Atenció a la Demència -...
Transcript of Atenció a la Demència -...
![Page 1: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/1.jpg)
ELS NOSTRES VALORS: Qualitat professional, Equip, Desenvolupament i Compromís
Atenció a la Demència
Organització i Coordinació de recursos.
Benito J. Fontecha.
Geriatre. Servei de Geriatria i Cures Pal·liatives.
Consorci Sanitari Integral.
L’Hospitalet de Llobregat i St Joan Despi.
![Page 2: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/2.jpg)
• Síndrome.
• Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties.
• La definició implica:
– afectació de dos o més àrees cognitives: • memòria, cálcul, judici, orientació, pensament abstracte, pràxies…
– repercusió sobre les activitats de la vida diària:
• Avançades. Lleure, intelectuals, …
• Instrumentals. Lawton.
• Bàsiques. Barthel.
La Demència:
![Page 3: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/3.jpg)
• Paradigma de malaltia cambiant en el temps.
• Atenció basada en necessitats.
• Univers des de la fase prodròmica fins a la Fase Final de vida (FFV).
• Afecta la capacitat per a la presa de decisions.
La Demència:
![Page 4: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/4.jpg)
Fisiopatologia – inflamació i neurodegeneració
![Page 5: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/5.jpg)
Modificat de Voisin T, Vellas B. Drugs Aging 2009:26(2):135-144
Història natural
![Page 6: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/6.jpg)
• Paucisintomática.
• Debut de la malaltia.
• Patrons evolutius.
• Fase Final de Vida.
La Demència: FASES
![Page 7: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/8.jpg)
JAMA@JAMA_current
The Connection Between Evidence-based Medicine and Shared
Decision Making http://ja.ma/1E4asvr
Presa de decisions compartides
EBM Habilitats Comunicatives Centrades en el pacient
![Page 9: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/9.jpg)
• Malaltia d’Alzheimer. • Demència per cossos Lewy. • Demències Vasculars – Mixtes. • Demencias Frontotemporales. • Párkison-demencia.
• Sdes de demència post-estrés inflamatorio • Demències carencials. • Neuro-lúes. • Secundàries a patologia tiroidea. • Evolució d’un trastorn psiquiàtric de llarga durada. • Altres
La Demència: Estudi etiològic
![Page 10: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/10.jpg)
Abordatge estudi etiològic
• Unitats de demència / memòria. – Criteris d’accés: queixes subjetives + corroborades per un
informador fiable.
– Sistema d’screening.
– Descartar tumors / patologies vasculars / HNT.
– VNPS. Test molt acurats que posen de manifest el perfil del deteriorament i poden orientar cap l’estudi etiológic.
– Neuroimatge funcional: SPECT, Datascan, PET, RNM …
• Importància: – Intentar enlentir el procés de deteriorament.
– Contenció de l’epidèmia.
– Investigadora.
![Page 11: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/11.jpg)
Abordatge estudi etiològic
• Importància (a futur):
– Anticipar necessitats. Preparar i preparar-se.
– Planificar anticipadament els cuidados.
– Designar interlocutors.
• Pot tenir alguns riscos.
– Mal ús de la informació i gestió de la malaltia.
• Tb podem fer discriminació positiva: cuida’m.
![Page 12: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/12.jpg)
La Contra. L V 18/10/2011. Richard Taylor
PUEDO AFIRMAR QUE RICHARD TAYLOR –DIEZ AÑOS DESPUÉS DE SER
DIAGNOSTICADO DE ALZHEIMER Y ADVERTIDO DE QUE NO VIVIRÍA MÁS DE UNA
DÉCADA– ES UNO DE LOS MÁS BRILLANTES Y ARTICULADOS ENTREVISTADOS QUE
HAN PASADO POR LA CONTRA. LA UNIVERSIDAD RICE COMETIÓ UN ERROR AL
DESPEDIRLO CUANDO REVELÓ SU DOLENCIA, PERO TODOS GANAMOS UN
INVESTIGADOR INDEPENDIENTE, GENEROSO Y LÚCIDO AL QUE HAY QUE ESCUCHAR,
AUNQUE CONFUNDA ALGUNA FECHA... COMO TODO EL MUNDO.
-Yo tenía 58 años y comprobé que el alzheimer se diagnosticaba de media a los 72 años,
así que era cierto que la mayoría moría diez años después del diagnóstico, pero ¡porque
ya tenían 82! Era falso decirme: "Sólo te quedan 10 años" cuando la estadística decía: "Un
alzheimer vive tanto como cualquiera".
![Page 13: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/13.jpg)
• Maneig acurat informació. • Vinculació a associacions de familiars. • Análisi de necessitats. • Tractament no farmacològic:
– Programes on-line. – Hospitals de dia – Psicoestimulació. Programes de
llarga durada (mitjana 180 dies). – Modificació d’hàbits. – Rehabilitació física intensa i de llarga duració.
• Tractament farmacològic.
Recomanacions fase paucisintomàtica:
![Page 14: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/14.jpg)
• FASE SIMPTOMÀTICA DE LA MALALTIA:
– Clusters de símptomes.
– Comorbilitat. Factors de risc cardiovascular.
– Atenció a les situacions de crisi: • Derivades de la malalia.
• Comorbiditats.
La Demència: ELS SÍMPTOMES
![Page 15: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/15.jpg)
La Demència: Clusters de símptomes
Psicosis y otras Alt sensoperceptivas e
ideatorias
Ansiedad
Agitación
Alt vegetativas Insomnio
Alt alimentarias Apatía
Depresión
![Page 16: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/16.jpg)
Estadis de la malaltia
Adaptación de Gauthier. 1996
Prevalènça de les diferents fases 30% Lleu 35% Moderada 35% Grave
a
Grave Leve
EA mod grave-grave
IAch EA leve-mod grave
24
3
Alteraciones de la conducta
10
14
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
ME
C/M
MS
E
Anys
![Page 17: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/17.jpg)
Maneig dels SPC en la Demència
Agitación
Abordable con tto no fcol.?
Valoración médica
Patología médica específica
Delirium
Patología psiquiátrica específ.
Sedación aguda con antipsicóticos o BZD si situación riesgo
Efectiva?
No
Sí
Hospitalizar
• Contención
• Aislamiento
• Tto específico
• Monitorizar agitación
• Intervención no farmacológica
No
Sí
Sí
No Modificat de Tariot and Leibovici.
![Page 18: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/18.jpg)
Eficaz?
Uso de técnicas de aproxi-
mación no fcológica.
Continuar intentando abordaje no farmacológico y
contemplar la sintomatología predominante
Síntomas depresivos Sínt. maníacos Sínt. ansiosos Sínt. Psicóticos Inespecíficos
Antidepresivos
Anticonvulsivantes AnticonvulsivantesAntidepresivos
Anticonvulsivantes
Ansiolíticos
AntipsicóticosEnsayo empírico
de agentes
apropiados
Sí
No
Continuar con la terapia.
Eficaz?No
• Continuar el tto.
• Considerar retirada fco empíricamenteSí Modificat de Tariot and Leibovici.
Maneig dels SPC en la Demència
![Page 19: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/19.jpg)
FASE FINAL DE VIDA
![Page 20: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/20.jpg)
Toma de decisiones
EVP
IOT Vent Mecánica Vía Central Vía periférica Vía sc SNG
Aminas Antibióticos Nutrición Hidratación
ESTRATÈGIA PER A LA PRESA DE DECISIONS
Funció
Abordatge simptomàtic
Abordatge Segons GPC
![Page 21: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/21.jpg)
• Síndrome de dependència per ABVD.
• Afectació cognitiva greu. GDS 7.
• Síndromes geriàtriques: – Trastorns de conducta. Crits. Agitació vs Mutisme.
– Inmovilitat. Dolor. Contractures. UPP.
– Incontinències.
– Desnutrició.
– Infeccions de repetició. Febre sense focus.
– Disfàgia - broncoaspiracions. Pneumònies.
La Demència: Fase Final de Vida
![Page 22: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/23.jpg)
• Sistemes d’identificació. PCC-MACA.
• Anàlisi de l’entorn: domiciliari vs institucional.
– Estratègies de suport (PADES, residències…)
• Priorització problemes de salut.
• Abordatge simptomàtic. Ppis de les Cures Pal.
• Decisions anticipades.
• Simplificació dels plans farmacològics.
La Demència en FFV:
![Page 24: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/24.jpg)
• Descompensacions: – Abordables a nivell comunitari ?
• Equips Cronicitat / PADES / Hosp Domiciliària.
– No abordables a nivell comunitari? • Unitats d’atencio intermitja: - Psicogeriatria.
- Subaguts.
- Unitats Cures Pal·lliatives.
• Unitats de llarga estada vs Residències. – Basat en les necessitats.
La Demència en FFV:
![Page 25: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/26.jpg)
Scott Murray
![Page 27: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/27.jpg)
Estrategia de mínimos (I):
• Medir para actuar. – VGI Básica. Punto de partida. – Cuándo: - siempre si >85 a. - detección aparición de dependencia. - cambio significativo estado de salud. - diagnóstico “target” de novo. - evento vital significativo.
• Salud bucodental. • Seguimiento ponderal. • Plan vacunal. DT. Gripe. Antineumocócica. • H tiroideas (frecuencia?), B12, folatos, proteinograma, ekg... • Revisión anual del plan terapéutico. • Plan de revisiones periódicas (bianuales, anuales, semestrales…)
![Page 28: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/28.jpg)
El screening cognitivo tb es marcador de prefragilidad y de fragilidad.
![Page 29: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/29.jpg)
Estrategia de mínimos (II):
• Valores y preferencias.
• Persona de confianza (entorno no sanitario)
• Planif. avanzada de decisiones.
• Voluntades anticipadas si es el caso.
• Situaciones de riesgo potencial: barreras arquitectónicas, ausencia de familiares, afers socioeconómicos.
![Page 30: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/30.jpg)
Pacientes con demencia:
• Tipus de demencia. – Alzheimer. – Cuerpos de Lewy. – Vascular. – Frontotemporal. – Mixta. – Párkinson - Demencia. – HNT
• Perfil conductual: Apatía. Trastorno del ánimo. Agitación. Alt senso-perceptivas. Trastornos psicopatológicos. Respuesta a psicofármacos. Alt extrapiramidales.
![Page 31: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/31.jpg)
Estratègia terapèutica global:
• Plà no farmacològic: – Programes de psicoestimulació / adaptació.
– Educació a cuidadors.
– Monitorizació de símptomes conductuals.
• Plà farmacològic específic: – Inhibidors de colinesterasa i/o Memantina.
– Antidepressius.
– Antipsicótics: revisió periòdica + metabolisme hidrocarbonat i lipídic.
– Hipnótics.
![Page 32: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/32.jpg)
• Identificació com a pacient de risc: – PCC-MACA: A partir de GDS 6.
– MACA: GDS 7. • Qué comportará?
– Actualització estadiatge malaltia.
– VGI. Priorització de problemes i activitats.
– Monitorització cuidadors.
• En qué hem de modificar el plà terapéutic. – Optimització plà farmacològic. Prescripció adequada.
– Screening disfàgia. Espesants. Suplements.
• Qui monitoritzarà la identificació i els plans de cures?
• Implicació dels Serveis i Recursos Socials: – ICASS, Ajuntaments, consells comarcals, … INTEGRATS.
Estratègia de SEGUIMENT:
![Page 33: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/33.jpg)
Estratègia IN FRONT A les crisis:
• Comorbilitats sobrevingudes: • Fx fémur, Neumonía, Cardiop Isquémica…
• Trastorns de conducta de nova aparició.
• Planificació de resposta: – Nivell de abordatge:
• Primària / Sociosanitari / Residencial.
• Régim d’internament (mèdic / psiquiàtric).
• Planificació del seguiment: • Gestió de casos.
![Page 34: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/34.jpg)
Respuesta de At Especializada: CARTERA DE SERVEIS
• Seguimiento perfil neuropsicológico.
• Confirmar diagnóstico.
• Interconsultores durante hospitalizaciones por otros motivos.
• Refractariedad a síntomas complejos.
• Investigación y seguimiento epidemiológico.
![Page 35: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/35.jpg)
Respuesta de At Especializada: CARTERA DE SERVEIS
• Peculiaritats:
– Sovint encara el diagnòstic es fa tard.
– Impacte cognitiu afecta:
• Capacitat per entendre el diagnòstic.
• Capacitat i competència.
• Incapacitat per prendre decisions d’alt rang.
![Page 36: Atenció a la Demència - gestorweb.camfic.catgestorweb.camfic.cat/uploads/ITEM_4485_FORM_6354.pdf · •Síndrome. •Estadi evolutiu d’un conjunt de malalties. •La definició](https://reader034.fdocuments.mx/reader034/viewer/2022042807/5f80e9650915094b1830c854/html5/thumbnails/36.jpg)