ARABAEUSKARAZ 2014

03 Erreportajea Assa ikastola 08-09 Elkarrizketa Adela Txabarri14-15 Ibilbidea Ardoaren lurretan

Larunbata,2014ko ekainaren 14aTestuak: Iñaki Lasa

berria

Mugak gainditu,euskara bizi

Dena prest dago biharko Araba Euskaraz-erako. Irudian, Assa ikastolako hiru ikasle, Erronkarako eraikitako boulderraren gainean. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS

02 Araba EuskarazElkarrizketaberria • 2014ko ekainaren 14a, larunbata

Lapuebla de Labarcan euskaranagusi izan dadin biharko jaiarengarrantzia nabarmendu du AnjelOlalde Araba Euskaraz jaiarenkoordinatzaileak (Agurain, Ara-ba, 1955). Eskarmentua du, ha-mar urte bete baititu ardura ho-rretan. «Odol eta ideia berrien»beharraz ere mintzo da.G Lapuebla de Labarcako Assa

ikastolak antolatu du aurtengo jaia.E Hori da. Ebro ibaiaren ingu-ruan dago, Fuenmayor [Errioxa,Espainia] ondoan. Oso herri ga-rrantzitsua da guretzat, eremuhorretan instituturaino dauka-gun ikastola bakarra baita. 30 ur-teko ibilbidearen ostean, bestebultzada bat behar zuen ingu-ruak. Lapueblarentzat oso ga-rrantzitsua izango da, berezikinabaritzeko euskara benetan de-la komunikazio tresna baliaga-rria. Horregatik aukeratu zutenMugan bizi, bizi leloa. Hor dagoikastolaren ekarpena: «Hemenere bizi egin behar da, baina gus-tura bizi behar da, eta euskarazbizi behar da».G Nolakoa da Lapuebla inguruko

euskararen egoera?E Denetarik dago. Egia esanda,nabari da mugan daudela, baina,era berean, herrian ikastetxe ba-karra egonda, badago euskara-ren aldeko giro polita. Jendeakhori bultzatu nahi du, nahiz etazaila izan. Horregatik du garran-tzi berezia Araba Euskaraz-ek,bihar euskara nagusi izan dadin.Nabari dezala hemengo jendeakikasitakoak eta erabilerak duengarrantzia.G Araba Euskaraz antolatzea beti

da berezia, baina are bereziagobihurtzen da eremu ez hain euskal-dunean antolatzen denean, ezta?E Denontzat izaten du berezita-suna. Baina aurten kontuanhartu behar dugu 1999tik ezduela Araba Euskaraz-ik antola-tu Lapueblak. Pentsa zeingarrantzitsua den hamabost urteberanduago halako jai bat egi-tea. Kanpoko jendeak ikus deza-ke zein den hemengo euskararen

egoera; gogorra, Errioxa ondoandagoelako. Ikus dezakete oso lanhandia eta zaila dagoela inguru-ko euskara sustatzeko; baina,era berean, horrek bestelakopoza ematen du.G Arlo pertsonalean, zuretzat ere

berezia da aurtengo edizioa, hamarurte beteko baitituzu koordinatzailelanetan.E Bai, 2004an hasi nintzen. Urte-ak dira jada, agian gehiegi ere ba-dira. Beharko da odol berria, ideiaberriak, euskarak eta Araba Eus-

karaz-ek behar duten nortasunagaratzeko. Egia esanda, oso poli-ta izaten da urte batetik besterajende ezberdina ikustea, ilusio ez-berdinak. Ideia berriak ikustendira, Araba Euskaraz eta jaia be-ra ikusteko bestelako moduak;eta horrek asko aberasten du guz-tia. Niretzat ere oso baliagarriaizaten da; pozik eta ilusioz bete-rik hartzen dut lana; ilusio horibertakoek ere transmititu egitendute, eta hori ona da.G Nolako balorazioa egiten duzu

hamarkada honetan egindako la-naz?E Gorabeheratsua izan da. Urtebatzuetan hobeto ibili gara, etabeste batzuetan eskasago.Batzuetan ez dugu asmatumezua zabaltzeko garaian, ezdugu jendea erakartzen jakin.Askotan aipatzen ditugu Nafa-rroako eta Iparraldeko egoerak,baina Araban ere behar dugubultzada berezia, animo berriak.Hamar urte hauek aurrera egite-ko baliagarriak izan dira, nahizeta askotan pentsatu berrikun-tzak sartzea komenigarria izan-go litzatekeela.G Egia da akaso Araba ahaztuta

geratu izan dela batzuetan. Nafa-rroaz eta Ipar Euskal Herriaz hitz egi-ten da, baina konturatzen al gara

Arabako zenbait eremutan euskaraez dagoela egoera onean?E Horretaz jabetu behar dugu:ez da gauza bera bizitzea toki ba-tean edo bestean. Askotan, nahizeta ikastolak bere lana ondo egin,kalera ateratzea gogorra izatenda. Egin beharreko urratsak de-non artean egin behar ditugu. Etahorregatik nabarmendu nahi dutbehin eta berriz zer-nolako ga-rrantzia duen kanpoko jendeaetortzeak egun horretan.G Hori da, azken finean, Araba Eus-

karaz-en helburu nagusia, ezta?Nik garbi ikusten dut hemen horibehar dugula, nabaritzea euska-ra denona dela eta denon arteanatera behar dugula aurrera.G Aldatu al da jendearen ikuspegia

urte hauetan?E Bilakaera nabaria egon da, ezdakit kontzientzia aldetik den edopresio soziala jaitsi delako. Ho-rrek ere bere isla eduki du horre-lako jaietan, eta ez Araba Euska-raz-en soilik. Espiritu hori berres-kuratu behar dugu. Euskara sal-batuko bada, denoi esker salbatu-ko da, ez dago beste erremediorik.Bestela, jai daukagu.G Nolako etorkizuna du jaiak?E Lehen esan dudan bezala, Ara-ba Euskaraz-ek duen gauzarik ga-rrantzitsuena jendea da, bolunta-rio aritzen direnak. Horri esker,aurrera egingo dugu. Hori bai, be-rrikuntzak sartu behar ditugu.Iaz Tolosan [Gipuzkoa] hasitakobideari jarraitu diogu aurten, etaErronka egingo dugu. Horrek ba-lio izan digu Lapueblan ikasleohiak biltzeko, eta nahiz eta ba-tzuk euskara erdi ahaztua izan,berreskuratu egin dute, eta haienartean harremanak euskaraz iza-ten dituzte orain. Poza ematen dithorrek, ikusten duzulako zerbai-terako balio duela egindako la-nak.G Zer dei egingo zenieke bihar La-

pueblara doazenei?E Dei bakarra: etor daitezela etaeuskara erabili dezatela. Eremuhorretan bizi den jendearentzatoso garrantzitsua izango da.

Anjel Olalde«Garrantzitsuada bihar kanpokojendea etortzea»

BERRIA

Biharko jaian euskara entzuteak,eta ibilbidean Euskal Herri osokoeuskaltzaleak egoteak daukan garrantzianabarmendu du koordinatzaileak.

«Euskara salbatukobada, denoi eskersalbatuko da; bestela, jai daukagu

Assa ikastola Araba Euskaraz 032014ko ekainaren 14a, larunbata •berria

Euskarak Arabako Errioxan izandako garapenarengiltzarrietako bat izan da Assa ikastola, sortzetik.Zailtasun oro gaindituta, 370 ikasle inguru ditu orain.

Zoro batzuen ametsa».Erokeria zirudien1970eko hamarkada-ren erdi aldera Lapue-bla de Labarcan eta

Arabako Errioxan ikastola bateraikitzeak. Utopiatik asko zueneremu erabat erdaldunean eus-karazko ikastola bat sortzeak,Ebro ibaiaren ertzean, Errioxa-ren mugan. 35 urte geroago, ame-tsak aurrera egin du, erroak sen-dotu ditu, eta bere lekua egin.Zentzudunetik asko zuten zoroameslari haiek.

1977. urtean koka daiteke Assaikastolaren sorrera. Lapuebla deLabarcako guraso talde batelkartu, eta euskal kulturanoinarritutako hezkuntza sortze-aren beharraz jardun zen. Presi-dentea eta idazkaria hautatu,eta bideari ekin zioten. Zailtasu-nak hastapenetatik izan zituz-ten, baliabide urriek behartuta.Ikastola legez kanpokoa zenhasieran, ez zuten klaseak ema-teko baimenik. Beste ikastolenlaguntzari esker egin zutenaurrera. Ikastetxe horiek sina-tzen zituzten Assako ikasleenpaperak, Lapueblako haurrakhaien eskoletan matrikulatutazeuden ofizialki. Trikimailuhoriek erabili behar izan zituz-ten hezkuntza ikuskatzaileengalderei erantzuteko.

Lehen eskolak hutsik zegoenetxe batean eman zituzten. Ha-mabi ume zituen estreinako be-launaldiak. Irakasle bakarra Lei-tzatik propio etorritako emaku-me bat zen, Miren deiturikoa.Apurka ikasle gehiago beregana-tu zituzten, eta hainbat eraikine-

tatik igaro ostean, egungoanegonkortu ziren 1987-88ko ikas-turtean. Hasieran B ereduarenaldeko hautua hartu zuen Assak,baina, hainbat ika-miken ondo-rioz, 1990eko hamarkadaren ha-sieran B eredutik D eredurakourratsa egin zuen ikastolak, boz-ketan erabaki eta gero.

Euskarazko hezkuntzarenikurra bilakatu zen Arabakohegoaldeko ikastola txiki hori,guztiek ezagutu nahi zuten.Babes handia eman zion lehen-dabiziko Eusko Jaurlaritzak, etagarai hartan guztiek ezagutunahi zuten Assa. Hainbat aginta-rik inauguratu zuten eraikina,eta hurrengo urteetan hainbat

bisita ofizial jaso zituzten. Hanizan ziren, besteak beste, CarlosGaraikoetxea lehendakaria,Pedro Miguel Etxenike etaRamon Labaien Hezkuntza etaKultura sailburuak.

Geroago harreman garratza-goa eduki zuten Eusko Jaurlari-tzarekin, Fernando Buesa Hez-kuntza buru zen garaian.Hezkuntza erreformak ika-mikak eragin zituen, eta hainbatistilu gertatu ziren. Garai zailak

izan ziren Assa ikastolarentzat,eta irakasleak bost hilabetekobratu gabe egon ziren. Egoerasalatzeko manifestazio jende-tsuak egin zituzten Gasteizen.Horri aurre egiteko antolatuzuten lehen aldiz Araba Euska-raz, 1994. urtean. Oso ekitaldiarrakastatsua izan zen, nahizeta guztia hondatzear egon zen,jaiaren bezperan ekaitz bortitzbatek txosnak eta agertokiakapurtu baitzituen.

Hastapenetatik eskualdekoikastola izan da Assa, eta ingu-ruko herrietako ikasleak jasoditu. 1991tik aurrera izan dahori, batez ere, Bigarren Hez-kuntzan aritzeko baimena jasozuenetik. Izan ere, lurraldekogainontzeko ikastolek LehenHezkuntzara arte ematen dituz-te klaseak. Gaur egun, 32 herri-tako ikasleak jasotzen dituzte.Arabatik ez ezik, horietako hain-bat Nafarroatik, Errioxatik(Espainia) eta Burgostik (Espai-nia) joaten dira. Batzuek egune-ro ordu eta erdiko bidaia dute,autobusean sartuta, eta bestehorrenbeste, etxera itzultzeko.

Euskalduntzeak, goraHainbat ikasleren elkargune iza-teaz gain, Arabako Errioxakoeuskalduntzearen oinarrietakobat da Assa. Azken 30 urteetangorakada handia izan du euska-rak eskualde horretan. Etsiga-rriak ziren hasierako datuak,Lapueblako biztanleen %0,8 bes-terik ez ziren euskaldunak 1981.urtean. Zifra absolutuetan, aregogorragoa: zortzi pertsona.Hamabost urtean %10,3ra pasa-

tu zen euskaldunen kopurua —183 biztanle 1996an—. Gauregun, Arabako Errioxako biztan-leen ia erdia —%43— euskaldu-nak dira. Gorakada nabarmenada.

Assa ikastolan egindako lanaerabakigarria izan da garapenhorretarako. Orain hasi diranabaritzen bilakaera horren era-ginak. Arabako Errioxako ikas-toletan Lehen eta Bigarren Hez-kuntza euskaraz egin dutenikasle askok ikasketak D ere-duan jarraitu nahi dituzte. Assa

ikastola Batxilergoa euskarazematen duen bakarra izanik,gero eta eskaera gehiago dituzte.Matrikulazioak progresibokiegin du goraka. Ondorioz, eraiki-na txiki geratzen hasia zaie. 370ikasle inguru dituzte ikasturtehonetan. Aurtengo Araba Eus-karaz-en eskuratutako diruaBatxilergoko ikasgela berriakeraikitzeko erabiliko dute. Bes-talde, gaur egungo eraikineaneraberritze lanak egin nahi dituz-te, erabilerak eragindako honda-tzeei aurre egiteko.

Ametsak aurrera egin du

Haur Hezkuntzatik Batxilergorainoko eskaintza du Assak. JUANAN RUIZ / ARP

Legez kanpokoa zenikastola hasieran,eta besteen laguntzariesker egin zuen aurrera

32 herritako ikasleakjasotzen dituzte: Araba, Nafarroa,Errioxa eta Burgostik

2014ko Gastronomiaren Hiriburua

Euskara, gure aho-gozagarri!

Vitoria-Gasteizko Udala, euskararen alde

Erronka Araba Euskaraz 052014ko ekainaren 14a, larunbata •berria

Ikasle ohi ugari aritu dira Erronkaren prestatze lanetan. ASSA IKASTOLA

Arabako ikastoletako DBHko hainbatikasle Erronkan lehiatuko dira bihar;Assa ikastolako ikasle ohi ugari aritu dira proben antolaketa lanetan.

Tolosak iazko Kilome-troetan urratutako bi-deari heldu dio Assaikastolak aurten:bihar Erronka izango

dute Arabako ikastoletako DBH-ko ikasleek. Hamar talde aritukodira ibilbideko probetan lehian,sari nagusia irabazteko helburua-rekin.

Kontzertu eta bestelakoez ha-ratago, jai eredu alternatiboa bul-tzatu nahi dute Erronkaren ar-duradunek, parte hartzaileagoa.Gazteei festaren parte direla sen-tiarazi nahi diete, eta ikasturteosoan gorputz hezkuntzako es-koletan ikasitakoa erakutsikodute probetan. Horrez gain, ikas-tola ugaritako gazteen artean ha-rreman berriak sortzeko baliaga-rria izango da ekitaldia.

Arabako ikastoletako DBHkoikasleek parte hartuko dute, etaikastola bakoitzetik, gutxienez,talde bana lehiatuko da. Guztirahamar talde arituko dira bihar,zortzi lagunekoak —lau mutileta lau neska—. Ez dira elkarrenartean lehian arituko, talde lane-an oinarrituko da egitekoa.Askotariko probei egingo dieteaurre. Beraz, bizi-bizi aritubeharko dute irabazteko.

Gune bakoitzean proba batedo bi izango dituzte. Lapuebla-ko plazan ekingo diote Erronka-ri, 10:00etan. Euskal jolas etajokoetan, txingei, lokotxei etabestelakoei egingo diete aurre.Irabazleak banderatxo bat jaso-ko du, azken probarako giltzabaten truke aldatzeko.

Plazatik ikastolara pasatukoda Erronka, eta partaideek eska-latzen eta rappel egiten ibilikodira. Paletaz osaturiko hormabat igo, eskaileretatik behera jai-tsi eta boulder eginez pareta batzeharkatu beharko dute biga-rren banderatxoa jasotzeko.Amaitzean, upel zoroa zain izan-go dute, upel batekin eta soke-kin osaturiko ibilbidea igaro

beharko dute ikasleek probagainditzeko.

Puzzle erraldoi bat ere osatubeharko dute Gaztegunean,memoria ona dutela frogatuta.Erronkako partaideek Ebro ibai-ra egingo dute jauzi ondoren,elkarri loturiko kayaketan ozto-poz beteriko ibilbide bat gaindi-tzeko. Bazkaldu aurretik, zailta-sunez beteriko labirintoansartuko dira.

Araba Euskaraz-eko abestia-ren koreografia dantzatu behar-ko dute azken proban. Amaitze-ko, altxorra zeinen giltzak ireki-tzen duen ikusi beharko da, etairabazleak abentura bidaia batirabaziko du bere gela osorako.Parte hartuko duen talde bakoi-tzak iPad bat jasoko du gelakide-entzako.

Herritarren inplikazioaPrestatze lan handia eskatu duaurretik Erronkak. Enara Larra-mendi ikastolako gorputz hezike-tako irakaslea izan da arduradu-netako bat, eta «oso motibaga-rria» izan dela azaldu du. Izan ere,herritarren babes osoa jaso dute,eta hainbat ikasle ohik eta herri-tarrek lagundu dute.

Laguntza horren emaitza dirabiharko probak. Hasieran, proba«sinpleagoak» egitea pentsatugenuen, baina orain, «askoz erekonplexuagoak» izango dira, «po-litagoak». Tolosako Kilometroe-tako Erronkan oinarritu badiraere, haien erara moldatu dute.«Gure kabuz asmatu ditugu joko-ak; airea, lurra eta ura nahastunahi genituen», adierazi du La-rramendik.

Tolosako Kilometroetan etaGernika-Lumoko Ibilaldian arra-kastatsua izan zen Erronka. Horibera lortu nahi du Larramendik.Ikastolen aldeko hurrengo jaie-tan halako ekintzak egiten jarrai-tzearen alde agertu dira Larra-mendi ikastolakoak, «oso ideiainteresgarria» baita.

Erronka bizia,gazteen eskutik

06 Araba EuskarazOmenaldia eta ikasle ohiakberria • 2014ko ekainaren 14a, larunbata

Antonio Muro Agirre omenduko dute aurtengo ArabaEuskaraz-en, Assa ikastolako sortzaileetako bat; harenlanari jarraipena eman diote hainbat ikaslek.

Azkenean, norberaden bezalakoa da»esaldia sarri erabil-tzen zuen AntonioMuro Agirrek (1941-

2012). Eta hura nolakoa zen azal-tzen hastekotan, ezinbestekoa daAssa ikastolarekiko zuen grinazjardutea. 1977. urtearen inguruanikastola sortu zuten «zoro ames-larietako bat», haren bizitzarenpasadizo batekin laburbildu dai-teke zenbaterainoko maitasunazion Assari. Frankismoa erori be-rritan, udal hauteskundeak egite-koak ziren, eta ohartarazi zietenalkatetza eskuratzen ez bazuten

ikastolarik gabe geratuko zirelaLapuebla de Labarcan. Garai har-tan Assako lehendakari zenMuro, eta hauteskundeetara aur-keztea erabaki zuen. Aurkeztu,eta hauteskundeak irabazi. De-mokraziako lehen alkate izenda-tu zuten, EAJren ordezkari gisa.Urte batzuk geroago, ikastolakobeste sortzaileetako bat ere izanzen alkate: Goyo Garrido.

Muro oso pertsona ezagunazen herrian. Duela bi urte, zendueta hilabete gutxira, UrrezkoMahats-mulkoa saria eman zio-ten, Lapueblaren alde egindakolanaren aitorpena. Bihar hain-

beste maite zuen ikastolakomenduko du, Araba Euskaraz-en. Murok eta enparauek egin-dako ekarpenik gabe akaso ezlitzateke ikastolarik egongoLapueblan, eta hori nolabaiteskertu nahi zuen Assak.

Ereindako hazi horren emai-tza da Araba Euskaraz antola-tzeaz arduratu den ikasle ohienmultzoa; belaunaldi are gaztea-goari lekukoa eman dion odolberria. Ikastolan lanean dihar-dute horietako askok orain. Tar-tean da Xabier Medrano. Ikasto-lako sortzaileetako baten semeada Medrano, eta idazkari lane-

tan hasi berri da, langile batordezkatuz. Hasieratik, biharkojaiari lotutako ardurak izan ditu,eta aitortu du azken asteetan«nahiko itota» ibili direla ikasto-lako beharginak. Nolanahi ere,«gogotsu» lan egin dute, etabiharkoa iristeko «irrikan» dau-dela azaldu du.

Ekitaldiak, gainera, hainbatikaskide ohirekin egoteko auke-ra eman dio. «Etorri naizenetik,bazkariak direla, ekitaldiak dire-la, irakasle eta ikasle ohiekinegoteko aukera izan dut. Kanpo-an daude jada asko, baina giroederra sortu da». Izatez, Lapue-bla de Labarcakoa da Medrano,eta, horren ondorioz, lanean«bihotz gehiago» jarri duela azal-du du. Herritar guztien babesadutela nabarmendu du: «Jendeafestaz gozatzeko desiratzen

dago, baina baita laguntzekoprest ere. Seiehun lagunek bainogehiagok eman dute izena».

Andoni Bonafauk eduki duaurtengo abestia sortzeko «oho-rea». Kometa taldeko abeslariada, eta batxilergoa Assan bertanegin zuen. Sortzez Vianakoa da(Nafarroa), baina euskarak ingu-ru horretan duen egoerarenondorioz, Lapueblan amaituzituen Bigarren Hezkuntzakoikasketak. Batxilergoa orainzazpi urte amaitu bazuen ere,ondo gogoan du garai hura.«Orduko lagun asko ditut orain-dik, oso harreman onak sortuziren han. Orain ez dugu egune-ro elkar ikusten, baina izugarriz-ko giro ona sortzen zen ikastolahorretan».

Abestia egiteaz gain, taula gai-nera igoko da Kometako taldeki-deekin batera. 14:00etan hasikodute kontzertua, eta, bukatzeanMugan bizi, bizi abestia jokodute, Erronkan parte hartu dute-nek flashmob-a dantza dezaten.

Bonafauren iritziz, biharkoaegun berezia izango da ikastola-koentzat eta Lapueblako herrita-rrentzat: «Argi daukat ez dugulanegar egin behar, ilusioarekin,esfortzuarekin aterako garelaaurrera; baina laguntza erebehar dugu, hemengo euskara-ren egoera ez delako EuskalHerriko beste zenbait gunetakoabezalakoa». Horregatik, jendeaLapueblara joateko deia egin du.

Sortu dirabesteak

Antonio Muro Agirre omenduko dute bihar. BERRIA

08 Araba EuskarazElkarrizketaberria • 2014ko ekainaren 14a, larunbata

Elkarrizketa Araba Euskaraz 092014ko ekainaren 14a, larunbata •berria

Adela Txabarri ikastolako lehendakariak azaldu du «akituta»amaituko dutela urte osoko «lan gogorraren» ondoren, baina,era berean, uste du bihar Araba Euskaraz-era doazen guztiek«aho zapore gozoarekin» amaituko dutela; itxaropen hori du.

Pertsona baikorra da Adela Txa-barri Assa ikastolako lehendaka-ria (Lapuebla de Labarca, Araba,1967), nahiz eta ezin duen ezkuta-tu azken uneko urduritasuna. Ilu-sioa nabari zaio biharko jaiari bu-ruz hitz egiten duenean. ArabakoErrioxako euskararen egoerariburuz mintzo denean ere, itxaro-pentsu ageri da.G Zer moduz azken prestaketa la-

nekin? E Oso ondo, egia esan. Urtebetedaramagu lanean, eta prestake-tak primeran doaz; baina animoanahi baino epelago dugu, eta, egu-na iritsi ahala, gero eta urduriagogaude. Urduriago, baina ilusiozbeterik.G Sentimendu nahasketa.E Sentipen arraroa da, min mo-duko bat urdailaren ahoan, bai-na, modu berean, zirrara modukobat. Ni, adibidez, amets asko egi-ten ari naiz azkenaldian. Eran-tzukizunaren zama nabari dugu:dena perfektua izatea nahi dugu,eta guztia ez dago gure esku, egu-raldia, kasurako. Arlo pertsona-lean, nik ez dakit euskaraz, be-randuegi iritsi baitzitzaidan ikas-tolen sorrera. Gustatuko litzaida-ke noizbait jendeari euskaraz egi-tea. Ez dakit horretarako gaiizango naizen sekula, baina nire-tzat berezia da nire seme-alabekeuskaraz egitea.G Hitz egidazu ikastolari buruz.

Arabako Errioxan batxilergoa eus-karaz eskaintzen duzuen bakarrakzarete.E Hori da. Eskualdeko ikastolabat gara. Lau lurraldetako hau-rrak iristen zaizkigu gure hez-kuntza komunitatera. Noski,Arabako Errioxako ikasleak ditu-gu, baina Nafarroatik, Errioxatik(Espainia) eta Miranda Ebro in-

gurutik ere (Burgos, Espainia)etortzen dira gugana. 0 eta 2 urteartean has daitezke gurekin, eta,gogo eta ahalegin nahikoa jarrizgero, batxilergoa amaitu arteegon daitezke.G Hori da zuen bereizgarrietako

bat, periferian zaudetela, mugan.Hain justu, ideia hori hartu duzueMugan bizi, bizi leloa hautatzean.E Leku guztietan egoten dirazailtasunak, baina gu mugangaude, eremu ez euskaldun bate-an. Lapuebla de Labarcako hain-bat gurasoren ahaleginarenga-tik, sentimenduagatik eta biho-

tzagatik ireki genuen ikastola.Proiektu gisa hasi zenak aurrerajarraitu du, eta, gaur egun, Ara-bako Errioxan euskaraz egitenda. Bide luzea dugu aurretik. Ka-litatezko eta euskarazko hezkun-tza nahi dutenentzako babesa dagurea.G Orain dela ia berrogei urteko izer-

dia emaitzak ematen hasi da.E Hala da. Irakasle gehienakikasle ohiak izan ziren bere ga-raian. Araba Euskaraz osoa ikas-le ohien kolaborazioari esker egin

dugu. Ikasle ohiek egin dute bide-oklipa, abestia, Erronka... Atzerabegiratzen badugu, euskarak jau-zi kualitatibo eta kuantitatiboizugarria egin du Arabako Errio-xan.G Familia bat zarete; komunitate

izaera bizi-bizia duzue.E Bai, nola ez. Landa guneetanbizi-kalitate ona dugu, baina ba-ditugu hainbat gabezia. Nik zortehandia dut, Lapueblakoa naizela-ko. Baina gure ikasleetako askokkilometro mordoa egin behar du-te ikastolara etortzeko. Esfortzuhandia egin behar dute. Assaikastolara etortzea sentimendukontua da askotan, euskarareki-ko maitasuna.G Familia horiek egin behar duten

esfortzua, egin beharreko kilome-troak al dira zuen oztopo nagusia?E Zalantzarik gabe, sakabana-keta gure arazo nagusietako batda. Arabako Errioxa osoan, 11.000bat biztanle gara, eta oso sakaba-natuta bizi gara. Gehitu horrihainbat ikasle beste toki batzue-tatik datozela. Euskaraz ikastekoesfortzua handia da; garraioa dagure piztia beltza, hori ahal dengutxien nabari dadin saiatzen ga-ren arren.G Arabako Errioxako euskararen

egoeraz hitz egiten duzunean, nahi-ko baikor mintzo zara.E Euskaldun zaharren lehen be-launaldia izango dugu aurki. Nikitxaropen handia dut. Ikasleohiek seme-alabak izan dituzte,eta asko gure eskualdean bizi di-ra oraindik. Gure ikastolak txi-kiak dira, familiakoak, eta arras-toa uzten dute. Horregatik, pen-tsatzen dut Arabako Errioxan bi-zitzen geratzen diren pertsonahoriek ikastolak aukeratuko di-tuztela seme-alabentzat. Kon-

fiantza handia dut horretan. Hau-rrak ikastolan daudenean, ez dirakonturatzen euskaraz bizi nahiizate horretaz. Baina seme-ala-ben hezkuntza nolakoa izangoden aukeratu behar dutenean go-goratuko dira gure ikastoletan ja-sotzen duten sentimendu horre-taz.G Araba Euskaraz-era itzulita, zer-

tarako erabiliko duzue bihar jasota-ko dirua?E Zorionez, gero eta ikasle gehia-go ditugu batxilergoan, eta ikas-tetxea txiki geratzen hasi da. Gu-re helburu nagusia eraikin horre-tan ikasgela berriak egitea da.Horretarako erabiliko dugu di-rua. Gehiago lortzen badugu,pentsatuko dugu zertan erabili.Eraikinak urte dezente ditu jada,eta noizbait dirua inbertitu be-harko dugu horretan. Ea horreta-rako bezainbeste eskuratzen du-gun, baina helburu nagusia ha-sieran aipatu dizudana da: batxi-lergorako ikasgelak egitea.G Azkenekoz 1999an antolatu ze-

nuten Araba Euskaraz. Hamabosturte igaro dira ordutik.E Lehenengoa 1994an egin ge-nuen, eta bost urte geroago hu-rrengoa, 1999an. 2014ra arte itxa-ron behar izan dugu hurrengoaegiteko. Ea aurreko biak bezainarrakastatsua den.G Nolako garrantzia du herriaren-

tzat eta ikastolarentzat horrelakofesta bat antolatzeak?E Ilusioz beteta gaude. Huts egi-teko beldurra dugu, baina horifesta bat antolatzen duten guztieigertatzen zaie. Biharkoa ez da As-sa ikastolaren festa edo ArabaEuskaraz-ena. Biharkoa euskaraberena dela sentitzen duten guz-tien festa da, zerbait propioa, bi-zia, egunerokoa.

Araba osoko jendea etortzeagustatuko litzaiguke, Gipuzkoa-koa, Bizkaikoa... Lagun handiakditugu han, gauza txikiak eginezAssa ikastolari babes izugarriaeman dion jendea. Kukuxumusu,esaterako, musu truk aritzen dagurekin. Araba Euskaraz antola-tuko genuela jakin zutenean, dei-tu eta logotipoa egiten laguntze-ko prest zeudela esan ziguten.Eneko Atxa, berriz, Michelin iza-rrak jaso aurretik gurekin egonzen jardunaldi gastronomiko ba-tzuetan, eta bi pertsonarentzakobazkari bat eta sinatutako man-tal bat oparitu dizkigu, zozkatze-ko. Baskonia, Alaves, Athletic,Ana Urrutia... Ez dut inor ahaztunahi; Euskal Herri osotik izan du-gu babesa. Harro gaude horretaz.G Babes horrek indar handia

emango zizuen garairik zailenetan.E Hasieratik banatu genuen la-na hainbat batzordetan: bilerakegin genituen, eta dena zehaztu

Adela Txabarri«Assa ikastolara etortzeasentimendu kontua da,euskararekiko maitasuna»

JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS

genuen. Batzorde asko geroagohasi ziren lanean, urri aldera. Bai-na materialaren batzordea, adibi-dez, oso goiz hasi zen lanean. Ne-katu gabe aritu dira, eta, heinhandi batean, Araba Euskaraz-en motorra izan dira. Ikuskizu-nen batzordeak ere lan handiaegin du, ekitaldi ugari antolatubaititu urte osoan: kontzertuak,ikuskizunak, bertso-dastatzeak...Gogotik lan egin dugu, baina ilu-sioz blai, eta hori guztia bihar na-barituko duzue. Akituta amaitu-ko dugu, baina uste dut etortzenzaretenok aho zapore gozoarekinbukatuko duzuela. Nahi duen oroedonoiz itzul daiteke. Assa guz-tien ikastola da, eta etorri nahiduten guztientzat ateak irekitaedukiko ditugu beti.G Zer nabarmenduko zenuke

biharko egitarautik?E Aurreko urteetan gurekinegon direnek ikusiko dute ibilbi-

dea antzekoa dela. Bost guneizango ditugu. Ibilbidea ikastola-tik abiatuko da; herrian barrenaegingo du gorako bidea, eta han-dik, mahasti artean, Ebro ibaia-ren ertzera iritsiko da, Poveda gu-neraino. Ardogintzari lotutakoherria garenez, keinua egin nahiizan diogu ibilbidean, eta gunebakoitzak mahats mota baten ize-na edukiko du. Nahiko ibilbideluzea da, sei kilometro inguru-koa, baina oso atsegina, eta pai-saia ederren artean egindakoa.

Adin eta gustu guztientzakoegitaraua prestatu dugu. Gazte-en artean harrera beroa dutentaldeak daude: Arkada Social, ZeEsatek, Kometa... Helduagoen-tzako musika ere izango dugu,Beirarekin, Mikel Urdangarine-kin eta Zea Maysekin. Bertsola-riak, Irrien Lagunak... Etortzendenak festa ederra izango du.Bestetik, gogorarazi nahi dut

aparkalekuak Fuenmayorrenegongo direla, herritik ehunmetro eskasera, eta gomendaga-rria dela AP-68 errepidetik etor-tzea.G Zein mezu helaraziko zenieke

bihar Lapuebla de Labarcara joate-ko asmoa dutenei? E Etortzeko, gu ezagutzeko. Egiada Araba Euskaraz urtero egitendela, baina egia da, era berean,Arabako Errioxa bisitatzeko lekuaproposa dela beti. Guk besoakirekita itxarongo diegu. Assaikastola zentro berezia da, bene-tan. Berezia, bihotzarekin lan egi-ten dugulako, barruan sentitzendugulako egiten dugun lana. Etaetortzen ez badira, ezingo dizkie-gu helarazi mezu horiek guztiak.Ez dugu nahi jendea bihar baka-rrik etortzea; ezagut gaitzatelanahi dutenean, gu kolaborazioeta parte hartze proposamen oroentzuteko prest baikaude.

«Atzera begiratzenbadugu, euskarak jauzi izugarria egin duArabako Errioxan»

«Sakabanaketa gurearazo nagusietakoa da;garraioa da gure piztia beltza»

«Assa ikastola bereziada, bihotzarekin lanegiten baitugu; barruansentitzen dugu»

08 Araba EuskarazElkarrizketaberria • 2014ko ekainaren 14a, larunbata

Elkarrizketa Araba Euskaraz 092014ko ekainaren 14a, larunbata •berria

Adela Txabarri ikastolako lehendakariak azaldu du «akituta»amaituko dutela urte osoko «lan gogorraren» ondoren, baina,era berean, uste du bihar Araba Euskaraz-era doazen guztiek«aho zapore gozoarekin» amaituko dutela; itxaropen hori du.

Pertsona baikorra da Adela Txa-barri Assa ikastolako lehendaka-ria (Lapuebla de Labarca, Araba,1967), nahiz eta ezin duen ezkuta-tu azken uneko urduritasuna. Ilu-sioa nabari zaio biharko jaiari bu-ruz hitz egiten duenean. ArabakoErrioxako euskararen egoerariburuz mintzo denean ere, itxaro-pentsu ageri da.G Zer moduz azken prestaketa la-

nekin? E Oso ondo, egia esan. Urtebetedaramagu lanean, eta prestake-tak primeran doaz; baina animoanahi baino epelago dugu, eta, egu-na iritsi ahala, gero eta urduriagogaude. Urduriago, baina ilusiozbeterik.G Sentimendu nahasketa.E Sentipen arraroa da, min mo-duko bat urdailaren ahoan, bai-na, modu berean, zirrara modukobat. Ni, adibidez, amets asko egi-ten ari naiz azkenaldian. Eran-tzukizunaren zama nabari dugu:dena perfektua izatea nahi dugu,eta guztia ez dago gure esku, egu-raldia, kasurako. Arlo pertsona-lean, nik ez dakit euskaraz, be-randuegi iritsi baitzitzaidan ikas-tolen sorrera. Gustatuko litzaida-ke noizbait jendeari euskaraz egi-tea. Ez dakit horretarako gaiizango naizen sekula, baina nire-tzat berezia da nire seme-alabekeuskaraz egitea.G Hitz egidazu ikastolari buruz.

Arabako Errioxan batxilergoa eus-karaz eskaintzen duzuen bakarrakzarete.E Hori da. Eskualdeko ikastolabat gara. Lau lurraldetako hau-rrak iristen zaizkigu gure hez-kuntza komunitatera. Noski,Arabako Errioxako ikasleak ditu-gu, baina Nafarroatik, Errioxatik(Espainia) eta Miranda Ebro in-

gurutik ere (Burgos, Espainia)etortzen dira gugana. 0 eta 2 urteartean has daitezke gurekin, eta,gogo eta ahalegin nahikoa jarrizgero, batxilergoa amaitu arteegon daitezke.G Hori da zuen bereizgarrietako

bat, periferian zaudetela, mugan.Hain justu, ideia hori hartu duzueMugan bizi, bizi leloa hautatzean.E Leku guztietan egoten dirazailtasunak, baina gu mugangaude, eremu ez euskaldun bate-an. Lapuebla de Labarcako hain-bat gurasoren ahaleginarenga-tik, sentimenduagatik eta biho-

tzagatik ireki genuen ikastola.Proiektu gisa hasi zenak aurrerajarraitu du, eta, gaur egun, Ara-bako Errioxan euskaraz egitenda. Bide luzea dugu aurretik. Ka-litatezko eta euskarazko hezkun-tza nahi dutenentzako babesa dagurea.G Orain dela ia berrogei urteko izer-

dia emaitzak ematen hasi da.E Hala da. Irakasle gehienakikasle ohiak izan ziren bere ga-raian. Araba Euskaraz osoa ikas-le ohien kolaborazioari esker egin

dugu. Ikasle ohiek egin dute bide-oklipa, abestia, Erronka... Atzerabegiratzen badugu, euskarak jau-zi kualitatibo eta kuantitatiboizugarria egin du Arabako Errio-xan.G Familia bat zarete; komunitate

izaera bizi-bizia duzue.E Bai, nola ez. Landa guneetanbizi-kalitate ona dugu, baina ba-ditugu hainbat gabezia. Nik zortehandia dut, Lapueblakoa naizela-ko. Baina gure ikasleetako askokkilometro mordoa egin behar du-te ikastolara etortzeko. Esfortzuhandia egin behar dute. Assaikastolara etortzea sentimendukontua da askotan, euskarareki-ko maitasuna.G Familia horiek egin behar duten

esfortzua, egin beharreko kilome-troak al dira zuen oztopo nagusia?E Zalantzarik gabe, sakabana-keta gure arazo nagusietako batda. Arabako Errioxa osoan, 11.000bat biztanle gara, eta oso sakaba-natuta bizi gara. Gehitu horrihainbat ikasle beste toki batzue-tatik datozela. Euskaraz ikastekoesfortzua handia da; garraioa dagure piztia beltza, hori ahal dengutxien nabari dadin saiatzen ga-ren arren.G Arabako Errioxako euskararen

egoeraz hitz egiten duzunean, nahi-ko baikor mintzo zara.E Euskaldun zaharren lehen be-launaldia izango dugu aurki. Nikitxaropen handia dut. Ikasleohiek seme-alabak izan dituzte,eta asko gure eskualdean bizi di-ra oraindik. Gure ikastolak txi-kiak dira, familiakoak, eta arras-toa uzten dute. Horregatik, pen-tsatzen dut Arabako Errioxan bi-zitzen geratzen diren pertsonahoriek ikastolak aukeratuko di-tuztela seme-alabentzat. Kon-

fiantza handia dut horretan. Hau-rrak ikastolan daudenean, ez dirakonturatzen euskaraz bizi nahiizate horretaz. Baina seme-ala-ben hezkuntza nolakoa izangoden aukeratu behar dutenean go-goratuko dira gure ikastoletan ja-sotzen duten sentimendu horre-taz.G Araba Euskaraz-era itzulita, zer-

tarako erabiliko duzue bihar jasota-ko dirua?E Zorionez, gero eta ikasle gehia-go ditugu batxilergoan, eta ikas-tetxea txiki geratzen hasi da. Gu-re helburu nagusia eraikin horre-tan ikasgela berriak egitea da.Horretarako erabiliko dugu di-rua. Gehiago lortzen badugu,pentsatuko dugu zertan erabili.Eraikinak urte dezente ditu jada,eta noizbait dirua inbertitu be-harko dugu horretan. Ea horreta-rako bezainbeste eskuratzen du-gun, baina helburu nagusia ha-sieran aipatu dizudana da: batxi-lergorako ikasgelak egitea.G Azkenekoz 1999an antolatu ze-

nuten Araba Euskaraz. Hamabosturte igaro dira ordutik.E Lehenengoa 1994an egin ge-nuen, eta bost urte geroago hu-rrengoa, 1999an. 2014ra arte itxa-ron behar izan dugu hurrengoaegiteko. Ea aurreko biak bezainarrakastatsua den.G Nolako garrantzia du herriaren-

tzat eta ikastolarentzat horrelakofesta bat antolatzeak?E Ilusioz beteta gaude. Huts egi-teko beldurra dugu, baina horifesta bat antolatzen duten guztieigertatzen zaie. Biharkoa ez da As-sa ikastolaren festa edo ArabaEuskaraz-ena. Biharkoa euskaraberena dela sentitzen duten guz-tien festa da, zerbait propioa, bi-zia, egunerokoa.

Araba osoko jendea etortzeagustatuko litzaiguke, Gipuzkoa-koa, Bizkaikoa... Lagun handiakditugu han, gauza txikiak eginezAssa ikastolari babes izugarriaeman dion jendea. Kukuxumusu,esaterako, musu truk aritzen dagurekin. Araba Euskaraz antola-tuko genuela jakin zutenean, dei-tu eta logotipoa egiten laguntze-ko prest zeudela esan ziguten.Eneko Atxa, berriz, Michelin iza-rrak jaso aurretik gurekin egonzen jardunaldi gastronomiko ba-tzuetan, eta bi pertsonarentzakobazkari bat eta sinatutako man-tal bat oparitu dizkigu, zozkatze-ko. Baskonia, Alaves, Athletic,Ana Urrutia... Ez dut inor ahaztunahi; Euskal Herri osotik izan du-gu babesa. Harro gaude horretaz.G Babes horrek indar handia

emango zizuen garairik zailenetan.E Hasieratik banatu genuen la-na hainbat batzordetan: bilerakegin genituen, eta dena zehaztu

Adela Txabarri«Assa ikastolara etortzeasentimendu kontua da,euskararekiko maitasuna»

JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS

genuen. Batzorde asko geroagohasi ziren lanean, urri aldera. Bai-na materialaren batzordea, adibi-dez, oso goiz hasi zen lanean. Ne-katu gabe aritu dira, eta, heinhandi batean, Araba Euskaraz-en motorra izan dira. Ikuskizu-nen batzordeak ere lan handiaegin du, ekitaldi ugari antolatubaititu urte osoan: kontzertuak,ikuskizunak, bertso-dastatzeak...Gogotik lan egin dugu, baina ilu-sioz blai, eta hori guztia bihar na-barituko duzue. Akituta amaitu-ko dugu, baina uste dut etortzenzaretenok aho zapore gozoarekinbukatuko duzuela. Nahi duen oroedonoiz itzul daiteke. Assa guz-tien ikastola da, eta etorri nahiduten guztientzat ateak irekitaedukiko ditugu beti.G Zer nabarmenduko zenuke

biharko egitarautik?E Aurreko urteetan gurekinegon direnek ikusiko dute ibilbi-

dea antzekoa dela. Bost guneizango ditugu. Ibilbidea ikastola-tik abiatuko da; herrian barrenaegingo du gorako bidea, eta han-dik, mahasti artean, Ebro ibaia-ren ertzera iritsiko da, Poveda gu-neraino. Ardogintzari lotutakoherria garenez, keinua egin nahiizan diogu ibilbidean, eta gunebakoitzak mahats mota baten ize-na edukiko du. Nahiko ibilbideluzea da, sei kilometro inguru-koa, baina oso atsegina, eta pai-saia ederren artean egindakoa.

Adin eta gustu guztientzakoegitaraua prestatu dugu. Gazte-en artean harrera beroa dutentaldeak daude: Arkada Social, ZeEsatek, Kometa... Helduagoen-tzako musika ere izango dugu,Beirarekin, Mikel Urdangarine-kin eta Zea Maysekin. Bertsola-riak, Irrien Lagunak... Etortzendenak festa ederra izango du.Bestetik, gogorarazi nahi dut

aparkalekuak Fuenmayorrenegongo direla, herritik ehunmetro eskasera, eta gomendaga-rria dela AP-68 errepidetik etor-tzea.G Zein mezu helaraziko zenieke

bihar Lapuebla de Labarcara joate-ko asmoa dutenei? E Etortzeko, gu ezagutzeko. Egiada Araba Euskaraz urtero egitendela, baina egia da, era berean,Arabako Errioxa bisitatzeko lekuaproposa dela beti. Guk besoakirekita itxarongo diegu. Assaikastola zentro berezia da, bene-tan. Berezia, bihotzarekin lan egi-ten dugulako, barruan sentitzendugulako egiten dugun lana. Etaetortzen ez badira, ezingo dizkie-gu helarazi mezu horiek guztiak.Ez dugu nahi jendea bihar baka-rrik etortzea; ezagut gaitzatelanahi dutenean, gu kolaborazioeta parte hartze proposamen oroentzuteko prest baikaude.

«Atzera begiratzenbadugu, euskarak jauzi izugarria egin duArabako Errioxan»

«Sakabanaketa gurearazo nagusietakoa da;garraioa da gure piztia beltza»

«Assa ikastola bereziada, bihotzarekin lanegiten baitugu; barruansentitzen dugu»

10 Araba EuskarazUrteko errepasoaberria • 2014ko ekainaren 14a, larunbata

Araba Euskaraz ez da bihar hasiko.Assa ikastolarentzat duela urtebetehasi zen, eta ordutik gogor lan egindute; seiehun lagun inguru aritu dira.

Araba Euskaraz 2014,ekainak 15. Assaikastolakoek egute-gian aspaldi marka-tu zuten gorriz

biharko eguna, milaka euskaltza-le Lapuebla de Labarcara joatekodeialdia. Baina ikastolen jaia an-tolatzeko lana ez da egun baka-rrera mugatzen. Assakoek urte-bete luze daramate prestaketa la-netan, eta hori guztia burutzekoeguna da biharkoa.

Amurrioko Aresketa ikastola-ren lekukoa hartu, eta gutxirahasi ziren lanean. Hainbatbatzordetan banatu, eta irailaldera ekin zieten lehen presta-ketei. Auzolanean aritu diraordutik: ikasleek, irakasleek,ikasle ohiek, ikastolarekin lotu-ra zuzenik ez duten lapuebla-rrek... Guztiek jarri dute harrikoskorra. Orotara, seiehun per-tsona inguru aritu dira bolunta-rio moduan.

Askotariko betebeharrak

eduki dituzte urte osoan: egita-raua lotu, ibilbidea erabaki, ikas-tola apaindu, mezua zabaldu,atariko ekitaldiak antolatu...Kulturak garrantzi handia izandu azken horretan. Denetik egonda: bertso saioak, kontzertuaketa antzerkia, esaterako. ArabaEuskaraz-en aitzakiarekin,Assak kultur eskaintza oparoaosatu du Arabako Errioxan. Ber-tsolari ezagunenetako askokparte hartu dute: Amets Arza-llusek, Maialen Lujanbiok, IgorElortzak, Andoni Egañak, UnaiIturriagak...

Musikak ere eduki du lekua.Rock kontzertua antolatu zutenLapueblan, eta EH Sukarrak jozuen. Baina ez hori bakarrik,kontzertu bira akustikoa eginzuten, hainbat tabernatan etalokaletan; ikasle eta ikasle ohiakigo ziren oholtza gainera. Ham-let antzezlana ere eman zuten.

Bestelakoak ere antolatudituzte. Bastidan, esaterako, olio

dastaketa egin zuten. Ikastolakolagunen bazkaria ere egin zuten,ikastolarekin harremanen batdutenentzat antolatua. Bestetik,Koldo Zubizarretak Karakoru-metik bizikletan egindako

bidaiaren diaporamak, abestia-ren bideoklipa, Txoritxoa Mun-duan egitasmoa, pertsona eza-gunekin egindako bideoak,Nestor Basterretxea eskultorea-ri elkarrizketa eta abar ere izan

dira. Lapuebla de Labarcan etaArabako Errioxan bizi-bizi egonda Araba Euskaraz, azken hila-beteetako lanari esker.

Urte osoko lan hori burutzeabesterik ez da gelditzen orain.

Urtebeteko lana burutzeraIkastolaren kanpoaldean horma irudi bat margotu dute, Araba Euskaraz-en leloarekin. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESS

Bertso-dastaketak, abestiaren grabazioa... Askotariko ekitaldiak Araba Euskaraz sustatzeko. ASSA IKASTOLA

Ikastola apaindu eta hainbat pankarta egin dituzte, ingurua girotzeko. ASSA IKASTOLA

Zatoz Lapuebla de Labarcan

ospatuko den ARABA

EUSKARAZ JAIra!

Ekainak 15

EROSKI ArabaEuskarazekin

www.eroski.es

Ohiko laguntzailea

OSKER

I ArOSK

abaI Ar

Eus

azarkEus

ekin

a

Z

abarcanapuebla de LatozZ

Ekainak 15

aaRS

ZEUSKARAARABA

ospatuko denabarcanapuebla de L

Z

ospatuko denabarcan

AIra!SJ

AIra!ZEUSKARA

Z

.erwww

oski.es.er

Ohik

ailetzo lagunOhik

a

12 Araba EuskarazArabako herri arteko esku pilota txapelketaberria • 2014ko ekainaren 14a, larunbata

Arabako herri arteko esku pilota txapelketako finalajokatuko dute bihar Lapuebla de Labarcako pilotalekuan,Araba Euskaraz-en egitarauaren barruan. Aiaraldeko bi talde dira finalistak: Amurrio eta Artziniega.

Arabako pilotazaleenbilgune bihurtukoda bihar Lapuebla deLabarca. Aurrekobederatzi urteetan

bezala, herri arteko pilota txapel-ketako finala Araba Euskaraz-eko egitarauan sartu dute. Herri-ko pilotalekuan jokatuko dute fi-nalistek, 10:00etatik aurrera.

Aiaraldeko bi talde nabarmen-du dira aurtengo txapelketan.Amurrio eta Artziniega nagusi-tasunez sailkatu dira, finalerdie-tan Gasteizko eta Zigoitiko talde-ak aise menderatuta. Herrimugakideak dira biak; bata bes-tetik hamabost kilometro eska-sera daude, eta bi taldeek harre-man estua dute. Giro ona

ziurtatuta dago, autobusak anto-latu baitituzte finala ikusi etaAraba Euskaraz-ez gozatzeko.

2005ean hasitako ohiturarijarraipena eman diote antola-tzaileek. Arrakasta handia edukidu ekimenak, eta urtero zalezgainezka egoten da pilotalekua.Lapueblako kasuan, gainera, bitaldeetako zaleak joango dira,

eta frontoia herriaren erdigune-an kokatuta dago, ibilbidekoguneetako batean. Ondorioz,oraingoan ere pilotalekua lepobetetzea espero dute.

Finalistak ezagunak dira, egu-nero elkarrekin entrenatzen bai-tira. Bihar, baina, ondoan jokatubeharrean elkarren aurka lehia-tuko dira. Pilotari gehienakamurrioarrak dira, eta bitxiabada ere, aurten herriko taldea-rekin ari direnetako batzuekArtziniegaren elastikoarekinjokatu zuten iaz.

Biak ala biak dira talde sendo-ak, eta final zirraragarria espero

dute. Faborito bat nabarmentze-kotan, Amurriok izan dezakeabantaila; izan ere, sailkapenfasean 2-1 irabazi zion Artzinie-gari, eta nahiko erraz gailenduzen kadete eta gazte mailetakopartidetan. Azken horretan duabantaila nagusiena; izan ere,Arregi eta Landaluze bigarrenurtekoak dira, eta Artziniegakobikotea kadete batek eta lehenurteko batek osatzen dute. Adinhorretan asko nabaritzen daurte bat edo biko aldea, baiindar, bai eskarmentu aldetikere.

Gakoa, kadete mailanNolanahi ere, finaletan «edozergauza» gerta daitekeela oharta-razi du Dioni Dorronsoro Amu-rrioko arduradunak: «Normalkibaino estuago egoten da jendea;eskuak ez du gozatzen, eta han-kak dardaraka hasten dira».Haren iritziz, «nor lasaiago egon,hark irabaziko du». Urduritasu-na, batez ere, gazteenek nabaridezakete. Izan ere, kadete maila-ko lau pilotariek lehenengo aldizjokatuko dute herri arteko fina-la. Partida hasierak ere erabaki-garriak izango dira, atzetik eki-ten dionak are eta artegatuagojokatzen baitu.

Dorronsorok lehia «oso pare-katua» aurreratu du. Haren abu-ruz, gakoa kadete mailako parti-dan egongo da. Izan ere,Amurriok irabaziz gero eskuraedukiko luke txapelketa. Artzi-niega gailenduz gero, ordea, pre-sio osoa azken norgehiagokanlegoke. Sailkapen fasean 22-19irabazi zuen Artziniegako biko-teak. Kadeteen lehia maila han-dikoa izango da, Ruiz eta BellidoArabako txapeldunak baitira.Bihar, baina, elkarren aurkajokatuko dute.

Iazko porrota ahaztu nahi duAmurriok. Finalera sailkatuziren, eta Araba Euskaraz Amu-rrioko Aresketa ikastolak anto-latzen zuenez, etxean jokatuzuten kanporaketa erabakiga-rria. Herritarren babesa edukiarren, 2-1 galdu zuten Zigoitia-ren aurka, eta kolpe latza jaso.Zuiako kuadrillako taldea finala-ren atarian geratu da oraingoan.Sailkatze fasean lehenengo gera-tu arren, Artziniegaren aurkajoaneko eta itzuliko lehiak galduzituzten. Kadete eta gazte maila-ko bikoteak gaizki samar arituziren, eta alde handiarekin galduzuten.

Biharkoak badu bigarrensaria. Irabazten duenak EuskalHerriko herri arteko txapelketa-ko finala jokatuko du, Hego Eus-kal Herriko beste hiru lurraldee-tako irabazleen aurka.

Finala, festa barruanAmurriok eta Zigoitiak jokatu zuten iazko finala; aurten ere finalean ariko da Aiaraldeko taldea, Artziniegaren aurka. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS

Aresketa ikastola Araba Euskaraz 132014ko ekainaren 14a, larunbata •berria

Urtebete igaro da AmurriokoAresketa ikastolak Araba Euskarazjaia antolatu zuenetik. Egun borobilaizan zen: aurreikuspen oro gainditueta helburuak bete zituzten.

Oso egun berezia izanzen: egundoko giroaegon zen, gauzakondo egin genituen,eta ondo atera ziren.

Sentipen horrekin geratu ginen».Iazko Arabaz Euskaraz-en ingu-ruan oroitzapen politak besterikez du Aitor Garate AmurriokoAresketa ikastolako zuzenda-riak. Aurreikuspen oro gainditu-ta, arrakastatsua izan zen iraganurtean Arabako ikastolen jaia.Jendez lepo bete ziren bazter guz-tiak, eguraldi paregabearen la-guntzarekin, eta euskara nagusiizan zen egun osoan.

Urtebete igaro da ordutik, etaAresketak Assa ikastolari emanzion lekukoa eta Araba Euska-raz antolatzeko aukera eta ardu-ra. Baina Amurrion ez duteoraindik iazkoa ahaztu. Herritaraskok parte hartu zuten; laneskerga egin zuten ikastolarenalde, eta horrelakoetan arrastoaez da berehalakoan desagertzen.«Lan handia egin zuten guztiek.Berriro sortu zen zerbait bere-zia, eta horri eutsi egin diogu»,azaldu du Garatek.

Badaki denborarekin senti-mendu hori hoztuz joango dela«hurrengo Araba Euskaraz anto-latu arte», baina laguntza emanzuten guztientzat esker hitzakditu, ezinbestekoa izan baitzenhaien babesa. Ikastolak ereeskertu zuen laguntza hori, etalan egin zuten guztientzako baz-kari bat egin zuten, aurreko egu-netako kirioak eta zalantzakparrilan erretzeko.

Irtenbidearen bila«Helburuak bete zituen» Areske-tak, baina, ikastolen aldeko jaiaamaituta, lan egiteko garaia iri-tsi zitzaien. Masifikazio eta lekuarazoak ditu ikastolak, eta bestebi gela eraiki beharra zuten.«Nahi baino beranduago» izanbazen ere, altxatu dituzte gelahoriek, eta ikasturtean klaseakeman dituzte han. Garatek azal-du duenez, arazoak izan zituztenkontzertazioarekin, eta uztailerdira arte ez zuten izanburuhauste horiek konpontze-

rik. Azkenean, espero zuten beza-la, bi gimnasioetako batean erai-ki dituzte bi gela horiek, eta HaurHezkuntzako ikaslerik txikienekjasotzen dituzte klaseak han.Kendutako gimnasio hori jolas-toki estalira mugitu dute, etamartxan izan da ikasturte osoan.«Berokuntza sistema sartzeafalta zaigu soilik; ea aurten jar-tzen dugun».

Horrekin, baina, ez da kon-pondu Areskesta ikastolak duenarazo nagusia. 2004ko elurteakHaur Hezkuntzako eraikinarensabaia goitik behera bota zuene-tik, ikasle guztiek elkarrekinikasten dute. Behin-behinekoirtenbidea zena hamar urte luza-tu da. Laurehun ikasle inguru-rentzat prestatutako ikastetxe-an 550 inguruk ikasten dute.

Pilaketa arazo horri, gainera,ikastetxera iristeko arazoakgehitu behar zaizkio. Ikastolaherriaren kanpoaldean dago, etainguru horretan institutua etaudal haur eskola daude. Bideestu batetik iristen da hara, etaez dago autoak aparkatzeko lekuaskorik. Puntako orduetan —batez ere euria egiten duene-an— arazoak sortzen dituhorrek. Noski, Lehen eta Biga-rren Hezkuntzako ikasleek oinezjoateko aukera dute, baina txi-kienen kasuan ez da hain erraza,urruti ez bada ere, herriarenkanpoan baitago eraikina.

Aresketak nahiko lukeenirtenbidea Haur Hezkuntzabeste eraikin batera mugitzeada, duela hamar urte zegoenmoduan. Baina, horretarako,dirua eta laguntza behar dute.Bakarrik egitekotan, «ahaleginekonomiko ikaragarria» ekarri-ko luke, eta, gaur egun, Areske-tak ez du gaitasunik horrelakoinbertsio batean sartzeko. Uda-lak eraikin publikoren bat laga-tzea litzateke beste aukera, etahorretarako negoziatzen aridira, baina luze jo dezaketehartu-emanek, eta, bitartean,unean uneko egoerara moldatuizan da Aresketa. Badaezpadaere, gordea dute iaztik soberageratu zen dirua.

Mihi-kiliak mantendu dira

Haur Hezkuntzatik Bigarren Hezkuntzarako ikasleak hartzen ditu egungo eraikinak. KIXKUR

14 Araba EuskarazEgitarauaberria • 2014ko ekainaren 14a, larunbata

Bost gunetan banatuta, familiako kide guztiek gozatzeko modukoegitaraua prestatu du Assa ikastolak.

Arabako Errioxakobereizgarri nagusiada ardoa. Mahastizbeteta daude eskual-deko herrietako lu-

rrak, eta bertoko upategietanmundu osoan ezaguna den ardoaegiten dute. Lapuebla de Labarkaardoaren lurraldearen bihotzeandago, eta Araba Euskaraz-ekoibilbidea ardoaren lurretatik iga-roko da, landa eta herri inguruatartekatuz.

Mahastiek presentzia handiaizango dute bihar, ez soilik ibilbi-dean zehar ikusi ahalko direnek,antolakuntzak ere keinua eginnahi izan baitio lurraldeko pro-duktuari, gune bakoitza mahatsmota batekin izendatuz. Hala,herria Biura gunea izango da;Assa ikastola, Mazuelo gunea;Gaztegunea, Tempranillo gunea;Pobeda 1, Garnatxa gunea; etaPobeda 2, Graziano gunea.

Mahatsekin ardoa ez ezik,muztioa ere egiten da, eta ikasto-len aldeko jaian ere adin guztie-tarako egitaraua prestatu duteAssa ikastolako arduradunek.Denetarako eta denentzakotokia egongo da: musika, bertso-

lariak, haurrentzako ikuskizu-nak, dantzariak... 1999ko jairakoaukeratu zuten ibilbidearekinantz handia du aurtengoak.Arrakastatsua izan zen ordukohartan.

Herria eta ikastola izango diralehen protagonistak. Mazuelogunean hasierako ekitaldi insti-tuzionala egingo dute, 10:00etan,jaiaren arduradunek eta erakun-deetako ordezkariek. Ordu bere-an helduko diote Arabako ikas-toletako ikasleek Erronkarenlehenengo probari. Euskal jolaseta jokoak izango dituzte zaingune horretan, eta lehen giltzaketa banderaxka eskuratu ahalkodituzte.

Herri arteko pilota txapelketa-ko finala herriko pilotalekuanizango da. Urtero legez, ArabakoPilota Federazioak eta ArabaEuskaraz-ek finala euskararenaldeko jaia antolatzen duenherrian egitea erabaki dute.Amurrio eta Artziniega arikodira nor baino nor txapela janz-teko lehian.

Ekitaldi ofiziala amaitu ondo-ren, familiako txikienen irriekhartuko dute ikastolako gunea,

Ardoarenlurretan

Bost gunetan banatu dituzte aurtengo ekitaldiak; tartean haurrentzako gunea dago. RAUL BOGAJO / ARGAZKI PRESS

egun osorako festa izango baitu-te. Irrien Lagunak ere bertanizango dira. 10:30ean puzgarriaketa txokoak irekiko dituzte, etalehenengo ikuskizunaz gozatze-ko aukera izango dute haurrek:Tomaxen abenturak. Jarraianlaguntza txakurrekin tailerrakegingo dituzte. Eguerditik aurre-ra, Arrantzara dantzan, Irrienjokoetan eta Ane eta Piratekinparrandan aritzeko aukera edu-kiko dute umeek. 18:00etanAkerbeltzen emanaldia egongoda.

Musika izango da gainontzekoguneetako protagonista nagu-sia. Tempranillo gunean berezi-ki gazteentzako taldeak aritukodira: 11:30etik 19:00etara. Anaba-sa taldea izango da oholtzaraigotzen lehenengoa. Metal doi-

nuetatik punk-rockera egingodu jauzi berehala, Arkada Socia-len kontzertuarekin.

Ondoren, aurtengo ArabaEuskaraz-eko abestia konposatuduen Kometa taldeak joko du.Vianarren emanaldiaren ostean,flashmob-a egingo dute, Erron-karen azken proba gisa. 15:30eanigoko da taula gainera Ze esatekska taldea, eta Oihan Vegarekinamaituko dira Gazteguneko kon-tzertuak.

Doinu lasaiagoei egingo diete

lekua Garnatxa gunean. JonMartin bertsolariaren Beira tal-deak eta Mikel Urdangarinbakarlariak joko dute goizean,hurrenez hurren. Zea Maysekdoinu gogorragoak eskainikoditu bazkalostean (14:30) etaondoren The Potes, Malenkoniaeta Dirty Brothers ariko dira.

Pobedako bigarren guneankultur ekitaldiak izango diranagusi. 11:30ean eskualdeko dan-tza taldeak arituko dira, eta,jarraian, Arabako bertsolariak.13:30ean Azken Tantta egongoda, eta geroago Sustantzieroakabesbatza eta Txalamako txala-partariak. Ibilbide osoan elek-trotxarangak, trikitilariak etatxarangak ibiliko dira giroa alai-tzeko.

AP-68tik joateko aholkuaEuskal Herriko hainbat herrieta ikastoletatik autobusakantolatu dituzte Lapueblara joa-teko. Autoz joateko asmoa dute-nentzako oharra egin dute: lite-keena da Eltziegotik datorrenerrepidean pilaketak sortzea,mantentze lanetan ari baitira.Horregatik, antolakuntzak AP-68 errepidea hartzeko gomenda-tu du. Aholku horrek ez die era-giten Lizarra aldetik doazeneuskaltzaleei, bai, ordea, Bizkai-tik eta Arabako zenbait lekuta-tik joateko asmoa dutenei.

Bestetik, gainontzeko ikasto-len aldeko festetan bezala, Eus-kaltelek Ikastolak aplikazioaeskuragarri jarriko du. Berrita-sunekin, gainera: Ikas Bira ata-laren bitartez jendea zirkuituosoa egitera bultzatu nahi baitu-te. Ibilbidean zehar banatutaegongo diren QR kodeak eskane-atuta, iPad bat irabazteko auke-ra izango dute partaideek.

Mota guztietako ekitaldien

soinuztapena

Domingo Beltran 36, 5. BTel./Faxa: 945 22 69 77

01012 GASTEIZ

TXALAPARTA, S.L.

Mota guztietako ekitaldien

soinuztapena

txala@txala.euskalnet.net

EgitarauaBiura gunea

Herriap10:00. Erronkaren hasiera.p10:00. Arabako herri artekoesku pilota txapelketako finala.p15:00. Herri bazkaria.

Mazuelo guneaIkastolap10:00. Hasierako ekitaldia.p10:30. Puzgarrien eta txoko-en gunearen irekiera. Tomaxenabenturak: Mendizaleak ikus-kizuna.p12:00. Laguntza txakurrekintailerrak.p13:00. Arrantzara dantzanp14:30. Irrien Jokoak.

p15:45. Ane eta Piratekin pa-rranda.p18:00. Akerbeltz.

Tempranillo gunea

Gazte guneap11:30. Anabasa.p12:30. Arkada Social.p14:00. Kometa.p15:00. Mugan bizi, bizi flash-mob-a eta Erronkaren sari ba-naketa.p15:30. Ze Esatek!.p17:30. Oihan Vega DJa.

Garnatxa gunea

Pobeda 1p11:30. Beira.

p12:45. Mikel Urdangarin.p14:30. Zea Mays.p16:30. The Potes, Malenko-nia eta Dirty Brothers.

Graziano guneaPobeda 2p11:30. Arabako Errioxakodantza taldeak.p12:30. Arabako bertsolariak.p13:30. Azken tantta.p15:00. Sustantzieroak.p16:30. Txalamako.

Ibilbidean zeharTtek elektrotxaranga, trikitila-riak, txarangak, txistulariak,txalapartariak, gaiteroak...

Bost gunetan banatudute ibilbidea; bakoitzamahats mota batekinizendatu dute

1999an egin zutenibilbidearekin antzhandia du aurtengoak;arrakastatsua izan zen

Egitaraua Araba Euskaraz 152014ko ekainaren 14a, larunbata •berria

16 Araba EuskarazTxoritxoa munduanberria • 2014ko ekainaren 14a, larunbata

Arabako ikastolen aldeko jaiari babesa emateko,logotipoko txoria soinean zutela atera dituzte argazkiakhainbat pertsonak, munduan zehar egindako bidaietan.

Mundua zuelamuga bakar, alde-rik alde aritu daurte osoan ArabaEuskaraz-eko txo-

ritxoa. Atsedenik hartu gabe, lauhaizeetara hedatu du bihar egin-go dutela Arabako ikastolenaldeko jaia Lapuebla de Labar-can. Mapan zehaztu du ArabakoErrioxako herria, esfortzu neka-ezinean. Ezagutu ditu mundukotxokorik ederrenak, eta galdu da

Euskal Herriko bazter maitatue-tan.

Amurriok Lapueblari lekukoaeman eta gutxira hasi zuenhegaldia txoritxoak. Ordutik,teknologia berrien laguntzare-kin, sakelakoarekin argazkiakatera eta euskaltzale guztiekinkonpartitu ditu. Araba Euska-raz jaiaren arduradunek 40argazkitik gora bildu dituzte.

Azken hamabi hilabeteetanEuskal Herrian egin diren eki-

taldi nagusietan eduki du pre-sentzia logotipoko hegazti txi-kiak. Hala, Amets Arzallus,Maialen Lujanbio eta EuskalHerriko Bertsolari Txapelketakogainontzeko sei finalisten ber-tsoak entzun zituen.

Futbolzalea ere bada txori-txoa, eta gozatu egin du SanMamesen Athleticen partidetan.Mendizorrotzan ere izan da,baina Alavesek sufriarazi egindu. Dena den, zaleek Araba Eus-

karaz-i emandako babesarenlekuko izan da, norgehiagoketanikastolen jaiaren aldeko pankar-tak erakutsi zituztelako.

Durangoko Azokan hainbatmusikarirekin eta idazlerekin ar-gazkiak atera zituen; tartean,Toti Martinez de Lezea idazle gas-teiztarrarekin, eta bihar joko du-ten Zea Mays eta Ze Esatek talde-koekin. Behobia-Donostia laster-ketan parte hartu zuen. Hainbatpertsona ezagunek atera zituz-ten argazkiak txoriarekin: Mai-der Undak, Zuhaitz Gurrutxa-gak, Mikel Goñik, Goenkale tele-saileko lantaldeak...

Euskal Herria txiki geratuzitzaionean, munduan barrena

bidaiatzea erabaki zuen. Oporre-tara joandako hainbat euskal-tzalek argazkiak atera zituztenaurtengo Araba Euskaraz-ekoelastikoa soinean zutela, edobandera zabalduta.

Urtebete honetan Afrikaraino,Asiaraino eta Amerikaraino iri-tsi da txoritxoa. Cabo Verdekohondartzetan atseden hartuondoren, masai tribukoek ArabaEuskaraz-en berri izan dute.Thailandian elefante gaineanibili, eta Nepaleko tontor garaie-taraino ailegatu da. Tokiorabidaiatu du, eta tokiotar bateksoinean jantzi du elastikoa,Iraultzaren plaza ezagutu duKuban... Txoritxoa, munduan.

Euskara, munduan heganArgazki mordoa bidali du jendeak Araba Euskaraz-i babesa agertzeko. ASSA IKASTOLA