02 unitatea power_point_lurra_irudikatzea_mapak
-
Upload
ibon-gereka -
Category
Education
-
view
2.690 -
download
4
Transcript of 02 unitatea power_point_lurra_irudikatzea_mapak
2 gaia:lurra irudikatzea:
mapak
2.0. HASIERAKO JARDUERAK
1.IZENBURUA IDATZI.
2. INTERNETETIK GAIARI DAGOKION ARGAZKIA ITSATSI.
3.GAIAN IKASIKO DUGUNAREN LABURPENA
4.GAIAREN GIDOIA EMAN.
5.HASIERAKO FROGA EGIN ETA ZUZENDU
a eta b puntuak egin ondoren:c- GAI HONETAN IKASIKO DUGUNA
Lurreko edozein puntu kokatzen, lurra nola irudikatzen den paperean eta azkenik mapak sailkatzen eta irakurtzen.
d- GIDOIA
• 2.1 KOORDENATU GEOGRAFIKOAK:
• 2.2 LURRA IRUDIKATZEA:
• 2.3 MAPA MOTAK eta MAPEN IRAKURKETA.
e- HASIERAKO FROGA
2.1 KOORDENATU GEOGRAFIKOAK
1.PUNTU KARDINALAK.2.KOORDENATU GEOGRAFIKOAK.3.PARALELOAK.4.MERIDIANOAK.5.LATITUDEA.6.LONGITUDEA.7.LURREKO EDOZEIN PUNTUREN KOKAPENA.8.ARIKETAK
2.1.a) PUNTU KARDINALAK
• ARIKETAK• FITXEKO 1 ARIKETA EGIN.
1 Ariketaren zuzenketa
Puntu Kardinalak irudikatzeko:HAIZE ARROSA
• Lurreko puntu bat kokatzeko PUNTU KARDINALAK erabiltzen ditugu.
• HAUEK DIRA:o IPARRA ( I )o HEGOA ( H )o EKIA ( E )o MENDEBALA ( M )
2.1.b) KOORDENATU GEOGRAFIKOAK
• LAUKI SAREA mapa itsatsi.
• Fitxeko 2 ariketa egin.
• Liburuko 16 orria irakurri ondoren erantzun:
o Zer dira KOORDENATU GEOGRAFIKOAK?o Zertarako balio dute? Zein irudizko lerrok osatzen dute koordenatu geografikoak?o Zein dira paralelo garrantzitsuenak?o Eta meridianoa?o Begiratu 1 gaia, nola kokatu genituen paraleloak eta meridianoak? Errepasatu, jakin
behar da. o Zein lerrok osatzen dute koordenatu geografikoak?
• Idatzi lauki sarea mapan: Koordenatu Geografikoek LAUKI SAREA mapa osatzen dute.
KOORDENATU GEOGRAFIKOEK LAUKI SAREA OSATZEN DUTE
2.1.c eta d PARALEOAK ETA MERIDIANOAK
Itsatsi bi irudi hauek koadernoan
PARALEOAK
Ekuatorearekin paralelo, lurra inguratzen duten lerro imajinarioak dira.Ekuatorea da erreferentziazko paraleloa ( 0° ko paraleloa). Zirkunferentzi handieneko paraleloa da eta Lurra Ipar Hemisferioan eta Hego Hemisferioan zatitzen du.Beste paraleloak: Kantzer Tropikoa (23° 27´ N), Kaprikornio Tropikoa (23° 27´ S), Zirkulu Polar Artikoa (66° 33´ N) Zirkulu Polar Antartikoa (66° 33´ S).
MERIDIANOAK
• Iparretik Hegora doazen lerro imajinarioak dira.
• Erreferentziazko Meridianoa: Greenwich (0° meridianoa), Lurra Ekialde eta Mendebaldean banatzen du.
• Meridianoak ordu eremuak finkatzeko ere balio dute.
2.1.e LATITUDEA• Puntu baten latitudea izendatzea puntu horren paraleloa
neurtzea da.
• Latitudea: Lurreko edozein puntu eta 0° paraleloaren ( ekuatorearen) arteko distantzia- angelua da.
• Latitudea zehazteko bi pauso jarraitu behar dira:
o Ekuatoretik zenbat gradutara dagoen eta o Ekuatoretik iparraldera edo hegoaldera dagoen.
• Bietako bat aipatu gabe geratzen bada ez dugu ongi kokatuko.
Latitudearen irudikapena
2.1.f LONGITUDEA• Puntu baten longitudea izendatzea puntu horren
meridianoa neurtzea da.
• Longitudea: Lurreko edozein puntu eta 0° meridianoaren ( Greenwich) arteko distantzia - angelua da.
• Latitudea zehazteko bi pauso jarraitu behar dira:
o Greenwichetik zenbat gradutara dagoen eta, o Greenwichetik ekialdera edo mendebaldera dagoen.
• Bietako bat aipatu gabe geratzen bada ez dugu ongi kokatuko.
Longitudearen irudikapena
2.1.g. LURREKO EDOZEIN PUNTUREN KOKAPENA
• Lurreko edozein puntu ( A PUNTUA) kokatzeko bere KOORDENATU GEOGRAFIKOAK ezagutu behar ditugu, hau da:
• A puntutik igarotzen den Meridianoa eta Paraleloa zein diren jakin behar da.
• Horretarako:1. Ekuatoretik A puntura dagoen distantzia neurtu behar da: LATITUDEA
1. Greenwichetik A puntura dagoen distantzia neurtu behar da.: LONGITUDEA
• Lurra geoidea denez neurketak GRADUTAN egingo ditugu ( angeluak bezala.)
ARIKETAK• Fitxeko 3 ariketa egin
• Liburuko 16 orria irakurri ondoren erantzun.o Zer da latitudea? Nola izendatzen dira modu zuzenean latitudeak? Ipini 3 adibide.
o Zer da longitudea?Nola izendatzen dira modu egokian longitudeak) Ipini 3 adibide.o BINAKA EGITEKO. Begiratu Atlasean, zuetako batek 3 paralelo izendatu behar ditu eta ikaskideak mapan kokatu behar ditu. Egin
berdina meridianoekin. Ondoren txandatu.o Honako ezaugarriak dituzten bi hiri eta bi ibairen izenak idatzi:
Hegoaldeko latitudea eta mendebaldeko longitudea: Iparraldeko latitudea eta ekialdeko longitudea: Iparraldeko latitudea eta ekialdeko longitudea: Iparraldeko latitudea eta mendebaldeko longitudea:
LURREKO EDOZEIN PUNTU KOKATZEKO LABURPENA
1.Puntuaren LATITUDEA kokatu.2.Puntuaren LONGITUDEA kokatu.3.Bi lerro imajinarioak ELKARZUT egiten duten lekua
izango da puntuaren kokapena
LAUKI SAREA
ARIKETAK• Fitxeko 4 ariketa egin.
2.2 LURRA IRUDIKATZEA
1.MAPAK.
2.PROIEKZIOAK.
3.ESKALAK
2.2.a MAPAK• SARRERA MODUAN, 5 ariketa egin.
• 5 ARIKETA: Erantzun galderak. Informazioa liburuko 18 orritik.o Ze itxura du lurrak? Egin marrazkia.o Zein da Lurra irudikatzeko modurik onena? o Zer da KARTOGRAFIA? Nola deritzogu zientzia honetan aritzen denari?o Zer dira mapak?o Posible al da esfera bat ( Lurra) irudi plano batean ( Mapa) irudikatzea?.o Zer dira Kartografiko Proiekzioak?
MAPAK LURARRENIRUDIKAPENGRAFIKOAK
DIRA.
PLANOAK DIRA,LURRA EZ,
HORREGATIK BETI AKATS BAT IZANGO DU.
Munduko mapa zaharrena
• DUELA 12.000 URTE, MAMUT BATEN HEZURREAN ZIZELKATUTAOA DA.
• MEZHIRICH-EN AURKITU ZEN.
• IBAI BAT ETA HERRIXKA BAT IRUDIKATZEN DU.
• MAPAK EGITEN DITUZTEN ZIENTZILARIAK:
• KARTOGRAFOAKDIRA.
2.2.b Proiekzio Kartografikoak
• Lortuko al zenuke laranja baten azala ( 3 DIMENTSIO) plano – orri ( 2 DIMENTSIO) batean kokatzea?
Zer gertatu da?
Ondorioak hurrengo diapositiban:
PROIEKZIOAK ERREPASATZEN
• Aipatu dugun bezala, ezinezkoa da GEOIDEA plano edo mapa batean irudikatu AKATSIK gabe.
• Honela, Proiekzio desberdinak sortu dira.• Proiekzio bat, lurra mapan irudikatzeko sistema
bat da.• Lurra irudikatzeko proiekzio edo sistema asko
daude.• Ezagunenak:
o PROIEKZIO ZILINDRIKOA.o PROIEKZIO KONIKO.o PROIEKZIO LAUA edo ZENITALA dira.
• ADI HURRENGO AZALPENAREKIN !!!!!!
PROIEKZIO ZILINDRIKOA
Proiekzio zilindrikoa
PROIEKZIO KONIKOA
Proiekzio konikoa
PROIEKZIO LAUA edo ZENITALA
Proiekzio zenitala
PROIEKZIO KARTOGRAFIKOAK LANTZEN
• 6 ariketa egin
BI PROIEKZIO ALDERATUZ
• MERKATOR• PETERS
PROYECCIÓN MERCATOR (1569)
PROYECCIÓN PETERS (1973)
BI PROIEKZIO ERABILIENAK ADERATUZ
• MERKATOR PROIEKZIOA.
• PETERS PROIEKZIOA
• EGIN 7 ARIKETA
Legenda
I
H
EM
OrientazioaIzenburua
Eskala
Paralelo eta meridianoak
Mapako elementuak
2.2.c ESKALAKADI IRAKASLEAREN AZALPENAREKIN
ARIKETAK ESKALAK
• Egin 8 Ariketa.
• Egin 9 Ariketa.
Egin 10 Ariketa.
ORAIN ESKALAREKIN LAN EGITEN IKASIKO DUZU.
• 11 Ariketa: Mapako distantziak errealitarera pasa.
2.3 MAPA MOTAK eta MAPEN IRAKURKETA
1.Mapa motak
2.Mapen irakurketa
2.3.a MAPA MOTAK, ADIBIDEAK
• 12 Ariketa egin
2 - Mapa motakFisikoa Politikoa
Gaikakoa
2.3. b MAPEN IRAKURKETA
• 13 Ariketa egin.
• 14 Ariketa egin.