Euskal Hizkuntza eta Literatura-rako baliabideak eta proposamen didaktikoak Lehen hezkuntza

Transcript of Euskal Hizkuntza eta Literatura-rako baliabideak eta proposamen didaktikoak Lehen hezkuntza

Euskal Hizkuntza eta Literatura-rako baliabideak eta proposamen didaktikoak

Lehen Hezkuntza

AURKIBIDEA Aurre-ebaluazioa

Komunikabideak

Euskera eta Literatura irakasgaiarako orientabide didaktikoak

Testu-errepertorioa

Hiztegiak

Hizkuntza-arauak

Ikasleen aniztasunari erantzuteko

Klasean erabiltzeko baliabideak

• Irakurmena

• Entzumena

• Idazmena

• Mintzamena

• Gramatika

• Ikas-sekuentziak eta proiektuak

• On-line ikastaroak

• Beste baliabideak

Aurre-ebaluazioa

Ikasleen maila ezagutzeko

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/ezagutu-zure-maila

Komunikabideak, zertarako?

EITB telebistaAlbistegiakAlbisteakAudioak

Euskadiko egunkariak

Bideoak

Munduan gertatzen denaz informazioa izateko

Ikasleek: Informazioa gaurkotuta izateaEgunkari edo telebista

desberdinetan berri berdina nola azaltzen den ikustea

Ahozko eta idatzizko ulermena lantzea

Debate baten bitartez ahozkotasuna bultzatzea

Hiritartasunerako baloreak sakontzea: iritzia ematea, argudiatzea, irtenbideak proposatzea, enpatia izatea …

http://www.eitb.com/eu/telebista/

http://www.eitb.tv/eu/

http://www.eitb.com/eu/albisteak/

http://www.eitb.com/eu/audioak/albisteak/

http://kiosko.net/es/geo/Pais_Vasco.html

http://www.argia.com/multimedia/bideoak

Testu errepertorioaZertarako erabili? Irakurmena lantzeko

Testutik testu-generoaren ezaugarriak ikasleekin ateratzeko

Ikasleek idatzi baino lehen, eredu on bezala aurkezteko

Ahoz irakurtzen, mintzamena garatzekoTestu-Generoak

http://www.saretik.net/testuak/menuaeus.htm

http://www.saretik.net/testuak/generoakeus.htm

- Hiztegiak- Hiztegiak Zer egin daiteke?

Ikasle bat arbelera aterako da eta, testu baten aurrean, bere adiskideek ulertzen ez dituzten hitza edo hitzak zeintzuk diren galdetuko die

Ikasle guztien artean, kontzeptua definizitzen eta azaltzen saiatuko dira

Ikaslea, arbela digitala erabiliz, on-line hiztegi batean hitza edo hitzak bilatuko ditu, bere adiskideen esandakoarekin erlazioa duen ala ez ikusteko

Amaitzeko ikasleek, beraien hitzez, azken definizioa egingo dute

Glosario bat euskarri batean egin daiteke

Zertarako?

Irakurmena, idazmena eta mintzamena

hobetzeko

http://www.euskaraz.net/Euskara_Ikasten/Hiztegiak

http://hiztegia.net/

Hizkuntza arauak

Zertarako?

Euskera hobetzeko

Ikaslea:

Ikasle guztiek araua entzun eta irakurri

Denon artean eredu onak proposatu

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/hizkuntza-arauak

Ikasleen aniztasunari erantzuteko

Dokuteka Habe IkasbilZertarako?

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/dokuteka

Atazak mailaka On–line egiteko

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/atazak

Irakurmena lantzeko

Irakurketa lantzeko orientabideak

Berritzegune Nagusia

Irakurriaren ulermena ebaluatzeko jarduerak

Berritzegune Nagusia

http://nagusia.berritzeguneak.net/gaitasun/docs/planesmejora/irakurketalehenhezkuntza.pdf

http://nagusia.berritzeguneak.net/gaitasun/docs/planesmejora/hobekuntzaplanadokhizk.pdf

50 fitxa irakurmena lantzeko

http://www.orientacionandujar.es/wp-content/uploads/2013/11/COMPRENSION-LECTORA-EN-EUSKERA.pdf

Irakurketa eta ulermen ariketak

http://www.scribd.com/doc/2541258/IRAKURKETA-ETA-ULERMEN-ARIKETAK

Ipuinak: Irakurmena eta entzumena lantzeko

http://childtopia.com/index.php?module=home&func=coce&idphpx=comprensi%EF%BF%BDn-oral-escrita

Liburu elektronikoakZertarako? Irakurketaz

gozatzeko

Bikoteka irakurtzen eta Literatur tertuliak bultzatzeko

Irakurmena lantzeko

Ahoz irakurtzeko

http://armiarma.com/liburu-e/

Ikas-erritmo desberdinei errespetatzekoIrakurgai mailakatuakZertarako?

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/irakurgai-mailakatuak

Teatro-testuak

Zertarako? Irakurmena eta

mintzamena indartzeko

Beste pertsonen azalean jartzeko

Sormena bultzatzeko

Teatro-testuak

Ipuinak

Haurrentzat

Egile klasikoak

Bakarrizketak

Eskola antzerkia

Antzerkia egiteko testuak

Antzerkia egiteko itzulpenak

http://www.teatro-testuak.com/ipuinak.html

http://www.teatro-testuak.com/haurrentzat.html

http://www.teatro-testuak.com/nordanor/nordanorg.htm

http://www.teatro-testuak.com/bakarrizketa.html

http://www.teatro-testuak.com/eskola.html

http://www.teatro-testuak.com/euskaraz.html

Ipuinak: Irakurmena eta entzumena lantzekoZertarako?

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/ipuinak

Istorio animatuak Irakurmena eta entzumena lantzeko

Zertarako?

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/istorio-animatuak

Bikoteka irakurtzen Barakaldoko Berritzegunea

Irakurmena eta mintzamena lantzen dira

http://www.youtube.com/watch?v=wFDn59Z9PZw

Donostiako Berritzegunea

https://sites.google.com/site/bikotekadonostia/

Bikoteka irakurtzen

Jakintza ikastola

http://jakintza.net/2010/02/24/bikoteka-irakurtzen-proiektua/

Karaokea: Astoa ikusi nuen, Beltzi, Elefantea da, Etxetxoa, Han zeuden 1, Han zeuden 2, Jon Brown 1, Jon Brown 2, Joxepa behia, Lotan nago, Maite zaitut, Martuteneko trena, Olentzero 1, Olentzero 2, Pintto Pintto 1, Pintto Pintto 2, Ran Rober Ran, Riki riki, Sagu txiki sagu maite, Saturnino, Sorgina pirulina 1, Sorgina pirulina 2, Txiki txikia 1, Txiki txikia 2, Txiki txikia 3 eta Zorionak.

Zertarako? Ulermena eta mintzamena

lantzeko

http://hhjarduerak.blogspot.com/2011/03/astoa-ikusi-nuen-abestia.html

http://www.youtube.com/watch?v=p_NdpFzAbXk&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=ET_NX6vFBk8&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=GdPp0ZvokPA&feature=player_embedded

http://www.youtube.com/watch?v=yZpJLFnisxU

http://www.youtube.com/watch?v=Xyxtm9Ni9fY

http://www.youtube.com/watch?v=fYUc3kNRWm0

http://www.ume2010.com/informazioa%20ume/abestiak/kantak.html

http://www.youtube.com/watch?v=ckZq3B4Vy1E&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=hxIaiz????%20?l??%C2%BA?p5hxE

http://www.youtube.com/watch?v=qgkWPb9xrr0&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=GbhV5T0jqgg

http://www.youtube.com/watch?v=hLP6xWCanCw&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=CS2c_Ii5H50&feature=player_embedded

http://www.youtube.com/watch?v=ZffYOwf5UxY

http://www.youtube.com/watch?v=DHKYBpTFdUA

http://www.youtube.com/watch?v=mK4JIziLu3Y&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=PFpp2jGBpvU

http://www.youtube.com/watch?v=Qg4SPrv92e0&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=vxXjLuSaz1w

http://www.youtube.com/watch?v=l3kpYCktCOI

http://www.youtube.com/watch?v=ucr85A9oAKY&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=OWAWKnnT8I8&feature=related

Urte sasoiak: irakurmena eta entzumena lantzeko

http://urtesasoiak.com/

• Irakurmena lantzeko jarduerak nola prestatu. Lehen Hezkuntzako 3. zikloa eta DBH-ko 1. eta 2. maila

• Irakurketa, liburuak eta irakurtzera bultzatzea. Hausnarketak eta proposamenak. Víctor Moreno.

• Irakurtzea eta idaztea Interneten garaian. Irakurketaren eta idaztearen analisia eta proposamenak Bigarren Hezkuntzan

Miguel Ángel García

On-line liburuak

http://nuevocurriculoycompetencias.wikispaces.com/file/view/irakurmena+lantzeko+jarduerak+nola+prestatu.pdf

http://nuevocurriculoycompetencias.wikispaces.com/file/view/Irakurketa,+liburuak+eta+irakurtzera+bultzatzea.pdf

http://redined.mecd.gob.es/xmlui/handle/11162/46309

Entzumena lantzeko

Euskal ipuinak

http://www.goiatz.com/Ipuinak/EUSKAL%20IPUINAK%20FLASH%20AURKEZPEN%20BIDEZ%20INTERNETEN%20KOKATZEKO.html

Umeentzako eta gazteentzako ipuinak

http://www.etxegiroan.com/gazteak_euskara.php

Marrazki bizidunak EITB

http://www.eitb.com/eu/hiru3/marrazki-bizidunak/

Zeratarako? Ulermena eta idazmena lantzeko

Ipuinak

http://www.nabar.com/eu/?o=3

Detektibe jokoa

http://childtopia.com/index.php?module=home&func=detective&idphpx=juego-detective

Zeratarako? Ulermena eta irakurmena lantzeko

Gozogilearen bahiketaren kasua

http://www.eitb.com/multimedia/infografias/egin_kontu/EginKontu.swf

Ipuinak: Entzumena eta irakurmena lantzeko

http://childtopia.com/index.php?module=home&func=coce&idphpx=comprensi%EF%BF%BDn-oral-escrita

Entzumena eta mintzamena lantzeko ipuinak

http://www.solasegitekoipuinak.net/

Ahozko ulermenarako baliabide digitalak (B03)

https://sites.google.com/site/b03begona/

Entzutezko testuak

Ikas-bideoak

Santurtziko Udal Euskaltegia

http://ikasgela.santurtzieus.com/course/view.php?id=21&section=3

Gaikako abestiak EITB

http://www.eitb.com/eu/hiru3/abestiak/

Kantu-kantari Habe Ikasbil

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/kantu-kantari

Zertarako? Ulermena eta mintzamena

lantzeko

Euskal kantak

http://www.badok.info/audio.php

Txisteak

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/txisteak

Irrati-nobelak

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/irrati-nobelak

Ipuinak: Entzumena eta irakurmena lantzeko

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/ipuinak

Hasi hizketan Entzumena eta mintzamena lantzeko

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/hasi-hizketan

Istorio animatuak Entzumena eta irakurmena lantzeko

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/istorio-animatuak

Urte sasoiak: irakurmena eta entzumena lantzeko

http://urtesasoiak.com/

Idazmena lantzeko

Ikasleen idazmena hobetzeko jarduerak

http://www.scribd.com/doc/3230024/Ikasleen-idazmena-hobetzeko-jarduerak

Ipuina lantzeko gida Euskal Idazleen

Elkartea

http://issuu.com/itxaurdi/docs/ipuina_lantzeko_gida

Ipuinak

http://www.nabar.com/eu/?o=3

Hizkuntzen trataera bateratua Ikasgelarako proposamenak

http://nagusia.berritzeguneak.net/hizkuntzak/htblehen-3-1.php

Gozogilearen bahiketaren kasua

http://www.eitb.com/multimedia/infografias/egin_kontu/EginKontu.swf

Idatzizkoa lantzeko

Normalkuntza Leioako Berritzegunea

http://b08normalkuntza.wikispaces.com/IDATZIZKOA+LANTZEKO

Idazketa Ayalde ikastetxean

http://ikasesperientziak.wikispaces.com/IDAZKETA

Hizkuntza idatzia 4. maila

Instrukzio testua:

Errezeta bat idatzi

Nola ebaluatu

http://ediagnostikoak.net/edweb/cas/materiales-informativos/ED13/Criterios_exp_escrita2013/2013_idazm_zuz_irizp_LH_ikast.pdf

On-line liburua

Idazmenaren irakaskuntza arlo guztietan Pedro Jimeno

http://dpto6.educacion.navarra.es/publicaciones/pdf/escrituraeusk.pdf

Mintzamena lantzeko

Mikroipuin-labea Lekeitioko irrati librea

http://baleike.com/mikroipuinak/audioak/

Hasi hizketan Entzumena eta mintzamena lantzeko

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/hasi-hizketan

Mintzamena eta entzumena lantzeko ipuinak

http://www.solasegitekoipuinak.net/

Ipuin klasikoen ilustrazioak

http://pacomova.eresmas.net/imagcuentos/cenicienta/cenicienta.html

Solas egiteko ipuinak

http://www.solasegitekoipuinak.net/audio-liburu/menu.html

Testu motak Normalkuntza Leioako Berritzegunea

http://b08normalkuntza.wikispaces.com/TESTU+MOTAK

Jendeaurreko azalpena

http://b08normalkuntza.wikispaces.com/JENDAURREKO+AZALPENA

Teatro-testuak

Zertarako? Irakurmena eta

mintzamena indartzeko

Beste pertsonen azalean jartzeko

Sormena bultzatzeko

Teatro-testuak

Ipuinak

Haurrentzat

Egile klasikoak

Bakarrizketak

Eskola antzerkia

Antzerkia egiteko testuak

Antzerkia egiteko itzulpenak

http://www.teatro-testuak.com/ipuinak.html

http://www.teatro-testuak.com/haurrentzat.html

http://www.teatro-testuak.com/nordanor/nordanorg.htm

http://www.teatro-testuak.com/bakarrizketa.html

http://www.teatro-testuak.com/eskola.html

http://www.teatro-testuak.com/euskaraz.html

Bikoteka irakurtzen Barakaldoko Berritzegunea

Irakurmena eta mintzamena lantzen da

http://www.youtube.com/watch?v=wFDn59Z9PZw

Donostiako Berritzegunea

https://sites.google.com/site/bikotekadonostia/

Bikoteka irakurtzen

Jakintza ikastola

http://jakintza.net/2010/02/24/bikoteka-irakurtzen-proiektua/

Entzun, kontatu eta gozatu

http://aittu1.wikispaces.com/

Ahozkoa lantzeko audioak Normalkuntza Leioako Berritzegunea

http://b08normalkuntza.wikispaces.com/AHOZKOA+LANTZEKO

Mintzamena lantzeko eta ebaluatzeko 4. maila

https://docs.google.com/file/d/0B3yYLW2FZ0Rea0o0U2tmeFJ4MWc/edit

Gramatika birpasatzeko

Gramatika gaitasuna lantzen

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/gramatika-gaitasuna-lantzen

Ariketa-bankua Santurtziko Udal Euskaltegia

Euskal aditza jokatzeko tresna

http://aditzak.com/

Hamar ikasgai gramatika lantzeko Habe Ikasbil

http://www.ikasbil.net/murgilduz/murgilduz_e.htm

Ikas-sekuentziak mailaka jarrita Liburuak ikasle eta irakasleentzat

http://www.ikasbil.net/web/ikasbil/oinarrizkoak

Ebaluazio diagnostikoaren item liberatuak

http://ediagnostikoak.net/ediag/eus/indexeus.htm

Hizkuntza-komunikaziorako

ikas-sekuentziak eta proiektuak

Ikasgelarako proposamenak

http://nagusia.berritzeguneak.net/hizkuntzak/hizkuntzakg-4-1.php

1. Zikloa2. Zikloa3. Zikloa

https://sites.google.com/site/komunikazioproiektuaklh/home/lehen-hezkuntzarako-baliabideak/1-zikloa

https://sites.google.com/site/komunikazioproiektuaklh/home/lehen-hezkuntzarako-baliabideak/2-zikloa

https://sites.google.com/site/komunikazioproiektuaklh/home/lehen-hezkuntzarako-baliabideak/3-zikloa/3-ziklo-euskera

Haur eta Lehen Hezkuntzarako baliabideak

1. ZIKLOA2. ZIKLOA3. ZIKLOA

https://sites.google.com/site/lizentzia1011je/home

https://sites.google.com/site/lizentzia1011je/lehen-hezkuntza/euskara-eta-literatura/1-zikloa

Gure herrietan zehar. Lehen Hezkuntzako 2.zikloari zuzendua

http://www.gureherrietanzehar.blogspot.com/

Hamaika haizetaraLehen Hezkuntzako 3.zikloari eta DBHko 1.eta 2.mailei eskainia

https://sites.google.com/site/hamaikahaizetaracast/

Hizkuntzen trataera bateratua Ikasgelarako proposamenak

http://nagusia.berritzeguneak.net/hizkuntzak/htblehen-3-1.php

5. Mailarako baliabideak

https://sites.google.com/site/hizkuntza5maila/

ON-LINE IKASTAROAK

Ikasgela birtuala Santurtziko Udal Euskaltegia

http://ikasgela.santurtzieus.com/

Deustuko ikastaroa

http://servicios.elcorreo.com/euskera/

Ikastaroa

http://www.buber.net/Basque/Euskara/

Beste baliabideak

On-line jokoak EITB

http://www.eitb.com/eu/hiru3/jokoak/

PIKIHITZA· Euskarako hiztegia lantzeko jokoa

· Bana edo binaka jolas daiteke· 3 zailtasun maila

http://dpto.educacion.navarra.es/piki/index.php

Hitzapasa Maite Goñi Ordizia-ko Jakintza ikastola

http://euskaljakintza.com/hitzapasa/hitzapasa-guztiak

Lehen Hezkuntzarako baliabideak

http://lhbaliabideakeuskaraz.blogspot.com.es/p/euskara.html

Jolasak

http://b08normalkuntza.wikispaces.com/JOLASAK+-JOKUAK+ON+LINE

Ebaluazio diagnostikoaren item liberatuak

http://ediagnostikoak.net/ediag/eus/indexeus.htm

Azterketa ofizialak Santurtziko Udal Euskaltegia

Leioako Berritzeguneko Normalkuntza bloga Montse Soria

http://b08normalkuntza.wikispaces.com/

Agrega: Baliabideen biltegia

http://agrega.hezkuntza.net/visualizadorcontenidos/Mapa/Mapa.do

ERABILITAKO IRUDIEN JATORRIA GOOGLE IRUDIAK

ANA BASTERRA COSSÍO ANA BASTERRA COSSÍO

http://anabast.wordpress.com/

http://www.google.es/imghp?hl=es&tab=wi

http://anabast.wordpress.com/

Euskal Hizkuntza eta Literatura-rako baliabideak eta proposamen didaktikoak Lehen hezkuntza

Education

Transcript of Euskal Hizkuntza eta Literatura-rako baliabideak eta proposamen didaktikoak Lehen hezkuntza

Orientabide didaktikoak euskara eta literaturab03.berritzeguneak.net/es/descargar_fichero.php?file=euskara_literatura.pdf5. Orientabide didaktikoak 5.1. Metodologia 5.2. Irakaslearen

01UD Ingurumena eta gizadia · _LUR ETA INGURUMEN ZIENTZIAK 1. UNITATEA. Ingurumena eta gizadia_ 1. UD 4 || 49 HELBURU DIDAKTIKOAK Ingurumenaren definizio bat garatzea. Sistema kontzeptua

carlos egea - gazteaukera.euskadi.eus · Euskararen irakurketa eta euskarak arlo sanitario-an duen agerpena bultzatzeko, OSATUBERRI aldiz-karia eman dugu argitara bi urtez, eta zabalkunde-rako

UNITATE DIDAKTIKOAK EGITEA ETA EBALUATZEA · PDF fileUnitate didaktikoa planteatzeko modu honek ikaskuntza-eduki guztiak integratu eta modu koherentean antolatu behar direla azpimarratzen

hegoak zabalduz Gobernantza eta herritarrenbiblioteca.hegoa.ehu.eus/downloads/20775//system... · Testuak didaktikoak eta dibulgazio mailakoak dira, eta gaien inguruko sarrera edo

4 · Web viewZientzia esperimentalen irakaskuntza-ikaskuntzarako estrategia metodologikoak eta baliabide didaktikoak 4. ikasgaia.- Zientzia esperimentalen irakaskuntza-ikaskuntzarako

UNITATE DIDAKTIKOAK PROGRAMAZIOAK, ARLOKA 3 URTE …...hiztegia, eta ea esaldi arruntetan erabiltzen duen. • Ea ipuinak eta narrazioak gozatzen eta arretaz entzuten dituen. • Ea

UNITATE DIDAKTIKOAK PROGRAMAZIOAK, GAITASUNEN … · Ea buruz ikasten dituen olerkiak, abestiak eta esaerak, eta ea errezitatzen edo abesten dituen. Ea ikasten eta abesten dituen

Programazio eta unitate didaktikoari buruzko azalpenak eta ...steilas.eus/files/2017/03/AURKEZPENA-epe-2017.pdf · Programazio didaktikoa antolatu behar den unitate didaktikoak batik

Programazio didaktikoak prestatzeko gida - · PDF fileurteroko programazio didaktikoa egiteko, unitate didaktikoak planifikatzeko eta programazio didaktikoa ebaluatzeko beharrezko

Programazio didaktikoak prestatzeko gida€¦ · eta irakasgaien programazio didaktikoak egiteko, eta lagungarri izan dakien, halaber, aholkularitza- eta ebaluazio-lanak egiten dituzten

PROGRAMAZIO, ARAZO EGOERAK ETA UNITATE DIDAKTIKOAK ...

PROGRAMAZIO DIDAKTIKOAK EGITEKO ORIENTABIDEAK · NATURA, GIZARTE ETA KULTURA INGURUNEAREN EZAGUERA Proiektua: Osasuna 3. eduki‐multzoa: Osasuna eta garapen pertsonala • Giza gorputzaren

03UD Uraren eta airearen kutsadura · _LUR ETA INGURUMEN ZIENTZIAK 3. UNITATEA. Uraren eta airearen kutsadura_ 3. UD 5 || 75 HELBURU DIDAKTIKOAK Airearen eta uraren kutsaduraren jatorria

SEKUENTZIA DIDAKTIKOAK · 2012-03-28 · SEKUENTZIA DIDAKTIKOAK • Gure herriak lotzen • Animalien albuma • Zu alde eta ni kontra!!! • Erlaxatzen ikasten • We learn to describe.

Euskara eta Literatura...2 Orientabide didaktikoak, Euskara eta Literatura (Bigarren Hezkuntza) 2011ko ekainean berrikusia bakoitzak dituen ezaugarri bereziak landu behar dira, eta

DANTZA - txintxua.com · Zinema eta telebista muntatzailea, publizitatearen ar- loan lan egiten hasi zen Channel Grafix ekoizpen-etxe- rako, eta, gutxira, Madrid Film zinematografia-laborate-

NEKAZARITZAKO ETA ABELTZAINTZAKO USTIATEGIAK ETA … · tuen lanak. Nekazalturismoak, agroturismoak, landetxeak, landa-hotelak, turismo-rako etxebizitzak nekazal eremuetan. Gazta,

AURREKONTUEI BURUZKOA GENERAL PRESUPUESTARIABIGARREN ATALA Kudeaketarako eta aldaketa-rako arauak enpresa-erakunde publikoetan eta merkataritzako foru sozietateetan Artículo 87. Tratamiento

Edebe … · Web viewIkasgelako programazioa. 5. urte. 1. unitatea: Eskola eta kalea. OINARRIZKO GAITASUNAK HELBURU DIDAKTIKOAK EBALUAZIO-IRIZPIDEAK . Zientzia-, teknologia- eta osasun-kulturarako