099 (2002ko otsaila)
-
Upload
baleike-aldizkaria -
Category
Documents
-
view
250 -
download
6
description
Transcript of 099 (2002ko otsaila)
99. zenb.herri aldizkaria
juan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45faxa: 943 86 17 42email: [email protected]
ArgitaratzaileaBALEIKE KULTUR ELKARTEA
Administrazio batzordeaEsther EtxeberriaXabier Azkue
Erredakzioa batzordeaEsther AizpuruaEguzki AgirrezabalagaAntxoka AgirreJuan Luis RomatetJosu WaliñoGorka Zabaleta
KoordinatzaileaJuan Luis Romatet
KazetariakAntxoka AgirreXabier AizpuruaItsaso IbarraMaitane Urbieta
MarrazkigileaJon Manzisidor
KolaboratzaileakMiriam Romatet, Xabier Aranguren,Jon Maia, Jon Sudupe, Esti Esteibar,Dani Carballo, Joxe Mari Llavori,Inaxio Tolosa, Inaxio Manterola,Belen Golmaio, Izaga Garzia, HaizeGalarraga, Koldo Landaluze, BeñatFernandez de Arroyabe, Luis MariAizpurua, Ihintz Linazisoro, JoseManuel Gonzalez Aramendi,Ludoteka, Natur Taldea, EnekoDorronsoro, Josu Uranga
ArgazkiakBaleike, Euskaldunon Egunkaria
Diseinua eta maketazioaArgi Aizpurua
Hizkuntz zuzenketaImanol Azkue
BanaketaAndoni Ormazuri
Publizitatea943 86 15 45 tel. (Esther)
InprimategiaAntza Inprimategia(Lasarte-Oria)
Tirada1.000 ale
Lege gordailuaSS-405/94
ISSN1136-8594
Baleikek ez du bere gain har-tzen aldizkarian adierazitako esa-nen eta iritzien erantzukizunik.
Argitalpen honen edizioko laguntzaile:
EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO
aurkibidea
32002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Ze berri?:azokaren inaugurazioa. aparkalekua doan?5Inauteriak 2002argazkitan6
ElkarrizketaPako Aristi9kirolakbadator krosa20Personaje ilustriak zumaianJose Azarola 23
Zumaia, Zumaya... ZUMAYA?Alda dezatela, mesedez,arren, otoi...
Txakur kakak atean
J.M. Elexpuruk duela urte batzuk idatzi zuen liburu baten izenburuak zakur zaunkakaipatzen zituen. Zine-forum taldeak behin ekarri zigun pelikula batean berriz – Wonderland, oso ona – etxekoandre batek, auzokoaren zakurraren zaunkekinerotzeko zorian, okel puska bat pozoindu, eta etsaia (zakurra, ez auzokidea)akabatzen du.
Nik oraindik ez dut horrelako planik, gainera udako euli pelma-pelma horiek hiltzekoere gai ez banaiz (hamaika saiakera ondoren bat harrapatuz gero leihotik kanporabotatzen ditut), indarrak ahotik botatzera mugatuko gara berriz ere. Zakurrenzaunkek ez naute haserretzen gainera; egi-egia esateko, edozeinen zakurrak bainozarata handiago eta ugariago ateratzen duten bi "xomorro" baditut etxean (ezdadila inor "gusanitos" pozoituak prestatzen hasi, mesedez).
Halere, bada alde bat: nire alaben kaka eta txizek ez dute herriko kalerik zikintzen, eta tamalez, hori ezin esandezakegu herriko txakurrei buruz.
Nazka-nazka eginda nago alde zaharreko kaleetan txakur-kakak edonon ikusteaz; agian hala izango da bestekaleetan ere, ez dakit, baina gurean ezin dira hamar pauso eman kaka-mokordo izugarririk topatu gabe: zikina,kiratsa, autoak gainetik pasaz gero ehun metro kakaztuta, eta espaloian berriz "gran slalom". Udan eguzkiakgaltzarriak epeltzen dituenean, xehetasunik nahi?
Asko hitz egin daiteke gai honen inguruan, kontuak kontu, uste dut txakur baten jabe denak badakiela huraetxean edukitzeak dakarren ardura; hain maite duen lagun hori, larrialdi garaia iristean kaleko atean bere kasauztea aurreko espaloian bere lanak egin ditzan, bost minutura etxeratzen uzteko, zer da?
Nik egunero ditut zakur-kakak atean, eta harritu egiten nau, batik bat egunotan alde zaharra guztiok ahotandarabilgunean, inork gai hori ez aipatzeak. Ohituta gaude? Ni ez. Gure kaleko trafiko eta aparkaleku-ezarenarazoak ez dira konponerrazak, baina orain aipatzen dizuedanak bai, ez? Ea bada.
4 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Erribera kalea, 6Tel. 861155
iritzia
Miriam Romatet
Otsailaren 2an egin zen Azoka eraberri-
tuaren zabaltze ekitaldia. Azken uneko
konponketak egin, falta ziren toldoak
jarri, aparkaleku batzuk kendu, eta dena
prest zegoen Azoka berrituari ongie-
torria emateko.
Zabaltze ekitaldia hilaren 2an izan bazen
ere, ordurako Azoka martxan zegoen. Ia
hilabete lehenago arrandun eta baserri-
tarrek bere postuak hartu zituzten, eta
urtarrilaren 31n Eroskik Charter delako
supermerkatua zabaldu zuen. Barruan,
Alde Zaharreko bizilagun ugari haserretu
dituen karteltxoa: Eroski berriak
eskaintzen dituen zerbitzuen artean
doako aparkalekuak. Euskaltzaleak ere
ez daude oso gustura, zerbitzuak hitza"s" batekin idatzita (zerbitsu) agertzenbaita kartel horretan.
Kontuak kontu, eguraldi eguzkitsu batizan zuen lagun zabaltze ekitaldiak. SanPedro Txiki abesbatzako haurrak pintxoeta edariak banatzen, haurrentzakotailerrak Udaletxe alboan eta, noski, ezinfalta trikitixen doinuak/soinuak. Ez zendiskurtsorik edo ekitaldi berezirik izan.Dani eta Nerea, proiektuaren egileakazken detaileak zaintzen eta jendeaazoka oso polita geratu dela esaten.
Hori bai, ia denak ados galdera bategiterako orduan: non aparkatu behardira autoak?
E. Gurrutxaga plazan
Erlojueta bitxidenda
ze berri?
52002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
OngietorriaAzoka
berrituari
i n a u t e r i a k
2002
Badira hamabi urte Itsas Kiroldegikomoilan pantalana jarri zela. Ordutikdenbora dezente pasa da etapantalana hondatuta, zaharkituta etatxikia geratu da. Egunero 100 lagunekbaino gehiagok erabiltzen dute eta,aipatu digutenez, istripu txiki batzukizan dira azken urteetan pantalanarenegoera kaxkarra dela-eta. Aita MariArraun Elkartearen eskaerari jaramonegin ondoren, Zumaiako Udalakpantalan berria enkargatu dio Amilibiaontziola oriotarrari. Bitartean, moilanhasi dira pantalan berria jartzekolanak.
Luis Mari Goikoetxeak, Aita MariArraun Elkarteko lehendakariak,adierazi digunez, eman behar duenzerbitzurako oso txikia geratu dapantalana. Izan ere, arraunlari etapiraguisten artean 100-150 lagunekerabiltzen dute. Goikok esandakoarenarabera, arraunlariek makina bat arazo
izan ohi dituzte traineruarekinmaniobrak egiteko. Pantalana nahikotxikia (12 metro) izateaz gain, 3metroko zabalera duen arrapalanahiko estua omen da arraunla-rientzat. Trainerua igotzeko orduankontu handiarekin ibili behar izatendute, norbait uretara erortzekoarriskua izaten baita.
Pantalan berria 20 metro luze izangoda eta 3,5 metroko zabalera duten biarrapala izango ditu. Horiek, gainera,baranda txiki batzuk izango dituzte,kirolarien segurtasuna bermatzeko.
Esan bezala, Orioko Amilibia ontziolanari dira egiten pantalan berria. Aurre-kontua, moilan egin beharreko lanaketa guzti, 10 milioi ingurukoa da. ItsasKiroldegiko moilan lanak egin beharkodira, pantalan berrira egokitzeko,aurrez esan bezala, bi arrapala izangobaititu eta moilan zenbait beheragune
egin beharko baitira. Lanak jadahasiak dira eta laster amaituko dira.
Pantalan berria ikusteko, ordea,oraindik zain egon beharko dugu,aldez aurretik ibaia dragatu beharbaita. Hirigintza sailean esandigutenez, Balenciaga ontziolen albokomoilan dragatze lanak egin behardituzte eta tarte batean ibaiaren besteerribera dragatzeko eskatuko diete.Dragatze lanen baimena PortuenSailak eman behar duenez, baimenanoiz helduko zain egotea besterik ezda falta. Dragatze lanen ondoren,pantalan berria jartzea bizpahirueguneko kontua izango da.
Kirolarien eskaerakPantalan berriaren beharra azaltzeazgain, Luis Mari Goikoetxeak hainbatkexa adierazi ditu, arrantzaleekpantalana erabiltzen dutelako. Goikokesan digunez, angula eta izkirakhartzen ibiltzen diren arrantzale askokkarga-deskargarako erabiltzen dutepantalana, eta zikinduta uzten omendute. Nahikoa izaten da euri pixka bategitea zorua labaina uzteko. Egoerahorretan, kirolariek makina bat istripuizan omen dute.
Goikok argi utzi nahi du pantalanakirol taldeek erabiltzeko dela, eta ezarrantzaleen jardueretarako. Pantalanberria jartzen den unean, zaharraArbustain Motor Elkarteak hartukoduela adierazi digu Goikok. Bakoitzakpantalan bat izanda arazoak amaitukodirela espero du.
8 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Alai auzategia, 2
Tel. 943 14 33 24Juan Belmonte, 6
ze berri?
Pantalan berria Itsas Kiroldegirako
Hitz egiguzu Zumaian ematen ari zarenikastaroaz. Zer aurkitu duzu?Lehenik eta behin, jende asko. Izan
ere, hogeita bi lagunek eman dute
izena ikastaro honetarako, nahiz eta
gero hamahiru inguru agertu larun-
batero, eta idazteko gogoa duen jende
kopuru handia da hori Zumaia
bezalako herri baterako. Pentsa,
aurretik Eibarren emana naiz
honelako ikastaro bat, joan den
udazkenean, eta han zortzi lagunek
eman zuten izena, eta klaseetara bost
agertu ohi ziren. Alde horretatik, asko
harritu nau. Tartean bada Zarautz,Getaria eta Azpeitia-Azkoitia ingurukojendea, baina gehienak Zumaiakoakdira. Idazle ezagunei erreparatuz gero,herri askotan ez da batere, agianondokoan bat, eta urrunagoko bestehartan beste bat, baina oso urriak dira.
elkarrizketa
92002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Eneko Dorronsoro
Pako Aristi idazle urrestildarra
ekarri dugu oraingo honetan
Baleikeko orrialdeetara. Izan ere,
eta egunkari eta gainontzeko
hedabideetan berak idatziriko
liburu edo eskuartean darabilkien
ikuskizunen bat dela eta azaldu
ohi bada ere, gurera ez dator
halako ezergatik. Egunotan,
idazketa tailer moduko batean
parte hartzen ari da lagun talde
bat Forondan. Aurtengoa
hirugarren aldiz egiten da
honelako tailerra Zumaian.
Aurretik, Yolanda Arrieta eta Ana
Urkiza idazleek emaniko beste bi
ikastaldi izan ziren; oraingo
honetan, berriz, Pakori egokitu
zaio irakasle lanak egitea. Gai hau
aitzakiatzat hartuta, bada,
tailerraz zein beste hainbat
kontuz mintzatu gara Pakorekin.
PakoAristi
Horregatik diot ez dela oso ohikoa
hainbeste lagun biltzea herri bateko
literatur tailerrean. Idazleoi, gainera,
liburu bat egiteko garaian askotan
bururatzen zaigu zeinentzat egiten ari
garen, jende gutxi dagoela literaturaz
interesaturik, edo halamoduzko susmo
bat behintzat badugu, eta hortik
hainbesteko laguntalde bat
topatzera… Harritu egin nau. Agian,
baliteke herrian aurrez era honetako
beste bi ikastaro eman izanak halako
tradizio moduko bat sortu izana, ez
dakit. Gainera, ikastaro honetan
badira hainbat lehiaketatan saritutako
idazleak, libururen bat argitaratu
duenik ere bada, eta maila aldetik ere,
beraz, badagoela esan genezake.
Eta egokia al da hainbesteko jende kopuruahonelako ikastaro baterako?Noski, gauza hauek sei-zazpi lagunekin
intentsoagoak dira. Agian gauza
batzuetan ez da nabaritzen, baina
eginiko idazlanak irakurtzerakoan,
adibidez, bai gerta litekeela astun
samarra hamabi lagunen lanak
irakurtzea; gainera, pare bat foliokoa
baldin bada bakoitza… Alde horretatik
bai, egokiagoa ikusten dut sei bat
laguneko taldea.
Ikastaroari dagokionez, zein asmo dituzu?Zertara zuzendu nahi duzu?Literaturak duen alderdi teknikoa,
sintaxia, eta hizkuntza menperatzea
eskatzen duena, agian alderdirik
lehorrena, pisutsuena, aspergarriena,
nik uste bakoitzak landu dezakeela
etxean, bere kasa. Publikazio asko
dago, eta hori gutxi ari naiz ukitzen,
eta gehiago literaturaren alderdi
ludikoa litzatekeena. Idazketa
moduak, idazteko iturriak, gaiak, eta
batez ere ondo pasatzeko intentzioa-
rekin. Hamar klasetatik bizpahirutan
landuko ditugu sintaxia, arauak, bainagehiegi sakondu gabe.
“hainbesteko laguntaldebat topatzera… harrituegin nau”
Zer espero dezake ikastaroetaradatorrenak?Hona etortzerako, ikasleak mailaonarekin datoz, lehen aipatu bezalabadira zerbait argitaratu dutenak ere,idazteko inongo problemarik ezdutenak, eta agian literaturaren besteikuspegitxo batekin edo irten litezke.Nire helburua kariño pixkat sortzeada, bai literaturarekiko, bailiburuekiko, eta gero pixka bat konpa-razioa egitea. Gai bat aukeratu,adibidez, eta gai horren inguruanTxinako idazle batek idatzi duenairakurri, polako batek idatzitakoa, etaeuskaldun batek. Konparatu, etanolabait euskal idazleak munduko
literaturaren baitan zein mailatandabiltzan ideia bat hartu. Gero bestekontu bat izango da ikasle bakoitzakduen gogoa, eta gustuak, batzuekjasoko dituzte nire adibide horiek, etaagian besteren bati ez zaio gustatuko,haien gustuko literatura klasea bestebat izango delako, beste idazle batzukatseginago izango dituztelako; baina,beno, ni saiatuko naiz ahalik etaikuspegi zabalena eskaintzen.
Ikastaroa alde batera utziaz, eta zureibilbide pertsonala ezagutzeko, kontaiz-kiguzu zure hasierak. Nondik norakoa duzuliteraturzaletasuna?Irakurtzeko zaletasuna txiki-txikitan-dikoa dut, zortzi-hamar urterekinhasiko nintzen, hasieran egunkariairakurriz, eta liburuak jarraian, bainaez nuen irakurzaletasuna bultzatzekokanpainen beharrik izan. Gauza bitalada hori, barrutik sortzen dena ala ez.Nire kasuan, behintzat, hala izan da,
10 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
elkarrizketa
eta baita beste askorenean ere, nikuste. Eta idazten ere berehala hasinintzen. Umetan ez zara konturatzengauzez, baina gerora agian ohartzenzara beste alor batzuetan, kirolean--eta, oso abila ez izan, eta beharbadahorren konpentsazio gisa edo hastenzara idazten, eta beste mundu batdeskubritzen. Txikia nintzela idaztekomakina bat oparitu ziguten anaiaguztioi, eta hura izan liteke idaztenhasi nintzeneko data, makina huraoparitu zigutenekoa.
Noiz argitaratu zenuen lehen liburua?Hogei urterekin idatzi nuen lehenliburua, Kcappo izeneko nobela.Bilbon kazetaritzako lehen ikasturteaeginda, uda Urrestilan igaro nuen. Etahalako herri txiki batean autorik gabe,dirurik gabe, uda osoa, gogorra da ezbadaukazu inongo errekurtsorik. Etanire errekurtsoa idazten hastea izanzen. Oporretan hasi eta udazkeneanamaitu nuen nobela.
Garai hartan markatu zintuen libururik?Asko, liburu eta idazle asko. GabrielGarcia Marquez, Pio Baroja, Hermann
Hesse, Truman Capote, MiguelDelibes…, idazle pila bat. Eta liburuakorduan Hermann Hesserenak,gehienbat. Hasiera hartan El lobo
estepario, Garcia Marquez-en Cien
años de soledad, Delibes-en El
camino eta Jack Kerouak-en En el
camino ere bai, asko esango nituzke.Poesia ere bai, Ernesto Cardenal-enpoesia protesta konprometitua…
“Txikia nintzela idaztekomakina bat oparituziguten anaia guztioi,eta hura izan litekeidazten hasi nintzenekodata”
Esaizkiguzu zure ustez idazle batek betebeharreko bost bat kualitate.Bat esango nuke sentimentala izatea.Bestea obserbatzen jakitea, ikusteneta begiratzen, biak, eta pixka bat,pertsonen baitan sartzen, pertsonenbaitan dauden arazoak ikusten jakitea.Hurrengoa, hori idatziz agertzenjakitea. Eta baita zer idatzi behar ezden ere. Kontatu behar duena
ondoena zerk islatuko duen,hura soilik kontatu eta besteguztia kentzea. Eta bosgarrenaez dakit, ba, agian pazientzia,pazientzia eta morala.
Beharrezkoa izango da irakurtzeaere, ezta?Bai, dudarik gabe. Irakurtzeaentrenamendua da, batzuetankontzientea, eta besteetaninkontzientea. Eta ipuin sarike-tetan epaile izaten nahizenetan,antzematen da ipuin batenatzean zer eragin dagoen. Bada,Borgesen estiloa du, edo nobelabeltza idazten duten amerika-rrena, telebista asko ikustenduen norbaiten ipuina da…,
berehala nabaritzen da.
Beti kopuruari ematen zaio garrantzia eta,zenbat liburu idatzi dituzu?Hogeita bi edo. Baina kontuan izanhorietatik erdia inguru haur literatu-rakoak direla. Haurrentzakoak liburulaburrak izan ohi dira, irudi askorekin,hamar-hamabost bat foliokoak. Bestebizpahiru, berriz, zenbait egunkaritanidatzitako artikuluen bildumak.Orduan, nik esango nuke hogeita biliburu argitaratu ditudala, baina horie-tatik onak, edo merezi dutenak, bateta erdi. Jendeari galdetuz agian hiruedo lau liburu diferente agertuko dira,eta horien artean bat egongo da balioduena, bat eta erdi. Beraz, balio duenbeste liburu bat lortzeko, bestehogeita bi idatzi behar. Uste dut AnduLertxundik zioela, eta ados nago,liburu txar bat beharrezkoa dela.Izango dira kritika txarrak jasokodituzten liburuak, eta konforme, ez dagustatu. Baina seigarren liburua onabaldin badator, aurreko bost kaxkarrakbeharrezkoak izan dira zure ibilbidean,seigarren horretara iristeko. Eta gu
Zuloaga plaza, 1Tel. 943862309
elkarrizketa
112002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
ilusio horrekin bizi gara, liburu txarbat egiten dugunean, beste onhorretara iristeko bidea egiten arigaren ilusioarekin.
Ba al duzu zure liburuen artean gainon-tzekoak baino gogokoago duzunen bat? Bereziki ez. Baina pixka bat neurebaitako sentitzen dudan liburuaUrregilearen orduak izenekoa da.Orain dela lau urte atera nuen nobelahandia da, eta hor urte askotakolanak, pentsamenduak eta gogoetaksartu ditut. Nobela hau izan da idaztendenbora gehien pasa dudan liburua,eta pixka bat orain arteko nire bizitzalaburbiltzen duena, testamentu batenmoduan. Eta hori daukat besteguztien gainetik kariño berezi batekin.
Zein estilo edo genero jorratu dituzu?Denetik, gazte eta haur literatura,poesia pixka bat, narratiba…gehienbat narratiba, baina gero etagehiago ari naiz poesia idazten. Ni
berandu hasi nintzen poesia idazten.Jendea normalean poesiarekin hastenda, eta gero egiten du narratibarakopausoa, eta nik alderantziz. Gauzaasko aldrebes egin ditut bizitzan, etahori ere bai. Poesia, perfekziora-edodaraman halako bide mistiko batbezala ikusten dut, eta beno, hasi naizpoesia egiten, eta orduan denetikjorratu dudala esan nezake. Bainabereizketa garbirik egin gabe generobatean eta bestean. Nik ideia bat izan,eta pentsatzen jarduten dut ea ideiahori nola agertuko litzatekeenhobekien, ipuin baten forman edopoema baten forman. Edo balio ote duhonek haurrentzako liburu batidazteko? Eta sarritan zalantzak izatenditut erabakitzeko. Hau haurrentzatizango da, edo helduentzako ipuinbaten zatia izango da, edo nobelabateko pertsonaien arteko elkarrizketabat izango da ideia hau…
“Nik nahi nuke idazkerafreskoa izatea, zorrotzaeta aldi bereansamurra. Hiru ezaugarrihoriek baleuzka,perfekto”
Nola definituko zenuke zure idazkera?Ez dakit, nik nahi nuke idazkerafreskoa izatea, zorrotza eta aldi bereansamurra. Hiru ezaugarri horiekbaleuzka, perfekto. Hala nahiko nuke,baina ez dakit seguru nolakoa den.Pentsa, behin lehengusu batek nireKcappo nobelari buruzko lantxo bategin behar zutela eskolan eta neukegiteko eskatu zidan. Hala egin nion,eta nota oso txarra jarri zioten, justu-justu aprobatu zuen. Horrek esaten ditleize ikaragarria dagoela zuk ustez
idatzi duzunaren eta jendeak jasotzenduenaren artean, eta, orduan, osozaila da jakitea nik neuk nolakoa dennire idazkera.
Gogorra omen da idazle bizitza.Gogorra baino gehiago, intseguruadela esango nuke nik. Ofizio honetanaurrez ezin duzu jakin zenbat diruiritsiko zaizun, eta, beraz, gauzakplanifikatzea eragozten dizu. Intsegu-ritate horrekin bizitzen ikasibeharrean aurkitzen zara. Gero,liburuak idazteaz aparte, badaudebeste zenbait lan, gidoilaritza dela, edoerreportaiak egitea… Nik kazetarinaizen aldetik, hortan izan dut betioinarria. Urte askotan egin dituterreportaiak, eta nire apoio nagusiahori izan da, kazetaritza, eta kazetari-tzako kolaborazioak. Diru kontuezaparte, une gogorrak baditu, adibidezinspiraziorik gabe zauden uneak. Edogogorra izaten da, baita ere, liburu batargitaratu eta jendeak kasurik egitenez dionean, zuk liburu horretansartutako denborak eta lanakjendearen aldetik neurri berekoerantzunik ez jasotzean. Une gogorrakizaten dira, baina gero liburu bati kasoegiten zaionean horrek estali egitenditu.
Inspirazioa aipatu duzu. Nola inspiratzenzara?Hor bide bakarra patxaran egotea da.Ezer egin gabe, inora joan beharrikgabe. Hiru egunetan agian parrafobakarra idatziko duzu, eta gero egunbatean hamar folio. Ez dago jakiterik.Eta, orduan, aguantatzen ikasi beharda. Ezer sortzen ez denean, etorririkez dagoenean, disgustu hori aguan-tatzen, eta horri buelta ematen ikasibehar da.
12 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Aita-Mari auzategia, 17Tel. 943 861569
Zumbillo, 4 Tel. 943 861407
elkarrizketa
Kale nagusia, 2 Tel. 943 861521
172002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Manuel Martinez
Desastrea, milan alanola, bestela
desastrea. Soluzioa?
zona urdin gutxiago
jarri eta etxe bakoi-tzeko garajea.
Joakin AristiDe pena.
Amaiako plaza, Balen-
tziageneko hori eta
Arrangoleta topea
aprobetxatu beharkolitzake.
Jose Mª Hidalgo
Nahiko gaizki dago,zona batzuetan
saturatuta. Ez dusoluzio handirik
ikusten.
Mohamed El-Drissi
Ondo dago, nahiko
ondo dago… ondoegi.
Xabier Albarez
Kotxea daukat eta ez
dut problemarik
aparkatzeko. Soluzio
kaxkarra dago aparka-lekuakin, kotxia
gutxiyo ibiltzera ohitubehar degu.
Uxua Sorazu
Eskasa, ez dakit nun
jarri beharko diren ,
baina gutxi daude.
Soluzioa… subterra-
neoak egitea, baina
hemen urarekin zailaez?
Nerea Uranga
Bueno… ondo dabe,
beti behar dira gehiogehien bat
poligonuan; goiko
kalea ez dakit nola
dagoen, baina ez daondo egongo.
zer iruditzen zaizu
zumaiako aparkalekuazer aldatu edo egin daiteke
inkesta
?
18 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Alai Auzategia, 14 behea
Tel: 943 14 31 12
Ortega y Gasset, 2
Tel: 943 86 22 06
Inoiz kontatu ez den historia"Abertzaleak Zumaian: ibilbide luze baten
arrastoan". Izenburu horrekin azaldu zaigu,
XX. mendearen historia ilunak argitzeko
asmotan, liburu interesgarri eta irakur-
terraz hau.
Zaila da historia hurbilari buruz jardutea,
eta liburuak asko argitzen digu mende
hasieratik, gerra ondoren arte izan ziren gertaerak (esan
daiteke izen abizenez azaltzen zaigula). Ez da hain
zehatza, eta ulertzekoa da, ETA eta bere mugimendu
osoa Zumaian izan zuen eragina aztertzeko garaian.
Nahiz eta azalpenak egon badauden.
Asko dira liburu honetan ageri diren idatzi, agiri,
zerrenda, aldizkari eta egunkarietako aipamenak,
zumaiarrek bizi izan zituzten une gogorrak ere bertan
daude eta, noski, niri zutabe honetan horietako asko
azaltzeko tentazioa piztu zait, baina horietatik guztie-
tatik, gaur, behintzat, bakarra kontatuko dizuet (etorriko
dira gehiago).
Hona hemen 1931ko apirilaren 15ean udal berria behin-
behingoz osatzeko egunean, aho batez onartu zen
erabakia:
“Los que suscriben, Juan Arratibel Larrañaga y Victoriano
Arrate Loyola, en representacion respectivamente del
Partido Republicano Vasco y del Partido Nacionalista
Vasco de esta localidad, de esa Iltre. Corporacion
SOLICITAN que acuerde la proclamacion de la Republica
Vasca...".
Ikerketa lan duin eta hunkigarri honi esker, gure histo-
riaren atal ugariei heldu zaie etxeko zokoetataik irteteko
garaia.
olarro zopaZe berri? zarra berri…Urte berrian sartu gara, baina lan zaharrak eta kontu
zaharrak astintzen jarraitu nahi dugunez, lehengo gaiari
helduko diogu aurten ere, aurrera azkar goazela ikusita,
atzean geratu dena ez dugulako zeharo ahaztu nahi.
Badago zer egina eta zer jasoa. Gure inguruko herriei
begiratuta ere, sumatzen da badagoela lehengo kontuak
eta ohiturak jasotzeko zaletasuna eta horretan saiatzen ari
direla.
Leku batzuetan, herriko kantak jasotzen ari dira. Nonbait
konturatu dira kalean, etxean edo tabernetan kantatzeko
joera galtzearekin batera, kantak ere galtzen ari direla.
Getarian, esate baterako, kaleko eta elizako kantak
liburuxka batean argitaratu eta ikastaroa antolatu dute
kantu horiek ikasteko. Gure inguruko beste herri batean
berriz, sehaska kantak ikasteko ikastaro labur bat antolatu
dute guraso gazteentzat, gero hauek beren etxeetan
haurrei kantatzeko, etxean ikasitakoari eta gurasoen-
gandik ikasitakoari garrantzia emanaz.
Pentsa daiteke, modan dagoela ikastaroak antolatzea
edozer gauza ikasteko, baina dakitenek esaten dute berez
ikasi ez dena saiatuta ikas daitekeela.
Dena dela, tartetxo honetan herriko euskarari buruz hitz
egiten jarraituko dugu. Hizkerari emango diogu lehen-
tasuna, eta jasoko ditugun ohiturak eta kontuak
zumaiarren baten hitzetan ematen saiatuko gara. Gehiago
modernizatzen garenean, beharbada, ahotsa zuzenean
entzuteko aukera izango dugu, eta urrats bat gehiago
egiteko gai izanez gero, ona izango litzateke hitz egiten
duenaren irudia ikusteko aukera izatea ere.
Momentu hori iritsi bitartean, erdi ahaztuta dauzkagun
hitzak gogora ekartzen arituko gara, hari eta honi
galdetuko diogu ea nola eta noiz esaten zen hori Zumaian.
Gaurko berriketaldia bukatu aurretik, agur
bat bidali nahi diogu egun hauetan 96
urte bete dituen San Telmo kaleko
zumaiar ezagun bati: "urte on
askotarako amona Paka".
Hemendikantxe entzuten
diogu ai konpaño!!
HistoriaInaxio Tolosa. Aktorea
Herri euskaraBelen Golmaio. Euskara teknikaria
Basadi Auzategia, 9-A 2-B
192002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Nabigazio alternatiboaItsasoan bezala Interneten ere, guk aukeratzen dugu
zein ontzitan nahi dugun nabigatu: belaontzia, txalupa,
edo patera izango den gure nabigazio-sistema.
Interneten nabigatzeko ere baditugu hainbat aukera:
guztietan lehena Netscape Navigator
(http://home.netscape.com/computing/download/)
izan zen, gaur Communicator bihurtua. Nabigatzaile hau
erosi beharra zegoen hasieran, baina Microsoft etxea
Internet Explorer (www.microsoft.com/windows/ie)
nabigatzailea doan banatzen hasi zenean merkatua
guztiz jan zion, eta Netscape doan banatu bakarrik ez,
bere kodea Interneten zabaldu zuten jendeak hobetu
zezan. Horrela jaio zen Mozilla (www.mozilla.org), Inter-
neten hainbat laguntzailek sortutako nabigazio motorra.
Motor hori da izen bereko Mozilla nabigatzaileak
erabiltzen duena, eta baita Netscape berak gaur egun
erabiltzen duena ere. Horiez gain, ordea, badira beste
hainbat nabigatzaile. Ezagunenetako bat Opera
(www.opera.com) da, baina ez bakarra: Vantage
(www.vantagebrowser.com) Estatu Espainiarrean
garatutako nabigatzailea da, eta oso aukera interesga-
rriak eskaintzen ditu. Badira beste hainbat ere, eta
Interneten erraz aurkituko dituzue.
Dena den, itsasontzia aukeratzeko garaian bezala,
nabigatzailea aukeratzean ere, hainbat gauza izan behar
dituzue kontuan: onartzen dituen lengoaiak (Java, Javas-
cript, etab.), plug-inak gehitzeko aukera, etab.
Umeak eta terapeutika naturala (I)
Umeen garapenenean, gaixotasunak, batez ere "klasi-
koenak", beharrezkoak izaten dira, gaixotasun horiek
garatu eta sendatzeko umeei bere denbora eman behar zaie,
eta ez sendagai bortitz eta askotan kaltegarriak (antibio-
tikoak, kalentura uxatzeko sendagaiak...). Gaixotasuna
azkarrago sendatzeko erabiltzen badira ere, luzera umea
ahuldu eta agente kaltegarrien aurka defentsa gutxiago izango ditu.
Txertoak jartzean, umeari agente kaltegarria sartzen zaio gorpu-
tzean, bere kabuz defentsak sor ditzan. Terapeutika naturalarekin,
berriz, umeak bere kabuz sistema inmunologikoa indartzen saiatuko
gara.
Horretarako, lehenik eta behin, elikadura egoki eta osasuntsua
ezinbestekoa da; umeek beraien garapenerako eta etapa bakoitzean
beharrezkoak dituen elikagaiak kopuru eta proportzio egokietan
hartu behar ditu. Jaioberrientzat dagoen elikagairik natural eta
proportzionatuena bular esnea da, eta psikologia aldetik ere eragin
handia izango du. Pixkanaka, eta gutxi gorabehera 4. hilabetetik
aurrera, beste elikagaiak hartzen hasiko da umea: fruta eta
barazkiak, gerorago patatak eta beste zerealak... Txikitatik jaten
dugunak eragin handia izango du heldutasunean izango ditugun
gaixotasunetan. Askotan, gurasoek, ezjakintasunagatik eta seme-
alabengatik egokiena egiten ari direlakoan, oker larriak egiten
dituzte; adibidez, gure gizartean, umeei animalien proteina gehiegi
janarazten diegu, beharrezkoa ez denean; behi esnea ere zenbat eta
gehiago egokiagoa delakoan, umeari agian kaltegarri izango zaio: 4
urtetik aurrera, gizaki gehienak esnearen "laktosa" asimilatzeko
beharrezkoa den "laktasa" entzima galtzen dugu, eta esneak intole-
rantzia, alergia, diarrea, e.a. sor ditzake. Hobe izaten da, orduan,
beste esnekiak edo "esne begetalak" (soia, almendra, urra, oloa...)
aukeratzea.
Eskola-umearen dietak bariatua eta ahal den heinean dibertigarria
izan behar du. Umeari berdurak gustatzen ez bazaizkio, jolas
dezagun beraien kolore, forma eta testurekin, proba ditzagun elika-
gaiak beste era batera prestatuta. Bestalde, aipagarria da merien-
daren gaia: enbutido eta goxoki gehiegi ematen dizkiegu umeei.
Alternatiba asko daude: fruta, etxean eginiko tartak, gazta ogi
integralarekin, fruitu lehorrak, jogurta zerealekin...
Hala ere, gurasoek zer egiten duten, horrek izango du eragin
handiena umeengan, ezin izango dugu umea berdurak jatera behartu
guk jaten ez baditugu, fruta jaten ez badugu, umeak ez du ohiturarik
izango... Pentsa dezagun zer puntutaraino den garrantzitsua
umearen elikadura eta erakutsiko dizkiogun ohiturak bere garapen
eta heldutasunean; agian horrela familia guztiak elikadura
egokiagoa aukeratuko du.
Medikuntza naturalaIzaga Garcia. Dietista
Olarrua amarauneanJosu Waliño. Informatikaria
Martxoaren 3an korrituko daZumaiako XVIII. Kros Herrikoia. Goizosoan zehar arituko dira lasterka haureta heldu, neska eta mutil. Lasterketalabur edo luzea, batzuk irabaztekoasmoarekin aterako dira; besteak,gehientsuenak, kirola egiteko gogoa-rekin. Krosak goiz bat irauten baduere, antolaketa aspaldi hasita dago.
Hain zuzen, horri buruz, ZumaiakoKros Herrikoiaren antolaketari buruz,Fran Aizpuruarekin jardun dugu.
Proba honen antolaketarako lehenbilerak abenduaren erdialdera izatendira. Lehenik eta behin GipuzkoakoFederazioarekin biltzen dira urtehorretako proba atletikoen egutegiaaztertzeko, jakin beharra baitago eaegun horretan beste proba batkorritzen den Gipuzkoan.
Dokumentazio guztia lortu ondoren(Trafiko saila, Federazioa, ForuAldundia) eta denborak eta postuak
hartuko dituzten epaileekin harrema-netan jarri ondoren, antolatzaileenartean lanak banatzen dira. Batzuekkrosaren ibilbidea erabaki etaneurtuko dute. Beste talde bat finan-tziazio pribatuaren bila abiatuko da.Zumaiako Udala da proba honetandirua jartzen duen erakunde publikobakarra, eta zuloak estaltzeko herriko
denda eta enpresen laguntza beharizaten da.
Hirugarren talde bat izena ematea-rekin hasten da lanean. Gipuzkoakozenbait eskualdetako kirol dendetanizena emateko orriak banatzen dira.Horren helburua azken eguneko izenaematea ekiditea izaten da; hala ere,urtea joan eta urtea etorri, azkenorduan jende askok ematen du izena.Franek adierazi digunez, 250-300lagun inguruk ematen dute izenaazken egunean, horrek sortzen dituenarazoekin.
Antolatzaileak bi motatakoak dira:batetik, antolaketaren prozesu guztianlanean ari direnak; bestetik, azkenegunetan aritzen direnak. Azkenhorien lanak sekulako garrantzia du.Bidegurutzeak zaindu, bizikletetankorrikalarien alboan joan, azken unekoizenak hartu, etab. Herriko kirol talde-etako jendea aritzen da laguntzen.
Krosa igandean korritzen bada, larun-batean hasten dira prestaketakkilometro bakoitza markatzen.Igandean goizeko 6:30etan batu etahelmuga bideko hesiak jarri etahelmuga bera prestatzen hasten dira.Goizeko 9:00etan, bidegurutze bakoi-tzean gutxienez lagun bat jartzen daeta 9:30etan lehen lasterketak hastendira.
Eguerdiko 12:00ak direnean, ia korri-kalari guztiak helmuga puntutikpasatu dira. Orduan hasten daokerrena. Denbora oso gutxiansailkapen guztiak prestatu behar dira,sari banaketa ekitaldia denboragutxira hasiko baita. Presak ez diralagun onak eta askotan arazo dezenteizan ohi da. Antolatzaileen estresakere ugaritu ohi dira.
Txapelak, garaikurrak, dominak etaopariak banatu ondoren, sailkapenorokorrak prestatu ohi dira, jakinabaita astean zehar makina bat telefonodei izango direla bakoitzak egindakopostua eta egindako denbora jakiteko.
Martxoaren erdialdera, XVIII. krosajada historia izango da. Denbora pixkabatera Zakila Bila prestatzen hastekogaraia izango da, eta ia ohartu gabekrosaren antolaketa berriro gaineanizango da.
20 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Amaiako plaza z/g Tel. 943 860959San Telmo, 12
Tel. 943 860760
kirola
Krosaren barrunbeak
Udaberrian Baleikek zortzi urte betekoditu. Aldizkaria koxkortu egin zaigueta lotsagabeen moduan pagaeskatzen hasi da. Ez dakigu haurtxoanola jantzi: bularra dominez jositaduen almirante moduan edo printzesailehori liluragarri baten antzera. Noski,gure haurtxoak ere komunioa egingodu. Ez gara gu besteak baino gutxiagoizango. Don Joseren haserrea norkjasango luke bestela.
Hilabete batzuk lehenago besteospakizun bat izango dugu aldizkariarilotuta. Baleikeren 100. zenbakia plaza-ratuko da martxoaren 1ean. 100zenbaki, mila kontu. Makina batpertsonaia, istorio, elkarrizketa. Herrihonen taupadak jasotzeko asmoa. Egiamingarri asko. Gezur biribilak ere izandira tartean. Akatsak? Kontaezinak.Ondo egindakoak? Beste hainbat, edogehiago. Jarraitzeko asmoa? Odolberria dagoen unean, bai horixe!
Ez dira herri honek dituen 600 eta ezdakit zenbat urte, baina herri honetan100 zenbaki ateratzea ospatzekomodukoa da. ≠
Ospakizunak otsailaren amaieraaldean hasiko dira. Aste oso bateanOxford guretzat hartu dugu. 100zenbaki hauetan argitaratu ditugunargazkirik onenak, aldizkari zaharrak,argitalpen bereziak, etab. bildukodituen erakusketa izango da. Horiez
gain, tarte "interaktiboa" ere izango
da. Ordenagailu bat martxan izango
da, zuek zuen artikuluak idazteko.
Gafosua, Maria Eugenia, IU eta Juan
Andresekin argazkiak ateratzeko
aukera ere izango duzue. Mezuak
idazteko txokoa ere izango da.
Erakusketa otsailaren 23tik
martxoaren 2ra egongo da zabalik.
Ruper OrdorikaMartxoaren 1ean, 100. zenbakia
kaleratuko den egunean, ekitaldi
nagusia izango da Aita Mari zineman.
Gaueko 10:30etatik aurrera kontzertu
ederra entzuteko aukera izango da.
Karidadeko Benta talde zumaiarrak
emango dio hasiera kontzertuari.Jarraian, eta lehen aldiz Zumaian,Ruper Ordorikaren emanaldia izangoda. "Hurrengo goizean" diskokokantuak abestuko dizkigu. Sarrerakleihatila bertan izango dira salgai 6euro xumeren truke.
Larunbatean, erakusketaren amaiera-rekin batera, party edo festa izango daOxford aretoan. DJ baten eskutikmusika, bideo emanaldiak Oxfordekohormetan, lasai-lasai berriketanegoteko sofa komodoak, edariak…partya hitz batean. Gaueko 11etanhasi eta gorputzak irauten duen arteegongo gara bertan.
Gonbidatuta zaudete.
Urumea kalea z/g
Tel. 943 143058
JUSTAtaberna
Erribera kalea, 20
eguneroko bazkariak
212002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Baltasar Etxabe, 5Tel. 943 14 31 35
100 zenbaki, mila kontu, mila istorio
Urtero bezala, mendizaleak azkenurteotako espedizio eta igoeren lekukobihurtuko dira, irudien bitartez badaere. VIII. Mendi Astea antolatu duInda Mendi elkarteak, eta, ohi bezala,hainbat diapositiba emanaldi izangodira Foronda Kultur Etxeko hitzaldiaretoan. Europa eta Amerika eraku-tsiko dira, Iparra eta Hegoa. Denairudi harrigarri eta ederren bitartez.
Guztira bost diapositiba emanaldieskainiko dira martxoaren 4tik aurrera.Lehen egunean, Patxi Ibarbiaren"Transeuropa 2001: Cabo Norte-Tarifa"diapositiba bilduma izango da. Eski,piragua eta bizikletan egindako bidaialuzearen berri emango digu.
Asteartean, martxoak 5, "Zailtasunekoalpinismoa: muturreko alpinismoa"bildumaren txanda izango da. MikelSaez de Urabain da egilea, eta iaetxetik irten gabe egin daitezkeenigoerez jardungo du.
Asteazkenean, martxoaren 6an, IgorMendizabalen "Meru-Siuling 2001"bildumak hartuko du lekukoa. Espai-niako Mendi Federazioak martxanjarritako alpinista gazteen taldearenazken bi urtetako ibilbidearenlaburpena da honakoa. Alpinistenmendi kuttunenetakoa den Meru Peaktontorrera igotzeko ibilbide berriairekitzen saiatu zen espedizio hau.
Hilaren 7an, Aritza Monasteriok"Noches de juerga" diapositibabilduma eskainiko du. Peruko HuayHash mendikatean dagoen SiulaGrande mendira egindako igoerarenirudiak eskainiko dizkigu. Mendi hau
bere mendebaldeko aurpegi izugarritikigotzea euskal mendizaletasunareniazko ekintza onentzat hartu zuten.
Aurtengo Mendi Astea amaitzeko,ostiralean Felipe Uriarte beteranoak"Hiru handiak espedizioa" izenekoirudi bilduma ekarriko du. Espedizioak
oso helburu handiak zituen: 35egunetan Amerikako hiru tontorgaraienak igotzea: Ojos del Salado(6.864 metro), Pissis (6.882 metro)eta Aconcagua (6.954 metro).
Emanaldiak arratsaldeko 7:30etanizango dira, Foronda Kultur Etxean.
22 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
kultura
Hilaren bian kandelario…Aurten ere ohitura zaharrari eutsi zaio eta Zumaiako talde bat ibili da inguruko
baserrietan eta herriko taberna batzuetan kantari, Manu Garate beteranoa
gidari zutela. Aipatzekoa da, ordea, egunarekin egin zuten aldaketa; izan ere,
aurten Santa Ageda bezpera astelehena tokatzen zenez, bezperaren bezperan
irtetea erabaki zuen taldeak, hau da, igandean, San Blas egunean. Jon Maia
aritu zen koplari eta soinu eta panderoarekin, berriz, Billabierko bikote gaztea.
Goizez Askizu, San Prudentzio eta Getaria aldeko baserri batzuetan ibili ziren
eta, noski, paraje horietako txakolina dastatzeko aukera ez zuten alferrik galdu.
Arratsaldean, Jadarreko aldapan gorako bidea hartu eta inguru horretako
baserrietan aritu ziren, eta baita Pikoten olagarroak jaso ere. Bukatzeko, iluntze
aldera Erribera kaleko taberna batzuetan egin zituzten azken saioak. Datorren
urtean Kandelario egunean ibiliko ote dira?
Mendi Astea, munduko tontorrakigotzeko aukera
Ismael Manterola Ispizua
1998an argitaratu zen Zumaiakohistoria liburuak hutsuneak zituela,hutsune handietako bat XX. mendea-rekin nagusitu ziren ideologia berrienikerketa zela esan nuen bere garaianaldizkari honetan.
Abertzaletasuna eta ezkerrekoideologien etorrerak XIX. mendekoinertzia politikoarekin puskatu zueneta gaur egun bizi dugun egoerakonplexuaren arrazoiak ulertzekoezinbestekoak dira.
Horregatik, liburu honen balioa handiairuditzen zait. Historia handia etatxikia elkartzen dituelako eta nagusibilakatu zen ideologia baten urratsakaztertu dituelako, nahiz eta erraza ezizan, batez ere diktadurapeanegondako 40 urteetan debekatutaegon zelako.
Ikuspuntu objektiboa izateko egilearenahalegina eskertzekoa da. Ez daZumaiako EAJren historia, nahiz etaalderdi honen protagonismoanabarmena eta ukaezina izan XX.mendean. Hala ere, hori baino gehiago
iruditzen zait, Zumaiako historiarenalde asko ezagutzeko aukeraeskaintzen digu: kultura, emakumeenbizitzaren aldaketak, zeharka badaere, beste ideologien presentzia(liberalismoa, karlismoa, errepubli-karrak, etab.), langileen mugimenduak(ELA, UGT), etab.
Lau zatitan banatutako liburuanabertzaletasunaren ibilbidea aztertzenda eta XX. mende hasieran lau katukhasitako lana mendearen bukaeranpentsaera nagusi nola bihurtu zenikusiko dugu. Kokapen orokorrekosarrera egin ondoren, Sabino Aranarenalderdiaren etorrera ikertzen dabigarren kapituluan. Hirugarrenean,berriz, errepublika garaiko gertaerazurrunbilotsu bezain erakargarriakezagutzeko aukera izango dugu.
Hurrengo kapituluan, berriz, egoeranahasiaren emaitza dramatikoa etaikaragarria (ikara sortzeko modukoaesan nahi dut) kontatzen da ZumaiakoErkibe Taldearen memoria berresku-ratze ariketa baliotsuaren laguntza-rekin.
Azkenean, diktadurapean bizitako unegogorrak aztertzeko saiakera badagoere, uste dut zati hau dela ahulena.Hala ere, normala da, isiltasunaikertzea ez delako erraza etaperspektiba historikoa falta zaiguoraindik.
Liburua bukatu ondoren ateratzen denkonklusioa da 100 urtetan abertzale-tasuna zumaiarren ideologia nagusibilakatu dela eta gainera ia betizuzendu duen alderdi nagusiari, EAJri,fidela izan dela. Herri kontserbadoreizaten hasi genuen zumaiarrok XX.mendea eta kontserbadore izatenbukatu dugu.
Beraz, liburu gomendagarria Zumaiakohistoria ezagutu nahi duenarentzat,zorroztasun historikoz idatzita etairakurterraza edozeinentzat. Mailazientifikoa eta dibulgazioaren artekooreka mantentzen asmatu duenliburua. Horrenbeste sufritu zuenjendearen oroitzapen historikoaberreskuratzea ezinbestekoa etalegezkoa zela iruditzen zait. Orainariketa zailagoa falta zaigu, gutxiengoaizan zen ezkerreko joeren ikerketaabiatzea; ea udalak liburu honi emandion bultzada ematen dion.
24 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
kultura
Abertzaleak
Zumaian:
ibilbide luze
baten arrastoan
amaiako plaza, 2Tel. 943 143278
252002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
otsailak 28, ostegunaEl cielo abierto
Zuz: Miguel AlbaladejoAkt: Sergi Lopez, MariolaFuentes
El cielo abierto Miguel Albaladejo eta Elvira Lindorenelkarlanaren laugarren fruitua da. Lau pelikula hauetanjende arruntaren bizitzetan oinarritu dira. Hiri handietakoauzo txiroetan bizi den jendea, langileak, etab. dirapelikula txiki, xarmangarri eta barre eragile hauetakoardatzak. Benetako bizitzan aurki daitezkeen pertso-naiekin eta Woody Allen berak sinatuko lituzkeen elkarriz-ketekin egiten dute topo tandem honek sinatzen dituenpelikuletan.
Pelikularen zutabea Sergi Lopez da. Aktore kataluniarhonek psikiatra baten papera betetzen du. Emazteakuzteaz gain, amaginarreba jasoko du etxean. Horrez gain,lanean ari dela, auzo txiro bateko gazte batek diru zorroalapurtuko dio. Kartera berreskuratzera joaten denean, berebizitza aldatuko dion ile apaintzailea ezagutuko du.
Martxoak 7, ostegunaEl círculoZuz: Jafar PanahiAkt: Maryam Parvin Almani, NargessMarnizadeh
Jafar Panahik irandarrak, bere azken lan honetan etengabemehatxatuta bizi diren emakume batzuen istorioakontatzen digu. Ohituren tranpan erori nahi ez duengaztea, prostituzioan murgildu den neskatoa edo berealaba abandonatu behar izan duen emakumea dira,besteak beste, El círculoko protagonistak.
Emakumeen begietan, kolpe ugari jasotako aurpegietan,begirada goibeletan eta beldurra eta mina darien aurpe-gietan geratzen da. Zirkulu horretatik irtetea ezinezkoa da,baina, hala ere, emakumeak ez dira errenditzen eta borro-katzen jarraitzen dute. Emakume izatea, Iranen bizitzea etaaske izatea, lasai bizitzea zaila ez, ezinezkoa dela frogatzenduen pelikula sinesgarri eta gogorra.
antzerkia
otsailak 22, ostiralaTabakoak sor ditzakeen
Zuz: Jone IrazabalAkt: Ramon Barea
Ivan Ivanovich-ek, antzezlan honetako
pertsonaia bakarrak, ihes egin nahi du.
Bere emazteak, nesken barnetegi
bateko jabeak, erabat dominatzen du.
Barnetegiko musika eta beste hainbat gaitako irakaslea
da, bertako administratzailea izateaz gain. Eta ihes egin
nahi du: "Solfeotik, sukaldaritza aurreztailetik, ezer ez
duen zopatik, bere emaztearen dirutik, ergelkeria horie-
tatik guztietatik ihes egin nahi dut…, eta urruneko
lekuren batean geratu nahi dut, mendian, zuhaitz bat
banintz bezala landatuta. Eta ahaztu". Ahaztu, eta agian
hil. Ivan Ivanovichen tragedia ikuslearentzat komedia
da. Edo hala izan beharko luke.
Txalo Produkzioak antzerki taldeak Anton Txekhov
idazle errusiarraren "Tabakoak sor ditzakeen kalteak"
lana antzeztuko du. Oholtza gainean, Ramon Barea
bilbotarra. Bere ahotik, dibagazio artean, milaka egia.
Martxoak 8, ostiralaKomeriaka emakumezkoena
Zuz: Eneko OlasagastiAkt: loli Astoreka, Elena Irureta, Aitzpea Goenaga,Mireia Gabilondo, Maiken beitia
Guztira bost aktore. Bost
emakume, Bakoitza berari
ardura dion zerbaitekin abiatuko
da. Ez da aitzakia, baizik eta ia
aitorpena, sekretu bat
kontatuko baligute bezala. Egia
batetik abiatuta, psikodramarik gabe, fikzio umoretsua
egingo da eta hortik aurrera komeriak.
Loli Astorekak Euskal herritarra dela eta ez baserritarra
oso garbi utzi nahi du. Elena Irureta etxetik ateratzearen
beldur da. Mireia Gabilondok hausnarketa egiten du:
zientzuk dira bere ustez gizon batek eduki behar dituen
nolakotasunak hobezin izateko? Maiken Beitiak nafarra
da eta euskaldunberritasuna barne-barne-barneratua
dauka. Aitzpea Goenaga, hark bai arazoak, bere kontua
zertan den ez baitaki oraindik.
26 2002ko o tsa i l a k 15/99.zenb .
Iraeta auzoa z/g 78 postakutxaTel. Faxa: 943148124
20740 IRAETA- ZESTOA
otsaila
ARGIZAIOLAKOtsailaren 21 arte, Oxford aretoan.
Haritzez, gereziondoz eta gaztainondoz landutako 50 pieza
dauzkagu hemen, Felix Pinillos Martinez jatorri nafarreko
artisau legazpiarrak eginda. Donostiako San Telmo
museoan dauden oholtxoen kopia zehatzak dira, egia
esan. Forma eta eredu ezberdin asko daude, eta euskal
hilobi-artea eta arte herrikoiaren irudia osatzen dute,
orokorrean. Artearen Historian lizentziatua den Luis Angel
Agirre Mujikak ezarritako irizpideari jarraituz sailkatuko
dira argizaiolak, eta jatorria eta ezaugarri nagusiak
azaltzen dituzten testuekin batera aurkeztuko dira.
22ostirala
ANTZERKIATxalo taldearen
“sobre losperjuicios del
tabaco”22:00etan
Aita Mari zinean
21osteguna
IPUINKONTAKETA
Hiruki taldearen“Hauxe dazientzia”17:30etan
Forondan
24igandea
HAURRENTZATZINEA“Spot”
17:00etan
Aita Mari zinean
27asteazkena
DEIALDIASantelmoak
2002 antolaketabilera. Herriko
talde etainteresik duzuenguzitioi gonpi-dapen zabala
19:00etan
Udaletxean
agenda
16larunbata
IRTEERABaionara EuskalMuseoa ikustera
MARTXOA
10igandea
HAURRENTZATZINEA
“kiriku etasorginak”17:00etan
Aita Mari zinean
MARTXOA
8ostirala
ANTZERKIA“Komeriaka”
22:00etan
Aita Mari zinean
MARTXOA