BBK-1SamuelCEB

8/14/2019 BBK-1SamuelCEB

http://slidepdf.com/reader/full/bbk-1samuelceb 1/36(PAGE 299)

Ang Samuel, gibahin karon sa duha. Timaan ni sa ikatulong yugto sa balaangkasaysayan human sa Genesis ug Exodo. Mabasa dinhi ANG KALIHOKAN SADIYOS SA KASINGKASING SA MGA TAWO ug giunsa ini pagbulig sa kamandoansa Diyos.

Sa simpling pamaagi, gipakita ang mga panig-ingnan ug kasaypanan ni DAVID;

sama ni bisag kinsa nato, morag dunay misteryo ang iyang kinabuhi. Bisan pa ini,makita sa kataposan, nga ang Diyos nag-uban sa bisag unsang hitabo niya ug nagtukoduban nila og butang nga dili mawala.

Ang kamahinungdanon ining basahona wala maggikan sa mga dagkong hitabo sakasaysayan; bisag naay pipila nga mabasa dinhi. Ang gihatagag dakong pagtagad maoang PERSONAL NGA KASAYSAYAN ni David ug sa iyang kadaogan. Ang unanghari sa Israel modelo sa magtotoo, kay bisag tawo siya nga dunay talagsaong pamarogug dili kasarangang kalantip, nagpadasig ug nagpagiya siya sa DIYOS. Naghunahunasiya sa pag-alagad Niya sa tanang butang.

Gipakita dinhi ANG DIYOS NGA MORAG NAGTAGO. Wala maghisgot saDiyos nga nagpadayag sa kaugalingon o nagpakitag talagsaong timailhan. Gawas langsa gipadayag kang propeta Natan nga mahimong mahukmanon alang sa umaabot: anggingharian ni David, sa Jerusalem ug sa tibuok nga Palestina, mamalukpanong ging-harian sa Diyos. Na ANAK NI DAVID si JesuCristo.

May duha ka tawo nga nag-una ni David:

– si SAMUEL, ang kataposan sa mga maghuhukom ug propeta pod. Panahon nikanus-a mibati ang nagbulagbulag nga mga Israelita nga nagkinahanglan silag hariaron pagmando nila: “hatagi mi karon og hari nga magmando namo sama sa tanangkanasoran,” imbis mosalig lang sa mga linamdagan, ang mga “Maghuhukom” nga dili

kanunayng naa alang sa ilang panginahanglan, – si SAUL, ang unang hari nga gipili sa Diyos, apan sa ngadtongadto, gisalikway.

Nagsugod ang basahon sa wala pa magmando ang Israel sa Canaan. Mga tribu pasila nga nagpuyo sa yuta isip mga mag-uuma gikan sa pagkamagbalantayg mga kar-nero. Nanimuyo sila sa kabungtoran, ug kanunayng gisulong sa mga Pilisteo sa tabu-nok nga kapatagan ug sa kabaybayonan sa syudad sa Gat, Gaza, Asdod, Ascalon ugAcaron.


http://slidepdf.com/reader/full/bbk-1samuelceb 2/36

1 SAMUEL 1 300

hayop sa tolda sa Silo diin nahamutang angArka sa Kasabotan. Ang amahan isip pangulosa pamilya mao sab ang pari nga mohalad samga sakripisyo. Human sa panahon ni Davidang pari sa tribu ni Levi nahimong tigpatali-wala tali ni Yahweh ug sa katawhan.

Gipakita dinhi ang ubos nga kahimtang sakababayen-an. Nahigugma si Elcana kang Anasama sa paghigugma niya sa iyang mga anak,apan samtang gitugotan pa ang mga lalaki sapagpangasawag daghan, ang mga magtiayondili makapanimuyo sumala sa kabubut-on saDiyos (Gen 2:24).

Bunga sa iyang hilom nga binuhatan, mapa-kita ni Ana sa iyang anak ang diwa sa pagka-responsabli ug ang espiritu sa sakripisyo, ugmaandam ang dalan sa Diyos diha ni Samuel.

Ang sugilanon ni Ana

• 1 Anaay lalaking taga Rama ngagihinganlag Elcana. Kaliwat siya

ni Suf. Anak siya ni Era nga anak niElium. Si Elium usab, anak ni Tohu sabanay ni Suf. Mipuyo siya sa kabuki-ran sa Efraim. 2 Duha ang iyang asa-wa, si Ana ug Penena, apan wala ma-nganak si Ana.

3 Matag tuig molugsong si Elcanasa Silo aron mosimba ug mohalad oggasa kang Yahweh nga Labing Gam-hanan. Si Jofni ug Finjas ang mga parididto. Mga anak sila ni Eli. 4 Matag

halad og gasa ni Elcana, gibahinanniya si Penena ug ang iyang mgaanak. 5 Apan gidobli niya ang bahin niAna nga labaw niyang gihigugmabisag gilanday siya ni Yahweh. 6 Ka-nunayng gipalagot si Ana sa iyahangkaribal gumikan sa iyang kalanday7 matag adto nila sa balay ni Yahweh.Busa, mihilak si Ana ug nagdumili

pagkaon.8

Gipangutana siya sa iyangbana, si Elcana: “Ana, nganong nag-hilak ka? Nganong dili ka mokaon?Nganong nagmasulob-on ka? Dili ba,mas labaw ka alang kanako kay sadaghang anak nga lalaki?”

9 Adunay higayon nga humag kaonug inom nila sa Silo, mitindog si Anaduol kang Eli, ang pari, nga nagling-kod tupad sa pultahan sa Balay ni

Yahweh. 10 Hilabihan ang iyang kasu-bo ug nagdangoyngoy siyang nag-ampo kang Yahweh. 11 Misaad siya:

1

“O Yahweh nga Labing Gamhanan,sud-onga ang kasubo sa imong uli-pon. Hatagi kog anak nga lalaki ngaakong paalagaron kanimo sa tibuokniyang kinabuhi. Dili ko pakiyasag la-

baha ang iyang ulo.”12 Samtang nag-ampo si Ana sa

atubangan ni Yahweh, gitan-aw ni Eliang iyang baba. 13 Kinasingkasing angiyang pag-amo mao nga nagkibut-kibot ang iyang baba, apan walaymadungog nga tingog. Nagtoo si Elinga hubog si Ana. 14 Busa nangutanasiya: “Kanus-a ka nahubog? Ug

kanus-a ka huwasi?” 15 Apan mitubagsi Ana: “Dili man ako hubog; nasubolang ako pag-ayo. Dili ako moinom ogbino. Nagpahungaw lang ako kangYahweh sa sulod sa akong kasing-kasing. 16 Ayawg too nga daotanakong babaye. Hilabihan lang angakong kaguol. Busa, nagpadayon kogampo.” 17 Miingon si Eli: “Lakaw nga

malinawon. Ihatag unta sa Diyos saIsrael ang imong gipangayo.” 18 Mitu-bag si Ana, “Mahimo untang takos sakaluoy mo ang ubos nimong ulipon.”Mipauli siya ug mikaon; wala naylama sa kasubo ang iyang panagway.

19 Misayog mata si Elcana sa pag-kaugma ug misimba atubangan niYahweh uban sa iyang mga asawa.Dayon, mipauli sila sa Rama. Sam-

tang midulog si Elcana kang Ana na-luoy si Yahweh kaniya. 20 Busa, nagsa-bak si Ana ug nanganak og lalaki nga

• 1.1 Nagsugod ni sa istorya sa magtiayonnga nanimuyo sa lungsod ibabaw sa bungtod.

May babayeng landay nga nangamuyo niYahweh aron makapanganak siya. Gidungogsiya ni Yahweh, ug gihatagag dili lang usa kaanak nga lalaki kondili, propeta pod sa iyang

katawhan.Sagad, magpili ang Diyos og iyang sulugoongikan sa mga pamilya nga nawad-ag paglaomnga manganak pa. Gihatagan sa Diyos og kina-buhi ang mga patay; ug paglaom ang nawad-an ini, sama sa pagkatawo ni Isaac ug ni Juannga Magbubunyag (Lc 1:5). Sa Isaias mabasani: “Paglipay, O babaye nga landay!” (Is 54:1)

Gihulagway dinhi ang relihiyosong kinabuhiadtong panahona. Wala pay templo ang Israelmao nga dad-on sa mga magtotoo ang ilang

§1S 12

9:1;Jdg

13:2§1S 1

4Dt

12:18



301 1 SAMUEL 2

ginganlan niyag Samuel: “Kay pina-ngayo ko siya kang Yahweh.”

21Mibalik si Elcana sa templo ubansa tibuok niyang pamilya aron moha-lad sa tinuig niyang gasa ug motuman

sa saad kang Yahweh. 22Miingon siAna nga dili mokuyog sa bana: “Dad-on ko didto ang bata kon malutas nasiya ug paatubangon ko siya kangYahweh. Adto na siya mopuyo sa tibu-ok niyang kinabuhi.” 23 Miingon si El-cana: “Buhata ang gitoohan mong ma-ayo. Pabilin dinhi hangtod nga malutasang bata. Nag-ampo ko nga tumanon

unta ni Yahweh ang iyang saad.” Busa,nagpabilin si Ana ug nagpasuso sabata hangtod sa pagkalutas niini.

24 Human malutas ang bata bisaggamay pa siya kaayo, gidala kini niAna sa Silo, sa balay ni Yahweh. Nag-dala usab siyag usa ka toro nga maytulo na ka tuig, pipila ka takos nga

harina ug usa ka botelyang bino.25 Human ihawa ang toro, gidala

niya ang bata kang Eli. 26 Miingon siAna: “Tan-awa, ginoo! Ako kadtongbabaye nga nagbarog kaniadto dinhisa imong atubangan ug nag-ampokang Yahweh. 27 Nangayo ako Kani-yag bata ug gihatagan Niya ako.28 Busa, ihatag ko ang bata kang Yah-

weh. Alang siya sa Diyos sa tibuokniyang kinabuhi.” Ug misimba silakang Yahweh.”

• 2.1 Ang awit ni Ana sa pagdayeg naghi-mo niyang tigpamaba sa tanang sinalikway ugdinaugdaog sa kalibotan.

Diyos nga manluluwas sa tanang kabos ughinikawan si Yahweh nga nanghimaraot sa

nagsalig sa armas ug kusog, sa pagkaon nganahipos ug sa kabtangan. Nagpadayag siya saiyang himaya pinaagi sa pagbalit-ad sa kahim-tang tali sa mga dato ug kabos sama sa sam-bingay sa dato ug Lazaro, (Lc 16:25). AngDiyos kinabuhi ug kamatayon, siyay modalasa lubnganan ug mobanhaw. Ang awit ni Anadunay propetikong panan-awon. Sama niAna, angay tang magmasaligon ug magmapa-sigarbohan sa atong Diyos, bisag sa sosyedadnato karon, kwarta ug kauswagan ang gipa-

kadios; nabulahan ang mga dato ug gamha-nan.

Gipanghimaraot dinhi ang nangitag kauswa-gan diha sa katilingban ug nagpalambo sa kau-galingong kaayohan aron lang pagpaniguro sa

kaugmaon sa pamilya. Maluwas ang dapig samga huyang ug way gahom. Apan may mau-law sa kabos nilang kahimtang o kagikan isipmga mamumuo ug mag-uuma. Angayng ma-sayod ang magtotoo nga dakog tampo sa kalu-wasan sa kalibotan ang mga kabos ug gigu-tom. Diin naay kawad-on ug kakulang, massayon ang pagdiskobre sa kabililhon sa tawoug pagsabot nga angay lang sa tawo ang dapitdiin makaangkon ang matag usa sa pagkaonug dignidad.

Ang pag-ampo ni Ana

• 1 Nag-ampo si Ana sa pag-ingon:

“Naghudyaka ang kasingkasing koug nagmaya diha kang Yahweh:naa sa Diyos ang akong kusog.

Nalipay ug nagkatawa ako sa mga kaaway,kay miabot ka ug miluwas kanako sa imong gahom.

2 Si Yahweh lang ang balaan,walay laing sama kanimo,

walay bato nga makatupong sa atong Diyos.3 Ayaw na pagpanghambog,

hunong na sa kamapahitas-on,kay Diyos si Yahweh nga nahibalo sa tanan;

timbangon niya ang tanang binuhatan.

4 Mabanggi na ang pana sa kusgan,apan naghambig kusog ang huyang.

5 Motrabaho ang mga busog aron makakaon,apan dili kinahanglang motrabaho ang gigutom.

2



1 SAMUEL 2 302

Kapito manganak ang landay,apan magpabiling way paglaom ang daghag anak.

6 Ang Diyos kinabuhi ug kamatayon,modala siya sa lubnganan ug mobanhaw.

7

Si Yahweh ang nagkuha ug ang naghatag;siya usab ang nagpaubos ug nagpataas.8 Giisa niya ang kabos sa nagtipun-og nga abo;gitawag sila sa pagpakig-uban sa mga prinsipeug pagsunod sa lingkoranan sa kadungganan.

Gipanag-iya sa Ginoo ang yuta hangtod sa mga haligi;ug sa ibabaw gipabarog niya ang kalibotan.

9 Gibantayan niya ang mga lakang sa nahigugma kaniya,apan mamatay ang daotan sa kangitngit.

Walay magmalampuson sa kaugalingong kusog!10 Nadugmok ang mga kaaway ni Yahweh

nga sa langit nagpalanog sa tingog batok kanila.Naghari si Yahweh sa tibuok kalibotan

ug gibayaw niya ang kaugalingong hari.Gihimaya niya ang gahom sa iyang hinilogan.”

sa mga anak ni Eli sa panan-aw niYahweh, kay nanamastamas sila sa

halad alang kang Yahweh.18 Nianang mga higayon nag-ala-gad si Samuel kang Yahweh. Bisagbata pa, nagsul-ob na siya sa sapot sapari. 19 Gitahian siya sa iyang inahanog sapot sa pari nga gihatag kaniyamatag lugsong niini uban sa banaaron paghalad sa tinuig nga gasa.20 Gipanalanginan ni Eli si Elcana ugang asawa niini ug giingnan: “Hatagan

ka unta sa Diyos og daghang anak pi-naagi niining babayehana isip ilis sabatang lalaki nga gihatag kaniya saGinoo.” Unya, namauli sila.

21 Gitugahan sa Diyos si Ana og tuloka anak nga lalaki ug duha ka babayesamtang ang batang Samuel midakosa kiliran sa Diyos.

22 Tigulang na kaayo si Eli, apan

nahibalo siyag giunsa pagtratar saiyang mga anak ang Israel. Nakig-hilawas sila sa mga babaye nga nag-alagad sa agianan sa Toldang Tagboa-nan. 23 Busa, gipangutana niya sila:“Gipanagsultihan sa mga tawo angdaotan ninyong binuhatan, nganongingon man niini ang inyong gibuhat?

11 Unya, mipauli si Elcana sa Rama,samtang nag-alagad sa Diyos ang

bata sa pag-alima ni Eli, ang pari. Ang sugilanon ni Eli

12 Daotan ug walay bili kang Yah-weh ang mga anak nga lalaki ni Eli.13 Ingon niini ang pagtagad nila samga tawo: Kon may mohalad og gasa,moanha ang sulugoon sa pari sam-tang ang unod gilapwahan pa. 14 Gi-gamit ang tinidor aron mokuha siyag

unod sa kaserola, kaldero o kolon.Alang sa pari ang madala sa tinidor.Giingon niini pagtagad sa mga pariang mga Israelita nga moadto sa Silo.15 Gawas pa, sa dili pa masunog angtambok, moabot ang sulugoon sa pariug moingon sa lalaking naghalad sasakripisyo: “Hatagi ang pari sa unodnga igsulogba, kay dili siya modawat

og linapwahang unod gikan kanimo.Hilaw lang ang dawaton.” 16 Kon mo-ingon ang lalaki: “Pasagdi una ngamasunog ang tambok unya, pagkuhasa imong gusto.” Motubag ang ulipon:“Dili! Hatagi gayod ko dayon, kay kondili mapugos ako pagkuha niana.”17 Busa, dako kaayo ang kasal-anan



303 1 SAMUEL 3

24 Mga anak, dili maayong balita angnadungog ko nga mikaylap sa Syudadsa Diyos. 25 Kon makasala ang usa katawo sa iyang igsoon, mangama angDiyos alang kaniya. Apan kon maka-

sala siya batok sa Diyos kinsay ma-ngama alang kaniya? Wala maminawang duha sa gisulti sa ilang amahan,kay nakahukom na ang Diyos ngaangay silang mamatay.

26 Nagpadayog tubo ang batang siSamuel. Midako siya og buotan sapanan-aw sa Diyos ug sa katawhan.

27 Usa niana ka adlaw, may propeta sa

Diyos nga miadto kang Eli, ug giingnansiya ni Yahweh: “Nagpaila ako sa akongkaugalingon sa kaliwatan sa imong ama-han samtang didto sila sa Ehipto sa balayni Paraon. 28 Gipili ko siya gikan sa tanangtribu sa Israel aron maakong pari ug mo-duol sa akong alampoanan. Magsunog si-yag insenso, ug magsul-ob og sapot sa parisa akong atubangan. Gihatag ko sa kaliwa-tan sa imong amahan ang tanang halad-sinunog sa mga Israelita. 29 Nganong gihi-nakoghakogan man ninyo ang akong halad

ug mga gasa nga ako mismoy nagsugoalang sa akong puy-anan? Nganong masbililhon man alang kanimo ang imong mgaanak kay kanako? Nganong gipatambokman ninyo ang inyong kaugalingon sa la-bing lamiang bahin sa matag halad saakong katawhang Israel? 30 Busa, mipaha-yag si Yahweh, Diyos sa Israel – Misaad akonga ang imong kaliwatan ug ang kaliwatansa imong ginikanan mag-alagad kanakohangtod sa kahangtoran. Apan dili kinimahitabo karon. Mopasidungog ako sa

nagpasidungog kanako ug moyubit sa nag-yubit. 31 Hapit na moabot ang adlaw nga

dugmokon ko ang imong kusog ug ang ku-sog sa tanan mong kaparyentihan. Walaymoabot sa pagkatigulang. 32 Makita nilaang kalisod sa akong puy-anan. Hatagagkauswagan ang Israel apan ang imong mgakaliwat dili moabot sa pagkatigulang.33

Ang kaliwat nimo nga akong ipabilinaron mag-alagad kanako maluwas aronmohilak sa kapait ug mabuhi sa kasubo;apan mamatay sa espada ang tanan.34 Mahimong timaan alang kanimo angmahitabo sa duha mo ka anak, si Jofni ugFinjas. Mamatay ang duha sa usa lang kaadlaw. 35 Pag-atiman og pari nga magmati-nud-anon kanako ug mobuhat sa ania saakong kasingkasing ug kaisipan. Lig-ononko ang iyang kaliwat ug moalagad siyakanako ug sa akong hinilogan sa tanang

adlaw. 36 Unya moduol ug moyukbo saiyang atubangan ang nahibilin sa imongkaliwat alang sa usa ka buok nga salapi opan. Magkanayon sila: Hatagi intawon akoog buluhaton sa pagkapari aron makakaonako.”

Gitawag sa Diyos si Samuel

• 1 Nag-alagad kang Yahweh angbatang Samuel ubos sa pag-

amuma ni Eli. Niadtong mga adlawa

panagsa pa ang pulong ni Yahweh ugsiliklahon ang panan-awon.

2 Usa ana ka gabii, si Eli nga dili nakaayo makakita, naghigda sa iyangkwarto; 3 nagsiga pa ang lamparilyasa Diyos. Naghigda usab si Samuel saBalay ni Yahweh nga nahimutangansa Arka. 4 Unya, mitawag si Yahweh:“Samuel, Samuel!” Mitubag si Samuel:

“Ania ra ako.”5

Midagan siya kang Eliug miingon: “Ania ako, kay nagtawag

3

• 3.1 Gitawag sa Diyos si Samuel sa per-sonal ug direktang paagi. Dili hinuon ni samasa pagtawag niya ni Isaias o ni Pablo. Apanbisan pa ini, ang tubag sa batang Samuel nag-andam niya sa mas dakong buluhaton saumaabot.

Bisan sa panuigon ni Eli ug sa iyang katung-danan, matinud-anon niyang gihatagag gibug-aton ang batang Samuel. Alang niya wala

mag-agad sa idad sa tawo ang kahingkod sapagtoo, ug gidawat niya ang gipahamtang saDiyos nga gipadangat sa usa ka bata.

Nagpahinumdom ang teksto sa katungda-nan sa wala magdisiplina sa anak. Katung-danan sa amahan ang pag-edukar ug paggiyasa mga anak bisag nagpasabot ni nga usahaypagasilotan sila. Mas maayo ni kay sa pasag-dan sila sa pagbuhat sa buot nilang buhaton.Giawhag ni sa katawhan sa Israel. Dili likayansa ginikanan ang kaakohan sa kahadlok nga

dili na sila mahalon sa bata. Kay dili pa manhingpit ang pagkaumol sa konsensya sa bata,matabangan siya sa paglambo ug sa pagkaga-wasnon pinaagi sa pagtuman sa gitudlo sa“Balaod.” (Basaha sa Sir 30, Gal 4, ug angkomentaryo sa Mag 8:22).

Ang pagtawag kang Samuel, nagpahinum-dom nga gitawag sa Diyos ang matag usaalang sa dili kapulihang tahas. Sa katilingban

karon daghan ang mubog panan-aw sa kauga-lingon, kay nahikot man sila sa kusog-pamuoug dyotay rag madawat nga pagdayeg. Kaywala man silay tahas o katungdanan nga ika-pasigarbo dali rang mahiubos. Dili nila mabatinga “gitawag” sila o gikinahanglan alang samas dako pang tahas. Busa, wala silay maslawom nga tumong o misyon sa kinabuhi. Sapagpuyo sa kinabuhi, mangutana ang matagusa sulod sa kailadman: “Unsay kabubut-on saDiyos alang nako?”



1 SAMUEL 3 304

buntag unya, giablihan niya ang mgapultahan sa balay ni Yahweh. Sa ka-hadlok dili niya maitug-an kang Eliang panan-awon. 16 Apan gitawag siyani Eli ug giingnan: “Samuel, anak.”

Mitubag si Samuel “Ania ra ko.” 17 Na-ngutana si Eli: “Unsay gisulti niYahweh? Sultihi ako sa tinuod. Silotanka unta sa Diyos kon may itago ka.”18 Busa, gitug-an ni Samuel ang tanan.Ug miingon si Eli: “Si Yahweh siya!Buhaton niya ang maayo sumala saiyang panan-aw.”

19 Mitubo si Samuel nga inubanan

sa Diyos. Gituman niya ang mga pu-long ni Yahweh. 20 Nahibalo ang tibuokIsrael, gikan sa Dan hangtod sa Ber-seba nga tinuod nga propeta sa Diyossi Samuel. 21 Mipadayon si Yahwehpagpakita didto sa Silo diin pinaagi saiyang pulong gipadayag niya angiyang kaugalingon kang Samuel.

Gikuha sa mga Pilisteo ang Arka

• 1 Gipahibalo ni Samuel ang mgapulong sa tanang Israelita.

Nianang mga higayon, migawasang mga Israelita aron makiggubat samga Pilisteo, ug nagkampo sa Eben-Ezer, samtang didto sa Afec ang mgaPilisteo. 2 Nangandam ang mga Pilis-teo ug misulong sa mga Israelita. Nag-sugod dayon ang panagsangka ug na-

pildi ang mga Israelita. Mikabat sa4,000 ang nangamatay kanila. 3 Sapag-atras sa kampo sa mga tropa, na-ngutana ang mga magulang sa Israel:“Nganong gipasagdan man ta ni Yah-weh nga mapildi sa mga Pilisteo? Ku-haon nato sa Silo ang Arka sa Diyosug dad-on dinhi aron ubanan ta ugmaluwas sa atong mga kaaway.”

4 Busa, nagpadala silag mga sinugosa Silo. Gikuha nila ang Arka sa kasa-

4

• 4.1 Sa pagpakigsangka nila sa mga Pilis-teo nangayog panabang ang mga Israelitakang Yahweh mao nga gidaladala nila angArka sa Kasabotan, sa pagtoo nga mapugosang Diyos sa pagpadaog nila.

Apan dili mahinugdanon alang sa Diyos ang

balaang sudlanan, ug dili siya moalagad samapasagaron. Tudloan hinuon sila pinaagi sakapildihan, bugti sa ilang kamaluibon. Busa,wala motubag ang Diyos ug napunta sa kamotsa mga kaaway ang Arka sa Kasabotan.

ka.” Apan miingon si Eli: “Wala oy,wala ko ikaw tawga. Hala, balik oghigda.” Busa, mipahawa siya ug mi-higda.

6 Mitawag pag-usab si Yahweh:“Samuel!” Mibangon si Samuel ug mi-adto kang Eli nga nag-ingon: “Aniaako, kay nagtawag ka.” Apan miingonsi Eli: “Wala ko ikaw tawga, anak.Balik og higda.”

7 Wala pa si Samuel makaila kangYahweh ug wala pa ipadayag kaniyaang pulong sa Diyos. 8 Apan gitawagni Yahweh si Samuel sa ikatulong hi-

gayon. Mibangon si Samuel, miadtokang Eli ug miingon: “Ania ako, kaynagtawag ka.” Nasabtan ni Eli nga gi-tawag ang bata sa Diyos. 9 Miingon siEli kang Samuel: “Sigi, higda. Konmay motawag, tubaga siya: Sulti, Yah-weh, kay naminaw ang imong sulu-goon.” Mipahawa si Samuel ug mihig-da pag-usab.

10

Miabot si Yahweh ug mibarog saatubangan ni Samuel. Sama sa mia-ging higayon mitawag siya: “Samuel,Samuel!” Mitubag si Samuel: “Sulti,kay naminaw ang imong sulugoon.”11 Miingon si Yahweh kang Samuel:“Paminaw, hapit ko na himoon sa Is-rael ang makapalisang sa makadun-gog. 12 Nianang adlawa, matuman anggisulti ko batok sa mga kaliwat ni Eligikan sa sinugdan hangtod sa katapo-san. 13 Ingna siya nga hapit ko nahukmi ang iyang kaliwatan hangtod sakahangtoran. Nahibalo siya nga nag-bugalbugal sa Diyos ang iyang mgaanak, apan wala niya badlonga. 14 Bu-sa, nakasaad ako nga dili ug dili ga-yod mabayran sa halad o sa gasa angkasal-anan sa kaliwat ni Eli bisag

kanus-a.”15 Mihigda si Samuel hangtod sa



305 1 SAMUEL 5

botan ni Yahweh nga gitaliwad-an samga kerubin ug giubanan sa duha kaanak nga lalaki ni Eli: si Jofni ugFinjas.

5 Sa pag-abot sa kampo sa Arka sa

Diyos, nanuliyaw sa kusog nga tingogang mga Israelita ug nauyog ang yuta.6 Nadunggan sa mga Pilisteo ang suli-yaw ug nangutana sila: “Unsay kahu-logan sa maong suliyaw?” Giingnansila nga miabot sa kampo ang Arka saDiyos.

7 Nahadlok ang mga Pilisteo ugmiingon: “Usa ka Diyos ang miabot sa

kampo! Makaloluoy ta! Sukad masu-kad wala pa mahitabo ang sama niini.8 Kamakaloluoy nato! Kinsay moluwaskanato sa kamot sa Diyos nga Gam-hanan, ang Diyos nga mipatay sa mgaEhiptohanon pinaagi sa tanang ma-tang sa katalagman ug pesti? 9 Lig-ona ang inyong kaugalingon ug mag-pakalalaki kamo. Kon dili gani, mauli-pon kamo sa mga Hebreo sama sapagkaulipon nila sa Ehipto. Magpaka-lalaki kamo ug sukol!”

10 Misukol ang mga Pilisteo ug na-buntog ang mga Israelita nga miikyasug mipauli. Nangamatay ang 30,000ka sundalong Israelita. Alaot ngakapildihan! 11 Nakuha ang Arka sa Di-yos ug namatay ang duha ka anak niEli, si Jofni ug Finjas.

12 May lalaki sa tribu ni Benjamin nganakaikyas sa panggubatan ug miabot saSilo sa maong adlaw. Nagkagidlay angiyang sapot ug napulos sa abog ang ulo.13 Sa pag-abot niya, naglingkod si Eli saiyang lingkoranan daplin sa dalan. Naglan-taw siya, kay mikuba man ang iyang dug-han tungod sa Arka sa Diyos. Sa syudadgibalita sa lalaki ang nahitabo, ug sa paga-kadungog misinggit ang tibuok syudad.14 Nakadungog niini si Eli ug nangutana:

“Unsa ang kabanha?” Miduol kang Eli anglalaki ug gibalita ang nahitabo. 15 Nubintay-utso anyos na si Eli niadtong panahona ugdili na makakita. 16 Miingon kang Eli anglalaki: “Gikan pa ako sa panggubatan; na-kaikyas ako.” Nangutana si Eli: “Unsay na-hitabo sa gubat, anak ko?” 17 Mitubag angnagdala sa balita: “Nangikyas ang mga Is-raelita atubangan sa mga Pilisteo. Dakongkapildihan ang naangkon sa atong kataw-

han! Namatay ang duha mo ka anak, siJofni ug Finjas. Ug naagaw ang Arka saDiyos. 18 Sa paghisgot sa Arka sa Diyos,nahulog si Eli sa gilingkoran sa kilid sa pul-tahan, nabali ang liog ug namatay kay tigu-lang na siya ug dako ang iyang lawas.

Nagdumala si Eli sa Israel sulod sa 40 katuig.19 Nagsabak ang umagad ni Eli, asawa

ni Finjas, ug hapit na maganak. Sa pagka-hibalo niya nga naagaw ang Arka sa Diyosug patay na ang iyang bana ingon man angugangang lalaki, nanganak siya nga walapa sa hustong panahon. 20 Samtang nag-hingutas siya, miingon ang kababayen-annga nagtan-aw: “Ayawg kahadlok, kay la-laki ang imong anak.” Apan wala siya mo-tubag ug wala makadungog. 21 Ginganlan

niyag Ikabod ang bata ug miingon siya:“Mibulag na ang himaya sa Israel!” tungodsa pagkailog sa Arka sa Diyos ug sa pag-kamatay sa ugangang lalaki ug sa iyangbana. 22 Sa pag-ingon niya: “Mibulag naang himaya sa Israel!” Ang nailog nga Arkasa Diyos ang iyang gipasabot.

1 Sa nailog na sa mga Pilisteo ang Arkasa Diyos, gidala kini sa Asdod gikan sa

Eben-Ezer. 2 Gialsa nila ang Arka sa Diyosug gisulod sa Templo ni Dagon ug gitupad

kini sa Arka.3

Mimatag sayo sa sunodadlaw ang taga Asdod, ug nakita nila siDagon nga naumod sa yuta atubangan saArka sa Diyos. Gikuha nila si Dagon ug gi-balik sa nahimutangan. 4 Apan sa pagmatanila sa sunod buntag diha si Dagon – nau-mod gihapon sa yuta atubangan sa Arka saDiyos. Naputol ang ulo ug ang kamot ugdiha na kini sa baba sa pultahan; ang lawasra ang tibuok. 5 Busa, hangtod karon, dilimotunob sa baba sa pultahan sa templo niDagon sa Asdod ang mga pari ni Dagon,

ug ang mosimba sa iyang templo.6 Gisilotan sa Ginoo ang taga Asdod, gi-paantos ug gipatakboyag hubag ang kasik-bit nga lugar. 7 Tungod niini ang mga tagaAsdod miingon: “Dili angayng magpabilindinhi ang Arka sa Diyos sa Israel. Dakongkadaot ang atong nahiagoman ug ni Dagonnga atong dios.” 8 Gitigom nila ang mgapangulo sa mga Pilisteo ug gipangutana:“Unsay buhaton nato sa Arka sa Diyos saIsrael?” Mitubag sila: “Ipadala sa Gat angmaong Arka.”

Ug gipadala nila kini sa Gat.9

Sa Gat,gikastigo ni Yahweh ang syudad, hinung-dan sa dako nilang kahadlok. Gipaantosniya ang tagilungsod. Gitugkag hubag angbata ug tigulang. 10 Busa, gipadala nila angArka sa Acaron diin nanyagit ang tagilung-sod: “Gidala kanato ang Arka sa Diyos saIsrael sa pagpatay kanatong tanan.” 11 Gi-tigom nila ang mga pangulo sa mga Pilis-teo ug giingnan: “Ipahilayo dinhi ang Arka

5



1 SAMUEL 5 306

ang lima ka pangulo sa mga Pilisteo hang-tod sa kinatumyan sa Bet-Semes.

13 Nanganig trigo sa walog ang taga Bet-semes niadtong panahona. Nakita nila nganagkaduol ang Arka ug nangalipay sila.14 Miabot ang karomata sa umahan ni

Josue sa Bet-Semes ug mihunong duol sadakong bato! Gibugha nila ang kahoy sakaromata ug ibabaw sa maong bato naghi-mo silag halad-sinunog sa mga baka, isipilang gasa kang Yahweh. 15 Gilusad sa mgaLevita ang Arka ni Yahweh ug ang kahonnga may mga hulagwayng bulawan ug gi-tungtong sa dakong bato.

Naghalad ang taga Bet-Semes og mgasinunog nga gasa alang kang Yahweh ni-anang adlawa 16 nga nasaksihan sa lima kapangulo sa mga Pilisteo. Mipauli sila sa

Acaron nianang adlawa.17 Mao kini ang mga syudad sa mga Pi-

listeo nga naghalad og almoranas nga bu-lawan isip gasa alang sa sala batok saGinoo: ang Asdod, Gaza, Ascalon, Gat ugAcaron. 18 May bulawang ilaga usab, tuk-ma sa gidaghanon sa mga ProbinsiyangPilisteo ubos sa pagdumala sa lima ka pan-gulo. Giapil pag-ihap ang mga syudad ngakinotahan ug mga balangayng way paril.Anaa pa hangtod karon sa umahan niJosue nga taga Bet-Semes ang dakong

Bato nga gipatongan sa Arka sa Diyos.19 Gipatay sa Diyos ang 70 ka taga Bet-

Semes, kay mitan-aw sila sa Arka. Nag-bangotan pag-ayo ang Syudad sa pagkaki-ta nila sa kastigo sa Diyos. 20 Miingon angtaga Bet-Semes: “Kinsay makabarog atu-bangan sa Diyos, ang Balaan? Ug asa siyanato ipadala gikan dinhi?” 21 Nagpadalasilag mensahe sa taga Cariatiarim: “Giulina sa mga Pilisteo ang Arka sa Diyos. Lug-song kamo ug dad-a kini sa inyo.”

1

Miabot ang taga Cariatiarim aronkuhaon ang Arka sa Diyos nga gidalasa balay ni Abinadab sa bungtod. Gipahi-nungud nila si Eleazar, anak ni Abinadab,aron moatiman sa Arka sa Diyos.

Gipukaw ni Samuel ang Israel

• 2 Miagi ang dugay nga panahonsukad sa pagbilin sa Arka sa Caria-tiarim. Miabot 20 ka tuig ang tibuoksyudad sa Israel nagbangotan ug gi-

hidlaw kang Yahweh.3 Miingon si Samuel sa mga Is-

raelita: “Kon sa tibuok kasingkasingbuot ninyong mobalik ang Diyos, isa-

7

• 7.2 Gisubli dinhi ang kasinatian sa mgaMaghuhukom. Gidani ni Samuel ang Israel sapagbalik kang Yahweh. Agig balos sa kamau-

nongon niya sa Kasabotan, nagpaluyo nila siYahweh aron modaog.

sa Diyos sa Israel ug ibalik sa iyang dapitaron dili kitta mahurot og kamatay.” Na-samok og dako ang tibuok siyudad tungodsa kabug-at sa kamot sa Diyos batok niini.12 Gitakboyag hubag ang wala mangama-tay. Ang singgit sa siyudad miabot sa la-

ngit.

1 Ang Arka sa Diyos Nagpabilin sakayutaan sa mga Pilisteo sulod sa pito

ka bulan. 2 Gitawag sa mga Pilisteo angilang kaparian ug manalagna ug gipangu-tana: “Unsay angay natong buhaton saArka sa Diyos? Sultihi kamig unsay amongbuhaton aron mabalik kini sa tukma niyangdapit.” 3 Mitubag sila: “Kon ibalik ninyo saIsrael ang Arka sa Diyos, ayawg ibalik ngawalay sulod. Gikinahanglang magpadala

kamog halad bayad sa sala. Mamaayokamo ug mahibaloan ninyo kun nganonggipaantos kamo pag-ayo sa Diyos.” 4 Mi-ingon sila: “Unsang halara ang ibayad sasala?” Mitubag sila: “Paghimog lima kabulawang hulagway sa almoranas ug ilagatukma sa gidaghanon sa mga syudad saFilistea, kay usa ra man ka matang sa sakitang mitakboy kaninyong tanan ingon mansa inyong mga pangulo. 5 Paghimog mgahulagway sa inyong almoranas ug ilaganga misangkad sa kayutaan. Unya, hima-

yaa ang Diyos sa Israel. Basin na lag dili nakamo kastigohon sa iyang kamot, ingonman ang mga dios ninyo sa kayutaan.6 Apan ayaw tig-aha ang inyong kasingka-sing, sama sa gibuhat sa taga Ehipto ug niParaon. Dili ba, human siloti ni Yahweh,gipapahawa nila ang mga Israelita?

7 Paghimo karon og bag-ong karomataug pagkuhag duha ka bakang gatasan ngawala pa kayugohi. Sangoni sa karomataang mga baka, apan ipalayo ang nati.8 Kuhaa ang Arka sa Diyos ug ibutang sa

karomata. Sa kilid sa Arka ibutang angmga hulagway nga gisulod sa kahon isipbayad sa inyong sala unya, palakwa ugpasagdig asa paingon 9 apan bantayi. Konmotungas kini aron mopauli sa iyang yutaug moagi sa Betsemes, nan ang Ginooynaghatag sa dagkong katalagman kon dili,mahibalo ta nga ang sulagma mihampakkanato.

10 Gibuhat nila kini. Nagkuha silag duhaka gatasang baka nga gisangonan sa karo-mata apan gitangkal ang nati. 11 Gibutang

nila ang Arka sa Diyos sa karomata, ubanang kahon ug mga hulagway sa bulawangilaga ug almoranas. 12 Gipalakaw ang mgabaka paingon sa Bet-Semes subay sa da-lan, wala palikoa sa tuo o sa wala. Misunod

6



307 1 SAMUEL 8

likway ninyo ang mga dios nga As-tarte nga anaa kaninyo. Kon ipahilunaninyo sa Diyos ang inyong kasing-kasing, siya lay alagari. Luwasonkamo niya sa kamot sa mga Pilisteo.”4 Busa, gisalikway sa mga Israelitaang mga Baal ug Astarte ug si Yahwehlang ang gialagaran.

5 Unya, miingon si Samuel: “Magti-gom ang tibuok Israel sa Mizpa ugmiampo ako kang Yahweh alang ka-ninyo.” 6 Pinangulohan ni Samuel nag-tigom sila sa Mizpa, nagkalos sila ogtubig nga gibubo atubangan sa Diyos.

Nagpuasa sila sa maong adlaw ugmiingon: “Nakasala kami sa Diyos.”

7 Dihang nahibaloan na sa mga Pi-listeo nga nagtigom sa Mizpa ang mgaIsraelita, milugsong sa kayutaan saIsrael ang mga pangulong Pilisteoaron pagsulong kanila. Sa pagkahi-balo usab niini sa mga Israelita nahad-lok sila 8 ug miingon kang Samuel:“Pag-ampo nga walay hunong kangYahweh, atong Diyos, alang kanatoaron luwason kita niya sa kamot samga Pilisteo.” 9 Nagkuha si Samuel ognating karnero nga gihalad niya kangYahweh, tibuok halad-sinunog. Mi-ampo si Samuel kang Yahweh alangsa Israel. Ug mitubag si Yahweh.

10 Samtang naghimo si Samuel sahalad-sinunog miasdang ang mga

Pilisteo aron makig-away sa Israel.Apan nianang adlawa, midahunog og

kusog ang tingog sa Diyos taliwala samga Pilisteo. Busa, nangalibog sila ugnaminghoy atubangan sa Israel. 11 Mi-gawas sa Mizpa ang kalalakin-an saIsrael, gigukod ug gipamatay ang mga

Pilisteo hangtod sa unahan sa Betcar.12 Unya, nagkuha si Samuel og bato

ug gibutang sa tungatunga sa Mizpaug Jesana nga ginganlan niyag Eben-Ezer, kay matud pa niya: “Hangtoddinhi gitabangan kita sa Diyos.” 13 Bu-sa, napildi ang mga Pilisteo ug wala namousab pagsulong sa Israel. Sa tibuokkinabuhi ni Samuel, ang kamot ni

Yahweh mibatok sa mga Pilisteo.14 Nabawi sa Israel ang mga syudadgikan sa Acaron hangtod sa Gat ngagiagaw sa mga Pilisteo. Gihatagan saIsrael og kagawasan kining mga yu-taa, ug nagmalinawon ang Israel ugang mga Amorreo.

15 Nagpadayon si Samuel isip usaka hukom sa Israel sa tibuok niyang

kinabuhi.16

Miduaw siya matag tuig saBetel, Guilgal ug Mizpa ug nangulo saIsrael niining mga dapita. 17 Unya, mi-pauli siya sa Rama, ang iyang puy-anan diin gipanguluhan niya ang Israelug didto gitindog niya ang alampoa-nan kang Yahweh.

Nangayog hari ang mga Israelita

• 1 Sa tigulang na si Samuel, gi-

himo niya ang iyang mga anaknga lalaki nga mga hukom sa Israel.

8

• 8.1 Mibati ang katawhan sa Israel og bag-ong panginahanglan. Nakaamgo sila sa ilangkahuyangan, hinungdan sa pagkabahinbahinnila ug pagkawalay pagsinabtanay. Dili paigoalang nila ang mga “Maghuhukom” kay dili nikanunayng naa. Ang 12 ka tribu nagkinahang-lag hari nga makahiusa sila.

Panalipod sa nangagi si Samuel, ug ang

iyang mga pasidaan dinasig sa kaugalingongkasinatian. Wala siya moila sa kaayohan sakusganon ug sentralismong panggamhanan.Nagpasidaan lang siya sa kakuyaw sa kusga-nong pagmando.

Gibadlong ni Samuel ang katawhan tungodsa huyang nilang pagtoo ni Yahweh. Hisgotanta karon ang problema sa siguridad. Mas isalignila sa uban ang tahas sa pagbuhat og mgalakang ug ang pagkaresponsabli alang nila.

Ingon ini ang nahitabo sa pagsugod demo-krasya o sa repormang agraryo. Gihidlaw angkatawhan sa diktador o sa midaugdaog nilangpangulo.

Bisag asa, kon walay kinaugalingong pa-ningkamot ug responsabilidad, magpatigba-baw ang politikanhong pagdominar, ilabi nakon isalig lang ang tanan sa matag usa sa

panggamhanan; walay mahitabong kalam-boan.Sumala sa Samuel, ang angay untang ma-

hitabo mao nga ang hari matinud-ananyngtinugyanan sa Diyos ug sulugoon sa katawhan.Ang nakadaot, kay malagmit nag-alagad langsiya sa kaugalingong ambisyon, hangtod sapagdaugdaog sa katawhan. Bisan sa karaangpanahon, hitso ang diktador sa kahibalo sapropaganda aron paglamat sa katawhan sailang kabililhon (Lc 22:25).



1 SAMUEL 8 308

yong binhi ug kaubasan ug ihatag samga pangulo ug sulugoon. 16 Kuhaonniya ang mga ulipon ninyong lalaki ugbabaye, ang labing nindot sa inyongmga baka ug asno alang sa iyang bu-

luhaton. 17 Kuhaon niya ang ika-10 kabahin sa inyong kahayopan. Ug ulipo-non niya kamo. 18 Niana unyang adla-wa mohilak kamo tungod sa hari ngainyong gipili, ug dili kamo lingion niYahweh.”

19 Apan wala maminaw kangSamuel ang katawhan ug miingon:“Dili! Buot namo nga anaay mangulog

hari kanamo aron mahisama kami saubang kanasoran. 20 Magmando kana-mo ang hari, mangulo ug manguna saamong pagpakiggubat.” 21 Gitug-ankini ni Samuel kang Yahweh. 22 Apanmiingon si Yahweh: “Pamati ug hatagisilag hari.” Busa, miingon si Samuelsa mga Israelita: “Pamauli kamongtanan sa matag usa ninyong lungsod.”

Ang sugilanon ni Saul• 1 Anaay lalaki sa tribu ni Ben- jamin nga ginganlag Quis. Anak

siya ni Abiel nga anak ni Seror, anakni Becorat, nga anak ni Afia, angbanggiitang Benjaminita. 2 May anaknga lalaki si Quis nga ginganlag Saul.Ulitawo siya nga sa mga Israelita wa-lay makatumbas sa kaambongan. Mo-

lapaw sa uban ang tibuok niyang ulo.3 Usa ana ka adlaw nawala ang mga

asno ni Quis, Amahan ni Saul. Mi-ingon si Quis sa anak nga si Saul:“Pagdalag usa ka sulugoon ug lakawkamo aron pangitaon ang mga asno.”4 Gituyok nila ang tibuok kabukiran saEfraim lakip ang kayutaan sa Salisa,apan wala makaplagi ang mga asno.

Miadto sila sa kayutaan sa Saalim,apan wala usab didto. Gituyok nilaang kayutaan sa Benjamin, apan walagihapon didto. 5 Miabot sila sa kayu-taan sa Suf ug miingon si Saul sa sulu-

9

• 9.1 Ang sumpay sa ulohan 8 naa sa 10:17. Gisukipan ni sa istorya sa pagsugod sa tawag ni Saul.Milakaw siya aron pagpangita sa kabayo sa iyang amahan hangtod nakahinagbo sa wala damha.

2 Joel ang kamagulangan ug Abiasang ikaduha. Gipamunuan nila angBerseba, 3 apan wala sila mosunod saiyang mga tunob. Mga nawong silagkwarta. Midawat og suborno ug nag-

tuis sa katarongan.4 Mao nga nagtigom ang tanang pa-

ngulo sa Israel, miadto kang Samuelsa Rama, 5 ug miingon: “Tigulang kana ug wala ka sunda sa imong mgaanak. Busa, hatagi kamig hari karonnga maoy mangulo kanamo sama samga hari sa tanang kanasoran.”

6 Wala miuyon si Samuel sa ilang

gisulti: “Hatagi kamig hari.” Busa nag-ampo siya kang Yahweh 7 nga miingonkaniya: “Paminawa ang tingog sa ka-tawhan ug ang ilang gisulti. Dili ikawang ilang gisalikway kon dili, ako nganaghari kanila. 8 Ingon niini ang gibu-hat nila dihang gipagawas ko sila saEhipto. Gitalikdan nila ako aron mo-alagad sa laing dios. 9 Paminawa angilang tingog, apan pasidan-i silag ma-ayo ug sultihi sa matang sa hari ngamagmando kanila.”

10 Gisultihan ni Samuel ang kataw-han nga nangayog hari sa giingon niYahweh. 11 Ingon niini ang maghariunya kaninyo! Kuhaon niya ang in-yong mga anak nga lalaki ug igahin saiyang mga karwahe ug kabayo ug pa-dalaganong mag-una sa iyang mga

karwahe. 12 Ang uban, himoong mgatigmando sa libo nga mga sundalo ugang uban usab sa singkwenta. Pabug-walon sa yuta ang uban ug paanihonsa abot, pabuhaton sa mga panaalang sa gubat ug sa kasangkapan samga karwahe. 13 Kuhaon niya ang in-yong mga anak nga babaye aron pag-andam sa mga pahumot, pagpangusi-

na ug paghimog pan.14

Kuhaon niyaang labing maayong abot sa inyongkaumahan, kaubasan ug kaolibohanug iyang ihatag sa mga opisyal. 15 Ku-haon niya ang ika-10 ka bahin sa in-



309 1 SAMUEL 9

goon: “Tara na, mamauli na ta. Basigmas mabalaka kanato ang amahan kokay sa mga asno.”

6 Apan miingon ang sulugoon: “Maytawo sa Diyos dinhi nga gitahod pag-ayo. Mga tinuod gayod ang iyang isul-ti. Adtoon nato siya. Tingaleg maka-sulti siya sa dalan nga angay natongsubayon.” 7 Miingon si Saul sa sulu-goon: “Apan kon moadto ta, unsayatong dad-on alang kaniya? Nahurotna ang pan sa atong mga sako ugwala na tay magasa sa tawo sa Diyos.Unsay ania kanato?” 8 Mitubag ang

sulugoon: “Duna pa akoy ikaupat ngabahin sa sensiyong salapi. Ako kiningihatag sa tawo sa Diyos aron kasulti-han ta sa dalan.”

10 Miingon si Saul: “Maayo! Tarana!” Nangadto sila sa lungsod sa tawosa Diyos.

Gihilogan ni Samuel si Saul

• 11 Sa pagkawas sa bungtod pain-gon sa lungsod gikahinagbo nila angmga dalagang nagkalos og tubig.Nangutana sila: “Ania ba ang mana-lagna?” 9 (Kaniadto, ang katawhan saIsrael nga mangonsulta sa Diyos mo-ingon “Dali, mangadto ta sa manalag-na.” Dili sila moingon propeta, kondilimanalagna.)

12 Mitubag sila: “Anaa siya sa uma;

karong adlawa ra siya miabot, kaymaghalad karon ang syudad og sakri-pisyo sa alampoanan sa bungtod.13 Pagsulod ninyo sa lungsod makasu-gat ninyo siya sa dili pa siya mosakasa alampoanan sa bungtod aron mo-kaon. Dili mangaon ang katawhan kondili siya moabot, kay panalanginanuna niya ang halad. Unya mangaon

ang mga dinapit. Busa, tungas karon.Masugatan ninyo siya.”

14 Miadto sila sa lungsod ug sa ila-hang pagsulod, nakita nila si Samuelpaingon sa alampoanan sa bungtod.

15 Sa wala pa moabot si Saul, mi-ingon na si Yahweh kang Samuel:16 “Ugma ingon niining orasa magpa-dala ako kanimog usa ka lalaki gikansa kayutaan sa Benjamin. Hilogi siyanga pangulo sa akong syudad, angIsrael. Luwason niya ang akong kata-whan sa kamot sa mga Pilisteo. Nakitako nga gidaugdaog sila ug nadungog

ko ang pagdangoyngoy nila.”17 Sa pagkakita ni Samuel kang

Saul, miingon kaniya si Yahweh: “Maokana ang lalaking giingon ko!

Magdumala siya sa akong kataw-han.

18 Giduol ni Saul si Samuel sa maypultahan ug giingnan: “Palihog, tudluikami sa balay sa manalagna?” 19 Mitu-bag si Samuel: “Ako ang manalagna.Mouna ka kanako ngadto sa alampo-anan sa bungtod; makigsalo ako kani-mo karon. Ugma na sa buntag pauli.Sultihan ta ka kun unsa ang anaa saimong kasingkasing. 20 Ayawg kabala-ka sa mga asno nga nawala kay naka-plagan na kini.” 21 Mitubag si Saul:“Benjaminita ako, sa kinagamyangtribu sa Israel, ug kinaubsan sa tribu ni

Benjamin ang akong banay. Nganongnakigsulti ka kanako sama niini?”

22 Gidala ni Samuel si Saul ug angsulugoon ngadto sa lawak-tigomanan.Gipalingkod sila sa lamesa sa mgadinapit nga modul-an sa 30 ka tawo.23 Miingon si Samuel sa kusinero:“Dad-a ngari ang akong gipatagoan.”24 Gidala sa kusinero ang tiil ug ang

• 11. Sama sa ubang Israelita, ang batan-ongSaul miadto kang Samuel. Alang nila ang pro-peta manalagna pod nga makasulbad sa ilangmga problema sa kinabuhi. Dili ni ikatingala.Sulod sa kapid-an ka siglo gikabuangan sa mgatawo ang pagsuta sa kapalaran pina agi sa mgabitoon, hangtod nga nanginabuhi ini ang uban.Apan sa napalambo na pag-ayo ang syensya,inanay sab ning gibiyaan. Sa samang paagi ang

mga propeta giila sa mga tawo nga tigpamabasa tubag sa Diyos, mahitungod sa tanangbutang. Daghan ang mangonsulta nila, hang-tod nga nanginabuhi sila ini. Apan sa pag-abotni Samuel ug sa dagkong propeta, naklaro nilaang ilang misyon: ang pagpukaw ug paggiya sakatawhan ngadto sa Diyos.

Gihilogan ni Samuel si Saul og lana (tan-awaang komentaryo sa Lev 8).



1 SAMUEL 9 310

Inigsulod nimo sa lungsod makasugatkag prosesyon sa mga manalagnanga midulhog gikan sa alampoanansa bungtod ug musikero nga mitugtogog alpa, tambol, plawta ug lira. Sama

sa mga manalagna magsulti silag mgapanagna. 6 Kunsaran ka sa Espiritu saDiyos ug magsulti ka usab og mga pa-nagna uban kanila. Lahi na ang imongpagkatawo.

7 Kon matuman na ang maong mgatimailhan himoa ang gipangayo sahigayon, kay mag-uban kanimo angDiyos. 8 Hulata ako sa ubos sa Guilgal.

Adtoon ta ka ug paghimog halad-sinunog ug halad sa maayong panag-dait. Hulata ako sulod sa pito ka adlawhangtod sa akong pag-abot. Sultihanta ka sa angayng buhaton.”

9 Sa pagbiya ni Saul, gibag-o saDiyos ang iyang kasingkasing. Ni-anang adlawa natuman ang tanangtimailhan. 10 Sa Guibea gisugat siya samga nagprosesyon nga mga mana-lagna. Gikunsaran siya sa Espiritu saDiyos kauban ang gahum ug nagsultisiyag mga panagna uban kanila.

11 Dihang nakita siya nga nagsultig mgapanagna uban sa mga manalagna nagpa-ngutan-anay ang nakaila kaniya: “Unsaynahitabo sa anak ni Quis? Manalagna na basiya? 12 Midason ang usa ka taga didto: “Ugkinsay iyang amahan!” Busa, napagya ki-ning mga pulong: “Manalagna ba si Saul?”13

Human managna si Saul, mipauli siya sailaha.14 Nangutana kang Saul ug sa sulugoon

ang uyoan: “Diin kamo gikan?” Mitubag siSaul: “Nangita sa mga asno. Kay wala mannamo makaplagi, miadto kami kang Sa-muel.” 15 Miingon ang uyoan: “Suginli ko sagisulti kanimo ni Samuel.” 16 Miingon siSaul sa uyoan: “Nakit-an na kuno ang mgaasno.” Wala isugilon ni Saul ang gisulti niSamuel mahitungod sa paghari.

Si Saul Napiling Hari

• 17 Unya, gipatawag ni Samuel angkatawhan ug gitapok atubangan sa Diyosdidto sa Mizpa, 18 ug giingnan: “Mao kiniang mga pulong sa Ginoong Diyos sa

• 10.17 Sumpay ni sa ulohan 8; laing say-say sa pagkatudlo ni Saul nga hari. Dili nisupak sa unang ulohan, kay sikreto mang gipili

ni Samuel si Saul, ug wala madugay, nagripasila aron pag-ila kon pinili ba gyod siya sa Di-yos.

gigahin alang kang Saul ug miingon:“Ania ang gigahin alang kanimo. Sigi,kaon.” Nianang adlawa nakigsalogkaon si Saul kang Samuel.

25 Milugsong sila gikan sa altar sabungtod ug miadto sa lungsod. Gian-daman si Saul og higdaanan sa biran-da diin natulog siya. 26 Sayo sa buntagsa sunod adlaw gitawag ni Samuel siSaul: “Bangon, kay papaulion nakita.” Mibangon si Saul ug nagkuyogsilag gawas. 27 Sa paglusad nila salungsod, miingon si Samuel kangSaul: “Sultihi ang imong sulugoon sa

pag-una kanato. Apan ikaw, hunonguna, kay sultihan ta ka sa mensahe saDiyos.”

1 Unya, mikuha si Samuel og usaka botelyang lana nga gibubo

niya sa ulo ni Saul. Gihagkan kini uggiingnan: “Gihilogan ka ni Yahweh ngapangulo sa katawhang Israel. Magdu-

mala ka sa katawhan sa Diyos. Pana-lipdi sila sa kaaway nga naglibot nila.Timaan kini nga ang Diyos mismoynaghilog kanimo. 2 Inigbulag nato ka-ron, makasugat ka og duha ka lalakisa lubnganan ni Raquel sa Zelsa, sakinatumyan sa Benjamin. Moingonsila kanimo: “Nakaplagan na ang mgaasno nga imong gipangita. Wala kanay problema sa imong amahan.Apan nabalaka ang imong amahankun unsay nahitabo kanimo. 3 Saimong pagpadayon hangtod sa da-kong punoan sa Tabor, makasugatkag tulo ka lalaking paingon sa Diyossa Betel nga may mga dala. Ang usamay dala tulo ka itoy nga kanding;tulo ka pan naman ang dala sa usa, ugang usa anaay dala usa ka botelyang

bino.4

Pangumostahon ka nila ughatagag duha ka pan. Dawata kini.5 Unya, moabot ka sa Guibea sa Diyosdiin adunay kota sa mga Pilisteo.

10



311 1 SAMUEL 11

Israel: Gipagawas ko ang Israel sa Ehiptoug giluwas sa kamot sa mga Ehiptohanonug sa nag-ulipon kaninyo.

19 Apan gibale wala lang ninyo karonang Diyos nga nagluwas kaninyo sa tanangkatalagman ug sa kasakitan. Apan miingon

kamo: Dali! Hatagi kamig hari nga mag-mando kanamo.” Busa, atubanga karonang Diyos sumala sa inyong mga tribu ugkabanayan.”

20 Gipaduol ni Samuel ang tanang tribusa Israel ug gihimo ang piniliay. Napili angtribu ni Benjamin. 21 Gipaduol niya angmga banay sa tribu ni Benjamin, ug napiliang banay ni Matri. Napili si Saul, anak niQuis, sa banay ni Matri. Gipangita si Saul,apan wala hikit-i. 22 Busa, nangutana silagusab sa Ginoo: Miabot na ba ang tawo?

Ang Ginoo miingon: “Anaa siya, nagpahipisa mga karga.” 23 Midagan sila aron pag-kuha kaniya sa iyahang nahimutangan. Sapagbarog niya taliwala sa katawhan mastaas siya kay sa tanan. Tagaliog lang niyaang kinatas-an sa katawhan. 24 Miingon siSamuel sa tibuok katawhan: “Nakita baninyo ang napili sa Diyos? Walay maka-tumbas kaniya sa tibuok katawhan. Ug mi-singgit ang katawhan: “Mabuhi ang Hari!”

25 Gisulti ni Samuel sa tanang tawo angkatungod ug ang gimbuhaton sa hari, gisu-

lat sa libro ug gibutang atubangan sa Gi -noo. Unya gipapauli ni Samuel ang kataw-han sa tagsa tagsa ka panimalay. 26 Mipauliussab si Saul sa iyang puy-anan sa Guibeauban ang mga lalaking isog kansangkasingkasing gitandog sa Diyos. 27 Apanmiingon ang pipila ka daotan: “Unsaonniya pagluwas kanato? Ug wala nila tagdasi Saul o hatagig gasa.

Giluwas ni Saul ang Jabes

• 1

Human sa usa ka bulan, mi-adto ang Amonitang si Najas saJabes-Gilead, ug giliyokan kini. Mi-11

ingon ang katawhan sa Jabes kangNajas: “Kon makigsabutsabot ka, ala-garan ka namo.” 2 Mitubag si Najas,ang Amonita: “Makighigala ako kanin-yo ubos sa usa ka kondisyon: Lugiton

ko ang tuo ninyong mata aron maula-wan ang tibuok Israel.” 3 Ug miingonang mga magulang sa Jabes: “Hatagikamig pito ka adlaw aron pagpahibalosa tibuok Israel. Kon walay makalu-was kanamo moampo kami kanimo.”

4 Busa miadto sa Guibea kang Saulang mga sinugo. Nagsibya sila sa bali-ta sa katawhan, ug kusog nga mihilak

silang tanan.5 Mao pa lay pag-abot ni Saul gikan

sa uma, dala ang iyang mga baka.Nangutana siya: “Unsay nahitabo nganaghilak man ang katawhan?” Gisu-ginlan siya sa gibalita sa taga Jabes.6 Niini napuno si Saul sa Espiritu saDiyos ug midilaab ang iyang kasuko.7 Gikuha niya ang yugo sa baka, gi-

tadtad ang baka ug gihatag sa mgasinugo aron dad-on sa tibuok Israeluban sa pasidaan: “Mao kini ang bu-haton ko sa gipanagiyag baka sa dilimosunod kang Saul ug Samuel.”

Nahadlok pag-ayo ang katawhan.Busa, migawas sila nga nagkahiusa.8 Giipon sila ni Saul sa Bezar: 300,000ang mga lalaking Israelita ug 30,000

ang mga lalaking taga Juda.9

Gipa-pauli nila ang mga sinugo sa Jabes-Gilead nga nagdala sa tubag: “Moabot

Gisaysay kining duha ka managsamang hi-tabo sa duha ka tawo nga lahig panglantaw.Ang una nagtan-aw nga ang institusyon samga hari maayo ug nasubay sa plano sa Diyos(1 S 9-10); nakita sa ikaduha (1 S 8 ug 10:17-19) nga piligro ni, apan gitugtan sa Diyos. Angpaghiusa ining duha makatabang pagpalapad

sa atong panglantaw: walay politikanhongpundok nga naghupot sa hingpit nga kama-tuoran. Makab-ot og kamatuoran ang matagusa.

...nagpahipi sa...(b. 22) Nagsugod dinhi angtrahedya ni Saul. Nangayog hari ang mgaIsraelita tungod sa hulga sa mga Pilisteo, apansa kailadman supak sila sa bisag unsang awto-ridad. Si Saul mismo wala mobati nga angaysiyang magmando. Sa iyang kaisog, sumala saulohan 11, dili siya andam sa pagtahan sa kau-

galingon. Hari siya nga gahig ulo, nagapossumala sa naandan sa iyang panahon (basahaang ulohan 25). Sa kaligdong ni Saul, walasiya sa kalidad nga uyonan sa Diyos: ang ma-pangahasong pagbuhat og bag-o ug dagkongbutang nga walay kahadlok sa posibling kapak-yasan.

Ug misinggit...(b. 24) Walay maayong sang-potanan sa sobrang kadasig nga gipakita samga tawo. Sama sa nahitabo sa daghang pa-ngulo, human nga natudlong hari nakita niyanga nag-inusara na lang siya uban sa katawhannga naghunahuna nga nasulbad na ang tanan,kay human na man ang eleksyon.

• 11.1 Gipadayon dinhi ang naputol ngaistorya sa 10:6. Napugos ang mga Israelita saJabes-Gilead sa pagpakigsabot sa kalinaw



1 SAMUEL 11 312

Kauban ninyo ang akong mga anak.Nagdumala ako kaninyo gikan saakong pagkabata hangtod karon. 3 Tu-baga ninyo ako sa atubangan ni Yah-weh ug sa iyang dinihogan: Kinsay

gikawatan nakog baka? Kinsay giaga-wan nakog asno? Kinsay akong gilu-pigan? Ug gitikasan? Kang kinsa mi-dawat kog suhol? Sultihi ako, kay akokining iuli.” 4 Apan miingon sila: “Walakay gitikasan ni gilupigan ni gikawa-tan.”

5 Ug miingon si Samuel: “Saksi ka-ron ang Diyos ug ang iyang hinilogan

batok kaninyo nga wala kamoy nakitasa akong kamot.” Ug mitubag sila:“Saksi siya.”

6 Miingon si Samuel sa katawhan: “SiYahweh ang saksi! Gipadala niya si Moisesug Aaron, ug gipagawas ang inyong kali-watan sa kayutaan sa Ehipto. 7 Busa, pa-nindog, kay sultihan ko kamo sa tananggibuhat sa Diyos, ang nagluwas kaninyo ugsa inyong kaliwatan. 8 Miadto si Jacob sa

Ehipto ug gidaugdaog sa mga Ehiptohanonang inyong kaliwat. Nangayo silag pakita-bang sa Diyos nga mipadala kang Moisesug Aaron, ug mipagawas sa inyong katigu-langan sa Ehipto. Unya, gipapuyo dinhi.9 Apan nalimot sila sa Ginoong Diyos busa,gitugyan sila sa kamot ni Sisara, ang pa-ngulo sa kasundalohang Jasor, sa kamotsa mga Pilisteo ug sa hari sa Moab nganakig-away kanila. 10 Nangaliya sila saGinoo ug miingon: “Nakasala kami, kay gi-baleg wala lang namo ang Diyos ug giala-

garan ang mga Baal ug Astarte. Apan ka-ron luwasa kami sa kamot sa among kaa-way ug moalagad kami kanimo. 11 Busa,

uban ni Najas. Busa, nanghilak ang katawhan.Apan nakahukom si Saul sa paglihok tungodsa kahimtang nga dili na maantos. nagtukmodsa Diyos paglihok ang iyang kaisog.

Ug miingon ang katawhan...(b. 12) Dilimakapadayon ang politikanhong kinabuhi konwalay mga partido. Sukad pa sa sinugdan,may mga kauban ug kaaway na si Saul. Apan

mas nakapahingawa niya pag-ayo ang kinaiyasa tribu sa mga Israelita, labi na ang pag-indi-gay tali sa mga tribu ni Efraim ug Benjamin saamihanan ug sa tribu ni Juda sa habagatan.Ang katawhan hinuon sa Jabes mapasalama-ton kanunay kang Saul ug nagmaunongonniya hangtod sa kamatayon (basaha sa 1 S31:11).

Buotan si Saul ug manggihatagon nga dilimanimalos sa mga kaaway. Apan kon maghu-pot na gani ang tawo sa kinalabawang pwes-

to, sayon ra siyang mahimulag sa kadaghananug mahimong mapahitas-on ug madudahon.Modumili si Saul pagpaminaw sa Diyos ug samga paryenti ug nabutahan sa pangabugho,labi na ni David.

• 12.1 Sa pagpahulay na ni Samuel, nagbi-lin siyag kataposang mensahe kang Saul ug sa

sumusunod. Gidapit niya ang umaabot ngamga hari sa pagsusi sa kaugalingon kon kina-singkasing ba gyod ang ilang tinguha sa pag-alagad o kon wala ba nila gamita ang katung-danan alang sa kaugalingong interes (basahaang wali ni Pablo sa Buhat 20:33).

Panig-ingnan sab si Samuel sa angayngmopahulay, kay dili na makaalagad. Nasakopsiya sa panahon sa mga Maghuhukom, ug wa-lay luna alang niya ang monarkiya. Igo na niyaang pagpangandam alang sa sumusunod.

kami ugma sa udto aron pagluwaskaninyo. “Pag-abot sa mga mensahe-ro gisulti kini sa taga Jabes nga nali-pay pag-ayo. 10 Miingon sila sa mgaAmonita: Moampo kami ugma. Maka-

himo mo kanamo sa inyong gusto.”11 Kinaugmaan, gibahin ni Saul sa

tulo ka pundok ang iyang katawhan.Gisulong nila ang mga Amonita sayosa buntag ug gipamatay hangtod saudtong tutok. Nagkatibulaag ang na-kaikyas ug nag-iyahayg panagan.

12 Miingon ang katawhan kangSamuel: “Kinsay nagsulti nga dili ga-

yod magmando kanamo si Saul? Dad-a nganhi ang kalalakin-an ug amosilang pamatyon.” 13 Apan mitubag siSaul: “Walay patyon karong adlawa,kay giluwas ni Yahweh ang Israel.”

14 Miingon si Samuel sa katawhan:“Dali, mangadto ta sa Guilgal aronpagpahibalo sa paghari ni Saul atu-bangan sa Ginoo.” 15 Miadto sa Guilgal

ang tibuok katawhan ug miila kangSaul nga ilang hari atubangan niYahweh. Naghalad silag mga gasa samaayong panagdait. Hingpit ang pag-saulog ni Saul ug sa tibuok Israel.

Mihatag og lugar si Samuel

• 1 Miingon si Samuel sa tibuokIsrael: “Tan-awa, gipaminaw ko

kamo ug gihatagag hari. 2 May hari na

kamo karon nga magmando kaninyo.Tigulang na ako ug puti nag buhok.

12



313 1 SAMUEL 13

gipadala sa Ginoo si Jerubaal ug Barac,Jefte ug Samuel. Giluwas kamo sa kamotsa inyong kaaway nga naglibot kaninyoaron manimuyo mo nga may kasigurohansa inyong yuta.

12 Apan sa pagkakita ninyo nga gisulong

kamo ni Najas, ang Amonita, miingonkamo: Dili! Pamandoa kanamo ang usa kahari, nga ang Ginoong Diyos man unta anginyong hari. 13 Apan gitagaan kamo saGinoo sa hari nga inyong gipili ug gipanga-yo. 14 Patalinghogan ug alagaran unta ninyoang Ginoo! Paminawa siya ug ayawg supaksa iyang mga sugo! Sundon unta ninyo ngamalipayon ang Ginoo nga inyong Diyosingon man ang hari nga nagmando kanin-yo. 15 Kon dili kamo maminaw sa Diyos ugmosupak kamo kaniya, ma kigbatok siya

kaninyo ug sa inyong gingharian.16 Pabilin una kamo aron makasaksi ka-

mo sa kahibulongan nga buhaton sa Diyossa inyong atubangan. 17 Dili ba, ting-animan karon sa trigo? Apan tawgon ko angDiyos aron padalogdogon niya ug paula-non. Mahibaloan ninyo ug makita ang ka-daotan sa pagpangayo ninyog laing hari.”

18 Ug mitawag si Samuel sa Diyos.Nianang adlawa gipadalogdog ug gipaulansa Ginoo. Ug nalisang pag-ayo sa Diyos ugkang Samuel ang katawhan.

19 Miingon sila kang Samuel: “Iampoang imong mga alagad sa Ginoong Diyosaron dili kami mamatay. Kay gidugangannamo ang among kasal-anan sa pagpan-gayog hari.” 20 Miingon si Samuel sa kata-whan: “Ayawg kahadlok! Nabuhat ninyoang tanang daotan, apan ayaw kamogpalayo sa Ginoo hinunoa, alagari siya satibuok kasingkasing. 21 Ayawg sunda angway kapuslanang diosdios nga dili makalu-was kaninyo. 22 Dili biyaan sa Diyos angiyang katawhan. Gikahimut-an sa gamha-nan niyang ngalan ang paghimo ninyo ngaiyang katawhan. 23 Ako usab, dili ko hi-muon ang sala sa dili pag-ampo alang ka-ninyo? Mopadayon ako pagtudlo kaninyo

sa maayo ug tul-id nga dalan. 24 Kahadlokilang ang Diyos. Alagari siya sa tibuokkasingkasing. Nakita ninyo ang gamha-nang butang nga iyang gibuhat. 25 Apankon magpadayon kamo sa daotan, lagla-gon kamo ug ang inyong hari.”

• 1 Naghari si Saul ug nagmando saIsrael. 2 Unya, nagpili siyag 3,000 ka

lalaki sa Israel. Kauban niya ang 2,000 saMicmas ug sa kabungtoran sa Betel. Ang1,000 kauban ni Jonatan sa Guibea saBenjamin. Gipapauli ni Saul ang uban satagsa tagsa nilang puy-anan. 3 Gisulong niJonatan ang mga Pilisteo sa Guibea, ugnahibaloan kini sa mga Pilisteo. Gibulhot niSaul ang trompeta sa tibuok kayutaan ugmiingon: “Paminaw mga Hebreo!” 4 Nadu-

ngog sa tibuok Israel ang balita nga “Gisu-long ni Saul ang mga Pilisteo, ug nakig-gubat na ang mga Israelita batok kanila.”Gitawag ang katawhan aron makig-ubankang Saul sa Guilgal.

Ang sala ni Saul

• 5 Nagkahiusa ang mga Pilisteoaron makig-away sa Israel: 3,000 kakarwahe, 6,000 ka mangangabayo ugkatawhan nga sama kabaga sa balas

sa baybayon. Nangadto sila ug nag-kampo sa Micmas sa sidlakan sa Bet-Aven. 6 Dihang nakita sa mga Israelitanga kuyaw ang ilang nahimutangan,mitago sila sa langob, bangag, ka ba-tohan, lubong ug atabay. 7 Mitabok pagani ang uban sa suba Jordan pai-ngon sa kayutaan sa Gad ug Gilead.

8 Diha pa sa Guilgal si Saul, apan

ang kauban niyang katawhan nangu-rog na sa kahadlok. Nagpaabot siyagpito ka adlaw – ang panahon nga gi-takda ni Samuel. Apan wala moabot

13

• 13.1 Wala sa hunahuna ni Saul ang pag-biya sa iyang lungsod aron pagtukod og kaulo-han alang sa bag-ong estado sa Israel. Apan sangadtongadto, nakamugna siyag permanen-ting kasundalohan, imbis magsalig sa mga bu-lontaryo sa pagpanalipod batok sa mga hulga

(basaha ang 14:52). Sa katuigan, walay puassiyang nakig-away sa mga Pilisteo.

• 5. Nagpalingpaling si Saul dili sa makausara: mosunod ba siya sa Diyos ba ug ni Samuelo sa iyang kaugalingon? Basaha ang ulohan15 diin sa kataposan gipalabi niya ang kauga-lingon hukom.

Paharion unta...(b. 13) Dako ang gipaabotni Yahweh kang Saul isip unang hari sa kataw-han. Buot si Yahweh nga mohimog malungta-

rong kasabotan uban ni Saul. Alang sa mgasaad, kinahanglang ipakita ni Saul ang kinati-buk-an niyang pag-unong bisag nakita niya ngamorag nalangan o nasayop ang Diyos. Niinimilampos si Abraham, apan napakyas si Saul.

Sa paghinumdom sa kasaysayan sa mga hari

ug pangulo sa Israel, nagtudlo ang Biblia ngabug-at nga palas-anon sa tawo ang gahom.Hingpit nga makahubog ang gahom ug bahan-di, bisan sa gipili sa Diyos mismo, apan buotmopahimuot sa tanan (basa sa Mag 8:22).Nagkinahanglan og pag-ambit sa gahom saDiyos ang pag-dumala sa katawhan ug pag-dala sa kaugmaon sa nasod. Walay makapas-an sa maong responsabilidad kon dili andamsa pagtuman ug pagpaminaw sa Diyos labawsa mga tawo.



1 SAMUEL 13 314

19 Walay mananalsal sa tibuok ka-yutaan sa Israel. Gibabagan sa mgaPilisteo ang taga Hebreo sa paghimogespada o pana. 20 Busa, moadto saFilistea ang Israelita nga magpasalsal

og mga daro, atsa ug sanggot. 21 Duhasa ikatulo ka bahin sa usa ka salapiang bayad pagsalsal sa ilang daro ugpiko ug usa sa ikatulo ka bahin angpagbaid og atsa. 22 Sa adlaw sa pag-pakiggubat, walay pana ni espada ngagigunitan ang mga kauban ni Saul ugJonatan. Sila ray duha ang anaay es-pada ug pana.

23

Miirog na sa agianan sa Micmasang usa ka hut-ong sa mga Pilisteo.

• 1 Nianang adlawa miingon si Jona-tan, anak ni Saul, sa batan-ong tig-

dala sa iyang taming: “Dali, mangadto tasa kampo sa mga Pilisteo. Apan wala siyamagpahibalo sa iyang amahan. 2 Diha sagawas sa Guibea si Saul, ubos sa landongsa kahoy nga migron uban sa 60 ka lalaki.3 Kauban pod nila si Ajias, anak ni Eli, angpari ni Yahweh sa Silo. Diha kang Ajias ang

kapa nga gamitonon aron pagpakigsabotsa Ginoo. Wala makahibalo ang mga tawonga milakaw si Jonatan.

4 Kabatohan ang masigkakilid sa gipla-nohan ni Jonatan nga agian paingon sakampo sa mga Pilisteo. Gitawag og Bosesang usang bahin ug Sene ang pikas. 5 Mi-atubang sa amihanan ang usa ka bato tu-ngod sa Micmas, ug ang usa sa habagatantungod sa Guibea.

6 Miingon si Jonatan sa batan-ong tigda-la sa iyang taming. Dali, mangadto ta sa

kampo sa mga pisot. Basig tabangan ta saGinoo, kay dili lisod alang kaniya ang pag-buntog sa katawhan, daghan o dyotay.”

7 Mitubag ang tigdala sa taming: “Bu-hata ang gitoohan mong maayo. Moubanako kanimo sa imong buhaton.” 8 Miingonsi Jonatan: Tan-awa, moduol ug magpakitata anang mga lalaki. 9 Kon moingon sila:“Diha lang kamo. Kami ray moanha.” Mo-hunong ta ug dili moduol. 10 Apan kon mo-ingon sila: “Duol kamo,” moduol ta, kaymao kanay timailhan nga gitugyan sila sa

Ginoo sa atong kamot.

14

• 14.1 Makatabang kining ulohana sa pag-sabot sa kahimtang sa Israel. Ilaha ang kabuki-ran, samtang ang mga Pilisteo nga mas orga-nisado ug insaktog mga armas, naghari samga patag.

Nagpakita sa kinaraan pa kaayong pagsabotsa tinoohan ang pagpanumpa ni Saul, sama sagibuhat ni Jefte (Mag 11:30):

– pagpanumpa inubanag hulga sa kamata-yon

– ang paghatag og gibug-aton sa krimen sa“mikaog dugo” (basaha sa b. 33; dili ni pare-ho sa pagkaon sa “karne nga may dugo” samasa Lev 17:8).

– ang pagripa aron masayran ang tubag niYahweh.

sa Guilgal si Samuel ug nagsugodpagpamahawa ang katawhan. 9 Mi-ingon si Saul: “Dad-a nganhi anghalad-sinunog ug ang gasa sa maa-yong panagdait. Ug naghalad si Saul.10 Mao pa lay paghuman niya, dihangmiabot si Samuel nga gisugat ni Saul.11 Nangutana si Samuel: “Unsayimong gibuhat?” Mitubag si Saul: Na-kita ko nga namahawa na ang kataw-han. Apan wala ka moabot sa hustongpanahon ug nagkatigom na ang mgaPilisteo sa Micmas. 12 Busa, nakaingonko sa akong kaugalingong: “Mosulong

sa Guilgal ang mga Pilisteo ug dili paako nakapangaliya sa kabubut-on saDiyos busa, nakahukom ako paghimosa halad-sinunog. 13Miingon si Samuel:“Binuang kini. Gisupak nimo ang sugosa Ginoo nga imong Diyos. Paharionunta ka niya sa tibuok Israel hangtodsa kahangtoran. 14 Apan karon, dili kamagdugayg hari. Nangita na ang Gi-noo og lain nga mauyonan niya ugtahoron nga pangulo sa iyang kataw-han, kay wala nimo tumana ang gi-sugo sa Diyos.” 15 Unya, mibiya siSamuel sa Guilgal ug mipauli sa Gui-bea sa Benjamin. Gi ihap ni Saul angkauban niyang kalalakin-an. Miabot600 ang tanan.

16 Unya, nagpabilin sa Guibea saBenjamin si Saul, ang iyang anak nga

si Jonatan ug ang ilang mga kauban.Nagkampo usab sa Micmas ang mgaPilisteo. 17 Tulo ka hut-ong sa manga-ngasdang ang migawas gikan sakampo sa mga Pilisteo. Ang usa mili-ko, ang usa paingon sa Ofra, sa yutasa Sual. 18 Ang usa paingon sa Bet-Horon. Ang kataposan sa utlanan nganagdungaw usab patag sa Seboim pa-

ingon sa disyerto.



315 1 SAMUEL 14

11 Sa pagkakita sa mga Pilisteo sa duha,miingon sila: “Anaa migawas na ang mgaHebreo sa ilang gitagoan!” 12 Ug gisinggitannila si Jonatan ug ang iyang tigdala sataming: Dali kamo, kay amo kamong hata-gag liksyon. Ug miingon si Jonatan sa

iyang kaabag: “Sunod kanako. Gitugyanna sila sa kamot sa Israel:” 13 Unya, nagka-mang nga migawas si Jonatan nga gisunodsa iyang kaabag. Nalimbuwad ang mgaPilisteo sa atubangan ni Jonatan ug gitiwa-san sa iyang kaabag. 14 Sa unang higayonnalupig ni Jonatan ug sa iyang kaabag ang20 ka tawo nga gipatay nila sa apikingdapit. 15 Nalisang pag-ayo ang tibuok kam-po, ang palibot ingon man ang katawhan.Nahadlok bisan ang tropa sa mga mangan-gasdang. Sama kini sa linog. Napuno sila

sa balaanong kahadlok!16 Mitan-aw ang mga magbalantay niSaul nga diha sa Guibea sa Benjamin. Nag-katibulaag ang mga Pilisteo ug nagkabuagpanagan. 17 Miingon si Saul sa iyang mgakauban: “Paglinya kamo! Tan-awon kogkinsay wala dinhi.” Sa nakalinya na angkatawhan, nahibaloan nila nga nawala siJonatan ug ang iyang kaabag. 18 Miingon siSaul kang Ajias: “Dad-a diri ang Efod, angkapa nga gamiton sa pagpakigsabot kangYahweh.” Si Ajias ang naggunit sa Efod

alang sa Israel.19

Apan samtang nakigsultisi Saul sa pari, misamot ang kagubot sakampo sa mga Pilisteo. Busa, miingon siSaul sa pari: “Hunong. Kuhaa ang imongkamot.” 20 Nakigsulti si Saul sa tananniyang katawhan. Unya, misulong sila sapanggubatan. Nakita nila nga nagpinatya-nay ang usag usa. 21 Gawas pa gyod angmga Hebreo nga kanhi midapig sa mgaPilisteo, mibali. Mitipon sila sa mga Israelitanga kauban ni Saul ug Jonatan. 22 Sa pag-kahibalo sa mga Israelita nga nagtago sa

kabungtoran sa Efraim ang nangikyas ngamga Pilisteo, gigukod nila sila. 23 Nianangadlawa, giluwas sa Ginoo ang Israel. Miabotsa pikas bahin sa Bet-horon ang panag-sangka.

24 Nangaluya na pag-ayo ang mgaIsraelita nianang adlaw. Busa, nanunglo siSaul: “Tunglohon ang mokaog bisag unsasa dili pa ang gabii: sa dili pa ko makaba-los sa akong mga kaaway.” Busa, walaynangahas pagtilawg pagkaon. 25 Samtangnanglakaw ang katawhan sa lasang naka-

kita silag balay sa putyokan26

nga maynagtulong dugus. Mingadto sila, apan wa-lay mituslob sa tudlo. 27 Sanglit wala maka-dungog si Jonatan sa tunglo sa iyang ama-han atubangan sa katawhan, gikuha niyaang tumoy sa balay sa putyokan, mikuhagdugus ug mikaon. Mihayag ang iyangpanan-aw; nalig-on siya. 28 Miingon angusa nga nakasaksi sa iyang gibuhat: Bisaggikapoy na kaayo ang katawhan gipapa-

numpa sila sa imong amahan nga nag-ingon: Tunglohon ang mokaon karong ad-lawa! 29 Miingon si Jonatan: “Nasayop angakong amahan. Tan-awa, nakabaton kogbag-ong kusog sa pagkatilaw kog gamaysa dugus, 30 unsa pa kaha kon may kaga-

wasan ang katawhan sa pagkaon sa ilangnakuha sa mga kaaway? Dili ba, mas dakounta ang kapildihan sa mga Pilisteo?”

31 Gigukod nila nianang adlawa ang mgaPilisteo gikan sa Micmas hangtod sa Aya-lon. Gikapoy na gyod pag-ayo ang mgatawo, 32 apan nagdalidali sila pagpanguhasa nabihag nga mga karnero, baka ug nati.Gipatay kini sa yuta ug nangaon sila iba-baw sa dugo. 33 Unya, gisuginlan si Saul sanahitabo: “Tan-awa! Nakasala sa Diyos angmga tawo, kay nangaon sila ibabaw sa

dugo. Ug miingon sila: “Mora kamog mgapagano. Pagligid ngari og dakong bato.”34 Mipadayon si Saul: “Libota pagsuroy angtibuok dapit ug sultihi ang katawhan sapagdala kanako sa ilang mga baka ug kar-nero nga anhi dinhi ihawa ug kan-a, apanayawg pakasad-i si Yahweh sa pagpangaonibabaw sa dugo.” Busa, sa gabii gidala satagsatagsa ang ilang nakuhag mga bakaug giihaw didto. 35 Naghimo si Saul ogalampoanan sa Diyos, ang unang alampo-anan nga gibuhat niya alang kang Yahweh.

36

Miingon si Saul: “Sulngon nato angmga Pilisteo sa gabii ug hutdon nato silahangtod sa banagbanag; walay ibilingbuhi.” Mitubag sila: “Buhata ang gitoohanmong maayo.” Apan miingon ang pari:“Magpakisayod ta sa Diyos.” 37 Busa, na-ngutana si Saul sa Diyos: “Sulngon ko baang mga Pilisteo? Itugyan mo ba sila saIsrael?” Wala motubag ang Diyos nianangadlawa. 38 Busa, miingon si Saul: Tawgaang tanang pangulo sa katawhan. Tan-awon nato kon nganong nasuko kanato

ang Diyos.39

Manumpa ako sa atubangansa Diyos nga nagluwas sa Israel: “Patyonang hinungdan niini, bisan anak ko pa siya,si Jonatan.” Apan walay mitubag. 40 Mi-ingon siya sa tibuok Israel. “Sigi, panindogkamo dihang kilira, kay kami si Jonatannga akong anak ari sa pikas.” Miingon angkatawhan kang Saul: “Buhata ang gitoohanmong maayo.” 41 Miingon si Saul sa Gino-ong Diyos sa Israel: “Nganong wala kamotubag sa imong alagad? Kon ako o angakong anak nga si Jonatan ang nakasala,

ipakita sa Urim. Kon ang katawhan mongIsrael ang nakasala, ipakita sa Tummim”.Gipunting si Jonatan ug si Saul, dili angkatawhan. 42 Miingon si Saul: “Himoon angpagpili, ako o ang akong anak, si Jonatan.”Gipunting si Jonatan.

43 Unya, miingon si Saul kang Jonatan:“Sultihi ko sa imong nabuhat.” Misaysay siJonatan: “Mitilaw kog gamay sa dugus satumoy sa gigunitan kong sungkod. Mama-



1 SAMUEL 14 316

espada ang katawhan. 9 Gipasagdan niSaul ug sa iyang ginsakpan nga mabuhi siAgag ug ang labing maayo sa mga kar-nero, baka, sa labing tambok nga nati ugsa mga karnero. Wala nila unsaa ang ta-nang maayo. Apan gihurot og gun-ob ang

walay silbi ug walay pulos.10 Namulong ang Diyos kang Samuel:“Gibasolan ko ang paghimo kang Saul ngahari, kay mitalikod siya kanako ug walamotuman sa akong mga sugo.” 11 Nasa-mok si Samuel ug nagbuntag og hilak atu-bangan ni Yahweh. 12 Mimatag sayo sabuntag si Samuel aron adtoon si Saul.Apan may nakasulti nga miadto si Saul saCarmelo diin nagpabarog siyag bantayanalang sa iyang kaugalingon. Unya, mola-hos siya sa Guilgal. 13 Sa nagkatagbo na

sila miingon si Saul: “Hatagan ka untagkamaayo sa Diyos.” Ug mipadayon: “Natu-man ko ang gisugo kanako sa Diyos.”14 Apan miingon si Samuel: “Kon maokana, unsa man diay ang gipasabot sanadungog kong tiyabaw sa karnero ugamba sa mga baka?” 15 Mitubag si Saul“Gikan kana sa Amalec, kay gihipos sakatawhan ang labing maayo sa mga karne-ro ug baka aron ihalad sa Ginoong Diyos.Gipatay namo ang uban.” 16 Ug miingon siSamuel kang Saul: “Husto! Sultihan ko

ikaw sa giingon kanako sa Diyos kagabii.”Mitubag si Saul: “Sulti.” 17 Miingon siSamuel: “Wala ka ba himoag hari sa Israelbisag wala kay salig sa imong kaugali-ngon? Gihilogan ka sa Diyos nga hari saIsrael, 18 ug gipadala aron pagsulong ugpaggun-ob sa makasasala sumala sa ba-laod sa anatema kon tunglo ug pagpataysa mga Amalecita, hangtod nga mahurotsila. 19 Nganong wala ka man maminaw sapulong sa Diyos? Gidala hinuon nimo angmga kinawat ug naghimo kag daotan sa

mata sa Diyos?”20

Miingon si Saul kangSamuel: “Gisunod ko ang pulong sa Diyosug gituman ang iyang gipabuhat. Gidakopko si Agag, ang hari sa Amalec ug gipuoang Amalecita. 21 Gikuha tuod sa katawhanang labing maayo sa mga karnero ug bakasumala sa balaod sa tunglo aron ihalad saGuilgal sa Ginoong Diyos.” 22 Miingon siSamuel:

“Mas nahimuot kaha ang Diyos sa mgahalad-sinunog ug sa sakripisyo kay sa pag-tuman sa iyang mga sugo? Mas maayo ang

pagtuman kay sa paghalad, ug ang pagpa-mati kay sa tambok sa mga torong kar-nero. 23 Ang kamasupilon sama sa sala satag-antag-an, sa pagkagahig ulo ingon mansa pagsimba sa mga diosdios. Kay gisa-likway man nimo ang pulong ni Yahweh,gisalikway ka usab niya isip hari.”

24 Ug miingon si Saul kang Samuel:“Nakasala ako sa pagsalikway sa sugo saDiyos ug sa imong pasidaan. Nahadlok ako

tay ba ako tungod niini?” 44 Miingon si Saul:“Hampakon unta ako sa Diyos kon dili kopatyon si Jonatan.” 45 Apan miingon angkatawhan kang Saul: “Angay bang patyonsi Jonatan nga siya may nagdala sa Israelniining dakong kadaogan? Dili mahimo!

Ingon nga buhi ang Diyos, walay lugas sabuhok sa iyang ulo nga matagak sa yuta,kay nabuntog niya ang mga kaaway ubansa Diyos.” Busa, naluwas sa katawhan siJonatan. 46 Mihunong si Saul paglutos samga Pilisteo. Namatay ang mga Pilisteo sailang dapit.

47 Sa naghari na si Saul sa Israel, nakig-away siya sa naglibot niyang mga kaaway:sa Moab, sa mga Amonita, sa Edom, samga hari sa Soba ug sa mga Pilisteo. Nag-madaogon siya bisag asa. 48 Gibuntog niya

ang mga Amalecita ug giluwas ang Israelsa kamot sa mga tulisan.49 Si Jonatan, Isvi ug Melquisua, mga

anak nga lalaki ni Saul; si Merob, ang ka -magulangang babaye ug si Micol, ang ka-manghoran. 50 Si Ajinoam, anak ni Ajimas,iyang asawa. Si Abner, anak ni Ner ug tiyoni Saul, heneral sa iyang kasundalohan.51 Ang mga anak ni Abiel: si Quis, amahanni Saul ug si Ner, amahan ni Abner.

52 Nakig-away si Saul sa mga Pilisteo satibuok panahon sa iyang paghari. Gikuha

ni Saul nga sakop sa iyang kasundalohanang tanang lalaki nga nakita niyang saagug isog.

Misupak si Saul sa Diyos

1 Miingon si Samuel kang Saul: “Gipa-dala ako sa Diyos aron paghilog kani-

mo nga hari sa tibuok katawhan sa Israel.Paminawa karon ang tingog sa Ginoo. 2 Na-mulong ang Diyos nga Labing Gamhanan:Siloti ang Amalecita tungod sa gibuhat nilasa Israel. Nag-atang sila sa dalan sa pag-

pahawa sa mga Israelita sa Ehipto.3

Su-longa karon ug gun-oba ang Amalec kau-ban ang ilahang mga gipanag-iya. Ayawsilag kaloy-i, patya ang tanan, lalaki o ba-baye, bata ug masuso, baka ug karnero,kamelyo ug asno.”

4 Gipatawag ni Saul ang iyang katawhanug gipahiluna ang 200,000 ka lalaki saimpanteriya ug 10,000 ka lalaking tagaJuda. 5 Giadto ni Saul ang katawhan saAmalec, ug nangandam sa may patag aronpagbanhig. 6 Mipadayon siya pagpasidaan

sa mga Quenitas: “Pamahawa kamo ugbiyai ang mga Amalecita aron dili kamosilotan uban kanila. Kay maayo ang inyongpagtagad sa tanang Israelita sa pagpama-hawa nila sa Ehipto.” Busa, namiya angmga Quenitas sa Amalec. 7 Gibuntog niSaul ang mga Amalecita gikan sa Havilahangtod sa baba sa Sur sa Sidlakan saEhipto. 8 Nabihag nga buhi si Agag, anghari sa Amalec. Apan gihurot og patay sa

15



317 1 SAMUEL 16

sa katawhan busa, gipagustohan ko sila.25 Pasayloa ako sa akong kasal-anan ugubani ako sa pagsimba sa Diyos.

26 Apan miingon si Samuel kang Saul:Dili ako makakuyog kanimo kay gibalegwala mo ang pulong sa Diyos, ug gisalik-

way ka na niya isip hari sa Israel.”27

Sapagtalikod ni Samuel, gigunitan ni Saul angsidsid sa iyang sapot ug nagisi kini. 28 Mi-ingon kaniya si Samuel: “Gigisi na sa Diyosang imong pagkahari ug gihatag sa lainnga mas maayo kay kanimo. 29 Siya ngamaoy Himaya sa Israel dili magbag-o saiyang isip kay dili siya sama sa tawo ngamahimong mabag-o ang isip.

30 Miingon usab si Saul: Nakasala ako!Apan pasidunggan unta ako nimo atuba-ngan sa kadagkoan sa Israel ug kuyogan

karon sa pagsimba sa Ginoong Diyos.31 Busa, mibalik si Samuel ug giubanan siSaul nga misimba sa Ginoo, 32 ug miingon:“Dad-a kanako si Agag, ang hari saAmalec. Malipayon si Agag nga miatubangkang Samuel sa pagtoo nga naluwas nasiya sa pait nga kamatayon. 33 Apan mi-ingon si Samuel: “Sama sa pagpamataynimo sa espada sa mga anak sa mga ba-baye, mawad-an pod og anak ang imonginahan.” Gitigbas ni Samuel si Agag atu-bangan sa Diyos sa iyang balay sa Guilgal.

34 Mibiya si Samuel padulong sa Ramasamtang si Saul mipauli sa Guibea. 35 Walana makigkita si Samuel kang Saul hangtodnga namatay siya bisag gikasubo niSamuel si Saul. Gibasolan sa Diyos angpaghimo kang Saul hari sa Israel.

Gihilogan ni Samuel si David

• 1 Miingon ang Diyos kangSamuel: “Hangtod kanus-a ka

magmasulub-on kang Saul human ko

siya isalikway nga hari sa Israel? Pun-a sa lana ang imong sudlanan nga su-ngay. Adtoa si Jese nga taga Betle-

16

hem, kay gipili ko ang usa sa iyanganak nga lalaki nga himoog hari.”

2 Nangutana si Samuel: “Unsaon kopag-adto? Kon mahibalo niini si Saul,patyon niya ako!” Mitubag ang Ginoo:

“Pagdalag dumalagang baka. Ingnasiya: “Mianhi ako aron maghalad saDiyos.” 3 Dapita si Jese sa paghalad,ug pahibaloon ko ikaw sa imong bu-haton. Hilogi sa lana alang kanakoang akong itudlo.

4 Gibuhat ni Samuel ang gisugo saDiyos. Sa Betlehem, mahadlokon si-yang gisugat sa mga magulang sa

Lungsod ug giingnan: “Naghatod ka bakanamog himaya?” 5 Mitubag si Sa-muel: “Mianhi ako sa kalinaw ug aronmohalad og sakripisyo kang Yahweh.Limpyoha ang inyong kaugalingonaron mouban kanako.” Gipalimpyousab si Jese ug ang iyang mga anaknga lalaki ug gidapit sa paghalad.

6 Sa pag-abot nila, nakita ni Samuelsi Eliab, ang magulang. Miingon siyasa iyang kaugalingon: “Kini tingalesiya ang pahilogan sa Diyos.” 7 Apanmiingon ang Ginoo: “Ayawg tan-aw sadagway ug gitas-on. Gisalikway kosiya. Dili sama ang hukom sa tawo sahukom sa Diyos. Nakita sa tawo angpanagway, apan sa Diyos, ang kasing-kasing.”

8 Gipatawag ni Jese si Abinadab ug

gipaagi sa atubangan ni Samuel ngamiingon: “Dili pod siya ang gipili saDiyos.” 9 Ug gipaila ni Jese si Sama,

• 16.1 Wala pa mamunga ang pagsalikwayni Yahweh kang Saul. Morag mao lang giha-pon ang tanan. Ang tinuod, nakigsabot na siYahweh sa lain.

Hangtod kanus-a...(b. 1) Usahay wala taymahimo gumikan sa pagpunayg handom sanangagi, samtang angay tang mopasignunot

sa paspas nga kausaban sa panahon.Miadto si Samuel sa Betlehem aron pagsu-gat sa tawong gipili sa Diyos. Ang Betlehemsyudad sa banay ni David nga natawhan niJesus human sa 10 ka siglo.

Nagbantay sa mga karnero si David, anak ni Jese dihang gipangita siya. Magbalantaysiyag karnero sa wala pa siya mahari. SaBiblia, ang magbalantay sa karnero larawan sahingpit nga hari nga nagtagad pag-ayo sa pag-alagad sa katawhan labaw sa kaugalingon. Si

Jesus nga Hari ug Manluluwas, nagpaila sakaugalingon isip Maayong Magbalantay ngagipangandoy sa mga propeta (Ez 34 ug Jn 10).

Nakita sa tawo...(b. 7) Dili makita sa batan-ong David, ang maayong mga hiyas ug pama-tasan, ang kalantip ug kaisog sa maayong pan-gulo. Apan nakaila ang Diyos sa iyang pinili.

Alang sa katumanan sa iyang buluhaton, dilimopili ang Diyos sa nagpatoo nga mga maayosilang laki (basaha sa 1 Cor 1:28).

Sa bisag unsang katilingban, kinahanglangsusihon pag-ayo ang mga mithi sa tawo; dili tamagpalingla sa ipakitang panagway. Busa, samga kristohanong katilingban importanti ngamailhag mas lawom pa ang kaigsoonan, dili samakita lang. Sa ingon, malikayan ang pagpilisa mga ambisyoso, samtang masiguro angtinuod nga pag-alagad sa kinabuhi.



1 SAMUEL 16 318

17 Mitubag si Saul: “Pangitai ko karon ogbatid nga motugtog sa lira. Dad-a siyadinhi.” 18 Miingon ang usa sa mga ulipon:“Nakita ko ang anak ni Jese, usa ka mang-gugubat, maayong mosulti ug giubanan saDiyos.”

19 Busa, gipadad-ag mensahe ni Saul siJese ug giingnan: “Paaria si David ngaimong anak uban sa mga hayopan.” 20 Gi-padala ni Jese kang Saul ang usa ka asno,pan, usa ka botelyang bino, ug usa ka itoysa kanding kauban sa iyang anak nga siDavid. 21 Miadto si David kang Saul ug mi-alagad kaniya. Nahimuot si Saul kangDavid busa, gihimo siyag usa sa mga tig-dala sa iyang taming. 22 Gipasultihan niSaul si Jese: “Pasagdi si David nga magpa-bilin diri, kay makalingaw siya kanako.

23 Matag-abot sa daotang espiritu ngagikan sa Diyos, mokuha si David sa lira ugmotugtog. Makaginhawag maayo si Saulunya, biyaan siya sa daotang espiritu.

1 Gipundok sa mga Pilisteo ang ilangkasundalohan alang sa gubat. Nanag-

tigom sila sa Soco sa Juda ug nagkamposa Efes-Damim, taliwala sa Soco ug Azeca.2 Si Saul ug ang mga Israelita nagkampo sapatag sa Ela. Andam sila pagsukol sa mga

Pilisteo.3

Sa usa ka bungtod diha ang mgaPilisteo ug sa pikas ang mga Israelita. Sataliwala nila ang kapatagan.

Si David ug Goliat

• 4 Anaay kampyon nga lalakingmigawas sa kampo sa mga Pilisteo,ug nangitag ikaaway. Ginganlan siyagGoliat nga taga Gat. 5 Tumbaga angiyang taming, 60 ka kilo ang iyang

kalo ug ang kupo.6

Pinutos og bronse

17

• 14. Dunay lainlaing mga tradisyon ngamabasa sa Biblia kalabot sa pagkatudlo niDavid: 16:1-3; 16:14-23; 17:17-58.

Daotang espiritu...(b.14) Kinaraan ningpaagi sa pag-ingon nga mitugot ang Diyos ngamag-antos si Saul sa sakit nga sikolohiko.

• 17.4 Ang pagtubag ni David sa hagit niGoliat dili lang makalingaw kaniadto sa mgaIsraelita kondili, nato sab karon. Ining paagi-

ha nakab-ot ang katuyoan sa tagsulat iningistoryaha, diin nakig-away si David sa mgaPilisteo, nga, sa kadugayan, gihinganlan nilagGoliat.

Ang naghashas sa basahon gilamdagangihapon sa Diyos; ang mensaheng buot ipalu-taw: ang pakigbisog ni David batok ni Goliatsimbolo sa pakigbisog tali sa maayo ug dao-tan.

... giatubang ko...(b.45) Sa kalibotan, dilimaangkon sa mga nasod nga gamhanan ug

sangkap sa mga armas ang kadaogan. Gi-insulto nila ang Diyos sa garbo ug sobrangpagsalig sa kaugalingon. Mapukan ra sila samga kabos ug way gahom.

Maangkon ang kadaogan sa way gahom ngapuno sa pasalig sa Diyos. Sa istorya ang ma-nanaog mao ang batan-on nga naghulagwaysa tanang nagpabilin nga batan-on sa kasing-kasing ug kanunayng limpyog konsensya.

Dunay miawhag ni David sa paggamit sa

taming ug armas ni Saul aron pagpanalipod sakaugalingon. Nasayod si David nga dili siyahanas sa paggamit sa mga armas sama sa mgaPilisteo. Mabuntog lang hinuon siya. Sa kaula-hian namatay ang Pilisteo, biktima sa kauga-lingong hinagiban.

Ang pakigsangka ni David ikatandi sa pakig-sangka sa Simbahan nga nagsalikway sa ta-ming ni Saul kon dili siya mahingawa pagpa-nalipod sa mga institusyon niya, sa panapi, sapagtukod og mga dagkong balay; kon isalik-

apan miingon si Samuel: “Dili gihaponsiya.” 10 Gipaagi ni Jese sa atubanganni Samuel ang pito niya ka anak ngalalaki, apan miingon si Samuel kangJese: “Wala kanila ang gipili sa Gi-

noo.” 11 Busa, nangutana si Samuel:“Kini ra ba ang tanan mong kaulitaw-han?” Mitubag si Jese: “May kamang-horan pa, ang naggalam sa mga ha-yop! Miingon si Samuel. “Ipatawagsiya ug paanhia. Dili ta moduol sakan-anan sa pagpangaon hangtodnga moabot siya. 12 Busa, gipakuhasiya ni Jese ug gidala kang Samuel.

Pulahon siya, madanihon ang mata uggwapo. Miingon ang Ginoo: Adtoa, hi-logi siya, kay mahimo siyang hari.”13 Gikuha ni Samuel ang sungay salana ug gihilogan siya atubangan saiyang mga igsoon. Gikan niadtong ad-lawa, mikunsad kang David ang Espi-ritu sa Diyos. Unya, miadto si Samuelsa Rama.

• 14

Mibiya kang Saul ang Espiritu saDiyos ug gipadala kaniya ang daotang es-piritu. Busa, nagwala siya sa iyang kauga-lingon ug gisakit pag-ayo. 15 Miingon kani-ya ang iyang mga ulipon: “Tan-awa, walaka karon sa imong kaugalingon tungod sadaotang espiritu nga gipadala kanimo saDiyos. 16 Kon mosugot ka, mangitag ma-ayong motugtog sa lira ang imong mga uli-pon nga nagbarog sa imong atubangan. Sapag-abot unya sa daotang espiritu gikan saDiyos, tugtogon ang lira ug maluagluag

ang imong paminaw.



319 1 SAMUEL 17

ang iyang bitiis ug nagsambilay siyasa likod og bronseng espada. 7 Samakadako sa tukon sa manghahablonang gunitanan sa iyang espada. Pitoka kilo ang gibug-aton sa bahin nga

talinis niini. Miuna kaniya ang nagdalasa iyang taming.

8 Mibarog siya ug mihagit sa nagla-ray nga mga Israelita: “Nganong mag-linya pa kamo alang sa panagsangka?Pilisteo ako ug mga tawo kamo ni Saul!Pagpilig lalaki nga sama kanakog la-was ug paatubanga kanako. 9 Kon ma-kigtigi siya ug mapatay niya ako, ma-

inyo kaming sakop. Apan kon malupigko siya ug mapatay, maamo kamongsakop ug inyo kaming alagaran.

10 Miingon pa gyod ang Pilisteo:Hagiton ko ang naglaray nga mgaIsraelita! Paatubanga kanako ang lala-ki nga inyong kampyon aron magka-sangka kami! 11 Tungod niini nawad-an si Saul ug ang tibuok Israel sakadasig ug nahadlok pag-ayo.

12 Sa kasamtangan, diha si David, anaksa Efrateong taga Betlehem sa Juda, siJese nga may walo ka anak nga lalaki.Tigulang na si Jese sa panahon ni Saul,apan aduna siyay mga anak nga sundalo.13 Tulo sa idaran na niyang anak mikuyogsa panggubatan: si Eliab, ang kamagulan-gan, ang ikaduha, si Abinadab ug ang ika-tulo, si Samma. 14 Si David ang kamang-horan. Mikuyog kang Saul ang tulo kamagulang. 15 Paadto-adto lang kang Saul si

David, ang magbalantay sa hayopan saiyang amahan sa Betlehem.

16 Sulod sa 40 ka adlaw ug gabii nakig-atbang ang mga Pilisteo. 17 Miingon si Jesekang David, iyang anak: “Dad-a sa imongmga magulang ang usa ka sukod sa sinan-gag nga trigo ug 10 ka pan. Pagdalig adtosa kampo. 18 Pagdala usab og 10 ka hiwasa keso alang sa opisyal sa kampo. Pangu-mostaha ang kahimtang sa imong mgaigsoon ug balitai ko sa ilang hunahuna.”19 Ang mga igsoon ni David ug ang opisyal

sa kampo kauban ni Saul sa patag sa Elalakip ang tanang kalalakin-ang Israelitanga nakig-atbang sa mga Pilisteo.

20 Mimatag sayo sa buntag si David. Gi-bilin niya ang mga hayop sa laing magba-

lantay, ug gidala ang pagkaon sumala sagisugo ni Jese. Miabot siya sa kampo sapagpanggikan sa kasundalohan alang sagubat. Naninggit sila sa siyagit sa gubat.21 Unya, nag-atubangay nga pulos andamang mga Israelita ug Pilisteo. 22 Gibilin ni

David ang iyang dala sa magbalantay samga butang. Midagan siya paingon sa mgasundalo aron pagpangumosta sa mga igso-on. 23 Samtang nakigsulti siya, miguwagikan sa laray sa mga Pilisteo si Goliat, angPilisteo nga taga Gat nga nagsinggit sakanhing hagit. Ug nakadungog si David.

24 Niini, ang mga Israelita nagdaganaysa dakong kalisang. 25 Miingon ang usa:“Nakita ba nimo kanang lalakiha nga nang-hagit sa Israel? Gantihan sa hari ang maka-patay kaniya. Makapangasawa siya sa

anak nga dalaga sa hari. Ug ang iyangpamilya dili na magbuhis sa Israel.”26 Nangutana si David sa iyang tupad:

“Unsay ganti sa makapatay sa Pilisteo ugmakawagtang sa nakapaulaw sa Israel?Kinsa ba siya nga nagpakaulaw sa kasun-dalohan sa Diyos nga buhi? 27 Miingog ba-lik ang mga tawo: “Kini ang ganti sa maka-patay kaniya.” 28 Sa pagkakita ni Eliab,iyang magulang, nga nakigsulti siya samga tawo, gikasuk-an niya si David uggiingnan: “Nganong ania ka? Kinsay gibin-

lan nimo sa mga hayop sa disyerto? Na-sayod ko sa imong tuyo: aron makasaksisa among away.” 29 Nangutana si David:“Unsay akong nabuhat?” 30 Mibiya si Davidug miadto sa laing tawo. Nangutana siyagusab ug mao lang gihapon ang tubag.

31 Unya, nakadungog si Saul sa gipanul-ti ni David, ug gipatawag kini.

32 Miingon si David kang Saul: “Dilimahimo nga mawad-ag paglaom angtanan tungod lang kaniya! Moatubangang imong alagad ug makig-away nia-nang Pilisteo!” 33 Miingon si Saul kangDavid: “Dili ka makahimo niana; bataka pa kaayo. Kanang tawhana nakig-gubat sukad pa sa iyang kabatan-on.34 Apan miingon si David kang Saul:Magbalantay sa hayopan sa iyangamahan ang imong ulipon. Apan konmay moabot nga liyon o oso ug nag-

tangag sa natukob gikan sa sibsiba-nan, 35 gukdon ko kini ug tigbason un-ya, ilogon ang karnero sa baba. Konmodasmag gunitan ko siya sa balhibo

way niya ang pamolitika. Inigbiya niya sa ta-nang panalipod, mahimo siyang mas gawas-non ug mas batan-on. Sama ni David, moadto

siya sa panggubatan puno sa pagsalig “sa nga-lan ni Yahweh, ang Diyos sa kasundalohan saIsrael.”



1 SAMUEL 17 320

ang Israel. 47 Mahibaloan sa ania dinhinga dili moluwas si Yahweh pinaagi saespada ug pana. Si Yahweh ang makig-gubat. Itugyan ka sa among kamot.

48 Sa pagduol sa Pilisteo, midagan

si David sa pagsugat kaniya sa pang-gubatan. 49 Mikuot si David sa iyangpontil, nagkuhag bato nga gipahimu-tang sa tirador ug gitirahan ang Pilis-teo nga naigo sa agtang. Nalubongang bato sa iyang agtang, ug natumbasa yuta ang Pilisteo nga nagdupa.50 Sa tirador lang ug bato gibuntogsiya ni David nga walay espadang

dala. Napukan ang Pilisteo.51

Mida-gan si David ug mitungtong sa buko-buko sa Pilisteo. Gihulbot niya sa sa-kuban ang espada niini ug gipatay angPilisteo, gipunggotan sa ulo.

Nagdinaganay ang mga Pilisteo sapagkakita nga patay na ang ilangkampyon.

52 Naninggit ang mga Israelita ug tagaJuda. Gigukod nila ang mga Pilisteo hang-tod sa baba sa Gat ug sa mga ganghaan saAcaron. Nangatumba ang mga samaron sadalan gikan sa Saarayim hangtod sa Gat ugAcaron. 53 Sa pagbalik sa mga Israelita gi-kawatan nila ang kampo sa mga Pilisteo.54 Gikuha ni David ang ulo ni Goliat ug gi-dala sa Jerusalem. Gibutang niya sa toldaang taming.

55 Sa pagkakita ni Saul kon giunsa pag-pakig-away ni David si Goliat, miingon siyakang Abner, ang heneral sa kasundalohan:“Kinsa siyang anak, Abner?” Miingon si Ab-ner: “Mahal nga hari, sa pagkatinuod, walako masayod!” 56 Miingon ang hari: “Pangu-tana kuno kinsay iyang amahan.” 57 Sa pag-balik ni David gikan sa pagpatay sa Pilisteogidala siya ni Abner kang Saul 58 nga na-ngutana: “Batan-on, kang kinsa kang anak?”Mitubag si David: “Anak ako sa imong sulu-goong si Jese nga taga Betlehem.”

David, Saul ug Jonatan

• 1 Human nini mibati si Jonatan og

dakong gugma kang David nga gi-mahal niya sama sa kaugalingon. 2 Giha-wiran ni Saul si David sa pag-uban kaniyagikan nianang adlawa. Wala na niya papau-lia si David sa ilaha. 3 Nakigsuod si Jonatankang David kay iyang gimahal sama sa ka-ugalingon. 4 Gihubo ni Jonatan ang iyanggisul-ob nga kapa ug gihatag kang David;gihatag usab ang iyang taming, espada,pana ug bakos.

18

ug tigbason hangtod nga mamatay.36 Nakapatay nag mga liyon ug osoang imong alagad. Ingon niini angbuhaton ko nianang Pilisteo. Gipaka-ulawan niya ang kasundalohan sa Di-

yos nga buhi.” 37 Mipadayon si David:“Giluwas ako sa Diyos sa kuko sa mgaliyon ug oso. Luwason usab ako niyasa kamot niining Pilisteo.” Busa, mi-ingon si Saul kang David: “Lakaw ugmag-uban kanimo ang Diyos.”

38 Gisul-oban ni Saul si David saiyang sapot alang sa gubat; gihelme-tan sa bronse niyang helmet ug gipa-

hatagag taming.39

Giambilay ni Davidang iyang taming ug gisakob angespada ni Saul. Misulay siyag lakaw,apan dili makahimo, kay wala siyamaanad. Miingon si David kang Saul:“Dili ako makalakaw niining kahim-tanga, kay wala ako maanad.” Busa,gihubo ang tanan ni David 40 ug sung-kod ray gidala. Miadto siya sa sapa ugnagpilig lima ka sinawng bato ug gibu-tang sa pontil. Dala ang tirador miduolsiya sa Pilisteo.

41 Gisugat siya sa Pilisteo nga giun-han sa tigdala sa taming. 42 Gitan-awug giatubang sa Pilisteo si David, ugnakita nga usa lang kini ka bata, maypagkapulag hitsura ug ambongan.43 Miingon ang Pilisteo kang David:“Iro ba gyod ako nga dad-an nimog

puspos?” Gitunglo niya si David saiyang mga diosdios, 44 ug giingnan:“Dali, kay ihatag ko ang imong unodsa mga langgam sa langit ug sa mgamananap sa lasang.”

45Mitubag si David: Giatubang akonimo dala ang espada, pana ug bang-kaw. Makigharong ako sa ngalan saDiyos sa kasundalohan sa Israel nga

imong gipanamastamasan.46

Itugyanka sa Diyos karong adlawa sa akongkamot. Patyon ta ka ug putlag ulo.Unya, ihatag ko sa kalanggaman salangit ug sa ihalas nga mananap sayuta ang mga patayng lawas sa kasun-dalohang Pilisteo. Ug mahibaloan satibuok kayutaan nga adunay Diyos



321 1 SAMUEL 18

5 Moadto si David bisag asa siya paad-toa ni Saul ug milampos siya. Busa, gihimoni Saul si David nga pangulo sa mga sun-dalo: butang nga nakapahimuot pag-ayosa kasundalohan ug mga opisyal ni Saul.6 Sa pagbalik nila nga madaogon sa pakig-

sangka sa mga Pilisteo nanggawas angkababayen-an sa tanang lungsod sa Israel,ug misugat kang Hari Saul sa awit ug sa-yaw, sa mga malipayong kanta, sa mgatamborin ug alpa. 7 Nanagsayaw ang mgababaye ug nanag-awit: “Napatay ni Saulang 1,000 ug ni David ang 10,000.”

8 Niini nasuko ug naglagot si Saul ugmiingon: “Kang David gihatag ang minil-yon, apan kanako ang linibo! Ang pagharina lang ang wala kaniya!” 9 Gikan niadto,daotan na ang pagtan-aw ni Saul kang

David.10 Sa sunod adlaw gisudlan si Saul og

daotang espiritu gikan sa Diyos. Misugodsiyag andar-andar sulod sa iyang balay.Busa, mitugtog si David sa lira sama sagibuhat niya kanhi, samtang naggunit saespada si Saul. 11 Unya, gitigbas nini siDavid sa hunahuna nga: “Ipapilit ko siya sabungbong.” Apan nakalikay si David saduha ka higayon.

12 Nahadlok si Saul kang David, kay

anaa man kaniya ang Diyos ug mibiya nakang Saul. 13 Busa, gipalayo niya si David.Gihimo niyang pangulo sa minilyon ngakatawhan. Nag-una gayod si David saiyang mga tropa. 14 Milampos siya sa tananniyang lakaw, kay giubanan siya sa Diyos.15 Sa pagkakita ni Saul nga milamposkanunay si David, nahadlok pag-ayo kangDavid si Saul. 16 Apan mahal sa tibuokIsrael ug Juda si David, kay siya nagduma-la man ug nangulo sa ilang pagpanulong.

17 Miingon si Saul kang David: “Nakaila

ka kang Merob, ang kamagulangan kongdalaga. Ipaasawa ko siya kanimo. Alagariako sa imong kaisog ug pangulohi angkasundalohan sa pagpakiggubat sa mgagubat ni Yahweh!” Nahunahunaan ni Saul:“Dili ako mobuhat daotan batok kaniya.Ang mga Pilisteo ang bahala kaniya.”

18 Mitubag si David: “Si kinsa ba ako? Sikinsa man sa Israel ang pamilya sa akongamahan, nga umagaron ako sa hari?” 19 Sahapit na ang adlaw sa kasal ni David ugMerob, anak ni Saul, gipakasal ni Saul siMerob kang Adriel nga taga Mejola.

20

Apan nahigugma kang David anglaing anak nga dalaga ni Saul, si Micol.Nalipay si Saul sa pagkahibalo nini. 21 Na-hunahunaan niya: “Ipakasal ko si Micolkang David. Tungod kang Micol mawala siDavid sa iyang kaugalingon. Ang mgaPilisteo na unya ang bahalang mopataykaniya.” Busa, sa makausa pa miingon siSaul kang David: “Maumagad na gayodkita karon.” 22 Gisugo ni Saul ang iyangmga sulugoon sa pagsulti kang David nga:“Abi nimo, nakagusto kanimo ang hari ug

ang tanang niyang sulugoon. Uyon ngamaiya kang umagad!” 23 Gibalikbalik samga sulugoon ni Saul pagsulti niining mgapulonga kang David. Unya, miingon siDavid. “Nagtoo ba kamo nga maayo alangkanako nga maumagad sa hari? Pobre akoug dili inila.” 24 Sa pagkadungog ni Saul satubag ni David, 25 miingon siya: “Sultihi siDavid nga dili ko mangayog gasa sa ka-minyoon gawas sa 100 ka yamis sa mgaPilisteo isip panimalos sa mga kaaway.”Buot ni Saul nga mahulog si David sa ka-

mot sa mga Pilisteo. 26 Gisulti kini sa mgasulugoon kang David nga nakahunahunanga dali ra diay ang pagkaumagad sa hari!Bisag wala pa ang hustong panahon, 27 mi-lakaw si David ug ang iyang kasundalohanug misulong sa mga Pilisteo. Gipatay nilaang 200 ka sundalo. Gidala ni David angmga yamis ug gipakita ang tanan aron ma-umagad siya sa hari. Busa, gipakasal niSaul kang David ang iyang anak, si Micol.

28 Nasayran ni Saul nga ang Diyos anaakang David nga nahigugma ni Micol. 29 Mi-

samot ang kahadlok ni Saul kang Davidnga nakaaway niya hangtod sa kataposansa iyang kinabuhi.

30 Nangulo si David sa tanang pakig-sangka batok sa mga Pilisteo. Ug nagma-daogon siya labaw sa ubang pangulo niSaul. Busa, misikat siya pag-ayo.

• 18.1 …mibati si Jonatan...(b.1) Gihulag-way kanato sa Biblia kining lawom ug mau-nongong pakighigalaay isip gasa sa Diyos. Mi-

hatag si Jonatan kang David sa kaugalingongbisti, espada, pana ug bakos…Bisag ulitawo na si David ug Jonatan, sama

sila sa mga bata sa panagsuod nila: bukas,matinud-anon, walay pagkwenta…

Nagtudlo ang Ebanghelyo nga kinahan-glang mahisama ta sa mga bata, apan maymga dagkong tawo nga nagtoo nga sila rayhusto, ug nagtinguha nga mahisama ta nila.Niining paagiha gisupak nila ang gitudlo kana-to sa Ginoo.

Human sa kadaogan ni David, nailado siyasa tibuok gingharian. Busa, nasina niya si Saul.

Gipakita sa mosunod nga mga ulohan nga

nangabubhog maayo si Saul sa nagkaanamnag kabantogan sa katawhan si David. Gina-ingon dinhi nga nakasala si Saul, kay misupak siya sa Diyos. Walay kalainan ang iyang sala sadaghang hari nga namunoan, ug sama nilagisilotan siya: gibilanggo siya sa kaugalingongkatungdanan diin dili na siya makagawas. Na-lantaw niya nga gipili sa Diyos si David, apandili siya makapaambit sa gahom, ug wala siyaynakitang kasulbaran gawas sa pagpatay sakaatbang.



1 SAMUEL 18 322

aron patyon sa buntag. Apan gipasidan-ansi David ni Micol, iyang asawa: “Patyon kaugma kon dili ka moikyas karong gabii. 12

Gipakanaog ni Micol sa bintana si Davidnga milakaw ug miikyas.

13 Unya, nagkuha si Micol og usa ka

diosdios nga gipahigda sa katre. Gibuta-ngan kinig balhibo sa kanding ug gihabolan.14 Sa pagpadalag mensahe ni Saul sa pag-dakop kang David, miingon si Micol: “Ma-sakiton siya.” 15 Gipabalik ni Saul ang iyangmga sulugoon aron pagtan-aw kang Davidug giingnan: “Dad-a siya nganhi bisag nag-higda aron akong mapatay.” 16 Apan sapagsulod sa mga sinugo, ang diosdiosmaoy diha sa katre. Adunay balhibo sa kan-ding ang ulohan. 17 Miingon si Saul kangMicol: “Nganong gilingla ako nimo ug gipa-

layas ang akong kaaway?” Mitubag si Micol:“Kay miingon man siya nga patyon ko niyakon dili ko siya palayason!”

Si Saul ug ang mga propeta

• 18 Milakaw si David ug miikyas.Miadto siya kang Samuel sa Rama ugmisugilon sa gibuhat kaniya ni Saul.Busa, nangadto sila sa Celdas ug mi-puyo didto. 19 Nahibaloan ni Saul ngadiha si David sa Nayoth sa Rama.20 Busa, nanugon siya sa pagdakopkang David. Apan nakakita ang mgamensahero og pundok sa mga mana-lagna nga nanagna. Gipangulohan silani Samuel. Gisudlan sa espiritu sa Di-yos ang mga mensahero ni Saul ugnanagna usab sila.

21 Niini nagpadala si Saul og laing

mensahero, apan nanagna gihaponkini. Sa makausa pa nagpadala si Saul

• 19.1 Ang mga ulohan 19 - 25 naghisgotsa kinabuhi ni David sa paglayas niya. Nangulosiya sa pundok sa mga dinaugdaog nga mala-pason ug nanimuyo sa kabukiran uban nila.

Dili “santo” si David o “balaan” sumala saatong sukdanan. Higala siya sa Diyos pinasi-kad sa kultura adtong panahona. Bisan sa ka-huyangan napanig-ingnan siya sa mahimo sa

Diyos sa andam ug bukas sa iyang paggiya.Gihatagag gibug-aton sa Biblia ang talag-saong pagkatawo ni David; ang kamanggiha-tagon niya taliwala sa sinalikway niyang mgakauban. Kanunay siyang naglantaw sa iyangmisyon. Miatubang siya sa mga kakuyaw ubagkaisog. Namagtutudlo siya sa mga kauban sapanglantaw sa usa ka propeta.

Inighatag sa Diyos og misyon sa usa katawo, ipahilayo ni sa naandang palibot. Samani Moises, miadto si David sa kamingawan.

• 18. Gipuy-an sa Israel ang pagtoo dihamga awit ug sayaw: kasaulogan sa mga buhatni Yahweh. Una ning higayon nga gihisgotanni sa Biblia. Napuno ang mga tawo sa tumangpagbati hangtod nga morag nawala sila sakaugalingon. Sa maong panahon ila ning gii-sip nga kalihokan sa Espiritu ni Yahweh. Sasinugdan, ang mga propeta sa Israel walay

kalainan sa mga “propeta” sa silingang mganasod nga pagano. Sa kaulahian nalahi sila uggitawag sa Diyos alang sa balaan ug talag-saong misyon.

Maayong itandi ang mga buhat sa mga pro-peta sa uban nga makita sa sinugdan sa Iglesya(tan-awa ang Mga Buhat 21 ug basaha anggisulti ni Pablo bahin sa Pahayag sa Espiritu sa1 Cor 12-14). Dili lang trabaho sa Espiritu angpagpahayag sa Espiritu kondili, nagdependipod sa abilidad sa mga tawo pinaagi kang

• 1 Gisultihan ni Saul si Jonatan, iyanganak, ug ang tanan niyang sulugoon

nga nakahunahuna siya pagpatay ni anogDavid. Apan nakasuod pag-ayo ni David siJonatan. 2 Miingon siya kang David: “Buotkang patyon sa ang akong amahan. Pag-

bantay ugma sa buntag ug tago sa hilit ngadapit. Pabilin una didto unya, mogawas ko.3 Ubanan ko ang akong amahan sa imonggitagoan. Pakigsultihan ko siya bahin kani-mo. Tan-awon nako kon unsay iyang huna-huna unya, itug-an ko kanimo ang tanan.4 Gidayeg ni Jonatan si David atubangan niSaul ug gipalayo kang Saul nga iyanggiingnan: “Dili unta itugot nga makasalaang hari sa iyang alagad nga si David. Walasiya makasala kanimo. Naghimo lang siyasa makaayo kanimo. 5 Gisugal niya ang

iyang kinabuhi aron pagpatay sa Pilisteo uggipaangkon ni Yahweh sa dakong kadao-gan ang tibuok Israel. Nakakita ka niini ughilabihan nimong lipaya. Nganong magpa-kasala man ka karon sa dugo sa walaykasal-anan, sa pagpatay kang David sawalay hinungdan?” 6 Naminaw si Saul kangJonatan ug nanaad: “Saksi ko ang Diyos,dili ko siya patyon.” 7 Busa, gitawag niJonatan si David ug gisultihan sa tanan.Gidala ni Jonatan si David kang Saul ngagialaran niya pag-usab.

8 Miusab og ulbo ang gubat. Milakaw siDavid aron makig-away sa mga Pilisteonga napildi ni David ug napugos silagikyas. 9 Apan gisudlan na pod si Saul ogdaotang espiritu gikan sa Diyos samtangnaglingkod sa iyang balay ug naggunit saespada. Nianang higayona nagtugtog siDavid sa lira. 10 Misulay si Saul paglansangkang David sa bungbong pinaagi sa iyangespada, apan nakalikay si David. Mitaroysa bungbong ang espada. Unya, milayas siDavid.

11 Sa gabii nagpadalag mensahe si Saulsa balay ni David nga gipabantayan niya

19



323 1 SAMUEL 20

og mga mensahero nga nanagnausab.

22 Busa, siya nay miadto sa Ramaug miabot sa dakong atabay sa Seku.Nangutana siya: “Hain man sila si

Samuel ug David?” Gitubag siya: “SaCeldas sa Rama. 23 Mipadayon si Saulsa Nayoth sa Rama ug gisudlan usabsiya sa Espiritu sa Diyos. Sa paglakawnanagna siya hangtod nga nakabot saganghaan sa Celdas sa Rama. 24 Nag-hubo siya ug nanagna usab sa atuba-ngan ni Samuel. Natumba siya sa yutaug nagpabilin dinhi hangtod sa bun-

tag. Hubo siya, walay sapot. Mao nganangutana sila – propeta na ba siSaul?”

1 Miikyas si David sa Celdassa Rama, miadto kang Jonatan

ug miingon: “Unsay nabuhat kongkasal-anan? Unsay akong sala? Un-sang krimena ang akong nabuhat atu-bangan sa imong amahan nga nagpla-

no man siya sa pagpatay kanako?”2 Mitubag si Jonatan: “Dili ka mama-tay. Timan-i, walay gibuhat ang akongamahan, gamay o dako, nga walaniya isulti kanako. Nganong iya kininggililong kanako? Dili, dili kini mahi-tabo.”

3 Apan nanumpa si David ug mi-ingon: “Nahibalo ang imong amahan

nga maayo ako sa imong panan-aw.Mao nga nahunahunaan niya nga dilika angayng masayod niini. Kay sigu-radong maguol ka. Apan saksi angGinoo, usa ka lakang na lang angnakaulang kanako ug sa kamatayon!4 Miingon si Jonatan kang David: “Hi-moon ko alang kanimo ang imongipabuhat.” 5 Mitubag si David: Bag-ong Subang ugma. Kinahanglang ma-kigsalo ako sa hari. Apan palakta na

20

ako aron motago sa banika hangtodsa ikatulong adlaw.

6 Kon pangitaon ako sa imong ama-han, ingna siya: “Gihangyo ko niDavid sa pagtugot kaniya pag-adto saBethlehem, ang iyang lungsod.” Mag-himo siya didto sa tinuig nga sakripis-yo uban sa tibuok pamilya. 7 Kon mo-ingon siyang – “Maayo”, ang buot ipa-sabot niana, layo ako sa kakuyaw.Apan kon kalit siyang masuko, sa atopa buot ako niyang daoton. 8 Palihog,buhata kini sumala sa atong gikasa-botan. Kon may sala ako, ikaw nay

patay kanako. Nganong itugyan paako nimo sa imong amahan aron pat-yon?

9 Mitubag si Jonatan: “Binuang!Kon sa tinud-anay mahibaloan ko ngabuot kang daoton sa akong amahan,mahimo ba nga dili kita sultihan?”10 Nangutana si David: “Kinsay mosul-ti kanako kon nasuko ba ang imong

amahan?”11

Miingon si Jonatan: “Dali,mangadto ta sa bukid.” Ug nangadtosila.

• 12 Miingon si Jonatan kang David:“Saksi kanato ang Ginoong Diyos sa Israel!Sa sama niining taknaa ugma, mahibaloanko ang hunahuna sa akong amahan. Konmakaayo kanimo, pahibaloon ko ikaw.13 Kon nagplanog daotan batok kanimo angakong amahan, silotan unta ako sa Ginoosa pinakabug-at nga silot, kon dili ko ikawsultihan aron makaikyas. Mag-uban kanimoang Ginoo ingon nga nag-uban kanako angDiyos. 14 Samtang buhi ako, 15 ayawg putlaang kaayo nimo sa akong kabanayan arondili ako mamatay bisag panimaslan ni Yah-weh ang mga kaaway ni David ug wagta-ngon ang ilang mga nawong sa yuta.”

16 Sa ingon niana, naghimo si Jonatanog kasabotan tali sa banay ni David ug saiyang katawhan. 17 Gipanumpa pag-usab niJonatan si David, kay iya kining gimahal.Gimahal niya si David sama sa pagmahalniya sa kaugalingon.

kinsa naglihok ang Espiritu, sama nga angkahayag sa adlaw makakuha sa kolor sa kristalnga giagian ini. Sa mga pundok nga yano ugdili edukadong katawhan milihok (ug mipada-yon paglihok) ang Espiritu sa Diyos pinaagi sapagpakitag mga talan-awon nga nagdalag‘ekstasi’ nga makita sab sa ubang relihiyon nga

dili kristyano. Apan para nila nakalig-on ni sailang pagtoo.

• 20.12 Mosunod ang saysay sa panaghi-galaay ni David ug Jonatan. Gipakita nga siDavid wala malimot sa kasabotan uban niJonatan (1 S 20:7).



1 SAMUEL 20 324

35 Sa buntag, miadto si Jonatan sa bukiduban sa usa ka batang lalaki aron makigki-ta kang David. 36 Miingon siya sa bata:“Dalagan ug pangitaa ang mga uhas ngamagamit ko.” Midalagan ang bata. Mipanasi Jonatan saylo sa bata. 37 Sa pag-abot sa

bata sa gipuntingan ni Jonatan sa pana,misinggit si Jonatan ug miingon sa bata:“Layo ra kanimo ang pana!” 38 Midugangpa siya pagsinggit sa bata: Pagdali! Balikdiri, ug ayawg hunong. Gipunit sa bata angpana ug mibalik sa iyang amo. 39 Walaykalibotan ang bata sa gikasabotan ni Jona-tan ug ni David.

40 Gibalik ni Jonatan sa bata ang mgapana ug miingon: “Sigi, dad-a kini saSyudad.” 41 Sa paglakaw sa bata, migawassi David gikan sa bato, ang ilang timailhan.

Miyuko siyag katulo nga sagyad sa yutaang nawong atubangan ni Jonatan. Nag-halog ang duha ug nanghilak – si David anganaay labing kasubo. 42 Ug miingon siJonatan: “Tindog ug lakaw nga malinawon.Mobarog ta sa atong gipanumpaan sa nga-lan sa Ginoo sa pag-ingon: Saksi ang Diyoskanatong duha, sa ako ug sa imong kali-watan hangtod sa kahangtoran.”

Si David ug si Ajimelec

• 1

Milakaw si David ug mibalik siJonatan sa lungsod.2 Miabot si David sa Nob ug miadto

kang Ajimelec, ang pari, nga nangu-rog sa pagsugat kang David ug na-ngutana: Nganong nag-inusara ka?Nganong wala kay kauban? 3 Mitubagsi David: “May misyon ako sa hari uggipinahan sa dili pagpahibalo ni bisagkinsa. Busa, nakigsabot ako sa akongmga kauban nga magtagbo kami sausa ka dapit. 4 Unsay atong makaon?Hatagi kog lima ka pan o bisag unsanga anaa kanimo. 5 Mitubag ang pari:“Wala akoy ordinaryong pan, sagradolang ang ania. Kon ang katawhannimo wala makighilawas, wala maka-himog bisag unsa sa mga babaye,makakaon sila!” 6 Mitubag si David:

“Klaro. Gidili kanamo ang babaye sanakalabayng mga adlaw gikan sa

21

• 21.1 Ang sagradong pan… nagtimailhansa 12 ka tribu sa Israel. Gihalad ni matag saba-do ug magpabilin sa altar sa tibuok semana.Magpaila ni sa kamatinud-anon sa katawhankang Yahweh. Mga Pari ray makakaon ini (Lev 24:5-9).

Gihisgotan ni Jesus kining teksto sa wala namotuman ang iyang mga tinun-an sa tuluma-non sa Adlaw sa Pahulay (Mc 2:13). Buot niJesus nga makalingkawas ta sa gapos sa giisiptang “sagrado”, kay mas sagrado pa ang tawosa bisag unsang butang.

18 Miingon kaniya si Jonatan: “Bag-ongsubang ugma. Makita nga wala ka, kaybakanti ang imong lingkoranan; 19 labi na saikatulong adlaw. Busa, tago sa kanhi ni-mong gitagoan ug pabilin tupad sa pundoksa mga bato nga atong ilhanan. 20 Panaon

kog makatulo ang bato, kanang morag maygitargit ako. 21 Unya, magsugo kog bata sapagpangita sa mga uhas. Kon moingnonako: ‘Lakaw, pangitaa ang mga pana unya,dad-a didto.’ Buot kong ipasabot nga maka-gawas ka, kay ipanumpa ko nga luwas kana sa kadaot. 22 Apan kon moingnon ako:‘Layo ra kanimo ang mga pana.’ Layas da-yon, kay gipalayas ka sa Diyos, 23 ang saksinatong duha sa atong kasabotan.”

24 Mitago si David sa bukid. Sa bag-ongsubang, miduol sa lamesa ang hari aron

mokaon. 25 Milingkod siya sa kanhi niyanglingkoranan sampig sa bungbong. Nagling-kod sa atbang si Jonatan ug sa pikas, siAbner. Bakanti ang dapit ni David.

26 Walay gisulti si Saul nianang adlawa.Nakahunahuna siya nga may nahitabo ti-ngale kang David ug dili siya hinlo. 27 Saikaduhang adlaw sa bag-ong subang, ba-kanti gihapon ang dapit ni David. Nangu-tana na si Saul kang Jonatan nganong walamoanha gahapon ug karon ang anak niJese? 28 Mitubag si Jonatan: “Mihangyo si

David sa pag-adto sa Betlehem. 29 Miingonsiya: ‘Palihog palakta ko, kay maghaladang among banay sa siyudad. Paadtoon kosa akong mga igsoon. Kon maayo angimong pagtan-aw kanako, palakta ko aronmakita ko ang akong igsoon.” Maong walasiya makaanhi sa lamesa mahal nga Hari.”

30 Daw kalayo ang kasuko ni Saul kangJonatan nga iyang giingnan: “Anak ka samasinupakon ug walay batasang babaye!Nagtoo ka ba nga wala ako mahibalo ngagipalabi mo ang anak ni Jese kay sa kau-law sa imong kaugalingon ug sa imong ina-han? 31 Samtang buhi pa ang anak ni Jese,dili ka makamando sa gingharian. Ipata-wag siya karon dayon ug dad-a ngari kana-ko. Angay siyang mamatay!” 32 Nangutanasi Jonatan sa amahan: “Nganong patyonsiya? Unsay iyang nabuhat?” 33 Apan diha-diha gitionan siya ni Saul sa espada. Natinoni Jonatan nga buot patyon si David saiyang amahan. 34 Masuk-anong mitindog siJonatan sa lamesa. Wala na siya mokaonsa ikaduhang adlaw sa Bag-ong Subang.Gikaguol niya ang gisulti sa iyang amahanbatok kang David.



325 1 SAMUEL 22

akong paglakaw. Nagpabiling limpyoang akong katawhan bisag ordinar-yong misyon lang kini. Limpyo silakaron.” 7 Gihatagan siya sa pari sa sa-gradong pan. Walay lain gawas sa Pan

sa Presensya nga gikuha sa atuba-ngan sa Diyos. Giilisan kinig init ngapan nianang adlawa.

8 Apan niana pong adlawa diha saTemplo ang usa sa mga tawo ni Saul,ang Edomitang Doeg, pangulo sa mgamagbalantay ni Saul.

9 Nangutana si David kang Ajimelec:“Wala ka bay espada ug pana? Wala ko

madala ang akong espada ug mgaarmas, kay dinalian kaayo ang sugo sahari.” 10Mitubag ang pari: “Ania angespada ni Goliat, ang Pilisteo ngaimong gipatay sa may patag sa Ela,giputos sa panapton likod sa Efod.Kuhaa kon gusto nimo. Walay lain!”

• 11 Unya, milakaw si David ug mi-pahilayo kang Saul. Miadto siya kangAquis, ang hari sa Gat. 12 Miingon angmga sulugoon ni Aquis: “O hari sakayutaan, dili ba, si David man kini?Dili ba, siya may gisayawan nila uggiawitan: ‘Napatay ni Saul ang 1,000,ug ni David ang 10,000?’” 13 Nakasa-bot si David sa mga pulong ug na-hadlok kang Aquis, ang hari sa Gat.

14 Busa, nagpakaaron-ingnon siya nganalisoan sa pangisip ug nabuang. Gi-badlisbadlisan niya ang bungbong uggipatulo ang laway sa iyang bungot.15 Miingon si Aquis sa iyang igsoon:

“Tan-awa, buang siya! Nganong gida-la siya dinhi? 16 Kulang pa ba ako samga buang maong gidala siya aronpagpakita sa iyang kabuang? Siyabay mosulod sa akong balay?”

Nagsuroysuroy si David

• 1 Mibiya sa Gat si David ug miikyassa langob sa Adulam. Nasayran kini

sa iyang mga igsoon ug sa tibuok kabana-

yan sa iyang amahan nga miduaw kaniya.2 Unya, nagpundok ang mga tawo nga nag-lisudlisod, ang mga utangan ingon man,ang adunay kayugot. Nahimo siya ngailang pangulo – mga 400 sila kadaghan.3 Gikan didto, miadto si David sa Mispe saMoab. Mihangyo siya sa hari sa Moab: “Ika-bilin na nako dinhi kanimo ang akong ama-han ug inahan hangtod nga mahibalo kogunsay buhaton kanako sa Diyos?” 4 Gibilinsila uban sa Hari sa Moab, ug nagpabilindidto samtang nagtago sa kota si David.

5

Miingon ang manalagnang Gad kangDavid: “Ayawg pundo sa kota. Adto sa ka-yutaan sa Juda.” Busa, milakaw si David;miadto sa lasang sa Jeret.

6 Nakadungog si Saul nga nakita siDavid ug ang iyang mga tawo. Diha sa Gui-bea si Saul adtong panahona. Naglingkodsiya sa landong sa kahoyng tamarisko sabungtod, naggunit og espada. Gialirongansiya sa tanan niyang opisyal. 7 Gisultihansila ni Saul: “Paminaw kamo, mga tawo sa

22

Buot si Jesus nga masilsil kanato ang mahi-nungdanon. Alang sa Diyos ang pagtahod sasagradong pan dili sama ka importanti sa pag-tuman sa tahas nga gisugo niya sa matag usa.Angayng masabtan sa mga magtotoo nga angadlaw adlawng buluhaton nabalaan kay mgaanak man sila sa Diyos ug pinuy-anan sa Es-piritu Santo. Ang pagdaro, pangisda, pamuo,panglaba, ang bisag unsang bubuhaton nganagpalambo sa kinabuhi angayng ihalad ngad-to sa Diyos isip sakripisyo (1 P 2:9).

• 11. Busa, nagpatoo...(b.14) Gipakitadinhi ang pinili ni Yahweh, nga sa dili pa mo-lingkod sa trono, ipaubos ug matinamay, samasa nahitabo ni Cristo. Tungod sa gugma niyakanato namora siyang buang sa pagpaubos sakaugalingon sa pagkasulugoon hangtod sapag-angkon sa makauulaw ug sakit nga kama-tayon sa krus (Fil 2:7-9).

• 22.1 Wala itago nga ang miuban ni David,nagkalisudlisod, utangan, ug diskontento. Ang

mga gubat nga nakapauswag sa kinabuhi sakatawhan sa Diyos, kalihokan nga dili minug-na sa mga santos ug putli. Kini gihapon angnahitabo sa daghang pakigbisog nga gilusadbisag asa sa kalibotan alang sa hustisya ug ka-lingkawasan. Maayo unta nga ang nangulo inimga tawong sama ni David nga klarog misyonug nahiusa sa katawhan.

Naghisgot ang teksto sa naandang pama-agi kaniadto pagpangutana ni Yahweh. Ma-tang ni sa ripa nga gitawag og efod nga giga-mit sa mga pari sa karaang Israel. Apan mi-

abot ang panahon nga wala na ni gamita, sawala na managna ang mga propeta (basahasa ulohan 9).

“Alang sa mga tawong balaan, ang tananbalaan.” Kining buhat sa pagtootoo pamaagipagpakigbayloay ni David kang Yahweh. Sasamang pagkaagi, ang Diyos magpaila karonsa kaugalingon sa mga yano ug ordinaryongtawo, nga dili gani maisip nga “katoliko”.Tingalig alang sa mga “edukado”, lain sab angpamaagi sa Diyos.



1 SAMUEL 22 326

Akoy angayng manubag sa kamatayon satibuok kabanayan sa imong amahan.23 Uban kanako ug ayawg kahadlok. Angnagtinguha sa imong kamatayon nagtingu-ha usab sa akoa. Hilwas ka dinhi.”

Gipakisayran ni David ang Diyos1 Gitahoan si David nga gisulong samga Pilisteo ang Queila ug gikawat

ang mga giokanan. 2 Nagpakisayod si Davidsa Ginoo ug nangutana: “Molakaw ba akoaron makig-away sa mga Pilisteo?” Miingonang Ginoo: “Lakaw ug pakig-away sa mgaPilisteo. Luwasa ang Queila.” 3 Apan mire-klamo kang David ang iyang katawhan ugmiingon: “Tan-awa ra, ania pa gani ta saJuda, namiligro na ta ug nahadlok, unsa pakaha kon moadto na ta sa Queila sa pag-pangita sa kasundalohan sa mga Pilisteo.”

4 Nagpakisayod pag-usab si David saGinoo. Misulti ang Diyos: “Adto sa Queila.Itugyan ko sa imong kamot ang mga Pilis-teo.” 5 Busa, miadto sa Queila si David ugang iyang mga tawo. Nakig-away sila, gi-patay nila ang mga Pilisteo, ug gikuha angilang kahayopan. Apan giluwas nila angmga lumulopyo sa lugar.

6 Sa pag-ikyas ni Abiatar, anak ni Ajime-lec, paingon kang David sa Queila, milug-

song siya dala ang Efod.7

Dihang nahibalo-an ni Saul nga miadto si David sa Queila,miingon siya: “Ihatag siya sa Diyos saakong kamot, kay siya mismoy nagpriso sakaugalingon sa pagsulod sa lungsod ngamay pultahan ug mga rehas.” 8 Gitawag niSaul ang tibuok katawhan sa pag-adto saQueila ug pagpakiggubat kang David ug saiyang katawhan. 9 Sa pagkahibalo ni Davidsa daotang plano ni Saul, gipadala niya angEfod ni Abiatar, ang pari. 10 Ug miingon siDavid: “O Ginoong Diyos sa Israel, nakadu -

ngog ako nga nagplano pag-anhi sa Queilasi Saul aron paggun-ob sa syudad tungodnako. 11 Moanhi ba si Saul sama sa akongnadungog? O Ginoong Diyos sa Israel, sul-tihi ang imong alagad.” Mitubag ang Ginoo:“Oo, moabot siya.” 12 Nangutanag usab siDavid: “Itugyan ba ako ug ang akong mgatawo sa kamot ni Saul? Mao ba kini angbuhaton sa mga pangulo sa Queila?” “Itug-yan kamo.” 13 Busa, mipahawa sa Queila siDavid uban ang 600 niyang mga tawo.Nagbalhinbalhin sila sa nagkalainlaing

dapit. Sa pagkahibalo ni Saul nga nakaik-yas si David sa Queila, wala na siya mopa-dayon. 14 Nagpabilin si David sa mga kotasa kabungtoran sa disyerto sa Zif ug gipan-gita siya ni Saul nga walay hunong. Apanwala siya itugyan sa Diyos sa kamot niini.

15 Nahibalo si David nga gipangita siyani Saul aron patyon. Busa, nagpabilin siyasa Jarsa sa disyerto sa Zif. 16 Unya giadtosiya ni Jonatan, anak ni Saul, ug gidasig sa

23

Benjamin! Hatagan kaha kamo sa anak niJese og mga uma ug parasan? Himoon bakamo niyang mga pangulo sa linibo o tag-manggatos, 8 maong nagkasabot kamo ba-tok kanako? Walay nagbalita nga ang kau-galingon kong anak nakigkonsabo sa anak

ni Jese? Walay naluoy kanako ug misugilonnga si Jonatan naghulhog sa akong alagadsa pagpakig-away kanako sama karon.”

9 Mitindog si Doeg, ang Edomita, nganagbarog uban sa opisyal ni Saul ug mi-ingon: “Nakita ko ang pag-abot sa Nob saanak ni Jese nga miadto kang Ajimelec,anak ni Ajitub. 10 Gipakisayran ni Ajimelecang Ginoo alang kaniya ug gipakaon siya.Gihatag usab kaniya ang espada ni Goliat,ang Pilisteo.”

11 Busa, gipatawag sa hari si Ajimelec,ang pari, anak ni Ajitub, ug ang tibuokkabanayan sa iyang amahan nga mga parisa Nob. Miadto ang tanan sa hari. 12 Mi-ingon si Saul: “Paminaw, anak ni Ajitub.”Mitubag si Ajimelec: “Ania ra ako, akongginoo.” 13 Nangutana si Saul: “Nganong na-kigsabot ka sa anak ni Jese batok kanakosa paghatag og pan ingon man sa espada?Ug gipakisayran mo pa ang Diyos alangkaniya aron makig-away batok kanako ugpag-atang kanako sama sa nahitabo ka-ron?” 14 Mitubag si Ajimelec: “Kinsa sa ta-nan mong alagad sama kamatinud-anon niDavid, imong umagad, kapitan sa imongmga gwardiya ug gitahod sa imong kaba-nayan? 15 Karon lang ba ako magpakisa-yod sa Diyos alang kaniya? Nasayop ka.Dili unta butangbutangan sa hari ang iyangalagad ug ang kabanay sa akong amahan.Kay walay nahibaloan ang imong alagad sakinatibuk-ang hitabo.” 16 Apan miingonang hari: “Mamatay ka Ajimelec, ikaw ugang kabanayan sa imong amahan!” 17 Gi-sugo sa hari ang tanang gwardiya sa iyangtupad: “Sigi, patya ang tanang pari saGinoo, kay midapig sila kang David. Nahi-balo sila nga miikyas si David, apan walaymisulti kanako.” Mibalibad ang mga opis-yal sa hari pagpatay sa mga pari sa Diyos.18 Busa, giingnan sa hari si Doeg: “Dali ugdunggaba ang mga pari.” Miduol si Doeg,ang Edomita, ug midunggab sa mga pari.

Nianang adlawa, nawad-ag lima angmga lalaki nga nagsul-ob og lino nga kapa.Gipatay sila. 19 Dayon, gipatay pod ni Saul

ang taga Nob, ang lungsod sa mga pari,lalaki ug babaye, bata ug masuso, lakipang mga baka, asno ug karnero.

20 Apan nakaikyas si Abiatar, anak ngalalaki ni Ajimelec nga anak ni Ajitub, ugmiadto kang David. 21 Miingon si Abiatarkang David nga gipatay ni Saul ang mgapari sa Diyos. 22 Miingon si David kaniya:“Adtong adlawa nga didto si Doeg, nahi-balo kong mosumbong siya kang Saul.



327 1 SAMUEL 24

ngalan sa Diyos. 17 Giingnan siya: “Ayawgkahadlok, kay dili ka hilabtan sa amahankong si Saul. Maghari ka sa Israel ug mai-kaduha lang ako kanimo. Sayod niini bisanang akong amahan.” 18 Nanaad og usabang duha sa atubangan sa Diyos. Nagpabi-

lin sa Jarsa si David ug mipauli si Jonatan.19 Miadto ang pipila ka taga Zif kang

Saul sa Guibea ug misulti: “Nagtago siDavid taliwala namo sa mga kota sa Jarsasa bungtod sa Jaquila, sa habagatan saJesimon. 20 Karon, mahal nga hari, adtomo sa amoa bisag kanus-a, kay amo si-yang ihatag kanimo.” 21 Mitubag si Saul:“Hatagan unta kamog kaayohan ni Yah-weh, kay naluoy kamo kanako. 22 Lakawna kamo. Klarohag hain ug asa siya pa -ingon ug kinsay nakakita kaniya. May nag-

sulti kanako nga utokan siya. 23 Panid-ininyo ang iyang adtoan unya, balik. Ayhapa ko mokuyog kaninyo. Kon anaa siya ni-anang dapita, pangitaon ko siya sa tanangkabalayan sa Juda.”

24 Busa, milakaw sila ug nag-una kangSaul paingon sa Zif. Diha usab si David ugang katawhan sa disyerto sa Maon saAraba sa habagatan sa Jesimon.

25 Milakaw na si Saul ug ang iyang mgatawo sa pagpangita kang David. Niini na-naog si David sa kabatohan ug nagpabilin

sa disyerto sa Maon. Nahibaloan pod kini niSaul. Unya, gigukod niya si David sa dis-yerto sa Moan. 26 Sa pikas bukid diha siSaul ug sa atbang si David ug ang iyangmga tawo. Nagdalig iskapo si David kangSaul. Duol na si Saul ug ang iyang mgatawo kang David ug sa mga tawo niini.27 Apan miabot ang mensahe kang Saul:“Pagdali! Balik dayon, kay misulong sa ka-yutaan ang mga Pilisteo.” 28 Busa, mihu-nong si Saul paggukod kang David. Mibiyasiya aron pag-atubang sa mga Pilisteo.

Gitawag ang maong dapit og Pangpang saPanagbulag.

Gipasaylo ni David si Saul

• 1 Gikan didto miadto si Davidug nagpabilin sa mga kota sa

Engadi. 2 Sa pagbalik ni Saul gikan sapaggukod sa mga Pilisteo, nahibaloanniya nga anaa si David sa disyerto sa

24

Engadi. 3 Busa, nagpauban si Saul sa3,000 ka piniling mga tawo gikan satibuok Israel ug nanglakaw sa pagpa-ngita kang David ug sa iyang mgatawo sa Sidlakan sa Lugot sa Idlas nga

kanding. 4 Miabot siya sa mga toril sakarnero daplin sa dalan diin may la-ngob nga giadtoan ni Saul aron mali-bang. 5 Diha sa tumoy sa maong la-ngob si David ug ang iyang mga tawo!Miingon kang David ang iyang ginsak-pan: “Mao kini ang adlaw nga gisultikanimo sa Ginoo. Anaa itugyan koang imong mga kaaway, himoa ang

imong gusto!” Miyuhot si David ug sahilom migunting sa sidsid sa kapa niSaul.

6 Apan nakonsensya niini si David.7 Miingon siya sa iyang mga tawo:“Dili unta motugot ang Diyos nga hi-moon ko kini sa akong amo nga hini-logan sa Diyos.” 8 Sa ingon, napug-ngan ni David ang iyang ginsakpan

nga wala niya tugti pagpakig-awaykang Saul. Mitindog si Saul, migawassa langob ug mipadayog lakaw.

9 Migawas usab sa langob si Davidug gitawag si Saul: “Akong agalon,mahal nga hari!” Sa paglingi ni Saulmiluhod si David ug miyukbo nga sag-yad sa yuta ang nawong isip pagta-hod.

Miingon siya kang Saul:10

“Nga-nong naminaw ka sa sultisulti sa mgatawo nga naninguha si David nga ma-alaot ka? 11 Tan-awa, karong adlawagitugyan ka kanako sa Ginoo didto salangob. May nag-ingon nga ipapatayka, apan naluoy ako kanimo. Miingonako nga dili ko pasipad-an sa akongkamot ang akong ginoo nga hinilogan

• 24.1 Ang gipakita nga pagtahod ni Davidsa “hinilogan” sa Ginoo (kay gihilogan mansi Saul ni Samuel) nagpaila sa iyang pagtoo.

Nasayod ang nakatuon sa Kasulatan ngaang mga pangulo nakaambit sa Diyos sa mgakatungdanan ug gahom nga molabaw sa ka-takos ug mga katungod sa tawo. Bisag ki-nahanglan natong pulihan ang daotan ug dilimaayong mga pangulo, angay gihapongtahoron ang ilang pagkatawo ug ang balaa-

nong responsabilidad nga gipiyal kanila saDiyos.

Ang Diyos nga...(b.13) Dili ni madumtanongreklamo sa wala gani mosulay pagpanalipodsa kaugalingon kondili, sa pagpakig-away sagitoohan niyang tarong. Siguro siya nga Diyosray tag-iya sa kasaysayan. Niining hitaboa,wala siya mogamit sa iyang katungod, sa pag-pakita sa tibuok niyang pagsalig sa Diyos.Namulong ini si Jesus sa Mt 6:38-42.



1 SAMUEL 24 328

nan: “Adtoa si Nabal sa Carmelo ug pa-ngomustaha siya alang kanako. 6 Ingnasiya: ‘Maanaa unta ang kalinaw sa imongbanay ug sa tanan mong kabtangan.’ 7 Na-kabalita ako nga uban kanimo karon angmga manunupi sa mga karnero. Nakauban

namo ang imong magbalantay. Wala silanamo pasakiti ug walay nawala kanila ngabisag unsa samtang mihunong sila sa Car-melo. 8 Pangutan-a ang imong mga sulugo-on. Silay mosulti kanimo. Magmaayo kaunta sa imong mga sulugoon, kay miabotkami sa Pyesta. Palihog, hatagi sila ug angimong anak nga si David sa buot mong iha-tag kanila.”

9 Sa pag-abot sa sulugoon ni David,gisultihan nila sa tanan si Nabal sa ngalanni David. 10 Unya, miingon si Nabal sa mga

sulugoon ni David: “Kinsa ba kini si David?Kinsa kining anak ni Jese? Daghan angsulugoon karon nga milayas sa ilang amo.11 Kuhaon ko ba ang akong pan, bino ugunod nga giihaw alang sa akong manunupiaron lang ihatag sa wala ko hisayrig tagadiin siya?” 12 Mitalikod ang mga sulugoonni David ug mibalik kaniya. Giasoy nila anggipanulti ni Nabal. 13 Miingon si David saiyang mga tawo: “Pagbakos kamo sa in-yong espada.” Ang tanan, ingon man siDavid nagbakos sa ilang espada. Mga 400

ka lalaki ang misunod kang David. Nahi-bilin usab ang 200 uban sa kabtangan.

14 Usa sa mga ulipon ni Nabal miingonsa asawa niini, si Abigail: “Nagpadalagmensahero si David gikan sa disyerto aronpagpangumosta sa among agalon, apangisingkahan sila. 15 Pagkamaayo ra ba ka-namo nining mga tawhana! Wala kami dag-mali ug walay nangawala kanamo sa ti-buok panahon nga nagkauban kami sa bu-kid. 16 Adlaw ug gabii daw koral sila alangkanamo samtang nagbantay kami sa kar-

nero. 17 Hunahunaa karon ang angay mongbuhaton. Ang among amo uban sa tibuokniyang banay mahiagom gayod sa kamata-yon. Apan hilabihan siya kadaotan busa,way mangahas pagpakigsulti kaniya.”

18 Nag-andam dayon si Abigail og 200ka pan, duha ka sudlanan nga puno sabino, lima ka inihawng karnero, lima katakos sa sinanglag nga trigo, 100 ka pung-pong sa paras ug 200 ka bibingkang igos.Gikarga sa mga asno ang tanan. 19 Miingonsiya sa iyang mga sulugoon: “Pag-una, kaymosunod ra ko!” Wala siya mosulti niini saiyang bana.

20 Samtang naglugsong si Abigail sakaysa asno gikan sa bukid, milugsong usab si

• 25.1 Gitandi dinhi ang duha ka tawo ugduha ka panghunahuna: ang dunay katigayonanwalay bentaha sa uban. Ipaambit ang bahandi.

Gipalutaw dinhi ang papel sa babaye. Ang

iyang kaalam nakaiway sa mahitabo nga dao-tan. Mapaubsanon si David sa pagdawat ngaang kainit sa iyang ulo motukmod niya sa ka-bangis ug inhustisya.

sa Diyos. 12 Amahan ko, tan-awa angsidsid sa imong kapa nga akong gigu-nitan. Ako kining giputol, apan walaka mamatay. Nasuta nimo karon ngawala akoy daotang tuyo alang kani-

mo. Wala ako makasala kanimo, apanimo akong gipasakitan aron patyon.13 Hukmon unta ta sa Ginoo, angDiyos nga maningil kanimo sa hustis-ya alang kanako, apan dili ko ikawunsaon.

14 Sama sa panultihon sa katigulangan,ang kadaotan naggikan sa kadaotan, apandili ko makatandog kanimo. 15 Kinsa diayang gigukod sa hari sa Israel? Iro, o pulgasba? 16 Mohukom kanimo ug kanako angGinoo. Makakita unta siya, ug luwason akoniya sa imong kamot. 17 Humag sulti niDavid, miingon si Saul: “Si David ka ba,akong anak?” Mihilak og kusog si Saul,18 ug miingon kang David: “Husto ka ugsayop ako. Gigantihan mog kaayo ang sa-yop ko batok kanimo. 19 Nakapakita ka ka-ron sa imong kaayo. Gitugyan na ako saGinoo sa imong kamot, apan wala akonimo patya. 20 Pasagdan ba lang sa usa katawo nga makalingkawas ang kaaway konmakita kini? Gantihan ka unta sa Ginoo tu-ngod sa imong gibuhat kanako karong ad -lawa. 21 Natino nako karon nga maghari kasa Israel. Magmalig-on sa imong kamotang gingharian sa Israel. 22 Saari ko karonsa ngalan sa Diyos, nga dili mo puohon angakong kaliwat ug dili papason ang akongngalan sa kabanayan sa akong amahan.”

23 Misaad si David ug mipauli si Saul.Miadto usab sa kota si David ug ang iyangginsakpan.

Si David ug Abigail• 1 Namatay si Samuel ug nagkahiusaang tibuok Israel sa pagbangotan sa

iyang kamatayon, ug gilubong siya saRama, ang iyang pinuy-anan. 2 Miadto siDavid sa disyerto sa Maon diin may la-laking dato. May 3,000 siya ka karnero,1,000 ka kanding ug mga uma sa Carmelo.

3 Siya si Nabal ug si Abigail ang asawa.Utokan ug anyag ang babaye, apan anglalaki bagis ug way batasan, kaliwat niCaleb. Nanupi siya sa iyang mga karnerosa Carmelo adtong higayona.

4 Nabalitaan ni David sa disyerto ngananupi si Nabal sa mga karnero. 5 Busa,nagsugo siyag 10 ka sulugoon nga giing-

25



329 1 SAMUEL 26

David uban sa iyang mga sulugoon gikansa atbang nga bukid. Sa pagsugat nila,21 namalandong si David: “Walay kapusla-nan ang pagbantay sa kabtangan niiningtawhana sa disyerto. Gibaslan niyag daotanang akong kaayo, bisag walay nawala ka-

niya.22

Silotan unta ako sa Diyos sa pina-kabug-at nga silot kon sa buntag may ibilinakog buhi nga lalaki sa iyang banay.”

23 Sa pagkakita ni Abigail kang David,nanaog siya sa asno ug miyukbo nga tug-kad sa yuta ang nawong sa atubangan niDavid. 24 Samtang nagyukbo sa tiilan niDavid, miingon siya: “Akoy basola, Nyor.Tugtan unta nimog sulti ang imong alagadug paminawon. 25 Dili unta manumbalingang akong agalon sa way batasang lalakinga si Nabal. Sama sa iyang ngalan: Nabal,

buang! Ako nga imong alagad, wala maka-kita sa mga mensahero sa akong amo.26 “Ug karon, akong agalon, samtang

buhi ang Ginoo ug ikaw buhi, dili gitugot niYahweh nga magpabanaw kag dugo sapagpanimalos alang sa imong kaugali-ngon. 27 Dawaton mo unta ang gasa saimong alagad alang kanimo, ug ihatag sanagsunod nga mga batan-on mong lalaki.28 Pasayloa ang sayop sa imong alagad.

“Hatagan ka untag mga kaayohan niYahweh og banay nga motunhay, kay

misalmot ka man sa mga gubat ni Yahweh.Busa, dili moabot kanimo ang daotan satibuok mong kinabuhi. 29 Kon dunay nag-tinguha pagpatay kanimo hinaot nga angkinabuhi sa akong agalon, maapil sa bug-kos sa mga buhi ubos sa pag-amuma niYahweh, inyong Diyos. Ibala unta niya satirador ang kinabuhi sa iyang mga kaaway.

30 “Kon tumanon na sa Diyos ang kaa-yohang gisaad kanimo ug pilion ka na ngapangulo sa Israel, 31 wala kay katarongannga mobatig kaguol ug magbasol, kay wala

ka makapabanawg dugo ug makapanima-los alang sa imong kaugalingon. Ug konhatagan ka kaayohan ni Yahweh, mahi-numdom ka unta sa imong ulipon.”

32 Miingon si David kang Abigail: “Daye-gon si Yahweh, ang Diyos sa Israel, nganagpadala kanimo niining adlawa aronakong ikasugat! 33 Hatagan ka untag kaa-yohan tungod sa maayo mong paghukomug sa pagbabag mo kanako pagpabanawgdugo ug pagpanimalos alang sa akongkaugalingon. 34 Samtang buhi si Yahweh,

Diyos sa Israel, gipugngan ako niya pagbu-hat og daotan. Kon wala ka pa magdalipagsugat kanako, walay mahibiling buhi sakabanayang lalaki ni Nabal inigkabuntag.35 Gidawat ni David ang dala ni Abigail ugmiingon siya: “Pauli nga malinawon. Na-

dungog ko ang imong tingog ug gidawat koang imong hangyo.”

36 Mibalik si Abigail kang Nabal nganag-andam og dakong salosalo sa balay,sama sa pangilin sa usa ka hari. Sayo ka-ayo si Nabal. Busa, wala mohisgot og bisag

unsa si Abigail hangtod sa buntag37

dihangnahuwasan na si Nabal. Gisultihan siya niAbigail sa tanan. Giataki siya sa kasingka-sing ug dili makalihok. 38 Human sa 10 kaadlaw, namatay siya.

39 Sa pagkadungog ni David nga patayna si Nabal, miingon siya: “Dayegon angnagbabag kanako pagbuhat og daotan.Gimbut-an ni Yahweh nga ang daotang bi-nuhatan ni Nabal mobalik ra usab sa iyangulo.”

40 Gipaadto ni David sa iyang mga ala-

gad si Abigail sa Carmelo aron ingnon:“Gipaanhi kami ni David, kay buot siyangmangasawa kanimo.” 41 Mibarog si Abigail,miyukbo hangtod sa yuta ug mitubag:“Ania ang alagad nga tighugas sa mga tiilsa sulugoon sa akong agalon.” 42 Mibarogdayon siya ug misakay sa asno uban salima ka sulugoong dalaga. Milakaw siyanga gisundan sa mga mensahero ni David,iyang bana.

43 Napangasawa usab ni David si Aji-noam sa Jezrael. Mga asawa sila ni David.

44 Sa laing bahin, gihatag ni Saul ang iyanganak nga si Micol, asawa ni David, kangPalti, anak ni Lais nga taga Galim.

• 1 Giadto si Saul sa taga Zif aron sul-tihan nga nagtago si David sa bung-

tod sa Jaquila, sa sidlakan sa Jesimon.2 Busa, midulhog si Saul sa Disyerto sa Zif uban sa 3,000 ka piniling tawo gikan saIsrael aron pagpangita kang David. 3 Nag-kampo siya sa kabungtoran sa Jaquila sakilid sa dalan sa sidlakan sa Jesimon. Didto

pod sa Disyerto si David sa pagkasayodniya nga misunod si Saul. 4 Nagpadala si-yag mga espiya aron pagtino kon moabotba gayod si Saul. 5 Ug miadto si David sagikampohan ni Saul diin nakita niya anggihigdaan ni Saul ug Abner, anak ni Ner ugheneral sa kasundalohan ni Saul. Natulogsi Saul sa kampo liniyokan sa iyang gin-sakpan.

6 Nangutana siya kang Ajimelec, angHeteo, ug kang Abisai, anak ni Sarvia ugigsoon ni Joab: “Kinsay mokuyog kanako

pag-adto sa kampo ni Saul?” Mitubag siAbisai: “Ako!” 7 Sa gabii, misulod sa kam-po si Abisai ug si David. Natulog si Saulsulod sa kampo. Unya, giugsok nila sa yutasa may ulohan niya ang espada. Si Abnerug ang ubang sakop nanghigda libot ka-

26

• 26.1 Ang gisaysay tingali sa kapitulo 24 gihisgotan na sab dinhi. Duha ka managlahing sugi-lanon nga nagkahulogan sa pagbati ni David atubangan ni Saul.



1 SAMUEL 26 330

yop.” 22 Mitubag si David: “Ania ang imongespada, mahal nga hari! Paaria ang usanimong alagad aron pagkuha niini. 23 Gi-gantihan sa Diyos ang katarong ug kamati-nud-anon sa matag usa. Karong adlawa,gihatag ka sa Ginoo sa akong kamot. Apan

dili ko buot mohimog daotan sa hinilogansa Diyos. 24 Ingon nga karon gihatagan kogbili ang imong kinabuhi, bilhon usab unta niYahweh ang akong kinabuhi. Luwason untaako niya sa tanang kalisdanan.”

25 Ug miingon si Saul kang David: “Ma-kadawat kag kaayohan, David, akonganak. Magmalamposon ka sa tanan monggimbut-an.” Mipadayon si David sa dalannga iyang gilaktan ug mipauli si Saul sailaha.

Si David taliwala sa mga Pilisteo1 Nakahunahuna si David: “Mamatayako sa kamot ni Saul sa umaabot nga

mga adlaw. Maayo pag molayas ako ngad-to sa kayutaan sa mga Pilisteo aron pul-ansi Saul sa pagpangita kanako. Sa ingonmakalikay ako sa iyang kamot.” 2 Busa,nanglakaw si David ug ang 600 ka kauban.Miadto sila kang Aquis, anak ni Maoc ngahari sa Gat. 3 Mipuyo siya ug ang iyangmga tawo ug ang pamilya sa matag usa saGat uban ni Aquis. Miuban kang David ang

duha ka asawa, si Ajinoam sa Jezrael ug siAbigail sa Carmelo, byuda ni Nabal. 4 Sapagkahibalo niini ni Saul, wala na siyamangita kang David.

5 Miingon si David kang Aquis: “Konmaayo ang imong pagtan-aw kanako,hatagi kog luna sa usa sa imong balangaysa kabukiran. Nganong mopuyo man ubankanimo dinhi sa syudad ang imong uli-pon?” 6 Gihatag ni Aquis kang David nia-nang adlawa ang Siquelag nga hangtodkaron gipanag-iya pa sa mga hari sa Juda.7 Mipuyo si David sa kayutaan sa mga Pilis-teo sulod sa usa ka tuig ug upat ka bulan.

8 Unya, milugsong siya uban sa iyangkatawhan. Gisulong nila ang mga Guesu-rita, Guergueseo ug ang Amalecita. Silaynagpuyo sa yuta nga sakop sa Telam hang-tod sa Sur ug sa kayutaan sa Ehipto. 9 Sapagsulong ni David sa usa ka yuta, walasiyay ibiling buhi, lalaki o babaye. Gipa-nguha niya ang mga karnero, baka, asno,kamelyo ug mga sapot. Ug ayha pa siya

mobalik kang Aquis.10

Inigpangutana niAquis: “Diin mo mosulong karon?” Motu-bag si David: “Sa Negueb sa Juda, o saNegueb sa Jerajmeel, o sa Negueb sa mgaQuenita.” 11 Walay gibiling buhi si Davidlalaki o babaye, nga dad-on sa Gat. Na-hunahunaan niya: “Tingaleg mosulti silabatok kanamo ug moingon: ‘Kini ang gibu-hat ni David: Mao kini ang iyang gibuhatsamtang nagpuyo siya sa yuta sa mga

27

niya. 8 Miingon si Abisai kang David: “Ka-rong adlawa, gihatag sa Diyos sa imongkamot ang imong kaaway. Pasagding ilan-sang ko siya sa yuta sa usa ka uhas sapana. Dili na kinahanglang usban.” 9 Apanmiingon si David kang Abisai: “Ayaw siyag

patya. Kinsay mobakyaw sa kamot batoksa gihilogan ni Yahweh nga dili silotan?10 Ingon nga buhi si Yahweh, bahala nakaniya ang Diyos. Siya ray makahampakkaniya, o mamatay siya sa takna sa iyangkamatayon o sa panggubatan. 11 Dili untamotugot si Yahweh nga mobakyaw ko saakong kamot batok sa gihilogan sa Diyos!Kuhaa sa ulohan ang iyang espada ug angsudlanan sa tubig. Unya, manglakaw ta.”

12 Gikuha ni David ang espada ug angsudlanan sa tubig sa ulohan ni Saul ug na-

miya sila nga walay nakakita, nahibalo ugnakamata. Nangatulog ang tanan, kaygipahinanok man sila ni Yahweh.

13 Miadto si David sa pikas bakilid ugmibarog sa pikas bungtod layog dyotaykanila. 14 Misinggit siya sa mga sakop niSaul ug ni Abner, anak ni Ner: “Nganongdili ka motubag, Abner?” Mitubag si Abner:“Kinsay nagtawag sa hari?” 15 Miingon siDavid kang Abner: “Dili ka ba lalaki? Kin-say susama sa Israel? Nganong wala mobantayeg maayo ang agalon mong hari?May nakasulod sa kampo aron pagpatay sahari nga imong agalon! 16 Ingon ba niini angpagtuman nimo sa imong katungdanan?Saksi namo si Yahweh nga angay kang pat-yon, kay wala mo bantayi ang imong aga-lon nga hinilogan sa Diyos. Pangitaa angespada sa hari ug ang sudlanag tubig ngadiha sa iyang ulohan.”

17 Nailhan ni Saul ang tingog ni David ugnangutana siya: “Ikaw ba kana David,akong anak?” Mitubag si David: “Oo, ma-

hal kong agalon.18

Nganong gigukod manako sa akong agalon? Unsay akong nabu-hat? Unsang mga salaa ang akong nabu-hat? 19 Paminawon karon sa agalon konghari ang isulti sa iyang alagad. Kon giaghatkamo ni Yahweh sa paggukod kanako,malukmay unta sa gasa ang iyang buot.Apan kon gihimo kini sa tawo, tunglohonunta siya sa atubangan sa Diyos, kay gihi-nginlan ako nila ug gidid-an sa pagpag-panag-iya sa akong bahin sa kabilin niYahweh. Morag giingnan ako: ‘Lakaw ug

alagari ang ubang diosdios!’20

Dili untamotulo sa yuta ang akong dugo layo saatubangan sa Diyos! Kay ang hari sa Israelmigawas aron mangitag pulgas, sama satawong namusil og langgam sa kabukiran:”

21 Unya, miingon si Saul: “Nakasala ako!Balik David, akong anak. Dili na kita buha-tag daotan, kay gihatagan mog bili angakong kinabuhi karon adlawa. Mora akogbuang. Nakahimo akog dako kaayong sa-



331 1 SAMUEL 28

Pilisteo.’” 12 Gisaligan ni Aquis si David ugnakahunahuna si Aquis: “Nasilag si Davidsa kaugalingon niyang syudad, ang Israel,busa, maako siyang alagad hangtod sahangtod.”

Nangonsulta si Saul• 1 Niadtong panahona, gitigomsa mga Pilisteo ang ilang kasun-

dalohan aron makig-away sa Israel.Miingon si Aquis kang David: “Angaykamong mahibalo nga ikaw ug angimong mga tawo kinahanglan mo-kuyog kanako.” 2 Mitubag si David:“Makita nimo kon unsay buhaton sa

imong alagad.” Miingon si Aquis kangDavid: “Himoon ko ikaw nga perma-nenti nakong gwardiya.”

3 Patay na kaniadto si Samuel ugnagbangotan alang kaniya ang tibuokIsrael. Gilubong nila siya sa iyang kau-galingong syudad sa Rama. Sa laingbahin giabog ni Saul ang mga mana-lagna gawas sa kayutaan. 4 Nagtapokang mga Pilisteo ug nagkampo saSunem, samtang gitigom ni Saul angmga Israelita ug mikampo sa Gelboe.5 Sa nakita na ni Saul ang kasundalo-han sa mga Pilisteo, nahadlok siya ugnagpanuko. 6 Nakisayod si Saul saDiyos, apan wala motubag si Yahweh,bisag sa damgo o sa Urim o sa mgapropeta. 7 Miingon si Saul sa iyangmga ulipon: “Pangitai kog babaye nga

makapangonsulta sa espiritu sa mgaminatay. Mangonsulta ako kaniya.”Miingon ang mga sulugoon: “May usasa Endor.”

8 Busa, nagtakoban si Saul. Nagsul-ob siyag laing sapot ug milakaw ubansa duha ka sakop. Gabii na sa pag-abot nila sa babaye nga iyang giing-

28

nan: “Magpangutana ka sa espiritualang kanako ug tawga ang espiritunga akong isulti.” 9 Apan mitubag angbabaye: “Nahibalo ako sa gibuhat niSaul. Gipalayas niya sa kayutaan ang

mga medyum ug espiritista. Nganonggibutang ako nimo sa laang, aron bapatyon ako?” 10 Apan misaad si Saulsa ngalan ni Yahweh: “Saksi nako angDiyos, dili ka matumpawak sa kadaottungod lang niini!”

11 Ug miingon ang babaye: “Kinsayimong ipatawag?” Mitubag siya: “SiSamuel.”

12

Misinggit og kusog ang babayesa pagkakita niya kang Samuel, ugmiingon siya kang Saul: “Nganongnanglingla ka? Si Saul ka!” 13 Ug mi-ingon ang hari: “Ayawg kahadlok. Un-say imong nakita?”

Miingon ang babaye: “Ang dios ngamisaka sa ibabaw sa yuta.” 14 Nangu-tana si Saul sa dagway ini. Mitubagang babaye: “Tigulang siya nga nag-kapa!” Nahibalo si Saul nga si Samuelkini, ug miyukbo siya nga sangko sayuta ang nawong.

15 Miingon si Samuel kang Saul:“Nganong gipatawag ug gitugaw akonimo?” Mitubag si Saul: “Nabalakaako, nakig-away kanako ang mga Pi-listeo ug gipasagdan ako ni Yahweh.Wala ako niya tubaga bisag pinaagi sa

mga manalagna ug damgo. Busa, gi-patawag ko ikaw aron sultihan akonimo sa angayng buhaton.”

16 Miingon si Samuel: “Nganongnakapangutana ka man kanako ka-ron nga gisalikway ka na ni Yahwehug gikaaway mo siya? 17 Gituman niYahweh ang iyang gisulti kanako.

• 28.1 Gipakita dinhi nga tawo si Saul samanato. Si David nga misalig ni Yahweh ug gima-hal sa kadaghanan, nakighagwa sa mga kaku-yaw uban sa tumang kamalinawon, samtang siSaul kinaugalingon rang nagpas-an sa pagbatiug suliran niya. Wala na si Samuel, ang kaat-bang nga kapahungawan sa kahasol niya sakinabuhi. Dili na siya pakigsultihan sa Diyos.Busa, nag-inusara lang siyag atubang samahulgaong palibot, gitulisok ug gipaantos samga duda niya ug kabalaka.

Nangitag paagi si Saul nga makadungog samakalipayng tubag sa Diyos. Gihukman siya niSamuel sa kamatayon, apan mibiya nga mali-nawon, kay nabug-atan siya dili kaayo tanto sakahadlok sa kamatayon kondili, sa pag-inusaraniya samtang diha pa siya sa gahom. Ang gi-hangad ug gitamod sa kadaghanan nahisamasa nagsalig sa panabang sa babayeng kabos ugmakasasala, apan masinabotong naminawniya.



1 SAMUEL 28 332

kalungsoran sa Pilisteo nag-una sa ilangpundok nga tagmanggatos ug linibo, nag-paulahi si Aquis, si David ug ang iyangmga tawo. 3 Nangutana ang mga pangu-long Pilisteo: “Kinsa kining Hebreo?” Mi-ingon si Aquis sa mga Pilisteo: “Si David

nga alagad ni Saul, ang hari sa Israel.Dugay ko na siyang kauban, kapin na sausa ka tuig. Wala akoy ikasaway kaniya.”4 Gikasuko kini sa mga pangulong Pilisteonga miingon: “Pabalika siya ug papaulia sadapit nga imong gihatag kaniya. Dili siyaangayng mouban kanato sa panggubatan.Tingaleg mosumbalik siya sa pagpakig-away. Kay unsaon man niya pagbalik saiyang agalon, kon dili pinaagi sa ulo saatong mga tawo? 5 Dili ba, ang David manni nga gisayawan nila ug giawitan: “Napa-

tay ni Saul ang linibo ug ni David ang minil-yon?”6 Busa, gitawag ni Aquis si David ug

giingnan: “Nahibalo ang Diyos nga gisali-gan ko ikaw. Nalipay ako nga mouban kasa kampo. Wala akoy nakita kanimo ngadaotan sukad sa pag-abot nimo hangtodkaron. Apan dili maayo ang pagtan-awkanimo sa mga pangulo. 7 Balik na lang uglakaw sa hilom. Ayawg buhat og bisagunsa nga makapasuko sa mga pangulongPilisteo.” 8 Nangutana si David kang Aquis:

“Apan unsay akong nabuhat? Unsay imongnakita sa imong alagad sukad sa pag-ala-gad ko kanimo hangtod karon, nga dilinaman ako nimo pakuyogon ug paapilonsa pakiggubat batok sa mga kaaway saagalon kong hari?” 9 Mitubag si Aquis: “Na-hibalo ako nga sama ka sa anghel sa Diyosnga nakapahimuot kanako. Apan dili mo-sugot ang mga pangulong Pilisteo pagpau-ban kanimo sa panggubatan. 10 Busa, ma-tag sayo ugma sa buntag, ug panglakawkamo uban sa imong katawhan.”

11 Mimatag sayo si David ug ang iyangmga tawo sa sunod adlaw. Namiya sila sakaadlawon ug mibalik sa yuta sa mgaPilisteo. Sa laing bahin midulhog sa Jezraelang mga Pilisteo.

Paglungkab sa Siquelag

• 1 Miabot si David ug ang iyangmga tawo sa Siquelag sa ikatulo

ka adlaw, apan gisulong na ug gisunogsa mga Amalecita ang Negueb ug angSiquelag! 2 Gibihag ang mga babaye

30

• 30.1 Usa ni sa mga hitabo diin gipakitaang hingpit nga pagkahugno ni David.

Bisag daw gidat-ogan siya sa langit, walasiya kawad-ig paglaom.

Parehog bahin...(b. 24) Dili motugot siDavid sa bahinay nga maghimog kalainan tali

sa mialagad ug wala. Kining matanga sa kati-lingabanong kahiusa maoy diwa nga nagtuhogsa tanang pamalaod sa Deuteronomio.

Nahimong kalag si David ug tighatag ogkinabuhi sa grupo. Gipakitag unsaon niya pag-dumala ug pagtudlo ang katawhan kon maharina siya.

Gilaksi na sa Diyos ang pagkahari saimong kamot ug gihatag sa imongsilingan nga si David. 18 Misupak kakang Yahweh sa wala pagpahamtangsa mga Amalecita sa nagdilaab nga

kasuko sa Diyos. Busa, gihimo kinikaron ni Yahweh 19 ug gihatag saDiyos ang Israel sa kamot sa mgaPilisteo. Kauban ka sa gitugyan saDiyos sa mga Pilisteo. Ugma ikaw ugang imong mga anak nga lalaki ma-kauban ko na. Itugyan sa Ginoo angkasundalohan sa Israel sa kamot samga Pilisteo.”

20

Kalit nga natumba sa yuta si Saultungod sa makapalisang nga mgapulong ni Samuel. Walay nahibilin saiyang kusog, kay sa tibuok adlaw uggabii wala siyay nakaon.

21 Miduol ang babaye kang Saul ugnakakita nga nalisang kini pag-ayo.Miingon ang babaye: “Gitahod ka sabinatonan nimong babaye. Gitahanniya ang kinabuhi aron pagbuhat saimong gisugo. 22 Karon, kinahanglangmaminaw ka sa imong alagad. Tugtinga hatagan ko ikaw og dyotayngpagkaon aron makusog-kusogan kaug makapadayon sa imong panaw!”23 Mibalibad si Saul ug miingon: “Diliko mokaon.” Busa, gipugos siya saiyang mga ulipon ug sa babaye. Ugmisunod siya. Mibangon siya sa yuta

ug milingkod sa higdaanan. 24 Giihawdayon sa babaye ang gipatambok nganati sa balay. Nagkuha siyag harinanga iyang gimasa ug gibuhat nga pannga way patubo. 25 Gipakaon niya siSaul ug nanglakaw sila nianang gab-hiona.

1 Gitigom sa mga Pilisteo sa Afec angilang kasundalohan, ug ang mga

Israelita nagkampo sa kilid sa tubod saJezrael. 2 Samtang ang mga pangulo sa

29



333 1 SAMUEL 30

ug ang diha sa syudad, mga bata otigulang. Walay gipatay, apan sa pag-lakaw gidala nila ang tanan.

3 Pag-abot ni David ug sa iyangmga tawo sa syudad nakita nila ngagisunog kini ug gidagit ang ilangasawa ug mga anak. 4 Mihilak ogkusog si David ug ang iyang mga kau-ban hangtod nga nahurot ang ilangluha. 5 Gibihag ang duha ka asawa niDavid, si Ajinoam sa Jezrael ug siAbigail sa Carmelo, ang byuda niNabal. 6 Nabalaka si David, kay naka-dungog man siya nga nagsabot ang

mga tawo sa pagbato kaniya. Nasa-kitan sila pag-ayo tungod sa gidanga-tan sa ilang mga anak. Apan nakaka-plag og kusog si David diha kangYahweh, iyang Diyos.

7 Giingnan ni David si Abiatar, anakni Ajimelec, sa pagdala kaniya saEfod. Ug gidala kini. 8 Unya, nakigsul-ti si David sa Ginoo: “Gukdon ug ma-

apsan ko ba ang nanulong? Mitubagang Ginoo: “Gukda, kay makaapas kaug mabawi nimo ang nabihag!”

9 Milakaw si David kuyog sa 600 katawo, ug miabot sa sapa sa Sabes diinnagpabilin 10 ang 200. Gikapoy silapag-ayo ug dili makatabok sa sapa.Mipadayon paggukod si David ug ang400 ka tawo.

11 Unya, nakasugat sila sa bukid og

Ehiptohanon nga gipaatubang nilakang David. Gipakaon siya, gipainomug gihatagag 12 hiniwa nga bibingkangpasas ug duha ka pungpong nga ubas.Mikaon ang Ehiptohanon ug nabalikansa kusog. Tulo na ka adlaw ug gabiinga wala siya makakaon ni makai-nom. 13 Miingon kaniya si David: “Kin-say imong agalon ug taga diin ka?”

Mitubag siya: “Ehiptohanon ako, uli-pon sa usa ka Amalecita. Tungod sasakit gibiyaan ako sa akong agalon.14 Gisulong namo ang Negueb sa mgaCereteo ug ang kayutaan sa Judaingon man ang Caleb, ug gisunognamo ang Siquelag!” 15 Ug miingon siDavid: “Makadala ka ba kanako ngad-

to sa maong pundok?” Mitubag siya:“Panumpa sa ngalan sa Diyos nga diliako ninyo patyon ug iuli ako sa akongamo, kay dad-on tamo!”

16 Gidala sa Ehiptohanon si David.Nagkatagkatag sa kampo ang pundoksa mga bandido nga nangaon, nangi-nom ug nanayaw. Gikombirahan nilaang daghang natulis sa yuta sa mgaPilisteo ug sa kayutaan sa Juda.17 Nakig-away si David batok kanilagikan sa hapon hangtod sa gabii sasunod pang adlaw. Walay nakaikyasgawas sa 400 ka mga ulitawo nga na-

kaikyas sakay sa mga kamelyo.18 Nabawi ni David ang tanang na-

kuha sa mga Amalecita lakip angduha niya ka asawa. 19 Walay nawala,gikan sa gamay hangtod sa dako, samga anak nga lalaki o babaye, sa na-kawat ug nakuha sa mga Amalecita.Nabawi ang tanan ni David. 20 Gikuhaniya ang tanang karnero ug baka.

Unya giabog sa katawhan ang mgapanon sa kahayopan aron mag-unakang David. Nag-ingon sila: “Mga bi-hag kini ni David!”

21 Gibalikan ni David ang 200 ni-yang tawohan nga nagpabilin sa maysapa sa Bisar tungod sa kakapoy.Gisugat nila si David ug ang tanangkauban. Miduol kanila si David ugnangumosta. 22 Apan may mga dao-

tag hunahuna uban ni David nga mi-ingon: “Kay wala man sila mokuyogkanato, dili sila angayng bahinan saatong nabihag. Pakaonon nila angilang mga asawa ug anak ug maka-lakaw na sila!” 23 Miingon si David:“Mga igsoon, dili kini ang angayngbuhaton. Ang tanan gihatag kanato niYahweh. Giampingan ta niya ug gitug-

yan sa atong kamot ang pundok samga bandido nga misulong kanato.24 Kinsay mouyon sa inyong gisulti?Bahinon gayod ang mga butang tali sanakig-away ug sa nahibilin. Parehogbahin ang tanan.” 25 Gikan kaniadtohangtod karon, nahimo kining tuluma-non ug batasan sa Israel.



1 SAMUEL 30 334

ka anak nga lalaki, ang tagdala sataming ug ang iyang mga tawo.

7 Sa pagkakita sa mga Israelita sapikas bahin sa walog ug sa pikas ba-hin sa Jordan nga nangikyas na ang

kasundalohan sa Israel ug patay na siSaul ingon man ang tulo niya ka anak,mibiya sila sa syudad. Nangikyas podsila. Miabot ang mga Pilisteo nga mi-puyo didto.

8 Sa sunod adlaw, miabot ang mgaPilisteo aron paghubo sa mga minatayug nakita nila nga namatay si Saul ugang tulo ka anak sa bukiran sa Gel-

boe. Unya, gisangyaw sa tibuok kayu-taan sa mga Pilisteo ang maayong ba-lita, sa templo sa ilang diosdios ingonman sa ilahang ginsakpan. 9 Giputlansi Saul sa ulo, ug gikuha ang hinagi-ban.

10 Gibutang nila sa templo sa As-tarte ang mga hinagiban ni Saul uggilansang ang iyang lawas sa koral saBetsan. 11 Sa pagkadungog sa tagaJabes, giluod sila sa gibuhat sa mgaPilisteo kang Saul, 12 nanggula angmga maskuladong lalaki ug nagbun-tag og baklay. Gikuha nila gikan sakoral sa Betsan ang mga patayng la-was ni Saul ug sa mga anak ug miba-lik sila sa Jabes Gilead diin gisunognila kini. 13 Unya, gikuha nila ang mgabukog ug gilubong ilalom sa kahoyng

tamarisko sa Jabes. Dayon, nagpuasasila sulod sa pito ka adlaw.

26 Sa pag-abot ni David sa Sique-lag, nagpadala siyag bahin sa nabihagalang sa mga tigulang sa Juda, ingonman sa iyang kahigalaan. Miingonsiya: 27 “Ania ang sinugatan sa Betul,

Rama, Negueb, Yatir, 28 Aroer, Sifmot,Estemoa, 29 Carmelo, mga syudad saJerameel ug sa mga Quenita, 30 Jor-ma, Bor-asan, Eter, 31 Hebron, ug satanang dapit nga gihunongan ni Davidug sa iyang mga tawo.

Ang kamatayon ni Saul

• 1 Nakiggubat ang mga Pilisteo

sa Israel ug pag-ikyas sa mgaIsraelita daghan ang nangatumba ugnangamatay sa bukiran sa Gelboe.2 Unya nadakpan sa mga Pilisteo siSaul ug ang mga anak niyang lalakinga gipatay: si Jonatan, Abinadab ugMalquisua. 3 Misulbong ang gubat sapalibot ni Saul nga nahadlok sa pag-kakita niya sa mga mamamana.

4 Miingon si Saul sa tigdala sa iyangtaming: “Kuhaa ang imong espada ugdunggaba ko, kon dili gani patyon akosa mga pisot ug ilang gamiton!” Apantungod sa hilabihang kahadlok dilimobuhat ang iyang kaabag. Busa, gi-hulbot ni Saul ang kaugalingong espa-da ug naghikog. 5 Sa pagkakita sa ka-abag nga patay na si Saul, naghikogusab siya. Miuban siya kang Saul nga

namatay. 6 Nagdungag kamatay samaong adlaw si Saul, ang tulo niya

31

BBK-1SamuelCEB

Documents

Transcript of BBK-1SamuelCEB