Post on 12-Jan-2016
description
ZELULA AMAK
Zer dira?• Zelula amak izaki
batean propioak diren beste edozein zelula mota ekoitzi ditzaketen eta ugaltzeko ahalmen mugagabea duten zelulak dira.
Historia• 1850: zelula batzuk beste zelula
batzuk
• 1900: zelula batzuk odol zelulak
ZELULA AMAK80. hamarkadan: saguen zelulak banatuz, zelula amak lortu (pluripotenteak)
Nola lortu?http://www.iesizpisuabelmonte.es/Departa/BIO/flash/celulasmadre.swf
Motak
• Zelula ama totipotenteak: hazi daitezkeen eta organismo oso bat eratu dezaketen zelula amak dira (enbrioia eta bere inguruko mintzak ere).
• Zelula ama pluripotenteak: organismo oso baten edozein zelula motak ekoiztu ditzaketenak, baina ez enbrioiaren garapenerako behar diren mintzak.
• Zelula ama multipotenteak: bakarrik bere ataleko zelula motak ekoiztu ditzaketenak, odol zelulak adibidez.
• Zelula ama unipotenteak: bakarrik zelula mota bat ekoiztu dezaketenak.
Lau zelula ama mota existitzen dira zelula desberdinak sortzeko duten ahalmenaren arabera:
Zelula amak desberdintzen doazen neurrian beste zelula batzuk sortzeko gaitasuna (plastizitatea) galtzen dute
Zelula ama pluripotenteek bi prozesutan parte hartu:
In vivo In vitro
Zelula ama enbrionarioak
Haien ezaugarri nagusia pluripotentzialitatea da: giza gorputzeko ia zelula
mota guztietan ezberdindu daitezke.
Zelula ama helduak
Multipotenteak dira hauek: helduen zelulak berriztatzeaz arduratzen dira, organoak
etengabe birsortzeko eta lesioak konpontzeko.
Zelula ama induzituak
Zelula ama helduak birus bat erabiliz genetikoki modifikatu eta desberdintzean
atzera eraman daitezke pluripotentzial (enbrionarioen modukoak) bihurtu arte.
Bakoitzaren abantailak eta desabantailak ahozko azalpenetik ikasi behar dira.
ZELULA AMA MOTAK JATORRIAREN ARABERA
ErabilerakGaur egungo ikerkuntzan, klonazio eta injenieritza genetikoaren oinarria dira eta horregatik oso garrantzitsua da hauek oso ondo ezagutzea eta hauekin ikerkuntza garatu, zenbait endekapenezko gaixotasunen sendabidea izan daitezke eta: alzheimer, diabetes, parkinson…
Gaur egunhttp://www.neoteo.com/primer-implante-de-celulas-madre-en-un-14324
http://www.elpais.com/articulo/salud/Creado/corazon/bioartificial/celulas/madre/elpepusocsal/20080115elpepisal_5/Tes
http://www.youtube.com/watch?v=nGeqySWPl-U&feature=fvst
http://www.cmrb.eu/es_news/view.php?ID=199&CATEGORY2=64