Abecedario en Zapoteco de San Pablo Yaganiza nak xa noolð Yizeekaß. 7 fok Ze æhopð fok choßa...

25
¿Anombißo letrki? ¿Conoces estas letras? Abecedario en Zapoteco de San Pablo Yaganiza

Transcript of Abecedario en Zapoteco de San Pablo Yaganiza nak xa noolð Yizeekaß. 7 fok Ze æhopð fok choßa...

¿Anombißo letrki?

¿Conoces estas letras?

Abecedario en

Zapoteco de San Pablo Yaganiza

¿Anombißo letrki?

¿Conoces estas letras?

Abecedario en

Zapoteco de San Pablo Yaganiza

Tercera edición (versión electrónica)

Publicado por el Instituto Lingüístico de Verano, A.C.

Apartado postal 22067 14000 Tlalpan, D.F., México

Tel. 5573-2024 2012

Primera edición 2003 .5C Segunda edición 2007 .5C Tercera edición 2012 (versión electrónica)

Abecedario ¿Conoces estas letras?

Zapoteco de San Pablo Yaganiza (zad)

Colaboradores: Olimpia Álvarez F., Lisania Felipe S., Samuel Gómez P. Rebecca Long C. y Pedro Méndez S.

Asesora lingüística: Rebecca Long C.

© 2012 por el Instituto Lingüístico de Verano, A.C. Derechos reservados conforme a la ley.

Esta obra puede reproducirse para fines no lucrativos.

http://www.sil.org/mexico/zapoteca/yaganiza/L211-Alfabeto-zad-htm

3

A a za Yogß yiz chazgakeß za.

gaß Äe zoayaa yeti äoo gaßni. zaa Äe sia zaani wweyßchon.

byiâ

bet

beä

bkweß bloll

B b bechj Chkoäj bechj ngoli. beâß Chlab beâßki.

biyaj Chipayicho biyaji yiæhjchonaß.

4

choäb Xochi choä byiâdoßni.

chen Chal xbeneßnaß chen.

chaweß Chaweß to yeäß.

Ch ch

Ch ch

æhexß baser Ziåchga æhexß baseraß.

æhjezß Noaß æhjezii xiiâbkaß.

æhopð Noåee æhop pes.

Æh æh

5

D d dobß Billelidß to dobß didß.

doaß Chal doaßni nop. dex Chwakweß lilleßnaß dexki.

E e be Äe xochi nak bedoßni.

bcheß eß Ba xen nak bcheß eßni.

chee nis Kochno chæhintek chee nisaß.

6

yeäß Äe sia yeäß.

bibß Bæhin beâß golkaß bibß lwaa yaaxtil.

baxigß Chao baxigaa äaadoßkaß.

ß

Ð ð

sibð Dii zan yaa sibð zoa ni.

shkwaslð Shkwaslð de bißdoßni.

noolð Ki nak xa noolð Yizeekaß.

7

fok Ze æhopð fok choßa lilleßnaß.

faldangw Chyaa beâßki ganaß chak faldangwaß.

beoß febrer Äe chze beß beoß febreraß.

F f

La letra f se usa solamente en palabras tomadas del español.

xetß Chgooshaoßcho yetaß äoo xetii.

yellß Bißni lliachgabß yellß.

bishß Äe sia bishß yesh.

ß

8

I i wi Äe chbia winaß laßo linnaß.

yiß Chaäßâiâ yißni.

zii Ziichga nak gush xoaßni.

G g gax Dii zan gaxaß beteß äoo niskwannaß.

go zapj Äe sia go zapjaß goneßn yinßdoß.

gooâ lia Gooâ lianaß nakb ka xisdoß.

9

kodrin Äe chak kodrinkaß laßo banaß.

kollee Chwazj kollß beeni nisaß.

kush yiåß Chda kush yiåii lyiåaa.

K k

J j jalaweß Chbell jalaweßni daa choon llennaß. jsiw Äe chæhincho jsiw äoo yeäß waokaß.

jed xkakß Ba zan jeddoß wdishj jed xkakii.

10

L l loxeß Llia lox beeni. laanß Ba wdibeß laanee.

lapß Beâß byokaß chzoagakeß lapß.

Ä ä äagß Dii xen nak äagßki.

äozb Xochichga llia äoz bani.

äeyb Chlliasheshß äey bekwii.

11

Ll ll llod Llodkaß chaogakb ba ziw.

llen Chdob yagaß llen katß shgopaßn.

llil Lo llilaß chåoagakeß yetaß.

mech Mech xen chzakß to gooâ. mrax Ziåchga mraxaß.

mashin Äe ndan chon mashinkaß.

M m

12

N n nagueß Nyidj nagueß.

naßcho Shi xben naßcho llia.

nis Chlalj nisaß.

 â âiße Besj âißenaß daa chdeß lo beâjaß.

xben toâ Chdaß xben toâkaß äee yookaß. xoaß biâ Chazeß xoaß biânaß.

13

O o

bso Daß bsoki äee yooni.

btoß Btoßni chdab äyiåaa.

yoo Yooni nakwan dex.

P p

pat Chbayi pataß shoob äoo nisaß.

peskwint Äoo blejaß chon lill peskwintaß.

panel Ntobeß paneli yix yelaß.

14

S s

sed Chze sedaß shæhin yookaß. set Setaß chbian yitaß.

spwel Llia spwelaß âißa tezkaß.

R r

rmech Beâß bi shaoß cheejeß rmech.

rsab Llia bäoä rsabi yeshß.

riwß Choä riwaa lillntoßnaß waäkaß.

15

T t trushß Trushß doßni cheejb yejaß.

takee Xoa bnez äoo takßcho.

tez Chosyaa tezaß katß ba cheeniß.

Sh sh

shor Chao shori xoaßnaß.

shomar Äe sllaa shomari.

shib Lliachga lox shibi.

16

W w

washß Chao weßxibaß washßkaß. weßxib Chleßicho weßxibaß tnez.

wbizß Chsill xban wbizii.

U u

guullß Yoll guullß äoo lab beeni.

gush Tapa rob xoaßnaß yoo to gush. kush Ba pint nak kushi.

17

X x

xilß Chak xilii gakan lechß.

xa bagopß Chak xa bagopii goneßn begoz.

xid Xochidoß nak xiddoßni.

Å å

åogßb Lliachga åogß xidaß.

åilb Äe chllilj åil palomi.

åagßbß Chla åagß bißni.

18

yapj Baä yapjkaß llian yeshß.

yej Xochi nak yejdoßni.

yit Baä yitkaß nakan dii xen.

Y y

Z z

za yaa Chaweß niskwan za yaa.

zwiaß Choneß zwiaßnaß shikwlat.

zod Äe toâ zodi.

19

Bwia dibujki naß wbe dillß dii nyej wen naß bzejan.

dob dobß

dob'

yeä yeäß

äeyb äeyeb

ga gaß

noolð noole

20

llor shor

llod shod

wallß washß

mallin mashin

llen shen

21

xid åid

kush yixß kush yiåß

baxigß baåigß

xogßb åogßb

xilß åilß

22

llomar shomar

llil shil

trullß trushß

llib shib

gull gush

23

bagopß armadillo

baxigß conchuela de frijol

bcheß hormiga

be mariposa

bechj guajolote

beâß persona, gente

beoß luna

bibß jaboncillo

bishß chapulín

biyaj peine

bso adobe

btoß codorníz

chaweß él come

chee nis cántaro para agua

chen sangre

æhexß baser panal de abeja

æhjezß tlacuache

choäb el animal canta

æhopð dos

dex teja

doaß maguey

dobß pluma

faldangw fandango

febrer febrero

fok foco

gaß cesta

gax ajo

gooâ lia insecto palo

go zapj camote de chayote

gush costal

guullß pus

jalaweß su ojo

jed xkakß gallina clueca

jsiw cebolla

kodrin chicharra

kollee su espalda

kush marrano

kush yiåß jabalí

äagß hoja

laanß pantalón

lapß sombrero

äeyb sus dientes

loxeß su barba äozb sus cuernos

llen humo

llil comal

llod zopilote

mashin chango

mech dinero

mrax naranja

¿Aba chakoß yogß dillßki?

24

åagßbß su mejilla

xben toâ araña zancuda (u

otra parecida)

xetß jicalpestle

xid gato

xilß borrego

åilb sus alas

xoaß biâ maíz para sembrar

åogßb sus garras

yapj chayote

yej flor

yeäß plátano

yellß grano (cutáneo)

yiß fuego, lumbre

yit calabaza

yoo casa

za frijol

zaa elote

za yaa ejote

zii pesado

zod falda

zwiaß cacao

naßcho nuestras manos

nagueß su oreja

nis agua

âiße su pie

noolð mujer

panel panela, piloncillo

pat pato

peskwint tepescuintle

riwß grillo

rmed medicina

rsab recino

sed telaraña

set guía

sibð alto

spwel espuela

shib chivo

shkwaslð de lado

shomar cobija

shor ratoncito

takee su mano

tez gallo

trushß chuparrosa

washß lagartija

wbizß víbora de cascabel

weßxib correcaminos

wi guayaba

xa bagopß caparazón de

armadillo