รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการ...

รายงานฉบบสมบรณ

โครงการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” : กรณศกษาประชาชนอาย 15 ปขนไปใน 12 จงหวดทวทกภมภาคของประเทศ

(สญญาเลขท 60-AC-0015)

โดย

ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ

ไดรบทนสนบสนนโดย ศนยวจยปญหาสรา

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

ตลาคม 2560

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) i

บทสรปผบรหาร

โครงการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” เปนการวจยเชงส ารวจ โดยมประชากรเปาหมายคอประชาชนอาย 15 ปขนไป ประยกตใชการสมแบบผสมผสานจากพนท 12 จงหวดทวทกภมภาคของประเทศ มงส ารวจความคดเหนตอการงดดมเครองดมแอลกอฮอลและการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา รวมถงศกษาพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล ด าเนนการในชวงระหวางวนท 1 กนยายน ถง 31 ตลาคม พ.ศ. 2560 จ านวนตวอยางทงสน 3,983 ตวอยาง ประเดนส าคญทพบสรปไดดงน

การรบรตอสอประชาสมพนธและความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ตวอยางรอยละ 86 (คาประมาณการ 45.553 ลานคน) พบเหน/ รบรถงสอประชาสมพนธ “งดเหลา

เขาพรรษาป 2560” ซงเปนสดสวนทสงทสดในรอบ 8 ป (2553 – 2560) เพมขนจากปทแลวถงรอยละ 11.2 โดยชองทางส าคญยงเปนโทรทศนเชนทผานมา ท าใหโฆษณาโทรทศนชด “พกตบ พกยก” ในครงนเขาถงประชาชนไดอยางกวางขวาง ซงสวนใหญกเหนตรงกนวาการดมเครองดมแอลกอฮอลมผลเสยตออวยวะตบ และกวารอยละ 80 เหนวาสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” สรางความตระหนกในการ ลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอลได แตมขอสงเกตวาความตระหนกจะลดลงเมอมอายมากขน

ส าหรบการตดตามผลการเขารวมกจกรรมรณรงคงดเหลาเขาพรรษา เฉพาะในกลมนกดมปจจบน พบวาปน (2560) มผเขารวมรอยละ 20.7 เพมขนจากปทผานมา (2559) รอยละ 6 แตทนาพจารณาคอ มเพยงรอยละ 16.7 เทานนทไดรวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา ซงการลงนาม/ ปฏญาณตนมผลตอการลด ละ เลก การดมในชวงเขาพรรษาคอนขางชดเจน

ดานความคดเหนตอการณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” พบวากวารอยละ 90 เหนดวยวาการรณรงคใหงดเหลาในชวงเขาพรรษาจะชวยใหประเทศไทยลดปรมาณการดมและจ านวนคนทดมลงได

พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวง 12 เดอนทผานมา พบเพยงรอยละ 9 เทานนทเคยไดรบเครองดมแอลกอฮอลเปนของขวญ

และสงเกตไดวาในชวงระหวางพรรษา การดมในงานตางๆ ทกงาน ลดลงจากชวงกอนเขาพรรษาอยางชดเจน ตวอยางรอยละ 39.6 (คาประมาณการ 20.996 ลานคน) ดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงหลงออก

พรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน หรอเรยกวาเปนนกดมปจจบน (Current Drinker) นบเปนตวเลขสงสดในรอบ 5 ป (2556 – 2560) โดยเพมขนจากปทผานมา (2559) ถงรอยละ 5.3 และสงเกตไดวาเพศหญงมแนวโนมดมเพมขนกวา 2.2 ลานคนเมอเทยบกบปทผานมา อยางไรกด พบวาสดสวนของนกดมเยาวชนอาย 15-19 ป ลดลงจากปทผานมาเกอบ 3 แสนคน ขณะทผดมทอาย 20 ปขนไปมสดสวนเพมขนในทกกลมอาย

ประเดนส าคญอนๆ ทพบไดแก ผดมจะดมกบเพอนมากทสด นยมดมเบยร และสราส/ สราแดง เกอบ 2 ใน 3 ดมอยางนอยเดอนละครง กวาครงเคยคดทจะเลกดมตลอดชวต โดยมคาใชจายในการดมแตละครงรวมทเกยวของทกอยางเฉลยอยท 336 บาท

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) ii

พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา รอยละ 37.9 (คาประมาณการ 7.959 ลานคน) งดตลอดเทศกาลเขาพรรษา ขณะทรอยละ 32.5

(คาประมาณการ 6.830 ลานคน) ดมไมตางจากเดม สวนกลมทงดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา) มรอยละ 15.1 (คาประมาณการ 3.171 ลานคน) และกลมทไมงดแตลดการดมลง มรอยละ 14.5 (คาประมาณการ 3.036 ลานคน) เมอเปรยบเทยบตงแตป 2546 – 2560 พบวาภาพรวมยงไมแสดงทศทางแนวโนมทชดเจน แตสงเกตไดวาตงแตป 2547 เปนตนมา สดสวนของผทดมไมตางจากเดมลดลงอยางชดเจน ส าหรบผลในปปจจบนเมอเปรยบเทยบกบปทแลว (2559) พบวามแนวโนมดขน คอกลมทงดตลอดเทศกาลเขาพรรษามสดสวนเพมขนรอยละ 5.7 ขณะทกลมทดมไมตางจากเดมลดลงรอยละ 0.3

กลมทลด ละ เลก ดมในชวงเขาพรรษา สวนใหญระบวาท าใหสขภาพรางกายดขน และมกวาครงทประหยดคาใชจายได เฉลยรายละ 1,844 บาท ประมาณการจ านวนเงนโดยรวมทประเทศประหยดได 1.1 หมนลานบาท ซงลดลงจากปทแลว 2 พนลานบาท ในกลมนรอยละ 18.8 ตงใจจะเลกไปเลย โดยเฉพาะกลมทงดไดตลอดพรรษา มความตงใจจะเลกสงกวากลมอนๆ อยางชดเจน ส าหรบเขาพรรษาปหนา สวนใหญกวารอยละ 90 ตงใจจะลด ละ เลกเชนเดม และมกวาครงตงใจจะงดตลอดเทศกาลเขาพรรษา ขอเสนอแนะ

1. การจดกจกรรมหรออเวนท (Ground War) ยงสรางการรบรตอการรณรงคไดนอย อาจเพราะยงมไมมาก ซงการจดกจกรรมจะเขาถงกลมเปาหมายทตองการไดโดยตรง และมอทธพลสงกวาการประชาสมพนธผานสอ (Air War) จงควรขยายการท ากจกรรมใหมากขน

2. ยงคนมอายมากขน ผลการรณรงคในการสรางความตระหนกตอการลด ละ เลกจะยงลดลง อาจเปนขอจ ากดตอการลด “นกดมหนาเกา” การรณรงค (ซงยงควรเปนมตดานสขภาพ) ควรเนนมากขนทจะสอสารตรงไปยงกลมทดมมานาน ดมประจ า หรอดมหนก

3. แคมเปญ “พกตบ” เปนมตดานสขภาพทใชรณรงค นบวาเปนการสอสารทเขาใจงายตรงประเดน เพราะคนสวนใหญตางเขาใจดวาการดมมผลเสยตอตบ จงควรน าเสนอในประเดนดงกลาวตอไป และอาจเสรมมตดานเศรษฐกจเขาไปดวย ทงเศรษฐกจครวเรอน และเศรษฐกจของประเทศ

4. โทรทศนเปนสอทเขาถงประชาชนไดมากทสด จงยงควรใชเปนชองทางหลกในการรณรงคตอไป และควรใชประโยชนจากสอ Social Network ใหมากขน เพราะมอทธผลสงตอการสรางกระแสสงคม

5. การลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลาเขาพรรษา มผลตอการลด ละ เลก การดมอยางชดเจน จงควรสงเสรมใหมการจดกจกรรมนมากขน ครอบคลมพนทวงกวางขน โดยอาศยกลไกของเครอขายเปนส าคญ

6. จากทพบวานกดมปจจบนมสดสวนเพมขนสงทสดในรอบ 5 ป จงควรมการทบทวนในเชงนโยบาย หรอมาตรการ โดยกลมเปาหมายควรครอบคลมทงเยาวชนทมโอกาสเขามาเปน “นกดมหนาใหม” และกลมผใหญทเปน “นกดมหนาเกา” อกทงควรเฝาระวงการดมของผหญงทมแนวโนมดมเพมขน

7. เหตผลส าคญทท าใหผดมไมสามารถงดเหลาตลอดพรรษาได คอ มคนชวนดม ขดไมได ชอบเทยวสงสรรค และตองไปงานเลยง สอดคลองกบทพบวามการดมกนมากในงานรนเรง งานมงคล จงเปนประเดนทควรน าไปพจารณาในการรณรงคตอไป

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) iii

ค าน า โครงการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” : กรณศกษาประชาชนอาย 15 ปขนไป

ใน 12 จงหวดทวทกภมภาคของประเทศ เปนโครงการวจยภายใตความรวมมอระหวางศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) และศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) โดยไดรบการสนบสนนจากส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) การประเมนผลดงกลาวนจดขนอยางตอเนองเปนประจ าทกป เพอตดตามพฤตกรรมการดมของคนไทย และประเมนผลการรณรงคงดเหลาเขาพรรษาภายใตแคมเปญตางๆ ในแตละป ส าหรบปนใชแคมเปญ “พกตบ พกยก” ซงเปนการรณรงคในมตเชงสขภาพ ซงชวงเวลาการเกบรวบรวมขอมลยงคงเปนชวงกอนออกพรรษาประมาณ 2 สปดาหเชนเดยวกบการด าเนนงานในปทผานมา

รายงานฉบบน เปนการน าเสนอตารางแสดงผลการส ารวจ การพรรณาผล พรอมกบอภปรายผล โดยจ าแนกออกเปนสวนตางๆ ตามวตถประสงคของการวจย คณะผวจยหวงเปนอยางยงวาขอมลทไดจะเปนประโยชนทงในเชงวชาการ คอการสะสมและตอยอดองคความรดานปญหาสราในประเทศไทย และเปนประโยชนในเชงปฏบต คอสามารถน าไปใชพฒนาแนวทางการรณรงค และการก าหนดมาตรการตางๆ เพอขบเคลอนใหเกดการลด ละ เลก เครองดมแอลกอฮอลตอไป

ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) ขอขอบคณศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) และเครอขายองคกรงดเหลา (สคล.) ส าหรบความรวมมอทางวชาการ ขอบคณส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ส าหรบการสนบสนนทนการวจย และขอบคณผตอบแบบสอบถามทกทานทไดเสยสละเวลาอนมคารวมใหขอมลและแสดงความคดเหน คณะผวจยขอขอบคณอยางสงมา ณ ทน

คณะผวจย ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB)

ตลาคม 2560

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) iv

สารบญ

หนา บทสรปผบรหาร i ค าน า iii สารบญ iv สารบญตาราง v สารบญแผนภาพ ix บทท 1 บทน า 1

ทมาของโครงการ 1 วตถประสงคในการวจย 2 แนวคดการประเมนผล และขอบเขตเนอหา 2

บทท 2 ระเบยบวธวจย 4 ระเบยบวธวจย 4 ประชากรเปาหมาย 4 ขนาดตวอยาง 4 การสมตวอยาง 5 สตรการประมาณการ 7 การเกบรวบรวมขอมล 13 เครองมอวด 14 การควบคมคณภาพ 14 ระยะเวลาด าเนนโครงการ 14

บทท 3 ผลการส ารวจ 15 สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 15 สวนท 2 การรบรตอสอประชาสมพนธและความคดเหนตอการรณรงค

“งดเหลาเขาพรรษา” 18

สวนท 3 พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล 29 สวนท 4 พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา 37 บทท 4 บทสรป และอภปรายผล 49 บทสรป 49 อภปรายผล 54 ขอเสนอแนะ 58 บรรณานกรม 60 ภาคผนวก 62 ภาคผนวก ก แบบสอบถาม 63 ภาคผนวก ข ภาพประกอบการสมภาษณ 67

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) v

สารบญตาราง

ตาราง หนา 1 แสดงจ านวนกลมเปาหมายประชากรอาย 15 ปขนไป จ าแนกตามภมภาค 4 2 แสดงจ านวนตวอยาง (Sample Size) การปรบคาผลกระทบจากการวจย และอตราความรวมมอ

Determine Sample Size 5

3 แสดงการค านวณขนาดตวอยาง (Sample Size) จ าแนกภมภาค 5 4 แสดงผลการสมตวอยางจงหวด สดสวนและจ านวนตวอยาง จ าแนกรายจงหวด 13 5 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามเพศ 16 6 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามอาย 16 7 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามสถานภาพสมรส 16 8 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามการศกษาชนสงสด 17 9 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามศาสนาทนบถอ 17 10 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามอาชพ 17 11 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามรายไดสวนบคคลเฉลยตอเดอน 18 12 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามพนทพกอาศย 18 13 แสดงคาประมาณการและรอยละของผทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ

“งดเหลาเขาพรรษาป 2560” 18

14 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบชองทางทเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” ป 2560 (เฉพาะตวอยางทเคยเหน/ รบรสอประชาสมพนธ งดเหลาเขาพรรษา” ป 2560 และเลอกไดมากกวา 1 ขอ)

20

15 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบชองทางทเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” จ าแนกตามภมภาค (เฉพาะตวอยางทเคยเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” โดยพจารณา 3 อนดบแรก)

21

16 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยเหนโฆษณาทางโทรทศนชด “พกตบ พกยก” (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ทางโทรทศน)

22

17 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” มผลท าใหเกดความตระหนกในการ ลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอล (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”)

23

18 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยบอกตอ หรอสอสารดวยวธอน เชน สงคมออนไลน (Social Network) ชกชวนคนรอบขางงดเหลาเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560)

24

19 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบมการจดกจกรรมงดเหลาเขาพรรษาในพนทพกอาศย เชน เดนรณรงค กจกรรมเทเหลา ลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา

26

20 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการรวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลาเขาพรรษา 26

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) vi

สารบญตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 21 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความเหนดวยวาการรณรงคใหงดเหลาในชวงเขาพรรษา 3

เดอน จะชวยใหประเทศไทยลดปรมาณการดมและจ านวนคนทดมเครองดมแอลกอฮอลลงได 27

22 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความคดเหนตอการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา ในปตอๆ ไป 28 23 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความคดเหน/ ขอเสนอแนะตอการรณรงคงดเหลา

เขาพรรษา 28

24 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบผลเสยตออวยวะตบของผทดมเครองดมแอลกอฮอล 29 25 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยไดรบของขวญเปนเครองดมแอลกอฮอล

ในชวง 12 เดอนทผานมา 29

26 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยดมเครองดมแอลกอฮอลในงาน ในชวง 12 เดอน ทผานมา

30

27 แสดงคาประมาณการและรอยละของผทดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน

31

28 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบคนทดมเครองดมแอลกอฮอลดวยบอยทสด (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

33

29 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบประเภทเครองดมแอลกอฮอลทดม (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และเลอกไดมากกวา 1 ขอ)

33

30 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความถในการดมเครองดมแอลกอฮอล (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

34

31 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยคดทจะเลกดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดชวต (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

34

32 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบคาใชจายในการดมแตละครง (รวมมกเซอร กบแกลม ทป มาลย หรออนๆ) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

35

33 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเขาพรรษาเมอปทแลว (2559) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

37

34 แสดงคาประมาณการและรอยละของผงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

37

35 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดเทศกาลเขาพรรษา ทระบสาเหตทท าใหงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษา ป 2560 และเลอกไดมากกวา 1 ขอ)

40

36 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดเทศกาลเขาพรรษา ทระบเหตผลส าคญทสดทท าใหงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษา ปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

40

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) vii


ตาราง หนา 37 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดเทศกาลเขาพรรษา

ทระบความตงใจจะงดตอไป (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

41

38 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลเปนบางชวง ในชวงเขาพรรษา ทระบระยะเวลาทกลบมาดมระหวางพรรษา หลงเขาพรรษามาแลว (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

41

39 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลเปนบางชวง ในชวงเขาพรรษา ทระบระยะเวลาโดยรวมตลอดเขาพรรษาปนทงดดมได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

42

40 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลเปนบางชวง ในชวงเขาพรรษา ทระบสาเหตทไมสามารถงดตลอดพรรษาได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และเลอกไดมากกวา 1 ขอ)

42

41 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลเปนบางชวง ในชวงเขาพรรษา ทระบเหตผลส าคญทสดทท าใหไมสามารถงดตลอดพรรษาได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

42

42 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลแตลดการดมลง ในชวงเขาพรรษา ทระบสดสวนการดมทลดลงเมอเทยบกบกอนชวงเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

43

43 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลแตลดการดมลง ในชวงเขาพรรษา ทระบความถในการดม เปรยบเทยบในชวงเขาพรรษากบชวงกอนเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

43

44 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลแตลดการดมลง ในชวงเขาพรรษา ทระบสาเหตทไมสามารถงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอน เขาพรรษาป 2560 และเลอกไดมากกวา 1 ขอ)

44

45 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลแตลดการดมลง ในชวงเขาพรรษา ทระบเหตผลส าคญทสดทท าใหไมสามารถงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษา ปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

44

46 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลและไมลดปรมาณการดม ในชวงเขาพรรษา ทระบสาเหตทไมสามารถงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาป 2560 และเลอกไดมากกวา 1 ขอ)

45

47 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลและไมลดปรมาณการดม ในชวงเขาพรรษา ทระบเหตผลส าคญทสดทท าใหไมงดเหลาเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

45

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) viii


ตาราง หนา 48 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบผลของการงดดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา

(เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และการมลด ละ เลกในชวงเขาพรรษาปน โดยทเลอกไดมากกวา 1 ขอ)

46

49 แสดงคาประมาณการและรอยละของผทประหยดเงนไดจากการลด ละ เลกเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเขาพรรษาทผานมา (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาป 2560 และสามารถประหยดเงนจากการดมเครองดมแอลกอฮอลไดในชวงเขาพรรษาป 2560)

46

50 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความตงใจจะงดดมเครองดมแอลกอฮอล หลงจากออกพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และการมลด ละ เลกในชวงเขาพรรษาปน)

47

51 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความตงใจจะงด/ ลดการดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเขาพรรษาปหนา (2561) (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาป 2560 และการมลด ละ เลกในชวงเขาพรรษาปน)

48

52 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเขารวมกจกรรมรณรงคงดเหลาเขาพรรษา เปรยบเทยบป 2559 กบป 2560 (เฉพาะตวอยางทเปนนกดมปจจบน)

55

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) ix

สารบญแผนภาพ

แผนภาพ หนา

1 แสดงผงการสมตวอยางและการประมาณการ 12 2 แสดงคารอยละการพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”

จ าแนกตามภมภาค 19

3 แสดงคารอยละการเคยเหนโฆษณาทางโทรทศนชด “พกตบ พกยก” (เฉพาะตวอยางทเคย พบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ทางโทรทศน)

22

4 แสดงคารอยละความคดเหนตอสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” วามผลท าใหเกด ความตระหนกในการ ลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอล จ าแนกตามการดมเครองดมแอลกอฮอล เพศ และชวงอาย (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”)

24

5 แสดงคารอยละการเคยบอกตอ หรอสอสารดวยวธอน เชน สงคมออนไลน (Social Network) ชกชวนคนรอบขางงดเหลาเขาพรรษา จ าแนกตามการดมเครองดมแอลกอฮอล เพศ และชวงอาย (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน /รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”)

25

6 แสดงคาประมาณการจ านวนผทดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน (หนวย: ลานคน) และรอยละของความชก จ าแนกตามเพศ ชวงอาย และภมภาค

32

7 แสดงคาเฉลยรายจายในการดมเครองดมแอลกอฮอลแตละครง จ าแนกตามเพศ พนท และระดบรายได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน) (หนวย: บาท)

36

8 แสดงคาประมาณการจ านวนผงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน) (หนวย: ลานคน)

38

9 แสดงคาประมาณการจ านวนผงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) (หนวย: ลานคน) และรอยละของแตละกลมพฤตกรรม จ าแนกตามภมภาค (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

39

10 แสดงคาประมาณการความตงใจจะงดดม หลงจากออกพรรษา จ าแนกตามพฤตกรรมการงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และการมลด ละ เลกในชวงเขาพรรษาปน) (หนวย: ลานคน)

47

11 แสดงคารอยละการพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” เปรยบเทยบระหวางป 2546 - 2560

54

12 แสดงคารอยละการงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) จ าแนกตามการลงนาม/ ปฏญาณตน

55

13 แสดงคารอยละนกดมปจจบน (Current Drinker) เปรยบเทยบระหวางป 2556 - 2560 56 14 แสดงคารอยละของพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเทศกาลเขาพรรษา

เปรยบเทยบระหวางป 2546 - 2560 57

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) รวมกบ ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) 1

บทท 1 บทน า

ทมาของโครงการ

เครองดมแอลกอฮอล เปนปจจยเสยงส าคญน ามาซงการเสยชวต ความพการ การบาดเจบ และโรคภยตางๆ มากมาย นบเปนปญหาในระดบสากล (World Health Organization, 2014) ซงประเทศไทยกเปนอกประเทศหนงทมสถานการณปญหารนแรง โดยมมากกวาคาเฉลยนานาชาตถง 2 เทา (ทกษพล ธรรมรงส และคณะ, ผแปล, 2555) ตามทพบวา คนไทยวยผใหญประมาณ 1 ใน 3 ดมเครองดมแอลกอฮอล (ส านกงานสถตแหงชาต, 2557) เปนสดสวนทสงเปนอนดบ 3 ในเอเชย รองจากเกาหลใต และญปน และเปนอนดบ 75 ของโลก (ณฐ ธารพานช, 2557, หนา 171) ปรมาณการดมมแนวโนมสงขนเฉลยรอยละ 2.8 ตอป (ศนยวจยปญหาสรา, 2556, หนา 16) โดยเฉพาะนกดมเยาวชนมสดสวนเพมขนอยางชดเจน (นพพล วทยวรพงศ, 2557, หนา 323) ท าใหสงคมไทยมนกดมหนาใหมซงสวนใหญเปนเดกและเยาวชนเพมขนอยางตอเนอง ประมาณปละ 2.5 แสนคน (ส านกงานคณะกรรมการควบคมเครองดมแอลกอฮอล, 2557, หนา 27)

การดมทเพมขน สอดคลองกบทพบวาในชวงทศวรรษทผานมา ตลาดเครองดมแอลกอฮอลในประเทศไทยมอตราการเตบโตเพมขน จากการเปดเสรสรา รวมกบการเปดเสรการคา โดยเฉพาะการคาเสรอาเซยน (AFTA) ทท าใหมการน าเขาเครองดมแอลกอฮอลจากตางประเทศเขามามากขน ประกอบกบธรกจเครองดมแอลกอฮอลเองกมกลยทธและการสอสารการตลาดทซบซอนมากขน ในขณะทการควบคมฝงอปทานเครองดมแอลกอฮอลกลบท าไดจ ากด ผานมาตรการทางภาษ และการควบคมการโฆษณาตามพระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ. 2551 ซงเปนการควบคมเพยงบางสวน (ชยพร เซยนพานช, 2557, หนา 174-175)

การบรโภคเครองดมแอลกอฮอล นอกจากจะเปนปจจยเสยงตอสขภาพรางกายแลว ยง สงผลกระทบอยางมากในทางเศรษฐกจ โดยเคยมการวเคราะหวาประเทศไทยสญเสยมลคาทางเศรษฐกจจากเครองดมแอลกอฮอลถงประมาณรอยละ 2 ของ GDP (มนทรตม ถาวรเจรญทรพย และคณะ, 2553, หนา ii) นอกจากน ยงน ามาซงปญหาสงคมตางๆ ทงการทะเลาะเบาะแวง ความรนแรงในครอบครว ความรนแรงในทท างาน การคกคามและลวงละเมดทางเพศ ความสญเสยบนทองถนน ความสญเสยผลตภาพการท างาน และยงน าไปสการเสพสงเสพตดอน (ณฏฐณชา เลอฟลแบรต, 2557)

ดวยความตระหนกตอปญหาดงกลาว ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ส านกงานเครอขายองคกรงดเหลา (สคล.) กระทรวงสาธารณสข และภาคเครอขายทเกยวของ จงไดรวมกนขบเคลอนมาตรการในการจดการเครองดมแอลกอฮอล โดยเฉพาะการรณรงคสาธารณะภายใตโครงการ หรอกจกรรมตางๆ ทจดขน เพอใหประชาชนลด ละ เลก การดมเครองดมแอลกอฮอล ซงโครงการส าคญประการหนงทด าเนนการมาตงแต ป พ.ศ. 2546 กคอ โครงการ “งดเหลาเขาพรรษา” โดยอาศยความเชอทางศาสนาและศลธรรม รวมกบเหตผลในการรณรงคอนๆ ทงดานสขภาพ เศรษฐกจ และสงคม พรอมกบอาศยความรวมมอของภาคเครอขายจากทกภาคสวน ใหมการด าเนนการอยางตอเนองมาจนถงปจจบน (ทกษพล ธรรมรงส, 2553)


เพอตดตามผลการรณรงค รวมถงพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลของคนไทย อนเปนขอมลวชาการทมประโยชนตอกระบวนการนโยบายสาธารณะ รวมถงการรณรงคงดเหลาในโอกาสตอไป ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) ภายใตการสนบสนนของส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ซงเปนหนวยงานวชาการทสนบสนนการสรางองคความรเกยวกบปญหาแอลกอฮอลในประเทศไทย จงจดใหมการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ขนเปนประจ าอยางตอเนองทกป โดยผลการประเมนในป 2559 ทผานมา ปรากฏชดวาการรณรงคมพลงในการสรางความตระหนก หรอส านกในการ ลด ละ เ ลกการดมเครองดมแอลกอฮอลไดเปนอยางมาก โดยเฉพาะกบผทไมดม ซงเปนการปองกนนกดมหนาใหม สวนผทดมอยเดมกพบวามประมาณ 2 ใน 3 หรอรอยละ 67.1 ไดปรบเปลยนพฤตกรรมมางดหรอลดดมเครอง ดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา สงผลดตอตวเองคอ ประหยดคาใชจาย สขภาพกายและสขภาพจตดขน ตลอดจนสงเสรมสมพนธภาพทดในครอบครว สรางความสขในครอบครว และสงผลดตอสวนรวมคอ ประเทศประหยดเงนไดในชวงเขาพรรษาถง 1.3 หมนลานบาท (ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ, 2559)

การรณรงคงดเหลาเขาพรรษา จงนบวามความส าคญยง และการประเมนผลการรณรงคกมความส าคญเชนกน ในฐานะภาพสะทอนการท างาน เพอน าไปสการพฒนาปรบปรงใหดยงขนตอไป อกทงเปนการสะสมและตอยอดองคความรดานปญหาเครองดมแอลกอฮอลในประเทศไทย

วตถประสงคในการวจย

1. เพอส ารวจความคดเหนตอการงดดมเครองดมแอลกอฮอลและการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา 2. เพอศกษาพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล 3. เพอส ารวจประเดนอนๆ ทเกยวของ อาท การดมเครองดมแอลกอฮอลในงานบญประเพณ

การเขารวมกจกรรมทเกยวกบการงดเหลาเขาพรรษา แนวคดการประเมนผล และขอบเขตเนอหา

การประเมนผล “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ในครงน ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ ยงคงยดระเบยบวธและชดค าถามทมโครงสรางหลกตามเดม เพอเปรยบเทยบผลระหวางป อนเปนการตดตามการเปลยนแปลงทเกดขน

ส าหรบโครงสรางหลกของชดค าถาม นอกจากสวนขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามแลว ยงประกอบดวยชดค าถามส าคญ 2 สวนส าคญ ไดแก

1. การรบรสอและความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ขอบเขตเนอหาประกอบดวย การสอบถามถงการเคยเหน/รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” โดยเนนไปทแคมเปญทจดขนในปน (พกตบ) และสอบถามถงชองทางการรบรสอประชาสมพนธ ผลตอความตระหนกหรอส านกในการลดละเลกการดมเครองดมแอลกอฮอลของประชาชน และความคดเหนตอประโยชนของการรณรงคตอการลดปรมาณการดม/ จ านวนคนทดมเครองดมแอลกอฮอล


2. พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล ขอบเขตเนอหาประกอบดวย การดมเครองดมแอลกอฮอลในปจจบน (Current Drinker) ประเภทเครองดมแอลกอฮอลทดม ความถของการดม คาใชจายในการดมแตละครง แตจดเนนส าคญคอ พฤตกรรมทเกยวของกบการดมในชวงเขาพรรษา ซงแบงออกเปน 4 กลม ไดแก กลมทงดตลอดเทศกาล กลมทงดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา) กลมทไมงดแตลดการดมลง และกลมทดมไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา ไมลดทงปรมาณและความถ ทงนแตละกลมจะศกษาถงเหตผลหรอขอมลรายละเอยดอนๆ ประกอบ

3. ประเดนอนๆ ทเกยวของ เปนประเดนท สสส. ก าลงใหความสนใจ หรอก าลงขบเคลอนเพอแกไข อาท การดมเครองดมแอลกอฮอลในงานบญประเพณ การเขารวมกจกรรมทเกยวกบการงดเหลาเขาพรรษา เปนตน


บทท 2 ระเบยบวธวจย

ระเบยบวธวจย

การประเมนผลการรณรงคครงน ด าเนนการตามระเบยบวธว จยเชงปรมาณ (Quantitative Methodology) โดยใชวธการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) ดวยการลงพนทภาคสนามเกบขอมลกบกลมตวอยางทไดจากการสมตามหลกสถต จากนนจงน าขอมลทไดมาวเคราะหประมวลผลตามกรอบวตถประสงคของการวจย ประชากรเปาหมาย

ประชากรเปาหมายในโครงการส ารวจครงนคอ ประชาชนทวไปทมอายตงแ ต 15 ปขนไป อางองฐานขอมลระบบสถตทางการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ป 2559 รวมจ านวน 52,983,814คน ขอมลปรากฏดงตารางท 1

ตารางท 1 แสดงจ านวนกลมเปาหมายประชากรอาย 15 ปขนไป จ าแนกตามภมภาค

ภมภาค จ านวน สดสวน กรงเทพฯ ปรมณฑล 7,608,922 14.36 ภาคกลาง 10,632,484 20.07 ภาคเหนอ 9,677,313 18.26 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 17,842,989 33.68 ภาคใต 7,222,106 13.63

รวมจ านวนทงสน 52,983,814 100.00 ทมา: ระบบสถตทางการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ขอมลป 2559

ขนาดตวอยาง

ขนาดตวอยาง ค านวณจากระดบความเชอมนรอยละ 95 ความคาดเคลอนจากการสมคอ +/- 2 ปรบคาดวยผลกระทบจากการออกแบบวจย (design effect) 1.4 และอตราการตอบ (response rate) 85% รวมจ านวนตวอยาง 3,866 ตวอยาง รายละเอยดตามตารางท 2 และ 3


ตารางท 2 แสดงจ านวนตวอยาง (Sample Size) การปรบคาผลกระทบจากการวจย และอตราความรวมมอ Determine Sample Size

Confidence Level Confidence Interval Sample size 95 +/- 2 2,401

ปรบคาดวยผลกระทบจากการออกแบบวจย Design Effect = 1.4 อตราความรวมมอ Response rate 85

95 +/- 2 3,866 ตารางท 3 แสดงการค านวณขนาดตวอยาง (Sample Size) จ าแนกภมภาค

ภมภาค จ านวนจงหวด สดสวน จ านวนตวอยาง กรงเทพฯ ปรมณฑล 3 14.36 555 ภาคกลาง 2 20.07 776 ภาคเหนอ 2 18.26 706 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 33.68 1,302 ภาคใต 2 13.63 527

รวมจ านวนทงสน 12 100.00 3,866 การสมตวอยาง

การสมตวอยางในการส ารวจครงนประยกตใชการสมแบบผสมผสาน ประกอบดวย 1. ประยกตใชการสมตวอยางแบบแบงชนภมหลายขน (Stratified Multi-stage Sampling) โดยม

กรงเทพมหานคร ปรมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคใต เปนชนภมหลก (Stratum) ในแตละชนภมหลก มระดบขนของการสมตวอยางแตกตางกนไปตามลกษณะการปกครอง

2. การสมเลอกพนทตวอยางแตละชนภม คณะผวจยประยกตใชการสมเชงระบบ (Systematic Sampling) โดยใชคาความถสะสมของจ านวนประชากรเปนฐานในการสม เพอเปดโอกาสใหแตละพนทไดรบการสมเลอกตามน าหนกของจ านวนประชากรในพนท โดยมขนตอนดงรายละเอยด

ขนตอนท 1 จดท าตารางการสมตามโครงสรางของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย พรอมขอมล จ านวนประชากรในแตละพนท ขนตอนท 2 จดเรยงและใหเลขทแตละพนทตามขนาดประชากร โดยเรยงล าดบจากมากไปนอย

เพอใหการสมกระจายไปยงจงหวดทมประชากรขนาดแตกตางกน (ใหญ กลาง และเลก) ขนตอนท 3 หาคาชวงกวางของการสมตวอยาง (sampling interval) คอ โดยท

k = ชวงกวางของการสม N = จ านวนประชากร n = จ านวนพนททตองการ


ขนตอนท 4 เลอกเลขสมตงตน (r) ใหมคาระหวาง 1 กบ k (1 < r < k) ดวยวธการสมอยางงาย (simple random sampling) จากนนสมพนทตวอยางถดไปตามชวงกวางทค านวณได คอหนวยทมหมายเลขตรงกบคา r, r+k, r+2k, ..., r+(n-1)k

ทงนโครงสรางการสมตวอยาง จ าแนกเปน 3 สวนตามลกษณะดานการปกครองดงน กรงเทพมหานคร แบงออกเปน 3 พนทยอย คอ ชนใน ชนกลาง และชนนอก การสมตวอยางขนทหนง คอ สมตวอยางเขตใชวธการตามทระบในขอ 2 และก าหนดสดสวนตวอยาง

ใหสอดคลองกบประชากรทมอาย 15 ปขนไปของพนทนนในกรงเทพมหานคร (Systematic Sampling with Probability Proportional to Size)

การสมตวอยางขนทสอง คอ สมตวอยางแขวง ใชวธการตามทระบในขอ 2 และก าหนดสดสวนตวอยางใหสอดคลองกบประชากรทมอาย 15 ปขนไปของเขตนน (Systematic Sampling with Probability Proportional to Size)

การสมตวอยางขนทสาม คอ สมตวอยางประชาชนทพกอาศยในชมชน โดยก าหนดขนาดตวอยางใหสอดคลองกบคณลกษณะของประชากรเปาหมายตามเพศและชวงอาย ในพนทนนๆ

จงหวดปรมณฑล การสมตวอยางขนทหนง คอ สมตวอยางเทศบาล (ในเขตเทศบาล)/ อ าเภอ (นอกเขตเทศบาล) ใช

วธการตามทระบในขอ 2 โดยมการก าหนดสดสวนตวอยางใหสอดคลองประชากรทมอาย 15 ปขนไป (Systematic Sampling With Probability Proportional to Size) ใน เทศบาล (ในเขตเทศบาล)/ อ าเภอ (นอกเขตเทศบาล) ทสมได

การสมตวอยางขนทสอง คอ สมตวอยางต าบล/ ชมชน ใชวธการตามทระบในขอ 2 และก าหนดสดสวนตวอยางใหสอดคลองกบประชากรทม อาย 15 ปขนไปในเทศบาล (ในเขตเทศบาล)/ อ าเภอ (นอกเขตเทศบาล) ทสมได (Systematic Sampling With Probability Proportional to Size)

การสมตวอยางขนทสาม คอ สมตวอยางประชาชนทพกอาศยในหมบาน/ ชมชน โดยก าหนดขนาดตวอยางใหสอดคลองกบคณลกษณะของประชากรเปาหมายตามเพศและชวงอาย


ภมภาคตางๆ แบงออกเปน 4 ชนภมยอย คอ ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคเหนอ และภาคใต

การสมตวอยางขนทหนง คอ สมตวอยางจงหวด ใชวธการตามทระบในขอ 2 และก าหนดสดสวนตวอยางใหสอดคลองกบกบจ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป (Systematic Sampling With Probability Proportional to Size) ในจงหวดทสมได

การสมตวอยางขนทสอง คอ สมตวอยางเทศบาล (ในเขตเทศบาล)/ อ าเภอ (นอกเขตเทศบาล) ใชวธการตามทระบในขอ 2 และก าหนดสดสวนตวอยางใหสอดคลองกบจ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป (Systematic Sampling With Probability Proportional to Size) ในเทศบาล (ในเขตเทศบาล)/ อ าเภอ (นอกเขตเทศบาล) ทสมได

การสมตวอยางขนทสาม คอ สมตวอยางต าบลใชวธการตามทระบในขอ 2 โดยก าหนดสดสวนตวอยางใหสอดคลองกบประชากรทม อาย 15 ปขนไปในเทศบาล (ในเขตเทศบาล)/ อ าเภอ (นอกเขตเทศบาล) นน (Systematic Sampling With Probability Proportional to Size)

การสมตวอยางขนทส คอ สมตวอยางประชาชนทพกอาศยในหมบาน/ ชมชน โดยก าหนดขนาดตวอยางใหสอดคลองกบคณลกษณะของประชากรเปาหมายตามเพศและชวงอาย

สตรการประมาณการ

สวนท 1 ส าหรบสตราตมท 2 - 5 (ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง และภาคใต)

สตรการประมาณคายอดรวม จากการเลอกตวอยาง 3 ขน

1.

rm rkmM

k

M

j

I

i

rkjmi

rkjm

rkjm

rkjmrkmrkmrm

rm yn

N

PMPMY

1 1 1

)(*1111

'

rmY = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 3 ขน ของลกษณะทตองการศกษา Y ของประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ในภาคท r

I

i

rkjmiy1

= คาลกษณะทตองการศกษา y ทแจงนบได ของประชากรทมอาย 15 ปขนไป (i)

โควตาตามเพศและอาย ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) อ าเภอตวอยางท j จงหวดตวอยางท k และภาคท r


rkjmn = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทสมไดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของอ าเภอตวอยางท j จงหวดตวอยางท k และภาคท r

rkjmN = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของอ าเภอตวอยางท j จงหวดตวอยางท k และภาคท r

rkmN = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ในจงหวดตวอยางท k และภาคท r

rmN = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ในภาคท r

rkjmP = คาความนาจะเปนทประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงในเขตเทศบาล (m=1) และนอกเขต เทศบาล (m=2) ในอ าเภอตวอยางท j จะถกเลอกจากประชากรทมอาย 15 ปขนไป

ในจงหวดตวอยางท k และภาคท r = rkm

rkjm

N

N

rkmP = คาความนาจะเปนทประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงในเขตเทศบาล (m=1) และนอกเขต เทศบาล (m=2) ในจงหวด ตวอยางท k จะถกเลอกจากประชากรทมอาย 15 ปขนไป ในภาคท

r = rm

rkm

N

N

rkmM = จ านวนอ าเภอทสมได ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล (m) ในจงหวดตวอยางท k ภาคท r

rmM = จ านวนจงหวดทสมได ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล (m) ภาคท r

2.

rm rkmM

k

M

j

rkjm

rkjm

rkjm

rkjmrkmrkmrm

rm nn

N

PMPMH

1 1

)'(*1111

'

rmH = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 3 ขน ของจ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมด ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล (m) ในภาคท r

rkjmn = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทแจงนบได ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของอ าเภอตวอยางท j จงหวดตวอยางท k และภาคท r

3. rmY = rm

rm

rm HH

Y

*

rmY = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 3 ขน ทปรบแลว ของลกษณะทตองการ ศกษา Y ของประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ในภาคท r

rmH = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ในภาคท r


4. สตรการประมาณคายอดรวมของภมภาค ทปรบแลวของลกษณะทตองการศกษา Y ของประชากรทม

อาย 15 ปขนไป rm

m

r YY

2

1

; m = 1 ในเขตเทศบาล , m = 2 นอกเขตเทศบาล

สวนท 2 ส าหรบสตราตมท 1 (จงหวดปรมณฑล)


1.

rkmM

j

I

i

rkjmi

rkjm

rkjm

rkjmrkm

rkm yn

N

PMY

1 1

)(*11

'

rkmY = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 2 ขน ของลกษณะทตองการศกษา Y ของประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของจงหวดปรมณฑลท k

I

i

rkjmiy1

= คาลกษณะทตองการศกษา y ทแจงนบได ของประชากรทมอาย 15 ปขนไป (i) โควตา

ตามเพศและอาย ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) อ าเภอตวอยางท j ของจงหวดปรมณฑลท k

rkjmn = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทสมไดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของอ าเภอตวอยางท j ของจงหวดปรมณฑลท k

rkjmN = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของอ าเภอตวอยางท j ของจงหวดปรมณฑลท k

rkmN = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของจงหวดปรมณฑลท k

rkjmP = คาความนาจะเปนทประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงในเขตเทศบาล (m=1) และนอกเขต เทศบาล (m=2) ในอ าเภอตวอยางท j จะถกเลอกจาก ประชากรทมอาย 15 ปขนไป ของ

จงหวดปรมณฑลท k = rkm

rkjm

N

N

rkmM = จ านวนอ าเภอทสมได ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล (m) ของจงหวดปรมณฑลท k

2.

rkmM

j

rkjm

rkjm

rkjm

rkjmrkm

rkm nn

N

PMH

1

)'(*11

'

rkmH = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 2 ขน ของจ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมด ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล (m) ของจงหวดปรมณฑลท k

rkjmn = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทแจงนบได ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของอ าเภอตวอยางท j ของจงหวดปรมณฑลท k


3. rkmY = rkm

rkm

rkm HH

Y

*

rkmY = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 2 ขน ทปรบแลว ของลกษณะทตองการ ศกษา Y ของประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของจงหวดปรมณฑลท k

rkmH = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดทงในเขตและนอกเขตเทศบาล (m) ของ จงหวดปรมณฑลท k

4. สตรการประมาณคายอดรวมของจงหวดปรมณฑล ทปรบแลวของลกษณะทตองการศกษา Y ของ

ประชากรทมอาย 15 ปขนไป rkm

m

rk YY

2

1

; m = 1 ในเขตเทศบาล , m = 2 นอกเขตเทศบาล

สวนท 3 ส าหรบสตราตมท 1 (กรงเทพฯ)


1.

rkM

j

I

i

rkji

rkj

rkj

rkjrk

rk yn

N

PMY

1 1

)(*11

'

rkY = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 2 ขน ของลกษณะทตองการศกษา Y ของ ประชากรทมอาย 15 ปขนไป ของจงหวดกรงเทพฯ

I

i

rkjiy1

= คาลกษณะทตองการศกษา y ทแจงนบได ของประชากรทมอาย 15 ปขนไป (i) โควตา

ตามเพศและอาย ในเขตตวอยางท j ของจงหวดกรงเทพฯ (k=1)

rkjn = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทสมได ของเขตตวอยางท j ในจงหวดกรงเทพฯ (k=1)

rkjN = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมด ของเขตตวอยางท j ในจงหวดกรงเทพฯ (k=1)

rkN = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดในจงหวดกรงเทพฯ (k=1)

rkjP = คาความนาจะเปนทประชากรทมอาย 15 ปขนไป ในเขตตวอยางท j จะถกเลอกจาก

ประชากรทมอาย 15 ปขนไป ในจงหวดกรงเทพฯ (k=1) = rk

rkj

N

N

rkM = จ านวนเขตทสมได ในจงหวดกรงเทพฯ (k=1)

2.

rkM

j

rkj

rkj

rkj

rkjrk

rk nn

N

PMH

1

)'(*11

'

rkH = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 2 ขน ของจ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมด ในจงหวดกรงเทพฯ (k=1)


rkjn = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทแจงนบได ของเขตตวอยางท j ในจงหวดกรงเทพฯ (k=1)

3. rkY = rk

rk

rk HH

Y

*

rkY = คาประมาณยอดรวม จากการเลอกตวอยาง 2 ขน ทปรบแลว ของลกษณะทตองการ ศกษา Y ของประชากรทมอาย 15 ปขนไป ในจงหวดกรงเทพฯ (k=1)

rkH = จ านวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ทงหมดในจงหวดกรงเทพฯ (k=1) สวนท 4 กรงเทพฯ และปรมณฑล สตรการประมาณคายอดรวมกรงเทพฯ และปรมณฑล ทปรบแลวของลกษณะทตองการศกษา Y ของ

ประชากรทมอาย 15 ปขนไป ใน 4 จงหวด คอ กรงเทพฯ นนทบร ปทมธาน และสมทรปราการ

rk

k

r YY

4

1

; k = 1 กรงเทพฯ

k = 2 นนทบร k = 3 ปทมธาน k = 4 สมทรปราการ

สวนท 5 ภาพรวมทวประเทศ สตรการประมาณคายอดรวมทวประเทศ ทปรบแลวของลกษณะทตองการศกษา Y ของประชากรทม

อาย 15 ปขนไป ใน 5 ภมภาค คอ กรงเทพฯ และปรมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคใต

r

r

YY

5

1

; r = 1 กรงเทพฯ ปรมณฑล

r = 2 ภาคกลาง r = 3 ภาคเหนอ

r = 4 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ r = 5 ภาคใต

(พจารณาผงการสมตวอยางและการประมาณการจากแผนภาพท 1)


แผนภาพท 1 แสดงผงการสมตวอยางและการประมาณการ

กรงเทพฯ และปรมณฑล (r=1) “Stratified Sampling”

ประชาชนอาย 15 ปขนไป ทวประเทศ

สมเขต

เขตตวอยาง (j)

ประชากรอาย 15-69 ป (i) (โควตาตามเพศ อาย)

กรงเทพฯ

(k=1)

นนทบร

(k=2)

ปทมธานอสาน (k=3)

สมทรปราการ

(k=4)

สมอ าเภอ

อ าเภอตวอยาง (j)

ในเขต (ต าบล)

นอกเขต (ต าบล)

(m=1) (m=2)



สมจงหวด

จงหวดตวอยาง (k)

สมอ าเภอ

อ าเภอตวอยาง (j)

ในเขต (ต าบล)

นอกเขต (ต าบล)

(m=1) (m=2)



ภาคใต

(r=5) “Stratified Sampling” ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

(r=4)

ภาคเหนอ

(r=3)

ภาคกลาง

(r=2)


ตารางท 4 แสดงผลการสมตวอยางจงหวด สดสวนและจ านวนตวอยาง จ าแนกรายจงหวด ภมภาค สดสวน จ านวนตวอยาง

กรงเทพฯ ปรมณฑล 14.36 555 กรงเทพมหานคร 69.42 385 สมทรปราการ 15.60 87 นนทบร 14.98 53

ภาคกลาง 18.26 776 ชลบร 69.31 538 สระบร 30.69 238

ภาคเหนอ 20.07 706 เชยงใหม 65.23 460 พษณโลก 34.77 246

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 33.68 1,302 นครราชสมา 47.32 616 สรนทร 24.64 321 อดรธาน 28.04 365

ภาคใต 13.63 527 สงขลา 57.16 301 สราษฎรธาน 42.84 226

รวมจ านวนทงสน 100.00 3,866 การเกบรวบรวมขอมล

1. การวางแผนการท างาน และจดแบงพนท การส ารวจครงนเกบรวบรวมขอมลดวยการลงพนทภาคสนาม โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอท าการสมภาษณแบบตวตอตว (face to face) ทงนมการแบงทมเกบขอมลออกเปน 6 ทม กระจายไปภมภาคตางๆ (ภาคตะวนออกเฉยงเหนอใช 2 ทม) แตละทมประกอบดวยหวหนาทม 1 คน และพนกงานเกบขอมล 5 - 6 คน รวมพนกงานภาคสนามทงสน 36 คน

2. ผลการเกบรวบรวมขอมล ทมงานภาคสนามสามารถเกบรวบรวมขอมลไดรวมจ านวนทงสน 3,983 ตวอยาง หรอคดเปนรอยละ 103.0 จากขนาดตวอยางทสมไว


เครองมอวด

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม จดท าโดยคณะท างานของศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) ซงมโครงสรางค าถามทประกอบดวยสวนตางๆ ทงคณลกษณะประชากร และประเดนค าถามตามวตถประสงคของการวจย แบงเปน 3 ตอนดงน

ตอนท 1 การรบรสอและความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ตอนท 2 การดมเครองดมแอลกอฮอล ตอนท 3 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ทงน ในตอนท 1 มการวดการเคยเหนโฆษณาทางโทรทศนเรอง “พกตบ พกยก” คณะผวจยไดท าการ

สมภาษณ พรอมกบแสดงภาพประกอบ (ดภาคผนวก ข)

การควบคมคณภาพ

1. การเกบรวบรวมขอมล พนกงานเกบขอมลผานการคดเลอกและอบรมความเขาใจตอแบบสอบถาม และวธการเกบขอมล โดยมหวหนาทมแตละพนทควบคมการเกบขอมลในภาคสนาม พรอมระบบ GPS Checking เพอยนยนการลงพนทท างาน โดยหวหนาทมจะตรวจสอบความถกตอง และรายงานผลตอหวหนาโครงการวจยเปนรายวน

2. ระบบปอนขอมลทปองกนขอผดพลาด เพอสามารถควบคมขอมลใหมความถกตองตรงตามแบบสอบถาม ทมงานใชโปรแกรมส าเรจรปทปองกนขอผดพลาดตางๆ อาท การปอนตวเลขผด ปอนตวเลขเกนจ านวน หรอการปองกนความไมสอดคลองกนของขอมล เปนตน

3. การตรวจสอบความสอดคลองของขอค าตอบ ท าการตรวจสอบความถกตอง และสอดคลองของขอมลทมความเชอมโยงสมพนธกน กอนน าเขาสขนตอนการปอนขอมล ประมวลผลตอไป ระยะเวลาด าเนนโครงการ

ภายหลงโครงการไดรบการอนมตการจาง ทมงานก าหนดระยะเวลาด าเนนโครงการ ทงสน 8 สปดาห ดงรายละเอยด

1. เตรยมการ และสรางเครองมอ 1 สปดาห 2. เกบขอมลภาคสนาม 3 สปดาห 3. ลงรหส ปอนขอมล ประมวลผล และจดท ารายงานเบองตน 1 สปดาห 4. จดท า (ราง) รายงานฉบบสมบรณ 3 สปดาห

รวมระยะเวลาด าเนนโครงการทงสน 8 สปดาห


บทท 3 ผลการส ารวจ

ผลการส ารวจทไดน าเสนอโดยใชตารางแสดงคาทางสถต ประกอบการพรรณาผล โดยแบงออกเปน 4 สวน ไดแก

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 การรบรตอสอประชาสมพนธและความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” สวนท 3 พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล สวนท 4 พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา

สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ตวอยางเปนเพศหญงรอยละ 52.1 เพศชายรอยละ 47.9 กวา 1 ใน 3 หรอรอยละ 35.7 มอาย 50 ปขนไป สวนกลมอาย 20 - 29 ป 30 - 39 ป และ 40 - 49 ป กระจายในสดสวนใกลเคยงกนคอกลมละประมาณรอยละ 17 - 20 ขณะทกลมอาย 15 - 19 ปมอยรอยละ 8.5 ตวอยางกวา 2 ใน 3 หรอรอยละ 69.1 สมรสแลว ขณะทรอยละ 27.7 เปนโสด

สวนใหญรอยละ 81.3 จบการศกษาต ากวาระดบปรญญาตร รอยละ 17.4 จบปรญญาตร และรอยละ 1.2 จบสงกวาปรญาตร ตวอยางสวนใหญรอยละ 97.0 นบถอศาสนาพทธ โดยมศาสนาอสลาม และศาสนาครสต เลกนอยเพยงรอยละ 1.4 และ 1.0 ตามล าดบ

ดานอาชพ พบวามการกระจายไปในหลายกลม โดยอาชพคาขายรายยอย/ บรการรายยอย มมากทสดคดเปนรอยละ 22.4 รองลงมาใกลเคยงกนคอ ผใชแรงงาน/ รบจางทวไป รอยละ 21.5 ขณะทนกเรยน/ นกศกษา มอยรอยละ 11.1 พนกงานบรษทเอกชน รอยละ 10.3 ธรกจสวนตว/ ผประกอบการ รอยละ 10.1 ลดหลนลงไปอกคอ เกษตรกร/ ประมง รอยละ 8.9 เกษยณอาย/ พอบาน/ แมบาน รอยละ 7.0 ขาราชการ/ รฐวสาหกจ รอยละ 6.1 และอนๆ รอยละ 2.6 ประกอบดวย อาชพอสระ พนกงานอตราจาง ลกจางราชการ/ อปท. รวมถงผวางงาน ส าหรบรายได พบวาเกนครงคอรอยละ 55.5 มรายไดสวนบคคลเฉลยตอเดอนไมเกน 10,000 บาท โดยมรอยละ 30.7 มรายได 10,001 - 20,000 บาท และรอยละ 13.7 มรายไดมากกวา 20,000 บาท

(รายละเอยดตามตารางท 5 - 12)


ตารางท 5 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามเพศ

ล าดบ เพศ จ านวน รอยละ 1 ชาย 1,908 47.9 2 หญง 2,075 52.1 รวม 3,983 100.0

ตารางท 6 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามอาย

ล าดบ อาย จ านวน รอยละ 1 15 - 19 ป 339 8.5 2 20 - 29 ป 692 17.4 3 30 - 39 ป 756 19.0 4 40 - 49 ป 772 19.4 5 50 ปขนไป 1,424 35.7

รวม 3,983 100.0 ตารางท 7 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามสถานภาพสมรส

ล าดบ สถานภาพสมรส จ านวน รอยละ 1 โสด 1,103 27.7 2 สมรสและมบตร* 2,561 64.3 3 สมรสแตไมมบตร 190 4.8 4 หมาย/ หยา/ แยกกนอย 121 3.0 5 ไมระบ 8 0.2 รวม 3,983 100.0

จ านวนบตรเฉลย 2 คน ต าสด 1 คน สงสด 11 คน


ตารางท 8 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามการศกษาชนสงสด

ล าดบ การศกษาชนสงสด จ านวน รอยละ 1 ไมเคยเรยน 53 1.3 2 ประถมศกษา 1,226 30.8 3 มธยมศกษาตอนตน 783 19.7 4 มธยมศกษาตอนปลาย 708 17.8 5 ปวช. 172 4.3 6 ปวส. 255 6.4 7 อนปรญญา 40 1.0 8 ปรญญาตร 694 17.4 9 สงกวาปรญญาตร 46 1.2 10 ไมระบ 6 0.1

รวม 3,983 100.0

ตารางท 9 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามศาสนาทนบถอ ล าดบ ศาสนาทนบถอ จ านวน รอยละ

1 พทธ 3,863 97.0 2 อสลาม 56 1.4 3 ครสต 41 1.0 4 ไมระบ 23 0.6 รวม 3,983 100.0

ตารางท 10 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามอาชพ ล าดบ อาชพ จ านวน รอยละ

1 คาขายรายยอย/ บรการรายยอย 892 22.4 2 ผใชแรงงาน/ รบจางทวไป 856 21.5 3 นกเรยน/ นกศกษา 441 11.1 4 พนกงานบรษทเอกชน 411 10.3 5 ธรกจสวนตว/ ผประกอบการ 401 10.1 6 เกษตรกร/ ประมง 353 8.9 7 เกษยณอาย/ พอบาน/ แมบาน 278 7.0 8 ขาราชการ/ รฐวสาหกจ 243 6.1 9 วางงาน 87 2.2 10 อาชพอสระ อาท ทนายความ สถาปนก 13 0.3 11 อนๆ อาท พนกงานอตราจาง ลกจางราชการ/ อปท. 8 0.1 รวม 3,983 100.0


ตารางท 11 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามรายไดสวนบคคลเฉลยตอเดอน

ล าดบ รายไดสวนบคคลเฉลยตอเดอน จ านวน รอยละ 1 ไมเกน 5,000 บาท 740 18.6 2 5,001 - 10,000 บาท 1,468 36.9 3 10,001 - 20,000 บาท 1,223 30.7 4 20,001 - 30,000 บาท 362 9.1 5 30,001 - 40,000 บาท 120 3.0 6 40,001 - 50,000 บาท 40 1.0 7 มากกวา 50,000 บาท 25 0.6 8 ไมระบ 5 0.1 รวม 3,983 100.0

ตารางท 12 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง จ าแนกตามพนทพกอาศย

ล าดบ พนทพกอาศย จ านวน รอยละ 1 กรงเทพมหานคร 400 10.0 2 ในเขตเทศบาล 1,353 34.0 3 นอกเขตเทศบาล 2,230 56.0 รวม 3,983 100.0

สวนท 2 การรบรตอสอประชาสมพนธและความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา”

2.1 การรบรตอสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ผลการส ารวจพบวาตวอยางสวนใหญคอรอยละ 86.0 พบเหน/ รบรถงสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” มเพยงสวนนอยคอรอยละ 14.0 ทไมเคยพบเหน/ รบร ซงเมอท าการประมาณการโดยค านวณจากฐานขอมลประชากร (อางองฐานขอมลระบบสถ ตทางการทะเบยน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ป 2559) รวมจ านวน 52,983,814 คน สามารถประมาณการไดวาในป 2560 สอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” สามารถสรางการรบรใหกบคนไทยไดถง 45.553 ลานคน (ตารางท 13) ตารางท 13 แสดงคาประมาณการและรอยละของผทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ

“งดเหลาเขาพรรษาป 2560”

ล าดบ การเคยพบเหน/ รบร คาประมาณการ รอยละ 1 ไมเคย 7,430,694 14.0 2 เคย 45,553,120 86.0 รวม 52,983,814 100.0


86.0 97.0 88.1 80.1 82.1

14.03.0

11.9 19.9 17.9

กรงเทพฯ ปรมณฑล

กลาง เหนอ อสาน ภาคใต

ไมเคยพบเหน

เคยพบเหน

นอกจากนเมอจ าแนกขอมลเปนรายภมภาคพบวา ทกภาคมสดสวนกวารอยละ 80 ทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” โดยเฉพาะภาคกลาง ภาคเหนอ และกรงเทพฯ ปรมณฑล ทมสดสวนการรบรสงถงรอยละ 97.0 88.1 และ 86.0 ตามล าดบ (แผนภาพท 2) แผนภาพท 2 แสดงคารอยละการพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”

จ าแนกตามภมภาค

2.2 ชองทางการรบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ตวอยางทพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ระบถงชองทางทพบเหน/

รบร โดยสวนใหญรอยละ 98.1 พบเหน/ รบรจากการโฆษณาทางโทรทศน รองลงมารอยละ 24.6 พบเหน/ รบรจากปายโฆษณากลางแจงขนาดใหญ (billboard) และใกลเคยงกนรอยละ 24.2 พบเหน/ รบรจากเวบไซต/ อนเทอรเนต นอกจากนยงมทส าคญไดแก ปายตงโตะในรายการโทรทศนตางๆ สอโฆษณากลางแจงอนๆ เชน ปายโฆษณา บรเวณรถไฟฟา รถประจ าทาง รวมถงการน าเสนอในชวงทประกาศเขารายการโทรทศน โดยคดเปนรอยละ 20.5 20.3 และ 19.7 ตามล าดบ (ตารางท 14)


ตารางท 14 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบชองทางทเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” ป 2560 (เฉพาะตวอยางทเคยเหน/ รบรสอประชาสมพนธ งดเหลาเขาพรรษา” ป 2560 และเลอกไดมากกวา 1 ขอ) (n = 3,426)

ล าดบ ชองทางทเหน/ รบรสอประชาสมพนธ จ านวน รอยละ

1 โฆษณาทางโทรทศน 3,361 98.1 2 ปายโฆษณากลางแจงขนาดใหญ (billboard) 844 24.6 3 เวบไซต/ อนเทอรเนต 830 24.2 4 ปายตงโตะในรายการโทรทศนตางๆ 701 20.5 5 สอโฆษณากลางแจงอนๆ

เชน ปายโฆษณา บรเวณรถไฟฟา รถประจ าทาง 695 20.3

6 ชวงทประกาศเขารายการโทรทศน 676 19.7 7 ครอบครว เพอน คนรจก 379 11.1 8 นตยสาร/ หนงสอพมพ 348 10.2 9 โฆษณาทางวทย 323 9.4 10 กจกรรมหรออเวนทตางๆ 252 7.4 11 แผนพบ โบรชวร 95 2.8 12 อนๆ อาท เสยงตามสาย ผน าชมชน 13 0.4

ทงน เมอจ าแนกตามภมภาค พบวาทกภาคมสดสวนกวารอยละ 90 พบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ

“งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ผานการโฆษณาทางโทรทศน สวนชองทางอนดบ 2 - 3 ของแตละภาคตางกมสดสวนอยพอสมควรตงแตรอยละ 25 ขนไป ประกอบไปดวยปาย billboard สอโฆษณากลางแจงอนๆ ปายตงโตะ และเวบไซต/ อนเทอรเนต (ตารางท 15)


ตารางท 15 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบชองทางทเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” จ าแนกตามภมภาค (เฉพาะตวอยางทเคยเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” โดยพจารณา 3 อนดบแรก)

ภาค ชองทางทเหน/ รบรสอประชาสมพนธ

อนดบท 1 รอยละ อนดบท 2 รอยละ อนดบท 3 รอยละ

กรงเทพฯ ปรมณฑล (n = 496) โฆษณาทางโทรทศน 98.8 ปาย billboard 29.2 เวบไซต/ อนเทอรเนต 26.0 ภาคกลาง (n = 770) โฆษณาทางโทรทศน 95.5 ปาย billboard 33.9 เวบไซต/ อนเทอรเนต 31.3 ภาคเหนอ (n = 632) โฆษณาทางโทรทศน 96.5 สอโฆษณากลางแจงอนๆ 56.3 ปาย billboard 53.5

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (n = 1,089) โฆษณาทางโทรทศน 100.0 ปายตงโตะ รายการโทรทศน 19.5 ชวงประกาศเขารายการโทรทศน 19.2 ภาคใต (n =439 ) โฆษณาทางโทรทศน 99.5 เวบไซต/ อนเทอรเนต 13.9 ครอบครว เพอน คนรจก 9.3


(n = 490) (n = 735) (n = 610) (n = 1,088) (n = 437)

96.5 94.6 96.7 96.6 91.3

3.5 5.4 3.3 3.4 8.7

กรงเทพฯ ปรมณฑล

กลาง เหนอ อสาน ภาคใต

ไมเคยพบเหน

เคยพบเหน

2.3 การรบรตอสอประชาสมพนธชด “พกตบ พกยก” เมอสอบถามเฉพาะกลมทพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ทางโทรทศน

ถงการพบเหนโฆษณาทางโทรทศนชด “พกตบ พกยก” พบวามสงถงรอยละ 95.5 ทพบเหน ขณะทมเพยง รอยละ 4.5 เทานนทไมเคยเหน (ตารางท 16)

ตารางท 16 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยเหนโฆษณาทางโทรทศนชด “พกตบ พกยก”

(เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ทางโทรทศน) ล าดบ การเคยเหน จ านวน รอยละ

1 เคย 3,208 95.5 2 ไมเคย 153 4.5 รวม 3,361 100.0

จากขางตน เมอจ าแนกขอมลเปนรายภมภาคพบวา ทกภาคมสดสวนกวารอยละ 90 ทเคยเหนโฆษณาทางโทรทศนชด “พกตบ พกยก” โดยภาคใตมสดสวนนอยกวาภาคอนๆ คอมอยรอยละ 91.3 (แผนภาพท 3) แผนภาพท 3 แสดงคารอยละการเคยเหนโฆษณาทางโทรทศนชด “พกตบ พกยก”

(เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ทางโทรทศน)


2.4 ผลของสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” ตอการสรางความตระหนกในการลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอล

ผลส ารวจยงพบวาตวอยางถงรอยละ 83.9 เหนวาสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” มผลตอการสรางความตระหนกในการ ลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอล ในระดบทแตกตางกน โดยเกอบ 1 ใน 3 หรอรอยละ 32.7 เหนวามผลในระดบปานกลาง รองลงมารอยละ 24.0 เหนวามผลมาก รอยละ 16.0 ระบมผลเลกนอย และรอยละ 11.2 ระบมผลมากทสด ขณะทรอยละ 15.8 เหนวาไมมผลเลย (ตารางท 17)

ตารางท 17 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” มผลท าใหเกด

ความตระหนกในการ ลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอล (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”)

ล าดบ ความคดเหน จ านวน รอยละ 1 ไมมผลเลย 540 15.8 2 มผลเลกนอย 548 16.0 3 มผลปานกลาง 1,119 32.7 4 มผลมาก 821 24.0 5 มผลมากทสด 383 11.2 6 ไมระบ 15 0.3 รวม 3,426 100.0

เมอจ าแนกขอมลตามพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559)

ถงชวงกอนเขาพรรษาปน พบวาสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” สรางความตระหนกในการลด ละ เลกดมเครองดมแอลกอฮอล ใหกลมทดมและไมดมไดไมตางกนนก ท านองเดยวกนกบการจ าแนกตามเพศ ทพบวาการรณรงคดงกลาวสรางความตระหนกใหกบเพศชายและเพศหญงไดพอๆ กน ในขณะทการจ าแนกตามชวงอาย กลบสงเกตไดวาการรณรงคมแนวโนมสรางความตระหนกไดลดลงเมอมอายมากขนไปตามล าดบ หรอกลาวอกนยหนงคอ ยงอายมากขนยงตระหนกนอยลง (แผนภาพท 4)


แผนภาพท 4 แสดงคารอยละความคดเหนตอสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” วามผลท าใหเกดความตระหนกในการ ลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอล จ าแนกตามการดมเครองดมแอลกอฮอล เพศ และชวงอาย (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”)

2.5 การบอกตอ หรอสงตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ไปยงบคคลรอบขาง

ประเดนทนาสนใจอกประการคอตวอยางทเคยพบเหน/ รบรถงการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา 2560 สงถงรอยละ 80.4 ระบวาเคยบอกตอ หรอแชรขอความบน Social Network เพอชกชวนคนรอบขางใหงดเหลาเขาพรรษา ขณะทรอยละ 19.3 ไมเคย โดยใหเหตผลวาไมมเวลา ไมกลา ตนเองกดม เปนตน (ตารางท 18) ตารางท 18 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยบอกตอ หรอสอสารดวยวธอน เชน สงคมออนไลน

(Social Network) ชกชวนคนรอบขางงดเหลาเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560)

ล าดบ การเคยบอกตอ หรอ แชรขอความ จ านวน รอยละ

1 เคย 2,753 80.4 2 ไมเคย เพราะ ไมมเวลา ไมกลา ตนเองกดม 660 19.3 3 ไมระบ 13 0.4

รวม 3,426 100.0

14.7 16.6 15.5 16.1 12.2 14.8 15.1 16.8 17.3

16.5 15.8 17.1 15.113.8 15.1 15.9 16.2 17.3

34.1 31.9 33.4 32.3 37.2 34.0 34.6 33.4 29.6

24.0 24.1 23.9 24.2 23.1 24.0 23.3 23.0 25.5

10.6 11.6 10.0 12.3 13.8 12.2 11.1 10.7 10.3

ดม ไมดม ชาย หญง 15-19 ป 20-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50 ขนไป

ไมมผล เลกนอย ปานกลาง มาก มากทสด

การดม เครองดมแอลกอฮอล

เพศ ชวงอาย


เมอจ าแนกขอมลตามพฤตกรรมการดม พบวากลมทไมดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน มการบอกตอมากกวากลมทดม คดเปนรอยละ 83.1 และ 77.1 ตามล าดบ สวนการจ าแนกตามเพศ พบวาเพศหญงบอกตอมากกวาเพศชาย คดเปนรอยละ 82.8 และ 78.3 ตามล าดบ ในขณะทการจ าแนกตามชวงอาย พบวาทกกลมอาย มรอยละ 80 ขนไปทมการบอกตอ (แผนภาพท 5) แผนภาพท 5 แสดงคารอยละการเคยบอกตอ หรอสอสารดวยวธอน เชน สงคมออนไลน (Social Network)

ชกชวนคนรอบขางงดเหลาเขาพรรษา จ าแนกตามการดมเครองดมแอลกอฮอล เพศ และชวงอาย (เฉพาะตวอยางทเคยพบเหน /รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”)

2.6 การจดกจกรรมการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” และการเขารวมปฏญาณตน

ผลการส ารวจพบวา มตวอยางรอยละ 46.1 ทระบวาในพนททพกอาศยอยมการจดกจกรรมงดเหลาเขาพรรษา ซงเฉพาะพนททมการจดกจกรรม พบวามตวอยางรอยละ 41.9 ไดเขารวมกจกรรมดวย

อยางไรกตาม พบวามตวอยางเพยงสวนนอย หรอรอยละ 16.7 ทไดรวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา ซงกประกอบดวยวธการตางๆ ไดแก กลาวค าปฏญาณตน (ในงานกจกรรมทจดขน) (รอยละ 67.3) ลงนามปฏญาณตนในสมดลงนามทหนวยงานตางๆ จดขน (รอยละ 43.4) นอกจากนยงมบางสวนลงนามปฏญาณตนทางออนไลน (รอยละ 9.9) (ตารางท 19 - 20)

77.1 83.1 78.3 82.8 81.4 81.8 80.3 80.0 80.4

22.9 16.9 21.7 17.2 18.6 18.2 19.7 20.0 19.6

ดม ไมดม ชาย หญง 15-19 ป 20-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50 ขนไป

เคย ไมเคย

การดม เครองดมแอลกอฮอล

เพศ ชวงอาย


ตารางท 19 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบมการจดกจกรรมงดเหลาเขาพรรษาในพนทพกอาศย เชน เดนรณรงค กจกรรมเทเหลา ลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา

ล าดบ การจดกจกรรมงดเหลาเขาพรรษาในพนทพกอาศย จ านวน รอยละ 1 มการจดกจกรรม 1,835 46.1 การเขารวม จ านวน รอยละ เขารวม 768 41.9 ไมไดเขารวม 1,067 58.1 รวม 1,835 100.0 2 ไมมกจกรรม 2,148 53.9

รวม 3,983 100.0 ตารางท 20 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการรวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลาเขาพรรษา

ล าดบ การรวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลาเขาพรรษา จ านวน รอยละ

1 รวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา 667 16.7 โดยวธการ (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) จ านวน รอยละ 1) กลาวค าปฏญาณตน (ในงานกจกรรมทจดขน) 448 67.3 2) ลงนามปฏญาณตนในสมดลงนามทหนวยงาน

ตางๆ จดขน อาท โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล วด โรงเรยน โรงงาน

289 43.4

3) ลงนามปฏญาณตนทางออนไลน 66 9.9 4) อนๆ อาท ปฎญาณตนตอหนาพอแม 5 0.8 2 ไมไดลงนาม/ ปฏญาณตน 3,316 83.3 รวม 3,983 100.0


2.7 ความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ตอการท าใหประเทศไทยลดปรมาณการดมและจ านวนคนทดมเครองดมแอลกอฮอลลงได

การส ารวจในครงน พบวาตวอยางสงถงรอยละ 93.6 เหนดวยวาการรณรงคใหงดเหลาในชวงเขาพรรษา 3 เดอน จะชวยใหประเทศไทยลดปรมาณการดมและจ านวนคนทดมเครองดมแอลกอฮอลลงได โดยกลมทเหนดวยนน รอยละ 46.1 เหนวาการรณรงคจะชวยกระตนไดปานกลาง ใกลเคยงกนคอรอยละ 45.7 เหนวากระตนไดมาก ขณะทรอยละ 8.2 เหนวากระตนไดนอย (ตารางท 21) ตารางท 21 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความเหนดวยวาการรณรงคใหงดเหลาในชวงเขาพรรษา

3 เดอน จะชวยใหประเทศไทยลดปรมาณการดมและจ านวนคนทดมเครองดมแอลกอฮอลลงได

ล าดบ ความเหนดวย จ านวน รอยละ 1 เหนดวย 3,727 93.6 2 ไมเหนดวย เพราะ เลกดมไมได ดมเหมอนเดม เปนตน 44 1.1 3 ไมมความเหน 212 5.3 รวม 3,983 100.0 เฉพาะทเหนดวย ระบระดบการกระตน 1) มาก 1,702 45.7 2) ปานกลาง 1,719 46.1 3) นอย 305 8.2 4) ไมระบ 1 0.0 รวม 3,727 100.0

2.8 ความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ในปตอๆ ไป และขอเสนอแนะ

ตวอยางสงถงรอยละ 98.9 เหนวาควรมการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา ในปตอๆ ไป โดยมเพยงรอยละ 1.0 เทานนทเหนตาง โดยใหเหตผลวา สนเปลองงบประมาณ ไมมผล ดมเหมอนเดม (ตารางท 22)

ตวอยางไดใหความคดเหน/ ขอเสนอแนะตอการรณรงคงดเหลาเขาพรรษาอยางหลากหลาย โดย 5 อนดบแรก ไดแก 1) ควรรณรงคอยางตอเนอง (รอยละ 30.5) 2) ประชาสมพนธผานสอใหมากขน โดยใชสอทหลากหลาย (รอยละ 9.3) 3) ใชหลกการชวนคนใหลด ละ เลก (รอยละ 8.7) 4) ควรจดกจกรรมการรณรงคใหมากขน บอยขน อาท ทกเทศกาล ทงป ไมใชเฉพาะเขาพรรษา (รอยละ 8.6) และ 5) ควรจดกจกรรมรณรงคใหครอบคลมทกพนท และเขาถงทกกลมคน (รอยละ 7.7) (ตารางท 23)


ตารางท 22 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความคดเหนตอการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา ในปตอๆ ไป ล าดบ ความคดเหน จ านวน รอยละ

1 ควรรณรงคตอไป 3,938 98.9 2 ไมควรรณรงคตอไป เพราะ สนเปลองงบประมาณ ไมมผล

ดมเหมอนเดม 41 1.0

3 ไมระบ 4 0.1 รวม 3,983 100.0

ตารางท 23 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความคดเหน/ ขอเสนอแนะตอการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา

(ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ล าดบ ความคดเหน/ ขอเสนอแนะ จ านวน รอยละ

1 ควรรณรงคอยางตอเนอง 283 30.5 2 ประชาสมพนธผานสอใหมากขน โดยใชสอทหลากหลาย 86 9.3 3 ใชหลกการชวนคนใหลด ละ เลก 81 8.7 4 ควรจดกจกรรมการรณรงคใหมากขน บอยขน อาท ทก

เทศกาล ทงป ไมใชเฉพาะเขาพรรษา 80 8.6

5 ควรจดกจกรรมรณรงคใหครอบคลมทกพนท และเขาถงทกกลมคน

71 7.7

6 รณรงคลดการเกดอบตเหต เมาแลวขบ 47 5.1 7 เนนกระตนจตส านก คานยม และเพมความตระหนก 42 4.5 8 แสดงใหเหนโทษของการดม 41 4.4 9 สรางการมสวนรวมใหเปนชมชนปลอดเหลา 40 4.3 10 การเปนแบบอยางทดใหแกเยาวชน 35 3.8 11 การเลกขายเหลา เลกผลตเหลา 34 3.7 12 เสนอประโยชนดานการท าใหครอบครวดขน รายจายลดลง 31 3.3 13 ควรมการจดกจกรรมรณรงคแนวทางใหมๆ 27 2.9 14 ตองมมาตรการหรอกฎหมาย ซงน ามาใชปองกนปญหา

อยางจรงจง 23 2.5

15 รณรงคอยางจรงจง เขมงวด 23 2.5 16 การขนราคาและเกบภาษแพง จะชวยใหคนเลกดม 14 1.5 17 สรางศรทธา ใหคนไมท าผดหลกศาสนา 5 0.5


2.9 ความคดเกยวกบผลเสยตออวยวะตบของผทดมเครองดมแอลกอฮอล ดานความคดเกยวกบผลเสยตออวยวะตบของผทดมเครองดมแอลกอฮอล พบวา ตวอยางสงถงรอยละ

89.7 ระบวาการดมเครองดมแอลกอฮอลมผลเสยมากตออวยวะตบ ขณะทรอยละ 8.9 ระบวามผลเสยนอย และมเพยงรอยละ 0.6 เทานนทระบวาไมมผลเสยเลย (ตารางท 24) ตารางท 24 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบผลเสยตออวยวะตบของผทดมเครองดมแอลกอฮอล

ล าดบ ผลเสยตออวยวะตบของผทดมเครองดมแอลกอฮอล จ านวน รอยละ 1 มผลเสยมาก 3,574 89.7 2 มผลเสยนอย 354 8.9 3 ไมมผลเสยเลย 22 0.6 4 ไมระบ 33 0.8 รวม 3,983 100.0

สวนท 3 พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล

3.1 การไดรบของขวญเปนเครองดมแอลกอฮอล และการดมในงานเลยง งานบญประเพณ ในชวง 12 เดอนทผานมา พบวามตวอยางรอยละ 9.0 ระบวาเคยไดรบของขวญเปนเครองดม

แอลกอฮอล ในกลมนมเกอบครงหนงคอรอยละ 48.0 ระบวาไดรบเปนปกต/ จ านวนเทาเดม ขณะทรอยละ 45.8 ไดรบนอยลง (ตารางท 25) ตารางท 25 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยไดรบของขวญเปนเครองดมแอลกอฮอล

ในชวง 12 เดอนทผานมา ล าดบ การเคยไดรบของขวญเปนเครองดมแอลกอฮอล จ านวน รอยละ

1 ไมเคย 3,625 91.0 2 เคย 358 9.0

รวม 3,983 100.0 เฉพาะทเคย เมอเปรยบเทยบการไดรบกบชวงกอนหนา 1) ไดรบเปนปกต/ จ านวนเทาเดม 172 48.0 2) ไดรบนอยลง 164 45.8 3) ไดรบมากขน 7 2.0 4) ไมระบ 15 4.2

รวม 358 100.0


ดานประสบการณการดมเครองดมแอลกอฮอลในงานเลยง งานบญประเพณ ในชวง 12 เดอนทผานมา โดยแยกเปนชวงกอนเขาพรรษา และระหวางพรรษา ประเดนส าคญทนาสนใจคอ พบวาในชวงระหวางพรรษา การดมเครองดมแอลกอฮอลในงานตางๆ ทกงาน ตางมสดสวนลดลงจากชวงกอนเขาพรรษาทงสน อยางเชนชวงกอนเขาพรรษา งานทมการดมกนมากเปน 3 อนดบแรก ไดแก งานเลยงของแตละครอบครว เชน ขนบานใหม ฯลฯ คดเปนรอยละ 25.7 งานแตงงาน คดเปนรอยละ 24.9 และงานบวช คดเปนรอยละ 16.3 ซงในชวงระหวางพรรษา งานเลยงของแตละครอบครว ลดลงเหลอรอยละ 14.4 งานแตงงาน ลดลงเหลอรอยละ 12.9 และงานบวช ลดลงเหลอรอยละ 2.6 (สวนหนงอาจเปนเพราะตามธรรมเนยมปฏบตคนจะไมนยมบวชกลางพรรษา จงไมคอยมงานบวชในชวงเวลาดงกลาว) (ตารางท 26)

ตารางท 26 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยดมเครองดมแอลกอฮอลในงาน ในชวง 12 เดอนทผานมา

งานพธ/ งานเลยง กอนเขาพรรษา ระหวางพรรษา ไมเคย เคย ไมแนใจ รวม ไมเคย เคย ไมแนใจ รวม

1) งานทอดกฐน/ ผาปา n 3,598 364 21 3,983 n 3,776 184 23 3,983

(%) 90.3 9.1 0.5 100.0 (%) 94.8 4.6 0.6 100.0 2) งานบวช n 3,321 648 14 3,983 n 3,868 102 13 3,983 (%) 83.4 16.3 0.4 100.0 (%) 97.1 2.6 0.3 100.0

3) งานศพ n 3,528 430 25 3,983 n 3,710 252 21 3,983 (%) 88.6 10.8 0.6 100.0 (%) 93.1 6.3 0.5 100.0

4) งานแตงงาน n 2,977 991 15 3,983 n 3,454 512 17 3,983

(%) 74.7 24.9 0.4 100.0 (%) 86.7 12.9 0.4 100.0 5) งานอนๆ ทจดในวด n 3,572 365 46 3,983 n 3,760 192 31 3,983 (%) 89.7 9.2 1.2 100.0 (%) 94.4 4.8 0.8 100.0

6) งานตามประเพณของชมชน n 3,409 535 39 3,983 n 3,649 304 30 3,983 เชน แขงเรอ บงไฟ (%) 85.6 13.4 1.0 100.0 (%) 91.6 7.6 0.8 100.0

7) งานเลยงของแตละครอบครว n 2,940 1,024 19 3,983 n 3,383 575 25 3,983

เชน ขนบานใหม ฯลฯ (%) 73.8 25.7 0.5 100.0 (%) 84.9 14.4 0.6 100.0

8) อนๆ อาท วนเกด งานเลยง n 2 33 0 35 n 25 10 0 35 สงสรรค (%) 5.7 94.3 0.0 100.0 (%) 71.4 28.6 0.0 100.0


3.2 การดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน การส ารวจพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวง

กอนเขาพรรษาปน พบวามผดมรอยละ 39.6 ซงเมอท าการประมาณการโดยค านวณจากฐานขอมลประชากร สามารถประมาณการไดวา คนไทยทมอาย 15 ปขนไป ดมเครองดมแอลกอฮอล 20.996 ลานคน (ตารางท 27) ตารางท 27 แสดงคาประมาณการและรอยละของผทดมเครองดมแอลกอฮอล

ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน ล าดบ การดมเครองดมแอลกอฮอล คาประมาณการ รอยละ

1 ไมดม 31,987,575 60.4 2 ดม 20,996,239 39.6 รวม 52,983,814 100.0

เมอประมาณการ โดยจ าแนกขอมลผดมเครองดมแอลกอฮอลตามคณลกษณะส าคญทางประชากร

พบตวเลขผดมเพศชายอยทจ านวน 13.357 ลานคน (ความชกรอยละ 52.1 ในประชากรเพศชายทงหมด) ซงมากกวาผดมเพศหญงเกอบ 1 เทาตว โดยพบผดมเพศหญงจ านวน 7.640 ลานคน (ความชกรอยละ 28.0 ในประชากรเพศหญงทงหมด) แตสงเกตไดวาเพศหญงมสดสวนการดมเพมขนกวา 2.2 ลานคนเมอเทยบกบผลส ารวจปทผานมาทมอย 5.404 ลานคน (ความชกรอยละ 20.1 ในประชากรเพศหญงทงหมด) สวนดานอาย พบผดมทอยในชวงอาย 50 ปขนไปมากทสดคอ 6.077 ลานคน (ความชกรอยละ 32.4 ในประชากรอาย 50 ปขนไปทงหมด) แตทนาสนใจคอ พบวามนกดมเยาวชนทอยในชวงอาย 15-19 ป จ านวน 1.289 ลานคน (ความชกรอยละ 28.1 ในประชากรอาย 15-19 ปทงหมด) ลดลงเกอบ 3 แสนคนเมอเทยบกบผลการศกษาปทผานมาทมอย 1.542 ลานคน (ความชกรอยละ 30.3 ในประชากรอาย 15-19 ปทงหมด) ขณะเดยวกนเมอจ าแนกขอมลตามภมภาค พบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เปนภาคทมจ านวนผดมสงทสดคอ 7.715 ลานคน (ความชกรอยละ 43.2 ในประชากรภาคตะวนออกเฉยงเหนอทงหมด) รองลงมาคอภาคเหนอ 4.311 ลานคน (แตมความชกสงกวาคอรอยละ 44.6 ในประชากรภาคเหนอทงหมด) นอยทสดคอภาคใต 1.946 ลานคน (ความชกรอยละ 26.9 ในประชากรภาคใตทงหมด) (แผนภาพ 6)


52.1 28.0 28.1 46.6 47.3 44.2 32.4 37.7 39.1 44.6 43.2 26.9

ชาย หญง 15-19 20-29 30-39 40-49 50 ขนไป กทม. ปรฯ กลาง เหนอ อสาน ใต

4.7554.611

2.871 4.153

4.311 7.715

1.946

แผนภาพท 6 แสดงคาประมาณการจ านวนผทดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน (หนวย: ลานคน) และรอยละของความชก จ าแนกตามเพศ ชวงอาย และภมภาค

ในกลมทดมนสวนใหญรอยละ 70.6 ดมกบเพอน โดยมบางสวนคดเปนรอยละ 8.9 ดมกบญาตพนอง

และรอยละ 3.1 เทากน ดมกบเพอนรวมงาน และดมกบคนในครอบครว ขณะทรอยละ 7.7 ดมคนเดยว โดยประเภทเครองดมแอลกอฮอลทนยมมาก ไดแก เบยร และสราส/ สราแดง คดเปนรอยละ 76.8 และ 44.3 ตามล าดบ ดานความถของการดม พบวาตวอยางเกอบ 2 ใน 3 หรอรอยละ 61.7 ดมอยางนอยเดอนละครง ขณะทรอยละ 36.8 ดมนานๆ ครง (นอยกวาเดอนละครง) ทงนพบวาตวอยางกวาครง คอรอยละ 52.6 เคยคดทจะเลกดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดชวต ขณะทรอยละ 46.2 ไมเคยคด (ตารางท 28 - 31)

เพศ ชวงอาย ภมภาค 13.357

7.640 1.289

4.264

6.077

%


ตารางท 28 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบคนทดมเครองดมแอลกอฮอลดวยบอยทสด (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ คนทดมดวยบอยทสด จ านวน รอยละ 1 เพอน 1,079 70.6 2 ญาตพนอง 136 8.9 3 ดมคนเดยว 118 7.7 4 เพอนรวมงาน 47 3.1 5 คนในครอบครว 48 3.1 6 เพอนบาน/ คนในชมชน 36 2.4 7 แฟน 16 1.0 8 อนๆ อาท ลกคา ลกนอง 3 0.2 9 ไมระบ 46 3.0 รวม 1,529 100.0

ตารางท 29 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบประเภทเครองดมแอลกอฮอลทดม

(เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และเลอกไดมากกวา 1 ขอ) (n = 1,529)

ล าดบ ประเภทเครองดมแอลกอฮอล จ านวน รอยละ

1 เบยร 1,166 76.8 2 สราส/ สราแดง 673 44.3 3 สราขาว/ สรากลนชมชน 369 24.3 4 ไวนคลเลอร/ เครองดมแอลกอฮอลผสมพรอมดม/ เหลาปน 166 10.9 5 สราแชพนเมอง เชน สาโท กระแช เปนตน 90 5.9 6 ไวน/ แชมเปญ 84 5.5 7 เหลาดองยา/ สราจน 68 4.5


ตารางท 30 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความถในการดมเครองดมแอลกอฮอล (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ ความถในการดมเครองดมแอลกอฮอล จ านวน รอยละ 1 ทกวน (7 วนตอสปดาห) 139 9.1 2 เกอบทกวน (5-6 วนตอสปดาห) 90 5.9 3 วนเวนวน (3-4 วนตอสปดาห) 191 12.5 4 ทกสปดาห (1-2 วนตอสปดาห) 231 15.1 5 ทกเดอน (1-3 วนตอเดอน) 292 19.1 6 นานๆ ครง (นอยกวาเดอนละครง) 563 36.8 7 ไมระบ 23 1.5

รวม 1,529 100.0 ตารางท 31 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเคยคดทจะเลกดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดชวต

(เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน) ล าดบ การเคยคดทจะเลกดมตลอดชวต จ านวน รอยละ

1 เคยคด 805 52.6 2 ไมเคยคด 707 46.2 3 ไมระบ 17 1.2 รวม 1,529 100.0

3.3 คาใชจายในการดมเครองดมแอลกอฮอล

การส ารวจคาใชจายในการดมเครองดมแอลกอฮอลแตละครง (รวมคาใชจายอนทเกยวของ เชน กบแกลม มกเซอร มาลย ฯลฯ) พบวาสวนใหญรอยละ 87.1 เสยคาใชจายในการดมเฉลยตอครงไมเกน 500 บาท สวนกลมทเกนกวา 500 บาท มอยรอยละ 9.9 โดยเฉลยแลวอยท 336 บาท (ตารางท 32)


ตารางท 32 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบคาใชจายในการดมแตละครง (รวมมกเซอร กบแกลม ทป มาลย หรออนๆ) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ คาใชจายในการดมแตละครง จ านวน รอยละ 1 ดมฟร 7 0.5 2 ไมเกน 100 บาท 393 25.7 3 101 - 200 บาท 354 23.2 4 201 - 500 บาท 577 37.7 5 501 - 1,000 บาท 118 7.7 6 มากกวา 1,000 บาท 34 2.2 7 ไมระบ 46 3.0 รวม 1,529 100.0

ต าสด 0 บาท (ดมฟร) สงสด 4,000 บาท เฉลย 336 บาท

เมอจ าแนกขอมลตามคณลกษณะทางประชากร ประกอบดวยเพศ พนทพกอาศย และระดบรายได พบวาตวอยางเพศชายและเพศหญงมคาใชจายเฉลยในการดมตอครง คอ 340 บาท และ 329 บาท ตามล าดบ เมอจ าแนกตามพนทพกอาศย พบวาตวอยางในกรงเทพมหานครมคาใชจายเฉลยในการดมแตละครง 362 บาท สงกวาตวอยางทพกอาศยในเขตเทศบาล และนอกเขตเทศบาลทมคาใชจายเฉลยครงละ 346 และ 326 บาท ตามล าดบ นอกจากนยงพบวาคาใชจายในการดมตอครงมแนวโนมเพมขนตามระดบรายได โดยกลมรายไดมากกวา 50,000 บาท มคาใชจายสงสดคอ 593 บาท (แผนภาพท 7)


แผนภาพท 7 แสดงคาเฉลยรายจายในการดมเครองดมแอลกอฮอลแตละครง จ าแนกตามเพศ พนท และระดบรายได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน) (หนวย: บาท)

253

310

328

434

549

556

593

326

346

362

329

340

ไมเกน 5,000

5,001-10,000

10,001-20,000

20,001-30,000

30,001-40,000

40,001-50,000

มากกวา 50,000

นอกเขตเทศบาล

ในเขตเทศบาล

กรงเทพฯ

หญง

ชายเพศ

พนท

ระดบรายได


สวนท 4 พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา

4.1 การปรบเปลยนพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเขาพรรษา เมอสอบถามกลมทดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอน

เขาพรรษาปน ใหนกยอนถงพฤตกรรมการดมในชวงเขาพรรษาเมอปทแลว (2559) พบวารอยละ 35.4 งดตลอด 3 เดอนชวงเขาพรรษา ซงใกลเคยงกบรอยละ 31.2 ทไมงดและไมลดปรมาณการดม โดยมรอยละ 17.0 งดเปนบางชวง และรอยละ 16.4 ไมงดแตลดการดมลง (ตารางท 33)

ตารางท 33 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเขาพรรษาเมอปทแลว

(2559) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน) ล าดบ การงดดม ในชวงเขาพรรษาเมอปทแลว จ านวน รอยละ

1 งดตลอด 3 เดอนชวงเขาพรรษา 541 35.4 2 งดเปนบางชวง 260 17.0 3 ไมงดแตลดการดมลง 251 16.4 4 ไมงดและไมลดปรมาณการดม 477 31.2 รวม 1,529 100.0

ส าหรบพฤตกรรม “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ครงน พบวารอยละ 37.9 งดมาไดตลอดเทศกาล

เขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา ประมาณการเปนจ านวน 7.959 ลานคน ขณะทรอยละ 32.5 ดมไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา ไมลดทงปรมาณและความถ โดยมคาประมาณการเปนจ านวน 6.830 ลานคน โดยมรอยละ 15.1 งดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา) ประมาณการเปนจ านวน 3.171 ลานคน และรอยละ 14.5 ไมงดแตลดการดมลง ประมาณการเปนจ านวน 3.036 ลานคน (ตารางท 34 และแผนภาพท 8) ตารางท 34 แสดงคาประมาณการและรอยละของผงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน

(2560) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน) ล าดบ การงดดม ในชวงเขาพรรษาปน คาประมาณการ (คน) รอยละ

1 งดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา (5 ตลาคม 2560)

7,958,733 37.9

2 งดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา) 3,171,459 15.1 3 ไมงดแตลดการดมลง 3,035,913 14.5 4 ดมไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา ไมลดทง

ปรมาณและความถ 6,830,134 32.5

รวม 20,996,239 100.0


แผนภาพท 8 แสดงคาประมาณการจ านวนผงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน) (หนวย: ลานคน)

เมอจ าแนกตามภมภาค พบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมผทปรบเปลยนพฤตกรรมการดมในชวง

เขาพรรษามากทสด รองลงมาคอภาคกลาง โดยเฉพาะในกลมผทงดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา ประมาณการไดวาอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอถง 3.982 ลานคน และภาคกลาง 1.427 ลานคน แตภาคกลางกมผทดมไมแตกตางจากเดมสงทสด คอ 1.835 ลานคน คดเปนรอยละ 44.2 ของประชากรภาคกลางทดมเครองดมแอลกอฮอลทงหมด (แผนภาพท 9)

7.959

3.1713.036

6.830

งดตลอดเทศกาลเขาพรรษา งดเปนบางชวง

ไมงดแตลดการดมลง ดมไมแตกตางจากเดม


N = 7.609

0.810 1.4270.986

3.9820.755

0.4090.547

0.803

0.8390.573

0.359 0.345 0.767

1.3020.2631.294 1.835 1.756

1.592 0.355

กทม. ปรฯ กลาง เหนอ อสาน ใต

งดตลอดเทศกาลเขาพรรษา งดเปนบางชวง ไมงดแตลดการดมลง ดมไมแตกตางจากเดม

45.1%

N = 17.843

12.5%

14.2%

28.2%

44.2%

8.3%

13.2%

34.4%

40.7%

17.8%

18.6%

22.9%

20.6%

16.9%

10.9%

51.6%

18.2%

13.5%

29.5%

38.8%

แผนภาพท 9 แสดงคาประมาณการจ านวนผงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) (หนวย: ลานคน) และรอยละของแตละกลมพฤตกรรม จ าแนกตามภมภาค (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

4.1.1 กลมทงดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา

ส าหรบกลมทงดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา ระบถงสาเหตทท าใหงดไดตลอดวา เปนเพราะปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว (รอยละ 66.2) งดเปนประจ าทกป (รอยละ 51.7) และตองการรกษาศลชวงเขาพรรษา (รอยละ 27.5) สอดคลองกบเมอใหระบเหตผลส าคญทสด ซงเปนเหตผลเดยวกน คอ รอยละ 35.9 ระบปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว รองลงมารอยละ 18.7 ระบงดเปนประจ าทกป และรอยละ 5.9 ระบตองการรกษาศลชวงเขาพรรษา เมอสอบถามความตอเนองในการงดเหลา พบวารอยละ 67.0 ตงใจจะงดตอไปหลงออกพรรษา โดยมรอยละ 9.3 ตงใจจะเลกตลอดชวต ขณะทรอยละ 19.4 ไมตงใจทจะงดตอไป (ตารางท 35 - 37)

N = 10.632

N = 9.677

N = 7.222


ตารางท 35 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดเทศกาลเขาพรรษา ทระบสาเหตทท าใหงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษา ป 2560 และเลอกไดมากกวา 1 ขอ) (n = 557)

ล าดบ สาเหตทท าใหงดตลอดได จ านวน รอยละ 1 ปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว 369 66.2 2 งดเปนประจ าทกป 288 51.7 3 ตองการรกษาศลชวงเขาพรรษา 153 27.5 4 มการรณรงคผานสอตางๆ ใหงดเหลาเขาพรรษา 118 21.2 5 ในชมชนมการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา 72 12.9 6 การงดเหลาเขาพรรษาเปนคานยมทพงท าตาม 64 11.5 7 ครอบครว/ แฟน/ ลกขอใหงด 145 26.0 8 เพอนงด/ ไมมเพอนดม/ เพอนชวนงด 65 11.7 9 ถอเปนชวงฟนฟสขภาพ 151 27.1 10 เลกตลอด เพราะไดปฏญาณตนไว 51 9.2 11 มบคคลทเปนแบบอยางทด อาท พอ เพอน แฟน 7 1.3 12 อนๆ อาท งดชวงวนเกด เสยคาใชจาย 10 1.8

ตารางท 36 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดเทศกาลเขาพรรษา ทระบเหตผล

ส าคญทสดทท าใหงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ เหตผลส าคญทสดทท าใหงดตลอดได จ านวน รอยละ

1 ปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว 200 35.9 2 งดเปนประจ าทกป 104 18.7 3 ตองการรกษาศลชวงเขาพรรษา 33 5.9 4 มการรณรงคผานสอตางๆ ใหงดเหลาเขาพรรษา 30 5.4 5 ในชมชนมการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา 17 3.1 6 การงดเหลาเขาพรรษาเปนคานยมทพงท าตาม 10 1.8 7 ครอบครว/ แฟน/ ลกขอใหงด 64 11.5 8 เพอนงด/ไมมเพอนดม/เพอนชวนงด 13 2.3 9 ถอเปนชวงฟนฟสขภาพ 60 10.8 10 เลกตลอด เพราะไดปฏญาณตนไว 15 2.7 11 มบคคลทเปนแบบอยางทด อาท พอ เพอน แฟน 1 0.2 12 อนๆ อาท งดชวงวนเกด เสยคาใชจาย 7 1.2 13 ไมระบ 3 0.5 รวม 557 100.0


ตารางท 37 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดเทศกาลเขาพรรษา ทระบความตงใจจะงดตอไป (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอน เขาพรรษาปน)

ล าดบ ความตงใจจะงดเครองดมแอลกอฮอลตอไป จ านวน รอยละ 1 ตงใจจะงดตอไปอก 373 67.0 2 ตงใจจะเลกตลอดชวต 52 9.3 3 ไมตงใจทจะงดตอไป (กลบมาดม) 108 19.4 4 ไมระบ 24 4.3 รวม 557 100.0

4.1.2 กลมทงดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา)

กลมนงดเปนบางชวงกอนทจะกลบมาดมอกในระหวางพรรษา โดยมประมาณ 2 ใน 3 หรอรอยละ 65.1 กลบมาดมภายใน 4 สปดาห ขณะทรอยละ 34.9 งดไดนานกวาคอกลบมาดมหลง 4 สปดาหทเขาพรรษา เมอพจารณาระยะเวลาทงดไดในชวงเขาพรรษาปน พบวาเกอบ 2 ใน 3 หรอรอยละ 64.3 งดไดไมเกน 4 สปดาห รองลงมารอยละ 29.8 งดดมรวมเปนระยะเวลา 5 – 8 สปดาห และรอยละ 4.3 งดได 9 – 11 สปดาห เฉลยแลวงดได 4 สปดาห ส าหรบสาเหตทไมสามารถงดตลอดไดคอ มคนชวนดม ขดไมได (รอยละ 54.5) ชอบเทยวสงสรรค (รอยละ 46.3) และตองไปงานเลยง (รอยละ 41.2) สอดคลองกบเมอใหระบเหตผลส าคญทสด ซงเปนเหตผลเดยวกน คอ รอยละ 40.0 ระบมคนชวนดม ขดไมได รอยละ 27.1 ระบชอบเทยวสงสรรค และรอยละ 15.3 ระบตองไปงานเลยง (ตารางท 38 – 41) ตารางท 38 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลเปนบางชวง ในชวงเขาพรรษา

ทระบระยะเวลาทกลบมาดมระหวางพรรษา หลงเขาพรรษามาแลว (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ ระยะเวลาทกลบมาดมระหวางพรรษา จ านวน รอยละ 1 ไมเกน 1 สปดาห 41 16.1 2 หลง 1 สปดาห ถง 2 สปดาห 70 27.4 3 หลง 3 สปดาห – 4 สปดาห 55 21.6 4 หลง 1 เดอน ถง เดอนครง 44 17.2 5 หลงเดอนครง ถง สองเดอน 28 11.0 6 หลงสองเดอน 17 6.7 รวม 255 100.0


ตารางท 39 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลเปนบางชวง ในชวงเขาพรรษา ทระบระยะเวลาโดยรวมตลอดเขาพรรษาปนทงดดมได

(เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ ระยะเวลาโดยรวมตลอดเขาพรรษาปนทงดดมสราได จ านวน รอยละ 1 ไมเกน 4 สปดาห 164 64.3 2 5 – 8 สปดาห 76 29.8 3 9 – 11 สปดาห 11 4.3 4 ไมระบ 4 1.6 รวม 255 100.0

ต าสด 1 สปดาห สงสด 11 สปดาห เฉลย 4 สปดาห ตารางท 40 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลเปนบางชวง ในชวงเขาพรรษา

ทระบสาเหตทไมสามารถงดตลอดพรรษาได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และเลอกไดมากกวา 1 ขอ) (n = 255)

ล าดบ สาเหตทไมสามารถงดตลอดพรรษาได จ านวน รอยละ 1 มคนชวนดม ขดไมได 139 54.5 2 ชอบเทยวสงสรรค 118 46.3 3 ตองไปงานเลยง 105 41.2 4 ในชมชนจดงานมการเลยงเครองดมแอลกอฮอล 35 13.7 5 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) 33 12.9 6 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา 9 3.5 7 อนๆ อาท ดมแลวหายเหนอย 7 2.7

ตารางท 41 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทงดดมเครองดมแอลกอฮอลเปนบางชวง ในชวงเขาพรรษา

ทระบเหตผลส าคญทสดทท าใหไมสามารถงดตลอดพรรษาได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ เหตผลส าคญทสดทท าใหไมสามารถงดตลอดพรรษาได จ านวน รอยละ

1 มคนชวนดม ขดไมได 102 40.0 2 ชอบเทยวสงสรรค 69 27.1 3 ตองไปงานเลยง 39 15.3 4 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) 24 9.4 5 ในชมชนจดงานมการเลยงเครองดมแอลกอฮอล 13 5.1 6 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา 5 2.0 7 อนๆ อาท ดมแลวหายเหนอย 3 1.2 รวม 255 100.0


4.1.3 กลมทไมงดแตลดการดมลง กลมนเกอบ 3 ใน 4 หรอรอยละ 72.4 ลดการดมลงไมเกน 50% โดยมรอยละ 27.1 ลดได 51 - 80%

โดยมสดสวนการดมลดลงเฉลย 48.34% เมอเปรยบเทยบความถในการดมระหวางชวงกอนเขาพรรษากบชวงเขาพรรษา พบวาชวงเขาพรรษาดมเฉลย 4 ครงตอเดอน ซงลดลงจากชวงกอนเขาพรรษาทดมเฉลย 9 ครงตอเดอน สาเหตทท าใหไมสามารถงดตลอดไดคอ มคนชวนดมขดไมได (รอยละ 54.3) ตองไปงานเลยง (รอยละ 46.6) และชอบเทยวสงสรรค (รอยละ 38.5) โดยเหตผลส าคญทสดทใหไวเปนเหตผลเดยวกน คอ รอยละ 32.1 ระบมคนชวนดมขดไมได รอยละ 20.4 ระบชอบเทยวสงสรรค และรอยละ 19.0 ระบตองไปงานเลยง (ตาราง 42 - 45)

ตารางท 42 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลแตลดการดมลง ในชวงเขาพรรษา ทระบสดสวนการดมทลดลงเมอเทยบกบกอนชวงเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ สดสวนการดมทลดลง จ านวน รอยละ

1 ไมเกน 20% 25 11.3 2 21 - 40% 38 17.2 3 50% 97 43.9 4 51 - 80% 60 27.1 5 ไมระบ 1 0.5 รวม 221 100.0

ต าสด 5% สงสด 80% เฉลย 48.34% ตารางท 43 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลแตลดการดมลง ในชวงเขาพรรษา

ทระบความถในการดม เปรยบเทยบในชวงเขาพรรษากบชวงกอนเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ ความถในการดม ชวงกอนเขาพรรษา ชวงเขาพรรษา

จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ 1 เดอนละครง 2 0.9 48 21.7 2 2 - 3 ครงตอเดอน 44 19.9 85 38.5 3 4 - 5 ครงตอเดอน 60 27.2 38 17.2 4 6 - 10 ครงตอเดอน 69 31.2 40 18.1 5 มากกวา 10 ครงตอเดอน 46 20.8 10 4.5

รวม 221 100.0 221 100.0 จ านวนครงต าสดตอเดอน 1 1 จ านวนครงสงสดตอเดอน 80 20

จ านวนครงเฉลยตอเดอน 9 4


ตารางท 44 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลแตลดการดมลง ในชวงเขาพรรษา ทระบสาเหตทไมสามารถงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอน เขาพรรษาป 2560 และเลอกไดมากกวา 1 ขอ) (n = 221)

ล าดบ สาเหตทไมสามารถงดตลอดได จ านวน รอยละ 1 มคนชวนดมขดไมได 120 54.3 2 ตองไปงานเลยง 103 46.6 3 ชอบเทยวสงสรรค 85 38.5 4 ในชมชนจดงานมการเลยงเหลา 37 16.7 5 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) 35 15.8 6 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา 7 3.2 7 อนๆ อาท ดมแลวหายเหนอย อกหก เศรา 22 10.0

ตารางท 45 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลแตลดการดมลง ในชวงเขาพรรษา

ทระบเหตผลส าคญทสดทท าใหไมสามารถงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ เหตผลส าคญทสดทท าใหไมสามารถงดตลอดได จ านวน รอยละ

1 มคนชวนดมขดไมได 71 32.1 2 ชอบเทยวสงสรรค 45 20.4 3 ตองไปงานเลยง 42 19.0 4 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) 24 10.9 5 ในชมชนจดงานมการเลยงเหลา 15 6.8 6 อนๆ อาท ดมแลวหายเหนอย อกหก เศรา 15 6.8 7 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา 3 1.4 8 ไมระบ 6 2.6

รวม 221 100.0

4.1.4 กลมทดมไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา ไมลดทงปรมาณและความถ ในกลมนจะยงคงมการดมตามปกตไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา สาเหตส าคญทท าใหไมงดเหลาเขาพรรษาคอ มคนชวนดมขดไมได (รอยละ 53.3) ชอบเทยวสงสรรค (รอยละ 40.2) และปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว (รอยละ 40.0) ส าหรบเหตผลส าคญทสด รอยละ 29.8 ระบปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว รอยละ 22.8 ระบมคนชวนดมขดไมได และรอยละ 18.5 ระบดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) (ตารางท 46 - 47)


ตารางท 46 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลและไมลดปรมาณการดม ในชวงเขาพรรษา ทระบสาเหตทไมสามารถงดตลอดได (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา

(2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาป 2560 และเลอกไดมากกวา 1 ขอ) (n = 496)

ล าดบ สาเหตทไมงดเหลาเขาพรรษา จ านวน รอยละ 1 มคนชวนดมขดไมได 264 53.3 2 ชอบเทยวสงสรรค 199 40.2 3 ปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว 198 40.0 4 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) 154 31.1 5 ตองไปงานเลยง 144 29.1 6 ในชมชนจดงานมการเลยงเหลา 74 14.9 7 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา 58 11.7 8 อนๆ อาท เครยด ดมกบลกคา 7 1.4

ตารางท 47 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยางผทไมงดดมเครองดมแอลกอฮอลและไมลดปรมาณการดม

ในชวงเขาพรรษา ทระบเหตผลส าคญทสดทท าใหไมงดเหลาเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน)

ล าดบ เหตผลส าคญทสดทไมงดเหลาเขาพรรษา จ านวน รอยละ 1 ปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว 148 29.8 2 มคนชวนดมขดไมได 113 22.8 3 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) 92 18.5 4 ชอบเทยวสงสรรค 72 14.5 5 ตองไปงานเลยง 29 5.8 6 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา 14 2.8 7 ในชมชนจดงานมการเลยงเหลา 13 2.6 8 อนๆ อาท เครยด ดมกบลกคา 6 1.3 9 ไมระบ 9 1.9 รวม 496 100.0

4.2 ผลทไดรบจากการลด ละ เลกดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา ส าหรบ 3 กลมทมการลด ละ เลก ดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา (งดตลอดเทศกาล งดเปนบางชวง และลดการดมลง) เมอสอบถามถงผลของการงดดม พบวารอยละ 71.4 ระบสขภาพรางกายดขนรองลงมารอยละ 54.2 ระบประหยดคาใชจายได รอยละ 41.7 ระบสขภาพจตใจดขน และรอยละ 25.6 ระบลดปญหาในครอบครว/ มความสขในครอบครวมากขน (ตารางท 48)


ตารางท 48 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบผลของการงดดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และการมลด ละ เลกในชวงเขาพรรษาปน โดยทเลอกไดมากกวา 1 ขอ) (n = 1,033)

ล าดบ ผลของการงดดม จ านวน รอยละ 1 สขภาพรางกายดขน 738 71.4 2 ประหยดคาใชจายได 560 54.2 3 สขภาพจตใจดขน 431 41.7 4 ลดปญหาในครอบครว/ มความสขในครอบครวมากขน 264 25.6 5 อนๆ อาท พฒนาตวเอง 2 0.2 6 ไมมผลอะไร 130 12.6

จากตวอยางรอยละ 54.2 ทระบประหยดคาใชจายไดดงขางตน พบวากวา 1 ใน 3 หรอรอยละ 38.1 ประหยดไดมากกวา 1,000 บาท ในชวง 3 เดอนของการเขาพรรษา โดยมคาเฉลย 1,844 บาท และเมอท าการประมาณการ พบวาจ านวนเงนโดยรวมทประเทศประหยดไดในชวงเขาพรรษามทงสน 11,243,620,265 บาท (เปนยอดทไมรวมผทระบวาประหยดไดแตไมระบจ านวนเงน ซงประมาณการไดวามอยอก 816,678 คน) (ตารางท 49)

ตารางท 49 แสดงคาประมาณการและรอยละของผทประหยดเงนไดจากการลด ละ เลกเครองดมแอลกอฮอล ในชวง

เขาพรรษาทผานมา (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษา ป 2560 และสามารถประหยดเงนจากการดมเครองดมแอลกอฮอลไดในชวงเขาพรรษาป 2560)

ล าดบ จ านวนเงนทประหยดได คาประมาณการ (คน) รอยละ

1 ไมเกน 200 บาท 751,632 10.0 2 201 – 500 บาท 1,564,666 20.8 3 501 – 1,000 บาท 1,528,588 20.3 4 1,001 – 2,000 บาท 1,367,820 18.2 5 2,001 – 5,000 บาท 1,235,802 16.4 6 มากกวา 5,000 บาท 265,452 3.5 7 ไมระบ 816,678 10.8 รวม 7,530,637 100.0

ต าสด 100 บาท สงสด 20,000 บาท เฉลย 1,844 บาท คาประมาณการ จ านวนเงนโดยรวมทประหยดไดทงสน 11,243,620,265 บาท


0.781

1.322

1.199

1.664

1.650

3.812

0.378

0.127

2.718

ไมงดแตลดการดมลง

งดเปนบางชวง

งดตลอดเทศกาลเขาพรรษา

กลบมาดม งด/ ลด ใหนอยลง เลกไปเลย

4.3 ความตงใจเปลยนแปลงพฤตกรรมการดมหลงออกพรรษา และการจะงดเหลาเขาพรรษาในปหนา เฉพาะกลมทมการลด ละ เลก ดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา (งดตลอดเทศกาล งดเปน

บางชวง และลดการดมลง) เมอสอบถามความตงใจจะงดดมเครองดมแอลกอฮอลตอไป หลงจากออกพรรษา พบวารอยละ 18.8 ตงใจจะเลกไปเลย โดยใหเหตผล อาท ประหยดเงน เปนหวงสขภาพ และมกวาครงคอรอยละ 52.0 ตงใจจะงด/ ลด ใหนอยลง โดยระบเหตผล อาท ประหยดเงน เปนหวงสขภาพ ครอบครวขอรอง ในขณะทรอยละ 25.2 จะกลบมาดม (เฉลยภายใน 14 วน) โดยใหเหตผล อาท เพอนชวน ชอบงานสงสรรค ดมประจ า ชอบดม ชอบเทยว ออกพรรษาแลวดมได (ตารางท 50)

นอกจากน เมอจ าแนกตามพฤตกรรมการงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) พบวา กลมทงดตลอดเทศกาลเขาพรรษา มความตงใจจะเลกไปเลย สงกวากลมอนๆ โดยประมาณการไดวามถง 2.718 ลานคน (แผนภาพท 10)

ตารางท 50 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความตงใจจะงดดมเครองดมแอลกอฮอล หลงจากออกพรรษา (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และการมลด ละ เลกในชวงเขาพรรษาปน)

ล าดบ ความตงใจจะงดดม หลงจากออกพรรษา จ านวน รอยละ 1 กลบมาดม 260 25.2 (ภายใน 14 วนโดยเฉลย ต าสด 1 วน สงสด 90 วน) 2 งด/ ลด ใหนอยลง เพราะ ประหยดเงน เปนหวงสขภาพ

ครอบครวขอรอง 537 52.0

3 เลกไปเลย เพราะ ประหยดเงน เปนหวงสขภาพ 194 18.8 4 ไมระบ 42 4.0 รวม 1,033 100.0

แผนภาพท 10 แสดงคาประมาณการความตงใจจะงดดม หลงจากออกพรรษา จ าแนกตามพฤตกรรมการงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560) (เฉพาะตวอยางทดม ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน และการมลด ละ เลกในชวงเขาพรรษาปน) (หนวย: ลานคน)


เมอสอบถามไปถงความตงใจจะงด/ ลดการดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเขาพรรษาปหนา (2561) พบวาสวนใหญสงถงรอยละ 94.1 มความตงใจจะลด ละ เลก จ าแนกเปนรอยละ 53.2 ตงใจจะงดตลอดเทศกาลเขาพรรษา รอยละ 26.9 งดเปนบางชวง และรอยละ 14.0 ไมงดแตลดการดมลง ขณะทมเพยงรอยละ 1.1 เทานนทตงใจวาจะไมงดและไมลดปรมาณการดม (ตารางท 51) ตารางท 51 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบความตงใจจะงด/ ลดการดมเครองดมแอลกอฮอล

ในชวงเขาพรรษาปหนา (2561) (เฉพาะตวอยางทดม หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาป 2560 และการมลด ละ เลกในชวงเขาพรรษาปน)

ล าดบ ความตงใจ จ านวน รอยละ

1 งดตลอดเทศกาลเขาพรรษา 550 53.2 2 งดเปนบางชวง 278 26.9 3 ไมงดแตลดการดมลง 145 14.0 4 ไมงดและไมลดปรมาณการดม 11 1.1 5 ไมระบ 49 4.8 รวม 1,033 100.0


บทท 4 บทสรป และอภปรายผล

โครงการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ครงน ด าเนนการภายใตวตถประสงค

หลก 2 ประการ คอ เพอส ารวจความคดเหนตอการงดดมเครองดมแอลกอฮอลและการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา และศกษาพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล โดยก าหนดกลมเปาหมายประชาชนอาย 15 ปขนไป ประยกตใชการวจยเชงส ารวจดวยการสมตวอยางจาก 12 จงหวดทวทกภมภาคของประเทศ รวมจ านวน 3,983 ตวอยาง ด าเนนการในชวงระหวางวนท 1 กนยายน ถง 31 ตลาคม พ.ศ. 2560 ผลการส ารวจสรปสาระส าคญดงน

บทสรป

การรบรตอสอประชาสมพนธและความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” การรบรตอสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560”

ตวอยางกวารอยละ 80 พบเหน/ รบรถง สอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” โดยประมาณการไดวาคนไทย 45.553 ลานคนรบรสอดงกลาว ทงนเมอพจารณาเปนรายภมภาค พบวาภาคกลาง มการรบรมากกวาภาคอนๆ

ชองทางการรบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ตวอยางทพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” สงถงรอยละ 98 พบเหน/

รบรจากการโฆษณาทางโทรทศน ล าดบรองๆ ลงมาทส าคญ ไดแก ปายโฆษณากลางแจงขนาดใหญ (billboard) เวบไซต/ อนเทอรเนต ปายตงโตะในรายการโทรทศนตางๆ สอโฆษณากลางแจงอนๆ รวมถงการน าเสนอในชวงทประกาศเขารายการโทรทศน ซงเมอจ าแนกตามภมภาคกยงคงพบวามทศทางแนวโนมเชนเดยวกน

การรบรตอสอประชาสมพนธชด “พกตบ พกยก”

เฉพาะกลมทพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ผานทางโทรทศน พบวากวารอยละ 90 พบเหนโฆษณาชด “พกตบ พกยก” ซงเมอจ าแนกตามภมภาคกยงพบแนวโนมเชนเดยวกนกบภาพรวม


ผลของสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” ตอการสรางความตระหนกในการลด ละ เลก การดมเครองดมแอลกอฮอล กวารอยละ 80 เหนวาสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” มผลตอการสรางความตระหนกในการ

ลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอลได ในระดบตางๆ ซงสวนใหญอยในระดบปานกลางคอนไปหามาก เมอจ าแนกตามพฤตกรรมการดม เพศ และอาย พบวาการดม-ไมดม และเพศชาย-เพศหญง นนมความตระหนกไมตางกน สวนดานอาย สงเกตไดวาความตระหนกจะลดลงเมอมอายมากขนไปตามล าดบ

การบอกตอ หรอสงตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ไปยงบคคลรอบขาง ตวอยางทเคยพบเหน/ รบรถงการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา 2560 รอยละ 80 เคยบอกตอ หรอแชร

ขอความบน Social Network เพอชกชวนคนรอบขางใหงดเหลาเขาพรรษา เมอจ าแนกขอมลตามพฤตกรรมการดม เพศ และชวงอาย พบวากลมทไมดมมการบอกตอมากกวากลมทดม เพศหญงบอกตอมากกวาเพศชาย สวนกลมอายตางๆ มการบอกตอใกลเคยงกน

การจดกจกรรมการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” และการเขารวมปฏญาณตน เกอบครงหนงระบวาในพนททพกอาศยอยมการจดกจกรรมงดเหลาเขาพรรษา เฉพาะในกลมนม

ประมาณรอยละ 42 ไดเขารวมกจกรรม โดยพบวามเพยงสวนนอย รอยละ 16.7 เทานนทไดรวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา ไมวาจะเปนการกลาวค าปฏญาณตนในงานกจกรรม การลงนามปฏญาณตนในสมดลงนามทหนวยงานตางๆ จดขน รวมถงการลงนามปฏญาณตนทางออนไลน

ความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ตอการท าใหประเทศไทยลดปรมาณการดมและจ านวนคนทดมเครองดมแอลกอฮอลลงได ตวอยางกวารอยละ 90 เหนดวยวาการรณรงคใหงดเหลาในชวงเขาพรรษา จะชวยใหประเทศไทยลด

ปรมาณการดมและจ านวนคนทดมเครองดมแอลกอฮอลลงได โดยอยในระดบปานกลางคอนไปทางมาก ความคดเหนตอการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” ในปตอๆ ไป และขอเสนอแนะ ตวอยางเกอบทงหมด เหนสอดคลองกนวาควรมการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา ในปตอๆ ไป โดยม

ความคดเหน/ ขอเสนอแนะตอการรณรงค 5 อนดบแรก ไดแก 1) รณรงคอยางตอเนอง 2) ประชาสมพนธผานสอใหมากขน โดยใชสอทหลากหลาย 3) ใชหลกการชวนคนใหลด ละ เลก 4) จดกจกรรมใหมากขน บอยขน และ 5) จดกจกรรมรณรงคใหครอบคลมทกพนท และเขาถงทกกลมคน

ความคดเกยวกบผลเสยตออวยวะตบของผทดมเครองดมแอลกอฮอล ตวอยางเกอบทงหมด เหนตรงกนวาการดมเครองดมแอลกอฮอลมผลเสยตออวยวะตบ โดยประมาณ

รอยละ 90 เหนวามผลเสยมาก ขณะทรอยละ 9 เหนวามผลเสยนอย


พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล การไดรบของขวญเปนเครองดมแอลกอฮอล และการดมในงานเลยง งานบญประเพณ ในชวง 12 เดอนทผานมา พบเพยงรอยละ 9 ทเคยไดรบของขวญเปนเครองดมแอลกอฮอล ซงในกลม

นมเกอบครงหนงทไดรบเปนปกต/ จ านวนเทาเดม แตกมสดสวนพอๆ กนทไดรบนอยลง ส าหรบประสบการณการดมในงานเลยง งานบญประเพณ พบวางานทมการดมมากกวางานอนๆ ไดแก งานเลยงของแตละครอบครว งานแตงงาน และงานบวช โดยสงเกตไดวา ในชวงระหวางพรรษา การดมในงานตางๆ ทกงาน มสดสวนลดลงจากชวงกอนเขาพรรษาทงสน

การดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน พบวามตวอยางเกอบรอยละ 40

ทดมเครองดมแอลกอฮอล โดยประมาณการไดวามคนไทยอาย 15 ปขนไปทดมเปนจ านวน 20.996 ลานคน เมอประมาณการ โดยจ าแนกตามคณลกษณะส าคญ พบวาผดมเพศชายมมากกวาผดมเพศหญงเกอบเทาตว คอมอย 13.357 ลานคน และ 7.640 ลานคน ตามล าดบ แตเมอเทยบกบปทผานมาสงเกตไดวาผดมเพศหญงมเพมขนกวา 2.2 ลานคน ดานอาย พบวาผดมทอยในชวงอาย 50 ปขนไปมมากทสดคอ 6.077 ลานคน แตทนาสนใจคอ นกดมเยาวชนทอยในชวงอาย 15-19 ป มจ านวน 1.289 ลานคน ลดลงเกอบ 3 แสนคนเมอเทยบกบผลการศกษาปทผานมา นอกจากน พบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอเปนภาคทมจ านวนผดมสงทสดคอ 7.715 ลานคน รองลงมาคอภาคเหนอ 4.311 ลานคน นอยทสดคอภาคใต 1.946 ลานคน

ในกลมทดม มกนยมดมกบเพอนเปนสวนใหญ มบางเลกนอยทดมกบญาตพนอง เพอนรวมงาน และคนในครอบครว สวนทดมคนเดยวมประมาณรอยละ 8 เครองดมแอลกอฮอลทนยม ไดแก เบยร และสราส/ สราแดง ดานความถ พบวาเกอบ 2 ใน 3 ดมอยางนอยเดอนละครง ทงนกวาครงเลกนอยเคยคดทจะเลกดมตลอดชวต

คาใชจายในการดมเครองดมแอลกอฮอล คาใชจายในการดมเครองดมแอลกอฮอลแตละครง (รวมคาใชจายอนทเกยวของ เชน กบแกลม

มกเซอร มาลย ฯลฯ) เฉลยอยท 336 บาท เมอจ าแนกขอมลตามคณลกษณะตางๆ พบวาตวอยางเพศชายมคาใชจายเฉลยในการดมตอครงมากกวาเพศหญงเลกนอย คนทพกอาศยในกรงเทพมหานครมคาใชจายเฉลยในการดมสงกวาคนทพกอาศยในเขตเทศบาล และนอกเขตเทศบาล นอกจากนยงพบวาคาใชจายเฉลยในการดมมแนวโนมสงขนไปตามระดบรายได


พฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา การปรบเปลยนพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเขาพรรษา การสอบถามกลมทดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอน

เขาพรรษาปน ถงพฤตกรรมการดมในชวงเขาพรรษาเมอปทแลว (2559) พบวามรอยละ 35.4 ทงดไดครบพรรษา ขณะทรอยละ 31.2 ดมตามปกต สวนทเหลอคองดเปนบางชวง และไมงดแตลดการดมลง

ส าหรบพฤตกรรมการดมในชวงเขาพรรษาปน (2560) พบวารอยละ 37.9 งดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา ประมาณการเปนจ านวน 7.959 ลานคน ขณะทรอยละ 32.5 ดมไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา ไมลดทงปรมาณและความถ โดยมคาประมาณการเปนจ านวน 6.830 ลานคน สวนกลมทงดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา) มรอยละ 15.1 ประมาณการเปนจ านวน 3.171 ลานคน และกลมทไมงดแตลดการดมลง มรอยละ 14.5 ประมาณการเปนจ านวน 3.036 ลานคน

เมอจ าแนกตามภมภาค พบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมผทลด ละ เลกดมในชวงเขาพรรษามากทสด รองลงมาคอภาคกลาง โดยเฉพาะในกลมผทงดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา ประมาณการไดวาอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอถง 3.982 ลานคน และภาคกลาง 1.427 ลานคน

กลมทงดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา เหตผลส าคญ 3 อนดบแรกทท าใหงดได คอ ปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว งดเปนประจ าทกป

และตองการรกษาศลชวงเขาพรรษา ประมาณ 2 ใน 3 ตงใจจะงดตอไปหลงออกพรรษา และมประมาณรอยละ 9 ตงใจจะเลกตลอดชวต

กลมทงดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา) กลมนมประมาณ 2 ใน 3 กลบมาดมภายใน 4 สปดาหทเขาพรรษา สอดคลองกบระยะเวลาทงดไดซง

พบวาเกอบ 2 ใน 3 งดไดไมเกน 4 สปดาหเชนกน (เฉลยแลวงดได 4 สปดาห) เหตผลส าคญ 3 อนดบแรกทท าใหไมสามารถงดตลอดพรรษาไดคอ มคนชวนดม ขดไมได ชอบเทยวสงสรรค และตองไปงานเลยง

กลมทไมงดแตลดการดมลง กลมนเกอบ 3 ใน 4 ลดการดมลงไมเกน 50% (เฉลย 48.34%) โดยพบวาชวงเขาพรรษาดมเฉลย 4

ครงตอเดอน ซงลดลงจากชวงกอนเขาพรรษาทดมเฉลย 9 ครงตอเดอน เหตผลส าคญ 3 อนดบแรกทท าใหไมสามารถงดตลอดพรรษาไดเปนเหตผลเดยวกบกลมทงดเปนบางชวง คอ มคนชวนดม ขดไมได ชอบเทยวสงสรรค และตองไปงานเลยง

กลมทดมไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา ไมลดทงปรมาณและความถ เหตผลส าคญ 3 อนดบแรกทไมงดเหลาเขาพรรษา คอ ปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว มคนชวนดมขดไมได และดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได)


ผลทไดรบจากการลด ละ เลกดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา เมอสอบถามกลมทลด ละ เลก ดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา ถงผลดทไดรบ สวนใหญระบวาท าใหสขภาพรางกายดขน รองลงมาคอประหยดคาใชจายได สขภาพจตใจดขน และยงชวยลดปญหาในครอบครว/ มความสขในครอบครวมากขน เมอพจารณาเฉพาะการประหยดคาใชจาย ซงมตวอยางกวาครงไดระบไว พบวาในชวงเขาพรรษา 3 เดอนสามารถประหยดไดเฉลย 1,844 บาท ประมาณการจ านวนเงนโดยรวมทประเทศประหยดไดในชวงเขาพรรษานถง 11,243,620,265 บาท

ความตงใจเปลยนแปลงพฤตกรรมการดมหลงออกพรรษา และการจะงดเหลาเขาพรรษาในปหนา เฉพาะกลมทมการลด ละ เลก ดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา เมอสอบถามความตงใจจะ

งดดมตอไปหลงจากออกพรรษา พบวารอยละ 18.8 ตงใจจะเลกไปเลย และยงมกวาครงตงใจจะงด/ ลด ใหนอยลง ขณะท 1 ใน 4 จะกลบมาดม (เฉลยภายใน 14 วน) ทงน กลมทงดตลอดเทศกาลเขาพรรษา มความตงใจจะเลกไปเลย สงกวากลมอนๆ อยางชดเจน โดยประมาณการไดวามถง 2.718 ลานคน ส าหรบเขาพรรษาปหนา สวนใหญกวารอยละ 90 ตงใจจะลด ละ เลกเชนเดม โดยมกวาครงตงใจจะงดตลอดเทศกาลเขาพรรษา


84.7 84.191.3 88.6 87.5 90.3 90.6

81.1 81.1 84.0 84.2 82.1 84.8

74.8

86.0

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560

อภปรายผล

1. การประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” การประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ครงน นบวาประสบความส าเรจในการสรางการ

รบรไดเปนอยางมาก โดยมสดสวนการพบเหน/ รบร สงถงรอยละ 86.0 ซงสงทสดในรอบ 8 ป (2553 – 2560) และสงกวาปทผานมาอยางชดเจน (แผนภาพท 11) แผนภาพท 11 แสดงคารอยละการพบเหน/ รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” เปรยบเทยบระหวางป

2546 - 2560

ทมา: ขอมลป 2546 – 2552 อางองจากหนงสอ งดเหลาเขาพรรษาใหอะไรกบสงคมไทย: ถอดบทเรยนเจดปของการรณรงค เรยบเรยง

โดยทกษพล ธรรมรงส (2553) ขอมลป 2553 - 2556 ประยกตจากบทความ การรณรงคเพอลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล “งดเหลาเขาพรรษา” เรยบเรยงโดยวชรพงศ รตสขพมล (2557) ขอมลป 2557 – 2560 อางองจาก “รายงานโครงการประเมนผลการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา" จดท าโดยศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (2557-2560)

การประชาสมพนธดวยการโฆษณาทางโทรทศน สรางการรบรตอการรณรงคงดเหลาเขาพรรษาไดมากทสด รองลงมาคอ ปายโฆษณากลางแจงขนาดใหญ (billboard) และเวบไซต/ อนเทอรเนต โดยสงเกตไดวา กจกรรมหรออเวนทตางๆ ยงสรางการรบรไดนอย สะทอนใหเหนวากจกรรมอาจยงมนอยไป

เมอพจารณาการสรางความตระหนกในการ ลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอล จากสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” พบวาสอดงกลาวสรางความตระหนกไดในระดบปานกลางคอนไปทางมาก โดยเฉพาะตอกลมเยาวชน 15-19 ป จงถอวาเปนการปองกนนกดมหนาใหมอกทางหนง


35.6

39.9

14.8

24.4

13.1

19.8

36.5

15.8

ไมไดลงนาม/ ปฏญาณตน

ลงนาม/ ปฏญาณตน

งดตลอดเทศกาลเขาพรรษา งดเปนบางชวง

ไมงดแตลดการดมลง ดมไมแตกตางจากเดม

ส าหรบการตดตามทศทางการเปลยนแปลงของการเขารวมกจกรรมรณรงคงดเหลาเขาพรรษา จากการส ารวจปทแลว (2559) ซงสอบถามเฉพาะกลมนกดมปจจบน พบวามผเขารวมรอยละ 14.7 สวนผลการส ารวจปน (2560) เมอเลอกเฉพาะนกดมปจจบนเชนเดยวกนน ามาวเคราะห พบวามผเขารวมรอยละ 20.7 จงกลาวไดวา การเขารวมกจกรรมรณรงคงดเหลาเขาพรรษาในกลมนกดมปจจบนเพมขนรอยละ 6 (ตารางท 52)

ตารางท 52 แสดงจ านวนและรอยละของตวอยาง ทระบการเขารวมกจกรรมรณรงคงดเหลาเขาพรรษา

เปรยบเทยบป 2559 กบป 2560 (เฉพาะตวอยางทเปนนกดมปจจบน) ล าดบ การเขารวมกจกรรมรณรงค

งดเหลาเขาพรรษา ป 2559 ป 2560 ผลการ

เปรยบเทยบ จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ 1 เขารวม 219 14.7 317 20.7 +6 2 ไมไดเขารวม 1,267 85.3 1,212 79.3 รวม 1,486 100.0 1,529 100.0

แตทนาพจารณาคอ จากตวอยางทงหมด พบวามไมถง 1 ใน 5 ทไดรวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา

ซงการลงนาม/ ปฏญาณตนนมผลตอการลด ละ เลก การดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษาคอนขางชดเจน (แผนภาพท 12)

แผนภาพท 12 แสดงคารอยละการงดดมเครองดมแอลกอฮอล ในชวงเทศกาลเขาพรรษาปน (2560)

จ าแนกตามการลงนาม/ ปฏญาณตน

การประเมนผลการรณรงคยงมอกประเดนทนาสนใจ โดยสงเกตไดวาในชวงระหวางพรรษานน การดม

เครองดมแอลกอฮอลในงานเลยง งานบญประเพณตางๆ ทกงานมสดสวนลดลงจากชวงกอนเขาพรรษาทงสน จงสะทอนอทธพลของการรณรงคงดเหลาเขาพรรษาไดเปนอยางด


39.036.5 35.9 34.3

39.6

2556 2557 2558 2559 2560

2. การตดตามสถานการณการดมเครองดมแอลกอฮอล การศกษาครงนพบรอยละ 39.6 ทดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงหลงออกพรรษาปทผานมา (2559)

ถงชวงกอนเขาพรรษาปน หรอเรยกวาเปนนกดมปจจบน (Current Drinker) นบเปนตวเลขสงสดในรอบ 5 ป (2556 – 2560) โดยเพมขนจากปทผานมา (2559) ถงรอยละ 5.3 ทงททศทางตงแตป 2556 - 2559 มแนวโนมลดลงเรอยๆ จงเปนขอมลทนาพจารณาอยางยง (แผนภาพท 13) แผนภาพท 13 แสดงคารอยละนกดมปจจบน (Current Drinker) เปรยบเทยบระหวางป 2556 - 2560

เมอเปรยบเทยบกบผลการส ารวจในปทผานมา พบประเดนนาสนใจทงดานเพศ และอาย โดยสงเกต

ไดวาผดมเพศหญงเพมขนกวา 2.2 ลานคน อยางไรกด ยงเปนสดสวนทต ากวาผดมเพศชายอยางชดเจน อกทงความถในการดมยงมแนวโนมต ากวา คอสวนใหญเปนการดมแบบไมประจ า (นอยกวาสปดาหละครง) สนนษฐานไดวาเปนการดมสงสรรค ดมในงาน หรอเขาสงคมเปนครงคราว นอกจากน ยงสงเกตไดวานกดมเยาวชนทอยในชวงอาย 15-19 ป ลดลงเกอบ 3 แสนคน ซงอาจเปนผลมาจากการรณรงค หรอมาตรการตางๆ ตามยทธศาสตรการปองกน “นกดมหนาใหม” ทเปนเยาวชน ขณะทผดมทอาย 20 ปขนไปมสดสวนเพมขนในทกกลมอาย

3. การปรบเปลยนพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา การศกษาการปรบเปลยนพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา จากการรณรงค

“งดเหลาเขาพรรษา” เมอเปรยบเทยบตงแตป 2546 – 2560 เหนไดวาโดยภาพรวมยงไมแสดงทศทางแนวโนมทชดเจน แตสงเกตไดวาตงแตป 2547 หรอปทสองของการรณรงคงดเหลาเขาพรรษาเปนตนมา สดสวนของผทดมไมตางจากเดมลดลงอยางชดเจน ส าหรบผลในปปจจบนหากเทยบกบปทแลว (2559) พบวามแนวโนมดขนเลกนอย คอกลมทงดตลอดเทศกาลเขาพรรษา มสดสวนเพมขน รอยละ 5.7 ขณะทกลมทดมไมตางจากเดมลดลงรอยละ 0.3 (แผนภาพท 14)

n=3,983 n=6,752 n=7,081 n=7,099 n=4,296


19.832.3 28.8

36.2 32.8 34.326.9

36.328.7 31.7 36.2 39.1

32.3 32.2 37.9

20.6

14.632.2

28.022.8

30.9

19.5

18.824.6

42.1 32.6

43.6

38.6 34.9 29.6

59.653.1

48.0 35.844.4

34.8

53.644.9 46.7

26.2 31.217.3

29.1 32.8 32.5

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560

งดตลอดเทศกาลเขาพรรษา งดบางชวง/ ลดการดมลง ดมไมตางจากเดม

แผนภาพท 14 แสดงคารอยละของพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเทศกาลเขาพรรษา เปรยบเทยบระหวางป 2546 - 2560

ทมา: ขอมลป 2546 – 2552 อางองจากหนงสอ งดเหลาเขาพรรษาใหอะไรกบสงคมไทย: ถอดบทเรยนเจดปของการรณรงค เรยบเรยง

โดยทกษพล ธรรมรงส (2553) ขอมลป 2553 - 2556 ประยกตจากบทความ การรณรงคเพอลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล “งดเหลาเขาพรรษา” เรยบเรยงโดยวชรพงศ รตสขพมล (2557) ขอมลป 2557 – 2560 อางองจาก “รายงานโครงการประเมนผลการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา" จดท าโดยศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (2557-2560)

หมายเหต ขอมลป 2558 - 2560 ผทงดตลอดเทศกาลเขาพรรษา หมายถง ผทงดดมมาตลอดจนถงชวง 2 สปดาหกอนออกพรรษา และ

ตงใจจะงดใหครบทงพรรษา

ส าหรบเหตผลส าคญทท าใหไมสามารถงดตลอดเทศกาลได คอ มคนชวนดม ขดไมได ชอบเทยว

สงสรรค และตองไปงานเลยง โดยเฉพาะกลมทดมไมตางจากเดม พบอกสาเหตคอ ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได)

4. ผลเชงบวกของการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษา” นอกจากเรองสขภาพกาย สขภาพจต ความสมพนธในครอบครวแลว ประเดนหนงทส าคญ และมการ

ตดตามประเมนมาโดยตลอดคอ การประหยดเงนไดจากการลด ละ เลก ดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษา ส าหรบปนประมาณการจ านวนเงนโดยรวมทประเทศประหยดไดในชวงเขาพรรษา 1.1 หมนลานบาท ซงลดลงจากปทแลว 2 พนลานบาท อยางไรกตาม ตวเลขการประมาณการดงกลาวไมรวมผทประหยดเงนไดแตไมระบจ านวนมา ซงประมาณการไดวามจ านวนกวา 8 แสนคน


ขอเสนอแนะ

จากการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” ครงน คณะผวจยพบประเดนทควรพจารณา และมขอเสนอแนะ ดงน

1. การประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” สรางการรบรไดสงมาก เชนเดยวกบการประชาสมพนธในปทผานๆ มา อยางไรกตาม การรบรทเกดขน สวนใหญมาจากสอประชาสมพนธ (Air War) ในขณะทการจดกจกรรมหรออเวนท (Ground War) ยงสรางการรบรไดนอย เพราะยงมไมมาก ซงการจดกจกรรมนนเขาถงกลมเปาหมายทตองการไดโดยตรง และมอทธพลตอการเปลยนแปลงในเชงทศนคตและพฤตกรรมสงกวา จงควรขยายการท ากจกรรมใหมากขน

2. การประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษาป 2560” สรางความตระหนกในการลด ละ เลกการดมเครองดมแอลกอฮอลโดยภาพรวมไดพอสมควร อยางไรกตาม จากทพบวายงคนมอายมากขน ความตระหนกดงกลาวจะยงลดลง จงอาจเปนขอจ ากดตอการลด “นกดมหนาเกา” คณะผวจยจงเหนวาการรณรงค (ซงยงควรเปนมตดานสขภาพเปนหลก) ควรเนนมากขนทจะสอสารตรงไปยงกลมทดมมานาน ดมประจ า หรอดมหนก

3. แคมเปญ “พกตบ” เปนมตดานสขภาพทใชรณรงค นบวาเปนการสอสารทเขาใจงายตรงประเดน เพราะคนสวนใหญตางเขาใจดวาการดมเครองดมแอลกอฮอลมผลเสยตอตบ จงควรน าเสนอในประเดนดงกลาวตอไปเพอสรางความตระหนกใหมากยงขน อยางไรกตาม ทผานมาเคยมการรณรงคในมตดานเศรษฐกจ อาท ป 2549 ใชแคมเปญ “เลกเหลา เลกจน” สามารถสรางการรบรไดสงมาก ประกอบกบผลการศกษายอนหลงทผานมา ตางพบวาการลด ละ เลก เครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษาของประชาชน ท าใหตวเองประหยดไดเปนหลกพนบาท และชวยชาตประหยดเงนไดนบหมนลานบาท จงควรน ามตดานเศรษฐกจ ทงเศรษฐกจครวเรอน และเศรษฐกจของประเทศ มาเปนแคมเปญเสรมดวย

4. ในการรณรงคผานสอ โทรทศนเปนสอทเขาถงประชาชนไดมากทสด จงยงควรเลอกใชโทรทศนเปนชองทางหลกในการประชาสมพนธตอไป อยางไรกตาม ปจจบนสอ Social Network นนมอทธผลอยางมากตอการเผยแพรขอมลขาวสาร การผลกดนแนวคด สรางกระแสสงคม หรอรณรงคเรองตางๆ จงควรน าสอ Social Network มาใชประโยชนในการประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” ใหมากขน ทงทาง Facebook Twitter Instagram Line Youtube หรออนๆ ดวยการผลตเนอหาและวางรปแบบการน าเสนอทสรางสรรค นาสนใจ ตามกระแสในหมผใช Social Network ตางๆ ซงจะท าใหสารทตองการสอออกไปกระจายไดอยางรวดเรว กวางขวาง สรางการรบรไดมากขน โดยใชตนทนต า

5. การลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา มผลตอการลด ละ เลก การดมในชวงเขาพรรษาอยางเหนผลไดชดเจน จงควรเนนสงเสรมใหมการจดกจกรรมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลาเขาพรรษา ทงในรปแบบการจดกจกรรมกลาวค าปฏญาณตน หรอการจดเตรยมสมดลงนามปฏญาณตนไวในสถานทส าคญโดยเฉพาะวด ทงน อาจอาศยการประชาสมพนธ หรอการประสานความรวมมอ ตลอดจนการสนบสนนทนกจกรรม ไปยงภาคเครอขายตางๆ ทส านกงานเครอขายองคกรงดเหลา (สคล.) รวมถงศนยประสานงานเครอขายองคกรงดเหลา


ประจ าภมภาค และผประสานงานประชาคมงดเหลาในแตละจงหวด เปนภาครวมอย ทงภาครฐ ภาคประชาสงคม รวมถงภาคเอกชน รวมกนขบเคลอนใหเกดการลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลาเขาพรรษา ครอบคลมพนท ในวงทกวางขนกวาเดม

6. การศกษาครงน พบสดสวนการดมเครองดมแอลกอฮอลสงทสดในรอบ 5 ป จงอาจตองมการทบทวนในเชงนโยบาย รวมถงยทธศาสตร และมาตรการตางๆ โดยกลมเปาหมายทควรมงเนนนอกจากเยาวชนทมโอกาสเขามาเปน “นกดมหนาใหม” แลว ยงควรเนนไปยงกลมผใหญทเปน “นกดมหนาเกา” ดวย ซงจ าเปนตองมมาตรการในการจดการอนๆ ทมากไปกวาการรณรงค นอกจากน ยงควรเฝาระวงการดมของผหญงทพบวามแนวโนมดมเพมขน

7. เหตผลส าคญทท าใหผดมไมสามารถงดเหลาตลอดพรรษาได (ทงผทกลบมาดมในระหวางพรรษา และผทแคลดการดมลง) คอ มคนชวนดม ขดไมได ชอบเทยวสงสรรค และตองไปงานเลยง ซงกสอดคลองกบผลการศกษาทงในครงนและหลายครงทผานมา ทพบวางานรนเรง งานมงคล อยางงานแตงงาน งานบวช รวมถงขนบานใหมนน เปนงานทมการดมเครองดมแอลกอฮอลกนมาก จงเปนประเดนทควรน าไปพจารณาในการรณรงคตอไป


บรรณานกรม ชยพร เซยนพานช. (2557). อปทานและกลยทธทางการตลาดของธรกจแอลกอฮอล ใน นพพล วทยวรพงศ

(บรรณาธการ), ทศวรรษศนยวจยปญหาสรา: สถานะความรเพอการควบคมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล (หนา 139-182). กรงเทพฯ: โรงพมพเดอนตลา.

ณฏฐณชา เลอฟลแบรต. (2557). ผลกระทบจากการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล. ใน นพพล วทยวรพงศ (บรรณาธการ), ทศวรรษศนยวจยปญหาสรา: สถานะความรเพอการควบคมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล. (หนา 95-127). กรงเทพฯ: โรงพมพเดอนตลา.

ณฐ ธารพานช. (2557). นโยบายการควบคมแอลกอฮอลททรงประสทธผล. ใน กรรณจรยา สขรง, ปยนาถ ประยร, และหนเพยร แสนอนทร (บรรณาธการ), เรองเหลา กาว 10: งานวจยเดนรอบทศวรรษแหงการเรยนร และการขบเคลอนนโยบายเพอลดปญหาแอลกอฮอลในสงคมไทย. (หนา 169-196). กรงเทพฯ: โรงพมพเดอนตลา.

ทกษพล ธรรมรงส และคณะ. (แปล, 2555). สรา ไมใชสนคาธรรมดา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: เดอะ กราฟโก ซสเตมส.

ทกษพล ธรรมรงส. (2553). งดเหลาเขาพรรษาใหอะไรกบสงคมไทย: ถอดบทเรยนเจดปของการรณรงค. นนทบร: เดอะ กราฟโก ซสเตมส.

นพพล วทยวรพงศ. (2557). “แลหนา” ความทาทายในอนาคตและชองวางองคความร. ใน นพพล วทยวรพงศ (บรรณาธการ), ทศวรรษศนยวจยปญหาสรา: สถานะความรเพอการควบคมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล (หนา 317-369). กรงเทพฯ: โรงพมพเดอนตลา.

มนทรตม ถาวรเจรญทรพย และคณะ. (2553). การประเมนตนทนทางสงคม สขภาพ และเศรษฐกจของการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในประเทศไทย. พมพครงท 3. นนทบร: โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP).

วชรพงศ รตสขพมล. (2557). การรณรงคเพอลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล “งดเหลาเขาพรรษา” ใน นพพล วทยวรพงศ (บรรณาธการ), ทศวรรษศนยวจยปญหาสรา: สถานะความรเพอการควบคมการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล (หนา 253 - 295). กรงเทพฯ: โรงพมพเดอนตลา.

ศนยวจยปญหาสรา. (2556). สถานการณการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลและผลกระทบในประเทศไทย ป 2556. นนทบร: เดอะ กราฟโก ซสเตมส.

ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ. (2557). รายงานฉบบสมบรณ โครงการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2557” : กรณศกษาประชาชนอาย 15 ปขนไปใน 25 จงหวดทวประเทศ. กรงเทพฯ: ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ.


ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ. (2558). รายงานฉบบสมบรณ โครงการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2558” : กรณศกษาประชาชนทวประเทศทมอาย 15 ปขนไป. กรงเทพฯ: ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ.

ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ. (2559). รายงานฉบบสมบรณ โครงการประเมนผลการรณรงค “งดเหลาเขาพรรษาป 2559” : กรณศกษาประชาชนอาย 15 ปขนไปใน 12 จงหวดทวทกภมภาคของประเทศ. กรงเทพฯ: ศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ.

ส านกงานคณะกรรมการควบคมเครองดมแอลกอฮอล. (2557). รายงานประจ าป 2557. กรงเทพฯ: ยเนยนสไมล.

ส านกงานสถตแหงชาต. (2557). ส ารวจพฤตกรรมการสบบหรและการดมสราของประชากร. สบคนจาก http://service.nso.go.th/nso/nso_center/project/search_center/23project-th.htm

World Health Organization. (2014). Global status report on alcohol and health 2014. Geneva, Switzerland: WHO Press.


ภาคผนวก


ภาคผนวก ก แบบสอบถามความคดเหน "โครงการงดเหลาเขาพรรษาป 2560”

ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) ภายใตการสนบสนนของส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) รวมกบศนยวจยเพอการพฒนาสงคมและธรกจ (SAB) ขอความรวมมอจากทานตอบแบบสอบถามเกยวกบโครงการ “งดเหลาเขาพรรษา” ในชวงเขาพรรษาประจ าป พ.ศ. 2560 (ระหวางวนท 9 กรกฎาคม - 5 ตลาคม 2560)

เครองดมแอลกอฮอล หมายถง เครองดมทกประเภททมสวนผสมของแอลกอฮอล เชน เหลา เบยร ไวน สราพนบานตางๆ ------------------------------------------------------------------------

ตอนท 1 การรบรสอและความคดเหนตอการรณรงค "งดเหลาเขาพรรษา" 1. ในชวงกอนเขาพรรษา/เขาพรรษาทผานมา ทานเคยเหน/รบรสอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” ป 2560 หรอไม

[ ] 1 ไมเคย (ขามไปตอบขอ 4) [ ] 2 เคย กรณเคย ทานเคยไดยนหรอพบเหนสอประชาสมพนธ งดเหลาเขาพรรษา จากทใดบาง (เลอกไดมากกวา 1 ขอ)

( ) 1 โฆษณาทางโทรทศน ( ) 2 ปายโฆษณากลางแจงขนาดใหญ (billboard) ( ) 3 ปายตงโตะในรายการโทรทศนตางๆ ( ) 4 สอโฆษณากลางแจงอนๆ เชน ปายโฆษณา บรเวณรถไฟฟา รถประจ าทาง ( ) 5 ชวงทประกาศเขารายการโทรทศน ( ) 6 กจกรรมหรออเวนทตางๆ ( ) 7 โฆษณาทางวทย ( ) 8 เวบไซต/ อนเทอรเนต ( ) 9 นตยสาร/ หนงสอพมพ ( ) 10 ครอบครว เพอน คนรจก ( ) 11 แผนพบ โบรชวร ( ) 12 อนๆ ระบ...................................................

เฉพาะผทระบวาเคยเหนประชาสมพนธทางโทรทศน 1.1 ทานเคยเหนโฆษณาทางโทรทศนเรอง “พกตบ พกยก” หรอไม (แสดง Photo Board)

[ ] 1 เคย [ ] 2 ไมเคย 2. สอประชาสมพนธ “งดเหลาเขาพรรษา” มผลท าใหทานรสกตระหนกถงการลดละเลกการดมเครองดมแอลกอฮอลหรอไม

[ ] 1 ไมมผลเลย [ ] 2 มผลเลกนอย [ ] 3 มผลปานกลาง [ ] 4 มผลมาก [ ] 5 มผลมากทสด 3. ทานเคยบอกตอ หรอสอสารดวยวธอน เชน ผานสงคมออนไลน (Social Network) เพอชกชวนคนรอบขาง งดเหลาเขาพรรษา หรอไม

[ ] 1 เคย [ ] 2 ไมเคย เพราะ...................................................................... 4. ในพนทททานพกอาศยอย มการจดกจกรรมงดเหลาเขาพรรษา หรอไม เชน เดนรณรงค กจกรรมเทเหลา ลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา

[ ] 1 มการจดกจกรรม ทานไดเขารวมหรอไม ( ) 1 เขารวม ( ) 2 ไมไดเขารวม [ ] 2 ไมมกจกรรม

5. ส าหรบปน ทานไดรวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลาเขาพรรษา หรอไม [ ] 1 รวมลงนาม/ ปฏญาณตนงดเหลา ดวยวธการใดบาง (เลอกไดมากกวา 1 ขอ)

( ) 1 กลาวค าปฏญาณตน (ในงานกจกรรมทจดขน) ( ) 2 ลงนามปฏญาณตนในสมดลงนามทหนวยงานตางๆ จดขน อาท โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล วด โรงเรยน โรงงาน ( ) 3 ลงนามปฏญาณตนทางออนไลน ( ) 4 อนๆ ระบ.................................................................

[ ] 2 ไมไดลงนาม/ ปฏญาณตน 6. ทานเหนดวยหรอไมวาการรณรงคใหงดเหลาในชวงเขาพรรษา 3 เดอน ชวยใหประเทศไทยลดปรมาณการดมและจ านวนคนทดม

เครองดมแอลกอฮอลลงได [ ] 1 เหนดวย คดวาการรณรงคกระตนใหประชาชนลดบรโภคเครองดมแอลกอฮอลไดระดบใด

( ) 1 มาก ( ) 2 ปานกลาง ( ) 3 นอย [ ] 2 ไมเหนดวย เพราะ..................................................................................... [ ] 3 ไมมความเหน


7. ทานคดวาควรมการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา ในปตอๆ ไปหรอไม [ ] 1 ควรรณรงคตอไป [ ] 2 ไมควรรณรงคตอไป เพราะ........................................................................................................

8. โปรดแสดงความคดเหนหรอขอเสนอแนะตอการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา 1) .............................................................................................................................................................................................. 2) .............................................................................................................................................................................................. 3) .............................................................................................................................................................................................. 9. ทานคดวา การดมเครองดมแอลกอฮอลมผลเสยตอ อวยวะ ตบ ของผทดมมากนอยแคไหน

[ ] 1 มผลเสยมาก [ ] 2 มผลเสยนอย [ ] 3 ไมมผลเสยเลย

ตอนท 2 การดมเครองดมแอลกอฮอล 10. ในชวง 12 เดอนทผานมา ทานเคยไดรบของขวญเปนเครองดมแอลกอฮอลหรอไม

[ ] 1 ไมเคย [ ] 2 เคย โดยไดรบมากขนหรอนอยลง เมอเทยบกบกอนหนา 12 เดอนทผานมา

( ) 1 ไดรบเปนปกต/จ านวนเทาเดม ( ) 2 ไดรบนอยลง ( ) 3 ไดรบมากขน 11. ในชวง 12 เดอนทผานมา ทานเคยดมเครองดมแอลกอฮอลในงานตอไปนหรอไม

ประเภทงาน กอนเขาพรรษา ระหวางพรรษา ไมเคย เคย ไมแนใจ ไมเคย เคย ไมแนใจ

1) งานทอดกฐน/ผาปา 2) งานบวช 3) งานศพ 4) งานแตงงาน 5) งานอนๆ ทจดในวด 6) งานตามประเพณของชมชน เชน แขงเรอ บงไฟ 7) งานเลยงอนๆ ของแตละครอบครว เชน ขนบานใหม ฯลฯ 8) งานอนๆ (ระบ).......................................................

12. หลงออกพรรษาปทผานมา (2559) ถงชวงกอนเขาพรรษาปน ทานเคยดมเครองดมแอลกอฮอลบางหรอไม [ ] 1 ไมดม (ขามไปตอบขอมลทวไป) [ ] 2 ดม (ดมกบใครบอยทสด ..........................................................)

เฉพาะคนทดมเครองดมแอลกอฮอลในชวงเวลาขางตน 13. โปรดระบประเภทเครองดมแอลกอฮอลททานดม (เลอกไดมากกวา 1 ขอ)

[ ] 1 เบยร [ ] 2 สราขาว/ สรากลนชมชน [ ] 3 สราส/ สราแดง [ ] 4 เหลาดองยา/ สราจน [ ] 5 ไวน/ แชมเปญ [ ] 6 ไวนคลเลอร/ เครองดมแอลกอฮอลผสมพรอมดม/ เหลาปน [ ] 7 สราแชพนเมอง เชน สาโท กระแช เปนตน [ ] 8 อนๆ ระบ...........................................................

14. ทานดมบอยเพยงใด [ ] 1 ทกวน (7 วนตอสปดาห) [ ] 2 เกอบทกวน (5-6 วนตอสปดาห) [ ] 3 วนเวนวน (3-4 วนตอสปดาห) [ ] 4 ทกสปดาห (1-2 วนตอสปดาห) [ ] 5 ทกเดอน (1-3 วนตอเดอน) [ ] 6 นานๆ ครง (นอยกวาเดอนละครง)

15. ทานเสยคาใชจายในการดมแตละครง (รวมมกเซอร กบแกลม ทป มาลย หรออนๆ) ประมาณ .................................. บาท 16. ทานเคยคดทจะเลกดมเครองดมแอลกอฮอลตลอดชวตหรอไม [ ] 1 เคยคด [ ] 2 ไมเคยคด


17. ในชวงเขาพรรษาเมอปทแลว (2559) ทานงด/ลดการดมเครองดมแอลกอฮอลหรอไม [ ] 1 งดตลอด 3 เดอนชวงเขาพรรษา [ ] 2 งดเปนบางชวง [ ] 3 ไมงดแตลดการดมลง [ ] 4 ไมงดและไมลดปรมาณการดม

18. ในปนตงแตเรมเขาพรรษาเปนตนมาจนถงปจจบน (ตงแต 9 กรกฎาคม 2560) ทานงดดมเครองดมแอลกอฮอลหรอไม [ ] 1. งดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา (5 ตลาคม 2560) [ ] 2. งดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา) [ ] 3. ไมงดแตลดการดมลง [ ] 4. ดมไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา ไมลดทงปรมาณและความถ

กรณตอบ 1. งดมาไดตลอดเทศกาลเขาพรรษาและจะงดตอไปจนออกพรรษา (5 ตลาคม 2560)

1.1) สาเหตทท าใหงดตลอดได (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) ( ) 1 ปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว ( ) 2 งดเปนประจ าทกป ( ) 3 ตองการรกษาศลชวงเขาพรรษา ( ) 4 มการรณรงคผานสอตางๆ ใหงดเหลาเขาพรรษา ( ) 5 ในชมชนมการรณรงคงดเหลาเขาพรรษา ( ) 6 การงดเหลาเขาพรรษาเปนคานยมทพงท าตาม ( ) 7 ครอบครว/ แฟน/ ลกขอใหงด ( ) 8 เพอนงด/ไมมเพอนดม/เพอนชวนงด ( ) 9 ถอเปนชวงฟนฟสขภาพ ( ) 10 เลกตลอด เพราะไดปฏญาณตนไว ( ) 11 มบคคลทเปนแบบอยางทด คอ....................................... ( ) 12 อนๆ ระบ..............................................

เหตผลทส าคญทสดทท าใหทานงดตลอดได คอ ...................................................................... 1.2) กรณทงดครบพรรษา 3 เดอน ทานตงใจวาจะงดเครองดมแอลกอฮอลตอไปหรอไม

( ) 1 ตงใจจะงดตอไปอก ( ) 2 ตงใจจะเลกตลอดชวต ( ) 3 ไมตงใจทจะงดตอไป (กลบมาดม) กรณตอบ 2. งดเปนบางชวง (ไมครบพรรษา) 2.1) ทานไดกลบมาดมระหวางพรรษา หลงเขาพรรษามาแลวนานเพยงใด

( ) 1 ไมเกน 1 สปดาห ( ) 2 หลง 1 สปดาห ถง 2 สปดาห ( ) 3 หลง 3 สปดาห - 4 สปดาห ( ) 4 หลง 1 เดอน ถง เดอนครง ( ) 5 หลงเดอนครง ถง สองเดอน ( ) 6 หลงสองเดอน

2.2) โดยรวมแลวตลอดเขาพรรษาปนทานงดดมได........... เดอน ........... วน (นบรวมชวงทงดไดหลงจากกลบมาดมดวย) 2.3) สาเหตใดทท าใหทานไมสามารถงดตลอดได (เลอกไดมากกวา 1 ขอ)

( ) 1 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) ( ) 2 ชอบเทยวสงสรรค ( ) 3 ตองไปงานเลยง ( ) 4 ในชมชนจดงานมการเลยงเครองดมแอลกอฮอล ( ) 5 มคนชวนดม ขดไมได ( ) 6 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา ( ) 7 อนๆ ระบ...........................................................

เหตผลส าคญทสดทท าใหไมสามารถงดตลอดพรรษาได คอ ...................................................................... กรณตอบ 3. ไมงดแตลดการดมลง

3.1) โดยลดปรมาณการดมลงเหลอประมาณ..................% เมอเทยบกบชวงกอนเขาพรรษา 3.2) โดยลดความถ (ความบอย) ในการดมลง จากทเคยดมประมาณ ……….. ครงตอเดอน ในชวงกอนเขาพรรษา ลดลงเหลอประมาณ ………………… ครงตอเดอน ในชวงเขาพรรษา

3.3) สาเหตใดทท าใหทานไมสามารถงดตลอดได (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) ( ) 1 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) ( ) 2 ชอบเทยวสงสรรค ( ) 3 ตองไปงานเลยง ( ) 4 ในชมชนจดงานมการเลยงเหลา ( ) 5 มคนชวนดมขดไมได ( ) 6 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา ( ) 7 อน ระบ................................................ เหตผลส าคญทสด ทท าใหไมสามารถงดตลอดได คอ ......................................................................


กรณตอบ 4. ดมไมแตกตางจากชวงกอนเขาพรรษา ไมลดทงปรมาณและความถ (ตอบ 4.1 แลวขามไปตอบขอมลทวไป) 4.1) สาเหตใดททานไมงดเหลาเขาพรรษา (เลอกไดมากกวา 1 ขอ)

( ) 1 ดมเปนประจ า/ ดมจนตด (อดไมได) ( ) 2 ชอบเทยวสงสรรค ( ) 3 ตองไปงานเลยง ( ) 4 ในชมชนจดงานมการเลยงเหลา ( ) 5 มคนชวนดมขดไมได ( ) 6 ไมคอยใหความส าคญกบการเขาพรรษา ( ) 7 ปกตดมนอย ไมคอยไดดมอยแลว ( ) 8 อนๆ ระบ................................................. เหตผลส าคญทสด ทท าใหทานไมงดเหลาเขาพรรษา คอ ......................................................................

19. หลงจากออกพรรษา ทานตงใจจะงดดมเครองดมแอลกอฮอลตอไปหรอไม [ ] 1 กลบมาดม ภายใน…........วน เพราะ...................................................................................................... [ ] 2 งด/ ลด ใหนอยลง เพราะ...................................................................................................................... [ ] 3 เลกไปเลย เพราะ................................................................................................................................... 20. การงดหรอลดเครองดมแอลกอฮอลในชวงเขาพรรษามผลตอทานอยางไรบาง (เลอกไดมากกวา 1 ขอ)

[ ] 1 ประหยดคาใชจายได ทานประหยดเงนจากการดมเครองดมแอลกอฮอล และคาใชจายอนทเกยวของ ไดประมาณ..........….....….. บาท

[ ] 2 สขภาพรางกายดขน [ ] 3 สขภาพจตใจดขน [ ] 4 ลดปญหาในครอบครว/มความสขในครอบครวมากขน [ ] 5 อนๆ ระบ……………………………............................... [ ] 6 ไมมผลอะไร

21. ในชวงเขาพรรษาปหนา (2561) ทานตงใจจะงด/ ลดการดมเครองดมแอลกอฮอลหรอไม [ ] 1 งดตลอดเทศกาลเขาพรรษา [ ] 2 งดเปนบางชวง [ ] 3 ไมงดแตลดการดมลง [ ] 4 ไมงดและไมลดปรมาณการดม

ตอนท 3 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 1. เพศ [ ] 1 ชาย [ ] 2 หญง 2. อาย……………..……ป 3. สถานภาพสมรส [ ] 1 โสด [ ] 2 สมรสและมบตร........คน [ ] 3 สมรสแตไมมบตร [ ] 4 หมาย/ หยา/ แยกกนอย 4. ระดบการศกษาชนสงสดทส าเรจมา

[ ] 1 ไมเคยเรยน [ ] 2 ประถมศกษา [ ] 3 มธยมศกษาตอนตน [ ] 4 มธยมศกษาตอนปลาย [ ] 5 ปวช. [ ] 6 ปวส. [ ] 7 อนปรญญา [ ] 8 ปรญญาตร [ ] 9 สงกวาปรญญาตร

5. ทานนบถอศาสนาใด [ ] 1 พทธ [ ] 2 ครสต [ ] 3 อสลาม [ ] 4 ซกซ [ ] 5 อน ๆระบ............................ 6. อาชพประจ าทมรายไดหลก

[ ] 1 ขาราชการ/ รฐวสาหกจ [ ] 2 พนกงานบรษทเอกชน [ ] 3 คาขายรายยอย/ บรการรายยอย [ ] 4 ธรกจสวนตว/ผประกอบการ [ ] 5 ผใชแรงงาน/ รบจางทวไป [ ] 6 เกษยณอาย/ พอบาน/ แมบาน [ ] 7 เกษตรกร/ ประมง [ ] 8 อาชพอสระ อาท ทนายความ สถาปนก [ ] 9 นกเรยน/ นกศกษา [ ] 10 วางงาน [ ] 11 อนๆระบ …………………….

7. รายไดสวนบคคลเฉลยตอเดอน [ 1 ] ไมเกน 5,000 บาท [ 2 ] 5,001 - 10,000 บาท [ 3 ] 10,001 - 20,000 บาท [ 4 ] 20,001 - 30,000 บาท [ 5 ] 30,001 - 40,000 บาท [ 6 ] 40,001 - 50,000 บาท [ 7 ] มากกวา 50,000 บาท

8. อาศยอยเขต/ อ าเภอ……………………. จงหวด………………………… 9. อาศยอยในพนท [ ] 1 กรงเทพมหานคร [ ] 2 ในเขตเทศบาล [ ] 3 นอกเขตเทศบาล


ภาคผนวก ข ภาพประกอบการสมภาษณ

ภาพโฆษณาทางโทรทศน เรอง “พกตบ พกยก”

รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการ...

Documents

Transcript of รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการ...