parte hartzea
Liburuak irakurtzea eta jaistea
26
E U S K A L H E R R I K O PA R T E - H A R T Z E K U LT U R A L A R I B U R U Z K O I N K E S T A
ERANSKINA
Inkestaren fitxa teknikoa
Laginaren informazio teknikoa aurkeztuko dugu labur, zeina zabal daitekeen txosten metodologi-koa erabilitako galde-sortarekin batera kontsultatuz.
Biztanleria-eremua Iparraldea
Denbora-eremua 2018ko iraila-abendua
Laginaren diseinua Ausazko laginketa geruzatua esleipen ez-proportzionalarekin
Geruzak eta kuotak ◆ Lurraldeak ◆ Udalerriaren biztanle tamaina ◆ Sexua ◆ Adina ◆ Euskara jakitea
Tamaina eta haztapena 1.150 elkarrizketa
Azterlaneko biztanleriaren arabera haztatzen diren azterke-tarako datuak geruza eta kuoten banaketa proportzionala eskaintzeko.
Lagin-akatsa ±% 2,94 (Kulturaren Euskal Behatokiaren webgunean esku-ragarri dagoen txosten metodologikoan kontsulta daiteke lagin-akatsaren estimazioa gurutzaketa-aldagaiek osatzen dituzten kategorietarako)
Konfiantza-maila % 95,5 gehieneko indeterminazioko kasuan (p=q=% 50)
Elkarrizketa egiteko metodoa
Ordenagailuz lagundutako telefono bidezko elkarrizketa
Elkarrizketen iraupena 10-30 minutu