IBAIEN EKINTZA

GEOLOGIKOA

MAIDER ETA ADEI

Ibaiak ur korronte jarraiak dira, ibilgu finko eta emari egonkortuekin.

Hiru tartetan bana daitezke:

• Goi ibilgua

•Erdiko ibilgua

•Behe ibilgua

GOI IBILGUAIbaia jaiotzen den tartea da. Aldapa handitan urak hartzen duen indarraren ondorioz, higadura eta garraio dira nagusi. Ondorioz “”V” formako haranak eratzen dira, ibai-laster, arroila, ur-jauzi eta haitzarteekin.

Goiuriko Ur-jauzia “V” formako harana

ERDIKO IBILGUAIbaiaren erdiko zatia da, malda txikitzearen ondorioz higatzeko eta materialak garraiatzeko ahalmena txikitu egiten da. “V” formako arana zabaldu egiten da, lautada alubiala (sedimentuen metaketa zabala) eratuz.

Batzuetan, bihurgune itxiak sortzen dira,:meandroak.

Itasoaren mailak behera egiten badu, lautada alubiala higatu eta terrazak sortzen dira.

BEHE IBILGUAIbaiaren bukaera da. Malda oso txikia du, beraz ez du higatzeko indarrik. Korronteak materialak garraiatzen ditu, baina korronterik ez badago, materialak pilatu egiten dira estuarioak eta deltak osatuz.

Ibaiko ur geza eta itsasoko ur gazia elkartzen diren puntua. Normalean zabala (oka ibaiko estuarioa)

Ibai bokaletan eratzen diren triangelu formako lur mihiak (ebroko delta)

IBAIEN MODELATZE LANAIbaien higadaduraren ondorioz, kontinenteak pisu galtzen du eta erliebean altxatzeak sortzen dira. Horrek bi modelatze mota sortzen ditu:

terrazak Muino lekukoa

Hondar-erliebe bakartua da, garai bateko ordokien zati bat, hau da, garai batean, muinoaren gailur lauaren garaierako ordoki bat zegoen.