Carlos Casares 5º e 6º de primaria - Seminariogalan.org · do a ser director da Editorial Galaxia...
-
Upload
phunghuong -
Category
Documents
-
view
228 -
download
0
Transcript of Carlos Casares 5º e 6º de primaria - Seminariogalan.org · do a ser director da Editorial Galaxia...
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 1
Car
los
Cas
ares
5º e
6º
de p
rimar
ia
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 2
CARLOS CASARES 5º e 6º
Carlos Casares Mouriño naceu en Ourense o24 de agosto de 1941.Pasou a súa infancia na vila ourensá de Xinzode Limia xunto cos seus pais Francisco e Ma-nuela e os seus irmáns, Mercedes e Xavier.Estudou Humanidades no Seminario de Ouren-se, estudos que abandonou para facer o ba-charelato por libre, o que lle deixou tempo paraasistir ao faladoiro do galeguista Vicente Riscono Café Parque, da capital ourensá.Continuou os estudos de Filoloxía na universi-dade de Santiago de Compostela.Durante este tempo publicou relatos na revistaGrial e, en 1967, publicou na Editorial Galaxiaa súa primeira obra, «Vento ferido».Entrou na Real Academia Galega no ano 1978,sendo daquela o membro máis novo de todoseles.Participou en política chegando a ser membro doprimeiro Parlamento Galego. Grazas ao seu tra-ballo, xunto ao doutros parlamentarios, aprobousea Lei de Normalización Lingüística e a creacióndo Consello da Cultura Galega.Escribiu moitas obras de literatura infantil chegan-do a ser director da Editorial Galaxia e da revistaGrial.Casou con Kristina Berg, unha rapaza sueca, coaque tivo dous fillos: Hakan e Christian.Carlos Casares faleceu, o 9 de marzo de 2002,no Hospital Meixoeiro de Vigo.Este ano 2017 a Real Academia Galega adícalleo Día das Letras.
«A GALIÑA AZUL» GAÑOU O 1ºPREMIO DO CONCURSO DECONTOS O FACHO, EN 1968.
CARLOS CASARES MOURIÑO
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 3
HO
RIZ
ON
TAIS
. 1.-
LOLO
2.
- PAR
QU
E 3
.- G
RIA
L 4
.- XI
NZO
5.
- HAK
ANVE
RTI
CA
IS. 1
.- G
ALAX
IA
2.- M
OU
RIÑ
O
1.- Completa o encrucillado cos datos da biografía de Casares.
HORIZONTAIS1.- Protagonista dun conto de Casares que conta a historia dun neno e unhabicicleta.2.- Nome do café ourensá onde ía Casares a un faladoiro.3.- Revista na que publicaba Carlos.4.- Vila ourensá onde foi traballar Francisco, o pai de Carlos Casares.5.- Nome dun dos dous fillos de Carlos Casares.
VERTICAIS1.- Editorial que dirixía Casares.2.- Segundo apelido do autor homenaxeado no Día das Letras de 2017.
2
1 1
2
3
4
5
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 4
2.- Escribe o que aconteceu nos seguintes anos en relación coa biografía deCarlos Casares.
1941
1944
1967
1968
1978
2002
3.- A Lei de Normalización Lingüística ten como obxectivo normalizar a situa-ción do idioma galego. Carlos Casares participou na súa redacción. Poderíascolocar as palabras que faltan na introducción da lei?
«A é a maior e máis orixinal
colectiva dos galegos, é a verdadeira
espiritual que lle dá interna á nosa
.
comunidade forza creación unidade lingua
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 5
4.- Atopa na sopa de letras as palabras que se corresponden coas defini-cións.
Iniciais da institución científica que ten como obxectivo o estudo
da cultura galega, e en especial da lingua galega.
Primeira obra de Carlos Casares.
Nome da Revista da que foi director Carlos Casares.
Apelido do intelectual ourensá considerado un dos máis grandes
teóricos do nacionalismo galego.
Ciencia que estuda a lingua e a literatura dun pobo ou dun grupo
de pobos a través dos textos escritos.
Nome da editorial da que chegou a ser director Carlos Casares.
Apelido da muller de Carlos; escritora sueca en lingua galega.
RAG
V
ENTO
FER
IDO
G
RIA
L
RIS
CO
F
ILO
LOXÍ
A
GAL
AXIA
B
ERG
V A D B N S H M L F
E X H R M B F Ñ A G
N Ñ F A L S D H F B
T S A G A L A X I A
O F B E R G Ñ M L N
F H L D S I F B O A
E N F A B D A Ñ L G
R I S C O H G L O B
I D A G L S F Z X M
D H S A M D N L Í A
O F L G Ñ A H S A D
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 6
5.- Completa os títulos destas obras de Casares? Pódeste axudar dos títulosda dereita.
VENTO FERIDO
A GALIÑA AZUL
CAMBIO EN TRES
O GALO DE ANTIOQUÍA
O CAN RIN E O
LOBO CRISPÍN
OS ESCUROS SOÑOSDE CLÍO
XOGUETES PARA
UN TEMPO PROHIBIDO
OS MORTOSDAQUEL VERÁN
UN POLBO XIGANTE
ILUSTRÍSIMA
O SOL DO VERÁNUN PAÍS DE PALABRAS
AS LARANXAS MÁIS
LARANXAS DE TODAS
AS LARANXAS
ESTE É TORIBIO
LOLO ANDA EN BICICLETA
TORIBIO TEN UNHA IDEA
«A GALIÑA »
«CAMBIO EN »
«O CAN E
O LOBO »
«LOLO ANDA EN »
«O DE
ANTIOQUÍA»
«UN XIGANTE»
«ESTE É »
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 7
O CAN RIN E O LOBO CRISPÍN
Unha vez era un can que se chamaba Rin. Era un can grande e forte,aínda que xa un pouco vello. De novo, fora o can máis valente de dezparroquias arredor e contábase del, ademais,que era moi listo. Sabía sumar, recitabapoesías en portugués e daba os saúdosen cinco idiomas diferentes.De mozote, andara de pastor pola partede Burgos e alí fixérase famoso porquementres tornaba as ovellas, calcetaba, eporque sabía dicir o Credo e a Salve enlatín corrido e ben pronunciado. Como ocan tiña esa gracia de saber rezar, os deBurgos regaláronllo ao señor bispo deOurense, que foi o seu amo durante cin-co meses. Ao cabo dese tempo, o can Rinempezou a dicir animaladas e pecados, quepolo visto lle aprendía un sancristán, e que asustaban e incomodaban ásvisitas. Por iso o señor bispo llo regalou ao abade de Beiro, co encargode que aprendera educación e que non escandalizara ao vecindario.En Beiro, o Rin nunca deu mal que falar. Nada máis chegar á súa novacasa, xa lle fixo un favor á irmá do señor cura: avisouna de que o leite seía verter no lume.Aquel mesmo día pola tarde predixo que ía vir unha tronada con moitaauga e moito raio e que conviña meter o gando nas cortes, e pola noiteandou de porta en porta preguntando polas casas se cumpría a súaaxuda para calquera cousa. Necesitaron del no lugar de Tralaira, porqueunha veciña se puxera mala. El soíño, sen guía nin axuda, foi buscar aomédico de Amoeiro.
5º e 6º
«O can Rin e o lobo Crispín», Carlos Casares
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 8
5º e 6ºO CAN RIN E O LOBO CRISPÍN
1.- Completa con información do texto.
ORGANIZANDOA
INFORMACIÓNDO
TEXTO
PROTAGONISTA: HABILIDADES:
LUGARES NOS QUEESTIVO:
A D X E C T I V O SQUE DESCRIBENAO CAN RIN:
PERSOAS QUE TIVERON AOCAN RIN AO SEU CARGO:
MOTIVO POLO QUE DEIXA AOSEÑOR BISPO EN OURENSE:
AXUDA QUE OFRECE ENBEIRO:
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 9
2.- Inventa preguntas para estas respostas:
- Rin.
- Dez parroquias
- Cinco idiomas diferentes.
- Burgos
- Señor Bispo de Ourense.
- Abade de Beiro.
-Rin, Burgos, Credo, Salve, Ourense, Beiro, Tralaira e Amoeiro.
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 10
3.- Localiza nesta sopa de letras dez nomes relacionados coa igrexa.
4.- O can Rin era pastor de ovellas. No seu rabaño había 135 ovellas. Oslobos estragáronlle 27. O dono foi á feira e vendeu as que quedaban. Nafeira déronlle 55,31 euros por cabeza. Cantos cartos recaudou o donode Rin?
AAAAA XXXXX NNNNN CCCCC FFFFF BBBBB DDDDD SSSSS MMMMM HHHHH AAAAA GGGGG LLLLL
BBBBB ÑÑÑÑÑ SSSSS LLLLL BBBBB IIIII GGGGG DDDDD CCCCC SSSSS PPPPP ZZZZZ MMMMM
AAAAA BBBBB AAAAA DDDDD EEEEE SSSSS AAAAA AAAAA MMMMM ZZZZZ ÁÁÁÁÁ SSSSS HHHHH
DDDDD LLLLL NNNNN SSSSS DDDDD PPPPP XXXXX CCCCC GGGGG FFFFF RRRRR NNNNN ÑÑÑÑÑ
EEEEE BBBBB CCCCC HHHHH MMMMM OOOOO SSSSS TTTTT EEEEE IIIII RRRRR OOOOO RRRRR
CCCCC FFFFF RRRRR XXXXX ÑÑÑÑÑ MMMMM BBBBB GGGGG RRRRR SSSSS OOOOO SSSSS FFFFF
ZZZZZ LLLLL IIIII MMMMM BBBBB ZZZZZ SSSSS AAAAA MMMMM FFFFF CCCCC LLLLL NNNNN
XXXXX DDDDD SSSSS BBBBB SSSSS GGGGG BBBBB FFFFF IIIII VVVVV OOOOO ZZZZZ ÑÑÑÑÑ
GGGGG SSSSS TTTTT FFFFF SSSSS CCCCC AAAAA RRRRR DDDDD EEEEE AAAAA LLLLL HHHHH
LLLLL HHHHH ÁÁÁÁÁ BBBBB MMMMM XXXXX ZZZZZ NNNNN AAAAA AAAAA ÑÑÑÑÑ CCCCC SSSSS
MMMMM OOOOO NNNNN XXXXX EEEEE CCCCC AAAAA TTTTT EEEEE DDDDD RRRRR AAAAA LLLLL
ABADE ABADESA BISPO ERMIDA MOSTEIRO CARDEALPÁRROCO SANCRISTÁN MONXE CATEDRAL
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 11
5.- No texto aparece a palabra «parroquia»; termo que se refire á divi-sión administrativa de rango inferior ao municipio.Poderías ordenar de maior a menor os seguintes termos, tendo en contao seu tamaño?
ALDEA COMARCA PROVINCIA CONCELLO PARROQUIA
11111 22222
3333344444
55555
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 12
DEDUCCIÓNS
Como é sabido, Sherlock Holmes basea todo o éxito das indagacións nasúa extraordinaria capacidade deductiva. Naturalmente téñense feitobromas e caricaturas sobre esta habilidade do detective para chegar aconclusións definitivas a partir de feitos insignificantes, un talento quesempre provoca o asombro do doutor Watson. Precisa-mente unha das historias apócrifas sitúa a este diantedo seu amigo, que o recibe coa seguinte frase:«Vexo, Watson, que leva hoxe calzoncillosde franela». Maravillado, o médico queresaber como Holmes o averiguou. «Moisinxelo -responde o detective- vai vostedesen pantalóns».Onte, mentres tomaba café cun amigo nunha te-rraza de Panxón, pasou por diante de nós unha pa-rella un pouco extravagante: ela, enorme, tanto envolume como en talla, algo así como noventa quilosde peso, robusta, como un atleta e moi próxima a unnoventa de estatura; el, mingurrias e aflautado, desesque lle dan dúas voltas ao cinto, pequeno na fronteira do desastre, peroestirado e posto na punta dos pés. O meu amigo preguntoume se sabíapor que casaran un home e unha muller tan desiguais. Por suposto, eunon o sabía. Entón aclaroumo el. Díxome que ambos os dous, unha porgrande e voluminosa, outro por escuchimichado, quedaran solteiros naaldea porque a ningún deles lle resultaba fácil atopar acomodo. Desexeito, pasados todos os soles por diante da porta, ao final xuntáronsenecesariamente para non quedar sós. Pregunteille ao meu amigo comoo sabía e respondeume: «Pura deducción». É posible que fora así, poisnon está mal pensado. Había un detalle, sen embargo, capaz de pulve-rizar o argumento: parecían namorados.
5º e 6º
«Deduccións», Carlos Casares
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 13
DEDUCCIÓNS 5º e 6º
1.- Atopa os sinónimos dos seguintes adxectivos.
Estrafalario
Forte
Célibe
Asombrado
Raquítico
2.- Completa a descrición, sacada da wikipedia, de Sherlock Hol-mes usando as seguintes palabras.
Sherlock Holmes é un personaxe ficticio creado en 1887 por
. As súas aventuras están ambientadas a finais
do e comezos do .
Sherlock é un detective alto, ,
frío, irónico, enxeñoso e intelectualmente inquedo. En ocasións resulta
un tanto pero é coas mulleres
a pesar de que desconfía delas.
Non é moi na rutina cotiá; é moi habilidoso
disfrazándose, fuma , gústanalle as
, toca o con mestría, é
un experto apicultor, excelente , e ten un gran
química pipa Sir Artur Conan Doyle privadoordenado boxeador século XIX século XXgalletas brusco cortés violín delgado
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 14
coñecemento científico, en especial en .
3.- Comprendiches o texto?
Que popular personaxe basea na deducción todas as súas investi-gacións?
Quen é amigo de Sherlock Holmes?
Como eran os calzoncillos de Watson?
Onde estaba Casares tomando café?
Canto di que medía a señora?
Que detalle pulverizaba o argumento do amigo de Casares?
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 15
4.- Relaciona cada escritor ou escritora co seu país de orixe.
SHAKESPEARE
MARK TWAIN
STEVE BIKO
OSAMU DAZAI
TOLSTÓI
DANTE
BERTOLT BRECHT
LARSSON
MOLIÈRE
ANDERSEN
CERVANTES
FRANCIA
ESPAÑA
SUECIA
SUDÁFRICA
RUSIA
ESTADOS UNIDOS
GRECIA
DINAMARCA
ITALIA
XAPÓN
GRAN BRETAÑA
ALEMAÑACARLOS CASARES
SÓCRATESGALICIA
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 16
5.- Resolve o encrucillado usando as palabras que aparecen na par-te inferior.
C A L Z O N C I L L O S
D E D U C C I Ó N
P A N X Ó N
A T L E T AC A R I C A T U R A
D E T E C T I V E
F R O N T E I R A
A C O M O D O
M I N G U R R I A S
V O S T E D E
S A B I D O
A P Ó C R I F A S
E
X
T
R
A
V
A
G
A
N
T
E
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 17
UNS GATOS GRANDES E TORPES
O sábado pola noite, despois de cear, púxenme a ver na televisión unhareportaxe que trataba sobre a vida dos gatos. Resultou moi interesante eaprendín cousas que ata entón ignoraba. Por exemplo, que posúen unolfacto trece veces máis fino e potente que o noso, o cal lles permitesaber quen estivo antes nun cuarto, a que hora chegou e cando se foi.Non é raro, polo tanto, nin pertence ao reino da fantasía o feito de quealgúns gatos teñan percorrido máis decento cincuenta quilómetros paravolver á casa.Houbo, non obstante, unha fraseque non me gustou, cando o lo-cutor dixo que o gato é un asasi-no por natureza. Mirei paraSamuel, que durmía ao meu lado,e non me pareceu que fose mere-cedor de tal palabra, por máis que decando en vez colla un rato ou se lance,en plan traidor, á caza dun paxaro. Todoo mundo ten dereito a comer.Con todo, o máis sorprendente da repor-taxe foi a afirmación de que os gatos nosven a nós como gatos grandes, e que can-do lles facemos unha caricia, senten as nosas mans como se fose unhalingua enorme que os estivese lambendo. Por iso son tan desobedien-tes, porque pensan que pertencemos á mesma especie, ademais deque nos teñen por compadres torpes, de movementos pesados e lentos,sen graza. Que os gatos non nos gardaban respecto, xa o sabía. O queignoraba ata onte é que nos visen tamén como seres inferiores.
5º e 6º
«Uns gatos grandes e torpes», Carlos Casares
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 18
UNS GATOS GRANDES E TORPES 5º e 6º
1.- Entendiches o texto?
Que tipo de texto é?
Que día ocorre a acción?
Que dicía a reportaxe sobre o olfacto dos gatos?
Canto din que poden ter percorrido?
Que frase non lle gustou a Carlos Casares?
Como se chama o seu gato?
Como dicía a reportaxe que nos ven os gatos?
Como senten as nosas mans cando os acariñamos?
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 19
2.- Razas de gatos hai moitas: abisinio, somalí, himalaio, balinés, persa,bengalí, xavanés, siberiano, angora, siamés, bombay, azul, exipcio, bur-més, korat... Serías quen de ordenalos alfabeticamente?
2222211111
4444433333
6666655555
8888877777
101010101099999
12121212121111111111
14141414141313131313
1515151515
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 20
3.- Completa o encrucillado.
HORIZONTAIS 1.- Mamífero carnívoro da familia dos félidos. 2.- Xénero periodístico que consiste en relatar. 3.- Persoa que le mensaxes na radio ou na televisión. 4.- Persoa ou animal que desobedece. 5.- Un sentido que tamén usa moito o gato. 6.- Demostración de afecto ou cariño. 7.- Actitude de consideración ou deferencia. 8.- Imaxinación. 9.- Sentido polo que se perciben os olores.10.- Conxunto da realidade física tal como é.
1.- GATO 2.- REPORTAXE 3.- LOCUTOR 4.- DESOBEDIENTE 5.- VISTA 6.- CARICIA 7.- RESPECTO 8.- FANTASÍA 9.- OLFACTO 10.- NATUREZA
88888
99999
11111 ttttt
22222 eeeee
33333 lllll
44444 eeeee
55555 vvvvv
66666 iiiii
77777 sssss
iiiii
ooooo
1010101010 nnnnn
ACTIVIDADES CARLOS CASARES. LETRAS GALEGAS, 2017. 5º e 6º DE PRIMARIA 21
5.- Atopa no texto os antónimos das seguintes palabras.
banal
diminuto
dócil
hábil
veloz
superior
habitual
fiel
interesante, enorme, desobediente, torpe, lento, inferior, raro
4.- Une cada adxectivo co termo que lle corresponde.
Interesante Os gatos
Fino e potente Os seres humanos
Desobedientes Reportaxe de televisión
Torpes Olfacto dos gatos