สำนักอุทยานแห...
Transcript of สำนักอุทยานแห...
สำนกอทยานแหงชาต
กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช
การปองกนและการปราบปราม
การบกรกทำลายทรพยากรในพนท
อทยานแหงชาต
คมออทยานแหงชาต
เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาท
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาท
การปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
พมพครงท 1 : พ.ศ. 2549 จำนวน 1,500 เลมทปรกษา : วทร เรมวรตน
ชยรตน ชยามฤตอำนวยการ : จกรกรช วศษฐพาณชย
สวฒน ทศนสวรรณประเสรฐ สอนสถาพรกล
รวบรวมขอมล : เจรญ สนสรวาณชยวสา สทธพบลยกฤษฎา สภาพไพบลย
รปเลม : วสา สทธพบลยออกแบบปก : ไพทรย เทพวจตรจดพมพโดย : สวนนนทนาการและสอความหมาย
สำนกอทยานแหงชาต
คำนำ
อทยานแหงชาตเปนพนทคมครองตามกฎหมายทไดจดตงขนตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 โดยมวตถประสงคเพอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตใหคงอยอยางยงยนตลอดไป เพอเปนแหลงคนควาทางวชาการ และเพอเปนแหลงพกผอนหยอนใจของประชาชน ตลอดจนสงเสรมใหประชาชนเขาถงและตระหนกถงความสำคญและคณคาของทรพยากรธรรมชาต
การดำเนนการเพอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตในพนทอทยานแหงชาตใหคงอยอยางยงยนตลอดไป เปนสงสำคญทตองดำเนนการเพอทจะสามารถดำเนนการตามวตถประสงคอนๆ ทกลาวมาแลวอยางมประสทธภาพในการดำเนนการในดานน จำเปนตองใชความรความสามารถ ประสบการณของพนกงานเจาหนาทดานกฎหมายหลายฉบบระเบยบทเกยวของซงมอยมากมาย เพอใหเกดความถกตองชดเจนสะดวกตอการนำไปใชในการปฏบตงาน ซงสอดคลองกบพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและสทธบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2548 มาตรา 11 กำหนดไววา สวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการเพอใหมลกษณะเปนองคกรแหงการเรยนรอยางสมำเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสารและสามารถประมวลความรในดานตางๆ เพอนำมาประยกตในการปฏบตราชการไดอยางถกตองรวดเรวเหมาะสมกบสถานการณ
สำนกอทยานแหงชาต จงไดจดทำคมอแนวทางการปองกนและปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรปาไมและสตวปาในพนทอทยานแหงชาต และหวงเปนอยางยงวาจะเปนประโยชนตอบคลากรทเกยวของกบการบรหารงานอทยานแหงชาต ตลอดจนผสนใจทวไป
(นายวทร เรมวรตน) รกษาราชการแทนผอำนวยการสำนกอทยานแหงชาต
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
สารบาญ หนา
บทนำ................................................................................................................................ 6การดำเนนคดปาไม.......................................................................................................... 9
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบกบการปาไม......................................................................... 11การเขยนบนทกการจบกม....................................................................................... 33หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาท
ตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ........... 90หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาท
ผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507........................................................................ 125
การจดการของกลางในคดปาไม............................................................................. 144ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช วาดวยมาตรการควบคม
ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546............................... 187ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช วาดวยมาตรการควบคม
ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดแพง คดปกครอง และคดลมละลายพ.ศ. 2546........................................................................................................ 195
เทคนควธการในการปองกนการกระทำผดกฎหมายวาดวยการปาไม.................... 205การอานแผนทและใชเขมทศ.................................................................................. 207การขาวและการรายงาน ......................................................................................... 220การลาดตระเวน........................................................................................................ 223การลาดตระเวนหาขาว............................................................................................ 234การดำรงชพในปา..................................................................................................... 236อาวธศกษา................................................................................................................. 249
4
สารบาญ
สารบาญ (ตอ)หนา
ภาคผนวก....................................................................................................................... 261พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484............................................................ 263พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504....................................................... 300พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507..................................................... 312พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535...................................................................... 328
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535............................................ 337พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545................................................................... 363พระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490...................................................................... 372พระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พ.ศ. 2456............................................ 392ความผดและอตราโทษ................................................................................................. 399
5
บทนำการปฏบตงานดานการปองกนและปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรปาไม
และสตวปาในพนทอทยานแหงชาต เปนภารกจหนงใน 3 ภารกจหลก ในการจดการอทยานแหงชาต ซงวตถประสงคในการจดการอทยานแหงชาต คอ การคมครองดแลรกษาอทยานแหงชาต การศกษาวจยทางวชาการหรอใหความรแกประชาชน และการอำนวยความสะดวกในการทศนาจรหรอการพกอาศย หรออำนวยความปลอดภยแกนกทองเทยว
กฎหมายตางๆ ทเกยวของกบปาไมประกอบดวย พระราชบญญตปาไม พทธศกราช2484 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ.2507 พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 พระราชบญญตเลอยโซยนตพ.ศ. 2545 พระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490 และพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พ.ศ. 2456
การดำเนนคดปาไม เปนแนวทางชวยในการปฏบตงานของเจาหนาทอทยานแหงชาตไดอยางมประสทธภาพ ประกอบดวยเนอหาทสำคญในการปฏบตงาน อาท
แนวทางปฏบตงานพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำผดตามกฎหมายเกยวกบปาไม ทำใหเจาหนาทไดทราบหลกเกณฑในการจบกม และตรวจคนซงตองเกยวของกบประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา และการคมครองสทธเสรภาพของประชาชนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540
การเขยนบนทกการจบกม ทำใหเจาหนาทสามารถบนทกจบกมเพอดำเนนคดไดอยางรดกม โดยเฉพาะสาระตางๆ ทมความสำคญตอการดำเนนคด ตลอดจนปญหาตางๆทเจาหนาทควรทราบ
การจดการของกลางในคดปาไม ทำใหทราบแนวทางในการดำเนนการกบของตางๆ ทเปนไมของกลางและอปกรณอนๆ เชน รถยนต อาวธปน สตว ไดอยางถกตอง
การตรวจสอบ และเรงรดการดำเนนคด เปนการตดตามผลการดำเนนคดจนกวาคดจะสนสด
6
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
การปองกนการกระทำผดกฎหมายวาดวยการปาไม เปนการเตรยมความพรอมของเจาหนาทในการปฏบตงานใหมความร ทกษะในการปฏบตงานไดอยางประสทธภาพประกอบดวย การอานแผนทและการใชเขมทศ การขาวและการรายงานขาว การลาดตระเวนการดำรงชพในปา และอาวธศกษา
7
บทนำ
⌫แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมการเขยนบนทกการจบกมหลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาท ผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาตพ.ศ. 2507การจดการของกลางในคดปาไมระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช วาดวยมาตรการควบคมตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดแพง คดปกครอง และคดลมละลาย พ.ศ. 2546
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
11
⌫⌫
-----------------------
ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาไดมการแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา (ฉบบท 22) พ.ศ. 2547 1 ซงการแกไขเพมเตมครงน สวนใหญมงคมครองสทธเสรภาพของประชาชนมากยงขน โดยเฉพาะอยางยงหลกเกณฑการจบ การคน และทสำคญคอ การแจงสทธตางๆ แกบคคลผถกจบ ตามมาตรา83 และมาตรา 84 แหงประมวลกฎหมายฉบบน ซงเกยวกบการปฏบตหนาทของพนกงานเจาหนาทโดยตรง หากพนกงานเจาหนาทไมปฏบตตามหลกเกณฑทกฎหมายดงกลาวบญญตไวยอมมผลตอการดำเนนคดกบผกระทำความผด เนองจากไมอาจรบฟงถอยคำตางๆทผถกจบใหไวตอพนกงานเจาหนาทผจบเปนพยานหลกฐานเพอพสจนความผดของผถกจบได และเพอปองกนไมใหพนกงานเจาหนาททปฏบตหนาทถกฟองคด ดงนน เพอใหการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทเกดความรวดเรวและถกตองตามหลกเกณฑของประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา จงกำหนดแนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ดงน
ขอ 1 พนกงานเจาหนาทหมายถงผทรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ประกาศแตงตงใหเปนพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช2484 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 และพระราชบญญตเลอยโซยนตพ.ศ. 25452
1 »ÃСÒÈã¹ÃÒª¡Ô ¨Ò¹ØມÉÒ àÅèÁ 121 μ͹·Õè 79 ¡ Çѹ·Õè 23 ѹÇÒ¤Á 25472 »ÃСÒÈ¡ÃзÃǧ·ÃѾÂҡøÃÃÁªÒμÔáÅÐÊÔè§áÇ´ÅéÍÁ àÃ×èͧ áμè§μÑ駾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·ÕèμÒÁ¾ÃÐÃÒª
ºÑ--Ñμ Ô»èÒäÁé ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª 2484 ¾ÃÐÃÒªºÑ--Ñμ ÔÍØ·ÂÒ¹áË觪Òμ Ô ¾.È. 2504 ¾ÃÐÃÒªºÑ--Ñμ Ô»èÒʧǹáË觪Òμ Ô ¾.È. 2507 ¾ÃÐÃÒªºÑ--Ñμ ÔÊǹ»èÒ ¾.È. 2535 ¾ÃÐÃÒªºÑ--Ñμ ÔʧǹáÅФØéÁ¤ÃͧÊÑμÇì»èÒ ¾.È. 2535áÅоÃÐÃÒªºÑ--Ñμ ÔàÅ×èÍÂâ«è¹μ ì ¾.È. 2545 ŧÇѹ·Õè 19 àÁÉÒ¹ ¾.È. 2547 »ÃСÒÈã¹ÃÒª¡Ô¨¨Ò¹ØມÉÒàÅèÁ 121 μ͹¾ÔàÈÉ 44 § ŧÇѹ·Õè 23 àÁÉÒ¹ 2547
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
12
ขอ 2 การกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม อาจรตวผกระทำความผดหรอไมรตวผกระทำความผดกได
ขอ 3 กรณมการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม และรตวผกระทำความผด แยกพจารณาไดดงน
การจบโดยมหมายจบ เมอมการกระทำความผดกฎหมายเกยวกบการปาไมเกดขนซงเปนความผดอาญาทมใชความผดซงหนา หามมใหพนกงานเจาหนาทจบบคคลใดโดยไมมคำสงหรอหมายของศาล ตามมาตรา 237 3 แหงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540 ทงน เพอคมครองสทธเสรภาพของประชาชนใหพนจากการถกจบโดยอำเภอใจจากเจาหนาทรฐ และพนกงานเจาหนาทผจบสามารถจะรองขอตอศาลใหออกหมายจบบคคลใดไดตองเปนพนกงานเจาหนาทตงแตระดบสามขนไป เวนแตกรณจำเปนเรงดวน มเหตอนควร ซงพนกงานเจาหนาทไมอาจไปพบศาลได อาจรองขอตอศาลทางโทรศพทหรอทางโทรสารกได ตามมาตรา 59 4 แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา
สำหรบการพจารณาวาจะออกหมายจบไดหรอไม แมวาเปนอำนาจโดยตรงของศาล แตในการยนคำรองขอใหศาลออกหมายจบนน พนกงานเจาหนาททจะยนคำรองขอตองมพยานหลกฐานตามสมควรวาบคคลใดนาจะไดกระทำความผดอาญา ซงมอตราโทษจำคกอยางสงเกน 3 ป หรอมหลกฐานตามสมควรวาบคคลใดนาจะไดกระทำความผดและม
3 มาตรา 237 ในคดอาญาการจบและคมขงบคคลใด จะกระทำมได เวนแตจะมคำสงหรอหมายของศาลหรอผนนไดกระทำความผดซงหนาหรอมเหตจำเปนอยางอนใหจบไดโดยไมมหมายตามทกฎหมายบญญต
4 มาตรา 59 ศาลจะออกคำสง หรอหมายจบ หมายคน หรอหมายขง ตามทศาลเหนสมควรหรอโดยมผรองขอกได
ในกรณทผรองขอเปนพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจ ตองเปนพนกงานฝายปกครองตงแตระดบสามหรอตำรวจซงมยศตงแตชนรอยตำรวจตรหรอเทยบเทาขนไป
ในกรณจำเปนเรงดวนซงมเหตอนควรโดยผรองขอไมอาจไปพบศาลได ผรองขออาจรองขอตอศาลทางโทรศพทหรอโทรสาร สออเลกทรอนกส หรอสอเทคโนโลยสารสนเทศ ประเภทอนทเหมาะสม เพอขอใหศาลออกหมายจบหรอหมายคนกได ในกรณเชนวาน เมอศาลสอบถาม จนปรากฏวา มเหตทจะ ออกหมายจบหรอหมายคนกได ตามมาตรา 59/1 และมคำสงใหออกหมายนนแลว ใหจดสงสำเนาหมาย เชนวานไปยงผรองขอโดยทางโทรสาร สออเลกทรอนกส หรอสอเทคโนโลยสารสนเทศประเภทอน ทงนตามหลกเกณฑและวธการทกำหนดในขอบงคบของประธานศาลฎกา
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
13
เหตอนควรเชอวาจะหลบหนหรอจะไปยงเหยงกบพยานหลกฐาน หรอกอเหตอนตรายประการอน และบคคลทไมมทอยเปนหลกแหลง หรอไมมาตามหมายเรยกหรอหมายนด โดยไมมขอแกตวอนสมควร กฎหมายใหสนนษฐานวาบคคลนนจะหลบหน ตามมาตรา 66 5 แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา แสดงวา การยนคำรองขอใหศาลออกหมายจบ ตองมพยานหลกฐานตามสมควร เปนการบงคบใหทำการสบสวนรวบรวมพยานหลกฐาน กอนถาฟงแตคำขอของผมาแจงวามการกระทำผดกฎหมายเกยวกบการปาไมแลว พนกงานเจาหนาททำการจบทนท พนกงานเจาหนาทดงกลาวอาจถกฟองกลบได เนองจากเปนการกระทำทขดตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ยกเวนกรณจบไดโดยไมตองมหมายจบ 6 และในการรองขอใหศาลออกหมายจบ แมจะไมรจกชอกได แตตองบอกรปพรรณผนนใหละเอยดเทาทจะทำได สวนหมายจบทศาลออกตามคำรองขอใชไดทวราชอาณาจกรจนกวาจะจบได เวนแตความผดอาญาตามหมายจะขาดอายความ หรอศาลถอนหมายคน
การจบโดยไมมหมายจบ พนกงานเจาหนาทสามารถจบบคคลใดได โดยไมตองมหมายจบ กรณดงตอไปน
(1) àÁ×èͺؤ¤Å¹Ñé¹ä é¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô «Öè§Ë¹éÒ «Ö觤ÇÒÁ¼Ô «Öè§Ë¹éÒ ËÁÒ¶֧ àË繡ÓÅѧ¡ÃзÓËÃ×;ºã¹ÍÒ¡ÒÃã´ á·º¨ÐäÁèÁÕ¤ÇÒÁʧÊÑÂÇèÒà¢Òä é¡ÃÐ·Ó¼Ô ÁÒáÅéÇÊ´æ â´Â¤ÇÒÁ¼Ô«Öè§Ë¹éÒ¹Ñé¹¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·ÕèμéͧàËç¹ËÃ×;º éÇÂμҢͧμ¹àͧ ËÒ¡ä éÃѺ¤ÓºÍ¡¡ÅèÒÇÁÒÍÕ¡·Í´Ë¹Öè§ â´ÂäÁèàËç¹ËÃ×;ºàͧ äÁè¶×ÍÇèÒà»ç¹¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô «Öè§Ë¹éÒ 7
5 มาตรา 66 เหตทจะออกหมายจบไดมดงตอไปน(1) เมอมหลกฐานตามสมควรวาบคคลใดนาจะไดกระทำความผดอาญาซงมอตราโทษ จำคกอยางสง
เกน สามป หรอ(2) เมอมหลกฐานตามสมควรวาบคคลใด นาจะไดกระทำความผดอาญาและมเหตอนควร เชอวา
จะหลบหน หรอจะไปยงเหยงกบพยานหลกฐาน หรอกอเหตอนตรายประการอนถาบคคลนนไมมทอยเปนหลกแหลง หรอไมมาตามหมายเรยกหรอตามนดโดย ไมมขอแกตวอนควร
ใหสนนษฐานวาบคคลนนจะหลบหน6 รวมคำบรรยายสำนกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา, กฎหมายวธพจารณาความอาญา พ.ศ. 25477 ดร.เกยรตขจร วจนะสวสด, คำอธบายหลกกฎหมายวธพจารณาความอาญา (กรงเทพ : หจก.จรรช
การพมพ, 2547 น. 256)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
14
(2) àÁ×è;ººØ¤¤Åâ´ÂÁÕ¾ÄμÔ¡ÒóìÍѹ¤ÇÃʧÊÑÂÇèÒ¹èҨСèÍàËμØÃéÒÂãËéà¡Ô ÀÂѹμÃÒÂá¡èºØ¤¤ÅËÃ×Í·ÃѾÂìÊÔ¹ àªè¹ ÁÕà¤Ã×èͧÁ×ÍËÃ×ÍÍÒÇØ ·ÕèÊÒÁÒöãªé¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô ä é áÊ´§ÇèÒáÁéÇèÒ¨ÐÂѧäÁèä é¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô à¾Õ§áμèÍÂÙèã¹¢Ñé¹μÃÐàμÃÕÂÁ ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¡çÊÒÁÒö
Ѻä é ·Ñ駹Õé à¾×èÍ»éͧ¡Ñ¹äÁèãËéÁÕ¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô à¡Ô ¢Öé¹ 8
(3) àÁ×èÍÁÕËÅÑ¡°Ò¹μÒÁÊÁ¤ÇÃÇèҺؤ¤Åã´¹èÒ¨Ðä é¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô ÍÒ-Ò áÅÐÁÕàËμØÍѹ¤ÇÃàª×èÍÇèÒ¨ÐËź˹ÕËÃ×ͨÐä»ÂØè§àËÂÔ§¡Ñº¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ËÃ×Í¡èÍàËμØÍѹμÃÒÂÍ×è¹ «Öè§à»ç¹àËμ Ø·Õè¨ÐÍÍ¡ËÁÒ¨Ѻ áμ èÁÕ¤ÇÒÁ¨Óà»ç¹àÃ觴èǹ·ÕèäÁèÍÒ¨¢ÍãËéÈÒÅÍÍ¡ËÁÒ¨ѺºØ¤¤Å
ѧ¡ÅèÒÇä é μÒÁÁÒμÃÒ 78 9 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò(4) ºØ¤¤Å·Õè¶Ù¡ ѺμÒÁËÁÒ ѺËź˹ÕËÃ×ÍÁÕ¼ÙéªèÇÂãËé˹Õä»ä é ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè
¼Ùé ѺÁÕÍÓ¹Ò¨μÔ μÒÁ Ѻ¡ØÁ¼Ùé¹Ñé¹â´ÂäÁèμéͧÁÕËÁÒÂÍÕ¡ μÒÁÁÒμÃÒ 65 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
¢éÍ 4 ¢Ñé¹μ͹㹡Òà ѺäÁèÇèÒ¨Ðà»ç¹¡Òà Ѻâ´ÂÁÕËÁÒ ѺËÃ×ÍäÁè¡çμÒÁ á¡´Óà¹Ô¹¡ÒÃä é ѧ¹Õé
8 ´Ã.à¡ÕÂÃμ Ô¢¨Ã ÇѨ¹ÐÊÇÑÊ´Ôì, ¤Ó͸ԺÒÂËÅÑ¡¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò (¡Ãا෾ : ˨¡. ÔÃÃѪ¡ÒþÔÁ¾ì, 2547 ¹. 258)
9 ÁÒμÃÒ 78 ¾¹Ñ¡§Ò¹½èÒ»¡¤ÃͧËÃ×ÍμÓÃǨ¨Ð Ѻ¼Ùéã´â´ÂäÁèÁÕËÁÒ ѺËÃ×ͤÓÊÑ觢ͧÈÒŹÑé¹äÁèä éàÇé¹áμè
(1) àÁ×èͺؤ¤Å¹Ñé¹ä´é¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô´«Öè§Ë¹éҴѧ·ÕèºÑ--Ñμ ÔäÇéã¹ÁÒμÃÒ 80(2) àÁ×è;ººØ¤¤Åâ´ÂÁÕ¾ÄμÔ¡ÒóìÍѹ¤ÇÃʧÊÑÂÇèÒ¼Ùé¹Ñé¹¹èҨСèÍàËμØÃéÒÂãËéà¡Ô ÀÂѹμÃÒÂá¡èºØ¤¤ÅËÃ×Í
·ÃѾÂìÊÔ¹¢Í§¼ÙéÍ×è¹â´ÂÁÕà¤Ã×èͧÁ×Í ÍÒÇØ ËÃ×ÍÇÑμ¶ØÍÂèÒ§Í×è¹ÍѹÊÒÁÒöÍÒ¨ãªé㹡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô(3) àÁ×èÍÁÕàËμ Ø·Õè ÐÍÍ¡ËÁÒ ѺºØ¤¤Å¹Ñé¹ μÒÁÁÒμÃÒ 66 (2) áμ èÁÕ¤ÇÒÁ¨Óà»ç¹àÃè§ èǹäÁèÍÒ¨¢ÍãËé
ÈÒÅÍÍ¡ËÁÒ¨ѺºØ¤¤Å¹Ñé¹ä´é(4) à»ç¹¡Òà Ѻ¼ÙéμéͧËÒËÃ×ͨÓàÅ·Õè˹ÕËÃ×ͨÐËź˹Õã¹ÃÐËÇèÒ§¶Ù¡»ÅèͪÑèǤÃÒÇ μÒÁÁÒμÃÒ 117
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
15
¢Ñé¹μ͹¢³Ð¨Ñº ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé¨Ñºμ éͧ´Óà¹Ô¹¡ÒÃμÒÁÁÒμÃÒ 83 10 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò Ñ§¹Õé
(1) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé Ѻμéͧá é§á¡è¼Ùé·Õè ж١ ѺÇèÒà¢Ò¨Ðμéͧ¶Ù¡ Ѻ áμè¶éÒ¼Ùé¹Ñé¹μèÍÊÙé¢Ñ ¢ÇÒ§ ¡çäÁèμ éͧá é§áÅÐÊÑè§ãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻä»Âѧ·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹáË觷éͧ·Õè·Õè¶Ù¡ Ѻ ¾ÃéÍÁ¡Ñº¼Ùé Ѻ 㹡óշÕèÊÒÁÒö¹Óä»·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ¼ÙéÃѺ¼Ô ªÍºä éã¹¢³Ð¹Ñ鹡çãËé¹Óä»·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ¼ÙéÃѺ¼Ô´ªÍº «Ö觾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ¼ÙéÃѺ¼Ô ªÍº ¤×Í ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹáË觷éͧ·Õè·Õè¤ÇÒÁ¼Ô ä éà¡Ô àËμؼŷÕèãËé¹ÓμÑǼÙé¶Ù¡ Ѻä»Âѧ·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ¼ÙéÃѺ¼Ô ªÍº ¡çà¾×èÍãËéÁÕ¡ÒÃÊͺÊǹ¼ÙéμéͧËÒâ´ÂàÃçÇμÒÁÁÒμÃÒ 241 11 áËè§ÃÑ°¸ÃÃÁ¹Ù-áËè§ÃÒªÍҳҨѡÃä·Â ¾.È. 2540
(2) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé Ѻμéͧá 駢éÍ¡ÅèÒÇËÒãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒº ËÒ¡ÁÕËÁÒ ѺãËéáÊ´§μèͼÙé¶Ù¡ Ѻ
(3) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé Ѻμéͧá é§á¡è¼Ùé¶Ù¡ ѺÇèÒ(3.1) ¼Ùé¶Ù¡ ѺÁÕÊÔ· Ô·Õè ÐäÁèãËé¡ÒÃËÃ×ÍãËé¡Òáçä é
10 ÁÒμÃÒ 83 㹡Òà Ѻ¹Ñé¹à éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ËÃ×ÍÃÒɮëÖ觷ӡÒà Ѻ μéͧá é§á¡è¼Ùé·Õè ж١ Ѻ¹Ñé¹ÇèÒà¢Òμéͧ¶Ù¡ Ѻ áÅéÇÊÑè§ãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻä»Âѧ·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹáË觷éͧ·Õè·Õè¶Ù¡ Ѻ¾ÃéÍÁ éǼÙé Ѻ àÇé¹áμèÊÒÁÒö¹Óä»·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ¼ÙéÃѺ¼Ô ªÍºä éã¹¢³Ð¹Ñé¹ ãËé¹Óä»·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ¼ÙéÃѺ¼Ô ªÍº ѧ¡ÅèÒÇ áμè¶éÒ¨Óà»ç¹¡çãËé ѺμÑÇä»
㹡óշÕèà éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹à»ç¹¼Ùé Ѻ μéͧá 駢éÍ¡ÅèÒÇËÒãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒº ËÒ¡ÁÕËÁÒ ѺãËéáÊ´§μèͼÙé¶Ù¡ Ѻ¾ÃéÍÁ·Ñé§á¨é§´éÇÂÇèÒ ¼Ùé¶Ù¡¨ÑºÁÕÊÔ·¸Ô·Õè¨ÐäÁèãËé¡ÒÃËÃ×ÍãËé¡Òáçä´éáÅжéͤӢͧ¼Ùé¶Ù¡¨Ñº¹Ñé¹ÍÒ¨ãªéà»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ã¹¡ÒþԨÒóҤ´Õä´éáÅмÙé¶Ù¡¨ÑºÁÕÊÔ·¸Ô·Õè¨Ð¾ºáÅлÃÖ¡ÉÒ·¹Ò¤ÇÒÁËÃ×ͼÙé«Ö觨Ðà»ç¹·¹Ò¤ÇÒÁ ¶éÒ¼Ùé¶Ù¡ Ѻ»ÃÐʧ¤ì Ðá é§ãËé-ÒμÔËÃ×ͼÙé«Öè§μ¹äÇéÇҧ㨷ÃÒº¶Ö§¡Òà Ѻ¡ØÁ·ÕèÊÒÁÒö´Óà¹Ô¹¡ÒÃä éâ´ÂÊдǡáÅÐäÁèà»ç¹¡ÒÃ¢Ñ ¢ÇÒ§¡Òà ѺËÃ×Í¡ÒäǺ¤ØÁ¼Ùé¶Ù¡ ѺËÃ×Í·ÓãËéà¡Ô ¤ÇÒÁäÁè»ÅÍ´ÀÑÂá¡èºØ¤¤Å˹Ö觺ؤ¤Åã´ ¡çãËéà¨éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹Í¹Ø-ÒμãËé¼Ùé¶Ù¡¨Ñº´Óà¹Ô¹¡ÒÃä´éμÒÁÊÁ¤ÇÃá¡è¡Ã³Õ 㹡ÒùÕéãËéà éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹¼Ùé Ѻ¹Ñ鹺ѹ·Ö¡¡Òà Ѻ ѧ¡ÅèÒÇäÇé éÇÂ
¶éҺؤ¤Å«Ö觨ж١ Ѻ¢Ñ ¢ÇÒ§ËÃ×Í¨Ð¢Ñ ¢ÇÒ§¡Òà Ѻ ËÃ×ÍËÅºË¹Õ ËÃ×;ÂÒÂÒÁ¨ÐËÅºË¹Õ ¼Ùé·Ó¡Òà ѺÁÕÍÓ¹Ò¨ãªéÇÔ ÕËÃ×Í¡Òûéͧ¡Ñ¹·Ñé§ËÅÒÂà·èÒ·ÕèàËÁÒÐÊÁá¡è¾ÄμÔ¡ÒóìáËè§àÃ×èͧ㹡Òà Ѻ¹Ñé¹
11 ÁÒμÃÒ 241 㹤´ÕÍÒ-Ò¼Ùéμ éͧËÒËÃ×ͨÓàÅÂÂèÍÁÁÕÊÔ·¸Ôä´éÃѺ¡ÒÃÊͺÊǹËÃ×;ԨÒóҤ´Õ´éǤÇÒÁÃÇ´àÃçÇμèÍà¹×èͧáÅÐà»ç¹¸ÃÃÁ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
16
(3.2) ¶éͤӢͧ¼Ùé¶Ù¡ Ѻ¹Ñé¹ÍÒ¨ãªéà»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ã¹¡ÒÃ¾Ô ÒóҤ Õä é áÅÐ(3.3) ¼Ùé¶Ù¡¨ÑºÁÕÊÔ·¸Ô·Õè¨Ð¾º·¹ÒÂáÅлÃÖ¡ÉÒ·¹Ò¤ÇÒÁËÃ×ͼÙé·Õè¨Ðà»ç¹
·¹Ò¤ÇÒÁ«Ö觼Ùé¶Ù¡ ѺμéͧËÒàͧ ÃÑ°äÁèÁÕ˹éÒ·Õèμéͧ Ñ ãËé(4) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé Ѻμéͧ͹Ø-ÒμãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻá é§ãËé-ÒμÔËÃ×ͼÙé«Öè§μ¹äÇéÇÒ§ã¨
·ÃÒº¶Ö§¡Òà Ѻ¡ØÁ ËÒ¡¼Ùé¶Ù¡ Ѻ»ÃÐʧ¤ìàªè¹¹Ñé¹ àÇé¹áμè(4.1) äÁèÊÒÁÒö´Óà¹Ô¹¡ÒÃä éâ´ÂÊдǡËÃ×Í(4.2) à»ç¹¡ÒÃ¢Ñ ¢ÇÒ§¡Òà ѺËÃ×Í¡ÒäǺ¤ØÁ¼Ùé¶Ù¡ ѺËÃ×Í(4.3) ·ÓãËéà¡Ô ¤ÇÒÁäÁè»ÅÍ´ÀÑÂá¡èºØ¤¤Å˹Ö觺ؤ¤Åã´ 12
(5) ¶éÒ¼Ùé¶Ù¡ Ѻ¢Ñ ¢ÇÒ§ËÃ×Í¨Ð¢Ñ ¢ÇÒ§ ËÃ×ÍËÅºË¹Õ ËÃ×;ÂÒÂÒÁ¨ÐËÅºË¹Õ ãËé¼Ùé ѺãªéÇÔ Õ»éͧ¡Ñ¹à·èÒ·ÕèàËÁÒÐÊÁ¡Ñº¾ÄμÔ¡Òóì
(6) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé ѺÁÕÍÓ¹Ò¨¤é¹μÑǼÙéμéͧËÒáÅÐÂÖ ÊÔ觢ͧμèÒ§æ äÇéà»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ä é áμèμéͧ¤é¹ÍÂèÒ§ÊØÀÒ¾μÒÁÁÒμÃÒ 85 13 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
¢Ñé¹μ͹àÁ×èÍÊè§μ ÑǼÙé¶Ù¡¨Ñºá¡è¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé Ѻ¨Ðμ éͧ´Óà¹Ô¹¡ÒÃμÒÁÁÒμÃÒ 84 14 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò ´Ñ§¹Õé
(1) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé Ѻμéͧ¹ÓμÑǼÙé¶Ù¡ Ѻ价Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹáË觷éͧ·Õè·Õè¶Ù¡ Ѻ áÅéÇÊè§μÑǼÙé¶Ù¡ ѺãË龹ѡ§Ò¹ÊͺÊǹ ³ ·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ ѧ¡ÅèÒÇ
(2) ãË龹ѡ§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé¨Ñºá¨é§¢éÍ¡ÅèÒÇËÒáÅÐÃÒÂÅÐàÍÕ´à¡ÕèÂǡѺàËμ ØáË觡Òà ѺãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒº
12 ´Ã.à¡ÕÂÃμ Ô¢¨Ã ÇѨ¹ÐÊÇÑÊ´Ôì, ¤Ó͸ԺÒÂËÅÑ¡¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò (¡Ãا෾ : ˨¡. ÔÃÃѪ¡ÒþÔÁ¾ì, 2547 ¹. 277)
13 ÁÒμÃÒ 85 à éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹¼Ùé ѺËÃ×ÍÃѺμÑǼÙé¶Ù¡ ѺäÇéÁÕÍÓ¹Ò¨¤é¹μÑǼÙéμéͧËÒ áÅÐÂÖ ÊÔ觢ͧμèÒ§ æ ·ÕèÍÒ¨ãªéà»ç¹ËÅÑ¡°Ò¹ä é
¡Òä鹹Ñé¹ ¨Ñ¡μ éͧ·Óâ´ÂÊØÀÒ¾ ¶éҤ鹼ÙéË-Ô§μ éͧãËéË-Ô§Í×è¹à»ç¹¼Ùé¤é¹14 ÁÒμÃÒ 84 à¨éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ËÃ×ÍÃÒɮüÙé·Ó¡ÒèѺμ éͧàÍÒμ ÑǼÙé¶Ù¡¨Ñºä»Âѧ·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹
ÊͺÊǹμÒÁÁÒμÃÒ 83 â´Â·Ñ¹·Õ áÅÐàÁ×èͶ֧·Õè¹Ñé¹áÅéÇãËéÊè§μÑǼÙé¶Ù¡ Ѻá¡è¾¹Ñ¡§Ò¹½èÒ»¡¤ÃͧËÃ×ÍμÓÃǨ¢Í§·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ ѧ¡ÅèÒÇ à¾×èÍ´Óà¹Ô¹¡Òà ѧμèÍ仹Õé
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
17
¢éÍÊѧà¡μ 㹡ÒÃá 駢éÍ¡ÅèÒÇËÒ·Ø¡¤ÃÑé§ ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õèμéͧá é§ãËé¤Ãº·Ø¡¢éÍ¡ÅèÒÇËÒ ËÒ¡á¨é§äÁè¤Ãº·Ø¡¢éÍ¡ÅèÒÇËÒ áÅо¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹäÁèä´é·Ó¡ÒÃÊͺÊǹ¶Ö§¢éÍËҴѧ¡ÅèÒÇ·Õ边ѡ§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·ÕèäÁèä´éá¨é§ à¹×èͧ¨Ò¡¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô´μÒÁ¡®ËÁÒÂà¡ÕèÂǡѺ¡ÒûèÒäÁé à»ç¹¡®ËÁÒÂ੾ÒÐ áÁéÇèÒà»ç¹¤ÇÒÁ¼Ô ÍÒ-Òá¼è¹ Ô¹¡çμÒÁ ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹÍÒ¨äÁè·ÃÒºÇèÒ¡ÒáÃзӢͧ¼Ùé¶Ù¡ Ѻà»ç¹¤ÇÒÁ¼Ô ¢éÍËÒã´ºéÒ§ à¾ÃÒÐàÁ×è;¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹäÁèä´é·Ó¡ÒÃÊͺÊǹ¢éÍËÒã´ ¾¹Ñ¡§Ò¹ÍÑ¡ÒÃÂèÍÁäÁèÁÕÍÓ¹Ò¨¿éͧ¼Ùé¶Ù¡¨Ñºã¹¢éÍËÒ¹Ñé¹μÒÁÁÒμÃÒ 120 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
Êèǹ¡ÒÃá é§ÃÒÂÅÐàÍÕ´à¡ÕèÂǡѺàËμØáË觡Òà ѺãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒº «Öè§ÃÒÂÅÐàÍÕ´à¡ÕèÂǡѺàËμØáË觡Òà Ѻ ËÁÒ¶֧àËμؼŷÕè Ѻ
(1) 㹡óշÕ边ѡ§Ò¹à»ç¹¼Ùé Ѻ ãË龹ѡ§Ò¹¼Ùé Ѻ¹Ñé¹á 駢éÍ¡ÅèÒÇËÒ áÅÐÃÒÂÅÐàÍÕ´à¡ÕèÂǡѺàËμØáË觡Òà ѺãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒº ¶éÒÁÕËÁÒ ѺãËéá é§ãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒºáÅÐÍèÒ¹ãËé¿Ñ§áÅÐÁͺÊÓà¹ÒºÑ¹·Ö¡¡Òà Ѻá¡è¼Ùé¶Ù¡ Ѻ¹Ñé¹
(2) 㹡óշÕèÃÒÉ®Ãà»ç¹¼Ùé¨Ñº ãË龹ѡ§Ò¹½èÒ»¡¤ÃͧËÃ×ÍμÓÃǨ«Öè§ÃѺÁͺμ ÑÇ ºÑ¹·Ö¡ ª×èÍ ÍÒªÕ¾·ÕèÍÂÙè¢Í§¼Ùé Ѻ ÍÕ¡·Ñ駢éͤÇÒÁáÅоÄμÔ¡ÒóìáË觡Òà Ѻ¹Ñé¹äÇé áÅÐãËé¼Ùé ѺŧÅÒÂÁ×ͪ×è͡ӡѺäÇéà»ç¹ÊÓ¤Ñ-à¾×èÍ´Óà¹Ô¹¡ÒÃá 駢éÍ¡ÅèÒÇËÒáÅÐÃÒÂÅÐàÍÕ´áË觡Òà ѺãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒºáÅÐá é§ãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒº éÇÂÇèÒ¼Ùé¶Ù¡ ѺÁÕÊÔ· Ô·Õè ÐäÁèãËé¡ÒÃËÃ×ÍãËé¡Òáçä é áÅжéͤӢͧ¼Ùé¶Ù¡ ѺÍÒ¨ãªéà»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ã¹¡ÒÃ¾Ô ÒóҤ´Õä´é
àÁ×èÍä é Óà¹Ô¹μÒÁÇÃä˹Öè§áÅéÇãË龹ѡ§Ò¹½èÒ»¡¤ÃͧËÃ×ÍμÓÃǨ «Öè§ÁÕ¼Ùé¹Ó¼Ùé¶Ù¡ ѺÁÒÊè§ á é§ãËé¼Ùé Ѻ·ÃÒº¶Ö§ÊÔ· ÔμÒÁ·Õè¡Ó˹´äÇéã¹ÁÒμÃÒ 7/1 ÃÇÁ·Ñé§ Ñ ãËé¼Ùé¶Ù¡ ѺÊÒÁÒöμÔ μè͡Ѻ-ÒμÔËÃ×ͼÙé«Ö觶١ ѺäÇéÇÒ§ã¨à¾×èÍá é§ãËé·ÃÒº¶Ö§¡Òà Ѻ¡ØÁáÅÐʶҹ·Õè·Õè¶Ù¡¤Çº¤ØÁä éã¹âÍ¡ÒÊááàÁ×èͼÙé¶Ù¡ ѺÁÒ¶Ö§·Õè·Ó¡Òâͧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹμÒÁÇÃä˹Öè§ ËÃ×ͶéҡóռÙé¶Ù¡ ѺÃéͧ¢ÍãË龹ѡ§Ò¹½èÒ»¡¤ÃͧËÃ×ÍμÓÃǨà»ç¹¼Ùéá 駡çãËé Ñ ¡ÒÃμÒÁ¤ÓÃéͧ¢Í¹Ñé¹â´ÂàÃçÇ áÅÐãË龹ѡ§Ò¹½èÒ»¡¤ÃͧËÃ×ÍμÓÃǨºÑ¹·Ö¡äÇé 㹡ÒùÕé ÁÔãËéàÃÕ¡¤èÒãªé èÒÂã´æ ¨Ò¡¼Ùé¶Ù¡ Ѻ
㹡óշÕè Óà»ç¹ à éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ËÃ×ÍÃÒɮëÖ觷ӡÒà Ѻ¨Ð Ñ ¡ÒþÂÒºÒżÙé¶Ù¡ ѺàÊÕ¡è͹¹ÓμÑÇä»Êè§μÒÁÁÒμÃÒ¹Õé¡çä é
¶éͤÓã´æ ·Õè¼Ùé¶Ù¡ ѺãËéäÇéμèÍà éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹¼Ùé Ѻ ËÃ×;¹Ñ¡§Ò¹½èÒ»¡¤ÃͧËÃ×ÍμÓÃǨ 㹪Ñé¹ Ñº¡ØÁËÃ×ÍÃѺÁͺμÑǼÙé¶Ù¡ Ѻ ¶éÒ¶éͤӹÑé¹à»ç¹¤ÓÃѺÊÒÃÀÒ¾¢Í§¼Ùé¶Ù¡ ѺÇèÒμ¹ä é¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô ËéÒÁÁÔãËéÃѺ¿Ñ§à»ç¹¾ÂÒ¹ ËÅÑ¡°Ò¹ áμè¶éÒà»ç¹¶éͤÓÍ×è¹ ¨ÐÃѺ¿Ñ§à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ã¹¡ÒþÔÊÙ ¹ì¤ÇÒÁ¼Ô ¢Í§¼Ùé¶Ù¡
Ѻä éμèÍàÁ×èÍä éÁÕ¡ÒÃá é§ÊÔ· ÔμÒÁÇÃä˹Öè§ ËÃ×ÍμÒÁÁÒμÃÒ 83 ÇÃäÊͧ á¡è¼Ùé¶Ù¡ Ѻ áÅéÇáμè¡Ã³Õ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
18
μÑÇÍÂèÒ§ “¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õèä é Ѻ¡ØÁ¹Ò ¡. «Ö觺ءÃØ¡á¼éǶҧ¾×é¹·ÕèÍØ·ÂÒ¹áË觪ÒμÔ ÍÂËÅǧ áÅÐä éá 駢éÍ¡ÅèÒÇËÒãËé¹Ò ¡. ¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒºÇèÒä é¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô
1. °Ò¹¡è¹ÊÃéÒ§ á¼éǶҧ ËÃ×Í¡ÃÐ·Ó éÇ»ÃСÒÃã´æ Íѹà»ç¹¡Ò÷ÓÅÒ»èÒËÃ×ÍÂÖ ¶×ͤÃͺ¤Ãͧ»èÒ à¾×èÍμ¹àͧËÃ×ͼÙéÍ×è¹â´ÂäÁèä éÃѺ͹Ø-Òμ¨Ò¡¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè μÒÁ¾ÃÐÃÒªºÑ--Ñμ Ô»èÒäÁé ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª 2484 ÁÒμÃÒ 54 áÅÐÁÒμÃÒ 72 μÃÕ
2. °Ò¹ÂÖ ¶×Í ¤Ãͺ¤Ãͧ·Õè Ô¹ ¡è¹ÊÃéÒ§ á¼éǶҧ»èÒÀÒÂã¹à¢μÍØ·ÂÒ¹áË觪ÒμÔâ´ÂäÁèä´éÃѺ͹Ø-Òμ¨Ò¡¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·ÕèμÒÁ¾ÃÐÃÒªºÑ--Ñμ ÔÍØ·ÂÒ¹áË觪Òμ Ô ¾.È. 2504ÁÒμÃÒ 16 (1) áÅÐÁÒμÃÒ 24
áÅÐä éá é§ÃÒÂÅÐàÍÕ´à¡ÕèÂǡѺàËμØáË觡Òà ѺãËé¹Ò ¡. ·ÃÒºÇèÒ
1)·Õè Ô¹·Õè¹Ò ¡. ä éá¼éǶҧ ѧ¡ÅèÒÇà»ç¹»èÒμÒÁ¾ÃÐÃÒªºÑ--ÑμÔ»èÒäÁé ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª2484
2)·Õè Ô¹·Õè¹Ò ¡. ä éá¼éǶҧ ѧ¡ÅèÒÇÍÂÙèã¹à¢μÍØ·ÂÒ¹áË觪ÒμÔ ÍÂËÅǧ3) ¡Òáè¹ÊÃéÒ§ á¼éǶҧ ÂÖ ¶×ͤÃͺ¤Ãͧ ¢Í§¹Ò ¡ äÁèä éÃѺ͹Ø-Òμ¨Ò¡¾¹Ñ¡§Ò¹
à éÒ˹éÒ·Õè”
3. ¶éÒ Ñºâ´ÂÁÕËÁÒ ѺãËéá é§ãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·ÃÒºáÅÐÍèÒ¹ãËé¿Ñ§
4. Êè§ÁͺÊÓà¹ÒºÑ¹·Ö¡¡Òà Ѻá¡è¼Ùé¶Ù¡ Ѻ éÇÂ
¢éÍ 5 ¼Å¢Í§¡Òà Ѻâ´ÂäÁèªÍºáÅСÒÃäÁèá é§ÊÔ· ÔμèÒ§æ á¡è¼Ùé¶Ù¡ Ѻ 15
(1) ¼Ùé·Õè ж١ Ѻ¡ÃзӡÒÃâμéμͺ¡Òà Ѻ¢Í§¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè ¼Ùé¹Ñé¹ÍéÒ§»éͧ¡Ñ¹ä´é μÒÁÁÒμÃÒ 68 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒ-Ò
(2) ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·ÕèÁÕ¤ÇÒÁ¼Ô´°Ò¹Ë¹èǧà˹ÕèÂÇ¡Ñ¡¢Ñ§μÒÁÁÒμÃÒ 310 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒ-Ò
15 ´Ã.à¡ÕÂÃμ Ô¢¨Ã ÇѨ¹ÐÊÇÑÊ´Ôì, ¤Ó͸ԺÒÂËÅÑ¡¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò (¡Ãا෾ : ˨¡. ÔÃÃѪ¡ÒþÔÁ¾ì, 2547 ¹. 286)
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
19
(3) ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õèμ éͧª´ãªé¤èÒÊÔ¹äËÁ·´á·¹ã¹¡ÒáÃзÓÅÐàÁÔ´μÒÁÁÒμÃÒ 420 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂá¾è§áÅоҳԪÂì
(4) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·ÕèÍÒ¨ÁÕ¤ÇÒÁ¼Ô °Ò¹à»ç¹à éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹» ÔºÑμÔ˹éÒ·Õèâ´ÂÁԪͺμÒÁÁÒμÃÒ 157 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒ-Ò
(5) ¶éͤÓμèÒ§æ ·Õè¼Ùé¶Ù¡ ѺãËéäÇé¡Ñº¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õèá¡¾Ô ÒóÒä é ѧ¹Õé
¤ÓÃѺÊÒÃÀÒ¾¢Í§¼Ùé¶Ù¡ ѺÇèÒμ¹ä é¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô ÃѺ¿Ñ§à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ à¾×è;ÔÊÙ ¹ì ¤ÇÒÁ¼Ô ¢Í§¼Ùé¶Ù¡ ѺäÁèä éâ´Âà ç ¢Ò´ à¹×èͧ¨Ò¡¢Ñ μèÍÃÑ°¸ÃÃÁ¹Ù-áËè§ÃÒªÍÒ³Ò Ñ¡Ãä·Â ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª 2540 ÁÒμÃÒ 243 à¡ÕèÂǡѺÊÔ· Ԣͧ¼Ùé¶Ù¡ Ѻ·Õè ÐäÁèãËé¶éͤÓà»ç¹» ԻѡÉìμ èÍμ¹àͧÍѹÍÒ¨·ÓãËéμ¹¶Ù¡¿éͧ¤ ÕÍÒ-Ò â´Â¼Å¢Í§¡®ËÁÒ¶×ÍÇèÒ à»ç¹¶éͤӷÕèãËéÍÍ¡ÁÒâ´ÂäÁèÊÁѤÃ㨠áÁéÇèÒμÒÁ¤ÇÒÁà»ç¹¨ÃÔ§¼Ùé¶Ù¡ Ѻ¨ÐãËé¶éͤÓÍÍ¡ÁÒâ´ÂÊÁѤÃã¨à¾Õ§㴡çμÒÁ ¡®ËÁÒ¡çËéÒÁÁÔãËéÃѺ¿Ñ§ éÇÂàËμعÕéËÒ¡¼ÙéμéͧËÒãËé¡Òû Ôàʸ㹪Ñé¹ÊͺÊǹμè;¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ ËÃ×ÍãËé¡Òû Ôàʸ㹪Ñé¹¾Ô ÒÃ³Ò ¡ç йӤÓÃѺÊÒÃÀҾ㹪Ñé¹ Ñº¡ØÁÁÒà»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹Êèǹ˹Öè§ã¹¡ÒÃŧâ·ÉºØ¤¤Å¹Ñé¹ÁÔä é
¶éͤÓÍ×è¹æ ¢Í§¼Ùé¶Ù¡ Ѻ㹪Ñé¹ Ñº¡ØÁÃѺ¿Ñ§à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹à¾×è;ÔÊÙ ¹ì¤ÇÒÁ¼Ô¢Í§¼Ùé¶Ù¡ Ѻä é ¡ÅèÒǤ×Í àÁ×è;¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õèä é Ѻ¡ØÁ¼Ùé¶Ù¡ Ѻ áÅÐä éá é§ÊÔ· ÔãËé¼Ùé¶Ù¡ Ѻ ·ÃÒºÇèÒ
1) ¼Ùé¶Ù¡ ѺÁÕÊÔ· Ô·Õè ÐäÁèãËé¡ÒÃËÃ×ÍãËé¡Òáçä é áÅÐ2) ¶éͤӢͧ¼Ùé¶Ù¡ ѺÍÒ¨ãªéà»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ã¹¡ÒÃ¾Ô ÒóҤ Õä é áÅÐ3) ¼Ùé¶Ù¡ ѺÁÕÊÔ· Ô·Õè оºáÅлÃÖ¡ÉÒ·¹Ò¤ÇÒÁËÃ×ͼÙé«Ö觨Ðà»ç¹·¹Ò¤ÇÒÁ
·Ñ駹Õé μÒÁÁÒμÃÒ 83 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ Õ¾Ô ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò 16
μÑÇÍÂèÒ§ ¼Ùé¶Ù¡ ѺãËé¡ÒÃÃѺÊÒÃÀҾ㹢³Ð¶Ù¡ Ѻ¡ØÁÇèÒμ¹ä éºØ¡ÃØ¡á¼éǶҧ»èÒã¹à¢μÍØ·ÂÒ¹áË觪ÒμÔ ¶×ÍÇèÒà»ç¹¶éͤÓÃѺÊÒÃÀÒ¾ ÃѺ¿Ñ§äÁèä éâ´Âà ç ¢Ò´ áÁéÇèÒ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ù é¨Ñº¨Ðä´éá¨é§ÊÔ·¸Ô´Ñ§¡ÅèÒÇáÅéÇ ËÃ×ͼÙé¶Ù¡¨ÑºãËé¡ÒÃÃѺÊÒÃÀÒ¾â´ÂÊÁѤÃ㨡çμÒÁÊèǹ¶éͤÓÍ×蹢ͧ¼Ùé¶Ù¡ Ѻ àªè¹ öá·Ã¡àμÍÃì·Õèãªéä¶à¾×èͺءÃØ¡á¼éǶҧ»èÒä é«è͹ÍÂÙèã¹»èÒã¡Åé¡Ñº¾×é¹·Õè·ÕèºØ¡ÃØ¡á¼éǶҧ ¶éͤӹÕéÃѺ¿Ñ§à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ä é
16 ÍéÒ§áÅéÇàªÔ§ÍÃö·Õè 9
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
20
¢éÍÊѧà¡μ áÁéÁÕ¡ÒÃá é§ÊÔ· Ԥú¶éǹ ³ ʶҹ·Õè¶Ù¡ Ѻ¡çÁÔä éËÁÒ¤ÇÒÁÇèÒ ¶éͤÓÍ×è¹æ ¹Ñé¹ ¨ÐÃѺ¿Ñ§à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ã¹¡ÒþÔÊÙ ¹ì¤ÇÒÁ¼Ô ¢Í§¼Ùé¶Ù¡ Ѻä éàÊÁÍä» ¶éͤÓÍ×è¹æ ÍÒ¨¨ÐÃѺ¿Ñ§äÁèä é ËÒ¡¼Ùé¶Ù¡ ѺãËé¶éͤÓÍÍ¡ÁÒâ´ÂäÁèÊÁѤÃ㨠à¾ÃÒÐ¢Ñ ¡ÑºËÅÑ¡·ÑèÇä»μÒÁÃÑ°¸ÃÃÁ¹Ù- ÁÒμÃÒ 243 ÇÃäÊͧ ¶éͤӢͧºØ¤¤Å«Öè§à¡Ô ¨Ò¡¡Òà ٧㨠ÁÕ¤ÓÁÑ è¹ÊÑ--Ò¢Ùèà¢ç- ËÅÍ¡Åǧ ¶Ù¡·ÃÁÒ¹ãªé¡ÓÅѧºÑ§¤ÑºËÃ×Í¡ÃзÓâ´ÂÁԪͺ éÇ»ÃСÒÃã´æ äÁèÍÒ¨ÃѺ¿Ñ§à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ä´é «Ö觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò ÁÒμÃÒ 226 ¡çä´éºÑ--Ñμ Էӹͧà ÕÂǡѹ 17
ÊÓËÃѺ¡Ã³Õ¾º¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô ¡®ËÁÒÂà¡ÕèÂǡѺ¡ÒûèÒäÁé áμèäÁèÃÙéμÑǼÙé¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô ãË龹ѡ§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè仡ÅèÒÇâ·Éμè;¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ à¾×èÍÊ׺ÊǹËÒμÑǼÙé¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô μèÍä»
¢éÍ 6 ¹Í¡¨Ò¡¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè·Õè Ѻ¼Ùé¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô μÒÁ¡®ËÁÒÂà¡ÕèÂǡѺ¡ÒûèÒäÁé¨Ðä é Óà¹Ô¹¡ÒÃμÒÁ¢Ñé¹μ͹·Õè¡®ËÁÒ¡Ó˹´à¡ÕèÂǡѺ¡Òà Ѻ¡ØÁáÅéÇ ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·ÕèÂѧÁÕÍÓ¹Ò¨·Ó¡ÒÃ¤é¹ ·Ñ駹Õé à¾×èÍãËé¡ÒôÓà¹Ô¹¤ աѺ¼Ùé¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô ºÃÃÅؼÅ
¡ÒÃ¤é¹ ÈÒÅà·èÒ¹Ñé¹·ÕèÁÕÍÓ¹Ò¨ÍÍ¡ËÁÒ¤é¹μÒÁÁÒμÃÒ 59 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò «Öè§ÊÍ´¤Åéͧ¡ÑºÁÒμÃÒ 238 18 áËè§ÃÑ°¸ÃÃÁ¹Ù-áËè§ÃÒªÍҳҨѡÃä·Â¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª 2540 áÅо¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè·Õè ÐÁÕÍÓ¹Ò¨Ãéͧ¢ÍμèÍÈÒÅãËéÍÍ¡ËÁÒ¤é¹ä é ¤×;¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·ÕèμÑé§áμèÃРѺÊÒÁ¢Öé¹ä»àªè¹à ÕÂǡѺ¡ÒÃÃéͧ¢ÍμèÍÈÒÅãËéÍÍ¡ËÁÒ Ѻ
¡Òäé¹á¡¾Ô ÒóÒä é ѧ¹Õé
¡Òäé¹â´ÂÁÕËÁÒÂ¤é¹ ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè ÐÃéͧ¢ÍμèÍÈÒÅãËéÍÍ¡ËÁÒ¤é¹ä é μÒÁมาตรา 69 19 แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ดงตอไปน
17 ´Ã.à¡ÕÂÃμ Ô¢¨Ã ÇѨ¹ÐÊÇÑÊ´Ôì, ¤Ó͸ԺÒÂËÅÑ¡¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò (¡Ãا෾ : ˨¡. ÔÃÃѪ¡ÒþÔÁ¾ì, 2547 ¹. 279-281)
18 ÁÒμÃÒ 238 㹤 ÕÍÒ-Ò ¡Òäé¹ã¹·ÕèÃâË°Ò¹¨Ð¡ÃзÓÁÔä é àÇé¹áμè ÐÁÕ¤ÓÊÑè§ËÃ×ÍËÁÒ¢ͧÈÒÅ ËÃ×ÍÁÕàËμ ØãËé¤é¹ä´éâ´ÂäÁèμ éͧÁÕ¤ÓÊÑè§ËÃ×ÍËÁÒ¢ͧÈÒÅ ·Ñ駹ÕéμÒÁ·Õè¡®ËÁÒºÑ--Ñμ Ô
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
21
(1) เพอพบและยดสงของซงเปนพยานหลกฐานประกอบการสอบสวน ไตสวนมลฟองหรอการพจารณา
(2) เพอพบและยดสงของซงมไวเปนความผด หรอไดมาโดยผดกฎหมาย หรอมเหตอนควรสงสยวาไดใชหรอตงใจจะใชในการกระทำความผด
(3) เมอพบบคคลซงมหมายใหจบ กลาวคอ การพบและจบบคคลในทรโหฐาน ตองมหมายจบและหมายคน ซงสอดคลองกบมาตรา 70 แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา
(4) àÁ×è;ºáÅÐÂÖ ÊÔ觢ͧμÒÁ¤Ó¾Ô¾Ò¡ÉÒËÃ×ͤÓÊÑè§ÈÒŠ㹡óշÕè оºËÃ×ÍÂÖâ´ÂÇÔ ÕÍ×è¹äÁèä éáÅéÇ
¡Òäé¹â´ÂäÁèμéͧÁÕËÁÒÂ¤é¹ ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè Фé¹ä éâ´ÂäÁèμéͧÁÕËÁÒ¤é¹μÒÁÁÒμÃÒ 92 20 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò Ñ§μ èÍ仹Õé
(1) àÁ×èÍ»ÃÒ¡¯ÇèÒ¤ÇÒÁ¼Ô «Öè§Ë¹éÒ¡ÃзÓŧ㹷ÕèÃâห°Ò¹ ¡ÅèÒǤ×Í μéͧ»ÃÒ¡¯«Öè§Ë¹éÒ ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé¤é¹äÁèãªè«Öè§Ë¹éҺؤ¤ÅÍ×è¹
19 มาตรา 69 เหตทจะออกหมายคนไดมดงตอไปน(1) เพอพบและยดสงของซงจะเปนพยานหลกฐานประกอบการสอบสวน ไตสวนมลฟองหรอ
พจารณา(2) เพอพบและยดสงของซงมไวเปนความผด หรอไดมาโดยผดกฎหมาย หรอมเหตอนควรสงสย
วาไดใชหรอตงใจจะใชในการกระทำความผด(3) เพอพบและชวยบคคลซงไดถกหนวงเหนยวหรอกกขงโดยมชอบดวยกฎหมาย(4) เพอพบบคคลซงมหมายใหจบ(5) เพอพบและยดสงของตามคำพพากษาหรอตามคำสงศาล ในกรณทจะพบหรอจะยดโดยวธอน
ไมไดแลว20 มาตรา 92 หามมใหคนในทรโหฐานโดยไมมหมายคนหรอคำสงของศาล เวนแตพนกงานฝาย
ปกครองหรอตำรวจเปนผคน และในกรณดงตอไปน(1) เมอมเสยงรองใหชวยมาจากขางในทรโหฐาน หรอมเสยงหรอพฤตการณอนใดอนแสดงไดวา
มเหตรายเกดขนในทรโหฐานนน(2) เมอปรากฏความผดซงหนากำลงกระทำลงในทรโหฐาน(3) เมอบคคลทไดกระทำความผดซงหนา ขณะทถกไลจบหนเขาไปหรอมเหตอนแนนแฟนควร
สงสยวาไดเขาไปซกซอนตวอยในทรโหฐานนน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
22
(2) àÁ×èͺؤ¤Å·Õèä é¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô «Öè§Ë¹éÒ¢³Ð¶Ù¡äÅè Ѻ˹Õà¢éÒä» ËÃ×ÍÁÕàËμØÍѹ¤ÇÃʧÊÑÂÇèÒä éà¢éÒ仫ء«è͹μÑÇÍÂÙèã¹·ÕèÃâË°Ò¹¹Ñé¹
(3) àÁ×èÍÁÕ¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹μÒÁÊÁ¤ÇÃÇèÒ- ÊÔ觢ͧÁÕäÇéà»ç¹¤ÇÒÁ¼Ô- ä éÁÒâ´Â¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô- ä éãªé㹡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô- ÁÕäÇéà¾×èÍãªé㹡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô- ÍÒ¨à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹¾ÔÊÙ ¹ì¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô ä é«è͹ËÃ×ÍÍÂÙèã¹¹Ñé¹
»ÃСͺμéͧÁÕàËμØÍѹ¤ÇÃàª×èÍÇèÒ à¹×èͧ¨Ò¡¡ÒÃà¹Ô蹪éÒ¡ÇèÒ¨ÐàÍÒËÁÒ¤é¹ÁÒä é ÊÔ觢ͧ¹Ñ鹨ж١â¡ÂéÒÂËÃ×Í·ÓÅÒÂàÊÕ¡è͹
¡Òäé¹ÊÔ觢ͧμÒÁ (3) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè Ðμéͧ´Óà¹Ô¹¡Òà ѧ¹Õé- ¼Ùé¤é¹μéͧÊè§Áͺ (¡) ÊÓà¹ÒºÑ¹·Ö¡¡ÒÃμÃǨ¤é¹ (¢) ÊÓà¹ÒºÑ-ªÕ·ÃѾÂì·Õèä é Ò¡¡ÒÃ
μÃǨ¤é¹ (¤) ºÑ¹·Ö¡áÊ´§àËμؼŷÕè·ÓãËéÊÒÁÒöà¢éÒ¤é¹ä éà»ç¹Ë¹Ñ§Ê×Í â´ÂÁͺãËéäÇéá¡è¼Ùé¤Ãͺ¤Ãͧʶҹ·Õè·Õè¶Ù¡μÃǨ¤é¹ ¶éÒäÁèÁÕ¼Ùé¤Ãͺ¤ÃͧÍÂÙè ³ ·Õè¹Ñé¹ ãËéÊè§Áͺ˹ѧÊ×Í Ñ§¡ÅèÒÇá¡èºØ¤¤Åàªè¹ÇèÒ¹Ñé¹ã¹·Ñ¹·Õ·Õè¡ÃзÓä é
- ÃÕºÃÒ§ҹàËμ ؼŢͧ¡Òäé¹áÅмŢͧ¡Òäé¹à»ç¹Ë¹Ñ§Ê×Íμ èͼÙéºÑ§¤ÑººÑ-ªÒà˹×Í¢Öé¹ä»
(4) เมอมพยานหลกฐานตามสมควรวาสงของทมไวเปนความผดหรอไดมาโดยการกระทำความผดหรอไดใชหรอมไวเพอจะใชในการกระทำความผด หรออาจเปนพยานหลกฐานพสจนการกระทำความผดไดซอนหรออยในนน ประกอบทงตองมเหตอนควรเชอวาเนองจากการเนนชากวาจะเอาหมายคนมาไดสงของนนจะถกโยกยายหรอทำลายเสยกอน
(5) เมอทรโหฐานนนผจะตองถกจบเปนเจาบาน และการจบนนมหมายจบหรอจบตามมาตรา 78การใชอำนาจตาม (4) ใหพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจผคนสงมอบสำเนาบนทกการตรวจคน
และบญชทรพยทไดจากการตรวจคน รวมทงจดทำบนทกแสดงเหตผลททำใหสามารถเขาคนไดเปนหนงสอใหไวแกผครอบครองสถานททถกตรวจคน แตถาไมมผครอบครองอย ณ ทนน ใหสงมอบหนงสอดงกลาวแกบคคลเชนวานนในทนททกระทำได และรบรายงานเหตผลและผลการตรวจคนเปนหนงสอตอผบงคบบญชาเหนอขนไป
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
23
(4) àÁ×èÍ·ÕèÃâË°Ò¹¹Ñé¹ ¼Ùé Ðμéͧ¶Ù¡ Ѻà»ç¹à éÒºéÒ¹ áÅСÒà Ѻ¹Ñé¹ÁÕËÁÒ ѺËÃ×Í Ñºâ´ÂäÁèμ éͧÁÕËÁÒ¨Ѻ «Öè§à¨éÒºéÒ¹ ËÁÒ¶֧ ¼Ùéà»ç¹ËÑÇ˹éҢͧºØ¤¤Å·Õè¾Ñ¡ÍÒÈÑÂÍÂÙè㹺éÒ¹ËÅѧ¹Ñé¹ áÅÐÃÇÁμÅÍ´¶Ö§¤ÙèÊÁÃʼÙéà»ç¹ËÑÇ˹éÒ éÇ áμèäÁèÃÇÁ¶Ö§¼ÙéÍÂÙèÍÒÈÑÂ
(5) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè·Õè¤é¹¨Ð¤é¹ºØ¤¤Åã´ã¹·ÕèÊÒ¸Òóʶҹä é àÁ×èÍÁÕàËμØÍѹ¤ÇÃʧÊÑÂÇèҺؤ¤Å¹Ñé¹ÁÕÊÔ觢ͧ㹤Ãͺ¤Ãͧ (¡) à¾×èͨÐãªé㹡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô (¢) ä éÁÒâ´Â¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô (¤) ÁÕäÇéà»ç¹¤ÇÒÁ¼Ô μÒÁÁÒμÃÒ 93 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ Õ¾Ô ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
(6) ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õè¨Ð¤é¹ã¹·ÕèÃâË°Ò¹ â´Âà¨éҢͧËÃ×ͼÙé¤Ãͺ¤ÃͧãËé¤ÇÒÁÂÔ¹ÂÍÁ 21
¢éÍ 7 ÇÔ Õ¡Òäé¹ã¹·ÕèÃâË°Ò¹
(1) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õèμéͧ¡ÃзӡÒäé¹ã¹àÇÅÒ¡ÅÒ§Çѹ ¡àÇé¹ (¡) àÁ×èÍŧÁ×ͤé¹ã¹àÇÅÒ¡ÅÒ§ÇѹÂѧäÁèàÊÃç ¨Ð¤é¹μèÍä»ã¹àÇÅÒ¡ÅÒ§¤×¹¡çä é (¢) 㹡óթءà©Ô¹ зӡÒäé¹ã¹àÇÅÒ¡ÅÒ§¤×¹¡çä é μÒÁÁÒμÃÒ 96 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ Õ¾Ô ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
(2) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè Фé¹ä é੾ÒÐà¾×èÍËÒμÑǤ¹ËÃ×ÍÊÔ觢ͧ·Õèμéͧ¡Òäé¹à·èÒ¹Ñé¹
¡àÇé¹
(¡) 㹡óշÕè¤é¹ËÒÊÔ觢ͧâ´ÂäÁè¨Ó¡Ñ´ÊÔè§ ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé¤é¹ÁÕÍÓ¹Ò¨ÂÖ´ÊÔè§¢Í§ã´ æ «Ö觹èÒ¨Ðãªéà»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹à¾×èÍà»ç¹»ÃÐ⪹ìËÃ×ÍÂѹ¼ÙéμéͧËÒËÃ×ͨÓàÅÂ
(¢) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè·Õè·Ó¡Òäé¹ÁÕÍÓ¹Ò¨ ѺºØ¤¤ÅËÃ×ÍÊÔ觢ͧÍ×è¹ã¹·Õè¤é¹¹Ñé¹ä éàÁ×èÍÁÕËÁÒÂÍÕ¡μèÒ§ËÒ¡ ËÃ×͡óդÇÒÁ¼Ô «Öè§Ë¹éÒ μÒÁÁÒμÃÒ 98 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
21 ®Õ¡Ò·Õè 1164/2546 à éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹μÓÃǨä é¢Í¤ÇÒÁÂÔ¹ÂÍÁ¨Ò¡ ¹. ÁÒôҨÓàÅ «Öè§à»ç¹à éҢͧºéÒ¹·Õèà¡Ô àËμØ¡è͹·Ó¡ÒÃ¤é¹ áÊ´§ÇèÒ¡Òä鹡ÃзӢÖé¹â´ÂÍÒÈѤÇÒÁÂÔ¹ÂÍÁ¢Í§ ¹. áÁé¡Òä鹨СÃзÓâ´ÂäÁèÁÕËÁÒ¤鹷ÕèÍÍ¡â´ÂÈÒÅ͹Ø-ÒμãËé¤é¹ä é ¡çËÒà»ç¹¡Òäé¹â´ÂÁԪͺäÁè àÁ·áÍÁà¿μÒÁÕ¹·Õèà éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ÂÖ ä é Ö§¹ÓÁÒÃѺ¿Ñ§»ÃСͺ¤ÓÃѺÊÒÃÀÒ¾¢Í§¨ÓàÅÂä é
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
24
(3) ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õè·Õè·Ó¡Òäé¹μ éͧ¾ÂÒÂÒÁÁÔãËéà¡Ô´¤ÇÒÁàÊÕÂËÒÂáÅСÃШѴ¡ÃШÒÂà·èÒ·Õè зÓä é μÒÁÁÒμÃÒ 99 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ Õ¾Ô ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
(4) ¶éÒÁÕàËμ ØÍѹ¤ÇÃʧÊÑÂÇèҺؤ¤Å«Öè§ÍÂÙèã¹·Õè«Ö觤é¹ËÃ×ͨж١¤é¹ ¨Ð¢Ñ ¢ÇÒ§¶Ö§¡Ñº·ÓãËé¡Òäé¹äÃé¼Å ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé¤é¹ÁÕÍÓ¹Ò¨àÍÒμÑǼÙé¹Ñ鹤Ǻ¤ØÁäÇé ËÃ×ÍãËéÍÂÙè㹤ÇÒÁ´ÙáŢͧ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õèã¹¢³Ð·Õè·Ó¡Òäé¹à·èÒ·Õè¨Óà»ç¹ à¾×èÍÁÔãËé¢Ñ´¢ÇÒ§¶Ö§¡Ñº·ÓãËé¡Òäé¹äÃé¼Å μÒÁÁÒμÃÒ 100 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ Õ¾Ô ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
(5) ¡è͹ŧÁ×ͤé¹ãË龹ѡ§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé¤é¹ áÊ´§¤ÇÒÁºÃÔÊØ· ÔìàÊÕ¡è͹ áÅÐà·èÒ·ÕèÊÒÁÒö¨Ð·Óä é ãËé¤é¹μèÍ˹éÒ¼Ùé¤Ãͺ¤Ãͧʶҹ·ÕèËÃ×ͺؤ¤Å㹤Ãͺ¤ÃÑǢͧ¼Ùé¹Ñé¹ ËÃ×ͶéÒËҺؤ¤Å¹Ñé¹äÁèä é ¡çãËé¤é¹μèÍ˹éҺؤ¤ÅÍ×è¹ÍÂèÒ§¹éÍÂÊͧ¤¹ «Ö觾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õèä é¢ÍÃéͧÁÒà»ç¹¾ÂÒ¹ áÅÐμéͧãËéºØ¤¤Å ѧ¡ÅèÒÇ Ùà¾×èÍãËéÃѺÃͧ¤ÇÒÁ¶Ù¡μéͧ ºØ¤¤Åàªè¹ÇèÒ¹Ñ鹨ÐÃѺÃͧËÃ×ÍäÁèÂÍÁÃѺÃͧ¡çãËéºÑ¹·Ö¡äÇéμÒÁÁÒμÃÒ 102 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ Õ¾Ô ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
(6) ãË龹ѡ§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé¤é¹·ÓºÑ¹·Ö¡ÃÒÂÅÐàÍÕ´áË觡Òäé¹áÅÐÊÔ觢ͧ·Õè¤é¹ä é¹Ñé¹μ éͧÁÕºÑ-ªÕÃÒÂÅÐàÍÕ´äÇé áÅÐãËéÍèÒ¹ãËé¼Ùé¤Ãͺ¤Ãͧʶҹ·Õè ºØ¤¤Å㹤Ãͺ¤ÃÑÇ ¼Ùéá·¹ ËÃ×;ÂÒ¹¿Ñ§áÅéÇãËéºØ¤¤Å ѧ¡ÅèÒÇŧÅÒÂÁ×ÍÃѺÃͧäÇé μÒÁÁÒμÃÒ 103 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
(7) ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õè¤é¹â´ÂÁÕËÁÒ μ éͧÃÕºÊ觺ѹ·Ö¡áÅкÑ-ªÕã¹ (6) ¾ÃéÍÁ´éÇÂÊÔ觢ͧ·ÕèÂÖ ÁÒà·èÒ·Õè ÐÊè§ä é ä»Âѧ¼ÙéÍÍ¡ËÁÒÂËÃ×Íà éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹Í×è¹μÒÁ·Õè¡Ó˹´äÇéã¹ËÁÒÂáμ è¶éÒà»ç¹¡Òäé¹â´ÂäÁèÁÕËÁÒÂ¤é¹ â´Âà¨éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹Í×蹫Öè§äÁèãªè¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹãËéÊ觺ѹ·Ö¡ºÑ-ªÕáÅÐÊÔ觢ͧä»Âѧ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹËÃ×Íà éÒ˹éÒ·Õèã´·Õèμéͧ¡ÒÃÊÔè§àËÅèÒ¹Ñé¹ μÒÁÁÒμÃÒ 104 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
¢éÍ 8 ¼Å¢Í§¡Òäé¹â´ÂÁԪͺ 22
(1) ¶éÒ¼Ùé ж١¤é¹¡ÃзӡÒÃâμéμͺ ¼Ùé¶Ù¡¤é¹ÊÒÁÒöÍéÒ§»éͧ¡Ñ¹ä é μÒÁÁÒμÃÒ 68áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒ-Ò
22 ´Ã.à¡ÕÂÃμ Ô¢¨Ã ÇѨ¹ÐÊÇÑÊ´Ôì, ¤Ó͸ԺÒÂËÅÑ¡¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò (¡Ãا෾ : ˨¡. ÔÃÃѪ¡ÒþÔÁ¾ì, 2547 ¹.316)
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
25
(2) ¾¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õè¼Ù é¤é¹ÁÕ¤ÇÒÁ¼Ô´°Ò¹ºØ¡ÃØ¡ áÅÐÍÒ¨ÁÕ¤ÇÒÁ¼Ô´°Ò¹à»ç¹à éÒ¾¹Ñ¡§Ò¹» ÔºÑμÔ˹éÒ·Õèâ´ÂÁԪͺ μÒÁÁÒμÃÒ 157 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒ-Ò
(3) ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé¤é¹μéͧÃѺ¼Ô ª´ãªé¤èÒÊÔ¹äËÁ·´á·¹ã¹¡ÒáÃзÓÅÐàÁÔμÒÁÁÒμÃÒ 420 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂá¾è§áÅоҳԪÂì
(4) ¢Í§¡ÅÒ§·Õè¤é¹ä´é¨ÐÃѺ¿Ñ§à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹äÁèä´é μÒÁÁÒμÃÒ 226 23 áË觻ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-Ò
͹Öè§ àÁ×è;¹Ñ¡§Ò¹à¨éÒ˹éÒ·Õèä´é´Óà¹Ô¹¡ÒÃμÒÁ»ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÇÔ¸Õ¾Ô¨ÒóҤÇÒÁÍÒ-ÒáÅéÇ ãËé Óà¹Ô¹¡ÒÃμÒÁÃÐàºÕº¡ÃÁÍØ·ÂÒ¹áË觪ÒμÔ ÊÑμÇì»èÒ áÅоѹ Øì¾×ª ÇèÒ éÇÂÁÒμáÒäǺ¤ØÁ μÃǨÊͺ áÅÐàÃè§ÃÑ´¡ÒôÓà¹Ô¹¤ ÕÍÒ-Ò ¾.È. 2546
23 ¾ÂÒ¹ÇÑμ¶Ø ¾ÂÒ¹àÍ¡ÊÒà ËÃ×;ÂÒ¹ºØ¤¤Å «Ö觹èҨоÔÊÙ ¹ìä éÇèÒ¨ÓàÅÂÁÕ¼Ô ËÃ×ͺÃÔÊØ· Ôì ãËéÍéÒ§à»ç¹¾ÂÒ¹ËÅÑ¡°Ò¹ä´é áμ èμ éͧà»ç¹¾ÂÒ¹ª¹Ô´·ÕèÁÔä´éà¡Ô´¢Ö鹨ҡ¡Òè٧㨠ÁÕ¤ÓÁÑè¹ÊÑ--Ò ¢Ùèà¢ç- ËÅÍ¡Åǧ ËÃ×ÍÁԪͺ éÇ»ÃСÒÃÍ×è¹
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
26
บนทกการจบกม เขยนท........................................................ ................................................................... ตำบล............อำเภอ...........จงหวด...........
วนท.........เดอน..........................พ.ศ. .........
บนทกฉบบนทำขนเพอเปนหลกฐานแสดงวา
ดวยเมอวนท.......เดอน.......................พ.ศ. ........ เวลา..............น. คณะพนกงานเจาหนาทประกอบดวย..................................................................................ไดรวมกนออกตรวจปราบปรามการกระทำความผดกฎหมายเกยวกบการปาไม ในพนท...........................................ซงเปนพนททรบผดชอบบรเวณปา .................................ตำบล ............................. อำเภอ ..............................จงหว ด ..........................พกดท.........................ไดพบบคคลกำลง...................................................(พฤตการณแหงการกระทำความผด) คณะพนกงานเจาหนาทไดแสดงตนวาเปนพนกงานเจาหนาทและถามชอ ทราบชอวา ...........................................อาย.............สญชาต.................ภมลำเนา................................... พนกงานเจาหนาทไดแจงแกบคคลดงกลาววาทานตองถกจบและแจงใหผถกจบทราบวา .......................................................... (เชนพนททผถกจบแผวถางอยในเขตอทยานแหงชาตดอยหลวง ตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504) และพนกงานเจาหนาทดำเนนการดงน
(1) แจงขอกลาวหาใหผถกจบทราบวาไดกระทำความผดในขอหา......................................................................................... ตามพระราชบญญต...................................................................
(2) แจงใหผถกจบทราบวาผถกจบมสทธจะไมใหการหรอใหการกได(3) แจงใหผถกจบทราบวาถอยคำของผถกจบอาจใชเปนพยานหลกฐานในการ
พจารณาคดได(4) แจงใหผถกจบทราบวาผถกจบมสทธทจะพบและปรกษาทนายความหรอผท
จะเปนทนายความ
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
27
(5) ถาผถกจบประสงคจะแจงใหญาตหรอผทตนไววางใจทราบถงการจบทสามารถดำเนนไดโดยสะดวกและไมเปนการขดขวางการจบหรอการควบคมผถกจบ หรอทำใหเกดความไมปลอดภยแกบคคลหนงบคคลใด พนกงานเจาหนาทผจบอนญาตใหผถกจบดำเนนการไดตามสมควรแกกรณ
...................................................................ผถกจบไดทราบขอกลาวหาและสทธของผถกจบ และผถกจบไดใหถอยคำแกพนกงานเจาหนาทดงน ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
เหตเกดทบรเวณ.........................................................ในเขต.................................................ทองทตำบล........................................อำเภอ..................................จงหวด..........................................วนท.............เดอน......................พ.ศ. .......... เวลา............................. น. ดงรายละเอยดตามแผนทเกดเหตทแนบทายบนทกการจบกมน และในการจบกมครงน พนกงานเจาหนาทผจบไดถายรปไวเปนหลกฐานและพนกงานเจาหนาทผจบไดตรวจยด............................................ จำนวน......................... รายละเอยดปรากฏตามบญชของกลางทแนบทายบนทกการจบกมน
พนกงานเจาหนาทผจบไดนำตว......................................................................ผถกจบและของกลาง (เทาทจะทำได) ไปกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนสถานตำรวจ .......................................เพอดำเนนคดตอไป
ในการจบกมและตรวจยดของกลางครงน ขณะพนกงานเจาหนาทผจบไดกระทำไปตามอำนาจหนาท มไดขเขญหรอทำอนตรายแกรางกายจตใจผใด และมไดเรยกรองทรพยสนเงนทองจากผถกจบและจากผหนงผใด รวมทงมไดทำใหทรพยสนของผหนงผใดสญหายเสยหายแตอยางใด ไดอานบนทกการจบกมให...........................................................ฟง และใหผถกจบอานบนทกการจบนแลว รบวาถกตองเปนความจรง และใหใชบนทกการจบกมนเปนพยานหลกฐานในชนพนกงานสอบสวนและชนศาลได จงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐานตอพนกงานเจาหนาทผจบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
28
(ŧª×èÍ) ........................................ ¼Ùé¶Ù¡ Ѻ
(ŧª×èÍ) ......................................... ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé Ѻ
(ŧª×èÍ) ......................................... ¾¹Ñ¡§Ò¹à éÒ˹éÒ·Õè¼Ùé Ѻ/¼ÙéºÑ¹·Ö¡/¼ÙéÍèÒ¹
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
29
บนทกการสงตวผถกจบแกพนกงานสอบสวน
เขยนทสถานตำรวจ.....................................ตำบล.............อำเภอ.............จงหวด...........
วนท.........เดอน.......................พ.ศ. ......
บนทกฉบบนทำขนไวเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนท.......เดอน......................พ.ศ. ...... เวลา..............น. ........................................คณะพนกงานเจาหนาทผจบผกระทำความผดกฎหมายเกยวกบการปาไม ตามบนทกการจบกมลงวนท......เดอน....................... พ.ศ. ....... ไดนำตว...................................................ผถกจบพรอมของกลางทตรวจยด (......................................…..) สงแก..........................พนกงานสอบสวนสถานตำรวจ.................................... ณ ททำการสถานตำรวจ..................................โดยกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนสถานตำรวจ................................................ตามบนทกประจำวน..................................เวลา ............……...... น. คดท............................... ลงวนท.......................................เดอน...................................พ.ศ. ........และพนกงานเจาหนาท ผจบไดดำเนนการดงน
(1) แจงขอกลาวหาให................................................................ผถกจบทราบวาไดกระทำความผดฐาน............................................ ตามพระราชบญญต................................
(2) แจงรายละเอยดเกยวกบเหตแหง การจบ ให ................................................ ผถกจบทราบ
(3) แจงใหผถกจบทราบวามหมายคนและไดอานหมายคนใหผถกจบฟง (กรณมหมายคน)
(4) พนกงานเจาหนาทผจบไดมอบสำเนาบนทกการจบกมให................….............…………………………………………………………………………………..ผถกจบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
30
อานใหผเกยวของฟงแลว รบวาถกตองเปนความจรง จงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน
(ลงชอ) ........................................ ผถกจบ
(ลงชอ) ......................................... พนกงานเจาหนาทผจบ
(ลงชอ) ......................................... พนกงานเจาหนาทผจบ/ผบนทก/ผอาน
(ลงชอ) .......................................... พนกงานสอบสวนผรบตวผถกจบ
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
31
แผนภาพแสดงขนตอนการจบกม
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
32
แผนภาพแสดงขนตอนการสงมอบตวผถกจบแกพนกงานสอบสวน
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
33
⌫⌦
1. ผมอำนาจจบกมผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม1.1กฎหมายเกยวกบการปาไม หมายถง บรรดากฎหมายเกยวกบการปาไมทงหมด ไดแก
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535 และพระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545
1.2 ผมอำนาจจบผกระทำความผดอาญา คอ(1) พนกงานฝายปกครองหรอตำรวจ (ป.ว.อาญา มาตรา 78)(2) ราษฎรจบเอง (ป.ว.อาญา มาตรา 79)(3) ราษฎรชวยเจาพนกงานจบ (ป.ว.อาญา มาตรา 82)(4) นายประกนจบผทตนประกน (ป.ว.อาญา มาตรา 117)(5) เจาพนกงานอนตามทกฎหมายกำหนดกรณนเปนไปตามกฎหมายทกำหนดใหเจาพนกงานใด มอำนาจจบกมผกระทำผด
ตามบทกฎหมายนนๆ เชน เจาหนาทกรมศลกากรทเปนพนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ.ศลกากร พ.ศ. 2469 มอำนาจจบกมผกระทำผดตาม พ.ร.บ. ศลกากร พ.ศ. 2469 พนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 มอำนาจจบกมผกระทำผดตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 ฯลฯ ดงนน ผมอำนาจจบผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบปาไม คอ พนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตนน ๆ
1.3การจบกมโดยผไมมอำนาจจบ ผจบไมไดรบความคมครองตามกฎหมาย ดงคำพพากษาฎกา ท 77/2541
คำพพากษาฎกา ท 77/2541ก. เปนหวหนาพนกงานเวรฝายรกษาความปลอดภยจงเปนเจาพนกงานตามประกาศ
กระทรวงคมนาคม เรอง แตงตงเจาพนกงานเพอปฏบตการตาม พ.ร.บ.การทาอากาศยานฯ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
34
ลงวนท 6 กมภาพนธ 2530 ขอ 2.1 ซงแตงตงใหหวหนาพนกงานเวรฝายรกษาความปลอดภยเปนเจาพนกงานตามกฎหมาย ก. ไดรบทราบทางวทยวา จำเลยทงสองเขามารบกวนผโดยสารทบรเวณหองผโดยสารขาเขา จงสงให อ. กบเจาหนาทรกษาความปลอดภยอนชวยกนไลจำเลยทงสองออกไปจากบรเวณดงกลาว หากจำเลยทงสองไมยอมออกไปกใหทำการจบกมตอมาประมาณ 10 นาท ก. ไดรบแจงวา อ. กำลงถกรมทำรายจงรบไปทเกดเหต เมอไปถงทเกดเหตพวกจำเลยกระจายวงหลบหน แสดงวา ก. ซงเปนเจาพนกงานไมไดเขาจบกมจำเลยทงสอง เพยงแต ก. อนญาตให ข. ค. และ ง. ซงเปนผชวยเจาพนกงานเขาทำการจบกมจำเลยกรณนจงไมอาจถอวา ก. เปนเจาพนกงานปฏบตหรอการกระทำตามหนาท เพราะ ก. ไมไดเขาจบกมจำเลย เมอไมมเจาพนกงานปฏบตการหรอกระทำตามหนาทเชนนแลว การท ข. ค.และ ง. เขาจบจำเลยท 1 จงไมอยในฐานะทบคคลทงสามเปนผซงตองชวยเจาพนกงานในการทเจาพนกงานนนปฏบตการหรอกระทำตามหนาทตามทบญญตไวใน ป.อ. มาตรา 138 , 289(3) , 296 แตกลบกลายเปนการเขาจบกมโดยไมมอำนาจ แมจำเลยทงสองจะตอสขดขวางกถอวาเปนการปองกนโดยชอบดวยกฎหมายและไมเกนสมควรแกเหต ปรากฏตามรายงานผลการตรวจชนสตรบาดแผลของแพทยวาผเสยหายไดรบอนตรายจากการเขาจบกมเพยงเปนรอยถลอกและบวมเลกนอยตามบรเวณแขน ขอมอ และขมบ การกระทำของจำเลยทงสองจงไมเปนความผดฐานตอสขดขวางจบกมและทำรายรางกายผซงตองชวยเจาพนกงานในการปฏบตการตามหนาท เพราะในการปฏบตหนาทกฎหมายไมไดใหอำนาจเจาพนกงานในอนทจะมอบหมายใหผอนปฏบตหนาทแทนตน เหนไดวาเหตทเกดขนในคดน เจาพนกงานจะตองใชดลยพนจวนจฉยวา การกระทำของจำเลยเปนความผดฐานรบกวนผโดยสารซงจะตองถกจบหรอไม บคคลอนหรอ ผชวยเจาพนกงานไมสามารถวนจฉยได ดงจะเหนไดในคดนวาผจบวนจฉยผดพลาดและเขาจบกมโดยไมมอำนาจ และแมคดในสวนของจำเลยท 2 จะถงทสดโดยจำเลยท 2 ไมอทธรณฎกา แตเปนเหตอยในสวนลกษณะคด ศาลฎกาเหนสมควรยกฟองตลอดไปถงจำเลยท 2 ตาม ป.ว.อ. มาตรา 213 ประกอบมาตรา 2252. หลกเกณฑเกยวกบการจบและการคน
2.1 การจบโดยไมมหมายจบประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 78 , 80 , 81 และ 81/1 บญญตวา
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
35
“ มาตรา 78 พนกงานฝายปกครองหรอตำรวจจะจบผใดโดยไมมหมายจบหรอคำสงของศาลนนไมได เวนแต
(1) เมอบคคลนนไดกระทำความผดซงหนาดงไดบญญตไวใน มาตรา 80(2) เมอพบบคคลโดยมพฤตการณอนควรสงสยวาผนนนาจะกอเหตรายใหเกด
ภยนตรายแกบคคลหรอทรพยสนของผอน โดยมเครองมอ อาวธ หรอวตถอยางอนอนสามารถอาจใชในการกระทำความผด
(3) เมอมเหตทจะออกหมายจบบคคลนนตาม มาตรา 66 (2) แตมความจำเปนเรงดวนทไมอาจขอใหศาลออกหมายจบบคคลนนได
(4) เปนการจบผตองหาหรอจำเลยทหนหรอจะหลบหนในระหวางถกปลอยชวคราวตาม มาตรา 117"
“ มาตรา 80 ทเรยกวาความผดซงหนานน ไดแกความผดซงเหน กำลงกระทำ หรอพบในอาการใดซงแทบจะไมมความสงสยเลยวาเขาไดกระทำผดมาแลวสดๆ
อยางไรกด ความผดอาญาดงระบไวในบญชทายประมวลกฎหมายนใหถอวาความผดนนเปนความผดซงหนาในกรณดงน
(1) เมอบคคลหนงถกไลจบดงผกระทำโดยมเสยงรองเอะอะ(2) เมอพบบคคลหนงแทบจะทนททนใดหลงจากการกระทำผด ในถนแถวใกลเคยง
กบทเกดเหตนนและมสงของทไดมาจากการกระทำผดหรอมเครองมอ อาวธหรอวตถอยางอนอนสนนษฐานไดวา ไดใชในการกระทำผด หรอมรองรอยพรธเปนประจกษทเสอผาหรอเนอตวของผนน”
“ มาตรา 81 ไมวาจะมหมายจบหรอไมกตาม หามมใหจบในทรโหฐาน เวนแตจะไดทำตามบทบญญตในประมวลกฎหมายนอนวาดวยการคนในทรโหฐาน”
“ มาตรา 81/1 ไมวาจะมหมายจบหรอไมกตาม หามมใหจบในพระบรมมหาราชวงพระราชวง วงของพระรชทายาทหรอของพระบรมวงศตงแตสมเดจเจาฟาขนไป พระราชนเวศน พระตำหนก หรอในทซงพระมหากษตรย พระราชน พระรชทายาท พระบรมวงศตงแตสมเดจเจาฟาขนไป หรอผสำเรจราชการแทนพระองค ประทบหรอพำนก เวนแต
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
36
(1) นายกรฐมนตร หรอรฐมนตรซงนายกรฐมนตรมอบหมาย อนญาตใหจบ และไดแจงเลขาธการพระราชวง หรอสมหราชองครกษรบทราบแลว
(2) เจาพนกงานผถวายหรอใหความปลอดภยแดพระมหากษตรย พระราชน พระรชทายาท พระบรมวงศตงแตสมเดจเจาฟาขนไป หรอผสำเรจราชการแทนพระองค เปนผจบตามกฎหมายวาดวยราชองครกษ หรอตามกฎหมาย กฎ หรอระเบยบเกยวกบการใหความปลอดภย”
2.2 การออกหมายจบประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 58 , 59 , 59/1 , 66 , 67 และ 68
บญญตวา“ มาตรา 58 ศาลมอำนาจออกคำสงหรอหมายอาญาไดภายในเขตอำนาจตาม
หลกเกณฑและวธการทกำหนดในขอบงคบของประธานศาลฎกา”“ มาตรา 59 ศาลจะออกคำสงหรอหมายจบ หมายคน หรอหมายขง ตามทศาลเหน
สมควรหรอโดยมผรองขอกได”ในกรณทผรองขอเปนพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจ ตองเปนพนกงานฝายปกครอง
ตงแตระดบสามหรอตำรวจซงมยศตงแตชนรอยตำรวจตรหรอเทยบเทาขนไป……”“ มาตรา 59/1 กอนออกหมาย จะตองปรากฏพยานหลกฐานตามสมควรททำใหศาลเชอ
ไดวามเหตทจะออกหมายตาม มาตรา 66 มาตรา 69 หรอ มาตรา 71คำสงศาลใหออกหมายหรอยกคำรอง จะตองระบเหตผลของคำสงนนดวยหลกเกณฑในการยนคำรองขอ การพจารณา รวมทงการออกคำสงใหเปนไป ตาม
หลกเกณฑและวธการทกำหนดในขอบงคบของประธานศาลฎกา”“ มาตรา 66 เหตทจะออกหมายจบไดมดงตอไปน(1) เมอมหลกฐานตามสมควรวาบคคลใดนาจะไดกระทำความผดอาญาซงมอตรา
โทษจำคกอยางสงเกนสามป หรอเมอมหลกฐานตามสมควรวาบคคลใดนาจะไดกระทำความผดอาญาและมเหตอนควร
เชอวาจะหลบหน หรอจะไปยงเหยงกบพยานหลกฐาน หรอกอเหตอนตรายประการอน
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
37
(1) ถาบคคลนนไมมทอยเปนหลกแหลง หรอไมมาตามหมายเรยกหรอตามนดโดยไมมขอแกตวอนควร ใหสนนษฐานวาบคคลนนจะหลบหน”
“ มาตรา 67 จะออกหมายจบบคคลทยงไมรจกชอกได แตตองบอกรปพรรณของผนนใหละเอยดเทาทจะทำได”
“ มาตรา 68 หมายจบคงใชไดอยจนกวาจะจบได เวนแตความผดอาญาตามหมายนนขาดอายความหรอศาลซงออกหมายนนไดถอนหมายคน”
2.3 การออกหมายคนประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 69 และ 70 บญญตวา“ มาตรา 69 เหตทจะออกหมายคนไดมดงตอไปน(1) เพอพบและยดสงของซงจะเปนพยานหลกฐานประกอบการสอบสวน ไตสวน
มลฟองหรอพจารณา(2) เพอพบและยดสงของซงมไวเปนความผด หรอไดมาโดยผด กฎหมาย หรอมเหต
อนควรสงสยวาไดใชหรอตงใจจะใชในการกระทำความผด(3) เพอพบและชวยบคคลซงไดถกหนวงเหนยวหรอกกขง โดยมชอบดวยกฎหมาย(4) เพอพบบคคลซงมหมายใหจบ(5) เพอพบและยดสงของตามคำพพากษาหรอตามคำสงศาล ในกรณทจะพบหรอ
จะยดโดยวธอนไมไดแลว”“ มาตรา 70 หมายคนซงออกเพอพบและจบบคคลนนหามมใหออก เวนแตจะม
หมายจบบคคลนนดวย และเจาพนกงานซงจะจดการตาม หมายคนนนตองมทงหมายคนและหมายจบ”
2.4 การคนประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 92-104 บญญตวา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
38
“ มาตรา 92 หามมใหคนในทรโหฐานโดยไมมหมายคนหรอคำสงของศาล เวนแตพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจเปนผคน และในกรณดงตอไปน
(1) เมอมเสยงรองใหชวยมาจากขางในทรโหฐาน หรอมเสยงหรอพฤตการณอนใดอนแสดงไดวามเหตรายเกดขนในทรโหฐานนน
(2) เมอปรากฏความผดซงหนากำลงกระทำลงในทรโหฐาน(3) เมอบคคลทไดกระทำความผดซงหนา ขณะทถกไลจบหนเขาไปหรอมเหตอน
แนนแฟนควรสงสยวาไดเขาไปซกซอนตวอยในทรโหฐานนน(4) เมอมพยานหลกฐานตามสมควรวาสงของทมไวเปนความผดหรอไดมาโดยการ
กระทำความผด หรอไดใชหรอมไวเพอจะใชในการกระทำความผด หรออาจเปนพยานหลกฐานพสจนการกระทำความผดไดซอนหรออยในนน ประกอบทงตองมเหตอนควรเชอวาเนองจากการเนนชากวาจะเอาหมายคนมาไดสงของนนจะถกโยกยายหรอทำลายเสยกอน
(5) เมอทรโหฐานนนผจะตองถกจบเปนเจาบาน และการจบนนมหมายจบหรอจบตามมาตรา 78
การใชอำนาจตาม (4) ใหพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจผคนสงมอบสำเนาบนทกการตรวจคนและบญชทรพยทไดจากการตรวจคน รวมทงจดทำบนทกแสดงเหตผลททำใหสามารถเขาคนไดเปนหนงสอใหไวแกผครอบครองสถานททถกตรวจคน แตถาไมมผครอบครองอย ณ ทนน ใหสงมอบหนงสอดงกลาวแกบคคลเชนวานนในทนททกระทำไดและรบรายงานเหตผลและผลการตรวจคนเปนหนงสอตอผบงคบบญชาเหนอขนไป”
“ มาตรา 93 หามมใหทำการคนบคคลใดในทสาธารณสถาน เวนแต พนกงานฝายปกครองหรอตำรวจเปนผคนในเมอมเหตอนควรสงสยวา บคคลนนมสงของในความครอบครองเพอจะใชในการกระทำความผด หรอซงไดมาโดยการกระทำความผดหรอซงมไวเปนความผด”
“ มาตรา 94 ใหพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจททำการคนในทรโหฐานสงเจาของหรอคนอยในนนหรอผรกษาสถานทซงจะคน ให ยอมใหเขาไปโดยมหวงหาม อกทงใหความสะดวกตามสมควรทกประการในอนทจะจดการตามหมาย ทงนใหพนกงานผนนแสดงหมายหรอถาคนไดโดยไมตองมหมายกใหแสดงนามและตำแหนง
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
39
ถาบคคลดงกลาวในวรรคตนมยอมใหเขาไป เจาพนกงานมอำนาจ ใชกำลงเพอเขาไปในกรณจำเปนจะเปดหรอทำลายประตบาน ประต เรอนหนาตาง รวหรอสงกดขวางอยางอนทำนองเดยวกนกได ”
“ มาตรา 95 ในกรณคนหาสงของทหาย ถาพอทำได จะใหเจาของ หรอผครอบครองสงของนนหรอผแทนของเขาไปกบเจาพนกงานในการคนนนดวยกได ”
“ มาตรา 96 การคนในทรโหฐานตองกระทำระหวางพระอาทตยขนและตก มขอยกเวนดงน
(1) เมอลงมอคนแตในเวลากลางวน ถายงไมเสรจจะคนตอไปในเวลากลางคนกได(2) ในกรณฉกเฉนอยางยง หรอซงมกฎหมายอนบญญตใหคนไดเปนพเศษ จะทำการ
คนในเวลากลางคนกได(3) การคนเพอจบผดรายหรอผรายสำคญจะทำในเวลากลางคนกได แตตองไดรบ
อนญาตพเศษจากศาลตามหลกเกณฑและวธการทกำหนดในขอบงคบของประธานศาลฎกา”“ มาตรา 97 ในกรณทคนโดยมหมาย เจาพนกงานผมช อในหมายคนหรอผ
รกษาการแทน ซงตองเปนพนกงานฝายปกครองตงแตระดบสาม หรอตำรวจซงมยศตงแตชนรอยตำรวจตรขนไปเทานนมอำนาจเปนหวหนาไปจดการใหเปนไปตามหมายนน”
“ มาตรา 98 การคนในทรโหฐานนน จะคนไดแตเฉพาะเพอหาตวคน หรอสงของทตองการคนเทานน แตมขอยกเวนดงน
(1) ในกรณทคนหาสงของโดยไมจำกดสง เจาพนกงานผคนม อำนาจยดสงของใดๆซงนาจะใชเปนพยานหลกฐานเพอเปนประโยชน หรอยนผตองหาหรอจำเลย
(2) เจาพนกงานซงทำการคนมอำนาจจบบคคลหรอสงของอนใน ทคนนนได เมอมหมายอกตางหาก หรอในกรณความผดซงหนา ”
“ มาตรา 99 ในการคนนน เจาพนกงานตองพยายามมใหมการเสยหายและกระจดกระจายเทาทจะทำได ”
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
40
“ มาตรา 100 ถามเหตอนควรสงสยวาบคคลซงอยในทซงคนหรอ จะถกคนจะขดขวางถงกบทำใหการคนไรผล เจาพนกงานผคนมอำนาจเอาตวผนนควบคมไว หรอใหอยในความดแลของเจาพนกงาน ในขณะททำการคนเทาทจำเปนเพอมใหการขดขวางถงกบทำให การคนนนไรผล
ถามเหตอนควรสงสยวาบคคลนนไดเอาสงของทตองการพบซกซอน ในรางกายเจาพนกงานผคนมอำนาจคนตวผนนไดดงบญญตไวตาม มาตรา 85 ”
“ มาตรา 101 สงของซงยดไดในการคน ใหหอหรอบรรจหบหอตตราไวหรอใหทำเครองหมายไวเปนสำคญ ”
“ มาตรา 102 การคนในทรโหฐานนน กอนลงมอคนใหเจาพนกงาน ผคนแสดงความบรสทธเสยกอน และเทาทสามารถจะทำไดใหคนตอหนาผครอบครองสถานทหรอบคคลในครอบครวของผนน หรอถาหาบคคลเชนกลาวนนไมได กใหคนตอหนาบคคลอนอยางนอยสองคน ซงเจาพนกงานไดขอรองมาเปนพยาน
การคนทอยหรอสำนกงานของผตองหาหรอจำเลยซงถกควบคม หรอขงอยใหทำตอหนาผนน ถาผนนไมสามารถหรอไมตดใจมากำกบ จะตงผแทนหรอใหพยานมากำกบกไดถาผแทนหรอพยานไมม ให คนตอหนาบคคลในครอบครวหรอตอหนาพยานดงกลาวในวรรคกอน
สงของใดทยดไดตองใหผครอบครองสถานท บคคลในครอบครว ผตองหา จำเลยผแทนหรอพยานดเพอใหรบรองวาถกตอง ถาบคคลเชนกลาวนนรบรองหรอไมยอมรบรองกใหบนทกไว”
“ มาตรา 103 ใหเจาพนกงานผคนบนทกรายละเอยดแหงการคน และสงของทคนไดนนตองมบญชรายละเอยดไว ”
บนทกการคนและบญชสงของนนใหอานใหผครอบครองสถานท บคคลในครอบครวผตองหา จำเลย ผแทนหรอพยานฟงแลวแตกรณ แลวใหผนนลงลายมอชอรบรองไว ”
“ มาตรา 104 เจาพนกงานทคนโดยมหมาย ตองรบสงบนทกและ บญชดงกลาวในมาตรา กอนพรอมดวยสงของทยดมาถาพอจะสงได ไปยงผออกหมายหรอเจาพนกงานอนตามทกำหนดไวในหมาย
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
41
ในกรณทคนโดยไมมหมายโดยเจาพนกงานอน ซงไมใชพนกงานสอบสวนใหสงบนทก บญชและสงของไปยงพนกงานสอบสวนหรอ เจาหนาทใดซงตองการสงเหลานน ”
2.5สรปหลกเกณฑการจบการคนจากบทบญญตกฎหมายดงกลาวขางตนจะเหนไดวา การจบจะเปนกรณตองมหมายจบ
หรอไมตองมหมายจบกตาม หากจะเขาไปจบในทรโหฐานกตองทำใหถกตองในเรองการคนตามท ป.ว.อาญา. ไดกำหนดไวกอน (มาตรา 81) และหากจะเขาไปจบในสถานทสำคญตามทมาตรา 81/1 กำหนดกตองไดรบอนญาต โดยถกตองตามบทมาตราดงกลาวเสยกอน และหากจะเปนการจบในทรโหฐานในเวลากลางคน กจะตองทำใหถกตองในเรองการคนในเวลากลางคนตามมาตรา 96 เสยกอน จงจะเปนการจบและการคนทชอบดวยกฎหมาย
หมายเหตสำหรบกรณการจบนน ถาเปนการจบในทสาธารณสถานกไมตองไปคำนงเรอง
หมายคน ทงนเปนไปตามมาตรา 81 ทกำหนดใหการจบในทรโหฐานเทานนทตองทำใหถกตองในเรองการคนตาม ป.ว.อาญา
ตวอยางคำพพากษาฎกาคำพพากษาฎกาท 5479/2536 จำเลยมพฤตการณนาสงสย ตอนกลางวนจะปดบานและ
เกบตวอยในบาน ตอนกลางคนจงออกจากบานไปยงเกยวกบชาวบานและไมปรากฏวาประกอบอาชพอะไร ถอไดวาจะเปนกรณมเหตอนสมควรสงสยวามสงของผดกฎหมายซกซอนอยในบานทเกดเหต อนเปนเหตใหออกหมายคนได
คำพพากษาฎกาท 360/2542 การคนในคดนเปนการคนเพอพบและยดยาเสพตดซงเปนสงของทมไวเปนความผดตามทไดรบแจงจากสายลบ การออกหมายคนจงกระทำไดตาม ป.ว.อาญา มาตรา 69(2) และไมจำเปนตองออกหมายจบบคคลตามมาตรา 70 ดวย เมอตรวจคนแลวพบวาจำเลยมเฮโรอนและเมทแอมเฟตามนไวในครอบครอง ซงเปนความผดซงหนา เจาพนกงานตำรวจจงมอำนาจจบจำเลยไดตามมาตรา 78 (1)
คำพพากษาฎกาท 4461/2540 จาสบตำรวจ ส. และรอยตำรวจเอก ป. จบจำเลยไดขณะทจำเลยกำลงขายวตถออกฤทธใหแกจาสบตำรวจ ส. ผลอซอ ถอวาเปนความผดซงหนา ขณะนน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
42
ธนบตรทใชลอซออยทจำเลยและจำเลยดนรนตอส ถาปลอยใหเนนชากวาจะนำหมายจบและหมายคนมาได จำเลยอาจหลบหนและพยานหลกฐานอาจสญหายจงเปนกรณฉกเฉนอยางยง จาสบตำรวจ ส. และรอยตำรวจเอก ป. จงมอำนาจเขาไปในบรเวณบานทเกดเหตอนเปนทรโหฐานในเวลากลางคนโดยไมตองมหมายคน และมอำนาจจบจำเลยซงเปนผกระทำความผดไดโดยไมตองมหมายจบ ตาม ป.ว.อ. มาตรา 80 81 ประกอบมาตรา 92(1) และมาตรา 96 (2)
คำพพากษาฎกาท 1328/2544 ดาบตำรวจ ว. คนบานของจำเลยโดยมหมายคนสวนทหมายคนระบเลขทบานผดไปหามผลทำใหหมายคนเสยไปไม การคนบานจำเลยจงไมขดตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540 มาตรา 35
ดาบตำรวจ ว. กบพวกเหนจำเลยจำหนายเมทแอมเฟตามนใหแกสายลบ เมอเขาไปตรวจคนบานจำเลยกพบเมทแอมเฟตามนอก 1 เมด การกระทำของนายดาบตำรวจ ว. กบพวกกระทำตอเนองกน เมอพบเหนจำเลยจำหนาย และมยาเสพตดใหโทษไวในครอบครองเพอจำหนายอนเปนความผดซงหนาตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 80จงมอำนาจจบจำเลยไดโดยไมตองมหมายจบตามมาตรา 78(1) เมอเปนการตรวจคนและจบจำเลยโดยชอบดวยกฎหมาย พยานหลกฐานของโจทกจงมใชพยานหลกฐานทไดมาโดยมชอบดวยมาตรา 226
คำพพากษาฎกาท 698/2516 คนเกดเหตมการลกลอบเลนการพนนกนบนบานผมชออนเปนทรโหฐาน ผเสยหายกบพวกซงเปนเจาพนกงานตำรวจแตไมใชตำรวจชนผใหญไดรบคำสงใหไป จบกม จงพากนไปยงบานทเกดเหต แตไมมหมายจบหรอหมายคนไปดวยไปถงทบานทเกดเหตไดแอบดเหนคนหลายกำลงเลนการพนนกนอย กรณเชนนถอวาเปนความผดซงเหนกำลงกระทำลง อนเปนความผดซงหนาตามความหมายแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 80 ขณะเกดเหตนนมคนบนเรอนประมาณ 50 คน ทงทกำลงเลนและมไดเลนการพนน ถาปลอยใหเนนชาไปโดยไมจบทนท กอาจจบผกระทำความผดไมไดเลย เพราะปนเปกนอยมาก ทงบรรดาพยานหลกฐานตาง ๆ กอาจสญหายหรอถกทำลายไปหมด จงเปนกรณฉกเฉนอยางยง ผเสยหายกบพวกจงมอำนาจเขาไป (คน) ในบานทเกดเหตอนเปนทรโหฐานในเวลากลางคนโดยไมตองมหมายคน ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 96(2) ประกอบดวยมาตรา 82 (2) และมอำนาจจบผกระทำความผดโดยไมตองมหมายจบตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา 80 และมาตรา 81 (1)
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
43
คำพพากษาฎกาท 2564/2517 กอนเกดเหตคดนประมาณ 1 เดอน จำเลยถกกลาวหาวารวมกนฆาผอน วนเกดเหตตำรวจออกตรวจทองท เหนจำเลยกบพวกอยบนบานหลงหนงในสวนยาง ตำรวจเขาไปในระยะหาง 1 เสน รองตะโกนวา อยาหน นเจาหนาทตำรวจ จำเลยกระโดดหนลงทางหลงบานแลวใชปนยงขตำรวจและหลบหนไปได การกระทำของจำเลยดงนไดชอวาเปนการตอสขดขวางเจาพนกงานผปฏบตราชการตามหนาทแลว เพราะตำรวจเหลานนมอำนาจจบกมเลยไดโดยไมจำเปนตองมหมายจบตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา 78 (3) ทงตามพฤตการณเชนนตำรวจเหลานนอาจจบจำเลยไดโดยไมจำเปนทจะตองขนไปคนบนบานอนเปนทรโหฐานแตประการใดดวย
คำพพากษาฎกาท 1561/2525 จำเลยเปนตำรวจประจำการกองรอย 4 กก. อารกขาและความปลอดภย/บก. สายตรวจปฏบตการพเศษตำแหนงลกแถว ยอมมอำนาจสบสวนคดอาญาและมอำนาจจบกมผกระทำผดกฎหมายไดโดยไมตองมหมายจบหรอหมายคนในเมอเปนความผดซงหนา แมทเกดเหตจะเปนทรโหฐาน การทจำเลยไปพบ จ. กบพวกกำลงเลนการพนนในหองชนบนบาน อนเปนทรโหฐานและจบกม จ. กบพวกในขอหาดงกลาวยอมเรยกไดวาเปนการกระทำของเจาพนกงานผกระทำการตามหนาท เมอจำเลยเรยกและรบเงนจาก จ. แลวปลอยตว จ. กบพวกโดยไมสงพนกงานสอบสวนเพอดำเนนคด จงเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 149
คำพพากษาฎกาท 999/2527 จำเลยเปนเจาพนกงานตำรวจ มอำนาจทำการสบสวนคดอาญาและจบกมผกระทำผดกฎหมาย ในกรณทมผกระทำผดซงหนาแมในทรโหฐานจำเลยกมอำนาจจบโดยไมตองมทงหมายจบและหมายคน ดงนน การทจำเลยเขาไปในหองเลนการพนนพบผเลนกำลงเลนพนนเอาทรพยสนกนแลวไมทำการจบกม ยอมกอใหเกดความเสยหายแกราชการกรมตำรวจ จำเลยจงมความผดฐานเปนเจาพนกงานปฏบตหนาทโดยมชอบ
คำพพากษาฎกาท 6397/2541 ความผดทจำเลยกระทำเปนความผดซงหนา แมจำเลยจะไดกระทำในทรโหฐาน เจาพนกงานตำรวจซงมอำนาจสบสวนและจบกมผกระทำความผดตอกฎหมาย ยอมมอำนาจจบจำเลยไดโดยไมตองมหมายจบหรอหมายคน ตาม ป.ว.อ. มาตรา 78
คำพพากษาฎกาท 319-320/2521 หากเปนความผดซงหนาจะเขาจบผกระทำผดตอสขดขวาง กไมตองแจงวาเขาจะตองถกจบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
44
3. วธปฏบตในการจบ3.1ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 83-86 บญญต
“ มาตรา 83 ในการจบนน เจาพนกงานหรอราษฎรซงทำการจบตองแจงแกผทจะถกจบนนวาเขาตองถกจบ แลวสงใหผถกจบไปยงททำการของพนกงานสอบสวนแหงทองททถกจบพรอมดวยผจบ เวนแตสามารถนำไปททำการของพนกงานสอบสวนผรบผดชอบไดในขณะนน ใหนำไปททำการของพนกงานสอบสวนผรบผดชอบดงกลาว แตถาจำเปนกใหจบตวไป
ในกรณทเจาพนกงานเปนผจบ ตองแจงขอกลาวหาใหผถกจบทราบ หากมหมายจบใหแสดงตอผถกจบ พรอมทงแจงดวยวา ผถกจบมสทธทจะไมใหการหรอใหการกไดและถอยคำของผถกจบนนอาจใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดได และผถกจบมสทธทจะพบและปรกษาทนายความ หรอผซงจะเปนทนายความ ถาผถกจบประสงคจะแจงใหญาตหรอผซงตนไววางใจทราบถงการจบกมทสามารถดำเนนการได โดยสะดวกและไมเปนการขดขวางการจบหรอการควบคมผถกจบหรอทำใหเกดความไมปลอดภยแกบคคลหนงบคคลใด กใหเจาพนกงานอนญาตใหผถกจบดำเนนการไดตามสมควรแกกรณ ในการนใหเจาพนกงานผจบนนบนทกการจบดงกลาวไวดวย
ถาบคคลซงจะถกจบขดขวางหรอจะขดขวางการจบ หรอหลบหนหรอพยายามจะหลบหน ผทำการจบมอำนาจใชวธหรอการปองกนทงหลายเทาทเหมาะสมแกพฤตการณแหงเรองในการจบนน”
“ มาตรา 84 เจาพนกงานหรอราษฎรผทำการจบตองเอาตวผถกจบไปยงททำการของพนกงานสอบสวนตามมาตรา 83 โดยทนท และเมอถงทนนแลว ใหสงตวผถกจบแกพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจของททำการของพนกงานสอบสวนดงกลาว เพอดำเนนการดงตอไปน
(1) ในกรณทเจาพนกงานเปนผจบใหเจาพนกงานผจบนนแจงขอกลาวหา และรายละเอยดเกยวกบเหตแหงการจบใหผถกจบทราบ ถามหมายจบใหแจงใหผถกจบทราบและอานใหฟง และมอบสำเนาบนทกการจบแกผถกจบนน
(2) ในกรณทราษฎรเปนผจบ ใหพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจซงรบมอบตวบนทกชอ อาชพ ทอยของผจบ อกทงขอความและพฤตการณแหงการจบนนไว และใหผจบลงลายมอชอกำกบไวเปนสำคญเพอดำเนนการแจงขอกลาวหาและรายละเอยดแหงการจบ
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
45
ใหผถกจบทราบ และแจงใหผถกจบทราบดวยวาผถกจบมสทธทจะไมใหการหรอใหการกไดและถอยคำของผถกจบอาจใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดได
เมอไดดำเนนการตามวรรคหนงแลวใหพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจ ซงมผนำผถกจบมาสงแจงใหผถกจบทราบถงสทธตามทกำหนดไวในมาตรา 7/1 รวมทงจดใหผถกจบสามารถตดตอกบญาตหรอผซงผถกจบไววางใจเพอแจงใหทราบถงการจบกมและสถานททถกควบคมไดในโอกาสแรก เมอผถกจบมาถงททำการของพนกงานสอบสวนตามวรรคหนงหรอถากรณผถกจบรองขอใหพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจเปนผแจง กใหจดการตามคำรองขอนนโดยเรว และใหพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจบนทกไว ในการนมใหเรยกคาใชจายใดๆ จากผถกจบ
ในกรณทจำเปน เจาพนกงานหรอราษฎรซงทำการจบจะจดการพยาบาลผถกจบเสยกอนนำตวไปสงตามมาตรานกได
ถอยคำใดๆ ทผถกจบใหไวตอเจาพนกงานผจบ หรอพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจในชนจบกมหรอรบมอบตวผถกจบ ถาถอยคำนนเปนคำรบสารภาพของผถกจบวาตนไดกระทำความผดหามมใหรบฟงเปนพยานหลกฐาน แตถาเปนถอยคำอน จะรบฟงเปนพยานหลกฐานในการพสจนความผดของผถกจบไดตอเมอไดมการแจงสทธตามวรรคหนงหรอตามมาตรา 83 วรรคสอง แกผถกจบแลวแตกรณ”
“ มาตรา 85 เจาพนกงานผจบหรอรบตวผถกจบไว มอำนาจคนตวผตองหา และยดสงของตางๆ ทอาจใชเปนพยานหลกฐานได
การคนนนจกตองทำโดยสภาพ ถาคนผหญงตองใหหญงอนเปนผคนสงของใดทยดไว เจาพนกงานมอำนาจยดไวจนกวาคดถงทสด เมอเสรจคดแลวกใหคน
แกผตองหาหรอแกผอน ซงมสทธเรยกรองขอคนสงของนน เวนแตศาลจะสงเปนอยางอน”“ มาตรา 86 หามมใหใชวธควบคมผถกจบเกนกวาทจำเปนเพอ ปองกนมใหเขาหน
เทานน”
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
46
3.2 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 237 บญญตวา“ มาตรา 237 ในคดอาญา การจบและคมขงบคคลใด จะกระทำมไดเวนแตม
คำสงหรอหมายของศาล หรอผนนไดกระทำความผดซงหนา หรอมเหตจำเปนอยางอนใหจบไดโดยไมมหมายตามทกฎหมายบญญต โดยผถกจบจะตองไดรบการแจงขอกลาวหาและรายละเอยดแหงการจบ โดยไมชกชา กบจะตองไดรบโอกาสแจงใหญาตหรอผซงผถกจบไววางใจทราบในโอกาสแรก และผถกจบซงยงถกควบคมอย ตองถกนำตวไปศาลภายในสสบแปดชวโมงนบแตเวลาทผถกจบถกนำไปถงททำการของพนกงานสอบสวน เพอศาลพจารณาวา มเหตทจะขงผถกจบไวตามกฎหมายหรอไม เวนแตมเหตสดวสยหรอมเหตจำเปนอยางอนตามทกฎหมายบญญต
หมายจบหรอหมายขงบคคลจะออกไดตอเมอ(1) มหลกฐานตามสมควรวาผนนนาจะไดกระทำความผดอาญารายแรง ทมอตราโทษ
ตามทกฎหมายบญญต หรอ(2) มหลกฐานตามสมควรวาผนนนาจะไดกระทำความผดอาญา และมเหตอนควรเชอวา
ผนนจะหลบหน หรอจะ ไปยงเหยงกบพยานหลกฐาน หรอกอเหตอนตรายประการอน ดวย”3.3สรปวธปฏบตในการจบกรณเจาพนกงานเปนผจบ ( ป.ว.อาญา มาตรา 83-86)
เจาพนกงานผจบตองดำเนนการ ดงน(1) แจงแกผถกจบวาเขาตองถกจบ(2) แจงขอกลาวหาใหผถกจบทราบ(3) หากมหมายจบใหแสดงตอผถกจบ(4) แจงแกผถกจบวา
- ผถกจบมสทธทจะไมใหการ หรอ ใหการกได และถอยคำของผถกจบนน อาจใชเปนพยานหลกฐาน ในการพจาณาคดได และ
- ผถกจบมสทธทจะพบและปรกษาทนายความหรอผซงจะเปนทนายความ- ถาผถกจบประสงคจะแจงใหญาตหรอผซงตนไววางใจทราบถงการจบกมท
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
47
สามารถดำเนนการไดโดยสะดวกและไมเปนการขดขวางการจบหรอการควบคมผถกจบหรอทำใหเกดความไมปลอดภยแกบคคลหนงบคคลใด เจาพนกงานผจบอนญาตใหผถกจบดำเนนการไดตามสมควรแกกรณ
(5) สงใหผถกจบไปยงททำการของพนกงานงานสอบสวนแหงทองททถกจบพรอมดวยผจบ
(6) ถาจำเปนกใหจบตวไป(7) ใหเจาพนกงานผจบบนทกการจบไวดวย(8) ถาผถกจบขดขวางหรอจะขดขวางการจบ หรอหลบหนหรอพยายามจะหลบหน
ผทำการจบมอำนาจใชวธหรอการปองกนทงหลายทเหมาะสมแกพฤตการณแหงเรองในการจบนน
(9) เจาพนกงานผทำการจบตองเอาตวผถกจบไปยงททำการของพนกงานสอบสวนแหงทองททถกจบโดยทนท เมอถงทนนแลว ใหสงตวผถกจบแกพนกงานฝายปกครอง หรอตำรวจของททำการของพนกงานสอบสวนดงกลาว แลวใหเจาพนกงานผจบดำเนนการ ดงน
- แจงขอกลาวหาและรายละเอยดเกยวกบเหตแหงการจบใหผถกจบทราบ- ถามหมายจบใหแจงใหผถกจบทราบและอานใหฟง- มอบสำเนาบนทกการจบกมแกผถกจบนน
(10) ในกรณจำเปน เจาพนกงานซงทำการจบจะจดการพยาบาลผถกจบเสยกอนนำตวไปสงพนกงานสอบสวนกได
(11) ถอยคำใดๆ ทผถกจบใหไวตอเจาพนกงานผจบในชนจบกม ถาถอยคำนนเปนคำรบสารภาพของผถกจบวาตนไดกระทำความผด หามมใหรบฟงเปนพยานหลกฐานแตถาเปนถอยคำอน จะรบฟงเปนพยานหลกฐานในการพสจนความผดของผถกจบไดตอเมอไดมการแจงสทธตาม มาตรา 84 วรรคหนง หรอตามมาตรา 83 วรรคสอง แกผถกจบแลวแตกรณ
(12) เจาพนกงานผจบ มอำนาจคนตวผตองหา และยดสงของตางๆ ทอาจใชเปนพยานหลกฐานได
- การคนนนจกตองทำโดยสภาพ ถาคนผหญงตองใหหญงอนเปนผคน(13) หามมใหใชวธควบคมผถกจบเกนกวาทจำเปนเพอปองกนมใหเขาหนเทานน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
48
3.4การควบคมตวผจบเกนกวาเทาทจำเปนเพอปองกนมใหเขาหนอาจมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ฐานเปนเจาพนกงานปฏบตหนาทโดยมชอบ เพอใหเกดความเสยหายแกผหนงผใด ดงคำพพากษาฎกาท 744/2501
คำพพากษาฎกาท 744/2501 การควบคมตวผตองหาในคดเลนการพนนโดยใสกญแจมอลามโซเดนไปตามถนนในตลาดเปนเรองไมสมควร การกระทำนนเจตนาเพอใหผตองหาอบอาย เปนการมชอบดวย ว.อาญา มาตรา 86 และยอมเปนผดตามกฎหมายลกษณะอาญา มาตรา 145 (ป.อาญา มาตรา 157)4. หลกเกณฑเกยวกบบนทกการจบกม
ป.ว.อาญา มาตรา 2(20) บญญตวา“ บนทก หมายความถง หนงสอทเจาพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจจดไวเปน
หลกฐานในการสอบสวนความผดอาญา รวมทงบนทกคำรองทกขและคำกลาวโทษดวย”ป.ว.อาญา มาตรา 9 บญญตวา“บนทกตองระบสถานท วนเดอนปททำ นาม และตำแหนง ของเจาพนกงานผทำเมอเจาพนกงานทำบนทกโดยรบคำสงจากศาลหรอโดยคำสงหรอคำขอของเจา
พนกงานอน ใหเจาพนกงานนนกลาวไวดวยวาไดรบคำสงหรอคำขอเชนนน และแสดงดวยวาไดทำไปอยางใด
ใหเจาพนกงานผทำบนทกลงลายมอชอของตนในบนทกนนป.ว.อาญา มาตรา 11 บญญตวา“บนทกหรอถอยคำสำนวนนน ใหเจาพนกงานหรอศาล อานใหผใหถอยคำฟง ถาม
ขอความแกไข ทกทวง หรอเพมเตม ให แกใหถกตองหรอมฉะนนกใหบนทกไว และใหผใหถอยคำลงลายมอชอ รบรองวาถกตองแลว
ถาบคคลทตองลงลายมอชอในบนทกหรอถอยคำสำนวนไมสามารถ หรอไมยอมลงใหบนทกหรอรายงานเหตนนไว ”
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
49
ป.ว.อาญา มาตรา 12 บญญตวา“เอกสารซงศาลหรอเจาพนกงานเปนผทำ คำรองทกข คำกลาวโทษ คำใหการจำเลย
หรอคำรองซงยนตอเจาพนกงานหรอ ศาลจกตองเขยนดวยนำหมกหรอพมพดดหรอพมพถามผดทใดหามมใหลบออก ใหเพยงแตขดฆาคำผดนนแลวเขยนใหม ผพพากษา เจาพนกงานหรอบคคลผแกไขเชนนนตองลงนามยอรบรองไวทขางกระดาษ
ถอยคำตกเตมในเอกสารดงบรรยายในมาตราน ตองลงนามยอของผพพากษา เจาพนกงานหรอบคคลผซงตกเตมนนกำกบไว ”
ป.ว.อาญา มาตรา 13 บญญตวา“ การสอบสวน ไตสวนมลฟองหรอพจารณา ใหใชภาษาไทย แตถามการจำเปนตอง
แปลภาษาไทยเปนภาษาตางประเทศ หรอภาษาตางประเทศเปนภาษาไทย กใหใชลามแปลเมอมลามแปลคำใหการ คำพยานหรออน ๆ ลามตองแปลใหถกตองลามตองสาบาน
หรอปฏญาณตนวาจะทำหนาทโดยสจรตใจ จะไมเพมเตมหรอตดทอนสงทแปลใหลามลงลายมอชอในคำแปลนน(ป.ว.อาญา = ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา)จากหลกเกณฑตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาดงกลาวขางตน สรป
ไดวา บนทกทเจาพนกงานทำขนตองมสาระสำคญและหลกเกณฑดงน1. สถานททำบนทก2. วน เดอน ป ททำบนทก3. ชอ และตำแหนงเจาพนกงานผทำบนทก4. ลายมอชอเจาพนกงานผทำบนทก5. ตองเขยนดวยหมก หรอพมพดด หรอพมพ6. ถามผดทใด หามมใหขดลบ แตใหขดฆาคำผดนนแลวเขยนใหม แลวใหเจาพนกงาน
ผแกไขนนลงนามยอรบรองไวทขางกระดาษ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
50
7. ถามถอยคำตกเตม เมอเตมขอความแลวเจาพนกงานผเตมขอความตองลงนามยอกำกบไว
8. บนทกททำตองใชภาษาไทย9. บนทกททำขน เจาพนกงานตองอานใหผใหถอยคำฟง ถามขอความแกไข ทกทวง
หรอเพมเตม ใหแกใหถกตอง หรอมฉะนนกใหบนทกไว และใหผใหถอยคำลงลายมอชอรบรองวาถกตองแลว ถาบคคลทตองลงลายมอชอในบนทกไมสามารถหรอไมยอมลงใหบนทกหรอรายงานเหตนนไว
จากหลกเกณฑดงกลาว สามารถใหความหมายของบนทกการจบกมได ดงนบนทกการจบกม คอ หนงสอทเจาพนกงานผทำการจบกมไดบนทกไวในการจบกม
ผกระทำความผดกฎหมายโดยรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของกบการกระทำความผด ทงน เพอเปนหลกฐานในการดำเนนคด5. สาระสำคญทตองระบในบนทกการจบกม
5.1สถานททำบนทกการจบกม5.2 วน เดอน ป ททำบนทกการจบกม5.3 ชอ และตำแหนงเจาพนกงานผจบกม5.4 ชอ อาย สญชาต และภมลำเนาของผถกจบกม5.5แจงวาเขาตองถกจบ แจงขอกลาวหา และแจงสทธแกผถกจบ5.6การกระทำทงหลายทอางวา ผถกจบไดกระทำความผด5.7 วน เดอน ป และเวลา ตลอดจนสถานทซงเกดการกระทำความผดและจบกม5.8ของกลาง5.9คำใหการของผถกจบ (คำใหการของผถกจบ)5.10 พยานหลกฐาน5.11 ขอเทจจรง และรายละเอยดตางๆ ทเกยวของ5.12 ลายมอชอผถกจบ
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
51
5.13 ลายมอชอเจาพนกงานผจบ ผบนทก และพยาน5.14 การเขยนแผนทเกดเหตคำอธบาย5.1สถานททำบนทกการจบกม
การทำการบนทกการจบกมนน จะใชวธเขยนดวยหมก หรอพมพดด หรอพมพกได แตจะใชวธเขยนดวยดนสอไมได (ป.วอาญา มาตรา 12) ซงในการทำบนทกการจบกม จะตองระบสถานททำบนทกการจบกมใหชดเจน โดยระบเลขทหรอสถานท ถนน หมท ตำบล อำเภอจงหวด ตวอยางเชน
เขยนท บานเลขท 17 หมท 2 ตำบลชางตาย อำเภอแมรม จงหวดเชยงใหมเขยนท หลกกโลเมตรท 62 ถนนธนบร-ปากทอ หมท 3 ตำบลแมกลอง อำเภอเมอง
สมทรสงคราม จงหวดสมทรสงคราม5.2 วน เดอน ป ททำบนทกการจบกม
การทำบนทกการจบกม จะตองระบวนท เดอน ป พ.ศ. ททำบนทกการจบกมใหชดเจนเชน วนท 2 เมษายน พ.ศ. 2548
ไมควรใชเดอน ป ยอ เชน 2 เม.ย. หรอ 2/4/48
5.3 ชอ และตำแหนงเจาพนกงานผจบกม บนทกการจบกม ตองระบชอ นามสกล และตำแหนงของเจาพนกงานผจบทกคนให
ชดเจน เชน นายเกยรต รกด นกวชาการปาไม 7 และนายเกง กลาหาญ เจาหนาทบรหารงานปาไม 6 อทยานแหงชาตทงแสลงหลวง
5.4 ชอ อาย สญชาต และภมลำเนาของผจบกมบนทกการจบกม ตองระบ ชอ นามสกล อาย สญชาต และภมลำเนาของผถกจบ
ทกคนใหชดเจน โดยภมลำเนาจะตองระบ เลขท หมท ถนน ตำบล อำเภอ จงหวด ใหถกตอง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
52
5.5 แจงวาเขาตองถกจบ แจงขอกลาวหา และแจงสทธแกผถกจบตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 83 ไดบญญตเกยวกบวธปฏบต
ในการจบ โดยใหเจาพนกงานผจบตองแจงแกผทจะถกจบวาเขาตองถกจบ แลวใหเจาพนกงานผจบตองแจงขอกลาวหาใหผถกจบทราบ หากมหมายจบใหแสดงตอผถกจบ พรอมทงแจงดวยวาผถกจบมสทธทจะไมใหการหรอใหการกได และถอยคำของผถกจบนนอาจใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดได และผถกจบมสทธทจะพบและปรกษาทนายความหรอผซงจะเปนทนายความ ถาผถกจบประสงคจะแจงใหญาตหรอผซงตนไววางใจทราบถงการจบกมทสามารถดำเนนการไดโดยสะดวกและไมเปนการขดขวางการจบ หรอการควบคมผถกจบ หรอทำใหเกดความไมปลอดภยแกบคคลหนงบคคลใด เจาพนกงานผจบอนญาตใหผถกจบดำเนนการไดตามสมควรแกกรณ
ดงนนบนทกการจบกม จงตองระบสาระสำคญดงกลาวขางตน เชน
ตวอยางท 1
“เจาพนกงานผจบไดแสดงตนเปนเจาพนกงานตามกฎหมาย และไดแจงแกผทจะถกจบ (ทราบชอภายหลงวา นายเกง รกด) วาทานตองถกจบ และเจาพนกงานผจบไดแจงขอกลาวหาใหผถกจบทราบวา ผถกจบไดกระทำความผดฐานมไมแปรรปหวงหามชนดอน(นอกจากไมสก) เปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตร ไวในครอบครอง โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2584 มาตรา 48 และมาตรา73 และเจาพนกงานผจบไดแสดงหมายจบโดยใหผถกจบอานหมายจบดงกลาวแลว พรอมทงไดแจงใหผถกจบทราบวา ผถกจบมสทธทจะไมใหการหรอใหการกได และถอยคำของผถกจบนนอาจใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดได และผถกจบมสทธทจะพบและปรกษาทนายความหรอผซงจะเปนทนายความ ถาผถกจบประสงคจะแจงใหญาตหรอผซงตนไววางใจทราบถงการจบทสามารถดำเนนไดโดยสะดวกและไมเปนการขดขวางการจบหรอการควบคมผถกจบ หรอทำใหเกดความไมปลอดภยแกบคคลหนงบคคลใด เจาพนกงานผจบอนญาตใหผถกจบดำเนนการไดตามสมควรแกกรณ”
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
53
ตวอยางท 2
“เจาพนกงานผจบไดแสดงตนเปนเจาพนกงานตามกฎหมาย และไดแจงแกผทจะถกจบ (ทราบชอภายหลงวา นายดำ รกด) วา ทานตองถกจบและเจาพนกงานผจบไดแจงขอกลาวหาใหผถกจบทราบวา ผถกจบไดกระทำความผด ดงน
1. ฐานยดถอ ครอบครองทดน กนสราง แผวถางปา ภายในเขตอทยานแหงชาต โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504มาตรา 16(1) และมาตรา 24
2. ฐานยดถอ ครอบครอง ทำประโยชนหรออยอาศยในทดน กนสราง แผวถาง หรอทำดวยประการใดๆ อนเปนการเสอมเสยแกสภาพปาสงวนแหงชาต โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา 14 และมาตรา 31
3. ฐานกนสราง แผวถาง หรอกระทำดวยประการใดๆ อนเปนการทำลายปา หรอเขายดถอหรอครอบครองปาเพอตนเองหรอผอน โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 มาตรา 54 และมาตรา 72 ตร
และเจาพนกงานผจบไดแสดงหมายจบโดยใหผถกจบอานหมายจบดงกลาวแลวพรอมทงไดแจงใหผถกจบทราบวา ผถกจบมสทธทจะไมใหการหรอใหการกได และถอยคำของผถกจบนนอาจใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดได และผถกจบมสทธทจะพบและปรกษาทนายความหรอผซงจะเปนทนายความ ถาผถกจบประสงคจะแจงใหญาตหรอผซงตนไววางใจทราบถงการจบทสามารถดำเนนไดโดยสะดวกและไมเปนการขดขวางการจบหรอการควบคมผถกจบ หรอทำใหเกดความไมปลอดภยแกบคคลหนงบคคลใดเจาพนกงานผจบอนญาตใหผถกจบดำเนนการไดตามสมควรแกกรณ”
5.6 การกระทำทงหลายทอางวาผถกจบไดกระทำความผด
การกระทำทงหลายทอางวาผถกจบไดกระทำความผด กคอ การกระทำทครบองคประกอบความผดตามทกฎหมายไดบญญตไว เชน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
54
ตวอยางท 1
ความผดฐานมไมแปรรปชนดอน (นอกจากไมสก) เปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตรไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาไมพทธศกราช 2484 มาตรา 48
องคประกอบความผด มดงน
(1) ภายในเขตควบคมการแปรรปไม(2) มไมแปรรปหวงหามชนดอน (นอกจากไมสก) ไวในครอบครอง(3) เปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตร(4) โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ดงนน บนทกการจบกมจงควรระบถงการกระทำทงหลายของผถกจบทครบองคประกอบความผดตามทกฎหมายไดบญญตไวใหครบถวน เชน ความผดฐานมไมแปรรปชนดอน (นอกจากไมสก) เปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตร ไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 มาตรา 48ในบนทกการจบกมควรระบไวดงน
“เจาพนกงานผจบไดแจงใหนายเกง รกด ผถกจบทราบวา
(1) ไมแปรรปทนายเกง รกด ไดครอบครองอยในทองทหมท 3 ตำบลแมกลอง อำเภอเมองสมทรสงคราม จงหวดสมทรสงคราม อยในเขตควบคมการแปรรปไม ตามประกาศกระทรวงเกษตร เรอง กำหนดเขตควบคมการแปรรปไมตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช2484 ลงวนท 3 พฤศจกายน 2499 ซงใหกำหนดเขตควบคมการแปรรปไม ตลอดเขตทองทจงหวดทกจงหวด
(2) ไมแปรรปทนายเกง รกด มไวในครอบครองดงกลาวเปนไมประด (Pterocarpus spp.)ซงเปนไมหวงหาม ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 ตามพระราชกฤษฎกากำหนดไมหวงหาม พ.ศ. 2530 ลำดบท 87
(3) ไมแปรรปทนายเกง รกด มไวในครอบครองดงกลาวมปรมาตร 0.75 ลกบาศกเมตร ซงเปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตร
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
55
(4) การมไมแปรรปดงกลาวไวในครอบครองของนายเกง รกด เปนการครอบครองโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ดงนน การกระทำของนายเกง รกด ตามขอ (1) –(4) ดงกลาวขางตน จงเปนความผดฐานมไมแปรรปหวงหามชนดอน (นอกจากไมสก) เปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตร ไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช2484 มาตรา 48 และมาตรา 73”
ตวอยางท 2
ความผดฐานยดถอ ครอบครองทดน กนสราง แผวถางปา ภายในเขตอทยานแหงชาตโดยไมไดรบอนญาตจาก พนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504มาตรา 16 (1)
องคประกอบความผด มดงน
(1) ภายในเขตอทยานแหงชาต(2) ยดถอหรอครอบครองทดน กนสราง แผวถาง หรอเผาปา(3) โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทดงนนในบนทกการจบกม ควรระบไว ดงน“เจาพนกงานผจบไดแจงใหนายดำ รกด ผถกจบทราบวา(1) พนทเกดเหตอยในเขตอทยานแหงชาตไทรโยค จงหวดกาญจนบร ตามพระราช
กฤษฎกากำหนดบรเวณทดนปาวงใหญ ปาแมนำนอยและปาหวยเขยง ในทองทตำบลลนถนอำเภอทองผาภม และตำบลไทรโยค ตำบลวงกระแจะ ตำบลบองด ตำบลลมสม อำเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร ใหเปนอทยานแหงชาต พ.ศ. 2523
(2) นายดำ รกด ไดยดถอหรอครอบครองทดน กนสราง แผวถางปา ในเขตอทยานแหงชาตไทรโยค
(3) การกระทำของนายดำ รกด ตามขอ (2) ไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทดงนน การกระทำของนายดำ รกด ตามขอ (1)-(3) ดงกลาวขางตนจงเปนความผดฐานยดถอ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
56
ครอบครองทดน กนสราง แผวถางปา ภายในเขตอทยานแหงชาต โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 มาตรา 16(1) และมาตรา 24
และพนทดงกลาวเปนปาวนแหงชาต……………………………………….......ตามกฎกระทรวง ฉบบท…………………..……………………………………………………………………………………………………………..……………………………..
ดงนน การกระทำของนายดำ รกด ดงกลาวจงเปนความผดฐานยดถอครอบครอง ทำประโยชนหรออยอาศยในทดน กนสราง แผวถาง หรอทำดวยประการใดๆอนเปนการเสอมเสยแกสภาพปาสงวนแหงชาตโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา 14 และมาตรา 31 และเปนความผดฐาน กนสราง แผวถางหรอกระทำดวยประการใดๆ อนเปนการทำลายปาหรอเขายดถอครอบครองปาเพอตนเองหรอผอน โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช2548 มาตรา 54 และ 72 ตร"
5.7 วน เดอน ป และเวลา ตลอดจนสถานทซงเกดการกระทำความผดและจบกมบนทกการจบกมตองระบ วน เดอน ป และเวลา ตลอดจนสถานททเกดการกระทำให
ชดเจน ในเรองเวลานน หากทราบวาเปนเวลากนาฬกา กใหระบลงไป เชน 10.30 น. หากไมทราบเวลาแนชด กอาจระบชวงเวลา เชนเวลา 10.00-11.00 น. แตถาชวงเวลากไมทราบ กอาจระบกวางๆ เชน เวลากลางวน เวลากลางคนกอนเทยง เวลากลางคนหลงเทยงสวนสถานทกระทำความผดกตองระบใหชดเจน เชน "ความผดเกดทปาสงวนแหงชาต ปาเขาฉกรรจโนนสาวเอหมท 2 ตำบลนำด อำเภอวงนำเยน จงหวดปราจนบร ดงรายละเอยดตามแผนทเกดเหตทแนบทายบนทกน" สำหรบวนเดอนป เวลา และสถานททำการจบกม หากตางกบวนเดอนปเวลา และสถานทกระทำความผด กตองระบใหชดเจนในทำนองเดยวกน
5.8 ของกลางบนทกการจบกม จะตองระบของกลางในการกระทำความผดใหชดเจน โดยระบ
ชนด จำนวน ขนาด และรายละเอยดเกยวกบของกลาง
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
57
เชน ระบวา "ไมสกแปรรป ขนาดหนา 2.54 ซม. กวาง 20 ซม. ยาว 5 เมตร จำนวน 10แผน ปรมาตรรวมทงสน 0.254 ลกบาศกเมตร โดยไมของกลางดงกลาวไมมรปรอยดวงตราของพนกงานเจาหนาทประทบไวแตอยางใด"
อนงหากของกลางมเปนจำนวนมาก ไมสะดวกตอการระบไวในบนทกการจบกมกใหทำเปนบญชของกลางแนบทายบนทกการจบกม ซงในการจดทำบญชของกลางจะตองระบรายละเอยดตาง ๆ ใหถกตองชดเจน (ชนด จำนวน ขนาด ปรมาตร และอน ๆ) และหากม การดำเนนการกบของกลางกใหระบไวดวย เชน เจาพนกงานผจบกมไดใชตรา ย 955 ต.5571 เลขเรยง 1-15 และปยอ 48 ตประทบหนาตดของไมของกลางทกทอน
อนง กรณของกลางทพนกงานเจาหนาทผจบไดยดไวเปนเครองมอ เครองใช สตวพาหนะยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใด ๆ ทบคคลไดใชหรอมเหตอนควรสงสยวาไดใชในการกระทำความผด หรอเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทำความผดตามมาตรา 11 มาตรา 48มาตรา 54 แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 ควรระบในบนทกการจบกมวา เจาพนกงานผจบไดยดเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกล ดงกลาว เปนของกลางในคดโดยอาศยอำนาจตามมาตรา 64 ทว แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 ทงนเพอใหพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ และพนกงานเจาหนาทผรบผดชอบทรพยสน(ของกลาง) ดงกลาว ไดทราบวาทรพยสนดงกลาวพนกงานเจาหนาทผจบไดยดไวเปนของกลางตามมาตรา 64 ทว. แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 หากจะคนทรพยสนดงกลาวใหแกเจาของกอนทพนกงานอยการสงเดดขาดไมฟองคด หรอกอนคดจะถงทสด จะตอง ไดรบอนมตจากรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ตามมาตรา 64 ตรแหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
ตวอยางการระบในบนทกการจบกม
"พนกงานเจาหนาทผจบไดยดรถยนตบรรทกสบลอ ยหอฮโน หมายเลขทะเบยน ชม.4456 ซงเปนยานพาหนะทใชในการกระทำความผด ตามมาตรา 69 แหงพระราชบญญตปาไมพทธศกราช 2484 เปนของกลางโดยอาศยอำนาจตามมาตรา 64 ทว แหงพระราชบญญตปาไมพทธศกราช 2484"
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
58
5.9 ถอยคำของผถกจบประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 84 วรรคส บญญตวา
"ถอยคำใดๆ ทผถกจบใหไวตอเจาพนกงานผจบ หรอพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจในชนจบกมหรอรบมอบตวผถกจบ ถาถอยคำนนเปนคำรบสารภาพของผถกจบวาตนไดกระทำความผด หามมใหรบฟงเปนพยานหลกฐาน แตถาเปนถอยคำอน จะรบฟงเปนพยานหลกฐานในการพสจนความผดของผถกจบไดตอเมอไดมการแจงสทธตามวรรคหนงหรอตามมาตรา 83 วรรคสอง แกผถกจบ แลวแตกรณ"
ดงนน แมวาผถกจบจะใหถอยคำรบสารภาพวาตนไดกระทำความผดตามทเจาพนกงานผจบกมไดแจงขอกลาวหา กไมควรระบคำรบสารภาพวาไดกระทำความผดของผถกจบในบนทกการจบกม เนองจาก มาตรา 84 วรรคสดงกลาว หามมใหรบฟงคำรบสารภาพของผถกจบ วาตนไดกระทำความผด แตถาเปนถอยคำอน จะรบฟงเปนพยานหลกฐานในการพสจน ความผดของผถกจบไดตอเมอไดมการแจงสทธตามมาตรา 84 วรรคหนง หรอตามมาตรา 83 วรรคสอง แกผถกจบแลวแตกรณ ฉะนนเมอเจาพนกงานผจบไดมการแจงสทธตามมาตรา 83 วรรคสองแกผถกจบแลว หากผถกจบใหถอยคำอนทไมใชคำรบสารภาพวาตนไดกระทำ ความผดจงเปนถอยคำทรบฟงเปนพยานหลกฐานในการพสจนความผดของผถกจบได
ตวอยาง ถอยคำอนของผถกจบทไมใชคำรบสารภาพวาตนไดกระทำความผด เชน
ความผดฐานมไมแปรรปชนดอน (นอกจากไมสก) เปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตร ไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาไมพทธศกราช 2484 มาตรา 48
- ถอยคำอน เชน ผถกจบใหถอยคำวา "ผถกจบทราบวาไมแปรรปทเจาพนกงานผจบไดตรวจยดไวเปนของกลางดงกลาว เปนไมประดซงเปนไมหวงหาม ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484"
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
59
ความผดฐานยดถอ ครอบครองทดน กนสราง แผวถางปา ภายในเขตอทยานแหงชาต โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504มาตรา 16(1)
- ถอยคำอน เชน "ผถกจบทราบวาทดนทถกยดถอ ครอบครอง กนสราง แผวถางอยในเขตอทยานแหงชาต"
5.10 พยานหลกฐานพยานหลกฐาน แบงออกได 3 ประเภท คอ
(1) พยานบคคล(2) พยานเอกสาร(3) พยานวตถ
- พยานบคคลทเกยวของ เชน บคคลทพบเหนการกระทำผด บคคลทอยใกลท เกดเหต ใหระบชอ นามสกล อาย ภมลำเนา และถอยคำเปนพยานลงในบนทกการจบกมหากถอยคำของพยานทใหการนนยาวมาก ไมสะดวกในการระบไวในบนทกการจบกม กใหบนทกถอยคำพยานไวอกแผนหนงกได
- พยานเอกสารทเกยวของ เชน แผนทปาสงวนแหงชาต แผนทแสดงแนวเขตอทยานแหงชาต เอกสารราชการตาง ๆ ใหแนบรวมไวกบบนทกการจบกม
- พยานวตถ ไดแก ของกลาง และบรรดาสงของตาง ๆ ทเกยวของกบการกระทำความผด ใหระบไวในบนทกการจบกมใหครบถวนชดเจน เชน ไมทยงมไดแปรรป (ไมทอน)ไมแปรรป ของปา สงประดษฐ เครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ เครองจกรกลสตวปา ซากของสตวปา รงของสตวปา ผลตภณฑททำจากซากของสตวปา อาวธปน เครองกระสนปน วตถระเบด ฯลฯ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
60
พยานวตถบางอยางไมสามารถทจะนำมาเกบรกษาไว เชน รองรอยการแผวถางปาการ สรางรวลอมรอบทปา พนทหนาตดตอไม เชนน เจาพนกงานผจบกมกอาจจะทำการถายรปจำลองรปลกษณะ หรอบนทกรายละเอยดทตรวจสอบไดไวเปนหลกฐาน
ตวอยาง ความผดฐานทำไมหวงหามโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพ.ร.บ. ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 11 ซงในสถานทเกดเหตมตอไมและไมทอน (ซงตดจากตอไมดงกลาว) กรณเชนน ในการรวบรวมพยานหลกฐานเกยวกบไมทอนและตอไมดงกลาว ควรดำเนนการ ดงน
(1) วดขนาดเสนรอบวงของตอไมดานบนสด และเสนรอบวงของไมทอนดานโคนแลวบนทกไวเปนหลกฐาน
(2) ตรวจสอบชนดไมของตอไมและทอนไม แลวบนทกไวเปนหลกฐาน
(3) ตรวจสอบ ความสด-แหงของเนอไม ความหนาและสของเนอไมตลอดจนวงป(ถาม) และรโพรง (ถาม) ของตอไม และทอนไมดานโคน รวมทงตรวจสอบความสด ความหนาส และลกษณะของเปลอกไมของตอไมและไมทอน
(4) วาดรปพนทหนาตดของตอไมและทอนไม (ดานโคน) โดยใชกระดาษฟางหรอกระดาษบางๆ วางทบลงบนพนทหนาตด แลวใชปากกาหรอดนสอขดไปตามเสนรอบวงของพนทหนาตดดงกลาว โดยกระทำ ตอไม 1 แผน และทอนไม 1 แผน แลวบนทกไวเปนหลกฐาน
(5) เขยนแผนทแสดงตำแหนงตอไมและทอนไม
(6) ถายรปตอไมและทอนไม
การดำเนนการตาม (1)-(6) ใหระบไวในบนทกการจบกมใหชดเจน
5.11 ขอเทจจรง และรายละเอยดตาง ๆ ทเกยวของขอเทจจรงและรายละเอยดตาง ๆทเกยวของกบการกระทำความผด และการจบกม ให ระบ
ในบนทกการจบกม เชน รถยนตไดคลมผาใบมดชด เจาพนกงานผจบไดสงสญญาณมอใหรถยนตทถกจบขบขมาหยด แตผถกจบไมยอมหยดกลบเรงความเรว เปนตน
อนง ในตอนทายของบนทกการจบกม (ยอหนาสดทาย) ควรระบไวดวยวา
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
61
ในการจบกมครงน เจาพนกงานผจบไดกระทำโดยสภาพเรยบรอยมไดบงคบ ขเขญชกจงใจ หรอทำรายรางกายผถกจบ และมไดเรยกรองทรพยสนเงนทองจากผถกจบ หรอจากผหนงผใด รวมทงมไดทำใหทรพยสนของผถกจบชำรดเสยหายหรอสญหายแตอยางใด ไดอานบนทกการจบกมนใหผถกจบทกคนฟง และใหผถกจบทกคนอานดวยตนเองแลว รบวาถกตองเปนความจรง และใหใชเปนพยานหลกฐานในชนพนกงานสอบสวนและชนศาลได จงลงลายมอชอไวเปนหลกฐานตอหนาเจาพนกงานผจบกม (และพยาน)
5.12 ลายมอชอผถกจบใหผถกจบลงลายมอชอในบนทกการจบกมทกคน โดยวงเลบชอ นามสกล ของผถกจบ
ไวดานลางของลายมอชอผถกจบ หากผถกจบไมยอมลงลายมอชอ กใหบนทกไวเปนหลกฐาน
ในกรณทผถกจบไมสามารถลงลายมอชอได เชน เขยนหนงสอไมไดเชนน กใหผถกจบพมพลายนวมอโดยใชนวหวแมมอซายหรอขวากได แทนการลงลายมอชอ แลวบนทกไวดานลางลายพมพนวมอดงกลาววา ลายพมพนวหวแมมอซาย/ขวา ของ (นาย นาง นางสาว) ผถกจบ
5.13 ลายมอชอเจาพนกงานผจบ ผบนทก ผอาน และพยานเจาพนกงานผจบกม ผบนทก ผอาน และพยาน ตองลงลายมอชอในบนทกการจบกม
อนง ผเขยนบนทกจะตองเขยนบนทกดวยหมก หรอพมพดด หรอพมพจะเขยนบนทกการจบกมดวยดนสอไมได (ป.ว.อาญา มาตรา 12) และถามผดทใดหามมใหขดลบ แตใหขดฆาคำผดนนแลวเขยนใหมแลวใหเจาพนกงานผแกไขนนลงนามยอรบรองไวทขางกระดาษบนทก ดงกลาว และหากมถอยคำตกเตม เมอเตมขอความแลว เจาพนกงานผเตมขอความตองลงนามยอกำกบไว (ป.ว.อาญา มาตรา 12)
5.14 การเขยนแผนทเกดเหตแผนทเกดเหตนนถอวาเปนสวนหนงของการบนทกการจบกม ทงนเพอใหทราบถง
สถานท หรอตำแหนงของการกระทำความผด (ทเกดเหต) และสถานทหรอตำแหนงทจบกมดงนนการเขยนแผนทเกดเหตจงตองเขยนใหชดเจน และตองมรายละเอยดเพยงพอทจะทราบไดวา สถานท หรอตำแหนงของการกระทำความผดหรอจบกมอยทใด เชน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
62
- ไมทอนทเจาหนาทพนกงานผจบไดยดเปนของกลางในคดอยท ณ ทใด อยในเขตปาสงวนแหงชาต หรออยในเขตอทยานแหงชาต หรออยในเขตรกษาพนธสตวปา ฯลฯ
- ตอไมทถกตดโคน อย ณ ทใดของปาหรอปาสงวนแหงชาตหรออทยานแหงชาตหรอเขตรกษาพนธสตวปา
- พนทปาทถกยดถอครอบครอง กนสราง แผวถาง อย ณ ทใด พนทปาทถกแผวถางมเนอทเทาใด รองรอยการแผวถางเปนอยางไร
ดงนน การระบตำแหนงของการกระทำความผด (ทเกดเหต) ลงในแผนทเกดเหต จงควรใชเครองมอตรวจวดพกดจากสญญาณดาวเทยม (GPS = Global Positioning System) ทำการตรวจวดคาพกดของทเกดเหตวามคาพกดเทาใด เพอทจะระบตำแหนงทเกดเหตลงใน แผนทระวางภาพถายทางอากาศ 1:50,000 หรอในแผนทแนบทายกฎกระทรวงกำหนดปาสงวนแหงชาตหรอในแผนทแนบทายพระราชกฤษฎกาประกาศอทยานแหงชาต หรอเขตรกษาพนธสตวปารวมทงใชเครองมอ GPS ตรวจวดคาพกดของพนทปาทถกบกรก กนสราง แผวถางฯ เพอคำนวณจำนวนเนอทปาทถกบกรก กนสราง แผวถางฯ วามเนอทจำนวนกไร เพอใชในการดำเนนคดอาญาและใชในการคำนวณคาเสยหายเพอฟองคดตอไป
(ดตวอยางบนทกการจบกมในภาคผนวก)
6. การสงตวผถกจบแกพนกงานสอบสวนประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 84 วรรคหนง บญญตวา
"มาตรา 84 เจาพนกงานหรอราษฎรผทำการจบตองเอาตวผถกจบไปยงททำการของพนกงานสอบสวนตามมาตรา 83 โดยทนท และเมอถงทนนแลว ใหสงตวผถกจบแกพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจของททำการของพนกงานสอบสวนดงกลาว เพอดำเนนการดงตอไปน
(1) กรณทเจาพนกงานเปนผจบใหเจาพนกงานผจบนนแจงขอกลาวหา และรายละเอยดเกยวกบเหตแหงการจบใหผถกจบทราบ ถามหมายจบใหแจงใหผถกจบทราบและอานใหฟงและมอบสำเนาบนทกการจบแกผถกจบนน………………."
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
63
ดงนน เมอเจาพนกงานผจบไดจบกมตวผถกจบและเขยนบนทกการจบกมรวมทงตรวจยดของกลางเสรจเรยบรอยแลว เจาพนกงานผทำการจบตองเอาตวผถกจบไปยงททำการของพนกงานสอบสวนแหงทองทปกครองหรอตำรวจของททำการของพนกงานสอบสวนดงกลาว แลวใหเจาพนกงานผจบ ดำเนนการ ดงน
(1) แจงขอกลาวหาและรายละเอยดเกยวกบเหตแหงการจบใหผถกจบทราบ(2) ถามหมายจบใหแจงใหผถกจบทราบและอานใหฟง(3) มอบสำเนาบนทกการจบกมแกผถกจบทกคน
ฉะนน การดำเนนการของเจาพนกงานผจบดงกลาวขางตน จงควรทำบนทกไวเปนหลกฐาน (บนทกการสงตวผถกจบแกพนกงานสอบสวน)
(ดตวอยางในภาคผนวก)
7. ขอควรปฏบตภายหลงจากสงตวผถกจบแกพนกงานสอบสวน(1) หากในบนทกการจบกมหรอคำกลาวโทษ ไดแจงขอกลาวหาไมครบถวนหรอไม
ถกตอง เจาพนกงานผจบกดำเนนการกลาวโทษเพมเตมใหครบถวนทกขอกลาวหา
(2) หากมพยานหลกฐานทจะอางองเพมเตม ไมวาจะเปนพยานบคคลหรอพยานเอกสาร หรอพยานวตถ กดำเนนการอางองสงใหพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการ(กรณคดอยในชนอยการ)
(3) สงสำเนากฎหมาย ระเบยบหลกเกณฑของทางราชการ และสำเนาคำพพากษาศาลฎกาทเกยวของกบคดใหพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการ พรอมทงตดตอประสานงานดวย
(4) นำพยานบคคลไปพบและใหการตอพนกงานสอบสวน
(5) ในกรณมปญหาเกยวกบชนดไม แผนท หรอตราประทบไม ควรขอผเชยวชาญหรอผชำนาญการในดานดงกลาวไปชวยเหลอ
(6) กรณเปนการกระทำความผดเกยวกบการกนสราง แผวถาง บกรกยดถอ ครอบครองพนทปา ปาสงวนแหงชาต อทยานแหงชาต เขตรกษาพนธสตวปา และเขตหามลาสตวปาจะตองดำเนนการตรวจสอบพนทปาฯ ทถกกนสราง แผวถาง บกรกฯ วามเนอทจำนวนกไร
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
64
และคดคำนวณคาเสยหายตามหลกเกณฑททางราชการกำหนด พรอมทงรวบรวมเอกสารหลกฐานตามระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช วาดวยมาตรการควบคมตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดแพง คดปกครองและคดลมละลาย พ.ศ. 2546 ขอ 5.2.1 แลวสงใหกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เพอดำเนนการฟองคดแพงเรยกคาเสยหายตามมาตรา 97 แหงพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535
8. ปญหาเกยวกบการเขยนบนทกการจบกม8.1 ระบชอ อาย และภมลำเนาของผถกจบไมถกตอง
ในทางปฏบต เจาพนกงานผทำการบนทกจบกมมกจะใชวธสอบถาม ชอ นามสกลอาย และภมลำเนาของผถกจบ ซงผถกจบอาจจะแจงชอ นามสกล อาย และภมลำเนาไมตรงตามความเปนจรง ฉะนน แนวทางแกไข ควรจะขอดบตรประจำตวประชาชนหรอบตรอนๆของผถกจบเพอใหทราบชอ นามสกล อาย และภมลำเนา ทถกตอง และควรถายสำเนาบตรประจำตวประชาชนหรอบตรอนดงกลาวไวดวย
8.2 ระบขอกลาวหาไมถกตองหรอไมครบถวน8.2.1 เจาพนกงานผจบมกระบขอกลาวหาไมถกตองหรอไมครบถวน เนองจาก
เจาพนกงานผจบเขาใจกฎหมายเกยวกบการปาไม (พ.ร.บ. ทง 6 ฉบบ) ไมถกตอง เชน
- พบไมแปรรปหวงหามเปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตร ซงเปนไมทไมชอบดวยกฎหมาย ในขณะนำเคลอนท เชน หากเขาใจ พ.ร.บ. ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 39(นำไมหรอของปาเคลอนท) ไมถกตอง กอาจจะตงขอกลาวหาวา นำไมเคลอนทโดยไมมใบเบกทางของพนกงานเจาหนาทกำกบ ตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 39 และ 71 ทวซงเปนขอกลาวหาทไมถกตอง กลาวคอ ทถกตองการกระทำดงกลาวเปนความผดฐานมไมแปรรปหวงหามชนดอน (นอกจากไมสก) เปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตร ไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484มาตรา 48 และ 73 เพราะวาไมทไมชอบดวยกฎหมายจะผดฐานนำเคลอนทโดยไมมใบเบกทางของพนกงานเจาหนาทกำกบ (มาตรา 39) ไมได เนองจากไมทไมชอบดวยกฎหมายจะไมสามารถขอออกใบเบกทางได
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
65
8.2.2 เจาพนกงานผจบวนจฉยลกษณะของไมทยงมไดแปรรป (ไมทอน) และไมแปรรปไมถกตอง (เปนไมทอน หรอไมแปรรป) เชน
- พบไมเสาถากกลม เปนไมเตง จำนวน 10 ตน ปรมาตรรวมทงสน 4.50ลกบาศกเมตร ซงเปนไมทไมชอบดวยกฎหมาย กรณเชนน หากไมสามารถวนจฉยวาไ มเสาถากกลมดงกลาวเปนไมทอนหรอไมแปรรป กอาจทำใหตงขอกลาวหาไมถกตองได กลาวคอถาเขาใจวาไมเสาถากกลมเปนไมทอน (ไมทยงมไดแปรรป) กจะตงขอกลาวหามไวในครอบครองซงไมหวงหามอนยงมไดแปรรปโดยไมมรอยตราคาภาคหลวงหรอรอยตรารฐบาลขาย และมปรมาตรรวมเกน 4 ลกบาศกเมตร โดยไมมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวยกฎหมาย ตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 69 วรรคหนง และวรรคสอง ซงเปนขอกลาวหา ทไมถกตอง เนองจากไมเสาถากกลมเปนไมแปรรป (พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 4(4))
8.2.3 เจาพนกงานผจบมไดระบเหตฉกรรจ (บทหนก)
- เหตฉกรรจตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 ไดแก มาตรา 69วรรคสอง มาตรา 72 ทว วรรคสอง มาตรา 72 ตร วรรคสอง มาตรา 73 วรรคสอง
- เหตฉกรรจตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ไดแก มาตรา31 วรรคสอง
ตวอยาง เหตฉกรรจตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
- พบชาย 4 คน กำลงชวยกนแปรรปไมสกจำนวน 1 ทอน ในปาแหงหนง ซงแปรรปได 2 แผน แลวกำลงเลอยแผนท 3 อย และมไมสกทอนกองอยอก 5 ทอน โดยทไมสกดงกลาวไดตดจากปาบรเวณใกลเคยงกบททำการแปรรปไม กรณเชนน การกระทำดงกลาวเปนความผด ดงน
(1) มไวในครอบครองซงเปนไมหวงหามอนยงมไดแปรรป โดยไมมรอยตราคาภาคหลวงหรอรอยตรารฐบาลขาย โดยไมมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวยกฎหมาย ตามพ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 69 วรรคหนง และวรรคสอง(1)
(2) มไมสกแปรรปไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 48 และ 73 วรรคหนง และ วรรคสอง (1)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
66
(3) แปรรปไมโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 48 และ 73 วรรคหนง และ วรรคสอง (1)
(4) ทำไมหวงหามโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 11 และ 73 วรรคหนง และ วรรคสอง (1)
8.3 เจาพนกงานผจบไมเขาใจวธการตรวจสอบ- เชน กรณรถยนตทใชบรรทกไมหรอของปาทเปนของกลางในคดพนกงาน
อยการมกจะไมกลาวในคำฟองหรอไมขอใหศาลรบ หรอศาลไมพพากษารบ ซงกรณเชนนสวนมากเกดจากขอตอสวา รถยนตดงกลาวเปนของผอนซงมไดรเหนเปนใจในการกระทำความผดของผตองหา แตผตองหาไดเชาซอหรอขอยมมาในบางกรณกมการทำสญญาเชาซอรถยนตยอนหลง เชนน แนวทางแกไขจะตองบนทกถอยคำของผตองหาวารถยนตดงกลาวเปนกรรมสทธของผตองหาหรอเปนของผใด หากเปนกรรมสทธของผอนกสอบถามวาเปนของใคร เจาของรถยนตกบผตองหามความสมพนธกนในฐานะผใหเชากบผเชาซอ หรอผใหยมกบผยม หรอผใหเชากบผเชา หรอนายจางกบลกจาง ฯลฯ และเจาของรถยนตทราบหรอไมวา รถยนตคนดงกลาวไดนำมาบรรทกไมดงกลาว (ขอดสญญาเชาซอ หรอสญญาเชา ตามทผตองหาอาง)
- กรณความผดฐานมไวในครอบครองซงไมหวงหามอนยงมไดแปรรปโดยไมมรอยตราคาภาคหลวง หรอรอยตรารฐบาลขาย และไมมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวยกฎหมาย โดยบรรทกมาบนรถยนต ซงผตองสงสยไดใหการวา ไมดงกลาวเปนไมทตดจากทดน น.ส. 3 จงไมมหลกฐานใดทงสน
ตามปญหา เปนเรองทตองตรวจสอบวนจฉยวา ไมทอนดงกลาวตดจากทดน น.ส.3หรอไมอยางไร ซงเจาพนกงานจะตองดำเนนการดงน
(1) ทำการบนทกการตรวจสอบ โดยบนทก ชนด ขนาด จำนวน ปรมาตร ลกษณะและสภาพของไมทอน ชอและภมลำเนาของผตองสงสย หมายเลขทะเบยนรถยนต ตลอดจนบนทกปากคำตองสงสยวาไมทอนดงกลาวเปนของผใดตดจากทดน น.ส. 3 แปลงใด ทดนอยทไหน ผใดเปนเจาของทดน ตดเมอใด ใครเปนผตดโคน ใชเครองมออะไรตด ขณะตดโคนมผใดรเหนหรอไม อยางไร และรถยนตเปนของผใด ไมทอนดงกลาวไดนำเคลอนทจาก
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
67
ทใด และจะนำไปทใด นำไปใชประโยชนอะไร ถาหากผตองสงสยไมใชเจาของไมและรถยนตกใหสอบถามวาผตองสงสยกบเจาของไมและรถยนตมความสมพนธกนในฐานะอะไร (เชนลกจาง - นายจาง ผเชาซอ - ผใหเชาซอ) และเจาของไม - รถยนต รหรอไมวามการบรรทกไมดงกลาว แลวทำการถายรปผตองสงสย รถยนต และไม พรอมกบเขยนแผนทเกดเหต แลวทำการบนทกอายดไมและรถยนตดงกลาวไวตรวจสอบ โดยใหผตองสงสยลงลายมอชอรบทราบการตรวจสอบและการอายดดงกลาว แลวรบไปแจงความตอพนกงานสอบสวนทองทเกดเหตไวเปนหลกฐาน
(2) เมอดำเนนการตาม (1) แลว กใหผตองสงสยนำเจาพนกงานไปตรวจสอบทดนน.ส.3 แปลงทผตองสงสยกลาวอาง เมอไปถงทดน ดงกลาวแลวกใหผตองสงสยและเจาของทดนนำตรวจสอบทดนและตอไม โดยทำการตรวจสอบและบนทก ชนด ขนาด จำนวน ปรมาตรลกษณะและสภาพของตอไม แลวทำการตรวจสอบเปรยบเทยบกบไมทอนทไดอายดไววาเปน ไมตนเดยวกนหรอไม อยางไร แตถาไมมตอไมในทดนแปลงดงกลาวกทำการสอบถามผตองสงสยและเจาของทดนวาเหตใด จงไมมตอไมเหลออย ไดขดหรอไถตอไมเมอใด เพออะไร ผใดเปนผขดหรอไถ และตอไมทขดหรอไถอยทไหน เมอพบตอไมแลวกทำการตรวจสอบตอไมเชนเดยวกนแลวทำการบนทกปากคำผทอาศยอยในทดนนน ตลอดจนบนทกปากคำของผทอยขางเคยง และบคคลทเกยวของ วามการตดไมจากทดนดงกลาวในวน เวลาทผตองสงสยกลาวอางหรอไม อยางไร แลวบนทกการตรวจสอบใหละเอยด ซงการตรวจสอบดงกลาวขางตนตองดำเนนการโดยรวดเรวเพอมใหเกดความเสยหายแกผตองสงสยหรอเจาของไม
(3) หากผลการตรวจสอบตาม (1) และ (2) มพยานหลกฐานนาเชอวา ไมดงกลาวเปนไมทตดจากทดน น.ส. 3 กดำเนนการปลอยไมดงกลาวโดยบนทกไวเปนหลกฐาน แลวใหผตองสงสยลงลายมอชอในบนทกการปลอยไมดงกลาวแตถาผลการตรวจสอบพยานหลกฐานไมนาเชอวาเปนไมทตดจากทดน น.ส.3 ดงกลาว กดำเนนการจบกมแลวเขยน บนทกการจบกม พรอมยดไมและรถยนตดงกลาวเปนของกลาง แลวดำเนนคดตอไป
8.4 เจาพนกงานผจบคำนวณปรมาตรไมไมถกตอง- กรณเกดจากการไมรวธการคำนวณปรมาตราไมการคำนวณปรมาตรไม
- ใหคดคำนวณเปนลกบาศกเมตร (ม.3) ซงมหลกเกณฑดงน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
68
(1) ไมทยงมไดแปรรป (ไมทอน)การคำนวณปรมาตรไมทยงมไดแปรรป (ไมทอน) ใชตารางเลขสำเรจหา
ปรมาตรไม (ทกรมปาไมกำหนด)- การวดความยาว ใหวดสวนทยาวทสด (วดเปนเมตร)- การวดความโต ใหวดเสนรอบวงตรงกงกลางทอน (วดเปนเดซเมตร)
การใชตารางเลขสำเรจหาปรมาตรไม ใหปดเศษของความยาวและความโต ดงน- เศษของความยาว
1 -24 ซม. ปดทง25-74 ซม. ปดเปน 1/2 เมตร75-99 ซม. ปดเปน 1 เมตร
- เศษของความโต1 - 4 ซม. ปดทง5 - 9 ซม. ปดเปน 1 เดซเมตร
(2) ไมแปรรป- ไมแผน หรอไมเหลยม
คำนวณปรมาตรโดยใชสตร กวาง x หนา x ยาว- ไมเสาถากกลม
คำนวณปรมาตรโดยใชสตร 0.08 x (เสนรอบวง)2 x ยาว(0.08(2 r)2L)
- ปมไมทงปมคำนวณปรมาตรโดยใชสตร 1/2 r 2h
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
69
- ปมไมเปนแผนคำนวณปรมาตรโดยใชสตร r 2h
- ไมแปรรป รปทรงอนๆคำนวณปรมาตรโดยใชสตรเรขาคณต ทงน แลวแตรปทรงของไมนนๆ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
70
⌫⌦บนทกการจบกม
เขยนทบรเวณปาบานเขกกลางในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวงตำบลบานแยง อำเภอนครไทยจงหวดพษณโลก
วนท 6 มถนายน พ.ศ. 2548
บนทกฉบบนทำขนไวเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (6 มถนายน 2548) เวลา 13.30 น. คณะพนกงานเจาหนาทอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง ประกอบดวย นายไพร รกษปา เจาหนาทบรหารงานปาไม 7 ทำหนาทหวหนาอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง นายเพชร หวใจสงห เจาพนกงานปาไม 5 และนายทอง บรสทธพนกงานพทกษปา ไดรวมกนออกตรวจปราบปรามการกระทำผดกฎหมายเกยวกบการปาไมในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง ขณะทตรวจมาถงบรเวณปาบานเขกกลาง ในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง ทองทตำบลบานแยง อำเภอนครไทย จงหวดพษณโลก พกดท N1864218 E 700649 ไดพบชายหนงคนและหญงหนงคนกำลงใชจอบและมดแผวถางวชพชพนทปาเปนบรเวณกวาง คณะพนกงานเจาหนาทจงไดแสดงตนเปนพนกงานเจาหนาทขอตรวจสอบ ชายหนงคนและหญงหนงคนดงกลาวทราบชอภายหลงวาชอ นายดำ สนทด อาย 35 ปสญชาตไทย และนางศร สนทด อาย 31 ป สญชาตไทย ทงสองคนเปนสามภรรยากน ทงสองคนมภมลำเนาอยบานเลขท 77 หม 6 ตำบลบานแยง อำเภอนครไทย จงหวดพษณโลก โดยพนกงานเจาหนาทผจบไดสอบถามผถกจบทงสองคนวา บรเวณทดนทผถกจบทงสองคนแผวถางวชพชดงกลาวเปนทดนของผใด มเอกสารสทธตามกฎหมายทดนหรอไม อยางไร และแผวถาง วชพชเพอวตถประสงคอะไร ผถกจบทงสองคนไดแจงใหพนกงานเจาหนาทผจบทราบวาทดนดงกลาวไมมเอกสารสทธตามกฎหมายทดนแตอยางใด และทแผวถางวชพชเพอทจะปลกขาวโพดเอาไวขาย โดยพนกงานเจาหนาทไดแจงแก นายดำ สนทด และนางศร สนทด วาทานทงสองคนตองถกจบ และพนกงานเจาหนาทผจบไดแจงใหผถกจบทงสองคนทราบวา พนททผถกจบ
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
71
ทงสองไดกนสราง แผวถาง และยดถอครอบครองดงกลาวเปนพนทปาตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 และพนทดงกลาวยงเปนอทยานแหงชาต ตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 และการกนสราง แผวถาง และยดถอครอบครองพนทดงกลาวไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
คณะพนกงานเจาหนาทผจบไดตรวจสอบพนทปาทถกกนสราง แผวถาง ยดถอครอบครองดงกลาว โดยใชเครองมอตรวจวดพกดจากสญญาณดาวเทยม (GPS) ทำการตรวจวดพกด ของพนทปาทถกกนสราง แผวถาง ยดถอครอบครอง โดยวดคาพกดจำนวน 10 จด ซงคำนวณเนอททถกกนสราง แผวถาง ยดถอครอบครอง ไดจำนวน 22.25 ไร ดงรายละเอยดปรากฏตามบนทกการตรวจวดพนทเกดเหตทแนบทายบนทกน คดคาเสยหายในอตราไรละ68,244.22 บาท (พนทปามใชปาตนนำลำธาร) จำนวน 22.25 ไร รวมเปนเงน 1,518,433.89 บาท
พนกงานเจาหนาทผจบไดแจงขอกลาวหาใหผถกจบทงสองคนทราบวา ผถกจบทงสองคนไดกระทำความผด ดงน
1. ฐานกนสราง แผวถาง หรอกระทำดวยประการใดๆ อนเปนการทำลายปาหรอเขายดถอครอบครองปา เพอตนเองหรอผอนโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 มาตรา 54 และมาตรา 72 ตร
2. ฐานยดถอ ครอบครองทดน กนสราง แผวถางปา ภายในเขตอทยานแหงชาต โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504มาตรา 16(1) และมาตรา 24
พนกงานเจาหนาทผจบไดแจงแก นายดำ สนทด และนางศร สนทด ทราบวา ผถกจบทงสองคนมสทธทจะไมใหการหรอใหการกได และถอยคำของผถกจบนนอาจใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดได และผถกจบทงสองคนมสทธทจะพบและปรกษาทนายความหรอผซงจะเปนทนายความ ถาผถกจบประสงคจะแจงใหญาตหรอผซงตนไววางใจทราบถงการจบทสามารถดำเนนไดโดยสะดวก และไมเปนการขดขวางการจบหรอการควบคมผถกจบหรอทำใหเกดความไมปลอดภยแกบคคลหนงบคคลใด พนกงานเจาหนาทผจบอนญาตใหผถกจบดำเนนการไดตามสมควรแกกรณ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
72
นายดำ สนทด และนางศร สนทด ผถกจบไดรบทราบขอกลาวหาและสทธของผถกจบดงกลาวแลว และผถกจบทงสองคนไดใหถอยคำวา ผถกจบทงสองคนทราบวาทดนทผถกจบทงสองคนไดแผวถางวชพชดงกลาวเปนปาตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 และอยในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง
เหตเกดทบรเวณปาบานเขกกลาง ในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง ทองทตำบลบานแยง อำเภอนครไทย จงหวดพษณโลก เมอวนท 6 มถนายน 2548 เวลา 13.30 น. ดงรายละเอยดปรากฏตามแผนทเกดเหตทแนบทายบนทกการจบกมน และในการจบกมครงน พนกงานเจาหนาทผจบไดถายรปไวเปนหลกฐานและพนกงานเจาหนาทผจบไดตรวจยดจอบ จำนวน 1 เลม และมดจำนวน 1 เลม โดยอาศยอำนาจมาตรา 64 ทวแหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484รายละเอยดปรากฏตามบญชของกลางทแนบทายบนทกการจบกมน
พนกงานเจาหนาทผจบไดนำตว นายดำ สนทด และนางศร สนทด ผถกจบและของกลางไปกลาวโทษตอพนกงานสอบสวน สถานตำรวจภธรอำเภอนครไทย เพอดำเนนคดตอไป
ในการจบกมและตรวจยดของกลางครงน คณะพนกงานเจาหนาทผจบไดกระทำไปตามอำนาจหนาท มไดบงคบขเขญหรอทำอนตรายแกรางกายจตใจของผใด และมไดเรยกรองทรพยสนเงนทองจากผถกจบหรอจากผหนงผใด รวมทงมไดทำใหทรพยสนของผหนงผใดสญหาย เสยหายแตอยางใด ไดอานบนทกการจบทงสองคนฟง และใหผถกจบทงสองคนอานบนทกการจบกมนแลว รบวาถกตองเปนความจรง และใหใชบนทกการจบกมนเปนพยานหลกฐานในชนพนกงานสอบสวนและชนศาลได จงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐานตอหนาพนกงานเจาหนาทผจบ
(ลงชอ) ผถกจบ
(นายดำ สนทด)
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
73
(ลงชอ) ผถกจบ
(นางศร สนทด)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายไพร รกษปา)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายเพชร หวใจสงห)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ/ผเขยนบนทก/ผอาน
(นายทอง บรสทธ)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
74
บนทกการตรวจวดพนทเกดเหตแนบทายบนทกการจบกมฉบบลงวนท 6 มถนายน 2548 รายนายดำ สนทด และนางศร สนทดเหตเกดทบรเวณปาบานเขกกลาง ในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง ทองทตำบลบานแยงอำเภอนครไทย จงหวดพษณโลก เมอวนท 6 มถนายน 2548
เขยนทบรเวณปาบานเขกกลางในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวงตำบลบานแยง อำเภอนครไทย จงหวดพษณโลก
วนท 6 มถนายน พ.ศ. 2548
บนทกฉบบนทำขนไวเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (6 มถนายน 2548) เวลา 14.20 น. คณะพนกงานเจาหนาไดตรวจสอบพนทปาทถกนายดำ สนทด และนางศร สนทด กนสราง แผวถาง ยดถอครอบครอง ซงอยในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง โดยในการตรวจสอบไดใชเครองมอตรวจวดพกดจากสญญาณดาวเทยม(G.P.S) ทำการตรวจวดพกดของพนทปาทถกกนสราง แผวถาง ยดถอครอบครอง โดยวดคาพกดจำนวน 10 จด ดงน
1. 700559 1864375N 6. 700725E 1864277N2. 700665E 1864448N 7. 700743E 1864261N3. 700787E 1864415N 8. 700735E 1864231N4. 700782E 1864321N 9. 700698E 1864207N5. 700649E 1864218N 10. 700685E 1864188N
คณะพนกงานเจาหนาทไดคำนวณพนทถกบกรก กนสราง แผวถาง ยดถอครอบครองตามคาพกด จำนวน 10 จด ทตรวจวดไดดงกลาวขางตน ไดจำนวนเนอท 22.25 ไร ดงรายละเอยดปรากฏตามคาพกดและรปผงแปลงทแนบทายบนทกน
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
75
อานใหผเกยวของฟงแลว รบวาถกตอง จงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายไพร รกษปา)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายเพชร หวใจสงห)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ/ผเขยนบนทก/ผอาน
(นายทอง บรสทธ)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
76
รปผงแปลง แนบทายบนทกการตรวจวดพนทเกดเหต
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายไพร รกษปา)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายเพชร หวใจสงห)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ/ผเขยนบนทก/ผอาน
(นายทอง บรสทธ)
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
77
บนทกของกลางแนบทายบนทกการจบกม ฉบบลงวนท 6 มถนายน 2548 รายนายดำ สนทด และนางศร สนทดเหตเกดทบรเวณปาบานเขกกลาง ในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง ทองทตำบลบานแยงอำเภอนครไทย จงหวดพษณโลก เมอวนท 6 มถนายน 2548 เวลา 13.30 น.
ลำดบท รายการ จำนวน หมายเหต1 จอบ 1 เลม ความยาว(รวมดาม) 130 ซม.
2 มด 1 เลม ความยาว(รวมดาม) 60 ซม.
ขอรบรองวา เครองมอจำนวนสองรายการดงกลาวขางตนเปนเครองมอทใชในการกระทำความผดและพนกงานเจาหนาทไดตรวจยดในทเกดเหตในขณะทจบกม
อานใหผเกยวของฟงแลว รบวาถกตองเปนความจรง จงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน
ลงชอ) ผถกจบ
(นายดำ สนทด)
(ลงชอ) ผถกจบ
(นางศร สนทด)
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
78
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายไพร รกษปา)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายเพชร หวใจสงห)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ/ผเขยนบนทก/ผอาน
(นายทอง บรสทธ)
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
79
⌫⌦
บนทกการสงตวผถกจบแกพนกงานสอบสวนเขยนทสถานตำรวจภธรอำเภอนครไทยอำเภอนครไทย จงหวดพษณโลก
วนท 6 มถนายน พ.ศ. 2548
บนทกฉบบนทำขนไวเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (6 มถนายน 2548) เวลา 17.50 น. นายไพร รกษปา นายเพชร หวใจสงห และนายทอง บรสทธ พนกงานเจาหนาทผจบผกระทำความผดกฎหมายเกยวกบการปาไม ตามบนทกการจบกม ลงวนท 6 มถนายน 2548 ไดนำตวนายดำ สนทด และนางศร สนทด พรอมของกลางทตรวจยด (จอบ 1 เลม และมด 1 เลม) สงแก ร.ต.อ.อศวน ยอดเยยม พนกงานสอบสวนสถานตำรวจภธรอำเภอนครไทย ณ ททำการสถานตำรวจภธรอำเภอนครไทย โดยกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนสถานตำรวจภธรอำเภอนครไทยตามประจำวน (ปจว.) ขอ 2 เวลา 17.50 น.คดท 115/2548 ลงวนท 6 มถนายน 2548 และพนกงานเจาหนาทผจบไดดำเนนการ ดงน
1. แจงขอกลาวหาให นายดำ สนทด และนางศร สนทด ผถกจบทราบวา นายดำ สนทดและนางศร สนทด ไดกระทำความผด
(1) ฐานกนสราง แผวถาง หรอกระทำดวยประการใดๆ อนเปนการทำลายปาหรอเขายดถอครอบครองปา เพอตนเองหรอผอนโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 มาตรา 54 และมาตรา 72 ตร
(2) ฐานยดถอ ครอบครองทดน กนสราง แผวถางปา ภายในเขตอทยานแหงชาตโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504มาตรา 16(1) และมาตรา 24
2. แจงรายละเอยดเกยวกบเหตแหงการจบใหนายดำ สนทด และนางศร สนทด ผถกจบทราบวา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
80
(1) ทดนทผถกจบทงสองคนไดแผวถางวชพชดงกลาว เปนปาตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
(2) ทดนทผถกจบทงสองคนไดแผวถางวชพชดงกลาว อยในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง
(3) การกนสราง แผวถาง ยดถอครอบครอง ของผถกจบทงสองคนดงกลาวไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
3. ไดมอบสำเนาบนทกการจบกมแกนายดำ สนทด และนางศร สนทด ผถกจบคนละฉบบ
อานใหผเกยวของฟงแลว รบวาถกตองเปนความจรง จงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน
(ลงชอ) ผถกจบ
(นายดำ สนทด)
(ลงชอ) ผถกจบ
(นางศร สนทด)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายไพร รกษปา)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ
(นายเพชร หวใจสงห)
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
81
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ/ผเขยนบนทก/ผอาน(นายทอง บรสทธ)
(ลงชอ) พนกงานสอบสวนผรบตวผถกจบและของกลาง(ร.ต.อ.อศวน ยอดเยยม)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
82
(ตวอยาง)บนทกการจบกม
เขยนทบรเวณปาหวยดานไอในเขตรกษาพนธสตวปาพนมดงรกตำบลละลาย อำเภอกนทรลกษจงหวดศรสะเกษ
วนท 6 มถนายน พ.ศ. 2548
บนทกฉบบนทำขนไวเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (6 มถนายน 2548) เวลา 11.00 น. คณะพนกงานเจาหนาทเขตรกษาพนธสตวปาพนมดงรก ประกอบดวย นายศกด กลาหาญ นกวชาการปาไม 5 นายเดช ยอดคน เจาพนกงานปาไม 4 และนายฤทธ กลาด พนกงานพทกษปา ไดรวมกนออกตรวจปราบปรามการกระทำผดกฎหมายเกยวกบการปาไมในพนทรบผดชอบ ขณะทตรวจมาถงบรเวณปาหวยดานไอ ในเขตรกษาพนธสตวปาพนมดงรกทองทตำบลละลาย อำเภอกนทรลกษ จงหวดศรสะเกษ พกดท VB 554990 ไดพบชายสองคนกำลงใชเลอยตดตนประด ซงเลอยเขาไปไดประมาณหนงในสามของเสนผาศนยกลางของตนประด คณะพนกงานเจาหนาทจงไดแสดงตนเปนพนกงานเจาหนาทขอตรวจสอบ ชายสองคนดงกลาวทราบชอภายหลงวาชอนายเกง รกด อาย 25 ป สญชาตไทย และนายกลา รกด อาย 21 ป สญชาตไทย ทงสองคนมภมลำเนาอยบานเลขท 55 หม 4 ตำบลละลาย อำเภอกนทรลกษ จงหวดศรสะเกษพนกงานเจาหนาทไดแจงแก นายเกง รกด และนายกลา รกด วาทานทงสองคนตองถกจบโดยพนกงานเจาหนาทผจบไดแจงใหผถกจบทงสองคนทราบวา ตนไมทผถกจบทงสองไดใชเลอยตดดงกลาว เปนไมประด ซงเปนไมหวงหาม ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช2484 ตามพระราชกฤษฎกากำหนดไมหวงหาม พ.ศ. 2530 ลำดบท 87 และพนททไมประดดงกลาวขนอยเปนเขตรกษาพนธสตวปา ตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปาพ.ศ. 2535 และเปนปาสงวนแหงชาต ตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 และการตดตนประดดงกลาวเปนการทำไมโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
83
พนกงานเจาหนาทผจบไดแจงขอกลาวหาใหผถกจบทงสองคนทราบวา ผถกจบทงสองคนไดกระทำความผด ดงน
1. ฐานพยายามทำไมหวงหาม โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 มาตรา 11 และมาตรา 73 ประกอบกบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80
2. ฐานพยายามทำไมในเขตปาสงวนแหงชาต โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา 14 และมาตรา 31 ประกอบกบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80
3. ฐานพยายามตดโคนตนไมในเขตรกษาพนธสตวปา โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 มาตรา 38 และมาตรา 54 ประกอบกบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80
พนกงานเจาหนาทผจบไดแจงแก นายเกง รกด และนายกลา รกด ทราบวา ผถกจบทงสองคนมสทธทจะไมใหการหรอใหการกได และถอยคำของผถกจบนนอาจใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดได และผถกจบมสทธทจะพบและปรกษาทนายความหรอผซงจะเปนทนายความ ถาผถกจบประสงคจะแจงใหญาตหรอผซงตนไววางใจทราบถงการจบทสามารถดำเนนไดโดยสะดวก และไมเปนการขดขวางการจบหรอการควบคมผถกจบหรอทำใหเกดความไมปลอดภยแกบคคลหนงบคคลใด พนกงานเจาหนาทผจบอนญาตใหผถกจบดำเนนการไดตามสมควรแกกรณ
นายเกง รกด และนายกลา รกด ผถกจบไดรบทราบขอกลาวหาและสทธของผถกจบดงกลาวแลว และผถกจบทงสองคนไดใหถอยคำวา ผถกจบทงสองคนทราบวาตนไมทตดเปนไมประด ซงเปนไมหวงหาม ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 และพนททตนประดดงกลาวขนอยเปนเขตรกษาพนธสตวปาและปาสงวนแหงชาต
เหตเกดทบรเวณปาหวยดานไอ ในเขตรกษาพนธสตวปาพนมดงรก และในเขตปาสงวนแหงชาตปาเขาพระวหาร ทองทตำบลละลาย อำเภอกนทรลกษ จงหวดศรสะเกษ เมอวนท 6 มถนายน 2548 เวลา 11.00 น. ดงรายละเอยดปรากฏตามแผนทเกดเหตทแนบทายบนทกการจบกมน และในการจบกมครงน พนกงานเจาหนาทผจบไดถายรปไวเปนหลกฐาน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
84
และพนกงานเจาหนาทผจบไดตรวจยดเลอย จำนวน 1 ปน และขวาน จำนวน 1 เลม โดยอาศยอำนาจมาตรา 64 ทว แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 รายละเอยดปรากฏตามบญชของกลางทแนบทายบนทกการจบกมน
พนกงานเจาหนาทผจบไดนำตวนายเกง รกด และนายกลา รกด ผถกจบและของกลางไปกลาวโทษตอพนกงานสอบสวน สถานตำรวจภธรอำเภอนครไทย เพอดำเนนคดตอไป
ในการจบกมและตรวจยดของกลางครงน คณะพนกงานเจาหนาทผจบไดกระทำไปตามอำนาจหนาท มไดบงคบขเขญหรอทำอนตรายแกรางกายจตใจของผใด และมไดเรยกรองทรพยสนเงนทองจากผถกจบหรอจากผหนงผใด รวมทงมไดทำใหทรพยสนของผหนงผใดสญหาย เสยหายแตอยางใด ไดอานบนทกการจบทงสองคนฟง และใหผถกจบทงสองคนอานบนทกการจบกมนแลว รบวาถกตองเปนความจรง และใหใชบนทกการจบกมนเปนพยานหลกฐานในชนพนกงานสอบสวนและชนศาลได
จงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐานตอหนาพนกงานเจาหนาทผจบ
(ลงชอ) ผถกจบ (นายเกง รกด)
(ลงชอ) ผถกจบ (นายกลา รกด)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ ( นายศกด กลาหาญ)
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
85
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ ( นายเดช ยอดคน)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ/ผเขยนบนทก/ผอาน (นายฤทธ กลาด)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
86
บนทกของกลาง
แนบทายบนทกการจบกมฉบบลงวนท 6 มถนายน 2548 ราย นายเกง รกด และนายเกง รกดผถกจบ เหตเกดทเขยนทบรเวณปาหวยดานไอ ในเขตรกษาพนธสตวปาพนมดงรก และในเขตปาสงวนแหงชาตเขาพระวหาร ทองทตำบลละลาย อำเภอกนทรลกษ จงหวดศรสะเกษเมอวนท 6 มถนายน 2548 เวลา 11.00 น.
ลำดบท รายการ จำนวน หมายเหต1 เลอย 1 ปน ความยาว 156 ซม.2 ขวาน 1 เลม ความยาว(รวมดาม) 80 ซม.
ขอรบรองวา เครองมอจำนวนสองรายการดงกลาวขางตนเปนเครองมอทใชในการกระทำความผดและพนกงานเจาหนาทดตรวจยดไดตรวจยดในทเกดเหตในขณะทจบกม
อานใหผเกยวของฟงแลว รบวาถกตองเปนความจรง จงไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน
(ลงชอ) ผถกจบ (นายเกง รกด)
(ลงชอ) ผถกจบ (นายกลา รกด)
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
87
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ(นายศกด กลาหาญ)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ(นายเดช ยอดคน )
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ/ผเขยนบนทก/ผอาน(นายฤทธ กลาด)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
88
(ตวอยาง)บนทกการสงตวผถกจบแกพนกงานสอบสวน
เขยนทสถานตำรวจภธรอำเภอกนทรลกษอำเภอกนทรลกษ จงหวดศรสะเกษ
วนท 6 มถนายน พ.ศ. 2548บนทกฉบบนทำขนไวเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (6 มถนายน 2548) เวลา 15.20 น. นายศกด กลาหาญ นายเดช ยอดคน และนายฤทธ กลาด พนกงานเจาหนาทผจบผกระทำความผดกฎหมายเกยวกบการปาไม ตามบนทกการจบกม ลงวนท 6 มถนายน 2548 ไดนำตวนายเกง รกด และนายกลา รกด พรอมของกลางทตรวจยด (เลอย 1 ปน และขวาน 1 เลม) สงแก พ.ต.ต.สมชาย ใจเพชร พนกงานสอบสวนสถานตำรวจภธรอำเภอกนทรลกษ ณ ททำการสถานตำรวจภธรอำเภอกนทรลกษ โดยกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนสถานตำรวจภธรอำเภอกนทรลกษ ตามประจำวน (ปจว.)ขอ 2 เวลา 15.20 น. คดท 93/2548 ลงวนท 6 มถนายน 2548 และพนกงานเจาหนาทผจบไดดำเนนการ ดงน
1. แจงขอกลาวหาใหนายเกง รกด และนายกลา รกด ผถกจบทราบวานายเกง รกดและนายกลา รกด ไดกระทำความผด
(1) ฐานพยายามทำไมหวงหาม โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 มาตรา 11 และมาตรา 73 ประกอบกบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80
(2) ฐานพยายามทำไมในเขตปาสงวนแหงชาต โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา 14 และมาตรา 31ประกอบกบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80
(3) ฐานพยายามตดโคนตนไมในเขตทำไมหวงหามในเขตรกษาพนธสตวปาโดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปาพ.ศ. 2535 มาตรา 38 และมาตรา 54 ประกอบกบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80
89
แนวทางปฏบตของพนกงานเจาหนาทในการจบกมและคนผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
2. แจงรายละเอยดเกยวกบเหตแหงการจบให นายเกง รกด และนายกลา รกด ผถกจบทราบวา
(1) ตนไมทผถกจบทงสองคนไดใชเลอยตดดงกลาว เปนไมประด ซงเปนไมหวงหาม ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 ตามพระราชกฤษฎกากำหนดไมหวงหาม พ.ศ. 2530 ลำดบท 87
(2) พนททไมประดดงกลาวขน อยในเขตรกษาพนธสตวปา ตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 และเปนปาสงวนแหงชาต ตามพระราชบญญต ปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
(3) การตดตนประดของผถกจบทงสองคนดงกลาวเปนการทำไม โดยไมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
3. ไดมอบสำเนาบนทกการจบกมแก นายเกง รกด และนายกลา รกด ผถกจบคนละฉบบอานใหผเกยวของทกคนฟงแลว รบวาถกตองเปนความจรง จงไดลงลายมอชอ
ไวเปนหลกฐาน(ลงชอ) ผถกจบ
(นายเกง รกด)
(ลงชอ) ผถกจบ (นายกลา รกด)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ(นายศกด กลาหาญ)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ(นายเดช ยอดคน)
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาทผจบ/ผเขยนบนทก/ผอาน(นายฤทธ กลาด)
(ลงชอ) พนกงานสอบสวนผรบตวผถกจบและของกลาง(พ.ต.ต. สมชาย ใจเพชร)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
90
⌫⌫
——————————————————
พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 25041 มาตรา 22 บญญตวา “ในกรณทมการฝาฝนพระราชบญญตน เปนเหตใหมสงปลกสรางขนใหมหรอมสงอนใดในอทยานแหงชาตผดไปจากเดม ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจสงใหผกระทำความผดทำลายหรอรอถอนสงนนๆออกไปใหพนอทยานแหงชาตหรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดมแลวแตกรณ ถาผกระทำความผดไมปฏบตตาม หรอถาไมรตวผกระทำความผด หรอเพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกอทยานแหงชาต พนกงานเจาหนาทจะกระทำการดงกลาวแลวอยางใดอยางหนงเสยเองกไดตามสมควรแกกรณ และผกระทำความผดมหนาทชดใชคาใชจายทตองเสยไปในการทพนกงานเจาหนาทกระทำการเสยเองนน” ดงนนเพอใหการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ในการสงใหผกระทำความผดตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมในอทยานแหงชาตออกไปใหพนอทยานแหงชาตหรอทำสงนนๆ กลบคนสสภาพเดมแลวแตกรณ รวมทงการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทในการทำลายหรอรอถอนสงนน ๆหรอทำใหสงนน ๆกลบคนสสภาพเดม เมอผกระทำความผดไมปฏบตตาม หรอในกรณไมรตวผกระทำความผด หรอเพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกอทยานแหงชาต เปนไปดวยความรอบคอบและถกตองตามเจตนารมณของพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ.2504 รวมทงใหสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 25402 พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 25393
1 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 78 ตอนท 80 วนท 3 ตลาคม 25042 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 114 ตอนท 55 วนท 11 ตลาคม 25403 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 113 ตอนท 60 ก วนท 14 พฤศจกายน 2539
91
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
พระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. 2542 4 และพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 5 กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชจงกำหนดหลกเกณฑและแนวทางปฏบตไวดงน
ขอ 1 พนกงานเจาหนาท หมายถง ผทรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมประกาศแตงตงใหเปนพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 6
ขอ 2 การใชอำนาจของพนกงานเจาหนาท ตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 มวตถประสงคเพอใหการคมครองและดแลรกษาอทยานแหงชาตใหคงอยในสภาพธรรมชาตเดม มใหถกทำลายหรอเปลยนแปลงไป เพออำนวยประโยชนทงทางตรงและทางออมแกรฐและประชาชนสบไป ดงนน เมอปรากฏวามการฝาฝนพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ใหพนกงานเจาหนาทผรบผดชอบดำเนนคดกบผกระทำความผดดงกลาวพรอมทงเสนอใหพนกงานเจาหนาทผเปนหวหนาอทยานแหงชาตหรอผทำหนาทหวหนาอทยานแหงชาตของอทยานแหงชาตแหงนนๆ ใชมาตรการตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ตามหลกเกณฑและแนวทางปฏบตทกำหนดไวน
ขอ 3 การสงใหผกระทำความผดทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดม ออกไปใหพนอทยานแหงชาตหรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดมคำสงดงกลาวเปนคำสงทางปกครองตามมาตรา 57 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ซงคำสงทางปกครองอาจทำเปนหนงสอหรอวาจาหรอโดยการสอความหมาย
4 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 94 ก วนท 10 ตลาคม 25425 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 113 ตอนท 60 ก วนท 14 พฤศจกายน 25396 ประกาศกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เรอง แตงตงพนกงานเจาหนาทตาม
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 และพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 ลงวนท 21 พฤษภาคม 2546 ประกาศในราชกจจานเบกษาเลม 120 ตอนพเศษ 60 ง วนท 28 พฤษภาคม 2546
7 มาตรา 5 ในพระราชบญญตน“คำสงทางปกครอง” หมายความวา(1) การใชอำนาจตามกฎหมายของเจาหนาททมผลเปนการสรางนตสมพนธขนระหวางบคคลใน
อนทจะกอ เปลยนแปลง โอน สงวน ระงบ หรอมผลกระทบตอสถานภาพของสทธหรอหนาทของบคคล
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
92
ในรปแบบอนกได แตตองมขอความหรอความหมายทชดเจนเพยงพอทจะเขาใจได ทงนตามมาตรา 34 8 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ผกระทำความผดตามวรรคหนง หมายถง บคคลทพนกงานเจาหนาทผมอำนาจในการจบกมปราบปรามการกระทำความผดตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ไดดำเนนการจบกมในความผดนนแลว และหรอบคคลทพนกงานเจาหนาทไดดำเนนการสบสวนปรากฏวามพยานบคคลหรอพยานหลกฐานอนนาเชอวา เปนผกระทำความผดแตยงจบตวไมไดหรอเมอมพยานหลกฐานวามการกระทำความผดแตไมรตวผกระทำความผด
เนองจาก มาตรา 40 9 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539ไดบญญตใหเจาหนาทผออกคำสงทางปกครองตองแจงรายละเอยดและระยะเวลาในการยนอทธรณหรอโตแยงคำสงทางปกครองทอาจอทธรณหรอโตแยงตอไปไดใหผรบคำสงทางปกครองทราบ ดงนนคำสงทางปกครองทสงใหผกระทำความผดทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดม ออกไปใหพนอทยานแหงชาตหรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม จงตองแจงรายละเอยดและระยะเวลาในการยนอทธรณหรอโตแยงคำสงใหผรบคำสงทางปกครองดงกลาวทราบ
ไมวาจะเปนการถาวรหรอชวคราว เชน การสงการ การอนญาต การอนมต การวนจฉยอทธรณ การรบรองและการรบจดทะเบยน แตไมหมายความรวมถงการออกกฎ
(2) การอนทกำหนดในกฎกระทรวง8 มาตรา 34 คำสงทางปกครองอาจทำเปนหนงสอหรอวาจาหรอโดยการสอความหมายในรปแบบอน
กได แตตองมขอความหรอความหมายทชดเจนเพยงพอทจะเขาใจได9 มาตรา 40 คำสงทางปกครองทอาจอทธรณหรอโตแยงตอไปไดใหระบกรณทอาจอทธรณหรอโตแยง
การยนคำอทธรณหรอคำโตแยง และระยะเวลาสำหรบการอทธรณ หรอการโตแยงดงกลาวไวดวย ในการทมการฝาฝนบทบญญตตามวรรคหนง ใหระยะเวลาสำหรบการอทธรณหรอการโตแยงเรมนบ
ใหมตงแตวนทไดรบแจงหลกเกณฑตามวรรคหนง แตถาไมมการแจงใหมและระยะเวลาดงกลาวมระยะเวลาสนกวาหนงป ใหขยายเปนหนงปนบแตวนทไดรบคำสงทางปกครอง
93
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
อนง ตามพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. 2542ซงมผลใชบงคบตงแตวนท 11 ตลาคม 2542 ไดบญญตไวในมาตรา 5010 แหงพระราชบญญตดงกลาววา ผออกคำสงทางปกครองตองระบวธการยนคำฟองและระยะเวลา สำหรบยนคำฟองไวในคำสงดงกลาว ดงนน นอกจากเจาหนาทผออกคำสงทางปกครองจะตองแจงใหผรบคำสงทราบวาอาจยนอทธรณหรอโตแยงคำสงตอเจาหนาท ผออกคำสงทางปกครองภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบแจงคำสงทกำหนดไวในมาตรา 4411 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 แลว เจาหนาทผออกคำสงทางปกครองจะตองแจงวธการยนคำฟองและระยะเวลาสำหรบยนคำฟองไวในคำสงดงกลาวดวยวา ในกรณทครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาของผมอำนาจพจารณาอทธรณตามมาตรา 4512 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ประกอบกบกฎกระทรวง ฉบบท 4 (พ.ศ.
10 มาตรา 50 คำสงใดทอาจฟองตอศาลปกครองได ใหผออกคำสงระบวธการยนคำฟองและระยะเวลาสำหรบยนคำฟองไวในคำสงดงกลาวดวย
ในกรณทปรากฏตอผออกคำสงใดในภายหลงวา ตนมไดปฏบตตามวรรคหนง ใหผนนดำเนนการแจงขอความซงพงระบตามวรรคหนงใหผรบคำสงทราบโดยไมชกชา ในกรณนใหระยะเวลาสำหรบยนคำฟองเรมนบใหมนบแตวนทผรบคำสงไดรบแจงขอความดงกลาว
ถาไมมการแจงใหมตามวรรคสองและระยะเวลาสำหรบยนคำฟองมกำหนดนอยกวาหนงป ใหขยายเวลาสำหรบยนคำฟองเปนหนงปนบแตวนทไดรบคำสง
11 มาตรา 44 ภายใตบงคบมาตรา 48 ในกรณทคำสงปกครองใดไมไดออกโดยรฐมนตร และไมมกฎหมายกำหนดขนตอนอทธรณภายในฝายปกครองไวเปนการเฉพาะ ใหขกรณอทธรณคำสงทางปกครองนนโดยยนตอเจาหนาทผทำคำสงทางปกครองภายในสบหาวน นบแตวนทตนไดรบแจงคำสงดงกลาว
คำอทธรณตองทำเปนหนงสอโดยระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางองประกอบดวย
การอทธรณไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามคำสงทางปกครอง เวนแตจะมการสงใหทเลาการบงคบตามมาตรา 56 วรรคหนง
12 มาตรา 45 ใหเจาหนาทตามมาตรา 44 วรรคหนงพจารณาคำอทธรณและแจงผอทธรณโดยไมชกชา แตตองไมเกนสามสบวนนบแตวนทไดรบอทธรณ ในกรณทเหนดวยกบคำอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวนกใหดำเนนการเปลยนแปลงคำสงทางปกครองตามความเหนของตนภายในกำหนดเวลาดงกลาวดวย
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
94
2540) ออกตามความในพระราชบญญตดงกลาวแลว ไมวาจะมคำวนจฉยของผมอำนาจพจารณาอทธรณหรอไม ผรบคำสงทางปกครองสามารถทจะยนคำฟองตอศาลปกครองภายในระยะเวลา 90 วนนบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคดตามมาตรา 4913 แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. 2542 โดยแยกออกเปน 2 กรณ
ก. ถามการวนจฉยอทธรณแลวผรบคำสงมสทธฟองคดตอศาลปกครองคดคานคำวนจฉยอทธรณภายในเวลา
90 วน นบแตวนทรบแจงหรอทราบคำวนจฉยอทธรณ
ข. ถาในกรณทครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณแลวแตผมอำนาจยงไมวนจฉยอทธรณ
ผ รบคำสงทางปกครองสามารถยนคำฟองตอศาลปกครองในประเดนการพจารณาอทธรณลาชา รวมทงสามารถฟองในประเดนเกยวกบเนอหาของคำสงทางปกครองนนวาชอบดวยกฎหมายหรอไมดวยกได โดยตองใชสทธฟองภายใน 90 วน นบแตวนครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณ
ถาเจาหนาทตามมาตรา 44 วรรคหนง ไมเหนดวยกบคำอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวนกใหเรงรายงานความเหนพรอมเหตผลไปยงผมอำนาจพจารณาคำอทธรณภายในกำหนดเวลาตามวรรคหนงใหผมอำนาจพจารณาคำอทธรณพจารณาใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทตนไดรบรายงาน ถามเหตผลจำเปนไมอาจพจารณาใหแลวเสรจภายในระยะเวลาดงกลาว ใหผมอำนาจพจารณาอทธรณมหนงสอแจงใหผอทธรณทราบกอนครบกำหนดเวลาดงกลาวในการน ใหขยายระยะเวลาพจารณาอทธรณออกไปไดไมเกนสามสบวนนบแตวนทครบกำหนดเวลาดงกลาว
เจาหนาทผใดจะเปนผมอำนาจพจารณาอทธรณตามวรรคสองใหเปนไปตามทกำหนดในกฎกระทรวง
บทบญญตมาตรานไมใชกบกรณทมกฎหมายเฉพาะกำหนดไวเปนอยางอน13 มาตรา 49 การฟองคดปกครองจะตองยนฟองภายในเกาสบวนนบแตวนทรหรอควรรถง
เหตแหงการฟองคด หรอนบแตวนทพนกำหนดเกาสบวนนบแตวนทผฟองคดไดมหนงสอรองขอตอหนวยงาน ทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐเพอใหปฏบตหนาทตามทกฎหมายกำหนดและไมไดรบหนงสอชแจงจากหนวยงานทางปกครอง หรอเจาหนาทของรฐหรอไดรบแตเปนคำชแจงทผฟองคดเหนวาไมมเหตผลแลวแตกรณ เวนแตจะมบทกฎหมายเฉพาะกำหนดไวเปนอยางอน
95
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
สำหรบวธการยนคำฟองนน คำฟองตองทำเปนหนงสอยนตอพนกงานเจาหนาทของศาลปกครองชนตนทผฟองคดมภมลำเนาหรอทมลคดเกดขนในเขตศาลปกครองชนตนนนหรอยนโดยสงทางไปรษณยลงทะเบยนกไดโดยถอวาวนทสงคำฟองแกพนกงานไปรษณยเปนวนทยนคำฟองตอศาลปกครอง
ฉะนน เพอใหพนกงานเจาหนาทผเปนหวหนาอทยานแหงชาตหรอผทำหนาทหวหนาอทยานแหงชาต ใชอำนาจตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504มคำสงทางปกครองใหผกระทำความผดทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดม ออกไปใหพนอทยานแหงชาตหรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม ใหถกตอง และสอดคลองกบพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 และพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. 2542 จงใหทำคำสงทางปกครองเปนหนงสอตามแบบ อช. ม. 22 (ก) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
ขอ 4 การแจงคำสงทางปกครองตามขอ 3 ใหปฏบตตามพระราชบญญตวธปฏบตทางปกครอง พ.ศ. 2539 หมวด 4 โดยเครงครด กลาวคอใหสงหนงสอ (แบบ อช.ม. 22 (ก))แจงตอผนน หรอถาไดสงไปยงภมลำเนาของผนนกใหถอวาผนนไดรบแจงตงแตในขณะทหนงสอไปถง หรอในการดำเนนการเรองนทมการใหทอยไวกบเจาหนาทไวแลว การแจงไปยงทอยดงกลาวใหถอวาเปนการแจงไปยงภมลำเนาของผนนแลว ตามมาตรา 6914 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
14 มาตรา 69 การแจงคำสงทางปกครอง การนดพจารณาหรอการอยางอนทเจาหนาทตองแจงใหผทเกยวของทราบอาจกระทำดวยวาจากได แตถาผนนประสงคจะใหกระทำเปนหนงสอกใหแจงเปนหนงสอ
การแจงเปนหนงสอใหสงหนงสอแจงตอผนน หรอถาไดสงไปยงภมลำเนาของผนนกใหถอวาไดรบแจงตงแตในขณะทไปถง
ในการดำเนนการเรองใดทมการใหทอยไวกบเจาหนาทไวแลวการแจงไปยงทอยดงกลาวใหถอวาเปนการแจงไปยงภมลำเนาของผนนแลว
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
96
ในกรณแจงโดยวธใหบคคลนำไปสงถาผรบไมยอมรบหรอถาขณะนำหนงสอไปสงไมพบผรบ และหากไดสงใหกบบคคลใดซงบรรลนตภาวะทอยหรอทำงานในสถานทนนหรอในกรณทผนนไมยอมรบกใหวางหนงสอนน หรอปดหนงสอนนไวในทซงเหนไดงายณ สถานทนนตอหนาเจาพนกงานตามทกำหนดในกฎกระทรวงทไปเปนพยานกใหถอวาไดรบแจงแลวตามมาตรา 7015 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539ซงกฎกระทรวงฉบบท 11 (2542) ออกตามความในพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 253916 บญญตวา
“เจาพนกงานทจะเปนพยานในการวางหนงสอหรอปดหนงสอเพอแจงคำสงทางปกครอง การนดพจารณา หรอการอยางอนทจะตองแจงใหผทเกยวของทราบ ในกรณทผรบไมยอมรบหรอไมมผรบ ไดแก
(1) เจาพนกงานตำรวจ(2) ขาราชการสวนกลาง(3) เจาพนกงานผมหนาทรบผดชอบในเขตพนท ไดแก
(ก) กำนน(ข) แพทยประจำตำบล(ค) สารวตรกำนน(ง) ผใหญบาน(จ) ผชวยผใหญบาน(ฉ) ขาราชการสวนทองถนหรอพนกงานสวนทองถน(ช) ขาราชการประจำอำเภอหรอจงหวด”
15 มาตรา 70 การแจงเปนหนงสอโดยวธใหบคคลนำไปสงถาผรบไมยอมรบหรอถาขณะนำไปสงไมพบผรบ และหากไดสงกบบคคลใดซงบรรลนตภาวะทอยหรอทำงานในสถานทนน หรอในกรณทผนนไมยอมรบ หากไดวางหนงสอนนหรอปดหนงสอนนไวในทซงเหนไดงาย ณ สถานทนนตอเจาหนาทพนกงานตามทกำหนดในกฎกระทรวงทเปนพยาน กใหถอวาไดรบแจงแลว
16 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 5 ก วนท 9 กมภาพนธ 2539
97
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
การแจงโดยวธสงทางไปรษณยตอบรบใหถอวาไดรบแจงเมอครบกำหนด 7 วน นบแตวนสงสำหรบกรณภายในประเทศ และ 15 วน สำหรบกรณตางประเทศ เวนแตจะพสจนไดวาไมมการไดรบหรอไดรบกอนหรอหลงจากนน ตามมาตรา 7117 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ในกรณทมผรบเกน 15 คนใหปดประกาศ ณ ททำการของพนกงานเจาหนาทและทวาการอำเภอทผรบมภมลำเนากได ถอไดวาผนนไดรบแจงแลวเมอลวงพนระยะเวลา 15วนนบแตวนทไดแจงโดยวธปดประกาศดงกลาวตามมาตรา 7218 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ในกรณไมรตวผรบหรอรตวแตไมรภมลำเนา หรอรตวและภมลำเนาแตมผรบเกน100 คน ใหแจงเปนหนงสอโดยประกาศในหนงสอพมพซงแพรหลายในทองถนนนถอวาผนนไดรบแจงเมอลวงพนระยะเวลา 15 วนนบแตวนทไดแจงโดยวธประกาศในหนงสอพมพดงกลาวตามมาตรา 7319 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ในกรณมเหตจำเปนเรงดวน อาจแจงทางโทรสารกไดแตตองเกบหลกฐานการไดสงจากหนวยงานผจดบรการโทรคมนาคมทเปนสอในการสงโทรสารนน และตองจดสงหนงสอคำสงทางปกครองตวจรงโดยวธใดวธหนงตามทกลาวขางตนใหแกผรบในทนททอาจจะกระทำได กรณนถอวาไดรบแจงเปนหนงสอแลวนบแตวนสงโทรสาร เวนแตจะมการพสจน
17 มาตรา 71 การแจงโดยวธสงทางไปรษณยตอบรบใหถอวาไดรบแจงเมอครบกำหนดเจดวนนบแตวนสงสำหรบกรณภายในประเทศหรอเมอครบกำหนดเกาสบหาวนนบแตวนสงสำหรบกรณสงไปยงตางประเทศ เวนแตจะมการพสจนไดวาไมมการไดรบหรอไดรบกอนหรอหลงจากวนนน
18 มาตรา 72 ในกรณทมผรบเกนหาสบคนเจาหนาทจะแจงใหทราบตงแตเรมดำเนนการในเรองนนวาการแจงตอบคคลเหลานนจะกระทำโดยวธปดประกาศไว ณ ททำการของเจาหนาทและทวาการอำเภอทผรบมภมลำเนากได ในกรณนใหถอวาไดรบแจงเมอลวงพนระยะเวลาสบหาวนนบแตวนทไดแจงโดยวธดงกลาว
19 มาตรา 73 ในกรณทไมรตวผรบหรอรตวแตไมรภมลำเนาหรอรตวและภมลำเนาแตมผรบเกนหนงรอยคน การแจงเปนหนงสอจะกระทำโดยการประกาศในหนงสอพมพซงแพรหลายในทองถนนนกไดในกรณนใหถอวาไดรบแจงเมอลวงพนระยะเวลาสบหาวนนบแตวนทไดแจงโดยวธดงกลาว
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
98
ไดวาไมมการไดรบหรอไดรบกอนหรอหลงจากนน ตามมาตรา 7420 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ขอ 5 นอกจากการแจงคำสงโดยวธการตามขอ 4 แลว ใหดำเนนการปดประกาศคำสงดงกลาว ณ ทวาการอำเภอ ททำการกำนน ผใหญบาน องคการบรหารสวนตำบล สถานตำรวจภธรแหงทองท และสถานทเกดเหตนน แหงละ 1 ชด แลวจดทำบนทกการปดประกาศไวเปนหลกฐาน ตามแบบ อช.ม. 22 (ข) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
กรณไมทราบตวผกระทำผด กใหดำเนนการปดประกาศตามวรรคหนงดวย
ขอ 6 การกำหนดเวลาใหผกระทำความผด หรอผอยในบงคบของคำสง ปฏบตตามคำสงนน ใหใชดลยพนจกำหนดตามความเหมาะสมแกพฤตการณและตามควรแกกรณโดยคำนงถงระยะเวลาทกฎหมายใหถอวาผรบแจงไดทราบคำสง และระยะเวลาใชสทธอทธรณคำสงของผกระทำความผดหรอผอยในบงคบของคำสง
เมอปรากฏวาผกระทำผดหรอผอยในบงคบของคำสงไดอทธรณคำสงเชนวานนกใหพจารณาดำเนนการตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 หมวด 2 โดยเครงครด กลาวคอ ใหอทธรณไดโดยยนอทธรณตอเจาหนาทผทำคำสง ภายใน 15 วน นบแตไดรบแจงคำสงดงกลาว คำอทธรณตองทำเปนหนงสอโดยระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางองประกอบดวย โดยทการอทธรณไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามคำสง เวนแตจะมการสงใหทเลาการบงคบ ทงน ตามมาตรา 4421 แหงพระราชบญญตวธปฏบต
20 มาตรา 74 ในกรณมเหตจำเปนเรงดวนการแจงคำสงทางปกครองจะใชวธสงทางเครองโทรสารกได แตตองมหลกฐานการไดสงจากหนวยงานผจดบรการโทรคมนาคมทเปนสอในการสงโทรสารนนและตองจดสงคำสงทางปกครองตวจรงโดยวธใดวธหนงตามหมวดนใหแกผรบในทนททอาจกระทำไดในกรณนใหถอวาผรบไดรบแจงคำสงทางปกครองเปนหนงสอตามวน เวลา ทปรากฏในหลกฐานของหนวยงานผจดบรการโทรคมนาคมดงกลาวเวนแตจะมการพสจนไดวาไมมการไดรบหรอไดรบกอนหรอหลงจากนน
21 อางแลวเชงอรรถท 11
99
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
ราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 กลาวคอผทจะสงใหทเลาการบงคบตามคำสงไวกอนคอผทำคำสงนนเอง ผมอำนาจพจารณาคำอทธรณหรอผมอำนาจพจารณาวนจฉยความถกตองของคำสงทางปกครองดงกลาวตามทบญญตไวในมาตรา 5622 วรรคหนง แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
พนกงานเจาหนาทผทำคำสงทางปกครองตองพจารณาคำอทธรณ และแจงผอทธรณโดยไมชกชา แตตองไมเกน 30 วนนบแตวนทไดรบอทธรณ ในกรณเหนดวยกบคำอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวนกใหดำเนนการเปลยนแปลงคำสงทางปกครองตามความเหนของตน ภายใน 30 วนนบแตวนทไดรบอทธรณ หากไมเหนดวยกบคำอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวนใหเรงรายงานความเหนพรอมเหตผลไปยงผมอำนาจพจารณาคำอทธรณภายในกำหนดเวลา 30 วนนบแตวนทไดรบอทธรณ และใหผมอำนาจพจารณาคำอทธรณพจารณาใหแลวเสรจภายใน 30 วนนบแตวนทตนไดรบรายงาน ถามเหตจำเปนไมอาจพจารณาใหแลวเสรจภายในระยะเวลาดงกลาว ใหผมอำนาจพจารณาอทธรณมหนงสอแจงใหผอทธรณทราบกอนครบกำหนดเวลาดงกลาวในการนใหขยายระยะเวลาพจารณาอทธรณออกไปไดไมเกน 30 วนนบแตวนทครบกำหนดเวลาดงกลาว ทงน ตามมาตรา 4523 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
22 มาตรา 56 เจาหนาทผทำคำสงทางปกครองมอำนาจทจะพจารณาใชมาตรการบงคบทางปกครองเพอใหเปนไปตามคำสงของตนไดตามบทบญญตในสวนน เวนแตจะมการสงใหทเลาการบงคบไวกอนโดยเจาหนาทผทำคำสงนนเอง ผมอำนาจพจารณาคำอทธรณหรอผมอำนาจพจารณาวนจฉยความถกตองของคำสงทางปกครองดงกลาว
เจาหนาทตามวรรคหนงจะมอบอำนาจใหเจาหนาทซงอยใตบงคบบญชาหรอเจาหนาทอนเปนผดำเนนการกไดตามหลกเกณฑและวธการทกำหนดในกฎกระทรวง
ใหเจาหนาทตามวรรคหนงหรอวรรคสองใชมาตรการการบงคบทางปกครองเพยงเทาทจำเปนเพอใหบรรลตามวตถประสงคของคำสงทางปกครอง โดยกระทบกระเทอนผอยในบงคบของคำสงทางปกครองนอยทสด
23 อางแลวเชงอรรถท 1224 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 114 ตอนท 17 ก วนท 22 พฤษภาคม 2540
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
100
ผมอำนาจพจารณาคำอทธรณตามวรรคสามคอผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ตามทกำหนดไวในกฎกระทรวง ฉบบท 4 (พ.ศ. 2540) ออกตามความในพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 253924
ขอ 7 เมอผกระทำความผดหรอผอยในบงคบของคำสง ฝาฝนไมปฏบตตามคำสงโดยไมมเหตอนสมควร ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมในเขตอทยานแหงชาต หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดมโดยใหปฏบตดงน
(1) ใหแจงคำเตอนเปนหนงสอแกผกระทำความผด หรอผอยในบงคบของคำสงใหกระทำการหรอละเวนกระทำการตามคำสงทางปกครองภายในระยะเวลาทกำหนดตามสมควรแกกรณโดยคำเตอนนนใหระบมาตรการบงคบทางปกครองทจะใชใหชดเจนและระบคาใชจายในการทเจาหนาทเขาดำเนนการดวยตนเองหรอมอบหมายใหบคคลอนกระทำการแทน หรอจำนวนคาปรบทางปกครองแลวแตกรณ ซงการกำหนดคาใชจายในคำเตอนไมเปนการตดสทธทจะเรยกคาใชจายเพมขนหากจะตองเสยคาใชจายมากกวาทไดกำหนดไวตามมาตรา 5925 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 พรอมทง แจง
25 มาตรา 59 กอนใชมาตรการบงคบทางปกครองตามมาตรา 58 เจาหนาทจะตองมคำเตอนเปนหนงสอใหมการกระทำหรอละเวนกระทำตามคำสงทางปกครองภายในระยะเวลาทกำหนดตามสมควรแกกรณ คำเตอนดงกลาวจะกำหนดไปพรอมกบคำสงทางปกครองกได
คำเตอนนนจะตองระบ(1) มาตรการบงคบทางปกครองทจะใชใหชดแจง แตจะกำหนดมากกวาหนงมาตรการใน
คราวเดยวกนไมได(2) คาใชจายในการทเจาหนาทเขาดำเนนการดวยตนเองหรอมอบหมายใหบคคลอน
กระทำการแทน หรอจำนวนคาปรบทางปกครองแลวแตกรณการกำหนดคาใชจายในคำเตอน ไมเปนการตดสทธทจะเรยกคาใชจายเพมขน หากจะตองเสยคาใชจายจรงมากกวาทไดกำหนดไว
101
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
ระยะเวลาดำเนนการและเจาหนาทผดำเนนการโดยใหแจงเตอนกอนเรมดำเนนการภายในระยะเวลาอนสมควร ตามแบบ อช.ม. 22 (ค) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
(2) ปดประกาศคำสงแจงเตอนตาม (1) ณ ทวาการอำเภอ ททำการกำนนผใหญบาน องคการบรหารสวนตำบล สถานตำรวจภธรแหงทองท และสถานททจะดำเนนการแหงละ 1 ชด โดยใหปดประกาศกอนเรมดำเนนการภายในระยะเวลาอนสมควร แลวจดทำ บนทกการปดประกาศไวเปนหลกฐาน ตามแบบ อช.ม. 22 (ง) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
(3) ใหจดทำบนทกรายละเอยดเกยวกบการดำเนนการ บญชทรพยสนททำลายหรอรอถอน หรอทรพยสนอนทไดเกบรกษาไวในความครอบครองของพนกงานเจาหนาท แผนทสงเขปบรเวณทดำเนนการพรอมภาพถาย แลวนำเรองราวทงหมดพรอมพยานหลกฐานไปแจงความลงบนทกประจำวนไวเปนหลกฐาน ณ สถานตำรวจภธรแหงทองทในทนท
(4) รายงานใหผบงคบบญชาทราบโดยดวนในการดำเนนการตามวรรคหนง พนกงานเจาหนาทจะมอบอำนาจใหเจาหนาทซง
อยใตบงคบบญชาหรอเจาหนาทอนเปนผดำเนนการแทนกได ตามหลกเกณฑและวธการทกำหนดในกฎกระทรวง ทงนตามกฎกระทรวงฉบบท 8 (พ.ศ. 2540) ออกตามความในพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 253926 ซงกฎกระทรวงฉบบดงกลาวขอ 1 บญญตวา “การมอบอำนาจในการดำเนนการพจารณาใชมาตรการบงคบทางปกครองของเจาหนาทผมอำนาจทำคำสงทางปกครองในราชการบรหารสวนกลางและราชการบรหารสวนภมภาคใหเปนไปกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน” และในการดำเนนการของพนกงานเจาหนาท ใหประสานงานขอความรวมมอกบกำนน ผใหญบานสมาชกองคการบรหารสวนตำบล หรอเจาหนาทอนๆ ทเกยวของเพอรวมดำเนนการดวยและใหใชมาตรการทางปกครองเพยงเทาทจำเปนเพอใหบรรลตามวตถประสงคของคำสงทางปกครองโดยกระทบกระเทอนผอยในบงคบของคำสงทางปกครองนอยทสด ตามมาตรา 5627 วรรคสาม แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
26 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 5 ก วนท 9 กมภาพนธ 254227 อางแลวเชงอรรถท 22
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
102
ขอ 8 เมอพนกงานเจาหนาทไดดำเนนการอยางใดอยางหนง ตามขอ 7 แลว ไดเสยคาใชจายเพอการนนไปเปนจำนวนเทาไร ผกระทำความผดหรอผอยในบงคบของคำสงทางปกครองจะตองชดใชคาใชจายนนทงหมด พรอมทงชำระเงนเพมในอตรารอยละ 25 ตอปของคาใชจายดงกลาวแกพนกงานเจาหนาท ทงนตามมาตรา 58 (1)28 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ใหพนกงานเจาหนาทมหนงสอแจงใหผตองรบผดชำระเงนตามวรรคหนงทราบและนำเงนมาชำระภายในระยะเวลาอนสมควร ตามแบบ อช.ม. 22 (จ) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
ถาไมมการปฏบตตามหนงสอแจงใหชำระเงนตามวรรคสองหรอปฏบตไมถกตองครบถวนสมบรณ ใหพนกงานเจาหนาทมหนงสอแจงเตอนใหผตองรบผดชำระเงนตามวรรคหนง ชำระเงนภายในระยะเวลาทกำหนดแตตองไมนอยกวา 7 วน ตามมาตรา 5729
28 มาตรา 58 คำสงทางปกครองทกำหนดใหกระทำหรอละเวนกระทำ ถาผอยในบงคบทางปกครองฝาฝน หรอไมปฏบตตามเจาหนาทอาจใชมาตรการบงคบทางปกครองอยางหนงอยางใดตอไปน
(1) เจาหนาทเขาดำเนนการดวยตนเองหรอมอบหมายใหบคคลอนกระทำการแทน โดยผอยในบงคบของคำสงทางปกครองจะตองชดใชคาใชจายและเงนเพมในอตรารอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวแกเจาหนาท
(2) ใหมการชำระคาปรบทางปกครองตามจำนวนทสมควรแกเหตแตตองไมเกนสองหมนบาทตอวน
เจาหนาทระดบใด มอำนาจกำหนดคาปรบทางปกครองจำนวนเทาใด สำหรบในกรณใดใหเปนไปตามทกำหนดในกฎกระทรวง
ในกรณทมความจำเปนทจะตองบงคบการโดยเรงดวนเพอปองกนมใหมการกระทำทขดตอกฎหมายทมโทษทางอาญา หรอมใหเกดความเสยหายตอประโยชนสาธารณะเจาหนาทอาจใชมาตรการบงคบทางปกครองโดยไมตองออกคำสงทางปกครองใหกระทำหรอละเวนกระทำกอนกได แตทงนตองกระทำโดยสมควรแกเหตและภายในขอบเขตอำนาจหนาทของตน
29 มาตรา 57 คำสงทางปกครองทกำหนดใหผใดชำระเงน ถาถงกำหนดแลวไมมการชำระโดยถกตองครบถวน ใหเจาหนาทมหนงสอเตอนใหผนนชำระภายในระยะเวลาทกำหนดแตตองไมนอยกวา
103
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
วรรคหนง แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 โดยใชหนงสอตามแบบ อช.ม. 22 (ฉ) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
เมอครบกำหนดเวลาตามวรรคสาม ถาไมมการปฏบตตามหนงสอแจงเตอนดงกลาวหรอปฏบตไมถกตองครบถวนสมบรณ ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจใชมาตรการบงคบทางปกครองโดยยด หรออายด ทรพยสนของผนน ทงทรพยสนทรอถอนและทรพยสนทไดเกบรกษาไวในครอบครองของพนกงานเจาหนาท และหรอทรพยสนอนของผนน แลวนำออกขายทอดตลาดเพอนำเงนมาชำระจนครบถวน สำหรบวธการยด การอายด และการขายทอดตลาดทรพยสนใหปฏบตตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงโดยอนโลม ตามมาตรา 5730 วรรคสอง แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 สวนการสงยด หรออายด หรอขายทอดตลาดทรพยสนดงกลาวเปนอำนาจของอธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ตามทกำหนดในกฎกระทรวง ฉบบท 9 (พ.ศ. 2542) ออกตามความในพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 253931
ขอ 9 ถาผอยในบงคบของคำสงทางปกครองตอสขดขวางการบงคบทางปกครองพนกงานเจาหนาทอาจใชกำลงเขาดำเนนการเพอใหเปนไปตามมาตรการบงคบทางปกครองได แตตองกระทำโดยสมควรแกเหต ในกรณจำเปนพนกงานเจาหนาทอาจขอความชวยเหลอ
7 วน ถาไมมการปฏบตตามคำเตอน เจาหนาทอาจใชมาตรการบงคบทางปกครองโดยยดหรออายดทรพยสนของผนนและขายทอดตลาดเพอนำเงนชำระใหครบถวน
วธการยด การอายดและการขายทอดตลาดทรพยสนใหปฏบตตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงโดยอนโลม สวนผมอำนาจสงยดหรออายดหรอขายทอดตลาดใหเปนไปตามทกำหนดในกฎกระทรวง
30 เพงอาง31 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 5 ก วนท 9 กมภาพนธ 2542
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
104
จากเจาพนกงานตำรวจได ตามมาตรา 6032 วรรคสอง แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ขอ 10 การดำเนนการเพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกอทยานแหงชาตใหปฏบตดงน
(1) การกระทำของพนกงานเจาหนาทเพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกอทยานแหงชาต จะตองกระทำเพยงเทาทจำเปน เหมาะสมแกพฤตการณ และสมควรแกกรณเพอการคมครองและดแลรกษาอทยานแหงชาต
(2) เมอปรากฏเหตอนจะตองกระทำเพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกอทยานแหงชาตตาม (1) ใหพนกงานเจาหนาทซงเปนหวหนาอทยานแหงชาตหรอทำหนาทหวหนาอทยานแหงชาต รบรายงานใหผบงคบบญชาทราบโดยดวนเพอพจารณาตอไป
(3) ในกรณทเหนวามความจำเปนตองดำเนนการอยางใดอยางหนง ซงอาจกระทบกระเทอนแกสทธในทรพยสน หรอสทธอนใดของบคคลหนงบคคลใด ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการตามขอ 2 – 9 ดงกลาวขางตนโดยอนโลม
ขอ 11 ในกรณทพนกงานเจาหนาทสงใหบคคลใดทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดม ออกไปใหพนอทยานแหงชาตหรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดมแลวแตกรณ เมอผเปนเจาของทรพยสนนนไมประสงคจะทำลายหรอรอถอนหรอกระทำการใดๆ แตประสงคจะบรจาคใหกบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชเพอใชประโยชนตอไป ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการตรวจสอบและพจารณาวา การรบไวจะเปนประโยชนตอทางราชการหรอไม อยางไร แลวรายงานใหอธบดกรมอทยานแหงชาตสตวปา และพนธพช พจารณาสงการ
32 มาตรา 60 เจาหนาทจะตองใชมาตรการบงคบทางปกครองตามทกำหนดไวในคำเตอนตามมาตรา 59 การเปลยนแปลงมาตรการจะกระทำไดกตอเมอปรากฏวามาตรการทกำหนดไวไมบรรลตามวตถประสงค
ถาผอยในบงคบของคำสงทางปกครองตอสขดขวางการบงคบทางปกครอง เจาหนาทอาจใชกำลงเขาดำเนนการเพอใหเปนไปตามมาตรการบงคบทางปกครองได แตตองกระทำโดยสมควรแกเหตในกรณจำเปนเจาหนาทอาจขอความชวยเหลอจากเจาพนกงานตำรวจได
105
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
ขอ 12 ผถกดำเนนการตามมาตรการบงคบทางปกครองอาจอทธรณการบงคบทางปกครองนนได และการอทธรณการบงคบทางปกครองใหใชหลกเกณฑและวธการเดยวกนกบการอทธรณคำสงทางปกครอง ตามมาตรา 6233 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ขอ 13 การบงคบชำระหน ตามขอ 8 ไมตดสทธกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ทจะดำเนนคดแพง และคดลมละลายกบผตองรบผดชำระหนแตอยางใด
ในกรณทจะตองใชสทธดำเนนคดแพง หรอคดลมละลายตามวรรคหนง ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการประมวลเรองราวทงหมดพรอมพยานหลกฐานทเกยวของเสนอกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช พจารณาดำเนนการ
ขอ 14 การปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทตามหลกเกณฑและแนวทางปฏบตทกำหนดไวน เปนการปฏบตงานในหนาทราชการ จะไดรบการคมครองตามพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 โดยบคคลภายนอกซงอางวาไดรบความเสยหายอนเนองมาจากการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทนน หนวยงานของรฐตองรบผดตอผเสยหายในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระทำในการปฏบตหนาท ในกรณนผเสยหายอาจฟองหนวยงานของรฐดงกลาวไดโดยตรง แตจะฟองเจาหนาทไมได ทงนตามทบญญตไวในมาตรา 534 วรรคหนง แหงพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาทพ.ศ. 2539
33 มาตรา 62 ผถกดำเนนการตามมาตรการบงคบทางปกครองอาจอทธรณการบงคบทางปกครองนนได
การอทธรณการบงคบทางปกครองใหใชหลกเกณฑและวธการเดยวกนกบการอทธรณคำสงทางปกครอง
34 มาตรา 5 หนวยงานของรฐตองรบผดตอผเสยหายในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระทำในการปฏบตหนาท ในกรณนผเสยหายอาจฟองหนวยงานของรฐดงกลาวไดโดยตรง แตจะฟองเจาหนาทไมได
ถาการละเมดเกดจากเจาหนาทซงไมไดสงกดหนวยงานของรฐแหงใดใหถอวากระทรวงการคลงเปนหนวยงานของรฐทตองรบผดตามวรรคหนง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
106
และในการปฏบตหนาทของพนกงานเจาหนาทดงกลาวหากมไดกระทำโดยประมาทเลนเลออยางรายแรงแลวพนกงานเจาหนาทไมตองรบผดทางแพงเปนการสวนตว ตามมาตรา 835 วรรคหนง แหงพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539
ขอ 15 การแจงความลงบนทกประจำวนและการรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวกบการปฏบตงานในแตละขนตอนนนมความสำคญอยางยง และเปนประโยชนตอพนกงานเจาหนาทผปฏบตงานและกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เกยวกบการดำเนนคดอาญาและคดแพง รวมทงในกรณทมการสอบสวนทางวนยขาราชการ
ขอ 16 การใชอำนาจของพนกงานเจาหนาท ตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 สามารถสรปขนตอนตามแผนภาพแสดงขนตอนการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาท ตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 และแผนภาพแสดงคำสงทางปกครอง ตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ.2539 ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
35 มาตรา 8 ในกรณทหนวยงานของรฐตองรบผดใชคาสนไหมทดแทนแกผเสยหายเพอการละเมดของเจาหนาท ใหหนวยงานของรฐมสทธเรยกใหเจาหนาทผทำละเมดชดใชคาสนไหมทดแทนดงกลาวแกหนวยงานของรฐได ถาเจาหนาทไดกระทำการนนไปดวยความจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง
สทธเรยกใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามวรรคหนงจะมไดเพยงใหคำนงถงระดบความรายแรงแหงการกระทำและความเปนธรรมในแตละกรณเปนเกณฑโดยมตองใหใชเตมจำนวนของความเสยหาย กได
ถาการละเมดเกดจากความผดหรอความบกพรองของหนวยงานของรฐหรอระบบการดำเนนงานสวนรวม ใหหกสวนแหงความรบผดดงกลาวออกดวย
ในกรณทการละเมดเกดจากเจาหนาทหลายคน มใหนำหลกเรองลกหนรวมมาใชบงคบและเจาหนาทแตละคนตองรบผดชอบใชคาสนไหมทดแทนเฉพาะสวนของตนเทานน
107
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
แบบ อช. ม. 22 (ก)
ท ……………… ...…..................…....…....………………...………….………
วนท…….. เดอน…………….. พ.ศ. ……...…
เรอง สงใหผกระทำความผดพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสราง หรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาตหรอทำใหสงนนๆกลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ)
เรยน (นาย / นาง / นางสาว / ผจดการหางหนสวน / ผจดการบรษท ฯลฯ )
สงทสงมาดวย 1.สำเนาบนทกการจบกม / ตรวจสอบ การกระทำความผดในพนทอทยานแหงชาต………………..……...…. ลงวนท…… เดอน……………… พ.ศ. …………
2.สำเนาหลกฐานการแจงความกลาวโทษดำเนนคด ปจว. ขอ….…….ลงวนท……….เดอน…………… พ.ศ. ………. เวลา…………… น.สถานตำรวจภธร..……………………….
3.สำเนาประกาศกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เรองแตงตงพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ฉบบลงวนท….…เดอน…..…..…พ.ศ. …....
4. (เอกสารอนๆ ทเกยวของ)
ดวยเมอวนท ... เดอน ….…………… พ.ศ. ……….. เวลา ……… น. คณะเจาหนาทประกอบดวย …………………….…………..…………………………………………………ไดดำเนนการตรวจปราบปรามการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ในพนทอทยานแหงชาต……………………….. ทองท ………………. หมท …… ตำบล ……………...………. อำเภอ…………………………จงหวด ………………………ปรากฏวาไดตรวจพบการกระทำความผดตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 มาตรา…… ฐาน ….………………………….………………………………………………....………………………………………………………ซงมพยานหลกฐานเชอไดวา (ทาน / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) เปนผกระทำความผด หรอมสวนรวมในการกระทำความผดดงกลาวขางตน คณะเจาหนาทจงไดดำเนนการแจงความกลาวโทษตอพนกงาน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
108
สอบสวนสถานตำรวจภธร………….……………..เพอดำเนนคดตามกฎหมายแลว ตาม ปจว.ขอ….…… วนท ……... เดอน …………… พ.ศ. …………เวลา…………… น. (รายละเอยดปรากฏตามเอกสารสงทสงมาดวย 1 และ 2)
ดงนน หวหนาอทยานแหงชาต………….……..…………….ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ตามประกาศกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ฉบบลงวนท………..เดอน……..….…….พ.ศ. …..……(ปรากฏตามเอกสารสงทสงมาดวย3) อาศยอำนาจตามความในมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 สงให (ทาน / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต…...……….. หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดมแลวแตกรณ โดยระบใหละเอยดและชดเจนวาใหทำอะไร อยางไร) ใหแลวเสรจ ภายในวนท..…. เดอน…………….. พ.ศ. ……. หาก(ทาน / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) ฝาฝนไมปฏบตตามคำสงดงกลาวใหแลวเสรจภายในระยะเวลาตามทกำหนด โดยปราศจากเหตอนสมควร พนกงานเจาหนาท หรอบคคลทไดรบมอบหมายมความจำเปนตองดำเนนการ (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต……….……………..……หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดมแลวแตกรณ) เสยเอง โดย (ทาน/ หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) ตองรบผดชอบชดใชคาใชจายทตองเสยไปในการทพนกงานเจาหนาทกระทำการเสยเองนนทงหมด เปนจำนวนเงน*………..……...… บาท (……………………………..)พรอมทงตองชำระเงนเพมในอตรารอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาว
อนง ขอเรยนวา (ทาน / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) มสทธอทธรณคำสงนตอหวหนาอทยานแหงชาต…………………………………. (ผออกคำสง) ภายในสบหาวนนบแตไดรบแจงคำสงนโดยคำอทธรณตองทำเปนหนงสอ ระบขอโตแยงและขอเทจจรง หรอขอกฎหมายทอางองประกอบดวยแตทงนการอทธรณดงกลาวไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามคำสงน เวนแตจะไดมคำสงใหทเลาการบงคบโดยชดแจง
และขอเรยนวา ในกรณทครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณของผมอำนาจพจารณาอทธรณ ตามมาตรา 45 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ประกอบกบกฎกระทรวงฉบบท 4 (พ.ศ. 2540) ออกตามความในพระราชบญญตดงกลาวแลว ไมวาจะมคำวนจฉยของผมอำนาจพจารณาอทธรณหรอไม ทานในฐานะผรบคำสงทางปกครองสามารถทจะยนคำฟองตอศาลปกครองภายในระยะเวลา 90 วนนบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคดตามมาตรา 49 แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. 2542 โดยแยกออกเปน 2 กรณ
109
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
ก. ถามการวนจฉยอทธรณแลวผรบคำสงมสทธฟองคดคดคานคำวนจฉยอทธรณภายในเวลา 90 วน นบแตวนทรบแจง
หรอทราบคำวนจฉยอทธรณข. ถาในกรณทครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณแลว แตผมอำนาจยงไม
วนจฉยอทธรณผรบคำสงทางปกครองสามารถยนคำฟองตอศาลปกครองในประเดน การพจารณา
อทธรณลาชา รวมทงสามารถฟองในประเดนเกยวกบเนอหาของคำสงทางปกครองนนวาชอบดวยกฎหมายหรอไมดวยกได โดยตองใชสทธฟองภายใน 90 วน นบแตวนครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณ
สำหรบวธการยนคำฟองนน คำฟองตองทำเปนหนงสอยนตอพนกงานเจาหนาทของศาลปกครองชนตนทผฟองคดมภมลำเนาหรอทมลคดเกดขนในเขตศาลปกครองชนตนนน หรอยนโดยสงทางไปรษณยลงทะเบยนกไดโดยถอวาวนทสงคำฟองแกพนกงานไปรษณยเปนวนทยนคำฟองตอศาลปกครอง
จงเรยนมาเพอทราบและดำเนนการ
ขอแสดงความนบถอ
(……………………………………) หวหนาอทยานแหงชาต ........……………………….
* ใหระบจำนวนเงนใหชดเจน โดยคดประมาณการจากคาแรงงานวาใชคนงานกคนๆ ละเทาใดตอวนจำนวนกวน คาเชายานพาหนะขนสง คาเชาเครองมอเครองใช เครองจกรกล และคาใชจายอนๆ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
110
แบบ อช. ม. 22 (ข)
คำสงหวหนาอทยานแหงชาต…………………………………ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
ท…………… / ……………
เรอง ให (นาย / นาง / นางสาว / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใด ทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต………………………… หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ)
---------------------------------------ดวยเมอวนท ... เดอน ….…………… พ.ศ. ……….. เวลา ……… น. คณะเจาหนาท
ประกอบดวย …………………….…………..…………………………………………………ไดดำเนนการตรวจปราบปรามการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ในพนทอทยานแหงชาต……………………….. ทองท ………………. หมท …… ตำบล ……………...………. อำเภอ……..………………จงหวด …………………………ปรากฏวาไดตรวจพบการกระทำความผดตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 มาตรา…… ฐาน ….………………………….…………………………………........……………………………………………………………ซงมพยานหลกฐานเชอไดวา (นาย / นาง / นางสาว / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) (กรณไมทราบตวผกระทำความผดกไมตองระบ) เปนผกระทำความผดหรอมสวนรวมในการกระทำความผดดงกลาวขางตนคณะเจาหนาทจงไดดำเนนการแจงความกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนสถานตำรวจภธร ….........เพอดำเนนคดตามกฎหมายแลว ตาม ปจว. ขอ.…...วนท......….เดอน..........…......…พ.ศ. ......……เวลา……น.
ดงนนหวหนาอทยานแหงชาต………….…..…………………….ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ตามประกาศกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ฉบบลงวนท…. เดอน…………. พ.ศ. ………อาศยอำนาจตามความในมาตรา 22แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 สงให (นาย / นาง / นางสาว / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ )(ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต….………………….หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดมแลวแตกรณ โดยระบใหละเอยดและชดเจนวาใหทำอะไร อยางไร) ใหแลวเสรจ ภายในวนท…... เดอน………..พ.ศ. …….หากฝาฝนไมปฏบตตามคำสงดงกลาวใหแลวเสรจภายในระยะเวลาตามทกำหนด โดยปราศจากเหตอนสมควร
111
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
พนกงานเจาหนาท หรอบคคลทไดรบมอบหมายมความจำเปนตองดำเนนการ (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต………..…… หรอทำใหสงนนๆกลบคนสสภาพเดมแลวแตกรณ) เสยเอง โดย (นาย / นาง / นางสาว / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) ตองรบผดชอบชดใชคาใชจายทตองเสยไปในการทพนกงานเจาหนาทกระทำการเสยเองนนทงหมด เปนจำนวนเงน *……..…………บาท (……………….…….…………………..) พรอมทงตองชำระเงนเพมในอตรารอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาว โดย (นาย / นาง / นางสาว / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ )มสทธอทธรณคำสงนตอหวหนาอทยานแหงชาต……………………………………(ผออกคำสง)ภายในสบหาวนนบแตไดรบคำสงน โดยคำอทธรณตองทำเปนหนงสอ ระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางองประกอบดวย แตทงนการอทธรณดงกลาวไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามคำสงน เวนแตจะไดมคำสงใหทเลาการบงคบโดยชดแจง
อนง ขอเรยนวา ในกรณทครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณของผมอำนาจพจารณาอทธรณ ตามมาตรา 45 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ประกอบกบกฎกระทรวงฉบบท 4 (พ.ศ. 2540) ออกตามความในพระราชบญญตดงกลาวแลว ไมวาจะมคำวนจฉยของผมอำนาจพจารณาอทธรณหรอไม ทานในฐานะผรบคำสงทางปกครองสามารถทจะยนคำฟองตอศาลปกครองภายในระยะเวลา 90 วนนบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคดตามมาตรา 49 แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. 2542 โดยแยกออกเปน 2 กรณ
ก. ถามการวนจฉยอทธรณแลวผรบคำสงมสทธฟองคดคดคานคำวนจฉยอทธรณภายในเวลา 90 วนนบแตวนทรบแจง
หรอทราบคำวนจฉยอทธรณข. ถาในกรณทครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณแลว แตผมอำนาจยงไม
วนจฉยอทธรณผรบคำสงทางปกครองสามารถยนคำฟองตอศาลปกครองในประเดน การพจารณา
อทธรณลาชา รวมทงสามารถฟองในประเดนเกยวกบเนอหาของคำสงทางปกครองนนวาชอบดวยกฎหมายหรอไมดวยกได โดยตองใชสทธฟองภายใน 90 วน นบแตวนครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณ
สำหรบวธการยนคำฟองนน คำฟองตองทำเปนหนงสอยนตอพนกงานเจาหนาทของศาลปกครองชนตนทผฟองคดมภมลำเนาหรอทมลคดเกดขนในเขตศาลปกครองชนตนนน หรอยนโดยสงทางไปรษณยลงทะเบยนกไดโดยถอวาวนทสงคำฟองแกพนกงานไปรษณยเปนวนทยนคำฟองตอศาลปกครอง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
112
สง ณ วนท ……. เดอน ………….. พ.ศ. ………
(…………………………………..) หวหนาอทยานแหงชาต…………………………..
* ใหระบจำนวนเงนใหชดเจน เชนเดยวกบ แบบ อช. ม. 22 (ก)
113
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
หลกฐานการปดประกาศ แบบ อช. ม. 22 (ข)
……………………………………….……………………………………….
วนท ..… เดอน ………..……….. พ.ศ.………….
บนทกฉบบนจดทำขนเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (วนท…….เดอน……………พ.ศ. ……….) เวลา ………น. พนกงานเจาหนาทไดดำเนนการปดประกาศคำสงหวหนาอทยานแหงชาต …………..…………………… ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ท ……. / …....… ลงวนท ..…….เดอน ……………….… พ.ศ. …………เร อง…………………………………………………….....………………………………………………………………………………..…………ณ ……….…………………………………………………………….. จำนวน …………… ชดโดยไดปดประกาศตอหนาเจาพนกงานผเปนพยาน
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาท/ผปดประกาศ (…….………………………)
(ลงชอ) เจาพนกงาน / พยาน (…….………………………)
(ลงชอ) เจาพนกงาน / พยาน (…….………………………)
หมายเหต เจาพนกงานทจะเปนพยานในการปดประกาศ ไดแก(1) เจาพนกงานตำรวจ(2) ขาราชการสวนกลาง(3) เจาพนกงานผมหนาทรบผดชอบในเขตพนท ไดแก กำนน แพทยประจำตำบล สารวตรกำนน
ผใหญบาน ผชวยผใหญบาน ขาราชการสวนทองถนหรอพนกงานสวนทองถน ขาราชการประจำอำเภอหรอจงหวด (ตามกฎกระทรวง ฉบบท 11 (พ.ศ. 2542) ออกตามความในพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
114
แบบ อช. ม. 22 (ค)
ท ……………… .....………………....…....………………...………….………
วนท…….. เดอน…………….. พ.ศ. ……...…
เรอง สงใหผกระทำความผดพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสราง หรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาตหรอทำใหสงนน ๆกลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ)
เรยน (นาย / นาง / นางสาว / ผจดการหางหนสวน / ผจดการบรษท ฯลฯ )
อางถง 1. หนงสอตามแบบ อช. ม. 22 (ก)2. คำสงตามแบบ อช. ม. 22 (ข)
สงทสงมาดวย 1.สำเนาคำสงหวหนาอทยานแหงชาต …….…………………. ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ท………/………. ลงวนท……... ……………เรอง แตงตงพนกงานเจาหนาทดำเนนการ (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสราง หรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต…………………… หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ)
2.ประมาณการคาใชจายในการดำเนนการของพนกงานเจาหนาท และเงนเพมรอยละยสบหาตอปของคาใชจาย
3. (เอกสารอนๆ ทเกยวของ)
ตามหนงสอทอางถง 1 และ 2 ไดสงให (ทาน / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต …….. หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ) ใหแลวเสรจภายในวนท…เดอน……..พ.ศ. ….นน
บดน ครบกำหนดเวลาดงกลาวแลว ทานไมปฏบตตามคำสงทางปกครองดงกลาวโดยปราศจากเหตอนสมควร จงเรยนเตอนมายงทาน และให (ทาน / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) ดำเนนการ(ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต……………..……หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ) ใหเสรจสน ภายในวนท
115
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
…….....….…………………..(กำหนดระยะเวลาตามสมควรแกกรณ) หากพนกำหนดระยะเวลาดงกลาวพนกงานเจาหนาทจะดำเนนการ (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสราง ฯลฯ) ตงแตวนท……………………………..ซงจะตองใชคาใชจายในการทพนกงานเจาหนาทเขาดำเนนการดวยตนเองเปนเงน จำนวน……..…บาท(…………….………………...……) ตามเอกสารสงทสงมาดวย 2 โดย (ทาน / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) จะตองรบผดชอบชดใชคาใชจายดงกลาวจำนวน……….….บาท (…….……………………………..) พรอมทงตองชำระเงนเพมในอตรารอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวใหแกพนกงานเจาหนาท แตการกำหนดคาใชจายดงกลาวนไมเปนการตดสทธทจะเรยกคาใชจายเพมขน หากจะตองเสยคาใชจายจรงมากกวาทไดกำหนดไวน
อนง ขอเรยนวา การกระทำซงเปนการตอสขดขวางการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทตาม คำสงดงกลาว พนกงานเจาหนาทมอำนาจใชกำลงในการปฏบตหนาท และผกระทำการตอสขดขวางจะตอง ถกดำเนนคดอาญาอกทางหนงดวย
ขอแสดงความนบถอ
(…………………………………….) หวหนาอทยานแหงชาต………………………….
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
116
แบบ อช. ม. 22 (ง)
ประกาศหวหนาอทยานแหงชาต……………………………ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
เรอง ให (นาย / นาง / นางสาว / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใด ทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต …………………… หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ)
---------------------------------------
ตามทหวหนาอทยานแหงชาต …………………………. ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ไดมคำส งท ………../……….. ลงวนท …………………………….. เรอง ………………………………………………………………ดงรายละเอยดตามสำเนาคำสงแจงเตอน (แบบ อช. ม. 22 (ค)) แนบทายประกาศน นน
ปรากฏวา ระยะเวลาทกำหนดไวในคำสงดงกลาวไดสนสดลงแลว แต (นาย / นาง / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) ไมปฏบตตามคำสงดงกลาวใหถกตองสมบรณ โดยปราศจากเหตอนสมควร
ดงนน หวหนาอทยานแหงชาต ……………………….. ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 จงไดมคำสงแตงตงพนกงานเจาหนาทดำเนนการ (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต……….………………… หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ) ปรากฏตามสำเนาคำสงท ………./…………. เรอง ……...………………………………………………………..แนบทายประกาศน โดยพนกงานเจาหนาจะเรมดำเนนการ (ทำลายหรอรอถอนสงปลกสรางหรอสงอนใดทผดไปจากสภาพเดมออกไปใหพนอทยานแหงชาต…...……………………………หรอทำใหสงนนๆ กลบคนสสภาพเดม แลวแตกรณ) ตงแตวนท……..เดอน…………. พ.ศ. ……..เปนตนไป
จงประกาศมาเพอทราบโดยทวกน
ประกาศ ณ วนท …... เดอน…………….…..พ.ศ…….…..
(………………………………) หวหนาอทยานแหงชาต……………………………….
117
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
หลกฐานการปดประกาศ แบบ อช. ม. 22 (ง)
……………………………………….……………………………………….
วนท …..… เดอน……..………..พ.ศ. ………….
บนทกฉบบนจดทำขนเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (วนท ……. เดอน…………พ.ศ. ……….) เวลา …………น. พนกงานเจาหนาทไดดำเนนการปดประกาศหวหนาอทยานแหงชาต ………………..…………………… ในฐานะพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 เรอง ……………………….……….……………………………………………………………………………………………..ณ ……………………………………………………………………….. จำนวน ……….… ชดโดยไดปดประกาศตอหนาเจาพนกงานผเปนพยาน
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาท/ผปดประกาศ(…….………………………)
(ลงชอ) เจาพนกงาน / พยาน(…….………………………)
(ลงชอ) เจาพนกงาน / พยาน(…….………………………)
หมายเหต เจาพนกงานทจะเปนพยานในการปดประกาศ ไดแก(1) เจาพนกงานตำรวจ(2) ขาราชการสวนกลาง(3) เจาพนกงานผมหนาทรบผดชอบในเขตพนท ไดแก กำนน แพทยประจำตำบล สารวตรกำนน
ผใหญบาน ผชวยผใหญบาน ขาราชการสวนทองถนหรอพนกงานสวนทองถน ขาราชการประจำอำเภอ หรอจงหวด(ตามกฎกระทรวง ฉบบท 11 (พ.ศ. 2542) ออกตามความในพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครองพ.ศ. 2539)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
118
แบบ อช. ม. 22 (จ)
ท ……………… .…………………....…....………………...………….………
วนท…….. เดอน…………….. พ.ศ. ……...…
เรอง (เดม) ตามแบบ อช. ม. 22 (ก)เรยน (บคคลเดม) ตามแบบ อช. ม. 22 (ก)อางถง 1. หนงสอตามแบบ อช. ม. 22 (ก)
2. คำสงตามแบบ อช. ม. 22 (ข)3. หนงสอตามแบบ อช.ม.22 (ค)4. ประกาศตามแบบ อช.ม.22 (ง)
สงทสงมาดวย 1.สำเนารายละเอยดเกยวกบการดำเนนการ………………….................……พรอมเอกสารทเกยวของ
2.สำเนา ปจว.ขอ………..ลงวนท……………………เวลา…………………น.3. รายละเอยดคาใชจายในการดำเนนการของพนกงานเจาหนาทและเงนเพมรอยละยสบหาตอป ของคาใชจายทงหมด
4. (เอกสารอนๆทเกยวของ)
ตามหนงสอทอางถง 1 ถง 4 ไดสงใหทานดำเนนการ ……………………………...…………….……………………………………………………………………………………ภายในวนท…...…เดอน………...….….พ.ศ………..แตปรากฏวาเมอพนกำหนดเวลาดงกลาวแลวทานไมปฏบตตามคำสงดงกลาว จงไดแตงตงพนกงานเจาหนาทเพอดำเนนการเสยเอง โดยกำหนดใหทานเปนผรบผดชอบชดใชคาใชจายทตองเสยไปในการทพนกงานเจาหนาทกระทำการเสยเองนนทงหมดพรอมทงตองชำระเงนเพมในอตรารอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาว ความละเอยดแจงอยแลว นน
บดน พนกงานเจาหนาทไดดำเนนการ ……………………………………………...…………………………………………………………………………………………….. แลวปรากฏวาไดเสยคาใชจายเพอการนไปเปนเงนจำนวน ………….. บาท (……...…………………..)ซงตามพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ.2504 มาตรา 22 และพระราชบญญตวธปฏบตราชการทาง
119
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
ปกครอง พ.ศ.2539 ทานมหนาทชดใชคาใชจายทตองเสยไปดงกลาวทงหมด พรอมทงทานตองชำระเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวใหแกพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 58 (1) แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ.2539
ดงนน จงขอใหทานนำเงนจำนวน ……………. บาท (……………………………..)พรอมเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวไปชำระแกหวหนาอทยานแหงชาต …..ณ ททำการอทยานแหงชาต ………………………….…………… หมท …….. ตำบล …..………อำเภอ ……………………… จงหวด …….……..………….. ภายในวนท …เดอน …………….พ.ศ. ……………….. (กำหนดเวลาพอสมควร)
อนง ขอเรยนวา (ทาน / หางหนสวน / บรษท ฯลฯ ) มสทธอทธรณคำสงนตอหวหนาอทยานแหงชาต …………………….……..…….. (ผออกคำสง) ภายในสบหาวนนบแตไดรบคำสงน โดยคำอทธรณตองทำเปนหนงสอระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางองประกอบดวย แตทงนการอทธรณดงกลาวไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามคำสงน เวนแตจะไดมคำสงใหทเลาการบงคบโดยชดแจง
และขอเรยนวาในกรณทครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณของผมอำนาจพจารณาอทธรณตามมาตรา 45 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ประกอบกบกฎกระทรวงฉบบท 4 (พ.ศ. 2540) ออกตามความในพระราชบญญตดงกลาวแลว ไมวาจะมคำวนจฉยของผมอำนาจพจารณาอทธรณหรอไม ทานในฐานะผรบคำสงทางปกครองสามารถทจะยนคำฟองตอศาลปกครองภายในระยะเวลา 90 วนนบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคดตามมาตรา 49 แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. 2542 โดยแยกออกเปน 2 กรณ
ก. ถามการวนจฉยอทธรณแลวผรบคำสงมสทธฟองคดคดคานคำวนจฉยอทธรณภายในเวลา 90 วน นบแตวนทรบแจง
หรอทราบคำวนจฉยอทธรณข. ถาในกรณทครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณแลว แตผมอำนาจยงไม
วนจฉยอทธรณผรบคำสงทางปกครองสามารถยนคำฟองตอศาลปกครองในประเดน การพจารณา
อทธรณลาชา รวมทงสามารถฟองในประเดนเกยวกบเนอหาของคำสงทางปกครองนนวาชอบดวยกฎหมายหรอไมดวยกได โดยตองใชสทธฟองภายใน 90 วน นบแตวนครบกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอทธรณ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
120
สำหรบวธยนคำฟองนน คำฟองตองทำเปนหนงสอยนตอพนกงานเจาหนาทของศาลปกครองชนตนทผฟองคดมภมลำเนาหรอทมลคดเกดขนในเขตศาลปกครองชนตนนน หรอยนโดยสงทางไปรษณยลงทะเบยนกไดโดยถอวาวนทสงคำฟองแกพนกงานไปรษณยเปนวนทยนคำฟองตอศาลปกครอง
จงเรยนมาเพอทราบและดำเนนการ
ขอแสดงความนบถอ
(………………………………)หวหนาอทยานแหงชาต……………………………….
121
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
แบบ อช. ม. 22 (ฉ)
ท ……………… …………………....…....………………...………….………
วนท…….. เดอน…………….. พ.ศ. ……...…
เรอง (เดม) ตามแบบ อช. ม. 22 (ก)
เรยน (บคคลเดม) ตามแบบ อช. ม. 22 (ก)
อางถง หนงสอตามแบบ อช. ม. 22 (จ)
ตามหนงสอทอางถง ไดแจงใหทานทราบวาพนกงานเจาหนาทไดดำเนนการ …………………………………………………………………………………….……………….. แลวปรากฏวาไดเสยคาใชจายเพอการนไปเปนเงนจำนวน…………… บาท(…………………………)ซงตามกฎหมายทานมหนาทชดใชคาใชจายทตองเสยไปดงกลาวทงหมด พรอมทงตองชำระเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวใหแกพนกงานเจาหนาทและขอใหทานนำเงนจำนวน ….. บาท(…………………..…….) พรอมเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวไปชำระแกหวหนาอทยานแหงชาต……………….…..……...ณ ททำการอทยานแหงชาต ……..…...………หมท….............……..ตำบล……............……………อำเภอ…..........................…..….…………จงหวด…………………………..ภายในวนท …… เดอน…………………พ.ศ………….ความละเอยดแจงอยแลว นน
บดน ครบกำหนดเวลาดงกลาวแลว ทานไมปฏบตตามคำสงทางปกครองดงกลาว จงเรยนเตอนมายงทานใหทานนำเงนคาใชจายดงกลาวจำนวน…..…บาท (...….………………………..)พรอมเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวไปชำระแกหวหนาอทยานแหงชาต……....……….... ณ ททำการอทยานแหงชาต ….....….....……..........…....….… หมท.…......….ตำบล……………..……….……อำเภอ………….....….………จงหวด…….…..…………………..ภายในวนท…………เดอน……………………...พ.ศ……………………..(ตองไมนอยกวา 7 วนนบแตไดรบหนงสอน)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
122
หากทานเพกเฉยไมดำเนนการภายในเวลาทกำหนดดงกลาวพนกงานเจาหนาทจะใชมาตรการบงคบทางปกครองดำเนนการยด หรออายดทรพยสนของทานทงทรพยสนของทานทพนกงานเจาหนาทไดครอบครองไว และหรอทรพยสนอนของทาน แลวนำออกขายทอดตลาดเพอนำเงนมาชำระคาใชจายและเงนเพมดงกลาวขางตนใหครบถวนตอไป
อนง การทพนกงานเจาหนาทใชมาตรการบงคบทางปกครองในการยดหรออายดทรพยสนและขายทอดตลาดทรพยสนเพอชำระหนดงกลาว ไมตดสทธของกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ทจะดำเนนคดแพงและคดลมละลายกบทานแตอยางใด
จงเรยนมาเพอทราบและดำเนนการ
ขอแสดงความนบถอ
(………………………………) หวหนาอทยานแหงชาต……………………………….
123
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
แผนภาพแสดงขนตอนการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 22 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
124
แผนภาพแสดงคำสงทางปกครองตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
125
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
⌫⌫
เพอใหการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ในการสงใหผหนงผใดออกจากปาสงวนแหงชาตหรอใหงดเวนการกระทำใดๆ ในเขตปาสงวนแหงชาต การสงใหผกระทำผดตอพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 รอถอน แกไข หรอกระทำการอนใดแกสงทเปนอนตรายหรอสงททำใหเสอมสภาพในเขตปาสงวนแหงชาต การใชอำนาจยด ทำลาย รอถอนหรอกระทำการอน เมอผกระทำผดไมปฏบตตามคำสง หรอในกรณไมปรากฏตวผกระทำผดหรอรตวผกระทำผด แตหาตวไมพบ รวมตลอดถงการดำเนนการอยางหนงอยางใดเพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกปาสงวนแหงชาต ในกรณทมเหตฉกเฉน เปนไปดวยความรอบคอบถกตองตามเจตนารมณพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ทงสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 และพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539กรมปาไม จงไดกำหนดหลกเกณฑและแนวทางปฏบตไวดงน
ขอ 1 พนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตหมายถง พนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ซงรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดประกาศแตงตง ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
ขอ 2 การใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มวตถประสงคเพอใหการควบคมดแลรกษาปาสงวนแหงชาตประสทธภาพยงขน ดงนน เมอปรากฏวาไดมการกระทำผดหรอมเหตอนควรสงสยวามการกระทำผดตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาตพ.ศ. 2507 เกดขนในพนทปาสงวนแหงชาตใดใหพนกงานเจาหนาทผรบผดชอบดำเนนคดกบผกระทำผดดงกลาว พรอมทงเสนอใหพนกงานเจาหนาผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
126
ประจำปาสงวนแหงชาตนน ใชมาตรการตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาตพ.ศ. 2507 ตามหลกเกณฑและแนวทางปฏบตทกำหนดไวน
การเสนอใหพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตใชอำนาจตามวรรคหนงจะเสนอตอบคคลผดำรงตำแหนงใดนน ใหพจารณาตามความสะดวกและเหมาะสมโดยคำนงถงสายการบงคบบญชาเปนหลก
ขอ 3 การสงใหผหนงผใดออกจากปาสงวนแหงชาต หรองดเวนการกระทำใดๆ ในเขตปาสงวนแหงชาต ในกรณทมขอเทจจรงปรากฏ หรอมเหตอนควรสงสยวามการกระทำผดตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ใหสงเปนหนงสอหรอโดยวาจากได สำหรบการสงใหผกระทำผดรอถอน แกไข หรอกระทำการอนแกสงทเปนอนตราย หรอสงททำใหเสอมสภาพในเขตปาสงวนแหงชาตนน ตองทำเปนหนงสอตามแบบ ปส.ม.25 (ก.) ทายหลกเกณฑและแนวทางทางปฏบตน
ในกรณทมขอเทจจรงปรากฏหรอมเหตอนควรสงสยวามการกระทำผดตามวรรคหนงนน หมายถง กรณทพนกงานเจาหนาทผมอำนาจในการจบกม ปราบปราม การกระทำผดตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ไดดำเนนการสบสวนเกยวกบพฤตการณดงกลาวแลวเหนวา มขอเทจจรงและพยานหลกฐานปรากฏชด หรอปรากฏเหตอนควรสงสยวามการกระทำผดเกดขน
ผกระทำผดตามวรรคหนง หมายถง บคคลทพนกงานเจาหนาทผมอำนาจในการจบกมปราบปราม การกระทำผดตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ไดดำเนนการจบกมในความผดนนแลว และหรอบคคลทพนกงานเจาหนาทไดดำเนนการสบสวนแลวปรากฏวา มพยานบคคลหรอพยานหลกฐานอนนาเชอ หรอยนยนไดแนชดวาเปนผกระทำผดแตยงจบตวไมได หรอหาตวไมพบ
ขอ 4 การแจงคำสงตามขอ 3 ใหถอปฏบตตามพระราชบญญตวธปฏบตการทางปกครอง พ.ศ. 2539 หมวด 4 โดยเครงครด กลาวคอ ใหสงหนงสอแจงตอผนน หรอถาไดสงไปยงภมลำเนาของผนน กใหถอวาไดรบแจงขณะทไปถง กรณถามการใหทอยกบเจาหนาทไวแลว การแจงไปยงทอยดงกลาว ใหถอวาเปนการแจงไปยงภมลำเนาของผนนแลว ในกรณแจงโดยใหบคคลนำไปสง ถาผรบไมยอมรบ หรอไมพบผรบ และหากไดสงใหกบบคคลใด
127
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
ทบรรลนตภาวะแลวท อย หรอทำงานในสถานทน นหรอในกรณท ผ น นไมยอมรบกใหวางหนงสอนน หรอปดหนงสอนนไวในทซงเหนไดงาย ณสถานทนนตอหนาเจาหนาททไปเปนพยาน
การแจงโดยวธสงทางไปรษณยตอบรบ ถอวาไดรบแจงเมอครบกำหนดเจดวนนบแตวนสงสำหรบกรณภายในประเทศ และสบหาวนสำหรบกรณตางประเทศ เวนแตจะพสจนไดวาไมมการไดรบหรอไดรบกอนหรอหลงจากนน
ในกรณผรบเกนหาสบคนใหปดประกาศ ณ ททำการของเจาหนาท และทวาการอำเภอทผรบมภมลำเนากได ถอวาผนนไดรบแจงแลวเมอลวงพนระยะเวลาสบหาวน
ในกรณไมรตวผรบหรอรตวแตไมรภมลำเนา หรอรตวและภมลำเนาแตมผรบเกนหนงรอยคนใหแจงโดยประกาศในหนงสอพมพทแพรหลายในทองถนนน ถอวาผนนไดรบแจงแลวเมอลวงหนาพนระยะเวลาสบหาวน
ในกรณมเหตจำเปนเรงดวน อาจแจงทางโทรสารได แตตองเกบหลกฐานการแจงของหนวยงานผจดบรการโทรคมนาคมนนไว และตองจดสงหนงสอตวจรงโดยวธใดวธหนง ตามทกลาวแลวใหแกผรบในทนททอาจจะกระทำได กรณนถอวาไดรบแลวนบแตวนสงโทรสาร
ขอ 5 นอกจากการแจงคำสงโดยวธการตามขอ 4 แลว ใหดำเนนการปดประกาศคำสงดงกลาว ณ ทวาการอำเภอ ททำการกำนน ผใหญบาน องคการบรหารสวนตำบล สถานตำรวจภธรแหงทองท และสถานทเกดเหตนน แหงละ 1 ชด แลวจดทำบนทกการปดประกาศไว เปนหลกฐานตามแบบ ปส.ม.25(ข.) ทายหนงสอเกณฑและแนวทางปฏบตน
กรณไมทราบตวผกระทำผด กใหดำเนนการปดประกาศตามวรรคหนงดวย
ขอ 6 การกำหนดเวลาใหผกระทำผด หรอผอยในบงคบของคำสง ปฏบตตามคำสงนนใหใชดลยพนจกำหนดตามความเหมาะสมแกพฤตการณและตามควรแกกรณ โดยคำนงถงระยะเวลาทกฎหมาย ใหถอวาผรบแจงไดทราบคำสงและระยะเวลาใชสทธอทธรณคำสงของผกระทำผดหรอผอยในบงคบของคำสงประกอบดวย
เมอปรากฏวาผกระทำผดหรอผอยในบงคบของคำสงไดอทธรณคำสงเชนวานนกใหพจารณาดำเนนการตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการปกครอง พ.ศ. 2539 หมวด 2
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
128
โดยเครงครดกลาวคอ ใหอทธรณไดโดยยนตอเจาหนาทผทำคำสง ภายใน 15 วน นบแตไดรบแจงคำสงดงกลาว คำอทธรณตองทำเปนหนงสอระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางองประกอบ โดยทการอทธรณไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามคำสงเวนแตผทำคำสงใหทเลาการบงคบไว
พนกงานเจาหนาทผทำคำสงตองพจารณาการอทธรณ และแจงผอทธรณโดยไมชกชาทงน ตองไมเกน 30 วน นบแตวนทไดรบอทธรณ ในกรณเหนดวยกบคำอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวนใหเปลยนแปลงคำสงเสยใหถกตอง ภายในกำหนด 30 วน แตถามเหตจำเปนไมอาจพจารณาใหเสรจภายในกำหนด จะตองมหนงสอแจงใหผอทธรณทราบกอนครบกำหนดดงกลาว โดยขยายเวลาพจารณาอทธรณ ออกไปไดอกไมเกน 30 วน นบแตวนครบกำหนด ในกรณไมเหนดวยคำอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวนใหรายงานไปยงผมอำนาจพจารณาคำอทธรณตามทกำหนดไวในกฎกระทรวงฉบบท 4 (พ.ศ. 2504) ออกตามความในพระราชบญญตปฏบตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539
ขอ 7 เมอผกระทำผดหรอผอยในบงคบของคำสง ฝาฝน ไมปฏบตตามคำสง โดยไมมเหตอนสมควร ใหดำเนนคดฐานขดคำสงพนกงานเจาหนาท ตามมาตรา 33 ทว แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 และใหพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตดำเนนการยด ทำลายรอถอน แกไข หรอทำประการอนแกสงทเปนอนตรายหรอสงททำใหเสอมสภาพในเขตปาสงวนแหงชาต โดยใหปฏบตดงน
(1) ใหแจงเตอนเปนหนงสอแกผกระทำผดหรอผอยในบงคบของคำสงทราบเกยวกบรายละเอยดทจะดำเนนการ ระยะเวลาดำเนนการ และเจาหนาทผดำเนนการ พรอมทงแจงใหทราบถงคาใชจายในการทเจาหนาทจำตองดำเนนการดวยตนเองหรอมอบใหบคคลอนทำการแทน โดยใหแจงเตอนกอนเรมดำเนนการ ภายในระยะเวลาอนสมควร ตามแบบปส.ม.25(ค.) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
(2) ปดประกาศคำสงแจงเตอน ตาม (1) ณ ทวาการอำเภอ ททำการกำนน ผใหญบาน องคการบรหารสวนตำบล สถานตำรวจภธรแหงทองท และสถานททจะดำเนนการแหงละ 1 ชด แลวจดทำบนทกการปดประกาศไวเปนหลกฐาน ตามแบบ ปส.ม.(ง.) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
129
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
(3) ใหจดทำบนทกรายละเอยดเกยวกบการดำเนนการ บญชทรพยสนทยด ทำลายหรอรอถอน หรอทรพยสนอนทไดเกบรกษาไวในความครอบครองของพนกงานเจาหนาทแผนทสงเขปบรเวณทดำเนนการพรอมภาพถาย แลวนำเรองราวทงหมด พรอมพยานหลกฐานไปแจงความลงบนทกประจำวนไวเปนหลกฐาน ณ สถานตำรวจภธรแหงทองทในทนท
(4) รายงานใหผบงคบบญชาทราบโดยดวนในการดำเนนการตามวรรคหนง พนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวน
แหงชาต จะมอบอำนาจใหเจาหนาทซงอยใตบงคบบญชา หรอเจาหนาทอนเปนผดำเนนการแทนกได และในการดำเนนการของพนกงานเจาหนาทใหประสานงานขอความรวมมอกบกำนน ผใหญบาน สมาชกองคการบรหารสวนตำบล หรอเจาหนาทอนๆ ทเกยวของ เพอรวมดำเนนการดวย
ขอ 8 เมอพนกงานเจาหนาทไดดำเนนการอยางใดอยางหนง ตามขอ 7 แลว ไดเสยคาใชจายเพอการนนไปเปนจำนวนเทาไร ใหผกระทำผดหรอผอยในบงคบของคำสงชดใชหรอออกคาใชจายนนทงหมด พรอมชำระเงนเพมในอตรารอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวแกพนกงานเจาหนาท
ใหพนกงานเจาหนาทมหนงสอแจงใหผตองรบผดชำระเงนตามวรรคหนงทราบและนำเงนมาชำระภายในระยะเวลาไมนอยกวาเจดวน ตามแบบ ปส.ม.25 (จ.) ทายหลกเกณฑและแนวทางปฏบตน
ถาไมมการปฏบตตามหนงสอแจงใหชำระเงนตามวรรคหรอปฏบตไมถกตองครบถวนสมบรณใหพนกงานเจาหนาทนำทรพยสนทยดไวออกขายทอดตลาด หรอขายโดยวธอนเพอนำเงนมาชำระหนครบถวน และใหนำความในมาตรา 1327 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาใชบงคบโดยอนโลม
การขายทอดตลาดหรอขายโดยวธอน ใหปฏบตตามหลกเกณฑและวธการขายทอดตลาดหรอขายโดยวธอนแกของกลางทตกเปนของแผนดน ตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณ วาดวยการปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533โดยอนโลม
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
130
กรณไมมทรพยสนทจะใหดำเนนการตามวรรคสามหรอไดดำเนนการตามวรรคสามแลวแตไดเงนไมเพยงพอแกการชำระหน ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจยด หรออายดทรพยสนอนของผตองรบผดชำระหนดงกลาว และขาดทอดตลาดเพอนำเงนชำระจนครบถวน การยดอายด และขายทอดตลาดทรพยสนตามความในวรรคน ใหปฏบตตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงโดยอนโลม
ขอ 9 การบงคบชำระหนตามขอ 8 ไมตดสทธพนกงานเจาหนาททจะดำเนนคดแพงหรอคดลมละลายกบผตองรบผดชำระหนแตอยางใด
ในกรณทจะตองใชสทธดำเนนคดแพง หรอคดลมละลายตามวรรคหนง ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการประมวลเรองราวทงหมดพรอมพยานหลกฐานเสนอกรมปาไมพจารณาดำเนนการ
ขอ 10 การดำเนนการอยางหนงอยางใด เพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกปาสงวนแหงชาต ในกรณมเหตฉกเฉนนน ใหปฏบตดงน
(1) ในกรณทจะถอวาเปนเหตฉกเฉนนน จะตองเปนเหตทเกดขนปจจบนทนดวนซงบคคลในภาวะเชนนนไมอาจคาดหมายหรอปองกนได ไมอาจหลกเลยงโดยวธอน และตองแกไขโดยฉบพลน เชน ไฟปา อทกภย วาตภย แผนดนไหว ภเขาถลม ฯลฯ ซงจะกอใหเกดความเสยหายหรอไดกอใหเกดความเสยหายแกปาสงวนแหงชาตนน
(2) การกระทำเพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายนน จะตองกระทำเพยงเทาทจำเปน เหมาะสมแกพฤตการณ และควรแกกรณเพอสกดกนหรอตานทานหรอคมครองปาสงวนแหงชาต หรอกระทำเพอใหความเสยหายทเกดขนทเลา เบาบาง ผอนคลาย หรอสงบลง
(3) เมอปรากฏเหตฉกเฉนตาม (1) ใหพนกงานเจาหนาทสงกดกรมปาไมซงมหนาทรบผดชอบดแลรกษาปาสงวนแหงชาตนน รบรายงานใหพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตประจำปาสงวนแหงชาตนนทราบและพจารณาโดยดวน
(4) เมอพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตไดรบแจงเหตฉกเฉนใหรบดำเนนการตาม (2) โดยตนเองหรอมอบหมายใหผใตบงคบบญชาหรอเจาหนาทอนทเกยวของเปนผดำเนนการแทน โดยใหประสานงานขอความรวมมอกบกำนน ผใหญบาน
131
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
สมาชกองคการบรหารสวนตำบล หรอเจาหนาทอนๆ เพอรวมดำเนนการดวย หรออาจเรยกใหราษฎรคนหนงคนใดชวยเหลอไดตามความจำเปนและเหมาะสม
(5) ในกรณทเหนวามความจำเปนตองดำเนนการอยางใดอยางหนง ซงอาจกระทบกระเทอนแกสทธในทรพยสน หรอสทธอนใดของบคคลหนงบคคลใด พนกงานเจาหนาทผดำเนนการตองบอกกลาว ประชาสมพนธ หรอแจงโดยวธอน เพอใหบคคลนนไดทราบถงการดำเนนการพรอมเหตผลความจำเปนทจะตองดำเนนการในระยะเวลาอนสมควร หากไดดำเนนการไปกอนแลว กใหแจงในโอกาสแรกทพงกระทำได
(6) ใหจดทำบนทกรายละเอยดเกยวกบการดำเนนการ แผนทสงเขป พรอมภาพถายหรอรายละเอยดอนๆ ทเกยวของ พรอมประเมนมลคาความเสยหาย แลวนำเรองราวไปแจงความลงบนทกประจำวนไวเปนหลกฐาน ณ สถานตำรวจภธรทองทในทนท หลงจากนนใหรายงานผบงคบบญชาทราบโดยดวน
ขอ 11 ในกรณการสงใหบคคลใดรอถอนทรพยสนออกจากเขตปาสงวนแหงชาตเมอผเปนเจาของทรพยสนนนไมประสงคจะรนถอนออกไป แตประสงคจะบรจาคใหกบทางราชการเพอใชประโยชนตอไป ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการตรวจสอบและพจารณาวาการรบไวจะเปนประโยชนอยางไรบางแลวรายงานใหอธบดกรมปาไมพจารณาสงการ
ขอ 12การปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทตามหลกเกณฑและแนวทางปฏบตทกำหนดไวนเปนการปฏบตงานในหนาทราชการ จะไดรบการคมครองตามพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 โดยบคคลภายนอกซงอางวาไดรบความเสยหายอนเนองมาจากการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทนน อาจฟองหนวยงานของรฐซงพนกงานเจาหนาทนนสงกดโดยตรง แตจะฟองเจาหนาทนนไมได และหากเจาหนาทมไดกระทำโดยประมาทเลนเลออยางรายแรงแลว เจาหนาทผนนไมตองรบผดทางแพงเปนการสวนตว
ขอ 13การแจงความลงบนทกประจำวนและการรวบรวมพยานหลกฐานอนใดทเกยวกบการปฏบตงานในแตละขนตอนนน ถอเปนความสำคญอยางยง เพอประโยชนแกพนกงานเจาหนาทผปฏบตและหนวยงานทสงกดในการตอสดำเนนคดทงทางแพง อาญา และความรบผดทางวนย
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
132
แบบ ปส.ม.25(ก.)
(ตวอยาง)
ท……………………………….. …...……………………………………………………………………………………
วน/เดอน/ป
เรอง สงให (ออกจากปาสงวนแหงชาต หรองดเวนการกระทำใด ๆ ในเขตปาสงวนแหงชาตหรอรอถอน แกไข หรอทำประการใดแกสงทเปนอนตราย หรอสงททำใหเสอมสภาพในเขตปาสงวนแหงชาตแลวแตกรณ)
เรยน (นาย/นาง/นางสาว/ผจดการหางหนสวนจำกด/ผจดการบรษท ฯลฯ)สงทสงมาดวย (1) สำเนาบนทกการตรวจสอบ/ตรวจยดจบกมการกระทำผดในพนท
ปาสงวนแหงชาต ปา……………………………………………….ลงวนท…………………………………….
(2) สำเนาหลกฐานการแจงความดำเนนคด ปจว. ขอ .......................ลงวนท……………………………เวลา…………………………น.สถานตำรวจภธร …………………………………………………
(3) สำเนาประกาศแตงตงพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา……………………………….……………….ฉบบท…………….ลงวนท……………………………………….
(4) (เอกสารอน ๆ ทเกยวของ)ดวยเมอวนท….…. เดอน………………. พ.ศ. …………เวลา……………น.
คณะเจาหนาทประกอบดวย …………………………… ………………………………ไดดำเนนการตรวจปราบปรามการกระทำผดกฎหมายวาดวยการปาไม บรเวณปาสงวนแหงชาตปา ……………………………………………………….. ทองท ………………………
133
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
หมท ……. ตำบล ……………….. อำเภอ…………………จงหวด………………….ปรากฏวาไดตรวจพบการกระทำผด/มเหตอนควรสงสยวาไดมการกระทำผดกฎหมายวาดวยการปาไมตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา ………………ฐาน……………………………………………………………………………………………ซงมพยานหลกฐานทเชอถอได/อนควรสงสยวา (ทาน/หางหนสวนจำกด/บรษท ฯลฯ) เปนผกระทำผดหรอมสวนรวมในการกระทำความผดดงกลาวขางตน คณะเจาหนาทจงไดดำเนนการแจงความรองทกขกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนสถานตำรวจภธร ……………………เพอดำเนนคดตามกฎหมายแลวตาม ปจว. ขอ ………. วนท ………………………………เวลา ………..น. (รายละเอยดปรากฏตามเอกสารสงทสงมาดวย (1) และ (2)
ดงนน อธบดกรมปาไม/ผวาราชการจงหวด ……………………………. /ปาไมเขต……….………../นายอำเภอ…………………………………../ ปลดอำเภอผเปนหวหนากงอำเภอ ……………………………………… (แลวแตกรณ) ในฐานพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา ……………………. ตามประกาศรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ฉบบท ……… ลงวนท …………………………. (ปรากฏตามเอกสารสงทสงมาดวย (3) อาศยอำนาจตามความในมาตรา 25 (…) แหงพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ขอสงให (ทาน/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) (ออกจากปาสงวนแหงชาต หรองดเวนการกระทำใด ๆในเขตปาสงวนแหงชาต หรอรอถอน แกไข หรอประการใดแกสงทเปนอนตราย หรอสงททำใหเสอมสภาพในเขตปาสงสนแหงชาต (แลวแตกรณ โดยระบใหละเอยดวา ใหทำอะไร อยางไร) ใหแลวเสรจภายในวนท …. เดอน ……………………พ.ศ. ……… หาก (ทาน/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) ฝาฝนไมปฏบตตามคำสงใหแลวเสรจภายในระยะเวลาตามทกำหนดโดยปราศจากเหตอนสมควร (อธบดกรมปาไม/ผวาราชการจงหวด………………………… /ปาไมเขต ……………… นายอำเภอ …………………………./ปลดอำเภอผเปนหวหนากงอำเภอ ……………………………………………… (แลวแตกรณ) หรอบคคลทไดมอบหมายมความจำเปนตองดำเนนการ (ยด/ทำลาย/รอถอน/แกไข หรอทำประการอน (แลวแตกรณ) เสยเอง โดย (ทาน/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) ตองรบผดชอบชดใชหรอออกคาใชจายเพอการนนทงหมด พรอมเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจายและมความผดตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา 33 ทว ฐานขดคำสง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
134
พนกงานทซงตามมาตรา (1) หรอ (2) ตองระวางโทษจำคกไมเกนหกเดอนหรอปรบไมเกนหาพนบาทหรอทงจำทงปรบ)
อนง ขอเรยนวา (ทาน/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) มสทธอทธรณคำสงนตอ (อธบดกรมปาไม/ผวาราชการจงหวด…………………/ปาไมเขต …………………………… /นายอำเภอ ……………… /ปลดอำเภอผเปนหวหนากงอำเภอ …………………………….(แลวแตกรณ ซงจะตองเปนผออกคำสง) ปลดอำเภอผเปนหวหนากงอำเภอ ……………..(แลวแตกรณ ซงจะตองเปนผออกคำสง) ภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบคำสงน โดยคำอทธรณจะตองทำเปนหนงสอ ระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางองประกอบดวย แตทงนการอทธรณดงกลาว ไมเปนเหตทเลาการบงคบตามคำสงนเวนแตจะไดมคำสงใหทเลาการบงคบโดยชดแจง
จงเรยนมาเพอทราบและดำเนนการ
ขอแสดงความนบถอ
(…………………………………..) (อด.กปม./ผวจ./นอภ./ปลดกง อ.)
135
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
แบบ ปส.ม.25 (ข.)
(ตวอยาง)
คำสงพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา…………………………………………………………………
ท………………………/…………………..
เรอง ให (นาย/นาง/นางสาว/หางหนสวนจำกด ฯลฯ) (ออกจากปาสงวนแหงชาต หรองดเวนการกระทำใดในเขตปาสงวนแหงชาต หรอรอถอน แกไข หรอทำประการใดแกสงทเปนอนตราย หรอสงททำใหเสอมสภาพในเขตปาสงวนแหงชาต แลวแตกรณ)
…………………………………….
ดวยเมอวนท …… เดอน ……………………….พ.ศ. ……… เวลา ………….. น.คณะเจาหนาทประกอบดวย ……………………………………………………………ไดดำเนนการตรวจปราบปรามการกระทำผดกฎหมายวาดวยการปาไม บรเวณปาสงวนแหงชาตปา …………..…………………………………………… ทองท………………………..หมท …. ตำบล ………………….. อำเภอ ………………… จงหวด ……………………ปรากฏวาไดตรวจพบการกระทำผด/มเหตอนควรสงสยวาไดมการกระทำ ผดกฎหมายวาดวยการปาไม ตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา ……………….ฐาน ...……………………………………………………………………………………ซงมพยานหลกฐานทเชอถอได/อนควรสงสยวา (นาย/นาง/นางสาว/หางหนสวนจำกด ฯลฯ)(กรณทยงไมทราบตวผกระทำผดกไมตองระบ) เปนผกระทำความผดหรอมสวนรวมในการกระทำความผดดงกลาวขางตน คณะเจาหนาทจงไดดำเนนการแจงความรองทกขกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนสถานตำรวจภธร ……………. เพอดำเนนคดตามกฎหมายแลว ตามปจว. ขอ ………. ลงวนท …………………………………. เวลา ……………… น.
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
136
ดงนน (อธบดกรมปาไม/ผวาราชการจงหวด) ………….………………. / ปาไมเขต…………………... นายอำเภอ …………………………………… / ปลดอำเภอผเปนหวหนาประจำกงอำเภอ …………………………………… (แลวแตกรณ) ในฐานะพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา…………………………………………ตามประกาศรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ฉบบท ..................... ลงวนท……………………………. อาศยอำนาจตามความในมาตรา 25 (……..) แหงพระราชบญญตสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ขอสงให (นาย/นาง/นางสาว/หางหนสวนจำกด ฯลฯ)(ออกจากปาสงวนแหงชาตหรองดเวนการกระทำใดๆ ในเขตปาสงวนแหงชาต หรอรอถอนแกไข หรอทำประการใดแกสงทเปนอนตราย หรอสงททำใหเสอมสภาพในเขตปาสงวนแหงชาต(แลวแตกรณ โดยระบใหละเอยดวาใหทำอะไร อยางไร) ใหแลวเสรจภายในวนท……….เดอน ……………………. พ.ศ. ………… หากฝาฝน หรอไมปฏบตตามคำสงใหแลวเสรจภายในระยะเวลาตามทกำหนด โดยปราศจากเหตอนสมควร (อธบดกรมปาไม/ผวาราชการจงหวด …………………………………. /ปาไมเขต …………………………………. ./นายอำเภอ ………………………………. (แลวแตกรณ) หรอบคคลทไดมอบหมาย มความจำเปนตองดำเนนการ (ยด/ทำลาย/รอถอน แกไขหรอทำประการอน แลวแตกรณ) เสยเองโดย (นาย/นาง/นางสาว/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) ตองรบผดชอบชดใชหรอออกคาใชจายเพอการนนทงหมด พรอมเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจาย และยงมความผดตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา 33 ทว ฐานขดคำสงพนกงานเจาหนาทซงสงตามมาตรา 25 (1) หรอ (2) ตองระวางโทษจำคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจำทงปรบโดย (นาย/นาง/นางสาว/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) มสทธอทธรณคำสงนตอ (ผออกคำสง) ภายใน 15 วน นบแตวนทไดทราบคำสง โดยคำอทธรณจะตองทำเปนหนงสอระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางองประกอบดวย แตทงนการอทธรณดงกลาวไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามคำสงน เวนแตจะไดมคำสงใหทเลาการบงคบโดยชดแจง
สง ณ วนท … เดอน …………………….. พ.ศ. ………
(…………………………………..) (อด.กปม./ผวจ./นอภ./ปลดกง อ.)
137
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
หลกฐานการปดประกาศแบบ ป.ส.ม. 25 (ข)
ทำท…………………………………………………………………………………..
วนท …....… เดอน …....…….………พ.ศ. …........….
บนทกฉบบนจดทำขนเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (………………………………) เวลา ….…….. น. พนกงานเจาหนาท………….…………………………………………………………………………………………ไดดำเนนการปดประกาศคำสงพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา ….......................... ท ………/………… ลงวนท ………………………… เรอง …………...…………………………………………… ณ …………………………………………จำนวน …………….. ชด
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาท/ปดประกาศ (…………………………………)
(ลงชอ) พยาน (…………………………………)
(ลงชอ) พยาน (…………………………………)
หมายเหต ผเปนพยานควรเปนกำนน/ผใหญบาน/อบต./ตำรวจ/เจาหนาทปกครองหรอผนำชมชนอนๆ ฯลฯ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
138
แบบ ป.ส.ม. 25 (ค.)
(ตวอยาง)
ท……………………………….. …...……………………………………………………………………………………
วน/เดอน/ป
เรอง (เดม) ตามแบบ ปส.ม. 25 (ก.)เรยน (บคคลเดม) ตามแบบ ปส.ม. 25 (ก.)อางถง (1) หนงสอตามแบบ ปส.ม. 25 (ก)
(2) คำสงตามแบบ ปส.ม. 25 (ข.)สงทสงมาดวย (1) สำเนาคำสงพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา .…
……………………ท ……….. / …………. ลงวนท …………………เรอง แตงตงพนกงานเจาหนาทดำเนนการ (ยด/ทำลาย/รอถอน/แกไข หรอประกาศอนแลวแตกรณ)
(2) ประมาณการคาใชจายในการดำเนนการของพนกงานเจาหนาทและเงนเพมรอยละยสบหาตอปของคาใชจาย
(3) สำเนาหลกฐานการแจงความดำเนนคด ความผดตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา 33 ทว
(4) เอกสารอนๆ ทเกยวของตามหนงสอทอางถง (1) และ(2) ไดสงให (ทาน/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) (ยด/ทำลาย/
รอถอน/แกไข หรอประกาศอนแลวแตกรณ) ใหแลวเสรจภายในวนท....เดอน........พ.ศ. .......แตปรากฎวาเมอพนกำหนดเวลาดงกลาวแลว ทานยงคงฝาฝนไมปฏบตตามคำสงใหถกตองสมบรณ จงไดแตงตงพนกงานเจาหนาทเพอดำเนนการเสยเอง โดยกำหนดใหทานเปนผรบผดชอบชดใชหรอออกคาใชจาย ความละเอยดแจงแลว นน
139
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
ดงนน (อธบดกรมปาไม/ผวาราชการจงหวด ……………………… / ปาไมเขต…………………… / นายอำเภอ ………………………… ปลดอำเภอผวาเปนหวหนากงอำเภอ ………….… (แลวแตกรณ) ในฐานะพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา ……………………………………ปรากฏตามเอกสารสงทสงมาดวย (1) โดย(ทาน/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) จะตองรบผดชอบชดใช หรอออกคาใชจาย เปนเงนประกน…………………บาท (…………………..…………….บาท) แกพนกงานเจาหนาทปรากฏตามเอกสารสงทสงมาดวย (2) แตการกำหนดคาใชดงกลาวน ไมเปนการตดสทธทจะเรยกคาใชจายเพมขน หากจะตองเสยคาใชจายจรงมากกวาทกำหนดไวน และไดดำเนนการแจงความรองทกขกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนสถานตำรวจภธร ……………………..เพอดำเนนคดกบ (ทาน/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) ในความผดตามพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 มาตรา 33 ทว แลว ตามปจว.ขอ ……….. ลงวนท……………………เวลา ……………………….น. ปรากฏการตามเอกสารทสงมาดวย (3)
จงเรยนมาเพอทราบ และหากทานยงประสงคจะดำเนนการเองหรอมขอโตแยงประการใด โปรดแจงให (ผออกคำสง) ทราบกอนถงกำหนดการเวลาทพนกงานเจาหนาท จะไดดำเนนการ
อนง ขอเรยนวา การกระทำซงเปนการตอสขดขวางการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทตามคำสงดงกลาว พนกงานเจาหนาทมอำนาจใชกำลงในการปฏบตหนาทได และผกระทำจะตองถกดำเนนคดอาญาทางหนงดวย
ขอแสดงความนบถอ
(…………………………………..)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
140
แบบ ปส.ม.25(ง.)
ประกาศพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา……………………………………………..
เรอง ดำเนนการ ……………………………………………………………...………………………………………………………………………
-----------------------------------
ตามทพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา ………….……ไดมคำส งท ……… / …………… ลงวนท …………………………….. เร อง……………………………………………………………………………… นน
ปรากฏวา ระยะเวลาตามทกำหนดไดสนสดลงแลว แต (นาย/นาง/นางสาว/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) ยงคงฝาฝน ไมปฏบตใหถกตองสมบรณตามคำสง
ดงนน พนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา …………………จงไดแตงตงพนกงานเจาหนาทดำเนนการ …………………………………….………………………………………………………………………………………………………ปรากฏตามลำเนาคำสงพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา ……..ท ……… / ……….. ลงวนท ……………………………… เรอง …………………………………………………………………แนบทายประกาศน
จงเรยนมาเพอทราบโดยทวกน
ประกาศ ณ วนท ….. เดอน ………….. พ.ศ……….
(…………………………………..)
141
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
หลกฐานการปดประกาศแบบ ปส.ม.25 (ง.)
ทำท…………………………………………………………………………………..
วนท …… เดอน ……………………พ.ศ. ……….
บนทกฉบบนจดทำขนเพอเปนหลกฐานแสดงวา
วนน (………………………………) เวลา ….…….. น. พนกงานเจาหนาท……………………………………………………………………………………………………………ไดดำเนนการปดประกาศคำสงพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา ……………………………เรอง ………………………………………………………… ณ………………………………………… จำนวน …………….. ชด
(ลงชอ) พนกงานเจาหนาท/ปดประกาศ (…………………………………)
(ลงชอ) พยาน (…………………………………)
(ลงชอ) พยาน (…………………………………)
หมายเหต ผเปนพยานควรเปนกำนน/ผใหญบาน/อบต./ตำรวจ/เจาหนาทปกครองหรอผนำชมชนอนๆ ฯลฯ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
142
แบบ ปส.ม.25(จ.)
(ตวอยาง)
ท……………………………….. …...……………………………………… …...………………………………………
วน/เดอน/ป
เรอง (เดม) ตามแบบ ปส.ม. 25 (ก.)เรยน (บคคลเดม) ตามแบบ ปส.ม. 25 (ก.)อางถง (1) หนงสอตามแบบ ปส.ม. 25 (ก)
(2) คำสงตามแบบ ปส.ม. 25 (ข.)(3) หนงสอตามแบบ ปส.ม.25 (ค.)(4) ประกาศตามแบบ ปส.ม.25 (ง.)
สงทสงมาดวย (1) สำเนารายละเอยดเกยวกบการดำเนนการ…………………………………………………………………… พรอมเอกสารทเกยวของ
(2) สำเนา ปจว. ขอ …….. ลงวนท ……………… เวลา ………….น.ของสถานตำรวจภธร …………………………………………
(3) รายละเอยดคาใชจายในการดำเนนการของพนกงานเจาหนาทและเงนเพมรอยละยสบหาตอปของคาใชจายทงหมด
(4) เอกสารอนๆ ทเกยวของตามหนงสอทอางถง (1) ถง (4) ไดสงใหทานดำเนนการ …………………………
ภายในวนท……เดอน…………………..พ.ศ…………. แตปรากฏวาเมอพนกำหนดเวลาดงกลาวแลว ทานยงคงฝาฝนไมปฏบตตาม จงไดแตงตงพนกงานเจาหนาทเพอดำเนนการเสยเองโดยกำหนดใหทานผเปนผรบผดชอบชดใชหรอออกคาใชจาย ความละเอยดแจงแลว นน
143
หลกเกณฑและแนวทางปฏบตเกยวกบการใชอำนาจของพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต ตามมาตรา 25 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2507
บดน พนกงานเจาหนาทตามคำสงพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตปา ………………………………ท……../……………. ลงวนท ………………ไดดำเนนการ ……………………………………………………………………………แลวปรากฏวาไดเสยคาใชจายเพอการนไปเปนเงน จำนวน………………………บาท(………………………………..บาท) ซงตามกฎหมายเปนหนาทของทานทจะตองรบผดชอบชดใชหรอออกคาใชจายจำนวนดงกลาวทงหมดพรอมเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาว
ดงนน จงขอใหทานโปรดนำเงนจำนวน……………บาท (…………………บาท)พรอมเงนเพมอกรอยละยสบหาตอปของคาใชจายดงกลาวไปชำระแก (อธบดกรมปาไม/ผวาราชการจงหวด …………………………… / ปาไมเขต …………………………… /นายอำเภอ …………………………. / ปลดอำเภอผเปนหวหนากงอำเภอ (แลวแตกรณ)ณ ………………………. ภายในวนท ………เดอน …………………….. พ.ศ………….
หากทานเพกเฉยไมดำเนนการภายในเวลาทกำหนด พนกงานเจาหนาทจำตองนำทรพยสนของทานทไดยดไว หรออยในความครอบครองของพนกงานเจาหนาท ออกขายทอดตลาดหรอขายโดยวธอนเพอนำเงนมาชำระเปนคาใชจายขางตน หากไมมทรพยสนดงกลาว หรอขายทรพยสนนนแลวไดเงนไมเพยงพอ พนกงานเจาหนาทยงมอำนาจนำยดอายด และขายทอดตลาดทรพยสนอนของทาน เพอขายทอดตลาด นำเงนมาชำระเปนคาใชจายจนครบถวนตอไป แตการยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของทาน เพอชำระหนดงกลาวแลวนนหาตดสทธพนกงานเจาหนาททจะดำเนนคดแพง และคดลมละลายกบ (ทาน/หางหนสวน/บรษท ฯลฯ) ตอไปไม
จงเรยนมาเพอทราบและดำเนนการ
ขอแสดงความนบถอ
(…………………………………..)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
144
⌫1. ความหมายของคำวา "ของกลาง" และ "คดปาไม
1.1 ของกลางตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ใหความหมายวา"ของกลาง น. ของเจาหนาทหรอโจทกไดมาและนำสศาลเพอใชประกอบการ
พจารณาคด"ตามขอบงคบการเกบรกษาของกลาง กระทรวงมหาดไทย ลงวนท 1 ตลาคม 2480
กำหนดไววา"ขอ 4 ของกลางนน คอ วตถใด ๆ หรอทรพยสนซงตกมาอยในความคมครอง
ของเจาพนกงานโดยอำนาจแหงกฎหมายหรอโดยหนาทราชการ และยดไวเปนกลางเพอพสจนในทางคด หรอจดการอยางอนตามหนาทราชการ"
ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 2 (18) บญญตวา"(18) "สงของ" หมายความถงสงหารมทรพยใดซงอาจใชเปนพยานหลกฐานใน
คดอาญาไดใหรวงทงจดหมาย โทรเลข และเอกสารอยางอน ๆ"
1.2 คดปาไมตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตสถาน พ.ศ. 2525 ใหความหมายวา"คด น. เรอง ความทฟองกนในศาล เชน คดแพง คดอาญา คดดำ น. คดทอยใน
ระหวางการพจารณาของศาล คดแดง น. คดทศาลไดมคำสงหรอคำพพากษาแลว"ดงนน คำวา "คดปาไม" หมายถง คดอาญาทเกยวกบการกระทำความผดตาม
กฎหมายเกยวกบการปาไมกฎหมายเกยวกบปาไม หมายถงบรรดากฎหมายทเกยวของกบการปาไมทงหมด
ไดแก
145
การจดการของกลางในคดปาไม
- พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 (และทแกไขเพมเตม)- พ.ร.บ.ปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 (และทแกไขเพมเตม)- พ.ร.บ.อทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 (และทแกไขเพมเตม)- พ.ร.บ.สงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 (และทแกไขเพมเตม)- พ.ร.บ.สวนปา พ.ศ. 2535ความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม เปนความผดอนยอมความไมได (ความผด
อาญาแผนดน) และรฐเปนผเสยหายฉะนน "ของกลางในคดปาไม" หมายถงสงของหรอวตถใดๆ ซงอาจใชเปนพยาน
หลกฐานในคดเกยวกบการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม
2. ประเภทของกลางของกลางแบงออกเปน 2 ประเภท คอ(1) ของกลางในคดอาญา คอ ของกลางทเกยวของกบการกระทำความผดตาม
กฎหมายอาญา เชน วตถ สงของหรอทรพยสนทบคคลทำขนเปนความผด หรอมไวเปนความผดหรอใชในการกระทำผด หรอไดมาโดยการกระทำความผด หรอวตถ สงของหรอทรพยสนทใชเปนหลกฐานในการพสจนความผดทางอาญา
(2) ของกลางอยางอน คอ ของกลางทไมเกยวของกบคดอาญา เชน ของทเกบตก ไมไหลลอย
3. ของกลางในคดปาไมของกลางในคดความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมมดงน(1) ไมทยงมไดแปรรป (ไมทอน)(2) ไมแปรรป(3) สงประดษฐเครองใชททำดวยไม(4) ของปา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
146
(5) สตวปา เนอสตวปา ซากของสตวปา ผลตภณฑททำจากซากของสตวปา รงของสตวปา
(6) สตวพาหนะ ยานพาหนะ เครองจกรกล เครองมอเครองใชทใชหรอมเหตอนควรสงสยวาไดใชในการกระทำความผด หรอเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทำความผด
(7) อาวธปน เครองกระสนปน และวตถระเบด ตามกฎหมายวาดวยอาวธปนฯ(8) วตถ หรอสงของอนๆ ทใชเปนหลกฐานในคดได
4. การตรวจยดของกลางในคดปาไม4.1 ผทมอำนาจในการตรวจยดของกลาง
ผทมอำนาจในการตรวจยดของกลางในคดปาไม คอเจาพนกงานผทกระทำการจบกมผตองหาวากระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม หรอเจาพนกงานผรบตว ผถกจบกม
ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 85 วรรคแรก บญญตวา"เจาพนกงานผจบหรอรบตวผถกจบไวมอำนาจคนตวผตองหาและยดสงของตางๆ
ทอาจใชเปนหลกฐานได""มาตรา 64 ทว ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจยดบรรดาเครองมอเครองใชสตว
พาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทบคคลไดใชหรอมเหตอนควรสงสยวาไดใชในการกระทำความผด หรอเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทำความผดตามมาตรา 11 มาตรา48 มาตรา 54 หรอมาตรา 69 ไวเพอเปนหลกฐานในการพจารณาคดได จนกวาพนกงานอยการสงเดดขาดไมฟองคดหรอจนกวาคดจะถงทสด ทงน ไมวาจะเปนของผกระทำความผดหรอของผมเหตอนควรสงสยวาเปนผกระทำความผดหรอไม"
4.2 การบนทกรายละเอยดของกลางในบนทกการจบกมในบนทกการจบกมควรบนทกรายละเอยดเกยวกบของกลางทไดตรวจยด ดงน
147
การจดการของกลางในคดปาไม
(1) ประเภท ชนด ขนาด จำนวน ปรมาตร (หรอนำหนก) เชน ไมสกแปรรปหนา 2.54 ซม. กวาง 20 ซม. ยาว 5.50 ม. จำนวน 100 แผน ปรมาตร 2.79 ม3
(2) สภาพของกลาง เชน เปนไมทมสภาพสดใหมหรอเกา(3) รายละเอยดอนๆ เชน รปรอยดวงตราทปรากฏ จมอยในนำ ฝงอยในดน บรรจ
อยในกลอง ผจบกมตรวจยดไดใชรปรอยตราอะไรประทบไว(4) จดทำบญชของกลาง ซงตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย
การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 6 ระบไววา"เมอพนกงานเจาหนาทไดตรวจยดหรอรบของกลางใหทำบญชรายละเอยดเกยวกบของกลางนน …………………. " ดงนนในกรณทของกลางทตรวจยดมหลายประเภท หรอหลายชนดหรอมจำนวนมาก ซงไมสะดวกในการทจะบนทกลงในบนทกการจบกม กควรจดทำบญชของกลางเพอแนบทายบนทกการจบกม โดยบญชของกลางใหระบรายละเอยดตามขอ (1)(2) และ (3)
(5) ระบตำแหนงทอยหรอตงของกลาง และจดทำแผนทสงเขปแสดงตำแหนงทตงของกลาง
4.3 การประทบตรายด (ตรา ย.) ตรากก (ตรา ก.) ตราประจำตวพนกงานเจาหนาท(ตรา ต.) หรอการทำเครองหมายในของกลางทตรวจยด
ตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 6 วรรคสามระบไววา "สำหรบไมของกลางใหประทบรปรอยตราแสดงการยดในโอกาสแรกทจะพงกระทำได และจดแจงรปรอยตราทใชประทบไวในบญชรายละเอยดดวย เวนแตไมนนมขนาดเลก หรอโดยสภาพของไมไมอาจจะประทบรปรอยตราไดใหหมายเหตในบญชไวเปนหลกฐาน
ตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ เรอง กำหนดลกษณะและความหมายการใชประทบไมของรฐบาล ตามพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 (ฉบบท 1)พ.ศ. 2523 ระบไววา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
148
ตรา ต. เปนตราประจำตวพนกงานเจาหนาท ใชสำหรบประทบไมเพอแสดงวา เปนไมทพนกงานเจาหนาทไดตรวจแลว
ตรา ย. เปนตรายด ใชสำหรบประทบไมเพอแสดงวาเปนไมทยดไวเนองจากไดมา หรอมไวโดยมชอบดวยพระราชบญญตปาไม (มตำหนพเศษ และเลขกำกบตราแตละดวง)
ตรา ก. เปนตรากก ใชสำหรบประทบไมเพอแสดงวาเปนไมทพนกงานเจาหนาท ไดยดอายด หรอกกไว ไมอนญาตใหนำเคลอนทตอไป เพอไตสวนหรอสอบสวนเกยวกบไมนน
ตามหนงสอกรมปาไม ท 1610-1611/2503 ลงวนท 17 กมภาพนธ 2503 เรองหารอเรองเงนคาจางชกลากและเผารกษาไมของกลาง ไดกำหนดแนวทางปฏบตไว ดงน
ตรายด (ตรา ย.) ใชประทบตราไมของกลางทไมรตวผกระทำผดหรอไมมผใดอางตวเปนเจาของไมกลาง หรอเปนไมทตดฟนลงโดยไมไดรบอนญาต ไมทประทบตรายดนทำสญญาจางเฝารกษาตามระเบยบได
ตรากก (ตรา ก.) ใชประทบไมของกลางทมผอางตวเปนเจาของหรอโตแยงกรรมสทธในไมของกลางวาเปนของบคคลนน ไมทประทบตรากกใหมอบอยในความดแลของผอางตวเปนเจาของนน ในฐานะเปนไมทตองอายด จะจางเฝารกษาไมไดเพราะหากคดถงทสด ศาลพพากษาใหเปนของผอางตวเปนเจาของ ทางราชการไมมคาจางเฝารกษาจายใหผทนำไมกรณนไปจางเฝารกษาจะตองรบผดชอบในคาจางนนเอง
4.4 เงนสวสดการในการตรวจยดไมของกลางองคการอตสาหกรรมปาไม ไดกำหนดเงนสวสดการในการตรวจยดไมของกลาง
ทจะจายใหแกเจาพนกงานผทำการตรวจยดไมของกลาง ตามคำสงการอตสาหกรรมปาไมท 50/2540 ลงวนท 4 เมษายน 2540 เรอง ระเบยบการจายเงนสวสดการในการตรวจยดไมของกลาง ซงคำสงดงกลาว มสาระสำคญสรปได ดงน
- เงนสวสดการน จะจายใหแกเจาหนาทผทมรายชอปรากฏในบนทกการจบกม
149
การจดการของกลางในคดปาไม
- อตราการจายเงนสวสดการน มดงนก. ไมสก ไดตวผตองหา ม3. ละ 1,000 บาท
ไมไดตวผตองหา ม3. ละ 100 บาทข. ไมกระยาเลย ไดตวผตองหา ม3. ละ 500 บาท
ไมไดตวผตองหา ม3. ละ 50 บาทไมของกลางทอยในเกณฑทจะไดรบเงนสวสดการนหมายถง ไมทอนและไม
แปรรปทมลกษณะและคณภาพพอใชเปนสนคาไดจายใหเมอ ออป. ชำระคาซอไมของกลางแลว โดยถอเนอไมทตตราขายเปนหลกในการจาย
5. การเคลอนยายของกลางการเคลอนยายไมของกลางทตรวจยดไดออกจากสถานทเกดเหต ควรขออนมต
พนกงานสอบสวนกอน ทงนตามหนงสอกระทรวงมหาดไทย ท มท. 0503/14113 ลงวนท26 พฤศจกายน 2513
6. การรองทกขกลาวโทษและการสงมอบของกลางใหพนกงานสอบสวนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา 2 (7) และ (8) บญญตไววา"(7) "คำรองทกข" หมายความถง การทผเสยหายไดกลาวหาตอเจาหนาทตาม
บทบญญตแหงประมวลกฎหมายนวามผกระทำความผดขน จะรตวผกระทำความผดหรอไมกตาม ซงกระทำใหเกดความเสยหายแกผเสยหาย และการกลาวหาเชนนไดกลาว โดยมเจตนาจะใหผกระทำความผดไดรบโทษ"
"(8) "คำกลาวโทษ" หมายความถง การทบคคลอนซงไมใชผเสยหายไดกลาวหา ตอเจาหนาทวามบคคลรตวหรอไมกได กระทำความผดอยางหนงขน"
ความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม เปนความผดอนยอมความไมได (ความผดอาญาแผนดน) และรฐเปนผเสยหาย ดงนน เมอมการกลาวหาวามบคคลไดกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมจงเปนคำกลาวโทษ มใชคำรองทกข
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
150
เมอเจาพนกงานไดทำการจบกมและตรวจยดของกลางในคดปาไมแลว จะตองดำเนนการกลาวโทษตอพนกงานสอบสวน และสงตวผตองหา และมอบของกลางทกชนดทตรวจยด ใหแกพนกงานเพอเปนพยานหลกฐานในการดำเนนคด แตถาของกลางทตรวจยดมจำนวนมาก และไมสามารถนำสงพนกงานสอบสวนได เชน ของกลางอยในปาลก เชนนเจาพนกงานผจบกมตรวจยด จะตองจดทำแผนทสงเขปแสดงตำแหนงทตงของกลางดงกลาวพรอมทงจดทำบญชของกลางโดยระบรายละเอยดของกลางใหครบถวน สงมอบแกพนกงานสอบสวนเพอทำการตรวจสอบและทำแผนประกอบการดำเนนคดตอไป
7. การดแลรกษาของกลางในคดปาไม7.1 ขอตกลงระหวางกระทรวงมหาดไทยกบกระทรวงเกษตรและสหกรณ (ผดแลรกษา
ของกลาง)ตามกฎหมายเกยวกบของกลางในคดจะตองสงมอบใหพนกงานสอบสวนเปน
ผดแลรกษาของกลาง โดยปฏบตตามขอบงคบการเกบรกษาของกลาง กระทรวงมหาดไทยและระเบยบการเกบรกษาของกลางของกรมตำรวจ แตของกลางทตรวจยดไดในคดความผดเกยวกบการปาไมทกชนด ยกเวนของกลางทเกยวกบกฎหมายวาดวยอาวธปน กรมปาไมเปนผดแลรกษาและจดการตามขอตกลงระหวางกระทรวงมหาดไทยกบกระทรวงเกษตรและสหกรณ เรอง การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม ลงวนท1 มกราคม 2532 ซงตามขอตกลงดงกลาว ขอ 3 ระบไววา
"ของกลางทตรวจยดไดในคดความผดเกยวกบการปาไมทกชนดยกเวนของกลางทเกยวกบกฎหมายวาดวยอาวธปนฯ มอบใหกรมปาไมรบไปดและรกษาและจดการตามระเบยบของกระทรวงเกษตรและสหกรณโดยเรว
คาใชจายในการดแลรกษาและจดการของกลางตามวรรคหนง ใหอยในความรบผดชอบของกรมปาไม
สำหรบของกลางทเปนอาวธปน เครองกระสนปนและวตถระเบด ใหสงมอบพนกงานสอบสวนรบไปเกบรกษาและดำเนนการตามขอบงคบการเกบรกษาของกลางกระทรวงมหาดไทยและระเบยบการเกบรกษาของกลางของกรมตำรวจ"
151
การจดการของกลางในคดปาไม
ตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 6 ระบไววา
"เมอพนกงานเจาหนาทไดยดหรอรบของกลาง ใหทำบญชรายละเอยดเกยวกบของกลางนนแลวจดการนำไปเกบรกษาไวในทปลอดภย ยกเวนของกลางทเกยวกบกฎหมายอาวธปน ฯ ใหสงมอบพนกงานสอบสวนรบไปเกบรกษาและดำเนนการ ในกรณไมสามารถนำออกจากสถานทตรวจยดไวใหบนทกเหตผลไวเปนหลกฐานพรอมทงแจงพนกงานสอบสวนทราบและรายงานผบงคบบญชาโดยเรว
ในกรณทจำเปนตองชกลาก ขนยาย หรอเฝารกษาของกลาง ใหพนกงานเจาหนาทผตรวจยดหรอรบมอบของกลาง มอำนาจจางตามระเบยบทกรมปาไมกำหนดแลวรายงานตามลำดบใหปาไมเขตหรอผวาราชการจงหวดทราบ ในกรงเทพมหานครใหรายงานอธบดกรมปาไม
สำหรบไมของกลางใหประทบรปรอยตราแสดงการยด ในโอกาสแรกทจะพงกระทำไดและจดแจงรปรอยตราทใชประทบไวในบญชรายละเอยดดวย เวนแตไมนนมขนาดเลกหรอโดยสภาพของไมไมอาจจะประทบรปรอยตราได ใหหมายเหตในบญชไวเปนหลกฐาน ใหหนวยงานของผกลาวโทษหรอรบของกลางจากหนวยงานอนทมไดสงกดกรมปาไม บนทกรายการของกลางนนไวในทะเบยนของกลางตามแบบทกรมปาไมกำหนด"
สำหรบการทงไมของกลางไวในทเกดเหต หรอทตรวจยด กรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตไววาหากมกรณไมอาจนำไมของกลางออกจากทเกดเหตได ใหทำบนทกแสดงรายละเอยดแลวนำไปแจงพนกงานสอบสวนเจาของคดไวเปนหลกฐาน แลวรายงานตามลำดบจนถงผวาราชการจงหวด ปาไมเขต ผอำนวยการสำนก หรอผอำนวยการกอง ทผตรวจยดหรอผรบมอบสงกดเพอทราบ โดยไมตองขออนมตใหทงไมของกลางนน หากพบวาผรายงานมพฤตการณในทางไมชอบเกยวกบการรายงานในเรองน ใหผบงคบบญชาตามทกลาวดำเนนการทางวนยกบผเกยวของโดยเครงครด ซงกรมปาไมไดแจงใหทราบและถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไม ท กษ. 0705.03/1563 ลงวนท 5 สงหาคม 2539 เรยนผวาราชการ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
152
จงหวดทกจงหวด และปาไมเขตทกเขตเรองการทงไมของกลางไวในทเกดเหต ในกรณทไมของกลางมจำนวนปรมาตรตงแต 30.00 ม3. ขนไป ใหเขตสงเจาหนาทใหแสดงจดบรเวณทขอทงไมของกลางไวในทเกดเหต ลงในแผนท 1:250,000 แลวสงใหกรมปาไมพจารณาทกครง เพอกรมปาไมจะไดแจงใหหนวยบนตรวจสอบสภาพปา ทำการตรวจสอบขอเทจจรงอกครงหนง เพอนำมาประกอบการพจารณาวาสมควรจะใหนำไมของกลางออกมาไวในทปลอดภยหรอทงไมของกลางไวในทเกดเหตตอไปหรอไม ซงกรมปาไมไดแจงตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0743.03/12648 ลงวนท 29 เมษายน 2534 เรยน ปาไมเขตทกเขตและไดแจงผวาราชการจงหวดทกจงหวด ตามหนงสอ ท กษ 0743.03/12649 ลงวนท29 เมษายน 2534
7.2 การจดทำสารบบคดปาไมหนวยงานของกรมปาไมทพนกงานเจาหนาทไดยด หรอรบมอบของกลางใน
คดปาไมสงกดอยจะตองจดทำสารบบคดปาไม โดยใชตามแบบทกรมปาไมกำหนด(ก.ป.ม.แบบ 44) ซงแบบสารบบคดปาไมทกรมปาไมกำหนดมรายละเอยดดงน คดกระทำผดกฎหมายปาไมในทองทอำเภอ …………….. จงหวด ………………… ประจำเดอน………………… พ.ศ. …………
คดท ชอผตองหา วนเดอนปเกดเหต สถานทเกดเหต ขอหาหรอฐานความผดกระทำผด พ.ร.บ.ใด และมาตราใด ของกลาง (ชนดไมหรอของปา จำนวน ปรมาตร ม3.)ชอผแจงความนำจบ ชอและตำแหนงพนกงานผตรวจจบ แจงความตอพนกงานสอบสวนวนเดอนปใด พนกงานสอบสวนสงสำเนาไปยงอยการวนเดอนปใด พนกงานอยการสงอยางไรยนฟองศาลวนเดอนปใด ผลคด (พนกงานสอบสวนเปรยบเทยบเทาไร ศาลใดพพากษาอยางไร) คดหมายเลขดำแดงเทาไร จายเงนสนบนแกผแจงความเทาใด หมายเหต
7.3 การจดทำทะเบยนของกลางหนวยงานของกรมปาไมท พนกงานเจาหนาทไดยดหรอรบมอบของกลางใน
คดปาไมสงกดอยจะตองจดทำทะเบยนของกลางในคดปาไม ซงทะเบยนของกลางแบงออกเปน 3 ประเภท คอ ทะเบยนไมของกลาง ทะเบยนของปาของกลาง และทะเบยนของกลาง
153
การจดการของกลางในคดปาไม
อนๆ โดยทะเบยนไมของกลางและทะเบยนของปาของกลางใชตามแบบทกรมปาไมกำหนดสวนทะเบยนของกลางอนๆ ในขณะนกรมปาไมยงมไดกำหนดรปแบบไว จงควรจดทำขนเองโดยมรายละเอยดทำนองเดยวกนกบทะเบยนไมของกลางและทะเบยนของปาไมของกลาง
7.4 การทำสญญาจางชกลาก หรอขนยายของกลางเมอพนกงานเจาหนาทไดรบมอบของกลางในคดปาไม จากพนกงานสอบสวนแลว
ตองจดการนำไปเกบรกษาไวในทปลอดภย ในกรณทจำเปนตองชกลาก หรอขนยายของกลางเพอนำไปเกบรกษานน พนกงานเจาหนาทผตรวจยดหรอรบมอบของกลางมอำนาจดำเนนการจางชกลากหรอขนยายได โดยปฏบตตามระเบยบทกรมปาไมกำหนดกลาวคอใชแบบสญญาจางชกลากทกรมปาไมกำหนด ซงในการทำสญญาจางตองปฏบตตามระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 โดยพจารณาวาผใดมอำนาจทำสญญาจางไดกลาวคอ ในสวนภมภาค ผวาราชการจงหวดเปนผมอำนาจในการทำสญญาจางพนกงานเจาหนาทอนๆ ทสงกดสวนภมภาค ไมมอำนาจในการทำสญญาจาง หากดำเนนการไปสญญาจางดงกลาวจะเปนโมฆยะ แตในกรณทมความจำเปนรบดวนทพนกงานเจาหนาทผตรวจยดหรอรบมอบของกลางตองทำสญญาจาง เชนน เมอใดทำสญญาจางแลวตองเสนอผวาราชการจงหวดใหความเหนชอบ (ใหสตยาบน) สญญาจางดงกลาวจงจะสมบรณตามกฎหมายและผกพนทางราชการ
การทำสญญาจางชกลาก หรอขนยายของกลาง ควรจางบคคลทมทอยเปนหลกแหลงและมฐานะความเปนอยพอสมควร และในการทำสญญาจางดงกลาว ควรแนบสำเนาบตรประจำตวประชาชนและสำเนาทะเบยนบานของผรบจางเพราะวา หากมการผดสญญาจางทจะตองดำเนนการปรบหรอฟองคดตอศาลเพอเรยกคาเสยหาย ทางราชการจะไดตดตามเรยกรองหรอฟองรองคดตอไปไดสะดวก สำหรบคาปรบควรกำหนดใหสงกวาราคาตลาดในทองทไมตำกวา 20% ของกลางททำสญญาจาง
ตามมตคณะรฐมนตร เม อวนท 11 สงหาคม 2502 กำหนดใหองคการอตสาหกรรมปาไม (ออป.) เปนผรบซอไมของกลางทตกเปนของแผนดนเสยทงสน โดยไมมขอยกเวนและกรมปาไมไดตกลงกบองคการอตสาหกรรมปาไมให ออป. รบชกลาก
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
154
ไมของกลางซงเปนไมสกหรอไมยาง ซงถกลกตดหรอไมอน ซงไมปรากฏตวผกระทำผดและไมมผโตแยงในเรองกรรมสทธทพนกงานเจาหนาทประทบตรายดตามระเบยบนำไปดแลรกษาเอง และถาในการตรวจยดมเจาหนาทของ ออป. ไปรวมและรบรเหนทไมนนอย ออป. จะชกลากไมของกลางเหลานนออกมาดแลรกษาในฐานะกรมปาไมดำเนนการเอง โดยไมตองทำสญญาจางชกลาก และตอมาในป พ.ศ. 2525 คณะกรรมการปองกนอนรกษทรพยากรปาไม มมตให ออป. รบไมของกลางจากเจาหนาทปาไมเพอนำไปดแลรกษาแทน ดงนน กอนทพนกงานเจาหนาทจะทำสญญาจางชกลากไมของกลาง ควรแจงให ออป. ดำเนนการเสยกอน หาก ออป. ไมสามารถดำเนนการไดเพราะมเหตขดของ หรอเปนกรณมความจำเปนเรงดวน กใหดำเนนการทำสญญาจาง แลวควรรบแจง ออป. ไปรบมอบไมของกลางไปดแลรกษาโดยเรว
อนง ไมของกลางทจะทำสญญาจางชกลาก ตองเปนไมทมสภาพใชประโยชนหรอใชเปนสนคาได
7.5 การทำสญญาจางเฝารกษาของกลางในกรณทจำเปนตองทำสญญาจางเฝารกษาของกลางในคดปาไม กสามารถ
ดำเนนการได โดยสญญาจางเฝารกษาของกลาง ตองใชตามแบบสญญาทกรมปาไมกำหนด(กปม. 106) สำหรบเรองเกยวกบผมอำนาจทำสญญาจางเฝารกษาของกลาง รายละเอยดเกยวกบบคคลทจะจางและการมอบให ออป. เปนผดแลรกษา กพจารณาดำเนนการเชนเดยวกบการทำสญญาจางชกลากในขอ 7.4
กรณคาจางเฝารกษา กรมปาไมไดกำหนดใหระบในสญญาเปนการจางเหมาในราคาทสมควร มใหระบเปนรายเดอนตามแบบของสญญา ซงไดแจงใหผวาราชการจงหวดทกจงหวดทราบและสงใหเจาหนาทถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0704/6663ลงวนท 11 มถนายน 2511 และ ท กษ 0743.03/352333 ลงวนท 4 ธนวาคม 2533 คาปรบไหมตามสญญาจางเฝารกษาของกลาง กรมปาไมไดสงการใหกำหนดคาปรบใหมใหสงกวาทองตลาดไมตำกวา 20% ของราคาของกลางทจางเฝารกษา ตามหนงสอกรมปาไม ท กส0813/822 ลงวนท 17 มกราคม 2522 ซงไดแจงใหผวาราชการจงหวดทกจงหวด ปาไม
155
การจดการของกลางในคดปาไม
เขตทกเขตทราบและสงการใหเจาหนาทถอเปนแนวทางปฏบตโดยเครงครดตอไป ตามหนงสอกรมปาไม ท กส 0813/1181 ลงวนท 22 มกราคม 2522 และ ท กส 0813/823ลงวนท 17 มกราคม 2522
สำหรบการเบกจายเงนคาจางเฝารกษาของกลางใหเบกจากเงนงบประมาณรายจายประจำปหมวดคาตอบแทนใชสอยและวสด โดยใหเบกจายคาใชจายไดเทาทจายจรงตามความจำเปนและประหยด โดยใหอยในดลยพนจของอธบดกรมปาไมจะพจารณา ตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0702.05/ว.3122 ลงวนท 22 ตลาคม 2536
7.6 การทำสญญาฝากเฝารกษาเลยงดสตวพาหนะหรอสตวปาของกลางในกรณทจำเปนตองทำสญญาฝากเฝารกษาเลยงดสตวพาหนะ หรอสตวปาของกลาง
ในคดปาไม ตองใชตามแบบทกรมปาไมกำหนด และจดทำบญชแนบทายสญญาดงกลาวโดยบญชแนบทายสญญาใหระบชนด จำนวน ขนาดความสง-ยาว เพศ ส ตำหนรปพรรณและใหถายรปไวเปนหลกฐานดวย โดยกรมปาไมไดมอบอำนาจใหผวาราชการจงหวดเปนผลงนามในสญญาดงกลาวแทนกรมปาไม และในการทำสญญาดงกลาวใหแนบสำเนาทะเบยนบานหรอสำเนาบตรประชาชนของผรบฝาก เพอจะไดทราบภมลำเนาทแนนอนของผรบฝาก หากผรบฝากผดสญญาใหแจงกรมปาไมทราบโดยดวน เพอทกรมปาไมจะไดพจารณาดำเนนการตอไป เพราะวาอายความฟองรองคดตามสญญาฝากทรพย มระยะเวลา6 เดอน นบแตวนสนสญญาหรอผดสญญา ซงกรมปาไมไดแจงใหผวาราชการจงหวดทกจงหวดทราบ และสงเจาหนาทผเกยวของถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0707/3326 ลงวนท 3 กมภาพนธ 2529
สำหรบบำเหนจคาฝากสตวพาหนะของกลาง ใหถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไม ทกษ 0703/31109 ลงวนท 14 ธนวาคม 2527 กลาวคอ สตวพาหนะของกลางซงมใชสตวประเภทชางอตราตวละไมเกน 15 บาทตอวน สำหรบชางของกลาง อตราเชอกละ 236บาทตอวน จนกวาคดจะถงทสด
การเลยงดสตวปาของกลาง กรมปาไมมนโยบายไมใหประมลจำหนวยเมอสตวปาของกลางตกเปนของแผนดน โดยใหสงมอบใหสวนอนรกษสตวปา หรอหนวยงานในสงกดของสวนอนรกษสตวปาเลยงดสตวปาของกลางแทน สำหรบชางของกลาง ใหสงมอบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
156
ใหองคการอตสาหกรรมปาไม เปนผเฝารกษาและเลยงดจนกวาคดจะสนสด ซงกรมปาไมไดแจงใหผวาราชการจงหวดทกจงหวด และปาไมเขตทกเขตทราบ และสงการใหเจาหนาทผเกยวของถอปฏบต ตามหนงสอกรมปาไม ตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0704(5)/26323ลงวนท 8 กนยายน 2530 เรอง การดำเนนการกบสตวพาหนะของกลางในคดปาไม
8. ของกลางตกเปนของแผนดนเมอใดของกลางจะตกเปนของแผนดนในกรณใดกรณหนงดงตอไปน
8.1 โดยคำพพากษาของศาลใหรบตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 35 บญญตไววา"มาตรา 35 ทรพยสนซงศาลพพากษาใหรบใหตกเปนของแผนดน แตศาล
จะพพากษาใหทำใหทรพยสนนนใชไมได หรอทำลายทรพยสนนนเสยกได8.2 โดยเจาของยนยอมยกใหเปนของแผนดน
ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 521 บญญตไววา"มาตรา 521 อนวาใหนน คอสญญาซงบคคลคนหนงเรยกวาผใหโอนทรพยสน
ของตนใหโดยเสนหาแกบคคลอกคนหนงเรยกวา ผรบ และผรบยอมรบเอาทรพยสนนน"8.3 โดยเจาของหรอผครอบครองมไดรองขอรบคอภายในกำหนด 6 เดอน นบแต
วนทราบหรอถอวาไดทราบคำสงเดดขาดไมฟองคด หรอวนทคำพพากษาถงทสด ตามมาตรา64 ทว วรรคสอง แหง พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 ซงบญญตใหตกเปนของกรมปาไม
ตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตร 64 ทว บญญตไววา"มาตรา 64 ทว ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจยดบรรดาเครองมอ เครองใช
สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทบคคลไดใชหรอมเหตอนควรสงสยวาไดใชในการกระทำความผด หรอเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทำความผดตามมาตรา11 มาตรา 48 มาตรา 54 หรอมาตรา 69 ไวเพอเปนหลกฐานในการพจารณาคดไดจนกวาพนกงานอยการสงเดดขาด ไมฟองคดหรอจนกวาคดจะถงทสด ทงน ไมวาจะเปนของผกระทำความผดหรอของผมเหตอนควรสงสยวาเปนผกระทำความผดหรอไม
157
การจดการของกลางในคดปาไม
ทรพยสนทยดไวตามวรรคหนง ถาพนกงานอยการสงเดดขาดไมฟองคดหรอศาลไมพพากษาใหรบ และผเปนเจาของหรอผครอบครองมไดรองขอรบคน ภายในกำหนดหกเดอนนบแตวนทราบ หรอถอวาไดรบคำสงเดดขาดไมฟองคดหรอวนทคำพพากษาถงทสด แลวแตกรณใหตกเปนของกรมปาไม
ถาทรพยสนทยด ไวจะเปน ………………………………………………."8.4 โดยการเกบรกษาไวของหนวยงานของรฐและเจาของมไดเรยกเอาคนภายในระยะ
เวลาทกำหนดไวในประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 1327 กลาวคอ- กรณทราบตวเจาของและเจาของมไดเรยกเอาคนภายใน 1 ป นบแตวนสงหรอ
วนทคำพพากษาถงทสด (ถาไดฟองคดอาญาตอศาล)- กรณไมทราบตวเจาของและเจาของมไดเรยกเอาคนภายใน 5 ป นบแตวนสง
หรอวนทคำพพากษาถงทสด (ถาไดฟองคดอาญาตอศาล)ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 1327 วรรคแรก บญญตไววามาตรา 1327 ภายในบงคบแหงกฎหมายอาญา กรรมสทธแหงสงใดๆ ซงไดใช
ในการกระทำผด หรอไดมาโดยการกระทำผดหรอเกยวกบการกระทำผดโดยประการอน และไดสงไวในความรกษาของกรมในรฐบาลนน ทานวาตกเปนของแผนดน ถาเจาของมไดเรยกเอาภายในหนงปนบแตวนสง หรอถาไดฟองคดอาญาตอศาลแลวนบแตวนท คำพพากษาถงทสด แตถาไมทราบตวเจาของทานใหผอนเวลาออกไปเปนหาป"
9. คดถงทสดเมอใดคดถงทสดม 2 กรณ คอ
9.1 คดถงทสดในชนพนกงานอยการ โดยพนกงานอยการมคำสงเดดขาดไมฟองคด- คำสงเดดขาดไมฟองคดของพนกงานอยการตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484
มาตรา 64 ทว วรรคแรก หมายถง คำสงเดดขาดไมฟองผตองการหรอไมฟองในฐานความผด
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
158
ทกลาวหาการแจงใหพนกงานสอบสวนจดการตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 85 วรรคทาย เปนการแจงพนกงานสอบสวนหรอเจาหนาทพงปฏบตตอของกลางในคดเทานน มใชเปนสงเดดขาดไมฟองในฐานความผดทกลาวหา ซงกรมปาไมไดเรยนใหผวาราชการจงหวดทกจงหวดทราบและสงเจาหนาทถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไม ทกษ 0707/23276 ลงวนท 30 สงหาคม 2528
- ในกรงเทพมหานคร เมอพนกงานอยการมคำสงไมฟองคด และคำสงนนไมใชของอยการสงสด ตองสงสำนวนการสอบสวนพรอมกบคำสงไปเสนออธบดกรมตำรวจ รองอธบดกรมตำรวจหรอผชวยอธบดกรมตำรวจ ถาอธบดฯ รองอธบดฯ หรอผชวยอธบดฯแยงคำสงของพนกงานอยการ ใหสงสำนวนพรอมกบความเหนทแยงกนไปยงอยการสงสดเพอชขาด ในจงหวดอน (นอกจากกรงเทพมหานคร) เมอพนกงานอยการมคำสงไมฟองคดและคำสงนนไมใชของอยการสงสด ตองสงสำนวนการสอบสวนพรอมกบคำสงไปเสนอผวาราชการจงหวด ถาผวาราชการจงหวดแยงคำสงของพนกงานอยการ ใหสงสำนวนพรอมกบความเหนทแยงกนไปยงอยการสงสดเพอชขาด ซงหากอยการสงสดชขาดใหฟองคด พนกงานอยการตองดำเนนการฟองคดตามทอยการสงสดไดชขาดใหฟองคด ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 145
9.2 คดถงทสดในชนศาลคดถงทสดในชนศาลนอาจถงทสด โดยคำพพากษาของศาลชนตน หรอศาลอทธรณ
หรอศาลฎกา เนองจากคความไมไดอทธรณ-ฎกา หรอคดตองหามอทธรณ-ฎกา ซงจะตองพจารณาวา คำพพากษาถงทสดเมอใด
- คำพพากษาใดซงตามกฎหมายจะอทธรณหรอฎกาหรอมคำขอใหพจารณาใหมไมได ใหถอวาเปนทสดตงแตวนทไดอานเปนตนไป ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา 15 ประกอบประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาตรา 147 วรรคแรก
- คำพพากษาใด ซงอาจอทธรณฎกาหรอมคำขอใหพจารณาใหมได ถามไดอทธรณ ฎกา หรอรองขอใหพจารณาใหมภายในเวลาทกำหนดไว ใหถอวาเปนทสดตงแต
159
การจดการของกลางในคดปาไม
ระยะเวลาเชนวานนไดสนสดลงตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 198มาตรา 216 และมาตรา 15 ประกอบประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา 147วรรคสอง
ประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาตรา 147 บญญตวา"มาตรา 147 คำพพากษาหรอคำสงใด ซงตามกฎหมายจะอทธรณหรอฎกาหรอม
คำขอใหพจารณาใหมไมไดนน ใหถอวาเปนทสดตงแตวนทไดอานเปนตนไปคำพพากษาหรอคำสงใด ซงอาจอทธรณ ฎกา หรอมคำขอใหพจารณาใหมไดนน
ถาอทธรณ ฎกา หรอรองขอใหพจารณาใหมภายในเวลาทกำหนดไว ใหถอวาเปนทสดตงระยะเวลาเชนวานนไดสนสดลง ถาไดมอทธรณ ฎกา หรอมคำขอใหพจารณาใหม และศาลอทธรณหรอศาลฎกาหรอศาลชนตนซงพจารณาคดเรองนนใหม มคำสงใหจำหนายคดเสยจากสารบบความตามทบญญตไวในมาตรา 132 คำพพากษาหรอคำสงเชนวานนใหถอวาเปนทสดตงแตวนทมคำสงใหจำหนายคดจากสารบบความ
คความฝายหนงฝายใดอาจยนคำขอตอศาลชนตนซงพจารณาคดนน ใหออกใบสำคญแสดงวาคำพพากษาหรอคำสงคดนนไดถงทสดแลว
ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 15, 193 ทว, 193, 216, 218, 219ทว, 220 และ 221 บญญตวา
มาตรา 15 วธพจารณาขอใดซงประมวลกฎหมายนมไดบญญตไวโดยเฉพาะ ใหนำบทบญญตแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงมาใชบงคบเทาทพอจะใชบงคบได
มาตรา 193 ทว หามมใหอทธรณคำพพากษาศาลชนตนในปญหาขอเทจจรงในคดซงอตราโทษอยางสงตามทกฎหมายไวใหจำคกไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกหมนบาทหรอทงจำทงปรบ เวนแตกรณตอไปนใหจำเลยอทธรณในปญหาขอเทจจรงได
(1) จำเลยตองคำพพากษาใหลงโทษจำคกหรอใหลงโทษกกขงแทนโทษจำคก(2) จำเลยตองคำพพากษาใหลงโทษจำคก แตศาลรอการลงโทษไว(3) ศาลพพากษาวาจำเลยมความผด แตรอการกำหนดโทษไว หรอ(4) จำเลยตองคำพพากษาใหลงโทษปรบเกนกวาหนงพนบาท
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
160
มาตรา 193 ตร ในคดซงตองหามอทธรณตามมาตรา 193 ทว ถาผพพากษาคนใดซงพจารณาหรอลงชอในคำพพากษาหรอทำความเหนแยงในศาลชนตนพเคราะหเหนวาขอความทตดสนนนเปนปญหาสำคญอนควรสศาลอทธรณและอนญาตใหอทธรณหรออธบดกรมอยการหรอพนกงานอยการ ซงอธบดกรมอยการไดมอบหมาย ลงลายมอชอรบรองในอทธรณวามเหตอนควรทศาลอทธรณจะไดวนจฉยกใหรบอทธรณนนไวพจารณาตอไป
มาตรา 198 การยนอทธรณ ใหยนตอศาลชนตนในกำหนดหนงเดอนนบแตวน อานหรอถอวาไดอานคำพพากษาหรอคำสงใหคความฝายทอทธรณฟง
ใหเปนหนาทศาลชนตนตรวจอทธรณวาควรจะรบสงขนไปยงศาลอทธรณหรอไมตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายน ถาเหนวาไมควรรบใหจดเหตผลไวในคำสงของศาลนนโดยชดเจน
มาตรา 216 ภายใตบงคบแหงมาตรา 217 ถง 221 คความมอำนาจฎกาคดคานคำพพากษาหรอคำสงศาลอทธรณภายในหนงเดอน นบแตวนอาน หรอถอวาไดอานคำพพากษาหรอคำสงนนใหคความฝายทฎกาฟง
มาตรา 218 ในคดทศาลอทธรณพพากษายนตามศาลลางหรอเพยงแตแกไขเลกนอยและใหลงโทษจำคกจำเลยไมเกนหาปหรอปรบหรอทงจำทงปรบ แตโทษจำคกไมเกนหาปหามมใหคความฎกาในปญหาขอเทจจรง
ในคดทศาลอทธรณพพากษายนตามศาลลางหรอเพยงแตแกไขเลกนอยและใหลงโทษจำคกจำเลยเกนหาป ไมวาจะมโทษอยางอนดวยหรอไม หามมใหโจทกฎกาในปญหาขอเทจจรง
มาตรา 219 ในคดทศาลชนตนพพากษาใหลงโทษจำคกจำเลยไมเกนสองปหรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจำทงปรบถาศาลอทธรณยงคงลงโทษจำเลยไมเกนกำหนดทวามาน หามมใหคความฎกาในปญหาขอเทจจรง แตขอหามนมใหใชแกจำเลยในกรณทศาลอทธรณพพากษาแกไขมากและเพมเตมโทษจำเลย
161
การจดการของกลางในคดปาไม
มาตรา 219 ทว หามมใหคความฎกาคดคานคำพพากษาหรอคำสงในขอเทจจรงในปญหาเรองวธการเพอความปลอดภยแตอยางเดยว แมคดนนจะไมตองหามฎกากตาม
ในการนบกำหนดโทษจำคกตามความในมาตรา 218 และ 219 นน หามมใหคำนวณกำหนดเวลาทศาลมคำพพากษาหรอคำสงเกยวกบวธการเพอความปลอดภยรวมเขาดวย
มาตรา 220 หามมใหคความฎกา ในคดทศาลชนตนและศาลอทธรณพพากษายกฟองโจทก
มาตรา 221 ในคดซงหามฎกาไวโดยมาตรา 218, 219 และ 220 แหงประมวลกฎหมายน ถาผพพากษาคนใด ซงพจารณาหรอลงชอในคำพพากษาหรอทำความเหนแยงในศาลชนตนหรอศาลอทธรณพเคราะหเหนวาขอความทตดสนนนเปนปญหาสำคญอนควรสศาลสงสดและอนญาตใหฎกา หรออธบดกรมอยการลงลายมอชอรบรองในฎกาวามเหตอนควรทศาลสงสดจะไดวนจฉย กใหรบฎกานนไวพจารณาตอไป
10. การคนของกลางในระหวางคดการคนของกลางในระหวางคด หมายถง การคนของกลางทคดยงไมถงทสด
กลาวคอ เปนการคนของกลางในคดทพนกงานอยการยงมไดคำสงเดดขาดไมฟองคดหรอยงมไดมคำพพากษาของศาลถงทสด
ของกลางทอยระหวางคดสามารถคนใหแกเจาของกรรมสทธซงไดรองขอคนไดตามพ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 โดยไดรบอนมตจากรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ตามหลกเกณฑทกำหนดไวใน พ.ร.บ. ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา64 ตร ซงบญญตไววา
"มาตรา 64 ตร ในกรณทรพยสนทยดไวตามมาตรา 64 ทว มใชเปนของผกระทำความผดหรอของผมเหตอนควรสงสยวาเปนผกระทำความผดใหพนกงานเจาหนาทโดยอนมตรฐมนตรคนทรพยสนหรอเงน แลวแตกรณ ใหแกเจาของกอนถงกำหนดตามมาตรา 64 ทวได ในกรณดงตอไปน
(1) เมอทรพยสนนนไมจำเปนตองใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดทเปนเหตใหทรพยสนนนถกยด และ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
162
(2) เมอผกระทำความผดหรอผมเหตอนควรสงสยวาผกระทำความผดไดทรพยสน นนมาจากผเปนเจาของโดยการกระทำความผดทางอาญา"
ตามมาตรา 64 ตร ดงกลาวไดกำหนดหลกเกณฑในการคนของกลางในระหวางคดไว สรปสาระสำคญได ดงน
(1) เปนทรพยสนทยดไวตามมาตรา 64 ทว คอบรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทบคคลไดใชหรอมเหตอนควรสงสยวาไดใชการกระทำความผดหรอเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทำความผดตามมาตรา 11มาตรา 54 หรอมาตรา 69
(2) ทรพยสนตาม (1) มใชเปนของผกระทำความผด หรอของผมเหตอนควรสงสยวาเปนผกระทำความผด
(3) ทรพยสนนนไมจำเปนตองใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาคดทเปนเหตใหทรพยสนนนถกยด หรอเมอผกระทำความผดหรอผมเหตอนควรสงสยวาเปนผกระทำ ความผดไดทรพยสนนนมาจากผเปนเจาของโดยการกระทำความผดทางอาญา
(4) การคนของกลางในระหวางคดตองไดรบอนมตจากรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
ตามหลกเกณฑทง 4 ขอดงกลาว มขอควรสงเกตคอ ขอ (1) ตองเปนการกระทำความผดตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 ใน 4 มาตราเทานน คอ มาตรา 11 ความผดฐานทำไมหวงหามโดยมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทฯ มาตรา 48 ความผดฐานแปรรปไม ตงโรงงานแปรรปไม ตงโรงคาไมแปรรป มไมสกแปรรปไวในครอบครองหรอมไมแปรรปชนดอนเปนจำนวนเกน 0.20 ม3. ไวในครอบครองโดยมไดรบอนญาตจากพนกงาน เจาหนาท มาตรา 54 ความผดฐานกอสรางแผวถาง หรอเผาปา ฯ หรอ มาตรา 69ความผด ฐานมไมหวงหามอนยงมไดแปรรปฯ ไวในครอบครอง
ในการคนของกลางกรมปาไมไดกำหนดแนวทางปฏบตไว โดยใหปฏบตตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 กลาวคอ ใหคนแกเจาของหรอผมสทธตามกฎหมาย ซง
163
การจดการของกลางในคดปาไม
กรมปาไมไดเรยนปาไมเขตทกเขตทราบและสงเจาหนาทถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0707.03/3811 ลงวนท 6 กมภาพนธ 2535 เรอง การคนของกลาง
ในทางปฏบตเกยวกบการประมวลเรองเพอเสนอรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม พจารณาอนมตใหคนของกลางในระหวางคดตาม พ.ร.บ.ปาไมพ.ศ. 2484 มาตรา 64 ตร จะตองเสนอขอเทจจรงเกยวกบคดและรายละเอยดของการตรวจยดของพนกงานเจาหนาทฐานความผดหลกฐานการเปนเจาของและอยในหลกเกณฑทจะรองขอคนไดในระหวางคด รวมทงความเหนของพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการความเหนของจงหวดหรอปาไมเขต และความเหนของกรมปาไม ตลอดจนขอเทจจรงเกยวกบเจาของกรรมสทธ ซงรองขอคนของกลางดงกลาว ไดรเหนเปนใจในการกระทำความผดดวยหรอไม
คำพพากษาศาลฎกา ท 2847/2536 พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 64 ทว ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจยดบรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทบคคลไดใชหรอมเหตอนสงสยวาไดใชในการกระทำความผด เพอเปนหลกฐานในการพจารณาคดไดจนกวาพนกงานอยการสงเดดขาดไมฟองคดหรอจนกวาคดจะถงทสดนนมไดมขอความระบถงกรณเจาของเครองมอดงกลาวมไดรเหนเปนใจดวยในการกระทำความผดกใหยดได ดงนน จะยดทรพยของบคคลทมไดรเหนเปนใจดวยในการกระทำความผดไวประกอบคดจนกวาคดจะถงทสดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา 85 หาไดไม
ตามคำพพากษาศาลฎกาดงกลาวแสดงวา ของกลางทพนกงานเจาหนาทไดยดไวตามมาตรา 64 ทว แหง พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 หากของกลางดงกลาวเปนของผอน ซงมไดรเหนเปนใจดวยในการกระทำความผดดงกลาวเชนน พนกงานเจาหนาทมอำนาจทจะยดของกลางดงกลาวไวเทาทจำเปนตองใชเปนพยานหลกฐานในคด ซงเมอหมดความจำเปนทตองใชเปนพยานหลกฐานในคดแลว ตองคนของกลางดงกลาวใหแกเจาของกรรมสทธในของกลางนน พนกงานเจาหนาทจะยดของกลางดงกลาวไวจนกวาคดจะถงทสดไมได เพยงแตในการคนของกลางดงกลาวเปนการคนในระหวางคดตองไดรบอนมตจากรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ตามมาตรา 64 ตร แหงพ.ร.บ. ปาไม พ.ศ. 2484
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
164
11. การคนของกลางเมอคดถงทสด11.1 กรณพนกงานอยการมคำสงเดดขาดไมฟองคด และใหจดการของกลางตาม
ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 85 วรรคทาย- ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 85 วรรคทาย บญญตวา
"สงของใดทยดไวเจาพนกงานมอำนาจยดไวจนกวาคดถงทสด เมอเสรจคดแลวกใหคนแกผตองหา หรอแกผอนซงมสทธเรยกรองขอคนสงของนนเวนแตศาลจะสงเปนอยางอน" ดงนนเมอพนกงานอยการมคำสงเดดขาด ไมฟองคดและใหจดการกบของกลางตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 85 วรรคทาย พนกงานเจาหนาทจะตองคนของกลางดงกลาวแกเจาของกรรมสทธของกลางดงกลาว ซงกรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตไวโดยใหปฏบตตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 กลาวคอ ใหคนแกเจาของหรอผมสทธตามกฎหมาย
ในทางปฏบตหากผรองขอคนของกลางไมมหลกฐานการไดมาซงของกลางมาแสดงกควรตรวจสอบพยานบคคลทเกยวของ ตลอดจนขอทราบความเหนของพนกงานสอบสวนวา ตามสำนวนการสอบสวนผใดเปนเจาของทแทจรงในของกลางดงกลาว มหลกฐานการไดมาหรอหลกฐานหรอไมอยางไรควรคนใหแกผใด และหากของกลางดงกลาวมทะเบยนควบคม เชน รถยนต กควรตรวจสอบทะเบยนหมายเลขเครองยนต และหมายเลขตวรถ (ตวถง) โดยตรวจสอบกบกรมการของสงทางบก หรอสำนกงานขนสงจงหวด
11.2 กรณคำพพากษาถงทสด ไมรบของกลาง หรอใหคนของกลางในคดเมอคดถงทสดโดยคำพพากษาถงทสด ไมรบของกลางหรอใหคนของกลางเชนน
หากคำพพากษาดงกลาวระบใหคนของกลางแกผใด พนกงานเจาหนาทกตองคนใหแกผนนแตถาคำพพากษาดงกลาวมไดระบวาใหคนของกลางแกผใด เชน ระบวาของกลางไมรบหรอไมไดกลาวถงของกลาง พนกงานเจาหนาทกตองคนของกลางดงกลาวแกเจาของหรอผมสทธตามกฎหมาย ทงน เปนไปตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวยการปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 14 และประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 85 วรรคทาย
165
การจดการของกลางในคดปาไม
11.3 กรณคำพพากษาถงทสดใหรบของกลาง ตอมาผเปนเจาของทแทจรง ไดยนคำรองตอศาลวาตนซงเปนเจาของทแทจรงในของกลางมไดรเหนเปนใจดวยในการกระทำความผด และศาลไดมคำสงใหคนของกลางดงกลาวตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 36
ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 36 บญญตวา"มาตรา 36 ในกรณทศาลสงใหรบทรพยสน ตามมาตรา 33 หรอมาตรา 34
ไปแลวหากปรากฏในภายหลงโดยคำเสนอของเจาของแทจรงวา ผเปนเจาของแทจรงมไดรเหนเปนใจดวย ในการกระทำความผด กใหศาลสงใหคนทรพยสน ถาทรพยสนนนยงคงมอยในความครอบครองของเจาพนกงานแตคำเสนอของเจาของทแทจรงนน จะตองกระทำตอศาลภายในหนงปนบแตวนคำพพากษาถงทสด"
กรณตามขอ 11.3 เปนกรณทมคำพพากษาถงทสด ใหรบของกลางตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 33 หรอมาตรา 34 แตตอมาภายหลงปรากฏวา เจาของทแทจรงไดยนคำรองตอศาลวาตนเปนเจาของทแทจรงในของกลางดงกลาว มไดรเหนเปนใจดวยในการกระทำความผด โดยคำรองดงกลาวไดยนตอศาลภายในหนงปแตวนคำพพากษาถงทสดและของกลางนนยงคงมอยในความครอบครองของเจาพนกงานและศาลมคำสงใหคนของกลางดงกลาวแกผรอง เชน นตองคนของกลางแกผรอง
ในทางปฏบตเมอมคำพพากษาถงทสด ใหรบของกลาง หากปรากฏในภายหลงวามบคคลหนงบคคลใดไดยนคำรองตอศาลอางวา ตนเปนเจาของทแทจรงในของกลางดงกลาวมไดรเหนเปนใจดวยในการกระทำความผด ขอใหศาลสงใหคนของกลางแกตน เชนนจงหวดหรอเขต หรอหนวยงานของกรมปาไม ทเกยวของ ซงไดทราบเรองดงกลาว จะตองดำเนนการตรวจสอบวาบคคลทยนคำรองตอศาลดงกลาว เปนเจาของทแทจรงในของกลางดงกลาวหรอไม อยางไร รเหนเปนใจดวยในการกระทำความผดหรอไม อยางไรของกลางดงกลาวยงอยในความครอบครองของเจาพนกงานหรอไม อยางไร และคำรองดงกลาวไดยนตอศาลภายในกำหนดหนงป นบแตวนคำพพากษาถงทสด หรอไม อยางไร แลวรบรายงานขอเทจจรงดงกลาว ใหกรมปาไมทราบโดยดวนทสด ทงน ตองรายงานใหกรมปาไมทราบกอนวนทศาลไตสวนคำรองดงกลาว เพอทกรมปาไมจะไดดำเนนการแจงใหพนกงานอยการเปนทนายความดำเนนการคดคานคำรองดงกลาว หรออทธรณคำสงของศาลท
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
166
สงใหคนของกลางแกผรอง หรอดำเนนการฟองรองเพอตดตามและเอาคนซงของกลางดงกลาวตอไปในกรณทกรมปาไมไดพจารณาเหนวา บคคลทยนคำรองตอศาลดงกลาวมใชเจาของทแทจรง หรอมสวนรเหนเปนใจดวยในการกระทำความผด หรอเปนการยนคำรองตอศาลเกนหนงปนบแตวนคำพพากษาถงทสด
ขอสงเกตเกยวกบการคนของกลางการคนของกลางตามมาตรา 85 แหง ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา เปน
อำนาจของพนกงานสอบสวนไมใชเปนอำนาจของพนกงานอยการ และการคนของกลางจะตองคนใหแกผตองหาหรอผอนซงมสทธเรยกรองขอคนของกลางเทานน ตามหนงสอสำนกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ท นร.0601/2564 ลงวนท 22 ธนวาคม 2530 เรยนปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ซงตามหนงสอสำนกงานคณะกรรมการกฤษฎกาดงกลาวเปนหนงสอตอบขอหารอของกรมตำรวจ มรายละเอยดดงน
"ตามสำเนาหนงสอกรมตำรวจทสงมาพรอมกบหนงสอน กรมตำรวจขอใหสำนกงานคณะกรรมการกฤษฎกาใหความเหนในปญหาขอกฎหมายวา เมอพนกงานอยการมคำสงเดดขาดไมฟองผตองหาในความผดตามกฎหมายวาดวยปาไม และแจงใหพนกงานสอบสวนจดการเกยวกบไมของกลางตามมาตรา 85 แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ในกรณทพนกงานสอบสวนเหนวา ไมของกลางดงกลาวเปนไมททำออกโดยมชอบดวยกฎหมาย พนกงานสอบสวนจะไมคนไมของกลางดงกลาวใหแกผตองหาหรอผอนซงเรยกรองขอคนไมนนไดหรอไม นน
บดน คณะกรรมการกฤษฎกา (กรรมการรางกฎหมาย คณะท 5) ไดพจารณาปญหาดงกลาวขางตนแลว เหนวาตามมาตรา 85 แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาอำนาจการคนของกลางเปนอำนาจของพนกงานสอบสวนไมใชเปนอำนาจของพนกงานอยการ และการคนของกลางจะตองคนใหแกผตองหาหรอผอนซงมสทธเรยกรองขอคนของกลางนนเทานน ดงนน ถาพนกงานสอบสวนเหนวา ของกลางเปนไมททำออกโดยมชอบดวยกฎหมาย พนกงานสอบสวนยอมมอำนาจไมคนของกลางดงกลาวใหแกผตองหา หรอผอนซงไมมสทธเรยกรองขอคนของกลางนน"
167
การจดการของกลางในคดปาไม
12. การจำหนายของกลางในระหวางคดของกลางบางอยางเปนของเสยงาย หรอเสอมคณภาพงาย หรอจะเปนการเสยง
ความเสยหายหรอคาใชจายในการเกบรกษาจะเกนคาของกลางนน หากรอจนคดถงทสดจงตองมการดำเนนการจำหนายของกลางในระหวางคด โดยในการจำหนายของกลางนนจะจำหนายทงหมด หรอเกบรกษาไวเปนพยานหลกฐานเพยงบางสวนกได ซงการจำหนายของกลางในระหวางคดมกฎหมายและระเบยบใหอำนาจหนวยงานของรฐและพนกงานเจาหนาทกระทำได คอ ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 1327 วรรคทายพ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 64 ทว วรรคทาย และระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533
โดยทการจำหนายของกลางในระหวางคดเปนมาตรการปองกนมใหเกดความเสยหายขนแกของกลางและทางราชการ แตตองคำนงถงวาของกลางนนเปนพยานหลกฐานในการดำเนนคด ดงนน กอนทจะจำหนายของกลางในระหวางคด ตองแจงเหตผลในการจำหนายระหวางคด และขอความเหนชอบตอพนกงานสอบสวน หรอพนกงานอยการเจาของคด และใหรวมกบพนกงานสอบสวนเจาของคดจดการตามควร เพอบนทกรายละเอยด ตำหนรปพรรณ รองรอยหลกฐานตางๆ เกยวกบของกลางนนไว เมอจำหนายแลวไดเงนเปนจำนวนสทธเทาใด ใหถอไวแทนของกลาง ตามขอตกลงระหวางกระทรวงมหาดไทย กบกระทรวงเกษตรและสหกรณ เรองการปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม ขอ 5 และระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 11 ซงการจำหนายของกลางในระหวางคดมแนวทางปฏบตดงน
12.1 การจำหนายไมของกลางในระหวางคดกรมปาไมไดกำหนดแนวทางปฏบตตามหนงสอกรมปาไม ดวนมาก ท กษ
0704/18059 ลงวนท 28 พฤศจกายน 2516 เรอง การจำหนายไมของกลางในระหวางคดเรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด ใหขายไมของกลางในระหวางคด ในคดไมไดตวผกระทำผดหรอไมทราบตวผกระทำความผด ใหแกองคการอตสาหกรรมปาไม โดยให
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
168
ตงกรรมการประกอบดวยผแทนปาไมเขตเปนประธาน ผแทนปาไมจงหวด และผแทนองคการอตสาหกรรมปาไม เปนกรรมการ รวมกนพจารณาราคาตลาดแหงทองถนวาไมชนดใดควรขายไดราคาเทาใด แลวคดราคาขายทงสนบวกดวยคาภาระผกพน (หากม) แลวให ออป. รบซอไปตามราคานนแตการชำระคาซอให ออป. ชำระคาซอในอตรา 2 เทาคาภาคหลวงของแตละชนดไม (ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 11 สงหาคม 2502) พรอมชำระคาภาระผกพน สวนราคาซอทเหลอให ออป. ทำสญญาประกนไววา หากมผเรยกรองกรรมสทธในไมรายน และชนะคด ออป. จะยนยอมชำระตามสญญาประกนใหแกผชนะคดสำหรบคาขายทกรมปาไมไดรบกจะถอนคนจากคลงแลวมอบใหแกผชนะคด หากพนกำหนดหนงปนบแตวนขายไมให ออป. ไมมผเรยกรองกรรมสทธในไม ถอวาไมตกเปนของแผนดนโดยอนโลมตามความในมาตรา 1327 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยใหสงคาขายเปนผลประโยชนแผนดน สวนสญญาประกนเปนอนพบไป โดยกอนทจะปฏบตตามหลกการน กรณเกยวกบการชกลาก และการขออนมตจำหนายตองไดรบความเหนชอบจากพนกงานสอบสวน หรอพนกงานอยการตามระเบยบกอน สำหรบคดทมตวผกระทำผดใหถอปฏบตตามของตกลงระหวางกระทรวงมหาดไทย กบกระทรวงเกษตร เรอง การปฏบตเกยวกบไมของกลางในคดความผดตามกฎหมายวาดวยการปาไมลงวนท 1 พฤศจกายน 2510 โดยเครงครด (ปจจบน คอ ขอตกลงระหวางกระทรวงมหาดไทย กบกระทรวงเกษตรและสหกรณ เรอง การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม ลงวนท 1 มกราคม 2532)
ตอมากรมปาไมไดปรบปรงหลกเกณฑในการจำหนายไมของกลางระหวางคด ซงไมมตวผตองหาหรอผโดยแยงกรรมสทธในไมของกลาง ตามหนงสอกรมปาไม ท กษ0743.03/23508-9 ลงวนท 22 กรกฎาคม 2534 เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด ปาไมเขตทกเขต ตามลำดบ โดยไดปรบปรงหลกเกณฑแนวทางปฏบตวาไมของกลางรายใดทมปรมาตรไมเกน 30 ม3. ใหจำหนายแก ออป. โดยไมตองแตงตงคณะกรรมการพจารณากำหนดราคา และไมตองแยกเปนชนดไมสกและไมกระยาเลย สำหรบไมของกลางทมปรมาตรเกน 30 ม3. ใหยดถอปฏบตตามระเบยบเดม
169
การจดการของกลางในคดปาไม
กรมปาไมวางแนวทางปฏบตในการเรงรดจำหนายไมของกลางในระหวางคดทกคด (ทงคดไดตวผกระทำความผด คดทราบตวผกระทำความผด คดไมไดตวผกระทำความผด และคดไมทราบตวผกระทำความผด) ตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0704(5)/ว.73/8ลงวนท 16 มนาคม เรอง การเรงรดจำหนายไมของกลาง เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวดและปาไมเขตทกเขต ใหดำเนนการตรวจสอบและเรงรดการจำหนายไมของกลางทยงอยในระหวางคดทงหมดใหแก อ.อ.ป. โดยไมตองรอใหคดสนสด โดยถอปฏบตตามแนวทางทกรมปาไมไดกำหนดไวแลวตามหนงสอ ท กส 0704/18059 ลงวนท 28 พฤศจกายน2516, ท กษ 0707/9494 ลงวนท 4 เมษายน 528 และ ท กษ 0704(5)/1956 ลงวนท 23มกราคม 2530 หากรายใดมขอขดของในสวนทเกยวของกบพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการใหรายงานใหกรมปาไมทราบโดยดวนเพอพจารณาแกไขตอไป
12.2 การจำหนายสงประดษฐของกลางในระหวางคดสงประดษฐของกลาง ถาเสยงายหรอถาเกบไวจะเปนการเสยงตอความเสยหาย
หรอคาใชจายจะเกนสวนกบคาของสงประดษฐของกลางนน กสามารถดำเนนการจำหนายในระหวางคดไดตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 11 และกรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตไวตามหนงสอกรมปาไมท กส 0813/18483 ลงวนท 28 ตลาคม 2521 เรองหารอแนวทางปฏบตเกยวกบการจำหนายสงประดษฐของกลางทยงไมเสรจคด เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด โดยใหพจารณาวาสงประดษฐของกลางในระหวางคดรายใดสมควรดำเนนการจำหนาย จะตองปรากฏวาสงประดษฐของกลางนนหากรอจนคดถงทสดจะผเสอมคณภาพ เสยหายจำหนายไมไดราคาเทาทควรจะไดหรอจำหนายไมได และหรอถาหนวงชาไวจะเปนการเสยงตอความเสยหาย หรอคาใชจายเกยวกบการรกษาและอนๆจะเกนสวนกบคาแหงสงประดษฐของกลางนน กบทงจะตองพจารณาถงพฤตการณ และขอเทจจรงในคดเพอมใหเกดการเสยหายแกรปคดประกอบดวย กลาวคอ แมจะเกบรกษาสงประดษฐของกลางนนไวตอไปอกหรอปลอยไวใหสญเสยสภาพไป กจะไมเกดประโยชนในการพสจนทางคดได และทงผตองหา หรอจำเลยไมคดคานเกยวกบการทจะจำหนายสงประดษฐของกลางนน ถาสงประดษฐของกลางนนเปนของบคคลภายนอกซงมใชค
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
170
ความกควรจะไดใหเจาของอนแทจรงไดรบรและยนยอมในเรองการจำหนายสงประดษฐของกลางเสยดวย ถาสงประดษฐของกลางนนอาจจะตองนำไปแสดงตอศาลกควรเกบตวอยางไวเพยงเทาทพอสำหรบเปนวตถพยานประกอบคด โดยบนทกหลกฐานใหปรากฏขอความรายละเอยดใหชดเจนและใหผตองหาหรอจำเลยในคดลงลายมอซอรวมรเหนไวดวย แลวดำเนนการตดตอขออนญาตตอพนกงานสอบสวน หรอพนกงานอยการ หรอศาลแลวแตกรณ เพอจำหนายสงประดษฐของกลางในระหวางคดเมอไดรบอนญาตใหจำหนายไดแลว ใหดำเนนการจำหนายโดยวธประมลตอไป โดยใหถอปฏบตตามกฎเกณฑและวธการทกำหนดไวในระเบยบปฏบตราชการปาไม ฉบบท 8 วาดวย การรกษาและจำหนายของกลางโดยเครงครด เมอจำหนายแลวไดเงนจำนวนสทธเทาใดใหเกบรกษาไวแทนตวสงประดษฐของกลาง เพอรอฟงผลคดตอไป และเมอใดจดการจำหนายสงประดษฐของกลางแลวใหแจงผลการจำหนายตลอด วน เดอน ป ทจำหนายใหพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการ หรอศาลแลวแตกรณทราบดวย ในกรณทตรวจยดโดยรตวผกระทำความผดแตจบกมไมได หรอผกระทำความผดหลบหน หากพนกำหนดหนงปนบแตวนทจำหนายประดษฐของกลาง หากไมมผใดเรยกรองกรรมสทธในประดษฐของกลางถอวาตกเปนของแผนดน โดยอนโลม ตามความใน มาตรา 1327 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย สงคาขายเปนผลประโยชน แกแผนดนตอไป
ตามหนงสอกรมปาไมดงกลาวขางตนไดวางแนวทางปฏบตเกยวกบจำหนายประดษฐของกลางในระหวางคดโดยวธประมล โดยใหถอปฏบตตามกฎเกณฑและวธการทกำหนดไวในระเบยบปฏบตราชการปาไม ฉบบท 8 วาดวย การรกษาและจำหนายของกลาง ลงวนท 8 กนยายน 2497 ซงระเบยบปฏบตราชการปาไม ฉบบท 8 ดงกลาวไดถกยกเลกไปแลว โดยระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ลงวนท 20 สงหาคม 2533 และตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณ ดงกลาวขอ 11 ไดกำหนดการขายของกลางในระหวางคดใหขายโดยวธขายทอดตลาดดงนน การจำหนายประดษฐของกลางในระหวางคดจงตองจำหนายโดยวธขายทอดตลาด
171
การจดการของกลางในคดปาไม
ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 509 บญญตวา"มาตรา 509 การขายทอดตลาดยอมบรบรณ เมอผทอดตลาดแสดงความ
ตกลงดวยเคาะไมหรอดวยกรยาอนอยางใดอยางหนงตามจารตประเพณในการขายทอดตลาดถามไดแสดงเชนนนอยตราบใดทานวาผสราคาจะถอนคำสราคาของตนเสยกยงถอนได"
12.3 การจำหนายของปาของกลางในระหวางคดของปาของกลางในคดปาไม สามารถจำนายในระหวางคดไดทงนตามระเบยบ
กระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 11 และกรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตไวตามหนงสอกรมปาไมดวนมาก ท กส 0713/694 ลงวนท 15 มกราคม 2522 เรอง ขออนมตจำหนายของปาของกลาง (ถานไม) ในระหวางคด เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด (เวนจงหวดนครพนม) (แจงปาไมเขตทกเขตตามหนงสอ ท กส 0713/695 ลงวนท 15 มกราคม2522) โดยหนงสอกรมปาไมดงกลาว ไดวางแนวทางปฏบตทำนองเดยวกบการจำหนายสงประดษฐของกลาง ตามหนงสอกรมปาไมท กส 0813/18483 ลงวนท 22 ตลาคม 2521(ตามขอ 12.2) ดงนน การจำหนายของกลางในระหวางคดจงจำหนายโดยวธขายทอดตลาดโดยพจารณาดำเนนการทำนองเดยวกบการจำหนายสงประดษฐของกลางในระหวางคด
12.4 การจำหนายสตวพาหนะของกลางในระหวางคดสตวพาหนะของกลางในคดปาไมสามารถจำหนายในระหวางคดได ทงนตาม
ระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 11 และกรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตไวตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0704(5)/3209 ลงวนท 3 กมภาพนธ 2529 เรอง การดำเนนการกบสตวพาหนะของกลางในคดปาไม เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด กรณสตวพาหนะของกลางทพนกงานทไดยดไวตาม พ.ร.บ. ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 64 ทว วรรคแรก ซงเปนสตวพาหนะของกลางในระหวางคด ใหรบสอบถามพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาลแลวแตกรณวามความจำเปนทจะตองใชเปนพยานหลกฐานประกอบการพจารณาคดหรอไม หากไมมความจำเปนทจะตองใชเปนพยานหลกฐานประกอบการ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
172
พจารณาคดแลวใหพจารณาดำเนนการตามมาตรา 64 ทว วรรคสาม แหง พ.ร.บ.ปาไมพ.ศ. 2484 โดยดวน (จำหนายในระหวางคด) และตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0704(5)/26323 ลงวนท 8 กนยายน 2530 เรอง การดำเนนการกบสตวพาหนะของกลางในคดปาไมเรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด และปาไมเขตทกเขต ใหดำเนนการสำหรบสตวพาหนะของกลางอนๆ นอกจากชาง ใหรบดำเนนการขออนมตจำหนายในระหวางคดโดยเรวทสดทกราย ซงการจำหนายสตวพาหนะของกลางในระหวางคดโดยการขายทอดตลอดตาม พ.ร.บ.ปาไม พ.ศ. 2484 มาตรา 64 ทว วรรคสาม รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณไดมอบอำนาจใหอธบดกรมปาไมเปนผสงการขายทอดตลาดสตวพาหนะของกลาง(ยกเวนชาง) ในระหวางคด
13. การจำหนายของกลางเมอคดถงทสดการจำหนายของกลางทตกเปนของแผนดนเมอคดถงทสด ตองดำเนนการตาม
ระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ซงตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณ ดงกลาว ขอ 7ขอ 8 ขอ 9 และขอ 10 ไดระบไวดงน
ขอ 7 ของกลางทตกเปนของแผนดนแลว ใหขายโดยวธทอดตลาดหรอวธประกวดราคาตามระเบยบน เวนแตจะมกฎหมายหรอมตคณะรฐมนตรกำหนดไวเปนอยางอน หรอของกลางทตองการจดการตาม ขอ 8 ขอ 9
ขอ 8 ของกลางทตกเปนของแผนดนแลว และเปนของกลางทไมควรขาย อธบดกรมปาไมหรอผทไดรบมอบหมายจากอธบดปาไมจะสงใหเอาไวใชในราชการ ปลอย ทำลายหรอจดการตามสมควรกได
ขอ 9 การขายของกลางใหองคการการกศล วด หรอการสาธารณประโยชนใหทำไดโดยไมตองขายตามขอ 7 แตตองไดรบอนมตจากอธบดกรมปาไม
ขอ 10 การขายของกลางตามขอ 7 ใหดำเนนการดงตอไปน
173
การจดการของกลางในคดปาไม
10.1 ใหอธบดกรมปาไม ปาไมเขต หรอผวาราชการจงหวด แลวแตกรณแตงตงขาราชการเปนคณะกรรมการประกอบดวย ประธานกรรมการซงจะตองดำรงตำแหนงไมตำกวาระดบ 5 และกรรมการอกอยางนอยสองคนใหมเลขานการคนหนง หรอจะแตงตงกรรมการคนหนงเปนเลขานการดวยกได
10.2 ตองประกาศลวงหนากอนวนขายไมนอยกวาสบหาวน ในประกาศใหระบชนด จำนวนปรมาตร ลกษณะ สภาพ สถานทเกบรกษาของกลางทจะขาย วน เวลาสถานทขาย หลกประกนซอง ในกรณขาย
10.3 ใหขายทกรมปาไม สำนกงานปาไมเขต สำนกงานปาไมจงหวดหรอทอนใดตามทผแตงตงคณะกรรมการเหนสมควร
10.4 เมอคณะกรรมการเหนวาราคาซงมผเสนอสงสดนนยงไมเพยงพอกบราคาขนตำทคณะกรรมการกำหนด ใหคณะกรรมการถอนทรพยสนนนจากการขาย แลวดำเนนการขายใหม
10.5 ผซอไดตองชำระราคาทงหมดในวนขาย ถาไมอาจชำระราคาทงหมดไดกใหชำระไมนอยกวารอยละยสบหาของราคาทขายและทำสญญาไวเปนหลกฐาน โดยกำหนดใหชำระราคาสวนทเหลอพรอมรบของภายในสบหาวนนบแตวนทำสญญา
ดงนน การจำหนายของกลางทตกเปนของแผนดน จงมแนวทางปฏบต ดงน13.1 การจำหนายไมของกลางทตกเปนของแผนดน
ไมของกลางทตกเปนของแผนดนแลวไมวาจะเปนไมทอนหรอไมแปรรปมมตคณะรฐมนตร เมอวนท 11 สงหาคม 2502 ใหองคการอตสากรรมปาไม รบซอไมของกลางเสยทงสน โดยไมมขอยกเวนใดๆ ในอตรา 3 เทาคาภาคหลวงสำหรบไมสก และ 2 เทาคาภาคหลวงสำหรบไมกระยาเลย ซงกรมปาไมไดแจงใหทราบและถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไม ดวนมาก ท 9044/2502 ลงวนท 9 กนยายน 2502 เรอง นโยบายปองกนการลกลอบตดฟนไมทำลายปา และอตราคาจำหนายไมของกลางใหแกองคการอตสาหกรรมปาไม เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด ตอมาไดมมตคณะรฐมนตร เมอวนท 31 มนาคม2530 ไดอนมตใหปรบปรงอตราจำหนายไมของกลางใหแกองคการอตสาหกรรมปาไมเปนอตรา 4 เทาคาภาคหลวง สำหรบไมสก และ 3 เทาคาภาคหลวงสำหรบไมกระยาเลย
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
174
ซงกรมปาไมไดแจงใหทราบและใหถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไม ท กษ 0704(5)/11806ลงวนท 20 เมษายน 2530 หากไมของกลางเปนไมแปรรปใหคดในอตราสองเทาของไมทอนนอกจากนคาภาระผกพนสำหรบไมของกลางรายนนๆ มเทาใดใหองคการอตสาหกรรมปาไมชำระแทนกรมปาไมดวย และกรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตเกยวกบไมของกลางทเสรจคดและตกเปนของแผนดนแลวใหรบเสนอขายใหแกองคการอตสาหกรรมปาไมตามระเบยบโดยเรวทสด หรออยางชาไมเกน 15 วน นบแตวนทราบผลคดถงทสด ทงนเปนไปตามหนงสอ กรมปาไม ท 731/2503 ลงวนท 22 มกราคม 2503 เรอง ซอมความเขาใจเกยวกบการตรวจยดไมและการรกษาไมของกลาง เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด (แจงใหปาไมเขตทกเขตตามหนงสอกรมปาไม ท 732/2503 ลงวนท 22มกราคม 2503)
ในกรณไมของกลางทตกเปนของแผนดนแลว เปนไมนอกประเภทหวงหาม ใหจำหนายแก อ.อ.ป.โดยคดจากอตราคาภาคหลวงไมหวงหามอตราตำทสด ทงไมทอนและไมแปรรปทงนเปนไปตามหนงสอกรมปาไม ท 8201/2505 ลงวนท 6 กนยายน 2505เรอง จำหนายไมของกลางนอกประเภทหวงหามทตกเปนของแผนดนแลว เรยน ผวาราชการจงหวดสงหบร ซงไดแจงใหทกจงหวด และทกเขตทราบตามหนงสอกรมปาไม ท 8202/2505 ลงวนท 6 กนยายน 2505 ในปจจบนอตราคาภาคหลวงไมหวงหามทตำทสด คอลกบาศกเมตรละ 20 บาท ดงนนการจำหนายไมนอกประเภทหวงหามใหแก อ.อ.ป. จงคดราคาในอตราลกบาศกเมตรละ 60 บาท ทงไมทอนและไมแปรรป ตามหนงสอกรมปาไมท 0743.03/33238 ลงวนท 10 พฤศจกายน 2533 เรอง การหารอเรองการจำหนายไมของกลางทไมใชไมหวงหาม เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด (ยกเวนจงหวดอางทอง)
การดำเนนการจำหนายไมของกลางทคดถงทสดแลว กรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตในการเรงรดจำหนาย โดยใหตรวจสอบและเรงรดการจำหนายไมของกลางทคดเสรจสนแลวทยงเหลอคางอยใหแก อ.อ.ป. ใหหมดสนโดยดวนทสด ตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0704(5)/ว.7318 ลงวนท 16 มนาคม 2530 เรอง การเรงรดจำหนายไมของกลางเรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด และปาไมเขตทกเขต
175
การจดการของกลางในคดปาไม
13.2 การจำหนายสงประดษฐของกลางทตกเปนของแผนดนสงประดษฐฯ ของกลางทตกเปนของแผนดน ดำเนนการขายโดยวธทอดตลาด
หรอวธประกวดราคา ตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 7 และขอ 10 ซงในทางปฏบตจะดำเนนการขายโดยวธประกวดราคา
13.3 การจำหนายของปาของกลางทตกเปนของแผนดนของปาของกลางทตกเปนของแผนดน ซงเปนของปาทควรขายใหดำเนนการขาย
โดยวธทอดตลาดหรอวธประกวดราคาเชนเดยวกบการของสงประดษฐฯ ตามขอ 13.2สำหรบการจำหนายถานไมของกลางทตกเปนของแผนดนแลว กรมปาไมไดวาง
แนวทางปฏบตไวตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0708.06/18833 ลงวนท 2 กรกฎาคม 2536เรอง มาตรการจดการกบของปาหวงหาม (ถานไม) ของกลาง เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด ดงน
1) ใหยกเลกการประมลถานไมของกลาง2) สำหรบถานไมของกลางทไดตกเปนของแผนดนแลวใหเขตหรอจงหวด
ดำเนนการตามนยระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 9 กลาวคอ การขายของกลางใหองคการกศลวด หรอสาธารณะประโยชนใหทำไดโดยไมตองขายตามขอ 7 แตตองไดรบอนมตจากอธบดกรมปา โดยกรมปาไมจะอนมตหลกการใหเขตและจงหวดดำเนนการในกรณนดวย
3) หลกเกณฑการขายถานไมของกลาง3.1) จำหนายใหหนวยงานตางๆ ของรฐทงภายในภายนอกกรมปาไมหรอ
หนวยงาน การกศลของเอกชน รวมทงสภาตำบล วด และมลนธ3.2) การจำหนายใหหนวยงานในขอ 3.1 ใหจำหนายไดรายละไมเกน 40
กระสอบ (2,000 กโลกรม) สำหรบรายใดทขอซอเกนกวาทกำหนดใหเขตหรอจงหวดเสนอขออนมตอธบดกรมปาไมเปนรายๆ ไป
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
176
3.3) สำหรบราษฎรในทองทใหจำหนายรายละไมเกน 2 กระสอบ หรอ 100กโลกรม
3.4) การจำหนายถานไมของกลางใหจำหนายในอตรากโลกรมละ 1 บาทพรอมทงใหผซอไดตองชำระคาภาระผกพน(ถาม) หรอคาใชจายอนใด ททางราชการปาไมจะตองจายเกยวกบถานไมของกลางอกสวนหนงตางหากจากคาขาย
3.5) เมอเขตหรอจงหวดไดอนมตในการจำหนายถานไมของกลางไปแลวใหจดทำบญชไวแลวรายงานกรมปาไมปละ 1 ครง
13.4 การจำหนายสตวพาหนะของกลางทตกเปนของแผนดนสตวพาหนะของกลางทตกเปนของแผนดน (ยกเวนชาง) ใหดำเนนการขายโดย
วธทอดตลาดหรอวธประกวดราคาเชนเดยวกบการขายสงประดษฐฯ ตามขอ 13.2 สำหรบชางของกลางทตกเปนของแผนดนใหมอบให อ.อ.ป.
14. การนำของกลางทตกเปนของแผนดนไวใชในราชการของกลางทตกเปนของแผนดนแลว และเปนของกลางทไมควรขาย อธบดกรมปาไม
หรอผทไดรบมอบหมายจากอธบดกรมปาไมจะสงใหเอาไวใชในราชการกได ตามระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 8
(1) ยานพาหนะของกลางทตกเปนของแผนดนแลวกรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตเกยวกบรถยนต รถจกรยานยนต โดยใหจงหวดและเขตสงเจาหนาทใหตรวจสอบสภาพรถยนต รถจกรยานยนตของกลางทตกเปนของแผนดนแลวทอยในความรบผดชอบกอนจะดำเนนการจำหนายตามระเบยบ โดยใหแตงตงคณะกรรมการประกอบดวยประธานกรรมการซงดำรงตำแหนงไมตำกวาระดบ 5 และกรรมการอกอยางนอยสองคนใหมเลขานการคนหนงหรอจะแตงตงกรรมการคนใดคนหนงเปนเลขานการดวยกได หากปรากฏวา ของกลางยงมสภาพใชการได หรอสามารถจะซอมบำรงนำไปใชประโยชนไดคมคากบคาใชจายทจะตองเสยไปแลว ใหแจงหนวยงานในทองทรบผดชอบ หรอหนวยงานในสงกดกรมปาไมนอกเขตพนทรบผดชอบตามทเหนสมควรใหขอเอาไวในราชการกอน
177
การจดการของกลางในคดปาไม
ถาไมมหนวยงานใดขอไวใชใหแจงหนวยงานอนภายนอกทราบเพอขอไวใชในราชการ ตอจากนนจงขออนมตกรมปาไมเพอขอเอาไวใชในราชการตามระเบยบ สวนยานพาหนะของกลางอน (เชน จกรยาน เกวยน รถเขน ลอเลอน เรอ แพ ฯ) ใหขอไวใชในราชการหรอแจงหนวยงานภายนอกใหขอไวใชในราชการดวยเชนเดยวกน ตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0708.3/28094 ลงวนท 6 ตลาคม 2537 เรอง การดำเนนการกบยานพาหนะของกลางทตกเปนของแผนดนแลว เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด (แจงปาไมเขตทกเขต ตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0708.3/28095 ลงวนท 6 ตลาคม 2537)
(2) เลอยโซของกลางทตกเปนของแผนดนแลว คณะรฐมนตรไดมมตอนมตในหลกการ ใหสวนราชการทมเลอยโซ (เลอยยนต) ทใชในการกระทำผดซงศาลพพากษาใหรบตกเปนของแผนดน พจารณาสภาพของทรพยหากใชประโยชนในราชการไดใหสวนราชการนนใชตอไป หรอใหสวนราชการหรอรฐวสาหกจอนใช ซงกรมปาไมไดแจงใหทราบตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0708.06/14417 ลงวนท 3 มถนายน 2536 เรองมาตรการควบคมเครองเลอยโซ (เลอยยนต) เรยน ผวาราชการจงหวด (แจงปาไมเขตทกเขตตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0708.06/14418 ลงวนท 3 มถนายน 2536)
(3) สตวปาและซากของสตวปาของกลางทตกเปนของแผนดนแลว ใหจดการตามระเบยบกรมปาไมวาดวย การดำเนนการเกยวกบสตวปาหรอซากของสตวปาทตกเปนของแผนดน พ.ศ. 2540 ซงมสาระสำคญสรปไดดงน
- สตวปาหรอซากของสตวทตกเปนของแผนดน เนองจากบคคลลาดวยความจำเปน ในกรณเปนสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง ถายงมชวตอยใหพนกงานเจาหนาทนำสงหนวยงานของสวนอนรกษสตวปาทใกลเคยงเพอทำการรกษาและเมอสตวปานนหายจากบาดเจบแลวใหปลอยกลบคนปา ถาตายใหพนกงานเจาหนาทนำซากของสตวปานนเกบรกษาไวทหนวยงานของสวนอนรกษสตวปาทใกลเคยง แตถาไมสามารถเกบรกษาไวไดใหขออนมตผอำนวยการสวนอนรกษสตวปา ปาไมเขต หรอปาไมจงหวดแหงทองทเพอดำเนนการทำลายตามวธการทกำหนดไว สำหรบในกรณมใชสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง ถายงมชวตใหพนกงานเจาหนาทถอปฏบตตามกรณเปนสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง แตถาตายใหพนกงานเจาหนาทพจารณาดำเนนการกบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
178
ซากของสตวปาดงกลาวตามควรแกกรณ แตหามมใหจำหนาย จาย โอน แลวใหรายงานอธบดกรมปาไมทราบโดยมชกชา
- สตวปาหรอซากของสตวปาทตกเปนของแผนดน เนองจากเหตอน (นอกจากการลาดวยความจำเปน) ในกรณสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง ใหผอำนวยการสวนอนรกษสตวปาพจารณาสงใหสถานเพาะเลยงสตวปา สถานพฒนาและสงเสรมการอนรกษสตวปา หรอหนวยงานในสงกดสวนอนรกษสตวปาแลวแตกรณ ดแลรกษาแลวรายงานอธบดกรมปาไมทราบ ในกรณซากของสตวปาสงวนหรอซากของสตวปาคมครอง ผลตภณฑททำจากซากของสตวปาหรอรงของสตวปาดงกลาวใหผอำนวยการสวนอนรกษสตวปาพจารณาสงใหฝายพฒนาและสงเสรมการอนรกษสตวปา สวนอนรกษสตวปา หรอหนวยงานในสงกดสวนอนรกษสตวปาแลวแตกรณดแลรกษา แลวรายงานอธบดกรมปาไมทราบ แตในกรณไมสามารถเกบรกษาไวไดใหขออนมตผอำนวยการสวนอนรกษสตวปาเพอทำลายโดยตงคณะกรรมการไมนอยกวา 3 คน และคณะกรรมการอยางนอย 1 คน ตองเปนขาราชการเพอควบคมการทำลาย แลวรายงานอธบดกรมปาไมทราบ
- สตวปา ซากของสตวปา หรอผลตภณฑททำจากซากของสตวปา ซงเปนสตวปาหรอซากของสตวปาตกเปนของแผนดน เนองจากเหตอน (นอกจากการลาดวยความจำเปน) อธบดกรมปาไมจะสงใหเกบเอาไวใชในราชการ ปลอย ทำลาย หรอจดการตามสมควรดวยวธการใดกได
- วธการดำเนนการขายสตวปาหรอซากของสตวปาหรอผลตภณฑททำจากซากของสตวปาใหขายโดยวธขายทอดตลาดหรอขายโดยวธประกวดราคา ใหดำเนนการตามระเบยบกรมปาไมดงกลาว
(4) ถานไมของกลางของกลางทตกเปนของแผนดนและไมควรขายนน กรมปาไมไดกำหนดแนวทางปฏบตไว ตามคำสงกรมปาไมท 1763/2537 ลงวนท 10 ตลาคม 2537เรอง มอบหมายใหปาไมเขตสงการเกยวกบถานไมของกลางทตกเปนของแผนดน ดงน
- มอบหมายใหปาไมเขตเปนผสงการเกยวกบถานไมของกลางทตกเปนของแผนดน และไมควรขายโดยใหเอาไวใชในราชการ ปลอย ทำลาย หรอจดการตามสมควรได
179
การจดการของกลางในคดปาไม
- สำหรบถานไมของกลางทตกเปนของแผนดนและอยในความรบผดชอบของจงหวด ใหปาไมจงหวดประสานงานกบปาไมเขตทองท เพอพจารณาสงการตามนยดงกลาวขางตน
- เมอปาไมเขตสงการเกยวกบถานไมของกลางทตกเปนของแผนดน และไมควรขายแลวประการใดใหรายงานกรมปาไมทราบทกครง
(กรมปาไมไดสงสำเนาคำสงดงกลาวใหจงหวดทกจงหวดทราบและถอปฏบตตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0708.4/28517 ลงวนท 10 ตลาคม 2537 และแจงปาไมเขตทกเขตตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0708.4/28518 ลงวนท 10 ตลาคม 2537)
15. การทำลายของกลางระเบยบกระทรวงเกษตรและสหกรณวาดวย การปฏบตเกยวกบของกลางใน
คดความผดเกยวกบการปาไม พ.ศ. 2533 ขอ 8 และขอ 12 กำหนดไววา"ขอ 8 ของกลางทตกเปนของแผนดนแลว และเปนของกลางทไมควรขาย อธบด
กรมปาไมหรอผทไดรบมอบหมายจากอธบดกรมปาไมจะสงใหเอาไวใชในราชการ ปลอยทำลาย หรอจดการตามสมควรกได"
"ขอ 12 ของกลางทไมอาจเกบรกษาไดเนองจากเนาเสยเรว เมอพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการผรบผดชอบคดใหความเหนชอบแลว ใหพนกงานเจาหนาทอยางนอยสองคนรวมกนทำลายแลวรายงานใหผบงคบบญชาทราบ"
ระเบยบกรมปาไมวาดวย การดำเนนการเกยวกบสตวปาหรอซากของสตวปาทตกเปนของแผนดน พ.ศ. 2540 หมวด 1 ขอ 5 ขอ 6 และหมวด 2 ขอ 7 กำหนดไววา
หมวด 1สตวปาหรอซากของสตวปาทตกเปนของแผนดน เนองจากบคคลวาดวยความจำเปน
ขอ 5 เมอไดรบแจงเหตการณลาสตวปาดวยความจำเปนใหพนกงานเจาหนาทออกไปตรวจสอบสถานทเกดเหตและสภาพของสตวปาทถกลา แลวดำเนนการดงน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
180
5.1 ในกรณเปนสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง(1) ถายงมชวตอยใหพนกงานเจาหนาทนำสงหนวยงานของสวนอนรกษ
สตวปาทใกลเคยงเพอทำการรกษา และเมอสตวปานนหายจากบาดเจบแลวใหปลอยกลบคนปา โดยใชหลกเกณฑตามขอ 13 โดยอนโลม
(2) ถาตายใหพนกงานเจาหนาทนำซากของสตวปานนเกบรกษาไวทหนวยงานของสวนอนรกษสตวปาทใกลเคยง แตถาไมสามารถเกบรกษาไวไดใหขออนมตผอำนวยการสวนอนรกษสตวปา ปาไมเขต หรอปาไมจงหวดแหงทองท เพอดำเนนการทำลายตามวธการทกำหนดไวในขอ 7(2) วรรคสอง
5.2 ในกรณมใชสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง(1) ถายงมชวตอยใหพนกงานเจาหนาทถอปฏบตตามขอ 5.1(1)(2) ถาตายใหพนกงานเจาหนาทพจารณาดำเนนการกบซากของสตวปาดงกลาว
ตามควรแกกรณ แตหามมใหจำหนาย จาย โอนขอ 6 เมอไดดำเนนการตามขอ 5 แลวใหรายงานอธบดกรมปาไมทราบโดย
มชกชาหมวด 2
สตวปาหรอซากของสตวปาทตกเปนของแผนดน เนองจากเหตอน
ขอ 7 สตวปาหรอซากของสตวปาทตกเปนของแผนดนใหดำเนนการดงตอไปน(1) ในกรณสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง ใหผอำนวยการสวนอนรกษสตวปา
พจารณาสงใหสถานเพาะเลยงสตวปา สถานพฒนาและสงเสรมการอนรกษสตวปา หรอหนวยงานในสงกดสวนอนรกษสตวปาแลวแตกรณ ดแลรกษาแลวรายงานอธบดกรมปาไมทราบ
(2) ในกรณซากของสตวปาสงวนหรอซากของสตวปาคมครอง ผลตภณฑททำจากซากของสตวปาหรอรงของสตวปา หรอรงของสตวปาดงกลาว ใหผอำนวยการสวนอนรกษสตวปาพจารณาสงใหฝายพฒนาและสงสงเสรมการอนรกษสตวปา สวนอนรกษสตวปา หรอหนวยงานในสงกดสวนอนรกษสตวปาแลวแตกรณ ดแลรกษาแลวรายงาน
181
การจดการของกลางในคดปาไม
อธบดกรมปาไมทราบในกรณไมสามารถเกบรกษาไวไดใหขออนมตผอำนวยการสวนอนรกษสตวปา
เพอทำลายโดยตงคณะกรรมการไมนอยกวา 3 คน และคณะกรรมการอยางนอย 1 คนตองเปนขาราชการเพอควบคมการทำลายแลวรายงานอธบดกรมปาไมทราบ
(3) ในกรณสตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาคมครอง หรอผลตภณฑททำจากซากของสตวปาดงกลาว ซงเปนชนดทเพาะพนธไดตามมาตรา 17 ใหดำเนนการตาม (1)หรอ (2) โดยอนโลม หรอขายตามขอ 8 กได แลวรายงานอธบดกรมปาไมทราบ
สตวปา ซากของสตวปา หรอผลตภณฑททำจากซากของสตวปาตาม (1) (2) และ(3) อธบดกรมปาไมจะสงใหเกบเอาไวใชในราชการ ปลอย ทำลาย หรอจดการตามสมควรดวยวธการใดกได
ระเบยบกรมปาไมวาดวย การจดการกบไมหรอพฤกษชาตอนทผกระทำผดไดตดโคน หรอแผวถางลงในเขตรกษาพนธสตวปา พ.ศ. 2538 ขอ 6 กำหนดไววา
"ขอ 6 ไมหรอพฤกษชาตของกลางทเนาเสยหรอเสอมสภาพและไมอาจเกบรกษาไดเมอพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการผรบผดชอบคดใหความเหนชอบแลวใหพนกงานเจาหนาทอยางนอยสองคนรวมกนทำลายแลวรายงานใหผบงคบบญชาทราบ"
16. ของกลางสญหายหรอเสยหาย16.1 ของกลางสญหายหรอเสยหายในระหวางคด
เมอของกลางเกดสญหายหรอเสยหายในระหวางคดตองแจงความรองทกขตอพนกงานสอบสวนแหงทองท เพอสบสวนสอบสวนหาตวผกระทำผดมาดำเนนคดตอไปและควรแจงใหพนกงานสอบสวนเจาของคดเดมทราบดวย ถาคดอยในชนพนกงานอยการหรออยในระหวางการพจารณาของศาลกตองแจงใหพนกงานอยการเจาของคดทราบ หากของกลางทสญหายหรอเสยหายดงกลาวมการทำสญญาจางเฝารกษา (หรอสญญาฝากเฝารกษาฯ) กตองดำเนนการเรยกใหชำระคาปรบตามสญญา แตถาของกลางทสญหายหรอเสยหายไมมสญญาจางเฝารกษา ตองดำเนนการสอบสวนหาตวผรบผดชอบทางแพงตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0704(5)/ว.7318 ลงวนท 16 มนาคม 2530 ขอ 3 ซงระบไววา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
182
"3. ในกรณไมของกลางสญหายหรอเสอมสภาพจน อ.อ.ป.ไมยอมรบกอนการตรวจวดตตราขายใหมการสอบสวนวาความเสยหายทเกดข นน นเปนความบกพรองของเจาหนาทปาไมผใด แลวใหผนนชดใชคาเสยหายตามราคาทองตลาดของไมของกลางทเสยหายนน พรอมทงใหพจารณาลงโทษทางวนยแกเจาหนาทผปฏบตหนาทบกพรองทกราย"
16.2 ของกลางสญหายหรอเสยหายเมอคดถงทสดในกรณของกลางเกดสญหายหรอเสยหายเมอคดถงทสด หากมการกระทำผดตอ
ของกลางในทางอาญา ตองรองทกขตอพนกงานสอบสวนแหงทองทเพอดำเนนคดตอผกระทำความผดตอไป และเมอทราบวาของกลางสญหายหรอเสยหายจะตองรายงานเหตใหกรมปาไมทราบภายใน 7 วน นบแตวนทหนวยงานนนทราบเหต ตามคำสงกรมปาไมท1499/2540 ลงวนท 4 กนยายน 2540 เรอง แนวทางปฏบตตามพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 ซงกรมปาไมไดแจงใหทราบตามหนงสอกรมปาไมทกษ 0705.04/23357 ลงวนท 4 กนยายน 2540 เรยน ปาไมเขตทกเขต และเมอกรมปาไมไดรบรายงานดงกลาว กรมปาไมจะแตงตงคณะกรรมการสอบสวนความรบผดทางละเมดของเจาหนาท ตาม พ.ร.บ.ความผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 และระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539
กรมปาไมไดวางแนวทางปฏบตในเรองไมของกลางท อ.อ.ป. รบมอบไปเกบรกษาหรอมสญญาจางเฝารกษาสญหายดงตอไปน
- ไมของกลางทมสญญาจางชกลาก หรอจางเฝารกษาสญหาย หรอเสยหาย ควรดำเนนการเรยกปรบผรบจางตามสญญา ซงเปนการดำเนนการทางแพง และการทไมของกลางไดสญหายหรอเสยหายเนองจากการกระทำผดในทางอาญา ตองดำเนนการแจงความรองทกขใหพนกงานสอบสวนดำเนนการในทางอาญาดวย
- ไมของกลางทไมมสญญาจางชกลากหรอจางเฝารกษา เชน ท อ.อ.ป. รบไปดแลแทน หากไมของกลางสญหายผดแลหามาคนไมไดตองรบผดชอบชดใชราคาไมของกลางนนตามราคาในทองตลาด สำหรบในกรณไมของกลางเสยหายผรบผดชอบตองชดใชคาเสยหายตามราคาทองตลาดของไมของกลางทเสยหายและเมอไมของกลางสญหายหรอเสยหายเนองมาจากการกระทำผดในทางอาญาตองดำเนนการในทางอาญาดวย
183
การจดการของกลางในคดปาไม
กรมปาไมไดแจงตามหนงสอกรมปาไมท กษ 0708.02/19903 ลงวนท 19 กรกฎาคม2536 เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด และแจงปาไมเขตทกเขต ตามหนงสอท กษ0708.02/19904 ลงวนท 19 กรกฎาคม 2536
17. ความผดอาญาเกยวกบของกลางการกระทำผดตอของกลางในทางอาญานน ประมวลกฎหมายอาญาไดบญญตไวใน
หมวดความผดตอเจาพนกงานมาตรา 141 และมาตรา 142 และไดบญญตไวในหมวดความผดตอตำแหนงหนาทราชการ มาตรา 151 และ 157 และหมวดความผดตอเจาพนกงานในการยตธรรมมาตรา 184 มาตรา 186 และมาตรา 187
ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 141, 142, 151, 157, 184, 186 และ 187 บญญตไววามาตรา 141 ผใดถอน หรอทำใหเสยหาย ทำลายหรอทำใหไรประโยชนซงตรา
หรอเครองหมายอนเจาพนกงานไดประทบหรอหมายไวทสงใดๆ อนเจาพนกงานไดยดอายด หรอรกษาสงนนๆ ตองระวางโทษจำคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสพนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 142 ผใดทำใหเสยหาย ทำลาย ซอนเรน เอาไปเสย หรอทำใหสญหายหรอไรประโยชนซงทรพยสนหรอเอกสารใดๆ อนเจาพนกงานไดยด รกษาไว หรอสงใหสง เพอเปนพยานหลกฐานหรอเพอบงคบการใหเปนไปตามกฎหมาย ไมวาเจาพนกงานจะรกษาทรพยหรอเอกสารนนไวเอง หรอสงใหผนนหรอผอน สงหรอรกษาไวกตาม ตองระวางโทษจำคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกพนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 151 ผใดเปนเจาพนกงาน มหนาทซอ ทำ จดการหรอรกษาทรพยใดๆใชอำนาจในตำแหนงโดยทจรต อนเปนการเสยหายแกรฐเทศบาล สขาภบาล หรอเจาของทรพยนน ตองระวางโทษจำคกตงแตหาปถงยสบป หรอจำคกตลอดชวต และปรบตงแตสองพนบาทถงสหมนบาท
มาตรา 157 ผใดเปนเจาพนกงาน ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบเพอใหเกดความเสยหายแกผหนงผใด หรอปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยทจรตตองระวางโทษจำคกตงแตหนงปถงสบปหรอปรบตงแตสองพนบาทถงสองหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
184
มาตรา 184 ผใดเพอจะชวยผอนมใหตองรบโทษ หรอใหรบโทษนอยลง ทำใหเสยหายทำลาย ซอนเรน เอาไปเสย หรอทำใหสญหายหรอไรประโยชน ซงพยานหลกฐานในการกระทำความผดตองระวางโทษจำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาทหรอทงจำทงปรบ
มาตรา 186 ผใดทำใหเสยหาย ทำลาย ซอนเรน เอาไปเสย หรอทำใหสญหายหรอไรประโยชน ซงทรพยสนทไดมคำพพากษาใหรบ ตองระวางโทษจำคกไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกพนบาทหรอทงจำทงปรบ
มาตรา 187 ผใดเพอจะทำใหการเปนไปตามคำพพากษาหรอคำสงของศาล ทำใหเสยหาย ทำลาย ซอนเรน เอาไปเสย หรอทำใหสญหายหรอไรประโยชน ซงทรพยทถกยดหรออายด หรอทตนรวานาจะถกยดหรออายด ตองระวางโทษจำคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกพนบาท หรอทงจำทงปรบ
ขอตกลงระหวางกระทรวงมหาดไทยกบกระทรวงเกษตรและสหกรณเรอง การปฏบตเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม
เพอใหการจดการเกยวกบของกลางในคดความผดเกยวกบการปาไม อนไดแกพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ.2503 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ.2504 และพระราชบญญตปาสงวนแหงชาตพ.ศ.2507 เปนไปดวยความรวดเรวตามกฎหมายและมตคณะรฐมนตร รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยและรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ จงกำหนดขอตกลงเปนหลกปฏบตไวดงตอไปน
ขอ 1 ใหยกเลกขอตกลงระหวางกระทรวงมหาดไทยกบกระทรวงเกษตร เรองการปฏบตเกยวกบไมของกลางในคดความผดตามกฎหมายวาดวยการปาไม ฉบบลงวนท1 พฤศจกายน 2510 และขอตกลงระหวางกระทรวงมหาดไทยกบกระทรวงเกษตรและสหกรณ เรอง การปฏบตเกยวกบสตวปาและซากของสตวปา และของกลางอนๆ ในคดความผดตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ.2503 ฉบบลงวนท 14
185
การจดการของกลางในคดปาไม
ธนวาคม 2525ขอ 2 ของกลางตามขอตกลงน ไดแก บรรดาไม ของปา สงประดษฐ เครองใช
หรอสงอนใดบรรดาททำดวยไม สตวปา ซากของสตวปา เครองมอ เครองใช สตวพาหนะยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทตรวจยดไดในคดความผดเกยวกบการปาไม
ขอ 3 ของกลางทตรวจยดไดในคดความผดเกยวกบการปาไมทกชนด ยกเวนของกลางทเกยวกบกฎหมายวาดวยอาวธปนฯ มอบใหกรมปาไมรบไปดแลรกษาและจดการตามระเบยบของกระทรวงเกษตรและสหกรณโดยเรว
คาใชจายในการดแลรกษาและจดการของกลางตามวรรคหนง ใหอยในความรบผดชอบของกรมปาไม
สำหรบของกลางทเปนอาวธปน เครองกระสนและวตถระเบด ใหสงมอบพนกงานสอบสวนรบไปเกบรกษาและดำเนนการ ตามขอบงคบการเกบรกษาของกลางกระทรวงมหาดไทย และระเบยบการเกบรกษาของกลางของกรมตำรวจ
ขอ 4 ใหพนกงานสอบสวนดำเนนการสอบสวนดำเนนคดความผดเกยวกบการปาไมใหเสรจสนไปโดยเรว
ในคดทไมปรากฏวาผใดเปนผกระทำความผด หรอรตวผกระทำผดแตผกระทำผดหลบหนไปและไมมผใดโตแยงกรรมสทธในของกลางนน ใหพนกงานสอบสวนผรบผดชอบคดประกาศโฆษณาหาเจาของผมกรรมสทธ โดยประกาศไวในทเปดเผย ณ ททำการของพนกงานสอบสวน ททำการกำนนหรอผใหญบานและทพบหรอทตรวจยดของกลางนนไมนอยกวาสามสบวน เมอพนกำหนดแลวไมมผใดอางกรรมสทธ ใหพนกงานสอบสวนแจงเจาหนาทปาไมผรบผดชอบดแลรกษาของกลางนนทราบ เพอดำเนนการตามระเบยบตอไป
ในกรณไมปรากฏวาผใดเปนผกระทำความผด ใหพนกงานสอบสวนดำเนนการสบสวนและงดการสอบสวนโดยปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ เกยวกบการสบสวนและงดการสอบสวนซงใชบงคบในขณะนน
ลกษณะ 15 "บทท 7" ทงบท แกไขโดยระเบยบ ตร.ฯ (ฉ.2) ลงวนท 12 ตลาคม 2532
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
186
ขอ 5 ของกลางทตรวจยดไวตามขอ 2 ยกเวนของกลางทเกยวกบกฎหมายวาดวยอาวธปนฯ หากเปนของทเสยงายหรอถารอจนคดถงทสดจะเปนการเสยงตอความเสยหายหรอคาใชจายจะเกนสวนกบคาของกลาง ใหพนกงานเจาหนาทผดแลรกษาของกลางขอความเหนชอบจากพนกงานสอบสวนหรอพนกงานอยการผรบผดชอบคดนน เพอดำเนนการจำหนายหรอทำลายในระหวางคดแลวแตกรณตามระเบยบของกระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยใหรวมกบพนกงานสอบสวนจดการบนทกรายละเอยดตำหนรปพรรณตลอดจนรองรอยหลกฐานตางๆ เกยวกบของกลางนนไวกอน เมอจำหนายแลวไดเงนจำนวนสทธเทาใดใหถอไวแทนของกลางนน
ความในวรรคหนงมใหใชบงคบในกรณมกฎหมายบญญตไวเปนอยางอนขอ 6 ของกลางทพนกงานเจาหนาทตรวจยดไวตามมาตรา 64 ทว แหงพระราช
บญญตปาไม พทธศกราช 2484 ถามผรองขอคนในระหวางคด ใหพนกงานสอบสวนผรบผดชอบคดแจงใหปาไมเขตหรอปาไมจงหวดทองทผรกษาของกลางแลวแตกรณ พจารณาเสนอกรมปาไม เพอดำเนนการขออนมตรฐมนตรวาการการะทรวงเกษตรและสหกรณ ตามมาตรา 64 ทว แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 เมอไดรบอนมตจากรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ จงจะคนใหเจาของหรอผมสทธไปได
ขอตกลงนใหถอปฏบตตงแต วนท 1 มกราคม 2532 เปนตนไป
(ลงชอ) พลตำรวจเอก ประมาณ อดเรกสาร (ลงชอ) พนโทสนน ขจรประศาสน (ประมาณ อดเรกสาร) (สนน ขจรประศาสน)
รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ
187
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
⌫ ⌫
-----------------------------
ดวยคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 22 มถนายน 2536 เหนชอบมาตรการในการควบคมตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดตามทคณะกรรมการ ป.ป.ป. เสนอ โดยกำหนดใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐทมอำนาจหนาทในการดำเนนคดตามกฎหมายออกระเบยบหรอคำสงเกยวกบการดำเนนคดอาญาใหเปนไปตามทกฎหมายบญญตใหเปนอำนาจหนาทไวโดยเฉพาะและออกระเบยบหรอคำสงเกยวกบการดำเนนคดแพงทวไป ดงนน เพอใหการปฏบตหนาทราชการเกยวกบการดำเนนคดอาญาของกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนไปตามมตคณะรฐมนตรดงกลาว กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช จงกำหนดระเบยบไว ดงตอไปน
ขอ 1 ระเบยบนเรยกวา "ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช วาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546"
ขอ 2 ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศเปนตนไป
ขอ 3 บรรดาระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ คำสง และบนทกอนใดทกำหนดไวแลวในระเบยบนหรอซงขดหรอแยงกบระเบยบน ใหใชระเบยบนแทน
ขอ 4 ในระเบยบน"คดอาญา" หมายความวา คดซงมผกระทำความผดตอบทบญญตแหงกฎหมาย ดงน(1) พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484(2) พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507(3) พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504(4) พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535(5) พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
188
(6) พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545(7) กฎหมายทมโทษทางอาญา ซงกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช อยใน
ฐานะผเสยหาย"กฎหมายเกยวกบการปาไม" หมายความวา พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535 และพระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545
"พนกงานเจาหนาท" หมายความวา พนกงานเจาหนาทตามกฎหมายเกยวกบการปาไม"เจาหนาท" หมายความวา ขาราชการและลกจางกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช"อธบด" หมายความวา อธบดผรกษาการตามระเบยบน
ขอ 5 การดำเนนคดอาญาตามระเบยบน เรมตงแต
(1) เมอพนกงานเจาหนาทพบวา มการกระทำความผดอาญาเกดขนหรอ(2) เมอมผแจงตอพนกงานเจาหนาทวา มการกระทำความผดอาญาเกดขน
ขอ 6 เมอพนกงานเจาหนาทพบวามเหตอนควรสงสยวามการกระทำความผดตามการกระทำดงกลาวทนท โดยทำการตรวจสอบใหละเอยดรอบคอบ ทงนใหดำเนนการใหแลวเสรจโดยไมชกชา หากตรวจสอบแลวปรากฏวา การกระทำดงกลาวเปนความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการจบกมผกระทำความผดดงกลาว
ขอ 7 กรณพนกงานเจาหนาททราบวา มการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ซงมใชความผดซงหนา ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการรองขอตอศาลใหออกหมายจบและหากมความจำเปนตองมการคนคนหรอสงของในทรโหฐาน ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการรองขอตอศาลใหออกหมายคน
ขอ 8 การจบกมผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ใหพนกงานเจาหนาทแสดงตนวาเปนพนกงานเจาหนาทตามกฎหมาย แลวแจงแกผกระทำความผดวาเขาตองถกจบพรอมทงแจงขอกลาวหาใหผถกจบทราบ แลวสงใหผถกจบไปยงททำการของพนกงาน
189
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
สอบสวน (สถานตำรวจ) แตถาจำเปนกใหจบตวไป ถาบคคลซงจะถกจบขดขวางหรอจะขดขวางการจบหรอหลบหนหรอพยายามจะหลบหน พนกงานเจาหนาทผทำการจบมอำนาจใชวธหรอการปองกนทงหลายเทาทเหมาะสมแกพฤตการณแหงเรองในการจบผนน จากนนใหรบนำตวผถกจบไปยงททำการของพนกงานสอบสวนในเขตทองททมอำนาจตามกฎหมายโดยเรว แลวกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนพรอมสงตวผถกจบ(ผตองหา) และของกลางตอพนกงานสอบสวนพรอมทงลงบนทกประจำวนไว เพอดำเนนคดตอไป
ขอ 9 การจบกมผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ใหพนกงานเจาหนาทผจบกมทำบนทกการจบกมทกครง เวนแตในกรณทมเหตจำเปนทไมอาจทำบนทกการจบกมได
การทำบนทกการจบกมใหระบขอเทจจรงทเกยวกบการกระทำความผดใหละเอยดขอกลาวหาหรอฐานความผดใหครบถวน และระบพยานหลกฐานทเกยวของกบการกระทำความผดใหครบถวนทงพยานบคคล พยานเอกสาร และพยานวตถ ตลอดจนพยานแวดลอมตางๆ ในกรณทการกระทำความผดเกดขนในพนท ปาไม ใหระบสถานะของพนทวา เปนปาปาสงวนแหงชาต อทยานแหงชาต เขตรกษาพนธสตวปา หรอเขตหามลาสตวปา พรอมทงระบชอปาสงวนแหงชาต อทยานแหงชาต เขตรกษาพนธสตวปา หรอเขตหามลาสตวปาและระบทองทเกดเหต โดยระบ หมบาน ตำบล อำเภอ และจงหวด ใหชดเจน รวมทงเขยนแผนทเกดเหตและถายภาพสถานทเกดเหต
ขอ 10 การตรวจยดของกลางในคดความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ใหปฏบตตามกฎหมายและระเบยบหลกเกณฑทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช กำหนดโดยเครงครด
ขอ 11 กรณทมการรองเรยนดวยหนงสอหรอดวยวาจาจากบคคลอนวา มการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ใหพนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทผไดรบการรองเรยนดงกลาวรายงานใหผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงระดบทราบ ภายใน 24 ชวโมง นบแตไดรบการรองเรยนดงกลาว เมอผบงคบบญชาไดรบรายงานแลวใหรบสงการใหพนกงานเจาหนาทออกไปตรวจสอบการกระทำดงกลาว
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
190
กรณมเหตจำเปนไมอาจรายงานเกยวกบการรองเรยนใหผบงคบบญชาทราบภายในกำหนดเวลาตามวรรคหนง หรอหากลาชาผกระทำความผดจะหลบหนกใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการตรวจสอบโดยเรว แลวรายงานใหผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงระดบทราบภายใน48 ชวโมง นบแตตรวจสอบแลวเสรจ พรอมทงระบเหตจำเปนดงกลาวดวย
ขอ 12 เมอพนกงานเจาหนาทไดจบกมผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมหรอตรวจยดของกลาง หรอตรวจพบการกระทำความผดในความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ใหพนกงานเจาหนาทดงกลาวรายงานใหผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงระดบทราบภายใน 48 ชวโมง นบแตเวลาเสรจสนการจบกมหรอตรวจยดของกลางหรอตรวจพบการกระทำความผดแลวแตกรณ เวนแตในกรณมเหตจำเปนทไมอาจรายงานภายในกำหนดเวลาดงกลาวได และใหผรบรายงานดงกลาวรายงานผลการจบกมตรวจยดของกลางหรอตรวจพบการกระทำความผดดงกลาวใหผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษผอำนวยการกอง หรอผอำนวยการสำนก ซงเปนผบงคบบญชาของตนทราบภายใน 7 วนนบแตวนทไดรบรายงาน เพอรายงานอธบดทราบ ภายใน 7 วน นบแตวนไดรบรายงาน
ขอ 13 การรายงานใหผบงคบบญชาทกระดบทราบตามขอ 12 ใหแนบสำเนาบนทกการจบกมแผนทเกดเหต สำเนาบนทกประจำวนการรบแจงความกลาวโทษของพนกงานสอบสวนและเอกสารหลกฐานอนๆทเกยวของ พรอมทงใหระบปญหาหรออปสรรค (หากม)ซงในกรณมปญหาหรออปสรรคใหเสนอความเหนถงวธการหรอแนวทางการแกไขปญหาหรออปสรรคดงกลาวดวย
ขอ 14 เมอพนกงานเจาหนาทไดรบมอบของกลางในความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมจากพนกงานสอบสวนเพอเกบรกษาตามขอตกลงระหวางสวนราชการแลวใหผรบมอบของกลางนำของกลางดงกลาวไปเกบรกษา ณ สถานทปลอดภยและเหมาะสมเพอปองกนมใหเกดการสญหายหรอเสยหาย หรอนำของกลางดงกลาวไปดำเนนการตามระเบยบหลกเกณฑเวนแตกรณทมเหตจำเปนหรอไมมสถานทเกบรกษาของกลางกใหดำเนนการจางเฝารกษาตามระเบยบหลกเกณฑทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช หรอทางราชการกำหนดไวและลงทะเบยนของกลางไวเปนหลกฐานแลวรายงานใหผบงคบบญชาทราบ ตามหลกเกณฑและกำหนดเวลาตามขอ 12 โดยอนโลม
191
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
ขอ 15 กรณพนกงานเจาหนาทพบการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมและรตวผกระทำความผดแตยงจบกมตวไมได ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการตรวจสอบขอเทจจรงและรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบการกระทำความผดดงกลาวใหครบถวนพรอมทงเขยนแผนทเกดเหตและถายภาพสถานทเกดเหตแลวรบดำเนนการแจงความกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนในเขตทองททมอำนาจตามกฎหมาย ภายใน 48 ชวโมง นบแตรตวผกระทำความผดและใหดำเนนการตดตอประสานงานกบพนกงานสอบสวนเพอดำเนนการรองขอตอศาลใหออกหมายจบผกระทำความผดตอไป แลวรายงานใหผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงระดบทราบ ภายใน 48 ชวโมง นบแตแจงความกลาวโทษ และให ผรบรายงานดงกลาวรายงานใหผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ผอำนวยการกองหรอผอำนวยการสำนกซงเปนผบงคบบญชาของตนทราบ ภายใน 7 วน นบแตไดรบรายงาน
กรณพนกงานเจาหนาทพบการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม แตไมรตวผกระทำความผดดงกลาว ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการตรวจสอบขอเทจจรงและรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบการกระทำความผดดงกลาวใหครบถวน พรอมทงเขยนแผนทเกดเหตและถายภาพสถานทเกดเหต แลวรบดำเนนการแจงความกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนในเขตทองททมอำนาจตามกฎหมายภายใน 48 ชวโมง นบแตพบการกระทำความผด ดงกลาว เพอทพนกงานสอบสวนจะไดดำเนนการสบสวนสอบสวนและจบกมผกระทำความผด มาดำเนนคดตอไป โดยใหรายงานใหผบงคบบญชาทราบตามกำหนดเวลาในวรรคหนง
ขอ 16 กรณเจาหนาทพบวามการกระทำความผดอาญา ทกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช เปนผเสยหายซงมใชความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมใหดำเนนการตรวจสอบขอเทจจรงและรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบการกระทำความผดดงกลาวทงพยานบคคล พยานเอกสาร และพยานวตถใหครบถวน พรอมทงเขยนแผนทเกดเหตและถายภาพสถานทเกดเหตและสภาพความเสยหายของทรพยสนของทางราชการ หากความผดอาญาดงกลาวเปนความผดอนยอมความไมได เชนวางเพลงเผาทรพย ลกทรพย ชงทรพยปลนทรพย เปนตน ใหเจาหนาทดำเนนการแจงความกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนในเขตทองททมอำนาจตามกฎหมายโดยเรว ภายใน 24 ชวโมง นบแตพบการกระทำความผดดงกลาว แลวรายงานให ผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงระดบทราบภายใน 48 ชวโมงนบแตพบการกระทำความผดอาญาดงกลาวและใหผรบรายงานดงกลาวรายงานใหผอำนวยการ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
192
สำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ผอำนวยการกองหรอผอำนวยการสำนกซงเปนผบงคบบญชาของตนทราบภายใน 48 ชวโมงนบแตไดรบรายงาน เพอรายงานใหอธบดทราบภายใน7 วน นบแตวนไดรบรายงาน
เมออธบดหรอรองอธบดทไดรบมอบอำนาจจากอธบดไดสงการใหดำเนนคดอาญาในความผดอาญาทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนผเสยหายซงเปนความผดอนยอมความไดหรอความผดอนยอมความไมไดแตยงมไดมการแจงความกลาวโทษตอพนกงานสอบสวน ใหเจาหนาทดำเนนการรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบการกระทำความผดอาญาดงกลาวใหเสรจสนภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชา แลวดำเนนการรองทกขตอพนกงานสอบสวนภายใน 3 วน นบแตวนทไดรบมอบหมายใหรองทกขแตทงนจะตองดำเนนการรองทกขตามกฎหมายภายในกำหนดอายความ
ขอ 17 ในกรณทพนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทหรอหนวยงานทรบผดชอบไมสามารถดำเนนการใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทกำหนดไวในขนตอนใด ใหขออนมตขยายระยะเวลาดำเนนการเปนหนงสอพรอมทงระบเหตแหงความลาชาตอผบงคบบญชาชนเหนอขนไปหนงระดบภายในระยะเวลาทกำหนดดงกลาว กรณมเหตจำเปนทไมอาจขออนมตขยายระยะเวลาภายในระยะเวลาทกำหนดได ใหดำเนนการขออนมตขยายระยะเวลาในโอกาสแรกทพงกระทำไดและใหแสดงเหตจำเปนทไมอาจดำเนนการภายในระยะเวลาทกำหนดดงกลาวประกอบการพจารณาดวย
การขออนมตขยายระยะเวลาดำเนนการตามวรรคหนงตองรายงานเรองอายความรองทกขและอายความฟองรองคดทเหลอใหผบงคบบญชาทราบดวยทกครง เพอใชประกอบการพจารณา
ขอ 18 ใหผบงคบบญชามอำนาจขยายระยะเวลาดำเนนการในแตละขนตอนไดครงละไมเกน 7 วน และขยายไดไมเกนสามครงตามอำนาจของผบงคบบญชาแตละระดบ ดงน
(1) การขอขยายระยะเวลาครงทหนง ใหเปนอำนาจของผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ผอำนวยการกองหรอผอำนวยการสำนก
(2) การขอขยายระยะเวลาครงทสองและครงทสามใหเปนอำนาจของรองอธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช และอธบด
193
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
ในกรณมเหตจำเปนอยางยงทไมอาจดำเนนการภายในระยะเวลาทไดรบอนมตใหขยายระยะเวลาตามวรรคหนง ใหอธบดมอำนาจขยายระยะเวลาดำเนนการในแตละขนตอนไดตามทเหนสมควร
ขอ 19 ใหผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ผอำนวยการกอง และผอำนวยการสำนก มอบหมายใหพนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทในสงกดหนวยงานตนเปน"ผรบผดชอบคด" ในทกคดความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมทพนกงานเจาหนาทในสงกดของตนไดดำเนนการหรอรวมดำเนนการจบกม ตรวจยด หรอตรวจพบการกระทำความผดและคดอาญาทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนผเสยหาย โดยใหผรบผดชอบคดมหนาท ดงน
(1) ตดตอประสานกบพนกงานสอบสวนและพนกงานอยการผรบผดชอบคด(2) ชแจงขอเทจจรง ขอกฎหมาย และรวบรวมเอกสารและพยานหลกฐานทเกยวของ
กบคดใหกบพนกงานสอบสวนและพนกงานอยการผรบผดชอบคด(3) ตดตามผลคดวาอยในขนตอนใด และสถานะทางคดเปนเชนไร(4) รายงานการดำเนนการของตนและผลคดวาอยขนตอนใด ตลอดจนสถานะทางคด
เปนเชนไร(5) เมอศาลมคำพพากษาหรอคำสงไมวาศาลชนตน ศาลอทธรณ หรอศาลฎกา ให
ดำเนนการคดสำเนาคำพพากษาหรอคำสงดงกลาว แลวรายงานใหผบงคบบญชาทราบใหผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ผอำนวยการกอง และผอำนวยการ
สำนก รายงานผลคดในความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมทกคดและคดอาญาทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนผเสยหาย ทอยในความรบผดชอบของตน ใหอธบดทราบทก 3 เดอน
กรณทพนกงานอยการมคำสงไมฟองคด หรอคดถงทสดโดยศาลพพากษายกฟองในคดความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม และคดอาญาทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนผเสยหาย ใหผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ผอำนวยการกองหรอผอำนวยการสำนกทคดอยใน ความรบผดชอบดำเนนการรวบรวมเอกสารทเกยวของ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
194
หรอคำพพากษาศาล แลววเคราะหถงสาเหตททำใหพนกงานอยการมคำสงไมฟองคดหรอศาลพพากษายกฟองคดดงกลาว พรอมเสนอความเหนใหอธบดเพอทราบและพจารณาตอไป
ขอ 20 ใหสำนกปองกนและควบคมไฟปา เปนหนวยงานรบผดชอบเกยวกบการรวบรวมรายงานของหนวยงานตางๆ ทรายงานเกยวกบการจบกม การตรวจยดของกลางและการตรวจพบการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมทรายงานตออธบด รวมทงตรวจสอบควบคม กำกบดแลใหหนวยงานตางๆในสงกดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชปฏบตตามขนตอนและระยะเวลาทกำหนดไวในระเบยบน และสรปรายงานเสนออธบดสำหรบการกระทำความผดอาญาทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนผเสยหายซงมใชความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไม ใหกองนตการเปนหนวยงานรบผดชอบเกยวกบการรวบรวมรายงาน รวมทงตรวจสอบ ควบคม กำกบดแลใหเปนไปตามระเบยบนและสรปรายงานเสนออธบด
ขอ 21 พนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทผใดจงใจหรอประมาทเลนเลอไมปฏบตตามระเบยบน เปนเหตใหคดขาดอายความหรอทำใหราชการเสยหายอยางรายแรง ใหถอวาเปนความผดวนยอยางรายแรง ทงจะตองรบผดในทางอาญาหรอในทางแพง (ถาม) อกดวย
ขอ 22 บรรดาการดำเนนคดอาญาทเกดขนกอนวนทระเบยบนใชบงคบใหดำเนนการตอไปจนเสรจสน โดยใหปฏบตตามระเบยบนเทาทจะปฏบตได
ขอ 23 ใหอธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช รกษาการตามระเบยบน
ประกาศ ณ วนท 6 สงหาคม พ.ศ. 2546
(ลงนาม) สมชย เพยรสถาพร (นายสมชย เพยรสถาพร)
อธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช
195
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
⌫ ⌫
⌫ ⌫ ----------------------------------------
ดวยคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 22 มถนายน 2536 เหนชอบมาตรการในการควบคมตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคด ตามทคณะกรรมการ ป.ป.ป. เสนอ โดยกำหนดใหสวนราชการ หรอหนวยงานของรฐทมอำนาจหนาทในการดำเนนคดตามกฎหมาย ออกระเบยบ หรอคำสงเกยวกบการดำเนนคดอาญาใหเปนไปตามทกฎหมายบญญตใหเปนอำนาจหนาทไวโดยเฉพาะ และออกระเบยบหรอคำสงเกยวกบการดำเนนคดแพงทวไป ดงนน เพอใหการปฏบตหนาทราชการเกยวกบการดำเนนคดแพง คดปกครอง และคดลมละลายของกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนไปตามมตคณะรฐมนตรดงกลาว กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช จงกำหนดระเบยบไว ดงตอไปน
ขอ 1 ระเบยบนเรยกวา "ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช วาดวยมาตรการ ควบคม ตรวจสอบ และเรงรดการดำเนนคดแพง คดปกครอง และคดลมละลายพ.ศ. 2546"
ขอ 2 ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศเปนตนไป
ขอ 3 บรรดาระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ คำสง และบนทกอนใดทกำหนดไวแลวในระเบยบน หรอซงขดหรอแยงกบระเบยบน ใหใชระเบยบนแทน
ขอ 4 ในระเบยบน"กฎหมายเกยวกบการปาไม" หมายความวา พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535และพระราชบญญตเลอยโซยนต 2545
"เจาหนาท" หมายความวา ขาราชการและลกจางประจำกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
196
"สำนกงานเลขานการกรม" หมายความวา สำนกงานเลขานการ กรมอทยานแหงชาตสตวปา และพนธพช
"อธบด" หมายความวา อธบดผรกษาการตามระเบยบน
ขอ 5 การดำเนนคดแพงทอยในความรบผดชอบของกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช ใหเปนไปตามขนตอนและระยะเวลา ดงน
5.1 การดำเนนคดแพงเกยวกบการฟองเรยกคาเสยหายจากผผดสญญาวาจางหรอสญญาซอขาย ตามระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด
5.1.1 เมอมการผดสญญาวาจางหรอสญญาซอขาย ตามระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด ใหคณะกรรมการตรวจการจางหรอตรวจรบพสดดำเนนการตรวจสอบขอเทจจรงของการผดสญญา จำนวนคาปรบและคาเสยหายตามสญญาแลวรายงานใหผบงคบบญชาซงเปนผออกคำสงแตงตงคณะกรรมการตรวจการจางหรอตรวจรบพสดทราบภายใน15 วน นบแตวนทคณะกรรมการตรวจการจางหรอตรวจรบพสดทราบถงการผดสญญาดงกลาว
5.1.2 ใหผบงคบบญชาซงไดรบรายงานตามขอ 5.1.1 รายงานใหอธบดทราบภายใน 15 วน นบแตวนไดรบรายงานดงกลาว โดยใหสรปขอเทจจรงพรอมเอกสารหลกฐานทเกยวของ และเสนอความเหนดวย
5.1.3 ใหหนวยงานทรบผดชอบเกยวกบการวาจางหรอซอขาย (สำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ กอง หรอสำนก ฯลฯ) ดำเนนการมหนงสอในนามผวาจางหรอผซอถงผรบจางหรอผขายตามสญญา โดยบอกกลาวทวงถามใหชำระคาปรบและคาเสยหายตามสญญาภายใน 15 วน นบแตวนไดรบหนงสอดงกลาว โดยสงหนงสอทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ
5.1.4 หากผรบจางหรอผขายไมชำระคาปรบและคาเสยหายภายในกำหนดตามขอ 5.1.3 ใหหนวยงานทรบผดชอบเกยวกบการวาจางหรอซอขายดำเนนการสรปขอเทจจรง และรวบรวมเอกสารหลกฐานเกยวของกบการวาจางหรอซอขายพรอมสำเนาหนงสอบอกกลาวทวงถามและหลกฐานการสงหนงสอบอกกลาวทวงถาม รวมทงแจงชอ ตำแหนง และสงกดของเจาหนาททเหนสมควรใหทำหนาทเปนผแทนคด เพอตดตอประสานงานกบพนกงานอยการในการดำเนนคดแพง (ควรเปนเจาหนาทททราบขอเทจจรงเกยวกบเรองดงกลาวมากทสด
197
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
ซงอาจเปนเจาหนาทผเปนกรรมการตรวจการจางหรอตรวจรบพสด) รายงานใหอธบดทราบภายใน 30วน นบแตครบกำหนดใหชำระคาปรบและคาเสยหายเพอฟองคดแพงตอไป
5.2 การดำเนนคดแพงเกยวกบการฟองเรยกคาเสยหายจากผกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมในกรณกนสราง แผวถาง ยดถอ ครอบครอง หรอทำใหเกดความเสยหายแกพนทปาไม
5.2.1 เมอมการกระทำความผดตามกฎหมายเกยวกบการปาไมในกรณกนสรางแผวถาง ยดถอ ครอบครอง หรอทำใหเกดความเสยหายในพนทปาไมทเปนปาสงวนแหงชาตอทยานแหงชาต เขตรกษาพนธสตวปา หรอเขตหามลาสตวปา ใหพนกงานเจาหนาทตามกฎหมายเกยวกบการปาไมททำการจบกมผกระทำความผดดงกลาว ดำเนนการสรปขอเทจจรงและรวบรวมเอกสารหลกฐานทเกยวของรายงานผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ผอำนวยการกอง หรอผอำนวยการสำนก ซงพนกงานเจาหนาทดงกลาวอยในสงกดแลวแตกรณภายใน 30 วน นบแตวนจบกมผกระทำความผดหรอนบแตวนแจงความกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนในกรณยงจบกมตวผกระทำความผดไมได แลวใหผไดรบรายงานดงกลาวจดสงใหกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ภายใน 15 วน นบแตวนไดรบรายงาน เพอดำเนนการฟองคดแพงเรยกคาเสยหาย ประกอบดวย
(1) สรปขอเทจจรงรายละเอยดเกยวกบการกระทำความผดทงหมด(2) สำเนาบนทกการจบกม และสำเนาการแจงความกลาวโทษตอพนกงานสอบสวน(3) ภาพถายสถานทเกดเหตและสภาพพนทโดยรอบ(4) แผนทแสดงผลการตรวจสอบรงวดพนทปาไมทเสยหาย โดยคำนวณเนอท
ทถกกนสราง แผวถาง ยดถอ ครอบครอง หรอทำใหเกดความเสยหายใหชดเจน และลงตำแหนงในแผนทระวางภาพถายทางอากาศ มาตราสวน 1:50,000 พรอมทงแสดงแนวเขตปาสงวนแหงชาตอทยานแหงชาต เขตรกษาพนธสตวปา หรอเขตหามลาสตวปาใหชดแจน และระบชอ ตำแหนงพนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทผทำการรงวดและคำนวณเนอทดงกลาว
(5) กฎกระทรวงกำหนดปาสงวนแหงชาตพรอมแผนทแนบทายกฎกระทรวงหรอพระราชกฤษฎกากำหนดอทยานแหงชาตพรอมแผนทแนบทายพระราชกฤษฎกา หรอพระราชกฤษฎกากำหนดเขตรกษาพนธสตวปาพรอมแผนทแนบทายพระราชกฤษฎกาหรอ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
198
ประกาศรฐมนตรกำหนดเขตหามลาสตวปาแลวแตกรณ และสำเนาปดประกาศกฎกระทรวงพรอมทงระบตำแหนงพนทเกดเหตในแผนทแนบทายกฎกระทรวงหรอพระราชกฤษฎกาแลวแตกรณ
(6) คำนวณคาเสยหายทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ไดรบทงหมดพรอมรายละเอยดหลกเกณฑการคำนวณและเอกสารอางองประกอบการคำนวณ พรอมทงระบชอ ตำแหนงพนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทผคดคำนวณคาเสยหายดงกลาว
(7) สำเนาทะเบยนบานของผกระทำความผดทกคน(8) รายงานผลการดำเนนคดอาญาวาอยในชนใดและในกรณมคำพพากษาแลว
ใหแนบสำเนาคำพพากษาดวย(9) ชอตำแหนงและสงกดของเจาหนาททเหนสมควรใหทำหนาทเปนผแทนคด
เพอตดตอประสานงานกบพนกงานอยการในการดำเนนคดแพง (ควรเปนเจาหนาทททราบขอเทจจรงเกยวกบคดมากทสด ซงอาจเปนเจาหนาทผทำการจบกมผกระทำความผด)
(10) สำเนาหนงสอบอกกลาวทวงถามใหชำระคาเสยหาย พรอมหลกฐานการสงหนงสอบอกกลาวทวงถามทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ
5.2.2 ใหผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ ผอำนวยการกองหรอผอำนวยการสำนก ซงไดรบรายงานเกยวกบการกระทำความผดอาญาดงกลาว ตามขอ 5.2.1มหนงสอในนามกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ถงผกระทำความผดทกคน บอกกลาวทวงถามใหผกระทำความผดชำระคาเสยหายพรอมดอกเบยในอตรารอยละ 7.5 ตอไป ของจำนวนเงนคาเสยหายดงกลาว ตงแตวนกระทำความผดจนกวาจะชำระเสรจสน โดยกำหนดใหชำระภายใน 15 วน นบแตวนไดรบหนงสอบอกกลาวทวงถามดงกลาว และใหสงหนงสอบอกกลาวทวงถามทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ
5.3 การดำเนนคดแพงอนๆ นอกจากคดแพงตามขอ 5.1 และ 5.2 ใหดำเนนการทำนองเดยวกนกบขอ 5.1 และ 5.2 โดยอนโลม
ขอ 6 การดำเนนคดปกครองทอยในความรบผดชอบของกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช
199
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
ในกรณกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช จะตองใชสทธฟองคดตอศาลปกครองใหสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ กอง หรอสำนก ซงเปนหนวยงานทรบผดชอบเกยวกบภารกจดงกลาว ดำเนนการสรปขอเทจจรง พรอมเอกสารหลกฐานทเกยวของและแจงชอ ตำแหนง และสงกดของเจาหนาททเหนสมควรใหทำหนาทเปนผแทนคด เพอตดตอประสานงานกบพนกงานอยการในการดำเนนคดปกครอง (ควรเปนเจาหนาทททราบขอเทจจรงเกยวกบเรองดงกลาวมากทสด) รวมทงสำเนาหนงสอบอกกลาวทวงถามใหชำระหน (หากม)แลวรายงานใหอธบดทราบภายใน 30 วน นบแตวนทราบวามสทธฟองคดตอศาลปกครองเพอดำเนนการฟองคดปกครองตอไป
ขอ 7 การดำเนนคดลมละลายทอยในความรบผดชอบของกรมอทยานแหงชาต สตวปาพนธพช
ในกรณทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช สามารถฟองลกหนเปนบคคลลมละลายได ใหกองนตการดำเนนการตรวจสอบขอเทจจรง และมหนงสอบอกกลาวทวงถามถงลกหนภายใน 2 เดอน นบแตวนทราบวาสามารถฟองลกหนเปนบคคลลมละลายได โดยในหนงสอบอกกลาวทวงถามกำหนดใหลกหนชำระหนภายใน 30 วน นบแตวนไดรบหนงสอบอกกลาวทวงถามดงกลาว และใหทวงถามไมนอยกวาสองครง ซงใหมระยะหางกน ไมนอยกวา 30 วน และหากลกหนไมชำระหนใหดำเนนการรวบรวมพยานหลกฐานประกอบการ ดำเนนคดและสงใหพนกงานอยการเพอฟองคดลมละลายภายใน 3 เดอน นบแตวนครบกำหนดเวลาใหลกหนชำระหนเปนครงสดทาย
ขอ 8 ใหกองนตการดำเนนการรวบรวมพยานหลกฐานทจะใชในการฟองคดแพงและคดปกครองใหเสรจสนภายใน 3 เดอน นบแตวนไดรบเรองใหฟองคด แลวสรปเสนออธบดเพอพจารณาสงการฟองคดภายในกำหนดอายความตามกฎหมายตอไป
ขอ 9 ในการสงเรองใหพนกงานอยการดำเนนการฟองคดแพง คดปกครอง และคดลมละลาย ใหดำเนนการดงน
9.1 คดทฟองตอศาลในทองทกรงเทพมหานคร ใหกองนตการเสนอชอขาราชการตงแตระดบ 5 ขนไป ของหนวยงานทเกยวของ และหรอนตกร กองนตการ เปน "ผแทนคด"
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
200
9.2 คดทฟองตอศาลในทองทจงหวดอนนอกจากกรงเทพมหานคร ใหผอำนวยการสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษในพนทรบผดชอบหรอผแทน ทเปนขาราชการตงแตระดบ 5 ขนไปเปน "ผแทนคด"
ผแทนคดตามขอ 9.1 และ 9.2 ในคดหนงๆ จะมหนงคนหรอหลายคนกไดและใหระบหนาทของผแทนคดใหชดเจน พรอมทงแจงใหผแทนคดทราบหนาทของตนดวย
ขอ 10 ผแทนคด มหนาทดงน10.1 ตดตอประสานงานกบพนกงานอยการผรบผดชอบคดอยางสมำเสมอ
จนกวาคดถงทสด10.2 ชแจงขอเทจจรงและรวบรวมเอกสารและพยานหลกฐานทเกยวของกบ
คดใหกบพนกงานอยการผรบผดชอบคด10.3 ตดตามผลการดำเนนการฟองคด10.4 รายงานความคบหนาในการดำเนนคดใหผบงคบบญชาทราบทก 3 เดอน
และในกรณทศาลไดมคำพพากษาหรอคำสงในคดแลวใหคดสำเนาคำพพากษาหรอคำสงแนบในรายงานดวย
ขอ 11 ใหกองนตการและสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ รายงานความคบหนาของการดำเนนคดทอยในความรบผดชอบของหนวยงานตนใหอธบดทราบทก 3 เดอน
ขอ 12 ในคดแพง เมอคดถงทสดแลว หากกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชชนะคด (เปนเจาหนตามคำพพากษา) ใหดำเนนการบงคบคด ดงน
12.1 กรณคดในทองทกรงเทพมหานคร การดำเนนการบงคบคดใหกองนตการดำเนนการสบหาทรพยสนของลกหนตามคำพพากษา ตามระเบยบหลกเกณฑทกระทรวงการคลงและกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช กำหนดไว แลวใหผแทนคดนำเจาพนกงานบงคบคดยดอายดทรพยสนของลกหนตาม คำพพากษาขายทอดตลาด นำเงนมาชำระหนใหกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ซงเปนเจาหนตามคำพพากษา ทงนใหรายงานผลการบงคบคดใหอธบดทราบทก 3 เดอน
201
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
12.2 กรณคดในทองทจงหวดอนนอกจากกรงเทพมหานคร การดำเนนการบงคบคดใหสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษในพนทรบผดชอบ ดำเนนการสบหาทรพยสนของลกหนตามคำพพากษา ตามระเบยบหลกเกณฑทกระทรวงการคลงและกรมอทยานแหงชาตสตวปา และพนธพช กำหนดไว แลวใหผแทนคดนำเจาพนกงานบงคบคดยดอายดทรพยสนของลกหนตามคำพพากษาขายทอดตลาด นำเงนมาชำระหนใหกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช ซงเปนเจาหนาทตามคำพพากษา ทงนใหรายงานผลการบงคบคดใหอธบดทราบทก 3 เดอน
ขอ 13 ในคดปกครองและคดลมละลาย เมอคดถงทสดแลว หากกรมอทยานแหงชาตสตวปา และพนธพช ชนะคด ใหดำเนนการบงคบคดหรอขอรบชำระหนตามกฎหมายทำนองเดยวกนกบขอ 12.1 และ 12.2 โดยอนโลม
ขอ 14 คดแพง คดปกครอง และคดลมละลาย ทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เปนโจทกหรอผฟองคด หากศาลพพากษาใหกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชแพคดหรอชนะคดไมเตมตามฟอง ใหกองนตการและหนวยงานทเกยวของ ดำเนนการอทธรณ-ฎกา ตามระเบยบหลกเกณฑทกระทรวงการคลงกำหนดไว ภายในกำหนดอายความตามกฎหมายตอไป
ขอ 15 การดำเนนการแกตางคดแพงและคดปกครอง ใหเปนไปตามขนตอนและระยะเวลา ดงน
15.1 การดำเนนการแกตางคดแพง ทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชถกฟองคดเปนจำเลย
15.1.1 เมอสำนกงานเลขานการกรมไดรบหมายเรยกและสำเนาคำฟองคดแพงใหสำนกงานเลขานการกรมลงทะเบยนรบ แลวรบจดสงหมายเรยกและสำเนาคำฟองดงกลาวใหกองนตการภายในวนเดยวกนกบทไดรบหมายเรยกและสำเนาคำฟอง
15.1.2 ใหกองนตการมหนงสอแจงใหสำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ กองหรอสำนก ซงเปนหนวยงานทเกยวของกบเรองทถกฟอง ดำเนนการสรปขอเทจจรง โดยลำดบเหตการณตงแตตน พรอมเอกสารหลกฐานทเกยวของ แลวสงสรปขอเทจจรง พรอมเอกสารหลกฐานทเกยวของดงกลาวใหกองนตการภายใน 5 วน นบแตวนไดรบหนงสอแจงจากกองนตการ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
202
15.1.3ใหกองนตการดำเนนการรวบรวมเอกสารหลกฐานทเกยวของกบคดใหครบถวนโดยเรว แลวสรปรายงานเสนออธบดเพอสงเรองใหพนกงานอยการดำเนนการแกตางคดใหทนภายในกำหนดเวลาตามกฎหมายตอไป
15.2 การดำเนนการแกตางคดปกครองทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชเปนผถกฟองคด
15.2.1เมอสำนกงานเลขานการกรมไดรบคำสงเรยกใหทำคำใหการในคดปกครอง ใหสำนกงานเลขานการกรมลงทะเบยนรบ แลวรบจดสงคำสงเรยกใหทำคำใหการใหกองนตการภายในวนเดยวกนกบทไดรบคำสงเรยกใหทำคำใหการ
15.2.2 ใหกองนตการดำเนนการตรวจสอบเบองตนในเรองของอำนาจฟองของผฟองคด และลกษณะของคำฟองวา คดดงกลาวเปนคดปกครองหรอไม หากเหนวาไมเปนคดปกครองใหกองนตการดำเนนการโตแยงคดคาน โดยจดทำขอโตแยงเรองอำนาจฟองไปในคำใหการ แลวจดสงคำสงเรยกใหทำคำใหการ ใหหนวยงานทรบผดชอบหรอเกยวของโดยตรงกบเรองทถกฟอง (สำนกบรหารจดการในพนทปาอนรกษ กอง หรอสำนก ฯลฯ) ภายใน5 วน นบแตวนทกองนตการไดรบคำสงเรยกใหทำคำใหการจากสำนกงานเลขานการกรม
15.2.3 ใหหนวยงานทรบผดชอบหรอเกยวของโดยตรงซงไดรบคำสงเรยกใหทำคำใหการจากกองนตการ ดำเนนการจดทำคำใหการ โดยคำใหการควรประกอบดวยสาระสำคญดงน
(1) ตองมขอเทจจรงครบถวนใหระบรายละเอยดขอเทจจรง ความเปนมาใหละเอยดชดเจนครบถวน
(2) ขอกลาวอางตามคำฟองเปนจรงหรอไม อยางไร(3) เหตผลทเจาหนาทของรฐหรอหนวยงานของรฐไดกระทำการอยางนน
หรอมคำสงนน ๆ (เหตผลตลอดจนมกฎหมายหรอระเบยบใหอำนาจกระทำการนนๆได)(4) เอกสารหลกฐานทใชประกอบในการกระทำนนๆ
- ผฟองคดมหลายคนตองสำเนาเอกสารเทาจำนวนผฟองคด- ผถกฟองคดมหลายคน การทำคำใหการจะทำเปนคำใหการฉบบ
เดยวกนกได หรอทำคำใหการคนละฉบบกได
203
ระเบยบกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชวาดวยมาตรการควบคม ตรวจสอบและเรงรดการดำเนนคดอาญา พ.ศ. 2546
(5) ตอบคำถามในคำสงของศาลปกครองทกขอ โดยยกเหตผลหรออำนาจทกฎหมายหรอระเบยบใหอำนาจกระทำการนนๆ
ในระหวางจดทำคำใหการ หากมขอสงสยเกยวกบประเดนทผฟองคดกลาวอาง หรอประเดนทจะโตแยงขอกลาวอางของผฟองคด หรอปญหาอนใด ใหเจาหนาทผรบผดชอบในการจดทำคำใหการตดตอประสานงานกบนตกรกลมงานคด กองนตการโดยตรงเพอมใหเกดความเสยหายและความลาชาในการจดทำคำใหการ
15.2.4 เมอหนวยงานทรบผดชอบในการจดทำคำใหการ ไดจดทำคำใหการเสรจเรยบรอยครบถวนตามขอ 15.2.3 แลว ใหดำเนนการดงน
(1) กรณเหนวามประเดนไมยงยากซบซอนและไมมประเดนทตองตความหรอวนจฉยขอกฎหมาย ใหเสนออธบดลงนามโดยตรง แลวรบจดสงโดยใหเจาหนาทนำไปสงทศาลปกครองเอง หรอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบใหทนภายในกำหนดเวลาตามคำสงเรยกใหทำคำใหการ โดยถอวนประทบตราไปรษณยเปนสำคญ และจดสงสำเนาคำใหการใหกองนตการทราบเพอตรวจสอบความสมบรณของคำใหการ หากมประเดนใดเพมเตมจะไดทำคำใหการเพมเตมจดสงใหศาลปกครองในภายหลงตอไป
(2) กรณเหนวาประเดนการจดทำคำใหการนาจะมสวนเกยวกบการวนจฉยหรอตองตความขอกฎหมายใดหรอประสงคจะใหกองนตการตรวจสอบความสมบรณของคำใหการกอน ใหหนวยงานรบผดชอบเสนออธบด ผานผอำนวยการกองนตการ เพอพจารณาตรวจสอบคำใหการกอนกได แตจะตองจดสงคำใหการทไดจดทำเสรจเรยบรอยแลวสงใหกองนตการลวงหนาอยางนอย 8 วน กอนสนสดระยะเวลายนคำใหการ ซงกองนตการพจารณาแลวจะเสนออธบดลงนามในคำใหการตอไป หรอหากเหนวาคำใหการมขอบกพรองจะแจงใหหนวยงานรบผดชอบดำเนนการแกไขคำใหการใหทนกำหนดเวลายนคำใหการ แลวใหหนวยงานรบผดชอบเสนออธบดลงนามและจดสงใหศาลปกครองตอไป
15.3 ในการดำเนนการแกตางคดแพงและคดปกครองใหดำเนนการแตงตงผแทนคดหนาทผแทนคดและการรายงานความคบหนาของการดำเนนคดใหดำเนนการในทำนองเดยวกนกบ ขอ 9 , 10 และ 11 โดยอนโลม
ขอ 16 ในกรณการดำเนนคดเรองใดทมหนวยงานของรฐหนวยงานอนมาเกยวของดวย ใหกองนตการจดนตกรเปนผประสานงานเพอการนและตดตามคดจนถงทสด
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
204
ขอ 17 ใหกรณทพนกงานเจาหนาท หรอเจาหนาท หรอหนวยงานทรบผดชอบไมสามารถดำเนนการใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทกำหนดไวในขนตอนใดใหขออนมตขยายระยะเวลาดำเนนการเปนหนงสอพรอมทงระบเหตแหงความลาชาตออธบด ภายในระยะเวลาทกำหนดดงกลาว
การขออนมตขยายระยะเวลาดำเนนการตามวรรคหนง ตองรายงานเรองอายความฟองคดหรอระยะเวลายนคำใหการทเหลอหรอระยะเวลาอนๆตามทกฎหมายกำหนดไวแลวแตกรณ ใหอธบดทราบดวยทกครง เพอใชประกอบการพจารณา โดยใหคำนงถงอายความฟองรองเปนสำคญและใหใชความระมดระวงเปนพเศษ โดยเฉพาะอยางยงคดทมอายความสนไมเกน 1 ป
ใหอธบดมอำนาจขยายระยะเวลาดำเนนการในแตละขนตอนไดตามทเหนสมควร
ขอ 18 ใหกองนตการเปนหนวยงานรบผดชอบเกยวกบการรวบรวมรายงาน รวมทงตรวจสอบ ควบคม กำกบดแลใหหนวยงานตางๆ ในสงกดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ปฏบตตามขนตอนและระยะเวลาทกำหนดไวในระเบยบน และสรปรายงานเสนออธบด
ขอ 19 พนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทผใด จงใจหรอประมาทเลนเลอไมปฏบตตามระเบยบน เปนเหตใหคดขาดอายความ หรอทำใหราชการเสยหายอยางรายแรง ใหถอวาเปนความผดวนยอยางรายแรง ทงจะตองรบผดในทางอาญาหรอในทางแพง (ถาม) อกดวย
ขอ 20 บรรดาการดำเนนคดและแกตางคดในคดแพง คดปกครองและคดลมละลายทเกดขนกอนวนทระเบยบนใชบงคบใหดำเนนการตอไปจนเสรจสน โดยใหปฏบตตามระเบยบนเทาทจะปฏบตได
ขอ 21 ใหอธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช รกษาการตามระเบยบน
ประกาศ ณ วนท 6 สงหาคม พ.ศ. 2546
(ลงนาม) สมชย เพยรสถาพร (นายสมชย เพยรสถาพร)
อธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช
⌫
การอานแผนทและใชเขมทศการขาวและการรายงานการลาดตระเวนการลาดตระเวนหาขาวการดำรงชพในปาอาวธศกษา
207
การอานแผนทและใชเขมทศ
⌫ความสำคญของการอานแผนทและการใชเขมทศ
ดวยเหตทวาการปฏบตในพนท ซงอาจจะอยตามสวนตางๆ ของอทยานแหงชาตทเราไมคนเคย จงมความจำเปนอยางยงทจะตองอาศยแผนทเปนหลกในการปฏบตการมากยงขน เพราะแผนทสามารถใหรายละเอยดทถกตองเกยวกบระยะทาง ตำบลทตง ความสงเสนทางทดทสด ลกษณะภมประเทศสำคญ ตลอดจนถงการซอนพราง การกำบง และรายละเอยดตาง ๆ ฉะนน จงกลาวไดวาแผนทเปนเครองมอทสำคญยง และพรอมกนนนกยอมเปนทประจกษตอความจรงทวา ความสำคญของแผนทจะมไมไดเลย ถาหากผใชแผนทไมทราบวาจะอานแผนทนนไดอยางไร
คำจำกดความแผนท คอ รปลายเสน เขยนแสดงผวพภพหรอบางสวนของผวพภพ ลงบนพนราบ
ตามมาตราสวน สงทมนษยสรางขน และทปรากฏตามธรรมชาต จะแสดงดวยสญลกษณเสน และส ฯลฯ
รายละเอยดขอบระวางรายละเอยดของขอบระวาง คอ รายละเอยดทปรากฏอยทขอบระวาง รายละเอยด
เหลานเปนขอแนะนำใหผใชแผนทรถงวธการใช ความหมายของรปลกษณและสญลกษณตางๆ ทแสดงไวบนแผนท ซงแผนทแตละระวางอาจมรายละเอยดไมเหมอนกน ดวยเหตนเอง จงจำเปนทผใชแผนทจะตองศกษาพจารณาเรองตางๆ จากรายละเอยดขอบระวางของแผนทนนๆ เสยกอนทจะนำไปใชทกครงทงนเพอปองกนการผดพลาดทอาจเกดขนจากการเขาใจผด รายละเอยดขอบระวางเฉพาะทสำคญและผใชแผนทควรทราบไดแกรายละเอยดระวางดงตอไปน
1. ชอระวาง อยทกงกลางดานบน และทมมซายลางของขอบระวาง เปนชอทใชเรยกแผนทระวางนน เชน "อำเภองาว" โดยทวไป ชอระวางของแผนทจะใชชอทสำคญทางภมศาสตรหรอรายละเอยดทางธรรมชาต ทรจกกนอยางดในบรเวณนนถาเปนไปไดกอาจใชชอเมองทใหญทสดบนแผนทระวางนนเปนชอระวาง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
208
2. หมายเลขระวาง อยทมมขวาดานบนและมมซายดานลางของขอบระวาง เปนหมายเลขทอางถงซงกำหนดไวแตละระวาง เชน "ระวาง 4922 I" หมายเลขระวางเปนแบบใดขนอยกบระบบและหลกการกำหนดตามมาตราสวนของแผนทนน ๆ โดยกำหนดใหแผนทแตละระวางทมมาตราสวน 1:100,000 ม หมายเลขระวางทเขยนดวยเลขอารบก 4 ตว "ระวาง4933" ระวางทมมาตราสวน 1:50,000 ทง 4 ระวางทคลมพนทบรเวณเดยวกนกบระวางมาตราสวน 1:100,000 จะมหมายเลขระวางเชนเดยวกนและเพมเลขโรมน I, II, III, IV อก 1 ตวเชนระวาง "4933 II และระวางทมมาตราสวน 1:25,000 ทง 4 ระวาง ทคลมพนทบรเวณเดยวกบระวางมาตราสวน 1:50,000" จะมหมายเลขระวางเชนเดยวกนและเพมอกษรทศทางNE, SE, NW, SW อก 1 ตว เชน "ระวาง 4922 II NE"
3. หมายเลขลำดบชด อยทมมขวาดานบนและมมซายดานลางของขอบระวางเนองจากพนทบรเวณเดยวกนอาจจดแผนทขนหลายชด จงใหผใชแผนทจะตองทราบวา แผนททตองการใชนนมหมายเลขลำดบชดอะไร เชน "ลำดบชด L 7017" หมายเลขลำดบชดนปกตจะประกอบดวยอกษรและตวเลข 4 สวน ซงมความหมายตามลำดบ ดงน
3.1สวนแรก เปนอกษรแสดงภมภาคใหญ เชน "L"3.2 สวนทสอง เปนเลขแสดงถง กลมของมาตราสวนซงกำหนดไวแตละพวกเชน
- เลข 5 หมายถงมาตราสวน 1: 250,000- เลข 6 หมายถงมาตราสวน 1: 100,000- เลข 7 หมายถงมาตราสวน 1: 50,000- เลข 8 หมายถงมาตราสวน 1: 25,000- เลข 9 หมายถงมาตราสวน 1: 12,500หมายเหต : สวนทสองน กลาวเฉพาะมาตราสวนของแผนททผลตขนใชเทานน
ไมไดกลาวรวมถงกลมของมาตราสวน
3.3 สวนทสาม เปนเลขแสดงภมภาคยอยของภมภาคใหญในขอ 3.1 เชน "0"3.4สวนทส เปนเลขชดของแผนทระวางนนๆ เชน "17"
209
การอานแผนทและใชเขมทศ
4. ชอและมาตราสวน อยมมซายดานบน ปกตชอชดของแผนท จะกำหนดขนตามชอทางภมศาสตรทสำคญหรอเดนทสดในบรเวณนน อาจเปนชอรฐหรอชอประเทศกไดเชน "ประเทศไทย 1:50,000" แผนทชดหนงๆ จะประกอบดวยกลมของแผนทชนดเดยวกนและมาตราสวนเทากน มาตราสวนของแผนทนอกจากทเขยนไวกบชอชดของแผนทแลวยงอยทกงกลางขอบระวางดานลางของแผนทอกดวย ซงเปนเครองบอกใหรอตราสวนสมพนธระหวางแผนทกบระยะในภมประเทศของแผนทแตละระวาง
5. มาตราสวนเสนบรรทด อยกงกลางขอบระวางดานลาง ใชสำหรบวดระยะจรงบนแผนท แผนททว ๆไป มกจะมมาตราสวนเสนบรรทดสามชนดหรออาจจะมากกวา แตละชนดมหนวยวดแตกตางกน เชน ไมล เมตร หลา และไมลทะเล
6. สารบญระวางตดตอ อยทมมขวาดานลางของขอบระวาง แสดงใหทราบถงระวางตางๆ ของแผนททอยรอบๆ ระวางทใชอย แตละระวางจะมหมายเลขระวางแสดงไวทงนเพอตองการใหผใชแผนทคนหาระวางขางเคยงมาไดอยางถกตอง
7. สารบญแสดงแนวแบงเขตการปกครอง อยทมมขวาดานลางของขอบระวางเปนภาพแผนผงแสดงแบงเขตการปกครองของอำเภอหรอจงหวดในแผนทระวางนนๆภายในแผนผงจะมเสนประแสดงเขตการปกครองอกษรแสดงจงหวดและเลขแสดงอำเภอ
8. ผงเดคลเนชน อยทระวางดานลางเยองมาทางขวา แสดงความสมพนธทางมมระหวางแนวทศเหนอทงสามแนวโนมไวใหผใชแผนทตรวจสอบความแตกตางทางมมระหวางแนวทศเหนอกรตกบแนวทศเหนอแมเหลกกอนทไปใชเกยวกบการวดมม แผนททกระวางจะแสดงคามมกรตแมเหลกประกอบงามมมไว
9. กรอบอานคากรต อยกงกลางดานลางสดของขอบระวาง ภายในกรอบนจะมรายการตางๆ ทผใชแผนทจะตองทราบคอ ตวอยาง จตรส 1,000 เมตร และคำอธบายวธอานจตรสละเอยดถง 100 เมตร อกษรประจำจตรส 100,000 เมตร พรอมคำอธบายการใชและเลขอกษรประจำเขตกรตพรอมคำอธบายการใช
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
210
10. หลกฐานการทำแผนท อยใตมาตราสวนเสนบรรทด เปนขอความบอกใหผใช แผนททราบถงหลกฐานตาง ๆ ทใชในการทำแผนท เชน ใชสเฟยรอยต (รปโลก)ของเอเวอรเรสต เปนตน
11. ชวงตางเสนชนความสง อยใตมาตราสวนบรรทด กำหนดขนตามมาตราสวนของแผนท กำหนดใหแผนทมาตราสวน 1: 50,000 มชวงตางเสนชนความสงชนละ20 เมตร กบมเสนชนแทรกชนละ 10 เมตร
12. คำอธบายสญลกษณ อยทมมดานลางดานซายของขอบระวาง เปนคำอธบายเครองหมายตางๆ ทแสดงไวบนแผนทระวางนนๆ แผนทแตละระวาง อาจแสดงเครองหมายไวแตกตางกน ดวยเหตนผใชแผนทควรดคำอธบายความหมาย ของสญลกษณแผนทแตละระวางใหถกตองเสยกอนเสมอ
สญลกษณแผนท1. สญลกษณแผนท คอ สญลกษณมาตรฐานทพมพไวบนแผนทเพอแสดง
ลกษณะของสงตาง ๆ ทเกดขนตามธรรมชาตและทมนษยสรางขน2. เพอความสะดวกและงายในการพจารณาเครองหมายแผนท จงใชสเพมเตม
เพอใหเดนชดยงขน สแผนททใชเปนมาตรฐานไดแกสดงตอไปน2.1 สดำ-แสดงสงทมนษยสรางขน2.2 สแดง-แสดงถนนหลก2.3 สนำเงน-แสดงลกษณะภมประเทศทเปนนำ2.4 สเขยว-แสดงพชพนธไม2.5 สนำตาล-แสดงความสงและทรวดทรง
ระบบกรต1. ระบบกรต คอ โครงขายจตรสทเกดจากแนวเสนกรตเหนอ-ใตตดกบแนวเสน
กรตตะวนออก-ตะวนตก บนแผนท ตามปกตระหวางเสนกรตแตละเสน จะเทากบ 1,000หรอ 10,000 เมตร แตอาจจะแตกตางจากน ทงนขนอยกบขนาดมาตราสวนของแผนท
211
การอานแผนทและใชเขมทศ
2. ความมงหมายของการใชระบบกรต กเพอชวยใหผอานแผนทสามารถกำหนดจดหนงบนแผนทไดอยางรวดเรวและถกตอง การทจะสามารถทำเชนนกไดโดยใชวธของ"พกด" หลกการอานพกดกรตมดงตอไปน
2.1 อานเลขใหญของเสนกรตแตละเสนทางแผนท2.2 เรมตนอานทมมซายดานลางของระวางแผนท อานไปทาง "ขวา" และขน "บน"2.3 เขยนพกดเปนเลขชดตอเนอง ครงแรกเปนจำนวนเลขทอานไปทาง "ขวา"
ครงหลงเปนจำนวนเลขทอานขน "บน"3. วธอานพกดกรต
3.1 อานเลขใหญของเสนกรตตงอยทางของจด3.2 อานเลขใหญของเสนกรตราบทอยขางลางของจดนน3.3 ตำแหนงของจดนกำหนดดวยคาของพกดเลข 4 ตว3.4 ตวอยาง 5692
ความสงและทรวดทรง1. ความสง คอ ระยะสงตามทางดงของจดหนงจดใด เหนอหรอตำกวาระดบนำทะเล
ปานกลาง ปกตแสดงเปนฟตหรอเมตร2. ระดบนำทะเลปานกลางหรอพนหลกฐาน คอ ระดบนำทะเลระดบหนง ซง
คดเฉลยจากระดบนำทะเลขนสงสดหรอตำสดในหวงระยะเวลาหนง ระดบนำทะเลปานกลางนถอเปนระดบทใชเปนศนยในการกำหนดความสงของจดตางๆ
3. ทรวดทรง คอ การเปลยนแปลงในทางความสงและรปลกษณของผวพภพ4. ความสงและทรวดทรงอาจแสดงบนแผนทไดโดยใชเสนลายขวานสบ การ
ระบายส หรอเสนชนความสง สำหรบแผนทมาตราสวนใหญโตมากแลว แสดงดวยเสนชนความสง ความสงนอาจแสดงไดดวยหมดระดบและจดกำหนดความสงอกดวย
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
212
5. เสนชนความสง คอ เสนซงสมมตวา มในภมประเทศและลากผานตำบลตางๆทมความสงเทากนบนแผนทแสดงดวยสนำตาล เสนความสงแตละเสนของแผนทฉบบเดยวกน จะมชองตางเสนชนความสงเทากน
6. ประเภทของเสนชนความสง 5 ประเภท6.1 เสนชนความสงหลก คอ เสนสนำตาลทเขยนเปนเสนหนกทกๆ เสนท 5
ปกตจะเขยนตวเลขคาความสงกำกบไว6.2 เสนชนความสงรอง คอ เสนสนำตาลทเขยนเปนเสนเบา โดยเขยนไวระหวาง
เสนชนความสงหลก ปกตจะไมเขยนตวเลขคาความสงกำกบไว แตผใชแผนทสามารถหาความสงของเสนชนความสงเหลานไดจาก "ชวงตางเสนชนความสง" ของแผนทแตละระวาง
6.3 เสนชนความสงแทรก คอ เสนสนำตาลทเขยนดวยเสนประ เขยนไวระหวางเสนชนความสงหลกหรอเสนชนความสงรองทเขยนหางกนมากๆ เพอแสดงความสงครงหนงของชวงตางเสนชนความสง
6.4 เสนชนความสงโดยประมาณ คอ เสนสนำตาลทเขยนมลกษณะเหมอนเสนชนความสงหลกและเสนชนความสงรองทกประการ แตตางกนทมขดสน (TICKS) ประกอบภายในและปลายขดสนนจะชไปสทตำ แสดงไว ณ พนททตำกวาพนทบรเวณรอบๆ
6.5 เสนชนความสงโดยประมาณ คอ เสนสนำตาลทเขยนดวยเสนประทงเสนชนความสงหลกและเสนชนความสงรองทกเสน เขยนแสดงพนททไดขอมลจากภาพถายทางอากาศไมสมบรณ หรอบรเวณทบนถายภาพทางอากาศไมได
7. ลกษณะเสนชนความสงโดยทวไปมดงน7.1มลกษณะเปนเสนโคงเรยบและบรรจบตวเองเสมอ7.2บรเวณทเปนหบเขาหรอลำธารจะมลกษณะคลายอกษร "U" หรอ "V"
หนปลายฐานไปสทสง7.3บรเวณทเปนสนเนน (สนเขา) จะมลกษณะคลายอกษร "U" หรอ "V"
และหนปลายฐานไปสทตำ
213
การอานแผนทและใชเขมทศ
7.4บรเวณทเปนทชนจะมลกษณะเปนเสนชดกนและบรเวณทเปนลาด จะมลกษณะหางกน
7.5ภมประเทศทเปนลาดเสมอธรรมดา เสนชนความสงจะมลกษณะหางสมำเสมอกน และบรเวณทเปนลาดไมสมำเสมอเสนชนความสงจะหางไมสมำเสมอกน
7.6 เสนชนความสงจะไมตดหรอจดกนนอกจากบรเวณทเปนชะโงกเขาหรอหนาผาชน
7.7 บรเวณทเสนชนความสงเสนสดทายบรรจบกนแสดงวา เปนยอดเขา (ยอดเนน)7.8 การเคลอนขนานไปกบเสนชนความสง แสดงวาเคลอนทตดเสนชน
ความสงจะเปนการขนลาดหรอลงลาดลกษณะภมประเทศ
1. ภมประเทศอาจแบงเปนลกษณะตางๆ ไดดงน1.1 ยอดเขา1.2 สนเขา1.3 หบเขา1.4 คอเขา1.5 ทตำ
2. ลกษณะภมประเทศตางๆ ขางตนนจะสงเกตไดจากเสนชนความสง3. การพจารณากำหนดความสงของภมประเทศ
3.1 การพจารณาความสงของจดทอยระหวางเสนชนความสงสองเสน ใหบอกดวยระยะโดยประมาณของชวงตางเสนชนความสง กบคาความสงของเสนชนความสงเสนลาง
3.2 การกำหนดความสงของยอดเขา ใหเอาครงหนงของชวงตางเสนชนความสงบวกกบคาความสงของเสนชนความสงในสด
3.3 การกำหนดความสงของบรเวณกนปา (ทตำ) ใหเอาครงหนงของชวงตางเสนชนความสงลบออกจากคาความสงของเสนชนความสงดเพรสชนเสนในสด
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
214
ลาด1. ลาด คอ พนเอยงซงทำมมกบพนระดบ หรออตราเฉลยของความสงขนหรอ
ตำลงของภมประเทศเสนชนความสงบนแผนทจะแสดงใหผใชแผนททราบลกษณะของลาดบรเวณนนๆ
2. ชนดของลาด โดยทวไปลาดแบงออกเปน 3 ชนด2.1 ลาดเสมอ เสนชนความสงจะมระยะหางเทาๆ กน2.2 ลาดโคง (นน) เสนชนความสงจะมระยะหางกนตอนบนและจะคอยๆ
ชดกนในตอนลาง (หางกนทสง ชดกนทตำ)2.3 ลาดแอน (เวา) เสนชนความสงจะมระยะชดกนตอนบนและจะคอยๆ
หางกนในตอนลาง (ชดกนทสง หางกนทตำ)ทศทาง
1. ทศทาง คอ แนวเสนตรงทตองการพจารณาแนวใดแนวหนง บนแผนทหรอในภมประเทศ ทศทางแสดงดวยมมทางทศเหนอ
2. มมภาพทศเหนอ คอ มมทางระดบวดตามเขมนาฬกาจากทศทางหลก ไปยงแนวพจารณาหรอไปยงทหมาย
3. ทศทางหลก คอ ทศทางทใชเปนแนวเรมตนในการวดหรอแนวศนย ม 3 ชนด3.1 ทศเหนอจรง แสดงดวยรปดาว3.2 ทศเหนอกรต แสดงดวยอกษร (GN)3.3 ทศเหนอแมเหลก แสดงดวยหวลกศรผาซก
4. ทศทางมม ทศทางจะเรมทจดศนยกลางของวงกลม ซงเรยกวา วงกลมมมภาคทศเหนอๆ วงกลมนแบงออกเปน 360 หนวย เรยกวา "องศา" เลขขององศาจะกำหนดตามเขมนาฬกา อยททศเหนอ 90 องศา ทศตะวนออก 180 องศา ทศใต 270 องศา ทศตะวนตก อยททศเหนอ 0 องศา
215
การอานแผนทและใชเขมทศ
5. ระยะทางจะไมทำใหคาของมมเหนอแตกตางกน6. มมภาคทศเหนอกลบคอ มมภาคทศเหนอทวดตรงขามกบมมภาคทศเหนอ
ของแนวใดแนวหนง หรอเปนมมทวดจากจดปลายทางมายงจดเรมตนนนเอง คาของมมภาคทศเหนอกลบจะแตกตางกบมมภาคทศเหนออย 180 องศาเสมอ ดงน
6.1 ถามมทศเหนอมากกวา 180 องศา เอา 180 องศาลบ6.2 ถามมทศเหนอนอยกวา 180 องศา เอา 180 องศาลบ6.3 ถามมภาคทศเหนอ 180 องศา เอา 180 องศาบวก หรอลบ
เขมทศเลนเซตกและการใชลกษณะของเขมทศเลนเซตก
1. เขมทศเลนเซตก เปนเขมทศททำขนใหสามารถ ปด-เปด ไดเพอปองกนการชำรดและเสยหาย ทขอบตรงดานขางมมาตราสวนเสนบรรทดขนาดมาตราสวน 1:25,000 หรอ 1:50,000สำหรบวดระยะจรงบนแผนท เขมทศแบบนสามารถอานไดถกตอง ใกลเคยง 2 องศา
2. สวนประกอบของเขมทศแบบเลนเซตดทสำคญม 3 สวน คอ2.1 ฝาตลบเขมทศ2.2 เรอนเขมทศ2.3 กานเลง
3. ฝาตลบเขมทศ สวนประกอบสวนนทำหนาทเสมอนเปนศนยหนา ซงมทงเสนเลงและจดพรายนำ เพอใหสามารถใชไดทงกลางวนและกลางคน
4. เรอนเขมทศประกอบดวย4.1 ครอบหนาปดเขมทศ หมายถงสวนบนทงหมดทเรอนเขมทศ ประกอบดวย
วงแหวนมลกษณะเปนรองหมนไปมาได เมอวงแหวนหมนไป 1 คลก มมภาคทศเหนอจะเปลยนไป 3 องศา นอกจากนยงมกระจกตดอยกบวงแหวนทกระจกมขดเสนพรายนำยาวและขดพรายนำสน สำหรบจดพรายนำ 3 จด จะชวยใหนบคลกนอยลง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
216
4.2 กระจกหนาปดเขมทศ มเสนขดคำหรอดชนชมมภาคเหนอ และจดพรายนำ3 จด (90 องศา 180 องศา องศาเหนอ 270 องศา) การอานคามมภาคทางทศเหนอจะตองอานเลขทตรงกบดชนสดำเสมอ สำหรบจดพรายนำ 3 จด จะชวยใหนบคลกนอยลง
4.3 หนาปดเขมทศเปนแผนใสลอยตวอยบนแกน จะหมนไปมาไดเมอจบเขมทศใหไดระดบ ทหนาปดมลกศรพรายนำชทศอกษร E, S และ W นอกจากนยงมมาตราวดมมภาคทศเหนอ 2 ชนด รอบนอกเปนมลเลยมเรมตงแต 0-6,400 มลเลยม รอบในเปนองศาเรมตงแต 0-360 องศา
4.4 พรายนำเรอนเขมทศ เพอชวยใหเกดความสวางขนภายในเขมทศ4.5 กระเดองบงคบหนาปดเขมทศ เปนกระเดองทใชเมอปลดลอยตวหรอ
บงคบไมใหเคลอนไหวเมอมการยกหรอกดกานลง4.6 กานเลง ทำหนาทเปนเสมอนศนยหลงของเขมทศ มชองเลงไวเพอเลง
ไปยงทหมายและมแวนขยายไวสำหรบอานมาตรามมทศเหนอทหนาปดเขมทศ4.7 นอกจากสวนประกอบดงกลาวแลวยงมบากเลงหนาและบากเลงหลง
เพอใชในการวดมมภาคทศเหนอแมเหลก บนแผนทและมหวงถอเพอสะดวกในการจบถออกดวย (โดยปกตแลวเรามกใชขอบดานตรงของเขมทศวดมมภาคทศเหนอแมเหลกบนแผนท ทงนเพราะสะดวกและรวดเรวกวา)
การจบเขมทศและการวดมมภาคทศเหนอ1. จบเพอยกขนเลงเปนวธธรรมดาทใชกนอยโดยทวไปนานมาแลว
1.1 จบเขมทศดวยมอทถนดโดยเอาหวแมมอสอดเขาไปในหวง คอ นวชรดออมไปตามขอบขางของเรอนเขมทศ นวทเหลอรองรบอยขางลาง
1.2 เปดฝาตลบเขมทศยกขนใหตงฉากกบเรอนเขมทศ และยกกานเลงใหสงขนทำมมประมาณ 45 องศา
1.3 จบเขมทศใหไดระดบเสมอ เพอใหหนาปดลอยตวอสระ
217
การอานแผนทและใชเขมทศ
1.4 การวดมมภาคทศเหนอ- ยกเขมทศใหอยในระดบสายตา และเลงผานชองเลงตรงไปยงเสน
และทหมาย- ในขณะนใหเหลอสายตาลงมาทแวนขยาย และอานมมภาคทศเหนอ
ทอยใตเสนดชนสดำของกระจกหนาปดเขมทศ2. จบโดยไมตองยกขนเลง เปนการใชเทคนคการจบใหเขมทศอยกงกลางของลำตว
2.1 เปดฝาตลบเลงเขมทศจนเปนแนวเสนตรงกบฐานและยกกานเลงขนจนสด
2.2 สอดหวแมมอขางหลงเขาไปในหวงมอ นวชทาบไปตามขอบดานขางของเขมทศและนวชทเหนอรองรบอยขางลางใหมนคง
2.3 เอาหวแมมออกขางหนงวางลง ระหวางกานเลงกบเรอนเขมทศ และใชนวชทาบไปตามดานขางของขอบเขมทศอกขางหนง นวทเหลอรดพนบนนวมอของอกขางหนง เพอใหแนนมากขน
2.4 การจบโดยวธน จะตองใหขอศอกทงสองขางแนบแนนกบลำตว และใหเขมทศอยระหวางคางกบเขมขด
2.5 การวดมมภาคทศเหนอ- หมนตวใหไปอยในแนวนอนของทหมายและใหฝาตลบเขมทศพง
ตรงไปยงทหมาย- ในขณะทอยตรงแนวทหมาย กมศรษะลงอานมมภาคเหนอทอยใต
ดชนสดำ3. จากประสบการณ การใชเทคนคการจบเขมทศใหอยกงกลางของลำตว โดยวธ
นมความถกตองเชนเดยวกนกบการจบเขมทศยกขนเลง และยงไปกวานนการจบเขมทศกงกลางลำตวยงดกวาการจบเขมทศยกขนเลงอกหลายประการดงตอไปน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
218
3.1 ใชไดรวดเรวกวา3.2 ใชไดงายกวาเพราะลดขนตอนการปฏบตลงมา3.3 สามารถใชไดทกสภาพการมองเหน3.4 สามารถใชไดในภมประเทศทกชนด3.5 สามารถใชไดโดยไมตองนำเอาอาวธออกจากตวแตตองสะพายไวขางหลง3.6 สามารถใชไดโดยไมตองถอดหมวกออก
การเดนทางตามมมภาคทศเหนอทกำหนด1. จบเขมทศหนหนาไปใหมมทศเหนอทกำหนดอยใตดชนสดำ2. หาทหมายทตรงกบเสนเลงตามแนวมมภาคทศเหนอน3. เดนทางไปยงตำบลทหมายทเลอกไวและทำเชนนตลอดไป
การตงเขมทศเพอใชงานในเวลากลางคน1. เมอมแสงสวาง
- จบเขมทศหนไปจนดชนสดำชตรงมมภาคทศเหนอทตองการ- หมนครอบหนาปดเขมทศใหขดพรายนำยาวทบหวลกศรและรกษาไวเชนน- ทศทางตามแนวเสนเลง ขณะนจะเปนทศทตองการ
2. เมอไมมแสงสวาง- ตงเขมทศปกต (ดชนสดำ หวลกศร ขดพรายนำยาวตรงกน)- หมนครอบหนาปดเขมทศทวนเขมนาฬกาตามจำนวนคลกทได- ทศทางตามแนวเลงขณะทขดพรายนำยาวทบหวลกศรจะเปนแนวทตองการ
การเดนทางออมเครองกดขวางหรอเปาหมาย1. ในเวลากลางวน
- ใหถอหลกวา "หกออกจากแนวเดมเปนมมฉากดวยระยะหนงทเหมาะสม"
219
การอานแผนทและใชเขมทศ
- เดนหกออกทางขวาใหบวกดวยมม 90 องศา- เดนออกทางซายใหลบดวยมม 90 องศา- ถาบวกดวย 90 องศา มมเกน 360 องศาใหเอา 360 ลบออก- ถาลบดวย 90 องศา มมมคาตดลบใหเอาเฉพาะคาตวเลข ไปลบออกจาก
360 องศา2. ในเวลากลางคน
- ใชหลกการเดนหกออกจากแนวเดมเปนมมฉาก เชน เดยวกนกบเวลากลางวน
- เดนหกออกทางขวาหนตวไปทางขวาจนขดพรายนำยาว ตรงจดกงกลางของอกษร E
- เดนหกออกทางซาย หนตวไปทางซายจนขดพรายนำยางตรงจดกงกลางของอกษร W
- ขอควรจำ การเดนหกเปนมมฉาก ไมตองใชคลกเลยขอควรระวงในการใชและเกบรกษา
1. เมอไมใชตองปดฝาและใสไวในซอง2. การใชตองใหหางจากโลหะและสายไฟฟาแรงสง ดงน
สายไฟฟาแรงสง 55 เมตรรถยนต 10 เมตรสายโทรศพท สายโทรเลข และลวดหนาม 10 เมตรหมวกเหลกหรอปนเหลก 0.5 เมตร
(หลกฐานอางอง คมอราชการสนามวาดวย การอานแผนทและการใชเขมทศ (รส.21-26))
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
220
การขาว
ในการปฏบตการปองกนและปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในอทยานแหงชาต ฝายปองกนและปราบปรามจะตองมการขาวโดยละเอยด ถกตองและทนเวลา ผบงคบบญชาประสงคอยางยงทจะใหไดรบขาวสาร เพอนำมาใชในการวางแผนเพอปฏบตทถกตองโดยหวงผลในในการปราบปราม ขาวสารทตองการนนไดแก ขาวเกยวกบลมฟาอากาศภมประเทศ ขาศก และประชาชนในพนท
ความหมายขาว คอ เรองราวทถกเปดเผยออกมาจากแหลงขาว ซงจะเปนไปไดทงจรงหรอไมจรงขาวสาร คอ เรองราวทประกอบดวยขอเทจจรงและมมลความจรง แตยงไมไดจด
ระเบยบ ประเมนคาตความ ซงขาวนอาจจะเปนไดทงขาวทจรงหรอไมจรงกไดขาวลอ คอ ขาวหรอเรองราวทพดกนตอ ๆ มา ซงไมแนชดวาใครเปนผพด พดมา
จากไหน ใครพดกบใครขาวกรอง คอ ขาวสารทไดมาและไดนำมาตความ ประเมนคาขาวเรยบรอยแลว
ขาวกรองขาวกรอง หมายถง ขาวททางราชการไดสงคนเขาไปหาขาว หรอไดมาจากสาย
ของขาวหรอแหลงขาว ซงขาวสารเหลานไดรวบรวมมาจากแหลงขาว แลวนำขาวนนมาตความ จดระเบยบ และประเมนคา บรรดาขาวกรองทไดมาจะตองเปนขาวเกยวกบเปาหมาย และพนททถกบกรก
แหลงขาวคอ บคคล หนวย สงของหรอการปฏบตซงเปนเครองใหไดมาซงขาวสาร ลมฟาอากาศ
ภมประเทศ และประชาชน แหลงขาวเหนตนตอทจะทำใหขาวสารโดยตรง
221
การขาวและการรายงาน
ลกษณะของแหลงขาว1. เอกสาร คอ วสดทขาวสารปรากฏตดอยดวยการเขยน พมพจารกหรอบนทกอย
เชน แผนท ภาพถาย สมดประจำตว แบบของเอกสารแบงออกเปน 2 ชนด คอ1.1 เอกสารทางราชการ โดยทวไปแลวมกำเนดมาจากกจกรรมทางทหารหรอ
กจกรรมอน ๆ ของรฐบาล และมขาวสารเกยวกบกจการดงกลาวนน เชน แผนบรวาร คำสงยทธการ คมอราชการสนามรายงานตางๆ
1.2 เอกสารสวนตวมตนกำเนดเกยวกบเรองสวนตว จดหมายสวนตว บนทกสวนตว อาจเปนขาวสารอยางด
2. วตถ คอ สงของหรออาวธยทโธปกรณ เครองมอตาง ๆ เสอผา อาวธ กระสน ฯลฯคงปฏบตเชนเดยวกนกบเอกสาร อาวธยทโธปกรณจะตองผกปายบนทก หนวยทจบได วนเวลา สถานททจบพรอมกบพฤตกรรมทเกยวของในการจบ และสงไปขางหลง หากยทโธปกรณนนมขนาดใหญเกนไปใหรกษาไวทเดมแลวรายงานหนวยเหนอ
3. พลเรอน ขาวสารทจะไดรบจากพลเรอน ตองประเมนคาอยางระมดระวง เพราะเขาอาจพรรณาลกษณะยทโธปกรณไมคอยตรง ทงมกจะบอกจำนวนและขนาดเกนความจรงหรอไมละเอยด
การรายงานการรายงานม 2 ประเภท คอ- การรายงานดวยลายลกษณะอกษร- การรายงานดวยวาจาการรายงานจะใชประเภทใดนนยอมขนอยกบความตองการของผบงคบบญชา เครองมอ
สอสารทใชอยความเรงรอนและการรกษาความปลอดภยแกขาวสารและขาวกรองลกษณะของรายงานทด ลกษณะการรายงานทดตองม 3 ประการ คอ- ความสมบรณ- ความชดเจน- ความกะทดรด
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
222
การรายงานแบงออกเปน 3 ชนด คอ- การรายงานดวน- การรายงานของชดลาดตระเวน- การรายงานการซกถามผกระทำผด
มาตรการตรวจคน1. เปดเผยการปฏบตการขาวกรองของผกระทำผด2. ดกฟงการตดตอสอสาร3. ระบบผานเขา-ออก4. การตรวจสอบการจงรกภกด
สาเหตแหงการละเมดกฎรกษาความลบ1. ความตองการอวดมตรสหายหรอผคบสมาคมวาตนมความรเกยวของกบสงทเปน
ความลบ2. ขาดความระมดระวงไมปฏบตตามคำแนะนำเกยวกบการพทกษรกษาวสดลบ3. ปราศจากความยงคดในขณะทพดสงทเปนความลบทางโทรศพทหรอสาธารณสถาน4. ผลจากการบบบงคบอนทำใหบคคลผนนตกเปนทาสของการถกกรรโชก5. การเปนหนสนลนพนตว6. สมรสกบบคคลตางดาว7. จดออนตางๆ ของบคคลทแสดงออกใหทราบ เชน ผมนสยเขากบใครไมได ม
ปมดอย ยอมจะคบหากบผทชอบคด8. การตดตอกนทางสวนตวโดยถอเอาความสนทสนมมไดคดถงผลไดผลเสย
(หลกฐานอางอง คมอราชการสนามวาดวย ยทธวธของหนวยทหารขนาดเลก)
223
การลาดตระเวน
การลาดตระเวน เปนสงสำคญและมความจำเปนตอการปฏบตงานในปจจบนน
ความสำเรจของการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาตจะประสบความสำเรจไดดวยการปฏบตการลาดตระเวนอยางมประสทธภาพ
ความหมายหนวยลาดตระเวน คอ หนวยทจดขนและสงออกมาจากหนวยใดๆ ทใหญกวา เพอ
ปฏบตภารกจลาดตระเวน
เหตผลทตองการลาดตระเวน1. ผบงคบบญชาตองการทราบขาวเกยวกบการบกรกทำลายทรพยากรในพนท เพอ
ทจะใชหนวยของตนใหไดผลอยางมากทสด หนวยลาดตระเวนอาจนำขาวนนมาใหได2. ทำใหไดรบผลดตอการปฏบตงาน ถาหนวยมการฝกการลาดตระเวนอยางด และ
สามารถปฏบตการลาดตระเวนทงกลางวนและกลางคนได
ความสำคญของการลาดตระเวน1. ชดลาดตระเวนจะดหรอไมดขนอยกบความรอบร ความชำนาญ และประสบการณ
ของแตละคนในชดลาดตระเวน ซงดวยเหตผลน ชดลาดตระเวนจงมความสำคญอยางยงตอหนวยงาน
2. การลาดตระเวนนเปนการปฏบตทมคณคาพเศษในการคมครองดแลอทยานแหงชาต
การฝกการลาดตระเวน1. การฝกในหองเรยน ทำการฝกในแผนทหรอทโตะทราย จะทำใหมผลดตอการ
ฝกการลาดตระเวน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
224
2. การฝกในพนทจรง มความจำเปนมากเพอใหเกดความชำนาญ จะตองใหมการฝกทงในเวลากลางวนและในเวลากลางคน ในพนททแตกตางกนทกสภาพอากาศโดยใหมเปาหมายสมมตและการปฏบตตางๆ ใหสมจรงมากทสด
ในการฝกการลาดตระเวนจำเปนจะตองมความชำนาญพอควรในเรองตางๆ ดงตอไปน1. ความเปนผนำ2. ขาวกรอง3. การอานแผนทและการรกษาทศทางในการเดน4. การปฏบตเปนทม5. การปฏบตทางยทธวธของชดลาดตระเวน6. การระวงปองกนเปนบคคลและหนวยขนาดเลก7. การตดตอสอสาร8. การปฏบตนำหนวย (ระเบยบการนำหนวย)9. ความสามารถปฏบตในเวลากลางคน10. เทคนคการปฏบตในเวลากลางวนและเวลากลางคนสำหรบบคคล11. การพรางและการซอนเรน
ชนดของการลาดตระเวนการลาดตระเวนหาขาว จำแนกเปน1. การลาดตระเวนหาขาวเปนจด2. การลาดตระเวนหาขาวเปนพนท
คำจำกดความขนตอนการลาดตระเวน คอ ลำดบขนการนำหนวยในการลาดตระเวนทเปนลำดบ
การปฏบตตางๆ เพอจะใหเหมาะสมกบเวลาในการทจะวางแผน เตรยมการและดำเนนการลาดตระเวน ซงในแนวสอนนกจะเปนเพยงแนวทางเทานนไมไดหมายความวาจะตองเปนไปตามแบบนเสมอ
225
การลาดตระเวน
เสนทางหลก คอ เสนทางทชดลาดตระเวนไดทำการเลอกไวกอนแลว เพอใชเคลอนทไปยงเปาหมายและเคลอนทกลบมายงหนวย หลกในการพจารณา เลอกเสนทางหลก ไดแก
1. เลอกตามความเหมาะสมและไดกำหนดไวในคำสงลาดตระเวน2. เลอกตามขอตกลงใจทจะกลบมาทางไหน เพอกลบมายงพนทของหนวย ดงน
2.1 กลบเขามายงจดใหม โดยใชเสนทางอนซงเปนคนละเสนทางทไปยงทหมายโดยทวๆ ไปวธนนบวาดทสด
ขอด คอ ทำใหลดอนตรายจากการซมโจมตในระหวางเคลอนทกลบมายงพนทหนวย
ขอเสย คอ การเคลอนทอาจยากลำบากวา ตลอดจนการประสานงานกอนทจะเขามายงพนทฝายเดยวกน ณ บรเวณจดใหมนน
2.2 กลบมายงพนท ทบรเวณทจะผานออกไปโดยเคลอนทกลบมาเสนทางเดมเปนบางสวนวธนจะทำใหลดอนตรายจากการซมโจมตตามเสนทางไดบาง แตไมลดอนตรายจากการซมโจมตทบรเวณ จดทเขามายงพนท
2.3 กลบมายงพนทฝายเดยวกน ทบรเวณจดเดยวกบเวลาผานออกไปโดยใชเสนทางกลบเสนเดม วธนจะไมคอยนำมาใช
2.4 การเคลอนทกลบโดยทางอากาศ ทางนำหรอยานพาหนะจากจดทรบกลบ3. การหลกเลยงจากสงทไดปฏบตเปนประจำ ชดลาดตระเวนจะตองหลกเลยง
พฤตการณทไดปฏบตซำกนเปนเวลานานๆ หรอเปนนสยเคยชนเสยเสนทางสำรอง คอ เสนทางทไดกำหนดไวกอนแลวเชนเดยวกนกบเสนทางหลกและ
ใชแทนเมอไมสามารถใชเสนทางหลกได เสนทางสำรองอาจเปนสวนหนงของเสนทางหลกหรออาจจะเปนเสนทางใหมโดยตลอดกได
การลาดตระเวนเมอสถานการณอำนวยให จะทำใหรสภาพความเปนจรงของทหมายยำแผนท กำหนดทตงใหกบชดตางๆ และยำแผนทจะปฏบตเพอใหสำเรจไดในการลาด
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
226
ตระเวนหาขาว ถาบงเอญไดขาวสารพอเพยงแกภารกจแลวกอาจไมตองทำการลาดตระเวน.ณ ทหมายอก
จดนดพบ คอ สถานทหนวยลาดตระเวนใหทำการพบปะและปรบกำลงใหมโดยใชเวลาอยนอยทสดจดนดพบจะตองเปนพนททไมมเปาหมายอย มการปกปดกำบงดจดนดพบทงหมดอาจเปนพนททไดกำหนดไวคราวๆ จนกวาชดลาดตระเวนจะเคลอนทไปถงและพบวามความเหมาะสมแลวจงใชเปนจดนดพบจรงกได
จดนดพบแบงออกได 3 ชนด คอ1. จดนดพบขนตน เปนจดนดพบทอยภายในพนท เปนจดนดพบทชดลาดตระเวน
ไดรวมกำลงกนกอนทจะผานออกไปหรอกอนทชดลาดตระเวนจะ เคลอนทไปถงจดนดพบจดแรก ชดลาดตระเวนจะหยดอยทจดนดพบขนตนนชวขณะ เพอประสานงานครงสดทายกบผบงคบบญชา
2. จดนดพบระหวางทาง คอ จดนดพบทอยระหวางพนทของหนวยเดยวกน กบทหมาย3. จดนดพบ ณ ทหมาย คอ จดนดพบทอยใกลๆ กบทหมายอาจอยทางขางหรอ
อยถดไปจากทหมายเปนจดทสวนและชดตางๆ กลบมารวมกนเพอปรบกำลงใหมหลงจากไดปฏบตภารกจสำเรจแลวหรอเปนสถานททชดลาดตระเวนจะไดเตรยมการปฏบตตางๆ ในขนสดทายหากจดนดพบ ณ ทหมายไมไดอยตามเสนทางทกำหนดไวใหใชจดนดพบ ณทหมายสำรองแทน
ขดความสามารถของชดลาดตระเวนหาขาว1. ทำการลาดตระเวนหาขาวเปนจดและการเฝาตรวจ2. ทำการลาดตระเวนหาขาวเปนพนทและการเฝาตรวจ3. ทำการลาดตระเวนเสนทาง
การมอบภารกจใหกบชดลาดตระเวน1. สงคำแนะนำตางๆ เกยวกบวธดำเนนการตางๆ ของหนวยลาดตระเวนใหกบ
ผบงคบบญชาตรวจรบรอง
227
การลาดตระเวน
2. มอบภารกจหลกใหเพยงภารกจเดยว3. ภารกจทมอบหมายอาจกำหนดใหแนนอนหรอกวางๆ กได4. ไมวาจะกำหนดอยางไรกตามจะตองใชคำพดใหชดเจน
การควบคมเมอหนวยลาดตระเวนไดผานพนทของหนวยไปแลว ผบงคบบญชา ยอมมขดจำกด
ในการควบคมบงคบบญชา และสงการกบชดลาดตระเวน ในการควบคม บงคบบญชา จงตองมการวางแผนและกำหนดไวในคำสงสำหรบชดลาดตระเวน ดงน
1. เวลาไปและกลบ อาจกำหนดไวกวางๆ เชน เวลาออกเดนทาง (หรอเวลากลบ)หลงจากมดหรอเวลาออกเดนทาง (หรอเวลากลบ) กอนรงสวางการกำหนดทแนนอนลงไปกอาจจะกระทำใหไดในเมอปองกนไมใหเกดคบคง ในบรเวณใดบรเวณหนง และเพอปองกนไมใหเกดการปะทะระหวางชดลาดตระเวนดวยกน เพอสะดวกตอการควบคม ตลอดจนการปองกนเกยวกบขาวสารตางๆ ทชดลาดตระเวนไดมาอาจสญคณคาไปได ถาหนวยยงไมไดรบในเวลาทกำหนดไว
2. จดตรวจสอบ เปนจดกำหนดขนเพอใหชดลาดตระเวนรายงาน เมอไปถงบรเวณใกลเคยงกบจดสอนนน
3. เสนทาง อาจกำหนดแนนอนลงไปหรอกำหนดโดยกวางๆ ไว4. จดผานออกทอยพนท5. จดผานเขามายงพนท6. การตดตอสอสาร จะตองกำหนดวธรายงานและการสงขาวไวโดยเฉพาะ คอ
6.1 การใชรหสและการประมวลคำยอในการสงขาว6.2 การใชพลสญญาณ6.3 การใชรหสหรอสญญาณเพอแจงใหทราบถงการออกเดนทางจากพนท
เมอเคลอนทถงจดตรวจสอบ ไดปฏบตภารกจสำเรจหรอแจงขาวสารอนๆ แลวแตจะนดแนะกน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
228
6.4 พลนำสาร อาจใชบางสถานการณ เชน ใหนำเอกสาร สงอปกรณ ผตองหาสงกลบไปยงขางหลง
การแบงขนตอนของการปฏบตการลาดตระเวนแบงการปฏบตออกเปนขนตอนใหญๆ 4 ขนคอ1. การวางแผนการเตรยม2. การเคลอนทเขาสทหมาย3. การปฏบต ณ ทหมาย4. การรายงานผลการปฏบต
ลำดบขนในการนำชดลาดตระเวนประกอบดวยขนตอนตอไปน1. การรบและการศกษาภารกจ2. แผนการใชเวลา3. ศกษาภมประเทศและสถานการณ4. จดชดลาดตระเวน5. เลอกคน อาวธยทโธปกรณ6. ออกคำสงเตรยม7. การประสานงาน (อยางตอเนอง)8. การลาดตระเวนตรวจภมประเทศ9. การทำแผนสมบรณ10. ออกคำสงลาดตระเวน11. การกำลบดแล การตรวจและการซกซอม12. การปฏบตการลาดตระเวน
229
การลาดตระเวน
คำสงเตรยมคำสงเตรยมในการลาดตระเวนประกอบดวย1. สรปสถานการณทวไปโดยยอ2. ภารกจของชดลาดตระเวน3. คำชแจงทวไป
3.1 การจดกำลงโดยทวไปและการจดแบบพเศษ3.2 เครองแตงกายและสงอปกรณททกคนนำไป3.3 อาวธ กระสน และสงอปกรณ3.4 สายการบงคบบญชา3.5 ตารางกำหนดปฏบตของชดลาดตระเวน3.6 เวลา สถานท การแตงกาย และสงอปกรณสำหรบคำสงลาดตระเวน3.7 เวลาและสถานทสำหรบการตรวจและการซกซอม
คำชแจงพเศษ1. ตอ ผบงคบบญชาหนวยรอง2. ตอชดปฏบตตามความมงหมายพเศษหรอผทมความสำคญแตละคน
ตวอยางตารางเวลาของชดลาดตระเวน0200 มายงพนทเรมตน0230-0200 การเคลอนทตามแนวเสนทาง2300-2330 ปฏบตภารกจสำเรจ ปรบกำลงใหม2320-2300 การลาดตระเวนของ ผบงคบบญชาหนวย2000-2230 การเคลอนทตามเสนทาง2000 ผานหนวยพทกษอทยานแหงชาต
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
230
1845-1930 การซกซอมในเวลากลางคน18.00-1845 การซกซอมในเวลากลางคน1730-1800 การตรวจ1700-1745 อาหารเยน1630-1700 ออกกำสงลาดตระเวน1530-1630 ทำแผนสมบรณ1430-1530 ตรวจภมประเทศ1415-1430 ออกคำสงเตรยม1330-1415 การวางแผนขนตน2330 รบคำสงยทธการ ใชเทคนคในการวางแผนยอนหลง
คำสงยทธการสถานการณทวไป
1. จำนวนของผบกรก สภาพอากาศ ภมอากาศ สงพสจนทราบ ทตง2. กำลงของฝายเรา ภารกจของหนวยเหนอ ทตงและแผนการปฏบตของหนวยท
อยทางขวา และทางซาย การยงสนบสนนเทาทจะทำไดสำหรบลาดตระเวนภารกจและเสนทางของหนวยลาดตระเวนอน ๆ
3. หนวยทตงมาสมทบและหนวยแยก
ภารกจภารกจอะไรทหนวยจะตองปฏบตใหสำเรจ และทตงหรอพนททชดลาดตระเวนตอง
ปฏบต1. แนวความคดในการปฏบต แผนการปฏบตทงหมดและภารกจของสวนชดและ
แตละคน ณ ทหมาย2. ภารกจอนๆ นอกเหนอไปจากทหมายสำหรบสวน ชดและแตละบคคลตางๆ รวมถง
หนาทในการนำทศ การระวงปองกนขณะเคลอนทและขณะทหยด
231
การลาดตระเวน
3. คำแนะนำในการประสานงาน3.1 เวลาไปและกลบ3.2 เสนทางหลกและเสนทางรอง3.3 การผานออกและเขามาในพนท3.4 การจดกำลงสำหรบการเคลอนท3.5 การปฏบต ณ ทหมาย3.6 การปฏบตเมอปะทะกบผบกรก3.7 จดนดพบและการปฏบต ณ จดนดพบ3.8 การปฏบต ณ ทหมาย-การยงสนบสนน3.9 การรายงานการลาดตระเวน3.10 การปฏบตอนๆ3.11 การตรวจและการซกซอม
ธรการและการสงกำลงบำรง1. เสบยงอาหาร นำ2. อาวธและกระสน3. เครองแตงกายและยทโธปกรณ (ททกคนตองนำไปใช)4. วธสงผบาดเจบและผตองหา
การบงคบบญชาและการตดตอสอสาร1. การตดตอสอสาร
1.1 สญญาณทใชภายในชดลาดตระเวน1.2 การตดตอสอสารกบหนวยเหนอ-นามสถาน ความถหลกและความถรอง
เวลาตดตอสอสารและรหสทใชเปนพเศษ1.3 สญญาณผานถามและตอบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
232
2. การบงคบบญชา2.1 สายการบงคบบญชา2.2 ทอยของผบงคบบญชาหนวยเวลาตางๆ ในระหวางการเคลอนท ณ ทจดพนท
อนตราย ณ ทหมาย
การระวงปองกนแบงการระวงปองกนออกเปน 2 ลกษณะ คอ1. การระวงปองกน สำหรบการลาดตระเวนในเวลากลางวน
1.1 ใหกระจายกำลงใหมากทสด แตใหอยในระยะทควบคมกนได1.2 พนทอยในความรบผดชอบจะตองตรวจตราออกไปใหไกลมากทสด เพอ
แจงเตอนภยใหหนวยลาดตระเวนทราบเสยแตเนนๆ1.3 การเคลอนทตามพนทสงๆ จะตองระมดระวงไมใหเงาตดกนขอบฟา1.4 การเคลอนทใหหลกเลยงพนทโลงแจงใหมากทสด ใหใชประโยชนจากการ
กำบงและซอนพราง1.5 การระมดระวงในการเดน ใหรกษาฝเทาใหสมำเสมอ หลกเลยงการเดนเรว
และการวง1.6 ใหหลกเลยงจากทซงทราบหรอสงสยวาเปนทตงของเปาหมายและพนท
กอสรางตาง ๆ2. การระวงปองกน สำหรบการลาดตระเวนในเวลากลางคน
2.1 การกระจายกำลงนอยกวาในเวลากลางวน2.2 การเคลอนทตองใหเงยบไมใหเสยงดง เพราะเสยงดงทำใหไดยนไปไกลกวา
เวลากลางวน2.3 ตองลดการเคลอนทใหชาลงเพอปองกนการพลดหนวย
233
การลาดตระเวน
การหยด1. ในบางโอกาสใหชดลาดตระเวนหยด เพอตรวจการณและฟงเสยงการปฏบตของ
ผบกรกเมอไดรบสญญาณใหหยด ทกคนจะตองหยดนงอยกบทรกษาความเงยบทสดมองด และเงยหฟง การกระทำเชนนใชเมอถงพนทอนตรายและการหยดระหวางทาง
2. ใหชดลาดตระเวนหยด เพอตรวจสอบทศทาง ตรวจภมประเทศ เพอสงขาวรบประทานอาหาร หรอพกผอน ควรเปนพนทการกำบง และการซอนพรางด เกอกลตอการตงรบดวย ตองจดใหมการระวงปองกน และเวลาออกเดนตอตองตรวจดใหแนวาทกคนพรอมกนหมด
การรายงานชดลาดตระเวนจะตองรายงานขาวสารทไดมาโดยทนท เมอสถานการณและการ
ตดตอสอสารอำนวยใหการรายงานทนทอาจทำใหชดลาดตระเวนไดปฏบตงานอนๆ เมอผบงคบบญชาไดรบรายงาน กอาจจะสงใหชดลาดตระเวนทำการปรบการคนหา ซงอาจเปนการทำลายทหมายเลขและทำใหมโอกาสในการจบกมผตองหาไดมากขน เมอเปนเชนนกนบไดวาไดปฏบตภารกจเพมเตมไดสองประการ โดยไมจำเปนตองสงชดลาดตระเวนออกไปใหมอก
สรปการลาดตระเวนเปนสงสำคญทผบงคบบญชาทกชนจะตองรจกหลกการปฏบตตางๆ
ตลอดจนความรบผดชอบในการฝกการลาดตระเวน เพอใหเกดความร ความชำนาญ และมประสทธภาพในการลาดตระเวน ตลอดจนการใชยทโธปกรณตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมเพอใหสอดคลองกบหนวยและสภาพของพนท การลาดตระเวนยงเปนสงจำเปนของผบงคบบญชาทจะใชเปนเครองมอในการรวบรวมขาวสารการปฏบตงานเพอจบกมผกระทำผดหรอปองกนการบกรกทำลายทรพยากรในพนท
(หลกฐานอางอง คมอราชการสนามวาดวย ยทธวธหนวยทหารขนาดเลก (รส.21-75))
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
234
ความมงหมายของการลาดตระเวนหาขาวขาวสารเกยวกบการกระทำผดกฎหมายเกยวกบปาไมเปนสงสำคญยงทผบงคบบญชา
ตองการทราบโดยแนนอนทนเวลาเพอชวยใหการตกลงใจปฏบตทางยทธวธไดอยางถกตองการลาดตระเวนหาขาวเปนวธหนงทจะเสนอสนองตอบใหผบงคบบญชาไดเปนอยางด
ภารกจ1. ขอสงสยทผบงคบบญชาตองการทราบ เกยวกบการกระทำผดกฎหมายเกยวกบ
ปาไมและภมประเทศนน ขอสงสยเหลานจะเปนภารกจสำหรบลาดตระเวนหาขาวยกตวอยางเชน
1.1 ทตงของการกระทำผด ผกระทำผดมจำนวนเทาไร กำลงทำอะไรอย มอาวธหรอไม
1.2 อปสรรคของสภาพภมประเทศ ลำนำมความลก ความกวางเทาไร รมฝงลำนำสงชนเปนอปสรรคตอยานพาหนะหรอไม สภาพของสะพานและถนนตาง ๆ ในบรเวณพนทนนเปนอยางไร มทนระเบดหรอสงทจะทำใหเกดการเสยหายหรอไม
2. ขอสงสยตาง ๆ เหลานจะไดรบคำตอบกโดยไดปฏบตภารกจบรรลผลสำเรจแลว
ชนดของการลาดตระเวนหาขาวและการเฝาตรวจม 2 ชนด คอ1. การลาดตระเวนหาขาวและการเฝาตรวจเปนจด เมอผบงคบบญชาตองการขาวสาร
เกยวกบทตงแหงหนงโดยเฉพาะหรอพนทเลกๆ โดยเฉพาะ ตามปกตกทราบทตงหรอการเคลอนไหวอยบางแลว การลาดตระเวนหาขาวเปนจดทำการหาขาวโดยการลาดตระเวนทตงแหงนน หรอโดยการเฝาตรวจ ณ ทตงแหงนน
2. การลาดตระเวรหาขาวและการเฝาตรวจเปนพนท เมอผบงคบบญชาตองการทราบขาวสารในพนทกวางขวาง หรอตองการขาวสารในพนทตงหลายๆ แหง ภายในพนท
235
การลาดตระเวนหาขาว
แหงนนชดลาดตระเวนหาขาวนนมาดวยการลาดตระเวนตรวจภมประเทศในพนทนน หรอโดยการเฝาตรวจบรเวณนนหรอโดยการหาขาวเปนจดหลายๆ จดในทตงตางๆ ภายในพนทนน
การจดกำลงลาดตระเวนหาขาวชดลาดตระเวนหาขาวจดกำลงออกเปนสวนลาดตระเวน และสวนระวงปองกน
การจดสวนตางๆ นนขนอยกบภารกจทไดรบ โดยเฉพาะชดลาดตระเวนทมหนาทหาขาวเปนจดหรอการเฝาตรวจ ตามปกตมกจดเปนหนวยเลกๆ อาจมกำลง 2-4 คนกได กบการลาดตระเวนหาขาวเปนจดงายๆ หรอการเฝาตรวจสวนลาดตระเวนหาขาวเปนพนทตามปกตจะจดใหกำลงมากกวานน อาจมชดลาดตระเวนหลายชด และชดระวงปองกนหลายชดเพอใหเหมาะกบภารกจ การทจดกำลงสำหรบในการลาดตระเวนหาขาวเปนจดเปนพนทและการเฝาตรวจอาจจดกำลงผสมกน โดยจดใหมการลาดตระเวนและการระวงปองกนภายในชดเดยวกนเรยกวา "ชดลาดตระเวนระวงปองกน"
การดำเนนการทวไปชดลาดตระเวน จะตองพยายามเคลอนทไปถงทหมายโดยไมใหผกระทำผดพบเหน
ใหหลกเลยงจากการปะทะกนโดยไมจำเปน
การรายงานผลการลาดตระเวนหวหนาชดลาดตระเวนหาขาว เมอกลบมาถงทตงของหนวยแลว จะตองรายงาน
ผลการลาดตระเวนใหผบงคบบญชาทราบถงรายละเอยดตางๆ ในการปฏบตการลาดตระเวนหาขาว ตงแตเรมออกเดนทางจนถงการปฏบต ณ ทหมายและกลบมาถงทตงของหนวยในรายงานผลการลาดตระเวน คงใชตามแบบการรายงานลาดตระเวน ตามทกลาวมาแลวในบทเรยนเรองการลาดตระเวน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
236
⌫
การปฏบตการเพอดำรงชพอยในปานนรวมถงการแสวงหาอาหารในปา ตลอดจนการรกษาเครองมอเครองใชกระสน และรางกายของตนเองดวย กอนทเราจะดำเนนการปฏบตตอสงตางๆ ทกลาวมาแลว เราควรจะไดรบทราบถงสภาพของปาตางๆ กอนเพราะสภาพของปาแตละแหงนน มผลกระทบกระเทอนตอการดำเนนงาน เพอดำรงชพอยในปาแตกตางกนออกไป ในบรเวณปายอมเกดขนไดนานาประการ
ปญหาตางๆ อนเกยวกบการดำรงชพการดำรงชพในปาของเรานน แบงเปนประเภทใหญๆ 3 ประการ คอ อาหาร นำ และ
ทพก เรามความรอะไรบางในการแสวงหาอาหารมาเลยงชพเราตอไปเราตองทราบถงการหาแหลงนำและขอสดทายเราตองสามารถแสวงหาหรอจดทำทพกขน สำหรบปองกนความรอนหนาว และลกษณะตางๆ ของดนฟาอากาศได ซงเราตองจดชดดำรงชพตางกนออกไปตามภมประเทศตางๆของโลก เชน
1. ชดดำรงชพในปา 2. ชดดำรงชพในทะเล 3. ชดดำรงชพในทะเลทราย 4. ชดดำรงชพในแถบอารคตก
ชดดำรงชพในปาทจำเปนมสงตางๆ ดงน 1. เขมทศ 2. ไมขดไฟ 3. ยาเมดฆาเชอในนำ 4. ยากนแมลงและยง 5. ใบมดโกน 6. เบด และสายเบด
237
การดำรงชพในปา
7. กระจกสญญาณ 8. มดพก 9. ดาย เขมเยบผา และกระดม10. ชดปฐมพยาบาล มผาพนแผล ทงเจอร ยากนมาลาเลย ยาแกไอ แกปวดทอง เซรม
แกพษง
ขอปฏบตเมออยในปาการเดนทางในปา กอนการศกษาเรองการเดนทางในปาเราควรทราบลกษณะตางๆ
ของปาเสยกอนเพราะสภาพของปาแตละแหงนน มผลกระทบกระเทอนตอการดำเนนการเพอดำรงชพอยในปาแตกตางกนออกไปในบรเวณปายอมเกดภยขนไดนานาประการ
สภาพปาตางๆ ในเมองไทยเราอาจฉงนอยบางเมอเราเหนปาและมคนถามวาปานนเปนปาชนดใด ตามปกตเรามก
จะชนปากอยกบคำวา "ปา" หรอ "ปาไม" แตความจรงแลวปาแตละแหงแตละทองถนนนจะมสภาพและลกษณะของปาทไมเหมอนกน ทงนเนองมาจากความแตกตางของภมประเทศและสภาพภมอากาศ ตนไมใหญนอยจงมมากมายหลายชนด ในทองทใดมฝนมาก อากาศชมชนพนดนชมฉำ ตนไมจะมใบเขยวอยตลอดทงป สวนทองททมฝนตกนอยพนดนแหงแลงอากาศรอน ตนไมขนอยกตองผลดใบในฤดแลง ฉะนนเราจงแบงชนดของปาในประเทศไทยออกตามลกษณะของตนไมไดอยางกวางๆ 2 ชนด คอ
1. ปาดงดบ เปนปาประเภทพนธไมทมใบเขยวชอมตดตนอยตลอดทงป มอยเกอบทกภาคของประเทศไทยทมฝนตกชก เชน ตามหบเขาเลกๆ ภเขาสงๆ ในบรเวณใกลลำหวยหนอง คลอง บง และบนเลนตามชายฝงทะเล ซงยงแบงออกไปตามความสำคญและสภาพของปาเปน 4 ชนด คอ
1.1 ปาดงดบชน มกระจดกระจายอยทวประเทศไทย ทงในบรเวณทราบและบนภเขาสง ซงตำกวา 1,000 เมตรจากระดบนำทะเลปานกลางลงมา สภาพของดนชนพนดนอดมสมบรณ ตนไมมความเจรญเตบโตดมาก มลำตนสงใหญ ปาชนดนมอยทางภาคตะวนออกและภาคกลาง เชน จงหวดชลบร ระยอง จนทบร พษณโลก สโขทย กำแพงเพชรและภาคใต ตงแตจงหวดประจวบครขนธลงไป ตนไมทอยในปาดงดบชนทสำคญกม
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
238
ยางขาว ยางแดง ตะเคยน กระบาก กระทอน ตะแบก ยมหอม มะมวงปา มะไฟ อนทนลบนนาค กนเกรา อบเชย เทพทาโร ขนนปา ตนเปด เปนตน
1.2 ปาดงดบเขา สวนมากมกอยทางภาคเหนอตอนบนภเขาสงอากาศเยนจดและอยสงตงแต 1,000 เมตรจากระดบนำทะเลปานกลางขนไป ขนอยทางภาคเหนอและตะวนออกเฉยงเหนอ ทางภาคใตมเปนสวนนอยเปนปามทวทศนและธรรมชาตทสวยงามตนไมทสำคญไดแก กอ กำยาน พญาไม มณฑาปา อบเชย สะทด เหมอดคน และไมในตระกลโรโดรเดนดรม เปนไมดอกใหญและสวยงามมาก ตลอดจนพวกกดและเฟนขนปะปนอยจำนวนมาก
1.3 ปาสนเขา สวนมากมอยบนภเขาและทราบสง เชน ทางภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ชาวพนเมองเรยกสนวา เกยะ หรอ จาง ม 2 ชนด สนสองใบและสนสามใบบางแหงกมชนดเดยว บางแหงม 2 ชนดปะปนกน เชน ภกระดง จงหวดเลยม 2 ชนดขนอย ดเปนทวทศนของปาทสวยงามทเดยว
1.4 ปาชายเลน มอยเฉพาะตามทชายเลนรมทะเลหรอตามปากลำคลองใกลทะเล มอยบรเวณอาวไทยและฝงทะเลตะวนออกมไมโกงกาง ประสก ลย รงกะแท ปรงทะเล ตะบน แสม ลำพ ตะบน ตนเปด หลมพอ ตาตมทะเล ฯลฯ ไมเหลานมคณคาทางเศรษฐกจไมนอยเลย เชน ทำฟน ถาน ทำนำฝาดยอมเสอผา ฟอกหนง ยอมแห อวนตลอดจนใชเปลอกทำสมนไพรประกอบยารกษาโรคไดหลายชนด
2. ปาผลดใบ เปนปาทมตนไมผลดใบหรอทงใบในฤดรอน ตนไมบางตนจะผลดใบออกหมดจนดเหมอนลกษณะวาเปนตนไมทแหงทำทาจะตาย หลงจากผลดใบในไมชานก เมอฝนเรมตกมนกจะแตกใบออนขนมาใหมอก ปาผลดใบมเกอบทกภาคของประเทศไทย มกอยในทราบและภเขาสงไมเกน 1,000 เมตรจากระดบนำทะเลปานกลางมพนธไมขนปะปนอยมากมายหลายชนด ซงแบงออกตามลกษณะของปาเปน 2 ชนด คอ
2.1 ปาเบญจพรรณ นบวาเปนปาทมสวนสำคญทางเศรษฐกจของชาตอยางมหาศาลทเดยว เพราะเปนถนทเกดของไมสกอนมคา และยงมไมกระยาเลยอกมากมายหลายชนดปานมกระจดกระจายอยทางภาคเหนอ ภาคกลาง และมบางแหงทางภาคตะวนออก ปาเบญจพรรณแบงตามสภาพดนฟาอากาศออกเปน 3 ชนด คอ
239
การดำรงชพในปา
(1) ปาเบญจพรรณชน จะสงเกตไดจากลกษณะดนสวนมากเปนดนรวนๆลกอากาศชน ตนไมมความเจรญงอกงามด และมความสงใหญมาก
(2) ปาเบญจพรรณตำ มอยในภมประเทศทราบตำหรอในบรเวณใกลลำธารนำ ใหญๆ บางแหงนำอาจทวมถง เนอทสวนใหญเปนดนเหนยวหรอคอนขางเหนยว ตนไมจะขน งอกงามและเจรญเตบโตเปนหมๆ แตลำตนมกจะเปนรมโพรง ลำตนคดงอและมไมไผขนอยเปนทวอยางหนาแนนตามรมหวย
(3) ปาเบญจพรรณแหง ปาชนดนมพนททมลกษณะสงๆตำๆ และเปนโขดเขา พนดนเปนดนปนกรวดขหน อากาศคอนขางรอนจดในฤดแลงไมชนดตางๆทมอยเหมอนปาเบญจพรรณชน ผดกนแตวาตนไมจะเจรญเตบโตไมคอยเตมทนกจะเปนไมขนาดกลาง ปาชนดนสวนมากจะมบรเวณตดตอกบปาแดง และมไมปลองปกคลมพนชนลางเชน ไผรวก เปนตน
2.2 ปาเตงรง ทางภาคพายพเรยกวา "ปาแพะ" ทางภาคอสานเรยกวา "ปาโคก"ปาชนดนมอยทวไปทางภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ปานมกมสภาพแหงแลง พนดนปนทรายหรอดนแดง เรยกวา ลาเดอรไรท มธาตเหลกผสมอย บางแหงอาจมกรวดหรอดนเหนยว พนธไมทพบไดแก เตง รง พลวง เหยง รก ตะครอ มะคาแต มะขามปอมซงลวนแตเปนพนธไมทตดไฟไดเปนอยางด เพราะในปาแดงนนจะมไฟไหมอยทกปในฤดแลง เมอตนไมเลกๆถกไฟไหมตายลงในฤดไฟปา พอฤดฝนมกจะแตกหนอขนมาแทนทใหมทกป จนกระทงสามารถเจรญเตบโตตอไปในปาได
หากวาเรามโอกาสเขาไปอยในปา สงทนอกเหนอจากความสวยงามของธรรมชาตทเรามาไดพบเหนในปาแลว สภาพของปาแตละแหงซงไมเหมอนกน ในปาแตละชนดนนถาเราใชหลกกวางๆ ดงกลาวนสงเกตไปดวย ณ โอกาสนนเรากพอจะเหนพชพนธไมตางๆ และสตวอาศยในปานน สามารถตอบสนองความตองการของเราทจะมชวตอยในปาไดโดยสะดวกสบาย ฉะนนการกำจดภยอนเกดจากธรรมชาตของปา และการรจกใชปาใหเปนประโยชนจงเปนความมงหมายทสำคญททกคนจะตองมความรเปนอยางด เมอรจกกบปาดเราสามารถดำรงชพอยในปาไมอยางสะดวกสบายสามารถดำเนนการลาดตระเวนตรวจปาไดอยางเตมท
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
240
การนำทางและการเดนทางการเดนทางในปา จะเดนๆ โดยตลอดไมได เสนทางททานเลอกแลวบางทอาจจะม
แมนำหรอลำธารขวางกน หรอมปาทบมากจนทานไมสามารถผานไปได ทำใหทานตองเปลยนทศ ทางเดนของสตวและทางคนเดนอาจนำทานไปสยอดเขาหรอสนเขาได เสนทางเดนไกลๆในปามหลกทควรสงเกตอยอยางหนง คอ เปนเสนขนานไปตามความโคงของพนทเปนทสง มเสนทางจำนวนนอยทขามจากหบเขาหนงไปยงหบเขาหนงหรอเปนทางขนสยอดเขา เสนทางสวนมากไปตามสนเขาหรอหบเขาทมเนนเลกๆ อยตดตอกน ถาทานลำบากในการเดนบนสนเขา ซงเปนทางทออม ทานกควรลดผานหบเขาเอาบางและทางทจะลดไปนนไมควรขนชนกวา 25 องศา ทชนไมเกน 25 องศาน เราสามารถเดนไดเรวไมตำกวา 1.5 กม./ชม. เพราะการลดแบบนไมมทางเดนเลยเราตองเดนบกปาโดยตลอด ในปาบางแหงลำบากมากเพราะไมสามารถใชแผนทและเขมทศประกอบกนได อยางไรกตามจงวางใจและเชอถอเขมทศใหมากทสด เมอเสนทางถกบงคบใหเปลยนบอยๆ หรอลำธารนำเกดเปลยนทศทางขนมา
เสนทางคนเดน เสนทางลาสตว แมนำ และสนเขา เปนเสนทางทสตวใชเดนในเวลากลางคน ฉะนนตองระวงเปนพเศษในเวลากลางคน
ถาตองการไปใหถงหมบานของชาวบานในทองถน จงเดนลงไปตามหบเขาจะพบลำธารและแมนำ และเดนตามรมนำลงไป เพราะทอยของชาวบานมกอาศยอยตามรมนำชมทางแมนำมกจะเปนเสนทางคมนาคม และการประกอบการคาของพลเรอนในทองถนนน
ถาทานตองการออกจากทพกและกลบตามเสนทางเดม ใหทำเครองหมายเอาไวโดยบากตนไมใหเปนแผลทางยาวๆ ในทางททานผานไปเปนระยะ หรอตดกงไมหรอหกใหงอหมายทศทาง ใหกอนหนและไมทหกแลวนนแหละเปนเครองหมายชทางกลบสทพก
ถาไมมเขมทศใหเดนไปตามแมนำลำธาร อยาบกปาฝาดงเปนอนขาด ถามเขมทศใชใหพยายามใชโดยรกษาทศใหคงเดมและรกษาทศทางใหตรงไปตามมมทศทตงไวเลงไปยงสงทเปนเครองหมายทปรากฏในภมประเทศขางหนาและวดมมไปยงสงนน การเดนกเดนไปตามมมทวดไดและดเขมทศบอยๆ เพอรกษามมใหถกตอง
241
การดำรงชพในปา
ถาทานหลงกบเพอนและตองการเรยก "อยาตะโกน" เพราะจะทำใหเหนอย ใหเคาะตนไมทมโพรงเพราะจะทำใหเกดเสยงกระหมไปไกลยงกวาเสยงตะโกน
ตนไมทมอยในทลมยอมมรากยาวๆ แสดงวาพนทตรงนนเปน หนอง บง เปนทางทอาจมนำขนลงเปนประจำจงหลกเลยงไป โดยเฉพาะเสนทางทมตนแสม โกงกาง ถาบกปาไปจะตดหลมแลวจะถอนตวไมขน ในการเดนทางอยาหลบหรอหลบตาเดนไปขางหนาอยาเรงรบ จงไปชาๆ และมองอยางพจารณารอบๆ เพอระวงตอ แตน ตลอดจนง ซงอาจจะมตามเสนทางทผานไป
อยาเดนไปตามทตนไมผตามทางหรอนงบนตอไมผและใหพยายามหลกเลยงสตวใหญซงอาจมตามเสนทางทเราเดน อยาจบตองหรอตฟนสงทผพง เชน ตนไมตายแหงขางทางเพราะกงไมอาจหลนหรอลมมาทบทานได
ในทางนำเซาะลกๆ หรอทชนมากมกอนหนใหญๆ กลงลงมาเมอใดกได ใหหลกเลยงจากรากไมทเปนราหรอมดนจบและมหญาเขยวเปนฝอยๆ จบทวไป จงขามไปเสยอยาเหยยบอาจทำใหลมลนทำใหขาหกได
ถาไมมเขมทศในการเดนทาง ทานอาจทราบทศทางไดโดยอาศยดวงอาทตยในเวลากลางวนและอาศยดวงดาวในเวลากลางคน
การจดไฟ ไมขดหรอสงททำใหเกดไฟไดนบวาเปนสงสำคญมากทสดอยางหนง ซงทานตองมตดตวดวยตลอดเวลา กอนทจะกอไฟขนในปานนเราตองคดดใหดเสยกอนเสมออยากอไฟขนถาอยใกลเขตพนทเปาหมาย ไมตองกงวลวาจะตองกอไฟปองกนสตวรายความจรงสตวจำนวนนนจะไมมายงกบเราเพราะกลวเรา กลวกลนคน แคถาเรามวตถทจะใชจดมากมายพอเพยงและตองการทจะจดไฟสญญาณใหลกอยตลอดเวลา ไฟจะทำใหเราหวาดกลวสงทอยรอบๆ ตวเรานอยลง การกอไฟดเหมอนจะเปนวธเดยวททำใหตวทานแหงไดถาไมมแสงแดด
การนอน การนอนในปาควรนอนสงกวาพนดน เพราะทสงไมถกรบกวนจากตวทากและแมลงตางๆ รวมทงสตวเลอยคลาน กบ ยงมรน ยง นอยกวาทตำและนอนกบพน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
242
อาหาร อาหารทจดไปในปาควรจะเปนชนดทมประโยชนมาก และนำหนกนอยเปนจำพวกหงตมเพยงเลกนอย หรออนเทานนกใชได ถาเปนสตวปาทหามาได ควรทำใหสกเสยกอนและรบประทานรอนๆ ปลาไมควรกนไขหรอเครองในเพราะอาจมพยาธตางๆอยในตวปลากได
นำ ในปาตามลำธาร หวย หนอง ไมควรดมนำทนท เพราะอาจมเชอโรคตางๆในนำเราควรปฏบตกอนนำมาดม คอ
1. ใสฮาราโชร 2 เมด ตอ นำ 1 กระตก ทงไว 30 นาท2. ใสทงเจอรไอโอดน 2-3 หยด ตอ นำ 1 กระตก เขยาแลวทงไว 30 นาท3. ใสดางทบทมเปนสมวงออนๆ ทงไว 10-15 นาท4. เอานำใสกระบอกไมไผเผาไฟ หรอใสภาชนะอยางอน ตมใหเดอดอยางนอย 5 นาท
การแสวงหาอาหารในปาแบงออกได 3 ชนด คอ1. นำ คนเราตองการนำวนละ 2-5 ลตร เราตองนกเสมอวานำทกชนดไมปลอดภย
สำหรบการดม การแสวงหานำในฤดฝนไมเปนการลำบากเพราะนำฝนยอมขงอยทวไปตามลำธารและแองนำหรอแมวาตามลำธารไมมนำขงอยเราอาจจะขดบอลงไปในบรเวณพนททมนำ และในลำหวยตามทองลำธารหรอหบเขากจะไดนำกน และนำใชตามความตองการแตสำหรบการแสวงหานำในฤดแลงอาจจะเปนการยากลำบากและยงยากมาก แตเราพอมวธหานำอย 6 วธ คอ
1.1 สอบถามชาวบานถงแหลงนำ ถาจะใหสะดวกควรจะนำเอาชาวบานทรแหลงนำไปชบอกแหลงนำได
1.2 หาตามหบเขา ซอกหน หนาแลงจะสงเกตเหนวาตนไม ตนหญา บนภเขาเปลยนเปนสเหลองและแหงกรอบ เราสงเกตไดทหบเขา ถาพบวาหบเขาใดมตนไมเขยวชอมตลอดป กไปตามหบเขานนจะมนำไหลซมออกมาจากซอกหนตลอดป
1.3 ขดพนลำธารทมนำแหงใหมๆ ทำเปนบอเลกๆลกลงไป กจะไดนำตามตองการ
243
การดำรงชพในปา
1.4 หาจากเถาวลย ผลไม ตนไม เถาวลยนำมกจะขนอยตามพนทแหงแลงเปนสวนมาก เชน สะแกเถา เถานางนน หวาย และตนไมตางๆ เชน พลวง กลวยปา รวมทงนำจากผลไมและตนไผกใชดมไดทงสน
1.5 เลอดของสตวกใชดมได แตไมเหมอนกบนำตามเถาวลย1.6 อปกรณทนำตดตวไปทำเครองดกนำ เชน เสอกนฝนหรอพลาสตกกได
เมอไปในพนททแหงแลงเปนทโลงแจงปราศจากตนไม ใหหลมกวาง 3 ฟต ลก 18 นว เอากอนหนใสลงไปกนหลมหาภาชนะรองนำไวตรงกลางหลม เอาพลาสตกคลมปากหลมแลวเอาดนกลบไวรอบๆ ตรงกลางเอากอนหนวางเพอถวงใหเปนรปกรวยเมอความรอนจากดวงอาทตยเผากอนหนและดนในหลม ความชนทมอยจะระเหยเปนไอลอยขนมากระทบกบพลาสตกมากเขา กจะกลายเปนหยดนำไหลไปยงภาชนะทรองรบ
2. ผลไมและพชตางๆ การทเรานำผลไมแลพชมากนหรอมาประกอบอาหารนน เราจะตองแนใจเสยกอนวาผลไมหรอพชเหลานนสามารถกนไดจรงๆ การทเราจะรไดดกโดยอาศยหลกการดงน
2.1 โดยการสอบถามชาวบาน ชาวบานยอมจะรเรองผลไมหรอพชในทองถนของเขาเปนอยางดเสมอ เขาจะรจนกระทงพชบางอยางทเปนพษ แตเมอไดดำเนนการทำลายพษออกเสยกอน พชและผลไมเหลานนจะใหกนไดอยางด
2.2 โดยอาศยสตวปา สตวทเปนหลกในการจะดคอ ลงกนพชหรอผลไมชนดใดพชหรอผลไมเหลานนคนกกนไดเชนเดยวกน สวนนกจะอาศยเปนตวอยางทแนนอนไมไดเพราะบางทนกกนไดเรากนไมได
2.3 อาศยความคนเคย หมายถง ความรซงเรามอยมากอนแลว และเมอมาพบเขาในปา เรากรไดวาพชและผลไมเหลานนกนไดหรอไม พชและผลไมทเรารจกกนเปนสวนมากไดแก มะมวง ขนน มะไฟ เผอก มน เปนตน
2.4 ชมและลองกดผลไม หรอพชทเราไมรมากอนเปนชนเลกๆ แลวคอยดผลถาเรารสกวามปฏกรยาในทางทไมปกตแมเพยงเลกนอยกใหทงเสย แตถาไมรสกผดปกตแลวใหกดชมดอกครงคราวนมากกวาเดมบาง เรารสกเปนปกตอยนานมากขนเทาใด เรากเรมรบประทานไดมากขนเทานน เราจะทราบไดวาสงนนเปนสงทกนได
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
244
***ขอควรจำคออยากนผลไมทชาวบานปลกไวโดยไมไดรบอนญาต***
พฤกษชาตตางๆในโลกเหลานมทงหมดประมาณ 3 แสนชนด 50 เปอรเซนตสามารถรบประทานไดและแบงพฤกษชาตทใชเปนอาหารได 3 ประเภท คอ
1) ประเภททอยในนำ2) ประเภททอยในพนดน3) ประเภททขนอยบนพนดนผลไมและพชทเปนพษ ผลไมและพชทเปนพษจะนำพษเหลานนซมเขาสรางกาย
ได 3 ทาง คอ1) พษโดยทางอาหารหรอกนเขาไป2) พษโดยทางบาดแผล คอ พษเหลานนซมเขาไปทางบาดแผล3) พษตอผวหนง
3. สตว สตวทมอยในปาสวนมากกเปนสตวทพวกเรารจกกนอยแลวทงนน และสตวแทบทกชนดในปาใชเปนอาหารไดทงนน เวนแตเราจะไมกนเอง เชน ง ลง คาง แยกงกา ฯลฯ รวมทงจำพวกมดและแมลง แตการแสวงหาสตวในขณะททำการลาดตระเวนในปานนอาจใชปนเปนวธทงายทสด แตการใชปนจะทำใหเกดเสยงดงซงเปนการบอกแหลงทอยของเราและทำใหสตวแตกตน ดงนนเราไมควรใชปน เราควรใชการดกหรอการยงธนหนาไมจะทำใหปลอดภยยงขน การดกสตวหรอการจบสตวโดยไมใชปนเราทำไดหลายอยางแมการดกสตวใหญๆ เชน กระทง หมปา แมกระทงชางกสามารถทำไดโดยการทำบวงและขดหลมดก สวนมากหากพรานเปนผทมความรดมากในเรองเชนน ลกษณะของกบดกสตวตางๆน มรปรางลกษณะทแตกตางกนเปลยนแปลงไปตามทองถนนนและความสามารถของคนทำ
นก นกทกชนดสามารถรบประทานได สตวปา นก ไกปา และปลาเหลาน ยอมเปนทรจกและรบประทานไดทวไป นอกจากนยงมจำพวกหอยตางๆ เชน หอยแครง หอยนางรมหอยแมลงภ ฯลฯ ซงพวกเราแสวงหาไดงาย สตวเลอยคลานประเภทกบ คางคก เตา แย ง
245
การดำรงชพในปา
สามารถเปนอาหารไดเปนอยางด เปนยารกษาโรคและยาบำรงกำลงดดวย จงจำไววางอาศยอยในนำทะเลใชรบประทานไมได บรรดาไขทงหลายและลกออนทมอยในทองทกระยะเปนอาหารอนวเศษสำหรบการดำรงชพ ถาไดตมเสยใหสกอาจเกบไวไดนานพอสมควรความลบแหงความสำเรจในการลาสตวคอ เราตองเหนสตวเปนเหยอกอนทมนจะเหนเราตองอยใตลม และศกษาหาความรเกยวกบนสยและความเคยชนของสตวปา การหาอาหารและนำบรเวณใด เวลาใด ความรในวชาการในเรองการซอนเรน จะสามารถชวยใหเราลาสตวประเภทแกะรอยและตดตามลาสตวไดมาก
กบดก ทวๆ ไป ไดแก1. ลน ใชดก ปลาไหล2. ไซ ใชดก ปลา กง กบ3. ลอบ ใชดก ปลา ป4. เสอตบตด ใชดก ตนหรอสตวทมลกษณะคลายคลงกน5. แรว ใชดก นก ไก6. ชง ใชดก นกคม นกกระทา ไก กระตาย7. กรน ใชดก ไก8. จน ใชดก หม ลง กระจง ชะมด9. บวงโทงเทง ใชดก หน กระรอก กระแต10. กบฟาผา ใชดก หน กระรอก กระแต11. ตม ใชดก ปลา12. ดวง ใชดก แย ตน
กบดกสตวตางๆ สวนมากมกเปนสตวเลก เชน นก ไก กระรอก หรอแย ใชทำดวยกบไมไผ แตถาเราตองการจะดกสตวใหญ เชน หม กใชไมใหญและเชอกทำบวงใหญหรอดกชางกใชวธขดหลมดกตามทางเดนของสตวเหลานนและตองมการพรางใหดดวย
ง ประเทศไทยเปนประเทศทมงชกชมมาก ทงนเพราะภมประเทศเปนทลม มหวยหนอง คลอง บง มาก นอกนนเปนปาประกอบทงเปนประเทศทมอากาศรอน จงเหมาะสมเปนทอยอาศยของสตวจำพวกนทชกชมมากจะเปนตามชนบทมากกวาในเมอง เพราะงไมชอบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
246
คน ประกอบกบในเมองหาอาหารกนยาก และหาทหลบซอนยาก ทอยของมนเปนทลมโดยเฉพาะอยางยงเปนหวย หนอง คลอง บง เพราะงชอบกนอาหารจำพวก กบ เขยด หนยงมนำชนแฉะเปนทงอกงามของพชยงความรมเยนใหเปนทพกอาศยหลบซอนไดดเปนทชอบยงนก
ในปหนงๆ งกดคนทำใหเสยชวตไปไมนอยเพราะไมไดรบการรกษาพยาบาลถกวธหรออยหางไกลกบสถานทรกษาพยาบาลจงมารบการรกษาไมทนทวงทและถงแกกรรมเสยในระหวางทาง งสวนมากแมจะมจำนวนมากกจรงแตกไมใชจะเปนงพษเสยหมด บางชนดพษรายแรงมาก ซงเมอกดแลวเปนอนตรายตอชวตโดยงาย บางชนดกไมเปนพษเลย
จงไดแบงชนดของงออกเปนชนดใหญๆ 2 ชนด คอ1. งพษ 2. งไมมพษงพษทสำคญมอย 5 ชนด คอ1. งเหา 2. งจงอาง 3. งสามเหลยม 4. งแมวเซา 5. งทะเลนอกจากนยงมสตวทมพษรายแรงอกชนดหนง ซงจดไวจำพวกงเหมอนกนคอ
"ตวสางเตา" หรอ "หมานำ" มลกษณะเหมอนตกแกผสมคางคก ตวยาวไมเกน 6 นว กระโดดไดไกลมพษรายแรงกวางเหาหมอ 50 เทา ชอบอยในปาลก อากาศชมชนมนำตลอดปในประเทศไทยมทจงหวดระนอง และจงหวดนาน ถาคนไปรบกวนถนของมน มนจะเขาไปในปาลก แตถามนไมมทางหนมนจะตอสโดยใชเดอยใตคางโขกสบศตร พษของมนจะทำใหตายภายในไมเกน 10 นาท ถารกษาพยาบาลไมทนทวงท
การสรางทพกแรมการสรางทพกทดควรพจารณาดงน1. อยใกลนำและอาหารพอสมควร2. พนดนแขง ไมออนแฉะ และเปนโคลนตม3. ไมมกงไมแหงหอยอยขางบนหรอผลไมขนาดใหญ เชน มะพราว ลกตาล ทเรยน
อยเหนอศรษะ
247
การดำรงชพในปา
4. ไมมซากพชเนาตลอดจนแมลงในบรเวณนน5. ตองเปนทปกปดกำบงนอกจากคณสมบต 5 ประการดงกลาวมาแลว ทพกแรมควรอยใกลสงตอไปนดวย คอ1. ไมแหง จะหาฟนงาย สำหรบกองไฟขนาดใหญใชในการทำสญญาณชวยเหลอ
และทำกองไฟสมไวนอกทพกกลางปาในเวลากลางคน2. ทสง เพราะทสงไมคอยมแมลง เชน รน ยง รบกวน และเมอฝนตกนำกไมทวม3. ทงโลง เพอสะดวกแกการทำกองไฟใหสญญาณหนวยเหนอ ซงปฏบตการโดย
เครองบนและเพอทำสนามเฮลคอปเตอร4. ทราบเรยบ เพอใหนอนสบาย การอยใกลนำกเพอตองการใชสำหรบดม ซกผา
และลางภาชนะสงของตางๆ นอกนนยงใชอาบ ซงควรแบงออกไว ดงน4.1 นำตอนบน ใชดม4.2 นำตอนลางลงมา ใชอาบ ซกผา4.3 ใตลงมา ใชลางภาชนะและสงของตางๆ
ถาทพกแรมของเราแฉะไมแหง มแมลง เชน รน ยง และสงรบกวนตางๆ ตลอดจนเครองกอความรำคาญอนๆ เราจะมเวลาพกผอนในเวลากลางคนเมออยในปานอยมากความประสงคของการพกแรมกเพอพกผอนเปนประการสำคญ อยาถอเอาขอคณสมบตทงหมดทกลาวในการตงทพกแรมมาเปนเรองสำคญนกเพราะจะไดครบทกประการกพอดคำมดและบางทอาจจะหาไมพบเลยกได เมอหาทพกแรมไดตามความตองการแลว ใหเรมตนทำความสะอาดสถานทพกผอน โดยเกบกวาด ถากถางพชพนธและสงสกปรกรงรงตางๆ และตนไมผๆ ไปทงเสยใหไกล ทงนเพราะสงผพงตางๆ พชผกทตายเปนทอาศยของหมด มดและทาก ฯลฯ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
248
ขอควรระวงอยาตงทพกแรมในรองทองนำนนจะดสะอาด และแหง ทงนเพราะวาพายฝนตาม
ภเขาจะทำใหนำทวมภายในเวลา 2-3 ชวโมง เทานนอยาลมนกถงการสขาภบาลเพราะการสขาภบาลเปนสงจำเปนทำใหปลอดภยจาก
อนตรายอนเกดจากการเจบไขไดปวย โดยเฉพาะเกยวกบโรคทางเดนอาหารใหทานดแลเกบเศษขยะและเศษอาหารนำไปฝงเสย
(หลกฐานอางอง เอกสารวชาการดำรงชพในปา ร.ร. สงครามพเศษ ศนยสงครามพเศษ ลพบร)
249
อาวธศกษา
⌦ปนเลกยาว 11 (ปลย.11) หรอ Hk 33 ขนาด 5.56 มม. x 45 มม.
ความสำคญในการฝกอาวธศกษาปลย. 11 เปนอาวธมาตรฐานทมใชอยในกองทพบก เปนอาวธประจำกายซงมอำนาจ
ในการยงทงการรบในแบบและนอกแบบ เพอเพมพนสมรรถภาพแตละบคคล เมอถงคราวจำเปนจะตองใชอาวธเพอเสรมสรางความชำนาญ 2 ประการ คอ
1. ผทเขารบการฝก ตองมความสามารถยงอาวธของตนเองใหด พอทจะสงหารเปาหมาย ได
2. ผทเขารบการฝก ตองมความรในเรองการทำงานของเครองกลไกใหด ใหอาวธอยในสภาพทำการยงไดทกขณะ
ปนเลกยาว 11 หรอ Hk 33 ขนาด 5.56 มม. x 45 มม.1. เปนอาวธประจำกายทหารออกแบบสราง โดยบรษทเฮกเลอรและโดยประเทศเยอรมน2. ระบายความรอนดวยอากาศ3. เปนอาวธทออกแบบใหสามารถทำการยงไดทละนดและเปนชดจากทายงทกๆ ทา4. มความกวางปากลำกลอง 5.56 มม.5. ทำงานดวยการถอดหลงของสวนทเคลอนท6. เปนการยงจากลกษณะทาลกเลอนปดทายรงเพลง7. บรรจกระสนดวยซองกระสนชนด 20 นด และ 40 นด8. การขดกลอนดวยกลอนลกเลอนแบบลกกลง9. เปนปนทตดกลองเลงและกลองอนฟาเรดได10. สามารถทำการยงลกระเบดยงจากปนเลกกได
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
250
11. ทำการยงกระสนซอมรบได เมอสวมปลอกทวความถอยแทนปลอกลดแสงทปากลำกลอง
12. สามารถสวมลำกลองรองเพอใหยงกระสนขนาด 5.56 มม. X 16 มม. ไดแบบของปนเลกยาว 11 ม 3 แบบ1. ปลย. 112. ปลย. 11 เอ 13. ปลย. 11 เค
รายการหลกฐานของปนเลกยาว 11 ปนเลกยาว 11 เอ 1 และปนเลกยาว 11 เครายการหลกฐานโดยทวไป1. หลกฐานการทำงาน ทำงานดวยการถอยหลงของสวนเคลอนท2. ระบบขดกลอน รงหนวงดวยระบบลกเลอนแบบขดกลอนลกกลงทลกเลอน3. เครองปอนกระสน ซองกระสนเปนรปโคงชนด 20 นด และ 40 นด4. การบดเวยนของเกลยวภายในลำกลอง เวยนขวาคงท5. แบบของการยงทละนดและเปนชด6. อตราการยง 45-60 นด/นาท7. อตราการยงเปนชดประมาณ 600-650 นด/นาท8. ศนยหนาเปนศนยคงท9. ศนยหลงปรบไดทงทางทศและระยะทาง10. ระยะยงตงแต 0-200 เมตร ใชศนยรหมายเลข 2 และใชศนยรบในระยะ 25 เมตร11. ระยะยง 300 เมตร ใชศนยรหมายเลข 3
251
อาวธศกษา
12. ระยะยง 400 เมตร ใชศนยรหมายเลข 413. ศนยบาก เปนศนยทใชยงเรงดวนหรอในเวลาแสงสวางไมเพยงพอ ในการเลง
ปราณต เชน เปาหมายเคลอนทในเวลาอากาศขมกขมวและเปาหมายจะตองอยในระยะไมเกน 100 เมตร
14. กลองเลงกำลงขยายของแวนแกวเปน 4 เทา ปรบได 6 ระยะ ยงจาก 100-600เมตร ปรบไดทงทางทศ และระยะทาง
15. ความเรวตน ปลย.11 และ ปลย.11 เอ 1 ประมาณ 3,018 ฟต/วนาท หรอ 920เมตร/วนาท
16. พลงงานปากลำกลอง ปลย.11 และปลย.11 เอ 1 ปราณ 1,210 ฟต/ปอนด หรอ170 เมตร/กก. ปลย.11 เค ประมาณ 11,158 ฟต/ปอนด
17. ระยะยงไกลสดประมาณ 3,000 เมตร18. ระยะยงหวงผลประมาณ 400 เมตร
ความยาวปนเลกยาว 111. ปนเลกยาว 11 - ยาว 36.22 นว (920 มม.)2. ปนเลกยาว 11 เอ 1 - เมอหดสวนทายเขาทแลวยาว 30.52 นว (750 มม.)
- เมอยดพานทายสดแลวยาว 36.22 นว (920 มม.)3. ปนเลกยาว 11 เค - เมอหดสวนทายเขาทแลวยาว 26.37 นว (670 มม.)
- เมอยดพานทายสดแลวยาว 34.05 นว (920 มม.)4. รศมของศนย - ปนเลกยาว 11 18.88 นว (480 มม.)
- ปนเลกยาว 11 เอ 1 15.35 นว (390 มม.)- ปนเลกยาว 11 เค 12.67 นว (322 มม.)
นำหนก1. ปนเลกยาว 11 ไมมซองกระสนหนก 7.38 ปอนด (3.38 กก.)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
252
2. ปนเลกยาว 11 เอ 1 ไมมซองกระสนหนก 7.60 ปอนด (3.43 กก.)3. ปนเลกยาว 11 เค ไมมซองกระสนหนก 8.16 ปอนด (3.75 กก.)4. ซองกระสนอะลมเนยมชนด 20 นด ไมมกระสนหนก 4.05 ออนซ (1.16 กก.)5. ซองกระสนอะลมเนยมชนด 40 นด ไมมกระสนหนก 5.65 ออนซ (1.16 กก.)6. กระสนพรอมนดเอม 193 หนก 1.70 กรบ (0.011กก.)7. หวกระสนหนก 45 เกรนการถอดประกอบ1. การถอดประกอบทกระทำซำๆ ซากๆ ไมควรกระทำ ซงจะเปนสาเหตใหชนสวน
ชำรด ลดความแมนยำในการยง2. หามนำชนสวนทถอดออกมาไปสบเปลยนกนโดยเดดขาด โดยเฉพาะลกเลอน
หามเดดขาด เพราะการสกหรอไมเทากน3. ถอดออกมาแลววางไวบนพนทสะอาดตามลำดบ เพอสะดวกแกการประกอบการตรวจความปลอดภยของปน ควรปฏบตดงน1. หามไก2. ปลดซองกระสน3. ดงกนรนลกเลอนมาคางไว4. ตรวจดในรงเพลง5. มอซายปลดคนรงลกเลอนไปขางหนา6. เปดหามไก7. ลนไกในทศทางทปลอดภย
253
อาวธศกษา
การถอดประกอบปกตขนท 1 ม 6 ขนตอนดงน1. ซองกระสน2. พานทาย3. ดามปนและเครองลนไก4. ลกเลอนและโครงนำลกเลอน5. ปลอกกระสน6. ลำกลองและหองลกเลอนการถอดประกอบปกตขนท 21. การถอดหมชนสวนของชดเคลอนท มดงน
1.1แหนบและแกนแหนบสงโครงนำลกเลอน (หามแยกออก)1.2ลกเลอน1.3หลอดเขมแทงชนวน1.4 เขมแทงชนวนแหนบ
2. การถอดดามปนออกจากเครองลนไก2.1คนบงคบการยง2.2 เครองลนไก2.3ดามปน
การประกอบใหกระทำตรงขามกบการถอด***ขอควรจำ การถอดปกตขนท 2 ตองอยในความควบคมของเจาหนาทเทานน อยาถอดโดยพลการ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
254
การทำงานของเครองกลไกปนเลกยาว 11 มลกษณะการทำงานดวยการถอยหลงของสวนเคลอนท ซงทำใหเกด
การปลดกลอนรง ปลอก ขนนก คดปลอกกระสน ปอนกระสน บรรจกระสน ขดกลอนยง หรอเรยกวาเปนการทำงาน 1 วง รอบของการทำงาน สรปวงรอบของการทำงานในการยง มดงน
1. เมอสวนเคลอนทถอยมาขางหลง1.1การปลดกลอน1.2การรงปลอกกระสน1.3การขนนก1.4การคกปลอกกระสน1.5การปอนกระสน
2. เมอสวนเคลอนทเคลอนทไปขางหนา2.1 การบรรจกระสน2.2 การขดกลอน2.3 การยง
วงรอบของการทำงานม 8 ขนตอน คอ1. การปลดกลอน เมอการยงเรมขนนน พลงงานซงเกดจากการเผาไหมดนสงกระสน
สวนหนงจะดนลกกระสนวงไปขางหนา อกสวนหนงจะตดตอปลอกกระสน ปลอกกระสนจะดนตอหนาลกเลอน ทำใหกลอนลกเลอนถกบงคบดวยลาดทชองขดกลอนทายรงเพลงกลอนลกเลอน ซงมลกษณะหมนไดจะไปกดลวดทปลายหลอดแขงแทงชนวน ทำใหเขมแทงชนวนถกบงคบไปถอยขางหนาดวยกลอนลกเลอน ซงมลกษณะเปนลกกลง พรอมกบแรงดนซงเกดจากแรงดนซงเกดจากแรงดนของปลอกกระสน ตอหนาลกเลอนทำใหโครงนำลกเลอน เลอนมาขางหลงของเหลกตดทายลกเลอนจะมาเปนลวด และยดอยบนเสนททาย
255
อาวธศกษา
ลกเลอน ขณะลกเลอนและโครงลกเลอนจะหางกนประมาณ 1/2 นว และยดตดกนเปนแพและพรอมจะถอยมาขางหลงได ทำใหเกดชองวางภายในลกเลอน กลอนลกเลอนจะเปนอสระและหลบเขามาในลกเลอน ขณะทลกเลอนจะอยในลกษณะ "ปลดกลอน"
2. การรงปลอกกระสน เมอสวนเคลอนทถอยมาขางหลง ลกเลอนกจะถอยมาขางหลงดวยของรงปลอกกระสนซงอยในซองหนาลกเลอน กจะรงปลอกกระสน ถอยตามมาดวยเปนการรงปลอกกระสนออกจากรงเพลง
3. การขนนก เมอสวนเคลอนทถอยมาขางหลง ทายโครงนำลกเลอนจะมาตดตอลาดนกปน ทำใหนกปนหงายตวมาขางหลงแงหนานกปนถกงดขนมาขดแผนบงคบนกปนอตโนมตไวแหนบนกปนอดเตมตวทซงเรยกวา "การขนนก"
4. การคดปลอกกระสน ขณะทสวนเคลอนทมาขางหลง ขอรงปลอกกระสนทหนาลกเลอนดานขวาจะรงปลอกกระสนออกมาดวยลกเลอนจะมาตามครบซงมเหลกดนปลอกกระสนซงพอดกบปลายเหลกดนปลอกกระสนจะไมดนตกรองสงลกเลอนและชนกบปลอกกระสนพอด ทำใหปลอกกระสนกระเดนออกทางขวา ซงจะตรงกบซองกระสนออกพอด จงเรยกวา "การคดปลอกกระสน
5. การปอนกระสน เมอลกเลอนและโครงนำลกเลอนมาหลงสดพนจากชองบรรจซองกระสนทำใหแหนบของกระสนขยายตวสงใหเหลกซองกระสนดนกระสนนดใหมใหสวนทายของกระสนสงขนจากปากของซองกระสน
6. การบรรจ ครงเมอลกวงกลบไปขางหนาดวยแรงแหนบสงโครงนำลกเลอนขยายตวหนาลกเลอนสวนลางจะชนจากทายกระสนพาออกไปตามรางเหลกรองกระสนเขาสรงเพลง ขณะเดยวกนทลกเลอนขดสอดเขาไปในชองวางระหวางกลอนลกเลอนทำใหกลอนลกเลอนถกบงคบใหอาออกทง 2 ขาง และเขาไปปดในรองทโครงตอนทายลำกลองปนลกเลอนและโครงนำจะตดกนแนน ของเหลกยดทายลกเลอนจะลงไปเกาะอยในรองททายลกเลอนลกเลอนจะขดกลอนสนท
8. การยง (หรอการลนไก)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
256
8.1 การทำงานของหามไก เมอคนบงคบการยงใหตรงกบหว ห. (หามไก) ดานเตมของคนบงคบการยงจะไปตรงกบจงหวะสะพานไกดานซายเมอเหนยวไก ไกจะขนสงมาไมไดปนจะอยในลกษณะหามไก
8.2 การยงทละนด (ย/น) หมนปลายคนบงคบการยง ตวอกษร ย/น รองผานของคนบงคบการยงทำใหปลายหนาสะพานไกตำลง พาเอาปลายกระเดองตำลงมาดวย จงทำใหหลดจากรองบากหนาใตนกปน นกปนกเปนอสระ ฟาดหวไปขางหนาดวยแรงแหนบปนนกแลวกระแทกตอทายเขมแทงชนวน ทำใหเขมแทงชนวนพงไปขางหนาไปแทงตอชนวนทายปลอกกระสน
8.3 การยงเปนชด (ย/ช) เมอหมนปลายคนบงคบการยงตวอกษร ย/ช ทำใหรองผาของสลกคนบงคบการยงจะหมนมาตรงเตมทกบปลายทายสะพานไก ทำใหดงกลบมาขางหลงไดยาวมากขนทำใหปลายประเดอง ไกตำอยตลอดเวลาไมขดกบบากหลงใตนกปน เมอสวนเคลอนทเคลอนทไปขางหนา บากหนาใตนกปนจะถกปลดดวยแผนบงคบนกปนยงอตโนมต นกปนจะฟาดไปขางหนาและตตอทายเขมแทงชนวน ปนจะทำการยงไปเรอยๆหรอเมอปลอยไก
เหตตดขดและวธแกไขเหตขดของมกเกดขนจากการชำรดสกหรอของเครองกลไก ประกอบชนสวนผด
ขาดการบำรงรกษาเปนสวนสำคญตารางแสดงการตดขด สาเหตและการแกไข
รายการแสดงการตดขด สาเหต แกไข 1. ลกเลอนเคลอนทไปขางหนา ก. ซองกระสนไมเขาท ก. สอดซองกระสนใหเขาทโดยไมบรรจกระสน ข. ซองกระสนหลวมจากชองคด ข. ตรวจดชองยดซองกระสน
ปลอกกระสน ค. เปลยนซองกระสนใหมค. ขอบปากซองกระสนเสยรป...............................................................................................................................................................
2. ไมรงและดดปลอกกระสน ก. ขอรงหรอแนบจอหก ก. สงซอมข. เหลกคดปลอกกระสนชำรด ข. สงซอมค. รงเพลงสกปรก ค. ทำความสะอาด
257
อาวธศกษา
รายการแสดงการตดขด สาเหต แกไข3. กระสนไมถกจดและไมเผา ก. เขมแทงชนวนหก ก. สงซอมไหมดนสงกระสน ข. เขมแทงชนวนปลายสนเกนไป ข. สงซอม
ค. กระสนเสอม ค. บรรจกระสนนดใหม...............................................................................................................................................................4. ลกเลอนไมขดกลอนสนท ก. รงเพลงสกปรก ก. ทำความสะอาด
ข. โครงตอทายลำกลองสกปรก ข. ทำความสะอาดค. กระสนผดรป ค. เปลยนกระสนใหม...............................................................................................................................................................
5. ปนยงไมสมำเสมอ ก. แหนบสงโครงนำลกเลอนหก ก. ทำความสะอาดข. ซองกระสนไมเขาท ข. ตบซองกระสนค. ซองกระสนสกปรกหรอผดรป ค. เปลยนซองใหมง. กระสนเสอม ง. เปลยนกระสนใหม
การใชศนยและการปรบศนย1. การเลงปน กคอ การวางแนวเสนเลงผานศนยหลงและศนยหนาใหถกตองและ
วางภาพศนยพอด ปนเลกยาว 11 หลกการเลกเหมอนอาวธอนๆ ทมศนยเหมอนกน2. การปรบศนยปนเลกยาว 11 ศนยหนาแบคงท สวนศนยหลงเปนศนยทสามารถ
ปรบไดทงทางทศและระยะทาง3. การปรบระยะทาง การปรบระยะทางนนตองมเครองมอบงคบแกนยดแผนมาตรา
ศนยหลงรกลมใหยบตวเขาไปในแกนศนยหลง การหมนนไมวาจะตามเขมหรอวาทวนเขมเพอความสะดวกในการคดจำนวนรอบจากตำแหนงเดมทมอย เชน 14, 1/2, 3/4 และ 1 รอบหรอ 2 รอบเปนตน ในระยะ 25 เมตร 1 รอบ ของศนยหลงวงกลม ทำใหเปลยนตำบลกระสนถกเปาสงหรอตำลง 4 เซนตเมตร หรอ 1/4 รอบ เปลยนตำบลกระสนไป 1 เซนตเมตรนนเอง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
258
การหมนแผนมาตราระยะยงมขอควรจำ คอ1. ถาหมนศนยหลงตามเขมนาฬกา ทำใหรอบกระสนตำ2. ถาหมนศนยหลงทวนเขมนาฬกา ทำใหรอบกระสนสงขน3. การหมนแผนมาตราระยะยงนน ตองใหลงรองขดของรกลมทกระยะยงทแกน
ยดแผนมาตราระยะยง (มเสยงดงคลก)4. การปรบทางทศ ปนเลกยาว 11 ไมสรางมาตรามมทศไวเชนปนอนๆ จำเปนตอง
อาศยการหมนเปนรอบของควงปรบทศของฐานศนยหลก ซงอยทางขวาของฐานศนยหลงถาใหสะดวกควรคดเปนจำนวนรอบของฐานศนยหลง จากตำแหนงเดมซงเปนควงหวผา2 แฉก การนบรอบคอ 1/4, 1/2, 3/4 และ 1 รอบ 2 รอบ เปนตน
- ในระยะ 25 เมตร 1 รอบควงมมทศ ทำใหเปลยนตำบลกระสนไปทางซายหรอทางขวามอ 4 เซนตเมตร เชนเดยวกบทางระยะเหมอนกน
- ในระยะ 100 เมตร ถาหมนควงมมทศ 1/4 รอบ กจะเปลยนตำบลกระสนถกไปจากทเดม 4 เซนตเมตร สำหรบระยะ 200, 300 และ 400 เมตร กคดเชนเดยวกบทางระยะยง
การหมนควงปรบทางทศมขอควรจำ คอ กอนใชไขควงจำหรอคลายควงมมทศ ใหใชควงจำปาคลายเกลยว
ยดเปนศนยหลงใหหลวมพอขยบตวได 3/4 รอบ และใชไขควงจำปาขนหรอคลายมมทศโดยเกณฑดงน
1. ถาตองการเปลยนตำบลกระสนถกไปทางขวา ใหหมนควงมมทศทวนเขม2. ถาตองการเปลยนตำบลกระสนถกไปทางซาย ใหหมนควงมมทศตามเขม
กระสนกระสนทใชกบ ปลย.11 มอย 4 ชนด คอ
259
อาวธศกษา
1. กระสนธรรมดา ทำดวยโลหะหลอผสมตะกวหมดวยโลหะ เปนกระสนพนฐานใชในสนามรบ
2. กระสนสองวถ เปนกระสนธรรมดา ทำสสมทปลายกระสน ใชยงเพอตรวจการณผลการยงทำใหเกดเพลงไหมและเปนสญญาณ โดยปกตจะยงเปนอตราสวนกบกระสนธรรมดา 4 นด ตอกระสนสองวถ 1 นด
3. กระสนซอม ทปลายปลอกทำรองยาวบบเปนจบ ทำสมวง ใชฝกทางยทธวธเพอใหคนเคยกบเสยงกระสน ตองใชกบปลอกครอบหว (อะแดปเตอร)
4. กระสนฝกหดบรรจ รปรางปลอกเปนรองยาว 6 รอง เหมอนกระสนธรรมดาแตภายในปลอกไมมดนสงกระสนและชนวนทายปลอกกระสน
ทายงการทจะทำทายงใหถกตองทกอยางนนขนอยกบการจดรางกายใหเขากบทายงเหลานน
อยางไรกดทายงควรจะไดปฏบตใหใกลเคยงกบทายงแบบฝกใหมากทสดเทาทรางกายจะทำไดทายงนบวามความสำคญและจำเปนในการทจะใชปนทำการยงเปนอยางยง ถงแมวาผรบการฝกจะทำการจดเสนเลงและเลงเปาหมายนงแทนไดถกตองแลวกจะทำใหการทำการยงปนขาดความแมนยำ
ทายงม 5 ทา คอ1. ทานอนยง2. ทานงคกเขายง3. ทานงสงยง4. ทานงราบยง5. ทายนยง
(หลกฐานอางอง คมอราชการสนามวาดวย การใชอาวธปนประจำกายป 2523 (รส.23-7))
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545พระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490พระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พ.ศ. 2456ความผดและอตราโทษ
263
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
ในพระปรมาภไธยสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดลคณะผสำเรจราชการแทนพระองค
(ตามประกาศประธานสภาผแทนราษฎรลงวนท 4 สงหาคม พทธศกราช 2408)
อาทตยทพอาภาพล.อ.พชเยนทรโยธน
ตราไว ณ วนท 14 ตลาคม พทธศกราช 2484เปนปท 8 ในรชกาลปจจบน
โดยทสภาผแทนราษฎรลงมตวา สมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการปาไมใหเหมาะสมแกกาลสมยยงขน
จงมพระบรมราชโองการใหตราพระราชบญญตขนไวโดยคำแนะนำและยนยอมของสภาผแทนราษฎรดงตอไปน
มาตรา 1 พระราชบญญตนใหเรยกวา "พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484"มาตรา 2 ใหใชพระราชบญญตนตงแตวนท 1 มกราคม พทธศกราช 2485 เปนตนไปมาตรา 3 ใหยกเลก
(1) ประกาศพระบรมราชโองการวาดวยภาษไมขอนสกและไมกระยาเลย ลงวนอาทตยเดอนส แรมแปดคำ ปจอ ฉศก จลศกราช 1236
(2) ประกาศพระบรมราชโองการเรองซอขายไมขอนสก ลงวนพธ เดอนเกา ขนคำหนง ปวอก ฉศก จลศกราช 1246
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
264
(3) ประกาศพระบรมราชโองการเรองไมขอนสก ลงวนอาทตย เดอนเจด ขนคำหนง ปกน นพศก จลศกราช 1249
(4) ประกาศพระบรมราชโองการเพมเตมเรองไมขอนสก ลงวนจนทร เดอนสบเอดแรมคำหนง ปกน นพศก จลศกราช 1249
(5) พระราชบญญตไมซงและไมทอนทดวงตราลบเลอน ร.ศ.115(6) พระราชบญญตประกาศการรกษาปาไม ร.ศ.116(7) พระราชบญญตรกษาตนไมสก ร.ศ.116(8) พระราชบญญตปองกนการลกลอบตตราไม ร.ศ.117(9) พระราชบญญตปองกนการลกลอบชกลากไมสกทยงมไดเสยคาตอ และภาษ
ร.ศ.118(10) กฎกระทรวงมหาดไทยวาดวยไมไหลลอย ร.ศ.119(11) กฎขอบงคบอนญาตไมสกใชในการปลกสรางททำราชการและการสาธารณ
ประโยชน ร.ศ.119(12) พระราชบญญตรกษาปา พทธศกราช 2456(13) กฎขอบงคบวางระเบยบวธจดการรกษาปา พทธศกราช 2456(14) กฎขอบงคบวางระเบยบการหาของปา วาดวยการเกบรวงผง พทธศกราช 2464(15) กฎขอบงคบวางระเบยบการหาของปา วาดวยการเจาะเผาตนตะเคยนทำชน
ในมณฑลปตตาน พทธศกราช 2465(16) กฎขอบงคบวางระเบยบการหาของปา วาดวยการเจาะเผาทำนำมนยาง
พทธศกราช 2465(17) พระราชบญญตแกไขพระราชบญญตพกดภาษภายใน พทธศกราช 2470
เฉพาะมาตรา 4 (ก) และ (ข)(18) พระราชบญญตรกษาปา (ฉบบท 2) พทธศกราช 2479(19) พระราชบญญตควบคมการทำยางสน พทธศกราช 2480
265
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
(20) บรรดาบทกฎหมาย กฎ และขอบงคบอนๆ ในสวนทมบญญตไวแลว ในพระราชบญญตน หรอซงแยงกบบทแหงพระราชบญญตน
มาตรา 4 ในพระราชบญญตน(1) "ปา" หมายความวา ทดนทยงมไดมบคคลไดมาตามกฎหมายทดน(2) "ไม" หมายความวา ไมสกและไมอนทกชนดทเปนตน เปนกอ เปนเถา รวม
ตลอดถงไมทนำเขามาในราชอาณาจกร ไมไผทกชนด ปาลม หวาย ตลอดจนราก ปม ตอเศษ ปลาย และกงของสงนนๆ ไมวาจะถกตด ทอน เลอย ผา ถาก ขด หรอกระทำโดยประการอนใด"
(คำวา "ไม" ตามมาตรา 4 (2) ถกยกเลกตามความในมาตรา 3 แหง พระราชบญญตปาไม(ฉบบท 5) พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
(3) "แปรรป" หมายความวา การกระทำอยางใดอยางหนงแกไมดงน คอก. เลอย ผา ถาก ขด หรอกระทำดวยประการอนใดแกไมใหเปลยนรปหรอ
ขนาดไปจากเดม นอกจากการลอกเปลอกหรอตบแตงอนจำเปนแกการชกลากข. เผา อบ บด หรอกระทำดวยประการอนใดแกไมใหเปลยนแปรสภาพไป
จากเดม เพอถอเอาวตถธาตหรอผลพลอยไดจากไมนน(คำวา "แปรรป" ตามมาตรา 4(3) ถกยกเลกตามความในมาตรา 3 แหงพระราชบญญต
ปาไม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2494 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
(4) "ไมแปรรป" หมายความวา ไมทไดแปรรปแลว และหมายความรวมถงไมทอยในสภาพพรางวาเปนสงปลกสราง หรออยในสภาพเปนสงปลกสรางอนไมชอบดวยลกษณะสงปลกสรางทวๆ ไปหรอทผดปกตวสย หรออยในสภาพเปนเครองใชทไมชอบดวยลกษณะของเครองใชทใชเปนปกตในทองทนนหรอทผดปกตวสย
ไมทอยในสภาพเปนสงปลกสรางหรออยในสภาพเปนเครองใช ทงนตลอดเวลาทอยในสภาพเชนนน รวมทงไมทเคยอยในสภาพดงกลาวและผครอบครองพสจนไดวาไดเคยมสภาพเชนนนมาแลวไมนอยกวาสองปสำหรบไมอนทมใชไมสก และหาปสำหรบไมสก มใหถอวาเปนไมแปรรป'
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
266
(คำวา "ไมแปรรป" ตามมาตรา 4 (4) ถกยกเลกตามความใน ขอ 1 แหงประกาศคณะปฏวตฉบบท 116 พ.ศ. 2515 และใหใชขอความทปรากฏอยนแทน)
(5) "ทำไม" หมายความวา ตด ฟน กาน โคน ลด เลอย ผา ถาก ทอน ขด ชกลากไมในปา หรอนำไมออกจากปาดวยประการใดๆ และหมายความรวมถงการกระทำดงกลาวกบไมสกหรอไมยางทขนอยในทดนทมใชปา หรอการนำไมสกหรอไมยางออกจากทดนทไมนนๆ ขนอยดวย
(คำวา "ทำไม" ตามมาตรา 4 (5) ถกยกเลกตามความในมาตรา 4 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
(6) "ไมไหลลอย" หมายความวา ไมตน ไมซง ไมทอน ไมเสา ไมเขมไมหลก ไมเหลยม ไมกระดาน ซงเปนไมหวงหาม ทไดไหลลอยโดยปราศจากการควบคม
(7) "ของปา" หมายความวา บรรดาของทเกดหรอมขนในปาตามธรรมชาต คอก. ไม รวมทงสวนตางๆ ของไม ถานไม นำมนไม ยางไม ตลอดจนสงอนๆ
ทเกดจากไมข. พชตางๆ ตลอดจนสงอนๆ ทเกดจากพชนนค. รงนก ครง รวงผง นำผง ขผง และมลคางคาวง. หนทไมใชแรตามกฎหมายวาดวยแรและหมายความรวมถงถานไมทบคคลทำขนดวย(คำวา "ของปา" ตามมาตรา 4 (7) ถกยกเลกตามความในมาตรา 5 แหง พระราชบญญต
ปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
(8) "ไมฟน" หมายความวา บรรดาไมทมลกษณะและคณภาพเหมาะสมทจะใชเปนเชอเพลงยงกวาจะใชประโยชนอยางอน
(9) "ชกลาก" หมายความวา การนำไมหรอของปาจากทหนงไปยงอกทหนงดวยกำลงแรงงาน
(10) "นำเคลอนท" หมายความวา ชกลาก หรอทำใหไมหรอของปาเคลอนจากทไปดวยประการใด ๆ
267
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
(11) "ขนาดจำกด" หมายความวา ขนาดของตนไมทรฐมนตรประกาศกำหนด(คำวา "ขนาดจำกด" ตามมาตรา 4 (11) ถกยกเลกตามความในมาตรา 6 แหง พระราช
บญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
(12) "คาภาคหลวง" หมายความวา เงนคาธรรมเนยมซงผทำไมหรอเกบหาของปาจะตองเสยตามความในพระราชบญญตน
(13) "โรงงานแปรรปไม" หมายความวา โรงงานหรอสถานทใด ซงจดขนไวเปนททำการแปรรปไม รวมถงบรเวณโรงงานหรอสถานทนนๆ ดวย
(14) "โรงคาไมแปรรป" หมายความวา สถานททคาไมแปรรป หรอทมไมแปรรปไวเพอการคา รวมถงบรเวณสถานทนนๆ ดวย
(15) "ตราประทบไม" หมายความวา วตถใดอนประดษฐขนเพอใหเกดเปนรปรอย หรอเครองหมายใด ๆ นอกจากรปรอยทเปนตวเลข ไวทไมซงอยภายใตความควบคมแหงพระราชบญญตน
(16) "พนกงานเจาหนาท" หมายความวา เจาพนกงานปาไม พนกงานปาไม หรอผซงรฐมนตรไดแตงตงใหมหนาทดำเนนการตามพระราชบญญตน
(17) "รฐมนตร" หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตนมาตรา 5 พระราชกฤษฎกาหรอประกาศรฐมนตรซงกำหนดขนตามบทแหงพระราช
บญญตน ใหคดสำเนาประกาศไว ณ ทวาการอำเภอและททำการกำนน หรอทสาธารณสถานในทองทซงเกยวของ
หมวด 1การทำไมและเกบหาของปา
สวนท 1การกำหนดไมหวงหาม คาภาคหลวงและขนาดจำกด
มาตรา 6 ไมหวงหามมสองประเภท คอประเภท ก. ไมหวงหามธรรมดา ไดแกไมซงการทำไมจะตองไดรบอนญาตจาก
พนกงานเจาหนาทหรอไดรบสมปทานตามความในพระราชบญญตน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
268
ประเภท ข. ไมหวงหามพเศษ ไดแกไมหายากหรอไมทควรสงวนซงไมอนญาตใหทำไม เวนแตรฐมนตรจะไดอนญาตในกรณพเศษ
มาตรา 7 ไมสกและไมยางทวไปในราชอาณาจกรไมวาจะขนอยทใดเปนไมหวงหามประเภท ก. ไมชนดอนในปาจะใหเปนไมหวงหามประเภทใด ใหกำหนดโดยพระราชกฤษฎกา
การเพมเตมหรอเพกถอนชนดไม หรอเปลยนแปลงประเภทไมหวงหามทไดมพระราชกฤษฎกากำหนดไวแลวกด หรอจะกำหนดไมชนดใดเปนไมหวงหามประเภทใดขนในทองทใด นอกจากทองททไดมพระราชกฤษฎกากำหนดตามความในมาตรากอนแลวนนกด ใหกำหนดโดยพระราชกฤษฎกา
พระราชกฤษฎกาซงตราขนตามความในวรรคหนงและวรรคสอง ใหใชบงคบไดเมอพนกำหนดเกาสบวน นบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษา
(ความในมาตรา 7 ถกยกเลกตามความในมาตรา 7 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5)พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 8 (ยกเลกโดยมาตรา 8 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518 และมไดบญญตขอความใหมแทน)
มาตรา 9 รฐมนตรมอำนาจกำหนดอตราคาภาคหลวงโดยประกาศในราชกจจานเบกษา ดงตอไปน
(1) สำหรบไมหวงหามประเภท ก. เฉพาะไมสก หรอไมหวงหามประเภท ข. ใหกำหนดตามชนด ขนาด และปรมาตรของไม ไมเกนลกบาศกเมตรละสองรอยบาท
(2) สำหรบไมหวงหามอน ใหกำหนดตามชนดและปรมาตรของไม ไมเกนลกบาศกเมตรละแปดสบบาท
(3) สำหรบไมหวงหามททำเปนไมฟนหรอไมเผาถาน ใหกำหนดไดไมเกนลกบาศกเมตรละหาบาท ถาไดเผาเปนถานแลว อตราคาภาคหลวงใหเปนสองเทาของอตราคาภาคหลวงของไมหวงหามททำเปนไมฟนหรอไมเผาถาน
269
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
(4) สำหรบไมหวงหามหรอถานทเผาจากไมหวงหามทนยมซอขายกนตามมาตรฐานอนนอกจากเปนลกบาศกเมตร จะกำหนดอตราคาภาคหลวงแตกตางจากทบญญตไวใน (1) (2) หรอ (3) กได แตตองไมเกนรอยละสบของราคาตลาดในราชอาณาจกร โดยเฉลยจากราคาของไมหวงหามหรอของถานทเผาจากไมหวงหาม แลวแตกรณ
(ความในมาตรา 9 ถกยกเลกตามความในมาตรา 9 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ.2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 9 ทว ในกรณทรฐมนตรเหนสมควร รฐมนตรจะลดหรอยกเวนคาภาคหลวงใหบคคลซงประสบภยพบตสาธารณะตามความจำเปนเฉพาะรายกได
(ความในมาตรา 9 ทว เพมเตมโดยมาตรา 10 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518)
มาตรา 10 ใหรฐมนตรมอำนาจกำหนดขนาดจำกดไมหวงหามโดยประกาศในราชกจจานเบกษา
สวนท 2การทำไมหวงหาม
มาตรา 11 ผใดทำไม หรอเจาะ หรอสบ หรอเผา หรอทำอนตรายดวยประการใดๆแกไมหวงหาม ตองไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทหรอไดรบสมปทานตามความในพระราชบญญตน และตองปฏบตตามขอกำหนดในกฎกระทรวงหรอในการอนญาต
การอนญาตนน พนกงานเจาหนาทเมอไดรบอนมตจากรฐมนตรแลวจะอนญาตใหผกขาดโดยใหผไดรบอนญาตเสยเงนคาผกขาดใหแกรฐบาลตามจำนวนทรฐมนตรกำหนดกได
การอนญาตโดยวธผกขาดหรอใหสมปทานสำหรบการทำไมฟนหรอไมเผาถานไมวาโดยทางตรงหรอทางออม ใหกระทำไดเฉพาะในเขตปาทหางไกลและกนดาร หรอเฉพาะการทำไมชนดทมคาหรอหายาก
การพจารณาคำขออนญาตผกขาดหรอสมปทานตามความในวรรคกอนใหกระทำโดยคณะกรรมการซงรฐมนตรแตงตง
(ความในมาตรา 11 ถกยกเลกตามความในมาตรา 6 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 3) พ.ศ.2494 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
270
มาตรา 11 ทว ในกรณทผรบอนญาตตามมาตรา 11 หรอผรบสมปทานประสงคจะนำเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทตนมไดเปนเจาของเขาไปในเขตปาทไดรบอนญาตหรอในเขตสมปทาน ผรบอนญาตหรอผรบสมปทานดงกลาวตองแจงใหพนกงานเจาหนาททราบลวงหนาเปนเวลาไมนอยกวาสามสบวน ตามแบบทรฐมนตรกำหนด
บรรดาทรพยสนดงกลาวในวรรคหนงทผรบอนญาตหรอผรบสมปทานนำเขาไปในเขตปาทไดรบอนญาต หรอในเขตสมปทาน โดยมไดแจงใหพนกงานเจาหนาททราบตามวรรคหนงใหสนนษฐานไวกอนวา ทรพยสนนนเปนทรพยสนของผรบอนญาตหรอผรบสมปทาน
(ความในมาตรา 11 ทว เพมเตมโดยมาตรา 11 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518)
มาตรา 12 หามมใหผรบอนญาตทำไมทไมมรอยตราอนญาตของพนกงานเจาหนาทประทบไว เวนแตจะไดมขอความระบอนญาตไวในใบอนญาต
มาตรา 13 หามมใหผรบอนญาตทำไมทมขนาดตำกวาขนาดจำกด แตถามเหตภยพบตสาธารณะ หรอมเหตจำเปนทเหนสมควรชวยเหลอราษฎรเปนกรณพเศษ รฐมนตรจะอนญาตใหผรบอนญาตเฉพาะราย ทำไมทมขนาดตำกวาขนาดจำกดเปนการชวคราวกได
การทำไมทมขนาดตำกวาขนาดจำกดตามทรฐมนตรอนญาตใหทำไดตามความในวรรคหนง ผรบอนญาตจะทำไมไดกตอเมอพนกงานเจาหนาทไดประทบตราอนญาตไวทไมนนๆ แลว ทงน เวนแตในกรณทไมสามารถประทบตราได และพนกงานเจาหนาทไดระบไวในใบอนญาตใหทำไดโดยไมตองประทบตรา
(ความในมาตรา 13 ถกยกเลกตามความในมาตรา 12 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ.2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 14 ผรบอนญาตทำไมตองเสยคาภาคหลวงตามทกำหนดไว ดงตอไปน(1) ตองชำระคาภาคหลวงลวงหนา ตนหรอทอนละสองบาท เมอรบใบอนญาต
จากพนกงานเจาหนาท เวนแตในทองทใดทคณะกรมการจงหวดไดประกาศโดยรบอนมตจากรฐมนตรใหงดเวนไมตองเรยกเกบเงนคาภาคหลวงลวงหนาหรอใหลดอตราคาภาคหลวงลวงหนาลงจากอตราทกำหนดน กใหเปนไปตามประกาศของคณะกรมการจงหวดนนๆ
271
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
การทำไมสก ผรบอนญาตจะตองชำระคาภาคหลวงลวงหนา ตามอตราทคณะกรรมกาจงหวดไดประกาศโดยรบอนมตจากรฐมนตร หรอตามอตราทรฐมนตรกำหนดเปนรายๆ ไป
การทำไมฟน หรอทำไมเผาถาน ไมตองเสยคาภาคหลวงลวงหนา(2) ตองชำระคาภาคหลวงใหเสรจสนภายในกำหนดสามสบวน นบแตวนทพนกงาน
เจาหนาทไดแจงจำนวนคาภาคหลวงใหทราบถาผรบอนญาตไมชำระคาภาคหลวงใหเสรจสนภายในกำหนดเวลาดงกลาว
ในวรรคกอน ใหไม ไมฟน ไมเผาถานหรอถานนนตกเปนของแผนดน เวนแตผรบอนญาตจะไดรบอนญาตใหผดผอนการชำระคาภาคหลวงตอไปตามขอกำหนดในกฎกระทรวง ในกรณทไดชำระเงนคาภาคหลวงลวงหนาไว และไดทำไมออกมาแลวภายในกำหนดอายใบอนญาตกใหไมสวนทเกนจำนวนจากทชำระคาภาคหลวงลวงหนาไวแลวตกเปนของแผนดน
(ความในมาตรา 14 ถกยกเลกตามความในมาตรา 7 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 3) พ.ศ.2494 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 14 ทว บทบญญตมาตรา 14 มใหใชบงคบแกผรบอนญาตทำไมสกทขนอยในทดนทมโฉนดทดนตามประมวลกฎหมายทดนเพอใชสอยสวนตว และมใหใชบงคบแกผรบอนญาตทำไมยางทขนอยในทดนทม น.ส.3 หรอโฉนดทดนตามประมวลกฎหมายทดนเพอใชสอยสวนตว
(ความในมาตรา 14 ทว เพมเตมโดยมาตรา 13 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518)
มาตรา 15 การชำระคาภาคหลวงสำหรบไมหวงหามชนดใด ถาผรบอนญาตขอชำระในเมอไมนนไดแปรรปแลว ตองชำระตามปรมาตรของไมแปรรปในอตราสองเทาคาภาคหลวงทกำหนดไวสำหรบไมชนดนนๆ
(ความในมาตรา 15 ถกยกเลกตามความในมาตรา 8 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 3) พ.ศ.2494 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 16 คาภาคหลวงลวงหนาทงสนทชำระไวแลวตามความในมาตรา 14 (1) นน ใหนำมาหกกลบลบกนกบคาภาคหลวงไมททำออก ยงขาดเทาใดใหเรยกเกบจนครบ ถาผรบอนญาตทำไมออกมาไมครบจำนวนตามใบอนญาตโดยมใชเพราะเหตสดวสย ซงคำนวณคาภาคหลวง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
272
แลวยงไมถงจำนวนเงนคาภาคหลวงลวงหนาทไดชำระไวแลว คาภาคหลวงลวงหนาสวนทเกนใหตกเปนของรฐบาล
ถาผรบอนญาตไมไดทำไมออกมาเลยตามใบอนญาตโดยมใชเพราะเหตสดวสยหรอกระทำผดจนถกเพกถอนใบอนญาต คาภาคหลวงลวงหนาทงสน ใหตกเปนของรฐบาล
มาตรา 17 บทบญญตในสวนน มใหใชบงคบในกรณดงตอไปน(1) พนกงานเจาหนาทจดกระทำไปเพอประโยชนในการบำรงปา การคนควา
หรอการทดลองในทางวชาการ(2) ผเกบหาเศษไมปลายไมตายแหงทลมขอนนอนไพร อนมลกษณะเปนไมฟน
ซงมใชไมสกหรอไมหวงหามประเภท ข. ไปสำหรบใชสอยในบานเรอนแหงตนหรอประกอบกจของตน
มาตรา 18 เมอมเหตภยพบตสาธารณะหรอมเหตจำเปนทเหนสมควรชวยเหลอราษฎรเปนกรณพเศษ รฐมนตรจะอนญาตใหผใดเฉพาะรายทำไมหวงหามแตกตางจากขอกำหนดในกฎกระทรวง หรอขอกำหนดในการอนญาตเปนการชวคราวกได
(ความในมาตรา 18 ถกยกเลกตามความในมาตรา 14 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ.2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
สวนท 3การยกเวนคาภาคหลวง
(ความในสวนท 3 ซงมตงแตมาตรา 9 ถงมาตรา 24 นถกยกเลกโดยมาตรา 7 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 4) พ.ศ. 2503 และมไดบญญตขอความใหมแทนอยางใด)
สวนท 4ไมทมใชไมหวงหาม
มาตรา 25 ผใดนำไมทมใชไมหวงหามเขาเขตดานปาไม ตองเสยคาธรรมเนยมตามอตราทรฐมนตรกำหนด เวนแตนำไปเพอใชสอยสวนตวภายในเขตทองทจงหวดททำไมนน
การนำไมเขาเขตดานปาไมหลายดาน ใหเสยคาธรรมเนยมเพยงดานแรกดานเดยว
273
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
มาตรา 26 รฐมนตรมอำนาจประกาศในราชกจจานเบกษา กำหนดอตราคาธรรมเนยมตามมาตรา 25 ไมเกนลกบาศกเมตรละสสบบาท แตถาเปนไมทนยมซอขายกนตามมาตรฐานอน นอกจากเปนลกบาศกเมตร จะกำหนดอตราคาธรรมเนยมสำหรบไมนนแตกตางจากทบญญตไวนกได แตตองไมเกนรอยละสบของราคาตลาดในทองท โดยเฉลยจากราคาของไมนน
(ความในมาตรา 25 มาตรา 26 เคยถกยกเลกไป และตอมาไดบญญตขนอกตามความในมาตรา15 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518 ดงทปรากฏอยน)
สวนท 5ของปาหวงหาม
มาตรา 27 ของปาอยางใดในทองทใดจะใหเปนของปาหวงหาม ใหกำหนดโดยพระราชกฤษฎกา
มาตรา 28 การเพมเตมหรอเพกถอนของปาหวงหามทไดมพระราชกฤษฎกากำหนดไวแลวกด หรอจะกำหนดของปาอยางใดใหเปนของปาหวงหามขนในทองทใด นอกจากทองททไดมพระราชกฤษฎกากำหนดตามความในมาตรากอนแลวนนกด ใหกำหนดโดยพระราชกฤษฎกา
พระราชกฤษฎกาซงตราขนตามความในมาตรานใหใชบงคบไดเมอพนกำหนดเกาสบวน นบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษา
มาตรา 29 ผใดเกบหาของปาหวงหามหรอทำอนตรายดวยประการใดๆ แกของปาหวงหามในปา ตองไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท และตองเสยคาภาคหลวง กบทงตองปฏบตตามขอกำหนดในกฎกระทรวงหรอในการอนญาต
การอนญาตนน พนกงานเจาหนาทเมอไดรบอนมตจากรฐมนตรแลว จะอนญาตใหผกขาดโดยใหผรบอนญาตเสยเงนคาผกขาดใหแกรฐบาลตามจำนวนทรฐมนตรกำหนดกได
การอนญาตโดยวธผกขาด ใหกระทำไดเฉพาะในกรณทของปาหวงหามเปนของมคาหรอหายากหรอเฉพาะในเขตปาทหางไกลและกนดาร หรอมความจำเปนในวธการเกบหาอนจำตองใหอนญาตโดยวธผกขาด
(ความในมาตรา 29 ถกยกเลกตามความในมาตรา 11 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2494 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
274
มาตรา 29 ทว หามมใหผใดคาหรอมไวในครอบครอง ซงของปาหวงหามเกนปรมาณทรฐมนตรประกาศกำหนดในราชกจจานเบกษา เวนแตไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทและตองปฏบตตามขอกำหนดในกฎกระทรวงและในการอนญาต
ความในวรรคหนงไมใชบงคบแกการนำของปาหวงหามเคลอนท โดยมใบเบกทางของพนกงานเจาหนาทกำกบไปดวย
(ความในมาตรา 29 ทว เพมเตมโดยขอ 2 แหงประกาศคณะปฏวต ฉบบท 116 พ.ศ. 2515)
มาตรา 30 รฐมนตรมอำนาจประกาศในราชกจจานเบกษากำหนดอตราคาภาคหลวงไมเกนรอยละสบของราคาตลาดในราชอาณาจกร โดยเฉลยจากราคาของของปาหวงหามนน
(ความในมาตรา 30 ถกยกเลกตามความในมาตรา 16 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ.2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 31 ในทองทใดทไดกำหนดรวงผงเปนของปาหวงหาม หามมใหผใดแมจะเปนผรบอนญาตหรอผรบสมปทานเกบหาของปากตาม ตดหรอโคนตนยวนผงหรอตนไมทผงจบทำรงอยหรอทำอนตรายดวยประการใดแกตนไมทกลาวแลวโดยไมจำเปนแกการเกบหารวงผง
มาตรา 32 บทบญญตในสวนนมใหใชบงคบในกรณทพนกงานเจาหนาทจดกระทำไปเพอประโยชนในการบำรงปา การคนควา หรอการทดลองในทางวชาการ
มาตรา 33 เมอมเหตภยพบตสาธารณะหรอมเหตจำเปนทเหนสมควรชวยเหลอราษฎรเปนกรณพเศษ รฐมนตรจะอนญาตใหผใดเฉพาะรายเกบหาของปาหวงหาม แตกตางจากขอกำหนดในกฎกระทรวง หรอขอกำหนดในการอนญาตเปนการชวคราวกได
(ความในมาตรา 33 ถกยกเลกตามความในมาตรา 17 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ.2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
หมวด 2ตราประทบไม
มาตรา 34 ตราประทบไมของรฐบาลทใชประทบเพอความหมายใดจะใหมลกษณะอยางใดใหรฐมนตรประกาศกำหนดในราชกจจานเบกษา
275
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
มาตรา 35 ตราประทบไมของเอกชน จะใชประทบไมไดตอเมอเจาของตราไดนำจดทะเบยนและไดรบอนญาตแลว
เมอใบอนญาตสนสดลงดวยประการใดๆ เจาของตราหรอผครอบครองตองนำตรานนไปทำลายตอหนาพนกงานเจาหนาทภายในกำหนดเกาสบวน นบแตวนใบอนญาตสนสดเวนแตกรณทผรบอนญาตตาย และทายาทหรอผจดการมรดกประสงคจะใชตรานนตอไปอกกใหยนคำขออนญาตใชตรานน และขอแกทะเบยนกอนกำหนดเวลาทกลาวแลวไดสนสดลง
การจดทะเบยน การรบอนญาต พรอมทงเงอนไขในการใชตราและคาธรรมเนยมในการนนๆ ใหเปนไปตามขอกำหนดในกฎกระทรวง
(ความในมาตรา 35 ถกยกเลกตามความในมาตรา 12 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 3)พ.ศ. 2494 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 36 ตราประทบไมของเอกชน ถาหากสญหายไปโดยเหตใด เจาของตราประทบไมนนตองแจงความตอพนกงานเจาหนาทเปนหนงสอภายในกำหนดเวลาไมเกนหกสบวนนบแตวนรถงการสญหายนน
มาตรา 37 ในกรณฝาฝนตอบทบญญตในหมวดน ถาไมใดมรอยตราประทบไมของเอกชนปรากฏอย ใหสนนษฐานไวกอนวา เจาของตรานนเปนผกระทำการฝาฝน
หมวด 3ไมและของปาระหวางเคลอนท
สวนท 1การนำเคลอนท
มาตรา 38 บทบญญตในสวนนใหใชบงคบแกกรณการนำไมหรอของปาเคลอนทตอไปภายหลงท
(1) นำไมหรอของปาทไดรบใบอนญาตใหทำหรอเกบออกจากสถานททระบไวในใบอนญาต ไปถงสถานททระบไวในใบอนญาตแลว
(2) นำไมททำโดยไมตองรบอนญาตออกไปถงดานปาไมดานแรกแลว
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
276
(3) นำไมหรอของปาเขามาในราชอาณาจกร ไปถงดานศลกากรหรอดานตรวจศลกากรทนำเขามาแลว
(4) นำไมหรอของปาทรบซอจากทางราชการปาไม ไปจากททไมหรอของปานนอย(ความในมาตรา 38 ถกยกเลกตามความในมาตรา 18 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบ
ท 5) พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)มาตรา 39 ผใดนำไมหรอของปาเคลอนท ตองมใบเบกทางของพนกงานเจาหนาท
กำกบไปดวยตามขอกำหนดในกฎกระทรวงมาตรา 39 ทว ผรบอนญาตตงโรงงานแปรรปไม หรอผรบอนญาตตงโรงคาไมแปรรป
อาจออกหนงสอกำกบไมแปรรปเพอใหบคคลใดนำไมแปรรปเคลอนทจากสถานททไดรบอนญาตของตนไปยงสถานทอกแหงหนงได เมออธบดกรมปาไมไดสงอนญาตใหกระทำเชนนนไดตามเงอนไขทอธบดกรมปาไมกำหนด หนงสอกำกบไมแปรรปใหใชแบบทอธบดกรมปาไมกำหนด และใหถอเสมอนหนงเปนใบเบกทางของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 39
(ความในมาตรา 39 ทว เพมเตมโดยมาตรา 8 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 4) พ.ศ. 2503)
มาตรา 39 ตร ผใดนำไมสกทเคยอยในสภาพเปนสงปลกสราง หรอเคยอยในสภาพเครองใช และพนจากสภาพเปนสงปลกสราง หรอเครองใชมาแลวกวาหาป เคลอนยายออกนอกเขตจงหวด ซงเปนทตงสงปลกสรางหรอเปนทประกอบเครองใชนน ตองไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท แตไมตองเสยคาธรรมเนยม
การอนญาตตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทอธบดกรมปาไมกำหนดโดยอนมตรฐมนตร ระเบยบดงกลาวจะกำหนดเงอนไขใหผรบอนญาตปฏบตตามดวยกได
(ความในมาตรา 39 ตร เพมเตมโดยขอ 3 แหงประกาศคณะปฏวต ฉบบท 116 พ.ศ. 2515)
มาตรา 40 ผใดนำไมหรอของปาเคลอนทเขาเขตดานปาไม ตองแจงตอพนกงานเจาหนาทประจำดานปาไมนนโดยแสดงใบเบกทางกำกบไมหรอของปา หรอหนงสอกำกบไมแปรรปทนำมานน แลวแตกรณ ภายในกำหนดหาวนนบแตวนทเขาเขตดาน เมอพนกงานเจาหนาทไดตรวจสอบและอนญาตเปนหนงสอใหผานดานไดแลว จงใหนำไมหรอของปานนไปได
การอนญาตนน ใหพนกงานเจาหนาทปฏบตโดยมชกชา
277
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
(ความในมาตรา 40 ถกยกเลกตามความในมาตรา 9 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 4) พ.ศ.2503 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 41 หามมใหผใดนำไมหรอของปาเคลอนทผานดานปาไมในระหวางเวลาตงแตพระอาทตยตกถงพระอาทตยขน เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทเปนหนงสอ
มาตรา 42 บทบญญตแหงสองมาตรากอน มใหใชบงคบในกรณตอไปน(1) เมอมขอกำหนดอยางอนในสมปทาน ใบอนญาตหรอใบเบกทาง(2) เมอทบวงการเมองใด ไดตกลงกบกรมปาไมไวเปนอยางอน(3)เมอเปนการกระทำของผไดรบอนญาตทำการเกบไมไหลลอยไดเกบไวเพอ
สงไปยงพนกงานเจาหนาทประจำสถานตรวจรบและรกษาไมไหลลอยตามความในพระราชบญญตน
สวนท 2การควบคมไมในลำนำ
มาตรา 43 ใหรฐมนตรมอำนาจกำหนดเขตควบคมไมในลำนำโดยประกาศในราชกจจานเบกษา
ภายในเขตทรฐมนตรกำหนดตามความในวรรคกอน หามมใหผทมใชเจาของไมหรอไดรบอำนาจจากเจาของไมเกบไมไหลลอย เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
มาตรา 44 ผรบอนญาตเกบไมไหลลอย ตองทำการเกบและรกษาไมตามขอกำหนดในกฎกระทรวง
เมอผรบอนญาตเกบไมไหลลอยไดแลว ใหมอบแกพนกงานเจาหนาทโดยมชกชามาตรา 45 ทกปในเดอนกมภาพนธ และเดอนสงหาคม เมอมไมไหลลอยมาตกอยใน
ความครอบครองของพนกงานเจาหนาท ใหพนกงานเจาหนาทประกาศโฆษณาใหเจาของเรยกเอาภายในเวลากำหนด แตมใหกำหนดนอยกวาเกาสบวนนบแตวนประกาศ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
278
พนกงานเจาหนาทมอำนาจสงใหคนไมไหลลอยใหแกผทอางสทธในไมนน เมอพนกงานเจาหนาทพอใจในหลกฐานทผนนนำมาแสดง ถาพนกงานเจาหนาทสงเปนอยางอนและผอางสทธไมพอใจในคำสง ผนนตองไปรองตอศาลภายในกำหนดเวลาสามสบวน นบแตวนทราบคำสงของพนกงานเจาหนาท ถาไมรองภายในกำหนดผนนหมดสทธวากลาวตอไป
ในกรณทพนกงานเจาหนาทหรอศาลมไดสงแสดงวาผใดมกรรมสทธในไมนนใหไมตกเปนของแผนดน
มาตรา 46 ผมสทธไดรบไมคนจากพนกงานเจาหนาท ตองชำระคารางวลแกผรบอนญาตเกบไมไหลลอยและคาธรรมเนยมแกพนกงานเจาหนาทตามอตราทกำหนดในกฎกระทรวง
ในกรณทไมมผมสทธไดรบไมคนจากพนกงานเจาหนาท ใหพนกงานเจาหนาทจายรางวลใหแกผรบอนญาตเกบไมไหลลอยโดยอตราเดยวกน
หมวด 4การควบคมการแปรรปไม
มาตรา 47 ใหรฐมนตรมอำนาจกำหนดทองทใดใหเปนเขตควบคมการแปรรปไมโดยประกาศในราชกจจานเบกษา ประกาศนนใหใชบงคบไดเมอพนกำหนดเกาสบวนนบแตวนประกาศ
มาตรา 48 ภายในเขตควบคมการแปรรปไม หามมใหผใดแปรรปไม ตงโรงงานแปรรปไม ตงโรงคาไมแปรรป มไมสกแปรรปไมวาจำนวนเทาใดไวในครอบครอง หรอมไมแปรรปชนดอนเปนจำนวนเกน 0.20 ลกบาศกเมตรไวในครอบครอง เวนแตไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท และตองปฏบตตามขอกำหนดในกฎกระทรวงและในการอนญาต
เพอประโยชนแหงความในวรรคหนง ไมซงหรอไมทอนทจมอยในแมนำลำคลองในรศมหาสบเมตรของบรเวณททำการแปรรปไม และไมมผใดเปนเจาของ ใหสนนษฐานวาเปนไมทอยในความครอบครองของผรบอนญาตตงโรงงานแปรรปไมทมโรงงานอยในบรเวณนน
ความในวรรคหนง ใหหมายความรวมถงการกระทำแกไมทนำเขามาในราชอาณาจกรดวย
279
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
(ความในมาตรา 48 ถกยกเลกตามความในมาตรา 19 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ.2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 49 ผขอรบอนญาตตงโรงงานแปรรปไมโดยใชเครองจกรกลตอง(1) เปนเจาของ และ(2) ไมเคยตองรบโทษจำคกโดยคำพพากษาถงทสดใหจำคก เวนแตความผดท
เปนลหโทษหรอความผดอนไดกระทำโดยประมาท หรอ(3) ไมเปนบคคลลมละลาย หรอ(4) ไมอยในระหวางถกสงพกใชใบอนญาต หรอไมเคยถกเพกถอนใบอนญาต
ซงออกตามความในหมวดน หรอใบอนญาตทำไม ใบอนญาตผกขาดทำไมหรอสมปทานทำไม ซงออกตามความในพระราชบญญตน
ในกรณผขอรบอนญาตตงโรงงานแปรรปไมเปนนตบคคล หนสวนผจดการหรอกรรมการผจดการของนตบคคลนนตองไมมลกษณะตองหามตาม (2)(3)หรอ(4)
(ความในมาตรา 49 ถกยกเลกตามความในขอ 4 แหงประกาศคณะปฏวต ฉบบท 116 พ.ศ. 2515และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 49 ทว ผรบอนญาตตงโรงงานแปรรปไมตองรบผดชอบในการดำเนนกจการเกยวกบแปรรปไมตามทตนไดรบอนญาต
(ความในมาตรา 49 ทว เพมเตมโดยขอ 5 แหงประกาศคณะปฏวต ฉบบท 116 พ.ศ. 2515)
มาตรา 50 บทบญญตแหงมาตรา 48 มใหใชบงคบในกรณดงตอไปน(1) การกระทำเพยงเลอย ตด ลด ขด หรอถากซอมไม เพอทำเปนซงทอน ไม
เหลยมโกลน มาดเรอโกลน เสาถาก หรอหมอนรถ หรอเพอทำไมฟน หรอทำไมเผาถานหรอเลอยผาเพยงเพอความจำเปนในการชกลากในเมอพนกงานเจาหนาทระบไวในใบอนญาตทำไมใหกระทำการนนๆ ได และผรบอนญาตไดกระทำการนนๆ กอนนำไมเคลอนทจากบรเวณตอไม
(2) การแปรรปไมทแปรรปมาแลวจากไมซงหรอไมทอน ทมใชเพอการคา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
280
(3) การมไมแปรรปไวในครอบครองทมใชเพอการคา โดยมหลกฐานแสดงวาไดไมนนมาโดยชอบดวยพระราชบญญตน
(4) การแปรรปไมหรอมไมแปรรปไวในครอบครองทมใชไมหวงหาม(5) การแปรรปไมโดยใชแรงคนทมใชเพอการคา จากไมหวงหามทยงมไดแปรรป
โดยมหลกฐานแสดงวาไดไมนนมาโดยชอบดวยพระราชบญญตน(ความในมาตรา 50 ถกยกเลกตามความในขอ 6 แหงประกาศคณะปฏวต ฉบบท 116 พ.ศ. 2515
และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 51 ผรบอนญาตตามความในหมวดน จะมไมไวในครอบครองในสถานททไดรบอนญาตของตนไดแตเฉพาะไมอยางใดอยางหนง ดงตอไปน
(1) ไมทไดชำระคาภาคหลวงและคาบำรงปาเสรจสนแลว หรอถาเปนไมทไดรบอนญาตใหทำการแปรรปไดกอนชำระคาภาคหลวงและคาบำรงปา โดยมหนงสออนญาตของอธบดกรมปาไม และมรอยตราอนญาตประทบไวแลว
(2) ไมทไดรบอนญาตใหทำโดยไมตองเสยคาภาคหลวง และพนกงานเจาหนาทไดประทบตราแสดงวาเปนไมททำไดโดยไมตองเสยคาภาคหลวงไวแลว
(3) ไมทไดรบซอจากทางราชการปาไม ซงพนกงานเจาหนาทไดประทบตรารฐบาลขายไวแลว
(4) ไมแปรรปของผรบอนญาตตามความในหมวดน และมหนงสอกำกบไมแปรรปของผรบอนญาต หรอใบเบกทางของพนกงานเจาหนาทกำกบไวเปนหลกฐาน
(5) ไมทนำเขามาในราชอาณาจกร และมใบเบกทางตามมาตรา 38 (3) กำกบ(ความในมาตรา 51 ถกยกเลกตามความในมาตรา 20 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5)
พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 52 หามมใหผรบอนญาตทำการแปรรปไมในระหวางเวลาตงแตพระอาทตยตกถงพระอาทตยขน เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทเปนหนงสอ
มาตรา 53 เพอทจะดวาผรบอนญาตตามความในหมวดนไดปฏบตถกตองตามพระราชบญญตนหรอไม พนกงานเจาหนาทมอำนาจตรวจการแปรรปไม และกจการของผรบอนญาต
281
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
ได ผรบอนญาตตองอำนวยความสะดวกและตอบคำถามแกพนกงานเจาหนาทในการนมาตรา 53 ทว ใหรฐมนตรมอำนาจกำหนดทองทเปนเขตควบคมสงประดษฐ 1เครองใช
หรอสงอนใดบรรดาททำดวยไมหวงหาม โดยประกาศในราชกจจานเบกษาในการกำหนดตามวรรคหนง ใหรฐมนตรกำหนดชนดไม ขนาดหรอปรมาณ
ของสงประดษฐ เครองใช หรอสงอนใดบรรดาททำดวยไมหวงหามซงผคาหรอมไวในครอบครองเพอการคา ทจะตองขออนญาตตามมาตรา 53 ตร หรอมาตรา 53 จตวา
มาตรา 53 ตร ภายในเขตควบคม หามมใหผใดคา หรอมไวในครอบครองเพอการคาซงสงประดษฐ เครองใช หรอสงอนใดบรรดาททำดวยไมหวงหามทมชนดไม ขนาดหรอปรมาณเกนกวาทรฐมนตรกำหนดตามมาตรา 53 ทว เวนแตจะไดรบใบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
มาตรา 53 จตวา ในกรณทมประกาศของรฐมนตรกำหนดเขตทองทใดเปนเขตควบคมตามมาตรา 53 ทว ใหผคาหรอผมไวในครอบครองเพอการคาซงสงประดษฐ เครองใช หรอสงอนใดบรรดาททำดวยไมหวงหาม ทมชนดไม ขนาดหรอปรมาณเกนกวาชนดไม ขนาดหรอปรมาณทควบคมอยแลวกอนวนทประกาศของรฐมนตรดงกลาวใชบงคบ ยนคำขอรบใบอนญาตตอพนกงานเจาหนาทภายในสามสบวน นบแตวนทประกาศของรฐมนตรดงกลาวใชบงคบ
เมอไดยนคำขอรบใบอนญาตตามวรรคหนงแลว ใหบคคลดงกลาวคาหรอมไวในครอบครองเพอการคาซงสงประดษฐ เครองใช หรอสงอนใดบรรดาททำดวยไมหวงหามไดตอไปจนกวาพนกงานเจาหนาทจะไมอนญาตตามคำขอ
(ความในมาตรา 53 ทว มาตรา 53 ตร มาตรา 53 จตวา เพมเตมโดยมาตรา 21 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518)
หมวด 5การแผวถางปา
มาตรา 54 หามมใหผใด กอสราง แผวถาง หรอเผาปา หรอกระทำดวยประการใดๆอนเปนการทำลายปา หรอเขายดถอหรอครอบครองปาเพอตนเองหรอผอ น เวนแตจะกระทำภายในเขตทไดจำแนกไวเปนประเภทเกษตรกรรม และรฐมนตรไดประกาศในราชกจจานเบกษาหรอโดยไดรบใบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
282
การขออนญาตและการอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑและเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
(ความในมาตรา 54 ถกยกเลกตามความในมาตรา 22 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5)พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 55 ผใดครอบครองปาทไดถกแผวถางโดยฝาฝนตอบทบญญตแหงมาตรากอน ใหสนนษฐานไวกอนวาบคคลนนเปนผแผวถางปานน
หมวด 6เบดเตลด
มาตรา 56 ใบอนญาตทไดออกใหตามความในพระราชบญญตน จะโอนไดตอเมอไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ถาผรบอนญาตตาย ทายาทหรอผจดการมรดกจะทำการแทนตามใบอนญาตนนตอไปกได แตตองไมเกนเกาสบวนนบแตวนผรบอนญาตตาย และถาทายาทหรอผจดการมรดกประสงคจะทำการแทนตอไปอก ตองยนคำขออนญาตกอนกำหนดเวลาทกลาวแลวไดสนสดลง
มาตรา 57 ผรบอนญาตตามพระราชบญญตน ตองจดใหคนงานหรอผรบจางซงทำการตามทไดรบอนญาตมใบคมอแสดงฐานะเชนนน ตามแบบทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 58 การขออนญาตและการอนญาตตามพระราชบญญตน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง และในกรณเฉพาะเรอง ถารฐมนตรเหนสมควร จะกำหนดใหผรบอนญาตปฏบตเพมเตมประการใดอกกได
พนกงานเจาหนาทมอำนาจสงตออายใบอนญาตทออกตามความในพระราชบญญตนไดเมอเหนสมควร
(ความในมาตรา 58 ถกยกเลกตามความในมาตรา 23 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5)พ.ศ. 2518 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
283
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
มาตรา 58 ทว ในกรณการทำไมหวงหาม หรอเกบหาของปาหวงหามโดยการใหสมปทานการอนญาตใหผกขาดหรอการอนญาตทำไมหวงหามเพอการคาในเขตปาสงวนแหงชาต หรอปาทไดเตรยมการกำหนดเปนปาสงวนแหงชาต หรอทไดกำหนดโครงการทำไมหรอเกบหาของปาไวแลว หรอการอนญาตตามมาตรา 13 มาตรา 18 หรอมาตรา 54 รฐมนตรมอำนาจกำหนด
(1) ใหผรบสมปทานหรอผรบอนญาตทำการบำรงปา หรอปลกสรางสวนปาตามคำสงและวธการทพนกงานเจาหนาทกำหนด หรอ
(2) ใหผรบสมปทานหรอผรบอนญาตออกคาใชจายเพอใหพนกงานเจาหนาททำการบำรงปา หรอปลกสรางสวนปาใหแทน
ในกรณตาม (2) ใหคดคาใชจายไดไมเกนหกเทาของคาภาคหลวง หรอตามอตราพนทปาทไดรบสมปทานหรอรบอนญาต ไมเกนไรละหนงพนสองรอยบาท ทงน ตามทรฐมนตรเหนสมควร
(ความในมาตรา 58 ทว เพมเตมโดยมาตรา 24 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518)
มาตรา 59 ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจสงพกใชใบอนญาต ทออกตามพระราชบญญตนไดดงตอไปน
(1) เม อปรากฏวาผ รบอนญาตฝาฝนหรอไมปฏบตตามพระราชบญญตน กฎกระทรวง ขอกำหนดหรอเงอนไขในการอนญาต หรอไมปฏบตตามคำสงของพนกงานเจาหนาทซงสงตามพระราชบญญตน จะสงพกใชใบอนญาตไดไมเกนหนงรอยยสบวน
(2) เมอมการฟองรองผรบอนญาตตอศาลวาไดกระทำความผดตามพระราชบญญตน จะสงพกใชใบอนญาตไวจนกวาจะมคำพพากษาถงทสดกได
(ความในมาตรา 59 ถกยกเลกตามความในขอ 7 แหงประกาศคณะปฏวต ฉบบท 116 พ.ศ. 2515และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 60 เมอไดมคำสงของพนกงานเจาหนาทใหพกใชใบอนญาตแลว ผรบอนญาตหมดสทธตามใบอนญาตนน นบแตวนทราบคำสงของพนกงานเจาหนาทจนกวาจะครบกำหนดเวลาการพกใชใบอนญาต หรอจนกวารฐมนตรจะไดสงใหเพกถอนคำสงพกใชใบอนญาต
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
284
มาตรา 61 ในกรณทเหตแหงการสงพกใชใบอนญาตตามมาตรา 59 ปรากฏแกรฐมนตร หรอเมอพนกงานเจาหนาทไดสงพกใชใบอนญาตตาม มาตรา 59 แลว ถารฐมนตรเหนสมควรจะสงเพกถอนใบอนญาตทออกตามพระราชบญญตนเสยกได
ในกรณทผรบอนญาตตงโรงงานแปรรปไมโดยใชเครองจกรกล หรอผกระทำการแทนนตบคคลผรบอนญาต ไมมลกษณะตามมาตรา 49(1) หรอเปนผมลกษณะตองหามตามมาตรา 49(2) (3)หรอ(4) แลวแตกรณ ใหรฐมนตรสงเพกถอนใบอนญาต
(ความในมาตรา 61 ถกยกเลกตามความในขอ 8 แหงประกาศคณะปฏวต ฉบบท 116 พ.ศ. 2515และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 61 ทว คำสงพกใชใบอนญาตหรอคำสงเพกถอนใบอนญาต ใหทำเปนหนงสอแจงใหผถกสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตรบทราบ
ในกรณทพนกงานเจาหนาทไมอาจใหผถกสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตรบทราบคำสงตามวรรคหนง ใหปดคำสงในทเปดเผยเหนไดงาย ณ สถานททำการตามใบอนญาตหรอทอยของผถกสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาต เมอไดปฏบตตามวธนแลว ใหถอวาผถกสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตรบทราบคำสงนนตงแตวนปดคำสง
(ความในมาตรา 61 ทว เพมเตมโดยมาตรา 25 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 5) พ.ศ. 2518)
มาตรา 62 ในกรณทพนกงานเจาหนาทสงไมอนญาตตามคำขอของบคคลใดตามความในพระราชบญญตน หรอสงพกใชใบอนญาตตามความในมาตรา 59 บคคลนนมสทธอทธรณคำสงของพนกงานเจาหนาทตอรฐมนตรไดภายในกำหนดสามสบวนนบแตวนทราบคำสง คำวนจฉยของรฐมนตรใหถอเปนทสด
มาตรา 63 ภายใตบงคบบทบญญตแหงพระราชบญญตน รฐบาลมอำนาจใหสมปทานในการทำไมชนดใดหรอเกบหาของปาอยางใดในปาใดโดยมขอบเขตเพยงใดและในสมปทานนนจะใหมขอกำหนดและเงอนไขอยางใดกได
รฐบาลมอำนาจใหผรบสมปทานเสยเงนคาภาคหลวง ตามอตราทรฐบาลเหนสมควร แตไมเกนอตราอยางสงทกำหนดไวในพระราชบญญตน และจะใหผรบสมปทานเสยเงนแกรฐบาลตามจำนวนทรฐบาลจะกำหนดอกกได
285
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
มาตรา 64 ในการปฏบตตามพระราชบญญตน ทเกยวกบความผดอาญาใหถอวาพนกงานเจาหนาทเปนพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา
มาตรา 64 ทว ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจยดบรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใด ๆ ทบคคลไดใชหรอมเหตอนควรสงสยวาไดใชในการกระทำความผด หรอเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทำความผดตามมาตรา 11 มาตรา48 มาตรา 54 หรอมาตรา 69 ไวเพอเปนหลกฐานในการพจารณาคดได จนกวาพนกงานอยการสงเดดขาดไมฟองคดหรอจนกวาคดจะถงทสด ทงนไมวาจะเปนของผกระทำความผดหรอของผมเหตอนควรสงสยวาเปนผกระทำความผดหรอไม
ทรพยสนทยดไวตามวรรคหนง ถาพนกงานอยการสงเดดขาดไมฟองคดหรอศาลไมพพากษาใหรบ และผเปนเจาของหรอผครอบครองมไดรองขอรบคนภายในกำหนดหกเดอน นบแตวนทราบ หรอถอวาไดทราบคำสงเดดขาดไมฟองคด หรอวนทคำพพากษาถงทสด แลวแตกรณ ใหตกเปนของกรมปาไม
ถาทรพยสนทยดไวจะเปนการเสยงความเสยหาย หรอคาใชจายในการเกบรกษาจะเกนคาของทรพยสน รฐมนตรหรอผทรฐมนตรมอบหมายจะจดการขายทอดตลาดทรพยสนนนกอนถงกำหนดตามวรรคสองกได ไดเงนเปนจำนวนสทธเทาใดใหยดไวแทนทรพยสนนน
มาตรา 64 ตร ในกรณทรพยสนทยดไวตามมาตรา 64 ทว มใชเปนของผกระทำความผด หรอของผมเหตอนควรสงสยวาเปนผกระทำความผด ใหพนกงานเจาหนาทโดยอนมตรฐมนตรคนทรพยสนหรอเงน แลวแตกรณ ใหแกเจาของ กอนถงกำหนดตามมาตรา 64 ทวได ในกรณดงตอไปน
(1) เมอทรพยสนนนไมจำเปนตองใชเปนพยานหลกฐาน ในการพจารณาคดทเปนเหตใหทรพยสนนนถกยด และ
(2) เมอผกระทำความผดหรอผมเหตอนควรสงสยวา เปนผกระทำความผดไดทรพยสนนนมาจากผเปนเจาของโดยการกระทำความผดทางอาญา
(ความในมาตรา 64 ทว และมาตรา 64 ตร เพมเตมโดยมาตรา 26 แหง พระราชบญญตปาไม(ฉบบท 5) พ.ศ. 2518)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
286
มาตรา 65 เพอบำบดปดปองภยนตรายซงมมาเปนสาธารณะโดยฉกเฉนแกไมหรอของปาในปาใด พนกงานเจาหนาทมอำนาจสงผรบอนญาตหรอผรบสมปทานในปานนหรอปาทใกลเคยง รวมทงคนงานหรอผรบจางของผรบอนญาตหรอผรบสมปทานใหใหความชวยเหลอดวยแรงงานหรอสงของตามทจำเปนแกการนนได
มาตรา 66 การโอนไมหรอของปาทผรบอนญาตหรอผรบสมปทาน กระทำกอนทไดชำระคาภาคหลวง หรอกอนทไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทเปนหนงสอ จะยกขนเปนขออางเพอใชแกเจาพนกงานหาไดไม
มาตรา 67 ใหรฐมนตรตงดานปาไมและกำหนดเขตแหงดานนนๆ โดยประกาศในราชกจจานเบกษา
มาตรา 68 บรรดาหนคาภาคหลวงสำหรบไมหรอของปาทคางชำระอยใหถอวาเปนหนคาภาษอากรทคางชำระแกรฐบาล และใหรฐบาลทรงไวซงสทธทจะไดรบชำระหนโดยมบรมสทธสามญอยางเดยวกบคาภาษอากรตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย
หมวด 7บทกำหนดโทษ
มาตรา 69 ผใดมไวในครอบครองซงไมหวงหามอนยงมไดแปรรป โดยไมมรอยตราคาภาคหลวงหรอรอยตรารฐบาลขาย เวนแตจะพสจนไดวาไดไมนนมาโดยชอบดวยกฎหมายตองระวางโทษจำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
ในกรณความผดตามมาตราน ถาไมทมไวในครอบครองเปน(1) ไมสก ไมยาง หรอไมหวงหามประเภท ข. หรอ(2) ไมอนเปนตนหรอเปนทอนอยางใดอยางหนง หรอทงสองอยางรวมกนเกน
ยสบตน หรอทอน หรอรวมปรมาตรไมเกนสลกบาศกเมตรผกระทำความผดตองระวางโทษจำคกตงแตหนงปถงยสบป และปรบตงแตหา
พนบาทถงสองแสนบาท(ความในมาตรา 69 ถกยกเลกตามความในมาตรา 3 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 7)
พ.ศ. 2525 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
287
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
มาตรา 70 ผใดรบไวดวยประการใด ซอนเรน จำหนายหรอชวยพาเอาไปเสยใหพนซงไมหรอของปาทตนรอยแลววาเปนไมหรอของปาทมผไดมาโดยการกระทำผดตอบทแหงพระราชบญญตน มความผดฐานเปนตวการในการกระทำผดนน
มาตรา 71 ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 35 มาตรา 36 มาตรา 44 วรรคสองหรอมาตรา 57 ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาท
(ความในมาตรา 71 ถกยกเลกตามความในมาตรา 4 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 6) พ.ศ.2522 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 71 ทว ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 29 มาตรา 29 ทว มาตรา 39 มาตรา39 ตร มาตรา 40 วรรคหนง มาตรา 43 วรรคสอง หรอมาตรา 53 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงปหรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
(ความในมาตรา 71 ทว เพมเตมโดยมาตรา 5 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 6) พ.ศ. 2522)
มาตรา 72 ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 41 หรอมาตรา 52 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
(ความในมาตรา 72 ถกยกเลกตามความในมาตรา 6 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 6) พ.ศ.2522 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 72 ทว ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 51 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
ในกรณความผดตามมาตราน ถาไมทมไวในครอบครองเปน(1) ไมสก ไมยาง หรอไมหวงหามประเภท ข. หรอ(2) ไมอนเปนตนหรอเปนทอนอยางใดอยางหนงหรอทงสองอยางรวมกนเกน
หาตนหรอทอน หรอรวมปรมาตรไมทครอบครองเกนหนงลกบาศกเมตรหรอไมทไดแปรรปแลวรวมปรมาตรไมเกนหนงลกบาศกเมตร
ผกระทำความผดตองระวางโทษจำคกตงแตสองปถงสบหาป และปรบตงแตหนงหมนบาทถงหนงแสนบาท
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
288
มาตรา 72 ตร ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 54 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหาปหรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
ในกรณความผดตามมาตราน ถาไดกระทำเปนเนอทเกนยสบหาไรผกระทำความผดตองระวางโทษจำคกตงแตสองปถงสบหาป และปรบตงแตหนงหมนบาทถงหนงแสนบาท
ในกรณทมคำพพากษาชขาดวาบคคลใดกระทำความผดตามมาตราน ถาปรากฏวาบคคลนนไดยดถอครอบครองปาทตนไดกระทำความผด ศาลมอำนาจทสงใหผกระทำผด คนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทำผด ออกไปจากปานนไดดวย
(ความในมาตรา 72 ทว มาตรา 72 ตร ถกยกเลกตามความในมาตรา 7 แหง พระราชบญญตปาไม(ฉบบท 6) พ.ศ. 2522 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 73 ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 11 มาตรา 12 มาตรา 13 มาตรา 31 หรอมาตรา 48 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
ในกรณความผดตามมาตราน ถาการกระทำผดนนเกยวกบ(1) ไมสก ไมยาง หรอไมหวงหามประเภท ข. หรอ(2) ไมอนเปนตนหรอเปนทอนอยางใดอยางหนง หรอทงสองอยางรวมกนเกน
ยสบตน หรอทอน หรอรวมปรมาตรไมเกนสลกบาศกเมตร หรอไมทไดแปรรปแลวรวมปรมาตรไมเกนสองลกบาศกเมตร
ผกระทำความผดตองระวางโทษจำคกตงแตหนงปถงยสบป และปรบตงแตหาพนบาทถงสองแสนบาท
(ความในมาตรา 73 ถกยกเลกตามความในมาตรา 4 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 7)พ.ศ. 2525 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 73 ทว ผใดฝาฝนมาตรา 53 ตร หรอผรบใบอนญาตตามพระราชบญญตนฝาฝนหรอไมปฏบตตามเงอนไขทระบไวในใบอนญาตหรอขอกำหนดทรฐมนตรกำหนดใหปฏบตเพมเตมตามมาตรา 58 ตองระวางโทษจำคกตงแตหกเดอนถงหาป และปรบตงแตหาพนบาทถงหาหมนบาท
289
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
(ความในมาตรา 73 ทว ถกยกเลกตามความในมาตรา 8 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 6)พ.ศ. 2522 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 74 บรรดาไมและของปาอนไดมาหรอมไวเนองจากการกระทำความผดตอพระราชบญญตนและสงประดษฐ เครองใช และสงอนใด บรรดาททำดวยไมหวงหามทมไวเนองจากการกระทำความผดตามมาตรา 53 ตร ใหรบเสยทงสน
(ความในมาตรา 74 ถกยกเลกตามความในมาตรา 9 แหง พระราชบญญตปาไม (ฉบบท 6) พ.ศ.2522 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 74 ทว บรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะหรอเครองจกรกลใดๆ ซงบคคลไดใชในการกระทำความผดหรอไดใชเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทำความผดตามมาตรา 11 มาตรา 48 มาตรา 54 หรอมาตรา 69 ใหรบเสยทงสนไมวาจะมผถกลงโทษตามคำพพากษาหรอไม
มาตรา 74 ตร บรรดาความผดตามพระราชบญญตนทมโทษปรบสถานเดยวใหอธบดกรมปาไมหรอพนกงานเจาหนาทในระดบไมตำกวาปาไมจงหวดหรอหวหนาดานปาไมมอำนาจเปรยบเทยบได
มาตรา 74 จตวา ในกรณทมผนำจบผกระทำความผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานอยการรองขอตอศาล และใหศาลมอำนาจพพากษาใหจายเงนสนบนนำจบแกผนำจบเปนจำนวนเงนไมเกนกงหนงของจำนวนเงนคาปรบตามคำพพากษาโดยจายจากเงนคาปรบทชำระตอศาล ถาผกระทำความผดไมชำระเงนคาปรบ หรอชำระไมถงจำนวนทจะตองจายคาสนบนนำจบไดครบถวน กใหจายเงนสนบนนำจบทยงจะตองจายจากเงนคาขายของกลางทศาลสงใหรบ ถายงขาดอยอกกใหเปนพบไป
ในกรณทมผนำจบหลายคน ใหแบงเงนสนบนนำจบใหคนละเทาๆ กนการจายเงนสนบนนำจบนน จะจายไดเมอคดถงทสดแลว
(ความในมาตรา 74 ทว และมาตรา 74 ตร เพมเตมโดยมาตรา 28 แหง พระราชบญญตปาไม(ฉบบท 5) พ.ศ. 2518)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
290
หมวด 8การรกษาพระราชบญญต
มาตรา 75 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตราธการรกษาการตามระราชบญญตนกบใหมอำนาจแตงตงพนกงานเจาหนาท และกำหนดอตราคาธรรมเนยมไมเกนจำนวนอยางสงทกำหนดไวในบญชตอทายพระราชบญญตน และออกกฎกระทรวงเพอปฏบตการใหเปนไปตามพระราชบญญตน
กฎกระทรวงนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบไดบทเฉพาะกาล
มาตรา 76 สมปทานและใบอนญาตทไดออกใหแกบคคลใดเพอทำไมหรอเกบหาของปาไวแลวในวนใชพระราชบญญตน ใหคงใชไดตอไปเสมอนหนงเปนสมปทานและใบอนญาตทออกใหตามความในพระราชบญญตนเพยงเทากำหนดอายของสมปทานและใบอนญาตนน
มาตรา 77 บรรดาตราประทบไมของเอกชนทไดจดทะเบยนและเสยคาธรรมเนยมไวแลวกอนวนใชพระราชบญญตน ใหคงใชไดตอไปมกำหนดรอยยสบวน นบแตวนใชพระราชบญญตน ถาเจาของตราประทบไมของเอกชนประสงคจะใชตรานนตอจากนนไป ตองนำไปขอจดทะเบยนใหมตามความในพระราชบญญตนโดยไมตองเสยคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนอก
ผรบสนองพระบรมราชโองการจอมพล ป.พบลสงคราม
นายกรฐมนตร
(ราชกจจานเบกษาเลม 58 ตอนท 73 วนท 15 ตลาคม 2484)
291
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
ภมพลอดลยเดช ป.ร.
ใหไว ณ วนท 14 มกราคม พ.ศ. 2532เปนปท 44 ในรชกาลปจจบน
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหประกาศวา
โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยปาไมอาศยอำนาจตามความในมาตรา 157 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยจงทรง
พระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชกำหนดขนไว ดงตอไปนมาตรา 1 พระราชกำหนดนเรยกวา "พระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญต
ปาไม พทธศกราช 2484 พ.ศ. 2532"มาตรา 2 พระราชกำหนดนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจา
นเบกษาเปนตนไปมาตรา 3 ใหเพมความตอไปนเปน หมวด 6 ทว การสงแกไขเปลยนแปลงสมปทาน
และการสนสดของสมปทาน มาตรา 68 ทว มาตรา 68 ตร มาตรา 68 จตวา มาตรา 68เบญจ มาตรา 68 ฉ มาตรา 68 สตต มาตรา 68 อฏฐ มาตรา 68 นว มาตรา 68 ทศ และมาตรา68 เอกาทศ แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
292
"หมวด 6 ทว"การสงแกไขเปลยนแปลงสมปทานและการสนสดของสมปทาน
มาตรา 68 ทว ในกรณทมความจำเปนตองใชพนทใดในเขตสมปทานเพอประโยชนในการสรางเขอนชลประทานหรอเขอนพลงนำหรอเพอการปองกนภยพบตสาธารณะ หรอความมนคงของชาต หรอเพอรกษาความสมดลของสภาพแวดลอมหรอเพอประโยชนสาธารณะอยางอนใหรฐมนตรโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรมอำนาจสงการดงตอไปน
(1) ใหสมปทานทมพนทสมปทานทบพนทดงกลาวสนสดลงทงแปลง(2) ใหผรบสมปทานหยดการทำกจการทไดรบสมปทานเปนการชวคราวใน
พนทดงกลาวตามระยะเวลาทเหนสมควร(3) ตดเขตพนทดงกลาวออกจากพนทในสมปทานการสงการของรฐมนตรตามวรรคหนง ใหมผลใชบงคบตงแตวนถดจากวนท
ออกคำสงมาตรา 68 ตร นอกจากการสนสดลงตามอายของสมปทาน หรอตามขอกำหนดหรอ
เงอนไขทกำหนดไวในสมปทาน หรอตามบทบญญตแหงกฎหมายอนสทธการทำกจการทไดรบสมปทานในเขตพนทสมปทานทงแปลงหรอบางสวน ยอมสนสดลงเมอพนทดงกลาวอยในเขตทกำหนดใหเปน
(1) อทยานแหงชาตตามกฎหมายวาดวยอทยานแหงชาต หรอ(2) เขตรกษาพนธสตวปาตามกฎหมายวาดวยการสงวนและคมครองสตวปา
มาตรา 68 จตวา ในกรณทรฐมนตรมคำสงตามมาตรา ๖๘ ทว หรอในกรณทสทธการทำกจการทไดรบสมปทานสนสดลงตามมาตรา 68 ตร หรอในกรณทสมปทานสนสดลง เนองจากทางราชการไดใชสทธเพกถอนสมปทานเพราะเหตทผรบสมปทานไมปฏบตตามขอกำหนดหรอเงอนไขทกำหนดในสมปทานบรรดาไมและของปาทอยในพนทสมปทานทสทธการทำกจการทไดรบสมปทานสนสดลง และบรรดาไมทยงมไดเสยคาภาคหลวงไมวาจะอยในพนทสมปทานนนหรอไม ยอมเปนของแผนดนและผรบสมปทานจะไดสทธหรอกรรมสทธในไมหรอของปาไดตอเมอผรบสมปทานสามารถพสจนไดวา ตนไดทำไมหรอเกบหาของปานนโดยถกตองตามกฎหมาย ขอกำหนดและเงอนไขทกำหนดในสมปทานกอนสทธตามสมปทานสนสดลง
293
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
ในกรณทผรบสมปทานประสงคจะพสจนตามวรรคหนง ใหผรบสมปทานยนคำขอพสจนตอรฐมนตรภายในสามสบวนนบแตวนทผรบสมปทานไดรบหนงสอจากพนกงานเจาหนาททแจงคำสงรฐมนตรหรอแจงการสนสดของสมปทานตามมาตรา ๖๘ อฏฐ วรรคหนงแลวแตกรณ วธการยนคำขอพสจน การพสจน การพจารณา และการสงการของรฐมนตรใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
ในกรณทผรบสมปทานไมพอใจคำสงรฐมนตร ผรบสมปทานมสทธฟองตอศาลเพอพสจนวาตนไดทำไมหรอเกบหาของปาโดยถกตองตามกฎหมาย ขอกำหนดและเงอนไขทกำหนดในสมปทานกอนสทธตามสมปทานสนสดลง แตทงนตองยนฟองภายในกำหนดหกสบวนนบแตวนทไดรบคำสงของรฐมนตร
มาตรา 68 เบญจ ในกรณทเปนสมปทานทำไม ทรฐมนตรไดมคำสงตามมาตรา68ทว หรอสทธการทำไมในเขตพนทสมปทานสนสดลงตามมาตรา 68 ตร ใหผรบสมปทานหยดการทำไมในเขตพนทสมปทานทสทธการทำไมสนสดลงและหยดการนำไมเคลอนทออกจากสถานทรวมหมอนไมสำหรบการตรวจวดคำนวณคาภาคหลวงโดยสนเชง และใหพนกงานเจาหนาททำการสำรวจสภาพการทำไมและสำรวจไมทรวมอย ณ สถานทรวมหมอนไมของผรบสมปทาน และทำบนทกรายงานเสนอตออธบดกรมปาไมโดยเรว บนทกรายงานดงกลาวใหเจาหนาทระบขอเทจจรงเกยวกบวธการทำไม จำนวนและขนาดของไมและใหความเหนดวยวา ผรบสมปทานไดทำไมโดยถกตองตามกฎหมาย ขอกำหนดและเงอนไขตามทกำหนดไวในสมปทานหรอไม
ในกรณทผลการสำรวจตามวรรคหนงปรากฏวา ผรบสมปทานไดทำไมโดยฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎหมาย ขอกำหนดหรอเงอนไขทกำหนดไวในสมปทานและการกระทำดงกลาวเปนเหตใหทางราชการมสทธเพกถอนสมปทาน การสนสดของสทธการทำไมตามมาตรา 68 ทว หรอมาตรา 68 ตร ยอมไมเปนการตดสทธทางราชการทจะเพกถอนสมปทานโดยใหมผลตงแตวนกอนวนทสทธการทำไมสนสดลง
เมอผรบสมปทานพสจนตอรฐมนตรตามมาตรา 68 จตวา ไดวาตนไดทำไมโดยถกตองตามกฎหมาย ขอกำหนดและเงอนไขทกำหนดในสมปทานกอนวนทสทธตามสมปทานสนสดลง หรอเมอศาลไดพพากษาเชนนน ใหอธบดกรมปาไมมหนงสอแจงใหผรบสมปทานทำการชกลากและนำไมดงกลาวเคลอนทได พรอมทงกำหนดหลกเกณฑ วธการ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
294
เงอนไข และระยะเวลาทผรบสมปทานตองปฏบตไวดวย ผรบสมปทานผใดไมปฏบตตามหลกเกณฑ วธการ เงอนไขและระยะเวลาตามทอธบดกรมปาไมกำหนดดงกลาว ใหหมดสทธในไมนน และใหไมนนตกเปนของแผนดน
มาตรา 68 ฉ ใหผรบสมปทานทไดรบคำสงตามมาตรา 68 ทว หรอผรบสมปทานทสมปทานสนสดลงตามมาตรา 68 ตร ดงตอไปน มสทธไดรบเงนชดเชยความเสยหายตามหลกเกณฑและวธการทกำหนดไวตามมาตรา 68 สตต มาตรา 68 อฏฐ มาตรา 68 นว มาตรา๖๘ ทศ และมาตรา ๖๘ เอกาทศ
(1) ผรบสมปทานทพนทสมปทานทงแปลงตองสนสดลงตามมาตรา 68 ทว (1)หรอมาตรา 68 ตร และ
(2) ผรบสมปทานทไดรบคำสงตามมาตรา 68 ทว (2) หรอ (3) หรอผรบสมปทานทพนทสมปทานบางสวนตองสนสดลงตามมาตรา ๖๘ ตร ทงน เฉพาะในกรณทผรบสมปทานดงกลาวไดขอเวนคนสมปทานทเหลอทงหมดของตนตอทางราชการ
ในกรณทมการสงตามมาตรา 68 ทว หรอสมปทานสนสดลงตามมาตรา 68 ตรการเรยกรองหรอการใหคาสนไหมทดแทนหรอเงนชดเชยเพอความเสยหายอยางอนนอกจากทบญญตไวในมาตราน จะกระทำมได
มาตรา 68 สตต เงนชดเชยความเสยหายทผรบสมปทานมสทธไดรบใหเปนไปตามหลกเกณฑ ดงตอไปน
(1) ตองเปนความเสยหายทเกดขนอยางแทจรงแกผรบสมปทาน และเฉพาะในเรองดงตอไปน
(ก) เงนลงทนทผรบสมปทานไดใชจายไปเพอการทำกจการทไดรบสมปทานเชน คาเครองจกรกล คายานพาหนะ คาเครองมอ เครองใชและอปกรณตางๆ ซงผรบสมปทานยงใชประโยชนไมคมคา ทงน โดยใหคำนงถงคาเสอมราคาทไดหกไวแลว ระยะเวลาของสมปทานทผรบสมปทานไดใชสทธการทำกจการทไดรบสมปทานไปแลว จำนวนไมหรอของปาทผรบสมปทานไดทำออกไปแลว รวมทงประโยชนอยางอนทผรบสมปทานไดรบไปอนเนองจากการทำกจการทไดรบสมปทานในระหวางอายสมปทาน และมลคาของทรพยสนหรอสงของทเหลออยและยงเปนประโยชนตอผรบสมปทาน
295
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
(ข) คาใชจายทผรบสมปทานไดจายไปเพอการทำกจการทไดรบสมปทานและยงมไดรบผลประโยชนกลบคน ทงน โดยใหคำนงถงเงอนไขตางๆ ตามทกำหนดไวใน (ก) และ
(ค) ความผกพนตามกฎหมายทผรบสมปทานมอยตามกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน ในสวนทเกยวกบการจายเงนชดเชยใหแกลกจางในกรณทมการเลกจาง
เงนลงทนหรอคาใชจายทนำมาพจารณาเพอรบเงนชดเชยตาม (ก) และ (ข)จะตองไมเกนกวาทเปนเงนลงทนหรอคาใชจายตามทผประกอบธรกจจะลงทนหรอใชจายในกจการเชนนนโดยทวไปตามปกต
(2) ความรบผดทผรบสมปทานมตอบคคลภายนอกตามสญญา ระหวางผรบสมปทานกบบคคลภายนอกทเกยวเนองกบการทำกจการทไดรบสมปทาน หากมขอสญญาทคสญญาตกลงใหผรบสมปทานตองรบผดในกรณเหตสดวสยใหแตกตางไปจากประมวลกฎหมายแพงและพาณชยหรอมขอสญญาทคสญญาตกลงใหผรบสมปทานตองรบผดเพราะรฐสงแกไขเปลยนแปลงหรอยกเลกสมปทาน ขอสญญาดงกลาวยอมไมมผลใชบงคบเพอการใหเงนชดเชยความเสยหายตามมาตราน
(3) หามมใหมการจายเงนชดเชยเพอผลกำไรหรอผลประโยชนใดๆ ทผรบสมปทานคาดวาจะไดรบจากการทำกจการทไดรบสมปทาน
(4) ในกรณทการเลกสมปทานเปนเหตใหผรบสมปทานไดรบเงนทรพยสนหรอผลประโยชนอยางอนตอบแทน จากการประกนหรอการอนใดเพอทดแทนความเสยหายใหถอวาเงน ทรพยสนหรอผลประโยชนตอบแทนอยางอนนน เปนสวนหนงของเงนชดเชยความเสยหายตามมาตราน
ในกรณทผรบสมปทานยนคำขอเวนคนสมปทานตามมาตรา 68 ฉ (2) ใหผรบสมปทานไดรบเงนชดเชยความเสยหายเฉพาะตามอตราสวนของพนทหรอของจำนวนไมหรอของปาทจะทำออกไดจากพนทในสวนทสมปทานนนสนสดลง แลวแตจำนวนใดจะมากกวา ทงน เวนแตในกรณทมเหตผลฟงไดวา พนทในสวนทสมปทานสนสดลงนนเปนสาเหตสำคญททำใหผรบสมปทานไมสามารถดำเนนกจการในสมปทานทขอเวนคนนนตอไปได กใหไดรบเงนชดเชยเชนเดยวกบกรณพนทสมปทานทงแปลงสนสดลง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
296
มาตรา 68 อฏฐ เมอรฐมนตรมคำสงตามมาตรา 68 ทว ใหพนกงานเจาหนาทแจงคำสงของรฐมนตรใหผรบสมปทานทราบเปนหนงสอ หรอเมอสทธการทำกจการทไดรบสมปทานในเขตพนทสมปทานทงแปลงหรอบางสวนตองสนสดลงตามมาตรา 68 ตร ใหพนกงานเจาหนาทมหนงสอแจงใหผรบสมปทานทราบถงการสนสดดงกลาว
ในกรณทผรบสมปทานประสงคจะเรยกรองเงนชดเชยความเสยหาย ผรบสมปทานจะตองยนคำขอเรยกรองเงนชดเชยความเสยหายตออธบดกรมปาไม ภายในเกาสบวนนบแตวนทผรบสมปทานไดรบหนงสอของพนกงานเจาหนาททแจงคำสงของรฐมนตร หรอแจงการสนสดของสมปทานตามวรรคหนง แลวแตกรณ
คำขอตามวรรคสองใหทำเปนหนงสอ พรอมทงจดทำบญชแสดงจำนวนเงนชดเชยความเสยหายทตนเหนวาสมควรจะไดรบตามหลกเกณฑทกำหนดไวในมาตรา 68 สตตโดยมหลกฐานทสนบสนนขอเรยกรองของตนตามความจำเปน
ในกรณทผรบสมปทานทขอเรยกรองเงนชดเชยความเสยหาย เปนผใชสทธตามมาตรา 68 ฉ (2) ผรบสมปทานตองขอเวนคนสมปทานทเหลอทงหมดของตนกอนหรอในวนทขอเรยกรองเงนชดเชยความเสยหายตามมาตราน
มาตรา 68 นว ในการพจารณากำหนดเงนชดเชยความเสยหาย ใหอธบดกรมปาไมแตงตงคณะกรรมการขนคณะหนง ประกอบดวยผแทนกรมสรรพากรหนงคน ผแทนสำนกงานตรวจเงนแผนดนหนงคน ผมความรความสามารถในการตราคาทรพยสนหนงคน และเจาหนาทกรมปาไมหนงคน เพอทำหนาทพจารณากำหนดเงนชดเชยความเสยหาย
ใหคณะกรรมการมอำนาจเรยกใหผรบสมปทานมาชแจงขอเทจจรง หรอสงเอกสารหลกฐานเพมเตม ตลอดจนเรยกใหผรบสมปทานมาเจรจาเพอกำหนดเงนชดเชยดงกลาวไดและในกรณทผรบสมปทานไมปฏบตตามคำสงหรอไมใหความรวมมอกบคณะกรรมการ ใหคณะกรรมการดำเนนการกำหนดเงนชดเชยความเสยหายตามทเหนสมควรตอไปโดยมชกชา
เมอคณะกรรมการตามวรรคหนงไดกำหนดเงนชดเชยความเสยหายเสรจสนแลวใหทำบนทกรายงานเสนอตออธบดกรมปาไมโดยบนทกรายงานดงกลาวจะตองแสดงรายละเอยดและเหตผลของการพจารณาวาการกำหนดเงนชดเชยดงกลาวมหลกเกณฑในการพจารณาอยางไร มเหตผลสนบสนนเพยงใด พรอมทงระบเอกสารหลกฐานทใชในการ
297
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
พจารณา และในกรณทอธบดกรมปาไมไมเหนชอบดวย ใหอธบดกรมปาไมมอำนาจแกไขตามทเหนสมควรพรอมทงแสดงเหตผลกำกบในบนทกไวดวย
ใหอธบดกรมปาไมมหนงสอแจงใหผรบสมปทานทราบถงจำนวนเงนชดเชยความเสยหายทผรบสมปทานจะไดรบพรอมดวยเหตผลตามสมควร และใหกำหนดระยะเวลาทผรบสมปทานจะมาขอรบเงนชดเชยดงกลาวไวดวย
มาตรา 68 ทศ ผรบสมปทานผใดไมพอใจในเงนชดเชยความเสยหายทอธบดกรมปาไมแจงใหทราบตามมาตรา 68 นว ใหมสทธอทธรณตอรฐมนตรภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบแจงเปนหนงสอจากอธบดกรมปาไมดงกลาว
ในการพจารณาอทธรณตามวรรคหนง ใหรฐมนตรแตงตงคณะกรรมการขนคณะหนง ประกอบดวยผทรงคณวฒทางกฎหมาย และผมความรความสามารถในการตราคาทรพยสน มจำนวนทงหมดไมนอยกวาหาคน แตไมเกนเกาคน เปนผพจารณาเสนอความเหนตอรฐมนตร ทงนใหรฐมนตรวนจฉยอทธรณใหเสรจสนภายในหกสบวน นบแตวนทไดรบคำอทธรณ
มาตรา 68 เอกาทศ ในกรณทผรบสมปทานยงไมพอใจในคำวนจฉยของรฐมนตรตามมาตรา 68 ทศ หรอในกรณทรฐมนตรมไดวนจฉยอทธรณใหเสรจสนภายในกำหนดเวลาตามมาตรา 68 ทศ วรรคสอง ใหมสทธฟองคดตอศาลไดภายในหนงป นบแตวนทไดรบแจงคำวนจฉยของรฐมนตรหรอนบแตวนทพนกำหนดเวลาดงกลาว แลวแตกรณ
ในกรณทมการฟองคดตอศาลและศาลพพากษาใหผรบสมปทานไดรบเงนชดเชยความเสยหายเพมขน ผรบสมปทานมสทธไดรบดอกเบยของเงนชดเชยความเสยหายเฉพาะในสวนทเพมขน ในอตรารอยละเจดครงตอป"
มาตรา 4 บรรดาสมปทานทไดออกใหแกบคคลใดไวแลวกอนวนทพระราชกำหนดนมผลใชบงคบ และพนทสมปทานดงกลาวทงแปลงหรอบางสวนอยในแนวเขตอทยานแหงชาต ตามกฎหมายวาดวยอทยานแหงชาตหรอเขตรกษาพนธสตวปาตามกฎหมายวาดวยการสงวนและคมครองสตวปา ใหสทธการทำกจการทไดรบสมปทานในเขตพนทดงกลาวสนสดลงนบแตวนทพระราชกำหนดนมผลใชบงคบ และใหผรบสมปทานมสทธไดรบเงนชดเชยความเสยหายตามทบญญตไวในมาตรา 68 ฉ มาตรา 68 สตต มาตรา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
298
68 อฏฐ มาตรา 68 นว มาตรา 68 ทศ และมาตรา 68 เอกาทศ แหงพระราชบญญตปาไมพทธศกราช 2484 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชกำหนดน และใหพนกงานเจาหนาทมหนงสอแจงใหผรบสมปทานทราบถงการสนสดของสมปทานโดยเรว
เพอประโยชนในการบงคบตามมาตรา 68 จตวา และมาตรา 68 เบญจ แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชกำหนดน ใหถอวาสทธการทำกจการทไดรบสมปทานซงสนสดลงตามวรรคหนง เปนการสนสดลงตามมาตรา 68 ตรตามพระราชบญญตดงกลาว
มาตรา 5 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณรกษาการตามพระราชกำหนดน
ผรบสนองพระบรมราชโองการพลเอก ชาตชาย ชณหะวณ
นายกรฐมนตร
หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชกำหนดฉบบน คอ โดยทปจจบนสภาพปาไมของประเทศไดถกทำลายจนทำใหสภาพแวดลอมตามธรรมชาตขาดความสมดล อนจะยงผลใหภยพบตสาธารณะดงเชนทเกดขนในจงหวดภาคใตเมอเดอนพฤศจกายน 2531 อาจเกดขนอกได จำเปนตองระงบยบยงมใหมการทำไมออกจากปาและเรงรดฟนฟสภาพปาขนโดยเรว แตโดยทพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 มไดใหอำนาจแกเจาหนาทของรฐในอนทจะยบยงการทำไมออกจากปาทไดเปดการทำไมโดยใหสมปทานไปแลวได ดงนน จงจำเปนทจะตองใหอำนาจดงกลาวแกเจาหนาทของรฐ รวมทงการกำหนดใหสมปทานทมพนทอยในเขตอทยานแหงชาตหรอเขตรกษาพนธสตวปาสนสดลง ทงน โดยใหผรบสมปทานทสมปทานตองสนสดลงดวยเหตดงกลาวมสทธไดรบเงนชดเชยความเสยหายภายในขอบเขตทกำหนดไว โดยคำนงถงความเปนธรรมทงแกประโยชนของสวนรวมและประโยชนของเอกชน และโดยทเปนกรณฉกเฉนทมความจำเปนรบดวนในอนทจะรกษาความปลอดภยสาธารณะและเพอปองปดภยพบตสาธารณะ จงจำเปนตองตราพระราชกำหนดน
(ราชกจจานเบกษาเลม 106 ตอนท 8 วนท 14 มกราคม 2532)
299
พระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484
⌫
เนองจากปจจบนนพนทปาไมถกทำลายและเสอมโทรมจนเปนเหตใหเกดสภาวะการขาดความสมดลของสภาพแวดลอม กรณเปนการจำเปนตองใชพนททปาไมในเขตสมปทาน เพอรกษาความสมดลและสภาพแวดลอม
อาศยอำนาจตามความในมาตรา 68 ทว แหงพระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตปาไมพทธศกราช 2484 พ.ศ. 2532 รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรจงมคำส งใหสมปทานทำไมหวงหามทกชนด(สมปทานทำไมปาชายเลน) ตามพระราชบญญตปาไมพทธศกราช 2484 ทกสมปทานสนสดลงทงแปลง ทงน ไมรวมถงพนทสมปทานทอยในเขตอทยานแหงชาตตามกฎหมายวาดวยอทยานแหงชาต หรอเขตรกษาพนธสตวปาตามกฎหมายวาดวยการสงวนและคมครองสตวปาซงสทธการทำกจการทรบสมปทานไดสนสดลงกอนแลว ตามมาตรา 4 แหงพระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 พ.ศ. 2532
ทงน ตงแตบดนเปนตนไป
สง ณ วนท 17 มกราคม พ.ศ. 2532
(ลงนาม) พนโท สนน ขจรประศาสน (นายสนน ขจรประศาสน)
รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
300
…………………
ภมพลอดลยเดช ป.ร.ใหไว ณ วนท 22 กนยายน พ.ศ. 2504
เปนปท 16 ในรชกาลปจจบน
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯใหประกาศวา
โดยทเปนการสมควรมกฎหมายวาดวยอทยานแหงชาตจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไว โดยคำแนะนำและยนยอม
ของสภารางรฐธรรมนญในฐานะรฐสภา ดงตอไปนมาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา "พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504"มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจา
นเบกษาเปนตนไปมาตรา 3 บรรดาบทกฎหมาย กฎ และขอบงคบอนในสวนทมบญญตไวแลวในพระ
ราชบญญตน หรอซงขดหรอแยงกบบทแหงพระราชบญญตน ใหใชพระราชบญญตนแทนมาตรา 4 ในพระราชบญญตน
(1) "ทดน" หมายความวา พนทดนทวไป และใหหมายความรวมถง ภเขา หวยหนอง คลอง บง บาง ลำนำ ทะเลสาบ เกาะและทชายทะเลดวย
(2) "อทยานแหงชาต" หมายความวา ทดนทไดกำหนดใหเปนอทยานแหงชาตตามพระราชบญญตน
301
พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
(3) "ไม" หมายความรวมถงพนธไมทกชนดทงทเปนตน เปนกอ เปนเถา ตลอดจนสวนตางๆ ของไม
(4) "สตว" หมายความถงสตวทกชนด ตลอดจนสวนตางๆ ของสตว สงทเกดจากสตว และสงทสตวทำขน
(5) "พนกงานเจาหนาท" หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามพระราชบญญตน
(6) "อธบด" หมายความวา อธบดกรมปาไม(7) "รฐมนตร" หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน
มาตรา 5 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอำนาจแตงตงพนกงานเจาหนาท และออกกฎกระทรวงเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน
กฎกระทรวงนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได
หมวด 1การกำหนดทดนใหเปนอทยานแหงชาต
มาตรา 6 เมอรฐบาลเหนสมควรกำหนดบรเวณทดนแหงใดทมสภาพธรรมชาตเปนทนาสนใจ ใหคงอยในสภาพธรรมชาตเดมเพอสงวนไวใหเปนประโยชนแกการศกษาและรนรมยของประชาชน กใหมอำนาจกระทำไดโดยประกาศพระราชกฤษฎกา และใหมแผนทแสดงแนวเขตแหงบรเวณทกำหนดนนแนบทายพระราชกฤษฎกาดวย บรเวณทกำหนดนเรยกวา "อทยานแหงชาต"
ทดนทจะกำหนดใหเปนอทยานแหงชาตนน ตองเปนทดนทมไดอยในกรรมสทธหรอครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายของบคคลใดซงมใชทบวงการเมอง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
302
มาตรา 7 การขยายหรอการเพกถอนอทยานแหงชาตไมวาทงหมดหรอบางสวนใหกระทำโดยพระราชกฤษฎกา และในกรณทมใชเปนการเพกถอนอทยานแหงชาตทงหมดใหมแผนทแสดงเขตทเปลยนแปลงไปแนบทายพระราชกฤษฎกาดวย
มาตรา 8 ใหพนกงานเจาหนาทจดใหมหลกเขตและปาย หรอเครองหมายแสดงเขตอทยานแหงชาตไวตามสมควร เพอใหประชาชนเหนไดวาเปนเขตอทยานแหงชาต
หมวด 2คณะกรรมการอทยานแหงชาต
มาตรา 9 ใหมกรรมการคณะหนง เรยกวา "คณะกรรมการอทยานแหงชาต"ประกอบดวยปลดกระทรวงเกษตรเปนประธาน อธบดกรมปาไม ผแทนกรมมหาดไทย ผแทนกรมทดน และกรรมการอนไมเกนสบเอดคนซงคณะรฐมนตรแตงตง
มาตรา 10 กรรมการซงคณะรฐมนตรแตงตงอยในตำแหนงคราวละสองปกรรมการซงพนจากตำแหนงอาจไดรบแตงตงอกได
มาตรา 11 นอกจากการพนจากตำแหนงตามวาระตามมาตรา ๑๐ กรรมการพนจากตำแหนงเมอ
(1) ตาย(2) ลาออก(3) คณะรฐมนตรใหออก(4) เปนบคคลไรความสามารถ หรอเสมอนไรความสามารถ(5) ไดรบโทษจำคกโดยคำพพากษาถงทสดใหจำคก เวนแตคดความผดทเปน
ลหโทษ หรอความผดอนไดกระทำโดยประมาทเมอกรรมการพนจากตำแหนงกอนวาระ คณะรฐมนตรอาจแตงตงผอนแทนไดกรรมการผไดรบแตงตงตามความในวรรคกอน อยในตำแหนงตามวาระเทาท
ผทตนแทน
303
พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
มาตรา 12 การประชมคณะกรรมการ ถาประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอยในทประชม ใหคณะกรรมการเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชม
การวนจฉยชขาดของทประชม ใหถอเอาเสยงขางมากกรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนให
ประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาดมาตรา 13 การประชมทกคราว ตองมกรรมการประชมไมตำกวากงจำนวนของ
กรรมการทงหมด จงจะเปนองคประชมมาตรา 14 คณะกรรมการจะตงอนกรรมการเพอพจารณา หรอปฏบตการอยางหนง
อยางใดตามทคณะกรรมการมอบหมายกไดมาตรา 15 คณะกรรมการมหนาทใหคำปรกษาตอรฐมนตรในเรองตอไปน
(1) การกำหนดทดนใหเปนอทยานแหงชาต และการขยายหรอการเพกถอนอทยานแหงชาต
(2) การคมครองและดแลรกษาอทยานแหงชาต(3) เรองทรฐมนตรปรกษา
หมวด 3การคมครองและดแลรกษาอทยานแหงชาต
มาตรา 16 ภายในเขตอทยานแหงชาต หามมใหบคคลใด(1) ยดถอหรอครอบครองทดน รวมตลอดถงกนสราง แผวถาง หรอเผาปา(2) เกบหา นำออกไป ทำดวยประการใดๆ ใหเปนอนตราย หรอทำใหเสอมสภาพ
ซงไม ยางไม นำมนยาง นำมนสน แร หรอทรพยากรธรรมชาตอน(3) นำสตวออกไป หรอทำดวยประการใดๆ ใหเปนอนตรายแกสตว(4) ทำดวยประการใดๆ ใหเปนอนตรายหรอทำใหเสอมสภาพแกดน หน กรวด
หรอทราย
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
304
(5) เปลยนแปลงทางนำหรอทำใหนำในลำนำ ลำหวย บง ทวมทนหรอเหอดแหง(6) ปดหรอทำใหกดขวางแกทางนำหรอทางบก(7) เกบหา นำออกไป ทำดวยประการใดๆ ใหเปนอนตราย หรอทำใหเสอมสภาพ
ซงกลวยไม นำผง ครง ถานไม เปลอกไม หรอมลคางคาว(8) เกบหรอทำดวยประการใดๆ ใหเปนอนตรายแกดอกไม ใบไม หรอผลไม(9) นำยานพาหนะเขาออก หรอขบขยานพาหนะในทางทมไดจดไวเพอการนน
เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท(10) นำอากาศยานขนลงในททมไดจดไวเพอการนน เวนแตจะไดรบอนญาต
จากพนกงานเจาหนาท(11) นำหรอปลอยปศสตวเขาไป(12) นำสตวเลยงหรอสตวพาหนะเขาไป เวนแตจะไดปฏบตตามระเบยบท
อธบดกำหนดโดยอนมตของรฐมนตร(13) เขาไปดำเนนกจการใดๆ เพอหาผลประโยชน เวนแตจะไดรบอนญาต
จากพนกงานเจาหนาท(14) ปดประกาศ โฆษณา หรอขดเขยนในทตางๆ(15) นำเครองมอสำหรบลาสตวหรอจบสตว หรออาวธใดๆ เขาไป เวนแตจะได
รบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท และปฏบตตามเงอนไขซงพนกงานเจาหนาทผอนญาตนนกำหนดไว
(16) ยงปน ทำใหเกดระเบดซงวตถระเบด หรอจดดอกไมเพลง(17) สงเสยงออฉาวหรอกระทำการอนอนเปนการรบกวน หรอเปนทเดอดรอน
รำคาญแกคนหรอสตว(18) ทงขยะมลฝอยหรอสงตางๆ ในททมไดจดไวเพอการนน(19) ทงสงทเปนเชอเพลงซงอาจทำใหเกดเพลง
305
พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
มาตรา 17 หามมใหบคคลใดกระทำใหหลกเขต ปาย หรอเครองหมายอน ซงพนกงานเจาหนาทจดใหมตามพระราชบญญตน เคลอนท ลบเลอน เสยหาย หรอไรประโยชน
มาตรา 18 บคคลซงเขาไปในเขตอทยานแหงชาต ตองปฏบตตามคำสงของพนกงานเจาหนาท ซงไดสงใหปฏบตตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยอนมตของรฐมนตร
มาตรา 19 บทบญญตในมาตรา 16 และมาตรา 17 มใหใชบงคบแกพนกงานเจาหนาทซงปฏบตการไปเพอประโยชนในการคมครองและดแลรกษาอทยานแหงชาต หรอการศกษาหรอวจยทางวชาการ หรอเพออำนวยความสะดวกในการทศนาจร หรอการพกอาศย หรอเพออำนวยความปลอดภยหรอใหความรแกประชาชน ทงนตองเปนไปตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยอนมตของรฐมนตร
มาตรา 20 การจบกมปราบปรามผกระทำความผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทเปนพนกงานฝายปกครอง หรอตำรวจ ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา
มาตรา 21 ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจออกคำสงใหผกระทำความผดตามมาตรา16 ออกจากเขตอทยานแหงชาต หรองดเวนการกระทำใดๆ ในเขตอทยานแหงชาต
มาตรา 22 ในกรณทมการฝาฝนพระราชบญญตน เปนเหตใหมสงปลกสรางขนใหมหรอมสงอนใดในอทยานแหงชาตผดไปจากสภาพเดม ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจสงใหผกระทำความผดทำลายหรอรอถอนสงนนๆ ออกไปใหพนอทยานแหงชาต หรอทำใหสงนนๆกลบคนสสภาพเดมแลวแตกรณ ถาผกระทำความผดไมปฏบตตาม หรอถาไมรตวผกระทำความผด หรอเพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกอทยานแหงชาต พนกงานเจาหนาทจะกระทำดงกลาวแลวอยางใดอยางหนงเสยเองกไดตามสมควรแกกรณ และผกระทำความผดมหนาทชดใชคาใชจายทตองเสยไป ในการทพนกงานเจาหนาทกระทำการเสยเองนน
หมวด 4เบดเตลด
มาตรา 23 ถาเหนเปนการสมควรใหประชาชนชำระเงนเนองในการทพนกงานเจาหนาทใหบรการ หรอใหความสะดวกตางๆ ในอทยานแหงชาต หรอใหบคคลใดเสยคาธรรมเนยมหรอคาตอบแทน สำหรบการทไดรบอนญาตใหดำเนนกจการ หรอพกอาศยอยในอทยานแหงชาต อธบดมอำนาจกำหนดอตราและวางระเบยบเกยวกบการเกบคาบรการ คาธรรมเนยมหรอคาตอบแทนดงกลาวได ทงน โดยอนมตของรฐมนตร
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
306
เงนทเกบไดตามวรรคกอน เงนทมผบรจาคเพอบำรงอทยานแหงชาต เงนคาปรบทพนกงานเจาหนาทเปรยบเทยบตามมาตรา 28 และเงนรายไดอนๆ ใหไดรบยกเวนไมตองเสยภาษอากรใดๆ และเกบรกษาไวใชจายในการบำรงรกษาอทยานแหงชาต ตามหลกเกณฑและวธการทอธบดกำหนดโดยอนมตของรฐมนตร
หมวด 5บทกำหนดโทษ
มาตรา 24 ผใดฝาฝนมาตรา 16 (1) (2) (3) (4) หรอ (5) ตองระวางโทษจำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 25 ผใดฝาฝนมาตรา 16 (6) (7) (8) (10) (11) มาตรา 17 หรอมาตรา 18 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงพนบาทหรอทงจำทงปรบ
มาตรา 26 ผใดฝาฝนมาตรา 16 (2) (3) (4) หรอ (7) ถาปรากฎวาสตวหรอทรพยสนทเกบหาหรอนำออกมราคาแพงเลกนอย หรอความเสยหายทเกดขนมเพยงเลกนอย ตองระวางโทษปรบไมเกนหารอยบาท
มาตรา 27 ผใดฝาฝนมาตรา 16 (8) (12) (13) (14) (15) (16) (17) (18) หรอ (19) ตองระวางโทษปรบไมเกนหารอยบาท
มาตรา 28 บรรดาความผดตามมาตรา 25 มาตรา 26 และมาตรา 27 ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจเปรยบเทยบได
มาตรา 29 บรรดาอาวธ เครองมอ เครองใชและยานพาหนะใดๆ ซงบคคลไดใชในการกระทำความผดตามมาตรา 16 (1) ฐานแผวถางหรอเผาปา หรอมาตรา 16 (2) ฐานทำใหเปนอนตรายหรอทำใหเสอมสภาพซงไม หรอตามมาตรา 16 (3) ฐานทำใหเปนอนตรายตอสตว หรอตามมาตรา 16 (4) ฐานทำใหเปนอนตราย หรอเสอมสภาพแกดน หน กรวด หรอทราย ใหรบเสยทงสน โดยไมตองคำนงวาเปนของผกระทำความผดและมผถกลงโทษตามคำพพากษาของศาลหรอไม
307
พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
บทเฉพาะกาลมาตรา 30 สมปทานและใบอนญาตทำไมหรอเกบหาของปา ตามกฎหมายวาดวย
ปาไม ใบอนญาตใหอยอาศยหรอทำประโยชนในทปาคมครอง หรอปาสงวนตามกฎหมายวาดวยการคมครองและสงวนปา อาชญาบตร ประทานบตร และใบอนญาตตามกฎหมายวาดวยการทำเหมองแร และสมปทานตามประมวลกฎหมายทดน ซงไดออกใหแกบคคลใดไวแลวกอนวนทพระราชกฤษฎกาซงออกตามมาตรา 6 ใชบงคบ ใหคงใชไดตอไป เพยงเทากำหนดอายของสมปทาน อาชญาบตร ประทานบตร หรอใบอนญาตนน
ผรบสนองพระบรมราชโองการ จอมพล ส. ธนะรชต นายกรฐมนตร
(ราชกจจานเบกษาเลม 78 ตอนท 80 วนท 3 ตลาคม 2504)
หมายเหต : เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบนคอ เพอคมครองรกษาทรพยากรธรรมชาตทมอย เชน พนธไมและของปา สตวปา ตลอดจนทวทศน ปาและภเขา ใหคงอยในสภาพธรรมชาตเดม มใหถกทำลายหรอเปลยนแปลงไป เพออำนวยประโยชนทงทางตรงและทางออมแกรฐและประชาชนสบไป
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
308
………………….
ภมพลอดลยเดช ป.ร.ใหไว ณ วนท 14 มกราคม พ.ศ. 2532
เปนปท 44 ในรชกาลปจจบน
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯใหประกาศวา
โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยอทยานแหงชาต อาศยอำนาจตามความในมาตรา 157 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหตราพระราชกำหนดขนไว ดงตอไปน
มาตรา 1 พระราชกำหนดนเรยกวา "พระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 พ.ศ. 2532"
มาตรา 2 พระราชกำหนดนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป
มาตรา 3 ใหยกเลกความในมาตรา 30 แหงพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ.2504 และใหใชความตอไปนแทน
"มาตรา 30 ใบอนญาต อาชญาบตร และประทานบตร ตามกฎหมายวาดวยแรหรอสมปทานตามกฎหมายวาดวยปโตรเลยม ซงไดออกใหแกบคคลใดไวแลวกอนวนทพระราชกฤษฎกาซงออกตามความในมาตรา 6 ใชบงคบ ใหคงใชตอไป เพยงเทากำหนดอายของใบอนญาตอาชญาบตร ประทานบตร หรอสมปทานนนๆ แตทงนผรบใบอนญาตอาชญาบตร ประทานบตร หรอสมปทานดงกลาวตองไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 16 (13) กอน"
309
พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
ผรบสนองพระบรมราชโองการพลเอก ชาตชาย ชณหะวณ
นายกรฐมนตร
หมายเหต : เหตผลในการประกาศใชพระราชกำหนดฉบบน คอ โดยทมาตรา 30 แหง พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ไดกำหนดใหสมปทาน อาชญาบตร ประทานบตรและใบอนญาตททางราชการอนญาตใหเขาทำประโยชนตามกฎหมายตางๆ ซงออกใหแกบคคลใดไวแลว กอนทจะมการกำหนดเปนเขตอทยานแหงชาตในพนททอนญาตดงกลาว ยงคงมผลใชบงคบตอไป ตราบเทาอายของสมปทานอาชญาบตร ประทานบตร หรอใบอนญาตนนๆ แตเนองจากไดมการตราพระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 พ.ศ. 2532 และไดมบทบญญตกำหนดใหสทธการทำกจการทไดรบสมปทานตามกฎหมายวาดวยปาไมตองสนสดลง หากพนทสมปทานเปนเขตอทยานแหงชาต สมควรแกไขมาตรา 30 ดงกลาว ใหสอดคลองกบการแกไขพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 และโดยทเปนกรณฉกเฉนทมความจำเปนรบดวนในอนทจะรกษาความปลอดภยสาธารณะ และเพอปองกนภยพบตสาธารณะ จงจำเปนตองตราพระราชกำหนดน
(ราชกจจานเบกษา เลม 106 ตอนท 8 วนท 14 มกราคม 2532)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
310
⌫⌫
………………….
ฯลฯ
มาตรา 129 ในพระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ใหแกไขคำวา "รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตร" เปน "รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม"คำวา "ปลดกระทรวงเกษตร" เปน "ปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม"คำวา "อธบดกรมปาไม" เปน "อธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช"
ฯลฯ
หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชกฤษฎกาฉบบน คอ โดยทพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 ไดบญญตใหจดตงสวนราชการขนใหมโดยมภารกจใหม ซงไดมการตราพระราชกฤษฎกาโอนกจการบรหารและอำนาจหนาทของสวนราชการใหเปนไปตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม นนแลว และเนองจากพระราชบญญตดงกลาวไดบญญตใหโอนอำนาจหนาทของสวนราชการ รฐมนตรผดำรงตำแหนงหรอผซงปฏบตหนาทในสวนราชการเดมมาเปนของสวนราชการใหม โดยใหมการแกไขบทบญญตตางๆ ใหสอดคลองกบอำนาจหนาททโอนไปดวย ฉะนน เพออนวตใหเปนไปตามหลกการทปรากฏในพระราชบญญตและพระราชกฤษฎกาดงกลาว จงสมควรแกไขบทบญญตของกฎหมายใหสอดคลองกบการโอนสวนราชการ เพอใหผเกยวของมความชดเจนในการใชกฎหมายโดยไมตองไปคนหาในกฎหมายโอนอำนาจหนาทวาตามกฎหมายใดไดมการโอนภารกจของสวนราชการหรอผรบผดชอบตามกฎหมายนนไปเปนของหนวยงานใดหรอผใดแลว โดยแกไขบทบญญต
311
พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504
ของกฎหมายใหมการเปลยนชอสวนราชการ รฐมนตร ผดำรงตำแหนงหรอผซงปฏบตหนาทของสวนราชการใหตรงกบการโอนอำนาจหนาท และเพมผแทนสวนราชการในคณะกรรมการใหตรงตามภารกจทมการตดโอนจากสวนราชการเดมมาเปนของสวนราชการใหมรวมทงตดสวนราชการเดมทมการยบเลกแลว ซงเปนการแกไขใหตรงตามพระราชบญญตและพระราชกฤษฎกาดงกลาวจงจำเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน
(ราชกจจานเบกษา เลม 119 ตอนท 102 ก วนท 8 ตลาคม 2545)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
312
ภมพลอดลยเดช ป.ร.
ใหไว ณ วนท 16 เมษายน พ.ศ. 2507เปนปท 19 ในรชกาลปจจบน
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯใหประกาศวา
โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการคมครองและสงวนปาจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยคำแนะนำและ
ยนยอมของสภารางรฐธรรมนญในฐานะรฐสภา ดงตอไปนมาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา "พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507"มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจา
นเบกษาเปนตนไปมาตรา 3 ใหยกเลก
(1) พระราชบญญตคมครองและสงวนปา พทธศกราช 2581(2) พระราชบญญตคมครองและสงวนปา (ฉบบท 2) พ.ศ. 2496(3) พระราชบญญตคมครองและสงวนปา (ฉบบท 3) พ.ศ. 2497บรรดากฎหมาย กฎ และขอบงคบอน ในสวนทมบญญตไวแลวในพระราชบญญตน
หรอซงขดหรอแยงกบบทแหงพระราชบญญตน ใหใชพระราชบญญตนแทนมาตรา 4 ในพระราชบญญตน
"ปา" หมายความวา ทดนรวมตลอดถง ภเขา หวย หนอง คลอง บง บาง ลำนำทะเลสาบ เกาะ และทชายทะเลทยงมไดมบคคลไดมาตามกฎหมาย
313
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
"ปาสงวนแหงชาต" หมายความวา ปาทไดกำหนดใหเปนปาสงวนแหงชาตตามพระราชบญญตน
"ไม" หมายความวา ไมทกชนดทงทเปนตน กอ หรอเถา ไมวายงยนตนหรอลมลงแลว และหมายความรวมตลอดถง ราก ปม ตอ หนอ กง ตา หว เหงา เศษ ปลายหรอสวนหนงสวนใดของไม ไมวาจะถกตด ฟน เลอย ผา ถาก ทอน ขด หรอกระทำโดยวธการอนใด
"ของปา" หมายความวา สงตางๆ ทเกดขนหรอมอยในปา เปนตนวา(1) ไมฟน ถาน เปลอกไม ใบไม ดอกไม เมลด ผลไม หนอไม ชนไม และยางไม(2) หญา ออ พง แขม ปรอ คา กก กระจด กลวยไม กด เหดและพชอน(3) ซากสตว ไข หนง เขา นอ งา กราม ขนาย กระดก ขน รงนก ครง รงผง นำผง
ขผง และมลคางคาว(4) ดน หน กรวด ทราย แรและนำมน
"สตวเลยง" หมายความวา ชาง มา ลา ลอ โค กระบอ แพะแกะ และสกร ทมเจาของ"ทำไม" หมายความวา ตด ฟน กาน โคน ลด เลอย ผา ถาก ทอน ขด หรอชกลากไม
ทมอยในปา หรอนำไมทมอยในปาออกจากปาดวยประการใดๆ"พนกงานเจาหนาท" หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามพระราช
บญญตน"อธบด" หมายความวา อธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช*"รฐมนตร" หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน
มาตรา 5 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม*รกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอำนาจแตงตงพนกงานเจาหนาทและออกกฎกระทรวงกำหนดคาธรรมเนยม คาภาคหลวงและคาบำรงปาไมเกนอตราตามบญชทายพระราชบญญตน และกำหนดกจการอนเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน
กฎกระทรวงนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
314
หมวด 1การกำหนดปาสงวนแหงชาต
มาตรา 6 บรรดาปาทเปนปาสงวนอยแลวตามกฎหมายวาดวยการคมครองและสงวนปากอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหเปนปาสงวนแหงชาตตามพระราชบญญตน
เมอรฐมนตรเหนสมควรกำหนดปาอนใดเปนปาสงวนแหงชาต เพอรกษาสภาพปาไม ของปาหรอทรพยากรธรรมชาตอน ใหกระทำไดโดยออกกฎกระทรวงซงตองมแผนทแสดงแนวเขตปาทกำหนดเปนปาสงวนแหงชาตนนแนบทายกฎกระทรวงดวย
มาตรา 7 การเปลยนแปลงเขตหรอการเพกถอนปาสงวนแหงชาตปาใด ไมวาทงหมดหรอบางสวน ใหกระทำไดโดยออกกฎกระทรวง และเฉพาะกรณทมการเปลยนแปลง หรอเพกถอนบางสวนใหมแผนทแสดงแนวเขตทเปลยนแปลง หรอเพกถอนนนแนบทายกฎกระทรวงดวย
มาตรา 8 ใหพนกงานเจาหนาทจดใหมหลกเขตและปายหรอเครองหมายอนแสดงแนวเขตปาสงวนแหงชาตไวตามสมควรเพอใหประชาชนเหนไดวาเปนเขตปาสงวนแหงชาต
มาตรา 9 ใหปดประกาศสำเนากฎกระทรวงและแผนททายกฎกระทรวงตามมาตรา 6 วรรคสอง หรอมาตรา 7 ไว ณ ททำการอำเภอหรอกงอำเภอทองท ททำการกำนนทองท และทเปดเผยเหนไดงายในหมบานทองทนน
มาตรา 10 เมอไดกำหนดปาใดเปนปาสงวนแหงชาตแลวใหมกรรมการสำหรบปาสงวนแหงชาตนนคณะหนง ประกอบดวยผแทนกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช*ผแทนกรมการปกครอง ผแทนกรมทดนและกรรมการอนอกสองคนซงรฐมนตรแตงตง ใหคณะกรรมการดงกลาวมอำนาจหนาทดงตอไปน
(1) ควบคมใหการเปนไปตามมาตรา 8 และมาตรา 9(2) ดำเนนการสอบสวน และวนจฉยคำรองตามมาตรา 13(3) มหนงสอเรยกบคคลมาใหถอยคำหรอใหสงเอกสารทเกยวของในการสอบสวน
ตามมาตรา 13
315
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
(4) ต งอนกรรมการเพ อพจารณาหรอปฏบตการอยางหน งอยางใดตามท คณะกรรมการมอบหมาย
มาตรา 11 การประชมคณะกรรมการ ตองมกรรมการมาประชมไมตำกวากงจำนวนของกรรมการทงหมดจงเปนองคประชม และใหคณะกรรมการเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานแหงทประชม
การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมากกรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากน ให
ประธานแหงทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาดมาตรา 12 บคคลใดอางวามสทธ หรอไดทำประโยชนในเขตปาสงวนแหงชาตใดอย
กอนวนทกฎกระทรวงกำหนดปาสงวนแหงชาตนนใชบงคบ ใหยนคำรองเปนหนงสอตอนายอำเภอหรอปลดอำเภอผเปนหวหนาประจำกงอำเภอทองทภายในกำหนดเกาสบวน นบแตวนทกฎกระทรวงนนใชบงคบ ถาไมยนคำรองภายในกำหนดดงกลาว ใหถอวาสละสทธหรอประโยชนนน
คำรองดงกลาวในวรรคหนง ใหนายอำเภอหรอปลดอำเภอผเปนหวหนาประจำกงอำเภอทองทสงตอไปยงคณะกรรมการสำหรบปาสงวนแหงชาตนนโดยไมชกชา
ความในวรรคหนงมใหใชบงคบแกกรณสทธในทดนทบคคลมอยตามประมวลกฎหมายทดน
มาตรา 13 เมอคณะกรรมการสำหรบปาสงวนแหงชาตไดรบคำรองตามมาตรา 12แลว ใหสอบสวนตามคำรองนน ถาปรากฏวาผรองไดเสยสทธหรอเสอมเสยประโยชน ใหคณะกรรมการพจารณากำหนดคาทดแทนใหตามทเหนสมควร
ถาผรองไมพอใจในคาทดแทนทคณะกรรมการสำหรบปาสงวนแหงชาตกำหนดผรอง มสทธอทธรณตอรฐมนตรภายในกำหนดสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงคำวนจฉยของคณะกรรมการ คำวนจฉยของรฐมนตรใหเปนทสด
มาตรา 13 ทว ในกรณทสวนราชการและองคการของรฐมความประสงคจะใชพนทบางแหงภายในเขตปาสงวนแหงชาตเปนสถานทปฏบตงานหรอเพอประโยชนของรฐอยางอนใหอธบดโดยอนมตรฐมนตรมอำนาจประกาศกำหนดบรเวณดงกลาวเปนบรเวณททางราชการ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
316
ใชประโยชนภายในเขตปาสงวนแหงชาตได และในบรเวณดงกลาวมใหนำมาตรา 14 และมาตรา 16 มาใชบงคบแกการทสวนราชการหรอองคการนนๆ จำเปนตองกระทำเพอใหบรรลวตถประสงคในการปฏบตงานเพอใชประโยชนในพนทนน
การใชพนทตามวรรคหนง ถาทดนในบรเวณททางราชการใชประโยชนมแนวเขตทบทดนซงบคคลไดรบประโยชนตามมาตรา 14 อยแลว ใหการรบประโยชนในทดนสวนทเปนบรเวณททางราชการใชประโยชนนนสนสดลง เมอพนกำหนดสามรอยหกสบวน นบแตวนทประกาศกำหนดบรเวณดงกลาวเปนบรเวณททางราชการใชประโยชน
การใชพนทตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกำหนด โดยอนมตรฐมนตร
(ความในมาตรา 13 ทว เพมเตมโดยมาตรา 3 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 3) พ.ศ. 2528)
หมวด 2การควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาต
มาตรา 14 ในเขตปาสงวนแหงชาต หามมใหบคคลใดยดถอครอบครองทำประโยชนหรออยอาศยในทดน กอสราง แผวถาง เผาปา ทำไม เกบหาของปา หรอกระทำดวยประการใดๆอนเปนการเสอมเสยแกสภาพปาสงวนแหงชาต เวนแต
(1) ทำไมหรอเกบหาของปาตามมาตรา 15 เขาทำประโยชนหรออยอาศยตามมาตรา 16 มาตรา 16 ทว หรอมาตรา 16 ตร กระทำการตามมาตรา 17 ใชประโยชนตามมาตรา 18 หรอกระทำการตามมาตรา 19 หรอมาตรา 20
(2) ทำไมหวงหามหรอเกบหาของปาหวงหามตามกฎหมายวาดวยปาไม(ความในมาตรา 14 ถกยกเลกตามความในมาตรา 4 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 3)
พ.ศ. 2528 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 15 การทำไมหรอการเกบหาของปาในเขตปาสงวนแหงชาตใหกระทำไดเมอไดรบใบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท หรอเมอพนกงานเจาหนาทไดประกาศอนญาตไวเปนคราวๆ ในเขตปาสงวนแหงชาตแหงหนงแหงใดโดยเฉพาะ
317
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
การอนญาตใหเปนไปตามแบบ ระเบยบและวธการทกำหนดในกฎกระทรวงมาตรา 16 อธบดโดยอนมตรฐมนตรมอำนาจอนญาตใหบคคลหนงบคคลใดเขา
ทำประโยชนหรออยอาศยในเขตปาสงวนแหงชาตได ในกรณดงตอไปน(1) การเขาทำประโยชนหรออยอาศยในเขตปาสงวนแหงชาตคราวละไมนอยกวา
หาปแตไมเกนสามสบป ในกรณทผไดรบอนญาตเปนสวนราชการหรอรฐวสาหกจ ตามกฎหมายวาดวยวธการงบประมาณ จะอนญาตโดยใหยกเวนคาธรรมเนยมทงหมดหรอบางสวนตามทเหนสมควรกได
(2) การเขาทำประโยชนเกยวกบการทำเหมองแรตามกฎหมายวาดวยแรคราวละไมเกนสบป โดยใหไดรบยกเวนไมตองขอรบใบอนญาตเกบหาของปาและไมตองเสยคาภาคหลวงของปาตามพระราชบญญตน สำหรบแร ดนขาว หรอหน แลวแตกรณ
การขออนญาตและการอนญาตตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทอธบดกำหนด โดยอนมตรฐมนตร
(ความในมาตรา 16 ถกยกเลกตามความในมาตรา 5 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 3)พ.ศ. 2528 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 16 ทว ในกรณทปาสงวนแหงชาตทงหมดหรอบางสวนมสภาพเปนปาไรรางเกา หรอทงหญา หรอเปนปาทไมมไมมคาขนอยเลย หรอมไมมคาทมลกษณะสมบรณเหลออยเปนสวนนอย และปานนยากทจะกลบฟนคนดตามธรรมชาต ทงน โดยมสภาพตามหลกเกณฑและเงอนไขทรฐมนตรกำหนด โดยอนมตคณะรฐมนตร ใหถอวาปาสงวนแหงชาตในบรเวณดงกลาวเปนปาเสอมโทรม
ถาทางราชการมความจำเปนตองปรบปรงฟนฟสภาพปาเสอมโทรม ใหรฐมนตรประกาศกำหนดเขตปาเสอมโทรมทงหมดหรอบางสวนเปนเขตปรบปรงปาสงวนแหงชาต
ในเขตปรบปรงปาสงวนแหงชาต ถาบคคลใดไดเขาทำประโยชนหรออยอาศยในเขตดงกลาวอยแลวจนถงวนทประกาศกำหนดตามวรรคสอง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
318
(1) เมอบคคลดงกลาวรองขอ และอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายเหนวาบคคลนนยงมความจำเปนเพอการครองชพ อธบดหรอผซงอธบดมอบหมายมอำนาจอนญาตเปนหนงสอใหบคคลดงกลาวทำประโยชนและอยอาศยตอไปในททไดทำประโยชนหรออยอาศยอยแลวนนได แตตองไมเกนยสบไรตอหนงครอบครว และมกำหนดเวลาคราวละไมนอยกวาหาป แตไมเกนสามสบป ทงน โดยไดรบการยกเวนคาธรรมเนยมสำหรบคราวแรกคราวตอๆ ไปตองเสยคาธรรมเนยม
(2) บคคลซงไดรบอนญาตตาม (1) อาจขออนญาตปลกปาหรอไมยนตนในททตนเคยทำประโยชนหรออยอาศยในเขตปรบปรงปาสงวนแหงชาตเพมเตมจากทไดรบอนญาตแลว โดยพสจนใหเหนวาตนมความสามารถ และมเครองมอหรออปกรณทจะปลกปา หรอไมยนตนตามทขอเพมนนได อธบดหรอผซงอธบดมอบหมายมอำนาจอนญาตเปนหนงสอใหปลกปาหรอไมยนตนไดแตตองไมเกนสามสบหาไรตอหนงครอบครว และมกำหนดเวลาคราวละไมนอยกวาหาป แตไมเกนสามสบป และตองเสยคาธรรมเนยมตามทกฎหมายกำหนดไว
การไดรบอนญาตตามวรรคสาม มใหถอวาเปนการไดมาซงสทธในทดนตามประมวลกฎหมายทดน
ใหบคคลซงไดรบอนญาตตามวรรคสาม (1) และ (2) ไดรบยกเวนคาภาคหลวงและคาบำรงปา สำหรบไมทไดปลกขนภายในทดนทไดรบอนญาต
บคคลซงไดรบอนญาตตองใชประโยชนในทดนตามหลกเกณฑและเงอนไขในระเบยบทอธบดกำหนด และจะใหบคคลอนนอกจากบคคลในครอบครวเขาทำประโยชนในทดนดงกลาวมได
ในกรณทบคคลซงไดรบอนญาตละทงไมทำประโยชนหรอไมอยอาศยในทดนทไดรบอนญาตตดตอกนเกนระยะเวลาสองป หรอยนยอมใหบคคลอนนอกจากบคคลในครอบครวเขาทำประโยชน หรอไมปฏบตตามหลกเกณฑและเงอนไขในระเบยบทอธบดกำหนด ใหอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายมอำนาจเพกถอนการอนญาตนน
319
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
มาตรา 16 ตร ในกรณทบคคลซงไดรบอนญาตตามมาตรา ๑๖ ทว ถงแกความตายใหบคคลในครอบครวซงอาศยอยกบผไดรบอนญาตมสทธอยอาศยหรอทำประโยชนในทดนนนตอไปได แตไมเกนหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทผไดรบอนญาตถงแกความตาย
ถาสาม ภรรยา บตรคนหนงคนใดหรอบคคลในครอบครวซงอาศยอยกบผไดรบอนญาตและผไดรบอนญาตไดระบไวเปนหนงสอตามแบบทอธบดกำหนดใหเปนผสบสทธและหนาทของตนประสงคจะอยอาศยหรอทำประโยชนในทดนนนตอไป ใหยนคำขออนญาตตออธบดหรอผซงอธบดมอบหมาย ภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทผไดรบอนญาตถงแกความตาย
เมอไดยนคำขออนญาตตามวรรคสองแลว ใหบคคลตามวรรคหนงอยอาศยหรอทำประโยชนตอไปไดตามทอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายอนญาต
(ความในมาตรา 16 ทว มาตรา 16 ตร เพมเตมโดยมาตรา 6 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 3)พ.ศ. 2528)
มาตรา 17 เพอประโยชนในการศกษาหรอวจยทางวชาการ อธบดมอำนาจอนญาตเปนหนงสอแกกระทรวง ทบวง กรมหรอบคคลอนใดใหกระทำการอยางหนงอยางใดในเขตปาสงวนแหงชาตได ตามระเบยบทอธบดกำหนดโดยอนมตรฐมนตร และเมอรฐมนตรเหนสมควรจะสงยกเวนคาธรรมเนยม คาภาคหลวงและคาบำรงปากได
มาตรา 18 อธบดมอำนาจออกระเบยบการใชประโยชนในเขตปาสงวนแหงชาตโดยประกาศในราชกจจานเบกษา ในเรองดงตอไปน
(1) การเขาไป การผานหรอการใชทาง(2) การนำหรอปลอยสตวเลยงเขาไป
ระเบยบตามวรรคหนง จะใชบงคบในเขตปาสงวนแหงชาตแหงใดใหประกาศ ณ ทวาการอำเภอ ททำการกำนน และททำการผใหญบานในทองททปาสงวนแหงชาตแหงนนตงอย
(ความในมาตรา 18 ถกยกเลกตามความในมาตรา 7 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 3)พ.ศ. 2528 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
320
มาตรา 19 เพอประโยชนในการควบคม ดแล รกษาหรอบำรงปาสงวนแหงชาตอธบดมอำนาจสงเปนหนงสอใหพนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทของกรมอทยานแหงชาตสตวปา และพนธพช* กระทำการอยางหนงอยางใดในเขตปาสงวนแหงชาตได
มาตรา 20 ในกรณปาสงวนแหงชาตแหงใดมสภาพเปนปาเสอมโทรมตามมาตรา 16ทว ใหอธบดโดยอนมตรฐมนตรมอำนาจอนญาตเปนหนงสอใหบคคลหนงบคคลใดทำการบำรงปาหรอปลกสรางสวนปาหรอไมยนตนในเขตปาเสอมโทรมไดภายในระยะเวลาและตามเงอนไขทกำหนดในหนงสออนญาต แตในกรณทจะอนญาตใหเกน 2,000 ไร ตองไดรบอนมตจากคณะรฐมนตร
รฐมนตรอาจกำหนดใหผรบอนญาตเสยคาตอบแทนใหแกรฐบาลไดตามจำนวนทเหนสมควรโดยประกาศของกระทรวงเกษตรและสหกรณ
(ความในมาตรา 20 ถกยกเลกตามความในมาตรา 8 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 3)พ.ศ. 2528 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 21 ใบอนญาตทำไมหรอเกบหาของปา ในเขตปาสงวนแหงชาตตามมาตรา15 ใหใชไดภายในระยะเวลาทระบไวในใบอนญาต ตามระเบยบทอธบดกำหนด ซงตองไมเกนหนงปนบแตวนออกใบอนญาต
การตออายใบอนญาตใหเปนไปตามแบบ ระเบยบและวธการทกำหนดในกฎกระทรวงมาตรา 22 ในกรณใบอนญาตสญหายหรอถกทำลาย ใหยนคำขอใบแทนใบอนญาต
ตอพนกงานเจาหนาทการออกใบแทนใบอนญาต ใหเปนไปตามแบบ ระเบยบและวธการทกำหนดใน
กฎกระทรวงมาตรา 23 ใบอนญาตทออกใหตามมาตรา 15 จะโอนกนไดตอเมอไดรบอนญาตจาก
พนกงานเจาหนาทการโอนใบอนญาตใหเปนไปตามระเบยบและวธการทกำหนดในกฎกระทรวง
321
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
มาตรา 24 ผรบใบอนญาตหรอหนงสออนญาตตามพระราชบญญตน ตองจดใหคนงานผรบจางหรอผแทนของผรบใบอนญาตหรอหนงสออนญาตมใบคมอสำหรบทำการตามทไดรบอนญาต ตามแบบ ระเบยบและวธการทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 25 เมอไดกำหนดปาใดเปนปาสงวนแหงชาตและรฐมนตรไดแตงตงพนกงานเจาหนาทผควบคมและรกษาปาสงวนแหงชาตนนแลว ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจ ดงตอไปน
(1) สงใหผหนงผใดออกจากปาสงวนแหงชาต หรอใหงดเวนการกระทำใดๆ ในเขตปาสงวนแหงชาต ในกรณทมขอเทจจรงปรากฏหรอเหตอนควรสงสยวา มการกระทำผดตามพระราชบญญตน
(2) สงเปนหนงสอใหผกระทำผดตอพระราชบญญตนรอถอน แกไขหรอทำประการอนใดแกสงทเปนอนตราย หรอสงททำใหเสอมสภาพในเขตปาสงวนแหงชาตภายในเวลาทกำหนดให
(3) ยด ทำลาย รอถอน แกไขหรอทำประการอนเมอผกระทำผดไมปฏบตตาม (2)ไมปรากฏตวผกระทำผดหรอรตวผกระทำผดแตหาตวไมพบ
ถาพนกงานเจาหนาทไดปฏบตการอยางหนงอยางใดดงกลาว และไดเสยคาใชจายเพอการนน ใหผกระทำผดชดใชหรอออกคาใชจายนนทงหมด หรอใหพนกงานเจาหนาทนำทรพยสนทยดไวไดออกขายทอดตลาดหรอขายโดยวธอนตามทเหนสมควรเพอชดใชคาใชจายนน และใหนำความในมาตรา 1327 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาใชบงคบแกเงนทไดจากการขายทรพยสนนนโดยอนโลม
(4) ดำเนนการอยางหนงอยางใดทเหนสมควร ทงน เพอปองกนหรอบรรเทาความเสยหายแกปาสงวนแหงชาตในกรณทมเหตฉกเฉน
มาตรา 26 การจบกม ปราบปรามผกระทำผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทเปนพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจ ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา
มาตรา 27 เมอปรากฏวาผรบใบอนญาตหรอหนงสออนญาต คนงาน ผรบจาง หรอผแทนของผรบใบอนญาตหรอหนงสออนญาตกระทำผดตอพระราชบญญตนหรอกฎกระทรวงหรอเงอนไขในใบอนญาตหรอหนงสออนญาต ซงออกตามพระราชบญญตน อนอาจเปน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
322
การเสยหายอยางรายแรง ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจสงเปนหนงสอใหพกใชใบอนญาตหรอหนงสออนญาตได มกำหนดไมเกนหกสบวนนบแตวนทออกคำสง
คำสงพกใชใบอนญาตหรอหนงสออนญาตตามวรรคหนงอธบดมอำนาจสงเพกถอนคำสงหรอเพมหรอลดระยะเวลาทสงพกใชใบอนญาตหรอหนงสออนญาตไดตามทเหนสมควร แตในกรณทมคำสงเพมระยะเวลาดงกลาวนน จะเพมไดไมเกนหนงรอยยสบวน
มาตรา 28 คำสงพกใชใบอนญาตหรอหนงสออนญาตของพนกงานเจาหนาท หรอคำสงของอธบดตามมาตรา 27 ผรบใบอนญาตหรอหนงสออนญาตมสทธอทธรณตอรฐมนตรโดยยนอทธรณตอพนกงานเจาหนาทภายในกำหนดสามสบวนนบแตวนททราบคำสง
คำวนจฉยของรฐมนตรใหเปนทสดมาตรา 29 ในกรณทมการสงพกใชใบอนญาตหรอหนงสออนญาตแลว ถารฐมนตร
เหนสมควรกใหมอำนาจสงเพกถอนใบอนญาตหรอหนงสออนญาตนนไดมาตรา 30 ในกรณมความจำเปนเพอประโยชนแกราชการหรอสาธารณประโยชน
หรอเมอปรากฏวาไดมการอนญาตไปโดยมชอบ รฐมนตรมอำนาจสงเพกถอนการอนญาตรายหนงรายใดทงหมดหรอบางสวนได
ในกรณมใชเปนความผดของผถกสงเพกถอนการอนญาตใหจายคาทดแทนดวยจำนวนเงนอนเปนธรรมแกผถกสงเพกถอนการอนญาตนน
หมวด 3บทกำหนดโทษ
มาตรา 31 ผใดฝาฝนมาตรา 14 ตองระวางโทษจำคกตงแตหกเดอนถงหาปและปรบตงแตหาพนบาทถงหาหมนบาท
ในกรณความผดตามมาตราน ถาไดกระทำเปนเนอทเกนยสบหาไรหรอกอใหเกดความเสยหายแก
(1) ไมสก ไมยาง ไมสนเขา หรอไมหวงหามประเภท ข. ตามกฎหมายวาดวยปาไม หรอ
323
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
(2) ไมอนเปนตนหรอเปนทอนอยางใดอยางหนง หรอทงสองอยางรวมกนเกนยสบตน หรอทอน หรอรวมปรมาตรไมเกนสลกบาศกเมตร หรอ
(3) ตนนำลำธารผกระทำความผดตองระวางโทษจำคกตงแตสองปถงสบหาป และปรบตงแต
สองหมนบาทถงหนงแสนหาหมนบาทในกรณทมคำพพากษาชขาดวาบคคลใดกระทำความผดตามมาตราน ถาปรากฏวา
บคคลนนไดยดถอครอบครองทดนในเขตปาสงวนแหงชาต ศาลมอำนาจสงใหผกระทำผดคนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทำผด ออกจากเขตปาสงวนแหงชาตไดดวย
(ความในมาตรา 31 ถกยกเลกตามความในมาตรา 3 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 2)พ.ศ. 2522 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 32 ผใดฝาฝนมาตรา ๒๔ ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาทมาตรา 33 ผใดทำใหเสยหาย ทำลาย ซงหลกเขต ปาย หรอเครองหมายอนใดทจดให
มขนตามพระราชบญญตน ตองระวางโทษจำคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนสามหมนบาทหรอทงจำทงปรบ
(ความในมาตรา 33 ถกยกเลกตามความในมาตรา 4 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท2) พ.ศ. 2522 และใหใชขอความดงปรากฏอยนแทน)
มาตรา 33 ทว ผใดไมปฏบตตามระเบยบทอธบดกำหนดตามมาตรา 18 หรอขดคำสงพนกงานเจาหนาทซงสงตามมาตรา 25 (1) หรอ (2) ตองระวางโทษจำคกไมเกนหกเดอนหรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจำทงปรบ
(ความในมาตรา 33 ทว เพมเตมโดยมาตรา 9 แหง พ.ร.บ. ปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 3) พ.ศ.2528)
มาตรา 34 ผใดรบไวดวยประการใด ซอนเรน จำหนาย หรอชวยพาเอาไปเสย ซงไมหรอของปาทตนรอยแลววา เปนไมหรอของปาทมผไดมาโดยการกระทำผดตามพระราชบญญตน ตองระวางโทษเสมอนเปนตวการในการกระทำผดนน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
324
มาตรา 35 บรรดาไม ของปา เครองมอ เครองใช อาวธ สตวพาหนะยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ซงบคคลใชหรอไดมาโดยการกระทำผดตามพระราชบญญตน ใหรบเสยทงสนโดยไมคำนงวาเปนของผกระทำผดและมผถกลงโทษตามคำพพากษาของศาลหรอไม
บทเฉพาะกาลมาตรา 36 บรรดาปาทเปนปาคมครองอยแลวตามกฎหมายวาดวยการคมครองและ
สงวนปากอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหถอวาเปนปาสงวนแหงชาตตามพระราชบญญตนจนกวาจะมกฎกระทรวงออกตามมาตรา 6 วรรคสอง หรอมาตรา 7 ซงตองออกภายในหาป นบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ
มาตรา 37 ใบอนญาตทออกใหแกบคคลกระทำการใดๆ ตามกฎหมายวาดวยการคมครองและสงวนปากอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหใชไดตอไปจนสนอายตามทระบไวในใบอนญาตนน
มาตรา 38 ภายในระยะเวลาหนงปนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ บรรดากฎกระทรวง ประกาศ ขอกำหนด และระเบยบการตางๆ ทไดออกตามกฎหมายวาดวยการคมครองและสงวนปาและใชอยในวนประกาศพระราชบญญตนในราชกจจานเบกษา ใหคงใชบงคบตอไปเทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน ทงน จนกวาจะมกฎกระทรวง ประกาศ ขอกำหนดหรอระเบยบการตางๆ ยกเลกหรอมความอยางเดยวกน หรอขด หรอแยงกน หรอกลาวไวเปนอยางอน
ผรบสนองพระบรมราชโองการจอมพล ถนอม กตตขจร
นายกรฐมนตร
(ราชกจจานเบกษา เลม 81 ตอนท 38 วนท 28 เมษายน 2507)
325
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
บญชอตราคาธรรมเนยม คาภาคหลวง และคาบำรงปา
คำขอ ฉบบละ 1 บาทใบอนญาตทำไม หรอเกบหาของปา ฉบบละ 20 บาทใบคมอคนงาน ผรบจางหรอผแทนของผรบใบอนญาตหรอหนงสออนญาต ฉบบละ 5 บาทใบแทนใบอนญาต ฉบบละ 5 บาทการโอนใบอนญาต ครงละ 10 บาทหนงสออนญาตใหบคคลเขาทำประโยชนหรออยอาศย ไรละ 500 บาทคาภาคหลวงไม ลกบาศกเมตรละ 40 บาทคาภาคหลวงของปา ลกบาศกเมตรละ 5 บาท
ในกรณไมอาจคำนวณเปนลกบาศกเมตรรอยละสบของราคาตลาด คาบำรงปา สองเทาคาภาคหลวงไมหรอคาภาคหลวงของปาทผรบอนญาตจะตองชำระ เนองจากการทำไมและเกบหาของปาจากปาสงวนแหงชาตหมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ เนองจากปาไมเปนทรพยากรธรรมชาตทสำคญยงของชาต และรฐบาลไดกำหนดจดหมายไวในแผนพฒนาการเศรษฐกจแหงชาตวา จะสงวนปาไมไวเปนเนอทประมาณรอยละ 50 แหงเนอทประเทศไทย คอ เปนเนอทปาสงวนรวมประมาณ 250,000ตารางกโลเมตร หรอ 156 ลานไร
บดน ปรากฏวาปาไมทสงวน คมครองไวแลว และทยงมไดสงวนคมครองไดถกบกรกและถกทำลายไปเปนจำนวนมาก แมปาไมในบรเวณตนนำลำธารกถกแผวถางเผาทำลายไปเปนอนมาก ซงอาจเปนเหตใหเกดความแหงแลง พนดนพงทลาย ลำนำตนเขน หรอเกดอทกภยอนเปนผลเสยหายแกการเกษตรและเศรษฐกจของประเทศอยางรายแรง ทงน เนองจากกฎหมายวาดวยการคมครองและสงวนปาทใชบงคบอย มวธการไมรดกมเหมาะสมตองเสยเวลาดำเนนการเปนเวลานาน จงจะประกาศกำหนดเปนปาสงวนหรอเปนปาคมครองได เปนเหตใหบคคลบางจำพวกฉวยโอกาสทำลายปาไดกวางขวางยงขนนอกจากนน ไดกำหนดโทษผฝาฝนไวไมเหมาะสมกบกาลสมย ผกระทำผดไมเขดหลาบเปนชองทางใหมการบกรกทำลายปามากขน รฐบาลจงเหนเปนการจำเปนอนรบดวนทจะตองดำเนนการปรบปรงกฎหมายเรองนเสยใหม เพอใหสามารถดำเนนการคมครองปองกน เพอรกษาไวซงทรพยากรธรรมชาตอนมคาของชาต และเพอมใหอาชพเกษตรกรรมของประชาชนสวนใหญและเศรษฐกจของประเทศถกกระทบกระเทอนจากผลของการทำลายปา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
326
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2522หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทบทบญญตในสวนทเกยวกบการกำหนดโทษตามกฎหมายวาดวยปาสงวนแหงชาตไมเหมาะสมกบสภาวการณปจจบน สมควรแกไขเพมเตมอตราโทษใหสงขน และโดยทไดมการแกไขเพมเตมอตราโทษตามกฎหมายวาดวยปาไมใหสงขนดวยสมควรแกไขเพมเตมอตราโทษใหสอดคลองกน จงจำเปนตองตราพระราชบญญตนขน
(ราชกจจานเบกษา เลม 96/ตอนท 64/ฉบบพเศษ หนา 14 /28 เมษายน 2522)
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต (ฉบบท 3) พ.ศ. 2528มาตรา 10 บทบญญตมาตรา 16 และมาตรา 20 แหงพระราชบญญตปาสงวนแหง
ชาต พ.ศ. 2507 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตน ไมกระทบกระเทอนการอนญาตทบคคลใดไดรบกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ
หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทรฐบาลมนโยบายทจะชวยเหลอราษฎรทมความจำเปนในการครองชพสามารถเขาทำกนในเขตปาสงวนแหงชาตไดโดยไมเดอดรอนและโดยมทอยเปนหลกแหลงจงไดแกไขกฎหมายใหทางราชการมอำนาจอนญาตใหบคคลเขาทำประโยชนหรออยอาศยในเขตปาสงวนแหงชาตไดเปนคราวๆ ทงในระยะสนและระยะยาว โดยกำหนดวาในระยะสนอนเปนการชวยเหลอชวคราวตามความจำเปน อนญาตไดคราวละไมเกนหาป นอกจากนนไดแกไขบทบญญตอนๆ ทยงไมเหมาะสมกบสภาพความเปนจรงและสะดวกแกการปฏบตราชการ เชน อนญาตใหทางราชการและองคการของรฐใชประโยชนในเขตปาสงวนแหงชาตเปนการชวคราวไดโดยคลองตวยงขน จงจำเปนตองตราพระราชบญญตน
(ราชกจจานเบกษา เลม 102/ตอนท 124/ฉบบพเศษ หนา 1/11 กนยายน 2528)
327
พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507
*พระราชกฤษฎกาแกไขบทบญญตใหสอดคลองกบการโอนอำนาจหนาทของสวนราชการใหเปนไปตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 พ.ศ. 2545
มาตรา 76 ในพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ. 2507 ใหแกไขคำวา "รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ" เปน "รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม" คำวา "กรมปาไม" เปน "กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช" และคำวา "อธบดกรมปาไม" เปน "อธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช"
หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชกฤษฎกาฉบบน คอ โดยทพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 ไดบญญตใหจดตงสวนราชการขนใหมโดยมภารกจใหม ซงไดมการตราพระราชกฤษฎกาโอนกจการบรหารและอำนาจหนาทของสวนราชการใหเปนไปตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม นนแลว และเนองจากพระราชบญญตดงกลาวไดบญญตใหโอนอำนาจหนาทของสวนราชการ รฐมนตรผดำรงตำแหนงหรอผซงปฏบตหนาทในสวนราชการเดมมาเปนของสวนราชการใหม โดยใหมการแกไขบทบญญตตางๆ ใหสอดคลองกบอำนาจหนาททโอนไปดวย ฉะนน เพออนวตใหเปนไปตามหลกการทปรากฏในพระราชบญญตและพระราชกฤษฎกาดงกลาว จงสมควรแกไขบทบญญตของกฎหมายใหสอดคลองกบการโอนสวนราชการ เพอใหผเกยวของมความชดเจนในการใชกฎหมายโดยไมตองไปคนหาในกฎหมายโอนอำนาจหนาทวาตามกฎหมายใดไดมการโอนภารกจของสวนราชการหรอผรบผดชอบตามกฎหมายนนไปเปนของหนวยงานใดหรอผใดแลว โดยแกไขบทบญญตของกฎหมายใหมการเปลยนชอสวนราชการ รฐมนตร ผดำรงตำแหนงหรอผซงปฏบตหนาทของสวนราชการใหตรงกบการโอนอำนาจหนาท และเพมผแทนสวนราชการในคณะกรรมการใหตรงตามภารกจทมการตดโอนจากสวนราชการเดมมาเปนของสวนราชการใหมรวมทงตดสวนราชการเดมทมการยบเลกแลว ซงเปนการแกไขใหตรงตามพระราชบญญตและพระราชกฤษฎกาดงกลาว จงจำเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน
(ราชกจจานเบกษา เลม 119/ตอนท 102 ก/หนา 66/8 ตลาคม 2545)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
328
ภมพลอดลยเดช ป.ร.ใหไว ณ วนท 1 มนาคม พ.ศ. 2535เปนปท 47 ในรชกาลปจจบน
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯใหประกาศวา
โดยทเปนการสมควรมกฎหมายวาดวยสวนปาจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยคำแนะนำ และ
ยนยอมของสภานตบญญตแหงชาต ทำหนาทรฐสภา ดงตอไปนมาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา "พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535"มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจา
นเบกษาเปนตนไปมาตรา 3 ในพระราชบญญตน
"สวนปา" หมายความวา ทดนทไดขนทะเบยนตามมาตรา 5 เพอทำการปลกและบำรงรกษาตนไมทเปนไมหวงหามตามกฎหมายวาดวยปาไม
"ตนไม" หมายความวา ตนไมทขนอยแลวหรอปลกขนเพอใชประโยชนจากเนอไมและหมายความรวมถงตนไมทขนอยแลวหรอปลกขนเพอประโยชนอยางอน แตอาจใชประโยชนจากเนอไมไดดวย
"ไม" หมายความวา ตนไม และหมายความรวมถง(1) สวนใดๆ ของตนไม ไมวาจะถกตด ทอน เลอย ใส ผา ถาก ขด อด หรอกระทำ
ดวยประการอนใดหรอไม และ
329
พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535
(2) ไมแปรรป สงประดษฐ เครองใช หรอสงอนใดบรรดาททำดวยตนไมหรอสวนใดๆ ของตนไม
"ตรา" หมายความรวมถงเครองหมายหรอวตถใดๆ ทประดษฐขนเพอต ตอก หรอประทบทไม
"หนงสอรบรองการแจง" หมายความรวมถงสำเนาหรอภาพถายของหนงสอรบรองการแจงทพนกงานเจาหนาทไดรบรองถกตอง
"ผทำสวนปา" หมายความวา ผไดรบหนงสอรบรองการขนทะเบยนทดนเปนสวนปา และหมายความรวมถงผยนคำขอรบโอนทะเบยนสวนปาดวย
"พนกงานเจาหนาท" หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามพระราชบญญตน
"นายทะเบยน" หมายความวา อธบดหรอผซงอธบดมอบหมายสำหรบกรงเทพมหานคร และผวาราชการจงหวดหรอผซงผวาราชการจงหวดมอบหมายสำหรบจงหวดอน
"อธบด" หมายความวา อธบดกรมปาไม"รฐมนตร" หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน
มาตรา 4 ทดนทจะขอขนทะเบยนเปนสวนปาตามพระราชบญญตน ตองเปนทดนประเภทหนงประเภทใด ดงตอไปน
(1) ทดนทมโฉนดทดนหรอหนงสอรบรองการทำประโยชนตามประมวลกฎหมายทดน
(2) ทดนทมหนงสอของทางราชการรบรองวา ทดนดงกลาวอยในระยะเวลาทอาจขอรบโฉนดทดนหรอหนงสอรบรองการทำประโยชนตามประมวลกฎหมายทดนไดเนองจากไดมการครอบครองและเขาทำกนในทดนดงกลาวตามกฎหมายวาดวยการจดรปทดนเพอเกษตรกรรมหรอตามกฎหมายวาดวยการจดทดนเพอการครองชพไวแลว
(3)ทดนในเขตปฏรปทดนตามกฎหมายวาดวย การปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมทมหลกฐานการอนญาต การเชาหรอเชาซอ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
330
(4) ทดนทมหนงสออนญาตตามกฎหมายวาดวยปาสงวนแหงชาตใหบคคลเขาทำการปลกปาในเขตปรบปรงปาสงวนแหงชาต หรอเขาทำการปลกสรางสวนปา หรอไมยนตนในเขตปาเสอมโทรม
(5) ทดนทไดดำเนนการเพอการปลกปาอยแลวโดยทบวงการเมอง รฐวสาหกจหรอหนวยงานอนของรฐ
มาตรา 5 ผมกรรมสทธ สทธครอบครอง หรอผมสทธใชประโยชนในทดนตามมาตรา4 ประสงคจะใชทดนนนทำสวนปาเพอการคา ใหยนคำขอขนทะเบยนตอนายทะเบยนตามระเบยบทอธบดกำหนด และเมอไดยนคำขอขนทะเบยนแลว ผยนคำขออาจดำเนนการไปกอนไดจนกวานายทะเบยนจะสงรบหรอไมรบขนทะเบยนเปนสวนปาตามมาตรา 6
ในกรณทผยนคำขอเปนผเชาหรอผเชาซอทดนทขอขนทะเบยนทดนเปนสวนปาและทดนดงกลาวเปนทดนตามมาตรา 4 (1) ผยนคำขอตองมหลกฐานการเชาหรอเชาซอทดนดงกลาว พรอมทงหนงสอยนยอมของผมกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนนน ทแสดงวาอนญาตใหทำสวนปาได
มาตรา 6 ใหนายทะเบยนพจารณาและแจงการสงรบหรอไมรบขนทะเบยนทดนเปนสวนปา ใหผยนคำขอทราบภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบคำขอตามมาตรา 5 หรอไดรบรายงานผลการตรวจสอบตามมาตรา 7 แลวแตกรณ
การสงรบขนทะเบยนและการออกหนงสอรบรองการขนทะเบยนทดนเปนสวนปาใหเปนไปตามระเบยบทอธบดกำหนด
ในกรณทนายทะเบยนมคำสงไมรบขนทะเบยนทดนเปนสวนปาตามวรรคหนงใหผยนคำขอมสทธอทธรณตอรฐมนตรภายในสามสบวนนบแตวนททราบคำสงดงกลาวคำวนจฉยของรฐมนตรใหเปนทสด
มาตรา 7 กอนรบขนทะเบยนทดนเปนสวนปาตามมาตรา 6 หากทดนทขอขนทะเบยนเปนทดนตามมาตรา 4 (4) ใหนายทะเบยนสงใหพนกงานเจาหนาทออกไปตรวจสอบและทำรายงานเกยวกบสถานทตง สภาพทดน ชนด ขนาด ปรมาณ และจำนวนของไม ตลอดจนรายละเอยดของทดนทขอขนทะเบยนเปนสวนปา และในกรณทเปนไมหวงหามตามกฎหมายวาดวยปาไม หรอไมทการทำไมตองไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยปาสงวน
331
พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535
แหงชาต ใหพนกงานเจาหนาทจดแจงในรายงานดงกลาวใหแจงชดตามหลกเกณฑและวธการทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของรฐมนตร ทงน ใหรายงานผลการตรวจสอบตอนายทะเบยนภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบคำสง
เมอไดรบรายงานผลการตรวจสอบตามวรรคหนง ใหนายทะเบยนสงใหผยนคำขอเกบหาของปา แผวถางปา ตด โคน เกบรบ สมเผา ทำลาย หรอสงวนไวซงไมหรอของปาดงกลาว โดยผยนคำขอเปนผเสยคาใชจายในการดำเนนการดงกลาว ทงน ตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของรฐมนตร
ไมและของปาทไดมาตามวรรคสอง ใหตกเปนของแผนดนมาตรา 8 เพอประโยชนในการเกบหาขอมลทางวชาการปาไม การเกบสถตของ
การเจรญเตบโตของไม การประเมนผลการทำสวนปา ตลอดจนเพอตดตามผลการปฏบตการตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจเขาไปในสวนปาเพอตรวจสอบหรอใหคำแนะนำได
ในการปฏบตหนาทตามวรรคหนง ใหพนกงานเจาหนาทแสดงบตรประจำตวตอผซงเกยวของและใหผซงเกยวของอำนวยความสะดวกตามสมควร
บตรประจำตวพนกงานเจาหนาทใหเปนไปตามแบบทกำหนดในกฎกระทรวงมาตรา 9 ผทำสวนปาตองจดใหมตราเพอแสดงการเปนเจาของไมทไดมาจากการ
ทำสวนปา และจะนำตราออกใชไดเมอไดนำขนทะเบยนแลวตราทใชเปนเครองมอสำหรบต ตอก หรอประทบทไมซงผทำสวนปาจะตดหรอโคน
ตองเปนตราทมการรบรองจากนายทะเบยนโดยมเครองหมายทนายทะเบยนทำกำกบไวดวยการยนคำขอขนทะเบยน การสงรบขนทะเบยน การออกหนงสอรบรอง การขน
ทะเบยนและการรบรองตรา ตลอดจนวธต ตอก หรอประทบหรอแสดงตรา ตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของรฐมนตร
มาตรา 10 ในการทำไมทไดมาจากการทำสวนปา ผทำสวนปาอาจตดหรอโคนไมแปรรปไม คาไม มไมไวในครอบครอง และนำไมเคลอนทผานดานปาไมได แตการตงโรงงานแปรรปไมใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยปาไม
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
332
มาตรา 11 กอนการตดหรอโคนไมทไดมาจากการทำสวนปา ใหผทำสวนปาแจงเปนหนงสอตอพนกงานเจาหนาทเพอออกหนงสอรบรองการแจง และเมอแจงแลวใหผทำสวนปาดำเนนการตดหรอโคนไมดงกลาวได
การแจงและการออกหนงสอรบรองการแจงตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทอธบดกำหนด ในการน นายทะเบยนอาจกำหนดเงอนไขอนใดทผทำสวนปาตองปฏบตเกยวกบการตดหรอโคนไม การต ตอก หรอประทบตราทไมไวดวยกได
มาตรา 12 ในการตดหรอโคนไม ผทำสวนปาตองเกบรกษาหนงสอรบรองการแจงไวทสวนปาเพอแสดงตอพนกงานเจาหนาทตลอดเวลาททำการตดหรอโคนไม
มาตรา 13 ไมทจะนำเคลอนทออกจากสวนปา ตองมรอยตราต ตอก หรอประทบหรอแสดงการเปนเจาของ และในการนำเคลอนท ผทำสวนปาตองมหนงสอรบรองการแจงตลอดจนบญชแสดงรายการไมกำกบไปดวยตลอดเวลาทนำเคลอนท ทงน ตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของรฐมนตร
มาตรา 14 บรรดาไมทไดมาจากการทำสวนปาไมตองเสยคาภาคหลวงและคาบำรงปาตามกฎหมายวาดวยปาไม
มาตรา 15 เพอประโยชนในการตรวจสอบการตดหรอโคนไมในสวนปา ตลอดจนการนำเคลอนทไมออกจากสวนปา ผทำสวนปาตองเกบรกษาหนงสอรบรองการแจงบญชแสดงรายการไมและเอกสารสำคญทเกยวกบการดงกลาวไวทสวนปาเพอแสดงตอพนกงานเจาหนาท ตามหลกเกณฑและระยะเวลาทอธบดกำหนด
มาตรา 16 ในกรณทหนงสอรบรองการขนทะเบยนทดนเปนสวนปา หรอหนงสอรบรองการแจง สญหาย ชำรด หรอถกทำลาย ใหผทำสวนปายนคำขอใบแทนหนงสอรบรองดงกลาวตอนายทะเบยน
การขอและการออกใบแทนหนงสอรบรองตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทอธบดกำหนด
มาตรา 17 ในกรณทผทำสวนปาประสงคจะยกเลกตรา ใหแจงเปนหนงสอพรอมกบนำตราดงกลาวไปทำลายตอหนาพนกงานเจาหนาท
333
พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535
ในกรณทตราของผทำสวนปาบบสลายในสาระสำคญหรอสญหาย ใหผทำสวนปาแจงเปนหนงสอตอพนกงานเจาหนาทภายในสามสบวนนบแตวนททราบการบบสลายหรอสญหายและในกรณทตราบบสลาย ใหนำตราดงกลาวไปทำลายตอหนาพนกงานเจาหนาทพรอมกบการแจงดวย
การแจงการยกเลกตรา การสงยกเลกตรา และการแกไขทะเบยนตรา ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของรฐมนตร
มาตรา 18 ในกรณทผทำสวนปาไมประสงคจะทำสวนปาตอไป ใหแจงเปนหนงสอพรอมกบนำตราไปทำลายตอหนาพนกงานเจาหนาท และใหถอวาหนงสอรบรองการขนทะเบยนทดนเปนสวนปาของผทำสวนปาดงกลาวสนสดลง
มาตรา 19 ในกรณทผทำสวนปาตายหรอโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนททำสวนปาใหแกบคคลอน หรอผทำสวนปาซงมสทธตามสญญาเชาหรอเชาซอในทดนททำสวนปาถกเลกสญญาเชาหรอเชาซอ หากทายาทหรอผจดการมรดกของผทำสวนปา ผรบโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดน หรอผถอกรรมสทธหรอสทธครอบครองในทดนทมการเลกสญญาเชา หรอเชาซอ แลวแตกรณ ประสงคจะทำสวนปาในทดนดงกลาวตอไปใหแจงการขอรบโอนทะเบยนสวนปาตอนายทะเบยน ภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทผทำสวนปาตาย หรอมการโอนกรรมสทธหรอสทธครอบครอง หรอมการเลกสญญาเชาหรอเชาซอ แลวแตกรณ หากไมแจงภายในกำหนดเวลาดงกลาว ใหถอวาหนงสอรบรองการขนทะเบยนทดนเปนสวนปานนสนสดลง
ใหผรบโอนทะเบยนสวนปาตามวรรคหนง รบโอนไปซงสทธและหนาทของผทำสวนปาเดม ทงน ตามระเบยบทอธบดกำหนด
มาตรา 20 การทำลายตราตามมาตรา 17 และมาตรา 18 ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของรฐมนตร
มาตรา 21 บรรดาไมทไดมาจากการทำสวนปา หากบคคลใดรบโอนตองมหลกฐานแสดงการไดมาโดยชอบตามพระราชบญญตน ทงน ตามระเบยบทอธบดกำหนด
ไมทมการโอนตามวรรคหนง ผรบโอนอาจคา มไวในครอบครอง หรอนำเคลอนทผานดานปาไมได แตการแปรรปไมใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยปาไม
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
334
ใหถอวาไมทไดมาจากการทำสวนปาเปนไมทผรบอนญาตตามหมวด 4 การควบคมการแปรรปไมแหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 อาจมไวในครอบครองได
มาตรา 22 ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหนายทะเบยนและพนกงานเจาหนาทเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา 23 ผใดขดขวางหรอไมอำนวยความสะดวกแกพนกงานเจาหนาทในการปฏบตหนาทตามมาตรา 8 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนสองพนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 24 ผใดใชตราต ตอก หรอประทบ หรอแสดงการเปนเจาของไมทมไดมาจากการทำสวนปา ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 25 ผใดใชตราต ตอก หรอประทบหรอแสดงการเปนเจาของไมทไดมาจากการทำสวนปาอนเปนการฝาฝนขอกำหนดทออกตามมาตรา 9 วรรคสาม หรอเงอนไขทนายทะเบยนกำหนดตามมาตรา 11 วรรคสอง หรอนำไมทไดมาจากการทำสวนปาเคลอนทโดยไมมรอยตราต ตอก หรอประทบหรอแสดงการเปนเจาของ หรอไมมบญชแสดงรายการไมกำกบไมทนำเคลอนทตามมาตรา 13 หรอฝาฝนขอกำหนดทออกตามมาตรา 13 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 26 ผทำสวนปาผใดไมเกบรกษาหนงสอรบรองการแจงไวทสวนปาตามมาตรา 12 หรอไมเกบรกษาหนงสอรบรองการแจง บญชแสดงรายการไม หรอเอกสารสำคญตามหลกเกณฑและระยะเวลาทอธบดกำหนดตามมาตรา 15 หรอไมแจงการบบสลายในสาระสำคญ หรอการสญหายของตรา หรอไมนำตราทบบสลายไปทำลายตามมาตรา 17วรรคสอง ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนสองพนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 27 ในกรณทผกระทำความผดซงตองรบโทษตามพระราชบญญตนเปนนตบคคล กรรมการผจดการ ผจดการ หรอผแทนของนตบคคลนน ตองรบโทษตามทกฎหมายกำหนดไวสำหรบความผดนนๆ ดวย เวนแตจะพสจนไดวาตนมไดมสวนรเหนหรอยนยอมในการกระทำความผดนน
มาตรา 28 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม* รกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอำนาจแตงตงพนกงานเจาหนาทกบออกกฎกระทรวง
335
พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. 2535
เพอปฏบตการตามพระราชบญญตนกฎกระทรวงนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได
ผรบสนองพระบรมราชโองการอานนท ปนยารชน
นายกรฐมนตร
หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทรฐบาลมนโยบายในการสงเสรมใหมการปลกสรางสวนปาเพอการคาในทดนของรฐและของเอกชนใหกวางขวางยงขน แตเนองจากพระราชบญญตปาไม พทธศกราช 2484 ซงใชบงคบอยในขณะนมไดมบทบญญตรองรบและคมครองสทธการทำไมหวงหามทไดจากการปลกสรางสวนปา สมควรใหมกฎหมายวาดวยสวนปา เพอเปนการสนบสนนและสงเสรมใหมการปลกสรางสวนปาดงกลาว อกทงเพอเปนการสงเสรมอาชพใหประชาชนมงานทำและผลตไมเพอเปนสนคา ตลอดจนเพมพนททำไมใหมปรมาณมากขน และเพอใหผทจะทำการปลกสรางสวนปามความมนใจในสทธและประโยชนทจะไดรบจากการปลกสรางสวนปา เชน การไดรบยกเวนคาภาคหลวงและการไมอยภายใตบงคบกฎเกณฑบางประการตามทกำหนดไวในพระราชบญญตปาไมพทธศกราช 2484 จงจำเปนตองตราพระราชบญญตน
(ราชกจจานเบกษา เลม 109 ตอนท 20 วนท 13 มนาคม 2535)
*พระราชกฤษฎกาโอนกรมปาไม กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไปเปนกรมปาไม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และปรบปรงอำนาจหนาทและกจการของกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง กรมปาไม และกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม พ.ศ. 2546
มาตรา 10 โดยผลของบทบญญตแหงมาตรา 230 วรรคหา ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พระราชกฤษฎกานมผลเปนการแกไขเพมเตมหรอยกเลกบทบญญตในกฎหมาย ดงน
(8) ในพระราชบญญตสวนปา พ.ศ.2535 ใหแกไขคำวา "รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ" เปน "รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม"
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
336
มาตรา 12 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ และรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรกษาการตามพระราชกฤษฎกาน
หมายเหต:- เหตผลในการประกาศใชพระราชกฤษฎกาฉบบน คอ เนองจากพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 และพระราชกฤษฎกาโอนกจการบรหารและอำนาจหนาทของสวนราชการใหเปนไปตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 พ.ศ. 2545 ไดกำหนดใหกรมปาไมเปนสวนราชการในสงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ และใหกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชเปนสวนราชการในสงกดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทำใหเกดปญหาการบรหาร ทงในดานนโยบาย วชาการ บคลากร และการบงคบใชกฎหมาย รวมทงเปนเหตใหระบบการบรหารงานและการบงคบใชกฎหมายขาดประสทธภาพ ดงนน เพอใหการบรหารจดการทรพยากรปาไมเปนไปตามวตถประสงคในการบรณาการตามกลมภารกจดานทรพยากรธรรมชาตและนโยบายของรฐบาล สมควรโอนกรมปาไม กระทรวงเกษตรและสหกรณ พรอมทงบรรดากจการ อำนาจหนาท ทรพยสน งบประมาณหน สทธ ภาระผกพน ขาราชการ ลกจาง ตำแหนงและอตรากำลง ไปเปนกรมปาไม สงกดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสมควรทจะไดปรบปรงอำนาจหนาทและกจการของกรมปาไมและกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช รวมทงโอนอำนาจหนาทและกจการของกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง ในสวนทเกยวกบอทยานแหงชาตหมเกาะอางทอง ไปเปนของกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช เพอใหการบรหารจดการทรพยากรปาไม สตวปาและพนธพชเปนไปอยางมประสทธภาพ และมขอบเขตทรบผดชอบอยางชดเจน นอกจากน สมควรแกไขการใชอำนาจของรฐมนตรและการใชอำนาจหนาทตามกฎหมายทอยในความรบผดชอบของกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง กรมปาไม และกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ใหสอดคลองกบการดำเนนการดงกลาวดวย จงจำเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน
337
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
ภมพลอดลยเดช ป.ร.
ใหไว ณ วนท 19 กมภาพนธ พ.ศ. 2535เปนปท 47 ในรชกาลปจจบน
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯใหประกาศวา
โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการสงวนและคมครองสตวปาจงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยคำแนะนำและยนยอม
ของสภานตบญญตแหงชาต ทำหนาทรฐสภา ดงตอไปนมาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา "พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา
พ.ศ. 2535"มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจา
นเบกษา เปนตนไปมาตรา 3 ใหยกเลก
(1) พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2503(2) ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 228 ลงวนท 18 ตลาคม พ.ศ. 2515
มาตรา 4 ในพระราชบญญตน"สตวปา" หมายความวา สตวทกชนดไมวาสตวบก สตวนำ สตวปก แมลงหรอ
แมง ซงโดยสภาพธรรมชาตยอมเกดและดำรงชวตอยในปาหรอในนำ และใหหมายความรวมถงไขของสตวปาเหลานนทกชนดดวย แตไมหมายความรวมถงสตวพาหนะทไดจดทะเบยนทำตวรปพรรณ ตามกฎหมายวาดวยสตวพาหนะแลว และสตวพาหนะทไดมาจากการสบพนธของสตวพาหนะดงกลาว
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
338
"สตวปาสงวน" หมายความวา สตวปาทหายากตามบญชทายพระราชบญญตนและตามทจะกำหนด โดยตราเปนพระราชกฤษฎกา
"สตวปาคมครอง" หมายความวา สตวปาตามทกฎกระทรวงกำหนดใหเปนสตวปาคมครอง
"ลา" หมายความวา เกบ ดก จบ ยง ฆา หรอทำอนตรายดวยประการอนใดแกสตวปา ทไมมเจาของและอยเปนอสระ และหมายความรวมถงการไล การตอน การเรยกหรอการลอเพอการกระทำดงกลาวดวย
"ซากของสตวปา" หมายความวา รางกายหรอสวนของรางของสตวปาทตายแลวหรอเนอของสตวปา ไมวาจะไดปง ยาง รม ตากแหง หมก หรอทำอยางอนเพอไมใหเนาเปอยและไมวาจะชำแหละ แยกออก หรออยในรางของสตวปานน และหมายความรวมถง เขาหนง กระดก ฟน งา ขนาย นอ ขน เกลด เลบ กระดอง เปลอก หรอสวนตางๆ ของสตวปาทแยกออกจากรางของสตวปาไมวาจะยงมชวตหรอตายแลว
"เพาะพนธ" หมายความวา ขยายพนธสตวปาทนำมาเลยงไวโดยวธผสมพนธสตวปาและหมายความรวมถงขยายพนธสตวปาโดยวธผสมเทยมหรอการยายฝากตวออนดวย
"คา" หมายความวา ซอ ขาย แลกเปลยน จำหนาย จาย แจก หรอโอนกรรมสทธ ทงนเพอประโยชนในทางการคา และหมายความรวมถงมหรอแสดงไวเพอขายดวย
"นำเขา" หมายความวา นำหรอสงเขามาในราชอาณาจกร"สงออก" หมายความวา นำหรอสงออกไปนอกราชอาณาจกร"นำผาน" หมายความวา นำหรอสงผานราชอาณาจกร"ดานตรวจสตวปา" หมายความวา ดานตรวจสตวปาและซากของสตวปา"สวนสตวสาธารณะ" หมายความวา สถานทหรอบรเวณซงรวบรวมสตวปาไว
เพอประโยชนแกการพกผอนหยอนใจ การศกษา การคนควาหรอวจยของประชาชน และเปนแหลงเพาะพนธสตวปา
"พนกงานเจาหนาท" หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตามพระราชบญญตน
339
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
"อธบด" หมายความวา อธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช* หรออธบดกรมประมงเฉพาะทเกยวกบสตวนำ
"คณะกรรมการ" หมายความวา คณะกรรมการสงวนและคมครองสตวปาแหงชาต"รฐมนตร" หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน
มาตรา 5 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม*รกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอำนาจแตงตงพนกงานเจาหนาทกบออกกฎกระทรวงกำหนดคาธรรมเนยมไมเกนอตราทายพระราชบญญตน ลดหรอยกเวนคาธรรมเนยมและกำหนดกจการอนเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน
กฎกระทรวงนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได
หมวด 1บททวไป
มาตรา 6 การกำหนดใหสตวปาชนดใดเปนสตวปาคมครอง ใหกระทำโดยกฎกระทรวง และโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
กฎกระทรวงทออกตามวรรคหนงจะใชบงคบตงแตวนใด ใหกำหนดไวในกฎกระทรวงนน แตจะกำหนดใหใชบงคบกอนหกสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษามได
มาตรา 7 ผใดลาสตวปาโดยฝาฝนตอบทแหงพระราชบญญตน ดวยความจำเปนและภายใตเงอนไขดงตอไปน ผนนไมตองรบโทษ
(1) เพอใหตนเองหรอผอนพนจากอนตราย หรอเพอสงวนหรอรกษาไวซงทรพยสนของตนเองหรอผอน
(2) การลานนไดกระทำพอสมควรแกเหต และ(3) ในกรณทสตวทถกลานนเปนสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง มไดนำสตวปา
ทถกลาหรอซากของสตวปาทถกลานนเคลอนท และไดแจงเหตทไดลาสตวปาไปแลวนนใหพนกงานเจาหนาททราบโดยไมชกชา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
340
ใหสตวปาหรอซากของสตวปาทถกลาตามวรรคหนงตกเปนของแผนดน และใหกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช* หรอกรมประมง แลวแตกรณ นำไปดำเนนการตามระเบยบทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
มาตรา 8 การพจารณาคำขออนญาตตามพระราชบญญตน ผมอำนาจอนญาตจะตองดำเนนการพจารณาและแจงผลการพจารณาคำขอใหผยนคำขอทราบภายในหกสบวนนบแตวนไดรบคำขออนญาต และถามไดแจงผลการพจารณาคำขอใหผยนคำขอทราบภายในกำหนดเวลาดงกลาว ใหถอวาผมอำนาจอนญาตมคำสงอนญาตตามคำขอและตองออกใบอนญาตใหแกผยนคำขอนน
เวนแตพระราชบญญตนจะไดกำหนดอายใบอนญาตไวเปนอยางอน ใบอนญาตหรอใบรบรองทออกตามพระราชบญญตน ใหใชไดตามระยะเวลาทกำหนดไวในใบอนญาตถาผรบใบอนญาตประสงคจะขอตออายใบอนญาตใหยนคำขอเสยกอนใบอนญาตสนอายเมอไดยนคำขอตออายใบอนญาตแลวจะประกอบกจการตอไปกไดจนกวาผมอำนาจอนญาตจะสงไมตออายใบอนญาตให
การตออายใบอนญาต การโอนใบอนญาตหรอใบรบรอง การออกใบแทนใบอนญาตหรอใบรบรองตามพระราชบญญตน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
หมวด 2คณะกรรมการสงวนและคมครองสตวปาแหงชาต
มาตรา 9 ใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวา "คณะกรรมการสงวนและคมครองสตวปาแหงชาต" ประกอบดวย รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม*เปนประธาน ปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม* ปลดกระทรวงมหาดไทยปลดกระทรวงการตางประเทศ อธบดกรมการปกครอง อธบดกรมทดน อธบดกรมประมงอธบดกรมปศสตว อธบดกรมศลกากร อธบดกรมการคาตางประเทศ เปนกรรมการโดยตำแหนง และกรรมการผทรงคณวฒอนอกไมนอยกวาหาคนแตไมเกนสบเอดคนซงคณะรฐมนตรแตงตง และใหอธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช*เปนกรรมการและเลขานการ
341
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
กรรมการผทรงคณวฒตามวรรคหนง ใหแตงตงจากผแทนของสมาคมหรอมลนธทเกยวของกบสตวปาไมนอยกวากงหนงของกรรมการผทรงคณวฒทไดรบแตงตง
มาตรา 10 กรรมการซงคณะรฐมนตรแตงตงอยในตำแหนงคราวละสองป กรรมการซงพนจากตำแหนงอาจไดรบแตงตงอกได
มาตรา 11 นอกจากการพนจากตำแหนงตามวาระตามมาตรา 10 กรรมการซงคณะรฐมนตรแตงตงพนจากตำแหนง เมอ
(1) ตาย(2) ลาออก(3) คณะรฐมนตรใหออก(4) ถกศาลสงใหเปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ หรอ(5) ถกจำคกโดยคำพพากษาถงทสดใหจำคก เวนแตในความผดอนไดกระทำโดย
ประมาทหรอความผดลหโทษในกรณทกรรมการพนจากตำแหนงกอนวาระ คณะรฐมนตรอาจแตงตงผอนเปน
กรรมการแทนได และใหผซงไดรบแตงตงอยในตำแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงตนแทน
ในกรณทคณะรฐมนตรแตงตงกรรมการเพมขนในระหวางทกรรมการซงแตงตงไวแลวยงมวาระอยในตำแหนง ใหผซงไดรบแตงตงใหเปนกรรมการเพมขนอยในตำแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงแตงตงไวแลว
มาตรา 12 การประชมคณะกรรมการ ถาประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอยในทประชม ใหคณะกรรมการเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชม
การวนจฉยชขาดของทประชม ใหถอเสยงขางมากกรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนให
ประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
342
มาตรา 13 การประชมคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจำนวนกรรมการทงหมด จงเปนองคประชม
มาตรา 14 คณะกรรมการจะตงอนกรรมการเพอพจารณาหรอปฏบตการอยางหนงอยางใดตามทคณะกรรมการมอบหมายกได
มาตรา 15 คณะกรรมการมอำนาจหนาทดงตอไปน(1) ใหความเหนชอบในการกำหนดเขตรกษาพนธสตวปาตามมาตรา 33 การ
กำหนดเขตหามลาสตวปา และการกำหนดชนดหรอประเภทของสตวปาทจะหามลาในเขตนนตามมาตรา 42
(2) ควบคมใหการเปนไปตามมาตรา 35(3) กำหนดกจการอนพงกระทำเพอประโยชนในการบำรงรกษาเขตรกษาพนธ
สตวปาและเขตหามลาสตวปา(4) ใหความเหนชอบเกยวกบการออกพระราชกฤษฎกา กฎกระทรวง และระเบยบ
เพอปฏบตการตามพระราชบญญตน(5) กำหนดหลกเกณฑในการตรวจสอบ และตดตามการปฏบตการใหเปนไป
ตามพระราชบญญตน(6) ปฏบตการอนใดทกฎหมายกำหนดใหเปนหนาทของคณะกรรมการ
หมวด 3การลา การเพาะพนธ การครอบครอง และการคาซงสตวปาซากของสตวปาและผลตภณฑททำจากซากของสตวปา
มาตรา 16 หามมใหผใดลา หรอพยายามลาสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง เวนแตเปนการกระทำโดยทางราชการทไดรบยกเวนตามมาตรา 26
มาตรา 17 ใหรฐมนตรโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ มอำนาจกำหนดชนดของสตวปาคมครองใหเปนสตวปาชนดทเพาะพนธได โดยกำหนดเปนกฎกระทรวง
มาตรา 18 หามมใหผใดเพาะพนธสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองเวนแต
343
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
(1) เปนการเพาะพนธสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 โดยไดรบใบอนญาตใหเพาะพนธจากอธบด
(2) เปนการเพาะพนธสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองของผรบใบอนญาตจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตามมาตรา 29 ซงไดรบอนญาตจากอธบดใหเพาะพนธสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองทอยในความครอบครองเพอประโยชนแกกจการสวนสตวสาธารณะของตน
การขออนญาตและการอนญาตใหเพาะพนธสตวตามวรรคหนง และการไดมาซงสตวปาคมครองเพอการเพาะพนธของผรบใบอนญาตตาม (1) ใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง และผรบใบอนญาตจะตองปฏบตตามขอกำหนดในกฎกระทรวงและเงอนไขทกำหนดไวในใบอนญาต
ใบอนญาตตาม (1) และ (2) ใหสนอายลงเมอผรบใบอนญาตไดแจงการเลกการดำเนนการเพาะพนธสตวปาทไดรบอนญาตตออธบดตามวธการทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 19 หามมใหผใดมไวในครอบครองซงสตวปาสงวน สตวปาคมครอง ซากของสตวปาสงวน หรอซากของสตวปาคมครอง เวนแตจะเปนสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 ทไดมาจากการเพาะพนธ หรอซากของสตวปาดงกลาว และโดยตองไดรบอนญาตจากอธบด และตองปฏบตตามขอกำหนดในกฎกระทรวงและเงอนไขทกำหนดไวในใบอนญาต
การขออนญาตและการอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
ความในวรรคหนงและวรรคสอง มใหใชบงคบแก(1) การครอบครองสตวปาคมครองของผรบใบอนญาตเพาะพนธตามมาตรา 18
(1) ทมไวเพอการเพาะพนธหรอไดมาจากการเพาะพนธ หรอซากของสตวปาดงกลาว(2) การครอบครองสตวปาสงวน สตวปาคมครอง ซากของสตวปาสงวนหรอซาก
ของสตวปาคมครองเพอกจการสวนสตวสาธารณะของผรบใบอนญาตใหจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตามมาตรา 29 และไดจดแสดงไวในสวนสตวสาธารณะทไดรบอนญาตใหจดตงขน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
344
มาตรา 20 หามมใหผใดคาสตวปาสงวน สตวปาคมครอง ซากของสตวปาสงวน ซากของสตวปาคมครอง หรอผลตภณฑททำจากซากของสตวปาดงกลาว เวนแตเปนการคาสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 ทไดมาจากการเพาะพนธ ซากของสตวปาดงกลาวหรอผลตภณฑททำจากซากของสตวปาดงกลาว ทงน โดยไดรบใบอนญาตจากอธบด
การขออนญาตและการอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 21 หามมใหผใดเกบ ทำอนตราย หรอมไวในครอบครองซงรงของสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง
ความในวรรคหนง มใหใชบงคบแกผซงไดรบอนญาตเกบรงนกอแอนตามกฎหมายวาดวยอากรรงนกอแอนและผทอาศยอำนาจของผรบอนญาตดงกลาว แตตองปฏบตตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยประกาศในราชกจจานเบกษา
มาตรา 22 หามมใหผใดยงสตวปาในเวลาระหวางพระอาทตยตก และพระอาทตยขน
หมวด 4การนำเขา สงออก นำผาน นำเคลอนทซงสตวปา และดานตรวจสตวปา
มาตรา 23 ภายใตบงคบมาตรา 24 หามมใหผใดนำเขาหรอสงออกซงสตวปาหรอซากของสตวปาชนดทรฐมนตรประกาศกำหนด หรอนำผานซงสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาว เวนแตจะไดรบอนญาตจากอธบด
การนำเขาหรอสงออกซงสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวจะกระทำมได เวนแตเปนการนำเขาหรอสงออกซงสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธ ตามมาตรา 18 (1) หรอซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธและโดยไดรบใบอนญาตจากอธบด
การขออนญาตและการอนญาตตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
345
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
มาตรา 24 การนำเขา สงออก หรอนำผานซงสตวปาหรอซากของสตวปาชนดทตองมใบอนญาตหรอใบรบรองใหนำเขา สงออก หรอนำผาน ตามความตกลงระหวางประเทศวาดวยการคาสตวปาและซากของสตวปา ตองไดรบใบอนญาตหรอใบรบรองจากอธบด
การขอรบใบอนญาตหรอใบรบรอง และการออกใบอนญาตหรอใบรบรองใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 25 การนำสตวปาคมครองหรอซากของสตวปาคมครองเคลอนทเพอการคาของผรบใบอนญาตตามมาตรา 20 ตองไดรบใบอนญาตจากอธบด
การขอรบใบอนญาตและการออกใบอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 26 บทบญญตมาตรา 16 มาตรา 18 มาตรา 19 มาตรา 21 และมาตรา 23 มใหใชบงคบแกการกระทำเพอประโยชนในการสำรวจ การศกษาและวจยทางวชาการ การคมครองสตวปา การเพาะพนธ หรอเพอกจการสวนสตวสาธารณะ ซงกระทำโดยทางราชการ และโดยไดรบอนญาตเปนหนงสอจากอธบด และตองปฏบตตามระเบยบทรฐมนตรกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
ในกรณทการกระทำตามวรรคหนง เปนการกระทำเพอกจการเพาะพนธของผรบใบอนญาตเพาะพนธตามมาตรา 18 หรอเพอกจการสวนสตวสาธารณะของผรบใบอนญาตจดตง และดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตามมาตรา 29 การเรยกเกบและการชำระคาใชจายคาบรการ หรอคาตอบแทน และราคาสตวปา ใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
มาตรา 27 ใหรฐมนตรมอำนาจตงดานตรวจสตวปาและกำหนดเขตของดานโดยประกาศในราชกจจานเบกษา
มาตรา 28 ผใดนำสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวเคลอนทผานดานตรวจสตวปา ตองแจงเปนหนงสอตามแบบทอธบดกำหนดตอพนกงานเจาหนาทประจำดานตรวจสตวปา โดยแสดงใบอนญาตใหนำเคลอนทเพอการคา ใหนำเขา ใหสงออกหรอใหนำผาน แลวแตกรณ เมอพนกงานเจาหนาทไดตรวจสอบและอนญาตเปนหนงสอแลวจงใหนำเคลอนทตอไปได
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
346
หมวด 5สวนสตวสาธารณะ
มาตรา 29 ผใดประสงคจะจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตองไดรบใบอนญาตจากอธบด
ใบอนญาตตามวรรคหนง ใหสนอายลงเมอผรบใบอนญาตแจงการเลกการดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตามมาตรา 32
การขออนญาตและการอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
ในการดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะ ผรบใบอนญาตตองปฏบตตามขอกำหนดในกฎกระทรวงและเงอนไขทกำหนดไวในใบอนญาต
มาตรา 30 เมอไดรบใบอนญาตแลว กอนเปดดำเนนการ ผรบใบอนญาตตองแจงรายการเกยวกบชนดและจำนวนสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวทมไวในครอบครอง พรอมทงแสดงหลกฐานการไดมาตอพนกงานเจาหนาท เพอตรวจสอบและจดแจงไวในทะเบยน
ผรบใบอนญาตตองจดใหสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวทอยในความครอบครองของตน อยหรอแสดงไวภายในบรเวณสวนสตวสาธารณะทจดตงขนและตองแจงตอพนกงานเจาหนาทโดยไมชกชาทกครงทสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวทอยในครอบครองเพมจำนวนขนหรอลดจำนวนลง
การแจงตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหเปนไปตามวธการและระยะเวลาทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 31 ในกรณทปรากฏวา บรเวณทตงของสวนสตวสาธารณะหรอสถานทเลยงสตวมสภาพขดตอหลกเกณฑ เงอนไข หรอขอกำหนดทกำหนดในกฎกระทรวงออกตามมาตรา 29 หรอเกดมสภาพอนอาจเปนอนตรายแกประชาชนทเขาไปในสวนสตวสาธารณะหรออาจกอใหเกดอนตรายหรอความทกขทรมานแกสตวปาทอยในสวนสตวสาธารณะ ใหอธบดมอำนาจออกคำสงเปนหนงสอใหผรบใบอนญาตดำเนนการปรบปรงแกไขสภาพเชนวานนใหหมดไปได
347
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
ในกรณทผรบใบอนญาตไมดำเนนการตามคำสงใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทกำหนดในคำสง ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจเขาปรบปรงแกไขโดยเรยกคาใชจายจากผรบใบอนญาต
มาตรา 32 ผรบใบอนญาตจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตามมาตรา 29ประสงคจะเลกดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะ ตองแจงเปนหนงสอใหอธบดทราบลวงหนาและใหผรบใบอนญาตดำเนนการจำหนายสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวทมอยในครอบครองใหแกผรบใบอนญาตใหจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตามมาตรา 29 รายอนหรอจำหนายสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17หรอซากของสตวปาดงกลาวใหแกผไดรบใบอนญาตเพาะพนธตามมาตรา 18 (1) ใหเสรจสนภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทไดแจงการบอกเลกไปยงอธบด
เมอสนกำหนดเวลาหนงรอยแปดสบวนตามวรรคหนง ยงมสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวเหลออยเทาใด ใหสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวตกเปนของแผนดน โดยผรบใบอนญาตตองสงมอบสตวปาสงวนสตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาว ใหแกกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช*หรอกรมประมง แลวแตกรณ เพอนำไปดำเนนการตอไปตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
หมวด 6บรเวณและสถานทหามลาสตวปา
มาตรา 33 เมอคณะรฐมนตรเหนสมควรกำหนดบรเวณทดนแหงใดใหเปนทอยอาศยของสตวปาโดยปลอดภยเพอรกษาไวซงพนธสตวปา กใหกระทำไดโดยตราเปนพระราชกฤษฎกา และใหมแผนทแสดงแนวเขตแหงบรเวณทกำหนดนนแนบทายพระราชกฤษฎกาดวย บรเวณทกำหนดนเรยกวา "เขตรกษาพนธสตวปา"
ทดนทกำหนดใหเปนเขตรกษาพนธสตวปานน ตองเปนทดนทมไดอยในกรรมสทธหรอสทธครอบครองตามประมวลกฎหมายทดนของบคคลใดซงมใชทบวงการเมอง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
348
มาตรา 34 การขยายหรอการเพกถอนเขตรกษาพนธสตวปา ไมวาทงหมดหรอบางสวนใหกระทำไดโดยตราเปนพระราชกฤษฎกา และในกรณทมใชเปนการเพกถอนเขตรกษาพนธสตวปาทงหมด ใหมแผนทแสดงเขตทเปลยนแปลงไปแนบทายพระราชกฤษฎกาดวย
มาตรา 35 ใหพนกงานเจาหนาทจดใหมหลกเขตและปาย หรอเครองหมายอนแสดงเขตรกษาพนธสตวปาไวตามสมควร เพอใหประชาชนเหนไดวาเปนเขตรกษาพนธสตวปา
มาตรา 36 ในเขตรกษาพนธสตวปา หามมใหผใดลาสตวปา ไมวาจะเปนสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองหรอมใช หรอเกบหรอทำอนตรายแกรงของสตวปา เวนแตจะกระทำเพอการศกษาหรอวจยทางวชาการและไดรบอนญาตเปนหนงสอจากอธบดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
มาตรา 37 นอกจากพนกงานเจาหนาทหรอเจาพนกงานอนใดซงตองเขาไปปฏบตการ ตามหนาท หามมใหผใดเขาไปในเขตรกษาพนธสตวปา เวนแตไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ผไดรบอนญาตใหเขาไปในเขตรกษาพนธสตวปา ตองปฏบตตามเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 38 ในเขตรกษาพนธสตวปา หามมใหผใดยดถอหรอครอบครองทดนหรอปลก หรอกอสรางสงหนงสงใด หรอตด โคน แผวถาง เผา หรอทำลายตนไมหรอพฤกษชาตอนหรอขดหาแร ดน หน หรอเลยงสตว หรอปลอยสตวหรอสตวปา หรอเปลยนแปลงทางนำหรอทำใหนำในลำนำ ลำหวย หนอง บง ทวมทน เหอดแหง เปนพษ หรอเปนอนตรายตอสตวปา
ในกรณทมความจำเปนตองปฏบตการเพอประโยชนในการคมครอง ดแล รกษาหรอบำรงเขตรกษาพนธสตวปา เพอการเพาะพนธ การศกษาหรอวจยทางวชาการ เพออำนวยความสะดวกในการใหการศกษาหรอการพกอาศย หรออำนวยความปลอดภย หรอใหความรแกประชาชน ใหอธบดมอำนาจสงเปนหนงสอใหพนกงานเจาหนาทหรอเจาหนาทของกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช* หรอกรมประมง แลวแตกรณ กระทำการอยางหนงอยางใดในเขตรกษาพนธสตวปาได ทงน ตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
มาตรา 39 การจดการกบไมหรอพฤกษชาตอนทพนกงานเจาหนาทไดตด โคน หรอแผวถางตามมาตรา 38 วรรคสอง ใหเปนไปตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
349
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
มาตรา 40 ใหพนกงานเจาหนาทซงประจำเขตรกษาพนธสตวปามอำนาจสงใหผฝาฝนมาตรา 38 วรรคหนง ออกจากเขตรกษาพนธสตวปา หรองดเวนการกระทำใดๆ อนเปนการฝาฝนมาตรา 38 วรรคหนง ในเขตรกษาพนธสตวปา
มาตรา 41 หามมใหผใดลาสตวปา ไมวาจะเปนสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองหรอมใช หรอเกบหรอทำอนตรายแกรงของสตวปา ในบรเวณวดหรอในบรเวณสถานททจดไวเพอประชาชนใชเปนทประกอบพธกรรมทางศาสนา
มาตรา 42 บรเวณสถานททใชในราชการหรอใชเพอสาธารณประโยชนหรอประชาชนใชประโยชนรวมกนแหงใด รฐมนตรโดยความเหนชอบของคณะกรรมการจะกำหนดใหเปนเขตหามลาสตวปาชนดหรอประเภทใดกได โดยประกาศในราชกจจานเบกษา
เมอไดมประกาศของรฐมนตรกำหนดเขตหามลาสตวปาชนดหรอประเภทใดแลว หามมใหผใดกระทำการดงตอไปน
(1) ลาสตวปาชนดหรอประเภทนน(2) เกบหรอทำอนตรายแกรงของสตวปาซงหามมใหลานน(3) ยดถอครอบครองทดน หรอตด โคน แผวถาง เผา ทำลายตนไม หรอ
พฤกษชาตอน หรอขดหาแร ดน หน หรอเลยงสตว หรอเปลยนแปลงทางนำ หรอทำใหนำในลำนำ ลำหวย หนอง บง ทวมทน เหอดแหง เปนพษ หรอเปนอนตรายตอสตวปา เวนแตไดรบอนญาตเปนหนงสอจากอธบด หรอเมออธบดไดประกาศอนญาตไวเปนคราวๆ ในเขตหามลาแหงหนงแหงใดโดยเฉพาะ
ในกรณทพนกงานเจาหนาทหรอเจาพนกงานอนใดมความจำเปนตองปฏบตการตามกฎหมาย หรอปฏบตการเพอประโยชนในการศกษาหรอวจยทางวชาการในเขตหามลาสตวปา พนกงานเจาหนาทหรอเจาพนกงานนนตองปฏบตตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
หมวด 7พนกงานเจาหนาท
มาตรา 43 เมอปรากฏวาผรบใบอนญาตผใด ฝาฝนหรอไมปฏบตตามพระราชบญญตน กฎกระทรวง ขอกำหนด หรอเงอนไขทกำหนดไวในใบอนญาต หรอไมปฏบตตาม
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
350
คำสงของพนกงานเจาหนาทซงสงตามพระราชบญญตน อธบดมอำนาจสงพกใชใบอนญาตทออกตามพระราชบญญตนไดไมเกนเกาสบวน หรอถารฐมนตรเหนสมควรโดยไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการ จะสงเพกถอนใบอนญาตนนเสยกได
ในกรณทเพกถอนใบอนญาต ถาผรบใบอนญาตทถกเพกถอนใบอนญาตมสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวไวในครอบครอง ใหผถกเพกถอนใบอนญาตจำหนายสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาวทมไวในครอบครองภายในสามสบวนนบแตวนทราบคำสงเพกถอนใบอนญาต ถาพนกำหนดนนแลวยงมไดจำหนายหรอจำหนายไปบางสวน ใหสตวปาหรอซากของสตวปาทยงมไดจำหนายหรอเหลอจำหนายนนตกเปนของแผนดน และใหกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช* หรอกรมประมงแลวแตกรณ นำไปดำเนนการตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
มาตรา 44 ในกรณทบคคลใดประสงคจะใหพนกงานเจาหนาททปฏบตงานตามพระราชบญญตน นอกเวลาราชการหรอนอกสถานททำการโดยปกต ไมวาในหรอนอกประเทศใหยนคำขอตอพนกงานเจาหนาทและจะตองเสยคาเบยเลยงใหแกพนกงานเจาหนาทผไปปฏบตงานเทาอตราของทางราชการ และตองจายคาพาหนะเดนทางใหแกพนกงานเจาหนาทเทาทจำเปนและใชจายจรง
การยนคำขอและการจายคาเบยเลยงและคาพาหนะเดนทางใหแกพนกงานเจาหนาทใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 45 ในการจบกมปราบปรามผกระทำความผดตามพระราชบญญตนใหพนกงานเจาหนาทเปนพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา
มาตรา 46 ถาเหนเปนการสมควรใหประชาชนชำระคาบรการหรอคาตอบแทนเนองในการทพนกงานเจาหนาทใหบรการหรอใหความสะดวกในเขตรกษาพนธสตวปาหรอเขตหามลาสตวปา อธบดมอำนาจกำหนดอตราและวางระเบยบเกยวกบการเกบคาบรการหรอคาตอบแทนดงกลาวได ทงน โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
เงนทเกบไดตามวรรคหนง และเงนทมผบรจาคเพอบำรงเขตรกษาพนธสตวปาหรอเขตหามลาสตวปา ใหไดรบยกเวนไมตองเสยภาษอากรใดๆ และใหใชจายในการบำรงรกษาเขตรกษาพนธสตวปาหรอเขตหามลาสตวปาตามระเบยบทรฐมนตรกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
351
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
หมวด 8บทกำหนดโทษ
มาตรา 47 ผใดฝาฝนมาตรา 16 มาตรา 19 มาตรา 20 วรรคหนงหรอมาตรา 23 วรรคหนง ตองระวางโทษจำคกไมเกนสป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 48 ผใดฝาฝนมาตรา 18 หรอมาตรา 23 วรรคสอง หรอไมปฏบตตามมาตรา29 ตองระวางโทษจำคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนสามหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 49 ผใดมไวในครอบครองซงสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธหรอซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธ โดยไมไดรบอนญาตตามมาตรา 19 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 50 ผใดทำการคาสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธ หรอผลตภณฑททำจากซากของสตวดงกลาวโดยมไดรบอนญาตตามมาตรา 20 ตองระวางโทษจำคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 51 ผใดฝาฝนมาตรา 21 มาตรา 22 หรอมาตรา 41 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 52 ผใดไมปฏบตตามมาตรา 25 หรอมาตรา 28 ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาท
มาตรา 53 ผใดฝาฝนมาตรา 36 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหาหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 54 ผใดฝาฝนมาตรา 38 หรอมาตรา 42 วรรคสอง ตองระวางโทษจำคกไมเกนเจดป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจำทงปรบ
ในกรณทศาลพพากษาวาผใดกระทำความผดตามมาตรา 38 ถาปรากฏวาผนนไดยดถอ ครอบครองทำประโยชน หรออยอาศยในเขตรกษาพนธสตวปาทตนไดกระทำผดศาลมอำนาจสงใหผกระทำความผด คนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทำความผดออกไปจากเขตรกษาพนธสตวปานนได
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
352
การจดการกบไมหรอพฤกษชาตอนทผกระทำความผดตามมาตรา 38 วรรคหนง ไดตดโคน หรอแผวถางลงไว ใหเปนไปตามระเบยบทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการแตระเบยบดงกลาวจะกำหนดใหจำหนายใหบคคลอนใดทมใชสวนราชการมได
มาตรา 55 ผใดชวยซอนเรน ชวยจำหนาย ชวยพาเอาไปเสย ซอ รบจำนำ หรอรบไวโดยประการใดซงสตวปาหรอซากของสตวปาอนไดมาโดยการกระทำความผดตามพระราชบญญตน ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 56 ผใดกระทำใหหลกเขต ปาย หรอเครองหมายอน ซงพนกงานเจาหนาทไดจดใหมตามพระราชบญญตนเคลอนท ลบเลอน เสยหาย หรอไรประโยชนตองระวางโทษจำคกไมเกนสป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 57 บรรดาอาวธ เครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทบคคลไดมาหรอไดใชในการกระทำความผด หรอมไวเนองในการกระทำความผดตามมาตรา 16 มาตรา 36 มาตรา 38 มาตรา 41 หรอมาตรา 42 วรรคสอง ใหรบเสยทงสน ไมวาจะมผถกลงโทษตามคำพพากษาของศาลหรอไม
มาตรา 58 บรรดาสตวปาสงวน สตวปาคมครอง ซากของสตวปาสงวน ซากของสตวปาคมครอง ผลตภณฑททำจากซากของสตวปาดงกลาว หรอรงของสตวปาทบคคลไดมาหรอมไวเนองจากการกระทำความผดตามพระราชบญญตน ใหศาลสงรบเสยทงสน
บรรดาสงทศาลสงรบ ใหตกเปนของแผนดน และใหกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช* หรอกรมประมง แลวแตกรณ นำไปดำเนนการตามระเบยบทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
มาตรา 59 ในกรณทผกระทำความผดซงตองรบโทษตามพระราชบญญตนเปนนตบคคล กรรมการผจดการ ผจดการ หรอผแทนของนตบคคลนน ตองรบโทษตามทบญญตไวสำหรบความผดนนๆ ดวย เวนแตจะพสจนไดวาการกระทำนนตนมไดมสวนรเหนหรอยนยอมดวย
มาตรา 60 บรรดาความผดตามพระราชบญญตนทมโทษปรบสถานเดยว ใหอธบดหรอพนกงานเจาหนาทซงอธบดมอบหมายโดยประกาศในราชกจจานเบกษามอำนาจ
353
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
เปรยบเทยบปรบได และเมอผตองหาไดชำระคาปรบตามจำนวนทเปรยบเทยบภายในสามสบวนแลว ใหถอวาคดเลกกนตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา
บทเฉพาะกาลมาตรา 61 เมอไดมกฎกระทรวงตามมาตรา 6 วรรคหนง ใชบงคบการดำเนนการแก
สตวปาคมครองชนดทกำหนดเพมเตมขน หรอซากของสตวปาคมครองดงกลาวทอยในความครอบครองของบคคลใดกอนวนทกฎกระทรวงใชบงคบ ใหเปนไปดงน
(1) ใหผมสตวปาคมครองชนดทกำหนดเพมเตมขนอยในความครอบครองกอนวนทกฎกระทรวงใชบงคบ แจงชนดและจำนวนสตวปาคมครองทอยในความครอบครองของตนตอพนกงานเจาหนาทภายในเกาสบวนนบแตวนทกฎกระทรวงใชบงคบ เมอพนกงานเจาหนาทไดตรวจสอบแลว หากผเปนเจาของหรอผครอบครองสตวปาคมครองนนไมประสงคจะเลยงดสตวปาคมครองนนตอไป ใหจำหนายสตวปาคมครองนนใหแกผรบใบอนญาตจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตามมาตรา 29 หรอจำหนายสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 ใหแกผรบใบอนญาตเพาะพนธตามมาตรา 18 ใหเสรจสนภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนทไดแจงตอพนกงานเจาหนาท และเมอสนระยะเวลาดงกลาวแลวยงมสตวปาคมครองเหลออยเทาใดใหสตวปาคมครองนนตกเปนของแผนดนและใหเจาของหรอผครอบครองสงมอบสตวปาคมครองนนใหแกกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช*หรอกรมประมง แลวแตกรณ เพอนำไปดำเนนการ ทงน ตามระเบยบทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ ในกรณทสตวปาคมครองดงกลาวเปนสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 เจาของหรอผครอบครองซงประสงคจะเพาะพนธสตวนน ตองยนคำขอรบใบอนญาตเพาะพนธตามมาตรา 18 ภายในสามสบวนนบแตวนทไดแจงตอพนกงานเจาหนาท และเมอไดยนคำขอแลวใหครอบครองสตวปาคมครองนน ตอไปได
หากเจาของหรอผครอบครองสตวปาคมครองนน ประสงคจะเลยงดสตวปาคมครองนนตอไป ใหพนกงานเจาหนาทตรวจสอบสภาพการเลยงดสตวปาคมครองของผนนวาอยในสภาพอนสมควรและปลอดภยแกสตวนนเพยงใด หากเหนวาสตวปาคมครองนนไดรบการเลยงดดวยความเอาใจใสในสภาพอนสมควรและปลอดภย ใหอธบดอนญาตใหผนนครอบครองสตวปาคมครองนนตอไปได โดยออกใบอนญาตครอบครองสตวปาคมครองชวคราว
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
354
ใหไวแกเจาของหรอผครอบครอง ใบอนญาตดงกลาวใหมอายเพยงเทาอายของสตวปาคมครองนน ผรบใบอนญาตดงกลาวตองปฏบตตามขอกำหนดวาดวยการเลยงดสตวปาคมครองทรฐมนตรกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ และเมอสตวปาคมครองนนเพมจำนวนขนโดยการสบพนธหรอตาย ผรบใบอนญาตตองแจงใหพนกงานเจาหนาททราบ
(2) สำหรบซากของสตวปาคมครอง ใหผครอบครองหรอเจาของแจงชนดและจำนวนของซากของสตวปาคมครองทอยในความครอบครองของตนตอพนกงานเจาหนาทภายในกำหนดเวลาเกาสบวนนบแตวนทกฎกระทรวงใชบงคบ เพอจดแจงไวในทะเบยนและใหผนนครอบครองซากของสตวปาคมครองนนตอไปได ในกรณทเปนซากของสตวปาคมครองทมไวเพอคา เมอพนกงานเจาหนาทไดจดแจงชนดและจำนวนของซากสตวปานนไวแลว ใหผครอบครองซากของสตวปาเพอคานนดำเนนการจำหนายซากของสตวปานนใหเสรจสนภายในสามป
แบบและวธการแจงตาม (1) และ (2) และการออกใบอนญาตใหครอบครองสตวปาคมครองชวคราว และใบรบรองการครอบครองซากสตวปาคมครองใหเปนไปตามทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 62 ใหถอวาสตวปาคมครองประเภทท 1 และสตวปาคมครองประเภทท 2ทกำหนดขนตามกฎกระทรวงทออกตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ.2503 เปนสตวปาคมครองตามพระราชบญญตน
มาตรา 63 ใหบรรดาบรเวณทดนทเปนเขตรกษาพนธสตวปาและเขตหามลาสตวปาอยแลวตามกฎหมายวาดวยการสงวนและคมครองสตวปากอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบเปนเขตรกษาพนธสตวปาหรอเขตหามลาสตวปาตามพระราชบญญตน แลวแตกรณ
มาตรา 64 บรรดากฎกระทรวง ระเบยบ และประกาศทออกตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2503 และยงใชบงคบอยกอนหรอในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหยงคงใชบงคบไดตอไปเพยงเทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน ทงนจนกวาจะมกฎกระทรวง ระเบยบ และประกาศทออกตามพระราชบญญตนใชบงคบ
มาตรา 65 ใหการอนญาตใหลาสตวปาสงวน ใบอนญาตลาสตวปาคมครองทกประเภทใบอนญาตใหคาสตวปาคมครองหรอซากของสตวปาคมครอง และใบอนญาตใหมไวในครอบครองซงสตวปาคมครองหรอซากของสตวปาคมครอง ทไดออกใหแกบคคลใดไวแลว
355
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
กอนหรอในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ เปนอนสนอายนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบมาตรา 66 ผใดมสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองอยในความครอบครองโดยไมชอบ
ดวยกฎหมายอยกอนหรอในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ถาไดนำสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองดงกลาว มามอบใหแกพนกงานเจาหนาทภายในเกาสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ผนนไมตองรบโทษ และใหสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองดงกลาวตกเปนของแผนดน และเมอไดจดแจงชนดและจำนวนของสตวปาทรบมอบไวแลว อธบดอาจมอบสตวปาดงกลาวใหอยในความดแลของผนนตอไปไดตามทเหนสมควร ทงน โดยคำนงถงสวสดภาพและความปลอดภยของสตวนนเปนสำคญ
ผใดมซากสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองอยในความครอบครองโดยไมชอบดวยกฎหมายอยกอนหรอในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหผนนแจงชนดและจำนวนซากของสตวปาดงกลาวตอพนกงานเจาหนาทภายในเกาสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ เมอพนกงานเจาหนาทไดจดแจงรายการไวแลว กใหผนนครอบครองซากของสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครองตอไปได แตจะจำหนาย จาย โอนใหแกผอนมได เวนแตโดยการตกทอดทางมรดก
มาตรา 67 ใหผมสตวปาสงวน สตวปาคมครอง ซากของสตวปาสงวน หรอซากของสตวปาคมครองอยในความครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายอยกอนหรอในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ แจงรายการเกยวกบชนดและจำนวนของสตวปาสงวน สตวปาคมครองซากของสตวปาสงวน หรอซากของสตวปาคมครองทอยในความครอบครองของตนตอพนกงานเจาหนาทภายในเกาสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ และเมอพนกงานเจาหนาทไดรบแจงไวแลว ใหปฏบตตอไปดงน
(1) สำหรบสตวปาสงวน ใหเจาของหรอผครอบครองจำหนายสตวปาสงวนใหแกผจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะทไดยนคำขออนญาตไวแลวตามมาตรา ๖๙ ใหเสรจสนภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทไดแจงตอพนกงานเจาหนาท และเมอสนระยะเวลาดงกลาวแลว ยงมสตวปาสงวนเหลออยในความครอบครองอกเทาใด ใหสตวปาสงวนนนตกเปนของแผนดน และใหเจาของหรอผครอบครองสงมอบสตวปาสงวนนนใหแกกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช* หรอกรมประมง แลวแตกรณ เพอนำไปดำเนนการ ทงน ตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
356
(2) สำหรบสตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาคมครอง ใหนำมาตรา 61 มาใชบงคบโดยอนโลม
(3) สำหรบซากของสตวปาสงวน ใหเจาของหรอผครอบครองครอบครองซากของสตวปาสงวนนนตอไปได แตจะจำหนาย จาย โอน ใหแกผอนมได เวนแตไดรบอนญาตเปนหนงสอจากอธบด หรอโดยการตกทอดทางมรดก
(4) สำหรบสตวปาคมครองทอยในความครอบครองของผรบใบอนญาตใหคาซงสตวปาคมครองตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2503 เมอผรบใบอนญาตดงกลาวไดยนคำขอรบใบอนญาตเปนผคาสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธตามมาตรา 68 ใหผนนคาสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 ซงไดมาจากการเพาะพนธตอไปได สำหรบสตวปาคมครองอนมใชเปนสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 ทไดมาจากการเพาะพนธทมไวในความครอบครองเพอคาใหผรบใบอนญาตจำหนายสตวปาคมครองดงกลาว ใหเสรจสนภายในสองปนบแตวนทไดแจงตอพนกงานเจาหนาท เมอสนระยะเวลาดงกลาวแลว มสตวปาคมครองอนมใชเปนสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 ทไดมาจากการเพาะพนธเหลออยเทาใด ใหตกเปนของแผนดนและใหสงมอบแกกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช* หรอกรมประมง แลวแตกรณเพอนำไปดำเนนการ ทงน ตามระเบยบทอธบดกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
(5) สำหรบซากของสตวปาคมครองทอยในความครอบครองของผรบใบอนญาตใหคาซงซากของสตวปาคมครองตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ.2503เมอพนกงานเจาหนาทไดสำรวจและจดแจงชนดและจำนวนซากของสตวปาคมครองทผรบใบอนญาตดงกลาวมอยในความครอบครองไวแลว ใหอธบดออกใบอนญาตคาซงซากของสตวปาคมครองชวคราวใหแกผนน ผรบใบอนญาตคาซงซากของสตวปาคมครองชวคราวดงกลาว จะตองจำหนายซากของสตวปาทมอยในความครอบครองใหเสรจสนภายในสามปนบแตวนทไดรบใบอนญาตใหคาซงซากของสตวปาคมครองชวคราว และตองจดทำรายงานเกยวกบชนดและจำนวนซากของสตวปาคมครองทขายไปในแตละเดอนเสนอตอพนกงานเจาหนาท ตามระเบยบทอธบดกำหนด และเมอสนระยะเวลาดงกลาวมซากของสตวปาคมครองเหลออยเทาใดใหตกเปนของแผนดน และใหสงมอบแกกรมอทยานแหงชาตสตวปา และพนธพช* หรอกรมประมง แลวแตกรณ เพอนำไปดำเนนการ ตามระเบยบท
357
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
อธบดกำหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ ทงน เวนแตเปนซากของสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 ทไดมาจากการเพาะพนธและผนนไดยนคำขอรบใบอนญาตเปนผคาซงซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธตามมาตรา 68 ไวแลว
แบบและวธการแจงตามวรรคหนง ใหเปนไปตามทกำหนดในกฎกระทรวงมาตรา 68 ผใดดำเนนกจการเพาะพนธ ดำเนนกจการคาสตวปาคมครองทไดมาจาก
การเพาะพนธ ซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธ หรอผลตภณฑททำจากซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธอยกอนหรอในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหยนคำขอรบใบอนญาตตามพระราชบญญตนภายในสามสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ และเมอไดยนคำขอแลว ใหดำเนนกจการตอไปไดจนกวาอธบดจะมคำสงไมอนญาต
ในกรณทอธบดมคำสงไมอนญาตคำขอตามวรรคหนง ใหนำบทบญญตในมาตรา43 วรรคสอง มาใชบงคบโดยอนโลม
มาตรา 69 ผใดจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะอยกอนหรอในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหยนคำขอรบใบอนญาตตามพระราชบญญตนภายในสามสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ เมอไดรบคำขออนญาตแลว และพนกงานเจาหนาทไดตรวจสอบแลวเหนวาบรเวณและสถานทประกอบกจการเปนไปโดยถกตองตามทกำหนดไวในมาตรา 30 วรรคสองและวรรคสาม และมาตรา 31 และไดจดแจงรายการเกยวกบชนดและจำนวนของสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาดงกลาว ไวแลว ใหอธบดออกใบอนญาตจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะใหแกผนน
มาตรา 70 คำขออนญาตใดๆ ทไดยนไวกอนหรอในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ และยงอยในระหวางการพจารณาของอธบด ใหถอวาคำขอนนสนสดลงเวนแตเปนคำขออนญาตดำเนนกจการอนอาจอนญาตไดตามพระราชบญญตน ใหอธบดพจารณาคำขออนญาตนนตอไป
ผรบสนองพระบรมราชโองการอานนท ปนยารชนนายกรฐมนตร
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
358
อตราคาธรรมเนยม
อตราคาธรรมเนยม1. ใบอนญาตใหเพาะพนธ ฉบบละ 1,000 บาท2. ใบอนญาตใหมไวในครอบครองซงสตวปาคมครองทไดมา
จากการเพาะพนธ หรอซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธ ฉบบละ 500 บาท
3. ใบอนญาตใหคาสตวปาคมครองทไดมาจากการ ฉบบละ 1,000 บาท4. ใบอนญาตใหคาซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการ
เพาะพนธ หรอผลตภณฑททำจากซากของ สตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธ ฉบบละ 1,000 บาท
5. ใบอนญาตใหนำเขาหรอใหสงออกซงสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธ หรอซากของสตวปาคมครองทไดมาจากการเพาะพนธ ฉบบละ 500 บาท
6. ใบอนญาตใหนำเขา ใหสงออก ซงสตวปาหรอซากของสตวปา ฉบบละ 500 บาท
7. ใบอนญาตใหนำผานซงสตวปาสงวน สตวปาคมครอง ซากของสตวปาสงวน ซากของสตวปาคมครอง ฉบบละ 500 บาท
8. ใบอนญาตใหนำสตวปาคมครอง หรอซากของสตวปาคมครองเคลอนทเพอการคา ฉบบละ 100 บาท
9. ใบรบรองใหนำเขา ใหสงออก หรอใหนำผานซงสตวปาหรอซากของสตวปา ฉบบละ 500 บาท
10. ใบอนญาตใหจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณ ฉบบละ 10,000 บาท11. ใบแทนใบอนญาตหรอใบรบรอง ฉบบละ 100 บาท12. การตออายใบอนญาต ครงละ 500 บาท
359
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
บญชสตวปาสงวน
1. นกเจาฟาหญงสรนธร Pseudochelidon sirintarae2. แรด Rhinoceros sondaicus3. กระซ Didermocerus sumatraensis4. กปรหรอโคไพร Bos sauveli5. ควายปา Bubalus bubalis6. ละองหรอละมง Cervus eldi7. สมนหรอเนอสมน Cervus schomburgki8. เลยงผาหรอเยองหรอกรำหรอโครำ Capricornis sumatraensis9. กวางผา Naemorhedus griseus10.นกแตวแลวทองดำ Pitta gurneyi11.นกกระเรยน Grus antigone12.แมวลายหนออน Pardofelis marmorata13.สมเสรจ Tapirus indicus14. เกงหมอ Muntiacus feai15.พะยนหรอหมนำ Dugong dugon
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
360
หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตน คอ เนองจากกฎหมายวาดวยการสงวนและคมครองสตวปาทใชบงคบอยในปจจบนไดใชบงคบมาเปนเวลานาน มาตรการตางๆ ทมอยในกฎหมายดงกลาวไมสามารถทำใหการสงวนและคมครองสตวปาเปนไปอยางมประสทธภาพและไดผลสมดงวตถประสงคของกฎหมาย ประกอบกบจำเปนจะตองเรงรดการขยายพนธสตวปาและใหการสงวนและคมครองสตวปาควบคกนไป และเนองจากปจจบนไดมความตกลงระหวางประเทศในการทจะรวมมอกนเพอสงวนและคมครองสตวปาของทองถนอนเปนทรพยากรทสำคญของโลก ดงนน เพอปรบปรงใหมาตรการในการสงวนและคมครองสตวปาเปนไปอยางเหมาะสมและสอดคลองกบความตกลงระหวางประเทศ สมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการสงวนและคมครองสตวปาเสยใหม จงจำเปนตองตราพระราชบญญตน
(ราชกจจานเบกษา เลม 109 ตอนท 15 วนท 18 กมภาพนธ 2535)
*พระราชกฤษฎกาแกไขบทบญญตใหสอดคลองกบการโอนอำนาจหนาทของสวนราชการใหเปนไปตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 พ.ศ. 2545
มาตรา 106ในพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 ใหแกไขคำวา"กรมปาไม" เปน "กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช" คำวา "รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ" เปน "รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม"และคำวา "ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ" เปน "ปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม"หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชกฤษฎกาฉบบน คอ โดยทพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 ไดบญญตใหจดตงสวนราชการขนใหมโดยมภารกจใหม ซงไดมการตราพระราชกฤษฎกาโอนกจการบรหารและอำนาจหนาทของสวนราชการใหเปนไปตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม นนแลว และเนองจากพระราชบญญตดงกลาวไดบญญตใหโอนอำนาจหนาทของสวนราชการ รฐมนตรผดำรงตำแหนงหรอผซงปฏบตหนาทในสวนราชการเดมมาเปนของสวนราชการใหม โดยใหมการแกไขบทบญญตตางๆ ใหสอดคลองกบอำนาจหนาททโอนไปดวย ฉะนน เพออนวตใหเปนไปตามหลกการทปรากฏในพระราชบญญตและพระราชกฤษฎกาดงกลาว จงสมควรแกไขบทบญญตของกฎหมายใหสอดคลองกบการโอนสวนราชการ เพอใหผเกยวของมความชดเจนในการใชกฎหมายโดยไมตองไปคนหาในกฎหมายโอนอำนาจหนาทวาตามกฎหมายใดไดมการโอนภารกจของสวนราชการหรอผรบผดชอบตามกฎหมายนนไปเปนของหนวยงานใดหรอผใดแลว โดยแกไขบทบญญตของกฎหมายใหมการเปลยนชอสวนราชการ รฐมนตรผดำรงตำแหนงหรอผซงปฏบตหนาทของสวนราชการใหตรงกบการโอนอำนาจหนาท และเพมผแทนสวนราชการในคณะกรรมการใหตรงตามภารกจทมการตดโอนจากสวนราชการเดมมาเปนของสวนราชการใหมรวมทงตดสวนราชการเดมทมการยบเลก
361
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
แลว ซงเปนการแกไขใหตรงตามพระราชบญญตและพระราชกฤษฎกาดงกลาว จงจำเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน
(ราชกจจานเบกษา เลม 119 ตอนท 102 ก วนท 8 ตลาคม 2545)
พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา (ฉบบท 2) พ.ศ. 2546มาตรา 3 ผใดมไวในครอบครองซงสตวปาคมครองโดยยงไมไดรบอนญาตโดย
ชอบดวยกฎหมาย หากมาแจงรายการเกยวกบชนดและจำนวนของสตวปาคมครองทอยในความครอบครองของตนตอพนกงานเจาหนาทภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ผนนไมตองรบโทษ
หากเจาของหรอผครอบครองสตวปาคมครองนน ประสงคจะเลยงดสตวปาคมครองนนตอไป ใหพนกงานเจาหนาทตรวจสอบสภาพการเลยงดสตวปาคมครองของผนนวาอยในสภาพอนสมควรและปลอดภยแกสตวนนเพยงใด หากเหนวาสตวปาคมครองนนไดรบการเลยงดดวยความเอาใจใสในสภาพอนสมควรและปลอดภยใหอธบดอนญาตใหผนนครอบครองสตวปาคมครองนนตอไปได โดยออกใบอนญาตครอบครองสตวปาคมครองชวคราวใหไวแกเจาของหรอผครอบครอง ใบอนญาตดงกลาวใหมอายเพยงเทาอายของสตวปาคมครองนน ผรบใบอนญาตดงกลาวตองปฏบตตามขอกำหนดวาดวยการเลยงดสตวปาคมครองทรฐมนตรกำหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการ และเมอสตวปาคมครองนนตายหรอเพมจำนวนขนโดยการสบพนธ ผรบใบอนญาตตองแจงใหพนกงานเจาหนาททราบภายในสามสบวนนบแตวนทมการเพมจำนวน หรอตาย
หากผเปนเจาของหรอผครอบครองสตวปาคมครองนนไมประสงคจะเลยงดสตวปาคมครองนนตอไป หรอเมอพนกงานเจาหนาทไดตรวจสอบตามวรรคสองแลวเหนวาสตวปาคมครองนนไมอาจไดรบการเลยงดดวยความเอาใจใสในสภาพอนสมควรและปลอดภยไดใหเจาของหรอผครอบครองจำหนายสตวปาคมครองนนใหแกผรบใบอนญาตจดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะตามมาตรา 29 แหงพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปาพ.ศ. 2535 หรอจำหนายสตวปาคมครองชนดทกำหนดตามมาตรา 17 แหงพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 ใหแกผรบใบอนญาตเพาะพนธตามมาตรา 18 แหงพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 ใหเสรจสนภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนทไดแจงตอพนกงานเจาหนาทหรอวนทไดรบแจงคำสงไมอนญาตจากอธบดแลว
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
362
แตกรณ และเมอสนระยะเวลาดงกลาวแลว ยงมสตวปาคมครองเหลออยเทาใดใหสตวปาคมครองนนตกเปนของแผนดน และใหเจาของหรอผครอบครองสงมอบสตวปาคมครองนนใหแกกรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช หรอกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝงหรอกรมประมง แลวแตกรณ เพอนำไปดำเนนการ ทงน ตามระเบยบทอธบดกำหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการ
แบบและวธการแจงและการออกใบอนญาตใหครอบครองสตวปาคมครองชวคราวใหเปนไปตามกฎกระทรวงทออกตามความในมาตรา 61 วรรคสอง แหงพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535
มาตรา 4 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณและรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรกษาการตามพระราชบญญตนหมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทในปจจบนมผครอบครองสตวปาคมครองโดยไมชอบดวยกฎหมายจำนวนมากทไมไดนำสตวปาคมครองมามอบใหแกพนกงานเจาหนาทตามมาตรา 66 หรอไมไดมาแจงรายการเกยวกบชนดและจำนวนของสตวปาคมครองตามมาตรา 67 แหงพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535 ทำใหพนกงานเจาหนาทไมสามารถควบคมดแลใหผครอบครองสตวปาคมครองปฏบตใหถกตองตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขของการครอบครองสตวปาคมครองได สมควรกำหนดใหผครอบครองสตวปาคมครองโดยไมชอบดวยกฎหมายมาแจงการครอบครองและขออนญาตมไวในครอบครองซงสตวปาคมครองดงกลาวตอพนกงานเจาหนาทไดภายในระยะเวลาทกำหนด โดยไมตองรบโทษ จงจำเปนตองตราพระราชบญญตน
(ราชกจจานเบกษา เลม 120 ตอนท 41 ก วนท 12 พฤษภาคม 2546)
363
พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545
ภมพลอดลยเดช ป.ร.ใหไว ณ วนท 22 กนยายน พ.ศ. 2545
เปนปท 57 ในรชกาลปจจบน
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯใหประกาศวา
โดยทเปนการสมควรใหมกฎหมายวาดวยเลอยโซยนตพระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจำกดสทธและเสรภาพของ
บคคล ซงมาตรา 29 ประกอบกบมาตรา 48 และมาตรา 50 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระทำไดโดยอาศยอำนาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย
จงทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยคำแนะนำและยนยอมของรฐสภาดงตอไปน
มาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา "พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545"มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจา
นเบกษาเปนตนไปมาตรา 3 ในพระราชบญญตน
"เลอยโซยนต" หมายความวา เครองมอสำหรบใชตดไมหรอแปรรปไมทมฟนเลอยตดกบโซซงขบเคลอนดวยกำลงเครองจกรกล และใหหมายความรวมถงสวนหนงสวนใดทเปนสวนประกอบของเครองมอดงกลาวดวย ทงน ตามทรฐมนตรกำหนดในกฎกระทรวง
"ม" หมายความวา มกรรมสทธหรอมไวในครอบครอง
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
364
"ผลต" หมายความวา ทำหรอประกอบเพอการจำหนาย"นำเขา" หมายความวา นำหรอสงเขามาในราชอาณาจกร"พนกงานเจาหนาท" หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการตาม
พระราชบญญตน"นายทะเบยนเลอยโซยนต" หมายความวา อธบดหรอผซงอธบดมอบหมาย
สำหรบกรงเทพมหานครและผวาราชการจงหวดหรอผซงผวาราชการจงหวดมอบหมายสำหรบจงหวดอน
"อธบด" หมายความวา อธบดกรมปาไม"รฐมนตร" หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน
มาตรา 4 หามมใหผใดม ผลต หรอนำเขาเลอยโซยนต เวนแตจะไดรบใบอนญาตจากนายทะเบยนเลอยโซยนต
หามมใหผไดรบใบอนญาตตามวรรคหนงเปลยนแปลงเลอยโซยนตใหมกำลงเครองจกรกล เพมขนจากทระบไวในใบอนญาต เวนแตจะไดรบอนญาตจากนายทะเบยนเลอยโซยนต
การขออนญาตและการอนญาตใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
ผไดรบใบอนญาตใหผลตเลอยโซยนตตองจดทำบญชและหมายเลขแสดงหนวยการผลตตามทกำหนดในกฎกระทรวง
การออกใบอนญาตใหมเลอยโซยนต ใหนายทะเบยนเลอยโซยนตทำเครองหมายทเลอยโซยนตตามแบบทกำหนดในกฎกระทรวง และระบพนททอนญาตใหมหรอใชเลอยโซยนตไวดวย
มาตรา 5 คณสมบตและลกษณะตองหามของผขอรบใบอนญาตตามมาตรา ๔ ใหเปนไปตามทกำหนดในกฎกระทรวง
ผขอรบใบอนญาตมเลอยโซยนตตองประกอบอาชพหรอประกอบกจการทตองใชเลอยโซยนตและตองไมเคยตองโทษสำหรบความผดตามพระราชบญญตน หรอตาม
365
พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545
กฎหมายวาดวยปาไม กฎหมายวาดวยปาสงวนแหงชาต กฎหมายวาดวยอทยานแหงชาตหรอกฎหมายวาดวยการสงวนและคมครองสตวปามากอน
ความในวรรคสองมใหนำมาใชบงคบกบนตบคคลในทางศาสนา และกระทรวงทบวง กรม ราชการสวนทองถน รฐวสาหกจ หรอองคกรอนของรฐ
มาตรา 6 ในกรณทผไดรบใบอนญาตประสงคจะเปลยนแปลงพนทใหมหรอใชเลอยโซยนตใหแตกตางไปจากทระบไวในใบอนญาตตามมาตรา 4 วรรคหา ใหผไดรบใบอนญาตดำเนนการตามหลกเกณฑดงน
(1) สำหรบการเปลยนแปลงพนทภายในจงหวดเดยวกนกบทไดรบใบอนญาต ใหผไดรบใบอนญาตยนคำขอตอนายทะเบยนเลอยโซยนตผออกใบอนญาต
(2) สำหรบการเปลยนแปลงพนทไปยงจงหวดอน ใหผไดรบใบอนญาตยนคำขอตอนายทะเบยนเลอยโซยนตผมอำนาจในจงหวดนน
ทงน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวงมาตรา 7 ผใดมเลอยโซยนตตองมใบอนญาตหรอสำเนาภาพถายใบอนญาตสำหรบ
เลอยโซยนตเครองนนเพอแสดงตอพนกงานเจาหนาทไดทนทมาตรา 8 ในกรณทผไดรบใบอนญาตใหมเลอยโซยนตประสงคจะนำหรอใหผอน
นำเลอยโซยนตของตนออกไปใชนอกพนททไดรบอนญาตตามมาตรา 4 วรรคหา เปนการชวคราว ผไดรบใบอนญาตจะตองขออนญาตโดยระบพนท และระยะเวลาทจะนำไปใชตอนายทะเบยนเลอยโซยนตและใหนายทะเบยนเลอยโซยนตอนญาตหรอไมอนญาตภายในสบหาวนทำการนบแตวนทไดรบคำขอ และถานายทะเบยนเลอยโซยนตมไดดำเนนการพจารณาและแจงผลการพจารณาคำขอใหผย นคำขออนญาตทราบภายในกำหนดเวลาดงกลาว ใหถอวานายทะเบยนเลอยโซยนตมคำสงอนญาตตามคำขอ และใหถอวาใบรบคำขอเสมอนหนงเปนหนงสออนญาต
ใหนายทะเบยนเลอยโซยนตผอนญาตแจงและสงสำเนาหนงสออนญาตใหแกนายทะเบยนเลอยโซยนตในพนททระบในหนงสออนญาต ทงน ใหนายทะเบยนเลอยโซยนตในพนททระบในหนงสออนญาตประกาศการอนญาตหรอคำขออนญาตดงกลาว ณ ททำการขององคการบรหารสวนทองถนของพนทนน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
366
ในกรณมเหตอนควร ผไดรบใบอนญาตจะขออนญาตตอระยะเวลาทใหนำเลอยโซยนต ออกไปใชนอกพนทอกได แตตองขออนญาตตอนายทะเบยนเลอยโซยนตกอนวนครบกำหนดระยะเวลาทไดรบอนญาตไวเดม
การขออนญาตและการอนญาตใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 9 ถามการนำเลอยโซยนตทไดรบอนญาตตามมาตรา 4 ไปใชในการกระทำผดตามกฎหมายวาดวยปาไม ใหสนนษฐานไวกอนวาผไดรบใบอนญาตมสวนรวมในการกระทำผดนน
มาตรา 10 หามมใหผใดซอมแซมเลอยโซยนตเปนธรกจเพอสนจาง เวนแตจะไดรบใบอนญาตจากนายทะเบยนเลอยโซยนต
คณสมบตของผไดรบใบอนญาต การขอใบอนญาต และการออกใบอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
ผไดรบใบอนญาตใหซอมแซมเลอยโซยนตเปนธรกจเพอสนจางจะกระทำการเชนวานไดแตเฉพาะแกเลอยโซยนตทมผไดรบใบอนญาตใหมและใชเลอยโซยนตและเมอเลอยโซยนตนนมเครองหมายถกตองตามใบอนญาตเทานน
มาตรา 11ถาผไดรบใบอนญาตใหมเลอยโซยนตตาย ใหทายาทผครอบครองเลอยโซยนตนน หรอผจดการมรดกของผตายแจงการตายและการครอบครองตอนายทะเบยนเลอยโซยนตตามใบอนญาตภายในกำหนดหกสบวนนบแตวนททราบการตายของผไดรบใบอนญาต
นายทะเบยนเลอยโซยนตมอำนาจสงใหทายาทหรอผจดการมรดกตามวรรคหนงเกบรกษาหรอใชเลอยโซยนตของผไดรบใบอนญาตทตายไวได และถามขอโตแยงถงสทธของทายาทกใหผทไดรบคำสงจากนายทะเบยนเลอยโซยนตดงกลาวเกบรกษาไวจนกวาขอโตแยงนนถงทสดภายในกำหนดหกเดอนนบแตวนทผไดรบใบอนญาตตาย หรอถามขอโตแยงถงเรองสทธของทายาทนบแตวนทขอโตแยงนนถงทสด ผจดการมรดกหรอทายาทอาจขออนญาตใหมได เมอนายทะเบยนเลอยโซยนตไดออกใบอนญาตใหแลว ใหมอบเลอยโซยนตนนแกผไดรบใบอนญาตใหม ถาไมออกใบอนญาตใหใหม กใหแจงใหผขอทราบและสงใหจดจำหนายเลอยโซยนตนนภายในกำหนดหกเดอนนบแตวนรบคำสง มฉะนนใหนาย
367
พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545
ทะเบยนเลอยโซยนตมอำนาจจดการขายทอดตลาดเลอยโซยนตนน เงนสทธทไดรบจากการขายทอดตลาดใหเปดบญชเงนฝากไวใหแกผมสทธทมาขอรบตอไป
มาตรา 12ในกรณทผไดรบใบอนญาตตามมาตรา 4 เปนนตบคคล และนตบคคลนนเลกกน ใหผชำระบญชนำสงเลอยโซยนตแกนายทะเบยนเลอยโซยนตเพอเกบรกษาตลอดระยะเวลาทยงคงทำการชำระบญชนน
ในการแบงคนทรพยสนใหแกผเปนหนสวนหรอผถอหนของนตบคคล ใหผเปนหนสวนหรอผถอหนทไดรบการแบงคนเลอยโซยนต แจงขอรบและขอใบอนญาตมไวซงเลอยโซยนตนนตอนายทะเบยนเลอยโซยนตภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงการแบงคนเลอยโซยนตจากผชำระบญช
ในกรณทผชำระบญชประสงคจะขายเลอยโซยนตเพอการชำระหนของนตบคคลนน ใหผชำระบญชแจงตอนายทะเบยนเลอยโซยนตเพอทราบ และไมวาในกรณใดจะขายใหแกบคคลทมลกษณะตองหามตามพระราชบญญตนไมได
ใหผประสงคจะซอเลอยโซยนตตามความในวรรคสามมายนคำขอรบและขอมใบอนญาตมไวซงเลอยโซยนตนนตอนายทะเบยนเลอยโซยนตภายในหาวนทำการนบแตวนทไดตกลงซอขายกน
มาตรา 13ในกรณทมผนำจบผกระทำความผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานอยการรองขอตอศาล และใหศาลมอำนาจพพากษาใหจายเงนสนบนนำจบแกผนำจบเปนจำนวนเงนไมเกนกงหนงของจำนวนเงนคาปรบตามคำพพากษาโดยจายจากเงนคาปรบทชำระตอศาล ถาผกระทำความผดชำระเงนคาปรบไมถงจำนวนทตองจายคาสนบนนำจบไดครบถวน ใหจายเงนสนบนนำจบเพยงเทาทผกระทำความผดชำระ
ในกรณทมผนำจบหลายคน ใหแบงเงนสนบนนำจบใหคนละเทาๆ กนการจายเงนสนบนนำจบนน จะจายไดเมอคดถงทสดแลว
มาตรา 14ผใดมเลอยโซยนตอยในวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ถามาขอรบใบอนญาตภายในเกาสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ผนนไมมความผดตามมาตรา4 และใหนายทะเบยนเลอยโซยนตออกใบอนญาตใหมเลอยโซยนตแกผขอรบใบอนญาตนน เวนแตจะขาดคณสมบตทกำหนดไวตามพระราชบญญตน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
368
ใหผซงปฏบตตามวรรคหนงไมตองรบโทษตามกฎหมายวาดวยศลกากร และกฎหมายวาดวยการสงออกไปนอกและการนำเขามาในราชอาณาจกรซงสนคา
ความในวรรคสอง มใหใชบงคบแกผทถกจบกมและถกดำเนนคดกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบและคดยงไมถงทสด
ในกรณทนายทะเบยนเลอยโซยนตไมออกใบอนญาตให เมอผนนไดนำเลอยโซยนตมามอบแกพนกงานเจาหนาท ใหผนนมสทธอทธรณตอรฐมนตรภายในสามสบวนนบแตวนทราบคำสงไมอนญาต
ในกรณทผใดไมไดรบอนญาตตามวรรคหนงและวรรคส ใหเลอยโซยนตของผนนตกเปนของแผนดนนบแตวนทมคำสงไมอนญาตหรอนบแตวนทรฐมนตรมคำวนจฉย
เลอยโซยนตทตกเปนของแผนดนตามวรรคหา ใหนำไปใชประโยชนในราชการหรอจำหนายใหแกสวนราชการหรอรฐวสาหกจ หรอทำลายตามระเบยบทอธบดกำหนด
มาตรา 15 ภายใตบงคบมาตรา 14 ในกรณทนายทะเบยนเลอยโซยนตมคำสงไมอนญาตตามคำขอตามพระราชบญญตน ผยนคำขออนญาตมสทธอทธรณคำสงไมอนญาตตอนายทะเบยนเลอยโซยนตผมคำสงไมอนญาตนนภายในสามสบวนนบแตวนทมคำสงไมอนญาต
ใหนายทะเบยนเล อยโซยนตพจารณาคำอทธรณและแจงผลการพจารณาอทธรณวาเหนดวยกบคำอทธรณโดยการอนญาตตามคำขอหรอยนยนคำสงไมอนญาตใหผอทธรณทราบภายในสามสบวน
ในกรณทนายทะเบยนเลอยโซยนตยนยนคำสงไมอนญาต ผขออนญาตมสทธอทธรณคำสงยนยนคำสงไมอนญาตตอรฐมนตรภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงคำสงยนยนคำสงไมอนญาต
มาตรา 16 การจบกมปราบปรามผกระทำผดตามพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทเปนพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา
มาตรา 17 ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 4 วรรคหนงและวรรคส ตองระวางโทษจำคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจำทงปรบ และใหศาลสงรบเลอยโซยนตนน
369
พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545
เลอยโซยนตทศาลสงรบ ใหนำไปใชประโยชนในราชการ หรอจำหนายใหแกสวนราชการ หรอรฐวสาหกจ หรอทำลายตามระเบยบทอธบดกำหนด
มาตรา 18 ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 4 วรรคสอง ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาท และตองแกไขใหเลอยโซยนตนนมกำลงเครองจกรกลเทาทขออนญาตไวเดมภายในเวลาทศาลกำหนด หากไมปฏบตตามใหศาลสงรบเลอยโซยนตนน
มาตรา 19 ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 6 หรอมาตรา 8 ตองระวางโทษจำคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจำทงปรบ
มาตรา 20 ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 7 ตองระวางโทษปรบไมเกนสองพนบาทมาตรา 21 ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 10 ตองระวางโทษปรบไมเกนหาพนบาทมาตรา 22ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 11 วรรคหนง หรอมาตรา 12 ตอง
ระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาทมาตรา 23 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม* รกษาการ
ตามพระราชบญญตนและใหมอำนาจแตงตงพนกงานเจาหนาท ออกกฎกระทรวง และกำหนดกจการอนเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน
กฎกระทรวงนนเมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลวใหใชบงคบได
ผรบสนองพระบรมราชโองการพนตำรวจโท ทกษณ ชนวตร
นายกรฐมนตร
หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทปจจบนการอนรกษทรพยากรปาไมโดยเฉพาะการปองกนและปราบปรามการลกลอบตดไมทำลายปาไมอาจประสบผลสำเรจไดตามเปาหมาย สาเหตหนงเนองจากมการใชเลอยโซยนต ซงเปนอปกรณในการตดไมและแปรรปไมทมประสทธภาพสงกนอยางแพรหลาย แมวาจะไดมมาตรการควบคมการนำเขามาในราชอาณาจกรโดยกฎหมายอนอยแลวกตาม แตยงมการลกลอบนำเลอยโซยนตเขามาในราชอาณาจกร เพอใชในการตดไมทำลายปาจำนวนมาก จงสมควรใหมกฎหมายวาดวยเลอยโซยนตเพอควบคมการมไวในครอบครอง และการนำเขามาในราชอาณาจกร ซงจะเปนการเพมมาตรการในการปองกนและปราบปรามการบกรกตดไม
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
370
ทำลายปาตามนโยบายของรฐบาลและในขณะเดยวกนไมเปนอปสรรคตอการประกอบอาชพทตองใชเลอยโซยนตโดยสจรต จงจำเปนตองตราพระราชบญญตน
(ราชกจจานเบกษา เลม 119 ตอนท 95 ก วนท 27 กนยายน 2545)
*พระราชกฤษฏกาโอนกรมปาไม กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไปเปนกรมปาไม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และปรบปรงอำนาจหนาทและกจการของกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง กรมปาไม และกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพชกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม พ.ศ. 2546
มาตรา 10 โดยผลของบทบญญตแหงมาตรา230 วรรคหา ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พระราชกฤษฎกานมผลเปนการแกไขเพมเตมหรอยกเลกบทบญญตในกฎหมาย ดงน
(7) ในพระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ.2545 ใหแกไขคำวา "รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ" เปน "รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม"
มาตรา 12 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ และรฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรกษาการตามพระราชกฤษฎกานหมายเหต:- เหตผลในการประกาศใชพระราชกฤษฎกาฉบบน คอ เนองจากพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 และพระราชกฤษฎกาโอนกจการบรหารและอำนาจ หนาทของสวนราชการใหเปนไปตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 พ.ศ. 2545 ไดกำหนดใหกรมปาไมเปนสวนราชการในสงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ และใหกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช เปนสวนราชการในสงกดกระทรวง ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทำใหเกดปญหาการบรหาร ทงในดานนโยบาย วชาการ บคลากร และการบงคบใชกฎหมาย รวมทงเปนเหตใหระบบการบรหารงานและการบงคบใชกฎหมายขาดประสทธภาพ ดงนน เพอใหการบรหารจดการทรพยากรปาไมเปนไปตามวตถประสงคในการบรณาการตามกลมภารกจดานทรพยากรธรรมชาตและนโยบายของรฐบาล สมควรโอนกรมปาไม กระทรวงเกษตรและสหกรณ พรอมทงบรรดากจการ อำนาจหนาททรพยสน งบประมาณ หน สทธ ภาระผกพน ขาราชการ ลกจาง ตำแหนงและอตรากำลง ไปเปนกรมปาไม สงกดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสมควรทจะไดปรบปรงอำนาจหนาท
371
พระราชบญญตเลอยโซยนต พ.ศ. 2545
และกจการของกรมปาไม และกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช รวมทงโอนอำนาจหนาทและกจการของกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง ในสวนทเกยวกบอทยานแหงชาตหมเกาะอางทอง ไปเปนของกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช เพอใหการบรหารจดการทรพยากรปาไม สตวปาและพนธพชเปนไปอยางมประสทธภาพ และมขอบเขตทรบผดชอบอยางชดเจน นอกจากน สมควรแกไขการใชอำนาจของรฐมนตรและการใชอำนาจหนาทตามกฎหมายทอยในความรบผดชอบของกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง กรมปาไม และกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ใหสอดคลองกบการดำเนนการดงกลาวดวย จงจำเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
372
ในพระปรมาภไธยสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช
คณะผสำเรจราชการแทนพระองครงสต กรมขนชยนาทนเรนทร
พระยามานวราชเสวใหไว ณ วนท 13 มกราคม พ.ศ. 2490
เปนปท 2 ในรชกาลปจจบน
โดยทเปนการสมควรมกฎหมายวาดวยการประมงพระมหากษตรยโดยคำแนะนำและยนยอมของรฐสภา จงมพระบรมราชโองการให
ตราพระราชบญญตขนไว ดงตอไปนมาตรา 1 พระราชบญญตนเรยกวา "พระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490"มาตรา 2 พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนกำหนดเกาสบวนนบตงแตวน
ประกาศในราชกจจานเบกษา เปนตนไปมาตรา 3 ใหยกเลก
(1) พระราชบญญตอากรคานำ รตนโกสนทรศก 120(2) พระราชบญญตเพมเตมพระราชบญญตอากรคานำ รตนโกสนทรศก 120(3) ประกาศแกไขพระราชบญญตอากรคานำ ร.ศ. 120(4) พระราชบญญตเพมเตมพระราชบญญตอากรคานำ ศก 120(5) พระราชบญญตอากรคานำแกไขเพมเตม พทธศกราช 2472(6) พระราชบญญตอากรคานำ รตนโกสนทรศก 120 แกไขเพมเตมพทธศกราช 2477
373
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
(7) พระราชบญญตอากรคานำ (ฉบบท 6) พทธศกราช 2479(8) พระราชบญญตอากรคานำ (ฉบบท 7) พทธศกราช 2481(9) กฎกระทรวงวาดวยวธจดการและตงอตราเกบเงนอากรคานำตามความใน
พระราชบญญตอากรคานำ ศก 120และบรรดากฎหมาย กฎ และขอบงคบอนๆ ในสวนทมบทบญญตไวแลวใน
พระราชบญญตน หรอซงขดแยงกบบทแหงพระราชบญญตนมาตรา 4 ในพระราชบญญตน
(1) "สตวนำ" หมายความวา สตวทอาศยอยในนำหรอมวงจรชวตสวนหนงอยในนำหรออาศยอยในบรเวณทนำทวมถง เชน ปลา กง ป แมงดาทะเล หอย เตา กระ ตะพาบนำจระเข รวมทงไขของสตวนำนน สตวนำจำพวกเลยงลกดวยนม ปลงทะเล ฟองนำ หนปะการงกลปงหา และสาหรายทะเล ทงน รวมทงซากหรอสวนหนงสวนใดของสตวนำเหลานน และหมายความรวมถงพนธไมนำตามทไดมพระราชกฤษฎการะบชอ
(1 ทว) "ผลตภณฑสตวนำ" หมายความวา ผลตภณฑทผลตขนโดยใชสตวนำตามทไดมพระราชกฤษฎการะบชอเปนวตถดบ
(มาตรา 4 (1) และ (1 ทว) แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการประมง (ฉบบท 3)พ.ศ. 2528)
(2) "ทำการประมง" หมายความวา จบ ดก ลอ ทำอนตราย ฆา หรอเกบสตวนำในทจบสตวนำดวยเครองมอทำการประมงหรอดวยวธใดๆ
(3) "เครองมอทำการประมง" หมายความวา เครองกลไก เครองใช เครองอปกรณสวนประกอบ อาวธ เสา หลก หรอเรอ บรรดาทใชทำการประมง
(4) "เรอ" หมายความวา ยานพาหนะทางนำทกชนด(5) "ทจบสตวนำ" หมายความวา ทซงมนำขงหรอไหล เชน ทะเล แมนำ ลำคลอง
หนอง บง บอ เปนตน และหาดทงปวง บรรดาซงเปนสาธารณสมบตของแผนดน รวมทงปาไม และพนดนซงนำทวมในฤดนำไมวาจะเปนทสาธารณสมบตของแผนดนหรอทดนอนบคคลถอกรรมสทธ และภายในเขตนานนำไทยหรอนานนำอนใด ซงประเทศไทยใชอยหรอ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
374
มสทธทจะใชตอไปในการทำการประมง โดยทนานนำเหลานน ปรากฏโดยทวไปวามขอบเขตตามกฎหมายทองถน หรอธรรมเนยมประเพณ หรอตามกฎหมายระหวางประเทศหรอตามสนธสญญาหรอดวยประการใด
(6) "บอลอสตวนำ" หมายความวา ทลอสตวนำเพอประโยชนในการทำการประมงตามทกำหนดในกฎกระทรวง
(7) "บอเลยงสตวนำ" หมายความวา ทเลยงสตวนำ ตามทกำหนดในกฎกระทรวง(8) "ประทานบตร" หมายความวา ใบอนญาตซงขาหลวงประจำจงหวดออกให
บคคลผประมลได ใหมสทธทำการประมงในทวาประมล(9) "ใบอนญาต" หมายความวา ใบอนญาตซงพนกงานเจาหนาทออกใหแก
บคคลใดใชทำการประมงหรอทำการเพาะเลยงสตวนำในทอนญาต(10) "อาชญาบตร" หมายความวา ใบอนญาตซงพนกงานเจาหนาทออกใหแก
ผรบอนญาตเพอใชเครองมอทำการประมง(11) "ผรบอนญาต" หมายความวา บคคลผไดรบประทานบตร ใบอนญาต
อาชญาบตร หรอผไดรบอนญาตใหกระทำการอยางหนงอยางใดตามพระราชบญญตน(12) "เครองมอประจำท" หมายความวา เครองมอทำการประมงซงใชวธลงหลก
ปก ผก ขง รง ถวง หรอวธอนใด อนทำใหเครองมอนนอยกบทในเวลาทำการประมง(13) "เครองมอในพกด" หมายความวา เครองมอทำการประมงซงระบชอ
ลกษณะ หรอวธใชไวในกฎกระทรวง(14) "เครองมอนอกพกด" หมายความวา เครองมอทำการประมงซงไมไดระบ
ไวในกฎกระทรวงวาเปนเครองมอในพกด(15) "สถตการประมง" หมายความวา สถตหรอขอความทเกยวกบผลตภณฑ
สตวนำ การคาสนคาสตวนำ การทำการประมงและการเพาะเลยงสตวนำ(16) "พนกงานเจาหนาท" หมายความวา ขาหลวงประจำจงหวดและนายอำเภอทองท
พนกงานประมง และผซงรฐมนตรไดแตงตงใหมหนาทดำเนนการตามพระราชบญญตน(17) "อธบด" หมายความวา อธบดกรมการประมง
375
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
(18) "รฐมนตร" หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตนมาตรา 5 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตราธการรกษาการตามพระราชบญญตน
และใหมอำนาจแตงตงพนกงานเจาหนาทและออกกฎกระทรวง กำหนดอตราอากร และคาธรรมเนยมไมเกนอตราตามบญชทายพระราชบญญตนและกำหนดกจการอนๆ เพอปฏบตการใหเปนไปตามพระราชบญญตน
กฎกระทรวงนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได
หมวด 1ทจบสตวนำ
มาตรา 6 บรรดาทจบสตวนำทงปวงใหกำหนดเปน 4 ประเภท คอ(1) ทรกษาพชพนธ(2) ทวาประมล(3) ทอนญาต(4) ทสาธารณประโยชน
มาตรา 7 ใหคณะกรมการจงหวดโดยอนมตของรฐมนตร มอำนาจประกาศกำหนดประเภททจบสตวนำภายในเขตทองทของตนวา เขาอยในประเภททรกษาพชพนธ ทวาประมล หรอทอนญาต
ทจบสตวนำซงมไดมประกาศตามความในวรรคหนงใหถอเปนทสาธารณประโยชนมาตรา 8 ทรกษาพชพนธ คอ ทจบสตวนำซงอยในบรเวณพระอารามหรอปชนยสถาน
หรอตดกบเขตสถานทดงกลาวแลว บรเวณประตนำ ประตระบายนำ ฝาย หรอทำนบ หรอทซงเหมาะแกการรกษาพชพนธสตวนำ
มาตรา 9 หามมใหบคคลใดทำการประมงหรอเพาะเลยงสตวนำในทรกษาพชพนธเวนแตจะไดรบอนญาตจากอธบด
ผรบอนญาตตองปฏบตตามเงอนไขทอธบดกำหนดให
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
376
มาตรา 10 ทวาประมล คอทจบสตวนำซงสมควรจะใหบคคลวาประมลผกขาดทำการประมง และเพาะเลยงสตวนำ
การกำหนดทจบสตวนำแหงใดเปนท วาประมลน น จะตองไมอย ในเขตชลประทานหลวง หรอไมเปนการเสยหายแกการทำนา หรอการสญจรทางนำ
มาตรา 11 หามมใหบคคลใดทำการประมงหรอเพาะเลยงสตวนำในทวาประมล เวนแตผรบอนญาต
ผรบอนญาตตองปฏบตตามเงอนไขทอธบดกำหนดการทำการประมงในทวาประมลเฉพาะเพอบรโภคภายในครอบครวใหกระทำได แตตอง
ใชเครองมอทำการประมงตามทคณะกรมการจงหวดประกาศกำหนดโดยอนมตรฐมนตรมาตรา 12 ทอนญาต คอทจบสตวนำซงอนญาตใหบคคลทำการประมงหรอเพาะเลยง
สตวนำ และรวมตลอดถงบอลอสตวนำมาตรา 13 หามมใหบคคลใดทำการประมงหรอเพาะเลยงสตวนำในทอนญาต เวนแต
ผรบอนญาตผรบอนญาตตองปฏบตตามเงอนไขทอธบดกำหนด
มาตรา 14 หามมใหบคคลใดขดหรอสรางบอลอสตวนำในทสาธารณสมบตของแผนดนเวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
สวนในทดนอนบคคลถอกรรมสทธ บคคลยอมขดหรอสรางบอลอสตวนำไดแตตองไมเปนการเสยหายแกพนธสตวนำในทรกษาพชพนธ
มาตรา 15 ผรบอนญาตมหนาทตดโคมไฟและเครองหมายเพอความปลอดภยของการสญจรในทางนำตามทกำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา 16 ทสาธารณประโยชน คอทจบสตวนำซงบคคลทกคนมสทธทำการประมงและเพาะเลยงสตวนำได
บคคลใดซงทำการประมงหรอเพาะเลยงสตวนำในทสาธารณประโยชนตองปฏบตตามเงอนไขทรฐมนตรกำหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา
377
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
มาตรา 17 หามมใหบคคลใดปลกสรางสงใดลงไปในทรกษาพชพนธ ทวาประมล ทอนญาตซงมใชทของเอกชนและทสาธารณประโยชน หรอปลกบว ขาว ปอ พชหรอพนธไมนำอนใดตามทจะไดมพระราชกฤษฎการะบชอในทเชนวานน เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ผรบอนญาตตองปฏบตตามเงอนไขทรฐมนตรกำหนดมาตรา 18 หามมใหบคคลใดวดนำในทรกษาพชพนธ ทวาประมล ทอนญาต ซงมใช
ทของเอกชน และทสาธารณประโยชน หรอบอลอสตวนำ หรอทำใหนำในทจบสตวนำเชนวานนแหงหรอลดนอยลง เพอทำการประมง เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ผรบอนญาตจะตองปฏบตตามเงอนไขทพนกงานเจาหนาทกำหนด(มาตรา 17 และ 18 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการประมง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2496)
มาตรา 19 หามมใหบคคลใด เท ทง ระบาย หรอทำใหวตถมพษตามทรฐมนตรประกาศกำหนดในราชกจจานเบกษาลงไปในทจบสตวนำ หรอกระทำการใดๆ อนทำใหสตวนำมนเมา หรอเท ทง ระบาย หรอทำใหสงใดลงไปในทจบสตวนำในลกษณะทเปนอนตรายแกสตวนำหรอทำใหทจบสตวนำเกดมลพษ เวนแตเปนการทดลองเพอประโยชนทางวทยาศาสตร และไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
(มาตรา 19 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการประมง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2528)
มาตรา 20 หามมใหบคคลใดใชกระแสไฟฟาทำการประมงในทจบสตวนำ หรอใชวตถระเบดในทจบสตวนำไมวาในกรณใด เวนแตเพอประโยชนของทางราชการหรอไดรบอนญาตจากอธบด
มาตรา 20 ทว หามมใหบคคลใดมไวในครอบครองเพอการคาซงสตวนำโดยรวาไดมาโดยการกระทำความผดตามมาตรา 19 หรอมาตรา 20
มาตรา 21 หามมใหบคคลใดทำการแกไขเปลยนแปลงทจบสตวนำซงมไดอยในทดนอนบคคลถอกรรมสทธใหผดไปจากสภาพทเปนอย เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ผรบอนญาตตองปฏบตตามเงอนไขทพนกงานเจาหนาทกำหนดให(มาตรา 20, 20 ทว และ 21 แกไขเพมเตมโดยประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 105)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
378
มาตรา 22 หามมใหบคคลใด ตดตง วาง หรอสรางเขอน ทำนบ รว เครองมอทเปนตาขาย หรอเครองมอทำการประมงอนๆ ในทจบสตวนำ ซงกางกนทางเดนของสตวนำ เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท หรอกระทำการเชนวานนเพอประโยชนแกการกสกรรมในทดนอนบคคลถอกรรมสทธ
ผรบอนญาตตองปฏบตตามเงอนไขทพนกงานเจาหนาทกำหนดให เชน บนไดปลาโจน หรอเครองอปกรณอนๆ เพอใหสตวนำวายขนลงได
หมวด 2บอเลยงสตวนำ
มาตรา 23 หามมใหบคคลใดขดหรอสรางบอเลยงสตวนำในทสาธารณสมบตของแผนดน เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ผรบอนญาตตองปฏบตตามเงอนไขทกำหนดไวในใบอนญาตมาตรา 24 การทำการประมงในบอเลยงสตวนำไมตองขออนญาตและไมตองเสยเงน
อากรตามพระราชบญญตน
หมวด 3การจดทะเบยนและการขออนญาต
มาตรา 25 ใหรฐมนตรมอำนาจออกประกาศกำหนดใหผมอาชพในการประมง การคาสนคาสตวนำ ผลตภณฑสตวนำและอตสาหกรรมสตวนำตามทจะไดมพระราชกฤษฎการะบไวในทองทใดๆ มาจดทะเบยนได และจะกำหนดใหผมอาชพเชนวานมาขออนญาตตอพนกงานเจาหนาทเสยกอนดำเนนอาชพเชนวานน โดยใหเสยคาธรรมเนยมหรอยกเวนคาธรรมเนยมตามพระราชบญญตนกได
มาตรา 26 ใหรฐมนตรมอำนาจออกประกาศกำหนดใหเจาของหรอผครอบครองเครองมอทำการประมงชนดหนงชนดใดในทองทใดๆ จดทะเบยนการมไวในครอบครองซงเครองมอนนตอพนกงานเจาหนาท
มาตรา 27 เมอมกรณจำเปนแกราชการหรอเพอประโยชนสาธารณะโดยอนมตรฐมนตร ขาหลวงประจำจงหวดอาจสงใหเพกถอนใบอนญาต หรอประทานบตรรายใดๆ กได
379
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
ในกรณเชนวานใหผรบอนญาตไดรบคนเงนอากรเฉพาะสวนทตองเพกถอนมาตรา 28 บคคลใดจะใชเครองมอในพกดทำการประมงได ตอเมอไดรบอาชญา
บตรระบชอบคคลนน และเสยเงนอากรตามพระราชบญญตนแลวรฐมนตรมอำนาจประกาศยกเวนไมตองใหรบอาชญาบตรสำหรบเครองมอ
ทำการประมงอยางหนงอยางใดในทองทใดๆ กไดมาตรา 28 ทว บคคลใดเปนเจาของเรอ ใชหรอยอมใหใชเรอของตนทำการประมง
หรอเพอทำการประมง จนเปนเหตใหมการละเมดนานนำของตางประเทศ และทำใหคนประจำเรอหรอผโดยสารไปกบเรอตองตกคางอย ณ ตางประเทศ บคคลนนมหนาทตองปฏบตตามคำวนจฉยของคณะกรรมการพจารณากำหนดคาเสยหายและคาใชจายอนๆ อนเกดจากการละเมดนานนำของตางประเทศซงรฐมนตรแตงตงมจำนวนไมเกนเจดคน ภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจงคำวนจฉยดงกลาว
ในกรณทไมสามารถแจงคำวนจฉยแกบคคลตามวรรคหนง เพราะไมพบตวบคคลดงกลาวหรอไมมผใดยอมรบแทน ใหถอวาบคคลดงกลาวไดรบแจงคำวนจฉยของคณะกรรมการแลว ในเมอพนกงานเจาหนาทไดสงคำวนจฉยทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบหรอปดคำวนจฉยไวในทเหนไดงาย ณ สำนกงานภมลำเนา หรอถนทอยของบคคลดงกลาวโดยมพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจเปนพยานในการนน
(มาตรา 28 ทว เพมโดยพระราชบญญตการประมง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2528)
มาตรา 29 เครองมอในพกดซงไดรบอาชญาบตรในทองทจงหวดใดแลวถาบคคลใดประสงคจะนำไปใชทำการประมงในทองทจงหวดอน ซงจะตองเสยเงนอากรสงกวา จะตองเสยอากรเพมเตมใหครบตามอตราในทองทนนเสยกอนจงจะใชเครองมอนนได
มาตรา 30 บคคลใดประสงคจะทำการประมงในทอนญาต ตองขออนญาตและเสยเงนอากรตามพระราชบญญตน และเงนซงผรบอนญาตทจะตองชำระโดยการวาประมล ใหถอวาเปนเงนอากรตามพระราชบญญตน
รฐมนตรมอำนาจประกาศยกเวนไมตองเสยเงนอากรคาอนญาตในทอนญาตรายตวบคคลได ในกรณเชนวานใหถอวาไดรบอนญาตแลว
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
380
มาตรา 31 หามมใหบคคลใดตง หรอปก หรอสรางเครองมอประจำทลงในทสาธารณประโยชน สวนทจบสตวนำอนๆ หามมใหบคคลใดกระทำการเชนวานน โดยมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
มาตรา 32 รฐมนตรหรอขาหลวงประจำจงหวดโดยอนมตรฐมนตรเฉพาะภายในเขตทองทของตน มอำนาจประกาศกำหนดไดดงตอไปน
(1) กำหนดขนาดตาและระยะชองเครองมอทำการประมงทกชนด กำหนดขนาดชนด จำนวนและสวนประกอบของเครองมอทำการประมงทอนญาตใหใชในทจบสตวนำ
(2) กำหนดมใหใชเครองมอทำการประมงอยางหนงอยางใดในทจบสตวนำโดยเดดขาด(3) กำหนดระยะทตงเครองมอประจำทใหหางกนเพยงใด(4) กำหนดวธใชเครองมอทำการประมงตางๆ(5) กำหนดฤดปลาทมไขและวางไขเลยงลก กำหนดเครองมอทใหใชและกำหนด
วธทำการประมงในทจบสตวนำใดๆ ในฤดดงกลาว(6) กำหนดชนด ขนาด และจำนวนอยางสงของสตวนำทอนญาตใหทำการประมง(7) กำหนดมใหทำการประมงสตวนำชนดหนงชนดใดโดยเดดขาด
มาตรา 33 การโอนประทานบตร ใบอนญาตและอาชญาบตรและการออกใบแทนเอกสารเชนวานน และการสลกหลงอาชญาบตร เพอแกไขหรอเพมเตมผมสทธใชเครองมอทำการประมง จะตองเสยคาธรรมเนยมตามพระราชบญญตน
ใบอนญาตหรออาชญาบตรใดซงหมดอายแลว แตไดยนคำขอตออายกอนวนสนอาย มใหถอวาการทำการประมงหรอการใชเครองมอนนเปนการกระทำโดยมไดรบอนญาตตามพระราชบญญตน จนกวาพนกงานเจาหนาทจะไดแจงวาไมอนญาต
มาตรา 34 หามมใหบคคลใดทำการประมงหรอทำการใดๆ ในเครองมอประจำทของผรบอนญาต หรอในบรเวณทตงเครองมอเชนวานน ตามทคณะกรมการจงหวดจะไดประกาศกำหนดเขตโดยอนมตรฐมนตร
มาตรา 35 ผรบอนญาตจะตองนำประทานบตร ใบอนญาต และอาชญาบตร ตดตวไปดวยเสมอในเวลาไปทำการประมงและตองนำออกแสดงเมอพนกงานเจาหนาทขอตรวจ
381
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
มาตรา 36 ในกรณทผรบอนญาตกระทำการฝาฝนพระราชบญญตน หรอปฏบตผดเงอนไขทกำหนดไวในประทานบตร ใบอนญาต หรออาชญาบตร หรอคางเงนอากรทเกยวกบประทานบตร ใบอนญาต หรออาชญาบตร พนกงานเจาหนาทจะสงเพกถอนประทานบตรใบอนญาต หรออาชญาบตรนนเสยกได
มาตรา 37 ในขณะใดหรอในทองทใดยงไมสมควรจะเกบเงนอากรใหประกาศยกเวนโดยพระราชกฤษฎกา
มาตรา 38 โดยอนมตรฐมนตร ใหคณะกรมการจงหวดมอำนาจยกเวน งด หรอคนอากรคาประทานบตร ใบอนญาต และอาชญาบตร ใหบางสวนหรอทงหมดตามแตจะเหนสมควร
มาตรา 39 โดยอนมตรฐมนตร ใหคณะกรมการจงหวดมอำนาจสงอนญาตใหผอนเวลาชำระเงนอากรไดตามทเหนสมควร
สำหรบเงนอากรทคางนน ผรบอนญาตจะตองเสยดอกเบยรอยละสบตอปของเงนอากรและเงนดอกเบยนใหถอเปนเงนอากรคาง
มาตรา 40 ถาผรบอนญาตคางชำระเงนอากร ใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการดงตอไปน
(1) ประกาศหรอแจงเปนหนงสอใหผรบอนญาตนำเงนอากรทคางมาชำระภายในเวลาตามทเหนสมควร
(2) เมอไดดำเนนการตามอนมาตรา (1) แลว ผรบอนญาตยงเพกเฉยอย พนกงานเจาหนาทอาจสงใหหยดทำการประมง
(3) จดการขายทอดตลาดทรพยสนทผรบอนญาตนำมาวางเปนหลกประกน หรอจดการเรยกรองใหผคำประกนชำระเงนอากรแทนผรบอนญาต เงนทไดจากการขายทอดตลาดใหคดชำระเงนอากรและคาใชจายในการขายทอดตลาดจนครบ เหลอเทาใดใหคนแกผรบอนญาตหรอผคำประกนแลวแตกรณ
มาตรา 41 เงนอากรทคางชำระนน พนกงานเจาหนาทมอำนาจยดและจดการขายทอดตลาดทรพยสนของผรบอนญาตแตพอคมกบเงนอากรทคางชำระ รวมทงคาใชจายในการยดและการขายทอดตลาด
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
382
มาตรา 42 ประทานบตร ใบอนญาตหรออาชญาบตรทถกสงเพกถอนตามมาตรา 36 นนอากรทชำระแลวจะเรยกคนมได
มาตรา 43 กำหนดอายอาชญาบตรสำหรบการขออนญาตและเสยเงนอากรนน ใหเรมตงแตวนท 1 เมษายน ถงวนท 31 มนาคม
มาตรา 44 ภายใตบงคบแหงมาตรา 43 เพอประโยชนแกการเกบอากรโดยอนมตรฐมนตร ใหคณะกรมการจงหวดมอำนาจประกาศกำหนดฤดกาลทำการประมงตามความเหมาะสมแหงทองท โดยใหนบเวลาสบสองเดอนเปนหนงฤด และใหถอระยะเวลาดงกลาวแลวเปนระยะเวลาสำหรบการขออนญาตและเสยอากรสำหรบหนงป
มาตรา 45 ในการทพนกงานเจาหนาทตองออกไปตรวจสอบหรอกำหนดทต งเครองมอประจำทใหแกผขออนญาตใชเครองมอ ใหผขออนญาตจดหาพาหนะรบและสงพนกงานเจาหนาทหรอออกคาใชจายใหแกพนกงานเจาหนาทเทาทจำเปนและจายจรงตามแตผขออนญาตจะเลอก
มาตรา 46 ในกรณทเจาพนกงานผมอำนาจออกประทานบตร ใบอนญาตและอาชญาบตรไมยอมออกเอกสารเชนวานน ใหบคคลผมสวนไดเสยอทธรณไปยงรฐมนตรได โดยยนอทธรณตอเจาพนกงานเชนวานนภายในสามสบวน นบแตวนททราบคำสง คำอทธรณนนใหเจาพนกงานเชนวานนเสนอรฐมนตรโดยมชกชา คำวนจฉยของรฐมนตรใหเปนทสด
หมวด 4สถตการประมง
มาตรา 47 ใหรฐมนตรมอำนาจประกาศใหทำการเกบสถตการประมงในทองทใดๆไดตามทเหนสมควร
มาตรา 48 เมอไดมประกาศตามความในมาตรา 47 แลว อธบดอาจขอใหผหนงผใดทมอาชพเกยวกบสตวนำสงรายการขอความจำนวนเกยวกบสถตนนได
มาตรา 49 คำขอของอธบดนน ใหทำเปนหนงสอระบชอเจาของกจการผจดการหรอผแทน และใหกำหนดเวลา สถานทและวธการยน
มาตรา 50 บคคลซงไดรบคำขอตามมาตรา 48 ตองกรอกคำตอบลงในแบบพมพ
383
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
แสดงรายการขอความ จำนวนตามทรเหน พรอมทงลงชอกำกบ และจดการยนตามกำหนดเวลา ณ สถานทและตามวธการทกำหนดในคำขอ
มาตรา 51 ถามความจำเปนเพอประโยชนของทางราชการ ใหพนกงานเจาหนาท ซงไดรบแตงตงจากรฐมนตรเพอการน มอำนาจเขาในสถานททำการของผรบคำขอในเวลาตงแตพระอาทตยขนถงพระอาทตยตก เพอทำการตรวจสอบ จดขอความจำนวนเกยวกบสถตการประมง และใหเปนหนาทของผรบคำขอ หรอผแทนตอบคำถาม อำนวยความสะดวก และชวยเหลอพนกงานเจาหนาทในการน
หมวด 5การควบคม
มาตรา 52 โดยอนมตรฐมนตร ใหคณะกรมการจงหวดมอำนาจประกาศหามมใหบคคลอนนอกจากผรบอนญาต เขาไปในทจบสตวนำแหงหนงแหงใด เวนแตไดรบอนญาตจากผรบอนญาต หรอพนกงานเจาหนาทกอน
มาตรา 53 หามมใหบคคลใดมไวในครอบครองซงสตวนำหรอผลตภณฑสตวนำชนดใดชนดหนงตามทระบไวในพระราชกฤษฎกา หรอมไวในครอบครองซงสตวนำหรอผลตภณฑสตวนำชนดใดชนดหนงเกนจำนวนหรอปรมาณ หรอเลกกวาขนาดทระบไวในพระราชกฤษฎกา เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
ในกรณทสตวนำทหามบคคลมไวในครอบครองเปนชนดทอาจกอใหเกดอนตรายตอรางกายหรอทรพยสนของบคคลหรอสาธารณชน ใหกำหนดลกษณะของสตวนำนนวาจะมอนตรายอยางใด และกำหนดเวลาสำหรบผซงมสตวนำนนในครอบครองอยแลวสงมอบสตวนำนนใหแกพนกงานเจาหนาทไวในพระราชกฤษฎกาตามวรรคหนงดวย
การขออนญาตและการอนญาตตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทกำหนดในกฎกระทรวง
บคคลใดมไวในครอบครองซงสตวนำหรอผลตภณฑสตวนำในวนทพระราชกฤษฎกาออกตามความในวรรคหนงใชบงคบ ถาประสงคจะมไวในครอบครองซงสตวนำหรอผลตภณฑสตวนำนนตอไป ตองยนคำขออนญาตตามวรรคสามภายในสามสบวนนบแตวนทพระราชกฤษฎกาดงกลาวใชบงคบ เวนแตในกรณสตวนำตามวรรคสอง จะขออนญาตหรออนญาต
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
384
มได และในระหวางเวลาทกำหนดไว สำหรบการขออนญาตจนถงวนทไดรบคำสงไมอนญาตจากพนกงานเจาหนาทมใหนำมาตรา 67 ทว มาใชบงคบ
ในกรณทบคคลตามวรรคสยนคำขออนญาตแลวแตไมไดรบอนญาต อธบดมอำนาจสงใหบคคลดงกลาวสงมอบสตวนำหรอผลตภณฑสตวนำนนตอพนกงานเจาหนาทภายในเจดวนนบแตวนไดรบคำสง
ในกรณมการสงมอบสตวนำหรอผลตภณฑสตวนำตามวรรคสองหรอวรรคหาใหกรมประมงคดราคาสตวนำหรอผลตภณฑสตวนำดงกลาวตามสมควรแกผสงมอบ
ความในวรรคหนง วรรคสอง วรรคสาม วรรคส วรรคหา และวรรคหก มใหใชบงคบแกสวนราชการ รฐวสาหกจหรอกจการอนเฉพาะทรฐมนตรกำหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา
(มาตรา 53 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการประมง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2528)
มาตรา 54 หามมใหนำสตวนำชนดหนงชนดใดตามทระบในพระราชกฤษฎกาเขามาในราชอาณาจกร โดยมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
มาตรา 55 หามมใหบคคลใดนำสตวนำชนดหนงชนดใดตามทระบในพระราชกฤษฎกาไปปลอยในทจบสตวนำแหงหนงแหงใด เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท
มาตรา 56 ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจทจะเขาไปในทจบสตวนำแหงใดๆ หรอเรอทำการประมงของบคคลใดๆ เพอตรวจการทำการประมง เครองมอทำการประมงสตวนำหลกฐานบญชและเอกสารตางๆ ของผรบอนญาตไดทกเมอ ผรบอนญาตตองอำนวยความสะดวกและชแจงแกพนกงานเจาหนาททกประการ
มาตรา 57 เมอปรากฏวาบคคลใดกระทำความผดตอพระราชบญญตน หรอมเหตอนควรสงสยวากระทำการเชนวานน ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจจบกมผนนพรอมดวยเรอ เครองมอทำการประมง สตวนำ และสงอนๆ ทใชในการกระทำผดเพอดำเนนการตามกฎหมาย
มาตรา 58 ใหขาหลวงประจำจงหวดมอำนาจออกคำสงใหผรบอนญาตรอถอนเครองมอทำการประมง สงปลกสราง หรอสงใดๆ ในทจบสตวนำ ซงไดกระทำโดยฝาฝนพระราชบญญตน หรอซงประทานบตรหรอใบอนญาตไดสนอายแลวบรรดาทเปนของผรบอนญาตคาใชจายในการรอถอนดงกลาวแลวใหผรบอนญาตเปนผออก
385
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
มาตรา 59 ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจทำการรอถอน ทำลายหรอยดเครองมอซงตงอยในทจบสตวนำ โดยฝาฝนพระราชบญญตน และสงตางๆ ซงระบไวในมาตรา 58 ในกรณทผรบคำสงไมไดรอถอนไปภายในเวลาอนสมควร คาใชจายในการรอถอนดงกลาวใหผรบอนญาตหรอผฝาฝนเปนผออก
มาตรา 60 การประกาศตามพระราชบญญตน ถามไดกำหนดวธการไวเปนพเศษในพระราชบญญตนแลว ใหทำเปนหนงสอปดไว ณ ทวาการอำเภอและศาลากลางจงหวดประจำทองทเปนเวลาไมนอยกวาสามสบวน
หมวด 6บทกำหนดโทษ
มาตรา 61 บคคลใดฝาฝนมาตรา 11 มาตรา 14 มาตรา 15 มาตรา 16 วรรคสอง มาตรา23 มาตรา 31 มาตรา 34 หรอมาตรา 52 ตองระวางโทษปรบไมเกนสองพนบาท หรอจำคกไมเกนหนงเดอน หรอทงปรบทงจำ
มาตรา 62 บคคลใดฝาฝนมาตรา 9 มาตรา 13 มาตรา 17 มาตรา 18 มาตรา 21 มาตรา22 มาตรา 30 มาตรา 54 หรอมาตรา 55 ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอจำคกไมเกนหกเดอน หรอทงปรบทงจำ
มาตรา 62 ทว บคคลใดฝาฝนมาตรา 19 หรอมาตรา 20 ตองระวางโทษจำคกตงแตหกเดอนถงหาป และปรบตงแตหนงหมนบาทถงหนงแสนบาท
(มาตรา 61, 62 และ 62 ทว แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการประมง (ฉบบท 3) พ.ศ.2528)
มาตรา 62 ตร บคคลใดฝาฝนมาตรา 20 ทว มความผดตองระวางโทษจำคกไมเกนสามป และปรบไมเกนหาพนบาท
(มาตรา 62 ตร เพมโดยพระราชบญญตการประมง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2496)มาตรา 63 บคคลใดไมปฏบตตามประกาศของรฐมนตรทออกตามมาตรา 25 หรอ
มาตรา 26 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหนงรอยบาท หรอจำคกไมเกนหนงเดอนหรอทงปรบทงจำ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
386
มาตรา 64 บคคลใดใชเครองมอทำการประมง ซงตองมอาชญาบตรตามพระราชบญญตโดยไมมอาชญาบตรตามมาตรา 28 หรอมไดเสยเงนอากรเพมเตมตามมาตรา 29 ตองระวางโทษปรบสามเทาของเงนอากรและใหอธบดหรอพนกงานเจาหนาททอธบดมอบหมายมอำนาจเปรยบเทยบได
เมอผกระทำความผดไดชำระคาปรบตามจำนวนทเปรยบเทยบภายในสบหาวนใหคดนนเปนอนเลกกน
มาตรา 64 ทว บคคลใดไมปฏบตตามคำวนจฉยของคณะกรรมการตามมาตรา 28ทว ตองระวางโทษปรบไมเกนสองแสนบาท หรอจำคกไมเกนหาป หรอทงปรบทงจำ
มาตรา 65 บคคลใดฝาฝนประกาศของรฐมนตรหรอผวาราชการจงหวด ซงประกาศตามความในมาตรา 32 ตองระวางโทษปรบตงแตหาพนบาทถงหนงหมนบาท หรอจำคกไมเกนหนงป หรอทงปรบทงจำ
มาตรา 66 ผรบอนญาตใดไมปฏบตตามทบญญตไวในมาตรา 35 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหาสบบาท
มาตรา 67 บคคลซงมหนาทตองปฏบตการตามมาตรา 50 หรอมาตรา 51 หรอมาตรา56 ละเลยไมปฏบตการเชนวานน มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาท
มาตรา 67 ทว บคคลใดฝาฝนมาตรา 53 วรรคหนงหรอวรรคหา ตองระวางโทษปรบไมเกนสองหมนบาท หรอจำคกไมเกนหนงป หรอทงปรบทงจำ
ถาหากปรากฏวาสตวนำนนเปนสตวชนดทอาจกอใหเกดอนตรายตามมาตรา 53วรรคสอง ผฝาฝนตองระวางโทษปรบไมเกนหนงแสนสองหมนบาท หรอจำคกไมเกนหกปหรอทงปรบทงจำ
(มาตรา 64, 64 ทว, 65 และ 67 ทว เพมโดยพระราชบญญตการประมง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2528)
มาตรา 68 ผรบอนญาตใดไมปฏบตตามคำสงของขาหลวงประจำจงหวด ซงสงตามมาตรา 58 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหารอยบาท หรอจำคกไมเกนหกเดอน หรอทงปรบทงจำ
387
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
มาตรา 69 เครองมอทำการประมง เรอ สตวนำ และสงอนๆ ทใชในการกระทำความผดหรอไดมาโดยการกระทำความผดตามพระราชบญญตน ศาลจะรบเสยกได แตถาเปนการกระทำความผดตามมาตรา 19 หรอมาตรา 20 ใหศาลรบสงเชนวานนเสยทงสน
(มาตรา 69 แกไขเพมเตมโดยประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 105)
มาตรา 70 เครองมอทำการประมงทไดมประกาศตามความในมาตรา 32 หามมใหบคคลใดใชโดยเดดขาดนน ถานำมาใชทำการประมงในทจบสตวนำ ใหศาลรบเครองมอนนเสย
มาตรา 71 ผกระทำความผดตามพระราชบญญตน ตองจายเงนบำเหนจแกผนำจบตามระเบยบทรฐมนตรกำหนด แตตองไมเกนสองพนบาท และตองชดใชเงนซงพนกงานเจาหนาทไดดำเนนการไปตามมาตรา 59 ในกรณทศาลลงโทษผกระทำความผดใหศาลพพากษาใหผกระทำความผดชำระเงนดงกลาวแลว ถาไมชำระใหจดการตามมาตรา 18 แหงกฎหมายลกษณะอาญาโดยถอเสมอนวาเปนคาปรบ
มาตรา 72 บคคลใดทำลาย ถอดถอน หรอทำใหโคมไฟ เครองหมายหลกเขต แผนประกาศหรอสงอนๆ ทพนกงานเจาหนาทไดทำไวในทจบสตวนำบบสลาย หรอเสยหายดวยประการใดๆ มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาท หรอจำคกไมเกนหนงปหรอทงปรบทงจำ
บทเฉพาะกาลมาตรา 73 ในกรณทไดมประกาศกำหนดประเภททจบสตวนำไวกอนวนใชพระราช
บญญตน ใหถอวาเปนประกาศทออกตามมาตรา 7 แหงพระราชบญญตนตงแตวนใชบงคบพระราชบญญตนเปนตนไป
ประทานบตร อาชญาบตร และใบอนญาตทออกกอนวนใชพระราชบญญตน ใหถอวาเปนประทานบตร อาชญาบตร และใบอนญาตทออกตามพระราชบญญตนแลวแตกรณและใหคงใชตอไปไดจนหมดอายแหงประทานบตร อาชญาบตร และใบอนญาตนนๆ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
388
ผรบสนองพระบรมราชโองการพลเรอตร ถ. ธำรงนาวาสวสด
นายกรฐมนตร
(ราชกจจานเบกษา เลม 64 /ตอนท 3 วนท 14 มกราคม 2490)
พระราชบญญตการประมง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2496หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ ดวยปรากฏวาเวลานมผ ใชวตถระเบดทำการประมงทงในนานนำจดและนานนำเคมกนเปนจำนวนมาก อนเปนการฝาฝนพระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490 ผฝาฝนไมคอยกลวเกรง เพราะโทษแหงความผดไดกำหนดไวใหในอตราตำ และการจบกมผกระทำผด กจบไดดวยความยากลำบาก การใชวตถระเบดทำการประมงนนปรากฏจากผลของการทดลองของกองทพเรอ รวมกบกรรมการประมงวา เปนการทำลายพนธปลาชนดดๆ อยางรายแรงมาก การใชวตถระเบดสวนมาก ผฝาฝนใชตามหนกองในทองทะเลซงมปลาพนธดอาศยอย เชน ปลาเหลอง ปลาสกน การระเบดครงหนงๆ ปรากฏวาไดทำลายพนธปลาทอยในรศมการระเบดโดยสนเชง ทงปลาใหญและลกปลาทเปนปลาทมราคาและปลาเหลาน เปนปลาประจำทองทถาหากยงมการฝาฝนเชนนตอไปอก ไมชาพนธปลาดๆ ในทองทะเลกจะถกทำลายใหสญพนธในกาลตอไปได เปนการทำลายอาชพการประมงของบรรดาชาวประมง และบดนกปรากฏวาเครองมอทำการประมงบางชนด เชน อวนยอ อวนมโร เบดสาย ลอบปะทน ทำการประมงไมไดผล เพราะบรเวณทใดถกระเบด ปลากถกทำลายแทบหมดสน ไมมพนธพอทจะเกดและเพมปรมาณใหมการจบไดอกเปนเวลานานทำใหชาวประมงทใชเครองมอประจำททำการจบไมไดตางพากนรองวาเดอดรอน ฉะนน จงควรกำหนดโทษผฝาฝนไวในอตราสง เพอปราบปรามใหเขดหลาบ และปองกนการทำลายพนธปลาไวมใหถกทำลายหมดไป โดยการกระทำของผเหนประโยชนสวนตวเฉพาะหนา
อนง ปรากฏวามผฝาฝนทำการบกรกและวดนำจบสตวนำ ในทจบสตวนำอนเปนทสาธารณประโยชน โดยมไดรบอนญาต เปนเหตใหเกดการเสยหายแกทจบสตวนำและพนธสตวนำ จงเหนควรแกไขใหการควบคมและการรกษาพนธสตวนำไดประโยชนรดกมยงขน
(ราชกจจานเบกษา เลม 70 ตอนท 61 วนท 29 กนยายน 2496)
389
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
พระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490 พ.ศ. 2513หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชกำหนดฉบบน คอ เนองจากปรากฏวาไดมผมปลาปรนยา(Piranha) หรอปลาคารบ (Caribe) ซงเปนปลานำจดในสกลเซราซาลมส (Serasalmus) และมแหลงกำเนดเดมอยในแมนำอะเมซอน ประเทศบราซล ไวในครอบครอง ปลาชนดนเปนปลาขนาดเลก รปรางคลายปลาแปบ หรอปลาโคก แตมฟนคมและมนสยดรายมาก ชอบอาศยอยเปนฝง ชอบรมกดกนเนอมนษยและสตวทกขนาดเปนอาหาร เชน โค กระบอ มา ฯลฯ ทลงไปในแมนำลำคลองทปลานอาศยอย และบดนมผนำหรอสงปลาในสกลนมาจากตางประเทศเขามาขายในประเทศไทยหลายราย โดยจำหนายเปนปลาประเภทสวยงาม และแปลกประหลาด ถาปลอยใหมปลาในสกลนไวในครอบครองอาจจะมการผสมพนธปลาในสกลนขนจำหนาย หรออาจจะมผนำไปปลอยในแหลงนำสาธารณะ ปลาสกลนจะขยายพนธและแพรหลายทวไปจะเปนอนตรายตอประชาชน สตวเลยงและสตวนำอยางยง จงจำเปนตองแกไขเพมเตมมาตรา 53 แหงพระราชบญญตการประมง โดยหามมใหมสตวนำตามทระบไวในพระราชกฤษฎกาไวในครอบครอง ไมวาจะมไวเพอการคาหรอไม เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท และโดยทเปนกรณเหตฉกเฉนมความจำเปนรบดวนในอนจะรกษาความปลอดภยสาธารณะหรอปองกนภยพบตสาธารณะ กอนทจะไดมการขยายพนธจนสายเกนทจะปองกนกำจดไดสมควรออกพระราชกำหนดโดยดวน
(ราชกจจานเบกษา เลม 87 ตอนท 27 ฉบบพเศษ วนท 30 มนาคม 2513)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
390
พระราชบญญตอนมตพระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490พ.ศ. 2513 พ.ศ. 2513
มาตรา 3 ใหอนมตพระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตการประมง พ.ศ.2490 พ.ศ. 2513หมายเหต:- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ เนองจากปรากฏวาไดมผนำปลาปรนยา(Piranha) หรอปลาคารบ (Caribe) ซงเปนปลานำจดในสกลเซราซาลมส (Serasalmus) จากตางประเทศเขามาในราชอาณาจกรหลายราย เพอจำหนายและเลยงเปนปลาประเภทสวยงาม ปลาชนดนมแหลงกำเนดเดมอยในแมนำอะเมซอน ประเทศบราซล เปนปลาขนาดเลก รปรางคลายปลาแปบหรอปลาโคกแตเปนปลาทมฟนคมและมนสยดรายมากอาศยอยเปนฝง ชอบรมกดกนเนอมนษยและสตวมชวตทกขนาดเปนอาหาร เชน โค กระบอ มา ฯลฯ ทลงไปในแมนำลำคลองทปลาชนดนอาศยอย ถาปลอยใหบคคลมปลาชนดนไวในครอบครอง อาจจะมการผสมขยายพนธเพอจำหนายหรออาจจะมผนำไปปลอยในแหลงนำสาธารณะ ปลาชนดนสามารถขยายพนธไดโดยรวดเรว เพราะถนกำเนดเดมมอณหภมอยในระดบเดยวกบประเทศไทย ซงจะเปนอนตรายตอประชาชน สตวเลยงและสตวนำอยางรายแรง เพอปองกนภยพบตสาธารณะดงกลาวแลว และเหนวาเปนกรณจำเปนและรบดวน จงจำเปนตองออกพระราชกำหนดแกไขเพมเตมมาตรา 53 แหงพระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490 โดยบญญตหามมใหบคคลใดมสตวนำตามระบในพระราชกฤษฎกาไวในครอบครองไมวาจะมไวเพอการคาหรอไม เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงาน เจาหนาท สำหรบผ ท มปลาชนดนไวในครอบครองในวนพระราชกฤษฎกาออกใชบงคบ โดยมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท ใหรฐมนตรมอำนาจออกประกาศใหนำปลาชนดนมาสงมอบแกเจาพนกงานกรมประมงภายใน 7 วน โดยกรมประมงจะคดคาสตวนำใหตามสมควรจงไดออกพระราชกำหนดแกไขเพมเตมพระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490พ.ศ. 2513 ประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท 30 มนาคม 2513 ฉะนน จงเหนสมควรออกพระราชบญญตอนมตพระราชกำหนดดงกลาวตามความในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา 146ตอไป
(ราชกจจานเบกษา เลม 87 ตอนท 93 ฉบบพเศษ วนท 7 ตลาคม 2513)
391
พระราชบญญตประมง พ.ศ. 2490
ประกาศของคณะปฏวต (ฉบบท 105)ขอ 6 ประกาศของคณะปฏวตฉบบนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศใน
ราชกจจานเบกษาเปนตนไป
(ราชกจจานเบกษา เลม 89 ตอนท 47 ก ฉบบพเศษ วนท 24 มนาคม 2515)
พระราชบญญตการประมง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2528มาตรา 15 บรรดาพระราชกฤษฎกาและประกาศรฐมนตรทออกโดยอาศยอำนาจ
ตามมาตรา 53 แหงพระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490 กอนการแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตน ใหยงคงใชบงคบตอไปจนกวาจะมพระราชกฤษฎกาหรอประกาศรฐมนตรใหยกเลกหรอเปลยนแปลง แลวแตกรณ
มาตรา 16 ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณรกษาการตามพระราชบญญตนหมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ เนองจากปรากฏวาในปจจบนนมประชาชนทรเทาไมถงการณไดใชวตถมพษเพอทำการประมงอนอาจเปนอนตรายแกผบรโภคสตวนำได จงสมควรจะไดกำหนดมาตรการควบคมใหเหมาะสมยงขน พรอมกบกำหนดความรบผดของเจาของเรอ กรณทมการละเมดนานนำของตางประเทศ และทำใหคนประจำเรอหรอผโดยสารไปกบเรอตองตกคางอย ณ ตางประเทศ ประกอบกบมสตวนำบางชนดทมคณคาในทางเศรษฐกจ เชน เตา และกระไดถกจบจนเกนปรมาณทสมควร หากไมมมาตรการอนรกษทเหมาะสมแลว สตวนำทมคณคาทางเศรษฐกจประเภทดงกลาวจะถกทำลายจนไมมเหลอสำหรบแพรพนธ หรอนำมาใชประโยชนไดอกตอไป จงสมควรทจะออกมาตรการหามครอบครองสตวนำ และผลตภณฑสตวนำบางชนดทมคณคาทางเศรษฐกจดงกลาว และโดยทพระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490 ไมมบทบญญตครอบคลมไปถงมาตรการเหลาน อกทงโทษบางมาตราทบญญตไวมอตราตำไมเหมาะสมกบสภาพการณปจจบนจงจำเปนตองตราพระราชบญญตน
(ราชกจจานเบกษา เลม 102 ตอนท 120 ฉบบพเศษ วนท 5 กนยายน 2528)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
392
…………………..
ฯลฯ
มาตรา 117* หามมใหผใดปลกสรางอาคารหรอสงอนใดลวงลำเขาไปเหนอนำ ในนำและใตนำ ของแมนำ ลำคลอง บง อางเกบนำ ทะเลสาบอนเปนทางสญจรของประชาชนหรอทประชาชนใชประโยชนรวมกน หรอทะเลภายในนานนำไทยหรอบนชายหาดของทะเลดงกลาว เวนแตจะไดรบอนญาตจากเจาทา หลกเกณฑและวธการในการอนญาตใหเปนไปตามทกำหนดในกฎกระทรวง โดยกฎกระทรวงดงกลาวจะตองระบลกษณะของอาคารและการลวงลำทพงอนญาตไดไวใหชดแจงพรอมทงระยะเวลาทจะตองพจารณาอนญาตใหแลวเสรจดวยเมอผขออนญาตยนคำขอถกตองตามหลกเกณฑ วธการและลกษณะทกำหนดไวในกฎกระทรวงตามวรรคสองแลว เจาทาตองอนญาตภายในระยะเวลาทกำหนดในกฎกระทรวง ดงกลาว
มาตรา 117 ทว* ผรบอนญาตปลกสรางอาคารหรอสงอนใดตามมาตรา 117 ตองเสยคาตอบแทนเปนรายป ตามวธการและอตราทกำหนดในกฎกระทรวง ซงตองไมนอยกวาตารางเมตรละหาสบบาท และถาเปนอาคารหรอสงอนใดซงมลกษณะหรอวตถประสงคเพอใชในการประกอบธรกจใหเสยเปนสองเทาของอตราดงกลาว ในกรณทอาคารหรอสงอนใดดงกลาวถกปลกสรางขนโดยมไดรบอนญาตหรอไมเปนไปตามทไดรบอนญาตใหเสยคาตอบแทนเปนสามเทาของอตราดงกลาวการกำหนดคาตอบแทนตามวรรคหนง ใหคำนงถงสภาพของแตละทองทและประโยชนทผปลกสรางหรอผครอบครองพงไดรบคาตอบแทนทเกบไดตามวรรคหนง ใหตกเปนของกรงเทพมหานคร เมอง พทยา เทศบาล องคการบรหารสวนจงหวด สขาภบาล หรอองคกรปกครองสวนทองถนอนซงมกฎหมายจดตงขนแลวแตกรณ ทอาคารหรอสงอนใดนนอยในเขตในกรณทมเหตอนสมควร จะออกกฎกระทรวงยกเวนหรอลดหยอนคาตอบแทนใหหนวยงานหรอบคคลใดกได
393
พระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช 2456
มาตรา 118* ผใดฝาฝนมาตรา 117 หรอผใดไดรบอนญาตตามมาตรา 117 แลวปลกสรางอาคารหรอสงอนใดไมเปนไปตามทไดรบอนญาต ตองระวางโทษปรบ โดยคำนวณตามพนทของอาคารหรอสงอนใดในอตราไมนอยกวาตารางเมตรละหารอยบาท แตไมเกนตารางเมตรละหนงหมนบาท
มาตรา 118ทว* ในกรณทมการฝาฝนมาตรา 117 หรอผรบอนญาตตามมาตรา 117ปลกสรางอาคารหรอสงอนใดไมเปนไปตามทไดรบอนญาต ใหเจาทามคำสงเปนหนงสอแจงใหเจาของหรอผครอบครองอาคารหรอสงอนใดดงกลาวรอถอนหรอแกไขอาคารหรอสงอนใดนนใหเสรจสนโดยถกตองภายในระยะเวลาทกำหนด แตตองไมนอยกวาสามสบวนในกรณทไมปรากฏตวเจาของหรอผครอบครองใหเจาทาปดคำสงไว ณ อาคารหรอสงอนใดนนและจะหามมใหเจาของหรอผครอบครองนนใชหรอยนยอมใหผใดใชอาคารหรอสงอนใดนนทงหมด หรอแตบางสวนจนกวาจะไดรอถอนหรอแกไขเสรจดวยกได ถาไมมการปฏบตตามคำสงของเจาทาตามวรรคหนง หรอในกรณทไมปรากฏตวเจาของหรอผครอบครองและเจาทาไดปดคำสงไว ณ อาคารหรอ สงอนใดนนครบสบหาวนแลวใหเจาทารองขอตอศาลเพอมคำสงใหมการรอถอนอาคารหรอสงอนใดนน ถาขอเทจจรงในทางพจารณาฟงไดวามการฝาฝน มาตรา 117 จรง ในกรณทปรากฏตวเจาของหรอผครอบครองอาคารหรอสงอนใด ใหศาลมคำสงใหเจาของหรอผครอบครองเปนผรอถอน ในกรณทเจาของหรอผครอบครองไมรอถอนตามกำหนดเวลาในคำสงศาล หรอในกรณทไมปรากฏตวเจาของหรอผครอบครอง ใหศาลมคำสงใหเจาทาเปนผจดการใหมการรอถอนในกรณทเจาทาเปนผจดการใหมการรอถอนตามคำสงศาลตามวรรคสาม ใหเจาทาใชความระมดระวงตามควรแกพฤตการณ โดยเจาของหรอผครอบครองอาคารหรอสงอนใดจะเรยกรองคาเสยหายใดๆจากเจาทาไมได และเจาของหรอผครอบครองอาคารหรอสงอนใดตองเปนผเสยคาใชจายในการนน ในกรณทเจาของหรอผครอบครองอาคารหรอสงอนใดไมยอมชดใชคาใชจายตามวรรคสภายในระยะเวลาทเจาทากำหนดตามควรแกกรณ หรอในกรณทไมปรากฏตวเจาของหรอผครอบครองใหเจาทาโดยความเหนชอบของรฐมนตรวาการกระทรวงคมนาคมนำวสดทถกรอถอนรวมทงสงของทขนออกจากอาคารหรอ สงอนใด สวนทมการรอถอนออกขายทอดตลาดหรอขายโดยวธอน เงนทไดจากการขายทอดตลาดหรอขายโดยวธอนใหนำไปชดใชคาใชจายทเจาทาไดจายไปในการจดการรอถอนและคาตอบแทนตามมาตรา
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
394
118 และถามเงนเหลอจากการชดใชคาใชจายดงกลาวใหเจาทาเกบรกษาไว เพอคนใหกบเจาของหรอผครอบครอง ในกรณทไมปรากฏตวเจาของหรอผครอบครอง หรอเจาของหรอผครอบครองไมมารบคนภายในหนงปใหตกเปนของแผนดนในกรณทเจาทาจะดำเนนการตามวรรคหนงและอาคารหรอสงอนใดดงกลาวมลกษณะซงอาจอนญาตไดและเจาของหรอผครอบครองยอมชำระคาปรบตามทเจาทากำหนดตามอตราในมาตรา 118 แลว เจาทาจะออกใบอนญาตใหเจาของหรอผครอบครองกไดและเมอไดรบอนญาตแลวใหเสยคาตอบแทนเปนสองเทาของมาตรา 117 ทว
มาตรา 118 ตร* ในกรณทไมชำระคาตอบแทนตามทกำหนดในกฎกระทรวงทออกตามมาตรา 117 ทว ใหเสยเบยปรบอกหนงเทาของเงนคาตอบแทนทคางชำระ
มาตรา 119* หามมใหผใดเท ทง หรอทำดวยประการใด ๆ ใหหนกรวด ทราย ดนโคลน อบเฉา สงของหรอสงปฏกลใด ๆ ยกเวนนำมนและเคมภณฑลงในแมนำ ลำคลอง บงอางเกบนำ หรอทะเลสาบ อนเปนทางสญจรของประชาชนหรอทประชาชนใชประโยชนรวมกนหรอทะเลภายในนานนำไทย อนจะเปนเหตใหเกดการตนเขน ตกตะกอนหรอสกปรก เวนแตจะไดรบอนญาตจากเจาทา ผใดฝาฝนตองระวางโทษจำคกไมเกนหกเดอนหรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจำทงปรบ และตองชดใชเงนคาใชจายทตองเสยในการขจดสงเหลานนดวย
มาตรา 119 ทว* หามมใหผใดเท ทง หรอทำดวยประการใด ๆ ใหนำมนและเคมภณฑหรอสงใด ๆ ลงในแมนำ ลำคลอง บง อางเกบนำ หรอทะเลสาบอนเปนทางสญจรของประชาชนหรอทประชาชนใชประโยชนรวมกน หรอทะเลภายในนานนำไทยอนอาจจะเปนเหตใหเกดเปนพษตอสงมชวตหรอตอสงแวดลอมหรอเปนอนตรายตอการเดนเรอในแมนำลำคลอง บง อางเกบนำ หรอทะเลสาบดงกลาว ผใดฝาฝนตองระวางโทษจำคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกหมนบาทหรอทงจำทงปรบ และตองชดใชเงนคาใชจายทตองเสยไปในการแกไขสงเปนพษหรอชดใชคาเสยหายเหลานนดวย
มาตรา 120* ใหเจาทามหนาทดแล รกษาและขดลอกรองนำ ทางเรอเดน แมนำลำคลอง ทะเลสาบและทะเลภายในนานนำไทยหามมใหผใดขดลอก แกไข หรอทำดวยประการใดๆ อนเปนการเปลยนแปลงรองนำทางเรอเดน แมนำ ลำคลอง ทะเลสาบหรอ
395
พระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช 2456
ทะเลภายในนานนำไทย เวนแตจะไดรบอนญาตจากเจาทา ผใดฝาฝนตองระวางโทษปรบตงแตหาพนบาทถงหาหมนบาทและใหเจาทาสงใหหยดกระทำการดงกลาว
*(มาตรา 117, 117 ทว, 118 ทว, 118 ตร, 119, 119 ทว, และ 120 แกไขและเพมเตมโดยพระราชบญญตฯ (ฉบบท 14) พ.ศ. 2535)
ฯลฯ
(ราชกจจานเบกษา เลม 29 หนา 74 วนท 5 สงหาคม 2456)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
396
⌫⌫
………………….
ฯลฯ
มาตรา 16 ในพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช 2456 ใหแกไขคำวา "กรมเจาทา" เปน "กรมการขนสงทางนำและพาณชยนาว" คำวา "อธบดกรมเจาทา"เปน "อธบดกรมการขนสงทางนำและพาณชยนาว"
ฯลฯ
397
พระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช 2456
⌫
…………………..
ตามทอธบดกรมเจาทาในฐานะ "เจาทา" ตามพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทยไดมอบหมายอำนาจ "เจาทา" ใหแกพนกงานเจาหนาทอทยานแหงชาต กรมปาไม กระทรวงเกษตรและสหกรณ ตำแหนง นกวชาการปาไม เจาพนกงานปาไม และเจาหนาทบรหารงานปาไม ตงแตระดบ 3 ขนไป ตามคำสงกรมเจาทา ท 65/2534 ลงวนท 18 มกราคม พ.ศ.2534 ไปแลว นน
โดยทไดมการแกไขเพมเตมพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย อธบดกรมเจาทาจงยกเลกคำสงดงกลาว และขอมอบหมายอำนาจ "เจาทา" ตามพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทยใหแกพนกงานเจาหนาทอทยานแหงชาต กรมปาไม กระทรวงเกษตรและสหกรณ ตำแหนง นกวชาการปาไม เจาพนกงานปาไม และเจาหนาทบรหารงานปาไมตงแตระดบ 3 ขนไป ตามทกำหนดไวในมาตราดงตอไปน
1. มาตรา 118 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช2456 ซงแกไขเพมเตมโดยมาตรา 25 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย (ฉบบท14) พ.ศ.2535
2. มาตรา 118 ทว แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช2456 ซงแกไขเพมเตมโดยมาตรา 26 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย (ฉบบท14) พ.ศ. 2535 เวนแตในสวนทบญญตไวเกยวกบการอนญาตตามมาตราดงกลาว ซงกรมเจาทาสงวนไวโดยจะเปนผอนญาตเอง
3. มอบหมายใหมอำนาจแจงความรองทกขตอเจาพนกงานสอบสวน กรณมผฝาฝนพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย ซงจะตองถกลงโทษตามมาตราดงน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
398
3.1มาตรา 119 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช2456 ซงแกไขเพมเตมโดยมาตรา 27 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย (ฉบบท14) พ.ศ. 2535
3.2มาตรา 119 ทว แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช2456 ซงเพมเตมโดยมาตรา 28 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย (ฉบบท14) พ.ศ. 2535
3.3มาตรา 120 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย พระพทธศกราช2456 ซงแกไขเพมเตมโดยมาตรา 29 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนำไทย (ฉบบท14) พ.ศ. 2535
สง ณ วนท 16 กมภาพนธ พ.ศ. 2536(ลงนาม) เสถยร วงศวเชยร
(นายเสถยร วงศวเชยร) อธบดกรมเจาทา
(ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 110 ตอนท 28 ลงวนท 11 มนาคม 2536)
399
ความผดและโทษ
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
1 ทำไมหวงหามโดยไมไดรบอนญาต 11,73 5 50,000(เปนชนดไมสก ไมยาง ไมหวงหามประเภท ข (บทหนก) 1-20 5,000-หรอไมอนเกนยสบตนทอนหรอรวมเกน 4 ลบ.ม.) 200,000...........................................................................................................................................................
2 มไมหวงหามอนยงมไดแปรรปไวในครอบครอง 69 5 50,000โดยไมไดรบอนญาต (บทหนกเหมอนมาตรา 73) (บทหนก) 1-20 5,000-
200,000..........................................................................................................................................................3 ผรบอนญาตทำไมตนทไมมรอยตราอนญาต 12,73 5 50,000..........................................................................................................................................................4 ผรบอนญาตทำไมตนทโตตำกวาขนาดจำกด 13,73 5 50,000..........................................................................................................................................................5 ตดหรอโคนตนยวนผง หรอตนไมทผงจบทำรงอย 13,73 5 50,000
(กรณรวงผงเปนของปาหวงหาม)..........................................................................................................................................................6 ภายในเขตควบคมการแปรรปไม แปรรปไม 48,73 5 50,000
ตงโรงงานแปรรปไม ตงโรงคาไมแปรรป (บทหนก) 1-20 5,000-ครอบครองไมสกแปรรป(ไมจำกดจำนวน) (มบทยกเวน 200,000ครอบครองไมหวงหามแปรรปชนดอนเกน ตาม ม.50)0.20 ลบ.ม. โดยไมไดรบอนญาต(รวมถงการกระทำแกไมทนำเขามาในราชอาณาจกร)..........................................................................................................................................................
7 กอสราง แผวถาง เผาปา หรอเขายดถอครอบครอง 54,72 ตร 5 50,000ปาโดยไมไดรบอนญาต (ศาลมอำนาจสงใหออกไป (บทหนก) 2-15 10,000-จากปาได) เนอทเกน 25 ไร 100,000..........................................................................................................................................................
8 ผรบอนญาตตงโรงงานแปรรปไม โรงคาไมแปรรป 51,72 ทว 5 50,000หรอทำการแปรรปไมชวคราว มไมไวในครอบครอง (บทหนก) 2-15 10,000-(นอกจาก 5 กรณ) ในสถานททไดรบอนญาต 100,000(เปนชนดไมสกไมยางไมหวงหามประเภท ข หรอไมอนเกน 5 ตน/ทอนหรอปรมาตรเกน 1 ลบ.ม.)..........................................................................................................................................................
9 เกบหาหรอทำอนตรายของปาหวงหาม โดยไมได 29,71 ทว 1 10,000รบอนญาต
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
400
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
10 คาของปาหวงหามหรอมของปาหวงหามไวใน 29 ทว,71 ทว 1 10,000ครอบครองเกนปรมาณทรฐมนตรประกาศกำหนดโดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
11 นำไมหรอของปาเคลอนทโดยไมมใบเบกทาง 38,39,71 ทว 1 10,000กำกบ หรอไมมหนงสอกำกบไมแปรรป..........................................................................................................................................................
12 นำไมสกทเคยเปนสงปลกสรางมาแลวเกนกวา 5 ป 39 ตร,71 ทว 1 10,000ออกนอกเขตจงหวดโดยไมไมรบอนญาต..........................................................................................................................................................
13 นำไมหรอของปาเขาเขตดานปาไม ไมแจงตอ 40วรรคหนง, 1 10,000พนกงานเจาหนาทภายในกำหนด 71 ทว..........................................................................................................................................................
14 ผมใชเจาของไมเกบไมไหลลอยโดยไมไดรบ 43วรรคสอง, 1 10,000อนญาต(ภายในเขตควบคมไมในลำนำ) 71 ทว..........................................................................................................................................................
15 ผรบอนญาตตงโรงงานแปรรปไม หรอตงโรงคาไม 5,71 ทว 1 10,000แปรรป ไมอำนวยความสะดวกในการตรวจของพนกงานเจาหนาท..........................................................................................................................................................
16 นำไมหรอของปาเคลอนทผานดานปาไมในเวลา 41,72 5 50,000กลางคนโดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
17 ผรบอนญาตทำการแปรรปไมในเวลากลางคน 52,72 5 50,000โดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
18 รบไว ซอนเรน จำหนาย หรอชวยพาเอาไปเสย 70 ฐานเปนใหพน ซงไม หรอของปาทตนรอยแลววาไดมา ตวการโดยการกระทำผด..........................................................................................................................................................
19 ภายในเขตควบคม คาหรอมไวเพอคาซงสงประดษฐ 53 ตร, 6 เดอน -5ป 5,000-เครองใชททำดวยไมหวงหามทมชนดไม ขนาด 73 ทว 50,000ปรมาณเกนทรฐมนตรกำหนด โดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
20 ผรบอนญาตไมปฏบตตามเงอนไขในใบอนญาต 58,73 ทว 6 เดอน-5ป 5,000-หรอขอกำหนด 50,000..........................................................................................................................................................
21 ตราประทบไมของเอกชน ใชประทบไมโดยไมจด 35,71 - 5,000ทะเบยนและไมไดรบอนญาต วธการทำลายตรา
401
ความผดและโทษ
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
22 ตราประทบไมเอกชนสญหายตองแจงตอพนกงาน 36,71 - 5,000เจาหนาทเปนหนงสอภายในไมเกน 60 วน นบแตวนร..........................................................................................................................................................
23 ผรบอนญาตเกบไมไหลลอยตองเกบและรกษาไม 44,71 - 5,000ตามกฎกระทรวง และใหมอบไมแกพนกงานเจาหนาทโดยมชกชา..........................................................................................................................................................
24 ผรบอนญาตตองจดใหมใบคมอคนงานหรอผรบจาง 57,71 - 5,000
หมายเหต : มาตรา 74 ใหรบบรรดาไม ของปา และสงประดษฐ เครองใช ททำดวยไมหวงหาม อนไดมาหรอมไวเนองจากการกระทำความผด
มาตรา 74 ทว ใหรบบรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทไดใชในการกระทำความผด ตามมาตรา 11 มาตรา 48มาตรา 54 มาตรา 69
มาตรา 74 ตร โทษปรบสถานเดยว ใหอธบดกรมปาหรอพนกงานเจาหนาทระดบไมตำกวาปาไมจงหวดหรอหวหนาดานปาไมมอำนาจเปรยบเทยบปรบ (มาตรา 71)
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
402
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
1 ยดถอครอบครองทดน กอสราง แผวถางหรอเผาปา 16(1),24 5 20,000..........................................................................................................................................................2 เกบหา นำออกไป ทำอนตรายหรอทำใหเสอมสภาพ 16(2),24 5 20,000
ซงไม ยางไม นำมนยาง นำมนสน แร หรอทรพยากร 16(2),26 - 500ธรรมชาตอน..........................................................................................................................................................
3 นำสตวออกไป หรอทำอนตรายแกสตว 16(3),24 5 20,000..........................................................................................................................................................4 ทำใหเปนอนตรายหรอเสอมสภาพแกดน หน กรวด 16(4),24 5 20,000
หรอทราย 16(4),26 - 500..........................................................................................................................................................5 เปลยนแปลงทางนำหรอทำใหนำทวมทนหรอ 16(5),24 5 20,000
เหอดแหง..........................................................................................................................................................6 ปดหรอทำใหกดขวางแกทางนำหรอทางบก 16(6),25 1 เดอน 1,000..........................................................................................................................................................7 เกบหาหรอนำออกไป ทำอนตรายหรอทำให 16(7),25 1 เดอน- 1,000
เสอมสภาพซงกลวยไม นำผง ครง ถานไม เปลอกไม 16(7),26 - 500หรอมลคางคาว..........................................................................................................................................................
8 เกบหรอทำอนตรายแกดอกไม ใบไม หรอผลไม 16(8),27 - 500..........................................................................................................................................................9 นำยานพาหนะเขาออก หรอขบขในทางทมไดจดไว 16(9),25 1 เดอน 1,000
(เวนแตไดรบอนญาต)..........................................................................................................................................................10 นำอากาศยานขนลงในททมไดจดไว(เวนแตไดรบ 16(10),25 1 เดอน 1,000
อนญาต)..........................................................................................................................................................11 นำหรอปลอยปศสตวเขาไป 16(11),25 1 เดอน 1,000..........................................................................................................................................................12 นำสตวเลยงหรอสตวพาหนะเขาไป(เวนแตปฏบต 16(12),27 - 500
ตามระเบยบ)..........................................................................................................................................................13 เขาไปดำเนนกจการใดๆ เพอหาผลประโยชน 16(13),27 - 500
โดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................14 ปดประกาศ โฆษณา หรอขดเขยนในทตางๆ 16(14),27 - 500
403
ความผดและโทษ
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
15 นำเครองมอลาสตวหรออาวธเขาไป โดยไมไดรบ 16(15),27 - 500อนญาต..........................................................................................................................................................
16 ยงปน ทำใหเกดระเบด หรอจดดอกไมเพลง 16(16),27 - 500..........................................................................................................................................................17 สงเสยงออฉาวหรอรบกวน หรอทำเดอดรอนรำคาญ
แกคนหรอสตว 16(17),27 - 500..........................................................................................................................................................18 ทงขยะมลฝอยหรอสงตางๆ ในททมไดจดไว 16(18),27 - 500..........................................................................................................................................................19 ทงสงทเปนเชอเพลง ซงอาจทำใหเกดเพลง 16(19),27 - 500..........................................................................................................................................................20 ทำใหหลกเขต ปาย หรอเครองหมายซงพนกงาน 17,25 1 เดอน 1,000
เจาหนาทจดใหมเคลอนท ลบเลอน เสยหาย หรอไรประโยชน..........................................................................................................................................................
21 ไมปฏบตตามคำสงของพนกงานเจาหนาท ซงสงให 18,25 1 เดอน 1,000ปฏบตตามระเบยบทอธบดกำหนดโดยอนมตรฐมนตร
หมายเหต มาตรา 28 ความผดมาตรา 25 มาตรา 26 มาตรา 27 ใหพนกงานเจาหนาทเปรยบเทยบปรบมาตรา 29 บรรดาอาวธ เครองมอ เครองใช และยานพาหนะใดๆ ทไดใชในการกระทำ
ความผด ตามมาตรา 16 (1) (2) (3) (4) ใหรบเสยทงสน
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
404
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
1 ยดถอครอบครองทำประโยชนหรออยอาศยในทดน 14,31 6 เดอน-5 ป 5,000-50,000 กอสราง แผวถางหรอเผาปา ทำไม เกบหาของปา ศาลมอำนาจทำใหเสอมเสยแกสภาพปา ปาสงวนแหงชาต โดย สงใหออกไป 20,000-ไมไดรบอนญาต(มยกเวน 2 ขอ) 150,000ถากระทำเปนเนอทเกนยสบหาไรหรอเสยหายแกไมสก บทหนก 2-15ปไมยาง ไมสนเขาหรอไมหวงหามประเภท ข หรอไมอนเกน 20 ตน/ทอน หรอรวมเกน 4 ลบ.ม.หรอตนนำลำธาร..........................................................................................................................................................
2 ทำใหเสยหาย ทำลายหลกเขต ปาย หรอเครองหมาย 33 3 30,000ทจดใหมตามกฎหมายวาดวยปาสงวนแหงชาต เสยหาย..........................................................................................................................................................
3 ไมปฏบตตามระเบยบทอธบดกำหนด 18,33 ทว 6 เดอน 5,000..........................................................................................................................................................4 ขดคำสงพนกงานเจาหนาทซงสงการมาตรา 25(1) 25,(1) (2), 6 เดอน 5,000
หรอ (2) 33 ทว..........................................................................................................................................................5 ผรบอนญาตไมจดใหคนงานหรอผแทนมใบคมอ 24,32 - 1,000
คนงาน(กฎกระทรวง 45 พ.ศ. 2508 ยกเลกยงไมมใหมมกฎตาม ม.15)..........................................................................................................................................................
6 รบไว ซอนเรน จำหนาย ชวยพาเอาไปเสย ซงไมหรอ 34 เสมอนของปา ทตนรอยแลววาไดมาโดยการกระทำผด เปนตวการ
หมายเหต : มาตรา 35 บรรดาไม ของปา เครองมอ เครองใช อาวธ สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ทไดใชหรอไดมาโดยการกระทำผด ใหรบเสยทงสน
405
ความผดและโทษ
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
1 ลา หรอพยายามลาสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง 16,47 4 40,000..........................................................................................................................................................2 เพาะพนธสตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง โดย 18,48 3 30,000
ไมไดรบอนญาต (มขอยกเวน 2 กรณ)..........................................................................................................................................................3 มสตวปาสงวน สตวปาคมครอง ซากของสตวปาสงวน 19,47 4 40,000
หรอซากของสตวปาคมครอง ไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาต (มขอยกเวน 2 กรณและการแจงตามมาตรา 61 มาตรา 67 หรอ มาตรา 3 ตามกฎหมายฉบบท 2 พ.ศ. 2546)..........................................................................................................................................................
4 มสตวปาคมครองหรอซากของสตวปาคมครองทไดมา 49 1 10,000จากการเพาะพนธ ไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
5 คาสตวปาสงสน สตวปาคมครอง ซากสตวปาสงวน 20 วรรคหนง, 4 40,000ซากสตวปาคมครอง หรอผลตภณฑททำจากซาก 47ของสตวปาดงกลาวโดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
6 คาสตวปาคมครอง ซากของสตวปาคมครอง ทไดมา 20,50 2 20,000จากการเพาะพนธ หรอผลตภณฑททำจากซากของสตวปาดงกลาวโดยไมไดรบอนญาต ตามมาตรา 20..........................................................................................................................................................
7 เกบ ทำอนตราย หรอมไวในครอบครองซงรงของ 21,51 1 10,000สตวปาสงวนหรอสตวปาคมครอง..........................................................................................................................................................
8 ยงสตวปาในเวลาระหวางพระอาทตยตกและ 21,51 1 10,000พระอาทตยขน..........................................................................................................................................................
9 ภายใตบงคบมาตรา 24 นำเขา หรอสงออก ซงสตวปา 23วรรคหนง, 4 40,000หรอซากของสตวปาชนดทรฐมนตรกำหนด หรอ 47นำผานซงสตวปาสงวนสตวปาคมครองหรอซากของสตวดงกลาว โดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
10 นำเขา หรอสงออก ซงสตวปาสงวน สตวปาคมครอง 23วรรคสอง, 3 30,000หรอซากของสตวปาดงกลาว) 48
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
406
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
11 ผรบใบอนญาตตามมาตรา 20 นำสตวปาคมครอง 25,52 - 5,000หรอซากของสตวปาคมครองเคลอนทเพอการคาโดยไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
12 นำสตวปาสงวน สตวปาคมครอง หรอซากของสตวปา 28,52 - 5,000ดงกลาวเคลอนทผานดานตรวจสตวปา โดยไมแจงพนกงานเจาหนาท..........................................................................................................................................................
13 จดตงและดำเนนกจการสวนสตวสาธารณะ โดย 29,48 3 30,000ไมไดรบอนญาต..........................................................................................................................................................
14 ลาสตวปา หรอทำอนตรายแกรงของสตวปา ใน 36,53 5 50,000เขตรกษาพนธสตวปา (เวนแตเพอศกษาวจยและไดรบอนญาต)..........................................................................................................................................................
15 ยดถอหรอครอบครองทดนหรอปลกหรอกอสราง 38, 54 ศาล 7 100,000หรอ ตด โคนแผวถาง เผา ทำลายตนไม พฤกษชาต มอำนาจขดหาแร ดน หน เลยงสตว ปลอยสตว สตวปา สงใหเปลยนแปลงทางนำ หรอทำใหนำในลำนำ ลำหวย ผกระทำหนอง บง ทวมทน เหอดแหง เปนพษ หรอเปน ผดออกไปอนตรายตอสตวปา ภายในเขตรกษาพนธสตวปา(ยกเวนพนกงานเจาหนาท)..........................................................................................................................................................
16 ลาสตวปา หรอทำอนตรายแกรงของสตวปา ใน 41,51 1 10,000บรเวณวดหรอสถานทประกอบพธทางศาสนา..........................................................................................................................................................
17 ในเขตหามลาสตวปา 42วรรคสอง, 7 100,0001) ลาสตวปาชนดทรฐมนตรกำหนด 542) ทำอนตรายแกรงของสตวปาซงหามลานน3) ยดถอครอบครองทดน ตดโคน แผวถาง เผาทำลายตนไม ขดหาแร ดน หน เลยงสตว เปลยนแปลงทางนำหรอทำใหนำในลำนำ ลำหวย หนองบงทวมทน เหอดแหง เปนพษ หรอเปนอนตรายตอสตวปา โดยไมไดรบอนญาต
407
ความผดและโทษ
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
18 ซอนเรน จำหนาย พาเอาไปเสย ซอ รบจำนำ หรอรบไว 55 1 10,000ซงสตวปาหรอซากสตวปาอนไดมาโดยการกระทำผด..........................................................................................................................................................
19 ทำใหหลกเขต ปาย หรอเครองหมาย ของเขตรกษาพนธสตวปา หรอเขตหามลาสตวปา เคลอนท 56 4 40,000ลบเลอนเสยหาย หรอไรประโยชน
หมายเหต : มาตรา 26 มาตรา 30 มาตรา 37 มาตรา 40 ไมมบทกำหนดโทษทางอาญา แตมมาตรการอนแทนมาตรา 57 บรรดาอาวธ เครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกล
ใดๆ ทไดมาหรอไดใชในการกระทำความผดหรอมไวเนองในการกระทำผดตามมาตรา 16 มาตรา 36 มาตรา 38 มาตรา 41 หรอมาตรา 42 วรรคสอง ใหรบทงสน
มาตรา 58 บรรดาสตวปาสงวน สตวปาคมครอง ซากของสตวปาสงวน ซากของสตวปาคมครอง ผลตภณฑททำจากซากของสตวปาดงกลาว หรอรงของสตวปาทไดมาหรอมไวเนองจากการกระทำความผด ใหศาลสงรบทงสน
มาตรา 59 กรรมการผจดการหรอผแทนของนตบคคล ตองรบโทษสำหรบความผดนนๆดวยเวนแตพสจนไดวาตนมไดมสวนรเหนหรอยนยอมดวย
มาตรา 60 โทษปรบสถานเดยวใหอธบดหรอพนกงานเจาหนาทซงอธบดมอบหมายโดยประกาศในราชกจจานเบกษา มอำนาจเปรยบเทยบปรบ
คมออทยานแหงชาต เพอการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทการปองกนและการปราบปรามการบกรกทำลายทรพยากรในพนทอทยานแหงชาต
408
ท ฐานความผด มาตรา อตราโทษ (ไมเกน)จำคก(ป) ปรบ(บาท)
1 ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 4 วรรคหนงหรอ 17 5 100,000วรรคส (การม การผลต การนำเขาเลอยโซยนตผรบ และรบเลอยใบอนญาตใหผลตเลอยโซยนตตองจดทำบญชและหมายเลขตามกฎกระทรวง..........................................................................................................................................................
2 ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 4 วรรคสอง 18 - 5,000(เปลยนแปลงใหมกำลงเครองจกรกลเพมขน) และตองแกไข
เลอยภายในเวลาทศาลกำหนดหาก
ไมแกไขใหรบ..........................................................................................................................................................3 ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 6 หรอมาตรา 8 19 1 20,000
(เปลยนแปลงพนทใหมหรอใชเลอยโซยนต หรอการนำออกใบใชนอกพนทแตกตางจากทระบไวในใบอนญาต)..........................................................................................................................................................
4 ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 7(ผมเลอยโซยนต 20 - 2,000ตองมใบอนญาตหรอสำเนาแสดงตอพนกงานเจาหนาทไดทนท)..........................................................................................................................................................
5 ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 10(หามซอมแซม 21 - 5,000เลอยโซยนตเปนธรกจเพอสนจางและซอมแซมไดเฉพาะเลอยฯทถกตอง)..........................................................................................................................................................
6 ฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรา 11 วรรคหนง หรอ 22 - 1,000มาตรา 12 (กรณผไดรบอนญาตตาย ทายาทมหนาทแจงการตายและการครอบครอง และกรณนตบคคลเลกกนใหผชำระบญชนำสงแกนายทะเบยนเกบรกษา)
หมายเหต : มาตรา 13 ศาลมอำนาจพพากษาใหจายเงนสนบนนำจบแกผนำจบไมเกนกงหนงของเงนคาปรบ (จายเมอคดถงทสดแลว)
มาตรา 14 วรรคหา ผไมไดรบอนญาต ใหเลอยโซยนตของผนนตกเปนของแผนดน